You are on page 1of 144

®

MODUL PINTAR SAINS


EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

Disusun semula oleh


NORAZRI MAT PIAH
2013 - 2018©® InderaPutera AZRi
1994 - 2018©® Inderaputera’s Arts of Learning
Email : nmp2412@gmail.com Web : http://inderaputera2020.blogspot.my

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….1


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

MODUL PINTAR SAINS ®


EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK
2017 © Cetakan Pertama dikenali MODUL DIAGRAM SAINS
2018 © Cetakan Kedua – Edisi Kemaskini MODUL PINTAR SAINS

Mengucapkan semoga diberkati dan beroleh kejayaan


TERHAD UNTUK PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN SAINS
bagi membantu pelajar yang gigih berusaha

Nama Pelajar / Guru : ______________________________

Sekolah / Kelas : ______________________________

Bagi keberkatan ilmu yang anda dipohon untuk


sedekahkan al-Fatihah dan doakan kesejahteraan kepada:
• Allahyarham Mat Piah Isa
• Allahyarham Ismail Yahaya
• Allahyarhamah Azizah Awang
• Ibu ku Mariamah Dollah
• Semua guru yang pernah mendidik
• Isteri ku , Adik beradik dan keluarga
• Guru ku yang mendidik penuh kegigihan En. Mohd Zaid Ismail dan Pn. Rafeah Mat Nor
• Rakan guru yang mendorong dan berkongsi ilmu terutama Tn. Hj. Hamzah Othman – Mantan
Guru Cemerlang JUSA C SAINS pemilik teknik cemerlang PECUTAN KOGNITIF SAINS
Jutaan penghargaan kepada semua guru yang berkongsi modul pengajaran dan ribuan terima kasih
kepada semua guru yang mengajar erti ilmu dan kehidupan, rakan seperjuangan , ahli keluarga dan
kepada yang terlibat secara langsung atau tidak langsung dalam penerbitan

MODUL PINTAR SAINS ®


EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK
2013 – 2018 © ® NORAZRI MAT PIAH

Biodata Penulis :
NORAZRI MAT PIAH berasal dari Temerloh, Pahang. Lulusan Sarjana Muda Sains
dengan Pendidikan , Universiti Malaya tahun 1994. Berkhidmat sebagai guru
kimia sejak 1994 hingga kini. Berpengalaman dalam bidang pendidikan dengan
pernah menjadi Guru Kanan Bidang Sains dan Matematik di SMK Tengku
Ampuan Afzan, Chenor, Pahang. Aktif dalam peningkatan Sains dan Kimia SPM
dengan penglibatan dan penulisan modul pengajaran dan pembelajaran.
Sebelum ini pernah berkhidmat sebagai Penolong Kanan Ko-Kurikulum di SMK
Taman Tun Fuad, Kota Kinabalu dan kini bertugas di SMK Kinarut, Papar, Sabah
sebagai Penolong Kanan Hal Ehwal Murid.

MODUL DIAGRAM SAINS ®


EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK
2013 – 2018 © ® NORAZRI MAT PIAH
Sekiranya dicetak kembali untuk pengajaran hendaklah dikekalkan dalam bentuk asal dan dalam kos yang mampu milik
pelajar serta jika ingin member sumbangan penghargaan, sila berhubung dengan © ® NORAZRI MAT PIAH

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….2


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

PENGGUNAAN TEKNIK GRAFIK DALAM PENGAJARAN EKSPERIMEN


oleh
NORAZRI MAT PIAH
BSc Ed ( Hons ) UM

1.0 PENDAHULUAN

Peningkatan pencapaian pelajar dalam peperiksaan SPM Kimia / Sains khususnya bergantung kepada
kemahiran pelajar dalam memahami pengajaran guru dan juga kebolehan pelajar dalam menguasai
teknik menjawab soalan peperiksaan SPM. Ini kerana kemahiran teknik menjawap yang betul selaras
dengan kehendak peperiksaan akan membantu pencapaian pelajar.

2.0 LATAR BELAKANG

Soalan peperiksaan SPM Kimia / Sains menekankan kefahaman pelajar menguasai teknik menjawap
peperiksaan yang betul. Berdasarkan analisa kertas SPM Kimia terdapat beberapa faktor kelemahan
pelajar dalam teknik jawapan peperiksaaan Kimia iaitu :

a. Kemahiran menjawab soalan berstruktur bagi Kimia 2 dan 3 bahagian A.


b. Kemahiran menjawab soalan berstruktur bagi Sains SPM Bahagian A dan B.
c. Kemahiran menjawab soalan berbentuk eksperimen bagi Kertas 3 Kimia yang akan
menyumbang markah sebanyak 17 markah.
d. Kemahiran menjawab soalan berbentuk eksperimen bagi Kertas 2 Sains iaitu Soalan bahagian
C no 1 Kemahiran Mengeksperimen – bahagian F1 membantu pelajar.

Beberapa senario yang biasa ditunjukkan oleh pelajar dalam proses pembelajaran Kima oleh guru yang
melaksanakan pengajaran terutama tajuk yang melibatkan eksperimen.

Senario 1 : Pelajar amat berminat melaksanakan eksperimen


dalam makmal tetapi tidak memahami serta tidak berminat
menyediakan laporan eksperimen.

Senario 2 : Pelajar yang kurang berminat menjalankan


eksperimen tetapi dapat menyediakan laporan
eksperimen dengan baik dan lengkap untuk penilaian
PEKA kerana membuat rujukan dari buku rujukan dan
sebagainya.

Senario 3 : Pelajar melaksanakan eksperimen, membuat laporan


dengan baik dan berusaha menghafal kaedah /
langkah untuk menjawab kembali dalam peperiksaan SPM

Dalam ketiga-tiga Senario 1 , 2 dan 3 di atas, dapatan menunjukkan pelajar akan berusaha untuk meramal
eksperimen yang berkemungkinan bagi menjawab kertas 3 SPM Kimia bagi soalan no 3 – kemahiran
mengeksperimen. Ini mengakibatkan pelajar seringkali tidak dapat menjawab soalan mengeksperimen
dengan baik apabila hafalan tersasar dari pengujian. Kegagalan menjawab soalan Kimia kertas 3
mengeskperimen ( soalan no. 3 ) atau Sains SPM Soalan Bahagian C no 10 – mengeksperimen
menyebabkan pelajar telah kehilangan lebih 10 markah dan ini menyukarkan pelajar untuk mencapai gred
yang baik dalam peperiksaan SPM.

Kemahiran pengajaran eksperimen oleh guru matapelajaran Kimia amat penting untuk meningkatkan
pencapaian SPM khasnya. Ini kerana kebanyakan pelajar didapati lemah dalam menjawab soalan
mengeksperimen kerana ia merupakan soalan yang menyumbang markah terbanyak dalam SPM Kimia
kertas 3 iaitu 17 markah dan Sains SPM 10 markah. Kelemahan pelajar dalam menjawab soalan
mengesksperimen ini menyebabkan pencapaian dalam peperiksaan SPM juga akan terjejas.

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….3


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

3.0 KAEDAH PERLAKSANAAN TEKNIK GRAFIK

Bagi mengatasi kelemahan pelajar dalam menjawab soalan eksperimen, saya memperkenalkan teknik
grafik dalam mengajar kemahiran eksperimen bagi pengajaran kimia. Penggunaan teknik grafik ini didapati
dapat merangsang pelajar bagi menjawab soalan mengeksperimen dengan jayanya.

Tiga ( 3 ) langkah asas dalam perlaksanaan teknik grafik dalam pengajaran eksperimen Kimia bagi tujuan
pemahaman kaedah eksperimen makmal.

i. Melukis lakaran gambarajah eksperimen berlabel

ii. Menggunakan template khas – EKSPERIMEN untuk merangka kaedah eksperimen.

iii. Menulis kembali kaedah eksperimen dengan bantuan template khas dan dengan
menggunakan kata kunci QSA ( Quantiti + Substance + Action )

CONTOH PERLAKSANAAN TIGA LANGKAH TEKNIK GRAFIK EKSPRIMEN

LANGKAH 1 : LAKARAN GAMBARAJAH BERLABEL

Tahap ini pelajar hendaklah dapat melakar gambarajah berlabel bagi eksperimen yang dipelajari.
Kebanyakan pelajar mempunyai daya ingatan dengan adanya bantuan grafik. Grafik boleh diletakkan di
sudut kelas untuk memudahkan pemahaman.

Pelajar akan melukis / melakar gambarajah

Pelajar MESTI tahu menulis LABEL semua alat radas dalam


gambarajah

Pelajar mesti TAHU menentukan TOPIK dan MELABEL


GAMBARAJAH bagi setiap eksperimen

LANGKAH 3 : PENGGUNAAN TEMPLATE KHAS


EKSPRIMEN

Guru akan membekalkan template khas eksperimen untuk pelajar


melengkapkan berdasarkan grafik / rajah eksperimen yang dilukis. Pada
peringkat ini guru akan member tips berikut untuk membantu pelajar :

i. Mulakan dari radas kosong yang perlu diisi


ii. Konsep QSA : Quantity + Substance + Action

Quantity = kuanti bahan kimia yang digunakan

Substance = bahan kimia yang


digunakan

Action = perilaku eksperimen


dengan mengunakan kata kunci eksperimen

iii. Penulisan eksperimen dalam TEMPLATE


EKSPERIMEN

iv. Penilaian dan penyemakan oleh guru / buku rujukan.

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….4


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

TEMPLATE KHAS EKSPERIMEN : TEKNIK GRAFIK - sila pelajari TEKNIK LIPAT dan DAPAT

EKSPERIMEN :

TUJUAN :

PEMBOLEH UBAH : QUANTITY + SUBTANCE

Pemboleh ubah Manipulasi : ________________ _______________

Pemboleh ubah Bergerak Balas : ________________ ______________

Pemboleh ubah dimalarkan : ________________ ______________

HIPOTESIS :

ALAT RADAS DAN BAHAN KIMIA :

Pelajar akan menulis berdasarkan lakaran grafik eksperimen dan ditambah dengan sekurang-
kurang 02 – 03 bahan yang tidak dilukis pada lakaran radas

KAEDAH EKSPERIMEN [ QConVo + Substance + Action ) :


TIPS satu BAHAN / RADAS = SATU AYAT = PERLAKUAN ( Action )

1.

2.

3.

4.

5.

6. Pemerhatian direkodkan dalam jadual

PENJADUALAN DATA

PEMBOLEH UBAH
PEMBOLEH UBAH MANIPULASI BERGERAK BALAS
( dengan UNIT PENGUKURAN )

HIPOTESIS DITERIMA

Dengan menggunakan teknik grafik ini pelajar akan boleh mencapai markah mimima 05 hingga 07 markah
bagi Soalan Mengeksperimen bagi kertas 3. Dengan ini dapat meningkatkan pencapaian pelajar dalam
peperiksaan. Selain daripada itu pencapaian pelajar dalam menjawab soalan esei no. 7 dan 10 yang
kebiasaannya melibatkan soalan berasaskan eksperimen dapat dibantu. Tindakan ini menunjukkan pelajar
boleh mengulangkaji secara serentak eksperimen bagi Kertas 2 dan Kertas 3 untuk membolehkan penulisan
jawapan yang lebih tepat.

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….5


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

4.0 PENILAIAN TEKNIK -

Apabila guru menjalankan pengajaran Kimia terutama apabila mengajar eksperimen selain menggunakan
eksperimen sebenar di makmal. Penggunaan teknik grafik ini dapat membantu pelajar untuk MENGINGAT,
MEMAHAMI , MENULIS dan MENJAWAB SOALAN PEPERIKSAAN KIMIA / SAINS dengan baik.

Guru mata pelajaran menggunakan analisa headcount atau menggunakan analisis dengan menggunakan
Model GROW bermula dari ujian pertama untuk mengesan pelajar dengan kekuatan masing-masing dalam
beberapa kumpulan iaitu :

i. Hampir lulus
ii. Lulus
iii. Hampir kepujian
iv. Kepujian
v. Hampir cemerlang
vi. Cemerlang

Kelompok pelajar dikenalpasti setiap kali ujian dan dimaklumkan kepada pealajar. Latihan kendiri yang
berbeza diberikan kepada kelompok pelajar yang perlu disediakan mengikut kelompok masing-masing –
data headcount digunakan untuk membantu latihan eksperimen pelajar.

5.0 KELEMAHAN TEKNIK / KEKANGAN

Beberapa kelemahan yang didapat dikesan dalam penggunakan teknik ini dan tindakan
penambahbaikan dilaksanakan dari masa ke semasa.

i. Ada dikalangan pelajar yang kurang berminat membuat lakaran grafik atau
merasakan melukis adalah terlalu sukar.

ii. Penggunaan template menjadikan pelajar merasakan terlalu mudah dan tidak
membuat rujukan silang untuk membaiki pencapaian.

iii. Penggunaan Modul Grafik Kimia dilaksanakan dengan baik tetapi pelajar tidak
dapat melaksanakan pembelajaran kendiri kerana modul grafik hanya
menyediakan lukisan / lakaran eksperimen yang tidak disediakan dengan nota
sokongan.

6.0 PENUTUP

Adalah dharapkan dengan pengenalan Teknik Lipat dan Dapat dan Modul Pintar SAINS dalam pengajaran
kimia / sains khususnya pengajaran tajuk-tajuk yang melibatkan eksperimen kimia / sains akan melahirkan
pengajaran berkesan dan seterusnya peningkatan pencapaian dalam peperiksaan SPM khasnya. Semoga
semua rakan guru akan bersedia mencuba keadah ini dan berkongsi kebaikan demi kemajuan pendidikan
anak bangsa.

1994 – 2018 © ® NORAZRI MAT PIAH


BSc Ed ( Hons ) Universiti Malaya
http://inderaputera2020.blogspot.my

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….6


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 1:
PENYIASATAN SAINTIFIK / SCIENTIFIC INVESTIGATION

BAHAGIAN A : KATA KUNCI EKSPERIMEN


Lengkapkan jadual berikut untuk memahami setiap kata kunci dengan menulis
PERALATAN / KAEDAH EKSPERIMEN yang sesuai

ALAT RADAS / BAHAN CONTOH KAEDAH


BIL KATA KUNCI
KIMIA EKSPERIMEN
1 BERSIHKAN / CLEANED Air suling / kertas pasir
2 TURAS / FILTERED Kertas turas / corong turas
3 LILIT / COILED Paku besi
4 GUNAKAN / USED
5 LENGKAPKAN / COMPLETED
6 HIDUPKAN / SUIZ ON
7 DIDIHKAN / HEAT SLOWLY
8 MATIKAN / SUIZ OFF
9 PERIKSA / EXAMED
10 ALIH / REMOVED
11 BENARKAN / ALLOWED
12 TENGGELAMKAN / SUBMERGED
LALUKAN / PASS OVER / PASS
13
THROUGH
14 SAMBUNGKAN / CONNECTED Tiub penghantaran
15 BILAS / RINSED Air suling / asid / alkali
16 GONCANG / PUSING / SWIRLED
17 ISIKAN / FILLED
18 NYALA / LIGHTED
19 HENTIKAN / STOPPED
20 PANASKAN / HEAT STRONGLY
21 TAMBAH / ADDED
22 KACAU / STIR Rod kaca
23 TITIS / DROPPED 2 -3 titis / penunjuk
HANGATKAN / HEAT SLOWLY /
24
WARMED
25 KUMPUL / COLLECTED Gas terbebas
26 UJI / TESTED Kayu uji / litmus / pH
27 BIARKAN / LEAVE
28 BANDINGKAN / COMPARED
29 CELUP / DIPPED Elektrod / jalur logam
30 UKUR / SUKAT / MEASUARED
31 REKOD / RECORD
32 TUANG / POURED
33 TIMBANG / WEIGHT
34 PENUHKAN / FILLED UNTIL FULL
TELANGKUPKAN / TERBALIKKAN / Buret / tabung uji
35
INVERTED
36 APIT / CLAMP Kaki retot / buret
37 MASUKKAN / PUT INTO
38 TUTUP / CLOSED / COVERED
39 GONGCANG / SHAKEN
40 HITUNG / CALCULATED

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….7


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

TIPS INGAT !!!!!! Seorang pelajar mengingat SATU KATA KUNCI dengan ALAT RADAS / BAHAN
KIMIA yang berkaitan.

BAHAGIAN A : KATA KUNCI EKSPERIMEN


Lengkapkan jadual berikut untuk memahami setiap kata kunci dengan menulis
PERALATAN / KAEDAH EKSPERIMEN yang sesuai

ALAT RADAS / BAHAN CONTOH KAEDAH


BIL KATA KUNCI
KIMIA EKSPERIMEN
41 CATATKAN / RECORD
42 ULANGI / REPEAT
43 LETAKKAN / PLACED
44 PERHATIKAN / OBSERVED
45 ALIHKAN / MOVED
46 TURAS / FILTERED
47 GANTUNG / HANGED
48 CAMPURKAN / MIXTURED
49 PINDAHKAN / TRANSFERRED
50 KERINGKAN / DRY / DRIED Antara dua kertas turas / oven

TIPS INGAT !!!!!! Seorang pelajar mengingat SATU KATA KUNCI dengan ALAT RADAS / BAHAN
KIMIA yang berkaitan.

