Florante At Laura ni Francisco Balagtas…

Talambuhay ni Francisco

Isinilang si Francisco Baltazar noong ika 2 ng Abril, 1788 sa nayon ng Panginay

(Balagtas) Bigaa, Bulakan. Ang kanyang mga magulang ay sina Juan Baltazar at
Juana Dela Cruz. Ang pagmamahalan ng dalawang ito ay nagbunga ng apat na
supling, sina Felipe, Concha, Nicolasa, at Kiko. Nabibilang lamang sa
maralitang angkan ang mag – anak na Baltazar. Ang kanyang ama ay isang
panday at ang kanyang ina ay isang karaniwang maybahay. Si Kiko ay pumasok
sa kumbento ng kanilang kabayanan sa ilalim ng pamamatnubay ng kura –
paroko at ditto ay natutuhan niya ang Caton, misterio, kartilya at Catecismo.

Ang pandayan ng kanyang ama ay ginagawang tagpuan ng mga kanayon at dito ay

naririnig ni Kiko ang mga usapan at pagtatalo tungkol sa sakit ng lipunang umiiral
noon. Malaki ang nagawa nito sa kanyang murang isipan. Palibhasa’y may
ambisyon sa buhay, inakalang hindi sapat ang natutuhan sa kanilang bayan kayat
umisip ng paraan kung paano siya makaluluwas ng Maynila upang makapagpatuloy
ng pag – aaral. Ayon sa kanyang ama mayroon silang malayong kamag – anak na
mayaman, na naninirahan sa Tundo at maaari siyang pumasok dito bilang utusan.

Nagustuhan naman ang paglilingkod ni Kiko sa kanyang amo kaya pinayagan siyang
makapag – aral. Nagpatala siya sa Colegio de San Jose na noon ay
pinamamahalaan ng mga Hesuwitas. Dito’y natutuhan niya ang Gramatika, Latin
at Kastila, Fiska, Geografia at Doctrina Cristiana. Noong 1812 ay ipinagpatuloy
niya ang kanyang pag – aaral sa Colegio de San Juan de Letran at dito’y natapos
niya ang mga karunungang Teolohiya, Filosofia at Humanidades. Naging guro niya
si Padre Mariano Pilapil, ang may – akda ng Pasyong Mahal.

Naging tanyag si Kiko sa purok ng Tundo, Maynila sapagkat sumusulat siya ng tula
at itinuturing na mahusay na makata. Sa Gagalangin, Tundo ay nakilala niya ang
isang dalagang nagngangalang Magdalena Ana Ramos at ito’y napagukulan niya ng
paghanga. Noong panahong iyon ay may isang tagaayos ng tula, si Jose dela Cruz
na lalong kilala sa tawag na Huseng Sisiw sapagkat kung walang dalang sisiw ay
hindi niya inaayos at pinag – uukulan ng pansin ang tulang ipinaaayos ng sinuman.
Isang araw ay may dala – dalang tula si Kiko upang ipaayos kay Huseng Sisiw at sa
dahilang walang dalang sisiw ay hindi ito inayos ni Jose. Umuwi si Kikong
masamang – masama ang loob kayat simula noon ay hindi na siya humingi ng
tulong sa makata ng Tundo.

Noong taong 1853, lumipat siya sa Pandacan at doon niya nakilala si Maria
Asuncion Rivera. Sa kabila ng mga paalaala at payo ng mga kakilala at kaibigan na
magiging mahirap para sa kanya ang pamimintuho sa dalaga sapagkat magiging
karibal niya si Mariano Kapule, isang mayaman at makapangyarihan sa pook na
iyon, subalit winalang – bahala ang mga paalalang ito, Hindi siya tumugot
hanggang hindi nakadaupang – palad si Maria at hindi nga nagtagal at naging
magkasintahan ang dalawa.

