You are on page 1of 16

Samu’t Saring

Kabatiran
sa Wika

Submitted to :
Professor: Cresencia Santiano
Submitted by :
Ma. Elaine P. Trinidad
(BEED)
Mga Nilalaman

 Batayang Kaalaman sa Wika

 Barayti ng Wika

 Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas

 Ebolusyon ng Ortagrapiyong Pilipino


MGA BATAYANG KAALAMAN SA WIKA
IBA’T IBANG PAKAHULUGAN SA WIKA NG MGA DALUBHASA

"Ang Wika ay isang kalipulan ng mga salita at ang - P. Constantino at G.


pamamaraan ng pagsasama-sama ng mga ito para Zafra
MAGKAUNAWAAN o makapag-usap ang isang grupo
ng mga tao"
"Ang wika ay parang HININGA. Gumagamit tayo ng - Bienvenido Lumbera
upang kamtin ang bawat pangangailangan natin"
"Wika ang sumasalamin sa mga mithiin, lunggati, - Alfonso O. Santiago
pangarap, damdamin, kaisipan o saloobin, pilosopiya,
kaalaman at karunungan, moralidad, paniniwala, at
mga kaugalian ng mga tao sa lipunan".
Ang wika ang MASISTEMANG SIMBOLO sa tinig at sulat - Arrogante
ng tao sa pagpapahayag ng kaisipan at damdamin.
Ang wika ang pinakamahalagang kasangkapan ng - Mangahis
tao sa pakikipagtalastasan.
"Ang wika ang pangunahin at ang pinakaelaboreyt na - Archibad A. Hill
anyo ng SIMBOLIKONG GAWAING PANTAO."
"Ang wika ay MASISTEMANG BALANGKAS ng -Henry Gleason
sinasalitang tunog na pinili at isinaayos sa paraang
arbitraryo upang magamit ng mga taong kabilang sa
isang kultura."

Kung sasangguni naman sa mga diksiyonaryo tungkol sa kahulugan ng wika,

Ang wika ay sistema ng komunikasyon ng mga tao sa pamamagitan ng mga pasulat o


pasalitang simbolo.

Samantala, ayon sa UP Diksiyonaryong Filipino (2001) ang wika ay “lawas ng mga salita
at sistema ng paggamit sa mga ito na laganap sa isang sambayanan na may iisang
tradisyong pangkultura at pook na tinatahanan.”

Sa pangkalahatan, batay sa mga kahulugan ng wika na tinatalakay sa itaas,


masasabi na ang wika ay kabuuan ng mga sagisag na binubuo ng mga tunog na
binibigkas o sinasalita at ng mga simbolong isinusulat. Sa pamamagitan ng wika,
nagkakaunawaan, nagkakaugnay, at nagkakaisa ang mga tao. Kasangkapan ang wika
upang maipahayag ng mga tao ang kaniyang naiisip, maibabahagi ang kaniyang mga
karanasan, at maipadama ang kaniyang nararamdaman. Gayundin, bawat bansa ay
may sariling wikang nagbibigkis sa damdamin at kaisipan ng mga mamamayan nito. Sa
wika nasasalamin ang kultura at pinagdaanang kasaysayan ng isang bansa.

