New PanchayatRaj Act 1993

PÀ£ÁðlPÀ 1[UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï]1 C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993
¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À C£ÀÄPÀæªÀÄtÂPÉ
GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁgÀtUÀ¼À ºÉÃ½PÉ
¥ÀæPÀgÀtUÀ¼ÀÄ:
CzsÁåAiÀÄ I
¥ÁægÀA©üPÀ
1. aPÀÌ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁægÀA¨sÀ.
2. CxÀð «ªÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ IJ
¥ÀAZÁAiÀÄvï ¤Ãw ¤zÉÃð±ÀPÀ vÀvÀéUÀ¼ÀÄ
2J. ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¤Ãw ¤zÉÃð±ÀPÀ vÀvÀéUÀ¼ÀÄ
CzsÁåAiÀÄ II
ªÁqïð¸À¨sÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ¸À¨sÉ
3. UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï WÀlPÀUÀ¼ÀÄ

3J. d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÉAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ
3©. d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ
3¹. ªÁqïð ¸À¨sÁ
3r. ªÁqïð ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ
3E. UÁæªÀÄ¸À¨sÉ
3J¥sï. UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ
3f. UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ
3ºÉZï. UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉ
CzsÁåAiÀÄ III
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ºÁUÀÆ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À gÀZÀ£É
4. ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ WÉÆÃµÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£É.
5. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ gÀZÀ£É.
6. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß ¤UÀ«ÄvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
7. ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÁAiÀÄð«zsÁ£À.
8. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¸À®Ä vÀ¦àzÀ°è DqÀ½vÀ ¸À«ÄwAiÀÄ CxÀªÁ
DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄ £ÉÃªÀÄPÀ.
9. ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ºÀPÀÄÌ.
10. ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖ.
11. ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéPÉÌ CºÀðvÉ.
12. ¸ÀzÀ¸ÀågÁUÀ®Ä C£ÀºÀðvÉ.
13. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
14. KPÀPÁ®zÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀézÀ ¤µÉÃzÀ.
15. ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ Cfð.
16. vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ M¼ÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆÃgÀ§ºÀÄzÁzÀ ¥ÀjºÁgÀ.
17. ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ «ZÁgÀuÉ.
1993: PÀ£ÁðlPÀ DåPïÖ 14] ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï
18. UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄgÀ wÃªÀiÁð£À.

19. ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ C£ÀÆfðvÀªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À®Ä PÁgÀtUÀ¼ÀÄ.
20. ZÀÄ£Á¬ÄvÀ C¨sÀåyðAiÀÄ®èzÀ EvÀgÀ C¨sÀåyðAiÀÄÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVzÁÝ£ÉAzÀÄ
WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ.
21. ¸ÀªÀiÁ£À ªÀÄvÀUÀ¼ÀÄ §AzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è PÁAiÀÄð«zsÁ£À.
22. ¨sÀæµÁÖZÁgÀUÀ¼ÀÄ.
23. ¨sÀæµÁÖZÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ DzÉÃ±À.
24. DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
24J. ¨ÁQ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À ªÀUÁðªÀuÉ
25. ¸ÁÜ£ÀªÅÀ SÁ°AiÀiÁzÀgÉ ºÉÆ¸À ZÀÄ£ÁªÀuÉ.
26. ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ PÉÃAzÀæzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀ §½AiÀÄ°è ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¥ÀæZÁgÀzÀ ¤µÉÃzsÀ.
27. ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæUÀ¼À°è CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À ºÀwÛgÀ C£ÀÄavÀ £ÀqÀvÉUÁV zÀAqÀ£É.
28. ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÀ°è zÀÄ£ÀðqÀvÉUÁV zÀAqÀ£É.
29. ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ gÀºÀ¸ÀåªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
30. ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀgÀÄ C¨sÀåyðUÀ¼À ¥ÀgÀªÁV PÉ®¸À ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è
CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
31. ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÀPÁðj PÀvÀðªÀåzÀ ¨sÀAUÀ.
31J. ªÀÄvÀUÀmÉÖAiÀÄ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ C¥ÀgÁzsÀ.
31©. ZÀÄ£ÁªÀuÁ KeÉAmï, ªÀÄvÀzÁ£À KeÉAmï CxÀªÁ JtÂPÉ KeÉAlgÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀ
¸ÀPÁðj £ËPÀgÀgÀÄUÀ½UÉ zÀAqÀ£É «¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
32. ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæUÀ½AzÀ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀÄ C¥ÀgÁzsÀ.
33. EvÀgÀ C¥ÀgÁzsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÁV zÀAqÀ£ÉUÀ¼ÀÄ.
34. ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀUÀðUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ªÉÊgÀvÀéªÀ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
35. ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¢ªÀ¸ÀzÀ »A¢£À ¢ªÀ¸ÀzÀAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¢ªÀ¸ÀzÀAzÀÄ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸À¨sÉUÀ¼À
¤µÉÃzsÀ.
36. ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¢£ÀzÀAzÀÄ eÁvÉæ EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß ¤µÉÃ¢ü¸À®Ä qÉ¥ÀÇån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀjVgÀÄªÀ
C¢üPÁgÀ.
37. ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¸À¨sÉUÀ¼À°è UÀ®¨sÉ.
38. QgÀÄ ºÉÆwÛUÉUÀ¼ÀÄ, ©üwÛ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄ¢æ¸ÀÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ ¤§ðAzsÀUÀ¼ÀÄ.
39. ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è PÁ£ÀÆ£ÀÄ «gÀÄzÀÞªÁV ªÁºÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¨ÁrUÉUÁV ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ CxÀªÁ
MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ zÀAqÀ£É.
40. PÉ®ªÀÅ C¥ÀgÁzsÀUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¥Áæ¹PÀÆåµÀ£ï.
41. ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü.
42. ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀ.
43. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ gÁfÃ£ÁªÉÄ.
43J. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ
43©. ¸ÀzÀ¸ÀåjAzÀ D¹ÛUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À WÉÆÃµÀuÉ
44. CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÉ.
45. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁzÁUÀ CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÁAiÀÄð
«zsÁ£À EvÁå¢.
46. CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ.
47. ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ SÁ° EgÀÄªÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è CzsÀåPÀë£À £ÉÃªÀÄPÀ.
48. CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À gÁfÃ£ÁªÉÄ CxÀªÁ vÉUÉzÀÄºÁPÀÄ«PÉ.
49. UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À «gÀÄzÀÞ C«±Áé¸À ¸ÀÆZÀ£É.

50. ¸À¨sÉUÀ¼À PÁAiÀÄð«zsÁ£À.
51. DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀUÀ¼ÀÄ.
52. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉ.
53. PÉÆÃgÀA ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð«zsÁ£À.
54. ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ gÀzÀÄÝ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
55. £ÀqÉªÀ½PÉ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀ.
56. CqÀØ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤tðAiÀÄUÀ¼ÀÄ.
57. ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À «¢üªÀiÁ£ÀåvÉ.
CzsÁåAiÀÄ IV
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À, CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ
58. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.
58J. fÃvÀUÁjPÉ ¥ÀzÀÞw ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀgÀ¢ ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
58©. ªÀiÁ£ÀªÀ WÀ£ÀvÉUÉ PÀ¼ÀAPÀ vÀgÀÄªÀ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ zsÁ«ÄðPÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß
¥Àæw§A¢ü¸À®Ä UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀvÀðªÀå.
58¹. ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ ¯ÉÊAVPÀ QgÀÄPÀÄ¼À DUÀzÀAvÉ vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À PÀvÀðªÀå
58r. PÀAzÁAiÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ MvÀÄÛªÀj ªÀiÁrPÉÆArgÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¸ÀévÀÛ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀB ¸Áé¢üÃ£À ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ PÀvÀðªÀå
58E. ¸ÀéZÀÒ ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀ PÀvÀðªÀå
58J¥sï. C¥ÁAiÀÄPÁj PÀ®Äè UÀtÂUÁjPÉ, PÉÆ¼ÀªÉ ¨Á«UÀ¼À£ÀÄß, vÉgÉzÀ ¨Á«UÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ºÉÆAqÀUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ
59. PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
60. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.
60J. UÀÄwÛUÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä «zsÁ£À
60©. ¸ÀªÀÄÄzÁ¬ÄPÀ UÀÄwÛUÉUÀ¼ÀÄ.
61. ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ.
61J. EvÀgÀ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ.
61©. ©lÄÖ ©qÀ¯ÁVzÉ.
62. CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.
63. gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ, ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ.
64. PÀlÖqÀUÀ¼À ¤ªÀiÁðtzÀ §UÉÎ ¤AiÀÄAvÀæt.
65. PÉ®ªÀÅ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ PÀlÖqÀUÀ¼À ¤ªÀiÁðtªÀ£ÀÄß ¤µÉÃ¢ü¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAwæ¸À®Ä
¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁgÀ.
66. PÁSÁð£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸À®Ä C£ÀÄªÀÄw.
67. ¯ÉÊ¸É¤ì®èzÉ G¥ÀzÀæªÀPÁj CxÀªÁ C¥ÁAiÀÄPÁj ªÁå¥ÁgÀzÀ ¤µÉÃzsÀ.
68. ºÉÆmÉÃ®Ä ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀæt.
69. CAUÀrUÀ½UÉ ¯ÉÊ¸É£ÀÄì PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
70. 66, 67, 68 ªÀÄvÀÄÛ 69£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À CrAiÀÄ°è C£ÀÄªÀÄwUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÊ¸É£ÀÄìUÀ½UÉ
C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀ ¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ.
71. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ, ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À ªÀUÁðªÀuÉ.
72. ¸ÁªÀðd¤PÀ ©Ã¢UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ SÁ° ¤ªÉÃ±À£ÀUÀ¼À ªÉÄÃ°£À CqÉvÀqÉ ªÀÄvÀÄÛ MvÀÄÛªÀjUÀ¼ÀÄ.
73. ©Ã¢UÀ½UÉ ºÉ¸ÀjqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ PÀlÖqÀUÀ½UÉ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä C¢üPÁgÀ.
74. ºÁ¼ÀÄ ©zÀÝ CxÀªÁ ©Ã¼ÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀ gÀZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß

vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.
75. £ÉÊªÀÄð®å, ¤ªÀÄð°ÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ZÀgÀAr ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ §UÉÎ C¢üPÁgÀ.
76. AiÀiÁvÁæ¸ÀÜ¼À ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¤AiÀÄAvÀæt ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ½AzÀ ªÀAwUÉ.
77. ¸ÁPÀµÀÄÖ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁqÀ®Ä C¢üPÁgÀ.
78. ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁf£À ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À §UÉÎ G¥ÀŠ«¢üUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ.
79. dAn ¸À«ÄwUÀ¼À £ÉÃªÀÄPÀ.
80. ¥ÀæªÉÃ±Á¢üPÁgÀ.
81. ºÉÆ®¸ÀÄ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅ.
82. ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁf£À ªÀÄÆ®UÀ¼À §UÉÎ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.
83. ¤ÃrzÀ ¤zÉðÃ±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸ÀzÉ EgÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¥ÀjºÁgÉÆÃ¥ÁAiÀÄ.
84. ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ a®ÄªÉÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÉ®ªÀÅ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV ¥ÀævÉåÃPÀªÁV Ej¸À®Ä
C¢üPÁgÀ.
85. PÉ®ªÀÅ ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ ¤Ãj£À G¥ÀAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß ¤µÉÃ¢ü¸À®Ä C¢üPÁgÀ.
86. PÉ®ªÀÅ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV ¤ÃgÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ zÀAqÀ£É.
87. ºÉÆ®¸ÀÄ ¤Ãj¤AzÁUÀÄªÀ G¥ÀzÀæªÀªÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.
88. ¸Àä±Á£ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄZÀÄÑªÀÅzÀÄ.
89. ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ½gÀÄªÀ PÀlÖqÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ¥ÀæªÉÃ²¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.
90. PÀlÖqÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À ¸ÉÆÃAPÀÄ ¤ªÁgÀuÉ.
91. ¸ÉÆÃAPÀÄ vÀUÀ®§ºÀÄzÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ.
92. ºÀÆ¼ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄqÀÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À £ÉÆÃAzÀtÂ.
93. ªÀÄøvÀgÀ CAvÀåQæAiÉÄUÁV ¸ÀÜ¼ÀUÀ½UÉ ¯ÉÊ¸À£ïì PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
94. £ÉÆÃAzÁ¬Ä¹zÀ, ¯ÉÊ¸À£Àì£ÀÄß PÉÆlÖ CxÀªÁ MzÀV¹zÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À §UÉÎ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß EqÀ¨ÉÃPÀÄ.
95. C£À¢üPÀøvÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ºÀÆ¼ÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ ¸ÀÄqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¤µÉÃzsÀ.
96. ºÀÆ¼ÀÄªÀÅzÀÄ EvÁå¢UÀ¼À §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÉ w½¸À¨ÉÃPÀÄ.
97. ¸ÁªÀðd¤PÀ E½zÁtUÀ¼ÀÄ, UÁr ¤¯ÁÝtUÀ¼ÀÄ EvÁå¢.
98. UÀÄr¸À®ÄUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
99. ZÀgÀArUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.
100. ªÀÄ£ÉUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ M¼À ZÀgÀAr ªÀåªÀ¸ÉÜ.
101. ZÀgÀAr ¤ÃgÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ZÀgÀArUÉ ºÀjAiÀÄ©qÀ®Ä, PÀlÖqÀUÀ¼À CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À
ªÀiÁ°ÃPÀgÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀgÀ C¢üPÁgÀ.
102. EvÀgÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ¨sÀÆ«ÄUÉ CxÀªÁ ZÀgÀArUÉ, ZÀgÀAr ¤ÃgÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀ ºÀPÀÄÌ.
103. AiÀiÁªÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß ºÁPÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ CAxÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É D
vÀgÀÄªÁAiÀÄ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß PÀlÄÖªÀ §UÉÎ ªÀiÁ°ÃPÀ£À ºÀPÀÄÌ.
104. ±ËZÀUÀøºÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
105. ±ËZÀUÀøºÀ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁ¥Àðr¸ÀÄªÀ, zÀÄgÀ¹Û ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄ¹ÜwAiÀÄ°èqÀÄªÀ
¸ÀA§AzsÀzÀ ªÉZÀÑ.
106. ZÀgÀAr ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼À ¥Àj«ÃPÀëuÉ.
107. C¥ÁAiÀÄPÁj PÀ®ÄèUÀtÂ PÉ®¸À.
108. ÇÀºÀåPÀgÀ ¥ÀzÁxÀð EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
109. ºÉÆUÉ ºÉÆgÀ¸ÀÆ¸ÀÄ«PÉ.
110. G¥ÀzÀæªÀPÁj PÉ®¸ÀUÀ¼À ¤µÉÃzsÀ.
CzsÁåAiÀÄ IV J
¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸ÀzÀ¸ÀågÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ
110J. ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸ÀzÀ¸ÀågÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ
CzsÁåAiÀÄ V
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¹§âA¢
111. ¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁj ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ.
112. ¹§âA¢ ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ GzÉÆåÃVUÀ¼À ¥ÀnÖ.
113. £ËPÀgÀgÀ £ÉÃªÀÄPÁw ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀæt.
113J. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ºÉZÀÄÑªÀj vÁAwæPÀ ¹§âA¢AiÀÄ ªÀåªÀ¸ÉÜ.
CzsÁåAiÀÄ VI
aPÀÌ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±À CxÀªÁ ¥ÀjªÀwðvÀªÁUÀ°gÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥ÀjªÀvÀð£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÉÆÃd£É
114. CxÀð «ªÀgÀuÉ.
115. aPÀÌ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±À CxÀªÁ ¥ÀjªÀwðvÀªÁUÀ°gÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÁßV
¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀÅzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄ.
116. ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.
117. ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ.
118. ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ «¨sÀd£ÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ VII
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ gÀZÀ£É
119. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¤UÀªÀÄ£À.
120. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ gÀZÀ£É.
121. ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ.
122. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ d£ÀUÀtwAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À §UÉÎ ¤zsÀðgÀuÉ.
123. ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À «ÄÃ¸À¯Áw.
124. ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À ¹ÃªÀiÁ ¤tðAiÀÄ.
127. C¨sÀåyðAiÀÄ CºÀðvÉUÀ¼ÀÄ.
128. ¸ÀzÀ¸Àå£ÁUÀ®Ä C£ÀºÀðvÉ.
129. ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
130. ªÀÄvÀ ¤ÃqÀÄªÀ «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÁV ¥ÀæQæAiÉÄ.
131. KPÀPÁ®zÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀézÀ ¤µÉÃzsÀ.
132. ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ PÉ®ªÀÅ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À C£ÀéAiÀÄ.
133. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À ¥ÀæPÀluÉ.
134. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀzÁªÀ¢ü.
136. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.
136J. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ D¹ÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À WÉÆÃµÀuÉ
136©. ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéªÀÅ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀÄ
137. DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA§ÄªÀ «zsÁ£À.
138. CzsÀêPÀë, G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü.
139. CzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀA§¼À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÀåUÀ¼ÀÄ.
140. CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À gÁfÃ£ÁªÉÄ CxÀªÁ CªÀ£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.
141. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ.
142. CqÀØ ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤tðAiÀÄUÀ¼ÀÄ.
143. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸À¨sÉUÀ¼À°è ¸ÀPÁðj C¢üPÁjUÀ¼À ºÁdgÁwAiÀÄ£ÀÄß CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ VIII
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.
145. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.
145J. AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À PÉÆæÃrüÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄUÀæUÉÆ½¸ÀÄ«PÉ.
145©. C¥ÁAiÀÄPÁj PÀ®Äè UÀtÂUÁjPÉ, PÉÆ¼ÀªÉ ¨Á«UÀ¼ÀÄ, vÉgÉzÀ ¨Á«UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄArUÀ¼ÀÄ.
145¹. fÃªÀ ªÉÊ«zsÀåvÉ, ¸ÁªÀiÁfPÀ CgÀtå ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ.
145r. ªÀiÁ»w ¤ªÀðºÀuÉ.
146. ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
147. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.
148. ¸ÁÜ¬Ä ¸À«Äw.
149. ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.
150. ¸À«ÄwUÀ¼À PÁAiÀÄð«zsÁ£À.
151.C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
152. CzsÀåPÀëgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.
153. G¥ÁzsÀåPÀë£À C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.
154. PÀgÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ «zsÁ£À.
CzsÁåAiÀÄ IX
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¹§âA¢
155. PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¹§âA¢.
156. PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ, EvÀgÀ C¢üPÁjUÀ¼À ºÁUÀÆ ¹§âA¢AiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.
157. zÁR¯É EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀ®Ä PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ ºÀPÀÄÌ.
CzsÁåAiÀÄ X
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ gÀZÀ£É
158. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¤UÀªÀÄ£À.
159. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ gÀZÀ£É.
160. ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ.
161. d£ÀUÀtwAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
162. ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À «ÄÃ¸À¯Áw.
163. ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À ¹ÃªÀiÁ ¤tðAiÀÄ.
166. C¨sÀåyðAiÀÄ CºÀðvÉUÀ¼ÀÄ.
167. ¸ÀzÀ¸ÀågÁUÀ®Ä C£ÀºÀðvÉ.
168. ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀÄ.
169. ªÀÄvÀ ¤ÃqÀÄªÀ «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÁAiÀÄð «zsÁ£À.
170. KPÀPÁ®zÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀézÀ ¤µÉÃzsÀ.
171. ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ PÉ®ªÀÅ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À C£ÀéAiÀÄ.
172. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À ¥ÀæPÀluÉ.
173. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü.
175. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ
175J. ¸ÀzÀ¸ÀåjAzÀ D¹ÛUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À WÉÆÃµÀuÉ:
175©. ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéªÀÅ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀÄ
176. DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£À.
177. CzsÀåPÀë, G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü.
178. CzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀA§¼À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼ÀÄ.
179. CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À gÁfÃ£ÁªÉÄ CxÀªÁ CªÀ£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.
180. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ.
181. CqÀØ ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤tðAiÀÄUÀ¼ÀÄ.
182. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸À¨sÉUÀ¼À°è 1[¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢ü¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ CxÀªÁ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀPÁðj ¸À«ÄwAiÀÄ CxÀªÁ PÀA¥À¤AiÀÄ CxÀªÁ ¤UÀªÀÄzÀ C¢üPÁjUÀ¼À]1À
ºÁdgÁwAiÀÄ£ÀÄß CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ XI
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ, C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ
184. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.
185. ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
186. ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ.
187. ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.
188. ¸À«ÄwUÀ¼À PÁAiÀÄð«zsÁ£À.
189. C¢üPÁjUÀ¼À ¥ÀævÁåAiÉÆÃd£É.
190. gÀ¸ÉÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁUÀð¥À®èl ªÀiÁqÀÄªÀ, ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À¢gÀÄªÀ CxÀªÁ ªÀÄÄZÀÄÑªÀ C¢üPÁgÀ.
191. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.

192. ¤ªÀð»¸À¯ÁUÀzÀ ¸ÀAZÁgÀ ¤AiÀÄAvÀæt.
193. CzsÀåPÀëgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.
194. G¥ÁzsÀåPÀë£À C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.
195. PÀgÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ «zsÁ£À
CzsÁåAiÀÄ XII
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¹§âA¢
196. ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj ºÁUÀÆ EvÀgÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ.
197. ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ ºÁUÀÆ EvÀgÀ C¢üPÁjUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.
198. zÁR¯É ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄ ºÀPÀÄÌ.
CzsÁåAiÀÄ XIII
vÉjUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼ÀÄ
199. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ vÉjUÉUÀ¼À zÀgÀ «¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ EvÁå¢.
199J. vÉjUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀgÀUÀ¼À ¥ÀjµÀÌgÀuÉ.
200. vÉjUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¨ÁQUÀ¼À ªÀ¸ÀÆ°.
201. vÉjUÉ ¤zsÀðgÀuÉ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À «gÀÄzÀÞ C¦Ã®Ä.
202. PÁSÁð£É ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è vÉjUÉUÀ¼À §UÉÎ gÁf ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
203. ¸ÀAUÀæºÀuÉUÁV KeÉ¤ì.
CzsÁåAiÀÄ XIV
¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ G¥ÀPÀgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DyðPÀ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ
204. ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ G¥ÀPÀgÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
205. ¹ÜgÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ±ÀÄ®Ì.
206. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ C£ÀÄzÁ£À.
207. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¹§âA¢ C£ÀÄzÁ£À.
208. «ªÉÃZÀ£ÁvÀäPÀ C£ÀÄzÁ£À.
CzsÁåAiÀÄ XV
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀévÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤¢üUÀ¼ÀÄ
209. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀévÀÛ£ÀÄß Dfð¸À§ºÀÄzÀÄ, zsÁgÀt ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¯É
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
210. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ¤»vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
211. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ «gÀÄzÀÞªÁV ¸ÀéwÛ£À §UÉV£À PÉèÃªÀÄÄUÀ¼À wÃªÀiÁð£À.
212. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¤¢ü.
213. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
214. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß JvÀÛ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ IÄt ¥ÀjºÁgÀ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß
gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
215. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀévÀÛ£ÀÄß Dfð¸À§ºÀÄzÀÄ, zsÁgÀt ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¯É
216. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ¤»vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
217. ¸ÀéwÛUÉ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀgÀ «gÀÄzÀÞªÁV ªÀiÁrzÀ PÉèÃªÀÄÄUÀ¼À wÃªÀiÁð£À.
218. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü.
219. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
220. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄAiÀÄÄ ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß JvÀÛ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ IÄt¥ÀjºÁgÀ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß
221. ¨ÁrUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼ÀÄ.
222. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀévÀÛ£ÀÄß Dfð¸À§ºÀÄzÀÄ, zsÁgÀt ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¯É
223. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ¤»vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
224. ¸ÀéwÛUÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀgÀ «gÀÄzÀÞªÁV ªÀiÁrzÀ PÉèÃªÀÄÄUÀ¼À wÃªÀiÁð£À.
225. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü.
226. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢üAiÀÄ C©ügÀPÉë ªÀÄvÀÄÛ ºÀÆrPÉ.
227. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
228. ¨ÁrUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼ÀÄ.
229. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß JvÀÛ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ IÄt¥ÀjºÁgÀ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß
230. §eÉmï£À°è M¼ÀUÉÆ¼Àî¢gÀÄªÀ ªÉZÀÑPÉÌ ¤§ðAzsÀ.
231. ¸ÀPÁðgÀzÀ gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀ»¹PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ XVI
DqÀ½vÀ, ¥Àj«ÃPÀëuÉ, ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeïzÀ DAiÀÄÄPÀÛgÀ
PÁAiÀiÁð®AiÀÄzÀ (PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÉÃn£À) ¸ÀÈd£É
232. ¥Àj«ÃPÀëuÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉAiÀÄ C¢üPÁgÀ.
232J. ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï DAiÀÄÄPÀÛgÀ PÁAiÀiÁð®AiÀÄzÀ ¸ÁÜ¥À£É.

232©. PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï DqÀ½vÁvÀäPÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ ¸ÁÜ¥À£É.
233. vÁAwæPÀ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj«ÃPÀëuÉ.
234. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ
¸ÀPÁðgÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄªÀgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.
235. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÀ¥ÀÅà
J¸ÀVzÁÝUÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀzÀ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.
236. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À §UÉÎ
¸ÀPÁðgÀªÀÅ «ZÁgÀuÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
237. PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¨Á»gÀ DzÉÃ±ÀzÀ CxÀªÁ ¤tðAiÀÄzÀ CªÀiÁ¯ÁÓjAiÀÄ£ÀÄß CªÀiÁ£ÀvÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀ
C¢üPÁgÀ.
238. ¸ÁªÀÄVæ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£À ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À RjÃ¢.
239. PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.
240. ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁgÀ.
CzsÁåAiÀÄ XVII
ºÀtPÁ¸ÀÄ ¤AiÀÄAvÀæt ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É
241. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¯ÉPÀÌUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ §eÉmï£À ªÀÄAqÀ£É.
242. §eÉmï ¥ÀjµÀÌgÀuÉ.
243. ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ElÄÖPÉÆAqÀÄ §gÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑzÀ ªÉÄÃ¯É ¤§ðAzsÀ.
244. ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À gÀªÁ£É.
245. ªÀ¸ÀÆ¯ÁUÀzÀ ªÉÆvÀÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁqÀ®Ä C¢üPÁgÀ.
246. ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É.
247. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ §eÉmï£À ªÀÄAqÀ£É.
249. ¥ÀÇgÀPÀ §eÉmï.
252. ªÀ¸ÀÆ¯ÁUÀzÀ ªÉÆvÀÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁqÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.
254. ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀgÀ¢AiÀÄ ªÉÄÃ¯É vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀæªÀÄ.
255. C£ÀÄªÀÄw¹®èzÀ ªÉÆ§®UÀÄUÀ¼À ªÀ¸ÀÆ°.
256. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §eÉnÖ£À ªÀÄAqÀ£É.
258. ¥ÀÇgÀPÀ §eÉmï.
261. ªÀ¸ÀÆ¯ÁUÀzÀ ªÉÆvÀÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀeÁªÀiÁqÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.
263. ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀ£À ªÀgÀ¢AiÀÄ ªÉÄÃ¯É f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀæªÀÄ.
264. C£ÀÄªÀÄw¹®èzÀ ªÉÆ§®UÀÄUÀ¼À ªÀ¸ÀÆ°.
265. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¨ÁQUÀ¼À ªÀ¸ÀÆ°UÉ PÁAiÀÄð«zsÁ£À.
266. d¦üÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁlzÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ.
267. ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀ.

CzsÁåAiÀÄ XVIII
¸ÀAQÃtð
268. ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À «¸Àdð£É.
269. C¦Ã®ÄUÀ¼ÀÄ.
270. ¸À«ÄwUÀ¼À wÃªÀiÁð£ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É C¢üPÁgÀ.
271. ZÀÄ£ÁªÀuÁ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV DªÀgÀt, ªÁºÀ£ÀUÀ¼ÀÄ EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀÅzÀÄ.
272. £ÀµÀÖ ¥ÀjºÁgÀ ¸ÀAzÁAiÀÄ.
273. ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ C¢üPÁgÀ.
274. DªÀgÀt EvÁå¢UÀ½UÉ ¥ÀæªÉÃ²¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.
275. PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀ¯ÁzÀ DªÀgÀtUÀ½AzÀ ºÉÆgÀ ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.
276. PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉ¬ÄAzÀ DªÀgÀtUÀ¼À ©qÀÄUÀqÉ.
277. PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±ÀzÀ G®èAWÀ£ÉUÉ zÀAqÀ£É.
278. C£ÀºÀðUÉÆArzÁÝUÀ ¸ÀzÀ¸Àå, CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV zÀAqÀ£É.
279. »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, ªÀÄvÀ ZÀ¯Á¬Ä¹zÀÝPÁÌV zÀAqÀ£É.
280. PÀgÁj£À°è£À »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£ÀÄ Dfð¹gÀÄªÀÅzÀPÁÌV zÀAqÀ£É.
281. PÉ®ªÀÅ C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß CPÀæªÀÄªÁV CrØ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
282. CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀ£ÀÄß CrØ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀgÀ «gÀÄzÀÞ ¤µÉÃzsÀ.
283. £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ C½¹ ºÁPÀÄªÀÅzÀgÀ «gÀÄzÀÞ ¤µÉÃzsÀ.
284. ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀzÉ EgÀÄªÀÅzÀPÉÌ CxÀªÁ ¸ÀÄ¼ÀÄî ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀÄªÀÅzÀPÁÌV zÀAqÀ£É.
285. ¸ÀªÁ®Ä PÀÆUÀÄªÀÅzÀgÀ ¤µÉÃzsÀ.
286. ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀjUÉ `¯ÉÆÃPÀ £ËPÀgÀ' JA§
¥ÀzÀzÀ C£ÀéAiÀÄ.
287. dÄ¯Áä£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üUÉ dªÉÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
288. ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀéwÛUÉ GAmÁzÀ ºÁ¤ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß vÀÄA© PÉÆqÀÄªÀ §UÉ.
289. ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À «gÀÄzÀÞ zÁªÉUÀ¼À£ÀÄß ºÀÆqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¤§ðAzsÀUÀ¼ÀÄ.
290. ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¯ÉÊ¸É£ÀÄìUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄªÀÄwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÁV®è.
291. ZÀÄ£ÁªÀuÁ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À°è ¤§ðAzsÀPÁeÕÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
292. EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è zÀAqÀ¤ÃAiÀÄªÁV®èzÀ DzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄUÀ¼À
G®èAWÀ£ÉUÁV zÀAqÀ.
293. ªÀiÁ°ÃPÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ vÀ¦àzÀ°è ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
294. RZÀÄð CxÀªÁ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀÄªÀ §UÉ.
295. zÁªÉUÀ¼À ¥ÀæwµÉÃzsÀ EvÁå¢.
296.ªÀiÁåf¸ÉÖçÃlgÀ C¢üPÁgÀ ªÁå¦Û.
296J. PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀ.
296©. PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ
296¹. C¦Ã®Ä
296r. PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¥ÀzÁªÀ¢ü.
296E. gÁfÃ£ÁªÉÄ ªÀÄvÀÄÛ vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ
296J¥sï. PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄ ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
296f. vÀ¤SÉUÉ M¼À¥ÀqÀzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ
296JZï. ¨ÁQ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À ªÀUÁðªÀuÉ
296L. PÉÊUÉÆAqÀ PÀæªÀÄzÀ ªÀgÀ¢.

297. zÁªÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄ.
298. F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è£À C¥ÀgÁzsÀUÀ½UÁV zÀAqÀ£É ªÀÄvÀÄÛ gÁf ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä C¢üPÁgÀ.
299. ¥ÉÇ°Ã¸ï C¢üPÁjUÀ¼À C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.
300. ªÁ¶ðPÀ DqÀ½vÀ ªÀgÀ¢.
301. ¸ÀPÁðj ¨ÁQ, EvÁå¢UÀ¼À ºÉÆAzÁtÂPÉ.
302. MAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ f¯Áè CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥Àj«ÄwUÀ¼À°ègÀÄªÀ
MAzÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß zÉÆqÀØ £ÀUÀgÀ ªÀÄÄAvÁzÀÄªÀÅUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ «°Ã£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄ.
302J. C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯ÉèUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À ¥Àj«ÄwUÀ¼À£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÉÆ¸À f¯Éè
ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À gÀZÀ£É.
302©. MAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ f¯Áè CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥Àj«ÄwUÀ¼À°ègÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß E£ÉÆßAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±À, vÁ®ÆèPÀÄ CxÀªÁ f¯ÉèAiÀÄ°è
«°Ã£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄ.
303. ¸ÀéwÛ£À ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄÄ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉÆ¼À¥ÀnÖgÀ§ºÀÄzÀÄ.
304. PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À G½¸ÀÄ«PÉ.
305. ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£Á ¥ÀæQæAiÉÄ.
306. £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß eÁjªÀiÁqÀÄªÀ «zsÁ£À.
307. zsÀédzÀ C¢üPÀøvÀ ¥ÀæzÀ±Àð£À.
308. gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀ.
308J. PÉ®ªÀÅ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼À ¹§âA¢AiÀÄ£ÀÄß ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉ®¸ÀPÉÌ ®¨sÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
308JJ. ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ.
308J©. £ÁªÀÄ ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ½UÁV ¢£ÁAPÀUÀ¼À C¢ü¸ÀÆZÀ£É.
308J¹. ZÀÄ£ÁªÀuÉ PÁ®zÀ°è ¨sÀæµÁÖZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ
308©. jl¤ðAUï D¦üÃ¸ÀgÀ¤UÉ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄ«PÉ.
309J. ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÁV «PÉÃA¢æÃPÀgÀt AiÉÆÃd£É.
309©. zÀÆgÀzÀÈ¶× AiÉÆÃd£É.
309¹. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï AiÉÆÃd£É
309r. vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«Äw.
309E. AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ PÁAiÀÄð«zsÁ£À.
309J¥sï. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï AiÉÆÃd£É.
309f. f¯Áè C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£É.
309JZï. PÉÊUÉÆAqÀ PÀæªÀÄzÀ ªÀgÀ¢.
308¹. ZÀÄ£ÁªÀuÁ ªÉZÀÑUÀ¼À ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ vÀ¥ÀÄàªÀÅzÀÄ.
308r. jl¤ðAUï D¦üÃ¸Àgï ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀPÉÌ ¥Àæw ¤AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É
EgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
309. C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ vÀAiÀiÁjPÉ.
310. f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«Äw.
310J. gÁdå ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀjµÀvÀÄÛ.
310©. PÀ£ÁðlPÀ gÁdå «PÉÃA¢æPÀgÀt AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«Äw.
CzsÁåAiÀÄ XIX
¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ, «¤ªÀÄAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥À«¢üUÀ¼ÀÄ
311. ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁgÀ.
312. I, II ªÀÄvÀÄÛ III £ÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆaUÀ¼À wzÀÄÝ¥Àr.

313. «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À C¢üPÁgÀ.
314. «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À C¢üPÁgÀ.
315. G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À C¢üPÁgÀ
315J. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ G¥À «¢üUÀ¼À£ÀÄß gÀzÀÄÝ¥Àr¸ÀÄªÀ CxÀªÁ ªÀiÁ¥Àðr¸ÀÄªÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ
C¢üPÁgÀ
316. ªÀiÁzÀj «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ CAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
317. PÁ£ÀÆ£ÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁgÀ.
318. ¤gÀ¸À£À ªÀÄvÀÄÛ G½¸ÀÄ«PÉUÀ¼ÀÄ.
319. F C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀ£ÀÄß eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀ DzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ.
320. gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®zÀ ¸ÀzÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸À¨ÉÃPÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ.
321. vÉÆAzÀgÉUÀ¼À ¤ªÁgÀuÉ.
C£ÀÄ¸ÀÆa Š I
C£ÀÄ¸ÀÆa Š II
C£ÀÄ¸ÀÆa Š III
C£ÀÄ¸ÀÆa Š IV
C¢ü¸ÀÆZÀ£É
*****
GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁgÀtUÀ¼À ºÉÃ½PÉ
I
1993gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 14.Š 1991gÀ J¥ÀàvÉÛgÀqÀ£É ¸ÀA«zsÁ£À wzÀÄÝ¥Àr «zsÉÃAiÀÄPÀzÀ°è ¥Àæ¸ÁÛ«¹gÀÄªÀ
§zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À ¥ÀjuÁªÀÄªÁV 1983gÀ PÀ£ÁðlPÀ f¯Áè ¥ÀjµÀvÀÄÛUÀ¼À, vÁ®èÆPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À, ªÀÄAqÀ®
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ £ÁåAiÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ §zÀ¯ÁV PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï
«zsÉÃAiÀÄPÀ 1993£ÀÄß ªÀÄAr¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
gÁdåzÀ°è£À UÁæ«ÄÃt C©üªÀø¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è d£ÀgÀÄ ºÉZÁÑV ¥Á®ÄUÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ
D PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß E£ÀßµÀÄÖ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV C£ÀÄµÁ×£ÀPÉÌ vÀgÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV UÁæªÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
f¯ÁèªÀÄlÖUÀ¼À°è ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ EgÀÄªÀ ªÀÄÆgÀÄ ºÀAvÀzÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸À®Ä
F «zsÉÃAiÀÄPÀ.
«zsÉÃAiÀÄPÀzÀ ªÀÄÄSÁåA±ÀUÀ¼ÀÄ F ªÀÄÄA¢£ÀAwªÉ,Š
1. FUÁUÀ¯ÉÃ CAQ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀa¸À¯ÁVgÀÄªÀ »A¢£À d£ÀUÀtw¬ÄAzÀ RavÀ ¥Àr¹PÉÆ¼Àî¯ÁzÀ
d£À¸ÀASÉå DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀÄÆgÀÄ ºÀAvÀzÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀåªÀ¸ÀÜAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸À¨ÉÃPÁVzÉ.
2. «zsÉÃAiÀÄPÀ°è, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀªÀjUÉ CªÀgÀªÀgÀ
¸ÀASÉåAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtPÀÌ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À «ÄÃ¸À¯ÁwAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ J¯Áè ºÀAvÀUÀ¼À®Æè
ªÀÄÆgÀ£ÉÃ MAzÀgÀµÀÄÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃ¸À°qÀ®Ä G¥À§AzsÀ PÀ°à¸À¯ÁVzÉ.
3. EzÀgÀ°è »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀªÀjUÁV J¯Áè ºÀAvÀUÀ¼À°èAiÀÄÆ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ DzsÀåPÀëgÀ
ºÀÄzÉÝUÀ¼À «ÄÃ¸À¯ÁwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀºÀ PÀ®à¸À¯ÁVzÉ.
4. C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀªÀjUÉ ºÁUÀÆ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ DzsÀåPÀëgÀ
ºÀÄzÉÝUÀ¼À «ÄÃ¸À¯ÁwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀºÀ PÀ°à¸À¯ÁVzÉ.
5. gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀ, ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«Äw EªÀÅUÀ¼À
gÀZÀ£ÉAiÀÄÆ ¸ÀºÀ EzÀgÀ°è M¼ÀUÉÆArzÉ.
DzÀÝjAzÀ F «zsÉÃAiÀÄPÀ.
(1993gÀ «zsÁ£À ¸À¨sÁ «zsÉAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 21gÀ°èzÀÝAvÉ.)

II
1995gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 10.Š (i) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀ
ªÀÄÆ®PÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀzÉ, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À®Ä G¥À§AzsÀ
PÀ°à¸À®Ä;
(ii) »AzÀ½zÀ ªÀUÀðzÀªÀjUÁV «ÄÃ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV
``J''¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀjUÉ ±ÉÃPÀqÁ JA§vÀÛgÀµÀÖ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ``©'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀªÀjUÉ ±ÉÃPÀqÁ
E¥ÀàvÀÛgÀµÀÖ£ÀÄß ¥ÀævÉåÃPÀªÁV «ÄÃ¸À°j¸À®Ä G¥À§AzsÀ PÀ°à¸À®Ä;
(iii) PÉÆqÀUÀÄ f¯ÉèAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwUÁV ºÀ¢£ÉAlÄ ¸Á«gÀ d£À¸ÀASÉåUÉ CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀPÉÌ
M§â ¸ÀzÀ¸Àå¤UÁV G¥À§AzsÀ PÀ°à¸À®Ä; ªÀÄvÀÄÛ
(iv) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ CªÀgÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß
¥ÀjUÀtÂ¸ÀzÉ C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV ±ÉÃPÀqÁ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÃPÀqÁ ªÀÄÆgÀgÀµÀÄÖ PÀ¤µÀ× «ÄÃ¸À¯ÁwUÉ
G¥À§AzsÀ PÀ°à¸À¯ÁVzÀÄÝ, CAxÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ©lÄÖ©qÀ®Ä,
ŠPÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993£ÀÄß wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ AiÀÄÄPÀÛªÉAzÀÄ
¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.
«µÀAiÀÄªÀÅ vÀÄvÀÄð ¸ÀégÀÆ¥ÀzÁÝVzÀÄÝzÀjAzÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀ «zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄÄ
C¢üªÉÃ±À£ÀzÀ°è®è¢zÀÄÝzÀjAzÀ, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï (wzÀÄÝ¥Àr) CzsÁåzÉÃ±À, 1995£ÀÄß (PÀ£ÁðlPÀ
CzsÁåzÉÃ±À ¸ÀASÉå 1) ¥ÀæSÁå¦¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
(1995gÀ «zsÁ£À ¸À¨sÁ «zsÉAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 8gÀ°èzÀÝAvÉ.)
III
1996gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 9.Š F ªÀÄÄA¢£ÀªÀÅUÀ½UÉ G¥À§AzsÀ PÀ°à¸ÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV PÀ£ÁðlPÀ
¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993£ÀÄß wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸À¯ÁVzÉ,
CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ:Š
(1) 156 ªÀÄvÀÄÛ 197£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj ªÀÄvÀÄÛ
EvÀgÀ £ËPÀgÀgÀÄ CzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀætzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¢üPÁgÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ
¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(2) 152 ªÀÄvÀÄÛ 193£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄvÀÄÛ
f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëjUÉ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ ªÀÄÄRå¸ÀÜ£À ¸ÁÜ£ÀªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;
(3) 159£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtªÀ£ÀÄß wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ°è
AiÀiÁªÀ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå «zsÁ£À¸À¨sÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½gÀÄªÀÅªÉÇÃ CAvÀºÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ªÀÄvÀzÁgÀgÉAzÀÄ £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀgÁzÀ gÁdå¸À¨sÁ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ gÁdå «zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ªÀiÁvÀæ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÉAzÀÄ
¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
DzÀÝjAzÀ F «zsÉÃAiÀÄPÀ;
(1996gÀ «zsÁ£À ¸À¨sÁ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 2gÀ°èzÀÝAvÉ.)
IV
1996gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 17.Š PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993£ÀÄß F ªÀÄÄA¢£À
GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ:Š
(i) CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV PÀgÉ¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß

PÉÆÃgÀA E®èzÀ PÁgÀtPÁÌV ªÀÄgÀÄ¢£ÀPÉÌ CxÀªÁ ªÀÄÄA¢£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¢£ÀPÉÌ ªÀÄÄAzÀÆqÀ¯ÁVzÀÝ°è, ºÁUÉ
ªÀÄÄAzÀÆqÀ¯ÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è PÉÆÃgÀA CUÀvÀåvÉUÉ «£ÁAiÀÄw ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;
(ii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ
CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß E¥ÀàvÀÄÛ wAUÀ¼ÀÄUÀ½UÉ ¤§ðA¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁÜ¬ÄÃ ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£À
ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß E¥ÀàvÀÄÛ wAUÀ¼ÀÄUÀ½UÉ ¤§ðA¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iv) ``C¢ü¨sÁgÀ'' JA§ ¥ÀzÀPÉÌ §zÀ¯ÁV ``ºÉZÀÑÄªÀj ¸ÁÖA¥ÀÅ ±ÀÄ®Ì'' JA§ ¥ÀzÀUÀ¼À£ÀÄß EqÀÄªÀÅzÀÄ.
DzÀÄzÀjAzÀ «zsÉÃAiÀÄPÀ.
(1996gÀ «zsÁ£À ¸À¨sÁ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 2AgÀ°èzÀÝAvÉ.)
V
1997gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 1.Š PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993£ÀÄß,Š
(1) CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ½UÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À ªÉÆzÀ® ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀÄªÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ
CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼ÀÄ SÁ°¬ÄzÁÝUÀ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA§ÄªÀÅzÀPÉÌ £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄªÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ
¸À¨sÉUÀ¼À CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀºÀ ªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ CªÀPÁ±À PÀ°à¸À®Ä;
(2) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ CzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝ
SÁ°¬ÄzÁÝUÀ CzsÀåPÀë£À C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä;
(3) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À G¥ÁzsÀåPÀg ë ÀÄ, CzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝ SÁ°
EzÁÝUÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä,
wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸À¯ÁVzÉ.
PÉ®ªÀÅ D£ÀÄµÀAVPÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
DzÀÞjAzÀ F «zsÉÃAiÀÄPÀ.
VI
1997gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 10.Š F ªÀÄÄA¢£À PÁgÀtUÀ½UÁV PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993£ÀÄß wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CUÀvÀåªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸À¯ÁVzÉ, JAzÀgÉ:Š
ªÀiÁ£Àå GZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄªÀÅ, jmï Cfð ¸ÀASÉå 7547/97gÀ°è vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ¨sÀwðªÀiÁqÀ®Ä ZÀÄ£Á¬Ä¸À¯ÁzÀ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ
E¥ÀàvÀÄÛ wAUÀ¼À ¥ÀÇtð CªÀ¢üUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ wÃ¥ÀÅð¤ÃrzÉ. DzÁUÀÆå, AiÀiÁªÀ CzsÀåPÀë
CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¸ÁÜ£ÀPÉÌ CªÀ£ÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀ£ÉÆÃ D CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ
SÁ°AiÀiÁVgÀ¢zÀÝgÉ AiÀiÁªÀ CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß CªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄwÛzÀÝ£ÉÆÃ D G½zÀ CªÀ¢üUÉ
ªÀiÁvÀæ CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß «ÄwUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ PÁ£ÀÆ¤£À GzÉÝÃ±ÀªÁVzÉ. ªÉÄÃ°£À GzÉÝÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀÄªÀ
¸À®ÄªÁV, 138 ªÀÄvÀÄÛ 177 F JgÀqÀÄ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À (3)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtUÀ½UÉ ¥ÀgÀAvÀÄPÀUÀ¼À£ÀÄß 1996gÀ
CPÉÆÖÃ§gï E¥ÀàvÀÛ£Á®ÌjAzÀ eÁjUÉ §gÀÄªÀAvÉ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß ¥ÀÅ£Àgï gÀÆ¦¸À®Ä
GzÉÝÃ±À¸À¯ÁVzÉ.
MAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ CxÀªÁ f¯ÉèAiÀÄ
¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀV£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÉÆqÀØ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è, aPÀÌ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è
CxÀªÁ ¥ÀjªÀwðvÀªÁUÀ°gÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è «°Ã£ÀUÉÆ½¹zÀÄzÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±À CxÀªÁ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥Àj«ÄwUÀ¼À°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß aPÀÌ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±À CxÀªÁ ¥ÀjªÀwðvÀªÁUÀ°gÀÄªÀ
¥ÀæzÉÃ±ÀªÁV ¥ÀjªÀwð¹zÀÄzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯ÉèUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À
¥Àj«ÄwUÀ¼À£ÀÄß §zÀ¯ÁªÀuÉ ªÀiÁr ºÉÆ¸À f¯ÉèUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À gÀZÀ£É¬ÄAzÁzÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß

¸À«ªÀgÀªÁV ¤gÀÆ¦¸À®Ä ¸ÀºÀ GzÉÝÃ²¸À¯ÁVzÉ.
VII
1997gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 29.Š gÁdåzÀ°è PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993£ÀÄß
C£ÀÄ±Á¹¹ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À «PÉÃA¢æPÀøvÀ DqÀ½vÀ ªÀêªÀ¸ÉÜUÉ ªÀiÁUÀðzÀ²ðAiÀiÁVgÀÄªÀ PÀ£ÁðlPÀ
gÁdêªÀÅ F ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß J®è ºÀAvÀUÀ¼À®Æè ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA ¸ÀPÁðgÀzÀ WÀlPÀUÀ¼ÁV ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀ°è ±ÀæzÁÞ¥ÀÇªÀðPÀªÁV ±Àæ«Ä¸ÀÄwÛgÀÄªÀÅzÀjAzÀ, gÁdåzÀ°è F ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À
GvÀÛªÀÄ DqÀ½vÀ ºÁUÀÆ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉUÁV ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ GzÉÃ±ÀPÁÌV, ²æÃ ¦. Dgï.
£ÁAiÀÄPïgÀªÀgÀ DzsÀåPÀëvÉAiÀÄ°è vÀdÕ ¸À«ÄwAiÉÆAzÀ£ÀÄß CzÀÄ £ÉÃªÀÄPÀªÀiÁrvÀÄ. ¸À«ÄwAiÀÄÄ 1996gÀ
ªÀiÁZïð£À°è CzÀgÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß M¦à¹zÀÄÝ, EzÀ£ÀÄß gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CAVÃPÀj¹zÉ. F ²WÁgÀ¸ÀÄUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀÄµÁ×£ÀPÉÌ vÀgÀ®Ä GzÉÝÃ²¹, EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À eÉÆvÉUÉ F ªÀÄÄA¢£ÀªÀÅUÀ¼À §UÉÎ G¥À§AzsÀ
PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993PÉÌ ¸ÀªÀÄUÀæªÁzÀ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄ£ÀÄß vÀgÀ®Ä
FUÀ ¥Àæ¸ÁÛ¦¸À¯ÁVzÉ:Š
(1) ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA ¸ÀPÁðgÀzÀ WÀlPÀUÀ¼ÀAvÉ
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÉÝA§ÄzÀ£ÀÄß C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀàµÀÖªÁV WÉÆÃ¶¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(2) ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 74£ÉÃ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄªÁV, £ÉÊªÀÄð®å ªÀÄAqÀ°UÀ¼ÀÄ, ¥ÀlÖt ªÀÄAqÀ°UÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ C¢ü¸ÀÆavÀ ¥ÀæzÉÃ±À ¸À«ÄwUÀ¼ÀAvÀºÀ ««zsÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¤PÁAiÀÄUÀ½UÉ `¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄw' AiÉÄAzÀÄ
KPÀgÀÆ¥ÀªÁV ºÉ¸ÀgÀÄ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;
(3) J®è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀ ¨ÉÃgÉ¨ÉÃgÉ
ªÀUÀðUÀ½UÉ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃ¸À°j¸ÀÄªÀ, ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄð¨sÁgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀévÀAvÀæ ¤PÁAiÀÄªÁVgÀÄªÀ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ
DAiÉÆÃUÀPÉÌ ªÀ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ;
(4) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À°è ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀgÀ°è CzÀPÉÌ
¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉÊ¸ÀÄªÀÅzÀgÀ°è ¥ÀævÀåPÀëªÁVAiÉÄÃ CUÀ° CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁVAiÉÄÃ DUÀ°
vÉÆqÀVgÀÄªÀAxÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀªÀÄä PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁÌV ±ËZÀUÀøºÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹gÀzÀAxÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀºÀðgÀ£ÁßV ªÀiÁqÀÄªÀ §UÉÎ G¥À§AzsÀ PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(5) ªÀÄvÀUÀmÉÖAiÀÄ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß «µÀ¢ÃPÀj¹ F C¥ÀgÁzsÀPÁÌV zÀAqÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
«¢ü¸ÀÄªÀ §UÉÎ G¥À§AzsÀ PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðj £ËPÀgÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ KeÉAmï, ªÀÄvÀzÁ£À
KeÉAmï CxÀªÁ JtÂPÉ KeÉAlgÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀ ¥ÀæªÀøwÛAiÀÄ£ÀÄß PÀpt zÀAqÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß «¢ü¸ÀÄªÀÅzÀgÀ
ªÀÄÆ®PÀ vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ;
(6) ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À gÁfÃ£ÁªÉÄ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À
ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸ÀÄªÀAvÉ CªÀgÀ£ÀÄß CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(7) ¥Àj¨sÁ¶¸À®àlÖ zÀÄ£ÀðqÀvÉUÁV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀ §UÉÎ
G¥À§AzsÀ PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(8) ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ½UÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ZÀÄ£Á¬ÄvÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ wAUÀ½£ÉÆ¼ÀUÉ £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¸ÀàµÀÖªÁV
¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(9) ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼À ºÀÄzÉÝUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ ¹ÜgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀ
PÀæªÀÄªÁV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À°è C«±Áé¸À ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß DvÀ£ÀÄ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ ªÀµÀðzÉÆ¼ÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¤tðAiÀÄzÀ §UÉÎ PÉÆ£ÉAiÀÄzÁV
wÃªÀiÁð£À ¤ÃrzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ ªÀµÀðzÉÆ¼ÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ºÁUÀÆ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CAxÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ªÀÄvÉÛ ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®èªÉAzÀÄ

(10) J®è ¥ÀAZÁAiÀÄw ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ªÉÄÃ¯É PÉ®ªÀÅ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÀ£ÁßV ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¨ÉÃgÉ¨ÉÃgÉ ºÀAvÀUÀ¼À°è PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤PÁAiÀÄUÀ¼À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV
¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(11) ¤¢ðµÀÖ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ¸ÀÆPÀÛ ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀiÁ£Àå
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV JgÀqÀÄ CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÁV dAn ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ
ªÀiÁqÀÄªÀ §UÉÎ G¥À§A¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(12) gÀZÀ£ÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÉ®ªÀÅ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀÄªÀÅzÀÄ, JAzÀgÉ:Š
¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß JgÀqÀÄ CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À£ÁßV «¨sÀf¸ÀÄªÀÅzÀÄ; JgÀqÀÄ
CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAAiÉÆÃf¹ MAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½AzÀ ¨ÉÃ¥Àðr¸À¯ÁzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ºÉÆ¸À ¥ÀAZÁwAiÀÄ£ÀÄß
¸Àøf¸ÀÄªÀÅzÀÄ Š F ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ½AzÀ GzÀã«¸ÀÄªÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß CªÀ±ÀåPÀ«zÀÝµÀÄÖ «ªÀgÀªÁV w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ EAxÀ J®è ¸ÀA¨sÀªÀ¤ÃAiÀÄvÉUÀ¼À®Æè F ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀ
CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁVgÀÄªÀgÉÆÃ D CªÀ¢üAiÀÄ°è£À G½zÀ ¨sÁUÀPÉÌ ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸ÀågÁV ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ G¥À§A¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(13) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ°è
ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÉ / C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£À£ÀÄß «ÄÃ¸À°j¸ÀÄªÀÅzÀÄ ;
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß LzÀjAzÀ K¼ÀPÉÌ Kj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ;
ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë£À£ÀÄß ºÀtPÁ¸ÀÄ, ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À£ÁßVAiÀÄÆ ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À£ÁßVAiÀÄÆ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(14) ºÉÆgÀr¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß CxÀªÁ PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁzÀ AiÀiÁªÀ wÃªÀiÁð£ÀªÀ£ÀÄß
PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À G¥À§AzsÀ CxÀªÁ §eÉmï K¥ÁðqÀÄUÀ¼ÀÄ
EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß G®èAX¹zÀAvÁUÀÄvÀÛzÉAiÉÆÃ CAxÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ CxÀªÁ wÃªÀiÁð£ÀªÀ£ÀÄß
PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë¤UÉ, G®èAWÀ£ÉAiÀiÁUÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀAxÀ ¤¢ðµÀÖ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß
¸ÀÆa¹,°TvÀzÀ°è ¸À®ºÉ ¤ÃqÀÄªÀAvÉ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj CxÀªÁ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(15) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ, 233£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀr ¥Àj«ÃPÀëuÁ¢üPÁjAiÀÄ ªÀgÀ¢AiÀÄ ªÉÄÃ¯É
C£ÀÄ¸ÀgÀt PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ°è
¯ÉÆÃ¥ÀªÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀvÀðªÀå ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ ¯ÉÆÃ¥À JA§ÄzÁV CxÀð PÀ°à¸ÀÄªÀ §UÉÎ G¥À§A¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(16) ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä vÀ¦àzÀgÉ CzÀ£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä
ªÀåQÛAiÉÆ§â£À£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁrgÀÄªÀ
234£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ©lÄÖ©qÀÄªÀÅzÀÄ;
(17) GvÀÛªÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉUÉ C£ÀÄªÀÅ ªÀiÁrPÉÆqÀ®Ä PÉ®ªÀÅ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼À C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
CªÀÅUÀ½AzÀ »AvÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ, EvÀgÀ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼À°è CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤»vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀr F ¥Áæ¢üPÁgÀU¼ À À C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀÄgÀÄ ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, JAzÀgÉ:Š
(J) ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀ¤AzÀ
»AvÉUÉzÀÄPÉÆAzÀÄ, ¸ÀPÁðgÀzÀ°è ¤»vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(©) 235£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀr PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ
C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß »AvÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ, PÀæªÀÄªÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è CzÀ£ÀÄß
¤»vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(¹) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¨Á»gÀ DzÉÃ±À CxÀªÁ
¤tðAiÀÄzÀ CªÀÄ¯ÁÑjAiÀÄ£ÀÄß vÀqÉ»rAiÀÄ®Ä 237£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀr ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj ªÀÄvÀÄÛ
PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀ¤UÉ EgÀÄªÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ

CzsÀåPÀë£À°è ¤»vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
(r) PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀ¤UÉ 268£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀr UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß «¸Àfð¸À®Ä EgÀÄªÀ
C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(18) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀÄÆ® DzÉÃ±ÀzÀ «gÀÄzÀÞªÁV C¦Ã®Ä ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä
G¥À§A¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(19) UÁæªÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÁUÀ, CzÀÄ ¸ÀÆa¹zÀ C©üªÀø¢Þ
PÁgÀåPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄªÀAvÉ CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(20) f¯Áè ¥ÀAZiÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À£ÀÄß f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À£ÁßV ªÀÄvÀÄÛ f¯ÉèAiÀÄ
PÉÃAzÀæ PÁAiÀÄð¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¥ÀÅgÀ¸À¨sÁ ¤PÁAiÀÄzÀ ªÉÄÃAiÀÄgï CxÀªÁ
CzsÀåPÀë£À£ÀÄß G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÁßV ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(21) gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ZÀað¸À®Ä,
ªÀÄÄRåªÀÄAwæAiÀÄªÀgÀÄ CzsÀåPÀëgÁVgÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀø¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ¸ÀaªÀgÀÄ
G¥ÁzsÀåPÀëgÁVgÀÄªÀ gÁdå ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀjµÀvÉÆÛAzÀ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(22) ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ C£ÀÄ¸ÀÆa L,LL CxÀªÁ LLL£ÀÄß
wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä gÁdå ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀjµÀwÛ£ÉÆqÀ£É ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃa¸ÀÄªÀ §UÉÎ
G¥À§A¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É CªÀ®A©¸À®àlÖAxÀ PÉ®ªÀÅ D£ÀÄµÀAVPÀ wzÀÄÝ¥ÀrUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ
vÀgÀ®Ä F CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß §¼À¹PÉÆ¼Àî¯ÁVzÉ.
DzÀÄzÀjAzÀ F «zsÉÃAiÀÄPÀ.
VIII
1998gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 29.Š 1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀ£ÀÄß (1993gÀ
PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 14),Š
(i) gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃµÀ CzÉÃ±ÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, ZÀÄ£Á¬ÄvÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß C¢ü¸ÀÆa¸À®Ä, ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À ¹ÃªÀiÁ ¤tðAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä
ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸À®Ä, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀgÀÄUÀ½VzÀÝ
C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀjUÉÃ ªÀÄgÀ½ PÉÆqÀ®Ä; ªÀÄvÀÄÛ
(ii) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß «¨sÀf¹, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
ºÁUÀÆ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸À®Ä
vÀºÀ²Ã¯ÁÝgÀjUÉ C¢üPÁgÀ ¤ÃqÀ®Ä,
Š gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ ¸À®ºÉ ¤ÃrzÀAvÉ wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸À¯ÁVzÉ.
C®èzÉ, PÀ£ÁðlPÀ DqÀ½vÀ ¸ÉÃªÉ (DAiÉÄÌ ±ÉæÃtÂ)UÉ ¸ÉÃjzÀ CxÀªÁ PÀ£ÁðlPÀ DqÀ½vÀ ¸ÉÃªÉ (DAiÉÄÌ
±ÉæÃtÂ)AiÀÄ vÀvÀìªÀiÁ£À zÀeÉðAiÀÄ C©üªÀø¢Þ «¨sÁUÀzÀ C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ªÀÄRå
PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ C¢üPÁjUÀ¼À£ÁßV £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄªÀ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÆß ¸ÀºÀ PÀ°à¸À¯ÁVzÉ.
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï (wzÀÄÝ¥Àr) CzsÁåzÉÃ±À, 1998, (1998gÀ PÀ£ÁðlPÀ CzsÁåzÉÃ±À 4) ªÀÄvÀÄÛ
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï (JgÀqÀ£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr) CzsÁåzÉÃ±ÀzÀ (1998gÀ PÀ£ÁðlPÀ CzsÁåzÉÃ±À 6)
§zÀ°UÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå ±Á¸À£ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄAr¸ÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÁVzÉ.
(¢£ÁAPÀ 6-11-1998gÀ PÀ£ÁðlPÀ gÁdå¥ÀvÀæ («±ÉÃµÀ ¥ÀwæPÉ) ¨sÁUÀ 4-2JgÀ°è ¸ÀASÉå 1145 DV
¥ÀæPÀlªÁVzÉ)
IX
1999gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 10.Š PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993PÉÌ F ªÀÄÄA¢£À
wzÀÄÝ¥ÀrUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ:Š
(1) FVgÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèQ£À°ègÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ,
CªÀÅUÀ¼À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸ÀÆPÀÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀ®Ä ¸ÁzsÀå«®èzÀµÀÄÖ zÉÆqÀØzÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ FVgÀÄªÀ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ DyðPÀªÁV §ºÀ¼À zÀÄ§ð®ªÁVªÉ. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄxÀðUÉÆ½¸ÀÄªÀ
¸À®ÄªÁV CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÀÄÑ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÉÆqÀ£É ¥ÀÅ£Àgï gÀa¸À¨ÉÃPÁVzÉ. FVgÀÄªÀ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀgïgÀÆ¦¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ²ÃWÀæzÀ°èAiÉÄÃ PÉÊUÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁVzÉ.
(2) ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 243Šr C£ÀÄZÉáÃzÀzÀ (1)£ÉÃ RAqÀPÀÌ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV, MAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
«Æ¸À°lÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÃgÉ¨ÉÃgÉ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ¸ÀgÀ¢AiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993gÀ ¥ÀæPÀgÀt 5gÀ G¥À-¥ÀæPÀgÀt (4)gÀ ¥ÀgÀAvÀÄPÀªÀÅ,
«Æ¸À°lÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÃgÉ¨ÉÃgÉ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ¸ÀgÀ¢AiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ
CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄvÀÛzÉ. »ÃUÉ F ¥ÀgÀAvÀÄPÀªÀÅ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ ªÉÄÃ®ÌAqÀ G¥À§AzsÀPÉÌ ¸ÀÄ¸ÀAUÀvÀªÁV®è. C®èzÉ,
¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ FV£À DgÀA¨sÁªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¸ÀgÀ¢ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄÄ MAzÀÄ CªÀ¢üUÁV
ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ ¥Àj²µÀÖ eÁw ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj²µÀÖ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À d£ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ
CªÀ¢üUÁV ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀ¢gÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀ PÁgÀt «±ÉÃµÀªÁV F ¥ÀæªÀUÀðUÀ¼À
ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ, UÁæªÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è gÁdQÃAiÀÄ £ÁAiÀÄPÀvÀézÀ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄApvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÉAzÀÄ
¨sÁ«¸À¯ÁVzÉ CªÀgÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À «Æ¸À¯ÁwAiÀÄ ¥ÀæªÀUÀðªÀ£ÀÄß, PÀqÁØAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀzÀj
ªÀåªÀ¸ÉÜUÉÆ¼À¥Àr¹zÀgÉ, EzÀÄ PÀpt ¥Àj¹ÜwUÉ JqÉªÀiÁrPÉÆqÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
«ÄÃ¸À°lÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ¸ÀgÀ¢UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ©lÄÖ ©qÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ
¥ÀjUÀtÂ¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀgïgÀÆ¦¸ÀÄªÀ ¥Àæ¸ÁÛªÀzÀ ¥ÀjuÁªÀÄªÁV, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, FUÀ EgÀÄªÀ £Á®ÄÌ £ÀÆgÀÄ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ §zÀ®Ä MAzÀÄ ¸Á«gÀ d£À¸ÀASÉåUÁV
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(1999gÀ «zsÁ£À ¸À¨sÁ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 1AgÀ°èzÀÝAvÉ.)
X
1999gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 21.Š F ªÀÄÄA¢£À GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993£ÀÄß (1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 14) wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ
¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ:Š
(i) ºÀvÀÄÛ ¸Á«gÀQÌAvÀ PÀrªÉÄ d£À¸ÀASÉå EgÀÄªÀ MAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è PÀ¤µÀ×
ºÀ£ÉÆßAzÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÁV CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ
(ii) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß C¹¸ÉÖAmï
PÀ«ÆµÀ£ÀgÀjUÉ ªÀ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
(1999gÀ «zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 15gÀ°èzÀÝAvÉ.)
XI
2000gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 8.Š PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï (ªÀÄÆgÀ£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr) C¢ü¤AiÀÄªÀÄ,
1997PÉÌ ªÉÆzÀ®Ä EzÀÝAxÀ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993gÀ°è, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À
ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ºÁUÀÆ CzsÀåPÀë
ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À «ÄÃ¸À¯ÁwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À
¹ÃªÀiÁ ¤tðAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ºÁUÀÆ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀ
C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀzÀ°è ¤»vÀUÉÆ½¸À¯ÁVvÀÄÛ. C®èzÉÃ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±À ZÀÄ£ÁªÀuÁ
PÉëÃvÀæUÀ¼À ¹ÃªÀiÁ¤tðAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ,

C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£Àgï CªÀgÀ°è ¤»vÀªÁVzÀÝªÀÅ.
ªÉÄÃ¯É ºÉÃ½zÀ 1997£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ°è ¤»vÀªÁzÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀPÉÌ ªÀ»¹PÉÆqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀºÀ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀPÉÌ
¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À ¹ÃªÀiÁ ¤tðAiÀÄzÀ
C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß, gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀPÉÆÌ¼À¥ÀlÄÖ qÉ¥ÀÅån
PÀ«ÄÃµÀ£Àgï CªÀjUÉ ¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ.
»A¢£À JgÀqÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀæPÀgÀtUÀ½UÉ, wzÀÄÝ¥Àr
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï (ªÀÄÆgÀ£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr) C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1997gÀ wzÀÄÝ¥ÀrUÉ
ªÉÆzÀ®Ä EzÀÝAxÀ MmÁÖgÉ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÉßÃ PÁAiÀÄÄÝPÉÆAqÀÄ §gÀÄªÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.
C®èzÉÃ, UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¥ÀzsÁªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆªÀvÀÄÛ wAUÀ½UÉ E½¸ÀÄªÀ
ªÀÄÆ®PÀ, LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ°è, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV
ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ vÀAqÀPÉÌ CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.
(2000gÀ «zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 2gÀ°èzÀÝAvÉ.)
XII
2000gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 11.Š PÀrªÉÄ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ gÀZÀ£ÁvÀäPÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄªÀ®èªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁzÀÄzÀjAzÀ 28.1.1999PÉÌ ªÉÆzÀ®Ä C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝAxÀ PÀrªÉÄ C¢üPÁgÀ
ªÁå¦ÛAiÀÄÄ¼Àî UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À£ÉßÃ G½¹PÉÆ¼Àî®Ä ¤zsÀðj¸À¯Á¬ÄvÀÄ. PÀrªÉÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄÄ¼Àî
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½AzÁV ¸ÀªÀiÁdzÀ ªÀUÀðUÀ¼À d£ÀjUÉ E£ÀÆß ºÉaÑ£À ¥Áæw¤zsÀå ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä
¸ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉAzÀÄ ¸ÀºÀ C©ü¥ÁæAiÀÄ ¥ÀqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. DzÀÝjAzÀ, F ªÀÄÄA¢£À «µÀAiÀÄUÀ½UÉ G¥À§AzsÀ
PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ 4£ÉÃ ªÀÄvÀÄÛ 5£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ½UÉ wzÀÄÝ¥Àr
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ ¥ÀgÀUÀtÂ¸À¯Á¬ÄvÀÄ; JAzÀgÉ:Š
(i) MAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ WÉÆÃµÀuÉUÁV LzÀÄ ¸Á«gÀ ªÀÄvÀÄÛ K¼ÀÄ ¸Á«gÀ ºÁUÀÆ JgÀqÀÄ
¸Á«gÀzÀ LzÀÄ£ÀÆgÀÄ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¨sËUÉÆÃ½PÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ LzÀÄ
Q¯ÉÆÃ«ÄÃlgï wædåzÀ (1A Q¯ÉÆÃ«ÄÃlgï ªÁå¸ÀzÀ) «ÄwAiÀÄ£ÀÄß G½¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(ii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV MAzÀÄ
¸Á«gÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ §zÀ®Ä LzÀÄ£ÀÆgÀÄ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤¢üðµÀÖ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iii) ºÀvÀÄÛ ¸Á«gÀQÌAvÀ PÀrªÉÄ d£À¸ÀASÉå EgÀÄªÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è, PÀ¤µÀ×
ºÀ£ÉÆßAzÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß ©lÄÖ©qÀÄªÀÅzÀÄ;
(iv) MAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÀ¢AiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ
ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß G½¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(v) 4£ÉÃ ªÀÄvÀÄÛ 5£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ 28.1.1999PÉÌ ªÀÄvÀÄÛ 4.8.1999PÉÌ ªÉÆzÀ®Ä EzÀÝAvÉ
ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¢gÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(vi) CAxÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä 4£ÉÃ ªÀÄvÀÄÛ 5£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄð
CxÀªÁ PÉÊUÉÆAqÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀæªÀÄ CxÀªÁ ºÉÆgÀr¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄÄ, ªÀiÁ£ÀåªÁzÀÄzÁV
ªÀÄvÀÄÛ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¢gÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÉAzÀÄ WÉÆ¶¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è PÀ¤µÀ×
MAzÉÆAzÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß «ÄÃ¸À°qÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
«µÀAiÀÄªÀÅ vÀÄvÀÄð ¸ÀégÀÆ¥ÀzÁÝzÀÝjAzÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®zÀ G¨sÀAiÀÄ ¸ÀzÀ£ÀUÀ¼ÀÄ

C¢üªÉÃ±À£ÀzÀ°è®è¢zÀÄÝjAzÀ, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï (JgÀqÀ£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr) CzsÁåzÉÃ±À, 1999£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï (ªÀÄÆgÀ£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr) CzsÁåzÉÃ±À, 1999£ÀÄß ºÉÆgÀr¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
¸ÀzÀj CzsÁåzÉÃ±ÀUÀ¼À §zÀ®Ä F ªÀÄÄA¢£À ¸ÉÃ¥ÀðqÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ F «zsÉÃAiÀÄPÀªÀ£ÀÄß ªÀÄAr¸À¯ÁVzÉ,
JAzÀgÉ:Š
(i) MAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ, PÀ¤µÀ× MAzÉÆAzÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß «ÄÃ¸À°qÀÄªÀÅzÀPÁÌV G¥À§AzsÀ
PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(ii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀPÉÌ DvÀ£À PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ §¼ÀPÉUÁV, ±ËZÀUÀøºÀ
E®è¢gÀÄªÀ PÁgÀtPÁÌV M§â ªÀåQÛAiÀÄ C£ÀºÀðvÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß ©lÄÖ©qÀÄªÀÅzÀÄ;
(iii) MAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤ÃqÀvÀPÀÌ ªÁ¶ðPÀ C£ÀÄzÁ£ÀzÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß, FUÀ EgÀÄªÀ
MAzÀÄ ®PÀë gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½AzÀ JgÀqÀÄ ®PÀë gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(2AAAgÀ «zsÁ£À ¸À¨sÁ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 11 gÀ°èzÀÝAvÉ.)
XIII
2001gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 30.Š ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°èAiÀÄ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ fÃvÀUÁjPÉ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ ¥ÀæPÀgÀtªÀ£ÀÄß, qÉ¥ÀÆån PÀ«ÄÃµÀ£ÀjUÉ CxÀªÁ F GzÉÝÃ±ÀPÁÌV
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ CAxÀ EvÀgÀ ¥Áæ¢üPÁgÀPÉÌ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ fÃvÀUÁjPÉ
¥ÀzÀÞwAiÀÄ ¥ÀæPÀgÀtªÀ£ÀÄß ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀ°è GAmÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «¥sÀ®vÉAiÀÄ£ÀÄß, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
PÀvÀðªÀåUÀ¼À £ÉgÀªÉÃjPÉAiÀÄ°è DzÀ vÀ¥ÀÄà JAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ºÁUÀÆ F «¥sÀ®vÉAiÀÄÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ «¸Àdð£ÉAiÀÄ°è ¥Àjt«Ä¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 1993PÉÌ wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.
(2000gÀ «zsÁ£À ¸À¨sÁ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå:33(PÀqÀvÀ ¸ÀASÉå: ¸ÀAªÀå±ÁE 51 ±Á¸À£À 2000)gÀ°è EzÀÝAvÉ)
XIV
2003gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 8.Š 2002-03£ÉÃ ªÀµÀðzÀ DAiÀÄªÀåAiÀÄ ¨sÁµÀtzÀ°è ªÀiÁrzÀ
¥Àæ¸ÁÛªÀUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÀ£ÁðlPÀ ¸ÁéA¥ÀÄ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1957, PÀ£ÁðlPÀ ¥ËgÀ¸À¨sÉUÀ¼À
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1964, PÀ£ÁðlPÀ ¥ËgÀ ¤UÀªÀÄUÀ¼À C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1876 ºÁUÀÆ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993- EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.
(2003gÀ «zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå: 8 (PÀqÀvÀ ¸ÀASÉå: ¸ÀAªÀå±ÁE 15 ±Á¸À£À 2003)
XV
2003gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 37.Š F ªÀÄÄA¢£ÀªÀÅUÀ½UÁV G¥À§AzsÀPÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÀ£ÁðlPÀ
¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993£ÀÄß wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ,
JAzÀgÉ:Š
(i) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è MAzÀÄ ªÁqïð ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀÇtð ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀPÁÌV MAzÀÄ UÁæªÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀåªÀ¸ÉÜUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è d£ÀgÀ ¥Á®ÄUÉÆ¼ÀÄî«PÉAiÀÄÄ ºÉZÀÄÑ CxÀð¥ÀÇtð ªÀÄvÀÄÛ UÁqsÀªÁVgÀÄªÀAvÉ
£ÉÆÃrPÉÆ¼Àî®Ä CªÀjUÉ E£ÀÆß ºÉZÀÄÑ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(ii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ ªÉZÀÑUÀ¼À ¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸À®Ä «¥sÀ®gÁzÀ°è CªÀgÀ£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üUÁV
C£ÀºÀðUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÉ ºÁdgÁUÀÄªÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¥ÉÊQ ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ªÀÄnÖUÉ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ MAzÀgÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀÄ»¼Á
¸ÀzÀ¸ÀågÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(iv) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è
¥ÀjUÀuÉ£ÉUÁV §gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ°è vÁ£ÀÄ ºÀtPÁ¹£À gÀÆ¥ÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
»vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÁÝ£ÉAiÉÄÃ JA§ÄªÀzÀ£ÀÄß w½¸ÀÄªÀAvÉ CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(v) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À£ÀÄß PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ ªÀÄÄRå¸ÀÜ£À£ÁßV ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(vi) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀB
¥Àj¨sÁ¶¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(vii) gÁdå ¹«¯ï ¸ÉÃªÉUÀ¼À C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀÄ CªÀgÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¤AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ¹«¯ï ¸ÉÃªÉUÀ½UÉ ¸ÉÃjgÀzÀ vÁAwæPÀ ¹§âA¢AiÀÄ
¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ PÁªÀÄUÁjUÁV §¼À¹PÉÆ¼Àî®Ä UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ C¢üPÁgÀ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;
(viii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À «ÄÃ¸À¯Áw
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À ¹ÃªÀiÁ ¤tðAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ
«µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀPÉÌ
ªÀ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ;
(ix) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ vÀªÀÄä D¹ÛUÀ¼À£ÀÄß WÉÆÃ¶¸ÀÄªÀAvÉ
CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀ §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ ¤dªÀ®èzÀ CxÀªÁ ¸ÀjAiÀiÁzÀÄzÀ®èzÀ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹zÀÝPÁÌV
¸ÀzÀ¸ÀåvÀé ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄªÀ §UÉÎ G¥À§AzsÀPÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(x) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë E§âgÀ
¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ SÁ° EzÀÝ°è CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ
PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄzÀ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À£ÀÄß £ÉÃ«Ä¸À®Ä
(xi) ZÀÄ£ÁªÀuÁ ªÉZÀÑUÀ¼À ¯ÉPÀÌ ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄÄAvÁzÀÄªÀÅUÀ½UÉ G¥À§AzsÀ PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
F «zsÉÃAiÀÄPÀzÀ°è EvÀgÀ PÉ®ªÀÅ ¥Áæ¸ÀAVPÀ ªÀÄvÀÄÛ D£ÀÄµÀAVPÀªÁzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ¸ÀºÀ
G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸À¯ÁVzÉ.
(2002gÀ «zsÁ£À¸À¨sÉAiÀÄ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 27 (PÀqÀvÀ ¸ÀASÉå: ¸ÀAªÀå±ÁE 33 ±Á¸À£À 2002)
XVI
2007gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 17.Š ¸ÀPÁðj DzÉÃ±À ¸ÀASÉå:Dgïr 9 ©JAJA 2003, ¢£ÁAPÀ:
8.9.2005gÀ°è ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ, ªÉÄÊ¸ÀÆgÀÄ, UÀÄ®âUÁð ªÀÄvÀÄÛ ¨É¼ÀUÁAUÀ¼À°è ¥ÁæzÉÃ²PÀ PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀÄUÀ¼À
ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ CªÀjUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¹§âA¢AiÀÄ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈd£É ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ C¢ü¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ CªÀ±ÀåPÀ wzÀÄÝ¥ÀrUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁr ¥ÁæzÉÃ²PÀ PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀÄUÀ½UÉ,
±Á¸À£À§zÀÞ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀ¨ÉÃPÁVzÉ.
«µÀAiÀÄªÀÅ vÀÄvÀÄð ¸ÀégÀÆ¥ÀzÁÝzÀÝjAzÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀ «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®ªÀÅ C¢üªÉÃ±À£ÀzÀ°è®èzÉÃ
EzÀÄÝzÀjAzÀ PÀ£ÁðlPÀ ¨sÀÆ-PÀzÀAzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ PÉ®ªÀÅ PÁ£ÀÆ£ÀÄUÀ¼À (wzÀÄÝ¥Àr) CzsÁåzÉÃ±À, 2006
(2006gÀ PÀ£ÁðlPÀ CzsÁåzÉÃ±À ¸ÀASÉå 5)£ÀÄß ªÉÄÃ°£À GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
¥ÀæSÁå¦¸À¯Á¬ÄvÀÄ.
(2007gÀ «zsÁ£À¸À¨sÉAiÀÄ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 7)

[¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 7£ÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ 2£ÉÃ ¥ÀnÖAiÀÄ 5 ªÀÄvÀÄÛ 18£ÉAiÀÄ £ÀªÀÄÆzÀ£ÉUÀ¼À CrAiÀÄ°è
§gÀÄvÀÛzÉ.]
XVII
2010gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 24.- PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993£ÀÄß,
(1) “¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁj” JA§ÄzÀ£ÀÄß ¥Àj¨sÁ¶¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ DvÀ£À
C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ½UÉ G¥À§AzsÀ PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV;
(2) ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ²ÃWÀæªÁV ªÀÄvÀÄÛ RavÀªÁV C¢ü¸ÀÆa¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ
gÁdåzÀ°è UÁææªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw
ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À°è «zÀå£Áä£À ªÀÄvÀ AiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï
gÁeï ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ°è DzsÀÄ¤PÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß
¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV;
(3) ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁdå ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è£À J¯Áè ªÀÄÆgÀÄ ºÀAvÀUÀ¼À°è, ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À°è CxÀªÁ
ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ ±ÉÃPÀqÁ LªÀvÀÛgÀµÀÄÖ «ÄÃ¸À¯ÁwUÁV G¥À§AzsÀ
PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV,-
- wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.
(2010gÀ «zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 03, PÀqÀvÀ ¸ÀASÉå ¸ÀAªÀå±ÁE 03 ±Á¸À£À 2010)
(¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 7£ÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ 2£ÉÃ ¥ÀnÖAiÀÄ 5£ÉAiÀÄ £ÀªÀÄÆzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄZÉÒÃzÀ 243r
CrAiÀÄ°è §gÀÄvÀÛzÉ.)
XVIII
2011gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 34.- F ªÀÄÄA¢£ÀªÀÅUÀ½UÁV JAzÀgÉ:-
(i) 1994gÀ jmï Cfð (¹«¯ï) ¸ÀASÉå 356gÀ°è PÀÈµÀÚªÀÄÆwð ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀgÀÄ «gÀÄzÀÞ ¨sÁgÀvÀ
¸ÀPÁðgÀ F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ¸À£Áä£Àå ¸ÀªÉÇÃðZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄªÀÅ ¤ÃrzÀ wÃ¥Àð£ÀÄß
eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV;
(ii) 13£ÉÃ PÉÃAzÀæ ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀzÀ ²¥sÁgÀ¸Àì£ÀÄß eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV,
-PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993£ÀÄß (1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 14)
wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.
(iii) PÉ®ªÀÅ EvÀgÀ C£ÀÄµÀAVPÀ wzÀÄÝ¥ÀrUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÁ ¥Àæ¸ÁÛ«¸À¯ÁVzÉ.
F «zsÉÃAiÀÄPÀªÀ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁdå (wzÀÄÝ¥Àr) CzsÁåzÉÃ±À, 2010gÀ (2010gÀ
PÀ£ÁðlPÀ CzsÁåzÉÃ±À 3) §zÀ¯ÁV vÀgÀ¯ÁVzÉ.
(2011gÀ «zsÁ£À¸À¨sÉAiÀÄ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå:6, PÀqÀvÀ ¸ÀASÉå:¸ÀAªÀå±ÁE 40 ±Á¸À£À 2010)
(¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 7£ÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ 2£ÉÃ ¥ÀnÖAiÀÄ 5£ÉÃ £ÀªÀÄÆzÀ£ÉAiÀÄ ºÁUÀÆ ¨sÁgÀvÀ
¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 243(r) C£ÀÄZÉÑÃzÀzÀrAiÀÄ°è §gÀÄvÀÛzÉ.)
XIX
2014gÀ wzÀÄÝ¥Àr C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 23.- PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993gÀ
136J ªÀÄvÀÄÛ 175J ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è, M§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, vÀ£Àß ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß PÀÄlÄA§zÀ AiÀiÁªÉÇ§â ¸ÀzÀ¸Àå£À
MqÉvÀ£ÀzÀ°ègÀÄªÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À §UÉÎ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß, gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ CxÀªÁ ¸ÀPÀëªÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ
ªÀÄÄAzÉ zÁR®Ä ªÀiÁqÀ®Ä «¥sÀ®£ÁzÀ°è, DvÀ£ÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ vÀAvÁ£ÉÃ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀÄ. DzÀgÉ
F ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¸ÀzÀ¸Àå£À «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÃ¼ÀÄªÀ §UÉÎ CxÀªÁ CºÀªÁ®£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±À
¤ÃqÀÄªÀ §UÉÎ AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß PÀ°à¹gÀÄªÀÅ¢®è. CzÀQÌAvÀ ºÉZÁÑV, ¸ÀzÀ¸ÀåvÀézÀ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄ«PÉ
PÀÄjvÀÄ ¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¥À§AzsÀ«gÀÄªÀÅ¢®è.
DzÀÝjAzÀ, CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå¤UÉ AiÀÄÄPÀÛ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ
ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.
DzÀÝjAzÀ F «zsÉÃAiÀÄPÀ,
(2013gÀ «zsÁ£À¸À¨sÉAiÀÄ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 22:, PÀqÀvÀ ¸ÀASÉå:¸ÀAªÀå±ÁE 50 ±Á¸À£À 2013)
(¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 7£ÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ 2£ÉÃ ¥ÀnÖAiÀÄ 5£ÉAiÀÄ £ÀªÀÄÆzÀ£ÉAiÀÄrAiÀÄ°è §gÀÄvÀÛzÉ.)
XX
2015gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 17.- PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993PÉÌ (1993gÀ
PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 14) F ªÀÄÄA¢£À G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À¯ÁVzÉ.
JAzÀgÉ:-
1) ²æÃ gÀªÉÄÃ±ï PÀÄªÀiÁgï. «zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ ¸À£Áä£Àå ¸ÀzÀ¸ÀågÀ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ°è£À G£ÀßvÀªÀÄlÖzÀ
vÀdÕ ¸À«ÄwAiÀÄÄ ²¥sÁgÀ¸ÀÄì ªÀiÁrzÀAvÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß LzÀÄ ªÀµÀðUÀ½UÉ
ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
2) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ
«ÄÃ¸À°j¸ÀzÀ ¥ÀæªÀUÀðzÀ «ÄÃ¸À¯ÁwAiÀÄ ¸ÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ºÀvÀÄÛ ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉUÉ
ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
3) ¥ÀAZÁAiÀÄw ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À°è PÀqÁØAiÀÄ ªÀÄvÀzÁ£ÀPÁÌV G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄßPÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
4) J¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ CzsÀðzÀµÀÄÖ «ÄÃ¸À¯ÁwUÁV G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß
PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ,
XXI
2015gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 44.- ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À®Ä ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß

“UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï”ªÀ£ÁßV ±ÀPÀÛUÉÆ½¸ÀÄªÀ ¸ÁA«zsÁ¤PÀ d£ÁzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß C£ÀÄªÁ¢¸ÀÄªÀ PÁgÀtÂÃ¨sÀÆvÀ
§zÀÞvÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÄdÄªÁvÀÄUÉÆ½¸À¯ÁVzÉ.
2014-15gÀ DAiÀÄªÀåAiÀÄ ¨sÁµÀtzÀ 277£ÉÃ PÀArPÉ “ªÀÄºÁvÁäUÁA¢üfAiÀÄªÀgÀ UÁæªÀÄ ¸ÀégÁdåzÀ
PÀ£À¸À£ÀÄß £À£À¸ÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ £ÀªÉÄä®ègÀ DzÀå PÀvÀðªÀå”
ªÀiÁ£Àå ªÀÄÄRåªÀÄAwæAiÀÄªÀgÀÄ gÁdåPÉÌ ªÀiÁrzÀ ªÁUÁÝ£ÀªÀ£ÀÄß F ¤nÖ£À°è PÀæªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
ZÁ®£É ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ. EzÀgÀAvÉ, ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄUÀæªÁV §®¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV C¹ÛvÀézÀ°ègÀÄªÀ
ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ CzsÀåAiÀÄ£ÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ²¥sÁgÀ¸ÀÄì ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ
PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ²æÃ gÀªÉÄÃ±À PÀÄªÀiÁgÀ, «zsÁ£À¸À¨sÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁf ¸À¨sÁzsÀåPÀëgÀÄ, PÀ£ÁðlPÀ
«zsÁ£À¸À¨sÉ, EªÀgÀ £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è vÀdÕgÀ ¸À«ÄwAiÉÆAzÀ£ÀÄß gÀa¹vÀÄÛ.
¸À«ÄwAiÀÄÄ vÀdÕgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÁVzÁgÀgÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ¸ÀgÀtÂ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¹vÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß
ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹vÀÄ. ¸ÀaªÀ ¸ÀA¥ÀÄl G¥À¸À«ÄwAiÀÄÄ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¹vÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀ
¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄPÉÌ wzÀÄÝ¥ÀrUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¸ÁÛ¦¹vÀÄ.
UÁæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀAiÀÄ, ±ÉÆÃµÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÁådåUÀ½AzÀ ªÀÄÄPÀÛUÉÆ½¸À®Ä, ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ
DvÀäUËgÀªÀ ªÀÄvÀÄÛ WÀ£ÀvÉ¬ÄAzÀ §zÀÄPÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß §®¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV,
UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ¥ÀjuÁªÀÄPÁj C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ UÁæ«ÄÃt d£ÀgÀ fÃªÀ£ÀªÀÄlÖªÀ£ÀÄß
ªÀÈ¢Þ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ wzÀÄÝ¥ÀrUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¸ÁÛ«¹zÉ.
°AUÀ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¸À®Ä ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ£ÀÄß ¸À§®UÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ, §AiÀÄ®Ä §»zÉð¸É,
±ÉÆÃµÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ vÁgÀvÀªÀÄåUÀ¼ÀAvÀºÀ zÀÄgÁZÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀÄÆð®UÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¥ÀæªÀÄÄRªÁV ¸ÁªÀiÁfPÀ
zÀÄ§ð®ªÀUÀðUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£Àå d£ÀgÀ£ÀÄß §®¥Àr¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÁªÁ¢ ¸ÀªÀiÁdzÉqÉUÉ zÁj
vÉÆÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
«zsÉÃAiÀÄPÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR CA±ÀUÀ¼ÀÄ F ªÀÄÄA¢£ÀAwªÉ:-

1) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸Àé-DqÀ½vÀzÀ vÀvÀéªÀ£ÀÄß vÀgÀÄªÀÅzÀPÉÌ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
²Ã¶ðPÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ JA§ÄzÁV
ªÀÄgÀÄºÉ¸Àj¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ.
2) ¥ÀæeÁ¥Àæ¨sÀÄvÀézÀ vÀ¼ÀºÀAvÀ¢AzÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß §®¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ d£ÀªÀ¸Àw, d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁzÀ
¥ÀjPÀ®à£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀgÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ.
3) CªÀÅUÀ¼À CUÀvÀå, vÉÆAzÀgÉUÀ¼ÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ DyðPÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÀtPÁ¸ÀÄ C©üªÀÈ¢Ý
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À DzÀåvÉÉAiÀÄ£ÀÄß UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ºÁUÀÆ d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è
C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À¨ÉÃPÁzÀ ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À ªÀÄÄA¢qÀÄªÀÅzÀPÉÌ d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁ, ªÁqÀð ¸À¨sÁ ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ ¸À¨sÁUÀ½UÉ ºÉaÑ£À ¥ÁæªÀÄÄRåvÉ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁ, ªÁqÀð ¸À¨sÁ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ
¸À¨sÁUÀ¼À DzÀåvÉAiÀÄ ªÀiË®å ¤tð¬Ä¸À®Ä ¤¢ðµÀÖ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
CªÀÅUÀ½UÉ ªÀ»¸À¯ÁVzÉ.
4) UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï£À ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¤ÃwAiÀÄ
¤zÉÃð±À£ÁvÀäPÀ vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀ¯ÁUÀÄwÛzÉ.
5) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ
G¥À§AzsÀªÉÇAzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
6) gÁdå DyðPÀ DAiÉÆÃUÀzÀ ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À «PÉÃA¢æPÀgÀtªÀ£ÀÄß
206£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtªÀÅ PÀ°à¹zÉ ªÀivÀÄÛ ±ÉÃPÀqÁ 20QÌAvÀ PÀrªÉÄAiÀÄ®èzÀ C£ÀÄzÁ£ÀªÀÅ ªÀÄÄPÀÛ
C£ÀÄzÁ£ÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
7) ¥ÀæPÀgÀt 43©, 136J, 175J DqÀ½vÀzÀ J¯Áè ºÀAvÀUÀ¼À®Æè ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹zÀÄÝ,
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À D¹ÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÁ¬ÄvÀéUÀ¼À WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄUÉÆ½¹zÉ.
8) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwAiÀÄ ªÀåQÛUÁV «ÄÃ¸À°lÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À°è D ¥ÀæªÀUÀðzÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ®¨sÀå«gÀ¢zÀÝ°è,
C£ÀÄ¸ÀÆavÀ §ÄqÀPÀnÖ£À ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÁUÀÆ «¥ÀAiÀiÁðAiÀÄªÁV vÀÄA§®Ä MAzÀÄ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß
ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
9) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¹zÀ PÉ®¸ÀzÀ ªÀiË®åzÀ ±ÉÃPÀqÀ ºÀvÀÛQÌAvÀ
PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀµÀÄÖ PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃrgÀÄªÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀV£À ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆAqÀ ¸Àé¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀªÀÄÆºÀUÀ½UÉ “ ¸ÁªÀÄÄzÁ¬ÄPÀ UÀÄwÛUÉ (Community contract)
AiÀÄ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV 60 © ¥ÀæPÀgÀtªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸À®Ä GzÉÝÃ²¹zÉ.
10) ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï DAiÀÄÄPÁÛ®AiÀÄ (Commissionerate)zÀ ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ 232J

¥ÀæPÀgÀtªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï DqÀ½vÀ ¸ÉÃªÉ ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ 232 © ¥ÀæPÀgÀtªÀ£ÀÄß
¸ÉÃj¹zÉ.
11) ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À PÉÆæÃrüÃPÀgÀtªÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¸À®Ä zÀÈ¶×PÉÆÃ£À
ªÀÄvÀÄÛ QæAiÀiÁ £ÀPÁ±É(Activity Mapping) «£Áå¸ÀUÉÆ½¹zÉ.
12) UÁæªÀÄUÀ¼À°è zÀªÀÄ¤vÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀÄ½vÀPÉÆÌ¼ÀUÁzÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ ÇÀàç±ÀåvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ §»µÁÌgÀzÀ
¨ÉzÀjPÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆÃUÀ¯Ár¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ªÉÄÃ°£À ¯ÉÊAVPÀ zËdð£Àå ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß
±ÀÆ£ÀåUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
13) PÁ®«Äw (Time Bond) ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ¸ÉÃªÁ ¤ÃrPÉ ªÀåªÀ¸ÉÜ(Effective Service
Mechanism)UÉ PÀÄAzÀÄPÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß gÀa¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ.
14) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄzÀ CUÀvÀåUÀ½UÁV f¯Áè AiÉÆÃd£Á ªÀÄAqÀ½UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå AiÉÆÃd£Á
ªÀÄAqÀ½UÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ ªÀÄÄSÁAvÀgÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ°è UÁæªÀÄ
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀ¼ÀªÀÄlÖ¢AzÀ ªÉÄÃ®älÖPÉÌ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
15) ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ gÁd¸Àé GvÁàzÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ¸ÀdÄÓUÉÆ½¸ÀÄ«PÉUÁV 199£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀt.
16) D£ÀÄµÀAVPÀ wzÀÄÝ¥ÀrUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ DqÀ½vÁvÀäPÀ zÀÈ¶ÖPÉÆÃ£À¢AzÀ CªÀ±ÀåPÀªÁUÀÄªÀ wzÀÄÝ¥ÀrUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁVzÉ.

- - - -
1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 14

(1993gÀ K¦æ¯ï 30£ÉÃ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ PÀ£ÁðlPÀ gÁdå¥ÀvÀæzÀ «±ÉÃµÀ ¸ÀAaPÉAiÀÄ°è ªÉÆzÀ®Ä ¥ÀæPÀlªÁVzÉ)
PÀ£ÁðlPÀ 1[UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï]1 C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993
(1993gÀ K¦æ¯ï 30£ÉÃ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ gÁdå¥Á®gÀ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁVzÉ).
(1995gÀ 10, 1996gÀ 9, 1996gÀ 17, 1997gÀ 1, 1997gÀ 10, 1997gÀ 29, 1998gÀ 29, 1999gÀ 10, 1999gÀ
21, 2000zÀ 8, 2000zÀ 11, 2001gÀ 30, 2003gÀ 8, 2003gÀ 37, 2007gÀ 17, 2010gÀ 24
2011gÀ 34, 2014gÀ 23, 2015gÀ 17 ªÀÄvÀÄÛ 2015gÀ 44 EzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀiÁzÀAvÉ)
1
[F ªÀÄÄA¢£ÀªÀÅUÀ½UÁV, JAzÀgÉ:-
(i) ¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ 73£ÉÃ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀªÀ£ÀÄß FqÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ d£ÀgÀÄ
ºÉaÑ£À jÃwAiÀÄ°è UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï£À, ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄªÀiÁqÀ½vÀzÀ WÀlPÀUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¹ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À®Ä
UÁæªÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ºÀAvÀUÀ¼À°è ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¤PÁAiÀÄUÀ¼ÉÆA¢UÉ ªÀÄÆgÀÄ ºÀAvÀzÀ°è
¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV;
(ii) UÁæ«ÄÃt d£ÀgÀ fÃªÀ£ÀªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¸À®Ä UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV;
(iii) UÁæ«ÄÃt PÀ£ÁðlPÀªÀ£ÀÄß ªÁådå ªÀÄÄPÀÛ, ±ÉÆÃµÀuÉ ªÀÄÄPÀÛ, ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀAiÀÄ ªÀÄÄPÀÛ,
¸ÀªÀiÁ£ÀvÁªÁ¢ gÁdåªÀ£ÁßV ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV;
(iv) UÁæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß §AiÀÄ®Ä §»zÉð¸É ªÀÄÄPÀÛªÁzÀ ¸ÀéZÀÒ UÁæªÀÄUÀ¼À£ÁßV ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV;
(v) ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ£ÀÄß ¸À±ÀPÀÛUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ °AUÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV
¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß §® ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV;
(vi) DyðPÀ C¨sÀÄåzÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¸À®Ä ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV
ªÀAavÀgÁzÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ «ÄÃ¸À¯ÁwAiÀÄ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(vii) DyðPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ UÁæ«ÄÃt d£ÀgÀ §zÀÄPÀÄUÀ¼À°è ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ DzÁAiÀÄ
ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ £ÁUÀjPÀ ªÀÄÆ® ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹ fÃªÀ£ÀªÀÄlÖªÀ£ÀÄß
ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV;
(viii) ¸ÀÈd£À²Ã®, ºÉªÉÄäAiÀÄ, ¸ÁéªÀ®A©, ¸ÀA¥ÀzÀãjvÀ, vÀÈ¥ÀÛ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀÄgÀ¸Àå ¸ÀªÀiÁdªÀ£ÀÄß
¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV;
(ix) d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÉ, ªÁqïð ¸À¨sÁ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ aAvÀ£À ªÀÄAxÀ£À
ªÉÃ¢PÉUÀ¼ÀAvÉ §¼ÀPÉ ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ £ÉÃgÀªÁV ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀAvÉ ªÀiÁr d£ÀgÀ zÀ¤, ¤Ãw gÀZÀ£É PÁAiÀÄðzÀ°è,
¥ÀæeÁ¥Àæ¨sÀÄvÀé ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¥Àæ¨sÀÄUÀ¼ÉÃ DVgÀÄªÀ d£ÀgÉÃ DqÀ½vÀzÀ°è ¥ÀæwzsÀé¤¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ, CªÀPÁ±À
PÀ°à¹ D ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄºÁvÁä UÁA¢üÃfAiÀÄªÀgÀ PÀ£À¹£À UÁæªÀÄ¸ÀégÁdå ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV,
- UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV G¥À§AzsÀ PÀ°à¸À®Ä MAzÀÄ
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ.]1
¨sÁgÀvÀ UÀtgÁdåzÀ £À®ªÀvÁß®Ì£ÉÃ ªÀµÀðzÀ°è EzÀÄ PÀ£ÁðlPÀ gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®¢AzÀ F
ªÀÄÄA¢£ÀAvÉ C¢ü¤AiÀÄ«ÄvÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ:Š
1. 2015gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 44gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 25.02.2016jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
CzsÁåAiÀÄ - I
¥ÁægÀA©üPÀ
1. aPÀÌ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁægÀA¨sÀ.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ 2[UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï]2 C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993 JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) EzÀÄ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ 1[¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ]1 eÁjUÉ

§gÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¢£ÁAPÀUÀ¼À£ÀÄß
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
1. F C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀÅ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 1A-A5-1993jAzÀ eÁjUÉ §A¢zÉ.
2. CxÀð «ªÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è, ¸ÀAzÀ¨sÀðPÉÌ ¨ÉÃgÉ CxÀðzÀ CUÀvÀå EgÀ¢zÀÝgÉ,Š

(1) ``C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÆµÀ£Àgï'' JAzÀgÉ, gÉ«£ÀÆå G¥ÀŠ«¨sÁUÀzÀ C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÆµÀ£Àgï;
1
[(2)``»AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ'' JAzÀgÉ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è «ÄÃ¸À¯ÁwAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV PÁ®PÁ®PÉÌ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ
``J'' ªÀÄvÀÄÛ ``©'' ¥ÀæªÀUÀðUÀ¼ÉA§ÄzÁV ªÀVðÃPÀj¸À§ºÀÄzÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ C¢ü¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ ªÀUÀð
CxÀªÁ ªÀUÀðUÀ¼À £ÁUÀjPÀgÀÄ;]1
1. 1995gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 10gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 13-01-1995 jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(3) ``PÀlÖqÀ'' JA§ÄzÀgÀ°è ªÀÄ£É, ºÉÆgÀŠªÀÄ£É, CAUÀr, PÉÆnÖUÉ, GUÁæt, PÁAiÀiÁðUÁgÀ, ªÉÄÃ®Ñ¥ÀàgÀ,
µÉqï, UÀÄr¸À®Ä CxÀªÁ ªÀiÁ£ÀªÀ ªÁ¸ÀPÁÌV CxÀªÁ ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀiÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ EvÀgÀ DªÀgÀtUÀ¼ÀÄ
M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆÃqÉ, DªÀgÀt UÉÆÃqÉ, ¨ÉÃ°, ªÀgÁAqÀ, dUÀ°, ªÉÄÃ®Ä¥ÁAiÀÄ, ¨ÁV®ªÉÄnÖ®Ä
ªÀÄvÀÄÛ CAxÀªÀÅ M¼ÀUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ;
(4) ``ªÀåªÀºÁgÀ'' JA§ÄzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁå¥ÁgÀ, ªÁtÂdå CxÀªÁ vÀAiÀiÁjPÉ CxÀªÁ ªÁå¥ÁgÀ,
ªÁtÂdå CxÀªÁ vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ ¸ÁºÀ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ CxÀªÁ ªÁå¥ÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜ M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
(5) ``DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£À'' JAzÀgÉ, PÁ® PÀ¼ÉzÀÄºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀjAzÀ®èzÉ ¨ÉÃgÉ jÃw¬ÄAzÁUÀÄªÀ SÁ°
¸ÁÜ£À;
(6) ``ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj'' JAzÀgÉ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁj;
(7) ``PÀ«ÆµÀ£Àgï'' JAzÀgÉ, 1[¥ÁæzÉÃ²PÀ PÀ«ÄÃµÀ£Àgï]1 CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀr PÀ«ÆµÀ£Àgï
CªÀgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀªÀÅ £ÉÃ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ EvÀgÀ C¢üPÁj;
1.2007gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 17gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 5-1-2007jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(8) ``PÀA¥À¤'' JAzÀgÉ, 1956gÀ PÀA¥À¤UÀ¼À C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è (1956gÀ PÉÃAzÀæ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 2) CxÀð
«ªÀgÀuÉ ¤ÃrgÀÄªÀ PÀA¥À¤ CxÀªÁ 1959gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀUÀ¼À C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀr (1959gÀ
PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 11) £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀªÁzÀ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤UÀ«ÄvÀªÁVgÀ° CxÀªÁ E®è¢gÀ°,
PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ°è ªÀåªÀºÁgÀ ¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥sÀªÀiïð CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ¼À ¸ÀAWÀ M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
(9) ``qÉ¥Àån PÀ«ÆµÀ£Àgï'' JAzÀgÉ, f¯ÉèAiÀÄ qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï;
1
[(9J) “UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ” JAzÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ «ªÁzÀUÀ¼À£ÀÄß C¢ü«ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸À®Ä C¢üPÁgÀ
ªÁå¦ÛAiÀÄÄ¼Àî UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ, »jAiÀÄ ¹«¯ï £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±ÀgÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀÅ
CxÀªÁ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ¨sÁUÀªÀÅ AiÀiÁªÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À ªÁå¦ÛUÉ §gÀÄªÀªÉÇÃ D
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV AiÀiÁªÀ f¯Áè £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±ÀgÀ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛUÉ M¼À¥ÀqÀÄvÀÛªÉÇÃ D
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ «ªÁzÀUÀ¼À C¢ü«ZÁgÀuÉUÁV C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀ f¯Áè £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±ÀgÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ.]1
1. 2015gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 44gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 25.02.2016jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(10) ``f¯Éè '' JAzÀgÉ, gÉ«£ÀÆå f¯Éè;
(11) `ÀiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀzÀ ¤ªÀiÁðt CxÀªÁ ¥ÀÅ£Àgï ¤ªÀiÁðt CxÀªÁ «¸ÀÛgÀuÉ '' JA§ÄzÀgÀ°è,Š
(i) AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀPÉÌ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄªÀ ªÀÄÄRå §zÀ¯ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ «¸ÀÛgÀuÉ;
(ii) ªÀÄÆ®vÀB ªÀiÁ£ÀªÀ ªÁ¸ÀPÁÌV ¤«Äð¹gÀ¢zÀÝ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß, gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è

ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁ£ÀªÀ ªÁ¸ÀzÀ ¸ÀÜ¼ÀªÁV ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iii) ªÀiÁ£ÀªÀ ªÁ¸ÀzÀ MAzÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÁßV
¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iv) ªÀiÁ£ÀªÀ ªÁ¸ÀzÀ JgÀqÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀrªÉÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÁßV
(v) M¼À ZÀgÀAr ªÀåªÀ¸ÉÜ CxÀªÁ £ÉÊªÀÄð®å ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À°è §zÀ¯ÁªÀuÉ GAlÄªÀiÁqÀÄªÀAxÀ
CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÀzÀævÉUÉ ªÀÄÄRåªÁV ¨ÁzsÀPÀ GAmÁUÀÄªÀ ºÁUÉ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥ÁðlÄ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(vi) AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀPÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉÆoÀrUÀ¼ÀÄ, PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ, ºÉÆgÀŠªÀÄ£É CxÀªÁ EvÀgÀ
gÀZÀ£ÉUÀ¼À ¸ÉÃ¥ÀðqÉ;
(vii) ªÀÄÆ®vÀB AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼À CxÀªÁ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß zsÁ«ÄðPÀ ¥ÀÇeÉUÁV CxÀªÁ ¥À«vÀæ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV PÀ°à¹gÀ¢zÀÝ°è CxÀªÁ ¤«Äð¹gÀ¢zÀÝ°è CAxÀ ¸ÀÜ¼À CxÀªÁ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß
gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ CAxÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV §¼À¸À®Ä
(viii) UÉÆÃqÉUÀ¼À CxÀªÁ PÀlÖqÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ EgÀÄªÀ SÁ° eÁUÀPÉÌ ªÉÄÃ¯ÁáªÀtÂ CxÀªÁ ºÉÆ¢PÉ
ºÁPÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤«Äð¹zÀAxÀ gÀZÀ£ÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ D eÁUÀPÉÌ ªÉÄÃ¯ÁáªÀtÂ CxÀªÁ
ºÉÆ¢PÉ ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ;
(ix) AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÆ®vÀB ªÀÄ½UÉ, CAUÀr, GUÁæt CxÀªÁ UÉÆÃqË£ï EªÀÅUÀ¼À
G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁÌV ¤«Äð¹gÀ¢zÀÝ°è D PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß CAxÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁÌV §¼À¸À®Ä CxÀªÁ
¥ÀæwPÀæªÀÄzÀ°è §¼À¸À®Ä ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(x) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ©Ã¢ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄUÉ ¸ÉÃjzÀAwgÀÄªÀ UÉÆÃqÉAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£À°è D ©Ã¢
CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ°£À ºÀPÀÄÌ ¤»vÀªÁVgÀ¢zÀÝgÉ, CAxÀ UÉÆÃqÉAiÀÄ°è ¨ÁV®£ÀÄß
¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¨ÁV°¤AzÀ ©Ã¢ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄUÉ ºÁ¢ PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ,
1
[(xi) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀzÀ ªÉÄÃ¯ÁÒªÀtÂAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ
PÁA¥ËAqï£À M¼ÀVgÀÄªÀ ¨sÀÆ¨sÁUÀzÀ°è (Platform) CxÀªÁ D PÀlÖqÀPÉÌ
ºÉÆA¢PÉÆArgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è ºÉÆÃrðAUï CxÀªÁ ªÉÆ¨ÉÊ¯ï lªÀgÀ£ÀÄß
¤°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ.]1
ŠEªÀÅUÀ¼ÀÄ M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛªÉ;
(12) ``PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj'' JAzÀgÉ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð ¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj;
(13) ``PÁSÁð£É'' JAzÀgÉ, 1948gÀ PÁSÁð£ÉUÀ¼À C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è (1948gÀ PÉÃAzÀæ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 13)
CxÀð «ªÀgÀuÉ ¤ÃrgÀÄªÀ PÁSÁð£ÉAiÉÄÃ C®èzÉ, ªÀiÁ£ÀªÀ E®èªÉ ¥ÁætÂ ±ÀQÛAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ GvÁàzÀ£É
ªÀiÁrgÀzÀ, AiÀiÁAwæPÀªÁV gÀªÁ¤¹zÀ GV, ¤ÃgÀÄ, vÉÊ® C¤®, «zÀÄåvï CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ jÃwAiÀÄ
±ÀQÛAiÀÄ ¸ÀºÁAiÀÄ¢AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ OzÀå«ÄPÀ vÀAiÀiÁjPÁ CxÀªÁ ªÁå¥ÁgÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß
£ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄwÛzÉAiÉÆÃ C°è£À ¥ÁæPÁgÀUÀ¼ÀÆ M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ DªÀgÀtUÀ¼ÀÄ;
(14) ``¸ÀPÁðgÀ'' JAzÀgÉ, gÁdå ¸ÀPÁðgÀ;
(15) `ÙÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw'' JAzÀgÉ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÁÜ¦¹gÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw;
1
[(16) “UÁæªÀÄ ¸À¨sÁ” JAzÀgÉ, UÁæªÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ M¼ÀUÉ EgÀÄªÀ UÁæªÀÄPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖUÀ¼À°è £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀgÁVgÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ MAzÀÄ ¤PÁAiÀÄ.]1
1
[(16J) “d£ÀªÀ¸Àw” JAzÀgÉ, UÁæªÀÄzÀ ¥Àj«ÄwAiÀÄ ºÉÆgÀUÉ EgÀÄªÀ MAzÀÄ £ÀÆgÀjAzÀ
ªÀÄÄ£ÀÆßgÉÊªÀvÀÄÛ d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ¼Àî ¸ÀtÚ ªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±À CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÉ¸Àj¤AzÀ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄªÀ, EvÀgÀ
¸ÀtÚ ªÀ¸Àw ¸ÀªÀÄÆºÀ (hamlet) CxÀªÁ CAxÀ ¸ÀtÚ ªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±À (small settlement) CxÀªÁ ¸ÀtÚ
ªÀ¸Àw ¸ÀªÀÄÆºÀUÀ¼À UÀÄA¥ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 3£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ºÁUÉ C¢ü¸ÀÆavÀªÁzÀÄzÀÄ;
(16©) “d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁ” JAzÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°ègÀÄªÀ d£ÀªÀ¸ÀwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è
£ÉÆÃAzÁ¬Ä¹gÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ MAzÀÄ ¤PÁAiÀÄ.]1
(17) ``DgÉÆÃUÁå¢üPÁj'' JAzÀgÉ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ¤AiÉÆÃfvÀ£ÁzÀ
DgÉÆÃUÁå¢üPÁj ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ AiÀiÁªÀ C¢üPÁj E®è¢zÀÝgÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÁ®ÆèPÀÄ CxÀªÁ f¯ÉèAiÀÄ ªÉÄÃ¯É
C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¸ÀPÁðj DgÉÆÃUÁå¢üPÁj;
(18) ``¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀ'' JAzÀgÉ, «ÄzÀÄ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «ÄzÀÄ¼ÀÄ§½îAiÀÄ dégÀ, ¹ÃvÁ¼À ¹qÀÄ§Ä, PÁ®gÀ,
r¦üÛÃjAiÀiÁ, «µÀªÀÄ ²ÃvÀdégÀ, ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ E£ï¥sÀÇèAiÀÄAeÁ, PÀÄµÀ× gÉÆÃUÀ, zÀqÁgÀ, ¥ÉèÃUÀÄ, gÉÃ©¸ï, PÉAdégÀ,
¹qÀÄ§Ä, PÀëAiÀÄ, mÉÊ¥sÀ¸ï dégÀ, ¨ÉÆPÉÌgÉÆÃUÀ CxÀªÁ F §UÉÎ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV gÁeÁåzÀåAvÀ CxÀªÁ
C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ gÁdåzÀ ¨sÁUÀ CxÀªÁ ¨sÁUÀUÀ¼À°è C¢ü¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ gÉÆÃUÀ;
(19) ``¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄ'' JAzÀgÉ, ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÀjAzÁV CxÀªÁ CzÀÄ
¤»vÀªÁVgÀÄªÀÅzÀjAzÁV AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ, D ¨sÀÆ«ÄAiÀÄÄ EgÀÄªÀAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ZÁ°ÛAiÀÄ°ègÀÄªÀ
PÀAzÁAiÀÄ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¤UÀ¢¥Àr¹zÀAvÉ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ¹éÃPÀj¹zÀ CxÀªÁ
PÉÆÃgÀ§ºÀÄzÁzÀ J®è ªÉÆvÀÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ;
(2A) ``¥Á¬ÄSÁ£É ªÀÄ£É'' JA§ÄzÀgÀ°è ±ËZÁ®AiÀÄ, ±ËZÀUÀøºÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆvÀæ¸ÀÜ¼À M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
(21) ``¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀ'' JA§ÄzÀgÀ°è F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PÁ¥ÉÇðÃgÉÃµÀ£ï, ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì¯ï, f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, 1[¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄw, PÉÊUÁjPÁ G¥ÀŠ£ÀUÀgÀ]1,
C©üªÀø¢Þ ªÀÄAqÀ°, £ÀUÀgÀ C©üªÀø¢Þ ¥Áæ¢üPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¥Áæ¢üPÁgÀ M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
1. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 20-10-1997jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(22) ``ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ'' JAzÀgÉ, ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß J°è ¸ÁªÀðd¤PÀªÁV ªÀiÁgÁlPÁÌV
EqÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ, J°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CxÀªÁ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀªÁV PÀ¤µÀ× ¥ÀPÀë £Á®ÄÌ CAUÀrUÀ¼ÀÄ, ªÀÄ½UÉUÀ¼ÀÄ
CxÀªÁ µÉqÀÄØUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ CxÀªÁ PÀ¤µÀ× ¥ÀPÀë ºÀvÀÄÛ ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÁlPÁÌV
vÀgÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D ¸ÀÜ¼À;
(23) ``G¥ÀzÀæªÀ'' JA§ÄzÀgÀ°è UÁAiÀÄ, C¥ÁAiÀÄ, QgÀÄPÀÄ¼ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ zÀø¶Ö ±ÀQÛ, WÁæt±ÀQÛ CxÀªÁ
±ÀæªÀt ±ÀQÛUÉ QjQjAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ «±ÁæAw CxÀªÁ ¤zÉæUÉ vÉÆAzÀgÉAiÀÄ£ÀÄß GAlÄªÀiÁqÀÄªÀ CxÀªÁ
GAlÄªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ CxÀªÁ ¥ÁætPÉÌ C¥ÁAiÀÄPÁjAiÀiÁzÀ CxÀªÁ C¥ÁAiÀÄPÁjAiÀiÁUÀ§ºÀÄzÁzÀ CxÀªÁ
¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå CxÀªÁ ¸ÀéwÛUÉ CxÀªÁ CPÀÌ¥ÀPÀÌzÀ°è ªÁ¹¸ÀÄwÛgÀÄªÀ d£À¸ÁªÀiÁ£ÀågÀ CxÀªÁ
¸ÁªÀðd¤PÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAvÀºÀ CªÀPÁ±À ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼À DgÉÆÃUÀå CxÀªÁ ¸ÀéwÛUÉ
ºÁ¤PÁgÀPÀªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄð, ¯ÉÆÃ¥À, ¸ÀÜ¼À CxÀªÁ ªÀ¸ÀÄÛ M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
(24) ``ÇÀºÀå CxÀªÁ C¥ÁAiÀÄPÀgÀ ªÁå¥ÁgÀ'' JAzÀgÉ, fÃªÀ, DgÉÆÃUÀå CxÀªÁ D¹ÛUÉ
C¥ÁAiÀÄPÁjAiÀiÁzÀ, 67£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀr ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢ü¸ÀÆa¸ÀÄªÀ CxÀªÁ G¥ÀzÀæªÀªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀ
¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁå¥ÁgÀ, ªÀåªÀºÁgÀ CxÀªÁ GzÀåªÀÄ;
(25) ``C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ'' JAzÀg,É AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«Ä CxÀªÁ PÀlÖqÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀzÀ ªÁ¸ÀÛ«PÀ
¸Áé¢üÃ£ÀvÉ ºÉÆA¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ ªÁ¸ÀÛ«PÀ ¸Áé¢üÃ£ÀvÉ ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀiÁ°ÃPÀ ªÀÄvÀÄÛ
¨ÁrUÉzÁgÀ CxÀªÁ ¯ÉÊ¸À£ÀÄìzÁgÀ£À£ÀÄß, CAxÀ ¨ÁrUÉzÁgÀ CxÀªÁ ¯ÉÊ¸À£ÀÄìzÁgÀ£ÀÄ ¨ÁrUÉAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä §zÀÞ£ÁVgÀ° CxÀªÁ E®è¢gÀ°, M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
(26) ``ÇÀºÀåPÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛ'' JA§ÄzÀgÀ°è ºÉÆ®¸ÀÄ, UÁæªÀÄ¸ÁgÀ, PÉÆZÉÑ, ªÀÄ£ÉAiÀÄ PÀ¸À ªÀÄvÀÄÛ CVzÀ J¯É
ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆUÉ¸ÉÆ¥ÀÅà M¼ÀUÉÆAqÀ GUÀÄ¼ÀÄ, CrUÉ ªÀÄ£ÉAiÀÄ CxÀªÁ PÉÆnÖUÉAiÀÄ PÀ¸À, MqÉzÀ UÁdÄUÀ¼À CxÀªÁ
ªÀÄtÂÚ£À ¥ÁvÉæUÀ¼À ZÀÆgÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÄgÀÄPÀ®Ä UÀÄ¥Éà ªÀÄvÀÄÛ gÀ¢Ý PÁUÀzÀ M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
(27) ``ªÀiÁ°ÃPÀ'' JA§ÄzÀgÀ°è vÀvÁÌ®zÀ°è vÀ£Àß ¸ÀéAvÀ ¯ÉPÀÌzÀ°è CxÀªÁ KeÉAmïì, j¹ÃªÀgï CxÀªÁ
læ¹ÖAiÀiÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«Ä CxÀªÁ PÀlÖqÀ CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀzÀ ¨ÁrUÉAiÀÄ£ÀÄß ¹éÃPÀj¸ÀÄªÀ
CxÀªÁ ¨sÀÆ«Ä CxÀªÁ PÀlÖqÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ¨ÁrUÉzÁgÀ¤UÉ ¨ÁrUÉUÉ PÉÆnÖzÀÝgÉ ¨ÁrUÉAiÀÄ£ÀÄß
¹éÃPÀj¸ÀÄªÀ ªÀåQÛ M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
(28) ``¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±À'' JAzÀgÉ 4£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀr ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±À JAzÀÄ WÉÆÃ¶¹gÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæzÉÃ±À;
1
[28-J)``¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁj'' JAzÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ
C¢üPÁj;'] 1
3 2
[ [(28©) “¥ÀAZÁAiÀÄw ¹§âA¢” JAzÀgÉ, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï DqÀ½vÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ°è EgÀÄªÀ
ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrzÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¹§âA¢;
(28¹) "dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À £ÀPÉë" JAzÀgÉ, "¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è
ºÉÆA¢gÀ§ºÀÄzÁzÀ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À «ªÀgÀªÁzÀ ¥ÀnÖ;"
(28r) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è §¼À¹gÀÄªÀ “jl¤ðAUï D¦üÃ¸Àgï”, “C¹¸ÉÖAmï jl¤ðAUï D¦üÃ¸Àgï”,
“¦æ¸ÉÊrAUï D¦üÃ¸Àgï” ªÀÄvÀÄÛ “¥ÉÆÃ°AUï D¦üÃ¸Àgï” JA§ ¥ÀzÀUÀ½UÉ, gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ
¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ D J®è ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ d£ÀvÁ ¥Áæw¤zsÀå
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1951gÀ°è (1951gÀ PÉÃAzÀæ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 43) CªÀÅUÀ½UÉ PÉÆnÖgÀÄªÀ CxÀðUÀ¼À£ÉßÃ
ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ]2]3
1. 2010gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 24gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 23-07-2010 jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(29) ``d£À¸ÀASÉå'' JAzÀgÉ, PÀ¼ÉzÀ ¸À® d£ÀUÀtwAiÀÄ°è PÀAqÀÄPÉÆArgÀÄªÀ ºÁUÀÆ CzÀPÉÌ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ¸ÀÄ¸ÀAUÀvÀ CAQ CA±ÀUÀ¼À°è ¥ÀæPÀn¹gÀÄªÀ d£À¸ÀASÉå;
(3A) ``SÁ¸ÀV ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ'' JAzÀgÉ, ¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ®èzÀ EvÀgÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ;
(31) ``¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ'' JAzÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ MqÉvÀ£ÀzÀ°ègÀÄªÀ CxÀªÁ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ Dfð¹zÀ, ¤«Äð¹zÀ, £ÀqÉ¹PÉÆAqÀÄ §gÀÄwÛgÀÄªÀ CxÀªÁ ¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ;
(32) ``¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀÜ¼À'' JAzÀgÉ, CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀÅ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁVgÀ° CxÀªÁ E®è¢gÀ° ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ §¼ÀPÉUÉ CxÀªÁ G¥ÀAiÉÆÃUÀPÉÌ
CªÀPÁ±À EgÀÄªÀAxÀ SÁ¸ÀV ¸ÀévÀÄÛ C®èzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼À;
(33) ``¸ÁªÀðd¤PÀ ©Ã¢'' JAzÀgÉ, CzÀÄ ªÀÄÄRå gÀ¸ÉÛAiÀiÁVgÀ° CxÀªÁ E®è¢gÀ° ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ
zÁjºÀPÀÄÌ EgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ©Ã¢;
(34) ``C£ÀÄ¸ÀÆa'' JAzÀgÉ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄPÉÌ ®UÀwÛ¹gÀÄªÀ C£ÀÄ¸ÀÆa;
(35) ``C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ'' JAzÀgÉ, vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ
195AgÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ (C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ) DzÉÃ±ÀzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ 195AgÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ (C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ) DzÉÃ±ÀzÀ°è PÀ£ÁðlPÀ gÁdåPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ;
(36) ``PÁAiÀÄðzÀ²ð'' JAzÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄðzÀ²ð;
1
[(36J) ``gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀ'' JAzÀgÉ 3A8£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀr gÀavÀªÁzÀ PÀ£ÁðlPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ
DAiÉÆÃUÀ;]1
(37) ``©Ã¢'' JA§ÄzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÉzÁÝj, MqÀÄØzÁj, ¸ÉÃvÀÄªÉ, ¸ÉÃvÀÄªÉ gÀ¸ÉÛ, PÀªÀiÁ£ÀÄ, gÀ¸ÉÛ,
¨sÀÆ«Ä, PÁ®ÄzÁj, ¸ÀÄgÀAUÀªÀiÁUÀð, CAUÀ¼À, NtÂ CxÀªÁ ¸ÀªÁjzÁj CxÀªÁ ªÀiÁUÀð, CzÀÄ ªÀÄÄRå
gÀ¸ÉÛAiÀiÁVgÀ° CxÀªÁ E®è¢gÀ°, M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ©Ã¢AiÀÄ°è PÁ®ÄzÁj ªÀÄvÀÄÛ §ArgÀ¸ÉÛ
EzÀÝgÉ, D ¥ÀzÀªÀÅ CªÉgÀqÀ£ÀÆß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
(38) ``vÁ®ÆèPÀÄ'' JAzÀgÉ, gÉ«£ÀÆå vÁ®ÆèPÀÄ, DzÀgÉ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À
CrAiÀÄ°è 1[¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ zÉÆqÀØ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±À, aPÀÌ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±À, ¥ÀjªÀwðvÀªÁUÀ°gÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±À
CxÀªÁ PÉÊUÁjPÁ G¥ÀŠ£ÀUÀgÀzÀ]1 ¥Àj«ÄwUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹zÀ gÉ«£ÀÆå vÁ®ÆèPÀÄ;
1. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(39) ``vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw'' JAzÀgÉ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÁÜ¦¹zÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw;
(40) ``vÀºÀ¹Ã¯ÁÝgï'' JAzÀgÉ, gÉ«£ÀÆå vÁ®ÆèQ£À vÀºÀ¹Ã¯ÁÝgï;
(41) ``ªÁºÀ£À'' JA§ÄzÀgÀ°è ¨ÉÊ¹PÀ¯ï, ¸ÉÊPÀ¯ïjPÁë, ªÉÆÃmÁgÀÄPÁgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀðd¤PÀ gÀ¸ÉÛAiÀÄ°è
§¼À¸ÀÄwÛgÀÄªÀ CxÀªÁ §¼À¸À®Ä ¸ÁzsÀå«gÀÄªÀAvÀºÀ ZÀPÀæ EgÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÁºÀ£À M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
(42) `ÙÁæªÀÄ'' JAzÀgÉ,F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV gÁdå¥Á®gÀÄ ¸ÁªÀðd¤PÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ
ªÀÄÆ®PÀ UÁæªÀÄªÉAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀÄªÀ UÁæªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ°è, ºÁUÉ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀÄªÀ UÁæªÀÄUÀ¼À UÀÄA¥ÀÅ
M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
2 1
[ [(42J) “zÀÆgÀzÀÈ¶Ö AiÉÆÃd£É” JAzÀgÉ, ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è MmÁÖgÉ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß
¸Á¢ü¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV EgÀÄªÀ ¢ÃWÁðªÀ¢üAiÀÄ zÀÆgÀzÀÈ¶Ö AiÉÆÃd£É.
(42©) “¸ÀªÀiÁdzÀ ¸ÀÄgÀQëvÀªÀ®èzÀ (vulnerable) ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ” JAzÀgÉ, ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ, C¥Áæ¥ÀÛ ªÀAiÀÄ¹ì£À
ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ, ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ, »jAiÀÄ £ÁUÀjPÀgÀÄ, gÉÆÃUÀUÀæ¸ÀÜgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C±ÀPÀÛgÀÄ, ÇÀªÀÄxÀðgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
«PÀ®ZÉÃvÀ£ÀgÀÄ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀiÁdzÀ zsÁ«ÄðPÀ, ¨sÁµÁ ªÀÄvÀÄÛ
¯ÉÊAVPÀ C®à¸ÀASÁåvÀgÀÄ, fÃvÀ PÁ«ÄðPÀgÀÄ AiÀiÁgÁzÀgÀÆ EzÀÝ°è, C¯ÉªÀiÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §ÄqÀPÀlÄÖ
¸ÀªÀÄÆºÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀ®¸É PÁ«ÄðPÀgÀÄ;
(42¹) “ªÁqïð” JAzÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ M¼ÀUÉ UÀr UÀÄgÀÄvÀÄ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæ;
(42r) ªÁqïð ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ, “ªÁqïð¸À¨sÁ” JAzÀgÉ, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖUÀ¼À°è ªÀÄvÀzÁgÀgÁV £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀgÁzÀ J¯Áè
ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ¤PÁAiÀÄ]1]2
1. 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-2AA3jAzÀ ¸ÉÃj¹zÉ.
(43) ``f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw'' JAzÀgÉ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÁÜ¦¹zÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw.
1
[CzsÁåAiÀÄ IJ
¥ÀAZÁAiÀÄvï ¤Ãw ¤zÉÃð±ÀPÀ vÀvÀéUÀ¼ÀÄ
2J. ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¤Ãw ¤zÉÃð±ÀPÀ vÀvÀéUÀ¼ÀÄ.- (1) ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ F ªÀÄÄA¢£ÀªÀÅUÀ½UÉ ¥ÉÆæÃvÁì»¸À®Ä

±Àæ«Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(i) J®èjUÀÆ ±ÀÄzÀÞ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ, DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊªÀÄð®å ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß
MzÀV¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ UÁæªÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ fÃªÀ£ÀªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ §zÀÄQ£À UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß
¸ÀÄzsÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(ii) CUÀvÀå UÁæ«ÄÃt ªÀÄÆ® ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀ£Àß ¸ÀÄzsÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è vÉÆqÀV¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(iii) vÀ£Àß ¤ªÁ¹UÀ¼À DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÁvÀäPÀ UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß

ªÀÈ¢Þ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV D¹ÛUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄ¹ÜgÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¥ÀæeÁ¸ÀvÁÛvÀäPÀ
¥Áæw¤zsÀå, ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸À«Ää¼À£À ªÀÄvÀÄÛ CxÀð¥ÀÆtð ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄAiÀÄªÀ£ÀÄß vÉÆqÀV¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(iv) ¥ÀAZÁAiÀÄvï C¢üÃ£ÀzÀ°ègÀÄªÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß §¼ÀPÉ ªÀiÁrPÉÆAqÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ CgÀtå ªÀÄvÀÄÛ ªÀ£ÀåfÃ«UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄ¹ÜgÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV ªÀÄÄA¢£À ¦Ã½UÉUÁV
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀ ¸ÀªÀÄxÀð¤ÃAiÀÄ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(v) ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ PÀ¯É, ¸ÀA¸ÀÌøw ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀA¥ÀgÉUÀ¼À£ÀÄß gÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
PÁ¥ÁqÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄPÉÌ GvÉÛÃd£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;
(vi) £ÀªÀuÉ, ¸ÀeÉÓ, ©½ eÉÆÃ¼À, ¸ÁªÉÄ, ¸ÁªÉ, PÉÆÃ°ð EvÁå¢ ªÀÄvÀÄÛ OµÀ¢üÃAiÀÄ ªÀiË®åªÀÅ¼Àî
VqÀªÀÄÆ°PÉUÀ¼ÀAxÀ zÉÃ¹ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄÄ¼Àî ©ÃdUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ, C©üªÀÈ¢Ý¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀAaPÉ
(vii) PÀÈ¶-PÉÊUÁjPÁ PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ, UÁæ«ÄÃt UÀÄr PÉÊUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ
GzÉÆåÃUÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀºÁgÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄUÀªÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ¼À£ÀÄß ¹éÃPÀj¸ÀÄªÀ KPÀ UÀªÁQë ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(viii) gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå PÁAiÀÄð¤ÃwUÀ½UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À®Ä
¸ÀªÀÄxÀðUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¨ÉÃgÀÄªÀÄlÖzÀ°è ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁì»¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀºÀPÁj
ªÀÄ£ÉÆÃ¨sÁªÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(ix) UÁæ«ÄÃt ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è d£ÀgÀ PË±À®å, eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÁªÀÄxÀåðUÀ½UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV
UÁæ«ÄÃt ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸À§°ÃPÀgÀtUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(x) ±ÁAwAiÀÄÄvÀ ¸ÀªÀiÁd ªÀÄvÀÄÛ PÉÆÃªÀÄÄ ¸ËºÁzÀðªÀ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀ ºÁUÀÆ J¯Áè jÃwAiÀÄ
»A¸ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀ ¸ÀÄgÀQëvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀ£À²Ã® ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄªÀ£ÀÄß ¥ÉÆÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(2) UÁæªÀÄzÀ ¤ªÁ¹UÀ¼À ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ MAzÀÄ ¤gÁ±ÁzÁAiÀÄPÀ ¥ÀæªÀÈwÛ CxÀªÁ
D¯ÉÆÃZÀ£É ºÀ©âzÁUÀ CzÀÄ £É¯ÉUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤zÉÃð±À£À vÀvÀéUÀ¼À
¥ÀæªÀÄÄR vÀvÀéªÁVgÀÄvÀÛzÉ. ºÀtPÁ¹£À IÄt¨sÁgÀ, §qÀvÀ£À CxÀªÁ EvÀgÀ PÁgÀtUÀ½UÁV DvÀäºÀvÉåAiÀÄAvÀºÀ
PÀpt ¤zsÁðgÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀiÁ£À¹PÀ ¹Üw¬ÄAzÀ ¦ÃrvÀgÁzÀ gÉÊvÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀgÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ-
DyðPÀ ¹ÜwUÀwUÀ¼À MvÀÛqÀPÉÌ ¹®ÄQ £ÁdÆPÁzÀ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß JzÀÄj¸ÀÄwÛgÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è CªÀgÉqÉUÉ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ «±ÉÃµÀ UÀªÀÄ£ÀºÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CAvÀºÀ ªÀåxÀð
¸ÁºÀ¸ÀUÀ¼À ªÀÄ£À¹Üw¬ÄAzÀ GAmÁUÀÄªÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À §UÉÎ ¤ªÁ¹UÀ¼À£ÀÄß eÁUÀÈvÀUÉÆ½¹ CªÀgÀ°è «±Áé¸À
PÀÄzÀÄj¸ÀÄªÀ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.]1
1
[CzsÁåAiÀÄ II
ªÁqïð ¸À¨sÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ¸À¨sÉ
1
[3. UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï WÀlPÀUÀ¼ÀÄ.-(1) d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁ, ªÁqïð ¸À¨sÁ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¸À¨sÁUÀ¼ÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ WÀlPÀUÀ¼ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) f¯ÉèAiÀÄ f¯Áè¢üPÁjAiÀÄÄ d£ÀªÀ¸ÀwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼ÉAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹ C¢ü¸ÀÆa¸ÀÄªÀ CAxÀ
d£ÀªÀ¸ÀwUÀ¼ÀµÀÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁUÀ¼ÀÄ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwAiÉÆ¼ÀUÉ, JµÀÄÖ ªÁqïðUÀ¼ÀÄ EªÉAiÉÆÃ CµÀÄÖ ªÁqïð
¸À¨sÁUÀ¼ÀÄ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ; ªÀÄvÀÄÛ
(4) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄzÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è

ªÀÄvÀzÁgÀgÉAzÀÄ £ÉÆÃAzÁ¬Ä¹gÀÄªÀ J®è ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
MAzÀÄ UÁæªÀÄ ¸À¨sÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[3J. d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÉAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.- (1) vÀ£Àß C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ
d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁzÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÁqïð ¸À¨sÁ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¸À¨sÁUÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
F ªÀÄÄA¢£À EvÀgÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÆß M¼ÀUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(i) ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄªÀ£ÀÄß JwÛ»rAiÀÄÄªÀAxÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV J¯Áè d£ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀgÀ®Æè ªÀÄÄRåªÁV ¸ÀªÀiÁdzÀ ¸ÀÄgÀQëvÀªÀ®èzÀ ªÀUÀðUÀ¼À d£ÀgÀÄ vÀªÀÄä vÀªÀÄä ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀÄgÀQëvÀ ªÀÄvÀÄÛ »vÀPÀgÀ ¥Àj¸ÀgÀ EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(ii) C¥ÁAiÀÄPÁgÀPÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄzÀ ¤ªÁ¹UÀ½UÉ CzÀgÀ®Æè ªÀÄÄRåªÁV
d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ¤ªÁ¹UÀ½UÉ C°è ¸ÀéZÀÑ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß PÀ°à¹ C°è£À J®è ¤ªÁ¹UÀ¼À
¸ÀÄgÀPÀëvÉ, ¨sÀzÀævÉUÁV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁévÀAvÀæPÁÌV PÉÊUÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁzÀ PÀæªÀÄUÀ½UÉ ¸À®ºÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;
(iii) zÀÆgÀzÀÈ¶Ö AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV ¸ÁªÀiÁeÉÆÃ-DyðPÀ CAQ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV C°è£À ¤ªÁ¹UÀ¼À CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß
¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ, PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸À«ÄÃPÉë ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ CxÀªÁ UÁæ«ÄÃt ¥ÀgÁªÀÄ±Àð£ÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ £ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ;
(iv) DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ
d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀªÀÄÆºÀzÀ »vÁ¸ÀQÛUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖPÉÆAqÀÄ d£ÀªÀ¸Àw
¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À¨ÉÃPÁzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ DzÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
zÀÆgÀzÀÈ¶Ö AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ªÁ¶ðPÀ C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(v) d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ©Ã¢ ¢Ã¥ÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¤ÃgÀÄ
PÉÆ¼Á¬ÄUÀ½UÉ, ¸ÁªÀðd¤PÀ ¨Á«UÀ½UÉ, ¸ÁªÀðd¤PÀ £ÉÊªÀÄð®å WÀlPÀUÀ½UÉ, ¤ÃgÁªÀj ¸Ë®¨sÀåUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ
CAvÀºÀ EvÀgÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸Ë®¨sÀå AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ²¥sÁgÀ¸ÀÄì ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ºÁUÀÆ ¥ÀjºÁgÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸À®ºÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ PÁªÀÄUÁjUÀ¼ÀÄ vÀÈ¦ÛPÀgÀªÁV
¥ÀÆtðUÉÆArgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ºÁUÀÆ ¸ÀéZÀÒ ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(vi) d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¤ÃgÀÄ ¥ÀÆgÉÊPÉ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ ©Ã¢ ¢Ã¥À ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è
EgÀÄªÀ PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÁgÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸À®ºÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(vii) §qÀvÀ£À ¤ªÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ PÉëÃªÀiÁ©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ªÉÄÃgÉUÉ d£ÀªÀ¸Àw
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¤UÀ¢¥Àr¸ÀÄªÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É CºÀð ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ DzÀåvÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É CºÀð ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(viii) PÉÊUÉÆAqÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæeÉPïÖUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸À®Ä
ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À®Ä UÁæªÀÄ ¸À¨sÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ
£ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ;
(ix) eÁw, zsÀªÀÄð ªÀÄvÀÄÛ °AUÀ EvÁå¢ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É vÁgÀvÀªÀÄå DUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄ®Ä
PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(x) d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è EgÀÄªÀ ««zsÀ d£À ¸ÀªÀÄÆºÀUÀ¼À°è ¸ÁªÀÄgÀ¸Àå ªÀÄvÀÄÛ KPÀvÉAiÀÄ£ÀÄß
vÀgÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV ÇÀàø±ÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ §UÉAiÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ §»µÁÌgÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀÄÆð®£À
ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV ºÉÆgÀVqÀÄªÀ EvÀgÀ jÃw jªÁdÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀÄÆð®£À ªÀiÁqÀ®Ä UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀiÁqÀÄªÀ ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ½UÉ £ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ;
(xi) D ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ DlUÀ½UÉ, QæÃqÁ¸ÀàzsÉðUÀ½UÉ ¸Á»vÀåPÉÌ PÀ¯ÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ
GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÉÆÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÁ¹UÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ¥Àæw¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¹PÉÆqÀ®Ä ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ GvÀìªÀUÀ¼À£ÀÄß, ¸Á»wåPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
QæÃqÁ GvÀìªÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xii) ¸ÀéZÀÒvÉ, ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉ, ¸ÁªÀðd¤PÀ G¥ÀzÀæªÀ, ªÀiÁ°£ÀåzÀAvÀºÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ PÀ¼ÀPÀ½
«µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÁªÀðd¤PÀ ±ÁAw EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß J¯Áè d£ÀgÀÄ
¸ÀÄgÀPÀëvÉ¬ÄA¢gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CªÀjUÉ ¨sÀzÀævÉ MzÀV¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(xiii) d® ¸ÀAgÀPÀëuÉ, £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¸À¸Àå ¸ÀAPÀÄ®zÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ«PÀ «WÀn¸À§ºÀÄzÁzÀ
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ªÀÄgÀÄ§¼ÀPÉ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÁªÀÄ²ð¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xiv) ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ²PÀët PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÁPÀëgÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët
ªÀÄlÖUÀ¼À£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ PËlÄA©PÀ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£ÉUÉ, ¸ÀzÀÄÎt ¨É¼É¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ PÀÄrvÀzÀ ZÀlPÉÌ
M¼ÀUÁUÀzÀAvÉ, ªÀiÁzÀPÀ zÀæªÀåUÀ¼À ¸ÉÃªÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀåf¸ÀÄªÀAvÉ ¥ÉæÃgÉÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÄªÀ d£ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
»jAiÀÄ £ÁUÀjPÀgÀÄ zsÀÆªÀÄæ¥Á£ÀªÀ£ÀÄß vÀåf¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¥ÉæÃgÉÃ¦¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ZÁjvÀæöå ¤ªÀiÁðt
PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(xv) ªÀÄ»¼Á, AiÀÄÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ »jAiÀÄ £ÁUÀjÃPÀgÀ ¸ÀéAiÀÄA ¸ÉÃªÁ ¸ÀAWÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÉÆA¢UÉ
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃa¹ UÁæªÀÄPÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåªÀÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ ªÁtÂdå
GzÀåªÀÄUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GzÉÆåÃUÀPÁÌV vÀgÀ¨ÉÃw ªÀÄvÀÄÛ PË±À®å ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ
CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ±ÀåPÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä UÁæªÀÄ ¸À¨sÉUÀ½UÉ ¥Àæ¸ÁÛªÀUÀ¼À£ÀÄß
PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xvi) d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
ºÁUÀÆ DgÉÆÃUÀå PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ°è, CzÀgÀ®Æè ªÀÄÄRåªÁV ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼À
¤ªÁgÀuÉUÁV ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt PÀæªÀÄUÀ¼À §UÉÎ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
£ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ ºÀgÀrgÀÄªÀ §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÀÈw «PÉÆÃ¥ÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¨sÀ«¹gÀÄªÀÅzÀgÀ
§UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ, ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À PÁAiÀÄðPÀvÀðjUÉ
ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(xvii) d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ UÉÆÃªÀiÁ¼À,
ºÀÄ®ÄèUÁªÀ®Ä, PÉgÉUÀ¼ÀÄ, PÉgÉCAUÀ¼ÀUÀ¼ÀÄ, CAvÀdð® ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ, gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ, ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼ÀÄ, UÀtÂUÀ¼ÀÄ EªÉÃ
ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ D¹Û-¥Á¹ÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ CªÀÅUÀ¼À §UÉÎ
eÁUÀgÀÆPÀvÉ ªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xviii) eÁ£À¥ÀzÀ PÀ¯ÉUÀ¼À£ÀÄß, PÀgÀ PÀÄ±À®PÀ¯ÉUÀ¼À£ÀÄß, UÀÈºÀ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄr PÉÊUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀÄ£ÀgÀÄfÓÃªÀ£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xix) C©üªÀÈ¢Þ PÁªÀÄUÁjUÀ½UÉ £ÀUÀzÀÄ CxÀªÁ ªÀ¸ÀÄÛgÀÆ¥ÀzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
±ÀæªÀÄzÁ£ÀzÀ PÁ«ÄðPÀgÀ£ÀÄß PÉÆæÃrüÃPÀj¹ MzÀV¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ CAvÀºÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀéAiÀÄA
¸ÉÃªÀPÀgÀ ªÀÄÄSÁAvÀgÀ ±ÀæªÀÄzÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xx) d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è £ÉÊªÀÄð®å ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¸ÀéZÀÒ ªÀÄvÀÄÛ §AiÀÄ®Ä
§»zÉð¸É ªÀÄÄPÀÛ UÁæªÀÄªÀ£ÁßV ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï PÁAiÀÄðPÀvÀðjUÉ £ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ
ºÁUÀÆ vÁådåªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¸ÀéAiÀÄA ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
(xxi) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀ¨ÉÃPÁzÀ vÉjUÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw

ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß ¥ÁªÀw¸ÀÄªÀAvÉ d£ÀªÀ¸ÀwAiÀÄ ¤ªÁ¹UÀ¼À£ÀÄß ¥ÉæÃgÉÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(2) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁªÀÅ,-
(i) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀvÀðgÀÄUÀ½AzÀ CªÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ¤ÃqÀvÀPÀÌ ¸ÉÃªÉUÀ¼ÀÄ,
CªÀgÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ C£ÀÄµÁÖ£ÀUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁzÀ AiÀÄ±À¹é ¸À¨sÉAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ DgÀÄ wAUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ°è PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä
GzÉÝÃ²¹zÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ;
(ii) d£ÀªÀ¸ÀwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¤tðAiÀÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É PÉÊUÉÆAqÀ C£ÀÄ¸ÀgÀuÁ
PÀæªÀÄUÀ¼À ªÉÄÃgÉUÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ;
(iii) d£ÀªÀ¸ÀwAiÀÄ ¤ªÁ¹UÀ¼À ¸ÁªÀðd¤PÀ »vÀ CxÀªÁ DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄgÀPÉëUÉ
ºÁ¤AiÀiÁUÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀ;
-C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
3©. d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ.- (1) d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁªÀÅ ªÁqïð£À ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
¤zsÀðj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è vÀ£Àß PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÉÆ£ÉAiÀÄ ¥ÀPÀë DgÀÄ
wAUÀ½UÉÆªÉÄä ¸À¨sÉ ¸ÉÃgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. EAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄÄ, UÁæªÀÄ ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄÄ ¸À¨sÉ ¸ÉÃgÀÄªÀ wAUÀ½£À PÀ¤µÀ×
MAzÀÄ wAUÀ¼ÀÄ ªÉÆzÀ®Ä ¸À¨sÉ ¸ÉÃgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) DAiÀiÁ d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ ªÁrð£À ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ
CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ DvÀ£À/DPÉAiÀÄ C£ÀÄ¥À¹ÜwAiÀÄ°è ¸ÀzÀj d£ÀªÀ¸Àw¸À¨sÁ¢AzÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÉÇ§â EvÀgÉ ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ªÁqÀð£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÁÑVgÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è vÀªÀÄä
¥ÉÊQAiÉÄÃ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÉÆ§â£ÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉzÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ªÁqïðUÉ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ, d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±À ¸À¨sÁzÀ
¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁªÁUÀ PÀgÉAiÀÄ¨ÉÃPÁVvÉÆÛÃ CxÀªÁ PÀgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÁVvÉÆÛÃ DUÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀgÉAiÀÄ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸À®Ä vÀ¦àzÀgÉ, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ
C¢üPÁj CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄªÀgÀÄ CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è G¥À¹ÜvÀjgÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À AiÀiÁªÉÇ§â EvÀgÀ
ªÀÄvÀzÁgÀ£À£ÀÄß CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸À®Ä DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(4) MlÄÖ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÉÊQ PÀ¤µÀ× LzÀ£ÉÃ MAzÀgÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CxÀªÁ E¥ÀàvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ PÀrªÉÄAiÉÆÃ CµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±À ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉUÉ PÉÆÃgÀA
DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CªÀgÀ ¥ÉÊQ ±ÉÃPÀqÁ ªÀÄÆªÀvÀÛPÉÌ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀµÀÄÖ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ CªÀgÀªÀgÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ zÁªÀiÁµÁ ¥ÀæªÀiÁtPÉÌ
C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ªÀÄÄAzÀÆrzÀ ¸À¨sÉUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉÆÃgÀA£À CUÀvÀå EgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) £ÀqÉzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ J¯Áè ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÁdjzÀÄÝ
ªÀÄvÀ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ §ºÀÄªÀÄvÀ¢AzÀ CAVÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ :
¥ÀgÀAvÀÄ, D¸ÀPÀÛ UÀÄA¥ÀÄ MvÀÄÛ ¤ÃrzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ZÀað¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß vÀ£ÀßzÉA§AvÉAiÉÄ zÁR°¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ºÁUÀÆ UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ªÀÄAr¸À®Ä UÁæªÀÄ ¸À¨sÉUÉ
CzÀ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ CUÀvÀåªÁzÀ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀÅ
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è K£ÉÃ M¼ÀUÉÆArzÀÝgÀÆ, d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß

¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁj CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ, d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ
ªÀÄvÀzÁgÀgÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¥ÀPÀë ±ÉÃPÀqÁ 10 gÀµÀÄÖ PÀrªÉÄAiÀÄ®èzÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ZÀað¸À¨ÉÃPÁzÀ
«µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹, °TvÀ ªÀÄ£À«AiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹zÁUÀ PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼À CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ JgÀqÀÄ ¸À® «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÝ®è.
(8) (1)£ÉÃ CxÀªÁ (2)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è K£ÉÃ M¼ÀUÉÆArzÀÝgÀÆ, ¥ÀæPÀÈw «PÉÆÃ¥À
GAmÁzÁUÀ CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀÄºÀvÀézÀ vÀÄvÀÄð «µÀAiÀÄzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ vÀÄvÀÄð
¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ PÀgÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj d£ÀªÀ¸Àw
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÉÇ§â ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CAxÀ vÀÄvÀÄð ¸À¨sÉUÉ ºÁdgÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzsÀåPÀëgÀÄ
CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ C£ÀÄ¥À¹ÜwAiÀÄ°è G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ
CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(9) D¸ÀPÀÛ UÀÄA¥ÀÄ CUÀvÀå GAmÁzÁUÀ¯É®è ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸À®Ä ªÀÄÄAzÁzÀgÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¤AiÀÄvÀ ¸À¨sÉUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¸À®ºÉUÀ¼À ¸À»vÀ vÀªÀÄä vÀªÀÄä UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À
C©üªÀÈ¢Þ CUÀvÀåUÀ½UÉ MvÀÄÛ ¤Ãr MmÁÖV ªÀÄÄAzÉ §AzÁUÀ ¸À¨sÉ £ÀqÉ¸À®Ä (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è K£ÉÃ
M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÆ, CrØ ¥Àr¸ÀÄvÀÛzÉAzÀÄ CxÉÊð¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
3¹. ªÁqïð ¸À¨sÁ.- ªÁqïð ¸À¨sÉAiÀÄÄ vÀ£Àß ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ C¢üPÁgÀªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ F ªÀÄÄA¢£À
C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F ªÀÄÄA¢£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:-
(i) ªÁqïð ¸À¨sÁ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À¨ÉÃPÁzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DzÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV CzÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¸À¨sÉUÉ
PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ;
(ii) ¤UÀ¢¥Àr¸ÀÄªÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ« DzsÁjvÀ
AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÁV ªÁqïð ¸À¨sÉAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±À¢AzÀ CvÀåAvÀ CºÀðvÉAiÀÄÄ¼Àî ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
DzÀåvÉUÀ¼À C£ÀÄ¸ÁgÀ CºÀð ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï
C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV CzÀ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ;
(iii) ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ ¦AZÀtÂ ªÀÄvÀÄÛ ¸À©ìrUÀ¼ÀAxÀ ««zsÀ jÃwAiÀÄ PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À
£ÉgÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀåQÛUÀ¼À CºÀðvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iv) ªÁqïð ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ªÀÄÄA¢£À DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è PÁAiÀÄðgÀÆ¥ÀPÉÌ
vÀgÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ GzÉÝÃ²¹gÀÄªÀ ¸ÉÃªÉUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ PÁªÀÄUÁjUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
C¢üPÁjUÀ½AzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(v) ªÁqïð ¸À¨sÁ ¥ÀæzÃÉ ±ÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïªÀÅ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ wÃªÀiÁð£ÀPÉÌ EgÀÄªÀ ¸ÀPÁgÀtUÀ¼À §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(vi) ªÁqïð ¸À¨sÁ wÃªÀiÁð£ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É PÉÊUÉÆAqÀ PÀæªÀÄzÀ §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï¤AzÀ
ªÀiÁ»w ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(vii) PÉ®¸À ªÀiÁqÀ®Ä vÁªÁVAiÉÄÃ §gÀÄªÀAxÀ PÉ®¸ÀUÁgÀgÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ
PÁªÀÄUÁjUÀ½UÁV £ÀUÀzÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ°è ºÁUÀÆ ªÀ¸ÀÄÛ gÀÆ¥ÀzÀ°è PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀéAiÀÄA¸ÉÃªÁ vÀAqÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ CAxÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ£ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(viii) ªÁqïð ¸À¨sÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ vÉjUÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹ PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(ix) ªÁqïð ¸À¨sÉAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ©Ã¢ ¢Ã¥ÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¤ÃgÀÄ

PÉÆ¼Á¬ÄUÀ½UÉ, ¸ÁªÀðd¤PÀ ¨Á«UÀ½UÉ, ¸ÁªÀðd¤PÀ £ÉÊªÀÄð®å WÀlPÀUÀ½UÉ, ¤ÃgÁªÀj ¸Ë®¨sÀåUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ
CAvÀºÀ EvÀgÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸Ë®¨sÀåzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ DzsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;
(x) ªÁqïð ¸À¨sÁ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀÄvÀÄÛ ©Ã¢ ¢Ã¥ÀzÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è EgÀÄªÀ
PÀÄAzÀÄPÉÆgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÁgÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xi) ¸ÀéZÀÒvÉ, ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ°£Àå ¤ªÁgÀuÉUÀ¼ÀAxÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ PÀ¼ÀPÀ½AiÀÄ
«µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ CjªÀ£ÀÄß GAlÄªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(xii) ªÁqïð ¸À¨sÁ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è £ÉÊªÀÄð®å ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¸ÀéZÀÒ ªÀÄvÀÄÛ
§AiÀÄ®Ä §»zÉð¸É ªÀÄÄPÀÛ UÁæªÀÄªÀ£ÁßV ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ £ËPÀgÀjUÉ
£ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ PÀ¸ÀªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄ ºÁPÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¸ÀéAiÀÄA ¸ÉÃªÉ ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xiii) ªÁqïð ¸À¨sÁ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ M¼ÀUÉ ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ²PÀët PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;
(xiv) ªÁqïð ¸À¨sÁ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼À ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À°è
CzÀgÀ®Æè ªÀÄÄRåªÁV gÉÆÃUÀ ¤ªÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ £ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ ºÀgÀrgÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊ¸ÀVðPÀ «¥ÀvÀÄÛUÀ¼À ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è PÀÆqÀ¯ÉÃ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(xv) ªÁqïð ¸À¨sÁ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ d£ÀgÀ ««zsÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÁªÀÄgÀ¸Àå¢AzÀ
ªÀÄvÀÄÛ LPÀåvÉ¬ÄAzÀ EgÀÄªÀÅzÀPÉÌ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ d£ÀgÀ ¥Àæw¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
¥ÉÆæÃvÁì»¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ GvÀìªÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ QæÃqÁPÀÆlUÀ¼À£ÀÄß K¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(xvi) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁj ªÀUÀðzÀªÀgÀÄ (functionaries) AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ
¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ, CªÀgÀÄ AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß
PÁAiÀÄðgÀÆ¥ÀPÉÌ vÀgÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÁqïð ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄÄ £ÀqÉzÀ £ÀAvÀgÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ §gÀÄªÀ DgÀÄ
wAUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ°è CªÀgÀÄ AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä GzÉÝÃ²¹zÁÝgÉÆÃ
CªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(xvii) DAiÀiÁ ªÁqïðUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ UÁæªÀÄ¸À¨sÁ PÉÊUÉÆAqÀ wÃªÀiÁð£ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É
vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀ PÀæªÀÄUÀ¼À §UÉÎ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï¤AzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ;
(xviii) ¸ÁªÀðd¤PÀ »vÁ¸ÀQÛUÉ CxÀªÁ DgÉÆÃUÀåPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ªÁqïð ¸À¨sÉAiÀÄ ¤ªÁ¹UÀ¼À ¸ÀÄgÀPÀëvÉUÉ
¨ÁzsÀPÀªÁUÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ £ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ;
ªÀÄvÀÄÛ
(xix) ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ EvÀgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ EvÀgÀ
¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
3r. ªÁqïð ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ.- (1) ªÁqïð ¸À¨sÁ, vÀ£Àß PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉUÁV DgÀÄ
wAUÀ¼À°è MAzÀÄ ¨Áj ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, D AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À¨sÉAiÀÄÄ UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉ £ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ
PÀ¤µÀ× ¥ÀPÀë MAzÀÄ wAUÀ¼À ªÉÆzÀ®Ä £ÀqÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ £ÀqÀªÀ½PÉAiÀÄ jÃwAiÀÄÄ F ªÀÄÄAzÉ
ºÉÃ½gÀÄªÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(i) £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß D ªÁqïð ¥ÀæzÉÃ±À¢AzÀ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV
DvÀ£À/CªÀ¼À C£ÀÄ¥À¹ÜwAiÀÄ°è ¸ÀzÀj ZÀÄ£Á¬Ä¸À®àlÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À EvÀgÀ
AiÀiÁªÉÇ§â ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÄ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ªÁqïð¸À¨sÁªÀ£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÁÑVgÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ
¤zsÀðj¸À®àlÖ vÀªÀÄä ¥ÉÊQAiÉÄÃ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÉÆ§â£ÀÄ CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
(ii) ªÁqïð ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ¨ÉÃPÁzÁUÀ CxÀªÁ ªÁqïð ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ

CªÀ±ÀåPÀªÁVgÀÄªÁUÀ, ªÁqïð£À ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ªÁqïð
¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
«¥sÀ®£ÁVzÀÝgÉ, DvÀ£ÀÄ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬Äw ¤¢üUÉ MAzÀÄ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä ºÉÆuÉUÁgÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ «¥sÀ®vÉUÉ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. vÀzÀ£ÀAvÀgÀ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁj CxÀªÁ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄªÀgÀÄ CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
ªÁqïð ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjgÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ, UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï£À EvÀgÀ AiÀiÁgÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
(iii) ªÁqïð ¸À¨sÁzÀ MlÄÖ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ PÀ¤µÀ× LzÀ£ÉÃ MAzÀgÀµÀÄÖ CxÀªÁ CzÀgÀ E¥ÀàvÀÄÛ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ PÀrªÉÄAiÉÆÃ CµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÁqïð ¸À¨sÁzÀ
¸À¨sÉUÉ PÉÆÃgÀA DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, F ¥ÉÊQ PÀ¤µÀ× ¥ÀPÀë ±ÉÃPÀqÁ ªÀÄÆªÀvÀÛgÀµÀÄÖ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ
EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ
CªÀgÀ d£À¸ÀASÉåUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁzÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ªÀÄÄAzÀÆrzÀ ¸À¨sÉUÉ PÉÆÃgÀA£À CUÀvÀå EgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(iv) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ £ÀqÉzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ
EgÀÄªÀAxÀ J¯Áè ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjzÀÄÝ ªÀÄvÀ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À §ºÀÄªÀÄvÀ¢AzÀ CAVÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, D ¸À¨sÉAiÀÄ°è, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÀÄA¥ÀÄ ¤gÀÆ¦¹zÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ªÁqïð ¸À¨sÁzÀ
¸À¨sÉUÀ¼À°è EqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß CzÀÄ vÀ£ÀßzÉÃ JA§AvÉ ¨sÁ«¹ zÁR°¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß
UÁæªÀÄ ¸À¨sÁPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¹ PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(v) ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ CUÀvÀåªÁzÀ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀÅ
¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è K£ÉÃ M¼ÀUÉÆArzÀÝgÀÆ, ªÁqïð ¸À¨sÁzÀ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀgÉAiÀÄ¨ÉÃPÉAzÀÄ ªÁqïð£À PÀ¤µÀ× ¥ÀPÀë ±ÉÃPÀqÀ ºÀvÀÛgÀµÀÄÖ ªÀÄvÀzÁgÀgÀÄ °TvÀzÀ°è ªÀÄ£À« ¸À°è¹zÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ
«µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ ¥Àr¹zÁÝUÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ JgÀqÀÄ ¸À® «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(3) (1)£ÉÃ CxÀªÁ (2)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è K£ÉÃ M¼ÀUÉÆArzÀÝgÀÆ, ¥ÀæPÀÈw «PÉÆÃ¥ÀUÀ¼ÀÄ
¸ÀA¨sÀ«¹zÁUÀ CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¥ÁæªÀÄÄRåvÉAiÀÄ vÀÄvÀÄð «µÀAiÀÄzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, ªÁqïð ¸À¨sÁzÀ
vÀÄvÀÄð ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj ªÁrðUÉ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁgÉÃ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ CAxÀ
vÀÄvÀÄð ¸À¨sÉUÉ, ºÁdgÁUÀÄªÀÅzÀÄ CUÀvÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzsÀåPÀë£ÀÄ CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ DvÀ£À C£ÀÄ¥À¹ÜwAiÀÄ°è G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ¨Á¢üvÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAzÁzÀgÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ ¤AiÀÄvÀ
¸À¨sÉUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸À®ºÉUÀ¼À ¸ÀªÉÄÃvÀ vÀªÀÄä vÀªÀÄä¯ÉèÃ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞUÉ MvÀÄÛ ¤Ãr
MmÁÖV ªÀÄÄAzÉ §AzÁUÀ ¸À¨sÉ £ÀqÉ¸À®Ä (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÆ
CrØ¥Àr¸ÀÄvÀÛzÉAzÀÄ CxÉÊð¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
3E. UÁæªÀÄ¸À¨sÉ.- (1) UÁæªÀÄ ¸À¨sÁªÀÅ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ¼ÀÄîªÀ J¯Áè jÃwAiÀÄ
DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ PÉÃAzÀæ, gÁdå ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè
ªÀ®AiÀÄzÀ J¯Áè ¸ÀPÁðj ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃf¸ÀÄªÀ°è C£ÀÄµÁ×£ÀPÉÌ vÀgÀÄªÀÅzÀgÀ°è, ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀgÀ°è ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀgÀ°è UÁæªÀÄzÀ J¯Áè £ÁUÀjPÀgÀÄ £ÉÃgÀªÁV
¨sÁVAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹PÉÆ¼Àî®Ä UÁæªÀÄ¸À¨sÁ, UÁæªÀÄªÀÄlÖzÀ°è ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA DqÀ½vÀzÀ

ªÀÄÆ® WÀlPÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ¸ÀA§A¢üvÀ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
£ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÁÌV EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F ªÀÄÄA¢£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(J) zÀÆgÀzÀÈ¶Ö AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAPÀ°¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ gÀÆ¦¸À®Ä UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ
¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV UÁæªÀÄzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV ¸À«ÄÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt
¥ÀgÁªÀÄ±Àð£ÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ CxÀªÁ CvÁåªÀ±ÀåPÀ ¸ÀªÀiÁeÉÆÃ-DyðPÀ zÀvÁÛA±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸À®Ä
¤ªÁ¹UÀ¼À CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸À®Ä £ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ.
(©) d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁUÀ¼À ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¹zÀ £ÀAvÀgÀ ©Ã¢ ¢Ã¥ÀUÀ¼À£ÀÄß, C¼ÀªÀr¸À®Ä
©Ã¢AiÀÄÄ CxÀªÁ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ¤Ãj£À £À°èUÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀðd¤PÀ ¨Á«UÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀðd¤PÀ £ÉÊªÀÄð°åÃPÀgÀt
WÀlPÀUÀ¼ÀÄ, ¤ÃgÁªÀj ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÀ EvÀgÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ËPÀAiÀÄð ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À®Ä
¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß DzÀåwÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆgÀvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ ¥ÀjºÁgÁvÀäPÀ
PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ PÁªÀÄUÁj PÁAiÀÄðªÀÅ vÀÈ¦ÛPÀgÀªÁV ªÀÄÄVzÀ §UÉÎ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(¹) J¯Áè AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ J¯Áè ªÀUÀðzÀ d£ÀjUÉ CzÀgÀ®Æè «±ÉÃµÀªÁV ¸ÀÄgÀQëvÀªÀ®èzÀ
ªÀUÀðUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ®¸É PÁ«ÄðPÀjUÉ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÁjAiÀiÁVªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(r) d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÉUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÁqïð ¸À¨sÉUÀ¼À CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¹zÀ
£ÀAvÀgÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ DyðPÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À
¤¢üUÀ¼À ®¨sÀåvÉUÉ M¼À¥ÀlÄÖ CAxÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C£ÀÄµÁ×£ÀPÉÌ vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÉÆzÀ®Ä C£ÀÄªÉÆÃ¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(E) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁUÀ¼À ºÁUÀÆ ªÁqïð ¸À¨sÁUÀ¼À CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß,
²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¹zÀ £ÀAvÀgÀ `DzÀåvÉ gÁåAQAUï’ «zsÁ£ÀzÀ ¥ÀæPÁgÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À¨ÉÃPÁzÀ J¯Áè ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À DzÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß
¤zsÀðj¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ PÉÆæÃrüÃPÀÈvÀ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(J¥sï) §qÀvÀ£À ¤ªÁgÀuÉAiÀÄ ¤nÖ£À°è ¤UÀ¢¥Àr¹zÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É
¦AZÀtÂUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸À©ìrUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ §qÀvÀ£À ¤ªÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ PÀ¯Áåt
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀæzÉÃ±À¢AzÀ CvÀåAvÀ ¸ÀÆPÀÛ CºÀð ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ DAiÉÄÌ
ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÁqïð ¸À¨sÁUÀ¼À CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß, ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ
¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹zÀ £ÀAvÀgÀ `DzÀåvÁ gÁåAQAUï’ «zsÁ£ÀzÀ ¥ÀæPÁgÀ DzÀåvÉAiÀÄ PÀæªÀÄzÀ°è EgÀÄªÀAxÀ
MAzÀÄ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁUÀ¼ÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÁqïð ¸À¨sÁUÀ¼ÀÄ
PÀ¼ÀÄ»¹zÀ DzÀåvÉAiÀÄ PÀæªÀÄzÀAvÉAiÉÄÃ UÁæªÀÄ¸À¨sÁªÀÅ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß vÀ£Àß C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è
¸ÉÃj¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÁÌV UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ PÀ¼ÀÄ»¸À®Ä dªÁ¨ÁÝjAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CAvÀºÀ ¥ÀnÖUÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ ºÁUÀÆ
¸ÀPÁðgÀªÀÅ §zÀÞªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) UÁæªÀÄ ¸À¨sÁªÀÅ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÁUÀ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï£À J¯Áè ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ ¨ÉA§® ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:-
(J) C©üªÀÈ¢Þ PÁªÀÄUÁjUÀ½UÁV ¸ÀéAiÀÄA¸ÉÃªÁ PÁ«ÄðPÀgÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀzÀÄ ºÁUÀÆ ªÀ¸ÀÄÛ
CxÀªÁ JgÀqÀÆ gÀÆ¥ÀzÀ®Æè PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀéAiÀÄA¸ÉÃªÁ UÀÄA¥ÀÄUÀ½AzÀ
CAvÀºÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁr¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ;
(©) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è £ÉÊªÀÄð°åÃPÀgÀt ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀ°è UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï£À PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ ¹§âA¢UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ §AiÀÄ®Ä §»zÉð¸É ªÀÄÄPÀÛ ¸ÀéZÀÒ
ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀÄð® ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÈf¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è PÀ¸ÀPÀrØUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀ®Ä
¸ÀéAiÀÄA¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀdÄÓUÉÆ½¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ;
(¹) UÁæªÀÄzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ²PÀëtPÉÌ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀ ¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀ

ªÀÄvÀÄÛ PËlÄA©PÀ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀåQÛvÀé ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÄªÀPÀgÀÄ, ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀÄ,
ªÀÄvÀÄÛ »jAiÀÄ £ÁUÀjPÀgÀ°è ªÀÄzÀå, ªÀiÁzÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À ¤zÁæd£ÀPÀ OµÀzsÀUÀ¼À ªÀå¸À£ÀªÀ£ÀÄß ©r¸À®Ä ºÁUÀÆ
«zÁå¨sÁå¸ÀzÀ ªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ;
(r) UÁæªÀÄzÀ°è AiÀiÁgÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ, CzÀgÀ®Æè «±ÉÃµÀªÁV C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ
C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ J¯Áè zÀÄ§ð® ªÀUÀðUÀ¼À ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À ºÀPÀÄÌUÀ½UÉ WÀ£ÀvÉUÉ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁévÀAvÀæöåPÉÌ zsÀPÉÌ GAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀAxÀ jÃwAiÀÄ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ zsÁ«ÄðPÀ DZÀgÀuÉ
£ÀqÉAiÀÄÄwÛ®è JA§ÄzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ;
(E) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À, EvÀgÀ
»AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À, »jAiÀÄ £ÁUÀjPÀgÀ, «PÀ®ZÉÃvÀ£ÀgÀ, ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ, ªÀÄPÀÌ¼À ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄÄªÀd£ÀgÀ
C©üªÀÈ¢ÞUÁV PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀ ±Á¯Á©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ, CAUÀ£ÀªÁrUÀ¼ÀÄ, ªÀÄ»¼Á ¸ÀªÀiÁd, AiÀÄÄªÀd£À
¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ, ¸Àé-¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼À ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À°è £ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ;
(J¥sï) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è£À ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼À ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ,
CzÀgÀ®Æè ªÀÄÄRåªÁV gÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄªÀAxÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀtÚ PÀÄlÄA§ EgÀÄªÀÅzÀPÉÌ, d£À¸ÀASÁå
¤AiÀÄAvÀætPÉÌ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥À±ÀÄgÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀºÀPÁgÀ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼ÀÄ ºÀgÀqÀÄwÛgÀÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊ¸ÀVðPÀ «¥ÀvÀÄÛUÀ¼À §UÉÎ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ ¹§âA¢UÉ vÀvïPÀëtªÉÃ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
(f) vÉjUÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¨ÁQUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁªÀw¸ÀÄªÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á®ªÀ£ÀÄß
ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw¸ÀÄªÀAvÉ UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ªÀÄ£ÀªÉÇ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(4) UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄÄ,-
(J) ¸ÀªÀiÁdzÀ J¯Áè £ÁUÀjPÀjUÉ ºÁUÀÆ CzÀgÀ®Æè ªÀÄÄRåªÁV ¸ÀªÀiÁdzÀ ¸ÀÄgÀQëvÀªÀ®èzÀ
ªÀUÀðUÀ¼À d£ÀgÀÄ vÀªÀÄä vÀªÀÄä ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄPÀÛªÁV ºÁUÀÆ £ÁåAiÉÆÃavÀ jÃwAiÀÄ°è ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä
C£ÀÄªÀÅªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀAxÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ EgÀÄªÀAxÀ M¼ÉîAiÀÄ ¥Àj¸ÀgÀ EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ CxÀªÁ
E¯ÁSÉAiÀÄ C¢üPÁjUÀ½UÉ CxÀªÁ E§âjUÀÆ, J®è £ÁUÀjPÀgÀ£ÀÄß zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀîzÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ
±ÉÆÃµÀuÉ ªÀiÁqÀzÀAvÉ gÀQë¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄªÀAxÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ¸À®ºÉ ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(©) D ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ DlUÀ½UÉ, ¸ÀàzsÉðUÀ½UÉ, DmÉÆÃlUÀ½UÉ (CxÉènPïì) ¸Á»vÀåPÉÌ, PÀ¯ÉUÉ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌøwUÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀAxÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆÃ¶¸ÀÄªÀAxÀ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ºÀ§âUÀ¼À£ÀÄß, ¸Á»vÀåPÀ
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ QæÃqÁ ¥ÀAzÁåªÀ½UÀ¼À£ÀÄß DAiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C°è£À ¤ªÁ¹UÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä
¥Àæw¨sÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸À®Ä CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(¹) ¸ÀéZÀÒvÉ, ¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ fÃ« ¸ÀAgÀPÀëuÉ, ¸ÁªÀðd¤PÀ G¥ÀzÀæªÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ°£Àå vÀqÉUÀlÄÖ«PÉ
ªÀÄÄAvÁzÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ «ZÁgÀUÀ¼À°è £ÁUÀjPÀjUÉ CjªÀ£ÀÄß ªÀÄÆr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ J¯Áè ¸ÁªÀðd¤PÀ ±ÁAw, ¸ÀÄgÀPÀëvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀzÀævÉ EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ;
(r) d®¸ÀAgÀPÀëuÉ, ¸Áé¨sÁ«PÀ ¥Àj¸ÀgÀzÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ«PÀªÁV «WÀn¸À§ºÀÄzÁzÀ
vÁådåUÀ¼À ªÀÄgÀÄ§¼ÀPÉAiÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ CjªÀ£ÀÄß ªÀÄÆr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(E) ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ, AiÀÄÄªÀd£ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ »jAiÀÄ £ÁUÀjPÀgÀ ¸ÀAWÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÉÆA¢UÉ ZÀað¹,
UÁæªÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåªÀÄ PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ, CªÀgÀ ªÁå¥ÁgÀ ªÀåªÀºÁgÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÁtÂdå
G¢ÝªÉÄUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀÄ M¼ÉîÃ ºÀt vÀgÀÄªÀAxÀ GzÉÆåÃUÀ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä
vÀgÀ¨ÉÃw ªÀÄvÀÄÛ PË±À¯Áå©üªÀÈ¢Þ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ PÀæªÀÄPÁÌV UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ
¥Àæ¸ÁÛªÀUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(J¥sï) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ M¼ÀUÉ EgÀÄªÀ UÉÆÃªÀiÁ¼À, ºÀÄ®ÄèUÁªÀ®ÄUÀ¼ÀÄ, PÉgÉUÀ¼ÀÄ, PÉgÉ
zÀAqÉUÀ¼ÀÄ, CAvÀdð®, gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ, ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼ÀÄ, UÀtÂUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼ÀAvÀºÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀAgÀQë¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(f) UÁæªÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è d£À¥ÀzÀ PÀ¯ÉUÀ¼À, PÀgÀPÀÄ±À® PÀ¯ÉUÀ¼À, UÀÈºÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ UÀÄr
PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ¥ÀÄ£ÀgÀÄfÓÃªÀ£ÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(ºÉZï) UÁæªÀÄzÀ ¤ªÁ¹UÀ¼ÀÄ ¸ÀÄgÀPÀëvÉ¬ÄAzÀ EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß, ¨sÀzÀævÉ MzÀV¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁévÀAvÀæöå¢AzÀ EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß SÁvÀj¥Àr¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ;
(L) d£ÀgÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀæzÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß, CªÀgÀ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ C£À£ÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß,
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ «ªÁzÀUÀ¼À£ÀÄß §UÉºÀj¹PÉÆ¼Àî®Ä CªÀgÀÄ C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄwÛgÀÄªÀ
¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAgÀPÀëuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀªÀÄxÀðgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(eÉ) eÁw, ¥ÀAxÀ, zsÀªÀÄð ªÀÄvÀÄÛ °AUÀ EvÁå¢ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É d£ÀgÀ £ÀqÀÄªÀt
vÁgÀvÀªÀÄåªÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ®Ä PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(PÉ) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è CPÀæªÀÄªÁV ºÀt ¯ÉÃªÁzÉÃ« £ÀqÉ¸ÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
vÀqÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ CAxÀ ZÀlÄªÀnPÉ «gÀÄzÀÞ ¸ÀÆPÀÛ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸À®ÄªÁV
D C¢üPÁjUÀ½UÉ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ C£ÀÄªÁUÀÄªÀAvÉ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄÄ,-
(J) DAiÀÄªÀåAiÀÄ K¥ÁðlÄUÀ¼À£ÀÄß, AiÉÆÃd£Á ªÉZÀÑzÀ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÉ®¸À
PÁAiÀÄðPÉÌ ¤¢üUÀ¼À ºÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ ¥Àæ¸ÁÛ¦¹gÀÄªÀ
CxÀªÁ PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸À®Ä GzÉÝÃ²¹gÀÄªÀ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À CAzÁf£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À ªÉZÀÑUÀ¼À
«ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ ¹zÀÞ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw ªÀµÀðzÀ CPÉÆÖÃ§gï wAUÀ½£À°è £ÀqÉAiÀÄÄªÀ J¯Áè
UÁæªÀÄ¸À¨sÁUÀ¼À «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ZÀað¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄªÉÆÃ¢¸À§ºÀÄzÀÄ;
(©) »A¢£À DyðPÀ ªÀµÀðzÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À ªÁ¶ðPÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß, PÀ¼ÉzÀ ªÀµÀðzÀ
¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ GvÀÛgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï dªÀiÁ-§A¢ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß
¹zÀÞ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D §UÉÎ PÉÊUÉÆAqÀ PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß ¥Àæw ªÀµÀðzÀ K¦æ¯ï wAUÀ½£À°è £ÀqÉAiÀÄÄªÀ J¯Áè
UÁæªÀÄ¸À¨sÉUÀ¼À «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ZÀað¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß C£ÀÄªÉÆÃ¢¸À§ºÀÄzÀÄ.
(6) UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄÄ, F PÉ¼ÀPÀAqÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß, JAzÀgÉ:-
(J) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïªÀÅ ¸ÀPÁgÀt EzÉÝÃ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ wÃªÀiÁð£ÀªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆArzÉAiÉÄÃ JA§ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï¤AzÀ;
(©) UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¤tðAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ C£ÀÄ¸ÀgÀuÁ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁVzÉAiÉÄÃ J£ÀÄßªÀ §UÉÎ
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï¤AzÀ; ªÀÄvÀÄÛ
(¹) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀ AiÀiÁªÀ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄwÛzÁÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀzÀ DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ°è CªÀgÀÄ PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä GzÉÝÃ²¹gÀÄªÀ
PÁAiÀÄðUÀ¼À §UÉÎ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï C¢üPÁjUÀ½AzÀ
- PÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
(7) UÁæªÀÄ¸À¨sÉUÀ¼À ¸À¨sÉUÀ¼À°è vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀ ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß, C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß, ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß
CxÀªÁ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ¸À¨sÁ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ DzÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß §zÀ°¸ÀzÉAiÉÄÃ, ®¨sÀå«gÀÄªÀ ¤¢üUÀ½UÉ
M¼À¥ÀlÄÖ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤ÃrzÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼ÀAvÉ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï
w½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
3J¥sï. UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.- (1) UÁæªÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄÄ F ªÀÄÄA¢£À PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß
ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(J) J¯Áè ªÀUÀðzÀ d£ÀjUÉ «±ÉÃµÀªÁV ¸ÀÄgÀQëvÀªÀ®èzÀªÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ C¯ÉªÀiÁj PÁ«ÄðPÀjUÉ J¯Áè
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀªÉÃ JA§ÄzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(©) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁUÀ¼À ºÁUÀÆ ªÁqïð ¸À¨sÁUÀ¼À CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß, ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß

ªÀÄvÀÄÛ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃa¹zÀ £ÀAvÀgÀ `DzÀåvÉ gÁåAQAUï’ «zsÁ£ÀzÀ ¥ÀæPÁgÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À¨ÉÃPÁzÀ J¯Áè AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À DzÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß
¤zsÀðj¹PÉÆAqÀÄ PÉÆæÃrüÃPÀÈvÀ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(¹) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
¤UÀ¢¥Àr¹zÀ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ« GzÉÝÃ²vÀ ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è ¥ÀAZÁAiÀÄvï
¥ÀæzÉÃ±À¢AzÀ Cw CºÀð ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÁqïð ¸À¨sÁUÀ¼À CUÀvÀåvÉUÀ¼ÀÄ, ²¥sÁgÀ¸ÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ `DzÀåvÁ
±ÉæÃtÂAiÀÄ’ C£ÀéAiÀÄ DzÀåvÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ°è ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÝ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ d£ÀªÀ¸Àw
ªÀÄvÀÄÛ ªÁqïð ¸À¨sÁUÀ¼ÀÄ PÀ¼ÀÄ»¹zÀ DzÀåvÉ PÀæªÀÄzÀ°è vÀ£Àß C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CzÀ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(r) ¤¢üUÀ¼À ®¨sÀåvÉUÉ M¼À¥ÀlÄÖ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ DyðPÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ,
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæeÉPÀÖUÀ¼À£ÀÄß d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÁqïð ¸À¨sÁUÀ¼À CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C£ÀÄµÁ×£ÀPÁÌV vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÉÆzÀ®Ä
CAxÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæeÉPïÖ UÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄªÉÆÃ¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(E) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è £ÉÊªÀÄð°åÃPÀgÀt ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ ¹§âA¢UÉ £ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è §AiÀÄ®Ä §»zÉð¸É ªÀÄÄPÀÛ ¸ÀéZÀÒ
ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÈf¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ PÀ¸ÀPÀrØUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀéAiÀÄA¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀdÄÓUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(J¥sï) UÁæªÀÄ ¸À¨sÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ½UÉ vÉjUÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¨ÁQUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁªÀw¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ
¸Á®UÀ¼À£ÀÄß ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄ£ÀªÉÇ°¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(f) ¤Ãj£À ¸ÀAgÀPÀëuÉ, £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¥Àj¸ÀgÀzÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ«PÀ «WÀlPÀ vÁådåUÀ¼À
ªÀÄgÀÄ§¼ÀPÉAiÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ CjªÀ£ÀÄß ªÀÄÆr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(ºÉZï) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ M¼ÀUÉ EgÀÄªÀ UÉÆÃªÀiÁ¼À, ºÀÄ®ÄèUÁªÀ®ÄUÀ¼ÀÄ, PÉgÉUÀ¼ÀÄ,
PÉgÉ CZÀÄÑPÀlÄÖ ¥ÀæzÉÃ±À, CAvÀdð®, gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ, ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼ÀÄ, UÀtÂUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼ÀAvÀºÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ
¸ÀévÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(L) UÁæªÀÄzÀ ¤ªÁ¹UÀ¼ÀÄ ¸ÀÄgÀPÀëvÉ¬ÄAzÀ EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß, ¨sÀzÀævÉ MzÀV¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁévÀAvÀæöå¢AzÀ EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß SÁvÀj¥Àr¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ;
(eÉ) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è CPÀæªÀÄªÁV ºÀt ¯ÉÃªÁzÉÃ« £ÀqÉ¸ÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥Áæ¢üPÁjUÀ½UÉ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ «gÀÄzÀÞ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸À®ÄªÁV
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
3f. UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ.- (1) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À CzsÀåPÀë£ÀÄ J¯Áè UÁæªÀÄ¸À¨sÁUÀ¼À ªÉÆzÀ®
¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀµÀÄÖ CgÀªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼À M¼ÀUÉ PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÀzÀ£ÀAvÀgÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄÄ ¤zsÀðj¹zÀAxÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ. DzÀgÉ EAxÀ JgÀqÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À
CAvÀgÀªÀÅ DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ½UÉ «ÄÃgÀzÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß
DAiÀiÁ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï CzsÀåPÀëgÀÄ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ DvÀ£À/DPÉAiÀÄ C£ÀÄ¥À¹ÜwAiÀÄ°è G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ
CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë ºÁUÀÆ G¥ÁzsÀåPÀë E§âgÀ C£ÀÄ¥À¹ÜwAiÀÄ°è ¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjgÀÄªÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ vÀªÀÄä¯ÉèÃ DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆAqÀ AiÀiÁgÉÃ EvÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀgÉAiÀÄ¨ÉÃPÁzÀ CxÀªÁ CªÀ±Àå«zÁÝUÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä «¥sÀ®£ÁzÀgÉ
PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ C¢üPÁjAiÀÄÄ CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ. CAxÀ CzsÀåPÀë£ÀÄ MAzÀÄ ¸Á«gÀ
gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä ºÉÆuÉUÁgÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀgÉAiÀÄ®Ä «¥sÀ®£ÁUÀ®Ä EgÀÄªÀ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄÄA¢£À ¸À¨sÉAiÀÄ°è w½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¸À¨sÉUÀ¼À £ÉÆÃnÃ¸ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ¥ÀæzÀ²ð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ J¯Áè ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ

CAvÀºÀ ¸À¨sÉUÀ¼À §UÉÎ w½zÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ ºÁUÉ ªÀÄvÀÄÛ zÀÆgÀzÀ±Àð£ÀzÀ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÁ£À¯ïUÀ¼À°è, gÉÃrAiÉÆÃ
ºÁUÀÆ ªÁvÁð ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀAvÀºÀ EvÀgÀ ªÀiÁzsÀåªÀÄUÀ¼À°è ¥Àæ¸ÁgÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÁUÀÆ PÀgÀ¥ÀvÀæUÀ¼À°è ªÀÄÄ¢æ¹
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è «vÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉUÉ PÉÆÃgÀA, UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ°ègÀÄªÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ
ºÀvÀÛ£ÉÃ MAzÀÄ ¨sÁUÀzÀµÀÄÖ ªÀÄvÀzÁgÀgÀÄ CxÀªÁ MAzÀÄ£ÀÆgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ PÀrªÉÄAiÉÆÃ
CµÀÖQÌAvÀ PÀrªÉÄ EgÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸À¨sÉUÉ ¤UÀ¢¥Àr¹zÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è PÉÆÃgÀA E®è¢zÀÝgÉ, ¦ÃoÁ¹Ã£À ªÀåQÛAiÀÄÄ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ
¤«ÄµÀUÀ¼ÀªÀgÉUÉ PÁAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÀzÀ£ÀAvÀgÀªÀÇ PÉÆÃgÀA E®è¢zÀÝgÉ, ¦ÃoÁ¹Ã£À ªÀåQÛAiÀÄÄ ¸ÁªÀðd¤PÀ
gÀeÁ¢£À C®èzÀ ªÀÄÄA¢£À ¢£ÀPÉÌ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ ¢£ÀPÉÌ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ, CAvÀºÀ
ªÀÄÄAzÀÆqÀ®àlÖ ¸À¨sÉUÉ PÉÆÃgÀA£À CUÀvÀå EgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(4) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÁqïð ¸À¨sÁ¢AzÀ PÀqÉÃ¥ÀPÀë ºÀvÀÄÛ ªÀÄA¢
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjzÀÝ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ°è ±ÉÃPÀqÀ ªÀÄÆªÀvÀÛQÌAvÀ
PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀAvÉ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ªÁqïð¸À¨sÁzÀ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀzÀ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ CªÀgÀªÀgÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁV EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) D ¥ÀæzÉÃ±À¢AzÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁVgÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è
ºÁdjgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ, CzsÀåPÀëgÀÄ CUÀvÀå¥Àr¹zÀgÉ UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À°è
¨sÁUÀªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀAZÁ®PÀ JAzÀÄ ¤¢ðµÀÖªÁV UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CAxÀ
C¢üPÁjAiÀÄÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä ªÀÄvÀÄÛ £ÀqÉ¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ £ÀqÀªÀ½UÀ¼À£ÀÄß n¥ÀàtÂ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀzÀ°è
zÁR®Ä ªÀiÁqÀ®Ä ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «rAiÉÆÃ awæÃPÀgÀt ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ £ÉgÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ
J¯Áè ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CzsÀåPÀëgÀÄ ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁ ªÀÄvÀÄÛ ªÁqïð ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉUÀ¼À°è «vÀj¸À¯ÁzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß
UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è PÉÊUÉwÛPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß ¸ÀéAvÀzÉÝAzÀÄ zÁR°¹ CzÀgÀ ªÀÄÄAzÉ EqÀÄªÀÅzÀÄ.
(7) UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÀÄAqÀ£É DzÀ J¯Áè
¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÁdjgÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ §ºÀÄªÀÄvÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CAVÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄ CAvÀºÀ ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅ vÀ£ÀßzÉÃ DzÀ ¤tðAiÀÄUÀ¼ÁVzÀÝgÉ
ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ¸À¨sÁªÀÅ w½¹zÀ DzÀåvÉAiÀÄ PÀæªÀÄzÀ°è
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(8) UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ J¯Áè ¸À¨sÉUÀ¼À°è J¯Áè £ÁUÀjPÀgÀÆ CzÀgÀ®Æè ªÀÄÄRåªÁV ¸ÀªÀiÁdzÀ
¸ÀÄgÀQëvÀªÀ®èzÀ ªÀUÀðUÀ¼À d£ÀgÀÄ ¸ÀQæAiÀÄ ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄî«PÉAiÀÄ eÉÆvÉ J®è ¸À¨sÉUÀ¼ÀÆ ªÀÄÄPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀªÁV £ÀqÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
(9) UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ
EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
3ºÉZï. UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉ.- (1) 3f £ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÆ,
UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À,
gÉÊvÁ¦ d£ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀgÀPÀÄ±À® PÉ®¸ÀUÁgÀgÀ, AiÀÄÄªÀd£ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ »jAiÀÄ £ÁUÀjÃPÀgÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄUÉ
C£ÀÄPÀÆ®ªÁzÁUÀ¯É®è ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸À®Ä ªÀÄÄAzÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ºÁUÀÆ C©üªÀÈ¢ÞUÁV vÀªÀÄä vÀªÀÄä
¥ÀjºÁgÀPÁÌV ¸À®ºÉUÀ¼À ¸À»vÀ UÀÄA¦£À CUÀvÀåvÉUÀ¼À gÀÆ¥ÀÄgÉÃµÉAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄ ¤AiÀÄvÀ ¸À¨sÉUÀ¼À°è
¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄÄA¢qÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄvÀÛzÉAzÀÄ CxÉÊð¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
¥ÀgÀAvÀÄ, d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁ ªÀÄvÀÄÛ ªÁqïð ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉUÀ¼À°è «vÀj¸À¯ÁzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß
UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è PÉÊUÉwÛPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß ¸ÀéAvÀzÉÝAzÀÄ zÁR°¹ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ
EqÀÄªÀÅzÀÄ.
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ, CAvÀºÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥Áæw¤¢üPÀ UÀÄA¥ÀÄ vÀ£Àß ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¹zÀÞ¥Àr¹zÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À
gÀÆ¥ÀÄgÉÃµÉUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄÄ ¥Àj²Ã°¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ vÀ£ÀßzÉÃ «µÀAiÀÄ JA§AvÉ ¨sÁ«¹
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¹ C£ÀÄ¸ÀgÀuÁ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ EvÀgÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÀPÀÆÌ ¨ÁzsÀPÀªÁUÀzÀAvÉ
CzsÀåPÀë£ÀÄ,-
(i) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À, ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À
¸À§°ÃPÀgÀtPÁÌV AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
¥ÀævÉåÃPÀªÁV UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÀÆÌ
ªÉÆzÀ®Ä PÀqÉAiÀÄ¥ÀPÀë ªÀµÀðPÉÌ MAzÀÄ ¨ÁjAiÀiÁzÀgÀÆ CªÀgÀªÀgÀÄUÀ½UÉ ¥ÀævÉåÃPÀªÁV
¸ÀA§A¢ü¹zÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ZÀZÉð £ÀqÉ¸À®Ä PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ;
(ii) UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ±ÉÃPÀqÁ ºÀvÀÛQÌAvÀ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, ZÀZÉðUÁV
«µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹ ªÀÄ£À« ªÀiÁrPÉÆAqÁUÀ UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß
PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ. DzÁUÀÆå, CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ JgÀqÀÄ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ PÀqÉAiÀÄ¥ÀPÀë
ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À CAvÀgÀ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(iii) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ºÀtPÁ¸ÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸À®Ä
ªÀµÀðzÀ°è JgÀqÀÄ ¨Áj JAzÀgÉ K¦æ¯ï ªÀÄvÀÄÛ CPÉÆÖÃ§gï wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è J¯Áè
UÁæªÀÄ¸À¨sÁUÀ¼À «±ÉÃµÀ DAiÀÄªÀåAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) DAiÀiÁ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À°è EgÀÄªÀ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw/C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À
d£À¸ÀASÉåAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁuÁ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV DAiÀÄªÀåAiÀÄªÀ£ÀÄß ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ¸À¨sÁzÀ «±ÉÃµÀ
¸À¨sÉAiÀÄ°è CzÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, D UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄÄ F ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß §¼ÀPÉ ªÀiÁrgÀ¢zÀÝgÉ, F ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
eÁwUÀ¼À G¥À-AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À G¥À-AiÉÆÃd£É (AiÉÆÃd£É, ºÀAaPÉ ªÀÄvÀÄÛ
ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À §¼ÀPÉ) C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 2013gÀ°è (2013gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 65)
ºÉÃ½gÀÄªÀÅzÀPÉÌ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV §¼ÀPÉ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
CzsÁåAiÀÄ III
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ºÁUÀÆ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À gÀZÀ£É
4. ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ WÉÆÃµÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£É.Š(1) ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå
CxÀªÁ «±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀÄ 1[LzÀÄ ¸Á«gÀQÌAvÀ PÀrªÉÄ E®èzÀ
ªÀÄvÀÄÛ K¼ÀÄ ¸Á«gÀPÉÌ ºÉaÑUÉ E®èzÀ]1 d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß¼Àî MAzÀÄ UÁæªÀÄªÀ£ÀÄß CxÀªÁ UÁæªÀÄUÀ¼À UÀÄA¥À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀÄ AiÀÄÄPÀÛªÉAzÀÄ
C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, ªÉÆzÀ¯ÉÃ ¥ÀæPÀluÉ ºÉÆgÀr¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÉAzÀÄ
F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ PÉÃAzÀæ PÁAiÀÄð¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß PÀÆqÀ
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ:
1. 2AAAzÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 28-A1-1999jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¨É¼ÀUÁ«, aPÀÌªÀÄUÀ¼ÀÆgÀÄ, zÀQët PÀ£ÀßqÀ, zsÁgÀªÁqÀ, ºÁ¸À£À, PÉÆqÀUÀÄ, ²ªÀªÉÆUÀÎ
1
[GqÀÄ¦, ºÁªÉÃj]1 ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ PÀ£ÀßqÀ f¯ÉèUÀ¼À ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è 2[JgÀqÀÄ ¸Á«gÀzÀ L£ÀÆgÀQÌAvÀ
2
PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀ] d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ¼Àî ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ¥ÀAZÁAiÀÄw
¥ÀæzÉÃ±ÀªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÉAzÀÄ DzÉÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ:
2. 2000zÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 28-01-1999 jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
CµÉÖÃ C®èzÉ, d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß UÀt£ÉUÉ vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀîzÉ, CªÀ±ÀåPÀ JAzÀÄ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ¯Éè¯Áè ¸ÀPÁðgÀªÀÅ,

«±ÉÃµÀ ¥ÀæPÀgÀtªÉAzÀÄ, ¨É¼ÀUÁ«, aPÀÌªÀÄUÀ¼ÀÆgÀÄ, zÀQët PÀ£ÀßqÀ, zsÁgÀªÁqÀ, ºÁ¸À£À, PÉÆqÀUÀÄ, ²ªÀªÉÆUÀÎ
1
[GqÀÄ¦, ºÁªÉÃj]1 ªÀÄvÀÄÛ GvÀÛgÀ PÀ£ÀßqÀ f¯ÉèUÀ¼À ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è UÁæªÀÄzÀ PÉÃAzÀæ¢AzÀ 2[LzÀÄ
Q¯ÉÆÃ«ÆlgÀÄUÀ¼À wædåzÀ (ºÀvÀÄÛ Q¯ÉÆÃ«ÆlgÀÄUÀ¼À ªÁå¸ÀzÀ)]2 M¼ÀVgÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÉAzÀÄ DzÉÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ:
1. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
2. 2000zÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 28-A1-1999jAzÀ ¥Àw
æ AiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
CzÀÆ C®èzÉ, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀÄ, ¸ÀPÁðgÀzÀ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ, 1[LzÀÄ ¸Á«gÀQÌAvÀ
PÀrªÉÄ d£À¸ÀASÉå¬ÄgÀÄªÀ CxÀªÁ K¼ÀÄ ¸Á«gÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ d£À¸ÀASÉå¬ÄgÀÄªÀ]1 UÁæªÀÄªÀ£ÀÄß CxÀªÁ
UÁæªÀÄUÀ¼À UÀÄA¥À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÀÄ.
1. 2000zÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 28-A1-1999jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(2) ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ
M¼À¥ÀlÄÖ qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀÄ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ «£ÀAwAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ
C£ÀåxÁ ªÀÄvÀÄÛ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¥Àæ¸ÁÛªÀªÀ£ÀÄß ªÉÆzÀ¯ÉÃ ¥ÀæPÀn¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è,Š
(J) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß CAxÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
UÁæªÀÄªÀ£ÀÄß CxÀªÁ UÁæªÀÄUÀ¼À UÀÄA¥À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÉaÑ¸À§ºÀÄzÀÄ;
(©) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß CAxÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±À¢AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
UÁæªÀÄªÀ£ÀÄß CxÀªÁ UÁæªÀÄUÀ¼À UÀÄA¥À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ;
(¹) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ PÉÃAzÀæ PÁAiÀÄð¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ;
(r) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ; CxÀªÁ
(E) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß CzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ
ºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÀÄ.
(3) PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀÄ, CAxÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£É¬ÄAzÀ ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼À M¼ÀUÉ ªÀiÁrPÉÆAqÀ CfðAiÀÄ ªÉÄÃ¯ÁUÀ°Ã CxÀªÁ vÁ£ÁVAiÉÄÃ DUÀ°
ªÀÄvÀÄÛ CfðzÁgÀ¤UÉ CxÀªÁ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CºÀªÁ®Ä ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä AiÀÄÄPÀÛ
CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀt CxÀªÁ (2)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è£À qÉ¥ÀÅån
PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀ DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjµÀÌj¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀÄ, CªÀ±ÀåPÀ JAzÀÄ ¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃa¹zÀgÉ,
(1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ ¥ÀgÀAvÀÄPÀzÀ°è ºÉÃ½gÀÄªÀAvÉ CzÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥ÁðlÄ ¸ÀºÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀjµÀÌj¹ CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁr ºÁUÉ ªÀiÁrzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀPÁðj gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è ¥ÀæPÀn¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ºÁUÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
5. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ gÀZÀ£É.Š (1) ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ 1[d£À¸ÀASÉåAiÀÄ ¥Àæw £Á®ÄÌ £ÀÆgÀÄ]1
CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀPÉÌ M§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀAvÉ, 2[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]2 PÁ®PÁ®PÉÌ
C¢ü¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1. 2000zÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 28-A1-1999 jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
2. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997 jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
¥ÀgÀAvÀÄ, ªÉÄÃ¯É ºÉÃ½zÀAvÉ ¤zsÀðj¹gÀÄªÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ, DUÀ C¢üPÁgÀzÀ°èzÀÝ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ
ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DV£À gÀZÀ£ÉUÉ, ¨ÁzsÀPÀªÀ£ÀÄßAlÄ
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
1
[¥ÀgÀAvÀÄPÀ x x x]1
1. 2000zÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A4-A8-1999jAzÀ ©lÄÖ©qÀ¯ÁVzÉ.
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è,Š
(J) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÁV; ªÀÄvÀÄÛ

(©) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÁV,
Š¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß 1[gÁdå ZÀÄ£ÁªÁuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀPÉÌ M¼À¥ÀlÄÖ, qÉ¥ÀÅån
PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀÄ «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1 ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ MlÄÖ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
eÁwUÀ¼À CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ AiÀiÁªÀ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°èzÉAiÉÆÃ ºÁUÉ
«Æ¸À°qÀ¯ÁzÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è£À ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ
CzÉÃ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°ègÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
2
3
[¥ÀgÀAvÀÄ, ¥Àæw UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ
¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÁV PÀ¤µÀ× MAzÉÆAzÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ®¨sÀå«®è¢gÀÄªÀ°è, D ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ «ÄÃ¸À°j¹zÀ
¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½AzÀ ºÁUÀÆ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ
®¨sÀå«®è¢gÀÄªÀ°è, D ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ «ÄÃ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½AzÀ ¨sÀwð
ªÀiÁqÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.]3
1. 1998gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 24-A8-1998jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
2. 1995gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 1AgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 13-A1-1995 jAzÀ ©lÄÖ©qÀ¯ÁVzÉ.
3. 2000zÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 16-12-1999jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ MAzÀgÀµÀÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ
¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀåQÛUÀ½UÁV 1[gÁdå ZÀÄ£ÁªÁuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ
3
DzÉÃ±ÀPÉÌ M¼À¥ÀlÄÖ, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀÄ «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:]1 [DzÀgÉ F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è
»AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ ºÁUÉ ¤zsÀðj¹ «ÄÃ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ, (2)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ
CrAiÀÄ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÁV ªÀÄvÀÄÛ F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è
»AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÁV «ÄÃ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ D UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è£À ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À
MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ±ÉÃPÀqÁ LªÀvÀÛ£ÀÄß, «ÄÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]3
2
[¥ÀgÀAvÀÄ, F G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è «ÄÃ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ¥ÉÊQ CAxÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ°è£À ±ÉÃPÀqÁ JA§vÀÛgÀµÀÄÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ``J'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
G½zÀ ±ÉÃPÀqÁ E¥ÀàgÀvÀÛµÀÄÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß `©' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ ``J'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«®è¢gÀÄªÀ°è, D ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ «ÄÃ¸À°j¹zÀ
¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ``©'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½AzÀ ¨sÀwð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ, ºÁUÉAiÉÄÃ, ``©'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ
ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«®è¢gÀÄªÀ°è D ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ «ÄÃ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ``J'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½AzÀ
¨sÀwðªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
«ªÀgÀuÉ.Š F G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ, 44£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ (©) RAqÀzÀ ¥ÀgÀAvÀÄPÀzÀ,
123£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ, 138£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ (©) RAqÀzÀ, 162£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÀÄvÀÄÛ 177£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ (©) RAqÀzÀ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ``J'' ªÀÄvÀÄÛ ``©'' ¥ÀæªÀUÀðUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉ 2£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (2)£ÉÃ RAqÀzÀ°è G¯ÉèÃT¸À¯ÁVgÀÄªÀ
``J'' ªÀÄvÀÄÛ ``©'' ¥ÀæªÀUÀðUÀ¼ÀÄ.]2
2. 1995gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 1AgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 13-A1-1995 jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(4) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀåQÛUÀ¼À
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀæªÀUÀðPÀÆÌ «Æ¸À°nÖgÀÄªÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ «Æ¸À°nÖgÀzÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À°è 4[±ÉÃPÀqÁ
4 5
LªÀvÀÛgÀµÀÖPÉÌ] PÀrªÉÄ E®èzÀµÀÄÖ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV [MmÁÖgÉAiÀiÁV CzsÀðzÀµÀÄÖ ¥Àj«ÄwUÉ M¼À¥ÀlÄÖ
ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉåUÉ ¥ÀÆuÁðAPÀUÉÆ½¹zÀµÀÄÖ]5 1[gÁdå ZÀÄ£ÁªÁuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ

DzÉÃ±ÀPÉÌ M¼À¥ÀlÄÖ, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀÄ «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1:
2
3
[¥ÀgÀAvÀÄ, (2), (3) ªÀÄvÀÄÛ (4)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À CrAiÀÄ°è «ÄÃ¸À°¹zÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è£À ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ¸ÀgÀ¢ ¥ÀæPÁgÀ ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ 5[CAxÀ
¸ÀgÀ¢AiÀÄÄ ºÀvÀÄÛ ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.]3]5
2. 1999gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 1AgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 28-A1-1998 jAzÀ ©lÄÖ©qÀ¯ÁVzÉ.
3. 2AAAzÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 28-A1-1999jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
4. 2010gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 24gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 23-A7-2010jAzÀ ¥Àw æ AiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
CµÉÖ C®èzÉ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°ègÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÆ, AiÀiÁªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV
CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À CxÀªÁ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀåQÛUÀ½UÁV
¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «Æ¸À°qÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ, CAxÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄÄ CxÀªÁ ªÀåQÛAiÀÄÄ CAxÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
«Æ¸À°j¹®èzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁÜ£ÀUÀ½UÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¤®èzÀAvÉ vÀqÉAiÀÄÄAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉAiÉÄAzÀÄ
¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) (2), (3) ªÀÄvÀÄÛ (4)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, 1[ºÁUÀÆ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ
DAiÉÆÃUÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀPÉÌ M¼À¥ÀlÄÖ qÉ¥ÀÇån PÀ«Æ±À£ÀgÀÄ]1, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ,Š
(J) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀªÁå¦ÛAiÀÄ°è §gÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß JµÀÄÖ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À£ÁßV
«AUÀr¸À§ºÀÄzÉA§ÄzÀ£ÀÄß;
(©) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß;
(¹) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ®Æè C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÁV ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
¥ÀAUÀqÀUÀ½UÁV ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÁV CxÀªÁ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV
¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÉßÃ£ÁzÀgÀÆ «Æ¸À°j¹zÀÝgÉ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀASÉå JµÀÄÖ JA§ÄzÀ£ÀÄß;
(r) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæPÀÆÌ JµÀÄÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÀAZÀ¨ÉÃPÉA§ÄzÀ£ÀÄß CzÀÄ MAzÉÃ
CxÀªÁ CzÀPÀÆÌ ºÉZÉÑÃ JA§ÄzÀ£ÀÄß,Š
Š¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁgÀt¢AzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ £ÀqÉzÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀAvÉ CUÀvÀå¥Àr¹zÀµÀÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀ¢zÀÝgÉ 1[qÉ¥ÀÇån PÀ«Æ±À£ÀgÀÄ]1
(8)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ vÁ£ÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ
wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÁV, CUÀvÀå¥Àr¹gÀÄªÀµÀÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ ¥ÀÇtðUÉÆ¼Àî®Ä ¨ÉÃPÁUÀÄªÀµÀÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ
ZÀÄ£ÁªÀuÉUÁV ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) (1) ªÀÄvÀÄÛ (6)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, DzÀgÉ, ¸ÀPÁðgÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀiÁ£Àå
CxÀªÁ «±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ
ªÀÄÆgÀ£ÉÃ JgÀqÀÄ ¨sÁUÀzÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁVgÀÄªÀ°è, D UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
CrAiÀÄ°è PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV gÀavÀªÁVzÉ JA§ÄzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(8) 1[qÉ¥ÀÇån PÀ«Æ±À£ÀgÀÄ]1, ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ CxÀªÁ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁVgÀÄªÀÅzÁV
¨sÁ«¸À¯ÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è ¥ÀæPÀn¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
6. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß ¤UÀ«ÄvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
``............................... UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw'' JA§ ºÉ¸Àj£À ¤UÀ«ÄvÀ ¤PÁAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ±Á±ÀévÀ
GvÀÛgÁ¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÉÆºÀgÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ EvÀgÀ

AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è «¢ü¹gÀÄªÀAxÀ ¤§ðAzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, vÀ£Àß
¤UÀ«ÄvÀ ºÉ¸Àj£À°è zÁªÉ ºÀÆqÀÄªÀ CxÀªÁ zÁªÉUÉ UÀÄjAiÀiÁUÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ vÁ£ÀÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwUÀ¼À ºÉÆgÀUÉ DUÀ° CxÀªÁ M¼ÀUÉ DUÀ° ZÀgÀ CxÀªÁ ¹ÜgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß
Dfð¸ÀÄªÀ, zsÁgÀt ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÁðªÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀ, PÀgÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß
gÀa¸À¯ÁVgÀÄªÀAxÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ CªÀ±ÀåªÁzÀ, ¸ÀjPÀAqÀ CxÀªÁ «»vÀªÁzÀ J®è PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀ
¸ÁªÀÄxÀåðªÀÅ CzÀgÀ°è ¤»vÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
7. ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÁAiÀÄð«zsÁ£À.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÄ, ZÀÄ£ÁªÀuÁ
PÉëÃvÀæ¢AzÀ JµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀ¨ÉÃPÁVzÉAiÉÆÃ CµÀÄÖ ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ. AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÄ, M§â C¨sÀåyðUÉ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß, ¥ÀPÀëzÀ
DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ®®èzÉ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ
£ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(3)F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀrAiÀÄ°è gÀa¸À¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ,
¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ «zsÁ£ÀzÀ°è, ªÀÄvÀzÁ£À AiÀÄAvÀæUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è
ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ zÁR°¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀæPÀgÀtzÀ ¥Àj¹ÜwUÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV gÁdå
ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ ¤¢ðµÀÖ ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ°è CxÀªÁ ZÀÄ£ÁªÀuÁ
PÉëÃvÀæUÀ¼À°è CAVÃPÀj¸À§ºÀÄzÀÄ.
«ªÀgÀuÉ: F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, ``ªÀÄvÀzÁ£À AiÀÄAvÀæ'' JAzÀgÉ, ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ CxÀªÁ
zÁR°¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ §¼À¸À¯ÁUÀÄªÀ, «zÀÄå£Áä£À «zsÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀªÁUÀ° CxÀªÁ C£ÀåxÁ PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ,
AiÀiÁªÀÅzÉÃ AiÀÄAvÀæ CxÀªÁ ¸À®PÀgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀrAiÀÄ°è gÀa¸À¯ÁzÀ
¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À°è ªÀÄvÀ¥ÉnÖUÉ CxÀªÁ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¯ÉèÃRªÀÅ, C£ÀåxÁ
G¥À§A¢ü¹zÀÄzÀ£ÀÄß½zÀÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è CAxÀ ªÀÄvÀAiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹gÀÄªÀ¯Éè¯Áè CAxÀ
ªÀÄvÀAiÀÄAvÀæPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ G¯ÉèÃRªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉA§ÄzÁV CxÉÊð¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ.]1
1. 2010gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 24gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 23-A7-2010jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
8. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¸À®Ä vÀ¦àzÀ°è DqÀ½vÀ ¸À«ÄwAiÀÄ CxÀªÁ
DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄ £ÉÃªÀÄPÀ.Š (1) (J) qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀjUÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹zÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ PÀÆqÀ¯ÉÃ UÁæªÀÄPÁÌV CxÀªÁ UÁæªÀÄUÀ¼À UÀÄA¦UÁV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß,Š
(i) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉÆAzÀgÉAiÀÄ
PÁgÀt¢AzÁV; CxÀªÁ
(ii) 5£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (6)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è £ÀqÉ¸À¯ÁzÀ JgÀqÀÄ C£ÀÄPÀæªÀÄ
ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À°è CAxÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¸À®Ä «¥sÀ®ªÁVgÀÄªÀ PÁgÀt¢AzÁV;
CxÀªÁ
(iii) EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁPÀµÀÄÖ PÁgÀt¢AzÁV, DzÉÃ£É EgÀ°, gÀa¸À®Ä ¸ÁzsÀå«®èªÉAzÀÄ
ªÀÄ£ÀzÀmÁÖzÀgÉ; CxÀªÁ
(©) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀðwæPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ JgÀqÀgÀµÀÖQÌAvÀ®Æ PÀrªÉÄ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁVzÀÝgÉ,
Š qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀÄ, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ,Š
(i) ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀ®Ä CºÀðgÁzÀ ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ DqÀ½vÀ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CAxÀ ªÀåQÛUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ 5£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ
CrAiÀÄ°è ¤zsÀðj¹gÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåUÉ ¸ÀªÀÄ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, CxÀªÁ
(ii) DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.

(2) DqÀ½vÀ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CxÀªÁ DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄÄ, (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ,
C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ°è, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£Àgï CªÀgÀÄ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄ «ÄÃgÀzÀAxÀ
CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ zsÁgÀt ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è, DqÀ½vÀ ¸À«ÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄÄ
£ÉÃªÀÄPÀUÉÆAqÁUÀ, CAxÀ £ÉÃªÀÄPÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÁV DAiÉÄÌAiÀiÁVzÀÝ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ,
AiÀiÁgÁzÀgÀÆ EzÀÝgÉ, CªÀgÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J®è C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß CAxÀ DqÀ½vÀ ¸À«ÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ
DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄÄ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) DqÀ½vÀ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß, F »AzÉ ºÉÃ½zÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À°è K£ÉÃ
EzÀÝgÀÆ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV gÀa¹zÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è DqÀ½vÀ ¸À«ÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄÄ
£ÉÃªÀÄPÀUÉÆAqÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀjUÉ, ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉ
ªÀÄÆ®PÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV gÀa¸À®Ä AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉÆAzÀgÉ¬Ä®èªÉAzÀÄ ªÀÄ£ÀzÀmÁÖzÀgÉ,
qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀÄ, AiÀiÁªÀ ¥ÀzÁªÀ¢üUÁV DqÀ½vÀ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß CxÀªÁ
DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀ¯ÁVvÉÆÛÃ D ¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁV®è¢zÀÝgÀÆ, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ
ªÀÄÆ®PÀ, CAxÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ eÁjUÉ §gÀÄªÀAvÉ,
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, DqÀ½vÀ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CxÀªÁ DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄÄ ¥ÀzÀzsÁgÀt ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
¤AvÀÄºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ JAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ.
9. ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ºÀPÀÄÌ.Š (1) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è vÀ£Àß
ºÉ¸ÀgÀÄ EgÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÆ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ EvÀgÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, ªÀÄvÀzÁgÀgÀ
¥ÀnÖAiÀÄÄ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÁUÀ D ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ°è £ÀqÉAiÀÄÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀ
¤ÃqÀ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è vÀ£Àß ºÉ¸ÀgÀÄ EgÀ¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀ
ªÀåQÛAiÀÄÆ CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀ ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è£À ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ZÀÄ£ÁªÀuÁ
PÉëÃvÀæzÀ°è CxÀªÁ CzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ°è MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ¨Áj ªÀÄvÀ ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÝ®è ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£ÀÄ ºÁUÉ
ªÀiÁrzÀgÉ CªÀ£À J®è ªÀÄvÀUÀ¼ÀÄ C¹AzsÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(3) ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è
vÀ£Àß ºÉ¸ÀgÀÄ EgÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄ PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ PÀqÁØAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. DzÁUÀÆå,
(4)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ¸ÀÆa¹zÀAvÉ DvÀ£ÀÄ vÀ£Àß ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ¸Àà¢üð¹gÀÄªÀ C¨sÀåyðUÀ¼À
¥ÀgÀªÁV ¤ÃqÀzÉAiÉÄÃ ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä ¸ÀévÀAvÀæ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ ¸ÀÆPÀÛ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß PÀ°à¹zÀgÉ, DvÀ£ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¨sÀåyðAiÀÄ ¥ÀgÀªÁV
ªÀÄvÀ ¤ÃqÀ®Ä §AiÀÄ¸À¢zÀÝ ¥ÀPÀëzÀ°è, CºÀð ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÄ vÀ£Àß ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ¸Àà¢üð¹gÀÄªÀ
C¨sÀåyðUÀ¼À ¥ÀgÀªÁV ¤ÃqÀzÉAiÉÄÃ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
10. ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖ.- (1) (2)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ CAxÀ
¨sÁUÀPÁÌV vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß CAxÀ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ°è ZÀÄ£ÁªÀuÉUÁV £ÁªÀÄ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸À®Ä
EgÀÄªÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ, ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÀªÀÄÆ¢UÉ ªÀiÁrzÀ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄÄ ¸ÁÜ£À¥À®èlªÀÅ
CxÀªÁ ©lÄÖ©nÖgÀÄªÀÅzÀÄ F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÁV ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ
¨sÁUÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
1
[(3) ¸ÀA§AzsÀ¥lÖ vÀºÀ²Ã¯ÁÝgÀ£ÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÁuÁ PÉëÃvÀæPÁÌV
ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄ«Ä¸À¯ÁzÀ jÃwAiÀÄ°è vÀAiÀiÁj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ CAxÀ ¥ÀnÖAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀ£ÀÄß ElÄÖPÉÆAqÀÄ §gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
11. ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéPÉÌ CºÀðvÉ.- AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è
vÀ£Àß ºÉ¸ÀjgÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°è EgÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è C£ÀºÀðUÉÆArzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀ®Ä CºÀð£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÁV CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÁV CxÀªÁ »AzÀÄ½zÀ
ªÀUÀðUÀ½UÁV CxÀªÁ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV «Æ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è, CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ,
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, D AiÀiÁªÀÅzÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À CxÀªÁ »AzÀÄ½zÀ
ªÀUÀðUÀ¼À ªÀåQÛ CxÀªÁ ªÀÄ»¼ÉAiÀiÁVzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ CAxÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀ®Ä CºÀð£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
12. ¸ÀzÀ¸ÀågÁUÀ®Ä C£ÀºÀðvÉ.Š M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀ®Ä
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀ®Ä,Š
(J) CªÀ£À£ÀÄß gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®UÀ½UÉ £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV vÀvÁÌ®zÀ°è
eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è ºÁUÉ
C£ÀºÀðUÉÆ½¹zÀÝgÉ:
¥ÀgÀAvÀÄ, AiÀiÁªÀ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß CªÀ£ÀÄ E¥ÀàvÉÆÛAzÀÄ ªÀµÀð ªÀAiÀÄ¹ì£ÀªÀ£ÁVzÀÝgÉ, CªÀ£ÀÄ
E¥ÀàvÉÛÊzÀÄ ªÀµÀð ªÀAiÀÄ¹ìVAvÀ PÀrªÉÄ ªÀAiÀÄ¹ì£ÀªÀ£ÉA§ PÁgÀtPÁÌV C£ÀºÀðUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è;
(©) 1965gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¨ÁÌj C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ (1966gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢¤AiÀÄªÀÄ 21) CrAiÀÄ°è£À
C¥ÀgÁzsÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è Qæ«Ä£À¯ï £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄªÀÅ CªÀ¤UÉ ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼À£ÀÄß «ÆjzÀ
CªÀ¢üAiÀÄ PÁgÀªÁ¸ÀzÀ ²PÉëAiÀÄ£ÀÄß «¢ü¹zÀÝgÉ, CAxÀ ²PÉëAiÀÄ£ÀÄß £ÀAvÀgÀ, ªÀåwjPÀÛUÉÆ½¹gÀ¢zÀÝgÉ
CxÀªÁ gÀzÀÄÝUÉÆ½¹gÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ D C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß ªÀÄ¤ß¹gÀ¢zÀÝgÉ; CxÀªÁ
(¹) 1973gÀ zÀAqÀ ¥ÀæQæAiÀiÁ ¸ÀA»vÉAiÀÄ (PÉÃAzÁæ¢ü¤AiÀÄªÀÄ 1974gÀ 2) 110£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
ºÀÆrzÀ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À°è D ¸ÀA»vÉAiÀÄ 117£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è CªÀ£À «gÀÄzÀÞ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß
ªÀiÁrzÀÝgÉ, CAxÀ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀåwjPÀÛUÉÆ½¹gÀ¢zÀÝgÉ, gÀzÀÄÝUÉÆ½¹gÀ¢zÀÝgÉ; CxÀªÁ
(r) CªÀ£À£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ C¢üÃ£ÀzÀ°ègÀÄªÀ ¸ÉÃªÉ¬ÄAzÀ ªÀeÁ ªÀiÁrzÀÝgÉ;
CxÀªÁ
(E) °ÃUÀ¯ï CxÀªÁ ªÉÄrPÀ¯ï ¥ÁæQÖÃµÀ£Àgï CxÀªÁ ZÁlðqïð CPËAmÉAmï£ÁVzÀÄÝ ¸ÀPÀëªÀÄ
¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CªÀ£À£ÀÄß D ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ vÉUÉzÀÄºÁQzÀÝgÉ CxÀªÁ
CªÀiÁ£ÀwÛ£À°ènÖzÀÝgÉ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è£À C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ CªÀiÁ£ÀwÛ£À CªÀ¢üAiÀÄ°è
eÁjAiÀÄ°èzÀÝgÉ; CxÀªÁ
(J¥sï) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé¢AzÀ CªÀ£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁQzÀÝgÉ; CxÀªÁ
(f) CªÀ£ÀÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ WÉÆÃ¶¹gÀÄªÀAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À
zsÁgÀPÀ£À£ÀÄß C£ÀºÀðUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®èªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¹gÀÄªÀAxÀ CAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹,
PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀzÀ CxÀªÁ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ
¤AiÀÄAvÀætPÉÆÌ¼À¥ÀnÖgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉ;
«ªÀgÀuÉ.- F RAqÀzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, CªÀ£ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë£ÉA§ PÁgÀt¢AzÁVAiÉÄÃ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CrAiÀÄ°è ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀ£ÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è;
(ºÉZï) EzÀgÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀAvÉ ºÉÆgÀvÀÄ, CªÀ£ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ°è CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÆA¢UÉ CxÀªÁ
CzÀgÀ C¢üÃ£ÀzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ, CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ªÀiÁrPÉÆAqÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀgÁj£À°è
CxÀªÁ GzÉÆåÃUÀzÀ°è ¥ÀævÀåPÀëªÁV CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Á®Ä CxÀªÁ
»vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉ; 1[CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀgÀªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ
PÁªÀÄUÁj CxÀªÁ PÀgÁgÀ£ÀÄß CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀÇgÉÊ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀgÁgÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ°è CxÀªÁ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ°è DvÀ£ÀÄ
¥ÀævÀåPÀëªÁV CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV vÁ£ÁVAiÉÄÃ DUÀ° CxÀªÁ vÀ£Àß KeÉAmï, ¥Á®ÄzÁgÀ CxÀªÁ
£ËPÀgÀ£À ªÀÄÆ®PÀªÁVAiÉÄÃ DUÀ° vÉÆqÀVzÀÝgÉ;]1 CxÀªÁ
(L) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀgÀªÁV ªÉÃvÀ£À ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ °ÃUÀ¯ï ¥ÁæQÖÃµÀ£Àgï DV
¤AiÉÆÃfvÀ£ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ «gÀÄzÀÞ °ÃUÀ¯ï ¥ÁæQÖÃµÀ£Àgï DV
GzÉÆåÃUÀªÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¹zÀÝgÉ; CxÀªÁ
1
[(eÉ) vÀ£Àß PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁÌV ±ËZÀUÀøºÀªÀ£ÀÄß, MzÀV¹gÀ¢zÀÝgÉ:
2
[¥ÀgÀAvÀÄ, F RAqÀzÀ°è EgÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÆ, M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ vÀ£Àß GªÉÄÃzÀÄªÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß
¸À°è¸ÀÄªÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è, M§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV vÀ£Àß ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
MAzÀÄ ªÀµÀðzÉÆ¼ÀUÉ, vÀ£Àß PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁÌV ±ËZÀ UÀøºÀªÀ£ÀÄß
¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÁV MAzÀÄ ªÀÄÄZÀÑ½PÉAiÀÄ£ÀÄß §gÉzÀÄPÉÆnÖzÀÝgÉ ºÁUÀÆ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CAxÀ
ªÀÄÄZÀÑ½PÉAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¥Á°¹zÀgÉ, CªÀ¤UÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]2]1
2. 2000zÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 25-A4-2000 ¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
1
[(PÉ)]1 F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CªÀ¤AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ §UÉAiÀÄ ¨ÁQUÀ¼ÀÄ
§gÀ¨ÉÃPÁVzÀÝgÉ;
1. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ªÀÄgÀÄ ¸ÀASÉå ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
1
[(J¯ï) ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ vÀ£Àß ¸ÀzÀ¸ÀåvÀézÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¤¢üAiÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ D¹ÛUÀ¼À
zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ CxÀªÁ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß, AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ
¥ÁæeÉPÀÖ£ÀÄß eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÁUÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV CªÀ£ÀÄ vÀ£Àß C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ
¥Áæ¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ CxÀªÁ zÀÄ§ð¼ÀPÉ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀÈvÀåzÀ°è ¥ÀævÀåPÀëªÁV
¨sÁVAiÀiÁVgÀÄªÀ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÉAzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ.]1
ŠC£ÀºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
¥ÀgÀAvÀÄ,Š
(J) (¹) RAqÀzÀ°è£À C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ, ¨sÀzÀævÉAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä ªÀåQÛUÉ DzÉÃ²¹zÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ;
(©) (©), (r) CxÀªÁ (E) RAqÀUÀ¼À°è£À, C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ, CAxÀ ²PÉëAiÀÄ CxÀªÁ ºÁUÉ ªÀeÁ
ªÀiÁrzÀ CxÀªÁ ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ vÉUÉzÀÄºÁQzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ 1[DgÀÄ ªÀµÀð]1UÀ¼ÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ
CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ E£ÀÄß ªÀÄÄAZÉAiÉÄÃ DzÉÃ±À ªÀiÁrzÀgÉ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ;
(¹) (J¥sï) RAqÀzÀ°ègÀÄªÀ C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ, ºÁUÉ vÉUÉzÀÄºÁQzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ 1[DgÀÄ ªÀµÀð]1UÀ¼ÀÄ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ;
(r) M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, (ºÉZï) RAqÀzÀrAiÀÄ°è£À C£ÀºÀðvÉUÉ, DvÀ£ÀÄ,Š
(i) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÆA¢UÉ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀgÀªÁV PÀgÁgÀÄ
ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ CxÀªÁ CzÀjAzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ¤AiÉÆÃfvÀªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
eÁ¬ÄAmï ¸ÁÖPï PÀA¥À¤AiÀÄ°è µÉÃgÀ£ÀÄß CxÀªÁ 196AgÀ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À £ÉÆÃAzÀtÂ
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ (PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 196AgÀ 17) CrAiÀÄ°è £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀªÁzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀAWÀzÀ°è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ µÉÃgÀ£ÀÄß CxÀªÁ

»vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ; CxÀªÁ
(ii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ eÁ»ÃgÁvÀ£ÀÄß
¥ÀæPÀn¹gÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀøvÀÛ ¥ÀwæPÉAiÀÄ°è µÉÃgÀÄ CxÀªÁ »vÁ¸ÀQÛ ºÉÆA¢gÀÄªÀ; CxÀªÁ
(iii) r¨ÉAZÀgÀÄ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV
JwÛzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸Á®zÀ°è C£ÀåxÁ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀnÖgÀÄªÀ,
ŠPÁgÀt¢AzÁVAiÉÄÃ UÀÄjAiÀiÁVzÁÝ£ÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
13. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁUÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ,Š
(J) 12£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ºÉÃ½gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ C£ÀºÀðvÉUÀ½UÉÆ¼ÀUÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ M¼ÀUÁzÀgÉ;
CxÀªÁ
(©) 53£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (4) £ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¹ ªÀÄvÀ ZÀ¯Á¬Ä¹zÀgÉ
CxÀªÁ ZÀZÉðAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(¹) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C£ÀÄªÀÄw E®èzÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÆgÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ
C£ÀÄPÀæªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉUÀ½UÉ UÉÊgÀÄ ºÁdgÁzÀgÉ,- 1[XXX]1
Š¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ CªÀ£À ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁVgÀÄªÀÅzÁV CxÀªÁ SÁ°AiÀiÁVzÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1. 2003gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 1-10-2003jAzÀ ©lÄÖ©qÀ¯ÁVzÉ.
¥ÀgÀAvÀÄ, UÉÊgÀÄºÁdgÁUÀ®Ä C£ÀÄªÀÄwUÁV ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ Cfð ¸À°è¹zÀÝ°è ªÀÄvÀÄÛ
CfðAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ wAUÀ¼À CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ, D CfðAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è vÀ£Àß wÃªÀiÁð£ÀªÀ£ÀÄß
CfðzÁgÀ¤UÉ w½¸À®Ä UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÀ¦àzÀ°è, PÉÆÃgÀ¯ÁzÀ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀÄAdÆgÁärgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è£À C£ÀºÀðvÉUÀ½UÉÆ¼ÀUÁVzÁÝ£ÉAiÉÄÃ CxÀªÁ
M¼ÀUÁVgÀÄªÀ£ÉÃ JA§ ¥Àæ±Éß GzÀã«¹zÀgÉ, 1[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]1 1[DzÁVAiÉÄÃ CxÀªÁ CzÀPÉÌ
¸À°è¹gÀÄªÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É]1 ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀåQÛUÉ CºÀªÁ®£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀÆPÀÛ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß
PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ D ¥Àæ±ÉßAiÀÄ£ÀÄß wÃªÀiÁð¤¸À§ºÀÄzÀÄ.
1. 2003gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
14. KPÀPÁ®zÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀézÀ ¤µÉÃzÀ.Š (1) M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½AzÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀgÉ CªÀ£ÀÄ, vÁ£ÀÄ ¸À» ºÁQgÀÄªÀ °TvÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß qÉ¥ÀÅån
PÀ«ÆµÀ£ÀjUÉ ¤¢ðµÀÖ ¥Àr¹gÀÄªÀ PÁ®zÉÆ¼ÀUÉ gÀªÁ¤¹, vÁ£ÀÄ ¸ÉÃªÉ¸À°è¸ÀvÀPÀÌAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ MAzÀÄ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D DAiÉÄÌAiÀÄÄ CAwªÀÄªÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ªÀåQÛAiÀÄÄ, (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è G¯ÉèÃT¹zÀ DAiÉÄÌAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï
CªÀgÀÄ, aÃn JvÀÄÛªÀ ªÀÄÆ®PÀ CzÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¸ÉÃªÉ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌ ZÀÄ£ÁªÀuÁ
PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß C¢ü¸ÀÆa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, ºÁUÉ DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆAqÀ CxÀªÁ C¢ü¸ÀÆa¹zÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ
PÉëÃvÀæPÁÌV ªÀiÁvÀæªÉÃ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D jÃw EvÀgÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæPÉÌ
CxÀªÁ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ GzÀã«¸ÀÄªÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ SÁ° ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¨sÀwð ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
15. ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ Cfð.- (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀwð
ªÀiÁqÀ®Ä £ÀqÉ¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß, 19£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ 2A£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ MAzÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ PÁgÀtUÀ¼À ªÉÄÃ¯É CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è£À AiÀiÁªÀ£ÉÃ
C¨sÀåyðAiÀÄÄ CxÀªÁ CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀ ¤ÃqÀ®Ä CºÀð£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÄ,
RZÀÄðUÀ½UÉ ¨sÀzÀævÉAiÀiÁV LzÀÄ£ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À oÉÃªÀtÂ ElÄÖ D ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ
C¨sÀåyðAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¥sÀ°vÁA±ÀªÀ£ÀÄß WÉÆÃ¶¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ, DzÀgÉ, CzÀQÌAvÀ®Æ ªÀÄÄAavÀªÁV
C®èzÉ, D ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è M§âjVAvÀ ºÉZÀÄÑ C¨sÀåyðUÀ¼ÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁVzÀÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ

¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVzÀÝgÉ D ¢£ÁAPÀUÀ¼À PÉÆ£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼À M¼ÀUÉ, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀÅ CxÀªÁ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀAZÁAiÀÄw
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ §ºÀ¼ÀµÀÄÖ ¨sÁUÀªÀÅ AiÀiÁgÀ ¥ÁæzÉÃ²PÀ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ M¼ÀUÉ EgÀÄªÀÅzÉÆÃ D 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2PÉÌ ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÉÆgÀvÀÄ ¨ÉÃgÉ AiÀiÁªÀ
jÃwAiÀÄ®Æè ¥Àæ²ß¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
1. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃd¸À¯ÁVzÉ.
(2) CfðzÁgÀ£ÀÄ, vÀ£Àß CfðUÉ ¥ÀæwªÁ¢UÀ¼ÁV,Š
(J) CfðzÁgÀ£ÀÄ, ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ C¨sÀåyðUÀ¼É®ègÀ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¨sÀåyðAiÀÄ
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ C£ÀÆfðvÀªÉAzÀÄ, WÉÆÃ¶¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ PÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ vÁ£ÀÄ CxÀªÁ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ EvÀgÀ C¨sÀåyðAiÀÄÄ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVzÁÝ£ÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ
¸ÀºÀ PÉÃ½zÀÝgÉ, CfðzÁgÀ£À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, ¸Àà¢üð¹zÀ EvÀgÀ J®è C¨sÀåyðUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ E£ÉÆßAzÀÄ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÃ½®è¢zÀÝgÉ, ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ J®è
C¨sÀåyðUÀ¼À£ÀÄß; ªÀÄvÀÄÛ
(©) CfðAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ C¨sÀåyðAiÀÄ «gÀÄzÀÞ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀæµÁÖZÁgÀzÀ DgÉÆÃ¥ÀªÀ£ÀÄß
ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D AiÀiÁªÀ£ÉÃ EvÀgÀ C¨sÀåyðAiÀÄ£ÀÄß,
Š¸ÉÃj¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ°è JµÀÄÖ d£À ¥ÀæwªÁ¢UÀ¼À£ÀÄß ºÉÃ¼À¯ÁVzÉAiÉÆÃ
CzÀgÀ CµÉÖÃ ¥ÀæwUÀ¼ÀÄ D CfðAiÀÄ dvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥Àw æ UÉ CfðzÁgÀ£ÀÄ CzÀÄ
CfðAiÀÄ AiÀÄxÁ¥ÀæwAiÉÄAzÀÄ zÀørüÃPÀj¹ ¸À» ºÁQgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
«ªÀgÀuÉ.Š ``ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ C¨sÀåyð'' ¥ÀzÁªÀ½UÉ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀ£ÉAzÀÄ
WÉÆÃ¶vÀ£ÁzÀ C¨sÀåyð JAzÀÄ CxÀð.
16. vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ M¼ÁA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆÃgÀ§ºÀÄzÁzÀ ¥ÀjºÁgÀ.Š (1) ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ
CfðAiÀÄ°è,Š
(J) CfðzÁgÀ£ÀÄ DzsÀj¸ÀÄªÀAxÀ ªÀÄÄRå ¸ÀAUÀwUÀ¼À ¸ÀAQë¥ÀÛ ¤gÀÆ¥ÀuÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) AiÀiÁªÀ ¥ÀPÀëPÁgÀgÀ «gÀÄzÀÞ ¨sÀæµÁÖZÁgÀzÀ DgÉÆÃ¥À ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D ¥ÀPÀëPÁgÀgÀ
ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¨sÀæµÁÖZÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÀ ¢£ÁAPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ¼ÀzÀ §UÉÎ ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ
¥ÀÇtð «ªÀgÀuÉ ¸ÉÃjzÀAvÉ, CfðzÁgÀ£ÀÄ DgÉÆÃ¦¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ ¨sÀæµÁÖZÁgÀzÀ ¥ÀÇtð «ªÀgÀUÀ¼À
¤gÀÆ¥ÀuÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(¹) CfðzÁgÀ£ÀÄ CzÀPÉÌ ¸À» ºÁQgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ªÁzÀ ¥ÀæwªÁzÀ ¥ÀvÀæUÀ¼À ¸ÀvÁå¥À£ÉUÁV
¹«¯ï ¥ÀæQæAiÀiÁ ¸ÀA»vÉ, 19A8 (PÉÃAzÁæ¢ü¤AiÀÄªÀÄ 19A8gÀ 5) gÀ°è «¢ü¹gÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è CzÀ£ÀÄß ¸ÀvÁå¥À£É
ªÀiÁrgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, CfðzÁgÀ£ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀæµÁÖZÁgÀªÀ£ÀÄß DgÉÆÃ¦¹zÀgÉ, CfðAiÉÆA¢UÉ, CAxÀ
¨sÀæµÁÖZÁgÀzÀ DgÉÆÃ¥À ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ «ªÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄyð¸ÀÄªÀ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è ±À¥ÀxÀ
¥ÀvÀæªÀÅ ¸ÀºÀ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) CfðAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆa CxÀªÁ C£ÀÄ§AzsÀPÀÆÌ ¸ÀºÀ CfðzÁgÀ£ÀÄ ¸À» ºÁPÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀvÁå¥À£É ªÀiÁrzÀ jÃwAiÀÄ°è CzÀ£ÀÆß ¸ÀvÁå¥À£É ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) CfðzÁgÀ£ÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ J®è CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¨sÀåyðAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ
C£ÀÆfðvÀªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ PÉÆÃgÀÄªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ, vÁ£ÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ EvÀgÀ C¨sÀåyðAiÀÄÄ
PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀ£ÉA§ ºÉaÑ£À WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆÃgÀ§ºÀÄzÀÄ.
17. ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ «ZÁgÀuÉ.Š (1) 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ, 15£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸À¢gÀÄªÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðUÀ¼À£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
«ªÀgÀuÉ.Š F G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁqÀÄªÀ

2 1
[ [UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß, 18£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ (J) RAqÀzÀ
CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ DzÉÃ±ÀªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) MAzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðUÀ¼À£ÀÄß

2 1
[ [UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 PÉÌ ¸À°è¹gÀÄªÀ°è, 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ vÀªÀÄä
«ªÉÃZÀ£ÉAiÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀævÉåÃPÀªÁV CxÀªÁ MAzÀÄ CxÀªÁ ºÉaÑ£À UÀÄA¥ÀÅUÀ¼À°è «ZÁgÀuÉ
(3) FUÁUÀ¯ÉÃ ¥ÀæwªÁ¢AiÀiÁVgÀzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¨sÀåyðAiÀÄÄ, «ZÁgÀuÉAiÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
ºÀ¢£Á®ÄÌ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 PÉÌ, CªÀ£ÀÄ ªÀiÁrPÉÆAqÀ CfðAiÀÄ ªÉÄÃ¯É
ªÀÄvÀÄÛ RZÀÄðUÀ½UÁV ¨sÀzÀævÉAiÀÄ §UÉÎ D 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ CzÉÃ±ÀPÉÆÌ¼À¥ÀlÄÖ ¥ÀæwªÁ¢AiÀiÁV ¸ÉÃjPÉÆ¼Àî®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
«ªÀgÀuÉ.- F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ «ZÁgÀuÉAiÀÄÄ, ¥ÀæwªÁ¢UÀ¼ÀÄ
2 1
[ [UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ ªÀÄÄAzÉ ºÁdgÁUÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ CfðAiÀÄ°è ªÀiÁrPÉÆAqÀ PÉÆÃjPÉUÉ
CxÀªÁ PÉÆÃjPÉUÀ½UÉ GvÀÛj¸À®Ä ¤UÀ¢¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄªÀÅzÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ, RZÀÄðUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ vÁªÀÅ ¨sÁ«¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤§AzsÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¹, vÀªÀÄä C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ°è,
CfðAiÀÄ ¤µÀàPÀë¥ÁvÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj «ZÁgÀuÉAiÀiÁUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß SÁwæ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ
CªÀ±ÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ jÃwAiÀÄ°è, CfðAiÀÄ°è DgÉÆÃ¦¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ¨sÀæµÁÖZÁgÀzÀ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß,
wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀ®Ä CxÀªÁ «µÀ¢ÃPÀj¸À®Ä C£ÀÄªÀÄw PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ, D CfðAiÀÄ°è »AzÉ
DgÉÆÃ¦¹®èzÀ ¨sÀæµÁÖZÁgÀzÀ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀ ¥ÀjuÁªÀÄªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
wzÀÄÝ¥ÀrUÉ C£ÀÄªÀÄw PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ «ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß, zÁR¯ÁäqÀ¨ÉÃPÁzÀ PÁgÀtUÀ½UÁV D
«ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÆgÀ£ÉAiÀÄ ¢£ÀªÀ£ÀÄß «ÄÃj ªÀÄÄAzÀÆqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 PÉÌ PÀAqÀÄ§AzÀ ºÉÆgÀvÀÄ, D «ZÁgÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ £ÁåAiÉÆÃzÉÝÃ±ÀzÉÆA¢UÉ
PÁAiÀÄð¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖªÀÄnÖUÉ ¸ÀÄ¸ÀAUÀvÀªÁUÀÄªÀ ºÁUÉ CzÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ, ¢£À ¢£ÀªÀÇ
ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ²ÃWÀæªÁV «ZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ

ªÀÄvÀÄÛ «ZÁgÀuÉUÁV ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 PÉÌ ¸À°è¹zÀ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ DgÀÄ wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ «ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉÆ½¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß

¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ªÀÄnÖUÉ, 19A8gÀ ¹«¯ï ¥ÀæQæAiÀiÁ ¸ÀA»vÉAiÀÄ (PÉÃAzÁæ¢ü¤AiÀÄªÀÄ 19A8gÀ 5) CrAiÀÄ°è
zÁªÉUÀ¼À «ZÁgÀuÉUÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀPÀÌ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV, 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2UÀ¼ÀÄ
«ZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ, CfðAiÀÄ wÃªÀiÁð£ÀPÁÌV AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÁQëzÁgÀ£À

CxÀªÁ ¸ÁQëzÁgÀgÀ ¸ÁPÀëªÀÅ ªÀÄÄRåªÁzÀÄzÀ®èªÉAzÀÄ CxÀªÁ CAxÀ ¸ÁQëAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÁQëzÁgÀgÀ£ÀÄß
PÀgÉvÀA¢gÀÄªÀ ¥ÀPÀëPÁgÀ£ÀÄ, PÀÄë®èPÀ PÁgÀtUÀ¼À ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ ªÀåªÀºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß «¼ÀA§UÉÆ½¸ÀÄªÀ zÀø¶Ö¬ÄAzÀ
ºÁUÉ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ£ÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, CªÀgÀÄ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß zÁR¯Áär CAxÀ ¸ÁQëzÁgÀ£À£ÀÄß CxÀªÁ
¸ÁQëzÁgÀgÀ£ÀÄß ¤gÁPÀj¸ÀÄªÀ «ªÉÃZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(8) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, 1872gÀ ¨sÁgÀvÀ ¸ÁPÀë å C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ «ZÁgÀuÉUÉ J®è jÃwAiÀÄ°è C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(9) AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è vÀ¢égÀÄzÀÞªÁV K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ
vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ «ZÁgÀuÉAiÀÄ°è, CzÀPÉÌ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV ¸ÁÖA¥ÀÅ ºÁQ®èªÉA§ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß
£ÉÆÃAzÁ¬Ä¹®èªÉA§ PÁgÀt¢AzÁV ¸ÁPÀë åzÀ°è C£ÀAVÃPÁgÁºÀðªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
18. 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2zÀ wÃªÀiÁð£À.Š (1) ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ
«ZÁgÀuÉAiÀÄÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÁUÀ, 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ,Š
(J) ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁqÀÄªÀ; CxÀªÁ

(©) ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ J®è CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¨sÀåyðAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ C£ÀÆfðvÀªÉAzÀÄ
WÉÆÃ¶¸ÀÄªÀ; CxÀªÁ
(¹) ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ J®è CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¨sÀåyðAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ C£ÀÆfðvÀªÉAzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CfðzÁgÀ£ÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁgÉÃ EvÀgÀ C¨sÀåyðUÀ¼ÀÄ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV
ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁVgÀÄªÀÅzÁV WÉÆÃ¶¸ÀÄªÀ,
ŠDzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è, DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀ PÁ®zÀ°è 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ,Š
(J) ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀæµÁÖZÁgÀªÀÅ £ÀqÉzÀ §UÉÎ CfðAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ

DgÉÆÃ¥ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrgÀÄªÀ°è,Š
(i) ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀæµÁÖZÁgÀªÀÅ £ÀqÉ¢zÉ JA§ÄzÀÄ gÀÄdÄªÁvÁVzÉ CxÀªÁ
gÀÄdÄªÁvÁV®è JA§ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ D ¨sÀæµÁÖZÁgÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß; ªÀÄvÀÄÛ
(ii) «ZÁgÀuÉAiÀÄ°è, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀæµÁÖZÁgÀzÀ vÀ¦àvÀ¸ÀÜgÉAzÀÄ gÀÄdÄªÁvÁzÀ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ,
AiÀiÁgÁzÀgÀÆ EzÀÝgÉ, CªÀgÉ®ègÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀæµÁÖZÁgÀzÀ ¸ÀégÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß,
zÁR®Ä ªÀiÁr; ªÀÄvÀÄÛ
(©) ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ RZÀÄðUÀ¼À MlÄÖ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¹ ªÀÄvÀÄÛ RZÀÄðUÀ¼À£ÀÄß

AiÀiÁgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁjUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉA§ÄzÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹,
ŠDzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀºÀ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, D CfðUÉ ¥ÀPÀëPÁgÀ£À®èzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß, (J) RAqÀzÀ (ii)£ÉÃ G¥À RAqÀzÀ
CrAiÀÄ°è£À DzÉÃ±ÀzÀ°è,Š
(i) 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 zÀ ªÀÄÄAzÉ ºÁdgÁUÀÄªÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£À£ÀÄß
ºÁUÉ KPÉ ºÉ¸Àj¸À¨ÁgÀzÀÄ JA§ÄzÀPÉÌ PÁgÀt vÉÆÃj¸À®Ä CªÀ¤UÉ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß
PÉÆnÖzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
2 1
(ii) D £ÉÆÃnÃ¹UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV CªÀ£ÀÄ ºÁdgÁzÀgÉ, [ [UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ
1 2
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ] ] ªÀÅ FUÁUÀ¯ÉÃ ¥ÀjÃPÉë ªÀiÁrzÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£À «gÀÄzÀÞ ¸ÁPÀë åªÀ£ÀÄß
PÉÆnÖgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÁQëzÁgÀ£À£ÀÄß ¥ÁnÃ ¸ÀªÁ®Ä ªÀiÁqÀ®Ä, vÀ£Àß ¥ÀæwªÁzÀzÀ°è
¸ÁPÀë åªÀ£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ CºÀªÁ®Ä ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä CªÀ¤UÉ CªÀPÁ±À PÉÆqÀ¯ÁVzÀÝ
ºÉÆgÀvÀÄ,
ŠºÉ¸Àj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
19. ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ C£ÀÆfðvÀªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À®Ä PÁgÀtUÀ¼ÀÄ.Š (1) (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ

G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ,Š
(J) ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ C¨sÀåyðAiÀÄÄ, CªÀ£ÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ

CrAiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV DAiÉÄÌAiÀiÁUÀ®Ä CºÀð£ÁVgÀ°®èªÉAzÀÄ CxÀªÁ
C£ÀºÀðUÉÆArzÀÝ£ÉAzÀÄ; CxÀªÁ
(©) ZÀÄ£Á¬ÄvÀ C¨sÀåyðAiÀÄÄ CxÀªÁ CªÀ£À KeÉAl£ÀÄ CxÀªÁ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ C¨sÀåyðAiÀÄ
CxÀªÁ CªÀ£À KeÉAl£À ¸ÀªÀÄäw¬ÄAzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ EvÀgÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¨sÀæµÁÖZÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrgÀÄªÀ£ÉAzÀÄ; CxÀªÁ
(¹) AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÁªÀÄ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß C£ÀÄavÀªÁV wgÀ¸ÀÌj¸À¯ÁVzÉ JAzÀÄ; CxÀªÁ
(r) ZÀÄ£Á¬ÄvÀ C¨sÀåyðUÉ CzÀÄ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀqÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¥sÀ°vÁA±ÀzÀ ªÉÄÃ¯É,Š
(i) AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÁªÀÄ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß C£ÀÄavÀªÁV CAVÃPÀj¹gÀÄªÀÅzÀÄ; CxÀªÁ
(ii) ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ C¨sÀåyðAiÀÄ »vÀzÀø¶Ö¬ÄAzÀ KeÉAl£ÀÄ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¨sÀæµÁÖZÁgÀªÀÅ; CxÀªÁ
(iii) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß C£ÀÄavÀªÁV CAVÃPÀj¹gÀÄªÀÅzÀÄ, ¤gÁPÀj¹gÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ
wgÀ¸ÀÌj¹gÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ±ÀÆ£ÀåªÁzÀAxÀ ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¹gÀÄªÀÅzÀÄ;
CxÀªÁ
(iv) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ
¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸ÀzÉÃ EgÀÄªÀÅzÀÄ,
ŠªÀÄÄRåªÁV ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃjzÉAiÉÄAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, CªÀgÀÄ, ZÀÄ£Á¬ÄvÀ C¨sÀåyðAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ
C£ÀÆfðvÀªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ, AiÀiÁªÀ£ÉÃ KeÉAl£ÀÄ CxÀªÁ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ

C¨sÀåyðAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀæµÁÖZÁgÀzÀ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÁVgÀÄªÀ£ÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, DzÀgÉ, 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 UÀ½UÉ,Š
(J) ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀæµÁÖZÁgÀªÀ£ÀÄß C¨sÀåyðAiÀÄÄ ªÀiÁqÀ°®èªÉAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ

CAxÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¨sÀæµÁÖZÁgÀªÀ£ÀÄß C¨sÀåyðAiÀÄ DzÉÃ±ÀUÀ½UÉ «gÀÄzÀÞªÁV ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£À
¸ÀªÀÄäw¬Ä®èzÉ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÉAzÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
(©) C¨sÀåyðAiÀÄÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ¨sÀæµÁÖZÁgÀUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ®Ä J¯Áè AiÀÄÄPÀÛ
PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆArzÀÝ£ÉAzÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
(¹) EvÀgÀ J®è «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ C¨sÀåyð¬ÄAzÀ CxÀªÁ
KeÉAl¤AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀæµÁÖZÁgÀ £ÀqÉAiÀÄzÉ ªÀÄÄPÀÛªÁVvÉÛAzÀÄ,
À ÁÖzÀgÉ DUÀ 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ C¨sÀåyðAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ
ŠªÀÄ£Àzm
C£ÀÆfðvÀªÁV®èªÉAzÀÄ wÃªÀiÁð¤¸À§ºÀÄzÀÄ.
20. ZÀÄ£Á¬ÄvÀ C¨sÀåyðAiÀÄ®èzÀ EvÀgÀ C¨sÀåyðAiÀÄÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVzÁÝ£ÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ

PÁgÀtUÀ¼ÀÄ.Š (1) ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ C¨sÀåyðAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæ²ß¸ÀÄªÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ, vÁ£ÉÃ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
C¨sÀåyðAiÀÄÄ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀ£ÉAzÀÄ WÉÆÃµÀuÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ PÉÆÃjPÉÆArzÀÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ
2 1
[ [UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ,Š
(J) ªÁ¸ÀÛªÀªÁV, CfðzÁgÀ£ÀÄ CxÀªÁ CAxÀ EvÀgÀ C¨sÀåyðAiÀÄÄ ¹AzsÀÄªÁzÀ §ºÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ
ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÁÝ£ÉAzÀÄ; CxÀªÁ
(©) ¨sÀæµÁÖZÁgÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ C¨sÀåyðAiÀÄÄ ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀîzÉÃ EgÀÄwÛzÀÝgÉ
CfðzÁgÀ£ÀÄ CxÀªÁ CAxÀ EvÀgÀ C¨sÀåyðAiÀÄÄ ¹AzsÀÄªÁzÀ §ºÀÄ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀÄwÛzÀÝ£ÉAzÀÄ,
ŠC©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ CªÀgÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ C¨sÀåyðAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ C£ÀÆfðvÀªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¹zÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, CfðzÁgÀ£ÀÄ CxÀªÁ CAxÀ EvÀgÀ C¨sÀåyðAiÀÄÄ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀÅzÁV WÉÆÃ¶¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 zÀ wÃªÀiÁð£ÀªÀÅ CAwªÀÄªÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
21. ¸ÀªÀiÁ£À ªÀÄvÀUÀ¼ÀÄ §AzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è PÁAiÀÄð«zsÁ£À.Š ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ
«ZÁgÀuÉAiÀÄ PÁ®zÀ°è D ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è AiÀiÁgÉÃ C¨sÀåyðUÀ½UÉ ¸ÀªÀiÁ£À ªÀÄvÀUÀ¼ÀÄ §A¢ªÉAiÉÄAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
MAzÀÄ ªÀÄvÀªÀÅ ¸ÉÃjzÀgÉ, D C¨sÀåyðUÀ¼À°è M§â£ÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVzÁÝ£ÉAzÀÄ WÉÆÃ¶vÀ£ÁUÀ®Ä
ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁUÀÄvÁÛ£ÉAzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ, DUÀ 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2ªÀÅ CªÀgÀ £ÀqÀÄªÉ aÃn
JvÀÄÛªÀ ªÀÄÆ®PÀ wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ aÃnAiÀÄÄ AiÀiÁjUÉ §gÀÄªÀÅzÉÆÃ CªÀ£ÀÄ MAzÀÄ ºÉaÑ£À
ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢zÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
22. ¨sÀæµÁÖZÁgÀUÀ¼ÀÄ.Š F C¢üAiÀÄ¤AiÀÄªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV, F PÉ¼ÀPÀAqÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀæµÁÖZÁgÀUÀ¼ÉAzÀÄ

¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:Š
(i) vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ 1951gÀ d£ÀvÁ ¥Áæw¤zsÀå C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ (1951gÀ PÉÃAzÁæ¢ü¤AiÀÄªÀÄ
48) 123£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1)£ÉÃ RAqÀzÀ°è CxÀð«ªÀj¹gÀÄªÀAvÉ ®AZÀUÀÄ½vÀ£À;
1
[(iJ) ZÀÄ£ÁªÀuÉ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¥ÀjUÀt£ÉUÁV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå CxÀªÁ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ
ªÁå¥ÁgÀPÉÌ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß ¸É¼ÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ zÀ¨Áâ½PÉ CxÀªÁ ªÀAZÀ£É
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ]1
(ii) vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¸ÀzÀj ¥ÀæPÀgÀtzÀ (ii)£ÉÃ RAqÀzÀ°è CxÀð«ªÀj¹gÀÄªÀAvÉ C£ÀÄavÀ
¥Àæ¨sÁªÀ;
(iii) C¨sÀåyðAiÀÄÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è dAiÀÄUÀ½¸ÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ¤ÃAiÀÄvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¸À®Ä CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
C¨sÀåyðAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¥ÀæwPÀÆ® ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß GAlÄªÀiÁqÀ®Ä, zsÀªÀÄð, d£ÁAUÀ, eÁw, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ
CxÀªÁ ¨sÁµÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ ªÀÄvÀzÁ£À ªÀiÁqÀÄªÀAvÉ CxÀªÁ ªÀiÁqÀ¢gÀÄªÀAvÉ
C¨sÀåyðAiÀÄÄ CxÀªÁ CªÀ£À KeÉAl£ÀÄ CxÀªÁ C¨sÀåyðAiÀÄ CxÀªÁ CªÀ£À KeÉAl£À M¦àUÉAiÉÆqÀ£É
AiÀiÁªÀ£ÉÃ EvÀgÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ªÀiÁrzÀ ªÀÄ£À« CxÀªÁ zsÁ«ÄðPÀ ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À §¼ÀPÉ CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
GzÉÝÃ²¹ ªÀÄ£À«, CxÀªÁ gÁµÀÖçzsÀéd, gÁµÀÖç ¯ÁAZÀ£ÀUÀ¼ÀAxÀ gÁµÀÖçzÀ ¸ÀAPÉÃvÀUÀ¼À §¼ÀPÉ CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
GzÉÝÃ²¹ ªÀÄ£À«;
(iv) C¨sÀåyðAiÀÄÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è dAiÀÄUÀ½¸ÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ¤ÃAiÀÄvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV CxÀªÁ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¨sÀåyðAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¥ÀæwPÀÆ® ¥Àæ¨sÁªÀ GAlÄªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV C¨sÀåyðAiÀÄÄ CxÀªÁ CªÀ£À
KeÉAl£ÀÄ CxÀªÁ C¨sÀåyðAiÀÄ CxÀªÁ CªÀ£À ZÀÄ£ÁªÀuÁ KeÉAl£À ¸ÀªÀÄäw¬ÄAzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ EvÀgÀ
ªÀåQÛAiÀÄÄ ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæeÉUÀ¼À ««zsÀ ªÀUÀðUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ zsÀªÀÄð, d£ÁAUÀ, eÁw, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ CxÀªÁ ¨sÁµÉAiÀÄ
DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÉÊgÀvÀé CxÀªÁ zÉéÃµÀzÀ ¨sÁªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß GAlÄªÀiÁqÀ®Ä GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ
GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀ®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(v) C¨sÀåyðAiÀÄÄ CxÀªÁ CªÀ£À KeÉAl£ÀÄ CxÀªÁ C¨sÀåyðAiÀÄ CxÀªÁ CªÀ£À KeÉAl£À
¸ÀªÀÄäw¬ÄAzÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¨sÀåyðAiÀÄ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ZÁjvÀæ å CxÀªÁ £ÀqÀvÉAiÀÄ
¸ÀA§AzsÀzÀ°è CxÀªÁ GªÉÄÃzÀÄªÁjPÉUÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ GªÉÄÃzÀÄªÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÁ¥À¸ÀÄì
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ¸ÀÄ¼ÀÄî «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ vÁ£ÀÄ ¸ÀÄ¼ÉîAzÀÄ £ÀA§ÄªÀ CxÀªÁ
¸ÀvÀåªÉAzÀÄ £ÀA§zÀ, C¨sÀåyðAiÀÄÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è UÉzÀÄÝ§gÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀªÀÄAd¸À jÃwAiÀÄ°è ¥ÀæwPÀÆ® ¥Àæ¨sÁªÀ
©ÃgÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(vi) C¨sÀåyðAiÀÄÄ CxÀªÁ CªÀ£À KeÉAl£ÀÄ CxÀªÁ C¨sÀåyðAiÀÄ CxÀªÁ CªÀ£À KeÉAl£À
¸ÀªÀÄäw¬ÄAzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ EvÀgÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁºÀ£ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ £ÁªÉAiÀÄ£ÀÄß (¸ÀévÀB C¨sÀåyð,
CªÀ£À PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CxÀªÁ CªÀ£À KeÉAl£À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ£À£ÀÄß
GavÀªÁV F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV K¥Àðr¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀzÁ£À
PÉÃAzÀæPÉÌ §gÀ®Ä CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæ¢AzÀ »AzÀÄgÀÄV ºÉÆÃUÀ®Ä D ªÁºÀ£À CxÀªÁ £ÁªÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÀt ¸ÀAzÁAiÀÄzÀ ªÉÄÃ¯ÁUÀ° CxÀªÁ C£ÀåxÁ ¨ÁrUÉUÉ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæPÉÌ CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁ£À ªÀiÁqÀ®Ä ¤UÀ¢¥Àr¹zÀ ¸ÀÜ¼ÀPÉÌ §gÀ®Ä
CxÀªÁ C°èAzÀ »A¢gÀÄUÀ®Ä AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÁjUÉ ªÁºÀ£ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ £ÁªÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ
gÉÊ®Ä PÁågÉÃd£ÀÄß ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÄ CªÀ£À Rað£À°è G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß F RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è
¨sÀæµÁÖZÁgÀªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
«ªÀgÀuÉ.Š F RAqÀzÀ°è ``ªÁºÀ£À'' JAzÀgÉ, AiÀÄAvÀæ ZÁ°vÀªÁzÀÄzÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ C£ÀåxÁ

ZÁ°vÀªÁzÀÄzÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÁºÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß J¼ÉAiÀÄ®Ä G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÁzÀÄzÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ
CxÀªÁ C£ÀåxÁ G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÁzÀÄzÁVgÀ §ºÀÄzÀÄ, gÀ¸ÉÛ ¸ÁjUÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV §¼À¹zÀ CxÀªÁ
§¼ÀPÉUÉ AiÉÆÃUÀåªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁºÀ£À.
(vii) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ, C°è ªÀiÁzÀPÀ ¥Á¤ÃAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(viii) ªÀÄÄzÀæPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁ±ÀPÀgÀ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¼Á¸ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀzÀ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÄvÉÆÛÃ¯É, ¥ÀæPÀluÁ
¥ÀvÀæ CxÀªÁ ©üwÛ ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(ix) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨sÀæµÁÖZÁgÀªÉAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
DZÀgÀuÉ.
23. ¨sÀæµÁÖZÁgÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ DzÉÃ±À.Š 22£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è G¯ÉèÃT¹zÀ ¨sÀæµÁÖZÁgÀUÀ¼ÀÄ, F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CAxÀ ¨sÀæµÁÖZÁgÀ £ÀqÉ¢gÀÄªÀ §UÉV£À 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2ªÀÅ
¤tðAiÀÄzÀ ¢£ÁAPÀzÀ¢AzÀ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéPÉÌ
C£ÀºÀð£À£ÁßV ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
24. DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2ªÀÅ, 18 ªÀÄvÀÄÛ 19£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ

CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CzÀgÀ MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß 2[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ
DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ]2 PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 20-10-1997 jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
1
[24J. ¨ÁQ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À ªÀUÁðªÀuÉ.- PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï (JgÀqÀ£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr)
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 2015gÀ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä ZÀÄ£ÁªÀuÉ «ªÁzÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¹«¯ï
dqïÓ(QjAiÀÄ «¨sÁUÀ) ªÀÄvÀÄÛ ¹«¯ï dqïÓ(»jAiÀÄ «¨sÁUÀ) FUÀ PÀgÉAiÀÄ¯ÁVgÀÄªÀAvÉ ¹«¯ï dqïÓ gÀªÀgÀ
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ CxÀªÁ »jAiÀÄ ¹«¯ï dqïÓgÀªÀgÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄUÀ¼À°è ¨ÁQ EgÀÄªÀ J¯Áè ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀA§A¢ü¹zÀ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄPÉÌ ªÀUÁð¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CzÀgÀ°èAiÉÄÃ ¨ÁQ
EgÀÄªÀÅzÁV «¯ÉÃ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
25. ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁzÀgÉ ºÉÆ¸À ZÀÄ£ÁªÀuÉ.Š AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£À ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁzÀgÉ CxÀªÁ
13£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è SÁ°AiÀiÁVzÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸À¯ÁzÀgÉ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
G¥À§AzsÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ºÁUÉ SÁ°AiÀiÁzÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ ºÉÆ¸À ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
26. ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ PÉÃAzÀæzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀ §½AiÀÄ°è ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¥ÀæZÁgÀzÀ ¤µÉÃzsÀ.Š (1) AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÀ°è ªÀÄvÀzÁ£À £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ CxÀªÁ ¢£ÁAPÀUÀ¼À°è
ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÉÆ¼ÀUÉ CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæ¢AzÀ £ÀÆgÀÄ «ÆlgÀÄUÀ¼À CAvÀgÀzÉÆ¼ÀV£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¸ÁªÀðd¤PÀ CxÀªÁ SÁ¸ÀV ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è PÉ¼ÀPÀAqÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è, JAzÀgÉ:Š
(J) ªÀÄvÀUÀ½UÁV ¥ÀæZÁgÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ; CxÀªÁ
(©) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ£À ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß PÉÆÃgÀÄªÀÅzÀÄ; CxÀªÁ
(¹) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¤¢ðµÀÖ C¨sÀåyðUÉ ªÀÄvÀ ¤ÃqÀ¨ÁgÀzÉAzÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ£À ªÀÄ£À
M°¸ÀÄªÀÅzÀÄ; CxÀªÁ
(r) ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀ ¤ÃqÀzÀAvÉ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ£À ªÀÄ£À M°¸ÀÄªÀÅzÀÄ; CxÀªÁ
(E) AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ (ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ C¢üPÀøvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ºÉÆgÀvÀÄ) CxÀªÁ

a£ÉíAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, C¥ÀgÁzsÀ
¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É LzÀÄ£ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ
zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è zÀAqÀ¤ÃAiÀÄªÁzÀ C¥ÀgÁzsÀªÀÅ ¸ÀAeÕÉÃAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
27. ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæUÀ¼À°è CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À ºÀwÛgÀ C£ÀÄavÀ £ÀqÀvÉUÁV zÀAqÀ£É.Š(1) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ,
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÀ°è ªÀÄvÀzÁ£À £ÀqÉAiÀÄÄªÀAxÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ CxÀªÁ ¢£ÁAPÀUÀ¼ÀAzÀÄ,Š
(J) ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÉÆ¼ÀUÉ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀæªÉÃ±À zÁégÀzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀ CPÀÌ¥ÀPÀÌzÀ°è£À
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀðd¤PÀ CxÀªÁ SÁ¸ÀV ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ªÀÄ£ÀÄµÀå£À zsÀé¤AiÀÄ£ÀÄß ªÀ¢üð¸À®Ä CxÀªÁ AiÀÄxÁªÀvÁÛV
¤gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÉÄUÁ¥ÉÇÃ£ï CxÀªÁ zsÀé¤ªÀzsÀðPÀzÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À®PÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ ZÁ®£É ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è; CxÀªÁ
(©) ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀæªÉÃ±À zÁégÀzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀ CPÀÌ¥ÀPÀÌzÀ°è£À
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀðd¤PÀ CxÀªÁ SÁ¸ÀV ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ªÀÄvÀzÁ£ÀPÁÌV ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæPÉÌ ¨sÉÃn PÉÆqÀÄªÀ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ QgÀÄPÀÄ¼À GAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ºÁUÉ CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÀ°è PÀvÀðªÀå ¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ
C¢üPÁjUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ªÀåQÛUÀ¼À PÉ®¸ÀPÉÌ CrØAiÀÄÄAlÄªÀiÁqÀÄªÀ ºÁUÉ UÀnÖAiÀiÁV PÀÆUÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ
C£ÀåxÁ C£ÀÄavÀ jÃwAiÀÄ°è £ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¸ÀÄªÀ CxÀªÁ G®èAX¸À®Ä GzÉÝÃ±À
¥ÀÇªÀðPÀªÁV ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ CxÀªÁ zÀÄµÉÖçÃj¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ
ªÉÄÃ¯É, ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÁgÁªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ CxÀªÁ
CªÉgÀqÀjAzÀ®Æ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÀ ¦æ¸ÉÊrAUï D¦üÃ¸Àgï CªÀgÀÄ, AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
zÀAqÀ¤ÃAiÀÄªÁzÀ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ£ÉAzÀÄ CxÀªÁ ªÀiÁrzÁÝ£ÉAzÀÄ £ÀA§®Ä PÁgÀt«zÀÝgÉ,
CªÀgÀÄ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß zÀ¸ÀÛVj ªÀiÁqÀÄªÀAvÉ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¥ÉÇ°Ã¸ï C¢üPÁjUÉ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D
vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¥ÉÇ°Ã¸ï C¢üPÁjAiÀÄÄ CªÀ£À£ÀÄß zÀ¸ÀÛVj ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¥ÉÇ°Ã¸ÀÄ C¢üPÁjAiÀÄÄ (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÉÃ
G®èAWÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀPÁÌV AiÀÄÄPÀÛªÁV CªÀ±ÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CAxÀ §®ªÀ£ÀÄß ¥ÀæAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ G®èAWÀ£ÉUÁV G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¸À®PÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
28. ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÀ°è zÀÄ£ÀðqÀvÉUÁV zÀAqÀ£É.- (1) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÀ°è ªÀÄvÀzÁ£ÀPÁÌV
¤UÀ¢¥Àr¹zÀ ªÉÃ¼ÉUÀ¼À°è AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ zÀÄªÀðwð¹zÀgÉ CxÀªÁ ¦æ¸ÉÊrAUï D¦üÃ¸Àgï CªÀgÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ
¸ÀªÀÄävÀ ¤zÉðÃ±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸À®Ä vÀ¦àzÀgÉ, ¦æ¸ÉÊrAUï D¦üÃ¸Àgï CªÀgÀÄ CxÀªÁ PÀvÀðªÀå ¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¥ÉÇ°Ã¸ï C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ D §UÉÎ ¦æ¸ÉÊrAUï D¦üÃ¸Àgï CªÀgÀÄ C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀAxÀ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, CªÀ£À£ÀÄß ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæ¢AzÀ ºÉÆgÀºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀæzÀvÀÛªÁzÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÀ°è ªÀÄvÀ ¤ÃqÀ®Ä
CxÀªÁ C£ÀåxÁ ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ£À£ÀÄß D PÉÃAzÀæzÀ°è ªÀÄvÀ ¤ÃqÀÄªÀ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß CrØ¥Àr¸ÀÄªÀ ºÁUÉ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(3) ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæ¢AzÀ ºÁUÉ ºÉÆgÀºÁPÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ¦æ¸ÉÊrAUï D¦üÃ¸ÀgÀ£À
C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀB ¥ÀæªÉÃ²¹zÀgÉ, CªÀ£ÀÄ C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É
ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ PÁgÁªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ CxÀªÁ
(4) (3)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è zÀAqÀ¤ÃAiÀÄªÁzÀ C¥ÀgÁzsÀªÀÅ ¸ÀAeÕÉAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
29. ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ gÀºÀ¸ÀåªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß zÁR®Ä

ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ JtÂ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â C¢üPÁj,
UÀÄªÀiÁ¸ÀÛ, KeÉAmï CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ gÀºÀ¸ÀåªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ PÁ¥ÁqÀ®Ä
¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ (AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è C¢üPÀøvÀUÉÆ½¹zÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ºÉÆgÀvÀÄ) CAxÀ gÀºÀ¸ÀåªÀ£ÀÄß ¨sÀAUÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ w½¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß, G®èAX¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, C¥ÀgÁzsÀ
¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ PÁgÁªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ
dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ CxÀªÁ CªÉgÀqÀjAzÀ®Æ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
30. ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀgÀÄ C¨sÀåyðUÀ¼À ¥ÀgÀªÁV PÉ®¸À ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ
ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.Š (1) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è jl¤ðAUï D¦üÃ¸Àgï CxÀªÁ
¦æ¸ÉÊrAUï D¦üÃ¸Àgï DVgÀÄªÀ CxÀªÁ ¥ÉÇÃ°AUï D¦üÃ¸Àgï DVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ CxÀªÁ
ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ AiÀiÁªÀÅªÉÃ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä jl¤ðAUï D¦üÃ¸Àgï CxÀªÁ
¦æ¸ÉÊrAUï D¦Ã¸Àgï £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁj CxÀªÁ UÀÄªÀiÁ¸ÀÛ£ÀÄ (ªÀÄvÀ PÉÆqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹) C¨sÀåyðAiÀÄÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è UÉ®ÄèªÀ ¸ÀA¨sÀªÀªÀ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV D ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
£ÀqÉ¸ÀÄªÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) »AzÉ ºÉÃ½zÀAxÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÇ°Ã¸ÀÄ zÀ¼ÀzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ,Š
(J) ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è CªÀ£À ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ ªÀÄ£ÀªÉÇ°¸À®Ä; CxÀªÁ
(©) ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è CªÀ£À ªÀÄvÀ ¤ÃqÀzÀAvÉ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß «ªÀÄÄRUÉÆ½¸À®Ä; CxÀªÁ
(¹) AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ°è ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀ
©ÃgÀ®Ä,
Š¥ÀæAiÀÄwß¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(3) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CxÀªÁ (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄÄ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ
PÁgÁªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ CxÀªÁ CªÉgÀqÀjAzÀ®Æ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è zÀAqÀ¤ÃAiÀÄªÁzÀ C¥ÀgÁzsÀªÀÅ ¸ÀAeÕÉÃAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
31. ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÀPÁðj PÀvÀðªÀåzÀ ¨sÀAUÀ.Š (1) F ¥ÀæPÀgÀtªÀÅ C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, AiÀÄÄPÀÛ PÁgÀt«®èzÉ vÀ£Àß ¸ÀPÁðj PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß ¨sÀAUÀ ªÀiÁr, AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðzÀ
CxÀªÁ ¯ÉÆÃ¥ÀzÀ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÁVzÀÝgÉ, CªÀ£ÀÄ C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É LzÀÄ£ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ
«¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è£À C¥ÀgÁzsÀªÀÅ ¸ÀAeÕÉAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) »AzÉ ºÉÃ½zÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðPÉÌ CxÀªÁ ¯ÉÆÃ¥ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ºÁ¤ ¥ÀjºÁgÀPÁÌV
AiÀiÁªÀ£ÉÃ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ «gÀÄzÀÞ AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÁªÉ CxÀªÁ EvÀgÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
ºÀÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(4) F ¥ÀæPÀgÀtªÀÅ C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ AiÀiÁgÉAzÀgÉ, jl¤ðAUï D¦üÃ¸ÀgïUÀ¼ÀÄ, ¦æ¸ÉÊrAUï
D¦üÃ¸ÀgïUÀ¼ÀÄ, ¥ÉÇÃ°AUï D¦üÃ¸ÀgïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÁªÀÄ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¹éÃPÀj¸ÀÄªÀ CxÀªÁ GªÉÄÃzÀÄªÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß
»AvÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ CxÀªÁ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁqÀÄªÀ CxÀªÁ JtÂPÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä ¤AiÉÆÃfvÀ£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛ ªÀÄvÀÄÛ F ¥ÀæPÀgÀtzÀ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ``¸ÀPÁðj PÀvÀðªÀå'' JA§ ¥ÀzÁªÀ½AiÀÄ£ÀÄß F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, vÀzÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV
CxÉÊð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. DzÀgÉ, CzÀÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è C®èzÉ ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀÄ°è
«¢ü¹zÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÝ®è.
1
[31J. ªÀÄvÀUÀmÉÖAiÀÄ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ C¥ÀgÁzsÀ.Š ªÀÄvÀUÀmÉÖAiÀÄ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß
ªÀiÁqÀÄªÀ AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ½UÉ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀ DzÀgÉ JgÀqÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉVgÀ§ºÀÄzÁzÀ
PÁgÁªÁ¸À ªÀÄvÀÄÛ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ

ªÀåQÛAiÀÄÄ ªÀiÁrgÀÄªÀ°è, DvÀ£ÀÄ MAzÀÄ ªÀµÀðPÉÌ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀ DzÀgÉ ªÀÄÆgÀÄ ªÀµð À UÀ¼ÀªÀgÉVgÀ§ºÀÄzÁzÀ
PÁgÁªÁ¸À ªÀÄvÀÄÛ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1. ¥ÀæPÀgÀt 31J ªÀÄvÀÄÛ 31© 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997 jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
«ªÀgÀuÉ.Š F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ``ªÀÄvÀUÀmÉÖAiÀÄ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ'' JA§ÄzÀgÀ°è EvÀgÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼À eÉÆvÉUÉ F ªÀÄÄA¢£À J®è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅªÉÃ PÁAiÀÄð ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃgÀÄvÀÛªÉ, JAzÀgÉ:Š
(J) AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛ CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁ£ÀPÁÌV ¤UÀ¢¥Àr¸À¯ÁzÀ
¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß ªÀ±ÀPÉÌ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ, ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀ ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁ£À
AiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß M¦à¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É
¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄªÀAxÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀøvÀåªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(©) AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛ CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁ£ÀPÁÌV ¤UÀ¢¥Àr¸À¯ÁzÀ
¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß ¸Áé¢üÃ£ÀPÉÌ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ vÀ£Àß CxÀªÁ vÀªÀÄä ¨ÉA§°UÀjUÉ ªÀiÁvÀæ vÀªÀÄä ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß
ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä C£ÀÄªÀÄw¹, EvÀgÀgÀÄ ªÀÄvÀ ¤ÃqÀzÀAvÉ CrØ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(¹) AiÀiÁªÉÇ§â ªÀÄvÀzÁgÀ£À£ÀÄß ¨ÉzÀj¹ DvÀ£ÀÄ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæPÉÌ CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁ£ÀPÁÌV
¤UÀ¢¥Àr¸À¯ÁzÀ ¸ÀÜ¼ÀPÉÌ ºÉÆÃV vÀ£Àß ªÀÄvÀ ¤ÃqÀzÀAvÉ CrØ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(r) AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛ CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀUÀ¼À JtÂPÉ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß ªÀ±ÀPÉÌ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ,
ªÀÄvÀUÀ¼À JtÂPÉ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁ£À AiÀÄAvÀæUÀ¼À£ÀÄß M¦à¸ÀÄªÀAvÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ªÀÄvÀUÀ¼À JtÂPÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄªÀAxÀ
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ PÀøvÀåªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(E) ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ ¸ÀzÀj PÁAiÀÄð ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À°è J®è CxÀªÁ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄð ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ C¨sÀåyðAiÀÄÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀÄªÀ ¸ÁzsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÉaÑ¸ÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ PÁAiÀÄð ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀë ¸ÀªÀÄäw ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
31©. ZÀÄ£ÁªÀuÁ KeÉAmï, ªÀÄvÀzÁ£À KeÉAmï CxÀªÁ JtÂPÉ KeÉAlgÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀ ¸ÀPÁðj
£ËPÀgÀgÀÄUÀ½UÉ zÀAqÀ£É «¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è
C¨sÀåyðAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ KeÉAmï CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁ£À KeÉAmï CxÀªÁ JtÂPÉ KeÉAl£ÁV PÉ®¸À
ªÀiÁrzÀgÉ, DvÀ£ÀÄ ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÀªÀgÉVgÀ§ºÀÄzÁzÀ CªÀ¢üAiÀÄ PÁgÁªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ
CxÀªÁ CªÉgÀqÀjAzÀ®Æ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
32. ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæUÀ½AzÀ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀÄ C¥ÀgÁzsÀ.Š (1) AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæ¢AzÀ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ªÉÆÃ¸À¢AzÀ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ
ºÉÆÃzÀgÉ CxÀªÁ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀ®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹zÀgÉ CxÀªÁ CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä
GzÉÝÃ±À¥ÀÇªÀðPÀªÁV ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁrzÀgÉ CxÀªÁ zÀÄµÉÖçÃj¹zÀgÉ, CªÀ£ÀÄ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É
MAzÀÄ ªÀµÀðPÉÌ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ PÁgÁªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ CxÀªÁ
(2) ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÀ ¦æ¸ÉÊrAUï D¦üÃ¸Àgï CªÀjUÉ, AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ
ªÉÄÃgÉUÉ zÀAqÀ¤ÃAiÀÄªÁzÀ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ£ÉAzÀÄ CxÀªÁ ªÀiÁrzÁÝ£ÉAzÀÄ £ÀA§®Ä
PÁgÀt«zÀÝgÉ, CAxÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß ©qÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ CAxÀ
ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß zÀ¸ÀÛVj ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ zÀ¸ÀÛVj ªÀiÁqÀ®Ä ¥ÉÇ°Ã¸ÀÄ C¢üPÁjUÉ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß ±ÉÆÃ¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ¥ÉÇ°Ã¸ÀÄ C¢üPÁjAiÀÄÄ CªÀ£À£ÀÄß ±ÉÆÃ¢ü¸ÀÄªÀAvÉ
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ªÀÄ»¼ÉAiÀÄ ±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁr¸ÀÄªÀ CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄÄAmÁzÁUÀ ±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß, ¨ÉÃgÉÆ§â
ªÀÄ»¼É¬ÄAzÀ, ¸À¨sÀåvÉUÉ PÀlÄÖ¤mÁÖV UÀªÀÄ£ÀPÉÆlÄÖ ªÀiÁr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ zÀ¸ÀÛVjAiÀiÁzÀ ªÀåQÛAiÀÄ §½ ¹QÌzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¦æ¸ÉÊrAUï

D¦üÃ¸Àgï CªÀgÀÄ, ¥ÉÇ°Ã¸ÀÄ C¢üPÁjAiÀÄ ¸ÀÄgÀQëvÀ C©ügÀPÉëUÁV M¦à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ ¥ÉÇ°Ã¸ï C¢üPÁjAiÉÄÃ
±ÉÆÃzsÀ£É ªÀiÁrzÁUÀ, CAxÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CzÀ£ÀÄß, ¸ÀÄgÀQëvÀ C©ügÀPÉëAiÀÄ°èlÄÖPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è zÀAqÀ¤ÃAiÀÄªÁzÀ C¥ÀgÁzsÀªÀÅ ¸ÀAeÕÉÃAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
33. EvÀgÀ C¥ÀgÁzsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÁV zÀAqÀ£ÉUÀ¼ÀÄ.Š (1) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀåQÛAiÀÄÄ,
CªÀ£ÀÄ,Š
(J) AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÁªÀÄ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ªÉÆÃ¸À¢AzÀ «gÀÆ¥ÀUÉÆ½¹zÀgÉ CxÀªÁ ªÉÆÃ¸À¢AzÀ
£Á±À¥Àr¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(©) jl¤ðAUï D¦üÃ¸ÀgÀ£ÀÄ C¢üPÁgÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ CAn¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß, £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß, CxÀªÁ EvÀgÀ zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß ªÉÆÃ¸À¢AzÀ «gÀÆ¥ÀUÉÆ½¹zÀgÉ
CxÀªÁ £Á±À¥Àr¹zÀgÉ CxÀªÁ vÉUÉzÀÄºÁQzÀgÉ; CxÀªÁ
(¹) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæzÀ ªÉÄÃ°£À C¢üPÀøvÀ a£ÉíAiÀÄ£ÀÄß
ªÉÆÃ¸À¢AzÀ «gÀÆ¥ÀUÉÆ½¹zÀgÉ CxÀªÁ ªÉÆÃ¸À¢AzÀ £Á±À¥Àr¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(r) PÀæªÀÄ§zÀÞªÁzÀ C¢üPÁgÀ«®èzÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ ¸ÀgÀ§gÁdÄ
ªÀiÁrzÀgÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀgÉ CxÀªÁ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæzÀ ¸Áé¢üÃ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉ; CxÀªÁ
(E) PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÀÄÆ®PÀ vÁ£ÀÄ ºÁPÀ®Ä C¢üPÀøvÀ£ÁVgÀÄªÀ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæzÀ ºÉÆgÀvÀÄ ¨ÉÃgÉ
AiÀiÁªÀÅzÀ£ÁßzÀgÀÆ ªÀÄvÀ¥ÉnÖUÉAiÉÆ¼ÀUÉ ªÉÆÃ¸À¢AzÀ ºÁQzÀgÉ; CxÀªÁ
(J¥sï) PÀæªÀÄ§zÀÞªÁzÀ C¢üPÁgÀ«®èzÉ, ZÀÄ£ÁªÀuÉ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV DUÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀzÀ°ègÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀ¥ÉnÖUÉ CxÀªÁ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß £Á±À¥Àr¹zÀgÉ, vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀgÉ, vÉgÉzÀgÉ
CxÀªÁ C£ÀåxÁ CªÀÅUÀ¼À°è ºÀ¸ÀÛPÉëÃ¥À ªÀiÁrzÀgÉ; CxÀªÁ
(f) ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, ªÉÆÃ¸À¢AzÀ CxÀªÁ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁzÀ C¢üPÁgÀ«®èzÉ »AzÉ ºÉÃ½zÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹zÀgÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ GzÉÝÃ±À¥ÀÇªÀðPÀªÁV ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁrzÀgÉ CxÀªÁ zÀÄµÉàçÃj¹zÀgÉ,
Š C¥ÀgÁzsÀzÀ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è£À C¥ÀgÁzsÀzÀ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ,Š
(J) CªÀ£ÀÄ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæzÀ jl¤ðAUï D¦Ã¸Àgï CxÀªÁ ¦æ¸ÉÊrAUï D¦üÃ¸Àgï DVzÀÝgÉ
CxÀªÁ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ¸ÀPÁðj PÀvÀðªÀåzÀ ªÉÄÃ¯É ¤AiÉÆÃd£ÉUÉÆAqÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
C¢üPÁjAiÀiÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ UÀÄªÀiÁ¸ÀÛ£ÁVzÀÝgÉ, CªÀ£ÀÄ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É, JgÀqÀÄ ªÀµÀðUÀ½UÉ
«¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ PÁgÁªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ CxÀªÁ CªÉgÀqÀjAzÀ®Æ
zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) CªÀ£ÀÄ EvÀgÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀiÁVzÀÝgÉ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É, DgÀÄ wAUÀ½UÉ
«¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ PÁgÁªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ CxÀªÁ CªÉgÀqÀjAzÀ®Æ
(3) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß, ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀgÀ°è CxÀªÁ ªÀÄvÀUÀ¼À
JtÂPÉAiÀÄÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ MAzÀÄ ¨ÁUÀªÀ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀgÀ°è ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ CxÀªÁ CAxÀ
ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀ ªÀÄvÀ ¥ÀvÀæUÀ½UÉ CxÀªÁ EvÀgÀ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ½UÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉ
£ÀqÉzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ dªÁ¨ÁÝgÀ£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ£À PÀvÀðªÀåªÁVzÀÝgÉ ``¸ÀPÁðj PÀvÀðªÀå''zÀ°è
¤gÀvÀ£ÁVgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. DzÀgÉ ``¸ÀPÁðj PÀvÀðªÀå'' JA§ ¥ÀzÁªÀ½AiÀÄÄ, CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è C®èzÉ C£ÀåxÁ «¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÝ®è.
(4) (2)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ (©) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è zÀAqÀ¤ÃAiÀÄªÁzÀ C¥ÀgÁzsÀªÀÅ
¸ÀAeÕÉÃAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
34. ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀUÀðUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ªÉÊgÀvÀéªÀ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ

CrAiÀÄ°è, ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, zsÀªÀÄð, d£ÁAUÀ, eÁw, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ CxÀªÁ
¨sÁµÉAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¨sÁgÀvÀzÀ £ÁUÀjPÀgÀ «©ü£Àß ªÀUÀðUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ªÉÊgÀvÀézÀ CxÀªÁ zÉéÃµÀzÀ
¨sÁªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß GvÉÛÃf¹zÀgÉ CxÀªÁ GvÉÛÃf¸À®Ä ¥ÀæAiÀÄwß¹zÀgÉ C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É, ªÀÄÆgÀÄ
ªÀµÀðUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ PÁgÁªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ CxÀªÁ
35. ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¢ªÀ¸ÀzÀ »A¢£À ¢ªÀ¸ÀzÀAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¢ªÀ¸ÀzÀAzÀÄ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸À¨sÉUÀ¼À
¤µÉÃzsÀ.Š (1) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ªÀÄvÀzÁ£ÀªÀÅ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄªÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ £À®ªÀvÉÛAlÄ
UÀAmÉUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ CxÀªÁ D ªÀÄvÀzÁ£À PÉëÃvÀæzÀ°è ZÀÄ£ÁªÀuÉUÁV ªÀÄvÀzÁ£À £ÀqÉAiÀÄÄªÀAxÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ
CxÀªÁ ¢£ÁAPÀUÀ¼ÀAzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ
CzÀPÉÌ ºÁdgÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ C¥ÀgÁzsÀ
¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É E£ÀÆßgÉÊªÀvÀÄÛ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ
36. ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¢£ÀzÀAzÀÄ eÁvÉæ EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß ¤µÉÃ¢ü¸À®Ä qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀjVgÀÄªÀ
C¢üPÁgÀ.Š qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀÄ, ªÀÄÄPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ £ÁåAiÉÆÃavÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß RavÀ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV,
¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ eÁvÉæ (zÀ£ÀUÀ¼À eÁvÉæAiÀÄÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ) CxÀªÁ ¸ÀAvÉAiÀÄ£ÀÄß CAxÀ
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¢£ÀzÀAzÀÄ ¤µÉÃ¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ.
37. ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¸À¨sÉUÀ¼À°è UÀ®¨sÉ.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è£À ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è
£ÀqÉ¹zÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ AiÀiÁªÀ ªÀåªÀºÁgÀPÁÌV ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D
ªÀåªÀºÁgÀ £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ C£ÀÄavÀªÁV £ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀgÉ CxÀªÁ £ÀqÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä
EvÀgÀgÀ£ÀÄß ¥ÀæZÉÆÃ¢¹zÀgÉ, CªÀ£ÀÄ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É LzÀÄ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ
«¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¥ÉÇ°Ã¸ï C¢üPÁjAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è£À
AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrgÀÄªÀ£ÉAzÀÄ AiÀÄÄPÀÛªÁV ¸ÀA±ÀAiÀÄ ¥ÀlÖgÉ, ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ ºÁUÉ ªÀiÁqÀ®Ä
PÉÆÃjzÀgÉ, CªÀ£ÀÄ, D ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß CªÀ£À ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¼Á¸ÀªÀ£ÀÄß PÀÆqÀ¯ÉÃ w½¸À®Ä CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ D ªÀåQÛAiÀÄÄ, CªÀ£À ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¼Á¸ÀªÀ£ÀÄß ºÁUÉ w½¸À®Ä ¤gÁPÀj¹zÀgÉ CxÀªÁ vÀ¦àzÀgÉ CxÀªÁ
CªÀ£ÀÄ ¸ÀÄ¼ÀÄî ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¼Á¸ÀªÀ£ÀÄß PÉÆnÖgÀÄªÀ£ÉAzÀÄ ¥ÉÇ°Ã¸ï C¢üPÁjAiÀÄÄ ¸ÀA±ÀAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, ¥ÉÇ°Ã¸ÀÄ
C¢üPÁjAiÀÄÄ ªÁgÀAn®èzÉ CªÀ£À£ÀÄß zÀ¸ÀÛVj ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
38. QgÀÄ ºÉÆwÛUÉUÀ¼ÀÄ, ©üwÛ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄ¢æ¸ÀÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ ¤§ðAzsÀUÀ¼ÀÄ.Š (1)
AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ªÀÄÄzÀæPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁ±ÀPÀ£À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¼Á¸ÀUÀ¼ÀÄ E®è¢gÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ QgÀÄ ºÉÆwÛUÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ©üwÛ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ªÀÄÄ¢æ¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ ¥ÀæPÀn¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ
ªÀÄÄ¢æ¸ÀÄªÀAvÉ CxÀªÁ ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÁ QgÀÄºÉÆwÛUÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ©üwÛ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß,Š
(J) CzÀgÀ ¥ÀæPÁ±ÀPÀ£À UÀÄgÀÄw£À §UÉÎ vÁ£ÀÄ gÀÄdÄ ªÀiÁrgÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß£ÀÄß ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁV
§®è E§âgÀÄ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ C£ÀÄ¥ÀæªÀiÁtÂ¹zÀ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄzÀæPÀ¤UÉ ¢é¥ÀæwAiÀÄ°è PÉÆlÖ
ºÉÆgÀvÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
(©) zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄ¢æ¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, AiÀÄÄPÀÛ PÁ®zÉÆ¼ÀUÉ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ MAzÀÄ
¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß zÀ¸ÁÛªÉÃf£À MAzÀÄ ¥ÀæwAiÉÆA¢UÉ ªÀÄÄzÀæPÀ£ÀÄ f¯Áè ªÀiÁåf¸ÉÖçÃl¤UÉ PÀ¼ÀÄ»¹zÀ
ºÉÆgÀvÀÄ,
ŠªÀÄÄ¢æ¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ ªÀÄÄ¢æ¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(3) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV,Š
(J) PÉÊ¬ÄAzÀ §gÉzÀÄ ¥Àæw ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, zÀ¸ÁÛªÉÃf£À ¥ÀæwUÀ¼À£ÀÄß ºÉZÀÄÑ

ªÀiÁqÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ``ªÀÄÄzÀæt''ªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ``ªÀÄÄzÀætPÁgÀ'' JA§
¥ÀzÀªÀ£ÀÄß vÀz£ À ÀÄ¸ÁgÀªÁV CxÉÊð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ; ªÀÄvÀÄÛ
(©) ZÀÄ£ÁªÀuÁ QgÀÄºÉÆwÛUÉ CxÀªÁ ©üwÛ¥ÀvÀæ JAzÀgÉ AiÀiÁªÉÇ§â C¨sÀåyðAiÀÄ CxÀªÁ
C¨sÀåyðUÀ¼À MAzÀÄ UÀÄA¦£À ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀ CxÀªÁ ¥ÀæwPÀÆ® ¥Àæ¨sÁªÀ GAlÄªÀiÁqÀÄªÀ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ºÀAagÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄÄ¢ævÀ QgÀÄ¥ÀÅ¸ÀÛPÀ, PÀgÀ¥ÀvÀæ CxÀªÁ EvÀgÀ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄ CxÀªÁ
ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæPÀluÁ ¥ÀvÀæ CxÀªÁ ©üwÛ¥ÀvÀæ; DzÀgÉ, DzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¸À¨sÉAiÀÄ
¢£ÁAPÀ, ªÉÃ¼É, ¸ÀÜ¼À ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ ZÀÄ£ÁªÀuÁ KeÉAljUÁV CxÀªÁ
PÁAiÀÄðPÀvÀðjUÁV ¤AiÀÄvÀ ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁvÀæ w½¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀgÀ¥ÀvÀæ, ¥ÀæPÀluÁ ¥ÀvÀæ CxÀªÁ
©üwÛ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîªÀÅ¢®è.
(4) (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ CxÀªÁ (2)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß,
G®èAX¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É DgÀÄ wAUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ
CªÀ¢üAiÀÄ PÁgÁªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ MAzÀÄ ¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ
CxÀªÁ CªÉgÀqÀjAzÀ®Æ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
39. ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è PÁ£ÀÆ£ÀÄ «gÀÄzÀÞªÁV ªÁºÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¨ÁrUÉUÁV ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ CxÀªÁ
MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ zÀAqÀ£É.Š AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ 22£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ (vi)£ÉÃ RAqÀzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀAvÀºÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀæµÁÖZÁgÀzÀ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÁVzÀÝgÉ, CªÀ£ÀÄ
C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É, LzÀÄ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ
40. PÉ®ªÀÅ C¥ÀgÁzsÀUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¥Áæ¹PÀÄåµÀ£ï.Š qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ
CxÀªÁ CªÀgÀ C¢üPÁgÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ªÀiÁrzÀ zÀÆgÀÄ EzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, AiÀiÁªÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄªÀÇ 33£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ (2)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ (J) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è zÀAqÀ¤ÃAiÀÄªÁzÀ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAeÕÉÃAiÀÄPÉÌ
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÝ®è.
41. ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ
G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß½zÀÄ, LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
42. ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀ.Š (1) ¸ÁªÀðwæPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è CxÀªÁ 5£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (6)£ÉÃ
G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è £ÀqÉ¸À¯ÁzÀ JgÀqÀ£ÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ
CªÀ¢üAiÀÄÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ ¸À¨sÉUÉ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ¨sÀwð ªÀiÁqÀ®Ä 5£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ ¸ÀzÀ¸Àå£À
ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ, 5£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (8)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è CªÀgÀ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ
¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
43. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ gÁfÃ£ÁªÉÄ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ vÀ£Àß ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéPÉÌ vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ CzsÀåPÀëjUÉ
§gÀºÀzÀ°è §gÉzÀÄ gÁfÃ£ÁªÉÄ PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ gÁfÃ£ÁªÉÄ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É, CªÀ£ÀÄ ¸ÀzÀj ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼À D CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ D
gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ CzsÀåPÀëjUÉ §gÀºÀzÀ°è §gÉzÀÄ »AvÉUÉzÀÄPÉÆArzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, CªÀ£À
¸ÁÜ£ª À ÀÅ vÉgÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ. 1[CzsÀåPÀë£ÀÄ gÁfÃ£ÁªÉÄ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄA¢£À ¸À¨sÉAiÀÄ°è
ªÀÄAr¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
2 1
[ [43J. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.- (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ²¥sÁgÀ¹ì£ÀAvÉ CxÀªÁ
C£ÀåxÁ AiÀiÁªÉÇ§â ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß,-
(i) DvÀ£ÀÄ vÀ£Àß PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÁUÀ zÀÄ£ÀðqÀvÉAiÀÄ CxÀªÁ vÀ¯É vÀVÎ¸ÀÄªÀAxÀ £ÀqÀvÉAiÀÄ
vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÁVzÁÝ£ÉAzÀÄ,
(ii) (J) f¯Áè ªÉÊzÁå¢üPÁjAiÀÄÄ ¥ÀæªÀiÁtÂPÀj¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ D ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆAzÀ®Ä

ªÉÊzÀåQÃAiÀÄªÁV ÇÀªÀÄxÀð£ÁzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è,
(©) ¢ªÁ½ CxÀªÁ ÇÀé¸ÀÜavÀÛzÀªÀ£ÁzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è,
- ¸ÀzÀ¸ÀågÁV vÀªÀÄä PÀvÀðªÀå ¤ªÀð»¸À®Ä ÇÀªÀÄxÀðgÁVgÀÄªÀgÉAzÀÄ CxÀªÁ vÀªÀÄä
PÀvÀðªÀå ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è ÇÀqÉØ G¼ÀîªÀgÁVzÁÝgÉAzÀÄ;
(iii) CªÀ£ÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À £Á®ÄÌ MAzÁzÀ ªÉÄÃ¯ÉÆAzÀgÀAvÉ DzÀ ¸À¨sÉUÀ½UÉ ºÁdgÁUÀ®Ä
vÀ¦àzÀÝgÉ, ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë£ÁUÀ° CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁUÀ° ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ¨ÉÃPÁVzÁÝUÀ CxÀªÁ
CUÀvÀåªÁVzÁÝUÀ MAzÁzÀ ªÉÄÃ¯ÉÆAzÀgÀAvÉ £ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÁzÀ JgÀqÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä vÀ¦àzÁÝ£ÉAzÀÄ;
CxÀªÁ
(iv) ZÀÄ£ÁªÀuÉ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¥ÀjUÀt£ÉUÁV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå CxÀªÁ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ
ªÁå¥ÁgÀPÉÌ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß ¸É¼ÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ zÀ¨Áâ½PÉ CxÀªÁ ªÀAZÀ£É
ªÀiÁrzÁÝ£ÉAzÀÄ;
(v) ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀÄ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÁUÀ, PÀgÁgÀÄ
¸ÀA§AzsÀzÀ CxÀªÁ PÁªÀÄUÁjUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀåªÀºÁgÀzÀ°è PÀÄlÄA§zÀ ºÀwÛgÀzÀ
¸ÀA§A¢üAiÀiÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛAiÉÆA¢UÉ ¥ÀævÀåPÀëªÁV vÉÆqÀVgÀÄªÀÅzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ CxÀªÁ
¥Á®ÄzÁgÀ£ÀAvÉ, £ËPÀgÀ£ÀAvÉ CxÀªÁ CAxÀ C£ÀåxÁ ¸ÀAWÀ¸ÀA¸ÉÜ ªÀÄAqÀ°AiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸Àå£ÀAvÉ
¸ÀºÀ¨sÁVAiÀiÁVgÀÄªÀ£ÉAzÀÄ,
- PÀAqÀÄ §AzÀgÉ, CªÀ¤UÉ CºÀªÁ®£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±À ¤ÃrzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ
CUÀvÀåªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ ¨sÁ«¹zÀAxÀ «ZÁgÀuÉ ªÀiÁrzÀ £ÀAvÀgÀ vÉUÉzÀÄ ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ ¨sÁ«¹zÀÝgÉ D
¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß DvÀ£À ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé¢AzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ.
«ªÀgÀuÉ:- F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, PÀÄlÄA§zÀ ºÀwÛgÀzÀ §AzsÀÄUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉ:-
(J) DPÉAiÀÄ CxÀªÁ DvÀ£ÉÆA¢UÉ ªÁ¸ÀªÁVgÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄ ¥Àwß CxÀªÁ ¥Àw;
(©) ªÀÄUÀ CxÀªÁ ªÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ªÀÄ®ªÀÄUÀ CxÀªÁ ªÀÄ®ªÀÄUÀ¼ÀÄ,
(¹) CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV CªÀ®A©vÀ£ÁVgÀÄªÀ, gÀPÀÛ¸ÀA§AzsÀªÁVgÀ°
CxÀªÁ «ªÁºÀ¢AzÁUÀ°, ¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÀiÁªÉÇ§â EvÀgÀ ªÀåQÛ.
(2) AiÀiÁªÀ CzsÀåPÀë£À£ÀÄß CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß ºÁUÉ vÉUÉzÀÄ ºÁPÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D
CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV CAxÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ ºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ 12£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ºÉÃ½gÀÄªÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ªÀÄÄA¢£À DgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸Àà¢üð¸À®Ä C£ÀºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
43©. ¸ÀzÀ¸ÀåjAzÀ D¹ÛUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À WÉÆÃµÀuÉ: (1) ¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, vÁ£ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§zÀ J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ JgÀqÀÄ ®PÀëQÌAvÀ ºÉaÑ£À ZÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¹ÜgÀ D¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÄAzÉ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è vÀ£Àß ¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼À
M¼ÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw PÁå¯ÉAqÀgï ªÀµÀðzÀ°è CªÀ£À C¢üPÁgÁªÀ¢ü ªÀÄÄVAiÀÄÄªÀ vÀ£ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw DyðPÀ ªÀµÀð
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ MAzÀÄ wAUÀ¼À M¼ÀUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¥ÀAZÁAiÀÄvï C©üªÀÈ¢Þ
C¢üPÁjAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ zÁR®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ºÀtPÁ¸ÀÄ ªÀµÀð ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀ JgÀqÀÄ wAUÀ½VAvÀ ªÉÆzÀ®Ä CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå£À
¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀgÉ, CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ªÀÄÄA¢£À ºÀtPÁ¸ÀÄ ªÀµÀð ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ £ÀAvÀgÀ JgÀqÀÄ
wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ vÀ£Àß WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) DAiÀiÁ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¥ÀAZÁAiÀÄvï C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁjAiÀÄÄ, J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ zÁR®Ä

ªÀiÁrzÀ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¹éÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D ªÀµÀðzÀ ªÉÄÃ ªÉÆzÀ® ªÁgÀzÀ°è gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ
DAiÉÆÃUÀPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÀqÀªÁV ¸À°è¹zÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, ªÀµÀðzÀ dÄ¯ÉÊ ªÉÆzÀ®£É ªÁgÀzÀ°è
WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß, zÁR®Ä ªÀiÁrzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀzÉ EgÀÄªÀAxÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁrgÀÄªÀAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå,
D£ÀAvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß CxÀªÁ EvÀgÀ D¹ÛAiÀÄ£ÀÄß Dfð¹zÀgÉ CxÀªÁ «¯É ªÀiÁrzÀgÉ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ºÁUÉ ¸Áé¢üÃ£À¥Àr¹PÉÆAqÀ CxÀªÁ «¯É ªÀiÁrzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ £À®ªÀvÉÛöÊzÀÄ
¢ªÀ¸ÀUÀ¼À M¼ÀUÁV D §UÉÎ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¥ÀAZÁAiÀÄvï C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁjAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ
DAiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÄAzÉ ªÀÄvÉÛ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï C©üªÀÈ¢Þ
C¢üPÁjAiÀÄÄ (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ºÉÃ½gÀÄªÀ CzÉÃ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¤UÀ¢vÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ zÁR®Ä ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ
¸ÀÄ¼ÀÄî WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ, gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ, CºÀªÁ®£ÀÄß
ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä CªÀ¤UÉ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ £ÀAvÀgÀ, ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé¢AzÀ CªÀ£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
CªÀ£À ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁVzÉ JAzÀÄ WÉÆÃ¶¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1]2
44. CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÉ.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, 1[5£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ (8)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀr ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
MAzÀÄ wAUÀ½£ÉÆ¼ÀUÁV]1, 2[CxÀªÁ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄzÀ ¤PÀl
¥ÀÇªÀðzÀ°è]2 UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ E§âgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV CzÀgÀ CzsÀåPÀë£À£ÁßV ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÁßV DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀt, gÁfÃ£ÁªÉÄ, vÉUÉzÀÄ ºÁQzÀ PÁgÀt¢AzÁV CxÀªÁ
¨ÉÃgÉ jÃwAiÀÄ°è CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ vÉgÀªÁzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ E£ÉÆß§â ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ CzsÀåPÀë£À£ÁßV CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÁßV DAiÉÄÌ
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
2. 2AAAzÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 8gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A3-A4-2AAAjAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(2) 1[gÁdå ZÀÄ£ÁªÁuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ]1 ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀPÉÌ M¼À¥ÀlÄÖ, qÉ¥ÀÅån
PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀÄ,Š
(J) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀåQÛUÀ½UÁV CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÁzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß «Æ¸À°qÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ MlÄÖ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ°è, gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ
C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ CxÀªÁ gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ AiÀiÁªÀ
C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°èzÉAiÉÆÃ CAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ
CzÉÃ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°ègÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1
1. 1995gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 1AgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 13-A1-1995jAzÀ ©lÄÖ©qÀ¯ÁVzÉ.
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwAiÀÄ AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ ®¨sÀå«gÀ¢zÀÝgÉ, D ªÀUÀðPÉÌ «ÄÃ¸À¯ÁzÀ
¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀåQÛ¬ÄAzÀ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀzÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ®¨sÀå«gÀ¢zÀÝgÉ
C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwAiÀÄ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ vÀÄA§vÀPÀÌzÀÄÝ.1
(©) »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀåQÛUÀ½UÁV, gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ ¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ MAzÀgÀµÀÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß
«Æ¸À°qÀvÀPÀÌzÀÄÝ: 2[DzÀgÉ F RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÁV ºÁUÉ ¤zsÀðj¹ «ÄÃ¸À°j¹zÀ
CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ MlÄÖ ºÀÄzÉÝUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ, (J) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ
ºÁUÀÆ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÁV ªÀÄvÀÄÛ F RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÁV «ÄÃ¸À°j¹zÀ
¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ gÁdåzÀ°è D UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ ±ÉÃPÀqÁ LªÀvÀÛ£ÀÄß, «ÄÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]2
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, F RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è «ÄÃ¸À°j¹zÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À ¥ÉÊQ, CAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ°è ±ÉÃPÀqÁ JA§vÀÛgÀµÀÖ£ÀÄß ``J'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ G½zÀ
±ÉÃPÀqÁ E¥ÀàvÀÛgÀµÀÄÖ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß `©' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÁV «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ, ``J'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«®è¢gÀÄªÀ°è, D ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ «ÄÃ¸À°j¹zÀ
ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ``©'' ¥ÀæªÀUÀðUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½AzÀ ¨sÀwð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ, ºÁUÉAiÉÄÃ ``©'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ
¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«®è¢gÀÄªÀ°è D ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ «ÄÃ¸À°j¹zÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ``J'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ
ªÀåQÛUÀ½AzÀ ¨sÀwð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1. 1995gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 1AgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 13-A1-1995jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
2. 2011gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 34gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 04-10-2010jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(¹) gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è
C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀæªÀUÀðPÀÆÌ
«Æ¸À°nÖgÀÄªÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ «Æ¸À°nÖgÀzÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è [±ÉÃPÀqÁ LªÀvÀÛgÀµÀÖPÉÌ] PÀrªÉÄ E®èzÀµÀÄÖ
ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV 2[MmÁÖgÉAiÀiÁV MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ CzsÀðzÀµÀÄÖ ¥Àj«ÄwUÉ M¼À¥ÀlÄÖ ªÀÄÄA¢£À
¸ÀASÉåUÉ ¥ÀÆuÁðAPÀUÉÆ½¹zÀµÀÄÖ]2 «Æ¸À°qÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
C®èzÉ, F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è «Æ¸À°lÖ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÀ¢ ¥ÀæPÁgÀ ««zsÀ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
«ªÀgÀuÉ.Š ¸ÀAzÉÃºÀUÀ¼À ¤ªÁgÀuÉUÁV F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ºÀÄzÉÝAiÀÄ «Æ¸À¯ÁwAiÀÄ
GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV ¸ÀgÀ¢AiÀÄ ¸ÀÆvÀæªÀÅ 1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀÅ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ
£ÀAvÀgÀ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉ¬ÄAzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ F ªÀÄÆ®PÀ WÉÆÃ¶¸À¯ÁVzÉ.
45. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁzÁUÀ CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÁAiÀÄð«zsÁ£À
EvÁå¢.Š 1[(1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÁªÀðwæPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ
CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀr CzÀgÀ gÀZÀ£É, ¥ÀÅ£ÀgïgÀZÀ£É CxÀªÁ ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è 5£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (8)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀr ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ wAUÀ½£ÉÆ¼ÀUÉ 2[ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄzÀ
¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è]2 ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ DPÀ¹äPÀ SÁ°
¸ÁÜ£ÀªÀÅAmÁzÁUÀ¯É¯Áè, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ¤UÉ ªÀÄvÀ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀ ºÀPÀÄÌ EgÀvÀPÀÌzÀÝ®è ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ
¸À¨sÉAiÀÄ°è CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ E§âgÀ£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
2. 2AAAzÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 8gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A3-A4-2AAAjAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(2) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ
¹AzsÀÄvÀéPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «ªÁzÀªÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ §ºÀÄ¨sÁUÀzÀ ªÉÄÃ¯É C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ, 1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄªÀÅ]1 wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D §UÉÎ DvÀ£À wÃªÀiÁð£ÀªÀÅ CAwªÀÄªÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
46. CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ.Š 1[(1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è
C£ÀåxÁ G¥À§A¢ü¸À¯ÁzÀÄzÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀæwAiÉÆ§â G¥ÁzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ, DvÀ£À ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ 2[LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ]2
CxÀªÁ CvÀ£ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄªÀªÀgÉUÉ, EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ

ªÉÆzÀ¯ÉÆÃ D CªÀ¢üAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1. 2AAAzÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 8gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A3-A4-2AAAjAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(2) CzsÀåPÀë£À 1[G¥ÁzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë]1 ªÉÃvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
47. ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ SÁ° EgÀÄªÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è CzsÀåPÀë£À £ÉÃªÀÄPÀ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ
SÁ° EgÀÄªÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ, CzsÀåPÀë£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ E®è¢zÁÝUÀ 1[¸ÀA§A¢ü¹zÀ
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ, CAxÀ CzsÀåPÀë£ÀÄ E®è¢zÁÝUÀ]1 qÉ¥ÀÅån
PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀÄ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrzÀ M§â C¢üPÁjAiÀÄÄ, CzsÀåPÀë£ÀÄ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ
CzsÀåPÀë£À C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£À PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
48. CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À gÁfÃ£ÁªÉÄ CxÀªÁ vÉUÉzÀÄºÁPÀÄ«PÉ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
CzsÀåPÀë£ÀÄ, vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀjUÉ §gÀºÀzÀ°è §gÉzÀÄ vÀ£Àß ºÀÄzÉÝUÉ gÁfÃ£ÁªÉÄ
¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ CzsÀåPÀëjUÉ §gÀºÀzÀ°è §gÉzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë£ÀÄ E®è¢zÁÝUÀ vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀjUÉ §gÀºÀzÀ°è §gÉzÀÄ vÀ£Àß
ºÀÄzÉÝUÉ gÁfÃ£ÁªÉÄ ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ, vÀ£Àß ¥ÀzÀPÉÌ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéPÉÌ
gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ,-
(i) zÉÊ»PÀ CxÀªÁ ªÀiÁ£À¹PÀ C±ÀPÀÛvÉ G¼ÀîªÀ£ÉAzÀÄ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ
C£ÀÄªÉÆÃ¢¹gÀÄªÀ ¸ÀPÀëªÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ ¥ÀæªÀiÁtÂPÀj¹gÀÄªÀÅzÀgÀ gÀÄdÄªÁw£À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É; CxÀªÁ
(ii) PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀzÀ°è CxÀªÁ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ°è CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀ GzÀåªÀÄUÀ¼À°è
GzÉÆåÃUÀzÀ°ègÀÄªÀÅzÀgÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É;
- DvÀ£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀ®Ä §zÀÞ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ, C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀÄ£ÀÄ, gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ PÁgÀtªÀ£ÀÄß «ZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉzÀjPÉ, MvÁÛAiÀÄ, C£ÀÄavÀ ¥Àæ¨sÁªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¯ÉÆÃ¨sÀ£É¬ÄAzÁV gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹®èªÉAzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀéEZÉÒ¬ÄAzÀ ¸À°è¹zÁÝ£ÉAzÀÄ ªÀÄ£ÀUÁtvÀPÀÌzÀÄÝ:
ªÀÄvÀÆÛ ¥ÀgÀAvÀÄ, qÉ¥ÀÄån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀgÀÄ, zÀÆgÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, ¨ÉzÀjPÉ, MvÁÛAiÀÄ
C£ÀÄavÀ ¥Àæ¨sÁªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¯ÉÆÃ¨sÀ£É¬ÄAzÁV gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¸À¯ÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀéEZÉÒ¬ÄAzÀ
¸À°è¸À¯ÁV®èªÉA§ §UÉÎ «ZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¹éÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è]1
(2) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, ¥ÀæwAiÉÆ§â CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CªÀ£ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃzÁUÀ vÀ£Àß ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß vÉgÀªÀÅ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄÄ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ C¹¸ÉÖAmï
PÀ«ÆµÀ£Àgï CxÀªÁ CzsÀåPÀë£ÀÄ CzÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ, D ºÀvÀÄÛ
¢£ÀUÀ¼À CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ DvÀ D gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀjUÉ
CxÀªÁ CzsÀåPÀëjUÉ §gÀºÀzÀ°è §gÉzÀÄ »AvÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî¢zÀÝgÉ, eÁjUÉ §gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â CzsÀåPÀë£À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß, CzsÀåPÀë£ÁV CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV CªÀ£À PÀvÀðªÀåUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è ¤gÀAvÀgÀ C®PÀë åvÉ vÉÆÃgÀÄwÛgÀÄªÀÅzÀPÁÌV 1[CxÀªÁ
zÀÄ£ÀðqÀvÉAiÀÄ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÁVgÀÄªÀÅzÀPÁÌV]1 CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë ºÀÄzÉÝ¬ÄAzÀ, CªÀ¤UÉ CºÀªÁ®Ä
ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä MAzÀÄ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ 1[ªÀÄvÀÄÛ CªÀ±ÀåPÀªÁzÀ°è vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ
ªÀgÀ¢AiÉÆAzÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀÄ CzÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ]1 2[ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ]2 D ºÀÄzÉÝ¬ÄAzÀ vÉUÉzÀÄ
ºÁPÀ§ºÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ vÉUÉzÀÄºÁPÀ¯ÁzÀ CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ (2)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ

CrAiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃVgÀ¢zÀÝ°è CªÀ£ÀÄ CAxÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå ºÀÄzÉÝAiÀÄ
G½zÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è CzsÀåPÀë£ÁV CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV ªÀÄgÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ CºÀð£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
2. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ¥Àw
æ AiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(5) (4)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ºÀÄzÉÝ¬ÄAzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀ®àlÖ CzsÀåPÀë£À£ÀÄß CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß 1[¸ÀPÁðgÀªÀÅ]1 UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸åÀ vÀé¢AzÀ ¸ÀºÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ.
49. UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À «gÀÄzÀÞ C«±Áé¸À ¸ÀÆZÀ£É.Š 2[1]2 UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ, CªÀ£À°è «±Áé¸À«®èªÉA§ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAvÀºÀ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀPÀÌ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV, D GzÉÝÃ±ÀPÁÌV «±ÉÃµÀªÁV PÀgÉzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ MlÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ JgÀqÀgÀµÀÖQÌAvÀ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀµÀÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ
§ºÀÄªÀÄvÀ¢AzÀ CAVÃPÀj¹zÀgÉ vÀPÀëtªÉÃ vÀ£Àß ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß vÉgÀªÀÅ ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, MlÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ 3[CzsÀðQÌAvÀ]3 PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¤tðAiÀÄzÀ £ÉÆÃnÃ¹UÉ ¸À»
ªÀiÁrgÀ¢zÀÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄAr¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀzÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÀ¤µÀÖ¥ÀPÀë ºÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼À ªÀÄÄAZÉ
PÉÆnÖgÀ¢zÀÝgÉ CAvÀºÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
1
[ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À «gÀÄzÀÞªÁV C«±Áé¸ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀ
¤tðAiÀÄªÀ£ÀÆß DvÀ£ÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ 3[ªÉÆzÀ® ªÀÄÆªÀvÀÄÛ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À M¼ÀUÉ]3
ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
EzÀÆ C®èzÉ, AiÀiÁªÉÇ§â CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À°è C«±Áé¸À ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß, UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥Àj²Ã°¹ CzÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¸À¢gÀÄªÀ°è, CzÉÃ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÀ£Àß ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ 3[JgÀqÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À M¼ÀUÉ]3 CzÉÃ
jÃwAiÀÄ ¤tðAiÀÄzÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]1
2. 2015gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 44gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 25.02.2016gÀ£ÀéAiÀÄ ªÀÄgÀÄ ¸ÀASÉå ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
1
[(2) (1) G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è K£ÉÃ M¼ÀUÉÆArzÀÝgÀÆ, ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¹ÌÃªÀÄÄ,
QæAiÀiÁAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤zÉÃð±À£ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¥ÁæeÉPïÖ£ÀÄß
PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÁUÀ CxÀªÁ vÀ£Àß C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß zÀÄ§ð¼ÀPÉ CxÀªÁ
zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ ªÀiÁrPÉÆArzÁÝ£ÉA§ CxÀªÁ vÀ£Àß ¸ÀzÀ¸ÀåvÀézÀ PÁ¯ÁªÀ¢üAiÀÄ°è ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¤¢üUÀ¼À£ÀÄß
CxÀªÁ EvÀgÀ D¹ÛUÀ¼À£ÀÄß zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ¥Àr¹PÉÆArzÁÝ£ÉA§ CxÀªÁ vÀ£Àß PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÁUÀ
C£ÀåxÁ ¨sÀæµÀÖZÁgÀzÀ°è vÉÆqÀVzÁÝ£ÉA§ ¤¢ðµÀÖ D¥ÁzÀ£É ªÉÄÃ¯É ºÉÆgÀvÀÄ, CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À
«gÀÄzÀÞ C«±Áé¸À ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]1
50. ¸À¨sÉUÀ¼À PÁAiÀÄð«zsÁ£À.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ¸À¨sÉAiÀÄ°è£À PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀÅ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀAvÉ
EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
51. DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀUÀ¼ÀÄ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£À
ºÀÄzÉÝAiÀÄ¯ÁèUÀÄªÀ DPÀ¹äPÀ SÁ°¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß, CzsÀåPÀë£À£ÀÄß CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß
ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨sÀwð ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CªÀ£ÀÄ, AiÀiÁgÀ ¸ÁÜ£ÀPÉÌ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀ£ÉÆÃ D ¸ÁÜ£À
vÉgÀªÁUÀzÉÃ E¢ÝzÀÝgÉ CzsÀåPÀë£ÁV, G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁªÀ CªÀ¢üUÉ zsÁgÀt
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁVvÉÆÛÃ D CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
52. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀªÀ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV,
1
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀbÉÃjAiÀÄ°è PÀ¤µÀÖ¥ÀPÀë [MAzÀÄ wAUÀ½UÉÆªÉÄä]1 ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë£ÀÄ
¤zsÀðj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÁ®zÀ°è ¸À¨sÉ ¸ÉÃgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1. 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.