Palibhasa’y mayaman ginamit ni Nano ang taginting ng salapi upang mapabilanggo

si Kiko. Nagtagumpay naman ito. Sa loob ng bilangguan ay nagdadalamhati si Kiko
at lalo itong nalubos ng mabalitaan niyang ikinasal na ang pinag – uukulan niya ng
wagas na pag – ibig at si Nano. Maraming nagsasabing sa loob ng bilangguan niya
isinulat ang walang kamatayang Florante at Laura at buong puso niya itong
inihandog kay Selya. Pagkalabas niya sa bilangguan noong 1838 ay minabuti niyang
lumipat sa ibang tirahan upang di na magunita ang alaala ni Selya kaya ang alok
na puwesto sa Udyong, Bataan ay buong puso niyang tinanggap. Muling tumibok
ang kanyang puso ng makilala niya si Juana Tiambeng, isang anak na mayaman na
naging kabiyak niya.

Nagkaroon sila ng labing – isang supling, limang lalaki at anim na babae sa loob ng
labing – siyam na taong pagsasama nila. Pito ang namatay noong mga bata pa at
sa apat na nabuhay isa lamang ang nagmana kay Balagtas. Dahil sa may mataas na
pinag – aralan si Kiko kaya humawak siya ng mataas na tungkulin sa Bataan –
naging tagapagsalin, tinyente mayor at huwes mayor de Semantera. Mainam –inam
na sana ang buhay ng mag – anak ngunit nagkaroon na naman ng isang usapan
tungkol sa pagkakaputol niya ng buhok sa isang utusan ng isang mayamang si
Alfarez Lucas. Sa pagkakataong ito, namayani na naman ang lakas ng salapi laban
sa lakas ng katwiran kaya napiit siya sa Bataan at pagkatapos ay inilipat sa piitan
ng Maynila. Nang siyay makalaya, bumalik siya sa Udyong at dito nagsulat ng awit,
komedya at namatnugot sa pagtatanghal ng dulang Moro – moro na siya niyang
ibinuhay sa kanyang pamilya.

Noong ika – 20 ng Pebrero, 1862 si Kiko ay namatay sa Udyong Bataan sa gulang na

74 na taon. Mga Akda at Karangalan ni Francisco Baltazar
Ang kauna – unahang tulang nagbigay sa kanya ng karangalan bilang “Isang
Makata” ay ang “Pagsisisi” sinulat niya ito ng siya ay nakatira sa Tundo.Nagsulat
siya ng mga Moro – moro, awit at korido at mga tulang nauukol sa ibat – ibang
okasyon. Bukod sa “Florante at Laura” ay nakasulat siya ng iba pang awit at
korido gaya ng mga sumusunod: La India Elegante y El Negrito Amante
Clara Balmori
Almanzor at Rosalina
Orosman at Zafira
Mahomet at Constanza
Bayaceto at Dorlisca
Auredato at Astrone
Don Nuno at Zelinda
Nudo Grodeano
 Rodolfo at Rosemundo
Abdol at Miserena….

Pag-aalay kay Selya----

kung pagsaulan kong basahin sa isip

ang nangakaraang araw ng pag-ibig,
may mahahagilap kayang natititik
liban na kay Selyang namugad sa dibdib?

Yaong Selyang laging pinanganganiban,

baka makalimot sa pag-iibigan;
ang ikinalubog niring kapalaran
sa lubhang malalim na karalitaan.

Makaligtaan ko kayang 'di basahin,

nagdaang panahon ng suyuan namin?
kaniyang pagsintang ginugol sa akin
at pinuhunan kong pagod at hilahil?

Lumipas ang araw na lubhang matamis

at walang natira kundi ang pag-ibig,
tapat na pagsuyong lalagi sa dibdib
hanggang sa libingan bangkay ko'y maidlip.

Ngayong namamanglaw sa pangungulila,

ang ginagawa kong pang-aliw sa dusa,
nagdaang panaho'y inaalaala,
sa iyong larawa'y ninitang ginhawa.