MGA KAHALAGAHAN NG WIKA

 Mula sa mga tinuran ng nabanggit na mga dalubhasa tungkol sa wika,


mapatotohanan na sadyang mahalaga ang wika at kakabit na ito ng pakikipag-
ugnayan ng tao sa kaniyang kapuwa tao at ng bawat bansa sa daigdig.
 Isa sa mga pangunahing gamit o kahalagahan ng wika ang pagiging instrumento
nito sa komunikasyon. Mahihirapang magtagumpay ang komunikasyon kapag
walang wikang ginagamit. Kailangan naman ang komunikasyon hindi lamang sa
pagpapalitan ng mensahe kundi sa pagkatuto at sa pagkalat ng karunungan at
kaalaman sa mundo.
 Mahalaga ang wika sa pagpapanatili, pagpapahayag, at pagpapalaganap ng
kultura ng bawat grupo ng tao.
 Nagkakahiraman ng kultura ang mga bansa sa tulong ng wika. Kung walang wika,
walang magagamit na pantawag sa tradisyon at kalinangan, paniniwala, pamahiin,
at sa iba pang bagay na kaugnay ng pamumuhay at paraan ng pamumuhay ng
mga tao.
 Naipakikilala ang kultura dahil sa wika. Yumayaman naman ang wika dahil sa
kultura.
 Isang magandang halimbawa nito ang mga payyo (tinatawag ding payao o
payaw), ang hagdan-hagdang taniman ng palay ng mga Igorot.
 Kapang may sariling wikang ginagamit ang isang bansa, nangangahulugang ito ay
malay at may soberanya.
 Hindi tunay na malaya ang isang bansa kung hindi nag-aangkin ng sariling wikang
lilinang sa pambansang paggalang at pagkilala sa sarili.
 Malaki ang papel na ginagampanan ng wika bilang tagapagpanatili ng
pambansang kamulatan at pagkakakilanlan.
 Wika ang tagapagbandila ng pagkakakilanlan ng isang bansa at nga mga
mamamayan nito.
BARAYTI NG WIKA

Dapat na Makilala Muna

• Heterogenous na Wika – wikang iba-iba ayon sa lugar, grupo, at pangangailangan ng


paggamit nito, maraming baryasyon na wika
• Homogeneous na Wika – nagsasabing ang wikang “pormal” ay iba sa “naimbentong”
wika

ANO ITO?

•Ito ay ipinaliliwanag ng teoryang sosyolinggwistik bilang batayan ng heterogenous na


wika.
• Nag-uugat ang mga barayti ng wika sa pagkakaiba-iba ng mga indibidwal at grupo,
maging ng kani-kanilang tirahan, interes, gawain, pinag-aralan at iba pa.
• May dalawang dimensyon ang baryabiliti nito: heograpikal at sosyal (Constantino, 2006)