PENGUKURAN BAHAN KIMIA CADANGAN KUANTITI YANG SESUAI


Chemical measurement Suggested/suitable range of chemical quantity

3 3 3
25 - 250 cm ( 25 cm / 50 cm selalu digunakan )
Mengikut bekas / radas digunakan :
3
ISIPADU ASID / ALKALI / LARUTAN Tabung uji : 5 / 10 cm
3
Volume of acid /alkali / salt Buret : 50 cm
3
solution Kelalang kon : 15 / 25 / 50 cm
3
Bikar mengiku saiz : 10 / 25 cm

BAHAN KIMIA PEPEJAL


SERBUK / KETULAN / GRANUL
Marmar / kprum oksida / kalsium karbonat 5 – 10 g / Biasanya 5 g
Mass of solid / marble
chips/powder/granulated

-3 -3
0.2 – 2.0 mol dm ( kebiasaannya 1.0 mol dm )
-3
Larutan CAIR : 0.1 / 0.01 mol dm
-3
Larutan BIASA : 1.0 mol dm
-3
Larutan PEKAT : 2.0 mol dm
KEPEKATAN LARUTAN / ASID / ALKALI
ConVO = Concentration + Volume
Teknik ConVO – MESTI dalam menyatakan larutan :
KEPEKATAN + ISIPADU = “KEPADU”
Concentration of acid / alkali / salt solution
ISIPADU KEPEKATAN
-3 -3
25 cm asid hidroklorik 1.0 mol dm
BAHAN KIMIA

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….8


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

EMPERICAL
BIL SUBSTANCE COMMON COLOUR WARNA
FORMULAE
1 Florine gas F2 Pale yellow Kuning muda
Greenish-yellow /
2 Chlorine gas Cl2 Hijau muda
pale green
3 Bromine gas Br2 Brown Perang
4 Iodin gas I2 Purplish black Biru kehitaman
Copper ( atom /
5 Cu Brown deposited Enapan perang
metal )
6 Copper (II) oxide CuO Black solid Pepejal hitam
Cu2+
7 Ion Copper(II) Blue solution Larutan biru
in solution
8 Iron (II) in solution Fe2+ pale green Hijau muda
9 Iron (III) in solution Fe3+ Brown solution Larutan perang
10 Chromium (III) ion Cr3+ Green Hijau
11 Chromate (IV) ion CrO42- Yellow Kuning
12 Dichromate (VI) ion Cr2O72- Orange Jingga
13 Manganese (II) ion Mn2+ Light pink Merah jambu
14 Manganate (VII) ion MnO4- Purple Ungu
Pepejal kelabu
15 Silver metal / solid Ag Shiny grey solid
berkilat
Larutan jernih / tidak
16 Silver ion Ag+ Colourless solution
berwarna
17 Lead iodide PbI2 Yellow precipitate Mendakan kuning
Colourless
White Brown / Yellow / solution /
18 Lead nitrate Pb( NO3 )2 putih perang - kuning - Larutan
- pepejal panas sejuk tidak
berwarna
19 Zinc nitrate ZnNO3 Kuning - panas Putih - sejuk
Copper (II) chloride
20 anhydrous / CuCl2 White solid Pepejal putih
kontang

BIL PENUNJUK / INDICATOR ACIDIC NEUTRAL ALKALINE


Methyl orange Red Orange Yellow
1
metil jingga Merah Jingga Kuning
Phenolpthalien Colourless Pink
2
Fenolftalin Tidak berwarna Merah jambu
pH solution Red Yellow Blue
3
Litmus Merah Kuning Biru
Universal indicator Red Green Blue
4
Penunjuk semesta Merah Hijau Biru

AMAT PENTING !!!!!


UNIT UKURAN SEMUA SATU TEMPAT PERPULUHAN KECUALI BURET
VOLTMETER / PEMBARIS / JAM RANDIK / TERMOMETER : 1 titik perpuluhan : 1.0 // 2.1 // 3.5
3
BURET : 2 titik perpuluhan : 1.00 // 2.10 // 3.50 cm

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….9


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan
isi penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

PELAJARI ……
TEKNIK LIPAT DAN DAPAT

Untuk memudahkan anda


menulis KAEDAH KSPERIMEN

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….10


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 2:
KOORDINASI BADAN / BODY COORDINATION

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan isi
penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….11


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan
isi penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….12


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 2:
KOORDINASI BADAN / BODY COORDINATION

Instructions: Complete , labelled and state the main function for each parts in the diagram below.
Lengkapkan , label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah di bawah.

1. Diagram 1 : HUMAN NERVOUS SYSTEM


Rajah 1: Sistem saraf manusia

……………....
.
………..….. SISTEM SARAF
PUSAT /Central
SISTEM SARAF Nervous System
PERIFERI
……………....

……………..

Apakah maksud KOORDINASI ?

KOORDINASI SARAF jenis impuls : ………......

KOORDINASI

KOORDINASI KIMIA jenis impuls : ………......

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….13


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

2. Diagram 2: TYPES OF NEURONES


Rajah 2: Jenis-jenis neuron

(a) ……………………………………………….

(b) ……………………………………………..

(c) ……………………………………………………

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….14


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

3. Diagram 3: BRAIN (Central Nervous System)

Rajah 3: Otak (sistem saraf tunjang)


Nama :………………………
Fungsi :……………………
………………………………

Nama :………………………
Nama :……………………… Fungsi :……………………
Fungsi :…………………… ………………………………
………………………………

4. Diagram 4 : REFLEX ARC


Rajah 4: Arka refleks

……………………………….

……………………..

………………………

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….15


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

5. Diagram 5 : Example of Reflex Action : TOUCH A HOT OBJECT


Rajah 5: Contoh tindakan refleks: Menyentuh objek panas

………………………..

………………………..

……………………….. ………………………..

………………………..

………………………..

IMPULSE PATHWAY for REFLEX ACTION


Laluan impuls untuk tindakan refleks

Sensory Neurone Motor Neurone


Neuron deria Neuron motor

EFFECTOR
RECEPTOR ……………..

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….16


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

6. Diagram 6 : Example of Reflex Action – KNEE-JERK - Labeled


Contoh tindakan refleks - lentingan lutut - labelkan

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….17


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

7. Diagram 7: ENDOCRINE SYSTEM


Rajah 7: Sistem Endokrin
Nama :……………………………..
Fungsi :…………………………….
Nama :………………………….. ………………………………………..
Fungsi :…………………………..
………………………………………

Nama :……………………………. Nama :……………………………


Fungsi :……………………………. Fungsi :……………………………
………………………………………. ………………………………………

Nama :…………………………….
Fungsi :…………………………….
………………………………………..

Nama :…………………………….
MALE Fungsi :…………………………
….…………………………………

Nama penyakit :…………………………..

Sebab :…………………………………………

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….18


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB3
KETURUNAN DAN VARIASI
HEREDITY AND VARIATION

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan
isi penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

VARIASI

VARIASI SELANJAR VARIASI TAK SELANJAR

Takrif : Takrif :

Bentuk graf : Bentuk graf :

Contoh : Contoh :

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….19


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB 3 / CHAPTER 3
KETURUNAN DAN VARIASI
HEREDITY AND VARIATION

Instructions: Lengkapkan, label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah di bawah.

1. Diagram 1 : CELL DIVISION - MITOSIS


Rajah 1: Pembahagian sel - Mitosis

Arrange the stage of mitosis from the diagram above


Susun peringkat mitosis berdasarkan rajah di atas

STAGE 1 : STAGE 2 : STAGE 3 : STAGE 4 :

…………. …………. …………. ………….

2. Diagram 2: CELL DIVISION – MEIOSIS


Rajah 2: Pembahagian sel - Meiosis

PROCESS : ………………………………………………

IMPORTANCE / KEPENTINGAN : …………………..

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….20


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

3. Diagram 3 : INHERITANCE MECHANISM : EXAMPLE 1 : Complete the diagram


Rajah 3: Mekanisme pewarisan: Contoh 1 – Lengkapkan rajah

PROCESS 1 :

………………………

PROCESS 2 :

………………………

4. Diagram 4 : INHERITANCE MECHANISM : Example 2 : Complete the diagram


Rajah 4: Mekanisme pewarisan: Contoh 2: Lengkapkan rajah

Tall: Dominant gene

Process : ……………..

Process : ……………..

Phenotype Probability(%) : …………… Tall : ………….Dwarf


Kemungkinan fenotip (Tinggi) ( Kerdil)
(%)

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….21


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

5. Diagram 5 : SEX DETERMINATION : Complete the diagram


Rajah 5: Penentuan jantina – Lengkapkan rajah

Process 1 : ……………………..

Process 2 : …………………....

Phenotype Probability : …………. Female ( Perempuan )


Kemungkinan fenotip
% : …………. Male ( Lelaki)

HUMAN CHROMOSOMES
% OF CHROMOSOMES:…………
NUMBER (Bilangan: kromosom) : ………………..

PAIR OF CHROMOSOMES (Pasangan kromosom ) : …………………

SEX CHROMOSOMES (kromosom jantina ) : …………………

FEMALE CHROMOSOMES (Kromosom perempuan) : …………………

MALE CHROMOSOMES (Kromosom lelaki : …………………

SPERMS CHROMOSOMES (Kromosom sperma) :………………….

OVUM CHROMOSOMES (kromosom ovum) :………………..

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….22


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

6. DIAGRAM 6 : TWINS – Differences


Rajah 6: Kembar - Perbezaan

CHARACTERISTICS IDENTICAL TWINS NON-IDENTICAL TWINS


Ciri-ciri Kembar seiras Kembar tak seiras

Number of sperm and


ovum involved
Bilangan sperma & ovum
terlibat
Sex of children
Jantina anak

Appearance of
children
Rupa anak
Number of placenta
Bilangan plasenta

7. DIAGRAM 7 : MUTATIONS
Rajah 7: Mutasi

(a) Examples of CHROMOSOME MUTATIONS


Contoh mutasi kromosom

1. …………………………………………..

2. ………………………………………….

3. ………………………………………….

(b) Examples of GENE MUTATIONS


Contoh mutasi gen

1. ………………………………………….

2. ………………………………………….

3. ………………………………………….

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….23


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

CHAPTER 4:
JIRIM DAN BAHAN
MATTER AND SUBSTANCES

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan isi
penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….24


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

CHAPTER 4:
JIRIM DAN BAHAN
MATTER AND SUBSTANCES

Instructions: Complete , labelled and state the main function for each parts in the diagram
below. Lengkapkan, label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah di bawah.

1. Diagram 1 : CHANGES OF MATTER : Name the process


Rajah 1: Perubahan jirim – Namakan proses

2. Diagram 2 : ATOM STRUCTURE


Rajah 2: Struktur atom

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….25


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

3. Diagram 3 : PERIODIC TABLE


Rajah 3: Jadual berkala

……………………….
.

…………………………………
.

Namakan kumpulan
1. Group 1 ( kumpulan 1) : .........................................
2. Group 2(kumpulan 2) : ..........................................
3. Elements Group 3 to Group 12 : .................................
(Unsur Kumpulan 3 dan Kumpulan 12)
4. Group 17 (Kumpulan 17) : ……………………………….
5. Group 18( Kumpulan 18) : ..............................

4. Diagram 4 : METALS AND NON-METALS

Rajah 4: Logam dan bukan logam


CHARACTERISTICS METALS NON-METALS

Luminosity
kekilatan
Ductility
Kemuluran
Malleability
Kebolehtempaan
Electrical conductivity
Kekonduksian elektrik
Heat Conductivity
Kekonduksian haba

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….26


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

5. Diagram 5 : METHODS of PURIFYING SUBSTANCES – DISTILLATION


Rajah 5: Kaedah penulenan bahan - penyulingan

…………………….

…………………….

…………………….

…………………….

…………………….

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….27


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 5:
TENAGA DAN PERUBAHAN KIMIA
ENERGY AND CHEMICAL CHANGES

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan
isi penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….28


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan
isi penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….29


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan
isi penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….30


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 5:
TENAGA DAN PERUBAHAN KIMIA
ENERGY AND CHEMICAL CHANGES

Instructions: Complete , labelled and state the main function for each parts in the diagram
below. Lengkapkan, label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah di bawah.

6. Diagram 1 : PHYSICAL CHANGES AND CHEMICAL CHANGES


Rajah 1: Perubahan fizikal dan kimia

CHARACTERISTICS PHYSICAl CHANGES CHEMICAL CHANGES


Ciri-ciri Perubahan fizikal Perubahan kimia
Formation of new
substances
Pembentukan bahan baru
Reversibility
keboleh berbalikan
Energy needed
Tenaga diperlukan

Examples of PHYSICAL CHANGES


Contoh perubahan fizikal

1. …………………………………………………………………………………………………….

2. …………………………………………………………………………………………………….

3. …………………………………………………………………………………………………….

4. …………………………………………………………………………………………………….

Examples of CHEMICAL CHANGES


Contoh perubahan kimia

1. …………………………………………………………………………………………………….

2. …………………………………………………………………………………………………….

3. …………………………………………………………………………………………………….

4. …………………………………………………………………………………………………….

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….31


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

7. Diagram 2: CHEMICAL REACTIONS - Differences


Rajah 2: Tindak balas kimia- Perbezaan

EXOTHERMIC REACTIONS ENDOTHERMIC REACTIONS


Tindak balas eksotermik Tindak balas endotermik

INDUSTRIAL CHEMICAL REACTIONS


Tindak balas kimia industri

1. Production of AMMONIA – HABER PROCESS


Penghasilan ammonia – Proses Haber

……………………… + ………………………
. .

Iron catalyst
450º C
200 atm

AMMONIA

Uses of ammonia:
Kegunaan ammonia: 1 …………………………………………………………….

2……………………………………………………………..

3……………………………………………………………..

4……………………………………………………………..

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….32


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

2. Diagram 3 : ELECTROLYSIS : Electroplating process


Rajah 3: Elektrolisis – Proses penyaduran

END OF TASK

NAME:
Namakan
1. ANODE ( Anod) : …………………….…………………

2. CATHODE ( Katod) :………………………………………..

3. ELECTROLYTE ( Electrolit): ……………………………………

4. CATIONS (kation) : ………………………………………..

5. ANIONS (anion) : ………………………………………..

3. Diagram 4 : PHOTOSYNTHESIS : Name GAS R


Rajah 4: Fotosintesis – Namakan gas R

…………………...

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….33


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

END PRODUCT
Sun light
Produk akhir
Cahaya matahari

Green pigments : ……………….…….


Pigmen hijau

Carbon dioxide
Karbon dioksida

Water
Air

4. Diagram 5 : Chemical reaction : METAL react with ACID : Name gas Q.


Rajah 5: Tindak balas logam dengan asid – Namakan gas Q

GAS Q released : ……….………


Gas Q dibebaskan

Dilute sulphuric acid


[Asid sulfuric cair]

Magnesium ribbon
[Pita magnesium]]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….34


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 6:
TENAGA NUKLEAR / NUCLEAR ENERGY

Instructions: Complete , labelled and state the main function for each parts in the diagram
below. Lengkapkan,label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah di bawah.

Diagram 1 : RADIOACTIVE SUBSTANCES : Name the ray of P, Q and R


Rajah 1: Bahan radioaktif – Namakan sinaran P, Q dan R

P :……………………………

Q :…………………………

R :……………………………

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….35


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

Name X, Y and Z rays:


Namakan sinaran X, Y dan Z
Paper Aluminium Lead
Kertas Aluminium Plumbum

X
Y
X

Radioactive material
Bahan radioaktif

X: ……………………………………………………

Y : ……………………………………………………

Z : …………………………………………………….

8. Diagram 2 : PRODUCTION OF NUCLEAR ENERGY : NUCLEAR FISSION


Name Q and R.
Rajah 2: Penghasilan tenaga nuklear – Belahan nuclear.
Namakan Q dan R

Name the process: ………………………………………….


Namakan proses

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….36


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

9. EXAMPLES OF USES OF NUCLEAR ENERGY


Contoh-contoh penggunaan tenaga nuklear

INDUSTRY : - Industri

1. ……………………………………………………………………………………………..

2. …………………………………………………………………………………………….

AGRICULTURE - Pertanian

1. …………………………………………………………………………………………….

2. ……………………………………………………………………………………………..

MEDICAL TREATMENTS – Rawatan perubatan

1. …………………………………………………………………………………………….

2. …………………………………………………………………………………………….

FOOD PRESERVATIONS – Pengawetan makanan

1. …………………………………………………………………………………………….

2. ……………………………………………………………………………………………..

RADIOACTIVE DATING – Pentarikhan radioaktif

1. ……………………………………………………………………………………………..

2. ……………………………………………………………………………………………..

10. EFFECTS OF RADIOACTIVE RAYS


Kesan-kesan sinaran radioaktif

1. ……………………………………………………………………………………………..

2. ………………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………………………

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….37


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 7:
CAHAYA, WARNA DAN PENGLIHATAN
COLOUR, LIGHT & SIGHT

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan
isi penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….38


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 7:
CAHAYA, WARNA DAN PENGLIHATAN
COLOUR, LIGHT & SIGHT

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan
isi penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….39


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 7:
CAHAYA, WARNA DAN PENGLIHATAN
COLOUR, LIGHT & SIGHT

Instructions: Complete , labelled and state the main function for each parts in the diagram
below. Lengkapkan, label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah di bawah.