Sa larawang guhit ng sintang pinsel,

kusang inilimbag sa puso't panimdim
nag-iisang sanlang naiwan sa akin,
at 'di mananakaw magpahanggang libing.

Ang kaluluwa ko'y kusang dumadalaw

sa lansanga't ngayong iyong niyapakan;
 sa Ilog Beata't Hilom na mababaw,
yaring aking puso'y laging lumiligaw.

Di mamakailang mupo ng panimdim

sa puno ng manggang naraanan natin;
sa nagbiting bungang ibig mong pitasin,
ang ulilang sinta'y aking inaaliw.

Ang katauhan ko'y kusang nagtatalik

sa buntung-hininga nang ika'y may sakit,
himutok ko noo'y inaaring-Langit,
Paraiso naman ang may tulong-silid.

Liniligawan ko ang iyong larawan

sa Makating ilog na kinalagian;
binabakas ko rin sa masayang do'ngan,
yapak ng paa mo sa batong tuntungan.

Nagbabalik mandi't parang hinahanap,

dito ang panahong masayang lumipas;
na kung maliligo'y sa tubig aagap,
nang hindi abutin ng tabsing sa dagat. (1-22)…..

Sa Babasa Nito – Paunang Salita ni Balagtas

Sa Babasa Nito

1
Salamat sa iyo, O nanasang irog,
kung halagahan mo itong aking pagod;
ang tula ma'y bukal ng bait na kapos,
pakikinabangan ng ibig tumarok.

2
Kung sa biglang tingi'y bubot at masaklap,
palibhasa'y hilaw at mura ang balat;
nguni't kung namnamin ang sa lamang lasap,
masasarapan din ang babasang pantas.

3
Di ko hinihinging pakamahalin mo,
tawana't dustain ang abang tula ko;
gawin ang ibigi't alpa'y nasa iyo
ay huwag mo lamang baguhin ang berso.

4
Kung sa pagbasa mo'y may tulang malabo,
bago mo hatulang katkatin at liko,
pasuriin muna ang luwasa't hulo,
at makikilalang malinaw at wasto.

5
Ang may tandang letra alinmang talata,
di mo mawatasa't malalim na wika,
ang mata'y itingin sa dakong ibaba,
buong kahuluga'y mapag-uunawa.

6
Hanggang dito ako, O nanasang pantas,
sa kay Sigesmundo'y huwag ding matulad;
Sa gayong katamis wikang masasarap
ay sa kababago ng tula'y umalat. (1-6)