Mga Uri at Halimbawa ng Barayti ng Wika

1. Dayalek Halimbawa ng Dayalek


Ito ang pinakakaraniwang Barayti ng
Ang pangungusap na “Anong pangalan mo”
wikang alam at tanggap sa bansang
ay maaaring sabihin sa iba’t ibang dayalek.
tulad ng Pilipinas. Dahil ang Pilipinas ay
 Tagalog: Anong pangalan mo?
isang arkipelago, nahahati sa mga pulo
 Kapampangan: Nanong lagyu mo?
ang kinaroroonan ng mga tao na
 Ilokano: Anya ti nagan mo?
dahilan din upang makabuo ng kani-
 Waray: Hino ang ngaran mo?
kanilang sistema ng pananalita. Ang
 Bisaya: Unsa imu ngalan?
dayalek o dialect ay uri ng pagsasalita
 Cebuano: Kinsay imong ngalan?
na nabubuo ayon sa heograpikong
 Hilgaynon: Ano ang imo ngalan?
kinabibilangan ng mga mamamayan.
 Bicolano: Ano ang ngaran mo?
Karaniwang ang pagtanggap sa
 Tausug: Unu ing ngan mo?
wikang dayalek ay ayon sa rehiyon,
lalawigan, o bayan na kinaroroonan.
2. Idyolek Halimbawa ng Idyolek
Kahit mayroong pamantayang itinuturo  “Hindi kita tatantanan!” -Mike Enriquez
sa pagsasalita, nagkakaroon pa rin ng  “May tama ka!” -Kris Aquino
pagkakaiba ang bawat indibidwal ng  “Walang himala!” -Nora Aunor
kanilang paraan para bigkasin ang  “Lumipad ang aming team…” -Jessica
mga ito. Ganito ang konsepto ng Soho
idyolek. Nakaayon ito sa istilo sa  “Handa na ba kayo?” -Korina Sanchez
pagpapahayag at pananalita.  “I am sorry.” -President Gloria
Karaniwang naririnig ito sa mga sikat na Macapagal-Arroyo
personalidad na nag-iiwan ng marka sa  “Char-char lang mga momshie.” -Melai
pagbitaw ng kanilang linya sa mga Cantiveros
programa at pelikula nila.  “Bawal ang sad dapat happy!” -Ryzza
Mae Dizon
 “Ansabeeeehhh?” -Vice Ganda
 “May ganun?” -Mr. Fu
3. Sosyolek Halimbawa ng Sosyolek
Naipapangkat din ang mga tao ayon  Mga repa, nomo na. Walwal na!
sa kanilang personalidad, kasarian, at (Jeproks/ balbal)
katayuang socio-ekonomiko. Ang  Si Yorme, maraming nahuli, mga etneb.
pagkakapangkat na ito ay (Salitang kanto/ pinauso ni Mayor Isko
nagbubunga rin ng kanilang sariling Moreno)
paggamit at pagbigkas ng mga salita  Eow pfouh? Muztah nah? (Jejemon)
na tinatawag na sosyolek o sosyalek. Ito  Echoserang frog ka. Chinorva mo akez.
ay tinatawag ding pansamantalang (Bekimon/ Gay Linggo)
Barayti lamang dahil ginagamit lamang  Anong chenes mo sa inispluk mo?
ito ayon sa uri ng taong kausap at (Bekimon/ Gay Linggo)
sisiguruhing kaya niyang intindihin at  OMG! So init naman here. I can’t! (Conyo
unawain ang ginagamit na wika. language)
Kadalasan ding umuusbong ang  So haba naman ng pila. I am so inip na.
Barayting ito ayon sa napapanahong (Conyo language)
uri ng pagsasalita tulad ng bekimon at  Ayan na ang mga Hathor. Sugod mga
jejemon. sang’gre! (Fans ng Encantadia)
 BTW, JWU. Need something to do. BRB.
(Millennial online language)
 Mag-online ka na para makita ko ang
OOTD mo. (Millennial online language)
 More Info: Halimbawa at Kahulugan ng
Sosyolek
4. Ekolek Halimbawa ng Ekolek
Ang pamilya ang pinakamaliit at  Mom, dad/ Nanay, tatay/ Mommy,
pinakamahalagang yunit ng isang daddy/ Ma, pa
pamayanan. Ito rin ang dahil kung bakit  pamingganan/ platuhan/ lagayan ng
kahit sa loob ng tahanan ay kubyertos
nakagagawa ng kani-kanilang paraan  CR/ banyo/ kubeta/ palikuran
para gamitin ang banggitin ang mga  itaas/ second floor
salita. Ang Barayting ekolek ay  mamam/ tubig
tumutukoy sa mga salita at wikang  am-am/ kain
ginagamit sa loob ng tahanan at  diko/ ditse/ sangko/ sanse/ ate/ kuya
kadalasang tumatatak sa mga bata.  baby/ bunso
Ito rin ay ang ginagamit sa pakikipag-  lola/ granny/ mamu/ la/ inang
usap araw-araw.  lolo/ granpa/ Papu/ lo/ itang