11. Diagram 1 : IMAGE of PLANE MIRROR


Rajah 1: Imej cermin satah

Object

Plane Mirror
Cermin Satah

1. Draw the image of ‘L’.


Lukis imej ‘L’
2. State the characteristics of the image:
Nyatakan ciri-ciri imej

(a) ……………………………………………

(b) ……………………………………………

(c) ……………………………………………

12. Diagram 2 : Image of PIN HOLE CAMERA – DRAW RAY DIAGRAM


Rajah 2: Imej kamera lubang jarum – lukis rajah sinar

Hole Pin hole camera

screen

Object

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….40


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

13. Diagram 3 : IMAGE of CONVEX LENS : Draw a RAY DIAGRAM


Rajah 3: Imej kanta cembung

(a) Distance of objects more than 2F


Jarak objek lebih daripada 2F

Convex lens

2F F

CHARACTERISTICS of IMAGE:
Ciri-ciri imej
(a) ………………………………….
(b) ………………………………….
(c) ………………………………….

(b) Distance of object at 2F


Convex lens
Jarak objek pada 2F

2F F

CHARACTERISTICS of IMAGE:
Ciri-ciri imej
(a)………………………………….
(b) ………………………………….
(c)………………………………….

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….41


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

(c) Distance of objects less than F


Jarak objek kurang dari F

Convex lens

2F F

CHARACTERISTICS of IMAGE:
Ciri-ciri imej
(a)………………………………….
(b)………………………………….
(c)………………………………….

14. Diagram 4 : IMAGE OF CONCAVE LENS : Draw a RAY DIAGRAM


Rajah 4: Imej kanta cekung – Lukis rajah sinar
Concave lens

Object

2F F

CHARACTERISTICS of IMAGE:

(a)………………………………….
(b)………………………………….
(c)………………………………….

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….42


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

15. Diagram 5 : LIGHT DISPERSION : Image of PRISM – SPECTRUM/RAINBOW


Rajah 5: Penyebaran cahaya: Imej prisma – Spektrum/pelangi

7 SPECTRUM COLOURS:
7 spektrum warna

1. R : ……………………
2. …..……………………
Process : ……………………..….
3. ………………………..
4. ………………………..
5. ………………………..
6. ………………………..
7. S :……………………..

16. Diagram 6 : Image for PRISMS – RAY DIAGRAM


Rajah 6: Imej prisma – rajah sinar

Prism 2

White light

Prism 1
Prism 1

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….43


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

17. Diagram 7 : ADDITION of COLOURED LIGHT


Rajah 7: Penambahan cahaya berwarna

Q R

PRIMARY COLOURS:
Warna-warna primer

1. ………………………………………………………..

2. ………………………………………………………..

3. ……………………………………………………….

SECONDARY COLOURS:
Warna-warna sekunder

1. BLUE + RED = ……………………….. (P)


Biru Merah

2. BLUE + GREEN = ……………………….. (Q)


Biru Hijau

3. RED + GREEN = ………………………..(R)


Merah Hijau

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….44


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

18. Diagram 8 : SUBTRACTION of COLOURED LIGHT :


Name coloured light of P, Q and R.
Rajah 8: Penolakan cahaya berwarna, namakan cahaya berwarna P, Q dan R

Example 1:

P : …………………..
White light RED light

RED FILTER GREEN FILTER

Example 2:

P : ……………...
R : …………………..
White light Q : ………..……

CYAN FILTER GREEN FILTER

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….45


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 8:
BAHAN KIMIA DALAM INDUSTRI / CHEMICALS IN INDUSTRY
Instructions: Complete , labelled and state the main function for each parts in the diagram
below. Lengkapkan, label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah di bawah.

19. Diagram 1 : ALLOY : Examples


Rajah 1: Aloi - contoh

ALLOY ELEMENTS USES


Aloi Elemen Kegunaan

IRON + CARBON Constructing building


……………………….. Besi + karbon Membina bangunan

TIN (antimony) + COPPER Decorative item


PEWTER Timah + kuprum Barang perhiasan
Piuter
COPPER + TIN Monuments
…………………….. Kuprum + Timah Tugu

BRASS COPPER + ……………….. Saxophone


Loyang Saksofon

DURALUMIN ALUMINIUM + COPPER Aeroplane


Duralumin Aluminium + kuprum Kapal terbang

20. Diagram 2 : ALLOY : Differences


Rajah 2: Aloi - perbezaan

ALLOY PURE METAL


Aloi Logam tulen

Harder and stronger Soft


Lebih keras dan kuat lembut

Highly resistant to corrosion Not resistant to corrosion


Tahan terhadap kakisan/karat Tidak tahan kakisan/karat

Atoms row CAN’T sliding each other Atoms row CAN slide over each other
due added of another foreign atoms Lapisan atom boleh menggelongsor
Lapisan atom tidak boleh antara satu sama lain.
menggelongsor antara satu sama lain
disebabkan kehadiran atom asing.

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….46


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

Pure Metal Atoms


Atom logam tulen

Foreign Atoms
Atom asing

PURE METAL ALLOY


Logam tulen Aloi

Example of Alloy
Contoh-contoh aloi

Main metal ( logam utama) Foreign atom ( atom asing)

P: ……………………………. Q: …………………………….

Process X: …………………………..

Alloy : BRASS (Loyang)

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….47


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

21. Diagram 3 : INDUSTRIAL WASTE DISPOSAL - POLLUTION


Rajah 3 : Buangan Sisa Industri- Pencemaran

SOURCES OF POLLUTION FROM INDUSTRIAL WASTE:


Punca pencemaran daripada sisa industri

1. ……………………………………………………………………………

2. …………………………………………………………………………...

3. ………………………………………………………………………………….

4. ………………………………………………………………………………….

METHODS OF CONTROLLING:
Cara pengawalan

1. Enforcements of LAWS
Penguatkuasaan undang-undang

2. Application of TECHNOLOGY
Penggunaan teknologi

3. RECYLING OF INDUSTRIAL WASTE


Mengitar semula bahan sisa industri
4. EDUCATION
Pendidikan

5. INTERNATIONAL COOPERATION
Kerjasama Antarabangsa

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….48


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 9:
MOKROORGANISMA / MICROORGANISMS

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan
isi penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….49


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 9:
MOKROORGANISMA / MICROORGANISMS

Instructions: Complete,labelled and state the main function for each parts in the diagram below.
Lengkapkan , label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah di bawah .

Diagram 1 : CLASSIFICATION : Fills in the blanks.


Rajah 1: Pengkelasan – Isi tempat kosong

Microorganisms Class of microorganisms


Mikroorganisma Kumpulan mikroorganisma

……………………………………..
Spirogyra

……………………………………..
rod spirillium

……………………………………..

Yeast Mucor

……………………………………..
Paramesium Amoeba

……………………………………..
Bacteriophage

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….50


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

Diagram 2 : SUITABLE FACTORS for ACTIVE GROWTH : Fill in the blanks.


Rajah 2: Faktor sesuai untuk pertumbuhan aktif – Isikan tempat kosong

(a) ……………………..………... (b) ……………………..………

Growth of microorganisms/ Growth of microorganisms/


number of bacteria colony number of bacteria colony

active active
Maximum rate Maximum rate
25%-40%

inactive inactive
35%
% of humidity
Amount of nutrient

(c)……………………..……… (d) ……………………..………

Growth of microorganisms/ Growth of microorganisms/


number of bacteria colony
number of bacteria colony
active active
Maximum rate rate
Maximum Maximum
Maximum rate rate
25%-40%
pH7 37°C
25%-40%

inactive
pH 7 inactive 37ºc
% of humidity
pH value Temperature °C
% of humidity

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….51


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

1. Nutrient :…………………..…………………

2. Light : …………………….……………..

5 factors suitable for bacterial


growth 3. Temperature:………….………………..
5 faktor sesuai untuk pertumbuhan
4. pH value :…..……………………………

5.Humidity:…………………………….
EXPERIMENTS:

1. AIM ( Tujuan): ……………………………………………………………………

MV : ………………………………

RV : ……………………………...

CV :……………………………….

2. AIM (Tujuan) : ……………………………………………………………………

MV : ……………………………………………………..

RV : ……………………………………………………..

CV :……………………………………………………….

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….52


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

3. AIM (Tujuan):……………………………………………………………………

MV : ………………………………

RV : ……………………………...

CV :……………………………….

4. AIM (Tujuan): .…………………………………………………………………

X Y Z
Hydrochloric Sodium Distilled water
Acid Hydroxide (pH 7)
(pH 2) (pH 13) NEUTRAL
ACID ALKALINE MV : ………………………………………….

X RV : …………………………….................

CV :…………………………………………….

5 ml Nutrient Brooth + 1 ml Bacteria Culture

Diagram 3 – USEFUL BACTERIA : State the examples


Rajah 3: Bakteria berguna – Nyatakan contoh

(a) DIGESTION OF FOOD(Penghadaman makanan)

1. ………………………………………………………………………………….

2. …………………………………………………………………………………
(b) DECOMPOSITION AND RECYCLING OF MATERIALS
(Pereputan dan kitar semula bahan)

1. …………………………………………………………………………………

2. …………………………………………………………………………………

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….53


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

(c) MEDICINE AND HEALTH SUPPLEMENTS(Perubatan)

1. ………………………………………………………………………………….

2. ………………………………………………………………………………….

(d) AGRICULTURE(Pertanian)

1. ………………………………………………………………………………….

2. ………………………………………………………………………………….

(e) INDUSTRIES(Industri)

1. …………………………………………………………………………………

2. …………………………………………………………………………………

3. …………………………………………………………………………………

4. ………………………………………………………………………………….

Diagram 4 : HARMFUL MICROORGANISMS –DISEASES


Rajah 4: Mikroorganisma berbahaya – Penyakit

PATHOGEN / PATOGEN : …………………………………………………………….


Examples of diseases caused by: // Contoh penyakit disebabkan oleh :

Penyakit disebabkan oleh BAKTERIA: Penyakit disebabkan oleh VIRUS:


1………………………………………….
1……………………………….……………….
2………………………………………….
2…………………………….………………..
3……………………………..…………..
3……………………………….……………..
4………………………………..………… .
4……………………………….……………..

Penyakit disebabkan oleh FUNGI:

1…………………………….……………. Penyakit disebabkan oleh PROTOZOA:


2…………………………….……………. 1. ……………………………………………..
3………………………………………….. 2. ……………………………………………..

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….54


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

1.

2.

DISEASES SPREAD through 3.


Penyakit merebak melalui

4.

5.

5. Diagram 5 : WAYS TO PREVENT INFECTION – Fill in the blanks


Rajah 5 Langkah untuk mengelakkan jangkitan – isi tempat kosong

1. …………………………………………
(a) mosquitoes / nyamuk
(b) houseflies / lalat

2. ……………………………………..
3 cara mencegah jangkitan (a) heat / haba
3 ways to prevent infection (b) radiation / radiasi
(c) chemicals / bahan kimia

3. …………………………………….
(a) Active immunity
- natural : chicken pox
- artificial : vaccination
(b) Passive immunity
- natural : feeding mother
- artificial : antiserum

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….55


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

(a) VECTOR CONTROL ( Kawalan vector )

Mosquito ( Nyamuk )

……………

……………………
……………………

……………………

(ii) Houseflies(Lalat)

Methods to prevent on stage:


Cara untuk mengelakkan pada peringkat

EGG(Telur) : ……………………………………..

LARVAE(Larva) : …………………………………….

PUPA(Pupa) : …………………………………….

ADULT( Dewasa): …………………………………

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….56


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

(b) STERILISATION : kills /destroy microorganism


(Sterilisasi: membunuh / memusnahkan microorganism)

1. Autoclave, High pressure,


120°C

2. Ultraviolet rays, Gamma rays


Sterilisation

3 Disinfectants : iodine, chlorine


Antiseptics : hydrogen peroxide

(b) IMMUNITY : ability to kills/destroy pathogens before caused


diseases
Keimunan: kebolehan untuk membunuh/memusnah patogen sebelum penyakit

a) ………..Active Immunity
Ex: Chicken-pox
1.

b) …………Active Immunity
Ex: Vaccine – Hepatitis; Rubella
IMMUNITY

a) ………... Passive Immunity


Ex: feeding mother’s milk
Penyusuan ibu
2.
b) ……….. Passive Immunity
Ex: Antiserum (Serum + antibodies)
Tetanus

IMPORTANCE of immunity
“protect our body from bring infected by certain diseases”
Kepentingan keimunan-melindungi tubuh daripada dijangkiti penyakit

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….57


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 10:


NUTRISI DAN PEMAKANAN / NUTRITION

Instructions: Complete , labelled and state the main function for each parts in the diagram
below.Lengkapkan , label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah di bawah.

1. Diagram 1 : CALORIFIC VALUE – Solving problems


Rajah 1: Nilai kalori – Penyelesaian masalah
Food class Calorific value per gram/kJ g-1
[Kelas makanan] [Nilai kalori per gram/kJ g-1]

Protein [Protein] 16.7

Fat [Lemak] 37.6


Carbohydrate [Karbohidrat] 16.7

Asiah eat food X which contains 2 g of protein, 2.5 g of fat and 6 g of


carbohydrate. What is the caloric value of food X?
Asiah memakan makanan X yang mengandungi 2 g protein, 2.5 g lemak,
dan 6 g karbohidrat. Berapakah nilai kalori makanan X?

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….58


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

2. Diagram 2 : FACTORS for calories requirement


Rajah 2: Faktor-faktor keperluan kalori

1. PHYSICAL ACTIVITIES :………………………. needs more.

2. BODY SIZE : ……………………………..needs more.

3. AGE : …………………………………….needs more.


FACTORS
4. SEX : ……………………………………needs more.

5. STATE of HEALTH : ……………………………….needs more.

6. CLIMATE/ TEMPERATURE : ………………………..needs more.

3. Diagram 3 : NUTRITION HEALTH PROBLEMS


Rajah 3: Masalah kesihatan berkaitan pemakanan

1. ………………………………..
 …………… (undernourishment)
Kurang zat
 ……………. (lack of protein)
kurang protein

2………………………………….
(physiological illness)
HEALTH PROBLEMS

3. …………………………..
(exceeds 20% weight from normal weight)

can cause:

- ………………………………
-
- ………………………………
-
- ………………………………

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….59


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

4. Diagram 4: DISEASES by unhealthy eating habits


Rajah 4: Penyakit-penyakit oleh tabiat makan tidak sihat

1. …………………………….
(arteries blocked by cholesterol)

2. ………………………………
(damage arteries)

3. …………………………….
(blood clot in artery)
DISEASES (unhealthy eating
habits)
4. ……………………………..
(thrombosis in blood vessel in brain)

5. …………………………….
(blood vessels in heart blocked)

6. ……………………………...
- Caused by arteriosclerosis

7. ……………………………..
- High level of sugar in blood

5. Diagram 5 : PLANT NUTRITION


Rajah 5: Nutrisi tumbuhan

1. …………………………………
(Plants are needed in large quantities)
Example: Nitrogen (N) , Phosporus (P),
Potassium (K), Calcium, Magnesium,
Sulphur, Carbon, Hydrogen, Oxygen,
Nitrogen.
PLANT NUTRIENTS

2. …………………………………
(Plants are needed in small quantities)
Example: Boron, Molybdenum, Zinc,
Manganese, Copper and Iron

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….60


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

EXPERIMENT : KNOP’S SOLUTION – Active & healthy growth- Labeled


Eksperimen: Larutan kultur Knop – Pertumbuhan aktif dan sihat - Labelkan

FUNCTION

NITROGEN (N) : for green leaf KNOP’S SOLUTION


PHOSPHORUS (P) : for roots (complete plant nutrition)
POTASSIUM (K) : for fruits/flower

PHOTOSYNTHESIS process

produced ……………….

………………..

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….61


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

6. Diagram 6 : NITROGEN CYCLE – Name P,Q, W,X,Y and Z


Rajah 6: Kitaran nitrogen – Namakan P, Q, W, X dan Y

…………………
Root Nodules of Legume plant
…….. ………….
bacteria

Label Answer

Substance Q

Plant P

Process W

Process X

Process Y

Process Z

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….62


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 11:


PEMULIHARAAN ALAM SEKITAR / CONSERVATION & PRESERVATION ENVIRONMENT

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan
isi penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

Instructions: Complete , labelled and state the main function for each parts in the diagram
below. Lengkapkan , label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam
rajah di bawah.

1. Diagram 1 : FOOD CHAIN & FOOD WEB – Energy Flow


Rajah 1: Rantaian dan jaringan makan – Aliran tenaga

1 (a) : Example : FOOD CHAIN in Pool Habitat


Contoh: Rantai makanan di habitat kolam

PRODUCER Primary CONSUMER Secondary CONSUMER

…………………………. …………………………. ………………………….

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….63


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

1 (b): FOOD WEB in Paddy Field


Jaringan makanan di sawah padi

PRODUCER Primary CONSUMER Secondary CONSUMER

…………………………. …………………………. ………………………….