MGA TAUHAN SA
1. 2. FLORANTE =>Si Florante ang pangunahing bida ng Florante at Laura, at halos lahat ng
mga bahagi ng salaysay ay umiikot sa kanya. Anak ni Duke Briseo, siya ay ang mangingibig
ni Laurang Prinsesa ng Kaharian ng Albanyang na namataan ni Florante bago siya sumabak
sa isang digmaan nang ang bayan ng kanyang inang, si Prinsesa Floresca, Krotona ay
sinakop ng mga Morong Persyano.
2. 3. PRINSESA LAURA  Si Laura ang minamahal nang lubos ni Florante. Anak ng Haring
Linceo ng Albanya, siya ang prinsesa ng kahariang ito. Siya ay nagmamay-ari ng lubos na
kagandahang ipinuring lubos ni Floranteng nadulot sa kanyang umibig kay Laura sa unang
pagkakakita pa lamang.
3. 4. FLERIDA  Si Flerida ang kasintahan ni Alading inagaw mula sa kanya ni Sultan AliAdab.
At sa pagpapangakong pagpapakasal sa Sultan, napagpabago niya ang isip nito sa pagbitay
kay Aladin. Ngunit sa katotohanan, hindi niya tinupad ang pag-aako, at tumakas sa araw ng
kasal nila.
4. 5. KONDE ADOLFO Sa Florante at Laura, si Konde Adolfo ang isa sa mga pangunahing
kontrabida nito. Anak siya ng Konde Sileno, at pareho silang nagmula sa Albanya. 
Pinagtangkaan niyang patayin si Florante sa isang dula-dulaan, na nagdulot ng pagkakita sa
lahat ng kanyang pagbabalat-kayo, at pagpapaalis sa Atenas pabalik ng Albanya sa ilalim ng
utos ng kanyang gurong si Antenor. 
5. 6. ALADIN  Si Aladin ay isang Morong Persyanong tumulong kay Florante, at nagligtas ng
kanyang buhay. Ang kanyang ama ay si Sultan Ali-Adab na siya ring umagaw sa kanyang
kasintahang si Flerida.
6. 7. MENANDRO  Si Menandro ang matalik na kaibigan ni Florante sa Atenas na nagligtas
din ng buhay ni Florante mula sa mga tagang nakakamatay ni Adolfong kanyang tinaga nang
kanyang tangkaing patayin si Florante sa isang dula-dulaan nila sa kanilang paaralan sa
Atenas. Bukod pa sa pagliligtas ng buhay niya, marami pa siyang ginawa para kay Florante,
at noong sinakop ang Albanya nang makailang ulit, kasama siya ni Florante sa pakikibaka.
7. 8. DUKE BRISEO AT PRINSESA FLORESCA =>Si Duke Briseo ang maarugaing ama ni
Florante, at naglilingkod bilang sariling tanungan ng Haring Linceo ng Albanya. Siya ay
pinatay at ipinaghagisan ang bangkay nito ng mga alagad ng Konde Adolfo nang kanyang
agawin ang trono ng Haring Linceo. =>Si Prinsesa Floresca ang ina ni Florante. Siya ay
mula sa bayan ng Krotona, at maagang namatay, na nagdulot sa pag-uwi ni Florante mula
sa Atenas pabalik ng Albanya.
8. 9. HARING LINCEO  Si Haring Linseo ang hari ng Kaharian ng Albanya, at ama ni Laura.
Ang kanyang pamumuno ay nagtapos nang mayroong kumalat na usap-usapan tungkol sa
paguutos daw niyang harangin ang imbakan ng trigo upang gutumin ang mga tao ng
Albanya. Ang usap-usapang itong pinasimulan ni Konde Adolfo ang nagpaalab ng mga
 damdamin ng mga tao sa Albanyang nagdulot sa pag-aaklas nila. Ang pag-aaklas namang
ito ang ginamit ni Konde Adolfo upang maiupo ang sarili sa trono.
9. 10. SULTAN ALI-ADAB  Si Sultan Ali-Adab ang sultan ng Persyang umagaw sa kasintahan
ni Alading si Flerida. Siya ay isang malupit na ama. Pinatawan niya ng kamatayan si Aladin,
ang kanyang anak, dahil daw sa pagkatalo niya sa Persya, ngunit ang totoong dahilan dito
ay upang makuha niya si Flerida mula sa kanyang anak. Ngunit hindi natuloy ang pagbitay
kay Aladin, nang nangako si Flerida na kanyang pakakasalan ang Sultan, isang pangako na
hindi rin natuloy nang tumakas si Flerida sa mismong araw ng kasal; ang naging hatol na
lamang kay Aladin ay pagpapatalsik mula sa Persyang kailanman ay hindi niya
10. 11. MENALIPO  Si Menalipo ay isang pinsan ni Florante. Iniligtas niya si Florante mula sa
isang buwitreng dadagitin siya sana nang siya’y isang sanggol pa lamang gamit ang
kanyang pana at busog. Ipinapakita nito na si Menalipo ay higit na mas matanda kaysa kay
Florante.
11. 12. HENERAL OSMALIK AT MIRAMOLIN Osmalik =>Si Osmalik ang heneral ng hukbong
Persyanong sumakop sa Krotona sa ilalim ng utos ni Aladin. Miramolin =>Si Miramolin ang
pinuno ng mga mananakop ng Albanya mula sa Turkiya.
12. 13. KONDE SILENO =>Si Konde Sileno ang ama ni Konde Adolfong ayon kay Florante ay
marangal.
13. 14. ANTENOR =>Si Antenor ay isang guro sa Atenas nina Florante, Konde Adolfo at
Menandro.