5. Etnolek Halimbawa ng Etnolek


Mayroon namang mga salitang likas at  Adlaw – araw, umaga
naging pagkakakilanlan na ng mga  Bagnet – sitsarong gawa sa Iloko
pangkat etniko sa bansa. Ang tawag sa  Vakuul – pantakip sa ulo ng mga taga-
Barayting nabuo nila ay etnolek. Batay Batanes o Ivatan
ito sa mga etnolonggwistong pangkat  Palangga – mahal, iniirog, sinta
sa Pilipinas. Ang mga salitang ito ay  Banas – mainit, maalinsangan,
kadalasang likas sa kanila ngunit pagkayamot
naging tanyag na rin para sa ibang lahi  Batok – tradisyonal na paraan ng pagta-
o pangkat. tattoo mula sa Kalinga
 Dugyot – marumi
 Kalipay – ligaya, saya, tuwa
 Magayon – maganda, kaakit-akit
 Ambot – ewan, hindi ko alam
6. Creole Halimbawa ng Creole
Kasama rin sa Barayti ng wika ang Mga kataga at pangungusap sa wikang
pagkakahalo ng wika o salita ng mga Chavacano
indibidwal mula sa magkaibang lugar o
 “De donde lugar tu?” (Taga-saan ka?)
bansa. Ang tawag dito ay creole. Nag-
 “Adios!” (Paalam)
umpisa raw ang konsepto ng mga
 “Buenos dias!” (Magandang umaga!)
wikang creole noong ika-17 hanggang
 “Buenas noches.” (Magandang gabi.)
ika-18 siglo kung saan laganap ang
 “Mi nombre?” (Ang pangalan ko?)
pagsakop sa iba’t ibang bansa. Sa
 “Gracias!” (Salamat)
Pilipinas, ang wikang Kastila ang
 “Nada!” (Wala)
pinakamaimpluwensiya sa lahat dahil
 “Habla usted Chavacano?” (Nagsasalita
333 taon tayong nasakop ng mga ito.
ka ba ng Chavacano?)
Nagkaroon pa nga ng isang wikang
 “Ama yo contigo” (Ganito kita kamahal)
lokal na halaw sa pinagsamang wikang
 “Cuanto este?” (Magkano ito?)
Tagalog at Kastila, ang Chavacano na
sinasalita sa ilang bahagi ng Cavite at
Zamboanga.
7. Pidgin Halimbawa ng Pidgin
Mayroon namang Barayti ng wika na  “You go there… sa ano… there in the
walang pormal na estruktura. banyo…” (English carabao)
Tinatawag na pidgin ang mga wikang  “Ako benta mga prutas sa New Year
ginagamit ng dalawang indibidwal para swerte.” (Chinese na sumusubok
mula sa magkaibang bansa upang mag-Filipino)
magkaintindihan. Kung sa salitang  “What’s up, madrang piporrrr…”
kolokyal, masasabing ang ganitong (Koreanong si Ryan Bang sa kaniyang
usapan ay ‘maitawid lamang,’ programa)
Tinagurian din ang pidgin bilang  “Ikaw bili sa kin daming tikoy…” (Chinese
“nobody’s native language ng mga na sumusubok mag-Filipino)
dayuhan. Itinuturing din ito bilang  “I am… you know!” (English carabao)
‘make-shift’ language o wikang  “Ako wara masamang barak… / Ako
pansamantala lamang. Gayunman, walang masamang balak…” (Japanese
kahit na kulang-kulang ang mga na nagta-Tagalog)
ginagamit na salita at pandugtong,  “Ako punta kwarto wag na ikaw sama…”
nananatiling mabisa ito sa  “Ako lugi na wag ka na tawad…”
 “Are you foreigner? Where?”
pagtatalastasan ng dalawang tao  “Don’t me. Don’t us…”
mula sa magkaibang lahi.
Maituturing na pinakatanyag na
halimbawa ng pidgin ay ang English
carabao ng mga Pilipino o pagsasalita
ng wikang English nang hindi tuwid o
hindi wasto. Isa ring halimbawa ay ang
barok na Filipino ng mga Chinese na
naninirahan sa bansa.

