Ano ang Wika?

Ang salitang wika ay nagmula sa salitang Latin sa lengua, na ang literal na kahulugan ay “dila”,
kayat ang magkasingtunog ang dila at wika. Ito raw ay simbolong salita ng mga kaisipan, saloobin,
behikulo o paraan ng paghahatid ng ideya, opinion, pananaw, lohika o mga kabatirang ginagawa sa
proseso na maaring pagsulat o pasalita.

Ayon sa pagpapahayag ni Constantino, isang dalubwika, ang wika ay maituturing na behikulo ng

pagpapahayag ng damdamin, isang insrumento rin sa pagtatago at pagsisiwalat ng katotohanan.

Ang wika ay kasangkapang ating pulitika at ekonomiya.Ang mabisang paggamit nitoang

nagpapakilos sa tao at nagagawang manipulahin ang mali at tama sa lipunang ating kinabibilangan.

Sa depinisyon ni Gleason: Ang wika ay masistemang balangkas. Lahatng wika ay nakabatay sa

tunog na kung tawagin ay ponema, na ang maagham na pag-aaral nito ay tinatawag
naponolohiya. Kapag ang ponema ay pinagsama-sama maaaring makabuo ng maliliit na yunit ng
salita na tinatawag na morpema. Sintaksis ang tawag sa makaagham na pinagugnay-ugnay na mga
pangungusap. Diskors, kapag nagkaroon ng makahlugang palitan ng dalawa o higit pang tao.

Ayon kay San Buenaventura (1985): “Ang wika ay isang larawang binibigkas at isinusulat. Isang
kahulugan, taguan, imbakan o deposito ng kaalaman ng isang bansa.” Isang ingat-yaman ng mga
tradisyong nakalagak ditto, sa medaling salita ang wika ay kaisipan ng isang bansa kaya’t
kailanman itoy tapat sa pangangailangan at mithiin ng sambayanan. Taglay nito ang haka-haka at
katiyakan ng isang bansa.

Teorya ng wika

Teorya ng Wika - Pinagmulan ng wika

Ding Dong - bagay. Ipinalagay sa teoryang ito na ang lahat ng bagay sa kapaliran ay may sariling tunog na siyang
kumakatawan sa nasabing bagay. Mga tunog ang nagpapakahulugan sa mga bagay tulad ng kampana, relo, tren, at
iba pa.
Bow Wow - kalikasan. Dito ang tunog ng nalikha ng kalikasan, anuman ang pinagmulan ay ginagad ng tao.
Halimbawa, ang tunog-kulog, ihip ng hanging, at iba pa.
Pooh Pooh - tao. Ipinalalagay na ang tao ang siyang lumikha ng tunog at siya ring nagbibigay ng kahulugan. Dito
ang tunog mula sa mga tao.
Kahariang Ehipto - Ayon sa haring si Psammatichos, ang wika ay sadyang natutuhan kahit walang nagtuturo o
naririnig. Natutunan kahit walang nagtuturo. Unconsciously learning the language.
Charles Darwin - Ito ay nakasaad sa aklat na Lioberman (1975) na may pamagat na "On the Origin of Language",
sinasaad niya ang pakikipagsapalaran ng tao para mabuhay ang nagtuturo sa kanya upang malikha ng iba't ibang
wika. Wika natutunan tungkol sa mga pakikipagsapalaran.
Genesis 11: 1-9 -Tore ng Babel. Story of Tower of Babel. Based on the Bible.
Wikang Aramean - Believes that all languages originated from their language, Aramean or Aramaic. Syria. May
paniniwalang ang kauna-unahang wikang ginagamit sa daigdig ay ang lenggwahe ng mga Aramean. Sila ang mga
sinaunang taong nanirahan sa Syria (Aram) at Mesopotamia. Tinatawag na Aramaic ang kanilang wika.
Yo-he-ho - pinaniniwalaan ng mga nagmungkahi ng teoryang ito na ang tao ay natutong magsalita bunga diumano
ng kanyang pwersa pisikal.
Ta-ra-ra-boom-de-ay. ang wika raw ng tao ay nag-ugat sa mga tunog na kanilang nililikha sa mga ritwal na ito na
kalauna'y nagpapabagu-bago at nilapatan ng iba't ibang kahulugan.
Ta-ta - ang kumpas o galaw ng kamay ng tao na kanyang ginagawa sa bawat partikular na okasyon ay ginaya ng dila
at naging sanhi ng pagkauto ng taong lumikha ng tunog at kalauna'y nagsalita.
Sing-song - nagmula sa di mawatasang pag-awit ng mga kauna-unahang tao; may melodiya at tono ang pag-usal ng
mga unang tao.
Hal: paghimno o paghimig.
La-la - mga pwersang may kinalaman sa romansa. Ang salik na nagtutulak sa tao upang magsalita.
Hal: mga wika o salita ng mga tula at awitin ng pag-ibig.

Varyasyon ng Wika

1. Dayalek/ Dayalekto

- pagkakaiba - iba o baryasyon sa loob ng isang particular na wika.

- wikang sinasalita ng isang neyographical.
Hal: pakiurong ng po ang plato (Bulacan - hugasan)
Pakiurong nga po ang plato (Maynila - iusog)

2. Idyolek

- nakagawiang pamamaraan sa pagsasalita ng isang individual o ng isang pangkat ng mga tao. (

uri ng wikang ginagamit at iba pa)
- Individwal na estilo ng paggamit ng isang tao sa kanyang wika.
Hal:
Tagalog - Bakit?
Batangas - Bakit ga?
Bataan - bakit ah?

3. Sosyolek

- baryasyon ng wika batay sa katayuan sa lipunan ng nagsasalita o sa pangkat na kanyang

kinabibilangan.
- may kinalaman sa katayuang sosyo-ekonomiko ng nagsasalita
Hal:
Wika ng mag-aaral
Wika ng matanda

4. Register
- isang baryasyon sa wika na may kaugnayan sa taong nagsasalit o gumagamit ng wika.
- mas madalas nakikita/nagagamit sa isang particular na disiplina.
-pagkakaroon ng pagbabago ng wika sa taong nagsasalit o gumagamit ng wika ayon sa:
a. Tono ng kausap o tagapakinig (tenor of discourse) - naaayon ang wika sa sino ang nag-uusp.
b. Paksa ng pinag-uusapan (field of discourse) - batay sa larangan na tinatalakay at sa panahon.
c. Paraan o paano nag-uusap ( mode of discourse) - pasalita o pasulat pagtalima sa mga
panunturan dapat sundin batay sa uri ng piniling paraan ng pag-uusap.