GUBAT NA MAPANGLAW

Sa isang madilim gubat na mapanglaw

dawag na matinik ay walang pagitan,
halos naghihirap ang kay Pebong silang
dumalaw sa loob na lubhang masukal.

Malalaking kahoy ang inihahandog

pawang dalamhati, kahapisa’t lungkot,
huni pa ng ibon ay nakalulunos
sa labong matipi’t nagsasayang loob.

Tanang mga baging, na namimilipit

sa sanga ng kahoy, ay balot ng tinik
may bulo ang bunga’t nagbibigay-sakit
sa kangino pa mang sumagi’t malapit.

Ang mga bulaklak ng nagtayong kahoy

pinakamaputing nag-ungos sa dahon,
pawang kulay luksa at nakiki-ayon
sa nakaliliyong masangsang na amoy.

Karamiha’y sipres at higerang kutad

na ang lihim niyon ay nakasisindak,
 ito’y walang bunga’t daho’y malalapad
na nakadidilim sa loob ng gubat.

Ang mga hayop pang dito’y gumagala,

karamiha’y s’yerpe’t basilisko’y madla
hyena’t tigreng ganid na nagsisisila
ng buhay na tao’t daigdig kapuwa. (1-11)

Ang reynong albanya

Florante at Laura 6: Ang Reynong Albanya
12 Ang abang uyamin ng dalita’t sakit,
Ang dalawang mata’y bukal ang kaparis;
Sa luhang nanatak at tinatangis-tangis
Ganito’y damdamin ng may awang dibdib.

13. “Mahiganting langit, bangis mo’y nasaan,

Ngayo’y naniniig sa pagkagulay-gulay,
Bago’y ang bandila ng lalong kasama-an,
Sa Reynong Albanya’y iwinawagayway.

14. “Sa loob at labas ng bayan kong sawi,

Kaliluha’y siyang nangyayaring hari,
Kagalinga’t bait ay nalulugami,
Ininis sa hukay ng dusa’t pighati.

15. “Ang magandang asal ay pinupukol

Sa laot ng dagat ng kutya’t linggatong,
Baling magagaling ay ibinabaon
At inililibing na walang kabaong.

16. Nguni, ay ang lilo’t masasamang loob,

Sa trono ng puri ay iniluluklok,
At sa baling sukab na may asal-hayop,
Mabangong insenso ang isinusuob.

17. “Kaliluha’t sama ang ulo’y nagtayo

At ang kabaita’y kimi’t nakayuko
Santong katwira’y lugami at hapo,
Ang luha na lamang ang pinatutulo.

18. “At ang balang bibig na binubukalan

Ng sabing magaling at katotohanan,
Agad binibiyak at sinisikangan
Ng kalis ng lalong dustang kamatayan.

19. “O taksil na pita sa yama’t mataas!

O hangad sa puring hanging lumilipas!
Ikaw ang dahilan ng kasam-ang lahat,
At niring nasapit na kahabg-habag.
20. “Sa korona dahil ng Haring Linseo.
At sa kayamanan ng dukeng ama ko,
Ang ipinangahas ng Konde Adolfo,
Sabugan ng sama ang Albanyang reyno. (12-25

Kabanata 3: Alaala ni Laura (saknong 25-32)

Sinabi ni Florante sa kanyang sarili na kaya niyang tiisin ang
pagdurusa, kung ito ang gustong mangyari ng Maykapal. Iisa
lamang ang tangi niyang hiling, ang maalala siya ng kanyang
minamahal sa si Laura. Di niya maiwasang maalala ang kanilang
suyuan, at iniisip niya na baka agawin si Laura ng kanyang karibal
na si Adolfo.