8. Register Halimbawa ng Register


May mga uri naman ng wikang  ENT (ears, nose, and throat) – medical
ginagamit lamang sa isang partikular o jargon
espisylaisadong domain. Ang Barayting  MSMEs (micro small medium enterprises) –
ito ay tinatawag na register. May tiyak business jargon
na pakahulugan ang mga salitang  AWOL (absence without leave) – military
ginagamit dito na tanging ang mga jargon
taong kabilang sa isang partikular na  Wer na u, dito na me? – paraan ng
pangkat lamang ang nakaiintindi o pagte-text ng mga Pilipino
nakauunawa. May tatlong uri ng  Hu u? txtbak – paraan ng pagte-text ng
dimensyon ang Barayting register. mga Pilipino
 Lowbat na me – paraan ng pagte-text ng
• Field o larangan – ito ay mga Pilipino
tumutukoy sa larangan o kabuhayan  Erpats, alaws na tayo makain. – mga
ng taong gumagamit nito. Masasabi salitang binabaligtad
ring ang ‘jargon’ ng mga larangan o  OOTD (outfit of the day) – internet jargon
field ay kasama sa dimensyong ito  BP (blood pressure) – medical jargon
• Mode o modo – nababatid kung  p4saLod n@m4n pl3ase!! – paraan ng
paano isinagawa ang komunikasyon pagte-text ng mga Pilipino
• Tenor – nakaayon naman ito sa
relasyon ng mga gumagawa ng
komunikasyon o pag-uusap
ANG WIKANG PAMBANSA NG PILIPINAS

Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino, ito ang nakasaad sa Artikulo XIV,
Seksyon 6 ng 1987 Konstitusyon. Nangangahulugan lamang na ito ay ginagamit at
dapat gamitin sa politika, edukasyon, lipunan, at kultura. Nakasaad rin sa Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 335, ayon sa KWF— sa paniniwala na ang malaganap na
paggamit ng wikang Filipino sa opisyal na mga transaksyon, komunikasyon, at
korespondensya sa mga tanggapan ng pamahalaan ay magbubunga ng higit na
pagkaunawa at pagpapahalaga ng mga mamamayan sa mga programa, proyekto,
at gawain sa buong bansa. Ito'y magsisilbing instrumento ng pagkakaisa at
kapayapaan para sa pambansang kaunlaran. Kaya ang wikang Filipino ay wikang
opisyal ng bansang Filipinas at mas higit itong nauunawaan ng mga Filipino sa mga
opisyal na transaksyon at komunikasyon.

Malaki ang ginagampanang tungkulin ng wikang Filipino sa komunikasyon. Ito ay


lagusan o daluyan ng kaisipang Filipino at daan tungo sa puso ng mga mamamayan
dahil mas naiintindihan nila nang husto ang kinagisnang wika.

Konstitusyonal na Batayan ng Wikang Pambansa

Wikang Pambansa

Isang wikang magiging daan ng pagkakaisa at pag-unlad bilang simbolo ng kaunlaran


ng isang bansa. Kinikilalang pangkalahatang midyum ng komunikasyon sa isang bansa.
Kadalasan, ito ang wikang ginagamit sa pang-araw-araw na pamumuhay ng lahat ng
mamamayan ng isang bansa

Opisyal na Wika

Ginagamit sa opisyal na komunikasyon ng estado sa kanyang mga mamamayan at


ibang bansa sa daigdig. Bago maging opisyal ang isang wika, maraming pag aaral
ang isinagawa upang malaman kung ano ang pinaka karapat dapat na wika para sa
bansa. Tiniyak ng gobyerno na tama ang pagpili ng wika para sa buong kapuluan at
at nagbigyan daan ito sa pamamagitan ng pagsaalang-alang ng ibat' ibang salik.

Manuel L. Quezon Ama ng Wikang Filipino Unang Presidente ng Komonwelt ng Pilipinas


“ Walang pinakamahalaga sa sinumang tao kundi ang pagkakaroon ng kamalayan
tungkol sa pagkakaisa ng bansa, at bilang bayan, hindi tayo magkakaroon ng higit na
kamalayan kung walang sinasalitang wikang panlahat” – halaw mula sa kanyang
talumpati sa Malakanyang.

