VATANDAŞLIK

HÜKÜMET SİSTEMLERİ

KUVETLER BİRLİĞİ KUVETLER AYRILIĞI

Kuvetlerin Kuvetlerin Kuvetlerin Kuvetlerin

Yürütmede Yasamada Yumuşak Ayrılığı Sert Ayrılığı
Birleşmesi Birleşmesi (Parlementer (Başkanlık
(Monarşi) (Meclis Hükümeti Sistem 1961- Ayrılığı)
1921) 1982)

Karma Model
1924
 ANAYASA TÜRLERİ

● YAZILI ANAYASA
● YAZISIZ ANAYASA
● ÇERÇEVE ANAYASA
● KAZUİSTİK ANAYASA
● YUMUŞAK ANAYASA
● SERT ANAYASA
 ANAYASACILIK TARİHİ

● 1215 MAGNA CARTA

● 1787 AMERİKAN ANAYASASI
● 1808 SENED-İ İTTİFAK
● 1839 TANZİMAT FERMANI
● 1856 ISLAHAT FERMANI
 1. 1876 KANUN-U ESASİ

● YAZILI İLK TÜR ANAYASASI

● İKİLİ YASAMA ORGANI
● MEBUSAN
● AYAN
● SEÇİMLER 4 YILDA BİR YAPILIR
PADİŞAHIN KANUNLARI MUTLAK VETO HAKKI
●

VARDIR
PADİŞAHIN SANSÜR VE SÜRGÜN YETKİSİ
●

VARDIR.
● HÜKÜMET PADİŞAHA KARŞI SORUMLUDUR.
● 1808 DEĞİŞİKLİKLERİ
PADİŞAHIN ELİNDEN MECLİSİ FESİH,
●

SANSÜR VE SÜRGÜN YETKİLERİ ALINMIŞTIR.

MUTLAK VETO YERİNİ GECİKTİRİCİ VETOYA
●

BIRAKMIŞTIR.
HÜKÜMET MECLİSE KARŞI SORUMLU
●

OLMUŞTUR
 2. 1921 TEŞKİLAT-I ESASİYE

● MİLLİ EGEMENLİK İLKESİNİ BENİMSEMİŞTİR

● ÇERÇEVE ANAYASADIR
KANUN-U ESASİYİ YÜRÜRLÜKTEN
●

KALDIRMAMIŞTIR
● YUMUŞAK NİTELİKLİDİR
● MECLİS HÜKÜMETİ SİSTEMİNE GEÇİLMİŞTİR
● SEÇİMLER 2 YILDA BİR YAPILIR.
1923 DEĞİŞİKLİKLERİ
● YÖNETİM ŞEKLİ CUMHURİYET
● DİNİ İSLAM
● RESMİ DİLİ TÜRKÇE
 3. 1924 ANAYASASI

● İKİLİ ANAYASA SİSTEMİNE SON VERMİŞTİR

● KAZUİSTİKTİR.
● SERT NİTELİKLİDİR
● SEÇİMLER 4 YILDA BİR YAPILIR
● KARMA HÜKÜMET MODELİNE GEÇİLMİŞTİR
ÇOĞUNLUKÇU DEMOKRASİ ANLAYIŞI
●

BENİMSENMİŞTİR.
 ÇOĞUNLUKÇU DEMOKRASİ

İktidarı elinde bulunduran grubun azınlık fikirlerine

saygı göstermeksizin toplumu kendi felsefesi
ekseninde yönlendirmesidir.
 1924 ANAYASASINDA YAPILAN
DEĞİŞİKLİKLER
● 1928 YILINDA DİNİ İSLAM HÜKMÜ ÇIKARILDI
1934'TE KADINLARA SEÇME VE SEÇİLME
●

HAKKI VERİLDİ
● 1937 DE ATATÜRK İLKELERİ
● CUMHURİYETÇİLİK
● MİLLİYETÇİLİK
● LAİKLİK
● HALKÇILIK

● DEVLETÇİLİK
● 1946 TEK DERECELİ SEÇİM SİSTEMİ
● 1946 ÇOK PARTİLİ SİYASAL YAŞAM
● 1950 GİZLİ OY AÇIK SAYIM VE DÖKÜM İLKESİ
 1961 ANAYASASI

● ASKERİ MÜDAHALE ANAYASASI

● REFERANDUMLA KABUL EDİLMİŞTİR
● İKİLİ YASAMA
● TBMM
● CUMHURİYET SENATOSU
● KUVVETLER AYRILIĞI
● PARLAMENTER SİSTEM
● SEÇİMLER 4 YILDA BİR
● MGK KURULDU
● DİYANET iŞLERİ KURULDU
●SOSYAL, DEMOKRATİK, HUKUK DEVLETİ
İLKELERİ ANAYASAL DÜZEYDE KABUL EDİLDİ
İNSAN HAKLARINA DAYALI DEVLET ANLAYIŞI
●