(2) CzsÀåPÀë£ÀÄ, ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ AiÉÆÃa¹zÁUÀ¯É¯Áè ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ
MAzÀÄ ¨sÁUÀPÉÌ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ §gÀºÀzÀ°è PÉÆÃjzÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ PÉÆÃjPÉAiÀÄÄ vÀ®Ä¦zÀ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÁV MAzÀÄ ¢£À «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ, ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
C¢üPÁjUÀ½UÉ CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀÜ¼À, ¢£ÁAPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÃ¼É ªÀÄvÀÄÛ C°è £ÀqÉAiÀÄ°gÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀªÀ£ÀÄß
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ §UÉÎ K¼ÀÄ ¥ÀÇtð ¢ªÀ¸ÀUÀ¼À £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ §UÉÎ
ªÀÄÆgÀÄ ¥ÀÇtð ¢ªÀ¸ÀUÀ¼À £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀbÉÃjAiÀÄ
£ÉÆÃnÃ¸ï ¨ÉÆÃrð£À°è CAn¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) (3)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß AiÀiÁjUÉ PÉÆqÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀzÀ ªÉÄÃ¯É C¢üPÁgÀ ªÁå¦Û ºÉÆA¢gÀÄªÀ
EvÀgÀ ¸ÀPÁðj C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉUÉ 1[ºÁdgÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À°è ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ]1 DzÀgÉ ªÀÄvÀ ¤ÃqÀ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) CzsÀåPÀë£ÀÄ, (2)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ºÉÃ½gÀÄªÀAvÉ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä vÀ¦àzÀgÉ,
G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ MAzÀÄ ¨sÁUÀzÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, CAxÀ PÉÆÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß
¸À°è¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÀÄ «ÆgÀzÀAvÉ MAzÀÄ ¢£À CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ PÉÆqÀÄªÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä CªÀ±ÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß
PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄðzÀ²ðUÉ CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
1
[«ªÀgÀuÉ:- F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CAxÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉ CxÀªÁ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉ JA§ ¥ÀzÀªÀÅ
CAxÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ «¸ÀÛj¹zÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
(6) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¸ÁgÀ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ,
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæ¸ÁgÀ ªÀiÁqÀ®Ä C£ÀÄªÀÄw¸À§ºÀÄzÀÄ.]1
53. PÉÆÃgÀA ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð«zsÁ£À.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÁV PÉÆÃgÀA, ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ 1[CzsÀðzÀµÀÄÖ]1 DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¸À¨sÉUÉ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ PÁ®zÀ°è PÉÆÃgÀA EgÀ¢zÀÝgÉ, CzsÀåPÀëvÉ
ªÀ»¸ÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¤«ÄµÀUÀ¼ÀªÀgÉUÉ PÁAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ®Æè PÉÆÃgÀA
E®è¢zÀÝgÉ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁgÀ£ÉÃ ¢£ÀzÀAzÀÄ CxÀªÁ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ
¢£ÀzÀAzÀÄ CªÀgÀÄ ¤UÀ¢¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÁ®PÉÌ ªÀÄÄAzÀÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è PÉÆÃgÀA E®è¢gÀÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ CªÀgÀ UÀªÀÄ£À ¸É¼ÉzÀgÉ CªÀgÀÄ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ
¤«ÄµÀUÀ¼ÀªÀgÉUÉ PÁAiÀÄÝ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CzÉÃ ¥ÀæPÁgÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ºÁUÉ ¤UÀ¢¥Àr¹zÀ ¸À¨sÉAiÀÄ
§UÉÎ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀbÉÃjAiÀÄ°è CAn¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. PÉÆÃgÀA£À C¨sÁªÀ¢AzÁV ºÁUÉ
ªÀÄÄAzÀÆqÀ¯ÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃa¸À®Ä DUÀ¢zÀÝAxÀ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀªÀ£ÀÄß ºÁUÉ ¤UÀ¢¥Àr¹zÀ
¸À¨sÉAiÀÄ CxÀªÁ ªÀÄÄAzÀÆrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ PÉÆÃgÀA EgÀÄªÀAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ vÀgÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ «¯É ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
3 2
[ [¥ÀgÀAvÀÄ, CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV PÀgÉzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À¨sÉAiÀÄ°è
¸À¨sÉUÉ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è PÉÆÃgÀA E®è¢zÀÝgÉ, CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¤«ÄµÀUÀ¼À
vÀ£ÀPÀ PÁAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÉÆ¼ÀUÀÆ PÉÆÃgÀA E®è¢zÀÝgÉ, ¸ÁªÀðd¤PÀ gÀeÉ ¢£À C®èzÀ
PÉ®¸ÀzÀ ¢£ÀzÀAzÀÄ CAxÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄPÉÌÃ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß DvÀ£ÀÄ/DPÉAiÀÄÄ ªÀÄÄAzÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄAzÀÆrzÀ
JgÀqÀ£ÉÃ ¢£ÀªÀÇ PÉÆÃgÀA EgÀ¢zÀÝgÉ, ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. EzÀPÉÌ PÉÆÃgÀA CUÀvÀå EgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]2]3’
(2) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è C£ÀåxÁ G¥À §A¢ü¹gÀÄªÀAvÉ ºÉÆgÀvÀÄ,
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è CzsÀåPÀë CxÀªÁ CªÀ£À UÉÊgÀÄºÁdjAiÀÄ°è G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ
CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ EªÀj§âgÀ UÉÊgÀÄºÁdjAiÀÄ°è ºÁdjgÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, vÀªÀÄä¯ÉèÃ M§âgÀ£ÀÄß D
¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸À®Ä DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) J®è «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß, C£ÀåxÁ ¤¢ðµÀÖªÁV G¥À§A¢ü¹zÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, ºÁdjgÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄvÀ
¤ÃqÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ §ºÀÄªÀÄvÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, vÁ£ÀÄ ªÀÄvÀ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀjAzÀ «ªÀÄÄR£ÁzÀ ºÉÆgÀvÀÄ,
«µÀAiÀÄzÀ ¥ÀgÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ «gÀÄzÀÞªÁV §AzÀ ªÀÄvÀUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß WÉÆÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ vÀ£Àß
ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ£À ªÀÄvÀUÀ¼ÀÄ §AzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CªÀ£ÀÄ vÀ£Àß ¤uÁðAiÀÄPÀ ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß
PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(4) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁgÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃZÀ£ÉUÁV
§gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è D «µÀAiÀÄªÀÅ ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV
C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÁzÀgÀÆ CzÀgÀ°è CªÀ¤UÉ ¥ÀævÀåPÀëªÁV CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV ºÀtPÁ¹£À »vÁ¸ÀQÛ EzÀÝgÉ,
ªÀÄvÀ PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ CzÀgÀ ZÀZÉðAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀÄªÀ ªÀåQÛUÉ CAxÀ
»vÁ¸ÀQÛ EzÀÝgÉ CAxÀ «µÀAiÀÄ ¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃZÀ£ÉUÁV §AzÁUÀ CªÀ£ÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
1
[(4J) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è
¥ÀjUÀt£ÉUÁV §gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ°è vÁ£ÀÄ ¥ÀævÀåPÀëªÁVAiÀiÁUÀ° CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁVAiÀiÁUÀ°
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÀtPÁ¹£À gÀÆ¥ÀzÀ »vÁ¸ÀQÛ ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1. 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(5) CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¹gÀÄªÀ ªÀåQÛUÉ ZÀZÉðAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÀtPÁ¹£À
»vÁ¸ÀQÛ EzÉAiÉÄAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ ªÀÄvÀÄÛ D §UÉÎ MAzÀÄ
¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß CAVÃPÀj¹zÀgÉ, CªÀ£ÀÄ CAxÀ ZÀZÉðAiÀÄÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÁUÀ D ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉ
ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ ªÀÄvÀ PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è. CAxÀ ZÀZÉðAiÀÄÄ
ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ PÁ®zÀ°è D ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸À®Ä UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
1
[(6) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÉ ºÁdgÁUÀÄªÀÅzÀPÁÌV
¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå¤UÉ G¥ÀªÉÃ±À£ÀzÀ ¥Àæw ¢ªÀ¸ÀPÉÌ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ CAvÀºÀ G¥ÀªÉÃ±À£À ±ÀÄ®ÌªÀ£ÀÄß
¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
54. ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ gÀzÀÄÝ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß, CzÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ DgÀÄ wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ 52£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (3)£ÉÃ
G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉÊ¸ÀÄªÀ CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ªÀiÁ¥Àðr¸À®Ä CxÀªÁ gÀzÀÄÝ¥Àr¸À®Ä
¥Àæ¸ÁÛ«¹gÀÄªÀAxÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¤tðAiÀÄzÀ ªÀiÁ¥ÁðlÄ CxÀªÁ gÀ¢ÝAiÀiÁw ¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
CxÀªÁ ¥Àæ¸ÁÛªÀªÀ£ÀÄß ¥ÀÇtðªÁV «ªÀj¹ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVgÀÄªÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ
¸À¨sÉAiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ CzsÀðQÌAvÀ PÀrªÉÄAiÀÄ®èzÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CAVÃPÀj¹zÀ ¤tðAiÀÄzÀ
ªÀÄÆ®PÀªÀ®èzÉ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ gÀzÀÄÝ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
55. £ÀqÀªÀ½PÉ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjgÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ªÀÄvÀÄÛ
AiÀiÁgÁzÀgÀÆ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ºÁdjzÀÝgÉ CªÀgÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤tðAiÀÄzÀ ¥ÀgÀ CxÀªÁ «gÀÄzÀÞ ªÀÄvÀ PÉÆqÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß §gÉ¢qÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ
¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ EaÑ¹zÀgÉ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß, £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼À£ÀÄß D GzÉÝÃ±ÀPÁÌV
MzÀV¹zÀ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀzÀ°è §gÉ¢qÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß N¢ ºÉÃ½zÀ ªÀÄvÀÄÛ M¦àPÉÆAqÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CzsÀåPÀë
CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë CxÀªÁ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¹zÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ CzÀPÉÌ gÀÄdÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CªÀÅUÀ¼ÀÄ J®è
AiÀÄÄPÀÛ PÁ®UÀ¼À°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ £ÀqÉAiÀÄÄªÀ
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀ ¤ÃqÀ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ ¥Àj²Ã®£ÉUÉ ªÀÄÄPÀÛªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. 1[¸À¨sÉUÀ¼À°è
CAVÃPÀj¸À¯ÁzÀ ¤tðAiÀÄUÀ¼À ¥ÀgÀªÁV CxÀªÁ «gÀÄzÀÞªÁV C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV ªÀÄvÀ ¤ÃrzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À
ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀÆZÀ£Á
¥sÀ®PÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸À¨sÉ £ÀqÉzÀ ªÀÄÆgÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÁV ¥ÀæzÀ²ð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAVÃPÀj¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¤tðAiÀÄzÀ MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß ¸À¨sÉAiÀÄ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀvÀÄÛ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ PÀ¼ÄÀ »¹PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[ªÀÄvÀÄÛ J¯Áè ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ½UÉ ¸À¨sÉAiÀÄ £ÀqÀªÀ½AiÀÄ ¥ÀæwUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
56. CqÀØ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤tðAiÀÄUÀ¼ÀÄ.Š (1) AiÀiÁgÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ
¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤®ðPÀëvÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀéwÛ£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÉÇÃ®Ä CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¨ÉÃrPÉUÀ¼À §UÉÎ CzsÀåPÀë£À UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ¸É¼ÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄªÉAzÀÄ
PÀAqÀÄ§gÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼À §UÉÎ ¸À®ºÉ PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) ¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DqÀ½vÀPÉÌ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄAr¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀëjUÉ CqÀØ ¥Àæ±Éß ºÁPÀ®Ä ºÀPÀÌ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
57. ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À «¢üªÀiÁ£ÀåvÉ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV CxÀªÁ CzsÀåPÀë£ÁV CxÀªÁ
F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹gÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV PÁAiÀÄð
¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃªÀÄPÀzÀ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ ªÀÄvÀÄÛ
zÉÆÃµÀªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß CxÀªÁ
ªÀåªÀºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß, CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðzÀ°è CxÀªÁ ªÀåªÀºÀgÀuÉAiÀÄ°è PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À®Ä
ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVzÀÝ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ°è §ºÀÄ ¸ÀASÁåvÀgÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¹ ¤ªÀð»¹gÀÄªÀ°è ¤gÀxÀðUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÉAzÀÄ
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï CAVÃPÀj¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤tðAiÀÄªÀÅ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
CxÀªÁ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À ¤§AzsÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¹zÉAiÉÄAzÀÄ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ wÃªÀiÁð¤¹zÀgÉ, CzÀ£ÀÄß C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ 237£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è PÀæªÀÄ
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÁÌV vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï CzsÀåPÀë¤UÉ PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(2) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ

¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ¸À«ÄwUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß, AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå¤UÉ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß eÁj
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀgÀ¯ÁèzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CPÀæªÀÄvÉAiÀÄ PÁgÀt¢AzÁV C¹AzsÀÄªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è. ¥ÀgÀAvÀÄ, UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ ¸À«ÄwAiÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ CAxÀ CPÀæªÀÄvÉ¬ÄAzÀ ¥ÀæwPÀÆ® ¥ÀjuÁªÀÄ
GAmÁVgÀPÀÆqÀzÀÄ.
(3) vÀ¢égÀÄzÀÞªÁV gÀÄdÄªÁvÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ AiÀiÁªÀ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
F C¢ü¤AiÀÄªÀÄPÉÌ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV £ÀqÀªÀ½PÉAiÀÄ£ÀÄß §gÉAiÀÄ¯ÁVzÉAiÉÆÃ ªÀÄvÀÄÛ ¸À» ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D
ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV PÀgÉAiÀÄ¯ÁVvÉÛAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
£ÀqÉ¸À¯Á¬ÄvÉAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV CºÀðvÉºÉÆA¢zÀÝgÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
D ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÁVzÀÝgÉ CAxÀ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV gÀa¸À¯ÁVvÉÛAzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ D £ÀqÀªÀ½PÉAiÀÄ°è G¯ÉèÃT¹zÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀåªÀºÀj¸À®Ä CzÀÄ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢vÀÄÛ JAzÀÄ

¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀÅ
GAmÁzÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è, ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¢gÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, D AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀÅ GAmÁUÀ¢gÀÄwÛzÀÝgÉ
ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ IV
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ
58. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.Š 1[(1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C£ÀÄ¸ÀÆa IgÀ°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, gÁdå ¸ÀPÁðgÀ CxÀªÁ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C£ÀÄ¸ÀÆaŠIgÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¥ÀæPÁAiÀÄðzÀ ¤ªÀðºÀuÉUÁV ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¹gÀÄªÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAxÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß
¤ªÀð»¸À®Ä ¤gÀÆ¦¸À¯ÁVgÀÄªÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ½UÉ CxÀªÁ ¸ÀÆvÀæUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV CAxÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(1J) (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆaŠI gÀ°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
ªÀ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄÄ C£ÀÄªÀÄw¸ÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ F PÉ¼ÀV£À
«µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀÆPÀÛªÁV CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ PÀqÁØAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ,
JAzÀgÉ:Š
(i) ¥Àæw ªÀµÀð ±ÉÃPÀqÁ ºÀvÀÛgÀµÀÄÖ ªÀÄ£ÉUÀ½UÉ PÀrªÉÄ E®èzÀAvÉ ±ËZÀUÀøºÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ£É J®è ªÀÄ£ÉUÀ½UÀÆ F ¸Ë®¨sÀåªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀ UÀÄj
¸Á¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(ii) ¥ÀÅgÀÄµÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV ¸ÁPÀµÀÄÖ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ±ËZÀUÀøºÀUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iii) ¸ÁPÀµÀÄÖ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ¸Àøf¹ vÁ£ÉÃ CxÀªÁ ªÁ¶ðPÀ PÀgÁj£À ªÀÄÆ®PÀªÁUÀ° ¤ÃgÀÄ
¥ÀÇgÉÊPÉ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iv) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀr «¢ü¸À§ºÀÄzÁzÀ vÉjUÉUÀ¼ÀÄ, zÀgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÄ®ÌUÀ¼À£ÀÄß
¤AiÀÄvÀPÁ°PÀªÁV ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(v) ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÉ ªÀÄPÀÌ¼À ¸ÁªÀðwæPÀ zÁR¯ÁwAiÀÄ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(vi) ªÀÄPÀÌ½UÉ ¸ÁªÀðwæPÀªÁV gÉÆÃUÀ¤gÉÆÃzsÀPÀ ZÀÄZÀÄÑ ªÀÄzÀÄÝ ¤ÃqÀÄªÀ PÁgÀåPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¸Á¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(vii) d£À£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀtUÀ¼À vÀéjvÀ £ÉÆÃAzÀtÂ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(viii) £ÉÊªÀÄð®å ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀjAiÀiÁzÀ ZÀgÀAr ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(ix) ¸ÁªÀðd¤PÀ gÀ¸ÉÛUÀ¼À ¤ªÀiÁðt, zÀÄgÀ¹Û ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ;
(x) ¸ÁªÀðd¤PÀ gÀ¸ÉÛ CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À ªÉÄÃ°£À MvÀÄÛªÀjUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ;
(xi) ¸ÁPÀµÀÄÖ gÀ¸ÉÛ ¢Ã¥ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zÀÄåvï ±ÀÄ®ÌUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄvÀªÁV
¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(xii) C£ÉÊªÀÄð®åPÀgÀ UÀÄArUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA©¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÁgÉÆÃUÀåPÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
DgÉÆÃUÀåPÀgÀªÀ£ÁßV ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(xiii) ºÀÄZÀÄÑ£Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ°ÃPÀj®èzÀ £Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß ¸Á¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xiv) CzÀgÀ°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ J®è ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ D¹ÛUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xv) d£ÀUÀtw, ¨É¼É-UÀtw, eÁ£ÀÄªÁgÀÄ-UÀtw, ¤gÀÄzÉÆåÃVUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ §qÀvÀ£À gÉÃSÉVAvÀ

PÉ¼ÀVgÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼À UÀtwUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xvi) ¤gÀÄ¥ÀAiÀÄÄPÀÛ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ UÉÆ§âgÀªÀ£ÀÄß gÁ² ºÁPÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÁ¸ÀzÀ ªÀÄ£ÉUÀ½AzÀ
zÀÆgÀzÀ°ègÀÄªÀ eÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀævÉåÃPÀªÁV UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.]1
2
[(xvii) eÉÊ«PÀ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ.]2
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¤ªÁ¹UÀ¼À DgÉÆÃUÀå,
¸ÀÄgÀPÀëvÉ, ²PÀët, ¸ÀÄR ¸ËRå, ¸ËPÀAiÀÄð CxÀªÁ ¸ÁªÀiÁfPÀ CxÀªÁ DyðPÀ G£ÀßwAiÀÄ£ÀÄß ªÀø¢Þ¸ÀÄªÀAvÀºÀ
EvÀgÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ ªÀiÁUÉÆðÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä ¸ÀºÀ K¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÀ£Àß ¸À¨sÉAiÀÄ°è CAVÃPÀj¹zÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ
ªÀÄÆgÀ£ÉÃ JgÀqÀgÀµÀÖÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¸ÀªÀÄyð¹zÀ ¤tðAiÀÄ¢AzÀ 1[xxx]1,-
1. 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3jAzÀ ©lÄÖ©qÀ¯ÁVzÉ.
(J) ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ CxÀªÁ ºÉÆgÀUÀqÉ, DzÀgÉ f¯ÉèAiÀÄ M¼ÀUÀqÉ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀ¸ÀÄÛ
¥ÀæzÀ±Àð£À, ¸ÀªÉÄäÃ¼À£À CxÀªÁ «ZÁgÀ ¸ÀAQgÀtzÀ §UÉÎ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ CzÀPÉÌ ªÀAwUÉ
PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ, CxÀªÁ
(©) ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÀqÉ, 1961gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À £ÉÆÃAzÀtÂ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ,
1959gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀªÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ, ±ÉÊPÀëtÂPÀ CxÀªÁ zsÀªÀiÁðxÀð
¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛvÉAiÀÄ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ªÀAwUÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
1
[(4) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïªÀÅ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄªÀiÁqÀ½vÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀéAiÀÄªÀiÁqÀ½vÀzÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄAvÉAiÉÄÃ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀAvÉ
CUÀvÀåªÉ¤¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß, ¥Áæ¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß, ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß, PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀgÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
¤¢üUÀ¼À£ÀÄß gÁdåªÀÅ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ¥ÀæzÁ£À ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ d£ÀgÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï£À PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ I£ÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ°è ºÉÃ½gÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ dªÁ¨ÁÝj £ÀPÉëAiÀÄ°è ¤gÀÆ¦¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï vÀ£Àß ¸ÀÄ¥À¢ð£À°ègÀÄªÀ ¤¢üAiÀÄ ®¨sÀåvÉUÉ
M¼À¥ÀlÄÖ J®èjUÀÆ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀ ¤nÖ£À°è DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ
¨É¼ÀªÀtÂUÉUÁV PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À®Ä C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ F ªÀÄÄA¢£À «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ JAzÀgÉ,-
(i) ªÀÄÄPÀÛ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀévÀAvÀæ ¥Àj¸ÀgÀzÀ°è vÀªÀÄä ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ C£ÀÄªÀÅ
ªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀAxÀ J¯Áè £ÁUÀjPÀgÀÄ ¸ÀÄgÀQëvÀªÁVgÀÄªÀAxÀ ªÀÄvÀÄÛ »vÀPÀgÀªÁzÀ ¥Àj¸ÀgÀ
EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß d£ÀjUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ §UÉAiÀÄ zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ
DUÀzÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÆÃµÀuÉ DUÀzÀAvÉ gÀQë¸À®Ä DAiÀiÁ d£ÀªÀ¸Àw¸À¨sÁ, ªÁqïð¸À¨sÁ ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ¸À¨sÁ ¸À®ºÉ ªÀiÁrzÀ PÀæªÀÄUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(ii) d£ÀªÀ¸Àw¸À¨sÁ, ªÁqïð¸À¨sÁ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ¸À¨sÁUÀ¼ÀÄ UÀÄgÀÄw¹zÀ C¥ÁAiÀÄPÁgÀPÀUÀ¼À «gÀÄzÀÝ
PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À°è ªÁ¹¸ÀÄwÛgÀÄªÀ J¯Áè £ÁUÀjPÀgÀ
¸ÀÄgÀPÀëvÉUÉ, ¨sÀzÀævÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁévÀAvÀæöåPÉÌ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(iii)¸ÀªÀiÁdzÀ ¸ÀÄgÀQëvÀªÀ®èzÀ ªÀUÀðUÀ¼À d£ÀgÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ »vÁ¸ÀQÛUÀ¼À£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À G®èAWÀ£ÉUÉ D¸ÀàzÀ PÉÆqÀÄªÀAxÀ DZÀgÀuÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¤UÁ
EqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåQÛUÀ¼À WÀ£ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁévÀAvÀæªÀ£ÀÄß gÀQë¸ÀÄªÀ

zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ vÀ£ßÀ ªÁå¦ÛUÉÆ¼À¥ÀqÀÄªÀ J®è PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUz É ÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ;
(iv) AiÀiÁgÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ CxÀªÁ UÀÄA¥ÀÄ CxÀªÁ PÁAiÀÄð¸ÀA¸ÉÜAiÀÄÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À AiÀiÁªÉÇ§â
£ÁUÀjPÀ£À£ÀÄß DyðPÀªÁV, ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV, zsÁ«ÄðPÀªÁV, ¯ÉÊAVPÀªÁV ±ÉÆÃµÀuÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅ£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ®Ä ¥ÀæAiÀÄvÀßUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(v) J¯Áè UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À°è PÉÆÃªÀÄÄ ¸ËºÁzÀðvÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ MUÀÎnÖUÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(vi) d£ÀªÀ¸Àw¸À¨sÁUÀ¼ÀÄ, ªÁqïð¸À¨sÁUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÄÀ ¸À¨sÁUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À J¯Áè ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß, ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀÄ§ð® ªÀUÀðzÀªÀgÀÄ ªÀÄÄPÀÛªÁV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀQæAiÀÄªÁV ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀAxÀ
¥Àj¸ÀgÀzÀ°è £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄwÛzÉAiÉÄA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÀZÉÃjAiÀÄ°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwAiÀÄªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
¥ÀAUÀqÀzÀªÀgÀÄ, »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðzÀªÀgÀÄ ¥Á¯ÉÆÎ¼Àî®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄªÀAxÀ
ªÁvÁªÀgÀtªÀ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(vii) ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ªÀÄvÀÄÛ ¹§âA¢AiÀÄ PË±À®å C©üªÀÈ¢Þ CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀÆPÀÛ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CUÀvÀå©zÀÝgÉ vÁ®ÆèPÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À £ÉgÀ«£ÉÆA¢UÉ CªÀgÀ PË±À®zÀ°è C©üªÀÈ¢ÞAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ;
(viii) J¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À PÀZÉÃjAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ
¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ PÀlÖqÀUÀ¼À°è «PÀ®ZÉÃvÀ£ÀjUÉ UÁ°PÀÄaðUÀ½UÉ E½eÁgÀÄ
¸Ë®¨sÀåªÀ£ÀÄß MzÀV¸À¯ÁVzÉAiÉÄA§ÄzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ;
(ix) CUÀvÀåªÁzÀ PÀqÉ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ M¼ÀUÉ PÀlÖqÀUÀ¼À°è CxÀªÁ PÁA¥ÉèPïìUÀ¼À°è ²±ÀÄ
¥Á®£Á PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ ²±ÀÄ«ºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(x) ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ºÀ§âUÀ¼À£ÀÄß, ¸Á»vÀå ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ QæÃqÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAWÀn¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ D ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è zÉÊ»PÀ ²PÀëtPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¯ÉUÀ½UÉ
ºÁUÀÆ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï d£ÀgÀ ¥Àæw¨sÉ
C©üªÀåPÀÛUÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ C¢ü¤AiÀÄªÀÄPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ
C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ PË±À®åzÉÆA¢UÉ CªÀgÀ£ÀÄß
¸ÀdÄÓUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(xi) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ²PÀëtPÉÌ, ZÀlªÀÄÄPÀÛUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ (de-addiction)
ªÀÄvÀÄÛ PËlÄA©PÀ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£Á PÉÃAzÀæUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(xii) ¸ÀUÀtÂ UÀÄArUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶ vÁådåªÀ£ÀÄß ªÉÊeÁÕ¤PÀªÁV ¸ÀA¸ÀÌj¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(xiii) ¤Ãj£À ¸ÀAgÀPÀëuÉ, £ÉÊ¸ÀVðPÀ ¥Àj¸ÀgÀ ¤ªÁ¸ÀzÀ gÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ«PÀªÁV
«WÀn¸À§ºÀÄzÁzÀ vÁådåUÀ¼À (bio-degradable) ªÀÄgÀÄ§¼ÀPÉAiÀÄ §UÉÎ eÁUÀÈw
ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(xiv) PÀÈ¶UÉ, UÁæ«ÄÃt PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ, ¸ÀtÚ GzÀåªÀÄUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ½UÉ
GvÉÛÃd£À ¤Ãr ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ, AiÀÄÄªÀPÀjUÉ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj²µÀÖ
¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ zÀÄ§ð® ªÀUÀðUÀ½UÉ «±ÉÃµÀ UÀªÀÄ£À
¤Ãr J®ègÀ DyðPÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(xv) ¤ªÁ¹UÀ¼À°è ¸ÀºÀPÁgÀ ¨sÁªÀ£ÉUÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ, DyðPÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ

¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ËºÁzÀðvÉ zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ D ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è J¯Áè ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À
¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(xvi) ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ, gÉÊvÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁ«ÄðPÀgÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄ®Ä ªÀÄvÀÄÛ
DyðPÀªÁV ¸À§®gÁUÀ®Ä ¸Àé-¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À gÀZÀ£ÉUÉ ¸Ë®¨sÀå PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(xvii) zÀÄ¨Áj §rØ ¸Á®UÀ¼À C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÃªÁzÉÃ«zÁgÀgÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
G®èAWÀ£ÉUÉ D¸ÀàzÀ PÉÆqÀÄªÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ
ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¤UÁ EqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è d£ÀgÀ ±ÉÆÃµÀuÉ
DUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀPÁÌV ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥Áæ¢üPÁjUÀ½UÉ D §UÉÎ ªÀgÀ¢
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(xviii) eÁÕ£À ¤ªÀðºÀuÉUÉ ¹¸ÀÖAUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ D §UÉÎ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ
ªÀÄvÀÄÛ eÁwªÁgÀÄ d£ÀUÀtw, ¨É¼É UÀtw, eÁ£ÀÄªÁgÀÄ UÀtw, ¤gÀÄzÉÆåÃUÀ ªÀåQÛUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ
§qÀvÀ£À gÉÃSÉVAvÀ PÉ¼ÀVgÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼À eÁwªÁgÀÄ UÀtwUÉ ¸ÉÃjzÀAvÉ J¯Áè zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(xix) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À d£ÀgÀ J®è C¢üPÀÈvÀ PÉ®¸À PÁAiÀÄðUÀ½UÁV
‘ªÀÄÄAZÀÆtÂ PÁAiÀiÁð®AiÀÄ” ªÀ£ÁßV¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼ÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ EzÀÝgÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÁªÀÄ²ð¹ CªÀgÀ CUÀvÀåvÉUÀ½UÉ UÀªÀÄ£À
PÉÆqÀÄªÀÅzÀPÉÌ CxÀªÁ EvÀgÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼ÉÆA¢UÉ, ¸ÀPÁðj KeÉ¤ìUÀ¼ÉÆA¢UÉ
C£ÀÄ¸ÀgÀuÁ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ;
(xx) ¥ÁætÂUÀ¼À ªÀÄÈvÀzÉÃºÀªÀ£ÀÄß «¯É ªÀiÁqÀ®Ä PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ; ªÀÄvÀÄÛ
(xxi) D ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ fÃ« ªÉÊ«zsÀåzÀ gÀPÀëuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆÃµÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ;
(6) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,-
(i) d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁzÀ, ªÁqïð¸À¨sÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¸À¨sÁzÀ £ÉgÀ«£ÉÆA¢UÉ zÀÆgÀzÀÈ¶Ö
AiÉÆÃd£É JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄªÀ ªÀÄÄ£ÉÆßÃl AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAPÀ°¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ gÀÆ¦¸ÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV
CªÀÅUÀ¼À ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV J¯Áè ¤ªÁ¹UÀ¼À CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw©A©¸ÀÄªÀ
UÁæªÀÄ¸À¨sÁ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß LzÀÄ ªÀµÀðUÀ½UÉ MAzÀÄ ¨Áj ¥Àj²Ã°¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(ii) DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À¨ÉÃPÁzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À DzÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀ
¤nÖ£À°è, zÀÆgÀzÀÈ¶Ö AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ªÁ¶ðPÀ C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À°è
¸ÉÃj¸ÀÄªÀ «µÀAiÀÄzÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À°ègÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÀÄA¦£À »vÁ¸ÀQÛUÀ¼À£ÀÄß UÀt£ÉUÉ
vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ UÁæªÀÄ¸À¨sÁ C£ÀÄªÉÆÃ¢¹zÀ J¯Áè AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀÄÄAzÉ EqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ
C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwUÉ (n.¦.r.¹) PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß vÁ®ÆPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ¸ÀºÀ
PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(iii) ¤ªÁ¹UÀ¼À DgÉÆÃUÀå, ¸ÀÄgÀPÀëvÉ, ²PÀët, £ÉªÀÄä¢, ¤ªÁ¹UÀ½UÉ C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
¸ÁªÀiÁfPÀ CxÀªÁ DyðPÀ G£ÀßwUÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀ®Ä AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ M¼ÀUÉ ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉUÉ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
(iv) ºÀtPÁ¹£À ®¨sÀåvÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤ÃrzÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ
UÁæªÀÄ¸À¨sÁ C£ÀÄªÉÆÃ¢¹zÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ ¥ÀjUÀtÂ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(v) DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ DzÀåvÁ

PÀæªÀÄ ¤UÀ¢ ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ D ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À¨ÉÃPÁzÀ ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß ‘DzÀåvÁ
±ÉæÃAiÀiÁAPÀ’ «zsÁ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É DzsÁjvÀªÁVªÉAiÉÄA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀÅ
»AzÀÄ½¢gÀÄªÀÅzÀPÉÌ, d£ÀgÀ vÀÄvÀÄð CUÀvÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ DUÀÄªÀ ¥ÀjuÁªÀÄzÀ ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¦ÛUÉ
M¼À¥Àr¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt£ÉUÉ vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ EªÉ®èªÀPÀÆÌ ¸ÀÆPÀÛ UÀªÀÄ£À ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄ.
(7) ¤¢üAiÀÄ ®¨sÀåvÉUÉ M¼À¥ÀlÄÖ, UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀ»¹zÁUÀ D UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï£À°è ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤¢üUÀ¼ÀÄ ¤»vÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[58J. fÃvÀUÁjPÉ ¥ÀzÀÞw ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀgÀ¢ ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:- fÃvÀUÁjPÉ ¥ÀzÀÞw (¤ªÀÄÆð®£À) C¢ü¤AiÀÄ, 1976gÀ (1976gÀ PÉÃAzÀæ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ
19) CrAiÀÄ°è ¤ªÀÄÆð®£ÀUÉÆAqÀ fÃvÀUÁjPÉ ¥ÀzÀÞwAiÀÄÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¥ÀæªÀvÀð£ÀUÉÆAqÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ §UÉÎ, ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ CAxÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ CAvÀgÀzÀ
CªÀ¢üUÀ¼À°è r¥ÀÆån PÀ«ÄÃµÀ£ÀjUÉ CxÀªÁ F ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ
¥Áæ¢üPÁgÀPÉÌ ªÀgÀ¢ ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ PÀqÁØAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, »ÃUÉ ªÀiÁqÀ®Ä vÀ¦àzÀgÉ, 268£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è CzÀPÉÌ «¢ü¸À¯ÁzÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼À £ÉgÀªÉÃjPÉAiÀÄ°è DzÀ vÀ¥ÀÄà JAzÀÄ CxÉÊð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1. 2AA1gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 3AgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 13-A9-2AA1jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
1
[58©. ªÀiÁ£ÀªÀ WÀ£ÀvÉUÉ PÀ¼ÀAPÀ vÀgÀÄªÀ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ zsÁ«ÄðPÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß
¥Àæw§A¢ü¸À®Ä UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀvÀðªÀå.- ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,-
(i) ªÀåQÛUÀ¼À «±ÉÃµÀªÁV ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ
ªÀÄvÀÄÛ zÀÄ§ð® ªÀUÀðUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ¼À ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ, WÀ£ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁévÀAvÀæöåPÉÌ PÀ¼ÀAPÀ
vÀgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÁgÀA¥ÀjPÀ CxÀªÁ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ zsÁ«ÄðPÀ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß
UÁæªÀÄUÀ¼À°è DZÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è JA§ÄzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(ii) ÇÀàø±ÀåvÉ, ¸ÁªÀiÁfPÀ §»µÁÌgÀ ºÁPÀÄ«PÉ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ «zsÀªÁzÀ ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV ºÉÆgÀºÁPÀÄªÀ
DZÀgÀuÉAiÀÄ §UÉÎ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥Áæ¢üPÁgÀPÉÌ ªÀgÀ¢ ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
- ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁzÀ PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
58¹. ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ ¯ÉÊAVPÀ QgÀÄPÀÄ¼À DUÀzÀAvÉ vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À PÀvÀðªÀå.-
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ M¼ÀVgÀÄªÀ PÉ®¸ÀzÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è, ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ
¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ªÉÄÃ¯ÁUÀÄªÀ ¯ÉÊAVPÀ QgÀÄPÀÄ¼ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ½UÉ ªÀgÀ¢
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
58r. PÀAzÁAiÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ MvÀÄÛªÀj ªÀiÁrPÉÆArgÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¸ÀévÀÛ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀB ¸Áé¢üÃ£À ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ PÀvÀðªÀå.-¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï, ªÀåQÛUÀ½AzÁUÀ° CxÀªÁ
¸ÀA¸ÉÜUÀ½AzÁUÀ° MvÀÄÛªÀjAiÀiÁVgÀÄªÀ PÀAzÁAiÀÄ ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹zÀ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¸ÀévÀÛ£ÀÄß ¸Áé¢üÃ£ÀPÉÌ vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ CUÀvÀå PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
58E. ¸ÀéZÀÒ ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀ PÀvÀðªÀå.- ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,-
(J) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¸ÀéZÀÒ ¥Àj¸ÀgÀ PÁ¥ÁqÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV DºÁgÀ, ¤ÃgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
UÁæºÀPÀgÀÄ §¼À¸ÀÄªÀ EvÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀgÀ°è ¤gÀvÀgÁVgÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼À CxÀªÁ
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ;
(©) §AiÀÄ®Ä §»zÉð¸É ªÀÄÄPÀÛUÉÆ½¹ ªÀÄvÀÄÛ vÁådå ªÀÄÄPÀÛªÁzÀ ¸ÀéZÀÒ ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß GAlÄ
- CzÀgÀ PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
58J¥sï. C¥ÁAiÀÄPÁj PÀ®Äè UÀtÂUÁjPÉ, PÉÆ¼ÀªÉ ¨Á«UÀ¼À£ÀÄß, vÉgÉzÀ ¨Á«UÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ºÉÆAqÀUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ.- ¤ªÁ¹UÀ½UÉ vÉÆAzÀgÉ DUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß CxÀªÁ C¥ÁAiÀÄªÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀ
¸À®ÄªÁV PÀ®ÄèUÀtÂUÁjPÉ, PÉÆ¼ÀªÉ ¨Á«UÀ¼À£ÀÄß, vÉgÉzÀ ¨Á«UÀ¼À£ÀÄß PÉÆgÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß CxÀªÁ ºÉÆAqÀUÀ¼À£ÀÄß

¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¸ÀPÁðgÀzÀ E¯ÁSÉUÀ¼À eÉÆvÉ ¸ÉÃj PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
59. PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ,Š
(J) ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ CgÀtåzÀ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀUÁð¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ;
(©) ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ §AdgÀÄ ¨sÀÆ«Ä, UÉÆÃªÀiÁ¼ÀUÀ¼ÀÄ
CxÀªÁ SÁ° EgÀÄªÀ ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄUÉ M¦à¸À§ºÀÄzÀÄ;
(¹) ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀgÀªÁV, ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄzÀ ¸ÀAUÀæºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAxÀ
zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ElÄÖPÉÆAqÀÄ §gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀ»¹PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ;
(r) UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀAvÀºÀ EvÀgÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀºÀªÀÄw¬Ä®èzÉ (¹) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
CµÉÖÃ C®èzÉ, (J) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è, CgÀtåzÀ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀUÁðªÀuÉ
ªÀiÁrzÁUÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CAxÀ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉUÉ CUÀvÀåªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß CxÀªÁ
CAxÀ CgÀtå¢AzÀ §gÀÄªÀ DzÁAiÀÄzÀ ¸ÁPÀµÀÄÖ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀ±ÀPÉÌ M¦à¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ
¤zÉðÃ²¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀ»¹zÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
»AvÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
60. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÀ£ÀUÉ ªÀ»¹PÉÆlÖ,
£ÉÃ«Ä¹gÀÄªÀ CxÀªÁ ¥ÀævÁåAiÉÆÃf¹zÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ®Æè «±ÉÃµÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ F
ªÉÆzÀ¯ÉÃ ºÉÃ½gÀÄªÀ C¢üPÁgÀUÀ½UÉ ¨sÁzsÀPÀªÁUÀzÀAvÉ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ J¯Áè
C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä CªÀ±ÀåPÀªÁzÀ CxÀªÁ ¥Áæ¸ÀAVPÀªÁzÀ J®è PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä C¢üPÁgÀ
1
[60-J. UÀÄwÛUÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä «zsÁ£À.- (1) PÁªÀÄUÁjUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉUÉ CxÀªÁ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼ÀÄ
CxÀªÁ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀgÀªÁV ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¥Àw æ AiÉÆAzÀÄ UÀÄwÛUÉ
CxÀªÁ M¥ÀàAzÀªÀÅ F ¥ÀæPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀAUÀæºÀuÉAiÀÄ°è ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀvÉ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ,
1999gÀ G¥À§AzsÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁjAiÀÄÄ, vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À
¤§AzsÀ£ÉUÀ¼À ªÉÄÃgÉUÉ AiÀiÁªÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¥ÀgÀªÁV UÀÄwÛUÉAiÀÄ£ÀÄß
CxÀªÁ M¥ÀàAzÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀÄªÀ£ÉÆÃ D «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¥ÀgÀªÁV UÀÄwÛUÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ M¥ÀàAzÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
PÁ®PÁ®PÉÌ UÀÄwÛUÉUÉ CxÀªÁ M¥ÀàAzÀPÉÌ JµÀÄÖ ªÀiË®åzÀ ºÀtªÀ£ÀÄß ¤UÀ¢ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉÆÃ CµÀÄÖ ºÀtPÉÌ
¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ UÀÄwÛUÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ M¥ÀàAzÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
60©. ¸ÀªÀÄÄzÁ¬ÄPÀ UÀÄwÛUÉUÀ¼ÀÄ.- vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ,
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, UÁæªÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ ²¥sÁgÀ¹ì£À ªÉÄÃ¯É, ¥ÀæxÀªÀÄ DAiÉÄÌAiÀiÁV ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤UÀ¢¥Àr¹zÀ
zÀgÀUÀ¼À°è E¥ÀàvÀÄÛ ®PÀëUÀ¼ÀªÀgÉV£À PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸À®Ä, UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CAxÀ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸À®Ä PÁªÀÄUÁj ªÀiË®åzÀ ±ÉÃPÀqÁ ºÀvÀÛQÌAvÀ
PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀAvÉ PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃrgÀÄªÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ M¼ÀUÉ ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À ¸Àé-¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀªÀÄÆºÀ
ºÉÆA¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤ªÁ¹UÀ¼À ¸ÀªÀÄÆºÀPÉÌ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß
PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV

AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÀÄwÛUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[61. ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ.- (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸ÀzÀ¸ÀågÀUÀ¼ÀÄ ZÀÄ£Á¬Ä¹zÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ F ªÀÄÄA¢£À ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(i) PÀÈ¶ GvÁàzÀ£É, ¥À±ÀÄ¸ÀAUÉÆÃ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §qÀvÀ£À
¤ªÀÄÆð®£É PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ, ²PÀët, ¯ÉÆÃPÉÆÃ¥ÀAiÉÆÃV PÁªÀÄUÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À EvÀgÉ
¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀðd¤PÀ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ, ªÀÄvÀÄÛ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À PÀ¼À¥É UÀÄtªÀÄlÖ
PÁªÀÄUÁjAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è ¤¢üUÀ¼À ¸ÀtÚ¥ÀÄlÖ PÀ¼ÀªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ zÀÄ«ð¤AiÉÆÃUÀzÀ §UÉÎ UÁæªÀÄ¸À¨sÉAiÀÄÄ
JvÀÄÛªÀ zÀÆgÀÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É vÀ¤SÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÁÜ¬Ä ¸À«Äw;
(ii) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À ºÀtPÁ¸ÀÄ, DAiÀÄªÀåAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, gÁd¸ÀéªÀ£ÀÄß
ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV£À ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À ¥Àj²Ã®£É, ¹éÃPÀÈw ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑUÀ¼À vÀBSÉÛUÀ¼À ¥Àj²Ã®£É, UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ºÀtPÁ¹UÉ ¨ÁzsÀPÀªÁUÀÄªÀ J¯Áè ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À gÁd¸Àé ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ C©üªÀÈ¢ÞUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÀvÀðªÀå, ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ CAQCA±ÀUÀ½UÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ, ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¸ÁÜ¬ÄÃ
¸À«ÄwAiÀÄ ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁzÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ d£ÀUÀtw,
£ÀqÉ¸À¯ÁzÀ ¸ÀªÉðUÀ¼ÀÄ, ¦DgïJUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt C©üªÀÈ¢ÞUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ zÀvÁÛA±ÀUÀ¼ÀÄ,
¥ÀæUÀwAiÀÄ°ègÀÄªÀ PÉÃAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼ÀÄ «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ, PÀÈ¶ ¥ÀzÀÞwUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
zÀvÁÛA±À ªÀÄvÀÄÛ gÉÊvÀjUÉ ªÀÄÄRåªÁzÀ EvÀgÀ ªÀiÁ»w, ¨sËwPÀ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄð ¸ÀÆZÀåAPÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
zÀvÁÛA±À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ¥ÀzÀÞwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ
ºÁUÀÆ «±ÉÃµÀªÁV UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ vÀªÀÄä AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄªÀåAiÀÄ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀÄUÀªÀÄUÉÆ½¸À®Ä UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ, ¸ÀA§A¢ü¹zÀ zÀÆgÀzÀÈ¶ÖvÀé ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¶ðPÀ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß vÁ¼É £ÉÆÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAUÀæ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(iii) ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ F ªÀÄÄA¢£À «µÀAiÀÄUÀ½UÉ, JAzÀgÉ .-
(J) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À
±ÉÊPÀëtÂPÀ, DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ »vÁ¸ÀQÛUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁªÀiÁfPÀªÁV C£ÁåAiÀÄ DUÀzÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «zsÀªÁzÀ ±ÉÆÃµÀuÉ DUÀzÀAvÉ CAvÀºÀ eÁwUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÀðUÀ¼À£ÀÄß gÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(©) ªÀÄ»¼Á ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ¯Áåt: ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ
¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ªÀÄvÀÄÛ DyðPÀªÁV C©üªÀÈ¢ÞUÉ C£ÀÄªÀÅ ªÀiÁrPÉÆlÄÖ ªÀÄ»¼Á ¸À§°ÃPÀgÀtzÀAxÀ
ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀqÀÄªÀ »vÁ¸ÀQÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÁªÀÄ²ð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è EgÀÄªÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ PËlÄA©PÀ »A¸É ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÊAVPÀ QgÀÄPÀÄ¼ÀUÀ¼ÀAxÀ ªÀÄÄAvÁzÀ
C¥ÀgÁzsÀUÀ¼À «gÀÄzÀÞ gÀPÀëuÉ MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ
±Á¯ÉUÀ¼À°,è PÀbÉÃjUÀ¼À°è, PÁSÁð£ÉUÀ¼À°è, D¸ÀàvÉæUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ¸ÁPÀµÀÄÖ
C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ¤vÀå fÃªÀ£ÀzÀ°è ¸ÁévÀAvÀæöå ªÀÄvÀÄÛ WÀ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸À®ºÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ°è PÀqÉÃ ¥ÀPÀë M§âgÀÄ ªÀÄ»¼Á ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ¥ÉÊQ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉå
ºÉaÑUÉ EzÀÝgÉ, D C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw ¥ÉÊQ M§âgÀÄ CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀzÀªÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉå
ºÉaÑUÉ EzÀÝgÉ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀzÀ ¥ÉÊQ M§âgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ F ¸À«ÄwAiÀÄ°è EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¸ÁªÀiÁfPÀ
£ÁåAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÉÊQ M§âgÀ£ÀÄß
¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀ£ÁßV ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ºÉÃ¼À¯ÁzÀ ¸À«ÄwAiÀÄÄ, ªÉ¨ï «£Áå¸ÀUÉÆ½¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ
J¯ÉPÁÖç¤Pï ¥ÉÆÃmïð¯ïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸À®Ä UÉÆwÛgÀÄªÀ M§âgÀÄ CxÀªÁ E§âgÀÄ
PÀA¥ÀÆålgï mÉQßÃµÀ£ïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÁßV ¸ÉÃj¹PÉÆ¼Àî®Ä C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë, ºÀtPÁ¸ÀÄ, ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¸ÁÜ¬Ä
¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ bÉÃgÀä£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ bÉÃgÀä£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è EzÀgÀ ¥ÀÄ£ÁgÀZÀ£É CxÀªÁ
¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁzÁUÀ DzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ£É CxÀªÁ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀ
¤PÀl¥ÀÆªÀðzÀ°è £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ ZÉÃgÀä£ï£À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£À
¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄÄ, ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À CxÀªÁ DvÀ£ÀÄ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À
¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀÜVvÀUÉÆ¼ÀÄîªÀªÀgÉUÀÆ, EªÉgÀqÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀ¯ÉÆÃ C°èAiÀÄªÀgÉUÉ, EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) (J) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ
M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ ªÀÄÆgÀQÌAvÀ PÀrªÉÄAiÀÄ®èzÀ ªÀÄvÀÄÛ LzÀQÌAzÀ ºÉZÀÑ®èzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(©) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ, gÉÊvÀgÀ PÀè¨ïUÀ¼À, ªÀÄ»¼Á ªÀÄAqÀ¼ÀUÀ¼À, AiÀÄÄªÀ ªÀÄAqÀ¼ÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀPÁðgÀªÀÅ UÀÄgÀÄw¸À¯ÁzÀ EvÀgÀ CAvÀºÀÄzÉÃ ¤PÁAiÀÄUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ
«zsÁ£ÀzÀ°è ¸ÀºÀ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÁßV ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀPÀëªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¸ÀºÀPÁgÀ
¸ÀAWÀUÀ¼À ¥Àæw¤¢üAiÀÄÄ ¸ÁÜ¬Ä¸À«ÄwUÉ ¸ÀºÀ¸ÀzÀ¸Àå£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¸ÀºÀ¸ÀzÀ¸Àå£À ºÀPÀÄÌUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼ÀÄ
(7) ¸ÁÜ¬ÄÃ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ, UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄUÉ ¥ÀævÁåAiÉÆÃf¹zÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀµÀÖgÀ ªÀÄnÖUÉ ªÉÄÃ¯É
G¯ÉèÃT¸À¯ÁzÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[61J. EvÀgÀ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, 61£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À¯ÁzÀ
GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, CzÀÄ ¤zsÀðj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ MAzÀÄ CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉaÑ£À ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ
£ÉÃªÀÄPÀªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¸À«ÄwUÀ¼À°è AiÀiÁªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CzÀ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ CzÀ£ÀÄß
FqÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ CªÀ±ÀåPÀ CxÀªÁ AiÀÄÄPÀÛªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
¤»vÀUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀr £ÉÃªÀÄPÀªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¸À«ÄwAiÀÄÄ, ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ «zsÁ£ÀzÀ°è,
¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ CAxÀ ¤ªÁ¹UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀŠDAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀPÀëªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ¸À«ÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀÅ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1. 61J ªÀÄvÀÄÛ 61© 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
1
[61©.]1
62. CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ
1
[UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£ÀÄ]1 C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
EvÀgÀ G¥À§AzsÀzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹gÀÄªÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è ZÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ
¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀUÀ¼À eÉÆvÉUÉ,Š
(J) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄªÀ CªÀPÁ±À«gÀvÀPÀÌzÀÄÝ; 1[ªÀÄvÀÄÛ zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ

ªÀÄvÀÄÛ PÀqÀvÀUÀ¼À£ÀÄß vÀj¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÉgÉ ¸ÁÜ¬ÄÃ DzÉÃ±ÀUÀ¼À
G¥À§AzÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ D §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ eÁjUÉÆ½¹zÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¹
CªÀÅUÀ¼À ªÉÄÃ¯É DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀr¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀgÀAvÀÄ, PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ EvÀgÉ AiÀiÁªÉÇ§â C¢üPÁjAiÀÄÄ
¸ÀévÀAvÀæªÁV ±Á¸À£À§zÀÞ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ £ÉÃgÀªÁV ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÀqÀvÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß CzsÀåPÀë£ÀÄ vÀj¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÝ®è.]1
(¹) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ 1[PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ]1 C¢üPÁjUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀ
PÁAiÀÄðUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(r) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÉÇ§â C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ £ËPÀgÀ£À£ÀÄß
CªÀ£À «gÀÄzÀÞ MAzÀÄ ²¸ÀÄÛ ªÀåªÀºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀÆqÀ®Ä GzÉÝÃ²¸À¯ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ CzÀÄ EvÀåxÀðzÀ°èzÀÝgÉ
CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ Qæ«Ä£À¯ï C¥ÀgÁzsÀzÀ §UÉÎ CªÀ£À «gÀÄzÀÞzÀ MAzÀÄ ªÉÆPÀzÀÝªÉÄAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è vÀ¤SÉ
CxÀªÁ C¢ü«ZÁgÀuÉ £ÀqÉAiÀÄÄwÛzÀÝgÉ CªÀ£À£ÀÄß CªÀiÁ£ÀwÛ£À°è EqÀ®Ä C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(2) CzsÀåPÀë£ÀÄ, ¸À«ÄwAiÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄAdÆgÁwAiÀÄÄ CUÀvÀå«gÀÄªÀAxÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß vÀPÀëtªÉÃ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
¸ÁªÀðd¤PÀ »vÀzÀø¶Ö¬ÄAzÀ CUÀvÀåªÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ D GzÉÝÃ±ÀPÁÌV E¥ÀàvÁß®ÄÌ UÀAmÉUÀ¼À
£ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆlÄÖ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ, CzsÀåPÀë£ÀÄ gÀeÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ºÉÆÃzÀ PÁgÀt, UÉÊgÀÄ
ºÁdjAiÀiÁzÁUÀ CxÀªÁ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä ÇÀªÀÄxÀð£ÁzÁUÀ CzsÀåPÀë£À C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
63. gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ, ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ.Š SÁ¸ÀV ¸ÀévÀÄÛ C®èzÀ
ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì¯ï£À, 1[¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ,
PÉÊUÁjPÁ G¥À£ÀUÀgÀzÀ]1 CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤AiÀÄAvÀætzÀ°è CxÀªÁ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ°è E®èzÀ, ¥ÀAZÁAiÀÄw
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ J¯Áè UÁæªÀÄ gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ªÉÄÃ°£À ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼ÀÄ, §Ar zÁjUÀ¼ÀÄ, ZÀgÀAr,
¨Á« ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CªÀÅUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ zÀÄgÀ¹ÛUÁV CªÀ±ÀåªÁzÀ J¯Áè PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ,Š
(J) ¯ÉÃOlÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆ¸À gÀ¸ÉÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ;
(©) ºÉÆ¸À ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸À§ºÀÄzÀÄ;
(¹) AiÀiÁªÀÅªÉÃ CAxÀ gÀ¸ÉÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼À£ÀÄß CUÀ® ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ, vÉgÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ,
«¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ C£ÀåxÁ EvÀgÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ;
(r) 1[xxx]1 AiÀiÁªÀÅzÉÃ gÀ¸ÉÛAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÉÃvÀÄªÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁUÀð¥À®èl ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ,
ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À¢gÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ªÀÄÄZÀÑ§ºÀÄzÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
(E) AiÀiÁªÀÅzÉÃ d® ªÀiÁUÀðªÀ£ÀÄß D¼ÀUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ jÃwAiÀÄ°è ¸ÀÄzsÁgÀuÉ
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ gÀ¸ÉÛAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÉÃvÀÄªÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁUÀð¥À®èl ªÀiÁqÀÄªÀ, §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß
¤°è¸ÀÄªÀ CxÀªÁ ªÀÄÄZÀÄÑªÀ vÀ£Àß GzÉÝÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉAiÉÄÃ ºÁUÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]1
64. PÀlÖqÀUÀ¼À ¤ªÀiÁðtzÀ §UÉÎ ¤AiÀÄAvÀæt.Š (1) UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ

AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ §gÀºÀzÀ C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß
¤«Äð¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ C¹ÛvÀézÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è 1[CxÀªÁ eÁ»ÃgÁvÀÄ
¥sÀ®PÀUÀ¼À£ÀÄß ¤°è¸À®Ä CxÀªÁ DªÀgÀtUÀ¼À M¼ÀUÉ SÁ° EgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ eÁUÀzÀ°è CxÀªÁ D ¸ÀÜ¼ÀPÉÌ
ºÉÆA¢PÉÆArgÀÄªÀ ªÉÆ¨ÉÊ¯ï lªÀgïUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸À®Ä]1 CzÀPÉÌ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß ¥ÀÅ£Àgï¤«Äð¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è. G¥À«¢üUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ±ÀÄ®ÌªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁrzÀ ªÉÄÃ¯É C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ ªÉÄÃ¯É CgÀªÀvÀÄÛ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÁV CAxÀ
C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀ§ºÀÄzÉÆÃ CxÀªÁ PÉÆqÀPÀÆqÀzÉÆÃ JA§ÄzÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸À¢zÀÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß
wÃªÀiÁð£ÀªÀ£ÀÄß CfðzÁgÀ¤UÉ w½¸À¢zÀÝgÉ CAxÀ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ CfðzÁgÀ£ÀÄ D PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä GzÀÄåPÀÛ£ÁUÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
G¥À§AzsÀzÀ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À CxÀªÁ G¥À«¢üUÀ¼À
G®èAWÀ£ÉAiÀiÁUÀÄªÀ ºÁUÉ ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(3) CAxÀ C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ CxÀªÁ (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ
CxÀªÁ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ°è «¢ü¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ vÀ¢égÀÄzÀÞªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß
¤«Äð¹zÀgÉ CzÀPÉÌ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁrzÀgÉ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß ¥ÀÅ£À¤ð«Äð¹zÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAxÀ
ªÀåQÛAiÀÄ «gÀÄzÀÞ 298£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆArgÀ° CxÀªÁ PÉÊUÉÆ¼ÀîzÉÃ
EgÀ°,Š
(J) D ¤ªÀiÁðtªÀ£ÀÄß, §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀÄ£ÀÄß ¤°è¸À®Ä
¤zÉÃð²¸À§ºÀÄzÀÄ, CxÀªÁ
(©) ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀåzÀ ¸ÀAªÀzsÀð£ÉUÉ CxÀªÁ fÃªÀPÉÌ CxÀªÁ ¸ÀéwÛUÉ DUÀÄªÀ C¥ÁAiÀÄªÀ£ÀÄß
vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀPÁÌV CAxÀ ¤ªÀiÁðtªÀ£ÀÄß, §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀÄ£ÀÄß, §zÀ¯ÁªÀuÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ PÉqÀ«ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ CzÀÄ ¨sÁ«¹zÉÝÃ DzÀgÉ, £ÉÆÃnÃ¹£À°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À¨ÉÃPÁzÀ AiÀÄÄPÀÛ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ ºÁUÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ §gÀºÀzÀ°è £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ
CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
(4) D £ÉÆÃnÃ¹£À°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ (3)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ (©) RAqÀzÀ CrAiÀÄ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¹£À ¤§AzsÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸ÀzÉÃ EzÀÝ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ D ªÀÄÆ®PÀ
CUÀvÀå¥Àr¹zÀÝ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¥ÀÇtðUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV CªÀ±ÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¸ÀªÀÄävÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀ»¹zÀ J®è
ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß D £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß AiÀiÁªÀ ªÀåQÛUÉ CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ½UÉ eÁjUÉÆ½¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ D ªÀåQÛAiÀÄÄ CxÀªÁ
ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼ÀÄ 199£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è «¢ü¹zÀ vÉjUÉAiÀÄ ºÁUÉ
ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀªÀÅUÀ¼ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) (1), (2) CxÀªÁ (3)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À CrAiÀÄ°è£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±À
CxÀªÁ ¤zÉðÃ±À£À CxÀªÁ £ÉÆÃnÃ¹£À §UÉÎ 1[PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ]1 CªÀjUÉ C¦Ã®Ä ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C¦Ã°£À §UÉÎ CªÀgÀ wÃªÀiÁð£ÀªÀÅ CAwªÀÄªÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
2
[(5J) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼ÀÄ, PÀlÖqÀzÀ ¯ÉÊ¸É£ÀÄì CxÀªÁ ªÀ¸Àw CxÀªÁ ªÁ¸À¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À ¯ÉÃOmïUÀ¼À
C£ÀÄªÉÆÃzÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ «µÀAiÀÄzÀ°è ¥ÀlÖt ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀiÁAvÀgÀ AiÉÆÃd£É C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1961gÀ
G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV ¥Á°¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. AiÀiÁªÀÅzÉÃ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£ÉAiÀÄÄ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀlÖt ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀiÁAvÀgÀ AiÉÆÃd£É C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1961gÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÉÃ G®èAWÀ£ÉAiÀÄÄ "zÀÄ£ÀðqÀvÉ" AiÉÄAzÀÄ
CxÉÊð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÁÌV ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ C¢üPÁj CxÀªÁ ¹§âA¢AiÀÄÄ ²¸ÀÄÛPÀæªÀÄPÉÌ
ºÉÆuÉUÁgÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]2

(6) (5)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è, f¯Áè ¥ÀjµÀwÛ£À ¯ÉÆÃPÉÆÃ¥ÀAiÉÆÃV PÁªÀÄUÁj ªÀÄvÀÄÛ ¸Ë®¨sÀå
¸À«ÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ EvÀåxÀðzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¦Ã®Ä, 1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw gÁeï
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÄµÀ£Àgï CªÀjUÉ ªÀUÁðªÀuÉAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
CAvÀºÀ C¦Ã®£ÀÄß, CªÀgÀ ªÀÄÄAzÉAiÉÄÃ CzÀ£ÀÄß zÁR¯ÁärzÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ, wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
65. PÉ®ªÀÅ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ PÀlÖqÀUÀ¼À ¤ªÀiÁðtªÀ£ÀÄß ¤µÉÃ¢ü¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAwæ¸À®Ä
¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁgÀ.Š (1) 64£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¸ÁªÀðd¤PÀ »vÀzÀø¶Ö¬ÄAzÀ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÆA¢UÉ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃa¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ, ¸ÀPÁðgÀ
CxÀªÁ F §UÉÎ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁjAiÀÄÄ (E°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ F
¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ``C¢üPÀøvÀ C¢üPÁj'' JAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁVzÉ) PÉÆlÖ C£ÀÄªÀÄw¬ÄAzÀ®èzÉÃ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀVgÀÄªÀ ¤¢ðµÀÖ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀzÀ ¤ªÀiÁðtªÀ£ÀÄß
¤µÉÃ¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, CAxÀ ¤µÉÃzsÀªÀ£ÀÄß CAxÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CxÀªÁ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, PÀlÖqÀzÀ ¤ªÉÃ±À£ÀªÉAzÀÄ ¥ÀævÉåÃPÀªÁV Ej¹gÀÄªÀAxÀ ¨sÀÆ«ÄUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
(2) (3)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ
C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è CxÀªÁ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ
¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CxÀªÁ C¢üPÀøvÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ «¢ü¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉÆ¼À¥ÀqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(3) UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÁAiÀÄð «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ
CrAiÀÄ°è C¢ü¸ÀÆa¹zÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸À§ºÀÄzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ ¥ÀæPÀlªÁzÀ ªÉÄÃ¯É CAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è CAxÀ C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ vÀ¥À¹Ã®ÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV C®èzÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß
¤«Äð¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(4) (2)£ÉÃ CxÀªÁ (3)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ vÀ¢égÀÄzÀÞªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß
AiÀiÁgÁzÀgÀÆ ¤«Äð¹zÀgÉ, CªÀ£ÀÄ C¥ÀgÁzsÀªÀÅ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É LzÀÄ£ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ
(5) ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CxÀªÁ C¢üPÀøvÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ, (1)£ÉÃ CxÀªÁ (3)£ÉÃ G¥À-
¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ vÀ¢égÀÄzÀÞªÁV CxÀªÁ (2)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è «¢ü¹zÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß
G®èAX¹ ¤«Äð¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß PÉqÀ«ºÁQ¸À§ºÀÄzÀÄ.
66. PÁSÁð£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ AiÀÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸À®Ä C£ÀÄªÀÄw.Š AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ
µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁVAiÀÄ®èzÉ,Š
(J) AiÀiÁªÀÅzÀgÀ°è GV±ÀQÛ, d®±ÀQÛ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁAwæPÀ ±ÀQÛ CxÀªÁ «zÀÄåZÀáQÛAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸À®Ä
GzÉÝÃ²¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ D AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁSÁð£É, PÁAiÀiÁðUÁgÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ PÉ®¸ÀzÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß
¤«Äð¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ ¸ÁÜ¦¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è; CxÀªÁ
(©) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÀPÁðgÀªÀÅ gÀa¹zÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ «£Á¬ÄwUÉÆ½¹zÀ
AiÀÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgÀt CxÀªÁ vÀAiÀiÁjPÁ ¸ÁÜªÀgÀªÁV®èzÀ, ªÉÄÃ¯É ºÉÃ½zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ±ÀQÛAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
ZÁ°vÀªÁzÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ AiÀÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgÀt CxÀªÁ vÀAiÀiÁjPÁ ¸ÁÜªÀgÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ DªÀgÀtzÀ°è
¸ÁÜ¦¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
67. ¯ÉÊ¸É¤ì®èzÉ G¥ÀzÀæªÀPÁj CxÀªÁ C¥ÁAiÀÄPÁj ªÁå¥ÀgÀzÀ ¤µÉÃzsÀ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ
ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ PÉÆlÖ CxÀªÁ £À«ÃPÀj¹zÀ ¯ÉÊ¸É¤ì£À
ªÉÄÃgÉUÀ®èzÉ ªÀÄvÀÄÛ D ¯ÉÊ¸É¤ì£À°è «¢ü¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ
ªÀÄÆ®PÀ G¥ÀzÀæªÀPÁj CxÀªÁ C¥ÁAiÀÄPÁjAiÉÄAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁå¥ÁgÀPÁÌV

CxÀªÁ ªÀåªÀºÁgÀPÁÌV CxÀªÁ GzÀåªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
68. ºÉÆmÉÃ®Ä ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀæt.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄAiÀÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ PÉÆlÖ CxÀªÁ £À«ÃPÀj¹zÀ ¯ÉÊ¸É¤ì£À ªÉÄÃgÉUÉ C®èzÉ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀgÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁVAiÀÄ®èzÉ, ºÉÆmÉÃ®Ä, G¥ÀºÁgÀ UÀøºÀ, ¨sÉÆÃd£À UÀøºÀ, PÁ¦ü
ªÀÄA¢gÀ, «ÄoÁ¬Ä CAUÀr, ¨ÉÃPÀj, HlzÀ UÀøºÀ CxÀªÁ ªÀ¸Àw UÀøºÀ (¸ÀPÁðgÀªÀÅ ªÀiÁ£ÀåvÉ ªÀiÁrzÀ
ºÁ¸ÀÖ¯ï£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹) CxÀªÁ zsÀªÀÄð±Á¯É CxÀªÁ G¸ÀÄ CxÀªÁ EAUÁ¯ÁªÀÄè «Ä²ævÀ ¤Ãj£À
vÀAiÀiÁjPÉUÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
69. CAUÀrUÀ½UÉ ¯ÉÊ¸É£ÀÄì PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ PÉÆlÖ CxÀªÁ £À«ÃPÀj¹zÀ ¯ÉÊ¸É¤ì£À ªÉÄÃgÉUÉ C®èzÉ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀgÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁVAiÀÄ®èzÉ, 67 ªÀÄvÀÄÛ 68£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è G¯ÉèÃT¹zÀ
CAUÀrUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, SÁAiÀÄA DVAiÉÄÃ DUÀ° CxÀªÁ vÁvÁÌ°PÀªÁVAiÉÄÃ DUÀ° CAUÀrAiÀiÁV
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
70. 66,67,68 ªÀÄvÀÄÛ 69£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À CrAiÀÄ°è C£ÀÄªÀÄwUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÊ¸É£ÀÄìUÀ½UÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀ
G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ.Š (1) UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁAxÀ ¦üÃd£ÀÄß ªÀÄÄAUÀqÀªÁV ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁrzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀiÁvÀæªÉÃ
66£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ 67,68 ªÀÄvÀÄÛ 69£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À CrAiÀÄ°è
¯ÉÊ¸É£Àì£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ £À«ÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ, §gÀºÀzÀ°è zÁR®Ä ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ PÁgÀtUÀ½UÁV, 66£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ
CrAiÀÄ°è C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä CxÀªÁ 67,68 ªÀÄvÀÄÛ 69£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À CrAiÀÄ°è ¯ÉÊ¸É£Àì£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä
CxÀªÁ £À«ÃPÀj¹®Ä ¤gÁPÀj¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ PÉÆlÖ CxÀªÁ £À«ÃPÀj¹zÀ ¯ÉÊ¸É£Àì£ÀÄß, AiÀiÁªÀ
µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ D ¯ÉÊ¸É£Àì£ÀÄß PÉÆqÀ¯Á¬ÄvÉÆÃ D AiÀiÁªÀÅzÉÃ µÀgÀvÀÛ£ÀÄß ¥Á°¸ÀzÉÃ EgÀÄªÀÅzÀPÁÌV
CªÀiÁ£ÀvÀÄÛUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ gÀzÀÄÝUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ.
1
[(2J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è G¥À§A¢ü¹zÀÄzÀ£ÀÄß G½zÀÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ
CzÀgÀrAiÀÄ°è£À ¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü CxÀªÁ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀrAiÀÄ°è ¯ÉÊ¸É£ïì CxÀªÁ C£ÀÄªÀÄwUÁV£À CxÀªÁ
CzÀgÀ £À«ÃPÀgÀtPÁÌV£À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß CUÀvÀåªÁzÀ ¯ÉÊ¸É£ÀÄì CxÀªÁ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄÄ
eÁjAiÀiÁUÀÄªÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ CxÀªÁ CªÀ¢üAiÀÄ (MAzÀÄ ªÀµÀð CxÀªÁ CfðAiÀÄ°è ºÉÃ¼À¯ÁzÀ CªÀ¢üVAvÀ
CAxÀ PÀrªÉÄ CªÀ¢ü) DzÀµÀÄÖ ªÉÆzÀ®Ä ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ½VAvÀ PÀrªÉÄAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ vÉÆA§vÀÄÛ ¢£ÀUÀ½VAvÀ
ºÉZÀÑ®èzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2©) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¯ÉÊ¸É£ÀÄì CxÀªÁ C£ÀÄªÀÄwUÁV CAxÀ AiÀÄÆ¤lÄÖUÀ¼À ªÉÄÃ¯É UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï ¤UÀ¢¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ¤AiÀÄ«Ä¸À¯ÁzÀ UÀjµÀ×PÉÌ «ÄÃgÀzÀAxÀ zÀgÀUÀ¼À°è ±ÀÄ®ÌªÀ£ÀÄß ZÁdÄð
¥ÀgÀAvÀÄ ºÉÆÃrðAUï£À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¯ÉÊ¸É£ÀìUÉ, C£ÀÄ¸ÀÆa-IVgÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁAxÀ
zÀgÀUÀ¼À°è ±ÀÄ®ÌªÀ£ÀÄß ZÁdÄð ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2¹) (2J) G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è£À CfðAiÀÄ ªÉÄÃ°£À DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß CgÀªÀvÀÄÛ
¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ CfðzÁgÀ¤UÉ w½¸À¯ÁUÀ¢zÀÝ°è, CzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ªÀÄAdÆgÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ, CªÀ¢üUÁV,
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ EzÀÝ°è, ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV «¢ü¸ÀÄªÀAvÀºÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ CfðAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄAdÆgÀÄ
ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ :
¥ÀgÀAvÀÄ, ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è CxÀªÁ C£ÀåxÁ CfðAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjµÀÌj¸À¯ÁUÀ¢zÀÝ°è
CfðAiÀÄ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß vÉÆA§vÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ°è w½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2r) (2¹) G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¨sÁ«vÀ ªÀÄAdÆgÁwAiÀÄ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀr¹zÀ°è
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï C©üªÀÈ¢Ý C¢üPÁjAiÀÄÄ CAxÀ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß
ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ dªÁ¨ÁÝgÀ£ÁVzÀÝ°è CzÀ£ÀÄß zÀÄ£ÀðqÀvÉ JAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ 48£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ
CrAiÀÄ°è CzsÀåPÀë£À ªÉÄÃ¯É PÀæªÀÄ dgÀÄV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï C©üªÀÈ¢Ý C¢üPÁjAiÀÄ ªÉÄÃ¯É DvÀ¤UÉ
C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¸ÉÃªÁ PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è PÀæªÀÄ dgÀÄV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ”
(2E) AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ ¯ÉÊ¸É£ïì CxÀªÁ C£ÀÄªÀÄwUÁV ±ÀÄ®ÌzÀ ¥ÀÆªÀð-¸ÀAzÁAiÀÄ ¹éPÀÈwAiÀÄÄ
¯ÉÊ¸É£ÀÄì CxÀªÁ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ CAxÀ ¥ÀÆªÀð ¸ÀAzÁAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀåQÛAiÀÄÄ CºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è,
DzÀgÉ ¯ÉÊ¸É£ÀÄì CxÀªÁ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß wgÀ¸ÀÌj¹zÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ±ÀÄ®ÌªÀ£ÀÄß ªÀÄgÀÄ ¥ÁªÀw¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀiÁvÀæ
CºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2J¥sï) AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ ¯ÉÊ¸É£ïì CxÀªÁ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄÄ CªÀ±ÀåªÁVgÀÄªÀ MAzÀÄ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß
CAxÀ ¯ÉÊ¸É£ÀÄì CxÀªÁ C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉÃ CxÀªÁ ¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁzÀ ¯ÉÊ¸É£ÀÄì CxÀªÁ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ
ÇÀAUÀvÀªÁzÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ªÀiÁqÀ¯ÁVzÀÝ°è, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¯ÉÊ¸É£ÀÄì ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ £ÉÆÃnÃ¹£À
ªÀÄÆ®PÀ, £ÉÆÃnÃ¹£À°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÉÆ¼ÀUÉ CzÀjAzÀ ¨Á¢üvÀªÁzÀ ZÀgÀ CxÀªÁ ¹ÜgÀ,
¸ÁªÀðd¤PÀ CxÀªÁ SÁ¸ÀVAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀéwÛ£À ¥ÀÆtð CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß
§zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀAvÉ, vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀAvÉ CxÀªÁ ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ CzÀ£ÀÄß CzÀgÀ ªÀÄÆ® ¸ÀégÀÆ¥ÀPÉÌ vÀgÀÄªÀAvÉ D
ªÀåQÛUÉ CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.]1
(3) 66£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä CxÀªÁ (2) £ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
¯ÉÊ¸É£Àì£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä CxÀªÁ £À«ÃPÀj¸À®Ä ¤gÁPÀj¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ ¯ÉÊ¸É¤ì£À CªÀiÁ£ÀvÀÄ CxÀªÁ
gÀ¢ÝAiÀiÁwAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, D DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß w½¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ
¢ªÀ¸ÀzÉÆ¼ÀUÉ 1[PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ]1 C¦Ã®Ä ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C¦Ã°UÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ DvÀ£À wÃªÀiÁð£ÀªÉÃ CAwªÀÄªÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) f¯Áè ¥ÀjµÀwÛ£À ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ°è EvÀåxÀðªÁUÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ (3)£ÉÃ G¥À-
¥ÀæPÀgÀtzÀ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¦Ã®£ÀÄß, 1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀÅ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÄÃµÀ£Àgï CªÀjUÉ ªÀUÁð¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C¦Ã®Ä vÀ£Àß ªÀÄÄAzÉ
¸À°è¹zÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
71. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ, ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À ªÀUÁðªÀuÉ.Š¸ÀPÁðgÀªÀÅ
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£Àgï CªÀgÀÄ CxÀªÁ f¯Áè
¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ SÁ¸ÀVÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ¼À
¤PÁAiÀÄªÀÅ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀªÀÄäw¬ÄAzÀ ªÀÄvÀÄÛ M¦àPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁzÀAxÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, vÀ£Àß
¤AiÀÄAvÀætPÉÌ M¼À¥ÀnÖgÀÄªÀAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ
PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß CxÀªÁ CzÀgÀ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀvÀðªÀåzÀ
¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CzÀPÉÌ M¦à¸À§ºÀÄzÀÄ.
72. ¸ÁªÀðd¤PÀ ©Ã¢UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ SÁ° ¤ªÉÃ±À£ÀUÀ¼À ªÉÄÃ°£À CqÀvÀqÉ ªÀÄvÀÄÛ MvÀÄÛªÀjUÀ¼ÀÄ.Š (1)
¥ÀAZÁ¬Äw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwAiÉÆ¼ÀUÉ F §UÉÎ AiÀÄÄPÀÛªÁV C¢üPÁgÀ ¥ÀqÉ¢®èzÀ AiÀiÁgÉÃ DUÀ°,Š
(J) AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÉÆÃqÉ, ¨ÉÃ°, PÀA©, PÀA§, CAUÀr, ªÀgÁAqÀ,ªÉÃ¢PÉ, ªÉÄÃ¯ÁàAiÀÄ, ªÉÄnÖ®Ä,
CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄÄAZÁagÀÄªÀ gÀZÀ£É CxÀªÁ EvÀgÀ MvÀÄÛªÀj CxÀªÁ CqÉvÀqÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀnÖzÀÝgÉ CxÀªÁ ¸ÁÜ¦¹zÀÝgÉ CxÀªÁ PÀnÖzÀgÉ CxÀªÁ ¸ÁÜ¦¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(©) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀðd¤PÀ ©Ã¢ CxÀªÁ ¸ÀÜ¼Àz°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÉnÖUÉ, ¨ÉÃ®Ä, ¥ÁåPÉÃdÄ
CxÀªÁ ªÁå¥ÁgÀ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ ¥ÀzÁxÀðªÀ£ÀÄß CAxÀ ©Ã¢ CxÀªÁ
¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉgÉzÀ ZÀgÀAr, UÀmÁgÀ, UÁæªÀÄ¸ÁgÀ ZÀgÀAr CxÀªÁ ªÉÄÃ®Ä
PÁ®ÄªÉAiÀÄ°è CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À ºÉÆgÀUÉ CxÀªÁ ªÉÄÃ¯É ElÖgÉ CxÀªÁ EqÀÄªÀAvÉ
ªÀiÁrzÀgÉ CxÀªÁ ±ÉÃRj¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁrzÀgÉ,
ŠC¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ
ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C¥ÀgÁzsÀzÀ ªÉÆzÀ® ¤tðAiÀÄzÀ ¢£ÁAPÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CAxÀ ªÀÄÄAZÁZÀÄ«PÉ, MvÀÄÛªÀj,
CqÉvÀqÉ CxÀªÁ EqÀÄ«PÉAiÀÄÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄªÀAxÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¢ªÀ¸ÀPÉÌ LzÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÉ

«¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ E£ÀÆß ºÉaÑ£À dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAxÀ CqÉvÀqÉ CxÀªÁ MvÀÄÛªÀjAiÀÄ£ÀÄß vÉUÉzÀÄ ºÁPÀÄªÀ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÛÄ SÁ¸ÀV ¸ÀévÁÛV®èzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉgÉzÀ ¤ªÉÃ±À£ÀzÀ°è, CAxÀ ¤ªÉÃ±À£ÀªÀÅ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁVgÀ° CxÀªÁ E®è¢gÀ°, CzÉÃ ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C£À¢üPÀøvÀ CqÉvÀqÉ CxÀªÁ
MvÀÄÛªÀjAiÀÄ£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀ®Ä CAxÀzÉÃ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CAxÀ vÉUÀzÀÄ ºÁPÀÄ«PÉAiÀÄ §UÉV£À
ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß ¸ÀzÀj CqÉvÀqÉ CxÀªÁ MvÀÄÛªÀjAiÀÄ£ÀÄßAlÄªÀiÁrzÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀ£ÀÄß 199£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è «¢ü¸À§ºÀÄzÁzÀ vÉjUÉAiÀÄAvÉAiÉÄÃ ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) F §UÉÎ AiÀÄÄPÀÛªÁV C¢üPÁgÀ ¥ÀqÉAiÀÄzÉÃ EgÀÄªÀ AiÀiÁgÉÃ DUÀ° SÁ¸ÀV ¸ÀévÁÛV®èzÉ EgÀÄªÀAxÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ° ¤ªÉÃ±À£À¢AzÀ, ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¤ªÁ¹UÀ¼ÀÄ UÀøºÀ §¼ÀPÉUÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ
ªÀÄgÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, ªÀÄtÄÚ, ªÀÄgÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁQzÀgÉ CxÀªÁ CzÀgÀ°è
CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É AiÀiÁªÀÅzÉÃ MvÀÄÛªÀjAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrzÀgÉ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É, JgÀqÀÄ£ÀÆgÀÄ
gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ, ªÀÄvÀÄÛ,Š
(i) MvÀÄÛªÀjAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, ªÉÆzÀ® C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄzÀ ¢£ÁAPÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ
MvÀÄÛªÀjAiÀÄÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄªÀAxÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¢ªÀ¸ÀPÉÌ, JgÀqÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
E£ÀÆß ºÉaÑ£À dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(ii) ªÀÄtÄÚ, ªÀÄgÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄ ºÁQzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, CAxÀ ªÀÄtÄÚ,
ªÀÄgÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛ«£À ¨É¯ÉAiÀÄ JgÀqÀgÀµÀÖ£ÀÄß ¸ÀºÀ dÄ¯Áä£ÉAiÀÄAvÉ ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, GvÀìªÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁgÀA¨sÀUÀ¼À
¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è, £Á®ÄÌ ¢ªÀ¸ÀUÀ½UÉ «ÆgÀzÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀðd¤PÀ ©Ã¢AiÀÄ vÁvÁÌ°PÀ §¼ÀPÉUÁV
CxÀªÁ CzÀgÀ°è vÁvÁÌ°PÀªÁV gÀZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛUÉ C£À£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀzÀ jÃwAiÀÄ°è G¥À ©Ã¢UÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÉÃ±À£ÀUÀ¼À°è GgÀÄªÀ®£ÀÄß ¥ÉÃj¸À®Ä
C£ÀÄªÀÄw ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¥Àæw§A¢ü¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
73. ©Ã¢UÀ½UÉ ºÉ¸ÀjqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ PÀlÖqÀUÀ½UÉ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä C¢üPÁgÀ.Š (1) UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ©Ã¢UÉ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß PÉÆqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀPÉÌ CxÀªÁ PÀlÖqÀzÀ ¨sÁUÀPÉÌ
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ºÁPÀÄªÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ PÁ®PÁ®PÉÌ CAxÀ ºÉ¸ÀgÀÄ CxÀªÁ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀAvÉ ªÀåªÀ¸ÉÜ
(2) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß £Á±À¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è,
vÉUÉzÀÄºÁPÀvÀPÀÌzÀÝ®è, «gÀÆ¥ÀUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ jÃwAiÀÄ°è ºÁ¤UÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ
§zÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÁQzÀ CxÀªÁ §tÚ ºÀZÀÑ¯ÁzÀ
ºÉ¸ÀjUÉ CxÀªÁ ¸ÀASÉåUÉ ©ü£ÀßªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ºÁPÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ §tÚ
ºÀZÀÑvÀPÀÌzÀÝ®è.
(3) AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß £Á±À¥Àr¸ÀÄªÀ, vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀ, ºÁ¤UÉÆ½¸ÀÄªÀ
§zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀ CxÀªÁ «gÀÆ¥ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÁQzÀ
ºÉ¸ÀjUÉ CxÀªÁ ¸ÀASÉåUÉ ©ü£ÀßªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ºÁPÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ
ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ºÁQzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CzÀ£ÀÄß vÀ£Àß Rað£À°è ¸ÀÄ¹ÜwAiÀÄ°èqÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DªÀgÀtzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É, £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ
74. ºÁ¼ÀÄ ©zÀÝ CxÀªÁ ©Ã¼ÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀ gÀZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀ CxÀªÁ CzÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄgÀ CxÀªÁ D ªÀÄgÀzÀ PÉÆA¨ÉAiÀÄÄ ºÁ¼ÁzÀ ¹ÜwAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÉAzÀÄ
CxÀªÁ ©Ã¼ÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«zÉAiÉÄAzÀÄ CxÀªÁ CAxÀ PÀlÖqÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀ CxÀªÁ D ªÀÄgÀ CxÀªÁ
D ªÀÄgÀzÀ PÉÆA¨ÉAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀ, C°èUÉ ºÉÆÃUÀÄªÀ CxÀªÁ D ªÀÄÆ®PÀ ºÁzÀÄ ºÉÆÃUÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ©Ã¼ÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀ«gÀÄªÀÅzÉAzÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ jÃwAiÀÄ°è C¥ÁAiÀÄPÁjAiÀiÁVzÉ
JAzÀÄ PÀAqÀÄ §AzÀgÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, CAxÀ PÀlÖqÀzÀ CxÀªÁ ªÀÄgÀzÀ
ªÀiÁ°ÃPÀ£À£ÀÄß CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£À£ÀÄß °TvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, CAxÀ PÀlÖqÀ
CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀ CxÀªÁ ªÀÄgÀ CxÀªÁ D ªÀÄgÀzÀ PÉÆA¨ÉAiÀÄ£ÀÄß,Š
(i) PÉqÀ«ºÁPÀ®Ä, ¸ÀªÀgÀ®Ä CxÀªÁ PÀvÀÛj¹ºÁPÀ®Ä; CxÀªÁ
(ii) ¨sÀzÀæ¥Àr¸À®Ä; CxÀªÁ
(iii) vÉUÉzÀÄºÁPÀ®Ä; CxÀªÁ
(iv) zÀÄgÀ¹Û ªÀiÁqÀ®Ä,
ŠªÀÄvÀÄÛ C¥ÁAiÀÄPÉÌ PÁgÀtªÁzÀªÀÅUÀ¼À£Éß®è ¤ªÁj¸À®Ä CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ, ºÁ¼ÀÄ ©¢ÝgÀÄªÀ CxÀªÁ ©Ã¼À°gÀÄªÀAxÀ PÀlÖqÀ CxÀªÁ ªÀÄgÀ¢AzÀ
C¥ÁAiÀÄªÀÅ ¸À¤ß»vÀªÁVzÉAiÉÄAzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ, CzÀÄ, £ÉÆÃnÃ¹£À CªÀ¢üAiÀÄÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀQÌAvÀ
ªÀÄÄAZÉ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, ¸ÀzÀj PÀlÖqÀzÀ CxÀªÁ ªÀÄgÀzÀ ¸ÀÄvÀÛ ¨ÉÃ°AiÀÄ£ÀÄß ºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ, CzÀ£ÀÄß PÉqÀ«
ºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ¸ÀªÀgÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ PÀvÀÛj¹ ºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ, ¨sÀzÀæ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ
zÀÄgÀ¹ÛUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ C¥ÁAiÀÄªÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ®Ä CUÀvÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
PÉÊUÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
(3) F §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀ»¹zÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, PÀlÖqÀzÀ
CxÀªÁ ªÀÄgÀzÀ ªÀiÁ°ÃPÀ¤AzÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤AzÀ CzÀÄ 199£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è «¢ü¹zÀ
vÉjUÉAiÀÄAvÉ ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(4) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤UÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
DPÉëÃ¥ÀuÉAiÀÄ£ÀÄß JvÀÛ®Ä AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ¸ÁPÀë å EzÀÝgÉ, CzÀ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä AiÀÄÄPÀÛ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆlÖ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ JvÀÛ¯ÁzÀAxÀ DPÉëÃ¥ÀuÉAiÀÄÄ C¹AzsÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁPÀ¶Ö®èªÉAzÀÄ ªÀÄ£ÀzÀlÄÑ ªÀiÁrPÉÆAqÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ, (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
75. £ÉÊªÀÄð®å, ¤ªÀÄð°ÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ZÀgÀAr ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ §UÉÎ C¢üPÁgÀ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ vÀ£Àß
C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ §gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è £ÉÊªÀÄð®å ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ
CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ PÀAqÀÄ §AzÀgÉ, CzÀÄ °TvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ CzÀgÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À¨ÉÃPÁzÀ AiÀÄÄPÀÛ
CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ,Š
(i) AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀzÀ CxÀªÁ UÀÄr¸À°£À ªÀiÁ°ÃPÀ£À£ÀÄß CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£À£ÀÄß CxÀªÁ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ±ËZÀUÀøºÀzÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£À£ÀÄß, CAxÀ UÀÄr¸À®£ÀÄß CxÀªÁ ±ËZÀUÀøºÀªÀ£ÀÄß
¥ÀÇtðªÁVAiÉÄÃ DUÀ° CxÀªÁ ¨sÁUÀ±ÀBªÁVAiÉÄÃ DUÀ° vÉUÉzÀÄ ºÁPÀ®Ä;
(ii) AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀzÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£À£ÀÄß CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£À£ÀÄß, CzÀPÁÌV SÁ¸ÀV
ZÀgÀArUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸À®Ä CxÀªÁ CzÀgÀ SÁ¸ÀV ZÀgÀArUÀ¼À£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸À®Ä CxÀªÁ
vÉUÉzÀÄºÁPÀ®Ä;
(iii) ¸ÀéZÀÑUÉÆ½¸À¨ÉÃPÁVgÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ CxÀªÁ PÀlÖqÀzÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£À£ÀÄß CxÀªÁ
C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÉ vÀø¦ÛAiÀiÁUÀÄªÀ ºÁUÉ CzÀ£ÀÄß ¸ÀéZÀÑUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÉ
ªÀiÁqÀ®Ä;
(iv) DgÉÆÃUÀåPÉÌ ºÁ¤PÀgÀªÁzÀ CxÀªÁ £ÉgÉºÉÆgÉAiÀÄªÀjUÉ ÇÀºÀåPÀgÀªÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ C£ÀåxÁ
G¥ÀzÀæªÀzÀ ªÀÄÆ®ªÁVgÀÄªÀAxÀ ¨Á«, PÀÄAmÉ, ºÀ¼Àî, UÀÄAr, PÉÆ¼À, PÉgÉ EgÀÄªÀ CxÀªÁ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀgÀAr ¤ÃgÀÄ, ºÉÆ®¸ÀÄ ¸ÀAUÀæºÀuÉUÁV G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀ CxÀªÁ ¤AvÀ
¤ÃjgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£À£ÀÄß CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£À£ÀÄß CzÀ£ÀÄß
ªÀÄÄaÑ¸ÀÄªÀAvÉ, ¸ÀéZÀÑUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÉ, D¼ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä CxÀªÁ CzÀjAzÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß
vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀAvÉ CxÀªÁ ºÀjzÀÄ ºÉÆÃUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ

CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ EvÀgÀ PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä;
(v) AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ°è ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ DgÉÆÃUÀåPÉÌ ºÁ¤PÀgÀªÁzÀ CxÀªÁ C¥ÁAiÀÄPÁjAiÀiÁzÀ
CxÀªÁ £ÉgÉºÉÆgÉAiÀÄªÀjUÉ ÇÀºÀåPÀgÀªÁzÀ CxÀªÁ ¸ÁPÀµÀÄÖ ªÁAiÀÄÄ ¸ÀAZÁgÀPÉÌ CrØ
GAlÄªÀiÁqÀÄªÀ ¸À¸Àå, PÀÄgÀÄZÀ®Ä VqÀUÀ¼ÀÄ, ¥Á¥Á¸ÀÄPÀ½î CxÀªÁ zÀlÖ ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ ¨É¼ÉzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£À£ÀÄß CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£À£ÀÄß CAxÀ ¸À¸Àå, PÀÄgÀÄZÀ®Ä,
¥Á¥Á¸ÀÄPÀ½î CxÀªÁ zÀlÖªÁzÀ ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß CzÀjAzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä,
ŠCUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉV£À £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ CUÀvÀå¥Àr¹zÀ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß D
£ÉÆÃnÃ¹£À°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ ¤ªÀð»¸À¢zÀÝgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÁ£ÉÃ CAxÀ
PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁr¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ PÉ®¸À CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀzÀ RZÀð£ÀÄß (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ°è
G¯ÉèÃT¹zÀ ªÀiÁ°ÃPÀ¤AzÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤AzÀ 199£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è «¢ü¹zÀ vÉjUÉAiÀÄAvÉ
ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
76. AiÀiÁvÁæ¸ÀÜ¼À ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¤AiÀÄAvÀæt ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ½AzÀ ªÀAwUÉ.Š (1) ZÀZïð,
ªÀÄ¹Ã¢, zÉÃªÀ¸ÁÜ£À, ªÀÄoÀ CxÀªÁ zsÁ«ÄðPÀ DgÁzsÀ£ÉAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼À CxÀªÁ ¸ÀA¸ÉÜ CxÀªÁ
eÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß, GvÀìªÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV CxÀªÁ EvÀgÀ CAxÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀAxÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀªÀÅ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ CxÀªÁ CzÀgÀ D¸ÀÄ¥Á¹£À°è EzÀÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅ, ªÀµÀð¥ÀÇwð CxÀªÁ «²µÀÖ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ºÉZÀÄÑ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è d£ÀgÀ£ÀÄß DPÀ¶ð¸ÀÄwÛzÀÝgÉ, ¸ÁªÀðd¤PÀ
DgÉÆÃUÀå, ¸ÀÄgÀPÀëvÉ CxÀªÁ ¸Ë®¨sÀåPÁÌV, SÁAiÀÄA DV CxÀªÁ vÁvÁÌ°PÀªÁVAiÀiÁUÀ°, AiÀiÁªÀÅzÉÃ «±ÉÃµÀ
ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£Àgï CªÀgÀÄ CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ ªÉÄÃ¯É
¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ læ¹ÖUÀ¼À ªÀÄAqÀ°UÉ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀåQÛUÉ CºÀªÁ®£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä ¸ÁPÀµÀÄÖ
CªÀPÁ±À PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, vÁ£ÀÄ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ jÃwAiÀÄ°è ¤zsÀðj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ DªÀvÀðPÀ
CxÀªÁ C£ÁªÀvÀðPÀ ªÀAwUÉAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢üUÀ½UÉ PÉÆqÀ®Ä CzÀ£ÀÄß CxÀªÁ CªÀ£À£ÀÄß
(2) (1)£ÉÃ-G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ªÀAwUÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä CUÀvÀå¥Àr¸À¯ÁzÀ læ¹ÖUÀ¼À ªÀÄAqÀ°AiÀÄÄ
CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀÄ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤zsÀðgÀuÉAiÀÄ «gÀÄzÀÞ PÀ«ÆµÀ£ÀjUÉ
C¦Ã®£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
(3) (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ ¤zÉðÃ²¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀAwUÉAiÀÄÄ
¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄzÀ ¨ÁQAiÀÄAvÉ ªÀ¸ÀÆ°AiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
77. ¸ÁPÀµÀÄÖ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁqÀ®Ä C¢üPÁgÀ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±À CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀPÉÌ ¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀÄvÀÄÛ SÁ¸ÀV GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV
±ÀÄzÀÞªÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁPÀµÀÄÖ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,Š
(J) PÉgÉUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ ¨Á«UÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸À§ºÀÄzÀÄ, zÀÄgÀ¹ÛUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅ
¸ÀÄ¹ÜwAiÀÄ°ègÀÄªÀAvÉ £ÉÆÃrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÉÆgÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ d®ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ.
(©) AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉgÉ, ¨Á«, vÉÆgÉ CxÀªÁ d® ªÀiÁUÀðªÀ£ÀÄß CxÀªÁ vÀ£Àß ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ
¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ CxÀªÁ ºÉÆgÀUÉ ¤ÃgÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ CxÀªÁ ¸ÁV¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÀPÀÌ£ÀÄß
PÉÆAqÀÄPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ zÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ EvÀgÀ jÃwAiÀÄ°è Dfð¸À§ºÀÄzÀÄ.
(¹) AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉgÉ, ¨Á«, vÉÆgÉ CxÀªÁ d®ªÀiÁUÀðªÀ£ÀÄß CzÀgÀ ªÀiÁ°ÃPÀgÀ ¸ÀªÀÄäwAiÉÆA¢UÉ
G¥ÀAiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÀÄ, ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ zÀÄgÀ¹ÛUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ CªÀÅUÀ½AzÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß
¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÁÌV ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À§ºÀÄzÀÄ;
(r) ¤ÃgÀ£ÀÄß ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÉÆA¢UÉ PÀgÁgÀÄ
ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ; CxÀªÁ
(E) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀªÀ£ÀÄß FqÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV CªÀ±ÀåªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß

(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, AiÉÆÃUÀåªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ ¨sÁ«¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ¥ÀæPÀn¹zÀ DzÉÃ±ÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ CqÀÄUÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁqÀ®Ä, (1)£ÉÃ
G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ (¹) RAqÀzÀ°è G¯ÉèÃT¹zÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀªÀÄäw¬ÄAzÀ
G½¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁzÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ºÀPÀÄÌUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ (J) CxÀªÁ (©) CxÀªÁ
(¹) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁzÀ PÁAiÀÄðPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉgÉ, ¨Á«, vÉÆgÉ CxÀªÁ d®
ªÀiÁUÀðªÀ£ÀÄß ¥ÀævÉåÃPÀªÁVj¸À§ºÀÄzÀÄ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, AiÉÆÃUÀåªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ ¨sÁ«¸À§ºÀÄzÁzÀAAxÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ¥ÀæPÀn¹zÀ DzÉÃ±ÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ,Š
(J) (2)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è PÀÄrAiÀÄÄªÀ CxÀªÁ CqÀÄUÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¥ÀævÉåÃPÀªÁV
Ej¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉgÉ, ¨Á«, vÉÆgÉ CxÀªÁ d®ªÀiÁUÀðzÀ°è ¸Áß£ÀªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß, §mÉÖ
MUÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß vÉÆ¼ÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¤ÃgÀ£ÀÄß PÀ®Ä¶vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ
¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß; ªÀÄvÀÄÛ
(©) ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀ«gÀÄªÀ PÁ®zÀ°è PÀÄrAiÀÄÄªÀ CxÀªÁ CqÀÄUÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV
CxÀªÁ §mÉÖ MUÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÁÌV ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁf£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄÆ®zÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß,
Š¤µÉÃ¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ.
78. ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁf£À ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À §UÉÎ G¥À-«¢üUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ.Š F
§UÉÎ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ gÀa¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ DUÀ° CxÀªÁ CzÀgÀ ºÉÆgÀUÉ DUÀ° ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁf£À ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À «vÀgÀuÉ ¸ÁzsÀ£À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ ºÁ¤AiÀÄÄAmÁUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
vÀqÉAiÀÄ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãj£À ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀAiÉÆÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÀÄ MzÀV¸ÀÄªÀ CxÀªÁ ¤°è¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ J®è «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÀÄ ¥ÉÇÃ¯ÁUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀPÁÌV
ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀévÁÛVgÀ° CxÀªÁ DV®è¢gÀ°, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤ÃgÀÄ ¥ÀÇgÉÊPÉ
PÁªÀÄUÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÉÆ¼ÀªÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ eÉÆÃqÀuÉUÀ¼À gÀZÀ£É, ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ
¤AiÀÄAvÀætPÁÌV G¥À «¢üUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
1
[79. dAn ¸À«ÄwUÀ¼À £ÉÃªÀÄPÀ.Š (1) MAzÀÄ vÁ®ÆèQ£ÉÆ¼ÀV£À CxÀªÁ MAzÀÄ f¯ÉèAiÀÄ°èAiÀÄ JgÀqÀÄ
CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼ÉÆ¼ÀV£À JgÀqÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ MAzÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ MAzÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ±Á¸À£À§zÀÞ ¤PÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ,
DªÉ®èªÀÅUÀ½UÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤¢ðµÀÖ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼ÀÄ dAnAiÀiÁV
»vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼ÀÄ dAnAiÀiÁV ºÉÆuÉAiÀiÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV
CªÀÅUÀ¼À°è ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ CAVÃPÀj¹zÀ CzÉÃ jÃwAiÀÄ ¤tðAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CAxÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV MAzÀÄ
dAn ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
1. 79£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀt, G¥À¥ÀæPÀgÀt (1) jAzÀ (6), 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ
¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¸À¯ÁzÀ ¸À«ÄwAiÀÄÄ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CAvÀºÀ
«zsÁ£ÀzÀ°è ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀAZÁ¬Äw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¤ªÁ¹UÀ¼À£ÀÄß PÉÆÃD¥ïÖ ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä ¸ÀPÀëªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) dAn ¸À«ÄwAiÀÄÄ, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼À CxÀªÁ ±Á¸À£À§zÀÞ ¤PÁAiÀÄUÀ¼À
¸ÀzÀ¸ÀågÁVgÀzÀ, DzÀgÉ CAvÀºÀ ¸À«ÄwUÀ¼À°è ¸ÉÃªÉ ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV «±ÉÃµÀ CºÀðvÉ CxÀªÁ «±ÉÃµÀ
»vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉ¢gÀÄªÀgÉAzÀÄ CzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀqÀÄªÀ CAvÀºÀ ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, CAvÀºÀ ªÀåQÛUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ dAn ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ
MAzÀgÀµÀÖ£ÀÄß «ÄÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(4) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ F ªÀÄÄA¢£À «µÀAiÀÄUÀ½UÉ

G¥À§AzsÀ PÀ°à¸À§ºÀÄzÀÄ,Š
(J) dAn ¸À«ÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð«zsÁ£À;
(©) ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉå;
(¹) (2) ªÀÄvÀÄÛ (3)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À CrAiÀÄ°è £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ CxÀªÁ
ZÀÄ£Á¬Ä¸À¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉå;
(r) (2) ªÀÄvÀÄÛ (3)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À CrAiÀÄ°è ZÀÄ£ÁªÀuÉ CxÀªÁ £ÉÃªÀÄPÀzÀ «zsÁ£À;
(E) ¥ÀzÁªÀ¢ü;
(J¥sï) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ±Á¸À£À§zÀÞ ¤PÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ
ZÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®èzÀ ¸À«ÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ;
(f) dAn ¸À«ÄwUÉ ¤¢üUÀ¼À K¥ÁðqÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¤ªÀðºÀuÉ;
(ºÉZï) dAn ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀ DAiÉÄÌAiÀÄ «zsÁ£À.
(5) dAn ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV gÀa¸À¯ÁVvÉÆÛÃ D GzÉÝÃ±ÀªÀÅ FqÉÃjzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ
CzÀ£ÀÄß «¸Àfð¸À§ºÀÄzÀÄ.
(6) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß «¸Àfð¹zÁUÀ CzÀgÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À «vÀgÀuÉAiÀÄ
¸ÀA§AzsÀzÀ°è vÁ£ÀÄ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀAvÉ CAxÀ ¤zÉðÃ±À£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.]1
80. ¥ÀæªÉÃ±Á¢üPÁgÀ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ £ËPÀgÀ£ÀÄ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Àj²Ã®£É ªÀiÁqÀ®Ä CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅªÉÃ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV, ¸ÀºÁAiÀÄPÀgÀÄ CxÀªÁ PÉ®¸ÀUÁgÀgÉÆA¢UÉ CxÀªÁ CªÀj®èzÉAiÉÄÃ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀ
CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÉÆ¼ÀUÉ CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀæªÉÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ,Š
(J) CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÆAiÀiÁð¸ÀÛ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆAiÉÆðÃzÀAiÀÄzÀ £ÀqÀÄªÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è;
(©) CzÀgÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£À ¸ÀªÀÄäw¬ÄAzÀ ¥ÀæªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÀ ºÉÆgÀvÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁ¸ÀzÀ
ªÀÄ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÁUÉ ¥ÀæªÉÃ²¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀzÀ §UÉÎ CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ F §UÉÎ CªÀ£ÀÄ C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀAxÀ
ªÀåQÛAiÀÄÄ gÀÄdÄ ªÀiÁrzÀ AiÀÄÄPÀÛ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ªÉÆzÀ¯ÉÃ PÉÆqÀzÉ, ¥ÀæªÉÃ²¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è; ªÀÄvÀÄÛ
(¹) CAxÀ ¥ÀæªÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÁUÀ ¥ÀæªÉÃ²¸À¯ÁzÀ DªÀgÀtzÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀgÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ
zsÁ«ÄðPÀ DZÀgÀuÉUÀ½UÉ vÀPÀÌ UÀªÀÄ£À PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
81. ºÉÆ®¸ÀÄ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀÄªÀÅ.Š ¨ÁrUÉUÉ PÉÆqÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ CxÀªÁ C®èzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÀlÖqÀzÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÁVgÀÄªÀ AiÀiÁgÉÃ DUÀ° CzÀ£ÀÄß ºÉÆ®¸ÀÄ
CxÀªÁ C£ÁgÉÆÃUÀåPÀgÀªÁzÀ ¹ÜwAiÀÄ°ènÖzÀÝgÉ CxÀªÁ CzÀÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ°è,
£ÉgÉºÉÆgÉAiÀÄ°è ªÁ¹¸ÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ G¥ÀzÀæªÀPÁjAiÉÄAzÀÄ vÉÆÃjzÀgÉ CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¥Á¥Á¸ÀÄPÀ½î, PÀ¼ÉUÀ¼ÀÄ
CxÀªÁ ºÁ¤PÀgÀ ¸À¸ÀåUÀ¼ÀÄ zÀlÖªÁV ¨É¼É¢zÀÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ F ¸ÀA§AzsÀªÁV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C¢üPÁgÀ
¤ÃrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ °TvÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, CªÀ£ÀÄ ¸ÀÆPÀÛ PÁ®zÀ°è
CzÀ£ÀÄß ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸À¢zÀÝgÉ, vÉUÉzÀÄ ºÁPÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ C£ÀåxÁ CzÀ£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁzÀ ¹ÜwAiÀÄ°èqÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ
CAxÀ £ÉÆÃnÃ¹£À°è£À CUÀvÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Á°¸À¢zÀÝgÉ, CªÀ£ÀÄ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É £ÀÆgÀÄ
gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ ªÀÄvÀÄÛ D C¥ÀgÁzsÀªÀÅ ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄwÛzÀÝgÉ, ªÉÆzÀ®
C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄzÀ ¢£ÁAPÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, ¸ÀzÀj C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄwÛgÀÄªÀAxÀ PÁ®zÀ°è
¥Àæw¢£ÀPÉÌ LzÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ E£ÀÆß ºÉaÑ£À dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
82. ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁf£À ªÀÄÆ®UÀ¼À §UÉÎ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.Š PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ CxÀªÁ F
§UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁjAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è §gÀºÀzÀ°è£À
£ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ, CzÀÄ SÁ¸ÀV ¸ÀévÁÛVgÀ° CxÀªÁ E®è¢gÀ°, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨Á«, vÉÆgÉ, PÁ®ÄªÉ, PÉgÉ
CxÀªÁ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁf£À EvÀgÀ ªÀÄÆ®zÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£À£ÀÄß CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É ¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß,Š
(J) ¤ÃgÀ£ÀÄß PÀÄrAiÀÄÄªÀÅzÀPÁÌV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛzÀÝgÉ,Š

(i) vÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁf£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ ªÀÄÆ®ªÀ£ÀÄß
¸ÀÄ¹ÜwAiÀÄ°èqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸À®Ä; CxÀªÁ
(ii) D £ÉÆÃnÃ¹£À°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À¨ÉÃPÁzÀ AiÀÄÄPÀÛ PÁ®zÉÆ¼ÀUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ ¤ÃgÀÄ
¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀÄÆ®ªÀ£ÀÄß ºÀÆ¼ÀÄ, PÀ¸À ªÀÄvÀÄÛ PÉÆ¼ÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ¸À¸ÀåUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄ ¸ÀéZÀá
ªÀiÁqÀ®Ä; CxÀªÁ
(iii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ jÃwAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ ¤ÃgÀÄ
¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀÄÆ®ªÀ£ÀÄß ªÉÄÃ¯ÉäøZÀgÀAr ¤Ãj¤AzÀ ªÀÄ°£ÀªÁUÀzÀAvÉ ¸ÀAgÀQë¸À®Ä; CxÀªÁ
(iv) £ÉÊ¸ÀVðPÀªÁV ºÀjAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ gÀÄüÄjAiÀÄ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ ¤ÃgÀÄ¸ÀgÀ§gÁdÄ
ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ PÀÄrAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ AiÉÆÃUÀåªÁV®èªÉAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ,
PÀÄrAiÀÄÄªÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸À¢gÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀgÀÄ G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä
C£ÀÄªÀÄw PÉÆqÀzÉ EgÀ®Ä; CxÀªÁ
(v) (iv)£ÉÃ G¥ÀŠRAqÀzÀ CrAiÀÄ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ ¤ÃqÀ¯ÁVzÀÝgÀÆ, CAxÀ
G¥ÀAiÉÆÃUÀªÀÅ ªÀÄÄAzÀÄªÀjzÀgÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CzÀ£ÀÄß EvÀgÀ jÃwAiÀÄ°è
vÀqÉUÀlÖ®Ä ¸ÁzsÀå«®èªÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ CzÀ£ÀÄß vÁvÁÌ°PÀªÁVAiÀiÁUÀ° CxÀªÁ
SÁAiÀÄA DVAiÀiÁUÀ° ªÀÄÄZÀÑ®Ä CxÀªÁ ¨sÀwðªÀiÁqÀ®Ä CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,
CAxÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ®Ä ¸ÁPÀµÉÖAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀAxÀ jÃwAiÀÄ°è CAxÀ ¤ÃgÀÄ
¸ÀgÀ§gÁf£À ªÀÄÆ®PÉÌ DªÀgÀt ºÁPÀ®Ä CxÀªÁ ¨ÉÃ° ºÁPÀ®Ä; CxÀªÁ
(vi) DgÉÆÃUÀåPÉÌ ºÁ¤PÀgÀªÉAzÀÄ CxÀªÁ £ÉgÉºÉÆgÉAiÀÄªÀjUÉ ÇÀºÀåPÀgÀªÉAzÀÄ
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AvÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß, AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ ¤ÃgÀÄ
¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀÄÆ®¢AzÀ CxÀªÁ CzÀPÉÌ ®UÀvÁÛzÀ CxÀªÁ ºÉÆA¢PÉÆArgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¨sÀÆ«Ä¬ÄAzÀ CxÀªÁ D DªÀgÀt¢AzÀ CxÀªÁ d¯ÁUÁgÀ CxÀªÁ d¯Á±ÀAiÀÄ¢AzÀ
ºÀjzÀÄ ºÉÆÃUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä CxÀªÁ EvÀgÀ jÃwAiÀÄ°è vÉUÉzÀÄ ºÁPÀ®Ä,
ŠCUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
(©) £ÉÊ¸ÀVðPÀªÁV ºÀjAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ¤ÃgÀÄ gÀÄüÄjAiÀÄ ºÉÆgÀvÁV, EvÀgÀ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀÄÆ®zÀ
¤ÃgÀ£ÀÄß PÀÄrAiÀÄ®Ä G¥ÀAiÉÆÃV¸À° CxÀªÁ G¥ÀAiÉÆÃV¸À¢gÀ°, CzÀ£ÀÄß ¸ÁPÀµÀÄÖ zÀÄgÀ¹Û, gÀPÀëuÉ CxÀªÁ
CzÀPÉÌ DªÀgÀt PÀlÖzÉÃ EzÀÄÝzÀjAzÀ, CAxÀ ¤Ãj£À ¸ÀgÀ§gÁf£À ªÀÄÆ®ªÀÅ d£ÁgÉÆÃUÀå gÀPÀëuÉUÉ
C¥ÁAiÀÄ«gÀÄªÀÅzÉAzÀÄ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß, G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀPÀÌzÀ°è
ºÁAiÀÄÄÝºÉÆÃUÀÄªÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¸À«Æ¥ÀPÉÌ ºÉÆÃUÀÄªÀ d£ÀgÀ ¸ÀÄgÀPÀëvÉUÉ C¥ÁAiÀÄ«gÀÄªÀÅzÉAzÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤zÉÃð²¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ jÃwAiÀÄ°è £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ
vÀ®Ä¦zÀ E¥ÀàvÁß®ÄÌ UÀAmÉAiÉÆ¼ÀUÉ zÀÄgÀ¹Û ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ, gÀQë¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¨ÉÃ° ºÁPÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
83. ¤ÃrzÀ ¤zÉðÃ±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸ÀzÉ EgÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¥ÀjºÁgÉÆÃ¥ÁAiÀÄ.Š »AzÉ ºÉÃ½zÀAvÉ,
¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ CxÀªÁ ªÀåQÛAiÀÄÄ, 82£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è CUÀvÀå¥Àr¹zÀ PÁ®zÉÆ¼ÀUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ PÉÆÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Á°¸À®Ä vÀ¦àzÀgÉ
CxÀªÁ ¤®ðQë¹zÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAxÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ CUÀvÀå¥Àr¹zÀ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß
¤ªÀð»¸À®Ä ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ°è AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ DgÉÆÃUÀå
CxÀªÁ ¸ÀÄgÀPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸À®Ä vÀPÀëtzÀ PÀæªÀÄªÀÅ CªÀ±ÀåªÁzÀgÉ, CªÀ£ÀÄ vÀPÀët D PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß
¤ªÀð»¸À®Ä ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ §UÉÎ ªÀ»¹zÀ J®è ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß CAxÀ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁf£À
ªÀÄÆ®zÀ ªÉÄÃ¯É ¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ CxÀªÁ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀ£ÀÄß 2AA£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ªÀ¸ÀÆ°AiÀiÁUÀ§ºÀÄzÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉAiÀÄ ªÉÆ§®V£À ºÁUÉÃ CzÉÃ
jÃwAiÀÄ°è ªÀ¸ÀÆ¯ÁäqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, AiÀiÁªÀÅzÀgÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß ¸ÁªÀðd¤PÀgÀÄ CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀUÀðªÀÅ ºÀPÉÌAzÀÄ

G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛgÀÄªÀgÉÆÃ, D AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨Á« CxÀªÁ SÁ¸ÀV vÉÆgÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ¸ÀV PÁ®ÄªÉ,
PÉgÉ CxÀªÁ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁf£À ªÀÄÆ®zÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, CAxÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ CxÀªÁ ¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ªÀ»¹zÀ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ºÁUÉ ¤zÉðÃ²¹zÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
¤¢ü¬ÄAzÀ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
84. ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ a®ÄªÉÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÉ®ªÀÅ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV ¥ÀævÉåÃPÀªÁV Ej¸À®Ä
C¢üPÁgÀ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ a®ÄªÉÄ, PÉgÉ CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CUÀvÀå¥Àr¹zÀAvÉ ¨ÉÃgÉ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ºÁPÀ¨ÉÃPÁzÀAxÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ £ÉÆÃnÃ¹£À
ªÀÄÆ®PÀ, PÀÄrAiÀÄÄªÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV CxÀªÁ ¸Áß£À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV CxÀªÁ §mÉÖUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ
¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß vÉÆ¼ÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÁÌV CxÀªÁ ¤ªÁ¹UÀ¼À DgÉÆÃUÀå CxÀªÁ ¸ÀéZÀávÉ, ¸ËPÀAiÀÄð CxÀªÁ
C£ÀÄPÀÆ®ªÀ£ÀÄß ¸ÀAªÀ¢üð¸À®Ä GzÉÝÃ²¹zÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ EvÀgÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV, ¸ÁªÀðd¤PÀ a®ÄªÉÄUÀ¼ÀÄ,
PÉgÉUÀ¼ÀÄ, ¨Á«UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¤Ãj£À ªÀÄÆ®UÀ¼À ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀævÉåÃPÀªÁV
Ej¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ°ÃPÀgÀ ¸ÀªÀÄäwAiÉÆA¢UÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ¸ÀV a®ÄªÉÄUÀ¼ÀÄ, PÉgÉUÀ¼ÀÄ, ¨Á«UÀ¼ÀÄ
CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ »AzÉ ºÉÃ½zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¥ÀævÉåÃPÀªÁVj¸À§ºÀÄzÀÄ.
85. PÉ®ªÀÅ ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ ¤Ãj£À G¥ÀAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß ¤µÉÃ¢ü¸À®Ä C¢üPÁgÀ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,
¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼À PÁ®zÀ°è vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀzÀ
GzÉÆåÃUÀzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÉÊzÁå¢üPÁjAiÀÄÄ CAxÀ PÀæªÀÄªÀÅ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄªÉAzÀÄ w½¹gÀÄªÀ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvÀæ
vÀ®Ä¦zÀ £ÀAvÀgÀ, ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ ¥ÀæªÉÃ±ÁªÀPÁ±À EgÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄÆ®¢AzÀ ¤Ãj£À
G¥ÀAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ Që¥ÀæªÁV ¤µÉÃ¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ. CAxÀ ¤µÉÃzsÀªÀÅ eÁjAiÀÄ°ègÀvÀPÀÌAxÀ
¢ªÀ¸ÀUÀ¼À ¸ÀASÉå EgÀÄªÀ CAxÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁf£À ªÀÄÆ®zÀ ºÀwÛgÀzÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è CzÀgÀ
¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß CAn¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ eÁj ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ PÁ®PÁ®PÉÌ ¤µÉÃzsÀzÀ
CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀB ¥ÀæªÀiÁt¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄzÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
86. PÉ®ªÀÅ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV ¤ÃgÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ zÀAqÀ£É.- AiÀiÁgÉÃ DUÀ°,-
(J) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ SÁ¸ÀV ¸ÀévÁÛVzÀÝgÉ CzÀgÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤Ãj£À
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¥ÀævÉåÃPÀªÁVj¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ¸Áß£ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÀgÉ CxÀªÁ D ¤ÃgÀ£ÀÄß
ªÀÄ°£ÀUÉÆ½¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(©) PÀÄrAiÀÄÄªÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV »AzÉ ºÉÃ½zÀAvÉ ¥ÀævÉåÃPÀªÁVj¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀzÀ
Mt¥ÁvÀæzÀ°è ÇÀºÀåPÀgÀ CxÀªÁ ºÁ¤PÁgÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ElÖgÉ; CxÀªÁ
(¹) PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤Ãj£À CxÀªÁ ¸Áß£ÀPÁÌV »AzÉ ºÉÃ½zÀAvÉ ¥ÀævÉåÃPÀªÁVj¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è
§mÉÖ MUÉzÀgÉ; CxÀªÁ
(r) PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤Ãj£À GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV CxÀªÁ ¸Áß£ÀPÁÌV CxÀªÁ §mÉÖ MUÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÁÌV »AzÉ
ºÉÃ½zÀAvÉ ¥ÀævÉåÃPÀªÁVj¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÁætÂ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CqÀÄUÉ
¥ÁvÉæUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ªÀÄgÀ, ZÀªÀÄðUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÁgÀÄªÀ CxÀªÁ
ÇÀºÀåPÀgÀªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß vÉÆ¼ÉzÀgÉ CxÀªÁ ÇÀºÀåPÀgÀ CxÀªÁ ºÁ¤PÁgÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ElÖgÉ; CxÀªÁ
(E) PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤Ãj£À GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV CxÀªÁ ¸Áß£ÀPÁÌV CxÀªÁ §mÉÖ MUÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÁÌV »AzÉ
ºÉÃ½zÀAvÉ ¥ÀævÉåÃPÀªÁVj¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀzÉÆ¼ÀPÉÌ vÀ£ÀUÉ ¸ÉÃjzÀ gÉÆZÀÄÑ UÀÄAr¬ÄAzÀ,
ZÀgÀAr¬ÄAzÀ, ºÉÆ®¸ÀÄ PÁ®ÄªÉ¬ÄAzÀ, JAf£ï¤AzÀ CxÀªÁ ¨ÁAiÀÄègï¤AzÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß ºÀjAiÀÄ
©lÖgÉ CxÀªÁ vÀ£Àß C£ÀÄ¨sÀªÀzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀ¢AzÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«Ä¬ÄAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
EvÀgÀ ÇÀºÀåPÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß ºÀjAiÀÄ©lÖgÉ; CxÀªÁ
(J¥sï) 85£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¹, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄÆ®¢AzÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß
G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀgÉ,
ŠC¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É LªÀvÀÄÛ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ ªÀÄvÀÄÛ D
C¥ÀgÁzsÀªÀÅ ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄwÛzÀÝgÉ, ªÉÆzÀ®£ÉÃ C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄzÀ ¢£ÁAPÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¸ÀzÀj
C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀj¹zÀAxÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¢ªÀ¸ÀPÉÌ ºÀvÀÄÛ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ

E£ÀÆß ºÉaÑ£À dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
87. ºÉÆ®¸ÀÄ ¤Ãj¤AzÁUÀÄªÀ G¥ÀzÀæªÀªÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ.Š AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀÄAmÉ, UÀÄAr, PÉgÉ, PÉÆ¼À,
¨Á«, gÀAzsÀæ CxÀªÁ ¤gÀÄ¥ÀAiÀÄÄPÀÛ CxÀªÁ ¤AvÀ ¤ÃgÀÄ CxÀªÁ ºÉÆ®¸ÀÄ ¤Ãj£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®ÄªÉ
CxÀªÁ d®¥ÁvÀæ CxÀªÁ EvÀgÀ ÇÀºÀåPÀgÀ CxÀªÁ ºÁ¤PÁgÀPÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀÅ CzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ¸ÀV
DªÀgÀtzÉÆ¼ÀUÉ EgÀ° CxÀªÁ ¨ÉÃgÉ¯ÉèÃ EgÀ°, CzÀÄ ¤ªÁ¹UÀ¼À DgÉÆÃUÀåPÉÌ C¥ÁAiÀÄPÁjAiÀiÁUÀÄªÀ CxÀªÁ
£ÉgÉºÉÆgÉAiÀÄªÀjUÉ ÇÀºÀåPÀgÀªÁUÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«zÉAiÉÄAzÀÄ PÁAiÀÄðzÀ²ðUÉ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ, PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ
CzÀgÀ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ °TvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ CzÀ£ÀÄß ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸À®Ä, ªÀÄÄaÑºÁPÀ®Ä ºÀjzÀÄ
ºÉÆÃUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀ®Ä CxÀªÁ D G¥ÀzÀæªÀªÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄ®Ä CxÀªÁ
vÉUÉzÀÄ ºÁPÀ®Ä CªÀ£À C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ°è CªÀ±Àå«gÀvÀPÀÌAxÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä CªÀ£À£ÀÄß
88. ¸Àä±Á£ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄZÀÄÑªÀÅzÀÄ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÀ£Àß ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ
¸Àä±Á£À ¸ÀÜ¼ÀªÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛgÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀªÀÅ, DgÉÆÃUÀåPÉÌ ºÁ¤PÁgÀPÀªÁVgÀÄªÀAxÀ CxÀªÁ
ºÁ¤PÁgÀPÀªÁUÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀAxÀ ¹ÜwAiÀÄ°èzÉ JAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ CzÀÄ D ¸ÀA§AzsÀªÁzÀ
PÁgÀtUÀ¼À ¸À»vÀ vÀ£Àß C©ü¥ÁæAiÀÄªÀ£ÀÄß C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÆµÀ£ÀjUÉ PÀ¼ÀÄ»¸À§ºÀÄzÀÄ, D vÀgÀÄªÁAiÀÄ, C¹¸ÉÖAmï
PÀ«ÆµÀ£ÀgïgÀªÀgÀÄ £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ AiÉÆÃUÀåªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌ ªÀÄvÀÛµÀÄÖ «ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß, AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ
EzÀÝgÉ, £ÀqÉ¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ°è D §UÉÎ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß ºÁUÉ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ ºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) ¸ÀzÀj C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ªÀøvÀÛ ¥ÀwæPÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅªÁzÀgÀÆ EzÀÝgÉ,
CªÀÅUÀ¼À°è ¥ÀæPÀn¸ÀvÀPÀÌzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀbÉÃjAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀqÀÄªÀAxÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ CzÀgÀ ºÀwÛgÀ JzÀÄÝ PÁtÄªÀ MAzÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è
CAn¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ¸ÀzÀj C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ°è CzÀ£ÀÄß ªÀÄÄZÀÑ®Ä ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀzÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ, CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ±ÀªÀªÀ£ÀÄß ºÀÆ½zÀgÉ CxÀªÁ ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀÄ°è «¯É
ªÀiÁrzÀgÉ CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À G¥À§AzsÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è CxÀªÁ
¸ÁÜ¦vÀ DZÀgÀuÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀvÀÛªÀgÀ£ÀÄß ºÀÆ¼ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¥ÀævÉåÃPÀªÁVnÖ®èzÀ, ¸Áé¢üÃ£Á£ÀÄ¨sÀªÀPÉÌ
vÉUÉzÀÄPÉÆArgÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀPÁðj ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ±ÀªÀªÀ£ÀÄß ºÀÆ½zÀgÉ, C¥ÀgÁzsÀ
¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
89. ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ½gÀÄªÀ PÀlÖqÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ¥ÀæªÉÃ²¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.Š UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ CxÀªÁ D §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ C¢üPÁgÀ ¥ÀqÉzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄÄ, AiÀÄÄPÀÛ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀªÀÅ
ºÀgÀrzÉAiÉÄAzÀÄ ªÀgÀ¢AiÀiÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ EzÉAiÉÄAzÀÄ ±ÀAQ¸À¯ÁzÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀ CxÀªÁ
DªÀgÀtªÀ£ÀÄß CAxÀ PÀlÖqÀ CxÀªÁ DªÀgÀtªÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¥ÀæªÉÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ
CAxÀ ¥Àj²Ã®£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆAiÉÆðÃzÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆAiÀiÁð¸ÀÛUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ C®èzÉ ¨ÉÃgÉ PÁ®zÀ°è
90. PÀlÖqÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À ¸ÉÆÃAPÀÄ ¤ªÁgÀuÉ.Š PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ, ¸ÉÆÃAPÀÄ G½AiÀÄÄªÀ
¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀ PÀlÖqÀzÀ CxÀªÁ DªÀgÀtzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ°ègÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀ¸ÀÄÛ«¤AzÀ ¸ÉÆÃAPÀÄ ºÀgÀqÀÄªÀ ¸ÁzsÀåvÉ EzÉAiÉÄAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ
CxÀªÁ ¸ÉÆÃAPÀÄ ¤ªÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀjAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÉÆÃAPÀÄ gÉÆÃUÀ ºÀgÀqÀÄªÀ£ÀÄß ¤ªÁj¸À§ºÀÄzÉAzÀÄ
CxÀªÁ vÀqÉAiÀÄ§ºÀÄzÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, CªÀ£ÀÄ, £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ, CAxÀ £ÉÆÃnÃ¹£À°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ PÁ®zÉÆ¼ÀUÉ CzÀ£ÀÄß ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸À®Ä CxÀªÁ CzÀgÀ ¸ÉÆÃAPÀÄ ¤ªÁgÀuÉ ªÀiÁqÀ®Ä CzÀgÀ
ªÀiÁ°ÃPÀ£À£ÀÄß CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£À£ÀÄß CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ, PÀÆqÀ¯ÉÃ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¹zÀgÉ CxÀªÁ D

ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ, §qÀvÀ£ÀzÀ CxÀªÁ C£ÀåxÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁgÀt¢AzÁV PÉÆÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV ¥Á°¸À®Ä ÇÀªÀÄxÀð£ÁVzÀÝgÉ, PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÉÄÃ CAxÀ PÀlÖqÀ CxÀªÁ DªÀgÀt
CxÀªÁ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÉ CxÀªÁ ¸ÉÆÃAPÀÄ ¤ªÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀAvÉ ªÀiÁr¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CAxÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß CAxÀ PÀlÖqÀ¢AzÀ CxÀªÁ DªÀgÀt¢AzÀ ¸ÀÜ¼ÁAvÀj¸ÀÄªÀAvÉ
ªÀiÁr¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀ»¸À¯ÁzÀ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀzÀj ªÀiÁ°ÃPÀ¤AzÀ CxÀªÁ
C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤AzÀ CªÀ£ÀÄ §qÀvÀ£ÀzÀ PÁgÀt¢AzÁV PÉÆÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV ¥Á°¸À®Ä
ÇÀªÀÄxÀð£ÁVzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, XIII £ÉÃ CzsÁåAiÀÄzÀ°è G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è ªÀ¸ÀÆ®Ä
91. ¸ÉÆÃAPÀÄ vÀUÀ®§ºÀÄzÁzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ.Š (1) PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ, PÁ®PÁ®PÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
C¥ÁAiÀÄPÁjAiÀiÁzÀ CxÀªÁ ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀzÀ ¸ÉÆÃAPÀÄ vÀUÀ®§ºÀÄzÁzÀ ¸ÁzsÀåvÉ EgÀÄªÀ §mÉÖ CxÀªÁ
ºÁ¹UÉ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CxÀªÁ ¸ÉÆÃAPÀ£ÀÄß ¤ªÁj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß C¢ü¸ÀÆa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ, CAxÀ ¸ÉÆÃAPÀÄ G½AiÀÄÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀ §mÉÖ§gÉ, ºÁ¹UÉ CxÀªÁ EvÀgÀ
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß £Á±À¥Àr¸ÀÄªÀAvÉ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ.
(3) AiÀiÁgÉÃ DUÀ°, (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è CAxÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV ¥ÀævÉåÃPÀªÁVjŠ
¸À¯ÁzÀAxÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è, CAxÀ §mÉÖ§gÉ CxÀªÁ ºÁ¹UÉ CxÀªÁ EvÀgÀ
ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß vÉÆ¼ÉzÀgÉ, CªÀ£ÀÄ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É LªÀvÀÄÛ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ
92. ºÀÆ¼ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄqÀÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À £ÉÆÃAzÀtÂ.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ°è ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è, ¸ÀvÀÛªÀgÀ£ÀÄß ºÀÆ¼ÀÄªÀ CxÀªÁ ¸ÀÄqÀÄªÀ CxÀªÁ EvÀgÀ jÃwAiÀÄ°è CAvÀåQæAiÉÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV
¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÁßV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀzÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ
¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, CzÀPÉÌ C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è FUÁUÀ¯ÉÃ
CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß £ÉÆÃAzÁ¬Ä¹gÀ¢zÀÝgÉ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß
£ÉÆÃAzÁ¬Ä¹PÉÆ¼Àî®Ä UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ Cfð ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) CAxÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ, CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ ¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ AiÀiÁgÀÆ E®èªÉAzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, CAxÀ ¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß
ªÀ»¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß £ÉÆÃAzÁ¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß ªÀÄÄZÀÑ§ºÀÄzÀÄ.
93. ªÀÄøvÀgÀ CAvÀåQæAiÉÄUÁV ¸ÀÜ¼ÀUÀ½UÉ ¯ÉÊ¸À£ïì PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) ªÀÄøvÀgÀ CAvÀåQæAiÉÄUÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ºÉÆ¸À ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß, CzÀÄ SÁ¸ÀVAiÀiÁzÀÄzÉÃ DVgÀ° CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀªÁzÀzÉÝÃ DVgÀ°, D GzÉÝÃ±ÀPÁÌV
CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ ¯ÉÊ¸À£Àì£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ ºÉÆgÀvÀÄ, D UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¥ÁægÀA©ü¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è, gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è, ¤«Äð¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ §¼À¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) ¯ÉÊ¸À¤ìUÁV ¸À°è¸ÀÄªÀ CAxÀ CfðAiÉÆA¢UÉ ¯ÉÊ¸À£Àì£ÀÄß PÉÆqÀ¨ÉÃPÁzÀ eÁUÀ EgÀÄªÀ ¸ÀÜ¼À, CzÀgÀ
J¯Éè ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ «¹ÛÃtðªÀ£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀÄªÀ D ¸ÀÜ¼ÀzÀ £ÀPÉë, CzÀgÀ°è »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ
ªÀiÁ°ÃPÀ£À CxÀªÁ ªÀåQÛAiÀÄ CxÀªÁ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ºÉ¸ÀgÀÄ, CzÀgÀ ¤ªÀðºÀuÉ, ¥ÀzÀÞw ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ EvÀgÀ «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) AiÀiÁªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ D UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,Š
(J) ¯ÉÊ¸À£Àì£ÀÄß ªÀÄAdÆgÁäqÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ¤gÁPÀj¸À§ºÀÄzÀÄ, CxÀªÁ
(©) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, AiÀÄÄPÀÛªÉAzÀÄ ¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃa¹zÀ D ¤ªÉÃ±À£ÀzÀ §UÉÎ
DPÉëÃ¥ÀuÉUÀ¼ÉÃ£ÁzÀgÀÆ EzÀÝgÉ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß, ¸ÀÆPÀÛªÁV ¥Àj²Ã°¹ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀªÀgÉUÉ CxÀªÁ
CzÀÄ PÉÆÃjgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ ¯ÉÊ¸À£ïì ªÀÄAdÆgÁwAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
94. £ÉÆÃAzÁ¬Ä¹zÀ, ¯ÉÊ¸À£Àì£ÀÄß PÉÆlÖ CxÀªÁ MzÀV¹zÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À §UÉÎ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß EqÀ¨ÉÃPÀÄ.Š (1)
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀZÉÃjAiÀÄ°è MAzÀÄ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß EnÖgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, CzÀgÀ°è 92£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ CxÀªÁ 93£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è £ÉÆÃAzÁ¬Ä¸À¯ÁzÀ, ¯ÉÊ¸À£ïì PÉÆqÀ¯ÁzÀ CxÀªÁ MzÀV¸À¯ÁzÀ
¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) »AzÉ ºÉÃ½zÀAvÉ CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß £ÉÆÃAzÁ¬Ä¸À¯ÁVzÉ, CzÀPÉÌ ¯ÉÊ¸À£ÀÄì PÉÆqÀ¯ÁVzÉ CxÀªÁ
CzÀ£ÀÄß MzÀV¸À¯ÁVzÉ JA§ §UÉÎ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ ¥ÀæªÉÃ±ÀzÀ eÁUÀzÀ°è CxÀªÁ CzÀPÉÌ
¸À«Æ¥ÀzÀ°è, JzÀÄÝ PÁtÄªÀAvÉ CAn¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
95. C£À¢üPÀøvÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ºÀÆ¼ÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ ¸ÀÄqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¤µÉÃzsÀ.Š AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, 92£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è £ÉÆÃAzÁ¬Ä¹gÀÄªÀ
CxÀªÁ 93£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¯ÉÊ¸É£ïì ¤ÃrgÀÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ EvÀgÀ ªÁ¸À ¸ÀÜ¼À¢AzÀ
CxÀªÁ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤Ãj£À ¸ÀgÀ§gÁf£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄÆ®¢AzÀ MAzÀÄ £ÀÆgÀÄ «Ælgï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀV£À
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ±ÀªÀªÀ£ÀÄß ºÀÆ¼ÀvÀPÀÌzÀÝ®è, ¸ÀÄqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ EvÀgÀ jÃwAiÀÄ°è CAvÀåQæAiÉÄ
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è. CxÀªÁ ºÀÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è ¸ÀÄr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ EvÀgÀ jÃwAiÀÄ°è CAvÀåQæAiÉÄ ªÀiÁr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
96. ºÀÆ¼ÀÄªÀÅzÀÄ EvÁå¢UÀ¼À §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ w½¸À¨ÉÃPÀÄ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è
±ÀªÀUÀ¼À CAvÀåQæAiÉÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, C°è ±ÀªÀªÀ£ÀÄß
ºÀÆ¼ÀÄªÀ, ¸ÀÄqÀÄªÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CAvÀåQæAiÉÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀgÀ §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
£ÉÃ«Ä¹zÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
97. ¸ÁªÀðd¤PÀ E½zÁtUÀ¼ÀÄ, UÁr ¤¯ÁÝtUÀ¼ÀÄ EvÁå¢.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ
G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß½zÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,Š
(J) ¸ÁªÀðd¤PÀ E½zÁtUÀ¼ÀÄ, vÀAUÀÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁr ¤¯ÁÝtUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À§ºÀÄzÀÄ
(PÉÆ£ÉAiÀÄ ¥ÀzÁªÀ½AiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÁætÂUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «ªÀgÀuÉAiÀÄ ªÁºÀ£ÀUÀ½UÁV£À
¤¯ÁÝtUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ) ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À §¼ÀPÉUÁV ¦üÃd£ÀÄß «¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
(©) AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ ¸ÀÜ¼À CxÀªÁ ¤¯ÁÝtªÀ£ÀÄß MzÀV¸À¯ÁVgÀÄªÀ°è 1[x x x]1 UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CAvÀgÀzÉÆ¼ÀUÉ,AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀÜ¼À CxÀªÁ gÀ¸ÉÛAiÀÄ
§¢UÀ¼À°è AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ CzÉÃ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV §¼À¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¤µÉÃ¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ.
1. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ©lÄÖ©qÀ¯ÁVzÉ.
98. UÀÄr¸À®ÄUÀ¼À£ÀÄß PÀæªÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è,
¥ÀÇªÁð£ÀÄªÀÄw ¥ÀqÉAiÀÄzÉ, UÀÄr¸À®Ä, eÉÆÃ¥Àr CxÀªÁ UÀÄr¸À®ÄUÀ¼À CxÀªÁ eÉÆÃ¥Àr ¸Á®Ä CxÀªÁ
¨ÁèPïUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ FUÁUÀ¯ÉÃ EgÀÄªÀ UÀÄr¸À®Ä CxÀªÁ eÉÆÃ¥ÀrAiÀÄ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
CAxÀ UÀÄr¸À®ÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ eÉÆÃ¥ÀrUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ¸Á°£À°ègÀ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÉå
¥Àæw JgÀqÀÄ ¸Á®ÄUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ªÁvÁAiÀÄ£À ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄªÀgÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ
C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀqÀÄªÀµÀÄÖ CUÀ®ªÁzÀ ºÁUÀÆ CqÉvÀqÉUÀ½®èzÀ gÀ¸ÉÛ CxÀªÁ zÁj EgÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀéZÀáUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄªÀ ºÁUÉ M¼ÀZÀgÀAr ªÀåªÀ¸ÉÜ EgÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄªÀgÀÄ
CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀÇªÁð£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄzÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÀÄr¸À®Ä CxÀªÁ
eÉÆÃ¥ÀrAiÀÄ£ÀÄß ¤«Äð¹zÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CzÀgÀ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß ¤«Äð¹zÀªÀ¤UÉ
CxÀªÁ CzÀÄ AiÀiÁgÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¤ªÀiÁðtªÁVzÉAiÉÆÃ CxÀªÁ ¤ªÀiÁðtªÁUÀÄwÛzÉAiÉÆÃ CAxÀ
¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤UÉ vÁ£ÀÄ AiÀÄÄPÀÛªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀ, £ÉÆÃnÃ¹£À°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ CzÀ£ÀÄß PÉqÀ«ºÁPÀ®Ä CxÀªÁ vÉUÉzÀÄ ºÁPÀ®Ä CxÀªÁ £ÉÊªÀÄð®å
ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV CzÀgÀ°è CAxÀ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß «¸ÀÛj¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ,
CªÀ£À£ÀÄß CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀ °TvÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
99. ZÀgÀArUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.Š (1) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀgÀAr ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß
PÁAiÀÄðUÀvÀªÀiÁqÀ®Ä, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ
ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ AiÀÄÄPÀÛ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, ¸ÀzÀj ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ M¼ÀUÉ CxÀªÁ CzÀgÀ
ªÀÄÆ®PÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀgÀAr, UÁæªÀÄ¸ÁgÀ ªÉÆÃj, zÀæªÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁV¸ÀÄªÀ £Á¼À, ¸ÀÄgÀAUÀ zÁj,
CrUÁ®ÄªÉ, PÉÆ¼Á¬Ä CxÀªÁ vÉÆgÉAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ £É®ªÀiÁ½UÉ CxÀªÁ PÀªÀiÁ£ÀÄ bÁªÀtÂUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
CqÀØªÁV CxÀªÁ M¼ÀV¤AzÀ, vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀÄ PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÞªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀÄ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrzÀ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁjAiÀÄÄ FUÁUÀ¯ÉÃ ¤«Äð¹gÀÄªÀ ZÀgÀArAiÀÄÄ EgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ d«Æ£À£ÀÄß
¥ÀæªÉÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁzÀ ¨sÁUÀzÀ°è FUÁUÀ¯ÉÃ ¤«Äð¹gÀÄªÀ ZÀgÀArAiÀÄ
§zÀ®Ä ºÉÆ¸À ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß ¤«Äð¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ZÀgÀArAiÀÄ zÀÄgÀ¹Û ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ°è ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(3) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÁUÀ, C£ÁªÀ±ÀåPÀªÁzÀ
ºÁ¤AiÀÄ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è, CAxÀ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀjAzÁV ºÁ¤AiÀÄÄAmÁUÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛUÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸ÀÆPÀÛ ¥ÀjºÁgÀ ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
100. ªÀÄ£ÉUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ M¼ÀZÀgÀAr ªÀåªÀ¸ÉÜ.Š (1) ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀ
CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁzÀ M¼ÀZÀgÀAr ªÀåªÀ¸ÉÜ EgÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ vÀø¦ÛPÀgÀªÁzÀAxÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ EgÀ¢zÀÝgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, °TvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ
CAxÀ PÀlÖqÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ZÀgÀAr ¤ÃgÀÄ,Š
(J) CAxÀ PÀlÖqÀzÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÁgÀÄ «Ælgï
zÀÆgÀzÉÆ¼ÀUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀgÀAr CxÀªÁ ªÉÆÃj EzÀÝgÉ CAxÀ ZÀgÀAr CxÀªÁ
ªÉÆÃjAiÀÄ°è; CxÀªÁ
(©) CAxÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ MzÀV¸À¨ÉÃPÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄÄZÀÑ®àlÖ gÉÆZÀÄÑ UÀÄArAiÀÄ°è,
Š¸ÉÃgÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ®Ä CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ w½AiÀÄÄªÀAxÀ C¼ÀvÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀÄVæAiÀÄ£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ, CAxÀ
ªÀÄlÖzÀ°ègÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ E½ªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ PÉÆ¼ÀªÉAiÀÄ£ÀÄß CAxÀ
PÀlÖqÀzÀ°è gÀa¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ CxÀªÁ ºÁPÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ w½¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÉÆ¸À PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß PÀlÄÖªÀÅzÀÄ CxÀªÁ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀB PÀlÄÖªÀÅzÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÉÆ¸À PÀlÖqÀzÀ°è CxÀªÁ ¥ÀÅ£ÀB PÀnÖzÀ
PÀlÖqÀzÀ°è ªÁ¹¸ÀÄªÀÅzÀÄ,Š
(J) CAxÀ PÀlÖqÀzÀ°è ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV EgÀ¨ÉÃPÁzÀ M¼ÀZÀgÀAr ªÀåªÀ¸ÉÜUÁV UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, CUÀvÀåªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
«ªÀgÀUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ CAxÀ ªÀÄlÖzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ E½ªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß
¤«Äð¹zÀ ºÉÆgÀvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DªÀgÉUÉ, CxÀªÁ
(©) CAxÀ PÀlÖqÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è, ¸ÀzÀj PÀlÖqÀ¢AzÀ ºÁUÀÆ ¸ÀzÀj
¨sÀÆ«Ä¬ÄAzÀ ZÀgÀAr ¤ÃgÀ£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¹ CzÀ£ÀÄß ¸ÁV¸ÀÄªÀ ºÁUÀÆ ¸ÀzÀj PÀlÖqÀzÀ
ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁV ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ J®è ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ eÉÆÃqÀuÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ G¥ÀPÀgÀtªÀ£ÀÄß MzÀV¹zÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ°è ªÀåªÀ¸ÉÜ
ªÀiÁrzÀ ºÉÆgÀvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DªÀgÉUÉ,
ŠPÁ£ÀÆ£ÀÄ §zÀÞªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ªÉÄÃ¯É ºÉÃ½zÀAvÉ ¤«Äð¸À¨ÉÃPÁzÀ ZÀgÀArAiÀÄÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ
CAxÀ PÀlÖqÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÁgÀÄ «ÆlgïUÀ½VAvÀ ºÉZÀÄÑ zÀÆgÀzÀ°ègÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ZÀgÀAr ¤ÃgÀ£ÀÄß
ºÉÆgÀºÁPÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ ¥ÀævÉåÃPÀªÁV EqÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ¸ÉÃgÀvÀPÀÌzÀÄ; DzÀgÉ, EAxÀ
ZÀgÀAr CxÀªÁ CAxÀ CAvÀgÀzÀ°è ¸ÀÜ¼ÀªÀÅ EgÀ¢zÀÝgÉ, CAxÀ ZÀgÀArAiÀÄ ¤ÃgÀÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,
¤zÉðÃ²¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ gÉÆZÀÄÑUÀÄArAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
101. ZÀgÀAr ¤ÃgÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀgÀArUÉ ºÀjAiÀÄ©qÀ®Ä, PÀlÖqÀUÀ¼À CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À
ªÀiÁ°ÃPÀgÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀgÀ C¢üPÁgÀ.Š ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀ CxÀªÁ
¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ, vÀ£Àß ZÀgÀAr ¤ÃgÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÉÆÃjUÉ
ºÀjAiÀÄ©qÀ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, ¥ÀgÀAvÀÄ, D §UÉÎ CªÀ£ÀÄ, F ªÉÆzÀ®Ä UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ °TvÀ

C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃjgÀzÀAxÀ ZÀgÀArUÀ¼À°è ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
¸ÀA¥ÀPÀðªÀ£ÉßÃ¥Àðr¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄðªÀÅ AiÀiÁgÀ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉAiÀÄ°è £ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ°è
£ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÀÄ JA§ §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
102. EvÀgÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ¨sÀÆ«ÄUÉ CxÀªÁ ZÀgÀArUÉ, ZÀgÀAr ¤ÃgÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀ ºÀPÀÄÌ.Š (1)
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀV£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ
¨ÉÃgÉ EvÀgÀ ªÀåQÛUÉ ¸ÉÃjzÀ CxÀªÁ ªÀåQÛAiÀÄ ¸Áé¢üÃ£ÀvÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ CxÀªÁ CªÀ£À G¥ÀAiÉÆÃUÀzÀ°ègÀÄªÀAxÀ
¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ ZÀgÀArUÉ eÉÆÃr¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀgÀArUÉ ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ°à¸À®Ä Eaá¹zÀgÉ, D §UÉÎ CªÀ£ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÉ
Cfð ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) D vÀgÀÄªÁAiÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, CAxÀ ¨ÉÃgÉ ªÀåQÛUÉ vÀ£Àß DPÉëÃ¥ÀuÉUÀ¼À£ÀÄß w½¸À®Ä ¸ÀÆPÀÛ
CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, AiÀiÁªÀÅªÉÃ DPÉëÃ¥ÀuÉUÀ¼ÀÄ §gÀ¢zÀÝgÉ, CxÀªÁ ¸À°è¹zÀ DPÉëÃ¥ÀuÉUÀ¼ÀÄ
ÇÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁVzÀÝgÉ, ¸ÁPÀµÀÄÖ ªÀÄvÀÄÛ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¸ÀªÀÄävÀªÉAzÀÄ CzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀqÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ
¨ÁrUÉ CxÀªÁ £ÀµÀÖ ¥ÀjºÁgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ zÀÄgÀ¹Û EªÀÅUÀ¼À
¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¥ÀPÀëPÁgÀgÀ C£ÀÄPÀæªÀÄ ºÉÆuÉ EªÀÅUÀ¼À §UÉV£À D µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ CfðzÁgÀ£ÀÄ, vÀ£Àß
ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß F ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ PÉ¼ÀUÉ ºÁAiÀÄÄÝ ºÉÆÃUÀ®Ä CxÀªÁ
¸ÀzÀj ZÀgÀArAiÉÆqÀ£É eÉÆÃr¸À®Ä, CªÀ¤UÉ C¢üPÁgÀ ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(3) CAxÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ DzÉÃ±ÀªÀÅ, AiÀiÁªÀ ªÀåQÛAiÀÄ ºÉ¸Àj£À°è DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D
ªÀåQÛUÉ CxÀªÁ D GzÉÝÃ±ÀPÉÌ, D ªÀåQÛAiÀÄÄ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrzÀ KeÉAl¤UÉ CxÀªÁ ¨ÉÃgÉ ªÀåQÛUÉ, ¸ÀzÀj
DzÉÃ±ÀzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ £ÀµÀÖ ¥ÀjºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁrUÉ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ EzÀÝgÉ, CzÀ£ÀÄß, ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ
CxÀªÁ ZÀgÀArAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ, C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤UÉ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ªÀåQÛUÉ PÉÆlÖ CxÀªÁ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁrzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀÄ°è ¸ÀzÀj DzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ
µÀgÀvÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁzsÀå«gÀÄªÀµÀÄÖªÀÄnÖUÉ ¥Á°¹zÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ, C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤UÉ CxÀªÁ
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛgÀÄªÀ ªÀåQÛUÉ, ¸ÀÆPÀÛ °TvÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, ¸ÀzÀj DzÉÃ±ÀzÀ°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è ¸ÀÆAiÉÆðÃzÀAiÀÄ ¸ÀÆAiÀiÁð¸ÀÛUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è vÀ£Àß
¸ÀºÁAiÀÄPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉ®¸ÀUÁgÀgÉÆqÀ£É ¥ÀæªÉÃ²¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ,Š
(J) ¸ÀzÀj DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀ ZÀgÀArAiÀÄ ¤ªÀiÁðtPÉÌ CxÀªÁ
eÉÆÃqÀuÉUÉ,
(©) PÁ®PÁ®PÉÌ CUÀvÀåªÁzÀ £À«ÃPÀgÀt, zÀÄgÀ¹Û CxÀªÁ §zÀ¯ÁªÀuÉUÉ, CxÀªÁ
(¹) DzÉÃ±ÀzÀ ¤§AzsÀ£ÉUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ¸ÀzÀj ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ, zÀÄgÀ¹Û ªÀiÁqÀÄªÀ, ¤ÃgÀÄ ºÀj¹ ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸ÀÄªÀ, ZÉÆPÀÌlUÉÆ½¸ÀÄªÀ
CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß SÁ° ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÉÆuÉAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉUÉ,
ŠCªÀ±Àå«gÀÄªÀ J®è PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä ¸ÀA¥ÀÇtð C¢üPÁgÀ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß PÉÊPÉÆ¼ÀÄîªÁUÀ DzÀµÀÄÖ ºÉZÀÄÑ
ºÁ¤AiÀÄÄAmÁUÀzÀAvÉ PÉÊPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ. ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀ PÀlÖqÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀzÀ ¸À®ÄªÁV F
PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁVzÉAiÉÆÃ, D PÀlÖqÀzÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ,
¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ªÀÄnÖUÉ PÀrªÉÄ «¼ÀA§ ªÀiÁr D PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj
PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CUÉzÀÄ vÉUÉzÀ, MqÉzÀ CxÀªÁ vÉUÉzÀÄ ºÁPÀ¯ÁzÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ
CxÀªÁ PÀlÖqÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀzÀ CxÀªÁ gÀZÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀA¨sÀAzÀzÀ°èAiÀÄ ºÁ¤AiÀÄ£ÀÄß vÀ£Àß ¸ÀéAvÀ Rað¤AzÀ
vÀÄA©PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ, CzÀ£ÀÄß ¥ÀÇªÀð¹ÜwUÉ vÀgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj PÁªÀÄUÁjAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ¬ÄAzÁV
AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ £ÀµÀÖªÀÅAmÁzÀgÉ CªÀ¤UÉ £ÀµÀÖ ¥ÀjºÁgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
103. AiÀiÁªÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß ºÁPÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ CAxÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É D
vÀgÀÄªÁAiÀÄ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß PÀlÄÖªÀ §UÉÎ ªÀiÁ°ÃPÀ£À ºÀPÀÄÌ.Š 1A2£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è,
CzÀgÀ°è, CzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÉÆ¼ÀUÉ ºÁAiÀÄÄÝºÉÆÃUÀÄªÀ ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß ¤«Äð¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ CAxÀ

AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ CAxÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß ¤«Äð¹gÀ¢zÁÝUÀ, D
vÀgÀÄªÁAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß PÀlÖ®Ä Eaá¹zÀgÉ, CAxÀ PÀlÖqÀ PÀlÖ®Ä UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀÄAdÆgÁw ¤ÃrzÀgÉ, °TvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ, AiÀiÁªÀ ±ËZÀUÀøºÀzÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÁÌV
CAxÀ ZÀgÀArAiÀÄ£ÀÄß ¤«Äð¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ, CzÀgÀ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ CªÀ£ÀÄß PÉqÀªÀ®Ä CxÀªÁ ªÀÄÄZÀÑ®Ä,
GzÉÝÃ²¹zÀ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß PÀlÖ®Ä CxÀªÁ ¸ÀÄgÀQëvÀªÁV CzÀ£ÀÄß §¼À¸À®Ä CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀqÀÄªÀ
jÃwAiÀÄ°è CzÀ£ÀÄß ªÀÄÄZÀÑ®Ä, vÉUÉzÀÄ ºÁPÀ®Ä, CxÀªÁ ¨ÉÃgÉqÉUÉ wgÀÄV¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£ÀÄß vÀÄA§®Ä,
ªÉÆzÀ°£À ¹ÜwUÉ vÀgÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ PÀlÖqÀ ¤ªÀiÁðtAiÉÆÃUÀåªÀ£ÁßV ªÀiÁqÀ®Ä DzÉÃ²¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
104. ±ËZÀUÀøºÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ±ËZÀUÀøºÀ CxÀªÁ
gÉÆZÀÄÑUÀÄArAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ºÉaÑUÉ ±ËZÀUÀøºÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ gÉÆZÀÄÑUÀÄArUÀ¼À£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀzÀ
CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ M¼ÀUÉ CxÀªÁ ªÉÄÃ¯É MzÀV¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀ¢AzÀ CxÀªÁ
¨sÀÆ«Ä¬ÄAzÀ ¸ÀÜ¼ÁAvÀj¸ÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ CxÀªÁ vÉUÉzÀÄºÁPÀvÀPÀÌzÉAzÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¤ÃgÀÄ ºÀj¹
¸ÀéZÀáUÉÆ½¸ÀÄªÀ ±ËZÀUÀøºÀUÀ¼ÀÄ EgÀÄvÀÛªÉAiÉÆÃ CAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è D jÃwAiÀÄ ±ËZÀUÀøºÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀzsÀåQÌgÀÄªÀ
±ËZÀUøÀ ºÀUÀ¼À §zÀ¯ÁV D PÀlÖqÀUÀ¼À CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À M¼ÀUÉ MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, °TvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀ CAxÀ
±ËZÀUÀøºÀUÀ¼À£ÀÄß, gÉÆZÀÄÑUÀÄArUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ ¤ÃgÀÄ ºÀj¹ ¸ÀéZÀÑUÉÆ½¸ÀÄªÀ ±ËZÀUÀøºÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸À®Ä CAvÀ
PÀlÖqÀzÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ w½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) E¥ÀàvÀÛQÌAvÀ ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è PÉ®¸ÀUÁgÀgÀ£ÀÄß CxÀªÁ PÁ«ÄðPÀgÀ£ÀÄß £ÉÃ«Ä¹PÉÆ¼Àî®Ä CxÀªÁ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖAiÀÄ£ÀÄß, ±Á¯ÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ avÀæªÀÄA¢gÀ CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ ªÀÄ£ÀgÀAd£ÉAiÀÄ EvÀgÀ
¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ, CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ½UÉ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ °TvÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆlÄÖ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ±ËZÀ
UÀøºÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆvÀæ «¸Àdð£É eÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄ¹ÜwAiÀÄ°èqÀ®Ä
ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw¢£À ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸À®Ä DzÉÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ AiÀiÁªÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ±ËZÀUÀøºÀ CxÀªÁ ªÀÄÆvÀæ «¸Àdð£É
eÁUÀªÀÅ EgÀÄªÀÅzÉÆÃ CzÀgÀ ¸À«Æ¥ÀzÀ°è ºÁzÀÄ ºÉÆÃUÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼À CxÀªÁ CzÀgÀ £ÉgÉºÉÆgÉAiÀÄ°è
ªÁ¹¸ÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼À zÀø¶ÖUÉ CzÀÄ ©Ã¼ÀzÀAvÉ, CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÁPÀµÀÄÖ ªÉÄÃ¯ÁÑªÀtÂ ºÁPÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄvÀÛ®Æ
UÉÆÃqÉ CxÀªÁ ¨ÉÃ° ºÁQ ªÀÄgÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ, CxÀªÁ ±ËZÀUÀøºÀzÀ ¨ÁV®Ä CxÀªÁ ªÀÄÆvÀæ «¸Àdð£É
¸ÀÜ¼ÀzÀ ¸ÀtÚ ¨ÁV®Ä ©Ã¢UÉ JzÀÄgÁVzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ ÇÀºÀåPÀgÀªÁVzÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¹zÀgÉ, UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤zÉÃð²¸ÀÄªÀ ºÁUÉ ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ D AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀgÀ£ÀÄß
CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀgÀ£ÀÄß °TvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ CUÀvÀå¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
105. ±ËZÀUÀøºÀ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁ¥Àðr¸ÀÄªÀ, zÀÄgÀ¹Û ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄ¹ÜwAiÀÄ°èqÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ
ªÉZÀÑ.Š (1) ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀVgÀÄªÀ J®è ªÉÆÃj, ZÀgÀAr, ±ËZÀUÀøºÀUÀ¼ÀÄ, ¤ÃgÀÄ ºÀj¹
¸ÀéZÀÑUÉÆ½¸ÀÄªÀ ±ËZÀUÀøºÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÄ£ÉAiÀÄ gÉÆZÀÄÑ ¤ÃgÀÄ ºÀjAiÀÄÄªÀ ªÉÆÃj ªÀÄvÀÄÛ gÉÆZÀÄÑUÀÄArUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÉZÀÑ¢AzÀ PÀnÖzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ ºÉÆgÀvÁV, CªÀÅ AiÀiÁªÀ ¨sÀÆ«Ä CxÀªÁ PÀlÖqÀPÉÌ
¸ÉÃjªÉAiÉÆÃ, CxÀªÁ CAxÀ ¨sÀÆ«Ä CxÀªÁ PÀlÖqÀUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀPÉÌ gÀa¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ CxÀªÁ CzÀPÁÌV
ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À¯ÁUÀÄwÛzÉAiÉÆÃ, D ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ CxÀªÁ PÀlÖqÀzÀ ªÀiÁ°ÃPÀgÀ Rað¤AzÀ CxÀªÁ ªÉZÀÑ¢AzÀ
ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ, zÀÄgÀ¹Û ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÄ¹ÜwAiÀÄ°èqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,
°TvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ vÁ£ÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀqÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è CzÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ, zÀÄgÀ¹Û ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ CxÀªÁ ¸ÀÄ¹ÜwAiÀÄ°èqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀÅ eÁjUÉ §gÀÄªÀ ªÉÆzÀ®Ä CxÀªÁ C£ÀAvÀgÀ ¤«Äð¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
±ËZÀUÀøºÀªÀÅ CxÀªÁ gÉÆZÀÄÑUÀÄArAiÀÄÄ, ÇÀºÀåPÀgÀªÁzÀ jÃwAiÀÄ°èzÉ JAzÀÄ CxÀªÁ ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸ÀÄªÀ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CzÀgÀ°è ¥ÀæªÉÃ²¸À®Ä CxÀªÁ ¸ÀÄ¹ÜwAiÀÄ°èqÀ®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀzÀ jÃwAiÀÄ°è EzÉ JAzÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, D AiÀiÁªÀÅzÉÃ ±ËZÀUÀøºÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ gÉÆZÀÄÑUÀÄArAiÀÄ£ÀÄß, PÉqÀªÀÅªÀAvÉ
CxÀªÁ ªÀÄÄZÀÄÑªÀAvÉ, CzÀgÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ °TvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ

106. ZÀgÀAr ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼À ¥Àj«ÃPÀëuÉ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ ¥Àj«ÃPÀëuÉAiÀÄ
GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV £ÉÃªÀÄPÀ£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁjAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆÃj, ZÀgÀAr, ±ËZÀUÀøºÀ, ¤ÃgÀÄ ºÀj¹
¸ÀéZÀáUÉÆ½¸ÀÄªÀ ±ËZÀUÀøºÀ, §ZÀÑ®Ä ªÉÆÃj, CxÀªÁ gÉÆZÀÄÑUÀÄArAiÀÄ£ÀÄß ¥Àj«ÃQë¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, ¸ÀÆAiÉÆðÃzÀAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆAiÀiÁð¸ÀÛUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è, vÀ£Àß ¸ÀºÁAiÀÄPÀgÉÆqÀ£É
ªÀÄvÀÄÛ PÉ®¸ÀUÁgÀgÉÆqÀ£É, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«Ä CxÀªÁ PÀlÖqÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæªÉÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£ÀÄ CxÀªÁ
CzÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀAxÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ºÉZÀÄÑ ºÁ¤AiÀÄÄAmÁUÀzÀAvÉ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß CUÉzÀÄ vÉUÉAiÀÄÄªÀAvÉ
(2) CAxÀ ¥Àj«ÃPÀëuÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ £É®ªÀ£ÀÄß CUÉzÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÄZÀÑ®Ä ªÀÄvÀÄÛ £É®ªÀÅ ªÉÆzÀ°£À ¹ÜwAiÀÄ°è
EgÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è vÀUÀ®ÄªÀ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß, CAxÀ ªÉÆÃj, ZÀgÀAr, ±ËZÀUÀøºÀ, ¤ÃgÀÄ ºÀj¹
¸ÀéZÀáUÉÆ½¸ÀÄªÀ ±ËZÀUÀøºÀ, ªÀÄ£ÉAiÀÄ §ZÀÑ®Ä ªÉÆÃj, CxÀªÁ gÉÆZÀÄÑUÀÄArAiÀÄÄ ¸ÀjAiÀiÁzÀ jÃwAiÀÄ°è CxÀªÁ
¹ÜwAiÀÄ°è E®èªÉAzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀ ºÉÆgÀvÀÄ, CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À
CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ G¥À«¢üUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¹ gÀa¹zÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è
ºÉÆgÀvÁV, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ G½zÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è CAxÀ
ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß, CAxÀ ªÉÆÃj, ZÀgÀAr, ±ËZÀUÀøºÀ, ¤ÃgÀÄ ºÀj¹ ¸ÀéZÀáUÉÆ½¸ÀÄªÀ ±ËZÀUÀøºÀ, ªÀÄ£ÉAiÀÄ §ZÀÑ®Ä
ªÉÆÃj CxÀªÁ gÉÆZÀÄÑUÀÄArAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
¨ÁQ¬ÄzÀÝ vÉjUÉ, ¦üÃdÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è D ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
107. C¥ÁAiÀÄPÁj PÀ®Äè UÀtÂ PÉ®¸À.Š AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀ®Äè UÀtÂAiÀÄ PÉ®¸ÀªÀÅ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è
¨sÀÆ«Ä¬ÄAzÀ PÀ®Äè, ªÀÄtÄÚ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁV¸ÀÄªÀÅzÀÄ, CzÀgÀ £ÉgÉºÉÆgÉAiÀÄ°è ªÁ¹¸ÀÄªÀ
d£ÀjUÉ CxÀªÁ D ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¥ÀæªÉÃ²¸À®Ä ±Á¸À£À§zÀÞªÁV ºÀPÀÄÌ EgÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ C¥ÁAiÀÄPÀgÀªÁVzÉ
JAzÀÄ CxÀªÁ G¥ÀzÀæªÀªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄwÛzÉ JAzÀÄ CxÀªÁ G¥ÀzÀæªÀªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«zÉ
JAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, D PÀ®Äè UÀtÂ¬ÄAzÀ GAmÁUÀÄªÀ
CxÀªÁ GAmÁUÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀ G¥ÀzÀæªÀªÀ£ÀÄß ¤ªÁj¸ÀÄªÀ CxÀªÁ C¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄªÀ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CAxÀ PÀ®ÄèUÀtÂAiÀÄ CxÀªÁ ¸ÀÜ¼ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀªÁV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤zÉðÃ±À£À ¤ÃqÀÄªÀ
ºÁUÉ PÀ®ÄèUÀtÂAiÀÄ CxÀªÁ ¸ÀÜ¼ÀzÀ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ CxÀªÁ CAxÀ PÉ®¸ÀzÀ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß vÉUÉAiÀÄ®Ä
ºÉÆuÉUÁgÀgÁzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ, CzÀ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀPÀÆqÀzÉAzÀÄ CxÀªÁ CzÀPÉÌ C£ÀÄªÀÄw PÉÆqÀPÀÆqÀzÉAzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ PÉ®¸ÀPÉÌ DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀîPÀÆqÀzÉAzÀÄ °TvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ
CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, PÀ®ÄèUÀtÂAiÀÄÄ, CxÀªÁ CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀÅ ¸ÀPÁðgÀzÀ°è ¤»vÀªÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É
w½¹zÀAxÀ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ vÉUÉAiÀÄÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀzÀ
C£ÀÄªÀÄw¬ÄAzÀ CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛ, CxÀªÁ ºÁUÉ
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁjAiÀÄ C£ÀÄªÀÄw ¥ÀqÉzÀÄ £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄwÛzÀÝgÉ, UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, UÀtÂ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ«eÁÕ£À E¯ÁSÉAiÀÄ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀ CxÀªÁ F §UÉÎ CªÀgÀÄ C¢üPÁgÀ
¤ÃrgÀÄªÀ C¢PÁjAiÀÄ M¦àUÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄzÀ ºÉÆgÀvÀÄ, CAxÀ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÝ®è:
CµÉÖÃ C®èzÉ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è w½¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, D PÀÆqÀ¯ÉÃ ¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀ
C¥ÁAiÀÄªÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ®Ä, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAxÀ PÀ®ÄèUÀtÂAiÀÄ CxÀªÁ ¸ÀÜ¼ÀzÀ ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ°è ºÁAiÀÄÄÝ
ºÉÆÃUÀÄªÀªÀgÀ gÀPÀëuÉUÁV ¸ÀÆPÀÛ jÃwAiÀÄ°è ¨ÉÃ° CxÀªÁ vÀAw ¨ÉÃ°AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄvÀÛ®Æ ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ
CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ C©¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, D PÀÆqÀ¯ÉÃ D §UÉÎ PÀæªÀÄPÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ D
§UÉÎ PÀæªÀÄPÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀ»¹zÀ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄÃ¯É ºÉÃ½zÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ
CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¨ÁQ EzÀÝ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
vÉjUÉAiÀÄ ¤«ÄvÀÛ PÉèÃªÀÄÄ ªÀiÁrzÀ ªÉÆ§®V£ÀAvÉ CzÉÃ jÃwAiÀÄ°è ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
108. ÇÀºÀåPÀgÀ ¥ÀzÁxÀð EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ °TvÀ

C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ ºÉÆgÀvÁV, ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ£ÀÄß w½¹zÀÝgÉ CzÀgÀ ºÉÆgÀvÁV,
eÁ£ÀÄªÁgÀÄ UÉÆ§âgÀzÀ ºÉÆgÀvÁV, ÇÀºÀåPÀgÀªÁzÀ ªÁ¸À£É¬ÄAzÀ PÀÆrzÀ ªÀÄ®ªÀ£ÀÄß CxÀªÁ EvÀgÀ
¥ÀzÁxÀðªÀ£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀ CxÀªÁ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, C¥ÀgÁzsÀ gÀÄdÄªÁvÁzÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ, £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
109. ºÉÆUÉ ºÉÆgÀ¸ÀÆ¸ÀÄ«PÉ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥Àj«ÄwAiÉÆ¼ÀUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁå¥ÁgÀzÀ
CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV §¼À¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ°è CxÀªÁ PÀlÖqÀzÀ°è
C¼ÀªÀr¹gÀÄªÀ CxÀªÁ C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÀÄ®ÄªÉÄAiÀÄ£ÀÄß, CzÀgÀ°è GVAiÀÄAvÀæªÀ£ÀÄß §¼À¹gÀ°
CxÀªÁ E®è¢gÀ° CxÀªÁ C¼ÀªÀr¹gÀ° CxÀªÁ E®è¢gÀ°, J®è ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°èAiÀÄÆ CAxÀ
PÀÄ®ÄªÉÄ¬ÄAzÀ ºÉÆgÀ§gÀÄªÀ ºÉÆUÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ªÀÄnÖUÉ D GVAiÀÄAvÀæªÀÅ £Á±À ªÀiÁqÀÄªÀ ºÁUÉ
CxÀªÁ ¸ÀÄqÀÄªÀ CxÀªÁ PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ºÁUÉ CzÀ£ÀÄß ¤«Äð¸ÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ, CzÀPÉÌ ¥ÀÇgÀPÀªÁV
¨ÉÃgÉÃ£À£ÁßzÀgÀÆ ¤«Äð¸ÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥Àðr¸ÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¸ÁªÀðd¤PÀ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ
¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤zÉðÃ²¸ÀÄªÀÅzÀÄ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¸ÀªÀÄävÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) CAxÀ ¤zÉðÃ±À£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ºÁUÉ ¤«Äð¹gÀzÀ, CzÀPÉÌ
¥ÀÇgÀPÀªÁV ¤«Äð¹gÀzÀ CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðlÄUÉÆ½¸ÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ PÀÄ®ÄªÉÄAiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀgÉ
CxÀªÁ G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä C£ÀÄªÀÄw ¤ÃrzÀgÉ CxÀªÁ PÀÄ®ÄªÉÄ¬ÄAzÀ ºÉÆgÀ §gÀÄªÀ ºÉÆUÉAiÀÄ£ÀÄß
¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖªÀÄnÖUÁzÀgÀÆ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁUÀÄªÀAvÉ £Á±ÀªÀiÁqÀzÀ CxÀªÁ ¸ÀÄqÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ
PÀÄ®ÄªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¤®ðPÀë å¢AzÀ G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀgÉ CxÀªÁ G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä C£ÀÄªÀÄw ¤ÃrzÀgÉ ¸ÀzÀj
PÁªÀÄUÁj CxÀªÁ PÀlÖqÀUÀ¼À ªÀiÁ°ÃPÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ CxÀªÁ CAxÀ PÁªÀÄUÁj CxÀªÁ PÀlÖqÀUÀ¼À
¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ G¸ÀÄÛªÁj £ÉÆÃrPÉÆ¼Àî®Ä CAxÀ ªÀiÁ°ÃPÀ¤AzÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤AzÀ £ÉÃªÀÄPÀUÉÆAqÀ
KeÉAmï CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀåQÛUÀ¼À ¥ÉÊQ ¤zÉðÃ±À£ÀªÀ£ÀÄß G®èAX¸ÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄÆ, C¥ÀgÁzsÀ
gÀÄdÄªÁvÁzÀ ªÉÄÃ¯É £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ C¥ÀgÁzsÀPÉÌ LzÀÄ£ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ
zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°ègÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÆ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ gÉÊ®Ä ªÀiÁUÀðzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀAZÁgÀzÀ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CxÀªÁ gÀ¸ÉÛUÀ¼À j¥ÉÃjUÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ¸ÀAZÁj AiÀÄAvÀæUÀ½UÉ C£Àé¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
110. G¥ÀzÀæªÀPÁj PÉ®¸ÀUÀ¼À ¤µÉÃzsÀ.-AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀV£À,Š
(J) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀðd¤PÀ ©Ã¢AiÀÄ°è CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è,Š
(i) ªÀÄ® ªÀÄÆvÀæ «¸Àfð¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(ii) ©PÉëUÁV C®è°è ¸ÀÄvÀÄÛwÛzÀÝgÉ CxÀªÁ MvÁÛAiÀÄ¥ÀÇªÀðPÀªÁV ¨ÉÃqÀÄwÛzÀÝgÉ; CxÀªÁ
(iii) C£ÀÄPÀA¥À ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ GzÉÝÃ±À¢AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀÄgÀÆ¥ÀvÀ£ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ PÁ¬Ä¯ÉAiÀÄ£ÀÄß
CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ÇÀºÀåPÀgÀ ºÀÄtÄÚ CxÀªÁ UÁAiÀÄªÀ£ÀÄß ¥ÀæzÀ²ð¹zÀgÉ CxÀªÁ
vÉÆÃj¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(iv) ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ zÀø¶ÖUÉ ©Ã¼ÀÄªÀ ºÁUÉ ªÀiÁA¸ÀªÀ£ÀÄß MAiÀÄÝgÉ; CxÀªÁ
(v) ¸ÀÆPÀÛ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ UÀÆl ºÉÆqÉzÀÄ zÀ£ÀPÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ½UÉ PÀnÖzÀgÉ
CxÀªÁ UÁrUÀ¼À£ÀÄß MAzÀÄ PÀqÉ ¤°è¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(vi) ¸ÀÆPÀÛ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀ, ¸ÁägÀPÀ, CAZÉ PÀbÉÃj, UÉÆÃqÉ,
¨ÉÃ°, ªÀÄgÀ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛ«£À ªÉÄÃ¯É AiÀiÁªÀÅzÉÃ ©¯ï, £ÉÆÃnÃ¸ï, CxÀªÁ EvÀgÀ
zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß CAn¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(vii) ¸ÀÆPÀÛ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀ, ¸ÁägÀPÀ, PÀA§, UÉÆÃqÉ, ¨ÉÃ°,
ªÀÄgÀ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß «gÀÆ¥ÀUÉÆ½¹zÀgÉ CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É §gÉzÀgÉ CxÀªÁ
C£ÀåxÁ UÀÄgÀÄvÀÄ ªÀiÁrzÀgÉ; CxÀªÁ
(viii) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ gÀa¹zÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
G¥À«¢üUÀ¼À CrAiÀÄ°è ºÁQzÀ CxÀªÁ ¥ÀæzÀ²ð¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß CxÀªÁ
EvÀgÀ zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ vÉUÉzÀÄ ºÁQzÀgÉ, £Á±À¥Àr¹zÀgÉ,
«gÀÆ¥ÀUÉÆ½¹zÀgÉ CxÀªÁ C£ÀåxÁ C½¹ ºÁQzÀgÉ; CxÀªÁ
(©) ¸ÁªÀðd¤PÀ CxÀªÁ «±ÉÃµÀ £ÉÆÃnÃ¸ï ªÀÄÆ®PÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤µÉÃ¢ü¹gÀÄªÀ
¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è CxÀªÁ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ qÉÆÃ®Ä CxÀªÁ qÀAUÀÄgÀ §rzÀgÉ CxÀªÁ PÉÆA§Ä
CxÀªÁ PÀºÀ¼É H¢zÀgÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÁvÉæ ¨Áj¹zÀgÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀAa£À ªÀ¸ÀÄÛ
CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛ«¤AzÀ ¸À¥Àà¼À ªÀiÁrzÀgÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀAVÃvÀ £ÀÄr¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(¹) ¸ÀÆPÀÛ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ ºÁqÀÄªÀ, QgÀÄZÀÄªÀ CxÀªÁ PÀÆUÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ
ªÀÄ£ÀÄµÀågÀ zsÀé¤AiÀÄ£ÀÄß ªÀ¢üð¸ÀÄªÀ CxÀªÁ ¥ÀæwzsÀé¤¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÉÄUÁ¥sÉÇÃ£ï CxÀªÁ
zsÀé¤ªÀzsÀðPÀUÀ¼ÀAvÀºÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À®PÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹ ¸ÁªÀðd¤PÀ ±ÁAw CxÀªÁ
¸ÀÄªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß PÀzÀrzÀgÉ; CxÀªÁ
(r) AiÀiÁªÀÅ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ UÁAiÀÄ, D¥ÀvÀÄÛ, ¨sÀAiÀÄ CxÀªÁ QgÀÄPÀÄ¼ÀªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¥ÁætÂAiÀÄ£ÀÄß bÀÆ©lÖgÉ CxÀªÁ ¤®ðPÀë å¢AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÁætÂAiÀÄÄ ºÁUÉ ªÀiÁqÀ®Ä CªÀPÁ±À
ªÀiÁrPÉÆlÖgÉ; CxÀªÁ
(E) ±ËZÀ ªÀiÁqÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV EgÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß ±ËZÀUÀøºÀªÁV G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀgÉ
CxÀªÁ G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä C£ÀÄªÀÄw ¤ÃrzÀgÉ,
ŠCªÀ£ÀÄ, 1[UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ LzÀÄ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À DqÀ½vÁvÀäPÀ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[CzsÁåAiÀÄ IV J
¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸ÀzÀ¸ÀågÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ
110J. ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸ÀzÀ¸ÀågÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼ÀÄ.-¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¥ÀæwAiÉÆ§â
¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ F ªÀÄÄA¢£À PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(J) ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀUÀð ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ªÀÄvÀzÁ£À PÉëÃvÀæUÀ¼À »vÁ¸ÀQÛUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(©) ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¤ªÁ¹AiÀÄÄ ªÀiÁrzÀ «ZÁgÀuÉUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£À«UÀ½UÉ £ÁåAiÀÄAiÀÄÄvÀªÁV
ªÀÄvÀÄÛ ¤µÀàPÀë¥ÁvÀªÁV ¥ÀæwQæ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(¹) ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ªÀÄÄAzÁ¼ÀvÀéªÀ£ÀÄß
(r) £ÀqÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊwPÀvÉAiÀÄ UÀjµÀÖ UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(E) ¸ÁªÀðd¤PÀ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ°è ªÀiÁvÀæªÉÃ ¸ÉÃªÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ
C£ÀÄPÀÆ® CxÀªÁ C£Á£ÀÄPÀÆ®ªÀ£ÀÄß ¥ÀæzÁ£À ªÀiÁqÀÄªÀ°è ¨ÉÃzsÀ¨sÁªÀ vÉÆÃj¸À¨ÁgÀzÀÄ;
(J¥sï) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ «gÀÄzÀÝ ¨ÉÃzsÀ¨sÁªÀ vÉÆÃgÀzÉÃ ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁì»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ªÀÄvÀ, ªÀAiÀÄ¸ÀÄì, zsÀªÀÄð, °AUÀ CxÀªÁ ÇÀªÀÄxÀðvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¸ÀzÉ (regardless)
CªÀgÀ£ÀÄß UËgÀªÀ¢AzÀ PÁtÄªÀÅzÀÄ;
(f) d£ÀjUÉ CªÀgÀÄ CºÀð£ÁVgÀÄªÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß
(JZï) AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ°è DvÀ£ÀÄ ºÀtPÁ¹£À (pecuniary) D¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÁUÀ

DvÀ£À£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀZÉð CxÀªÁ ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀjAzÀ CAxÀ «µÀAiÀÄzÀ ¥ÀjUÀt£ÉAiÀÄ°è
¸À¨sÉ¬ÄAzÀ »AvÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ°è ¸ÀéAiÀÄA ¤AiÀÄAvÀæt ºÉÆAzÀÄªÀÅzÀÄ;
(L) DzÀåvÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀÄªÀ°è ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À PÁAiÀÄð ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(eÉ) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ªÀiÁrzÀ DzÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è D
DzÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß JµÀÄÖ CvÀÄåvÀÛªÀÄªÁV ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß wÃªÀiÁð¤¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(PÉ) ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ GvÀÛªÀÄ DqÀ½vÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤zsÁðgÀªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ°è ¥ÀAZÁ¬Äw
¤ªÁ¹UÀ¼À ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄî«PÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀQæAiÀÄªÁV ¥ÉÆæÃvÁì»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.]1
CzsÁåAiÀÄ V
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¹§âA¢ [ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï DqÀ½vÁvÀäPÀ ¸ÉÃªÉ]1
1

21
[ [111. ¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁj ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ]2.- 3[(1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁjUÀ¼ÁVgÀÄªÀ M§âgÀÄ ¥ÀÆtðPÁ°PÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁj
ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrzÀ CAxÀ EvÀgÀ £ËPÀgÀgÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀÄ vÀªÀÄä ªÉÃvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üUÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß dªÉÄ
ªÀiÁrzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ D UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü¬ÄAzÀ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.]3
(2) 2[¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁjAiÀÄÄ,]2 F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è
gÀa¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À CxÀªÁ G¥À «¢üUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CrAiÀÄ°è CªÀ¤UÉ «¢ü¸À¯ÁzÀ
J¯Áè PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ ¥ÀæzÁ£À ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ J¯Áè C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) (2)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°èAiÀÄ G¥À§AzsÀUÀ¼À ¸ÁªÀiÁ£ÀåvÉUÉ ¥ÀæwPÀÆ®ªÁUÀzÀAvÉ,
2
[¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁjAiÀÄÄ,]2 F ªÀÄÄA¢£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:Š
(J) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀiÁ¹PÀ ¯ÉPÀÌ ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄA§gÀÄªÀ wAUÀ¼À ºÀvÀÛ£ÉÃ ¢£ÁAPÀzÀ
M¼ÀUÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(©) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CxÀªÁ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ PÉÆÃgÀÄªÀ «ªÀgÀuÁ ¥ÀnÖPÉUÀ¼ÀÄ, ¯ÉPÀÌ ¥ÀvÀæUÀ¼À
«ªÀgÀt ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ CAvÀºÀ EvÀgÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
3
[PÁAiÀÄðzÀ²ð ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ £ËPÀgÀgÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁjUÉ DvÀ£ÀÄ vÀ£Àß PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀ°è £ÉgÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]3
(¹) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¯ÉPÀÌ ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjÃQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ
CxÀªÁ ¥ÀjÃQë¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(r) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸À«ÄwUÀ¼À, UÁæªÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ
ºÁUÀÆ ªÁqïð ¸À¨sÉAiÀÄ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß EqÀÄªÀÅzÀÄ;
(E) C£ÀÄªÉÆÃ¢vÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwUÉ ¸ÀPÁ®zÀ°è ¸À°è¸À®Ä
C£ÀÄªÁUÀÄªÀAvÉ, ªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£É ºÁUÀÆ ¥ÀAZÀªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°è
¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(J¥sï)UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¤¢üUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA§A¢ü¹zÀ C¢üPÁjUÀ½UÉ ºÀAaPÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ «zsÁ£ÀzÀ°è §¼ÀPÉ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.]1
112. ¹§âA¢ ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ GzÉÆåÃVUÀ¼À ¥ÀnÖ.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ, UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¹§âA¢ ¸ÀégÀÆ¥À, ªÉÃvÀ£À ±ÉæÃtÂUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃªÀÄPÁw «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) (1)£ÉAiÀÄ G¥À¥ÀæPÀgÀtPÉÌ M¼À¥ÀlÄÖ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ 1[¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁj,
PÁAiÀÄðzÀ²ð ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉPÀÌ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ£À£ÀÄß] 1 ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ
CrAiÀÄ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ «¢ü¹gÀÄªÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä CUÀvÀåªÁzÀ vÀ£Àß C¢üPÁjUÀ¼À
¥ÀzÀ£ÁªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀeÉðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀjUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌ ªÉÃvÀ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼À£ÀÄß £ÀªÀÄÆ¢¹,
GzÉÆåÃVUÀ¼À MAzÀÄ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄªÀjUÉ
C£ÀÄªÉÆÃzÀ£ÉUÁV CzÀ£ÀÄß ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
113. £ËPÀgÀgÀ £ÉÃªÀÄPÁw ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀæt.Š (1) 111£ÉÃ ªÀÄvÀÄÛ 112£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À
G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄªÀgÀ
¥ÀÇªÁð£ÀÄªÉÆÃzÀ£ÉAiÉÆA¢UÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ EvÀgÀ £ËPÀgÀgÀ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü¬ÄAzÀ CªÀgÀ ¸ÀA§¼ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, £ÉÃªÀÄPÁwUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÁUÀ £ÉÃªÀÄPÁw ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ, gÁdå ¹«¯ï ¸ÉÃªÉUÀ¼À°è£À
ºÀÄzÉÝUÀ½UÉ £ÉÃªÀÄPÁwUÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀAxÀ jÃwAiÀÄ°èAiÉÄÃ ªÀÄvÀÄÛ CzÉÃ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°èAiÉÄÃ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
eÁwUÀ¼ÀÄ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV ºÁUÀÆ ±ÉÊPÀëtÂPÀªÁV »AzÀÄ½zÀ EvÀgÀ ªÀUÀðUÀ¼À
£ÁUÀjPÀjUÉ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß «Æ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) 2[¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁjAiÀÄÄ,]2 DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ £ÉÃªÀÄPÀ
ªÀiÁrPÉÆAqÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ £ËPÀgÀ¤UÉ zÀAqÀ «¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ, 1[xxx]1 CxÀªÁ CªÀ£À ªÁ¶ðPÀ §rÛAiÀÄ£ÀÄß
vÀqÉ»rAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÁ£ÀÄ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁgÉÃ £ËPÀgÀgÀ£ÀÄß, zÀeÉðAiÀÄ°è E½¸À§ºÀÄzÀÄ,
PÉ®¸À¢AzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ªÀeÁ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(4) (2)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è 2[¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁjAiÀÄÄ]2 ªÀiÁrzÀ CzÉÃ±ÀzÀ
«gÀÄzÀÞ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ ªÀÄvÀÄÛ (3)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
ªÀiÁrzÀ DzÉÃ±ÀzÀ «gÀÄzÀÞ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ C¦Ã®Ä ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ CªÀPÁ±À
EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ 1[xxx]1
(5) 1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀÅ, eÁjUÉ §gÀÄªÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ªÀÄAqÀ®
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀjµÀwÛ£À ªÀÄÄAzÉ ¨ÁQ EgÀÄªÀ (4)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
C¦Ã®Ä C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ
ªÀUÁð¬Ä¸À®àqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C¦Ã®£ÀÄß vÀªÀÄUÉÃ ¸À°è¹zÀÄzÀÄ JA§AvÉ CªÀgÀÄ ¤tð¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[113J. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ºÉZÀÄÑªÀj vÁAwæPÀ ¹§âA¢AiÀÄ ªÀåªÀ¸ÉÜ.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CUÀvÀå«zÀÝ°è,
EAf¤AiÀÄjAUï CxÀªÁ vÁAwæPÀ ¹§âA¢AiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ gÁdå ¹«¯ï ¸ÉÃªÉUÀ¼À C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
£ËPÀgÀgÀ£ÀÄß MlÄÖUÀÆr¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ£ÀÄß MAzÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ
¤AiÉÆÃf¸À§ºÀÄzÀÄ:
1. 113J ¥ÀæPg
À ÀtªÀ£ÀÄß G¥À¥ÀæPÀgÀt (1) jAzÀ (4)gÀ 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå:37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-
2AA3jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
¥ÀgÀAvÀÄ, F G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è CAxÀ ¤AiÉÆÃd£ÉUÉ C¢üPÁjUÀ¼À CxÀªÁ £ËPÀgÀgÀ PÉÆgÀvÉ
EzÀÝ°è, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÉÃªÉAiÀÄ vÀÄvÀÄð ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¤¢ðµÀÖ PÁªÀÄUÁjUÁV gÁdå ¹«¯ï
¸ÉÃªÉUÀ½UÉ ¸ÉÃj®èzÀ EAf¤AiÀÄgÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ vÁAwæPÀ ¹§âA¢AiÀÄ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ F

§UÉÎ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤§AzsÀ£ÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É §¼À¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è MAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¤AiÉÆÃf¸À¯ÁzÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀÄ CªÀgÀÄ D UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÁVzÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ
¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ºÁUÀÆ CªÀgÀÄ vÀªÀÄä ¸ÁªÀiÁ£Àå
PÀvÀðªÀåUÀ½UÉ ºÉZÀÄÑªÀjAiÀiÁV, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ºÉÆgÀr¹zÀ ªÀiÁUÀð¸ÀÆaUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ EzÀÝ°è CªÀÅUÀ½UÉ
M¼À¥ÀlÄÖ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ CªÀjUÉ ªÀ»¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¤AiÉÆÃf¸À¯ÁzÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
£ËPÀgÀgÀÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
ªÀ»¹gÀzÀ, ¸ÀPÁðgÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¹ÌÃªÀÄÄ, ¥ÁæeÉPïÖ CxÀªÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ C£ÀÄµÁ×£ÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ
PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ, ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¤AiÉÆÃf¸À¯ÁzÀ
C¢üPÁjUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀjUÉ ªÉÃvÀ£À, ¨sÀvÉåUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ EvÀgÀ ¨ÁQUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
CzsÁåAiÀÄ VI
1
[aPÀÌ£ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±À CxÀªÁ ¥ÀjªÀwðvÀªÁUÀ°gÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ]1 ¥ÀjªÀvÀð£É
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÉÆÃd£É
114. CxÀð «ªÀgÀuÉ.Š F CzsÁåAiÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, ¸ÀAzÀ¨sÀðPÉÌ ¨ÉÃgÉ CxÀðzÀ CUÀvÀå«zÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ,Š
(J) ``ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì¯ï'' JA§ÄzÀÄ ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì°è£À C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä £ÉÃªÀÄPÀUÉÆAqÀ ªÀåQÛ CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
1
[(©) ``¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄw'' JAzÀgÉ PÀ£ÁðlPÀ ªÀÄÄ¤¹¥Á°nUÀ¼À C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1964gÀ 35A£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀr gÀavÀªÁzÀ ¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄw;]1
1. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ (©) ªÀÄvÀÄÛ (¹) RAqÀUÀ¼À §zÀ®Ä ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ
¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(r) `ÙÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw'' JA§ÄzÀÄ 8£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä £ÉÃªÀÄPÀUÉÆAqÀ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
115. 1[aPÀÌ£ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±À CxÀªÁ ¥ÀjªÀwðvÀªÁUÀ°gÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÁßV]1
¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀÅzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄ.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ EvÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¥ÀÇªÀð ¥ÀæPÀluÉAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ
ªÀÄÆ®PÀ, CzÀgÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ (EzÀgÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À¯ÁzÀ
¢£ÁAPÀªÉAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁVzÉ) 1[AiÀiÁªÀÅzÉÃ aPÀÌ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ]1 ¸ÉÃjgÀÄªÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀÅ
¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÁUÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ CzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:Š
(J) CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì®Äè C¹ÛvÀézÀ°ègÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ PÉ®¸À
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ ºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) ¥ËgÀ¸À¨sÉAiÀÄ PË¤ì®gÀÄUÀ¼ÁV ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß vÉgÀªÀÅ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ MAzÀÄ
ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß D ¥ÀAZÁAiÀÄwUÁV gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì°è£À
CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë, C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV ªÀÄzsåÀ PÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÁzsÀåPÀëgÁVgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(¹) ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì°UÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀÄÄ¤ì¥À¯ï ¤¢üAiÀÄ°è RZÀÄð ªÀiÁqÀzÉ G½¢gÀÄªÀ ²®ÄÌ
ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼ÀÄ (zÀgÀUÀ¼ÀÄ, vÉjUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼À ¨ÁQAiÀÄÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ) ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ
C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉUÉ ªÀÄÄAZÉ ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì°£À°è ¤»vÀªÁVzÀÝ J®è ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ, CªÀÅUÀ½UÉ
¥ÀjuÁªÀÄ ©ÃgÀÄªÀ J®è IÄt ¨sÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ 116£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1)£ÉÃ
G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À C£ÀÄ¸ÀgÀuÉAiÀÄ°è MAzÀÄ ºÉÆ¸À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ gÀavÀªÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢üAiÀiÁV ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(r) CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï
PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ, ºÉÆgÀr¹zÀ «¢ü¹zÀ CxÀªÁ ªÀÄAdÆgÁärzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÃªÀÄPÁw,
C¢ü¸ÀÆZÀ£É, £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, vÉjUÉ, DzÉÃ±À, AiÉÆÃd£É, ¯ÉÊ¸À£ïì, C£ÀÄªÀÄw, ¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü CxÀªÁ
£ÀªÀÄÆ£ÉUÀ¼ÀÄ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ,
ºÉÆgÀr¹zÀ, «¢ü¹zÀ CxÀªÁ ªÀÄAeÁgÁärzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÃªÀÄPÁw, C¢ü¸ÀÆZÀ£É, £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, vÉjUÉ,
DzÉÃ±À, AiÉÆÃd£É, ¯ÉÊ¸À£ÀÄß, G¥À«¢ü CxÀªÁ £ÀªÀÄÆ£É EªÀÅUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ gÀzÁÝUÀÄªÀªÀgÉUÉ CxÀªÁ
ªÀiÁ¥ÁðqÀÄªÀiÁqÀÄªÀªÀgÉUÉ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ, ºÉÆgÀr¸À¯ÁVzÉ,
«¢ü¸À¯ÁVzÉ CxÀªÁ ªÀÄAdÆgÁäqÀ¯ÁVzÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(E) CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl ¥ÀÇªÀðzÀ°è
ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PÁ£ÀÆ¤£À ªÉÄÃgÉUÉ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ CxÀªÁ C¢ü¥ÀæªÀiÁtÂ¹zÀ J®è §eÉmï CAzÁdÄUÀ¼ÀÄ, vÉjUÉ
¤zsÀðgÀuÉUÀ¼ÀÄ, ¤zsÀðgÀuÉUÀ¼À ¥ÀnÖUÀ¼ÀÄ, ªÀvÁ®å ¤tðAiÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
CrAiÀÄ°è ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ CxÀªÁ C¢ü¥ÀæªÀiÁtÂ¸À¯ÁVzÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(J¥sï) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÄÝ
ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì¯ï CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ªÀ»¹zÀ J®è IÄtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁzsÀåvÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁrPÉÆAqÀ J®è PÀgÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CzÀPÉÌ ¥ÀæzÀvÀÛªÁzÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ZÀ¯Á¬Ä¹ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀ»¹gÀÄªÀÅzÁV ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(f) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì°£À ¤AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°èzÀÝ J®è
C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
£ËPÀgÀgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀÄ F C¢¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV, EvÀgÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß
ªÀiÁqÀÄªÀªÀgÉUÉ CAxÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl ¥ÀÇªÀðzÀ°è AiÀiÁªÀ ¸ÀA§¼À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä
ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVzÀÝgÉÆÃ D ¸ÀA§¼À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀ ¸ÉÃªÁ
µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ CªÀgÀÄ M¼À¥ÀnÖzÀÝgÉÆÃ D ¸ÉÃªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ M¼À¥ÀnÖgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀÇªÀð ªÀÄAdÆgÁwUÉ M¼À¥ÀlÄÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¸ÉÃªÉAiÀÄ CUÀvÀåUÀ½UÉ
CªÀ±Àå«®èªÉAzÀÄ CxÀªÁ ¸ÀÆPÀÛªÀ®èªÉAzÀÄ CzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, D AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£À
¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß CAxÀ C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ¤UÉ CªÀ£À ¤AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¤§AzsÀ£ÉUÀ¼À ªÉÄÃgÉUÉ PÉÆqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ
CUÀvÀå¥Àr¹zÀAxÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¸À¢gÀ®Ä UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
¸ÀPÀëªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁgÀ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À¯ÁV®èªÉÇÃ D ¥ÀæwAiÉÆ§â C¢üPÁj CxÀªÁ
£ËPÀgÀ£ÀÄ CªÀ£ÀÄ PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝAxÀ ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì®Äè C¹ÛvÀézÀ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃV®è¢zÀÝgÉ
ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ C±ÀPÀÛvÉ¬ÄAzÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß ©lÖªÉÄÃ¯É CªÀ£ÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä CxÀªÁ ¹éÃPÀj¸À®Ä
ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀÄwÛzÀÝAxÀ gÀeÉ, ¦AZÀt,Â ¨sÀ«µÀå ¤¢ü, ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀzÁ£ÀPÉÌ ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(ºÉZï) ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì°£À°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl ¥ÀÇªÀðzÀ°è EvÀåxÀðzÀ°ègÀÄªÀ J®è
ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀUÁð¬Ä¸À¯ÁVgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(L) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì°£À°è EvÀåxÀðzÀ°ègÀÄªÀ J®è
C¦Ã®ÄUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄð¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ªÀÄnÖUÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁqÀÄªÁUÀ CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀÅ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ «¯É ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(eÉ) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À¯ÁzÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è EvÀåxÀðzÀ°ègÀÄªÀ, ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì®Ä

CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ªÀiÁrzÀ J®è ¥Áæ¹PÀÆåµÀ£ïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì®Ä CxÀªÁ CAxÀ
ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì°£À AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ CªÀgÀ «gÀÄzÀÞªÁV ºÀÆrzÀ J®è zÁªÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
EvÀgÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ, CAxÀ ¥Áæ¹PÀÆåµÀ£ïUÀ¼ÀÄ, zÁªÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ºÀÆrzÁUÀ
CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀÅ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
CxÀªÁ CzÀgÀ «gÀÄzÀÞgÁV ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ AiÀÄxÉÆÃavÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ 1[¥ÀjªÀwðvÀªÁUÀ°gÀÄªÀ
¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÁßV ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ]1 C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
116. ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.Š (1)
¸ÀPÁðgÀªÀÅ, 115£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ gÀZÀ£ÉAiÀiÁzÀAxÀ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ½UÉ «ÆgÀzÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÁV MAzÀÄ ºÉÆ¸À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÁV
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸À®Ä PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ªÉÆzÀ® ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ £ÀqÉzÀAxÀ
¢£ÁAPÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ 115£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¥ÀjªÀwð¹zÀ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVgÀÄªÀ°è CAxÀ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÁV ºÉÆ¸À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸À®Ä
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, 1[¥ÀÅgÀ¸À¨sÁ ¥ÀjµÀwÛ£À CxÀªÁ ¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
PË¤ì®gÀÄUÀ¼À]1 ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ G½¢gÀÄªÀ ¨sÁUÀªÀÅ PÉÆ£ÉUÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁVzÀÝ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ
£ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®:
CµÉÖÃ C®èzÉ, ªÉÄÃ®ÌAqÀ ¥ÀgÀAvÀÄPÀzÀ°ègÀÄªÀÅzÁªÀÅzÀÆ, AiÀiÁªÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwUÀ¼À£ÀÄß
CAxÀ ¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄUÀ¼À ¸ÀªÀÄÆºÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ
§zÀ¯Á¬Ä¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ D UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, ºÉÆ¸À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÉÆzÀ® ¸À¨sÉAiÀÄ
¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl ¥ÀÇªÀðzÀ ¢£ÁAPÀzÀªÀgÉUÉ ¥ÀzÀzsÁgÀt ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£ÀgÀÄ
¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ£É £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨sÀwð ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ J®è zÀgÀUÀ¼ÀÄ, vÉjUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼À
¨ÁQUÀ¼À£ÀÄß F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CAxÀ zÀgÀUÀ¼ÀÄ, vÉjUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼À£ÀÄß
«¢ü¸À¯ÁUÀ¢zÁÝUÀÆå ¸ÀºÀ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ 199£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è «¢ü¹zÀ vÉjUÉAiÀÄAvÉ CzÉÃ
jÃwAiÀÄ°è ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, zÀgÀUÀ¼ÀÄ, vÉjUÉUÀ¼ÀÄ, ¦üÃdÄUÀ¼À ¨ÁQUÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀ®Ä PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅ
ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÁV
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À°è F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ AiÀÄxÉÆÃavÀ ªÀåvÁå¸ÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ
ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) (i) ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ CzÀgÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è §gÀÄªÀ ºÉÆ¸À UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è, CxÀªÁ
(ii) 115£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÀÄvÀÄÛ F ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß eÁjUÉ vÀgÀÄªÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ
vÉÆAzÀgÉAiÀÄÄ GzÀã«¹zÀgÉ,
Š¸ÀPÁðgÀªÀÅ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ ÇÀAUÀvÀªÁUÀzÀAvÉ DzÉÃ±À ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ
vÉÆAzÀgÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÁj¸À§ºÀÄzÀÄ.
1
[117. ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ.Š (1) 4£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è£À C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ
PÁgÀt¢AzÀ 2[UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è JgÀqÀÄ CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉaÑ£À
CPÀÌ¥ÀPÀÌzÀ°ègÀÄªÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß]2 ¸ÀAAiÉÆÃf¹ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÉAzÀÄ (F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è
E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÉAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) WÉÆÃ¶¹zÁUÀ, CAxÀ
C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀr¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ (F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ
¢£ÁAPÀªÉAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) 3[F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ eÁjUÉ §gÀÄªÀAvÉ]3 F
PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:Š
1. G¥À¥ÀæPÀgÀt 1 jAzÀ 1AgÀªÀgÉUÉ 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 29-1A-1997 jAzÀ
2. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 1AgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 14-A8-1997jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(J) CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ (F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ
C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÉAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) C¹ÛvÀézÀ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
CAxÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß vÉgÀªÀÅ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀPÁÌV qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀjAzÀ £ÁªÀÄ¤zÉðÃ²¸À®àlÖ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ (F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÄAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) gÀavÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ,
¸ÁzsÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀµÀÄÖªÀÄnÖUÉ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
1
[(¹) ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁÜ¬Ä
¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÁV F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è
G¥À§A¢ü¸À¯ÁzÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(r) ºÁUÉ gÀa¸À¯ÁzÀ ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ, 12, 13, 43 ªÀÄvÀÄÛ 43J
¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀr ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀiÁVgÀ¢zÀÝgÉ
C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ J¯Áè UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀ CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ªÀÄÄAzÀÄªÀj¢gÀÄwÛvÉÆÛÃ D G½zÀ
CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ CxÀªÁ G½zÀ CªÀ¢üAiÀÄÄ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è
¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVgÀÄªÀ°è, C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À°è PÉÆ£ÉAiÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ G½zÀ
CªÀ¢üAiÀÄÄ JA¢UÉ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄwÛvÉÆÛÃ D CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ, ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ;]1
(E) (r) RAqÀzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CªÀ¢ü
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä MAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß (E°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ``¸ÀAAiÉÆÃfvÀ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÄAzÀÄ'' G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è G¥À§A¢ü¸À¯ÁzÀ «zsÁ£ÀzÀ°è
gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(J¥sï) xxx]1
(2) F ¥ÀæPÀgÀtzÀr ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹gÀÄªÁUÀ F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
¸ÁÜ¦vÀªÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀ£ÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ
C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ¤¢üAiÀÄ°è JµÀÄÖ ªÉÆ§®UÀÄ ¤»vÀªÁVzÉAiÉÆÃ
CzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ¤»vÀUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸Á®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À°è JµÀÄÖ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß
ªÀUÁð¬Ä¸À§ºÀÄzÉÆÃ CAxÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CzÀPÉÌ ªÀUÁð¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ GzÀã«¸ÀÄªÀ ¹«¯ï ªÀÄvÀÄÛ
Qæ«Ä£À¯ï ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ, PÀgÁgÀÄUÀ¼ÀÄ, M¥ÀàAzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀAUÀwUÀ½UÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼ÀÄ F ¥ÀæPÀgÀtzÀr
¸ÁÜ¦vÀªÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ªÀiÁrzÀ CxÀªÁ

¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¹zÀ J®è §eÉmï CAzÁdÄUÀ¼À£ÀÄß, ¤zsÀðgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤zsÀðgÀuÉ ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß, ªÀiË®å ¤tðAiÀÄ
CxÀªÁ C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß, ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¸ÁÜ¦vÀªÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
§UÉÎ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ CxÀªÁ ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¸À¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀiÁrzÀ, ºÉÆgÀr¹zÀ, «¢ü¹zÀ CxÀªÁ ¤ÃrzÀ ªÀÄvÀÄÛ
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ eÁjAiÀÄ°èzÀÝ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÃªÀÄPÁw, C¢ü¸ÀÆZÀ£É, £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, vÉjUÉ,
DzÉÃ±À, AiÉÆÃd£É, ¯ÉÊ¸É£ÀÄì, C£ÀÄªÀÄw, ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü CxÀªÁ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄÄ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ, ºÉÆgÀr¹zÀ, «¢ü¹zÀ CxÀªÁ ¤ÃrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÃªÀÄPÁw, C¢ü¸ÀÆZÀ£É,
£ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, vÉjUÉ, DzÉÃ±À, AiÉÆÃd£É, ¯ÉÊ¸É£ÀÄì, C£ÀÄªÀÄw, ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü CxÀªÁ
£ÀªÀÄÆ£É¬ÄAzÀ CzÀ£ÀÄß gÀzÀÄÝUÉÆ½¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀªÀgÉUÉ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ,
ºÉÆgÀr¸À¯ÁVzÉ CxÀªÁ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À
GzÉÆåÃUÀzÀ°ègÀÄªÀ J®è C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀÄ, ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è
gÀa¸À¯ÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀÄ DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV CAxÀ EvÀgÀ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ, CAxÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è
CªÀgÀÄ AiÀiÁªÀ ªÉÃvÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVzÀÝgÉÆÃ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä
ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ ¸ÉÃªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ M¼À¥ÀnÖzÀÝgÉÆÃ CªÀÅUÀ½UÉ M¼À¥ÀnÖgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀ£À ¥ÀÇªÀð ªÀÄAdÆgÁwUÉ M¼À¥ÀlÄÖ ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÉÃªÉUÉ AiÀiÁªÉÇ§â C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£À CªÀ±ÀåPÀvÉ¬Ä®è
CxÀªÁ CªÀ£ÀÄ ¸ÀÆPÀÛ£À®èªÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, CAxÀ C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£À GzÉÆåÃUÀzÀ
¤§AzsÀ£ÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¤ÃqÀÄªÀAvÉ CUÀvÀå¥Àr¸À¯ÁzÀAxÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß DvÀ¤UÉ ¤ÃrzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, D
C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£À ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¸À¢gÀ®Ä ¸ÀPÀëªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÉ
ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¸À¢gÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£ÀÄ AiÀiÁªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è DvÀ£ÀÄ
GzÉÆåÃUÀzÀ°ègÀÄªÀ£ÉÆÃ CzÀgÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃVgÀ¢zÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ ¸ÉÃªÉ¬ÄAzÀ
C£ÀÆfðvÀUÉÆ½¹zÀ ªÉÄÃ¯É vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä CxÀªÁ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîAxÀ gÀeÉ, «±ÁæAwªÉÃvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÀzÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄA¢gÀÄªÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À¯ÁzÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è
EvÀåxÀðzÀ°èzÀÝ J®è ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ, ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV
¸ÀAAiÉÆÃfvÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀUÁð¬Ä¸À¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ªÀÄÄAzÉ
ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(8) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ J®è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ
EvÀåxÀðzÀ°èzÀÝ J®è C¦Ã®ÄUÀ¼ÀÄ, PÁAiÀÄð¸ÁzsÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀµÀÄÖªÀÄnÖUÉ, ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
«¯ÉÃªÁjUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(9) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è EvÀåxÀðzÀ°èzÀÝ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½AzÀ
CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV CxÀªÁ CAxÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À AiÀiÁªÉÇ§â C¢üPÁj¬ÄAzÀ CxÀªÁ CªÀ£À
¥ÀgÀªÁV ºÀÆqÀ¯ÁzÀ J®è ¥Áæ¹PÀÆåµÀ£ïUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ «gÀÄzÀÞªÁV
ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(1A) »A¢£À G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀÄ£ÁßV ªÀiÁqÀÄªÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ

vÉÆAzÀgÉ GzÀã«¹zÀ°è, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¸ÀAzÀ¨sÀðªÀÅ CUÀvÀå¥Àr¹zÀAvÉ gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀ
ªÀÄÆ®PÀ vÉÆAzÀgÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä CzÀPÉÌ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀAxÀ K£À£ÁßzÀgÀÆ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.]1
1
[118. ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ «¨sÀd£ÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄ.Š (1) ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwAiÀÄ°è
M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀÅ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è
¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ ºÉÆÃVgÀÄªÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ 4£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è£À C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ
PÁgÀt¢AzÁV JgÀqÀÄ CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉaÑ£À ºÉÆ¸À ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÁßV gÀa¸À¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ
WÉÆÃ¶¹gÀÄªÁUÀ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, CAxÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀr¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
(F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀªÉAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) eÁjUÉ §gÀÄªÀAvÉ
F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:Š
(J) CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è gÀa¸À®àlÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ (E°è E£ÀÄß
ªÀÄÄAzÉ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÄAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) C¹ÛvÀézÀ°ègÀÄªÀÅzÀÄ
¤AvÀÄºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß vÉgÀªÀÅ
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) ºÉÆ¸À ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ½UÁV, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀÄ £ÁªÀÄ¤zÉðÃ²¹zÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ (F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÉAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) gÀavÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ,
PÁAiÀÄð¸ÁzsÀåŠ ªÁUÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ, C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÁVgÀÄªÀ
ªÀåQÛUÀ¼ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è AiÀiÁgÉÃ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ EgÀ¢zÀÝgÉ, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄµÀ£ÀgÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J®è C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀAxÀ ªÀÄvÀÄÛ J®è PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß (E°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ
DqÀ½vÀUÁgÀ£ÉAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ DzÀgÉ DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ½UÉ «ÄÃgÀzÀ
CªÀ¢üUÉ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ;
(¹) ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁÜ¬Ä
¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ wAUÀ½£ÉÆ¼ÀUÉ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀr
G¥À§A¢ü¸À¯ÁzÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(r) ºÁUÉ gÀa¸À¯ÁzÀ ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ 12, 13, 43 ªÀÄvÀÄÛ
43J ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ C¹ÛvÀézÀ°ègÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è vÀªÀÄä ºÀÄzÉÝAiÀÄ G½zÀ
CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(E) (©) CxÀªÁ (r) RAqÀzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü CxÀªÁ DqÀ½vÀUÁgÀ£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ
ªÉÆzÀ®Ä ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ºÉÆ¸À ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ½UÁV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À£ÀÄß (E°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ
ºÉÆ¸À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÉAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è G¥À§A¢ü¸À¯ÁzÀ «zsÁ£ÀzÀ°è
gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(2) F ¥ÀæPÀgÀtzÀr ºÉÆ¸À ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß WÉÆÃ¶¹gÀÄªÁUÀ F ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è
¸ÁÜ¦vÀªÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è CxÀªÁ £ÉÃªÀÄPÀUÉÆAqÀ DqÀ½vÀUÁgÀ£À°è qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀ£ÀÄ
DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
¤¢üAiÀÄ°è JµÀÄÖ ªÉÆ§®UÀÄ ¤»vÀªÁVzÉAiÉÆÃ CzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ¤»vÀUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
¸Á®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À°è JµÀÄÖ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ªÀUÁð¬Ä¸À§ºÀÄzÉÆÃ CAxÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß
ªÀUÁð¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ºÉÆ¸À ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼ÉA§ÄzÁV WÉÆÃ¶¸À®àlÖAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ
¸ÀA§AzÀ¥ÀlÖAvÉ GzÀã«¸ÀÄªÀ ¹«¯ï ªÀÄvÀÄÛ Qæ«Ä£À¯ï ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ, PÀgÁgÀÄUÀ¼ÀÄ, M¥ÀàAzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
«µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀAUÀwUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ

ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼ÀÄ qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ F ¥ÀæPÀgÀtzÀr
gÀavÀªÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è CxÀªÁ £ÉÃªÀÄPÀUÉÆAqÀ DqÀ½vÀUÁgÀ£À°è ¤»vÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀiÁrzÀ CxÀªÁ
¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¹zÀ J®è §eÉmï CAzÁdÄUÀ¼À£ÀÄß, ¤zsÀðgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤zsÀðgÀuÉ ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß, ªÀiË®å ¤tðAiÀÄ
CxÀªÁ C¼ÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆ¸À ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¸ÁÜ¦vÀªÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À §UÉÎ
qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ CxÀªÁ
¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¸À¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀiÁrzÀ, ºÉÆgÀr¹zÀ, «¢ü¹zÀ CxÀªÁ ¤ÃrzÀ ªÀÄvÀÄÛ
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ eÁjAiÀÄ°èzÀÝ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÃªÀÄPÁw, C¢ü¸ÀÆZÀ£É, £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, vÉjUÉ,
DzÉÃ±À, AiÉÆÃd£É, ¯ÉÊ¸É£ÀÄì, C£ÀÄªÀÄw, ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü CxÀªÁ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄÄ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ, ºÉÆgÀr¹zÀ, «¢ü¹zÀ CxÀªÁ ¤ÃrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÃªÀÄPÁw, C¢ü¸ÀÆZÀ£É,
£ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, vÉjUÉ, DzÉÃ±À, AiÉÆÃd£É, ¯ÉÊ¸À£ÀÄì, C£ÀÄªÀÄw, ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü CxÀªÁ
£ÀªÀÄÆ£É¬ÄAzÀ CzÀ£ÀÄß gÀzÀÄÝUÉÆ½¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀªÀgÉUÉ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ºÉÆ¸À ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀÄ
DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤zÉðÃ¹¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ, ºÉÆgÀr¸À¯ÁVzÉ CxÀªÁ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ
(6) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAvÁAiÀÄwAiÀÄ
GzÉÆåÃUÀzÀ°ègÀÄªÀ J®è C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀÄ qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ
¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ºÉÆ¸À ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è gÀa¸À¯ÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀÄ DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV CAxÀ EvÀgÀ
G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ, CAxÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è CªÀgÀÄ AiÀiÁªÀ ªÉÃvÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
¨sÀvÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVzÀÝgÉÆÃ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ
¸ÉÃªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ M¼À¥ÀnÖzÀÝgÉÆÃ CªÀÅUÀ½UÉ M¼À¥ÀnÖgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀ ¥ÀÇªÀð ¥ÀAdÆgÁwUÉ M¼À¥ÀlÄÖ ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,
DqÀ½vÀUÁgÀ£ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ºÉÆ¸À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ, ºÉÆ¸À ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ
¸ÀA§AzsÀzÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÉÃªÉUÉ AiÀiÁªÉÇ§â C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£À CªÀ±ÀåPÀvÉ¬Ä®è CxÀªÁ
CªÀ£ÀÄ ¸ÀÆPÀÛ£À®èªÉAzÀÄ CzÀÄ CxÀªÁ CªÀ£ÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, CAxÀ C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£À
GzÉÆåÃUÀzÀ ¤§AzsÀ£ÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¤ÃqÀÄªÀAvÉ CUÀvÀå¥Àr¸À¯ÁzÀAxÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß DvÀ¤UÉ ¤ÃrzÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ, D C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£À ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À¢gÀ®Ä ¸ÀPÀëªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ
¸ÀPÀëªÀÄ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÉ ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À¢gÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£ÀÄ
AiÀiÁªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è DvÀ£ÀÄ GzÉÆåÃUÀzÀ°ègÀÄªÀ£ÉÆÃ D UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
C¹ÛvÀézÀ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃVgÀ¢zÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ ¸ÉÃªÉ¬ÄAzÀ C£ÀÆfðvÀUÉÆ½¹zÀ ªÉÄÃ¯É
¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼Àè®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîAxÀ gÀeÉ, «¸ÁæAw ªÉÃvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀzÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄA¢gÀÄªÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À¯ÁzÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è
EvÀåxÀðzÀ°èzÀÝ J®è ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ, ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ DqÀ½vÀUÁgÀ¤UÉ CxÀªÁ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ºÉÆ¸À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ
¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ªÀUÁð¬Ä¸À¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ªÀÄÄAzÉ ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ
(8) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ
EvÀåxÀðzÀ°èzÀÝ J®è C¦Ã®ÄUÀ¼ÀÄ, PÁAiÀÄð¸ÁzsÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀµÀÄÖªÀÄnÖUÉ, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄµÀ£ÀgÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ DqÀ½vÀUÁgÀ£ÀÄ CxÀªÁ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ºÉÆ¸À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ «¯ÉÃªÁjUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(9) ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è EvÀåxÀðzÀ°èzÀÝ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ

CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ºÀÆqÀ¯ÁzÀ J®è ¥Áæ¹PÀÆåµÀ£ïUÀ¼À£ÀÄß qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄµÀ£ÀgÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ
¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½AzÀ CxÀªÁ DqÀ½vÀUÁgÀ¤AzÀ CxÀªÁ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ºÉÆ¸À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(10) »A¢£À G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀÄ£ÁßV ªÀiÁqÀÄªÀ°è, AiÀiÁªÀÅzÉÃ
vÉÆAzÀgÉ GzÀã«¹zÀ°è, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¸ÀAzÀ¨sÀðªÀÅ CUÀvÀå¥Àr¹zÀAvÉ gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀ
ªÀÄÆ®PÀ vÉÆAzÀgÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä CzÀPÉÌ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀAxÀ K£À£ÁßzÀgÀÆ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.]1
1. G¥À¥ÀæPÀgÀt 1 jAzÀ 1AgÀªÀgÉUÉ 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997 jAzÀ
CzsÁåAiÀÄ VII
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ gÀZÀ£É
119. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¤UÀªÀÄ£À.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèQUÉ, F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ G¥À§A¢ü¹zÀAvÉ ºÉÆgÀvÀÄ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À
CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ 1[aPÀÌ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è]1 ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁzÀ CxÀªÁ ¥ËgÀ¤UÀªÀÄ, 1[¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ PÉÊUÁjPÁ G¥ÀŠ£ÀUÀgÀzÀ]1 ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ CrAiÀÄ°è EgÀÄªÀ vÁ®ÆQ£À CAxÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ ErÃ vÁ®ÆèQ£À ªÉÄÃ¯É C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ MAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÁ®ÆèQ¤AzÀ ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹zÀ ¨sÁUÀzÀ°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è CzÀgÀ PÀbÉÃjAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è CzÀgÀ ¤AiÀÄAvÀæt
CxÀªÁ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ, 2[D¸ÀàvÉæUÀ¼ÀÄ]2 ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ªÉÄÃ¯É CzÀgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ``................vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw'' JA§ ºÉ¸Àj£À ¤UÀ«ÄvÀ

¤PÁAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, CzÀÄ ±Á±ÀévÀ GvÀÛgÁ¢üPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÉÆºÀgÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ, ªÀÄvÀÄÛ F
C¢ü¤AiÀÄ«Äw CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ C¢ü¤AiÀÄ«ÄwAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è
«¢ü¸À¯ÁzÀAxÀ ¤¨sÀðAzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, CzÀgÀ ¤UÀ«ÄvÀ ºÉ¸Àj£À°è zÁªÉ ºÀÆqÀÄªÀ CxÀªÁ zÁªÉUÉ
UÀÄjAiÀiÁUÀÄªÀ, CzÀÄ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ DUÀ° CxÀªÁ CzÀgÀ
ºÉÆgÀUÉÃ DUÀ° ZÀgÀ CxÀªÁ ¹ÜgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß Dfð¸ÀÄªÀ, zsÁgÀt ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÁðªÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀ,
PÀgÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVgÀÄªÀAxÀ GzÉÝÃ±ÀPÉÌ CªÀ±Àå, ¸Àj, CxÀªÁ «»vÀªÁzÀ
J®è PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀÅ CzÀgÀ°è ¤»vÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
120. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw gÀZÀ£É.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,Š
(i) 121£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¤zsÀðj¹gÀÄªÀAvÉ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß;
(ii) AiÀiÁªÀ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÁ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå «zsÁ£À¸À¨sÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼ÀÄ vÁ®ÆèQ£À
M¼ÀUÉ EzÀÝ vÁ®ÆèPÀ£ÀÄß ¥ÀÇwð CxÀªÁ ¨sÁUÀ±ÀB ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄvÁÛgÉÆÃ D ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß;
(iii) vÁ®ÆèQ£À°è ªÀÄvÀzÁgÀgÁV £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀªÁVgÀÄªÀ gÁdå ¸À¨sÁ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå «zsÁ£À
¥ÀjµÀwÛ£À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ; ªÀÄvÀÄÛ
(iv) [vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ]1 aÃn JvÀÄÛªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤zsÀðj¸ÀÄªÀAvÉ, MAzÀÄ
1
ªÀµÀðzÀ CªÀ¢üUÉ, ¸ÀgÀ¢AiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ vÁ®ÆèQ£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼À

¸ÀASÉåAiÀÄ LzÀ£ÉAiÀÄ MAzÀgÀµÀÄÖ, 2[F ¥ÉÊQ M§âgÀÄ ªÀÄ»¼É EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
eÁwUÀ½AzÀ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½AzÀ M¨ÉÆâ§âgÀAvÉ]2 CzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼À£ÀÄß,
ŠM¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, F RAqÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ M§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVzÀÝ CzsÀåPÀë£ÀÄ, CzsÀåPÀë£ÁV vÀ£Àß C¢üPÁgÀ CªÀ¢üAiÀÄ G½PÉ
CªÀ¢üAiÀÄ°è JgÀqÀ£É CªÀ¢üUÉ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁUÀ®Ä CºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
1
[(2) (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ (ii), (iii) ªÀÄvÀÄÛ (iv) RAqÀUÀ¼À°è G¯ÉèÃT¸À¯ÁzÀ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉAiÀÄ, gÁdå
«zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ, gÁdå ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀÄ,
138£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀr CzsÀåPÀëgÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀÄªÀ CxÀªÁ 14A£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ (3)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀr C«±Áé¸À ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV PÀgÉzÀ «±ÉÃµÀ
¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, vÁ®ÆPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ¸À¨sÉUÀ¼À ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸À®Ä
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄvÀ ¤ÃqÀ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(3) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è CxÀªÁ 121, 122 ªÀÄvÀÄÛ 123£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ ¸ÀPÁðgÀzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, ZÀÄ£Á¬Ä¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ CUÀvÀå¥Àr¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ JgÀqÀgÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁVgÀÄªÀ°è
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV gÀa¸À¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ
121. ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ.Š vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ, 1[gÁdå
ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀ¢AzÀ]1 PÁ®PÁ®PÉÌ C¢ü¸ÀÆa¸À¯ÁUÀÄªÀ vÁ®ÆèQ£À ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½AzÀ,
vÁ®ÆèQ£À 2[¥Àæw ºÀ£ÉßgÀqÀÄ ¸Á«gÀzÀ LzÀÄ£ÀÆgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¸Á«gÀ F £ÀqÀÄªÀt d£À¸ÀASÉåUÉ]2
CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀPÉÌ M§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀAvÉ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, MAzÀÄ ®PÀëQÌAvÀ ºÉaÑ®èzÀ d£À¸ÀASÉå EgÀÄªÀ vÁ®ÆèPÀÄUÀ½UÉ PÀ¤µÀ× ºÀ£ÉÆßAzÀÄ ªÀÄA¢
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
122. ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ dUÀtwAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À §UÉÎ ¤zsÀðgÀuÉ.Š ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
d£ÀUÀtwAiÀÄ CAQ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ ªÉÄÃ¯É vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß, D d£ÀUÀtwAiÀÄ°è RavÀ ¥Àr¹PÉÆAqÀAvÉ vÁ®ÆèQ£À d£À¸ÀASÉåAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É
1 2
[ [gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]2 ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:]1
¥ÀgÀAvÀÄ, »AzÉ ºÉÃ½zÀAvÉ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ ¤zsÀðgÀuÉAiÀÄÄ, DUÀ C¢üPÁgÀzÀ°èzÀÝ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ
¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄÄ, ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DV£À gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨Á¢ü¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
123. ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À «Æ¸À¯Áw.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è,Š
(J) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÁV, ªÀÄvÀÄÛ
(©) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÁV ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß 1[2[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]2
«Æ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1 ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ «Æ¸À°j¸À¯ÁzÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ, vÁ®ÆèQ£À°è£À C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À
CxÀªÁ vÁ®ÆèQ£À°è£À C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ, vÁ®ÆèQ£À MlÄÖ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ
C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°ègÀÄªÀÅzÉÆÃ DzÀµÀÄÖªÀÄnÖUÉ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è £ÉÃgÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
vÀÄA§§ºÀÄzÁzÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è CzÉÃ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°ègÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
1. 1995gÀÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 1AgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 13-A1-1995jAzÀ ©lÄÖ©qÀ¯ÁVzÉ.
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, ¥Àæw vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ
¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÁV PÀ¤µÀ× MAzÉÆAzÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1. 2AAAzÀÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 25-A4-2AAAjAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(2) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è£À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ªÀÄÆgÀ£ÉÃ MAzÀgÀµÀÄÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
»AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ 1[2[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]2 «Æ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1: 3[DzÀgÉ
F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÁV ºÁUÉ ¤zsÀðj¹ «ÄÃ¸À°j¹zÀ MlÄÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À
¸ÀASÉåAiÀÄÄ, (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÁV
ªÀÄvÀÄÛ F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÁV «ÄÃ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°èAiÀÄ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉå ±ÉÃPÀqÁ LªÀvÀÛ£ÀÄß, «ÄÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]3
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, F G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è «ÄÃ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ¥ÉÊQ CAxÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è
±ÉÃPÀqÁ JA§vÀÛgÀµÀÄÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß `J' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ 2[3[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]3
«Æ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]2 ªÀÄvÀÄÛ G½zÀ ±ÉÃPÀqÁ E¥ÀàvÀÛgÀµÀÄÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß `©' ¥Àª
æ ÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ 2[3[gÁdå
3 2 1
ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ] «Æ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.] ]
1. 1995gÀÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 1AgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 13-A1-1995jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(3) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ
ªÀUÀðUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ «Æ¸À°j¸À¯ÁzÀ ºÁUÀÆ «Æ¸À°j¸ÀzÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À 3[±ÉÃPÀqÁ
LªÀvÀÛgÀµÀÖPÉÌ]3 PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼ÀÄß ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ 4[MmÁÖgÉAiÀiÁV CzsÀðzÀµÀÄÖ ¥Àj«ÄwUÉ M¼À¥ÀlÄÖ
ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉåUÉ ¥ÀÆuÁðAPÀUÉÆ½¹zÀµÀÄÖ]4 1[2[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]2 «Æ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1
¥ÀgÀAvÀÄ, (1) (2) ªÀÄvÀÄÛ (3)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À ªÉÄÃgÉUÉ «Æ¸À°j¸À¯ÁzÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß vÁ®ÆèQ£À°è£À
««zsÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ¸ÀgÀ¢AiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ºÀAZÀvÀPÀÌzÀÄÝ 4[CAxÀ ¸ÀgÀ¢AiÀÄÄ ºÀvÀÄÛ ªÀµÀðUÀ¼À
CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ]4:
CµÉÖÃ C®èzÉ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è CqÀPÀªÁVgÀÄªÀÅzÁªÀÅzÀÆ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è AiÀiÁjUÁV
¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «Æ¸À°j¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ, D C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
»AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ£ÀÄß CAxÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è «Æ¸À®Ä Ej¸ÀzÉÃ EgÀÄªÀ
¸ÁÜ£ÀUÀ½UÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¤®ÄèªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
3. 2A10gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 24gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 23-A7-2A10jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
1
124. ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À ¹ÃªÀiÁ ¤tðAiÀÄ.Š [gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]1
C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ,÷Š
(J) CAxÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀVgÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß, 121£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
ZÀÄ£Á¬Ä¸À¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåUÀ£ÀÄUÀÄtªÁV KPÀ¸ÀzÀ¸Àå ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼ÁV
«AUÀr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(¹) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ, »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ
¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «Æ¸À°j¹gÀÄªÀAxÀ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À£ÀÄß
¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
125. ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ºÀPÀÄÌ.Š (1) MAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è vÀ£Àß
ºÉ¸ÀgÀÄ EgÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄÆ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ EvÀgÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, ªÀÄvÀzÁgÀgÀ
¥ÀnÖAiÀÄÄ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÁUÀ D ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ°è £ÀqÉAiÀÄÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀ
¤ÃqÀ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ºÉ¸ÀgÀÄ EgÀ¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀ ªÀåQÛAiÀÄÆ
CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀ ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è£À ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ZÀÄ£ÁªÀuÁ
PÉëÃvÀæUÀ¼À°è CxÀªÁ CzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ°è MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¨Áj ªÀÄvÀ ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÝ®è ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£ÀÄ
ºÁUÉ ªÀiÁrzÀgÉ CªÀ£À J®è ªÀÄvÀUÀ¼ÀÄ C¹AzsÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(3) ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ
¥ÀnÖAiÀÄ°è vÀ£Àß ºÉ¸ÀgÀÄ EgÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄ PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ PÀqÁØAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
DzÁUÀÆå, (4)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ¸ÀÆa¹zÀAvÉ DvÀ£ÀÄ vÀ£Àß ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ¸Àà¢üð¹gÀÄªÀ
C¨sÀåyðUÀ¼À ¥ÀgÀªÁV ¤ÃqÀzÉAiÉÄÃ ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä ¸ÀévÀAvÀæ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
126. ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖ.Š (1) (2)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ
CAxÀ ¨sÁUÀPÉÌ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄÄ CAxÀ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÁV £ÁªÀÄ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß
¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌVgÀÄªÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ
ªÀÄÄAZÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÀªÀÄÆ¢£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ
wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄÄ, ¸ÁÜ£À §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄÄ CxÀªÁ ©lÄÖ©nÖgÀÄªÀÅzÀÄ F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CAxÀ
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ ¨sÁUÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
1
[(3) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÀºÀ²Ã¯ÁÝgÀ£ÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÁuÁ PÉëÃvÀæPÁÌV
ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄ«Ä¸À¯ÁzÀ jÃwAiÀÄ°è vÀAiÀiÁj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CAxÀ ¥ÀnÖAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀ£ÀÄß ElÄÖPÉÆAqÀÄ §gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
127. C¨sÀåyðAiÀÄ CºÀðvÉUÀ¼ÀÄ.Š (1) M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è£À MAzÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß
vÀÄA§®Ä DAiÉÄÌAiÀiÁUÀ®Ä vÁ®ÆèQ£À°è vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°è EgÀÄªÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ
¥ÀnÖAiÀÄ°è DvÀ£À ºÉ¸ÀgÀÄ EzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ CºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÉ CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ CxÀªÁ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ CxÀªÁ
ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV «Æ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è, CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, D eÁwUÀ¼À CxÀªÁ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À
CxÀªÁ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀåQÛ CxÀªÁ ªÀÄ»¼ÉAiÀiÁVzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è£À ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß
vÀÄA§®Ä ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæ¢AzÀ DAiÉÄÌUÉÆ¼Àî®Ä CºÀð£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
128. ¸ÀzÀ¸Àå£ÁUÀ®Ä C£ÀºÀðvÉ.Š (1) M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀ®Ä,Š
(J) gÁdå «zsÁ£À ªÀÄAqÀ®PÉÌ £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤¤AzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è C£ÀºÀð£ÁVzÀÝgÉ:
¥ÀgÀAvÀÄ, AiÀiÁªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ CªÀ£ÀÄ E¥ÀàvÉÆÛAzÀÄ ªÀµÀð ªÀAiÀÄ¹ì£ÀªÀ£ÁVzÀÝgÉ, CªÀ£ÀÄ
E¥ÀàvÉÛÊzÀÄ ªÀµÀð ªÀAiÀÄ¹ìVAvÀ PÀrªÉÄ ªÀAiÀÄ¹ì£ÀªÀ£ÉA§ PÁgÀtPÁÌV C£ÀºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è;
(©) CªÀ£ÀÄ, 1987gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼À (¥ÀPÁëAvÀgÀ ¤µÉÃzsÀ) C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è
C£ÀºÀð£ÁVzÀÝgÉ; CxÀªÁ
(¹) 1965gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¨ÁÌj C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ (1966gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢¤AiÀÄªÀÄ 21) CrAiÀÄ°è£À
C¥ÀgÁzsÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è Qæ«Ä£À¯ï £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄªÀÅ CªÀ¤UÉ ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÀÄ «ÆjzÀ
CªÀ¢üAiÀÄ PÁgÀªÁ¸ÀzÀ ²PÉëAiÀÄ£ÀÄß «¢ü¹zÀÝgÉ, CAxÀ ²PÉëAiÀÄ£ÀÄß D vÀgÀÄªÁAiÀÄ,
ªÀåwjPÀÛUÉÆ½¹gÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ gÀzÀÄÝUÉÆ½¹gÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß ªÀÄ¤ß¹®è¢zÀÝ°è;
CxÀªÁ
(r) 1973gÀ zÀAqÀ ¥ÀæQæAiÀiÁ ¸ÀA»vÉAiÀÄ (PÉÃAzÁæ¢ü¤AiÀÄªÀÄ 1974gÀ 2) 11A£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
ºÀÆrzÀ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À°è D ¸ÀA»vÉAiÀÄ 117£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è CªÀ£À «gÀÄzÀÞ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß
ªÀiÁrzÀÝgÉ, CAxÀ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß vÀgÀÄªÁAiÀÄ ªÀåwjPÀÛUÉÆ½¹gÀ¢zÀÝgÉ, CxÀªÁ gÀzÀÄÝUÉÆ½¹gÀ¢zÀÝgÉ;
CxÀªÁ
(E) CªÀ£À£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ C¢üÃ£ÀzÀ ¸ÉÃªÉ¬ÄAzÀ ªÀeÁ ªÀiÁrzÀÝgÉ; CxÀªÁ
(J¥sï) °ÃUÀ¯ï CxÀªÁ ªÉÄrPÀ¯ï ¥ÁæQÖÃ±À£Àgï CxÀªÁ ZÁlðgïØ CPËAmÉAmï DVzÀÄÝ, ¸ÀPÀëªÀÄ
¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CªÀ£À£ÀÄß ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ vÉUÉzÀÄºÁQzÀÝgÉ CxÀªÁ
CªÀiÁ£ÀwÛ£À°ènÖzÀÝgÉ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è£À C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ CAxÀ CªÀiÁ£ÀwÛ£À CªÀ¢üAiÀÄ°è
eÁjAiÀÄ°èzÀÝgÉ; CxÀªÁ
(f) CªÀ£À£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé¢AzÀ vÉUÉzÀÄºÁQzÀÝgÉ; CxÀªÁ
(ºÉZï) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹gÀÄªÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ D ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀªÀ£À£ÀÄß CºÀðUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®èªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¹gÀÄªÀAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹,
¨sÁgÀvÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ CxÀªÁ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ
¤AiÀÄAvÀætPÉÆÌ¼À¥ÀlÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ CrAiÀÄ°è
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß CªÀ£ÀÄ ºÉÆA¢zÀÝgÉ; CxÀªÁ
«ªÀgÀuÉ.Š F RAqÀzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, CªÀ£ÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁVgÀÄªÀ
PÁgÀtªÀiÁvÀæ¢AzÀ¯ÉÃ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ£ÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è;
(L) EzÀgÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀAvÉ ºÉÆgÀvÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ°è CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÆA¢UÉ CxÀªÁ
CzÀgÀ C¢üÃ£ÀzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ªÀiÁrPÉÆAqÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÀgÁgÀÄ CxÀªÁ GzÉÆåÃUÀzÀ°è ¥ÀævÀåPÀëªÁV CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Á®Ä CxÀªÁ
»vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉ 1[CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀgÀªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ
PÁªÀÄUÁj CxÀªÁ PÀgÁgÀ£ÀÄß CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀÇgÉÊ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀgÁgÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ°è CxÀªÁ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ°è DvÀ£ÀÄ
¥ÀævÀåPÀëªÁV CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV vÁ£ÁVAiÉÄÃ DUÀ° CxÀªÁ vÀ£Àß KeÉAmï CxÀªÁ ¥Á®ÄzÁgÀ
CxÀªÁ £ËPÀgÀ£À ªÀÄÆ®PÀªÁVAiÉÄÃ DUÀ° vÉÆqÀVzÀÝgÉ;]1 CxÀªÁ
1
[(eÉ) DvÀ£ÀÄ vÀ£Àß PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁÌV ±ËZÀUÀøºÀªÀ£ÀÄß, MzÀV¹gÀ¢zÀÝgÉ:
2
[¥ÀgÀAvÀÄ, F RAqÀzÀ°è EgÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÆ, M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ vÀ£Àß GªÉÄÃzÀÄªÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß
¸À°è¸ÀÄªÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è M§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV vÀ£Àß ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
MAzÀÄ ªÀµÀðzÉÆ¼ÀUÉ, vÀ£Àß PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁÌV ±ËZÀ UÀøºÀªÀ£ÀÄß
¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÁV MAzÀÄ ªÀÄÄZÀÑ½PÉAiÀÄ£ÀÄß §gÉzÀÄPÉÆnÖzÀÝgÉ ºÁUÀÆ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CAxÀ
ªÀÄÄZÀÑ½PÉAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¥Á°¹zÀgÉ, CªÀ¤UÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è;]2]1
1.2003gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
2.2000zÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 25-A4-2AAA¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
1
[(eÉ-1) CªÀ£ÀÄ, 3A8¹ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è C£ÀºÀð£ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ]1
1. 2003gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3¢AzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
1
[(PÉ)]1 vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀgÀªÁV ªÉÃvÀ£À ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ °ÃUÀ¯ï ¥ÁæQÖÃµÀ£Àgï DV
¤AiÉÆÃfvÀ£ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ «gÀÄzÀÞ °ÃUÀ¯ï ¥ÁæQÖÃµÀ£Àgï DV
GzÉÆåÃUÀªÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¹zÀÝgÉ,
ŠC£ÀºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ¸ÀASÉå ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
¥ÀgÀAvÀÄ,Š
(J) (r) RAqÀzÀ°è£À C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ, ¨sÀzÀævÉAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä ªÀåQÛUÉ DzÉÃ²¹zÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.
(©) (¹), (E) CxÀªÁ (J¥sï) RAqÀUÀ¼À°è£À, C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ, CAxÀ ²PÉëAiÀÄ CxÀªÁ ªÀeÁ
ªÀiÁrgÀÄªÀ CxÀªÁ ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ vÉUÉzÀÄºÁQgÀÄªÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ
eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.
(¹) (f) RAqÀzÀ°ègÀÄªÀ C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ, ºÁUÉ vÉUÉzÀÄºÁQzÀ ¢£ÁAPÀzÀ¢AzÀ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.
1
[(¹¹) (eÉ-1) RAqÀzÀ°èAiÀÄ C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ 308¹ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ
DzÉÃ±ÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¥ÀæªÀvÀð£ÉAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ
¤AvÀÄºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1. 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3¢AzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(r) (L) RAqÀzÀ°è£À C£ÀºÀðvÉUÉ, ªÀåQÛAiÀÄÄ CªÀ£ÀÄ,Š
(i) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÆA¢UÉ PÀgÁgÀÄ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ CxÀªÁ CzÀjAzÀ CxÀªÁ
CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ¤AiÉÆÃfvÀªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ eÁ¬ÄAmï ¸ÁÖPï PÀA¥À¤AiÀÄ°è µÉÃgÀÄ
CxÀªÁ 196AgÀ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À £ÉÆÃAzÀtÂ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ (PÀ£ÁðlPÀ
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 196AgÀ 17) CrAiÀÄ°è £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀAWÀzÀ°è
CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ µÉÃgÀ£ÀÄß CxÀªÁ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀ; CxÀªÁ
(ii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ eÁ»ÃgÁvÀ£ÀÄß
¥ÀæPÀn¹gÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀøvÀÛ ¥ÀwæPÉAiÀÄ°è µÉÃgÀÄ CxÀªÁ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀ; CxÀªÁ
(iii) r¨ÉAZÀgÀÄ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀgÀ
¥ÀgÀªÁV JwÛzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸Á®zÀ°è CxÀªÁ C£ÀåxÁ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀnÖgÀÄªÀ,
1
[(2) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV DAiÉÄÌAiÀiÁVgÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉAiÀÄ, gÁdå ¸À¨sÉAiÀÄ,
gÁdå «zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ CxÀªÁ gÁdå «zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁzÀgÉ CxÀªÁ
ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì®gï CxÀªÁ ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PÁ¥ÉÇðgÉÃµÀ¤ß£À CxÀªÁ ¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
PË¤ì®gÀ£ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ PË¤ì®gÀ£ÁzÀgÉ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¸ÀzÀ¸Àå£ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁzÀgÉ, 133£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¢ü¸ÀÆa¹zÀ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢£ÀUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉÆAqÁUÀ CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉAiÀÄ,
gÁdå ¸À¨sÉAiÀÄ, gÁdå «zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ CxÀªÁ gÁdå«zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À ¸ÀzÀ¸Àå CxÀªÁ ªÀÄÄ¤ì¥À¯ï PË¤ì®gï
CxÀªÁ ªÀÄÄ¤ì¥À¯ï PÁ¥ÉÇðgÉÃµÀ¤ß£À PË¤ì®gï, ¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PË¤ì®gï CxÀªÁ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÁV, CªÀ£ÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉAiÀÄ, gÁdå ¸À¨sÉAiÀÄ, gÁdå «zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ,
gÁdå «zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À, ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PË¤ì°£À, ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PÁ¥ÉÇðgÉÃµÀ¤ß£À, ¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ,
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ vÀ£Àß ¸ÁÜ£ÀPÉÌ ªÉÆzÀ¯ÉÃ gÁfÃ£ÁªÉÄ ¸À°è¹gÀ¢zÀÝgÉ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è CªÀ£À ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1

129. ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁUÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) vÁ®èÆPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ,Š
(J) 128£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ C£ÀºÀðvÉUÀ½UÉÆ¼ÀUÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ
M¼ÀUÁzÀgÉ; CxÀªÁ
(©) 128£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1) £ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ ¥ÀgÀAvÀÄPÀzÀ (r) RAqÀzÀ (i)£ÉÃ CxÀªÁ (ii)£ÉÃ
G¥ÀRAqÀzÀ°è «ªÀj¹zÀAvÉ, CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ µÉÃgÀÄ CxÀªÁ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß CªÀ£ÀÄ
¥ÀævÀåPÀëªÁV CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV ºÉÆA¢gÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ ZÀZÉðAiÀÄ°è
¸ÀzÀ¸Àå£ÁV ªÀÄvÀ ¤ÃrzÀgÉ CxÀªÁ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(¹) 141£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (2) £ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ (f) RAqÀzÀ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß G®èAX¹
AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ ZÀZÉðAiÀÄ°è ªÀÄvÀ ¤ÃrzÀgÉ CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(r) ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀ CªÀ£ÀÄ, DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄ «ÆgÀzÀ UÉÊgÀÄ ºÁdjUÁV CªÀ¤UÉ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C£ÀÄªÀÄw ¤ÃrzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
ªÀÄÆgÀPÀÆÌ «ÆgÀzÀ C£ÀÄPÀæªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉUÀ½UÉ UÉÊgÀÄ ºÁdgÁzÀgÉ 1[xxx]1
1. 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3jAzÀ ©lÄÖ©qÀ¯ÁVzÉ..
ŠCªÀ£À ¸ÁÜ£ÀªÀÅ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ SÁ°AiÀiÁVzÉAiÉÄAzÀÄ CxÀªÁ SÁ°AiÀiÁVgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, (r) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è UÉÊgÀÄºÁdgÁUÀ®Ä C£ÀÄªÀÄwUÁV vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÉ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ
CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹gÀÄªÀ°è ªÀÄvÀÄÛ D CfðAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ wAUÀ½£À CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ D CfðAiÀÄ §UÉÎ CzÀgÀ wÃªÀiÁð£ÀªÀ£ÀÄß CfðzÁgÀ¤UÉ w½¸À®Ä vÀ¦àzÀ°è, PÉÆÃjPÉÆAqÀ
C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀÄAdÆgÁärgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) 1[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]1 vÀ£ÀUÉ ¸À°è¹zÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ
ªÀåQÛUÉ CºÀªÁ®Ä ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä AiÀÄÄPÀÛ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀåQÛAiÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀÅ
SÁ°AiÀiÁVzÉAiÉÄÃ CxÀªÁ SÁ°AiÀiÁVgÀÄªÀÅzÉÃ JA§ §UÉÎ WÉÆÃ¶¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
130. ªÀÄvÀ ¤ÃqÀÄªÀ «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÁV ¥ÀæQæAiÉÄ.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÄ, JµÀÄÖ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀ¨ÉÃPÁVzÉAiÉÆÃ CµÀÄÖ ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ. AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÄ,
AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¨sÀåyðUÉ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(2J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀrAiÀÄ°è gÀa¸À¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ,
¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ «zsÁ£ÀzÀ°è, ªÀÄvÀzÁ£À AiÀÄAvÀæUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è
«ªÀgÀuÉ: F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, ``ªÀÄvÀzÁ£À AiÀÄAvÀæ’’ JAzÀgÉ, ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ
CxÀªÁ zÁR°¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ §¼À¸À¯ÁUÀÄªÀ, «zÀÄå£Áä£À «zsÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀªÁUÀ° CxÀªÁ C£ÀåxÁ, PÁAiÀÄð
¤ªÀð»¸ÀÄªÀ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ AiÀÄAvÀæ CxÀªÁ ¸À®PÀgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀrAiÀÄ°è
gÀa¸À¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À°è ªÀÄvÀ¥ÉnÖUÉ CxÀªÁ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¯ÉèÃRªÀÅ, C£ÀåxÁ
ªÀÄvÀAiÀÄAvÀæPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ G¯ÉèÃRªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉA§ÄzÁV CxÉÊð¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ.] 1
1. 2A10gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 24gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 23-A7-2A10jAzÀ ¸ÉÃj¸ÀÀ¯ÁVzÉ.
(3) 26, 27, 28, 29, 3A, 31, 1[31J, 31©,]1 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38 ,39, ªÀÄvÀÄÛ 4A£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ½UÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀAvÉAiÉÄÃ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ½UÉ ¸À§A¢ü¹zÀAvÉAiÀÄÆ C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.