2. Diagram 2 : Environmental POLLUTION – Name the phenomenon


Rajah 2: Pencemaran Persekitaran – Namakan fenomena

(a) Phenomenon 1 :………………………………………

Toxic gases
from industry
(Sulfur dioxide; Rain
Nitrogen dioxide)

Effects:
- building corrode
- Plants dead
- Animal dead/loss habitat
- Risk to human - diseases

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….64


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

(b) Phenomenon 2 : ……………………………………………..

Caused by CHLOROFLUOROCARBON (CFC) from aerosol, air


conditioner and freezer
Disebabkan oleh klorofluorokarbon dari aerosol, penyaman udara dan
pembeku

Function OZONE LAYER :


prevent …………… rays from the sun
mencegah sinar………………………… dari matahari

OZONE
layer

EFFECTS :

-SKIN CANCER
-CATARACT
-MUTATION

GLOBAL WARMING

(c) Phenomenon 3 : …………………………………………………………….

Activities: CARBON DIOXIDE


- Logging
increased
- Open Burning
- Plants dead/decreased
- Eksoz gases

EFFECTS:
TRAP HEAT ON EARTH
 MELTING ICE in Artic
 SEA LEVEL increased.
 Flooding (banjir)
 Change Climate
 Drought (Kemarau)
increased  Hurricane/Typhoons
TEMPERATURE
on earth

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….65


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 12:


SEBATIAN KARBON / CARBON COMPOUND

Instructions:
Complete , labelled and state the main function for each parts in the diagram below.
Lengkapkan , label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah di bawah.

8. Diagram 1 : State the process and name X.


Rajah 1: Nyatakan proses dan namakan X

(a)

Glucose YEAST X + Carbon dioxide


(Zymase enzyme)

Process : ………………………………………………………

X : ………………………………………………………

(b)

Alcohol + X Carbon dioxide + Water

Process : ………………………………………………………

X : ………………………………………………………

(c)

Concentrated sulphuric acid


Asid sulfuric pekat
Alcohol + Organic acid X + Water

Process : ………………………………………………………

X : ………………………………………………………

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….66


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

(d)

X + sodium hydroxide sodium salt of fatty acid + Glycerol


(natrium hidroksida) (garam natrium asid lemak) (gliserol)

Process : ………………………………………………………

X : ………………………………………………………

(e)

X + alkali Soap + Gliserol


heated

Process : ………………………………………………………

X : ………………………………………………………

9. Diagram 2 : OIL PALM FRUIT : Name X, Y and Z


Rajah 2: Buah kelapa sawit – Namakan X, Y dan Z

X : …………………

Y : …………………
Z : …………………

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….67


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

10. Diagram 3 : PROCESS of OIL PALM EXTRACTION : Name the stage P, Q and R.
Rajah 3: Proses pengekstrakan minyak sawit – Namakan peringkat P, Q dan R

Stage P : ……………………………

Stage Q : ……………………………

Sta
Stage P : ge
Stage R : ……………………………
Stage P : P :
……………
Stage
Purified
……………
…………… P ……
Palm Oil :
Stage
… …………… P
…………… : ……
…………………
… …………… ……
11. Diagram 4 : MAKING SOAP ………… …
: Complete ……
the example.
Rajah 4: Membuat sabun – Lengkapkan…… contoh

(a) Reaction

Plant OIL + alkali Soap + Gliserol


heated

Example :

………………….. + ……………………. ……………………….. + ………………..

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….68


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

(b) Diagram 3 : SOAP MOLECULE : Label P and Q


Rajah 3: Molekul sabun – Label P dan Q

P : ………………………………………… Q : …………………………………………

PROCESS : ………………………………………………………… Action

12. Diagram 5 : NATURAL POLMERS : Name the process X and Y


Rajah 5: Polimer asli – Namakan proses X dan Y

X :………………………

MONOMER POLYMER
(small molecule) (large molecule)

Y ………………………..
13.
14.

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….69


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

15. Diagram 6 : ACTION of ACID & ALKALI on LATEX : Name X

X : ……………………………………………………………..

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….70


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 13:


GERAKAN / MOTION

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan
isi penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….71


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 13:


GERAKAN / MOTION

Instructions:Complete,labelledand state the main function for each parts in the diagram below.
Lengkapkan , label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah
di bawah.

1. Diagram 1 : INERTIA – Experiment MASS & INERTIA – complete


Rajah 1: Inersia – Eksperimen jisim dan inersia- Lengkapkan

MASS increased : INERTIA increased


Jisim bertambah : Inersia bertambah

1. Higher MASS
2. Higher INERTIA
3. Difficult to STOPS
1. ……………… MASS 4. Difficult to SWINGS
2. …………….. INERTIA 5. Higher OSCILLATION
Tin berisi (swings for a longer time)
3. …………….. to STOPS
Tin pasir
4. …………….. to SWINGS
5. ………….OSCILLATION kosong
(swings for a ………. time)

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….72


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

Copper block, X Wooden block, Y


Bongkah kuprum, X Bongkah kayu, Y

1. ………………… more MASS than …………………….. (mana lebih jisim)


2. ………………… more INERTIA than …………………. (mana lebih inersia)
3. ………………… STOPS faster than …………………….(mana cepat henti)
4. ………SWINGS for a LONGER TIME than ………… (mana berayun lebih lama)

EFFECTS of INERTIA – thrown forward


When a driver not wearing a seat belt during a collision.

SAFETY features - to reduce effects of


inertia

………………...

…..…………….

Rear bumper
Bumper belakang
Front bumper
Bumper depan

Function : front & rear bumper

To lengthen the collision time during a crash


Menambah masa perlanggaran semasa kemalangan

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….73


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

2. Diagram 2 : SPEED, VELOCITY & ACCELARATION – Solving problems


Rajah 2: Laju, halaju dan pecutan – Penyelesaian masalah

Speed / Laju = Distance / Jarak


Time / Masa

(a) Example 1 : Car


((

Answer : SPEED of the car in 2 seconds

(b) Example 2 : Ticker tape


10 ticks = 0.2 s
(ticker timer : 50 ticks in 1 second)

Ticker tape

Length = 9 cm

Answer : SPEED of the ticker tape

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….74


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

3. Diagram 3 : MOMENTUM – Solving problem


Rajah 3: Momentum – Penyelesaian masalah

MOMENTUM = MASS X VELOCITY


Momentum = Jisim x Halaju

Velocity

Answer : MOMENTUM of the trolley

4. Diagram 4 : PETROL FOUR STROKE ENGINE – Name P, Q, R and S


Rajah 4: Enjin petrol empat lejang – Namakan P, Q R dan S

Spark Plug Inlet valve opened Exhaust valve Inlet valve


(PETROL push in) opened closed

Exhaust valve
closed

Piston

STROKE : P Q R S
.………………..… ……………………. …………………. …………………
stroke stroke stroke stroke

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….75


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

5. Diagram 5 : PRESSURE & HYDRAULIC PRINCIPLE– Solving problem


Rajah 5: Prinsip tekanan dan hidraulik – Penyelesaian masalah

PRESSURE ‘P’ = FORCE ‘F’ ( Daya )


Tekanan
SURFACE AREA ‘A’ (Luas permukaan)

SURFACE AREA PRESSURE

(a) Example 1 : PRESSURE of a high heeled shoe on the floor


Contoh 1: Tekanan pada kasut tumit tinggi di atas lantai

(Force)

Surface area
Luas permukaan = 0.01 m2

Answer : PRESSURE of the shoe

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….76


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

(b) Example 2 : HYDRAULIC SYSTEM – Solving problem


Contoh 2: Sistem hidraulik – Penyelesaian masalah

1. Smaller FORCE to LIFT a bigger LOAD


2. PRESSURE at piston X and Y - SAME

LOAD : 10 000 N
FORCE

X Y

PRESSURE X = PRESSURE Y
F = F
A A

Answer : FORCE to lift the car (load)

HYDRAULIC PRINCIPLE

PRESSURE transmitted UNIFORMLY throughout enclosed LIQUID


(TEKANAN yang dihantar ke seluruh CECAIR di dalam sistem tertutup adalah
SAMA/UNIFORM)

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….77


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

6. Diagram 6 : ARCHIMEDES PRINCIPLE – Object immersed in water :


Solving problem
Rajah 6; Prinsip Archimedes – Objek ditenggelamkan ke dalam air
(a) Example 1 : Upthrust on a stone
Contoh 1: Daya tujahan keatas batu

WATER DISPLACEMENT
a) Initial Volume – Final volume
b) Weight in AIR – Weight in WATER
UPTHRUST

OBJECT (stone)

1. Object (stone) experience an UPTHRUST

2. UPTHRUST= WATER DISPLACEMENT = WEIGHT LOSS

3. WEIGHT LOSS = Weight in AIR – Weight in WATER

Answer :

(d) WEIGHT LOSS = …………………………… N


Kehilangan berat
(e) WATER DISPLACEMENT = …………………………… N
Sesaran air
(f) UPTHRUST =……………………………. N
Daya Tujah ke atas

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….78


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

(b) Example 2 : Upthrust on a plasticine


Daya tujahan keatas plastisin

Answer :

(a) WEIGHT LOSS = …………………………… N

(b) WATER DISPLACEMENT = …………………………… N

(c) UPTHRUST =……………………………. N

(c) Example 3 : FLOAT & SINK SUBMARINE – ballast tank


Contoh 3: Timbul & tenggelam
a) FLOAT – SUBMERGED
(i) ……………….…………………………………………………..
(ii)……………………………………………………………………
(iii)……………………………………………………………………
(iv)……………………………………………………………………

b) SINK – DIVES
(i) Ballast tank filled with water.
(ii) Weight of submarine increased.
(iii) Upthrust by water less than weight of
submarine.
(iv) Submarine dives (Sink)

FLOAT : WEIGHT OBJECT = UPTHRUST

Water
SINK : WEIGHT OBJECT more than UPTHRUST

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….79


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

7. Diagram 7 : BERNOULLI’S PRINCIPLE – moving object in liquid


Rajah 7: Prinsip Bernoulli – menggerakkan objek didlam cecair

VELOCITY increase ; PRESSURE decrease

VELOCITY PRESSURE

(a) Example 1 : BERNOULLI’S TUBE with AIR (udara)


Contoh 1: Tiub Bernoulli dengan udara

(i) AIR MOVE VERY FAST


(ii) AIR VELOCITY VERY HIGH
(iii) AIR PRESSURE VERY LOW
(iv) AIR LEVEL VERY LOW
(v) WATER LEVEL VERY HIGH

AIR AIR

AIR LEVEL

WATER LEVEL

WATER

Bernoulli’s P Q R
Principle
(AIR –udara)
VELOCITY VERY HIGH HIGH
Halaju …………………
PRESSURE HIGH VERY LOW
Tekanan ……………..

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….80


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

(b) Example 2 : BERNOULLI’S TUBE with WATER (air)

X Y Z

WATER LEVEL

MOVING WATER

(i) WATER MOVE VERY FAST


(ii) WATER VELOCITY VERY HIGH
(iii) PRESSURE VERY LOW
(iv) WATER LEVEL VERY LOW
(v) AIR LEVEL VERY HIGH

Bernoulli’s X Y Z
Principle
(WATER - air)
VELOCITY LOW VERY ……….. HIGH
Halaju
PRESSURE HIGH VERY ……….. LOW
Tekanan

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….81


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

(c) Example 3 : BERNOULLI’s PRINCIPLE in AEROFOIL


Contoh 3: Prinsip Bernoulli pada aerofoil

X : UPPER aerofoil
Buoyancy Force
(i) PRESSURE - LOW
(ii) AIR VELOCITY - HIGH

AEROFOIL
Movement (aerodynamic)
direction
Z: BOTTOM aerofoil

(i) PRESSURE – ……………....


(ii) AIR VELOCITY - ………..…

Bernoulli’s
Principle X Z

VELOCITY …………………… …………………


Halaju

PRESSURE ……………………. ………………….


Tekanan

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….82


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

CHAPTER 14:
FOOD TECHNOLOGY

Instructions: Complete , labelled and state the main function for each parts in the diagram below.
Lengkapkan , label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah di bawah.

16. Diagram 1 : FOOD PROCESING : Complete the table


Rajah 1: Pemprosesan makanan – Lengkapkan gambar rajah

METHOD Process One Example

1. CANNING Heat : 121ºC ……………………………


Pengetinan …..

2. UHT TREATMENT Heat : above UHT Milk


Rawatan UHT 100ºC

3. ………………………. Heat : 63ºC Fresh Milk


30 minutes

4. ……………………….. Drying in ……………………………


oven/sun ….

5. REFRIGERATION Stored 0ºC- ……………………………


Penyejukan 10ºC …

6. FREEZING Stored -18ºC Meat, frozen food


Pembekuan and below

7. VACUUM Remove air ……………………………..


PACKAGING
Pembungkusan
vakum

8. IRRADIATION Radioactive …………………………….


Iradiasi/penyinaran rays/ Gamma
rays

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….83


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

17. Diagram 2 : LABEL of FOOD – Food Regulation 1985 : Label


Rajah 2: Label makanan – Peraturan Makanan 1985 - Labelkan

……………………

………………….

………………….

…………………

Other information should be written on the label ……………………………


Maklumat lain yang sepatutnya tercatat pada label

BACA LABEL SEBELUM MAKAN ………

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….84


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 15:


BAHAN SENTITIK / SYNTHETIC MATERIALS

Instructions:Complete,labelled and state the main function for each parts inthe diagram below.
Lengkapkan , label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah
di bawah.

18. Diagram 1 : TYPE OF PLASTIC : Complete


Rajah 1: Jenis plastic - Lengkapkan
CROSS LINK
- prevent atoms slide each other
- plastic become hard & strong

Type of Plastic Type of Plastic

………………………………………. ……………………………………….

Examples: Examples:

1……………………………………… 1………………………………………
2……………………………………… 2………………………………………
3……………………………………… 3………………………………………
4……………………………………… 4………………………………………

Name product/uses: Name product/uses:


Nama bahan/ kegunaan: Nama bahan/ kegunaan:

……………………………. .………………………..

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….85


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

Process : ……………………………..

Monomer Polymer
(Neoprene) (Polyneoprene)

Process P
[Proses P]
Methyl metacrylate Perspex
[Metil metakrilat ] [Perspeks]
Process Q
[Proses Q]

Name:
Process P : …………………………………………………………
Process Q : ………………………………………………………..

DIFFERENCES

THERMOPLASTIC THERMOSET

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….86


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 16:


INTEGRASI KOMUNIKASI /
INTEGRATED COMMUNICATION TECHNOLOGY (ICT)

MODUL PINTAR SAINS


KEMAHIRAN 1 : MENGENALPASTI GAMBARAJAH
Sila labelkan gambarajah di bawah ini dan tentukan tajuk pembelajaran dan buat catatan
isi penting berkaitan dengan gambarajah tersebut

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….87


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

BAB / CHAPTER 16:


INTEGRASI KOMUNIKASI /
INTEGRATED COMMUNICATION TECHNOLOGY (ICT)

Instructions: Complete,labelled and state the main function for each parts in the diagram below.
Lengkapkan , label dan nyatakan fungsi utama setiap bahagian di dalam rajah di bawah.

1. Diagram 1 : RADIO WAVES : Label A and C


Rajah 1: Gelombang radio – Labelkan A dan C
Displacement / m
Sesaran / m

A
Distance / m
Jarak / m

A : ………………………………………………………

C : ………………………………………………………

Wave length : ………………………………………m

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….88


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

2. Diagram 2 :ELECTRONIC COMPONENTS : Name the Symbol & Function


RAJAH 2: Komponen elektronik – Namakan symbol dan kegunaan

NAME FUNCTION

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….89


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

3. Diagram 3 : RADIO RECEIVER SYSTEM : Label & Function


Rajah 3: Sistem penerima radio – Labelkan beserta fungi

DRAW SYMBOL

FUNCTION

Aerial : ………………………………………………..

Loud Speaker : ………………………………………..………..

Name M : ………………………………………………….

Tuner : ………………………………………………….

Amplifier : ………………………………………………….

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….90


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

Diagram : MODULATION PROCESS

Instrument : ……………………………….

…………………… wave

4. Diagram 4 : SATELLITE COMMUNICATION SYSTEM

State the type of wave used:

……………………………………….