Pagpili

Konstitusyon ng 1935, Artikulo XIV, Sek. 3

Ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at


pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa isa mga na umiiral na
katutubong wika. Hanggang hindi nag tatadhana ng iba ang batas, ang Ingles at
Kastila ang patuloy ng gagamiting mga wikang opisyal". Suriang Wikang
Pambansa (SWP) itinatag noong Nobyembre 13, 1936 ng Batas Pambansa Blg. 184
(binuo ng Saligang Batas Pambansang Asamblea) Pinili ang tagalog bilang batayan ng
bagong pambansang wika.

Mga kasapi ng SWP na kumakatawan sa walong pangunahing rehiyon sa bansa:

• Jaime C. De Veyra Waray Tagapangulo

• Cecilio Lopez Tagalog Kalihim

• Casimiro Perfecto Bikolano Kagawad

• Santiago Fonacier Ilokano Kagawad

• Felimon Sotto Cebuano Kagawad

• Felix Salas Rodriguez Hiligaynon

• Kagawad Hadji Buttu Muslim Kagawad

• Zoilo Hilario Kampampangan Kagawad

• Jose Zulueta Pangasinense Kagawad

Bakit pinili ang Tagalog bilang Wikang Pambansa?

Ang Tagalog ay malawak na ginagamit sa mga paguusap ng mga Pilipino at


marami din sa bansa ang nakakaintindi ng wikang ito. Hindi ito nahahati sa mga mas
maliliit at hiwa-hiwalay na wika, tulad ng Bisaya. Ang tradisyong pampanitikan nito ang
pinaka mayaman at ang pinaka maunlad at malawak (sinasalamin ang dyalektong
Toskano ng Italyano). Higit na mararaming aklat ang nakasulat sa Tagalog kaysa iba
pang mga katutubong wikang Awstronesyo.
Ito ang wika ng Maynila – ang kabiserang pampulitika at pang ekonomiya sa buong
bansaAt pinakahuli ay ang Tagalog din ang wikang ginamit noong rebolusyon at ng
mga katipunero kung saan ang dalawang salik na ito ay mahalagang elemento sa
kasaysayan ng Pilipinas.

Mga pariralang ginamit sa pagtukoy sa Wikang Pambansa bago ito tinawag na Filipino

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 Ipinagtibay ni Manuel L. Quezon ang pasya


ng SWP na wikang tagalog ang batayan ng magiging Wikang Pambansa Kautusang
Tagapagpaganap Blg. 263 Nagpalimbag ng Diksiyunaryong Tagalog-Ingles gayundin
ng Balarila ng Wikang Pambansa sa pangunguna ni Lope K. Santos

Paano naging wikang opisyal ang Wikang Pambansa?

Batas Komonwelt blg. 570 Ang wikang pambansa ay ipinahayag bilang opisyal na
wika simula Hulyo 4, 1946 Konstitusyon ng 1973 (Artikulo XV, Sek. 3) “ Hangga’t walang
ibang itinatadhana ang batas, ang Ingles at Filipino ang magiging opisyal na wika.”

Kasalukuyang Konstitusyon (Konstitusyon ng 1987, Artikulo XIV, Seksyon 6 & 7) “ Ang


Wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nalilinang, ito ay dapat
payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na Wika sa Pilipinas at sa iba pang mga
wika. Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mga wikang opisyal ng
Pilipinas ay Filipino, at hangga’t walang ibang itinatadhana ang batas, Ingles…”

Ilan pang mahahalagang batas tungkol sa Wika

Proklamasyon Blg. 19 (Agosto1988) Idineklara ang pagdiriwang ng Linggo ng Wika mula


ika-13 hanggang 19 ng Agosto kada taon.