Kabanata 4: Daing ng Pusong Nagdurusa

(saknong 33-54)
Hinimatay si Florante dahil sa sama ng loob. Nang siya ay
mahimasmasan, nagpatuloy pa rin ang kanyang paghihimutok.
Ayon sa kanya, bago siya tumungo sa digmaan, may pabaon sa
kanya si Laura ng luhaang bandang may letrang L, dahil natatakot
si Laura na masugatan siya. Nang dumating siya na may munting
galos, agad ginamot ni Laura. Kaya’t ngayo’y tinatanong niya sa
kanyang sarili, kung nasaan na ang lahat ng pag-aaruga ni Laura
sa kanya.

Kabanata 5: Halina, Laura (saknong 55-68)

Tanging hiling ni Florante ay makita muli si Laura at siya'y arugain
at damayan sa kanyang mga sakit tulad ng nakaraan. Halos
sumuko ang puso ni Florante sa dahas ng panibugho lalo na kung
naguguniguni niya sa si Laura ay humilig na sa kandungan ni
Konde Adolfo. Para kay Florante ay matamis pa ang mamatay
kaysa makita niyang si Laura ay nasa ibang kamay.
 Hindi makapaniwala si Florante na si Laura ay magtataksil sa
kanya dahil ang kagandahan ni Laura ay itinulad niya sa Langit.
Kaya ang paniwala niya ang pag-ibig nito ay kasingtibay din ng
Langit. Kailan man ay di pumasok sa kanyang gunita na ang
kagandanhan ay malapit sa tukso at hindi kataka-taka na
madaling mahulog sa tukso. Para kay Florante ay higit niyang
nanaisin na ipagkaloob sa kanya ni Adolfo ang lahat ng kahirapan
sa mundo kaysa inagaw sa kanya si Laura na kanyang irog. At
dahil sa paghihirap ng kalooban ni Florante, siya ay nawalan ng
malay, siya ay napayukayok sa punongkahoy na kinagagapusan at
siya ay nagmistulang bangkay.

Kabanata 6: Ang Gererong Taga Persia (saknong

69-82)
Nagkataon namang sa gubat ding iyon ay napadako ang isang
Morong taga-Persya na umalis sa sariling bayan dahil sa sobrang
sama ng loob sa kanyang ama sa pagkakaagaw sa kanyang
kasintahan. Sa lilim ng punong kahoy siya'y umupo at lumuluha
habang binabanggit ang pangalan ng kanyang mahal na si Flerida.
Sinambit ni Aladin laman ng kanyang puso at diwa: "O pagsintang
labis ng kapangyarihan,sampung mag-aama'y iyong
nasasaklaw;'pag ikaw ang nasok sa puso ninuman, hahamakin
lahat masunod ka lamang!"

Kabanata 7: Pag-aalaala sa Ama (saknong 83-

97)
Ang mga panaghoy ng nakagapos na tungkol sa mga kasamaang
nangyari sa kanyang bayan: ang pagkawala ng kanilang mga
karapatan, ang pangingibabaw ng katiwalian laban sa kabutihan;
ang akala niyang pagtataksil ni Laura; ang pagpatay sa hari at
mga kabig nito kasama na ang kanyang ama; ay nadinig lahat ng
 gererong Moro kaya tinunton niya ang boses na pinanggagalingan
ng panaghoy.

Kabanata 8: Paghahambing sa Dalawang Ama

(saknong 98-107)
Sandaling tumigil sa pag-iyak si Florante dahilan sa isang Morong
na nakikinig sa kanya. Nabatid niyang napaiyak ang Moro dahil sa
ang kanyang sinisinta ay inagaw ng sariling ama. Samantalang si
Florante naman ay namaalam na kay Laura at pinagdasal na sana
ay maging masaya ito sa piling ng iba.