ADVANTAGES –
Communication satellites placed in “line of sight” and high orbit above the
Earth’s equator:

1. …………………………………………………………………………………

2. …………………………………………………………………………………

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….91


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

KEMAHIRAN SAINS :
SENARAI SEMAK KEMAHIRAN SAINS SAINS YANG PERLU DIKUASAI

A: SENARAI KEMAHIRAN CARTA ALIR / DIAGRAM YANG PERLU DIKUASAI :

1. PERUBAHAN KEADAAN JIRIM


2. PERKEMBANGAN MODEL ATOM
3. ALIRAN IMPULS DALAM NEURON, RESEPTOR, OTAK DAN EFEKTOR
4. CARTA ALIR LINTASAN IMPULS DALAM ARKA REFLEKS
5. CARTA MENUNJUKKAN KORDINASI SARAF DAN KIMIA DALAM MENGAWAL
ARAS GULA DALAM DARAH
6. PERINGKAT / TURUTAN DALAM PROSES MITOSIS
7. PERINGKAT / TURUTAN DALAM PROSES MEIOSIS
8. PENENTUAN SEKS BAGI MANUSIA
9. PEMBENTUKAN ANAK KEMBAR
10. CARTA PERWARISAN SIFAT : VARIASI TUMBUHAN
11. CARTA TINDAKBALAS PEMBELAHAN NUKLEUS
12. SIRI KEREAKTIFAN LOGAM
13. CARTA ALIR PENGHASILAN ALOI
14. CARTA ALIR PENGUMPULAN TOKSIK MELALUI RANTAI MAKANAN
15. CARTA ALIR PEMBIAKAN VIRUS BAKTERIOFAJ DALAM BAKTERIA
16. CARTA ALIR JANGKITAN PENYAKIT TAUN / KITAR HIDUP LALAT
17. CARTA ALIR JANGKITAN MALARIA / KITAR HIDUP NYAMUK
18. PROSES PENAPAIAN
19. CARTA PENGEKSTRAKAN MINYAK KELAPA SAWIT
20. PROSES PEMPOLIMERAN DAN NYAHPOLIMERAN
21. KITAR EMPAT LEJANG ENJIN PETROL DAN DIESEL
22. CARTA PENGURUSAN BAHAN BUANGAN BERSEPADU
23. CARTA ALIR KOMUNIKASI RADIO
24. KITAR AIR
25. KITAR NITROGEN

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….92


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

B: KEMAHIRAN JADUAL PERBANDINGAN DAN PERBEZAAN


 membina jadual perbandingan – perbezaan dan persamaan
 memberikan contoh perbandingan yang setara
 format jawapan jadual perbandingan

SUB-TOPIK YANG BERKAITAN DENGAN PERBANDINGAN

1. PERBANDINGAN SIFAT ANTARA PEPEJAL, CECAIR DAN GAS

Keadaan / sfat pepejal cecair Gas


Rapat tetapi tidak Jarang dan tidak
Susunan zarah Rapat, padat. teratur
tersusun teratur
Daya tarikan antara zarah kuat sederhana lemah
Bergerak secara
Bergerak bebas dan
Gerakan zarah Bergetar setempat bebas dan rawak
rawak
ke semua arah
Bentuk tetap Mengikut bentuk bekas Tidak tetap
Mengikut isipadu
Isipadu tetap tetap
bekas
Kandungan tenaga kinetik rendah sederhana Tinggi
Ketumpatan tinggi sederhana Rendah
Keboleh mampatan Tidak boleh Tidak boleh Boleh

2. PERBANDINGAN SIFAT BAHAN ATOM, BAHAN MOLEKUL DAN BAHAN ION

Keadaan / sifat Bahan atom Bahan molekul Bahan ion


Pepejal kecuali merkuri
Keadaan pada suhu bilik Pepejal / cecair / gas Pepejal
dan gas adi
Takat lebut dan takat didih tinggi rendah Tinggi
Tidak
mengkonduksi
Mengkonduksikan
Tidak mengkonduksikan elektrik dalam
Kekonduksian elektrik elektrik dalam keadaan
elektrik keadaan pepejal
pepejal dan cecair
tetapi dlm cecair
boleh

3. PERBANDINGAN SIFAT LOGAM DAN BUKAN LOGAM

Sifat / bahan Logam Bukan logam


Kekilauan Berkilau Pudar
Kemuluran Boleh Tidak mulur
Kebolehtempaan Boleh Tidak boleh
Kekuatan regangan Tinggi Rendah
Kekonduksian haba Baik Lemah
Kekonduksian elektrik Baik Tidak
Takat lebur dan takat didih Tinggi Rendah

4. PERBANDINGAN TINDAKAN TERKAWAL DAN LUAR KAWAL

Tindakan terkawal Tindakan luar kawal


Dilakukan dengan kemahuan sendiri Dilakukan tanpa kawalan sendiri
Impuls mengalir dari reseptor ke
Impuls mengalir dari reseptor melalui
efektor melalui saraf tunjang / medula
sereblum ( otak )
oblongata
Gerakbls cepat / lambat Grkbls cepat
Melibatkan otot rangka Melibatkan otot licin

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….93


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

5. PERBANDINGAN KORDINASI SARAF DAN KORDINASI KIMIA

Aspek Kordinasi saraf Kordinasi kimia


Sistem saraf, otak dan Kelenjar endokkrin
Komponen
saraf tunjang tanpa duktus
Gelombang Bahan kimia dikenali
Bentuk utusan
elektromagnet / elektrik hormon
Efektor khusus otot & Kawasan luas / seluruh
Sasaran
kelenjar tertentu badan
Kepantasan gerak balas Cepat Lambat
Tempoh kesan Singkat Lama

6. PERBANDINGAN ANTARA MEIOSIS DAN MITOSIS

ASPEK MITOSIS MEIOSIS


Bilangan kali pembahagian Sekali sahaja Dua kali
Bilangan sel anak terhasil Dua Empat
Sama ( 2n ) / diploid Separuh / haploid ( n )
Bilangan kromosom dalam
seperti bil kormosom sel dari bil kromosom sel
sel anak
induk induk
Perbezaan antara individu Tidak Ada
Berlaku – menyebabkan
Kejadian pindah silang Tidak berlaku
perbezaan sifat

7. PERBANDINGAN ANTARA KEMBAR SEIRAS DAN TAK SEIRAS

ASPEK KEMBAR SEIRAS KEMBAR TAK SEIRAS


Bil ovum terlibat Satu Dua
Bil sperma terlibat Satu Dua
Bil zigot terbentuk Satu Dua
Bil plasenta terbentuk Satu Dua
Mungkin sama /
Seks anak Sama
berlainan
Kandungan genetik Sama Tidak sama

8. PERBANDINGAN VARIASI SELANJAR DAN TAK SELANJAR

ASPEK variasi selanjar VARIASI TAK SELANJAR


Ciri perantaraan Ada Tiada
Sifat ketara / perbezaan Tidak ketara Amat ketara
Faktor persekitaran Dipengaruhi Tidak dipengaruhi
Pewarisan Tidak Boleh diwarisi
Cap ibu jari, lekapan
Contoh Ketinggian , berat
cuping telinga

9. PERBANDINGAN ANTARA PERUBAHAN FIZIK DAN PERUBAHAN KIMIA

ASPEK Perubahan kimia Perubahan fizik


Pembentukan bahan baru Ada Tidak ada
Keperluan tenaga Tinggi Rendah
Kekal dan tidak mudah Tidak kekal boleh
Perubahan
kembali ke sifat asal kembali ke sifat asal
Perubahan sifat kimia / Berubah – dari segi sifat Perubahan sifat fizikal
fizikal kimia dan fizikal sahaja

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….94


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

10. PERBANDINGAN KANTA CEMBUNG DAN KANTA CEKUNG

ASPEK Kanta Cembung Kanta cekung


Jenis imej Nyata Maya
Keadaan imej Songsang / terbalik Tegak
Sebelah yang
Sebelah yang SAMA
Kedudukan imej BERTENTANGAN dengan
dengan objek
objek

11. PERBANDINGAN MATA DAN KAMERA

ASPEK MATA KAMERA


Pemfokusan imej Kanta mata Kanta kamera
Kawalan saiz bukaan Iris Diafragma
Kawalan amaun cahaya Anak mata / pupil Bukaan ( apacture )
Membolehkan imej jelas
Otot bersilium Pelaras fokus
dibentuk
Tempat pembentukan imej Retina Filem

12. PERBANDINGAN ANTARA LEMAK TEPU DAN LEMAK TIDAK TEPU

ASPEK LEMAK TEPU LEMAK TAK TEPU


Ikatan dubel dan ikatan
Ikatan karbon Ikatan tunggal sahaja
tunggal
Belum mencapai bil
Bilangan hidrogen Maksimum
maksimum
Sumber Haiwan Tumbuhan
Keadaan fizikal pada suhu
Pepejal Cecair
bilik
Takat lebur dan takat didih Lebih tinggi Rendah
Kandungan kolesterol Tinggi Rendah

13. PERBANDINGAN SIFAT GETAH ASLI DAN GETAH TERVULKAN

ASPEK GETAH ASLI GETAH TERVULKAN


Kekenyalan kenyal Tidak kenyal & keras
Ketahanan haba Tidak tahan haba Lebih tahan haba tinggi
Kekerasan lembut Keras
Rantai polimer molekul
dikat dengan rantai
Rantai polimer molekul
Sebab kekuatan silang sulfur bagi
mengelonsor
menggelakkan
gelongsoran

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….95


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

14. PERBANDINGAN ENJIN PETROL EMPAT LEJANG DAN ENJIN DIESIL EMPAT LEJANG

ENJIN PETROL EMPAT ENJIN DIESEL EMPAT


ASPEK
LEJANG LEJANG
Bahan api Petrol Diesel
Menggunakan palam
Komponen Menggunakan pemicit
pencucuh
Campuran udara dan Hanya UDARA disedut
Bahan dalam silinder
petrol disedut masuk masuk
Mampatan lebih besar
Mampatan hanya 1/20
Nisbah mampatan silinder daripada 1/20 isipadu
drp isipadunya
asalnya
Kuasa kecil dan kurang Kuasa lebih dan lebih
Kuasa dan kecekapan
cekap cekap
Bunyi Lebih senyap Bising
Kenderaan ringan – Kenderaan berat – lori
Kegunaan
kereta. dan bas

15. PERBANDINGAN ENJIN PETROL DUA LEJANG & ENJIN PETROL EMPAT LEJANG

ENJIN PETROL EMPAT ENJIN PETROL DUA


ASPEK
LEJANG LEJANG
Mempunyai injap masuk Mempunyai SALUR
Komponen
dan injap ekzos masuk dan salur ekzos
Campuran petrol dan Campuran udara dan
udara masuk terus ke petrol ke dlm KEBUK
Cara bahan api masuk
dalam silinder melalui ENGKOL melalui salur
injap masuk pemindahan
Proses pembakaran bahan Dilakukan dalam empat Berlaku dalam dua
api turutan lejang turutan lejang
Kuasa lebih besar dan Kuasa lebih kecil dan
Kuasa dan kecekapan
lebih cekap kurang cekap
Kegunaan Kereta motosikal

16. PERBANDINGAN ENJIN JET DAN ENJIN ROKET

ASPEK ENJIN JET ENJIN ROKET


Struktur binaan Bentuk sayap aerofoil Berperingkat
Atmosfera dan angkasa
Kawasan berfungsi Atmosfera
lepas
Bahan api Kerosin Hidrogen cecair
Bekalan oksigen Dari atmosfera Oksigen cecair
Mampatan udara dan Pembakaran bahan api
Operasi
pembakaran bahan api sahaja
Perlukan landasan Landasan menegak ke
Cara pelancaran
panjang atas

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….96


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

C: KEMAHIRAN PENGIRAAN / FORMULA / RUMUS YANG PERLU DIKUASAI


 mengetahui rumus atau formula yang terlibat
 menggantikan rumus dengan nilai yang berkaitan.
 Menggunakan kalkulator
 Menulis jawapan pada dua tempat perpuluhan contoh : 3.56

SENARAI FORMULA / RUMUS UNTUK PERHITUNGAN

1. Nombor proton, Z = bilangan proton


2. Nombor nukleon, A = bil. proton, Z + bil. neutron, N [ A = Z + N ]
3. 1 kalori = 4.2 joule
4. 1 detik = 1 / 50 saat atau 0.02 saat
5. Laju = jarak yang dilalui / masa [V=S/T]
6. Halaju = jarak / masa : unit ms-1
7. Pecutan = perubahan halaju / masa : unit ms-2
= ( halaju akhir – halaju awal ) / masa [ A = (V2 – V1) / T ]
8. Momentum = jisim ( kg ) x halaju ( ms-1)
P = m v : unit : kgms-1

9. Perlanggaran kenyal : mav1 + mbv1 = mav2 + mbv2


10. Perlanggaran tak kenyal : mav1 + mbv1 = ( ma + mb ) v
11. Daya impuls = perubahan momentum , p / masa , t : F = p/t
SENARAI FORMULA / RUMUS UNTUK PERHITUNGAN

12. 1 kg = 10 Newton
13. Tekanan, Pa = Daya ( N ) / luas ( m-2)
14. 1 Pascal = 1 Nm-2
15. Sistem hidraulik ringkas

Tekanan pada omboh, P1 = tekanan pada omboh P2

Daya pada F1 Daya pada F2


____________ = ___________

Luas pd A1 Luas pada A2

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….97


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

D: KEMAHIRAN MENULIS PERSAMAAN KIMIA ( PERSAMAAN PERKATAAN )

 Menulis persamaan perkataan bagi tindak balas kimia


 Menentukan bahan tindak balas dan hasil tindak balas
 Mengetahui perubahan sifat fizikal bahan dan hasil tindak balas
 Mengentahui perubahan sifat kimia bahan dan hasil tindak balas

SENARAI TINDAKBALAS KIMIA & PERSAMAAN KIMIA

1. kuprum (II) sulfat + zink  zink sulfat + kuprum : tbls penyesaran

2. kuprum karbonat  kuprum oksida + karbon dioksida : tindakan haba

3. kalium iodida + plumbum (II) nitrat  kalium nitrat + plumbum (II) nitrat

4. nitrogen + hidrogen  ammonia : proses Haber

gas hidrogen + gas nitrogen  campuran gas ditulenkan dan dikeringkan 


campuran dimasukan ke dalam alat mampatan  bilik mangkin : \
pada suhu 450 C, tekanan 2.0 atmosfera, mangkin besi / ferum  gas ammonia 
disejukan  cecair ammonia : BAHAN UTAMA MEMBUAT BAJA UREA

5. Proses Sentuh : penghasilan asid sulfurik

sulfur dibakar dalam oksigen : Sulfur + oksigen  sulfur dioksida

sulfur dioksida + oksigen  mangkin Vanadium (V) oksida, suhu 450 C,

tekanan 1.0 atmosfera  sulfur trioksida  larut dalam asid sulfurik pekat 

Oleum  dicairkan / larut dalam air  asid sulfurik .

6. Tindakbalas logam dgn asid : Logam + asid  garam + gas Hidrogen

 natrium + asid sulfurik  natrium sulfat + gas hidrogen


 magnesium + asid hidroklorik  magnesium klorida + hidrogen
 ferum + asid nitrik  ferum nitrat + hidrogen

7. Tindakbalas logam dgn oksigen : Logam + oksigen  Oksida logam

 natrium + oksigen  natrium oksida


 magnesium + oksigen  magnesium oksida
 plumbum + oksigen  plumbum oksida
 kuprum + oksigen  kuprum oksida

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….98


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

8. Pengekstrakan bijih timah :

stanum (timah) oksida + karbon  stanum (timah) + karbon dioksida

9. Ion positif + menerima elektron  atom neutral

10. Ion negetaif – menderma elektron  atom neutral

11. proses fotosintesis :

cahaya matahari
karbon dioksida + air glukosa + oksigen
klorofil

12. Pembuatan urea : Ammonia + karbon dioksida  Urea + air

13. Proses penapaian :

Penapaian yis
Glukosa etanol (alkohol ) + karbon dioksida + tenaga
Enzim zimase / yis

14. Proses penghidratan ( penambahan air ) gas etena menghasilkan etanol

Asid fosforik pekat


Etena + air etanol

15. Tindakbalas pengoksidaan alkohol.

Kalium manganat (VII) berasid


Etanol ( alkohol ) asid etanoik ( asid organik ) + air

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….99


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

16. Tindakbalas pengesteran.

Asid sulfurik pekat


Alkohol + asid organik Ester ( berbau wangi ) + air

Asid sulfurik pekat


etanol + asid etanoik Etil etanoat ( ester ) + air

17. Monomer  proses pempolimeran  polimer

18. polimer  proses penyahpolimeran  monomer

19. Getah asli + sulfur  dipanaskan kuat  getah tervulkan

20. Getah asli + asid  getah akan menggumpal ( beku )

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….100


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

E: KEMAHIRAN PRINSIP & HUKUM SAINS

 Menerangkan prinsip sains yang terlibat


 Menerangkan aplikasi prinsip dalam kegunaan

PRINSIP & HUKUM SAINS

1. PRINSIP INERSIA

Jisim adalah berkaitan dengan inersia


LEBIH BESAR JISIM . LEBIH BESAR INERSIA
Inersia ialah kecenderungan objek mengekalkan keadaan asal sama ada
bergerak atau pegun ( tidak bergerak )

Aplikasi :
a. individu akan terhumban sekiranya kenderaan membrek secara mengejut
b. kenderan berat lebih sukar diberhentikan, akan terhumban jika brek mengejut.

2. PRINSIP KEABADIAN MOMENTUM

Momentum, p = jisim, m x halaju, v : [ p = mv ]

Prinsip keabadian momentum menyatakan apabila dua objek saling


bertindak , jumlah momentum dalam sistem adalah TETAP melainkan
ada daya luar bertindak ke atasnya.

Jumlah momentum = Jumlah momentum


SEBELUM perlanggaran SELEPAS perlanggaran

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….101


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

DUA JENIS PERLANGGARAN :

a. PERLANGGARAN KENYAL

Dua objek A dan B berlanggar satu sama lain , objek A dan B TIDAK
MELEKAT / BERCANTUM dan BERGERAK secara berasingan dengan
HALAJU BERBEZA.