BENİMSENDİ
ÇOĞULCU DEMOKRASİ ANLAYIŞI
●

BENİMSENDİ
 ÇOĞULCU DEMOKRASİ

Toplumun tüm kesimlerinin taleplerinin dikkate

alındığı modeldir.
 71-73 DEĞİŞİKLİKLERİ

● ÜNİVERSİTELERİN ÖZERKLİĞİ ZAYIFLATILDI

● TRT NİN ÖZERKLİĞİ KALDIRILDI
BAKANLAR KURULUNA KHK ÇIKARMA
●

YETKİSİ VERİLDİ
● AYİM KURULDU
● DGM KURULDU
TEMEL HAK VE HÜRRİYETLERİN
●

SINIRLANDIRILMASINDA GENEL SEBEPLER

KABUL EDİLDİ.
 1982 ANAYASASI

ASKERİ MÜDAHALE ANAYASASIDIR

●

REFERANDUMLA KABUL EDİLMİŞTİR

●

EN SERT
●

ES KAZUİSTİK
●

SEÇİMLER 4 YILDA BİR

●

GEÇİŞ DÖNEMİ ANYASASIDIR.

●

TIKANIKLIKLARI GİDERİCİ ÇÖZÜMLER

●

DÜZENLEMİŞTİR
DAHA AZ KATILIMCI BİR DEMOKRASİ ANLAYIŞI
●

BENİMSEMİŞTİR.
 CUMHURİYETİN TEMEL NİTELİKLERİ

● CUMHURİYETÇİLİK
● ÜNİTER DEVLET
● İNSAN HAKLARI SAYGILI DEVLET
● ATATÜRK MİLLİYETÇİLİĞİNE BAĞLILIK
● LAİKLİK
● Laik devletin unsurları:
● Resmi bir devlet dininin bulunmaması
● Devlet yönetiminin din kurallarına dayalı
olmaması
● Din kurumları ile devlet kurumlarının
birbirinden ayrılmış olması
● Devletin tüm dinlere eşit uzaklıkta yer alması
● Mutlak inanç özgürlüğü
 SOSYAL DEVLET

Devletin vatandaşları arasında gelir dengesini

sağladığı, bireylere istihdam alanı yarattığı ve
sosyal adaleti sağladığı modeldir.
Sosyal devletin araçları:
● Planlama
● Devletleştirme
● Kamulaştırma
● Artan oranlı vergi sistemi
● Sosyal devlet ilkesinin anayasada yer alması
 DEMOKRATİK DEVLET

Demokratik devletin unsurları

● Düzenli aralıklarla sık yapılan seçimler
● Serbest seçim ilkesi
● Siyasi partilerin örgütlenme özgürlüğü
● Çok partili siyasal yaşam
● Muhalefetin iktidar olma şansı
 HUKUK DEVLETİ İLKESİ

Bireylerin adalet karşısında eşit olduğu, kanuni

hakim güvencesine dayanan ve idarenin tüm
işlemlerina karşı yargı yolunun açık olduğu
modeldir.
 YARGI YOLU KAPALI OLAN İDARİ İŞLEMLER

CUMHURBAŞKANIN TEK BAŞINA YAPTIĞI İŞLEMLER

●

MESLEKTEN ÇIKARMA HARİÇ HSYK KARARLARI

●

YAŞ'IN TERFİ İŞLEMLERİ VE KADROSUZLUK SEBEBİYLE MEKLİYE

●

AYIRMA İŞLEMLERİ
SIKIYÖNETİM KOMUTANININ İŞLEMLERİ
●

YSK KARARLARI
●

KAMU GÖREVLİLERİ HAKEM KURULU KARARLARI

●

SPOR FEDERASYONLARININ TAHKİM KURULU KARARLARI

●

NOT: 2010 Anayasa değişikliği ile memurlar averilen uyarma ve kınama

●

cezalarına karşı yargı yolu açılmıştır.

 BAŞLANGIÇTA BELİRTİLEN TEMEL İLKELER

● ANAYASAYA DAHİLDİR
UYGUNLUK DENETİMİNDE BAŞLANGIÇ
●

METNİ DE DİKKATE ALINIR

● DEĞİŞTİRİLEBİLİR
"BAŞLANGIÇTA BELİRTİLEN TEMEL İLKELERE
●

BAĞLILIK" DEĞİŞTİRİLEMEZ BİR HÜKÜMDÜR.

EŞİTLİK