Proklamasyon Blg. 1041 (Enero 1957) idineklara naman ni Pangulong Fidel V. Ramos ang
buong buwan ng Agosto bilang Pambansang Buwan ng Wika

Memorandum Sirkular Blg. 59 (Disyembre 1996) Nagtatadhana na ang Filipino ay


bahagi na ng kurikulum na pangkolehiyo, ayon sa CHED. Nag atas ito ng pagsasasama
sa mga kurikulum ng siyam (9) na yunit ng Filipino sa mga kolehiyo at pamantasan.
EBOLUSYON NG ORTOGRAPIYANG FILIPINO
Ortograpiya: paraan ng pagbibigay-simbolo sa wikang pasalita sa paraang pasulat, Sa
simpleng salita,ito ang paraan ng pagbaybay, ispeling na ginagamit sa isang wika.
Dantaon Labing-anim

Bago pa man dumating ang mga mananakop na kastila ay may sarili nang sistema
ng pamumu-hay, kultura panitikan at wika ang mga katutubo sa ating bansa. Ang
matibay na patotoo nito ay ang ating lumang paraan ng pagsulat ang alibata o
baybayin.

Sistema ng Pagsulat

->Sa matandang sistema ng pagsulat, mapapansing tatlo lamang ang bantas na


ginagamit noon.
->Ang dalawang guhit na patindig (||).
->Ang krus sa ibaba ng isang titik kung nais pawiin ang ponemang /a/.

->Ang tuldok (corlit o kudlit) na inilalagay sa ibabaw ng katinig kung sinusundan ng


ponemang /e/ - /i/ at sa ilalim naman kung ang tunog ay /o/ - /u/.
Ang ABECEDARIO ng mananakop

Nang dumating ang mga Espanyol sa ating bansa, nagka-roon ng Romanisasyon at


pinalitan nila ang Alibata ng Alpabetong Romano o Abecedario.

Ang ABAKADANG Tagalog

Sa taong 1940 isinulat ni Lope K. Santos ang Balarila ng Wikang Pambansa at binuo ang
Abakadang Tagalog.
Ang Abakadang Tagalog ay binubuo ng Dalawampung letra:
Lima ang Patinig : A, E, I, O, U
Labinlima ang Katinig : B , K, D , G , H , L , M , N , NG , P , R , S , T , W , Y

Hindi isinama sa (20) letra ang labingisang banyagang letra na kinabibilangan ng C,


CH, F, LL, Ñ, Q, RR, V, X, Z sapagkat ang mga ito ay ginagamit lamang sa mga
pangngalang panangi. Sa halip ay tinutumbsan ng mga letra ng Abakada.

Sa taong ito masusing pinag-ukulan ng pansin ng noo'y Surian ng Wikang Pambansa


(SWP), na ngayon ay Komisyon sa Wikang Pilipino (Filipino).
Komisyon sa Wikang Filipino

-itinatag noong Nobyembre 13, 1936 sa pamamagitan ng Commonwealth Act No 184


bilang Surian ng Wikang Pambansa (SWP).

Makalipas ang hunigit-kumulang na limang taong pag-aaral at pagsangguni sa iba't


ibang sektor sa larangan ng wika, nirebisa ng Surian ang "Abakadang Tagalog" ni Lope
K. Santos.

Sa bisa ng Memorandum pangkagawaran Blg. 194, 1976 ng Kagawaran ng Edukasyon


at Kultura, pinayaman ang dating Abakada upang makaagapay sa mabilis na pag-
unlad at pagbabago ng wikang Pilipino. Tinawag itong ang bagong alpabetong
Pilipino.
Ang Bagong Alpabetong PILIPINO

Ang dalawampung letra ay dinagdagan ng labing-isang letra kaya't naging


tatlumpu't isa. Kabilang sa idinagdag ang mga letra at digrapo: C, F, J, ñ, Q, V, Y, Z, CH,
LL, RR. Subalit hindi ito nagtagumpay dahil sa ilang kahinaan at kalituhan sa paggamit.