SEBELUM PERLANGGARAN SELEPAS PERLANGGARAN

Objek A

Objek A Objek B

Objek B

Jisim objek A = ma Jisim objek A = ma


Halaju awal objek A = ua Halaju akhir objek A = va

Jisim objek B = mb Jisim objek B = mb


Halaju awal objek B = ub Halaju akhir objek B = vb

Prinsip Keabadian Momentum :

Jumlah momentum = Jumlah momentum


SEBELUM perlanggaran SELEPAS perlanggaran

maua + mbub = ma va + mbvb

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….102


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

b. PERLANGGARAN TAK KENYAL

Dua objek A dan B berlanggar satu sama lain , objek A dan B MELEKAT
DAN BERGERAK BERSAMA-SAMA.

SEBELUM PERLANGGARAN SELEPAS PERLANGGARAN

Objek A

Objek A Objek B Objek B

Jisim objek A = ma Jisim akhir objek ialah


Halaju awal objek A = ua gabungan jisim A dan B
= ma + mb
Jisim objek B = mb
Halaju awal objek B = ub Halaju akhir objek = v
( kedua objek A dan B
bergerak dengan halaju sama )

Prinsip Keabadian Momentum :

Jumlah momentum= Jumlah momentum


SEBELUM perlanggaran SELEPAS perlanggaran

maua + mbub = ( ma + m b ) x v

Daya ( Impuls ) ialah kadar perubahan momentum

Momentum akhir – momentum awal


Daya ( Impuls ) = -------------------------------------------
Masa yang diambil

Aplikasi :
1. perhitungan kes perlanggaran kenderaan
2. bahagian hadapan remuk untuk melambatkan masa perlanggaran

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….103


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

3. PRINSIP GERAKAN DI DARAT


Kenderaan darat bergerak dengan menggunakan beberapa sistem :
a. sistem roda
b. sistem enjin ( dua / empat lejang )
c. sistem gear
d. sistem pemecut
e. sistem brek - brek piring / brek drum

4. PRINSIP PASCAL

a. Tekanan merupakan kesan daya ke atas suatu luas permukaan


b. Tekanan ( P ) = Daya ( F ) per unit Luas ( A ) : P = F / A
c. Unit tekanan : Nm-2 atau Pascal ( Pa )
d. Prinsip Pemindahan Tekanan oleh cecair ( Prinsip Pascal )
Menyatakan bahawa tekanan yang bertindak ke atas cecair akan
dipindahkan SECARA SERAGAM ke SEMUA ARAH dengan NILAI
( MAGNITUD ) YANG SAMA.
e. Cecair hidraulik mestilah tidak boleh dimampatkan

Aplikasi :
1. Penggunaan Jet hidraulik
2. Penggunaan brek hidraulik

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….104


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

5. PRINSIP ARCHIMEDES

a. Semua objek dimasukkan ke dalam air akan menjadi ringan


b. Pengurangan berat disebabkan oleh daya tujah ke atas ( daya apungan )
c. Daya tujah ke atas ( daya apungan ) berlawanan dengan daya berat
d. Daya tujah ke atas = berat cecair yang disesarkan

Daya tujah ke atas ( daya apungan )

Berat ( daya graviti )

 objek tenggelam : daya tujah < berat objek di udara


 objek terapung : daya tujah = berat objek di udara
 objek timbul : daya tujah > berat objek di udara

Aplikasi :
1. Penggunaan tangki balast dalam kapal selam
Di permukaan air menyelam
* udara mampat * udara ke luar
* sebahagian tangki mengandungi air * air laut di sedut masuk
ke tangki balast

di bawah permukaan air naik ke permukaan


* tangki penuh * injap buka , air keluar
* injap tutup * udara masuk, tangki kosong

2. Penggunaan kapal laut .

 isipadu udara oleh ruangan kosong menampung berat muatan


 daya apungan > berat kapal

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….105


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

6. PRINSIP BERNOULLI

a. kelajuan bendalir ( cecair atau udara ) mempengaruhi tekanan


b. bentuk : aerofoil / aerodinamik / larus menghasilkan perubahan kelajuan
bendalir
c. aliran bendalir laju, tekanan berkurangan ( rendah )
d. aliran bendalir perlahan, tekanan bertambah ( tinggi )
e. tindakan tekanan tinggi ke rendah menghasilkan DAYA ANGKAT ke atas

aliran udara laju. Tekanan rendah

Aliran udara perlahan, tekanan tinggi

Daya angkat

Aplikasi :

a. prinsip operasi dalam kapal terbang.

P = daya angkat R = berat


Q = daya tujah S = daya seretan / geseran

Semasa kapal terbang bergerak pada ketinggian dan kelajuan tetap

Daya angkat = berat


Daya tujah = daya seretan

b. Prinsip operasi dalam helikopter


1. kipas berputar menghasilkan aliran udara laju, tekanan rendah
2. bahagian bawah, aliran perlahan tekanan tinggi
3. menghasilkan daya angkat > berat : helikopter naik ke atas

F: KEMAHIRAN YANG PERLU DIKUASAI : Soalan 1 : ESEI


KEMAHIRAN MENGEKSPERIMEN – PENULISAN LAPORAN EKSPERIMEN

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….106


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

 Perkara yang perlu dinyatakan mengikut agihan markah :


o 01 Hipotesis - 1m
 kaitan antara pembolehubah dimanipulasi
dengan pembolehubah dimalarkan
o 02 Tujuan Eksperimen - 1m
o 03 Radas dan bahan ( nyatakan kuantiti ) - 1m
 radas
 bahan kimia
o 04 Pembolehubah ( 3 pembolehubah ) - 2m
 pembolehubah dimanipulasikan
 pembolehubah bergerak balas
 pembolehubah dimalarkan
o 05 Kaedah ( dgn rajah + ayat pasif + 4 – langkah ) - 4m
 gambarajah eksperimen
 4 -5 5 langkah yang berturutan
o 06 Jadual data / pemerhatian - 1m
 contoh jadual data
 lakaran graf ( jika ada )
 contoh jadual pemerhatian

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….107


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

TIPS : PENGAJARAN CERIA :


MUDAH INGAT …… PELAJAR YAKIN ……… PERCAYA PADA DIRI
dan ………………….PASTI BERJAYA ………..

SEHELAI KERTAS
KAJANG
DILIPAT DUA

Hasilkan 04 bahagian
1 , 2, 3, 4

Dengan ini pelajar akan lebih YAKIN


Untuk menulis jawapan dengan itu
dari “0” sekurang-kurangnya “7” markah

Bahagian 1 : Tujuan / Pembolehubah / Radas &Bahan Kimia


Bahagian 2 : Lakaran gambarajah radas
Bahagian 3 : Prosedur / Kaedah
Bahagian 4 : Penjadualan data

Untuk kefahaman lanjut TEKNIK LIPAT & DAPAT …


hubungi guru anda … © AZRi

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….108


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

F1 : MODUL DIAGRAM SAINS – EKSPRIMEN MELALUI GRAFIK


PENCETUS KEPINTARAN ANDA

1.0 : MENGKAJI SIFAT KEKONDUKSIAN ELEKTRIK DAN TAKAT PELBAGAI JENIS BAHAN

LAKARAN BAHAN DAN RADAS


Mangkuk pijar, ammeter, elektrod karbon, sel kering, penunu Bunsen, segi tiga tanah liat, tungku kaki tiga,
serbuk plumbum, zink, besi, naftalena, sulfur, gula, natrium klorida, plumbum bromida, kalium klorida

………….. ………………. …………………. …………….. ……………… ………… ……

+
…………………… ……………… ALAT PENGUKUR ALAT PEMERHATI
[ BAHAN LAIN YANG TIDAK DAPAT DILUKIS ]

1. HIPOTESIS :
( PU Manipulasi ) ( kata perbandingan ) ( PU Bergerak Balas ) [ Kata Perbandingan ]

Semakin …………………………….……….. semakin …………………………..…. //[ ]

…………………………….... bergantung kepada …………………………………... //[ ]

JIKA … ………… ………… ………..… MAKA ……. ……….. …… …………. [ ]

PILIHAN PEMBOLEH UBAH MANIPULASI PILIHAN PENBOLEH UBAH BERGERAK BALAS


M Jenis bahan atom C Bacaan ammeter
E Jenis bahan ion U Nyalaan mentol
S Bilangan sel kering B Takat lebur
T Isipadu mangkuk pijar A Suhu pemanasan
I Jenis elektron

2. TUJUAN
MENGKAJI PERKAITAN ANTARA ……………………………….. DENGAN …………………………

3. PEMBOLEH UBAH KUANTITI / PARAMETER BAHAN

a. Pemboleh ubah dimalarkan : isi padu // kepekatan // jenis…………………….

b. Pemboleh ubah manipulasi : ………………. ……………………………. ……..

c. Pemboleh ubah bergerakbalas : Nyalaan mentol / bacaan ammater / takat lebur

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….109


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

4. SENARAI RADAS DAN BAHAN ( tulis kembali dengan berPANDUkan lakaran RAJAH )

Radas :

Bahan :

5. KAEDAH - lakarkan gambarajah yang bersesuaian

 SEDIAKAN …. radas dan bahan seperti gambarajah di atas

 …………………………………………….…DIMASUKKAN …….. ke dalam …………………..……


( menyatakan bagaimana menggunakan PU Manipulasi / MV )

 ELEKTROD KARBON // KUPRUM // ALUMINIUM disambung pada WAYAR dan DICELUPKAN ke


dalam …………………………….

 Bacaan // nyalaan mentol DIREKODKAN


( menyatakan bagaimana menggunakan PU Bergerakbalas / RV )

 Ulangi dengan menggunakan …………………………. bagi menggantikan ……………………

 Rekod pemerhatian dalam jadual

6. PENJADUALAN DATA

Pemboleh Ubah Bergerak Balas


Pemboleh Ubah Manipulasi
[ dengan UNIT BACAAN ]
JENIS ELEKTROLIT //
Unit : Ampere ( A ) // Nyalaan mentol

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….110


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

2.0 MENGKAJI KESAN BENDASING TERHADAP TAKAT DIDIH CECAIR TULEN

LAKARAN BAHAN DAN RADAS


Kelalang penyulingan, termometer, kasa dawai, penunu Bunsen, tungku kaki tiga, kaki retort, air suling, garam biasa.

………….. ………………. …………………. …………….. ……………… ………… ……

+
…………………… ……………… ALAT PENGUKUR ALAT PEMERHATI
[ BAHAN LAIN YANG TIDAK DAPAT DILUKIS ]

1. HIPOTESIS :
( PU Manipulasi ) ( kata perbandingan ) ( PU Bergerak Balas ) [ Kata Perbandingan ]

Semakin …………………………….……….. semakin …………………………..…. //[ ]

…………………………….... bergantung kepada …………………………………... //[ ]

JIKA … ………… ………… ………..… MAKA ……. ……….. …… …………. [ ]

PILIHAN PEMBOLEH UBAH MANIPULASI PILIHAN PENBOLEH UBAH BERGERAK BALAS


T Isipadu kelalang C Bacaan suhu
E Air suling E Isipadu air
R Air suling dan garam K Takat lebur
U Garam biasa A Takat didih
S Jisim garam L Jisim garam

2. TUJUAN
MENGKAJI PERKAITAN ANTARA ……………………………….. DENGAN …………………………

3. PEMBOLEH UBAH KUANTITI / PARAMETER BAHAN

Pemboleh ubah dimalarkan : isi padu // kepekatan // jenis…………………….

Pemboleh ubah manipulasi : ………………. ……………………………. ……..

Pemboleh ubah bergerakbalas : …………………. …………………….. …………….

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….111


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

4. SENARAI RADAS DAN BAHAN ( tulis kembali dengan berPANDUkan lakaran RAJAH )

Radas :

Bahan :

5. KAEDAH - dipanaskan , takat didih, Serbuk garam, ditambahkan, dikacau , Larutan garam

 …………… air suling ………. …….dalam bikar sehingga


mendidih dan ………… …. air suling tersebut dicatatkan.
 ……………….. .biasa ……………… ke dalam air suling
dan …………….. perlahan-perlahan untuk ………………
 ………………..dipanaskan sekali lagi dan ………………
larutan dicatatkan.

6. PENJADUAL DATA

Pemboleh Ubah Bergerak Balas


Pemboleh Ubah Manipulasi
[ dengan UNIT BACAAN : ………………. ]
Unit : …………………….

BAHAN TAKAT DIDIH (ºC)

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….112


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

3.0 MENGKAJI PENULENAN BAHAN MELALUI PENGHABLURAN LARUTAN TEPU

LAKARAN BAHAN DAN RADAS


Mangkuk penyejat, penunu Bunsen, tungku kaki tiga, kasa dawai, rod kaca, corong turas, kertas turas, serbuk, garam, air suling.

………….. ………………. …………………. …………….. ……………… ………… ……

+
…………………… ……………… ALAT PENGUKUR ALAT PEMERHATI
[ BAHAN LAIN YANG TIDAK DAPAT DILUKIS ]

1. HIPOTESIS :
( PU Manipulasi ) ( kata perbandingan ) ( PU Bergerak Balas ) [ Kata Perbandingan ]

Semakin …………………………….……….. semakin …………………………..…. //[ ]

…………………………….... bergantung kepada …………………………………... //[ ]

JIKA … ………… ………… ………..… MAKA ……. ……….. …… …………. [ ]

PILIHAN PEMBOLEH UBAH MANIPULASI PILIHAN PENBOLEH UBAH BERGERAK BALAS


Y Isipadu air suling B Sisa turasan
A Jisim garam E Hasil turasan
K Ketulan garam T Larutan tepu
I Serbuk garam U Isipadu larutan garam
N Kertas turas L Isipadu air suling

2. TUJUAN

………………PERKAITAN ANTARA …………………….. DENGAN …………………………

 PEMBOLEH UBAH KUANTITI /


PARAMETER BAHAN

Pemboleh ubah dimalarkan : ……………………. ………………………..

Pemboleh ubah manipulasi : ………………. ……………………………. ……..

Pemboleh ubah bergerakbalas : …………………. …………………….. …………….

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….113


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

 SENARAI RADAS DAN BAHAN ( tulis kembali dengan


berPANDUkan lakaran RAJAH )

Radas :

Bahan :

3. KAEDAH -

1. Susunan radas disediakan seperti pada rajah


2. ……….. air suling ………….. ke dalam ………dan
………………… …………….dilakukan.
3. …………….. ditambahkan sedikit demi sedikit
…………….sambil untuk melarutkan garam ..
4. Penambahan garam diteruskan sehinggalah tiada
lagi garam yang terlarut dalam air panas tersebut.
5. ………….. dituang ke dalam mangkuk penyejat
dan …………… sejuk untuk………………….
6. Larutan tepu yang sejuk dituras untuk
mendapatkan hablur garam.

dibiarkan , Garam biasa , bikar , dimasukkan


3
, 100 cm , Pemanasan, dikacau, Larutan
tepu, menghablur

4. PENJADUAL DATA

Pemboleh Ubah Bergerak Balas


Pemboleh Ubah Manipulasi
[ dengan UNIT BACAAN : ………………. ]
Unit : …………………….

BAHAN TAKAT DIDIH (ºC)

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….114


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

4.0 MENGKAJI KECERGASAN TINDAK BALAS LOGAM DENGAN ASID CAIR

LAKARAN BAHAN DAN RADAS


Tabung uji, salur penghantar, takung, kaki retort, kayu uji dan gabus, serbuk magnesium, zink, plumbum, kuprum dan
asid sulfurik cair.

………….. ………………. …………………. …………….. ……………… ………… ……

+
…………………… ……………… ALAT PENGUKUR ALAT PEMERHATI
[ BAHAN LAIN YANG TIDAK DAPAT DILUKIS ]

1. HIPOTESIS :
( PU Manipulasi ) ( kata perbandingan ) ( PU Bergerak Balas ) [ Kata Perbandingan ]

Semakin …………………………….……….. semakin …………………………..…. //[ ]

…………………………….... bergantung kepada …………………………………... //[ ]

JIKA … ………… ………… ………..… MAKA ……. ……….. …… …………. [ ]

PILIHAN PEMBOLEH UBAH MANIPULASI PILIHAN PENBOLEH UBAH BERGERAK BALAS


B JENIS LOGAM T GAS TERHASIL
I GAS TERHASIL E NYALAAN KAYU UJI BERBARA
J SERBUK LOGAM G KEPEKATAN ASID
A LOGAM ZINK / PLUMBUM / KUPRUM U ISIPADU ASID
K KEPEKATAN ASID H JISIM LOGAM

2. TUJUAN

MENGKAJI ……………… …………………….. DENGAN …………………………

 PEMBOLEH UBAH KUANTITI /


PARAMETER BAHAN

Pemboleh ubah dimalarkan : ……………………. ………………………..

Pemboleh ubah manipulasi : ………………. ……………………………. ……..

Pemboleh ubah bergerakbalas : …………………. …………………….. …………….

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….115


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

SENARAI RADAS DAN BAHAN ( tulis kembali dengan berPANDUkan lakaran RAJAH )

Radas :

Bahan :

3. KAEDAH - tuliskan kaedah dengan panduan diberi

DITUANG …………….. TABUNG UJI

DICAMPURKAN…….. SERBUK MAGNESIUM

DITUTUP…………….. GABUS

DIKUMPUL………….. GAS

UJI……………………. KAYU UJI

ULANGI……………… LANGKAH

Gambarajah Eksperimen
4. PENJADUAL DATA

Pemboleh Ubah Bergerak Balas


Pemboleh Ubah Manipulasi
[ dengan UNIT BACAAN : ………………. ]
Unit : …………………….

BAHAN PEMERHATIAN

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….116


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

5.0 MENGKAJI ELEKTROLISIS LEBURAN PLUMBUM (II) BROMIDA

LAKARAN BAHAN DAN RADAS


Sel kering, dawai penyambung, klip buaya, mangkuk pijar, tungku kaki tiga, elektrod karbon, penunu
Bunsen, suis dan ammeter, leburan plumbum (II) bromida.

………….. ………………. …………………. …………….. ……………… ………… ……

+
…………………… ……………… ALAT PENGUKUR ALAT PEMERHATI
[ BAHAN LAIN YANG TIDAK DAPAT DILUKIS ]

1. HIPOTESIS :
( PU Manipulasi ) ( kata perbandingan ) ( PU Bergerak Balas ) [ Kata Perbandingan ]

Semakin …………………………….……….. semakin …………………………..…. //[ ]

…………………………….... bergantung kepada …………………………………... //[ ]

JIKA … ………… ………… ………..… MAKA ……. ……….. …… …………. [ ]

PILIHAN PEMBOLEH UBAH MANIPULASI PILIHAN PENBOLEH UBAH BERGERAK BALAS


T BACAAN AMMETER I NYALAAN MENTOL
E JISIM PLUMBUM ( II ) BROMIDA N BACAAN AMMETER
R PEPEJAL PLUMBUM (II) BROMIDA G JISIM PLUMBUM (II) BROMIDA
U LEBURAN PLUMBUM (II) BROMIDA A PEPEJAL PLUMBUM (II) BROMIDA
S BILANGAN SEL KERING T LEBURAN PLUMBUM (II) BROMIDA

2. TUJUAN

MENGKAJI ……………… …………………….. DENGAN …………………………

 PEMBOLEH UBAH KUANTITI /


PARAMETER BAHAN

Pemboleh ubah dimalarkan : ……………………. ………………………..

Pemboleh ubah manipulasi : ………………. ……………………………. ……..

Pemboleh ubah bergerakbalas : …………………. …………………….. …………….

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….117


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

SENARAI RADAS DAN BAHAN ( tulis kembali dengan berPANDUkan lakaran RAJAH )

Radas :

Bahan :

4. KAEDAH - tuliskan kaedah dengan menggunakan KATA KUNCI


DIPANASKAN , DIHIDUPKAN . DIMATIKAN ,
DIPERHATIKAN, REKOD

4. PENJADUAL DATA

Pemboleh Ubah Bergerak Balas


Pemboleh Ubah Manipulasi
[ dengan UNIT BACAAN : ………………. ]
Unit : …………………….

BAHAN PEMERHATIAN

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….118


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

6.0 MENGKAJI PENYADURAN OBJEK YANG DIPERBUAT DARIPADA FERUM DENGAN KUPRUM

LAKARAN BAHAN DAN RADAS


Sel kering, dawai penyambung, klip buaya, bikar, kertas pasir, reostat, suis dan ammeter, kunci besi,
kepingan kuprum dan larutan kuprum (II) sulfat.

………….. ………………. …………………. …………….. ……………… ………… ……

+
…………………… ……………… ALAT PENGUKUR ALAT PEMERHATI
[ BAHAN LAIN YANG TIDAK DAPAT DILUKIS ]

PERNYATAAN MASALAH

Bagaimanakah ………………………………………………………………………………………………….

TUJUAN EKSPERIMEN

MENGKAJI ……………………………………………………………………………………………………..

RADAS DAN BAHAN

PEMBOLEH UBAH

Dimanipulasikan :. ………………………………………………………….. LOGAM PENYADUR

Bergerak balas : ………………………………………………………….. BAHAN DISADUR

Dimalarkan : ………………………………………………………….. ARUS ELEKTRIK

HIPOTESIS :

( PU Manipulasi ) ( kata perbandingan ) ( PU Bergerak Balas ) [ Kata Perbandingan ]

Semakin …………………………….……….. semakin …………………………..…. //[ ]

…………………………….... bergantung kepada …………………………………... //[ ]

JIKA … ………… ………… ………..… MAKA ……. ……….. …… …………. [ ]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….119


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

KAEDAH

1. Sebatang kunci ………………….. ……. dengan menggunakan ………………….. untuk membuang


gris dan karat pada permukaannya.

2. Kemudian, …………………………… radas dipasang seperti berikut:

(a) Anod : ……………………………….., iaitu kepingan kuprum.

(b) Katod : Bahan yang hendak …………………,iaitu kunci besi.

(c) Elektrolit: Larutan …………………………………………………………

3. Suis ………………………….. dan reostat …………………… supaya arus ……………………………..

PENJADUAL DATA

Pemboleh Ubah Bergerak Balas


Pemboleh Ubah Manipulasi
[ dengan UNIT BACAAN : ………………. ]
Unit : …………………….

RADAS PEMERHATIAN

Anod

Katod

Elekrtolit

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….120


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

7.0 MENGKAJI PENGHASILAN TENAGA ELEKTRIK OLEH SEL RINGKAS

LAKARAN BAHAN DAN RADAS


Bikar, dawai penyambung dengan klip buaya, suis dan ammeter, kepingan zink, kepingan kuprum dan
laruran kuprum (II) sulfat.

………….. ………………. …………………. …………….. ……………… ………… ……

+
…………………… ……………… ALAT PENGUKUR ALAT PEMERHATI
[ BAHAN LAIN YANG TIDAK DAPAT DILUKIS ]

PERNYATAAN MASALAH

Bagaimanakah ………………………………………………………………………………………………….

TUJUAN EKSPERIMEN

MENGKAJI ……………………………………………………………………………………………………..

RADAS DAN BAHAN

PEMBOLEH UBAH

Dimanipulasikan :. …………………………………………………………..

Bergerak balas : …………………………………………………………..

Dimalarkan : …………………………………………………………..

HIPOTESIS :

( PU Manipulasi ) ( kata perbandingan ) ( PU Bergerak Balas ) [ Kata Perbandingan ]

Semakin …………………………….……….. semakin …………………………..…. //[ ]

…………………………….... bergantung kepada …………………………………... //[ ]

JIKA … ………… ………… ………..… MAKA ……. ……….. …… …………. [ ]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….121


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

KAEDAH : Lakarkan gambarajah radas eksperimen dan label dengan lengkap

1. Permukaan kepingan _________ dan _________ DIBERSIHKAN dengan _________________

2. Kemudian, …………………………… radas dipasang seperti berikut:

(a) Anod : ……………………………….., kepingan zink

(b) Katod : Bahan yang hendak …………………,kepingan kuprum

(c) Elektrolit: Larutan …………………………………………………………

3. Suis, ………………………….. dan reostat ………………… supaya arus ……………………………..

4.

5.

PENJADUAL DATA

Pemboleh Ubah Bergerak Balas


Pemboleh Ubah Manipulasi
[ dengan UNIT BACAAN : ………………. ]
Unit : …………………….

RADAS PEMERHATIAN

Kepingan Zink

Kepingan kuprum

Larutan kuprum (II) sulfat

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….122


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

8.0 MENGKAJI KESAN CAHAYA KE ATAS KERTAS FOTOGRAFI DAN ARGENTUM KLORIDA

LAKARAN BAHAN DAN RADAS


Kertas hitam dan lampu, kertas fotografi, larutan natrium tiosulfat, larutan argentum nitrat, larutan kalium
klorida, air suling dan kad fotografi.

………….. ………………. …………………. …………….. ……………… ………… ……

+
…………………… ……………… ALAT PENGUKUR ALAT PEMERHATI
[ BAHAN LAIN YANG TIDAK DAPAT DILUKIS ]

PERNYATAAN MASALAH

Bagaimanakah ………………………………………………………………………………………………….

TUJUAN EKSPERIMEN

MENGKAJI ……………………………………………………………………………………………………..

RADAS DAN BAHAN

PEMBOLEH UBAH

Dimanipulasikan :. …………………………………………………………..

Bergerak balas : …………………………………………………………..

Dimalarkan : …………………………………………………………..

HIPOTESIS :

( PU Manipulasi ) ( kata perbandingan ) ( PU Bergerak Balas ) [ Kata Perbandingan ]

Semakin …………………………….……….. semakin …………………………..…. //[ ]

…………………………….... bergantung kepada …………………………………... //[ ]

JIKA … ………… ………… ………..… MAKA ……. ……….. …… …………. [ ]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….123


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

KAEDAH : Lakarkan gambarajah radas eksperimen dan label dengan lengkap

 _______ keping __________ di____________ dengan pembalut hitam

 Sepeing daripadanya _________________ kepada cahaya ____________________

 Manakala, ________________ lagi berada dalam pembalutnya.

 ______________ kertas fotografi __________________ ke dalam larutan ___________

 Keduanya kemudian ________________ dengan air suling dan ___________________

 Rekod ____________________ dalam jadual,

 _______ larutan kalium klorida dicampurkan dengan _________________________ dalam


sebuah bikar.

 Campuran kemudian _______________ dengan menggunakan kertas turas dan corong turas.

 _______________ terbentuk disapu secara rata di atas sekeping kertas putih.

 Kad bercorak _________________diletakkan pada kertas putih tersebut.

 Kertas _________________ didedahkan kepada cahaya ___________ selama _______ minit.

 Pemerhatian ____________________ dalam ______________________

PENJADUAL DATA

Pemboleh Ubah Bergerak Balas


Pemboleh Ubah Manipulasi
[ dengan UNIT BACAAN : ………………. ]
Unit : …………………….

RADAS PEMERHATIAN

Kertas fotofrafi

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….124


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

9.0 MENGKAJI SIFAT-SIFAT IMEJ CERMIN SATAH

HIPOTESIS
Ciri imej yang dibentuk oleh cermin satah adalah maya, songsang sisi tegak, sama saiz dan kedudukan
sama jarak dengan kedudukan objek.

TUJUAN EKSPERIMEN

Mengkaji ____________________________________________________________________

RADAS DAN BAHAN

_______________________ , _________________________ , _______________________

PEMBOLEH UBAH

Dimanipulasikan : ________________________ ____________________________

Bergerak balas : __________________ _________________ ________________

Dimalarkan : __________________ _______________ _________________

KAEDAH
1. ____________ cermin satah digantungkan seperti pada
rajah disebelah.

2. ____________ Imej yang terbentuk dalam sebuah cermin


satah diperhatikan. _____________ kanan diangkat dan
pemerhatian dicatatkan.

3. ___________eksperimen dengan mengangkat tangan


______dan pemerhatian dicatatkan.

4. Eksperimen __________ dengan melektakkan sekeping


skrin putih di belakang cermin.

5. Pemerhatian dicatatkan dalam _______________

PENJADUALAN

Pemboleh Ubah Bergerak Balas


Pemboleh Ubah Manipulasi
[ dengan UNIT BACAAN : ………………. ]
Unit : …………………….

PEMERHATIAN

TANGAN KIRI

TANGAN KANAN

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….125


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

10.0 MENGKAJI PEMBENTUKAN IMEJ OLEH KANTA CEMBUNG

LAKARAN BAHAN DAN RADAS


Kanta cembung nipis, kanta cembung tebal , skrin, pembaris meter, pemegang kanta, skrin putih dan pin
berkepala bulat.

………….. ………………. …………………. …………….. ……………… ………… ……

+
…………………… ……………… ALAT PENGUKUR ALAT PEMERHATI
[ BAHAN LAIN YANG TIDAK DAPAT DILUKIS ]

PERNYATAAN MASALAH

Bagaimanakah ………………………………………………………………………………………………….

TUJUAN EKSPERIMEN

MENGKAJI ……………………………………………………………………………………………………..

RADAS DAN BAHAN

PEMBOLEH UBAH

Dimanipulasikan :. …………………………………………………………..

Bergerak balas : …………………………………………………………..

Dimalarkan : …………………………………………………………..

HIPOTESIS :

( PU Manipulasi ) ( kata perbandingan ) ( PU Bergerak Balas ) [ Kata Perbandingan ]

Semakin …………………………….……….. semakin …………………………..…. //[ ]

…………………………….... bergantung kepada …………………………………... //[ ]

JIKA … ………… ………… ………..… MAKA ……. ……….. …… …………. [ ]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….126


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

KAEDAH : Lakarkan gambarajah radas eksperimen dan label dengan lengkap

Dengan menggunakan kata kunci yang diberikan tuliskan kaedah eksperimen :

 KANTA CEMBUNG TEBAL , DILETAKKAN

 OBJEK PIN , DILETAKKAN , DIUKUR

 SKRIN PUTIH , DI HADAPAN

 IMEJ , DIUKUR

 ULANGI , KANTA CEMBUNG NIPIS

PENJADUAL DATA

Pemboleh Ubah Bergerak Balas


Pemboleh Ubah Manipulasi
[ dengan UNIT BACAAN : ………………. ]
Unit : …………………….

RADAS PEMERHATIAN

Kanta cembung nipis

Kanta cembung tebal

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….127


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

11.0 MENGKAJI TINDAKAN ANTIBIOTIK TERHADAP BAKTERIA

HIPOTESIS

_____________________menghalang ___________________ dan ___________________ bacteria.

TUJUAN EKSPERIMEN

Mengkaji __________________________________________________________________________.

RADAS
Piring petri, picagari, pita selofan, forsep, incubator, autoklaf, agar-agar nutrien, kultur bacteria Bacillus
subtilis, larutan penisilin, cakera kertas furas.

PEMBOLEH UBAH
Dimanipulasikan : ___________________ _________________________

Bergerak balas : ____________________ _______________________


.
Dimalarkan : __________________ _________________________.

KAEDAH

1. ___________ petri piring yang berisi agar-agar yang telah _______________dalam


autoklaf disediakan.

3. Sedikit bacteria Bacillus subtilis ___________________ ke dalam kedua-dua piring petri

dengan menggunakan ______________________

4. Kemudian , ______________cakera kertas turas yang telah __________ dalam larutan

_______________ diletakkan ke dalam piring petri A manakala ketiga-tiga cakera kertas

turas steril _________________ diletakkan ke dalam piring B.

5. Kedua-dua pring petri ditutup dengan pita selofan dan kemudian disimpan dalam keadaan

____________ dalam incubator pada suhu 37C selama 48 jam.

6. Selepas 48 jam eksperimen dijalankan, pemerhatian dicatatkan.

JADUAL DATA

PIRING PETRI KEADAAN SEKELILING CAKERA KERTAS TURAS


A Awal eksperimen Akhir eksperimen

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….128


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

12.0 MENGKAJI PERTUMBUHAN KULAT ROTI


JENIS LAKARAN BAHAN DAN RADAS

ROTI 1 ROTI 2 PIRING 1 PIRING 2 BILIK GELAP

LAMPT

ALAT PENGUKUR ALAT PEMERHATI


[ BAHAN LAIN YANG TIDAK DAPAT DILUKIS ]

HIPOTESIS : Jika …. Maka….. // Semakin …….. semakin ……. // …….. bergantung


kepada ……..

JIKA …A / D / G / H / J ………… …………… MAKA ……. B / E / H ……….. …… C / F /


G/I
( PU Manipulasi ) ( kata perbandingan ) ( PU Bergerak Balas ) [ Kata perbandingan ]
A : KELEMBAPAN B : PERTUMBUHAN C: MENINGKAT
D: KEAMATAN CAHAYA E: KEKERUHAN F: MENURUN
G: TAHAP KEASIDAN , pH H: TOMPOK HITAM G: LEBIH BESAR // KECIL
H: KEADAAN SUHU

TUJUAN
MENGKAJI PERKAITAN ANTARA ………………………………………….. DENGAN
…………………………
1. PEMBOLEH UBAH KUANTITI / PARAMETER BAHAN

Pemboleh ubah dimalarkan : …………………………

Pemboleh ubah manipulasi : KEAMATAN CAHAYA // KELEMBAPAN // PH // SUHU

Pemboleh ubah bergerakbalas : PERTUMBUHAN BAKTERIA // KULAT // TOMPOK


HITAM // KEKERUHAN

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….129


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

SENARAI RADAS DAN BAHAN

Radas :

Bahan :

2. KAEDAH - lakarkan gambarajah yang bersesuaian

 SEDIAKAN …. radas dan bahan seperti gambarajah di atas

 SEKEPING ROTI DIPOTONG DI MASUKKAN KE DALAM PIRING PATERI A dan B

 PIRING A SIMPAN ke dalam ALMARI GELAP

 PIRING B disimpan di bawah LAMPU TERANG

 KEKERUHAN // TOMPOK HITAM DIREKODKAN

menyatakan bagaimana menggunakan PU Bergerakbalas / RV )

PENJADUALAN DATA

Pemboleh Ubah Manipulasi


Pemboleh Ubah Bergerak Balas
KEAMATAN CAHAYA // KELEMBAPAN //
[ dengan UNIT BACAAN ]
PH // SUHU // ..
PERTUMBUHAN // KEKERUHAN
Pilih satu sahaja

TERANG

GELAP

ASID

ALKALI

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….130


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

13.0 MENGKAJI KEPERLUAN NITROGEN, FOSFORUS DAN KALIUM : N-P-K

LAKARAN BAHAN DAN RADAS


Balang gas, kapas, gabus, tiub udara dan kertas hitam, anak bernih jagung, air suling, larutan kultur Knop
tanpa nitrogen, larutan kultur Knop tanpa fosforus dan larutan kultur Knop tanpa kalium.