Hindi binanggit sa tuntunin ang pagtawag sa mga letra at ayos ng pagkakasunod-


sunod ng mga letra. Hindi rin malinaw ang paraan ng pagbigkas at pagbaybay
(papantig o patitik) ng mga letra.

Ang pagreporma ay isinagawa ng noo'y Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP)


(dating SWP na naging KWF) sa tulong ng mga lingguwista, dalubwika, manunulat,
propesor, guro at mga samahang pangwika.
1987

Sa taong ito, muling nireporma ang Alpabetong Pilipino gayundin ang mga tuntunin sa
Ortograpiyang Filipino.
Sino-sino ang nagreporma?

Ang pagreporma ay isinagawa ng noo'y Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP)


(dating SWP na naging KWF) sa tulong ng mga lingguwista, dalubwika, manunulat,
propesor, guro at mga samahang pangwika.
Paano?

Nagsagawa ng simposyum ang Linangan. Ang una ay idinaos sa Asian Institute of


Tourism. Ang pangalawa ay sa National Teacher's Collage. Bumuo rin ng mga Lupon
ang Linangan upang magsagawa ng mga pag-aaral tungkol sa balak na rebisyon sa
iba't-ibang aspekto o lawak ng bubuuing bagon ortograpiya
Ang Kinalabasan ng Simposyum

Napagkaisahan sa nabanggit na simposyum na ang Alpabetong Filipino ay bubuuin


na lamang ng dalawampu't walong letra. Ang bagong dagdag na letra ay : C, F, J, Ñ,
Q, V, X, Z.

Upang matiyak ang kawastuhan, iniharap ito sa iba't ibang kapulungan at kongresong
pangwika gaya ng :
Pebrero 26, 1987
Taunang kumbensiyon ng LEDCO na binubuo ng pambansang samahang pangwika.
Taunang kumprehensiya ng PASATAF
Abril 6, 198
Mayo 18, 1987
Taunang kumbensiyon ng PSLF.
Agosto 19, 1987

Pormal na inilunsad ang "1987 Alpabeto at Patnubay sa Ispelling ng Wikang Filipino".


Ang paglulunsad ay isinabay sa pagdiriwang ng Linggo ng Wikang Pambansa na
idinaos sa Pamantasang Normal ng Pilipinas.
1999

Sa taong ito sinimulan ang pagbuo ng 2001 Revisyon ng Alpabetong Filipino. Sa


ikaapat na pagkakataon, muling nirebisa ng KWF ang Alpabetong Filipino pati na ang
mga tuntunin sa pagbaybay nito
Sanhi ng Pagrebisa
- Di-ganap na pagtupad sa Kautusang Pangkagawaran ng 1987
- Mahigpit at di-makatotohanang mga tuntunin sa ispeling ng walong dagdag na letra
- Nalimitahan ang gamit sa mga hiram na salita
-Kakulangan ng mga tuntunin sa paggamit ng mga karaniwang salita
2001 Revisyon ng Alpabetong Filipino
Pinaluwag sa 2001 Alpabeto ang gamit ng walong dagdag na letra. Hinati sa
dalawang grupo ang walong letra: F, J, V, at Z ay gagamitin sa pagbaybay ng mga
karaniwang salitang hiram na binago ang ispeling sa Filipino. Samantalang ang C, ñ, Q,
X na itinuturing na redundant ay hindi ipiagagamit sa pagbaybay ng mga hiram na
salitang karaniwan.
2001

Sa bisa ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 45, 2001, inilunsad ang "2001 Revisyong
ng Alfabeto at Patnubay sa Ispeling ng Wikang Filipino" noong Agosto 17,2001
2009 Gabay sa Ortograpiyang Filipino

Ito ay binubuo ng mga kalakaran kung paano sumusulat ang mga pilipino sa
kanilang wikang pambansa. Inilalahad sa ortograpiyang ito ang estandardisadong
mga grapema (pasulat ng mga simbolo) at mga tuntunin sa paggamit at pagbigkas
ng mga simbolong ito.

You might also like