………….. ………………. …………………. …………….. ……………… ………… ……

+
…………………… ……………… ALAT PENGUKUR ALAT PEMERHATI
[ BAHAN LAIN YANG TIDAK DAPAT DILUKIS ]

PERNYATAAN MASALAH

Bagaimanakah ………………………………………………………………………………………………….

TUJUAN EKSPERIMEN

MENGKAJI ……………………………………………………………………………………………………..

RADAS DAN BAHAN

PEMBOLEH UBAH

Dimanipulasikan :. …………………………………………………………..

Bergerak balas : …………………………………………………………..

Dimalarkan : …………………………………………………………..

HIPOTESIS :

( PU Manipulasi ) ( kata perbandingan ) ( PU Bergerak Balas ) [ Kata Perbandingan ]

Semakin …………………………….……….. semakin …………………………..…. //[ ]

…………………………….... bergantung kepada …………………………………... //[ ]

JIKA … ………… ………… ………..… MAKA ……. ……….. …… …………. [ ]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….131


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

KAEDAH : Lakarkan gambarajah radas eksperimen dan label dengan lengkap

Dengan menggunakan kata kunci yang diberikan tuliskan kaedah eksperimen :

KAEDAH

 Lima balang gas disediakan dan dilabelkan sebagai A hingga E.

 Balang itu diisikan seperti yang ditunjukkan dalam jadual berikut.

KOMPOSISI LARUTAN KULTUR


Kalium Air
Magnesium Ferum(III)
Kalsium Kalsium nitrat dihidrogen suling
BOTOL sulfat fosfat
nitrat (0.8g) (0.2g) fosfat (1000cm
(0.2g) (sedikit)
(0.2g) )
A (Air
suling) X X X X X √
B
(Larutan
Knop √ √ √ √ √ √
lengkap)
Digantikan Digantikan
C (Tanpa
Dgn kalsium Dgn kalsium
nitrogen) √ √ √ √
klorida klorida
Digantikan
Digantikan
D (Tanpa Dgn
Dgn kalsium
fosforus) √ √ √ ferum(III) √
klorida
klorida
Digantikan Digantikan
E (Tanpa
Dgn natrium Dgn kalsium
kalium) √ √ √ √
nitrat fosfat

 Balang dibalut dengan kertas hitam untuk mencegah cahaya daripada memasuki kultur dan
dengan itu menghalang pertumbunhan alga hijau didalamnya. Jika tidak, alga mungkin
menghabiskan sebahagian nutrien di dalam larutan kultur dan menjejaskan keputusan.

 Semua anak benih didedahkan kepada cahaya untuk membenarkan proses fotosintesis berlaku.

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….132


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

PENJADUAL DATA

Pemboleh Ubah Bergerak Balas


Pemboleh Ubah Manipulasi
[ dengan UNIT BACAAN : ………………. ]
Unit : …………………….

RADAS PEMERHATIAN

JADUAL DATA

KESAN KEKURANGAN
NUTRIEN YG
BOTOL SAIZ WARNA P’TUMBUHAN
K’KURANGAN K’TINGGIAN
DAUN DAUN AKAR
A Semua

B Tiada

C Tanpa nitrogen

D Tanpa fosforus

E Tanpa kalium

14.0 MENGKAJI HUBUNGAN ANTARA JISIM DAN INERSIA

LAKARAN BAHAN DAN RADAS


Tin, pasir, air, tali, jam randik.

………….. ………………. …………………. …………….. ……………… ………… ……

+
…………………… ……………… ALAT PENGUKUR ALAT PEMERHATI
[ BAHAN LAIN YANG TIDAK DAPAT DILUKIS ]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….133


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

PERNYATAAN MASALAH

Bagaimanakah ………………………………………………………………………………………………….

TUJUAN EKSPERIMEN

MENGKAJI ……………………………………………………………………………………………………..

RADAS DAN BAHAN

PEMBOLEH UBAH

Dimanipulasikan :. ………………………………………………………….. TIN

Bergerak balas : ………………………………………………………….. AYUNAN

Dimalarkan : ………………………………………………………….. TIN / TALI

HIPOTESIS :

( PU Manipulasi ) ( kata perbandingan ) ( PU Bergerak Balas ) [ Kata Perbandingan ]

Semakin …………………………….……….. semakin …………………………..…. //[ ]

…………………………….... bergantung kepada …………………………………... //[ ]

JIKA … ………… ………… ………..… MAKA ……. ……….. …… …………. [ ]

KAEDAH : Lakarkan gambarajah radas eksperimen dan label dengan lengkap

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….134


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

Dengan menggunakan kata kunci yang diberikan tuliskan kaedah eksperimen :

 DIGANTUNG

 DIAYUN SERANTAK

 MASA AYUNAN

 DIREKOD

 ULANGI , JISIM TIN BERBEZA

PENJADUAL DATA

Pemboleh Ubah Bergerak Balas


Pemboleh Ubah Manipulasi
[ dengan UNIT BACAAN : ………………. ]
Unit : …………………….

JISIM TIN PEMERHATIAN

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….135


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

MODUL DIAGRAM SAINS ® SOALAN PEPERIKSAAN SPM


BAHAGIAN C : SOALAN NO. 10 : WAJIB DIJAWAB
SPM 2007 :

1. Kaji pernyataan berikut :

Aloi lebih keras daripada logam tulennya


An alloy is hardness than pure metal

(a) Suggest one hypothesis to investigate the above statement


Cadangkan satu hipotesis untuk menyiasat pern ataan di atas. [1 markah]

(b) Brass is an alloy containing copper.


Using a copper block, brass block, steel ball and other apparatus, describe an
experiment to test your hypothesis in 10(a) based on the following criteria.
Loyang ialah aloi yang mengandungi kuprum. Dengan men ggunakan blok
kuprum, blok loyang, bola keluli dan radas lain, huraikan satu eksperimen
untuk menguji hipotesis anda di 10(a) berdasarkan kriteria berikut:

(i) Aim of the experiment [1 mark]


Tujuan eksperimen [1 markah]

(ii) Identification of variables [2 marks]


Pengenalpastian pembolehubah [2 markah]

(iii) List of apparatus and materials [1 mark]


Senarai radas dan bahan [1 markah]

(iv) Procedure or method [4 marks]


Prosedur atau kaedah [4 markah]

(v) Tabulation of data [ 1 mark]


Penjadualan data [1 markah]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….136


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

SPM 2008 :

2. Kaji pernyataan berikut :


Study the following statement.

Kekonduksian elektrik bagi logam dan bukan logam adalah berbeza


Electrical conductivity of metals and non-metals id different

Anda dibekalkan dengan rod kuprum dan rod kaca yang sama saiz, satu sel kering dan
sebiji mentol.
You are given a copper rod and a glass rod of the same size, one dry cell and a bulb.

(a) Suggest one hypothesis to investigate the above statement


Cadangkan satu hipotesis untuk menyiasat pern ataan di atas. [1 markah]

(b) Huraikan satu eksperimen untuk menguji hipotesis anda di (a) berdasarkan
kriteria berikut:
Describe one experiment to test your hipotesis in (a) base on the following criteria.

(ii) Aim of the experiment [1 mark]


Tujuan eksperimen [1 markah]

(ii) Identification of variables [2 marks]


Pengenalpastian pembolehubah [2 markah]

(iii) List of apparatus and materials [1 mark]


Senarai radas dan bahan [1 markah]

(iv) Procedure or method [4 marks]


Prosedur atau kaedah [4 markah]

(v) Tabulation of data [ 1 mark]


Penjadualan data [1 markah]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….137


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

SPM 2009 :

3. Kaji pernyataan berikut :


Study the following statement.

Jarak fokus kanta cembung bergantung kepada ketebalan kanta


The focal of convex lens depends on lens thickness

Anda dibekalkan dengan kanta cembung tebal, satu kanta cembung nipis, pemegang
kanta dan skrin pitih.

You are given a thick convex lens, one thin convex lens, a lens holder and a white screen

(a) Suggest one hypothesis to investigate the above statement


Cadangkan satu hipotesis untuk menyiasat pern ataan di atas. [1 markah]

(b) Huraikan satu eksperimen untuk menguji hipotesis anda di (a) berdasarkan
kriteria berikut:
Describe one experiment to test your hipotesis in (a) base on the following criteria.

i. Aim of the experiment [1 mark]


Tujuan eksperimen [1 markah]

ii. Identification of variables [2 marks]


Pengenalpastian pembolehubah [2 markah]

iii. List of apparatus and materials [1 mark]


Senarai radas dan bahan [1 markah]

iv. Procedure or method [4 marks]


Prosedur atau kaedah [4 markah]

v. Tabulation of data [ 1 mark]


Penjadualan data [1 markah]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….138


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

SPM2010.

4. Kaji pernyataan berikut :


Study the following statement.

Pertumbuhan bacteria adalah lebih baik dalam keadaan gelap


daripada keadaan bercahaya
the growth of bacteria is better in the dark than under the light

(a) Suggest one hypothesis to investigate the above statement


Cadangkan satu hipotesis untuk menyiasat pern ataan di atas. [1 markah]

(b) Anda dibekalkan piring petri, agar nutrient, bakteria Bacillus subtilis dan radas-
radas lain yang berkaitan. Huraikan satu eksperimen untuk menguji hipotesis
anda di (a) berdasarkan kriteria berikut:

You are given petri dish, nutrient agar, Bacillus subtilis bacteria and other
apparatus. Describe one experiment to test your hipotesis in (a) base on the following
criteria.

i. Aim of the experiment [1 mark]


Tujuan eksperimen [1 markah]

(ii) Identification of variables [2 marks]


Pengenalpastian pembolehubah [2 markah]

(iii) List of apparatus and materials [1 mark]


Senarai radas dan bahan [1 markah]

(iv) Procedure or method [4 marks]


Prosedur atau kaedah [4 markah]

(v) Tabulation of data [ 1 mark]


Penjadualan data [1 markah]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….139


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

SPM2011.

5. Kaji pernyataan berikut :


Study the following statement.

Tumbuhan memerlukan nutrient yang mencukupi untuk pertumbuhan sihat


Plants need sufficient nutrient to grow healthy

(a) Suggest one hypothesis to investigate the above statement


Cadangkan satu hipotesis untuk menyiasat pern ataan di atas. [1 markah]

(b) Dengan menggunakan dua anak benih jagung, larutan kultur Knop, larutan kultur
tanpa nitrogen dan radas lain yang berkaitan. Huraikan satu eksperimen untuk
menguji hipotesis anda di (a) berdasarkan kriteria berikut:

Using two maize seedlings, Knop’s culture solution, solution without nitrogen
and other apparatus. Describe one experiment to test your hipotesis in (a) base on the
following criteria.

(i) Aim of the experiment [1 mark]


Tujuan eksperimen [1 markah]

(ii) Identification of variables [2 marks]


Pengenalpastian pembolehubah [2 markah]

(iii) List of apparatus and materials [1 mark]


Senarai radas dan bahan [1 markah]

(iv) Procedure or method [4 marks]


Prosedur atau kaedah [4 markah]

(v) Tabulation of data [1 mark]


Penjadualan data [1 markah]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….140


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

SPM2012.

6. Kaji pernyataan berikut :


Study the following statement.

Pertumbuhan bakteria adalah berbeza dalam keadaan beralkali dan neutral.


The growth of bacteria is different in alkaline dan neutral solution.

(a) Suggest one hypothesis to investigate the above statement


Cadangkan satu hipotesis untuk menyiasat pern ataan di atas. [1 markah]

(b) Dengan menggunakan dua piring petri, agar nutrient steril, larutan Natrium
hidroksida, air suling dan bahan lain yang berkaitan. Huraikan satu eksperimen
untuk menguji hipotesis anda di (a) berdasarkan kriteria berikut:

Using two sterile petri dish, sterile nutrient agar, sodium hydroxide solution,
distalled water and other apparatus. Describe one experiment to test your hipotesis in
(a) base on the following criteria.

(i) Aim of the experiment [1 mark]


Tujuan eksperimen [1 markah]

(ii) Identification of variables [2 marks]


Pengenalpastian pembolehubah [2 markah]

(iii) List of apparatus and materials [1 mark]


Senarai radas dan bahan [1 markah]

(iv) Procedure or method [4 marks]


Prosedur atau kaedah [4 markah]

(v) Tabulation of data [1 mark]


Penjadualan data [1 markah]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….141


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

SPM2013.

7. Kaji pernyataan berikut :


Study the following statement.

Takat didih larutan garam adalah lebih tinggi daripada air suling
The boiling point of salts solution is higher than distilled water

(a) Suggest one hypothesis to investigate the above statement


Cadangkan satu hipotesis untuk menyiasat pern ataan di atas. [1 markah]

(b) Dengan menggunakan dua bikar, penunu Bunsen, air suling, garam dan radas
serta bahan lain yang berkaitan. Huraikan satu eksperimen untuk menguji
hipotesis anda di (a) berdasarkan kriteria berikut:

Using two beaker, Bunsen burner, distilled water, salts and other apparatus.
Describe one experiment to test your hipotesis in (a) base on the following criteria.

(i) Aim of the experiment [1 mark]


Tujuan eksperimen [1 markah]

(ii) Identification of variables [2 marks]


Pengenalpastian pembolehubah [2 markah]

(iii) List of apparatus and materials [1 mark]


Senarai radas dan bahan [1 markah]

(iv) Procedure or method [4 marks]


Prosedur atau kaedah [4 markah]

(v) Tabulation of data [1 mark]


Penjadualan data [1 markah]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….142


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

SPM2014.

8. Kaji pernyataan berikut :


Study the following statement.

Momentum bertambah apabila jisim bertambah bagi suatu objek yang bergerak
The momentum increases when the mass of the objek increases for the moving object

(a) Suggest one hypothesis to investigate the above statement


Cadangkan satu hipotesis untuk menyiasat pern ataan di atas. [1 markah]

(b) Dengan menggunakan dua buah troli, blok kayu, landasan dan radas
serta bahan lain yang berkaitan. Huraikan satu eksperimen untuk menguji
hipotesis anda di (a) berdasarkan kriteria berikut:

Using two trolley, wooden block, track and other apparatus.


Describe one experiment to test your hipotesis in (a) base on the following criteria.

(ii) Aim of the experiment [1 mark]


Tujuan eksperimen [1 markah]

(ii) Identification of variables [2 marks]


Pengenalpastian pembolehubah [2 markah]

(iii) List of apparatus and materials [1 mark]


Senarai radas dan bahan [1 markah]

(iv) Procedure or method [4 marks]


Prosedur atau kaedah [4 markah]

(v) Tabulation of data [1 mark]


Penjadualan data [1 markah]

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….143


®
MODUL PINTAR SAINS
EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK

MODUL PINTAR SAINS ®


EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK
2013 – 2018 © ® NORAZRI MAT PIAH

Biodata Penulis :
NORAZRI MAT PIAH berkelulusan Ijazah Sarjana Muda
Sains dengan Pendidikan ( Kepujian ) dari Universiti
Malaya pada tahun 1994. Beliau mendapat pendidikan
awal di SK Bukit Lada, Awah, Temerlph, Pahang dan
melanjutkan ke peringkat menengah di SMK Tengku
Ampuan Afzan, Chenor, Pahang. Setelah lulus dalam
pengajian dalam bidang Sains dengan Pendidikan di
Universiti Malaya pada tahun 1994, beliau mula
bertugas sebagai guru di SMK Tengku Ampuan Afzan,
Chenor, Pahang selama 08 tahun dan berpengalaman dalam mengajar Sains PMR, Sains SPM
dan Kimia SPM. Beliau juga Guru Kanan Mata Pelajaran Sains dan Matematik serta aktif dalam
peningkatan pendidikan sains daerah. Beliau pernah bertugas di SMK Taman Tun Fuad, Kota
Kinabalu, Sabah dan mengajar Sains PMR dan Kimia SPM serta menjawat jawatan Guru
Penolong Kanan Ko-Kurikulum. Kini bertugas di SMK Kinarut, Papar, Sabah sebagai Penolong
Kanan HEM serta aktif dalam program pembangunan bahan pengajaran Kimia dan Sains SPM.

MODUL PINTAR SAINS ®


EKSPERIMEN MELALUI GRAFIK
2013 – 2018 © ® NORAZRI MAT PIAH
2013 - 2018©® InderaPutera AZRi
1994 - 2018©® Inderaputera’s Arts of Learning
Email : nmp2412@gmail.com Web : http://inderaputera2020.blogspot.my

INSPIRASI PENDIDIK …
TN. HJ. HAMZAH BIN OTHMAN
Mantan Guru Gemerlang Sains Gred Khas Jusa C
cghamzah_othman@yahoo.com
013 9302955

2013- 2018 © ® disusun semula oleh InderaPutera AZRi ….. …….144

You might also like