131. KPÀPÁ®zÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀézÀ ¤µÉÃzsÀ.Š (1) M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ,vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½AzÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀgÉ, vÁ£ÀÄ ¸À» ºÁQgÀÄªÀ °TvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ qÉ¥ÀÅån
PÀ«ÆµÀ£ÀjUÉ CxÀªÁ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ EvÀgÀ C¢üPÁjUÉ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ PÁ®zÉÆ¼ÀUÉ
gÀªÁ¤¹, vÁ£ÀÄ ¸ÉÃªÉ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ MAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D
DAiÉÄÌAiÀÄÄ CAwªÀÄªÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) D ªÀåQÛAiÀÄÄ, (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ°è G¯ÉèÃT¹zÀ DAiÉÄÌAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ, qÉ¥ÀÅån
PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀÄ, CxÀªÁ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ aÃn JvÀÄÛªÀ ªÀÄÆ®PÀ CzÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¸ÉÃªÉ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß C¢ü¸ÀÆa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, ºÁUÉ DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆAqÀ CxÀªÁ C¢ü¸ÀÆa¹zÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ
PÉëÃvÀæPÁÌV ªÀiÁvÀæªÉÃ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D jÃw EvÀgÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæPÉÌ
CxÀªÁ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ GzÀã«¸ÀÄªÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ SÁ° ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
132. ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ PÉ®ªÀÅ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À C£ÀéAiÀÄ.Š (1) 15, 16, 17, 18, 19, 2A, 21,
22, 23, ªÀÄvÀÄÛ 24£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
AiÀÄxÉÆÃavÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CfðAiÀÄ£ÀÄß C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄÄ¼Àî 1[¹«¯ï
£ÁåAiÀiÁ¢üÃ±À (»jAiÀÄ ªÀUÀð)]1jUÉ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ RZÀÄðUÀ½UÁV ¨sÀzÀævÉAiÉÄAzÀÄ oÉÃªÀtÂAiÀÄÄ MAzÀÄ
¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è 1[¹«¯ï £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±À (»jAiÀÄ ªÀUÀð)]1 AiÀiÁªÀÅzÉÃ wÃªÀiÁð£À¢AzÀ
CxÀªÁ DzÉÃ±À¢AzÀ, ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, CAxÀ wÃªÀiÁð£ÀzÀ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ f¯Áè £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±ÀjUÉ C¦Ã®Ä ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C¦Ã°£À
ªÉÄÃ¯É f¯Áè £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±À£À wÃªÀiÁð£ÀªÀÅ CAwªÀÄªÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
133. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À ¥ÀæPÀluÉ.Š AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÉ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ
ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß 1[PÀ«ÆµÀ£ÀjUÉ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CªÀgÀÄ D ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß]1 ¸ÀPÁðj gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è
C¢ü¸ÀÆa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1. 2AAAzÀÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 8gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A3-A4-2AAA¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
134. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀzÁªÀ¢ü.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀAvÉ ºÉÆgÀvÀÄ, ¸ÁªÀðwæPÀ
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ
ºÀÄzÉÝAiÀÄ zsÁgÀt ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¸ÁªÀðwæPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ ¸À¨sÉUÉ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß vÀÄA§®Ä ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ ¸ÀzÀ¸Àå£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ 133£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è CªÀ£À ºÉ¸ÀgÀÄ ¥ÀæPÀlªÁzÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
135. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ gÁfÃ£ÁªÉÄ.Š vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, vÀ£Àß ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéPÉÌ vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë¤UÉ §gÀºÀzÀ°è gÁfÃ£ÁªÉÄ PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ. ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£À ¸ÁÜ£ÀªÀÅ CAxÀ
gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¥ÀÇtð ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É, ¸ÀzÀj ºÀ¢£ÉÊzÀÄ
¢ªÀ¸ÀUÀ¼À CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ CzsÀåPÀë¤UÉ §gÀºÀzÀ°è CAxÀ gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß CªÀ£ÀÄ »AvÉUÉzÀÄPÉÆAqÀ ºÉÆgÀvÀÄ,
vÉgÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ. 1[CzsÀåPÀë£ÀÄ gÁfÃ£ÁªÉÄ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄA¢£À ¸À¨sÉAiÀÄ°è
1
[136. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.- (1) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À AiÀiÁgÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ,-
(i) DvÀ£ÀÄ vÀ£Àß PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀðºÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÁUÀ zÀÄ£ÀðqÀvÉAiÀÄ CxÀªÁ/ AiÀiÁªÀÅzÉÃ

C¥ÀªÀiÁ£ÀPÀgÀ £ÀqÀvÉAiÀÄ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÁVzÀÝgÉ,
(ii) ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV vÀ£Àß PÀvÀðªÀåUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀiÁqÀ®Ä ÇÀªÀÄxÀð£ÁzÀgÉ CxÀªÁ, DvÀ£ÀÄ
PÀvÀðªÀåUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÁUÀ ¤gÀAvÀgÀªÁV CeÁUÀgÀÆPÀgÁVzÀÝgÉ;
(J) f¯Áè ªÉÊzÁå¢üPÁjAiÀÄÄ ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆAzÀ®Ä
ªÉÊzÀåQÃAiÀÄªÁV C£ÀºÀð£ÁVgÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è,
(©) ¢ªÁ½ CxÀªÁ ÇÀé¸ÀÜ avÀÛzÀªÀ£ÁVzÀÝ ¥ÀjuÁªÀÄªÁV;
(iii) ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À MAzÁzÀ ªÉÄÃ¯ÉÆÃAzÀgÀAvÉ C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV §gÀÄªÀ £Á®ÄÌ ¸À¨sÉUÀ½UÉ
ºÁdgÁUÀ®Ä vÀ¦àzÀgÉ ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë£ÁUÀ° CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁUÀ° ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀgÉAiÀÄ¨ÉÃQzÁÝUÀ CxÀªÁ PÀgÉAiÀÄÄªÀ CªÀ±ÀåPÀvÉ EzÁÝUÀ MAzÁzÀ ªÉÄÃ¯ÉÆAzÀgÀAvÉ C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV §gÀÄªÀ
JgÀqÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä vÀ¦àzÀgÉ; CxÀªÁ
(iv) ZÀÄ£ÁªÀuÉ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¥ÀjUÀuÉUÁV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå CxÀªÁ CzsÀåPÀë CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ ªÁå¥ÁgÀPÁÌV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß ¸É¼ÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
CxÀªÁ zÀ¨Áâ½PÉ CxÀªÁ ªÀAZÀ£É ªÀiÁrzÁÝ£ÉAzÀÄ;
(v) ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjAiÀÄÄ UÀÄwÛUÉ d£ÀåªÁzÀÄzÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ
¨ÉÃgÉAiÀÄ jÃwAiÀÄzÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ. D AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÁUÀ ¥Á®ÄzÁgÀ£ÁV,
£ËPÀgÀ£ÁV CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV CAxÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ°è ªÀÄAqÀ½AiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV PÀÄlÄA§zÀ ¤PÀl
¸ÀA§A¢üAiÀiÁVgÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛAiÉÆA¢UÉ ¥ÀævÀåPÀëªÁV ¨sÁVAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ CAxÀ
PÁªÀÄUÁjUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀåªÀºÁgÀzÀ°è ¸ÀºÀªÀwðAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀÄ;
- PÀAqÀÄ §AzÀgÉ, gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ²¥sÁgÀ¸ÀÄì ªÀiÁrzÁUÀ CxÀªÁ
C£ÀåxÁ, AiÀiÁªÉÇ§â ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄ ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, vÀ£Àß CºÀªÁ®£ÀÄß
ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä CªÀ¤UÉ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀAxÀ
«ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ D AiÀiÁªÉÇ§â ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ.
(¹) CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV CªÀ®A©üvÀ£ÁVgÀÄªÀ, gÀPÀÛ¸ÀA§AzsÀªÁVgÀ°
(2) AiÀiÁªÀ CzsÀåPÀë£À£ÀÄß CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ºÁUÉ
vÉUÉzÀÄºÁPÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ CªÀ£ÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ ºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ 12£ÉÃ, 128£ÉÃ ªÀÄvÀÄÛ 167£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è ºÉÃ½gÀÄªÀAvÉ ªÀÄÄA¢£À LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À
CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸Àà¢üð¸À®Ä C£ÀºÀðgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1.
1
[136J. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ D¹ÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À WÉÆÃµÀuÉ,- (1) ¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ vÀ£Àß
¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À M¼ÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw PÁå¯ÉAqÀgï ªÀµÀðzÀ°è
vÀ£Àß ¸ÁÜ£ÀzÀ CªÀ¢ü ªÀÄÄVAiÀÄÄªÀªÀgÉUÉ ºÁUÀÆ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ DyðPÀ ªÀµÀð ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ MAzÀÄ wAUÀ¼À
M¼ÀUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ
DAiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÄAzÉ, ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è vÁ£ÀÄ ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß PÀÄlÄA§zÀ
J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ºÉÆA¢gÀÄªÀ JgÀqÀÄ ®PÀëQÌAvÀ ºÉaÑ£À ZÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¹ÜgÀ D¹ÛAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉAiÀÄ
WÉÆÃµÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ºÀtPÁ¸ÀÄ ªÀµÀð ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀ JgÀqÀÄ wAUÀ¼À ªÉÆzÀ®Ä CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå£À

wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ CAxÀ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÁ®ÄèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ, J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
ªÀiÁrzÀ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¹éÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D ªÀµÀðzÀ ªÉÄÃ ªÉÆzÀ® ªÁgÀzÀ°è gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ
DAiÉÆÃUÀPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß vÀqÀªÁV ¸À°è¹zÀÝ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ªÀµÀðzÀ dÄ¯ÉÊ
ªÉÆzÀ®£É ªÁgÀzÀ°è WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ «ªÀgÀ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀzÉ
EgÀÄªÀAxÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ «ªÀgÀ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrgÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, D £ÀAvÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß CxÀªÁ EvÀgÀ D¹ÛAiÀÄ£ÀÄß Dfð¹zÀgÉ CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV «¯É ªÀiÁrzÀgÉ
ºÁUÉ Dfð¹zÀ CxÀªÁ «¯É ªÀiÁrzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ £À®ªÀvÉÛöÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼À M¼ÀUÁV PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÄAzÉ D §UÉÎ ªÀÄvÉÆÛªÉÄä WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°ègÀÄªÀ
PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀ£ÉßÃ C£ÀÄ¸Àj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
136©. ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéªÀÅ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀÄ.- (1) ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ 136J ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ ¸ÀÄ¼ÀÄî WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR¯ÁärzÁÝ£ÉA§ÄzÀÄ
PÀAqÀÄ§AzÀgÉ, DvÀ£À£ÀÄß zÀÄ£ÀðqÀvÉAiÀÄ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ,
CºÀªÁ®£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä CªÀ¤UÉ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ £ÀAvÀgÀ, CªÀ£À£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé¢AzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ CªÀ£À ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁVzÉ JAzÀÄ WÉÆÃ¶¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ªÀiÁ£ÀåvÉ ¥ÀqÉzÀ gÁdQÃAiÀÄ ¥ÀPÀëzÀ ¥Àæw¤¢üAiÀiÁVzÀÄÝ DvÀ£À ¥ÀPÀëªÀÅ ¤ÃrzÀ «¥ï £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀ¦à¹PÉÆAqÀ°è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À¨sÉAiÀÄ°è, DvÀ£À ¥ÀPÀëªÀÅ ¤ÃrzÀ «¥ïUÉ
C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÀÄvÀzÁ£À ªÀiÁqÀ®Ä ¤gÁPÀj¹zÀ°è CxÀªÁ «¥ï£ÀÄß G®èAWÀ£É ªÀiÁr, ªÀÄvÀzÁ£À
ªÀiÁrzÀ°è, gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ DvÀ£À£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé¢AzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ DvÀ£À ¸ÁÜ£ÀªÀÅ
SÁ°AiÀiÁVzÉ JAzÀÄ WÉÆÃ¶¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
137. DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA§ÄªÀ «zsÁ£À.Š vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¸ÀzÀ¸Àå£À DPÀ¹äPÀ SÁ°
¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß CzÀPÉÌ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ C£ÀÄPÀÆ®ªÁzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ ¨sÀwð ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
CªÀ£ÀÄ, AiÀiÁgÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è, ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀ£ÉÆÃ D ¸ÁÜ£ÀªÀÅ vÉgÀªÁUÀzÉÃ E¢ÝzÀÝgÉ D ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ
J°èAiÀÄªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝ£ÉÆÃ D CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ªÀiÁvÀæ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt
138. CzÀåPÀë, G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü.Š (1) 12A£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1)£ÉÃ
G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è (i) RAqÀzÀ°è G¯ÉèÃT¹gÀÄªÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ 1[vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¸À®Ä £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÁªÀðwæPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀr CzÀ£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀgïgÀa¹zÀ CxÀªÁ ¸ÁÜ¦¹zÀ ªÉÄÃ¯É 2[133£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀr ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ wAUÀ½£ÉÆ¼ÀUÉ]2 CxÀªÁ CzsÀåPÀë
ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è]1 vÀªÀÄä°èAzÀ E§âgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß
PÀæªÀÄªÁV CzÀgÀ CzsÀåPÀë£À£ÁßV CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÁßV DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë ¸ÁÜ£ÀUÀ¼ÀÄ DPÀ¹äPÀªÁV vÉgÀªÁzÁUÀ E£ÉÆß§â ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, CzsÀåPÀë£À£ÁßV CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÁßV DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, D SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀÅ, MAzÀÄ wAUÀ½VAvÀ PÀrªÉÄ CªÀ¢üAiÀÄzÁVzÀÝgÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) 1[¸ÀPÁðgÀªÀÅ]1 UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è,Š

1. 2AAAgÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 8gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A3-A4-2AAAjAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(J) gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è EAwµÀÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀåQÛUÀ½UÉ «Æ¸À°qÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
gÁdåzÀ MlÄÖ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ°è gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À d£À
¸ÀASÉåAiÀÄÄ AiÀiÁªÀ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°èzÉAiÉÆÃ CAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¸Àj ¸ÀÄªÀiÁgÀÄ CzÉÃ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°ègÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
1
(©) gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è
¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ MAzÀgÀµÀÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À
ªÀåQÛUÀ½UÁV «ÄÃ¸À°qÀvÀPÀÌzÀÄÝ: 2[DzÀgÉ F RAqÀzÀrAiÀÄ°è »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÁV ºÁUÉ ¤zsÀðj¹
«ÄÃ¸À°j¹zÀ, CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ MlÄÖ ºÀÄzÉÝUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ, (J) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
eÁwUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÁV ªÀÄvÀÄÛ F RAqÀzÀrAiÀÄ°è »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÁV
«ÄÃ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ, gÁdåzÀ°è£À vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°èAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ±ÉÃPÀqÁ LªÀvÀÛ£ÀÄß, «ÄÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]2
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, F RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è «ÄÃ¸À°j¹zÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À ¥ÉÊQ, CAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è
±ÉÃPÀqÁ JA§vÀÛgÀµÀÄÖ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß `J' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ G½zÀ ±ÉÃPÀqÁ
E¥ÀàvÀÛgÀµÀÄÖ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß `©' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÄÌzÀÄÝ:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ `J' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«®è¢gÀÄªÀ°è, D ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ «ÄÃ¸À°j¹zÀ
ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß `©' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½AzÀ ¨sÀwð ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ. ºÁUÉAiÉÄÃ `©' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ
ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ®¨sÀå«®è¢gÀÄªÀ°è D ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ «ÄÃ¸À°j¹zÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß `J' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½AzÀ ¨sÀwð
ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(¹) gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ°è, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
¥ÀæªÀUÀðPÀÆÌ «Æ¸À°nÖgÀÄªÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ «Æ¸À°nÖgÀzÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è 1[±ÉÃPÀqÁ LªÀvÀÛgÀµÀÖPÉÌ]1 PÀrªÉÄ
E®èzÀµÀÄÖ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV 2[MmÁÖgÉAiÀiÁV MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ CzsÀðzÀµÀÄÖ ¥Àj«ÄwUÉ M¼À¥ÀlÄÖ
ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉåUÉ ¥ÀÆuÁðAPÀUÉÆ½¹zÀµÀÄÖ]2 «Æ¸À°qÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è «Æ¸À°j¹gÀÄªÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¸ÀgÀ¢AiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
«ªÀgÀuÉ.Š ¸ÀAzÉÃºÀUÀ¼À ¤ªÁgÀuÉUÁV, F G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀr ºÀÄzÉÝUÀ¼À «Æ¸À¯ÁwAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV,
¸ÀgÀ¢AiÀÄ ¸ÀÆvÀæªÀÅ, 1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀÅ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ
£ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉ¬ÄAzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ F ªÀÄÆ®PÀ WÉÆÃ¶¸À¯ÁVzÉ.
2 1
[ [(3) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ G¥À§A¢ü¹zÀÄzÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¥ÀæwAiÉÆ§â CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæwAiÉÆ§â G¥ÁzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ, DvÀ£À£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¹zÀ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ CªÀ£ÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ
¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄªÀªÀgÀUÉ, EzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀ¯ÉÆÃ D CªÀ¢üAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1]2
2. 2015gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 17gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 30.04.2015jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸ÀÀ¯ÁVzÉ.
1
[¥ÀgÀAvÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ°è£À DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß vÀÄA§ÄªÀÅzÀPÁÌV CzsÀåPÀë
CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀ£ ë ÁV ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, AiÀiÁªÀ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¸ÁÜ£ÀPÉÌ DvÀ£ÀÄ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀ£ÉÆÃ D CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ SÁ° ºÀÄzÉÝ GAmÁVgÀ¢zÀÝgÉ AiÀiÁªÀ
CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄwÛzÀÝ£ÉÆÃ D G½zÀ CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(4) CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj ºÀÄzÉÝAiÀÄ¯ÁèUÀÄªÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
vÀÄA§ÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ «ªÁzÀUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀÄ
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1
[¥ÀgÀAvÀÄ C¢üPÁgÀªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¹«¯ï £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±ÀgÀÄ (»jAiÀÄ ªÀUÀð) CAxÀ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
139. CzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀA§¼À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÀåUÀ¼ÀÄ.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëjUÉ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëjUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀA§¼À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÀåUÀ¼ÀÄ
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) CzÀåPÀë£À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀ G¥ÀªÉÃ±À£À ±ÀÄ®Ì ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¨sÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß ¹éÃPÀj¸À®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
140. CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À gÁfÃ£ÁªÉÄ CxÀªÁ CªÀ£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÁV ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt ªÀiÁrgÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀjUÉ vÀ£Àß
¸À» ¸À»vÀ §gÀºÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è vÀ£Àß ºÀÄzÉÝUÉ gÁfÃ£ÁªÉÄ PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ
vÀ£Àß ºÀÄzÉÝUÉ vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ §gÀºÀzÀ°è CzsÀåPÀë¤UÉ CxÀªÁ CzsÀåPÀë£À UÉÊgÀÄºÁdjAiÀÄ°è qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄµÀ£Àgï
CªÀjUÉ vÀ£Àß ºÀÄzÉÝUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è gÁfÃ£ÁªÉÄ PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ CAxÀ
gÁfÃ£ÁªÉÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀzÀj ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼À
CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀjUÉ CxÀªÁ CzÀåPÀë¤UÉ vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ §gÀºÀzÀ°è
CAxÀ gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß CªÀ£ÀÄ »AvÉUÉzÀÄPÉÆArzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, D ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ vÉgÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¥ÀæwAiÉÆ§â CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ, CªÀ£ÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ
¤AvÀÄ ºÉÆÃzÁUÀ vÀ£Àß ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß vÉgÀªÀÅ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CªÀ£À°è C«±Áé¸ÀªÀ£ÀÄß
ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß 2[ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÉÊQ CzsÀðzÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ £ÉÆÃn¸ÀÄ ¤ÃrzÀ £ÀAvÀgÀ
ªÀÄvÀÄÛ MlÄÖ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ°è ªÀÄÆgÀ£ÉÃ JgÀqÀgÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ §ºÀÄªÀÄvÀ¢AzÀ]2 CAVÃPÀj¹zÀgÉ
ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß vÀPÀëtªÉÃ vÉgÀªÀÅ ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1
[¥ÀgÀAvÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À°è C«±Áé¸ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÆß, DvÀ£ÀÄ
DAiÉÄÌAiÀiÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ 2[ªÀÄÆªÀvÀÄÛ wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ]2 ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ AiÀiÁªÉÇ§â CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À°è C«±Áé¸À ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥Àj²Ã°¹ CzÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¸À¢gÀÄªÀ°è, CzÉÃ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¸ÀA§AzÀzÀ°è
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÀ£Àß ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ 2[JgÀqÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ]2, CzÉÃ
jÃwAiÀÄ ¤tðAiÀÄzÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]1
(4) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â CzsÀåPÀë£À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß, CªÀ¤UÉ CºÀªÁ®Ä
ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, 1[ªÀÄvÀÄÛ CªÀ±ÀåPÀªÁzÀ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ
ªÀgÀ¢AiÉÆAzÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀÄ, CzÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ]1 CzÀåPÀë£ÁV CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV
CªÀ£À PÀvÀðªÀåUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è£À zÀÄªÀðvÀð£ÉUÁV CxÀªÁ CªÀ£À PÀvÀðªÀåUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è MAzÉÃ
¸ÀªÀÄ£É C®PÀë å vÉÆÃj¹zÀÝPÁÌV ¸ÀPÁðgÀªÀÅ D ºÀÄzÉÝ¬ÄAzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀ§ºÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ vÉUÉzÀÄ
ºÁPÀ¯ÁzÀ CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ (2)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ

¤AvÀÄºÉÆÃVgÀ¢zÀÝgÉ CªÀ£ÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå ºÀÄzÉÝAiÀÄ G½zÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è CzsÀåPÀë£ÁV
CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV ªÀÄgÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ CºÀð£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) (4)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ºÀÄzÉÝ¬ÄAzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀ¯ÁzÀ CzsÀåPÀë£À£ÀÄß CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé¢AzÀ®Æ ¸ÀºÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ.
1
[(6) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë E§âgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼ÀÄ SÁ° EzÀÝ°è, ¸ÁªÀiÁfPÀ
£ÁåAiÀÄzÀ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ, CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß AiÀÄÄPÀÛªÁV ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ
CzsÀåPÀë£À C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀPÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
141. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀzÀ
¤ªÀðºÀuÉUÁV ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß (F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÉÄAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁVzÉ) PÀ¤µÀ× ¥ÀPÀë
JgÀqÀÄ wAUÀ¼À°è MAzÀÄ ¨Áj £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F PÉ¼ÀPÀAqÀ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ,
CzÀgÀ ¸À¨sÉUÀ¼À ¢£À, ªÉÃ¼É, £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄAzÀÆqÀÄ«PÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CzÀgÀ°è PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀzÀ ¤ªÀðºÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄPÉÌ CxÀªÁ CzÀgÀ
CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ ÇÀAUÀvÀªÁUÀzÀAvÉ «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß, ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÉÃAzÀæPÁAiÀÄð¸ÁÜ£ÀzÀ°è
£ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (J) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß CzÀgÀ ªÉÆzÀ® gÀZÀ£ÉAiÀÄ CxÀªÁ
¥ÀÅ£ÀgÀZÀ£ÉAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ 1[CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄªÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß]1 C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀÄ
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, CªÀgÀÄ CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ DzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ »A¢£À ¸À¨sÉAiÀÄ°è UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, ¥ÀgÀAvÀÄ,
CzsÀåPÀë£ÀÄ ¸ÁPÀµÀÄÖ PÁgÀtUÀ½UÁV D ¸À¨sÉAiÀÄ ¢ªÀ¸ÀªÀ£ÀÄß vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ §zÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ.
CzsÀåPÀë£ÀÄ, ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ AiÉÆÃa¹zÁUÀ¯É®è «±ÉÃµÀ ¸À¨ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ MAzÀÄ ¨sÁUÀQÌAvÀ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ §gÀºÀzÀ°è£À PÉÆÃjPÉAiÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ
CAxÀ PÉÆÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ CzÀ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ. CAxÀ
PÉÆÃjPÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV D ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä GzÉÝÃ²¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ D «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzsÀåPÀë£ÀÄ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä vÀ¦àzÀgÉ, G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ MAzÀgÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CAxÀ PÉÆÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ½UÉ
«ÆgÀzÉ MAzÀÄ ¢£À «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ
¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä CªÀ±ÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß
(©) ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ §UÉÎ ºÀvÀÄÛ ¥ÀÇtð ¢£ÀUÀ¼À £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉUÉ K¼ÀÄ
¥ÀÇtð ¢£ÀUÀ¼À £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸À¨ÉÃPÁVgÀÄªÀAxÀ PÁ® ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ°è
¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀªÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀZÉÃjAiÀÄ°è CAn¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CAxÀ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CAxÀ ¸À¨sÉUÁV
§gÀºÀzÀ°è ªÀiÁrzÀ PÉÆÃjPÉAiÀÄ°è ºÉÃ½gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÆZÀ£É CxÀªÁ ¥Àæ¸ÁÛªÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(¹) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ 1[CzsÀðzÀµÀÄÖ]1 ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÉÆÃgÀA DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¸À¨sÉUÉ
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ PÁ®zÀ°è PÉÆÃgÀA E®è¢zÀÝgÉ, CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¹gÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¤«ÄµÀUÀ¼À PÁ®
PÁAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ PÉÆÃgÀA EzÀÝgÉ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. DzÀgÉ CAxÀ
CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ PÉÆÃgÀA E®è¢zÀÝgÉ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¹gÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ vÁ£ÀÄ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ

E£ÉÆßAzÀÄ ¢£ÀzÀAzÀÄ CAxÀ ªÉÃ¼ÉUÉ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzÀgÀAvÉ, CzÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è PÉÆÃgÀA E®è¢gÀÄªÀ §UÉÎ CªÀ£À UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ¸É¼ÉzÀgÉ, CªÀ£ÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄÄAzÀÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. PÉÆÃgÀA EgÀÄªÀAxÀ CAxÀ ªÀÄÄAzÀÆrzÀ ¸À¨sÉUÀ¼À°è ªÀÄÆ® ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ
vÀgÀ§ºÀÄzÁVzÀÝAxÀ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥À £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(r) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ EvÀåxÀðzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «ZÁgÀuÉ CxÀªÁ
ZÀZÉðAiÀÄ£ÀÄß gÀºÀ¸ÀåªÁV £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¹gÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ ¥ÀgÁå¯ÉÆÃa¹zÀ ºÉÆgÀvÀÄ,
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄÄ ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ ªÀÄÄPÀÛªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è
ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ CrØAiÀÄÄAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀºÁPÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(E) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è CzsÀåPÀë£ÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ CªÀ£ÀÄ UÉÊgÀÄ ºÁdjzÀÝgÉ
1
[CxÀªÁ CzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ SÁ°¬ÄzÀÝgÉ]1 G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÁzsÀåPÀëj§âgÀÆ UÉÊgÀÄ ºÁdjzÀÝgÉ 1[CxÀªÁ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëj§âgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼ÀÄ SÁ°¬ÄzÀÝgÉ]1
CxÀªÁ CzsÀåPÀë£ÀÄ UÉÊgÀÄºÁdjzÀÄÝ G¥ÁzÀåPÀë£ÀÄ EgÀ¢zÀÝgÉ, ºÁdjgÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ vÀªÀÄä°èAiÉÄÃ M§â£À£ÀÄß
CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸À®Ä DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(J¥sï) C£ÀåxÁ «±ÉÃµÀªÁV G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀ ºÉÆgÀvÀÄ, J®è «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÆß ºÁdjgÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄvÀ ¤ÃqÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ §ºÀÄ ªÀÄvÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¹gÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ vÁ£ÀÄ ªÀÄvÀ
¤ÃqÀÄªÀÅzÀjAzÀ «ªÀÄÄR£ÁzÀ ºÉÆgÀvÀÄ «µÀAiÀÄzÀ ¥ÀgÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ «gÀÄzÀÞªÁV §AzÀ ªÀÄvÀ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
WÉÆÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ vÀ£Àß ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ£À ªÀÄvÀUÀ¼ÀÄ §AzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CªÀ£ÀÄ
vÀ£Àß ¤uÁðAiÀÄPÀ ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(f) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃZÀ£ÉUÁV §gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è D
«µÀAiÀÄªÀÅ ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÁzÀgÀÆ, CzÀgÀ°è CªÀ£ÀÄ ¥ÀævÀåPÀëªÁV ºÀtPÁ¹£À
»vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉ, ªÀÄvÀ PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ CzÀgÀ ZÀZÉðAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è. 1[vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¥ÀjUÀt£ÉUÉ §gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
«µÀAiÀÄzÀ°è vÁ£ÀÄ ¥ÀævÀåPÀëªÁVAiÀiÁUÀ° CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁVAiÀiÁUÀ° AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÀtPÁ¹£À gÀÆ¥ÀzÀ°è
»vÁ¸ÀQÛ ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(ºÉZï) CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¹gÀÄªÀ ªÀåQÛUÉ ZÀZÉðAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ°è ºÀtPÁ¹£À »vÁ¸ÀQÛ
EzÉAiÉÄAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ ªÀÄvÀÄÛ D §UÉÎ MAzÀÄ
¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß CAVÃPÀj¹zÀgÉ, CªÀ£ÀÄ CAxÀ ZÀZÉðAiÀÄÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÁUÀ D ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉ
ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ ªÀÄvÀ PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀ®è. CAxÀ ZÀZÉðAiÀÄÄ
ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ PÁ®zÀ°è D ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¸À¨sÉAiÀÄ CzÀåPÀëvÉ ªÀ»¸À®Ä vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß DAiÉÄÌªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(L) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Àæ¸ÁÛªÀªÀ£ÀÄß, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
PÀgÉAiÀÄÄªÀ £ÉÆÃnÃ¹£À°è CxÀªÁ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CAxÀ ¸À¨sÉUÁV §gÀºÀzÀ°è ªÀiÁrzÀ
PÉÆÃjPÉAiÀÄ°è CzÀ£ÀÄß £ÀªÀÄÆ¢¹zÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ ZÀað¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è. ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀzÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è
¸ÉÃjgÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¥Áæ¸ÀAVPÀªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß
¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÀÄ. CzsÀåPÀë£ÀÄ, PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀzÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¸ÉÃj¹®èzÀ ªÁrPÉAiÀÄ ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ dgÀÆgÀÄ
«µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ DPÉëÃ¦¸À¢zÀÝgÉ ¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÀÄ. (PÉ) RAqÀPÉÌ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV C®èzÉ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ 1[DgÀÄ wAUÀ¼À M¼ÀUÉ]1 CzÀgÀ ªÀiÁ¥ÁðlÄ CxÀªÁ
gÀ¢ÝUÁV §AzÀ ¸ÀÆZÀ£ÉUÉ CxÀªÁ ¥Àæ¸ÁÛªÀPÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è. CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¥Àæ¸ÁÛªÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀ PÀæªÀÄzÀ°è vÀgÀ¨ÉÃPÉA§ÄzÀ£ÀÄß CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀÄªÀ

C¢üPÁjAiÀÄÄ ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CAxÀ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Àæ¸ÁÛªÀPÉÌ DzÀåvÉ PÉÆqÀ®Ä AiÀiÁªÀ£ÉÃ
¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆlÖ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CªÀ£ÀÄ F ¥Àæ¸ÁÛªÀªÀ£ÀÄß ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄÄA¢qÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D
¥Àæ¸ÁÛªÀzÀ ¥ÀgÀªÁV CxÀªÁ «gÀÄzÀÞªÁV §AzÀ §ºÀÄªÀÄvÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¤tðAiÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
(eÉ) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ºÁdjgÀÄªÀ §ºÀÄ ¸ÀASÉåAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À
¸ÀªÀÄäwAiÉÆA¢UÉ PÁ®PÁ®PÉÌ ªÀÄÄAzÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ, AiÀiÁªÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÆqÀ¯Á¬ÄvÉÆÃ D
¸À¨sÉAiÀÄ°è «¯É ªÀiÁqÀzÉÃ ©lÖzÀÝ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄÄAzÀÆrzÀ
¸À¨sÉAiÀÄ°è £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(PÉ) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÆß, CzÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ DgÀÄ
wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è£À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ CzsÀðPÉÌ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀµÀÄÖ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CAVÃPÀj¹zÀ ¤tðAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀªÀ®èzÉ, ªÀÄvÀÄÛ (©) RAqÀzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉÊ¹ ªÀÄvÀÄÛ
CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¥ÀÇtðªÁV ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ gÀzÀÄÝ¥Àr¸À®Ä GzÉÝÃ²¹gÀÄªÀAxÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ¥ÀÇtðªÁV ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV CxÀªÁ gÀzÀÄÝ ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
§AzÀ ¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ¥Àæ¸ÁÛªÀªÀ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÇtðªÁV «ªÀj¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¤ÃrzÀÝ
ºÉÆgÀvÀÄ, ªÀiÁ¥ÁðlÄ CxÀªÁ gÀzÀÄÝªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(3) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß D ¸À¨sÉAiÀÄ ZÀZÉðUÀ¼À vÀgÀÄªÁAiÀÄ PÀÆqÀ¯ÉÃ £ÀqÀªÀ½PÉ
¥ÀÅ¸ÀÛPÀUÀ¼À°è zÁR®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß N¢zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CªÀ£ÀÄ CzÀPÉÌ
¸À» ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ wÃªÀiÁð£ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É PÉÊUÉÆAqÀ PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄA¢£À ¸À¨sÉAiÀÄ°è ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. £ÀqÀªÀ½PÉ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
PÀZÉÃjAiÀÄ°è AiÀiÁªÁUÀ®Æ EqÀvÀPÀÌzÀÄÝ £ÀqÀªÀ½PÉ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Àj¹ÜwAiÀÄ°è vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀZÉÃjAiÀÄ ºÉÆgÀUÉ PÉÆAqÀÄºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÝ®è. £ÀqÀªÀ½PÉ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÀÅ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄ ¸ÀÄ¥À¢ð£À°ègÀvÀPÀÌzÀÄÝ. 1[¸À¨sÉAiÀÄ°è CAVÃPÀj¹zÀ ¤tðAiÀÄUÀ¼À ¥ÀgÀªÁV CxÀªÁ C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV
«gÀÄzÀÞ ªÀÄvÀ ZÀ¯Á¬Ä¹zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À «ªÀgÀUÀ¼ÉÆqÀ£É ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀÆZÀ£Á ¥sÀ®PÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¸À¨sÉ £ÀqÉzÀ ªÀÄÆgÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÁV ¥ÀæzÀ²ð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(4) ¸À¨sÉAiÀÄ°è vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CAVÃPÀj¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¤tðAiÀÄzÀ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß D ¸À¨sÉAiÀÄÄ
£ÀqÉzÀ ¢£À¢AzÀ ºÀvÀÄÛ¢£ÀUÀ¼À M¼ÀUÉ 1[x x x]1 ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ PÀ¼ÄÀ »¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. 2[ªÀÄvÀÄÛ
J¯Áè ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ½UÉ ¸À¨sÉAiÀÄ £ÀqÀÄªÀ½AiÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]2
(5) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀÅ
GAmÁzÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è, ªÀÄÄAzÀÄªÀj¢gÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀÅ GAmÁVgÀ¢zÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ
ºÁUÉ PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÀÄ.
1
[(6) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è K£ÉÃ M¼ÀUÉÆArzÁÝUÀÆå, F ªÀÄÄA¢£ÀªÀgÀ°è «±Áé¸À«®è¢gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
w½¸ÀÄªÀ ¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÀgÉAiÀÄ¯ÁVzÀÝ°è,-
(i) CzsÀåPÀë£À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è, G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CzÀgÀ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(ii) G¥ÁzsÀåPÀë£À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è, CzsÀPÀë£ÀÄ CzÀgÀ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(iii) CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë EªÀj§âgÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è, ¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjgÀÄªÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
vÀªÀÄä°èAiÉÄÃ ZÀÄ£Á¬Ä¹zÀ M§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ CzÀgÀ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1
142. CqÀØ ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤tðAiÀÄUÀ¼ÀÄ.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ gÀa¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ «¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ DqÀ½vÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄAr¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ

CzsÀåPÀë¤UÉ CqÀØ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ°è
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤®ðPÀëvÉ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÉÃjzÀ ¸ÀéwÛ£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÉÇÃ®Ä CxÀªÁ vÁ®ÆèQ£ÉÆ¼ÀV£À
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¨ÉÃrPÉUÀ¼À §UÉÎ CzsÀåPÀë£À UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀºÀ ¸É¼ÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄªÉAzÀÄ
143. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸À¨sÉUÀ¼À°è 1[¸ÀPÁðj CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«Äw, PÀA¥À¤
CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢ü¸ÀÆa¹zÀAvÉ UÁæ«ÄÃt C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è M¼ÀUÉÆAqÀ ¤UÀªÀÄzÀ C¢üPÁjUÀ¼À]1
ºÁdgÁwAiÀÄ£ÀÄß CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ, MAzÀÄ f¯ÉèAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ f¯ÉV è AvÀ
PÀrªÉÄ EgÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ªÉÄÃ¯É C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
C¢üÃ£ÀzÀ°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛ®èzÀ 1[¸ÀPÁðj CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«Äw, PÀA¥À¤ CxÀªÁ
¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢ü¸ÀÆa¹zÀAvÉ UÁæ«ÄÃt C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è M¼ÀUÉÆAqÀ ¤UÀªÀÄzÀ C¢üPÁjUÀ¼À]1 ºÁdgÁwAiÀÄÄ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄªÉAzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ
GzÉÝÃ²vÀ ¸À¨sÉUÉ ªÀÄÄAZÉ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ½UÉ PÀrªÉÄ E®èzÀAvÉ, CAxÀ C¢üPÁjUÉ ¥ÀvÀæ §gÉzÀÄ, D
C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß D ¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjgÀÄªÀAvÉ PÉÆÃgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D C¢üPÁjAiÀÄÄ, C£ÁgÉÆÃUÀå CxÀªÁ
EvÀgÀ AiÀÄÄPÀÛ PÁgÀt¢AzÀ DUÀ¢zÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, ¸À¨sÉUÉ ºÁdgÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, C¢üPÁjAiÀÄÄ, CAxÀ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ ªÉÄÃ¯É »AzÉ ºÉÃ½zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁgÀtPÁÌV vÁ£ÉÃ
C°è RÄzÁÝV ºÁdgÁUÀ®Ä DUÀ¢zÀÝgÉ D ¸À¨sÉAiÀÄ°è CªÀ£À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸À®Ä CªÀ£À ¥Àæw¤¢ü CxÀªÁ EvÀgÀ
¸ÀPÀëªÀÄ C¢üÃ£À C¢üPÁjUÉ ¸ÀÆa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
144. ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À «¢üªÀiÁ£ÀåvÉ.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV CxÀªÁ CzsÀåPÀë£ÁV
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ CxÀªÁ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀÄªÀ
¥Áæ¢üPÁjAiÀiÁV CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è £ÉÃªÀÄPÀUÉÆAqÀ ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÁV CxÀªÁ
¸ÀzÀ¸Àå£ÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉ CxÀªÁ £ÉÃªÀÄPÀzÀ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ
C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ CxÀªÁ zÉÆÃµÀªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ
¸À«ÄwAiÀÄ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ªÀåªÀºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðzÀ°è CxÀªÁ ªÀåªÀºÀgÀuÉAiÀÄ°è
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVzÀÝ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ°è §ºÀÄ¸ÀASÁåvÀgÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¹ ¤ªÀð»¹gÀÄªÀ°è,
¤gÀxÀðPÀUÉÆ½¸ÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è £ÉÃªÀÄPÀUÉÆAqÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¸À«ÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß, AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå¤UÉ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß eÁj ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀgÀ¯ÁèzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ CPÀæªÀÄvÉAiÀÄ PÁgÀt¢AzÀ C¹AzsÀÄªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è. ¥ÀgÀAvÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
CxÀªÁ ¸À«ÄwAiÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ CAxÀ CPÀæªÀÄvÉ¬ÄAzÀ ¥ÀæwPÀÆ® ¨ÁzsÀPÀ GAmÁVgÀPÀÆqÀzÀÄ.
(3) vÀ¢égÀÄzÀÞªÁV gÀÄdÄªÁvÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ AiÀiÁªÀ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄPÀÌ£ÀÄ¸ÁgÀªÁzÀ £ÀqÀªÀ½PÉAiÀÄ£ÀÄß §gÉAiÀÄ¯ÁVzÉAiÉÆÃ ªÀÄvÀÄÛ ¸À» ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D
ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV PÀgÉAiÀÄ¯ÁVvÉÛAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
£ÀqÉ¸À¯Á¬ÄvÉAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV CºÀðvÉ ºÉÆA¢zÀÝgÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ D ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÁVzÀÝgÉ CAxÀ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV
gÀa¸À¯ÁVvÉÛAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D £ÀqÀªÀ½PÉAiÀÄ°è G¯ÉèÃT¹zÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀåªÀºÀj¸À®Ä CzÀÄ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢vÀÄÛ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è CxÀªÁ ¸À«ÄwAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀÅ GAmÁzÀ
CªÀ¢üAiÀÄ°è, ªÀÄÄAzÀÄªÀj¢gÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸Àå CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ D AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀÅ GAmÁVgÀ¢zÀÝgÉ
ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉÃ PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ VIII
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
1
[145. vÁ®èÆPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C£ÀÄ¸ÀÆa 2gÀ°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À¯ÁzÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ :
¥ÀgÀAvÀÄ C£ÀÄ¸ÀÆa IIgÀ°è ¤¢µÀÖ¥Àr¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæPÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ gÁdå
¸ÀPÁðgÀ CxÀªÁ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤¢üUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀ°è vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAxÀ
¥ÀæPÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV «¢ü¸À¯ÁVgÀÄªÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ½UÉ CxÀªÁ ¸ÀÆvÀæUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV
CAxÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀt CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆa IIgÀ°è ªÀåwjPÀÛªÁV K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, vÁ®ÆPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ vÁ®ÆPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄÄ C£ÀÄªÀÄw¸ÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ vÁ®ÆPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ F PÉ¼ÀV£À «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ CzÀgÀ C¢üPÁgÀªÁå¦ÛAiÀÄ°è §gÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀÆPÀÛªÁV
CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ PÀqÁØAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ :-
(i) ¢£À MAzÀPÉÌ ¥Àæw ªÀåQÛUÉ £À®ªÀvÀÄÛ °ÃlgÀÄUÀ½UÉ PÀrªÉÄ E®èzÀAvÉ ¤ÃgÀÄ ¥ÀÇgÉÊ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
¤ÃgÀÄ ¥ÀÇgÉÊPÉ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(ii) vÁ®ÆQ£ÉÆ¼ÀV£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄðZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ, JAzÀgÉ :Š
(J) UÁæªÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(©) ¤ÃgÀÄ ¥ÀÇgÉÊPÉ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ;
(¹) ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ±ËZÀUÀøºÀªÀ£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(r) vÉjUÉUÀ¼ÀÄ, zÀgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÄ®ÌUÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À
¥ÀjµÀÌgÀuÉ;
(E) «zÀÄåvï ±ÀÄ®ÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(J¥sï) ±Á¯ÉUÀ½UÉ ¸ÉÃj¹PÉÆ¼ÀîªÀÅzÀÄ;
(f) gÉÆÃUÀ ¤gÉÆÃzsÀPÀ ZÀÄZÀÄÑ ªÀÄzÀÄÝUÀ¼À ¥ÀæUÀw;
ŠEªÀÅUÀ¼À §UÉÎ CzsÀð ªÁ¶ðPÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iii) ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯Á PÀlÖqÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄ¹ÜwAiÀÄ°èqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁPÀµÀÄÖ ¥ÁoÀzÀ PÉÆoÀrUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÀÄ ¥ÀÇgÉÊPÉ ºÁUÀÆ £ÉÊªÀÄð®å ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iv) UÁæªÀÄUÀ¼À°è ªÁ¸ÀzÀ ªÀÄ£ÉUÀ½AzÀ zÀÆgÀzÀ°è UÉÆ§âgÀzÀ UÀÄArUÀ½UÉ eÁUÀ UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß Dfð¸ÀÄªÀÅzÀÄ.]1
1
[(3) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA DqÀ½vÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ WÀlPÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA DqÀ½vÀzÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÁV CzÀÄ vÀ£Àß PÉ®¸À PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ C£ÀÄªÀÅ
ªÀiÁrPÉÆqÀ®Ä CªÀ±ÀåPÀªÁVgÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß, ¥Áæ¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß, ¹§âA¢UÀ¼À£ÀÄß gÁdåªÀÅ,
ºÀtPÁ¸ÀÄ ®¨sÀåvÉUÉ M¼À¥ÀlÄÖ ¥ÀæzÁ£À ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¤¢üUÀ¼À
®¨sÀåvÉUÉ M¼À¥ÀlÄÖ C£ÀÄ¸ÀÆa–II gÀ°è £ÀªÀÄÆ¢¹gÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
dªÁ¨ÁÝj £ÀPÉëAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉUÉ CzÀÄ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ F ªÀÄÄAzÉ ºÉÃ½gÀÄªÀªÀÅUÀ½UÉ ºÉZÀÄÑªÀjAiÀiÁV J®èjUÀÆ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄªÀ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼ÀÄ DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ C©üªÀÈ¢ÝAiÀÄ ¹ÌÃAUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞUÉÆ½¸À®Ä

ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸À®Ä, C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(J) J®è ¸ÀÄ¸ÀAUÀvÀ ¸ÀªÀiÁeÉÆÃ-DyðPÀ ªÀiÁ»wUÀ¼À qÁmÁ¨ÉÃ¸ï£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ D ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ
M¼ÀUÉ EgÀÄªÀ J¯Áè £ÉÊ¸ÀVðPÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ D¹ÛUÀ¼À £ÀPÁ±É PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ,
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EqÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À°è ¸ÀªÉð ªÀiÁrzÀ
¥sÀ°vÁA±ÀªÁV ¥ÀqÉzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt ¥ÀgÁªÀÄ±Àð£ÀzÀ ¥ÀjuÁªÀÄªÁV ºÉÆ«ÄäzÀ
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï £ÀqÉ¹zÀ ¸ÀªÉðUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ zÀvÁÛA±ÀUÀ¼À
¸ÀAUÀæºÀuÉAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄªÁV ºÉÆ«ÄäzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀªÁV D
qÁmÁ¨ÉÃ¸ï£ÀÄß EA¢ÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(©) J¯Áè £ÁUÀjPÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ®Æè ªÀÄÄRåªÁV ¸ÀªÀiÁdzÀ ¸ÀÄgÀQëvÀªÀ®èzÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ,
¸ÀÄgÀPÀëvÉ, ¨sÀzÀævÉ, ¸ÁévÀAvÀæöå ªÀÄvÀÄÛ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ J®èªÀÇ EªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÁÌV UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ £ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ;
(¹) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ²±ÀÄ ¨É¼ÀªÀtÂUÉ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÆ
¸ÉÃjzÀAvÉ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ, ªÀÄPÀÌ¼À, ªÀAiÉÆÃªÀÈzÀÞgÀ, C£ÁgÉÆÃUÀå¢AzÀ §¼À®ÄwÛgÀÄªÀªÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ C±ÀPÀÛgÀ
DgÉÆÃUÀåzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÉ «±ÉÃµÀ PÁ¼Àf EzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÁÌV vÁ®ÆèQ£À°ègÀÄªÀ
¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼À, vÁ®ÆèPÀ D¸ÀàvÉæUÀ¼À, ¥À±ÀÄ aQvÁì®AiÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¥Á°Qè¤PïUÀ¼À
ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(r) ¸ÀPÁðj ±Á¯ÉUÀ¼À, D±ÀæªÀÄ ±Á¯ÉUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ «zÁåyð ¤®AiÀÄUÀ¼À, C£ÁxÁ±ÀæªÀÄUÀ¼À,
¸ÀPÁðj PÉÊUÁjPÉ, ªÀÈwÛ vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÊPÀëtÂPÀ PÉÃAzÀæUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁPÀëgÀvÉUÉ
GvÉÛÃd£À ªÀÄvÀÄÛ EAlgï£Émï §¼ÀPÉUÉ CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀgÉÆA¢UÉ UÀæAxÁ®AiÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁ»w
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀ J¯Áè ¸ÀA§A¢üvÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(E) ¸ÀéAiÀÄA GzÉÆÃUÀPÉÌ CªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸À®Ä ºÉÆÃA-¸ÉÖÃUÀ¼À, ¥ÀæªÁ¹ vÁtUÀ¼À, SÁ¢
ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ PÉÊUÁjPÉUÀ¼À, DºÁgÀ zÁ¸ÁÛ£ÀÄ, DºÁgÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ a®ègÉ ªÁå¥ÁgÀ ªÀÄ½UÉUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£ÉUÉ
ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞUÉ £ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ. ¥ÀrvÀgÀ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉ ¸ÉÃjzÀAvÉ UÁæ«ÄÃt GzÀåªÀÄUÀ¼À
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ §qÀvÀ£À ¤ªÁgÀuÉUÉ £ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ;
(J¥sï) ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ G½vÁAiÀÄ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀtÚ ªÁå¥ÁgÀ
ªÀåªÀºÁgÀPÉÌ, UÀÈºÀ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄr PÉÊUÁjPÉUÀ¼À ¥ÉÆæÃvÁìºÀ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÁÌV vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°ègÀÄªÀ ªÀÄ»¼Á
¸ÀºÀPÁgÀ ¨ÁåAPÀÄUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀ ªÀÄAqÀ½UÉ ªÀÄÆªÀgÀÄ ªÀÄ»¼Á
¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀ£ÁßV £ÁªÀÄ¤zÉÃð±À£À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, D ªÀÄÆªÀgÀ°è M§âgÀÄ C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ
eÁwAiÀÄ CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀzÀªÀgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(f) ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ fÃªÀ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAgÀPÀëuÉ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ
gÀQë¸À®Ä, ¥ÉÆÃ¶¸À®Ä ªÀÄÆ® ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À ¨ÉA§®ªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ CgÀtå
¤ªÀiÁðtPÉÌ, AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ §ºÀÄUÁæªÀÄ WÀ£À ªÀÄvÀÄÛ zÀæªÀ vÁådå ¤ªÀðºÀuÁ WÀlPÀUÀ¼À
¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ £ÉgÀªÁUÀÄªÀÅzÀÄ;
(ºÉZï) eÁ£ÀÄªÁgÀÄ eÁvÉæUÀ¼À, ªÉÄÃ¼ÀUÀ¼À, ªÀ¸ÀÄÛ¥ÀæzÀ±Àð£ÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ
¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ UÁæ«ÄÃt GvÀà£ÀßUÀ¼À, GvÁàzÀ£ÉUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ eÁ£ÀÄªÁgÀÄUÀ¼À ªÀiÁgÁlPÉÌ
GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ, CzÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ J¯Áè PÉ®¸ÀPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(L) ±ÀÄzÀÞ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ MzÀV¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¤gÀAvÀgÀ «zÀÄåvï ¥ÀÆgÉÊPÉ ªÀiÁqÀ®Ä
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ. ªÀÄvÀÄÛ EªÉgÀqÀÆ ®¨sÀåªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¨ÉÃPÁUÀÄªÀ vÁAwæPÀ
£ÉgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ CzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼Àî®Ä CUÀvÀå¥Àr¹zÀ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(eÉ) ¸ÀA¨sÀªÀ¤ÃAiÀÄ C¥ÁAiÀÄUÀ¼À ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «PÉÆÃ¥À
¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ «¢ü«zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÁR°¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ J®è §UÉAiÀÄ ¸ÀA¨sÀªÀ¤ÃAiÀÄ
«PÉÆÃ¥ÀUÀ¼À£ÀÄß JzÀÄj¸À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀ ºÁUÉ J®è «zsÀªÁzÀ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼ÀAxÀ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ F eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¹ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÁgÀ ªÀiÁr ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼ÀÄ, ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DAiÀiÁAiÀÄ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è
¥ÀjtÂvÀgÁzÀ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ¤ÃqÀÄªÀ ¸ÀºÀPÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀÄ ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr vÁ®ÆèQ£À°è
«PÉÆÃ¥ÀªÀ£ÀÄß JzÀÄj¸À®Ä ¸ÀeÁÓVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(PÉ) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÀªÀiÁdzÀ J®è ªÀUÀðUÀ¼À d£ÀgÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ PÀ¯Á
¥ÀæPÁgÀUÀ½UÉ, QæÃqÉUÀ½UÉ, PÀÄ±À®PÀ¯ÉUÀ½UÉ, PË±À®åUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ DZÀgÀuÉUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CªÉ®èªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(J¯ï) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À CUÀvÀåvÉUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆÃjPÉUÀ½UÉ ¸ÀàA¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆa-IIgÀ°è ¥ÀnÖ ªÀiÁrzÀ
«µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ D ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è CªÀ±ÀåPÀªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAvÉ CªÀjUÉ £ÉgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;
(JA) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ £ÀUÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ DqÀ½vÀzÉÆA¢UÉ ¥Àæw LzÀÄ ªÀµÀðUÀ½UÉÆªÉÄä CªÀ±ÀåPÀ
¸ÁªÀiÁfPÀ-DyðPÀ CAQ CA±ÀUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀuÉ, ¨É¼É UÀtw ªÀÄvÀÄÛ eÁ£ÀÄªÁgÀÄ UÀtw, ¤gÀÄzÉÆåÃUÀ ªÀåQÛUÀ¼À
UÀtw ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è §qÀvÀ£À gÉÃSÉAiÀÄ PÉ¼ÀVgÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼À UÀtwAiÀÄ£ÀÄß ¸À«ÄÃPÉë £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(J£ï) vÁ£ÀÄ £ÀqÉ¹zÀ ¸À«ÄÃPÉëAiÀÄ£ÀÄß DzsÁgÀªÁVlÄÖPÉÆAqÀÄ, UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À
£ÉgÀ«£ÉÆA¢UÉ CzÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀV£À J¯Áè UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆæÃrüÃPÀj¹, vÀ£ÀßzÉÃ
DzÀ zÀÆgÀzÀÈ¶Ö AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèQ£À°ègÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À ªÁå¦ÛUÉ
M¼À¥ÀqÀÄªÀ ¥Àz æ ÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ vÀ£ÀßzÉÃ DzÀ C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß D zÀÆgÀzÀÈ¶Ö
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(M) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼ÉÃ ¸ÀévÀB PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁUÀ¢gÀÄªÀAxÀ gÀ¸ÉÛUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ
¤Ãj£À PÁ®ÄªÉUÀ¼À, KvÀ ¤ÃgÁªÀj ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀtÚ ¤ÃgÁªÀj AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ºÀtPÁ¸ÀÄ ®¨sÀåvÉUÉ M¼À¥ÀlÄÖ
C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(¦) ¤ªÁ¹UÀ¼À DgÉÆÃUÀå, ¸ÀÄgÀPÀëvÉ, ²PÀët, CxÀªÁ ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ DyðPÀ G£ÀßwUÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀ®Ä
¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ M¼ÀV£À ¥Àj¸ÀgÀzÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ CUÀvÀåªÁzÀ CxÀªÁ ¥Áæ¸ÀAVPÀªÁzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.]1
1
[145J. AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À PÉÆæÃrüÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄUÀæUÉÆ½¸ÀÄ«PÉ.- (1) vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è£À ¤¢üUÀ¼À ®¨sÀåvÉUÉ M¼À¥ÀlÄÖ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ, AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À CA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CUÀvÀå¥Àr¹zÀ ¤¢üUÀ¼À CAzÁd£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀÄ CzÀgÀ ¸ÀéAvÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¹, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ
ºÁdÄgÀÄ¥Àr¹zÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß, PÉÆærüÃPÀj¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, CzÀgÀ DzÀåvÁ£ÀÄ¸ÁgÀzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀÆa¸ÀÄªÀ zÀÆgÀzÀÈ¶Ö AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¶ðPÀ C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÝ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀgÀ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwUÉ ¸À°è¹, vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwUÉ CzÀ£ÀÄß
ºÁdgÀÄ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß, ¤¢üUÀ¼À ®¨sÀåvÉ CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀzÀ
ªÀiÁUÀð¸ÀÆaUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¤zÉÃð±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ §zÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À¨ÉÃPÁzÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À
DzÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀ°è, ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ »AzÀÄ½¢gÀÄ«PÉ, CUÀvÀåvÉAiÀÄ vÀÄvÀÄð, ¥ÀjuÁªÀÄzÀ ªÀÄlÖ ªÀÄvÀÄÛ
d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjUÀt£ÉUÉ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀÄ DzÀåvÁ ±ÉæÃtÂ «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß C¼ÀªÀr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
145©. C¥ÁAiÀÄPÁj PÀ®Äè UÀtÂUÁjPÉ, PÉÆ¼ÀªÉ ¨Á«UÀ¼ÀÄ, vÉgÉzÀ ¨Á«UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄArUÀ¼ÀÄ.-
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ, ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¤ªÁ¹UÀ½UÉ PÉÃqÀÄ CxÀªÁ C¥ÁAiÀÄ GAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀ
PÁ£ÀÆ£ÀÄ¨Á»gÀ PÀ®Äè UÀtÂUÁjPÉ, PÉÆ¼ÀªÉ ¨Á« PÉÆgÉAiÀÄÄ«PÉ, vÉgÀzÀ ¨Á«UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ UÀÄArUÀ¼À
vÉÆÃqÀÄ«PÉ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤°è¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ
¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ªÀåQÛ CxÀªÁ d£ÀgÀ ªÉZÀÑzÀ°è CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ
CªÀj§âjAzÀ®Æ CªÀÅUÀ½UÉ ¨sÀzÀævÉ ªÀiÁqÀ®Ä CªÀÅUÀ½UÉ ¨ÉÃ° ¤«Äð¸ÀÄªÀ CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀwð
ªÀiÁqÀÄªÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
145¹. fÃªÀ ªÉÊ«zsÀåvÉ, ¸ÁªÀiÁfPÀ CgÀtå ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ.- vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ, D
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ fÃªÀ ªÉÊ«zsÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸À®Ä, PÁ¥ÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆÃ¶¸À®Ä vÁAwæPÀ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆvÀð gÀÆ¥ÀzÀ ¸ÀºÁAiÀÄªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ CzÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀV£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ
£ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ CgÀtå ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
§ºÀÄUÁæªÀÄ WÀ£À ªÀÄvÀÄÛ zÀæªÀ vÁådå ¤ªÀðºÀuÁ WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
145r. ªÀiÁ»w ¤ªÀðºÀuÉ.- vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ vÀ£Àß ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀV£À J®è ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ
¸ÀªÀiÁeÉÆÃ-DyðPÀ ªÀiÁ»w, J®è £ÉÊ¸ÀVðPÀ, EvÀgÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀwÛ£À £ÀPÁ±ÉAiÀÄ zÀvÁÛA±ÀªÀ£ÀÄß
PÉÆæÃrüÃPÀj¹vÀPÀÌzÀÄÝ, ¤ªÀðºÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ £ÀqÉ¹zÀ ¸À«ÄÃPÉëUÀ¼À
¥ÀjuÁªÀÄªÁV ¥ÀqÉzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¹ CªÀgÀÄ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀªÁV EA¢£ÀªÀgÀUÉ ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ°è ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï CAzÁdÄ ¸À«ÄÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
146. ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ, ¸ÀPÁðgÀzÀ

PÁAiÀiÁðAUÀ C¢üPÁgÀ ªÀUÀðªÀÅ AiÀiÁªÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß «¸ÀÛj¹zÉAiÉÆÃ D
PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ gÁdå ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ªÀ»¹PÉÆlÖ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
ªÀ»¹PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¥ÀæzÁ£À ªÀiÁrzÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
»AvÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
147. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.Š vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÀ£ÀUÉ ªÀ»¹PÉÆlÖ
CxÀªÁ ¥ÀævÁåAiÉÆÃf¹zÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ®Æè ªÀÄÄRåªÁV ªÀÄvÀÄÛ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ZÀ¯Á¬Ä¸À¨ÉÃPÁzÀ C¢üPÁgÀUÀ½UÉ ¨ÁzsÀPÀªÁUÀzÀAvÉ CªÀ±Àå«gÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ
D£ÀÄµÀAVPÀªÁzÀ J¯Áè PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
148. ¸ÁÜ¬Ä ¸À«Äw.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, F ªÀÄÄA¢£À ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:Š
(J) ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÁÜ¬Ä ¸À«Äw,
(©) ºÀtPÁ¸ÀÄ, ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¸À«Äw,
(¹) ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸À«Äw.
1
[(2) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀAvÉ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¥ÉÊQ¬ÄAzÀ ZÀÄ£Á¬Ä¹zÀ CzsÀåPÀë£ÀÄ ¸ÉÃj DgÀ£ÀÄß
«ÄÃgÀzÀAxÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¸À®Ä £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÁªÀðwæPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀr CzÀgÀ ¥ÀÅ£Àgï gÀZÀ£É CxÀªÁ ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ
¨ÉÃUÀ£É CxÀªÁ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è
£ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ PÀqÉAiÀÄ ¥ÀPÀë M§â ªÀÄ»¼Á ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
eÁwUÀ¼À CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÉÆÃ CzÀgÀ M§â ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[(2J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â
¸ÀzÀ¸Àå£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ DvÀ£À£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ E¥ÀàvÀÄÛ wAUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ CªÀ£ÀÄ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄªÀªÀgÉUÉ, EzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀ¯ÉÆÃ D

CªÀ¢ü DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[(3) CzsÀåPÀë£ÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ, ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ ¸ÀzÀ¸Àå ºÁUÀÆ
CzsÀåPÀë£ÀÆ DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ ¸ÀzÀ¸Àå ºÁUÀÆ CzsÀåPÀë£ÀÆ
DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. EvÀgÀ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¥ÉÊQ M§â£À£ÀÄß CzsÀåPÀë£À£ÁßV ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(4) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ°è
¸ÉÃªÉ ¸À°è¸À®Ä CºÀð£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢PÁjAiÀÄÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ PÁAiÀÄðzÀ²ðŠ
AiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
149. ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.Š (1) ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄÄ ¹§âA¢ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ,
¸ÀA¥ÀPÀðUÀ¼ÀÄ, PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ, UÁæ«Æt UÀøºÀ ¤ªÀiÁðt, UÁæªÀÄ «¸ÀÛgÀuÁ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, £ÉÊ¸ÀVðPÀ «¥ÀvÀÄÛUÀ½UÉ
¥ÀjºÁgÀ, ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀÄvÀÄÛ J¯Áè G½zÀ ¸ÀAQÃtð «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
£ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ºÀtPÁ¸ÀÄ, ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
ºÀtPÁ¸ÀÄ, §eÉmï gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, DzÁAiÀÄ ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¥Àæ¸ÁÛªÀUÀ¼À ¥Àj²Ã®£É, dªÀiÁ ªÀÄvÀÄÛ
RZÀÄðUÀ¼À «ªÀgÀuÉAiÀÄ ¥Àj²Ã®£É, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ºÀtPÁ¹£À ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©ÃgÀÄªÀ
J¯Áè ¥Àæ¸ÁÛªÀUÀ¼À ¥ÀgÁå¯ÉÆÃZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå
ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁgÀ, ¸ÀtÚ G½vÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèQ£À C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ EvÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄð ŠEªÀÅUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ,Š
(J) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ±ÉÊPÀëtÂPÀ,
DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌÈwPÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ »vÀzÀø¶ÖAiÀÄ ¸ÀAªÀzsÀð£É;
(©) ¸ÁªÀiÁfPÀ C£ÁåAiÀÄ ºÁUÀÆ J®è EvÀgÀ jÃwAiÀÄ ±ÉÆÃµÀuÉ¬ÄAzÀ CªÀgÀ£ÀÄß
¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(¹) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À K½UÉ;
ªÀÄvÀÄÛ
(r) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÉ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ, ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁdzÀ EvÀgÀ
zÀÄ§ð® ªÀUÀðUÀ½UÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄªÀ£ÀÄß zÉÆgÀQ¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
(4) ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CªÀÅUÀ½UÉ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀµÀÄÖ ªÀÄnÖUÉ
ªÉÄÃ¯É G¯ÉèÃT¹gÀÄªÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
150. ¸À«ÄwUÀ¼À PÁAiÀÄð«zsÁ£À.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸À«ÄwUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉ,
CªÀÅUÀ¼À°è PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ J®è EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀÄ, D ¸À«ÄwAiÀÄ PÉ®¸ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀZÉÃj¬ÄAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁ»w, «ªÀgÀt ¥ÀnÖPÉ, «ªÀgÀ¥ÀvÀæ, ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæ CxÀªÁ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß
vÀj¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¹ÜgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß CxÀªÁ ¸À«ÄwAiÀÄ PÉ®¸ÀPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæªÉÃ²¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸À®Ä
ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ, ¸À«ÄwAiÀÄ PÉ®¸ÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁjAiÀÄÄ CzÀgÀ
¸À¨sÉUÀ¼À°è ºÁdjgÀÄªÀAvÉ CUÀvÀå¥Àr¸À®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîzÁÝVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ
ªÉÄÃgÉUÉ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D C¢üPÁjAiÀÄÄ ºÁdgÁUÀÄªÀAvÉ £ÉÆÃrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
151. C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.Š vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ F

C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¥ÀæzÁ£À ªÀiÁrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ
C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄð ¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ ªÀ»¹PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
152. CzsÀåPÀëgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.- 1[CzsÀåPÀë£ÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ ªÀÄÄRå¸ÀÜ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£ÀÄ]1,Š
(J) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀiÁªÉÃ±ÀUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, CzÀgÀ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ gÀa¹zÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è vÀ£ÀUÉ «¢ü¹zÀ J¯Áè
PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæzÁ£À ªÀiÁrzÀ J¯Áè C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
PÁ®PÁ®PÉÌ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ vÀ£ÀUÉ ªÀ»¹PÉÆlÖAxÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(¹) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ºÉÆgÀr¹zÀ
¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ ¤¢ðµÀÖ ¤zÉÃð±À£ÀUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ½UÉ ÇÀAUÀvÀªÁVgÀzÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
¸ÁÜ¬ÄÃ ¸À«ÄwUÀ¼À ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ ¤zsÁðgÀUÀ¼À£ÀÄß eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è PÁAiÀÄð
¤ªÀðºÀuÁ¢üPÁjAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(r) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ºÀtPÁ¹£À ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ DqÀ½vÀzÀ 1[¤AiÀÄAvÀæt ºÁUÀÆ]1
¸ÀªÀÄUÀæ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ
CUÀvÀåªÉAzÀÄ vÀ£ÀUÉ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ J¯Áè «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß CzÀgÀ ªÀÄÄA¢qÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F GzÉÝÃ±ÀPÁÌV
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀj¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ; ªÀÄvÀUÀ
(E) vÁ®ÆèQ£À°è GAmÁzÀ ¥ÀæPÀøw «PÉÆÃ¥ÀUÀ½AzÀ vÉÆAzÀgÉUÉÆ¼ÀUÁzÀªÀjUÉ vÀPÀët ¥ÀjºÁgÀ
MzÀV¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ªÀµÀðPÉÌ MlÄÖ 1[MAzÀÄ ®PÀë]1 gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À ªÉÆvÀÛzÀªÀgÉUÉ ªÀÄAdÆgÁw ¤ÃqÀÄªÀ
C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄA¢£À ¸À¨sÉAiÀÄ°è CAvÀºÀ ªÀÄAdÆgÁwUÀ¼À
«ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß CzÀgÀ ¹ÜjÃPÀgÀtPÁÌV ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
153. G¥ÁzsÀåPÀë£À C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.Š vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ,Š
(J) CzsÀåPÀë£ÀÄ UÉÊgÀÄºÁdgÁzÁUÀ CxÀªÁ gÀeÉAiÀÄ ªÉÄÃ°gÀÄªÁUÀ CxÀªÁ PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸À®Ä
ÇÀªÀÄxÀð£ÁVgÀÄªÁUÀ 1[CxÀªÁ CzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ SÁ°¬ÄzÁÝUÀ]1 CzsÀåPÀë£À C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, ªÀÄvÀÄÛ
(©) CzsÀåPÀë£À UÉÊgÀÄºÁdjAiÀÄ°è 1[CxÀªÁ CzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ SÁ°¬ÄzÀÝ°è]1 vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¸À¨sÉUÀ¼À CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[154. PÀgÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ «zsÁ£À.- (1) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¥ÀgÀªÁV
PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä CxÀªÁ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉÊ¸À®Ä, £ÀªÀÄÆzÀÄ ªÀiÁrgÀÄªÀ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÀgÁgÀÄ CxÀªÁ M¥ÀàAzÀªÀÅ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ
¸ÀAUÀæºÀUÀ¼À°è ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀvÉAiÀÄ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 1999gÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ¢üPÁjAiÀÄÄ, vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À°è G¥À§AzsÀUÀ¼À
CrAiÀÄ°è DvÀ£ÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ
¥ÀgÀªÁV PÀgÁgÀÄ CxÀªÁ M¥ÀàAzÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ PÀgÁgÀÄ CxÀªÁ M¥ÀàAzÀªÀÅ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
PÁ®PÁ®PÉÌ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÀgÁgÀÄ CxÀªÁ M¥ÀàAzÀzÀ CAxÀ ªÀiË®åzÀ ªÉÆ§®V£ÀªÀgÉUÉ
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1

CzsÁåAiÀÄ IX
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¹§âA¢
155. PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¹§âA¢.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÆµÀ£Àgï
zÀeÉðAiÀÄ CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¸ÀªÀiÁ£ÀªÁzÀ gÁdå ¸ÀPÁðj ¸ÉÃªÉAiÀÄ M§â UÀÆæ¥ï ``J'' C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀiÁV £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üÃ£ÀzÀ°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀPÁðgÀ
CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄªÀµÀÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ J CxÀªÁ © CxÀªÁ ¹ UÀÄA¦£À CxÀªÁ r
UÀÄA¦£À ¸ÉÃªÉAiÀÄ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀ£ÀÄß (CAvÀºÀ ¸ÉÃªÉUÉ FVgÀÄªÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ
£ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrPÉÆArgÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼À°è CAvÀºÀ ¸ÉÃªÉUÉ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ AiÀiÁgÉÃ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ)
¤AiÀÄÄQÛUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CxÀªÁ vÀvÁÌ®PÉÌ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À°è K£ÉÃ
EzÀÝgÀÆ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CxÀªÁ F ¸ÀA§AzsÀzÀ°è CzÀÄ C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ
EvÀgÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ ºÁUÉ ¤AiÀÄÄQÛUÉÆ½¹zÀ C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß vÁ®ÆèQ£ÉÆ¼ÀUÀqÉ CxÀªÁ MAzÀÄ
vÁ®ÆèQ¤AzÀ E£ÉÆßAzÀÄ vÁ®ÆèQUÉ ªÀUÁðªÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
156. PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ, EvÀgÀ C¢üPÁjUÀ¼À ºÁUÀÆ ¹§âA¢AiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.Š (1) 1[2[F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è C£ÀåxÁ ªÀåPÀÛªÁV G¥À§A¢ü¸À¯ÁzÀ ºÉÆgÀvÀÄ]2
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ F ªÀÄÄA¢£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ JAzÀgÉ]1:Š
(J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀrAiÀÄ°è CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ
EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è CªÀ¤UÉ ¤¢ðµÀÖªÁV «¢ü¹gÀÄªÀ CxÀªÁ ¥ÀæzÀvÀÛªÁVgÀÄªÀ J¯Áè
C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
1
[(©) CzsÀåPÀë£À ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ C¢üÃ£ÀzÀ°è£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt
ªÀiÁrgÀÄªÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;]1
1
[(©©) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è
CªÀ¤UÉ ¤¢ðµÀÖªÁV «¢ü¹gÀÄªÀ J¯Áè PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ ¥ÀæzÀvÀÛªÁVgÀÄªÀ J¯Áè
C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÁ®PÁ®PÉÌ DvÀ¤UÉ ªÀ»¸ÀÄªÀ CAvÀºÀ EvÀgÀ
¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(¹) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J¯Áè PÁªÀÄUÁjUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAwæ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(r) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J¯Áè PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß
vÀéjvÀªÁV ¤ªÀð»¸À®Ä CªÀ±Àå PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ;
(E) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÀ ¸À«ÄwUÀ¼À ¸À¨sÉUÀ¼À ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
J®è PÁUÀzÀ¥ÀvÀæUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ¼À ¸ÀÄ¥ÀzÀð£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(J¥sï) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü¬ÄAzÀ ºÀtªÀ£ÀÄß vÉUÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ §lªÁqÉ ªÀiÁqÀÄªÀ
C¢üPÁgÀ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ; ªÀÄvÀÄÛ
(f) UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ EvÀgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ EvÀgÀ
¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉUÉ ºÁdgÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ

ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÉ ºÁdgÁUÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉðAiÀÄ°è ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ, DzÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄAr¸ÀÄªÀ CxÀªÁ ªÀÄvÀ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÝ®è. 1[vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ ªÀÄÄA¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¥Àæ¸ÁÛªÀ CxÀªÁ ¤tðAiÀÄ CxÀªÁ CzsÀåPÀë£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±ÀªÀÅ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
EvÀgÀ PÁ£ÀÆ¤£À G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀr ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±À CxÀªÁ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ DyðPÀ «¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ §eÉmï K¥ÁðqÀÄ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¸ÀÄŠ ªÀAxÀzÁÝVzÉAiÉÄAzÀÄ
CxÀªÁ CªÀÅUÀ½UÉ ÇÀAUÀvÀªÁVzÉAiÉÄAzÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ ¸À«ÄwAiÀÄ
CxÀªÁ CzsÀåPÀë£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀÆå£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÉAzÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, vÀ£Àß C©ü¥ÁæAiÀÄPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ ºÁUÀÆ ¥Àæ¸ÁÛªÀ CxÀªÁ
¤tðAiÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀÅ AiÀiÁªÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ, ¤AiÀÄªÀÄ, DzÉÃ±À, «¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ K¥ÁðrUÉ
ÇÀAUÀvÀªÁVzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¹ °TvÀ n¥ÀàtÂAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸À«Äw
CxÀªÁ CzsÀåPÀë¤UÉ ¸À®ºÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ
¸À®ºÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸À«Äw CxÀªÁ CzsÀåPÀë£ÀÄ ¥Àæ¸ÁÛªÀ CxÀªÁ
¤tðAiÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹, CAVÃPÀj¹zÀÝgÉ, PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ vÁ£ÀÄ
CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀAxÀ ¥Àj«ÃPÀëuÉ £ÀqÉ¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ vÀ£Àß ¸À®ºÉAiÉÆA¢UÉ ¥Àæ¸ÁÛªÀ CxÀªÁ
¤tðAiÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄgÀ½ M¦à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[(3) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ CzÀgÀ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ CzsÀåPÀë£ÀÄ (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è
G¯ÉèÃT¸À¯ÁzÀ ÇÀAUÀvÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀzÉ ¤tðAiÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¹zÀgÉ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ EvÀgÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, PÁAiÀÄð ¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ ¸ÀzÀj
¤tðAiÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß vÀ£Àß °TvÀ n¥ÀàtÂAiÉÆA¢UÉ CzsÀåPÀë¤UÉ w½¹ ªÀÄÄRå
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ DvÀ£À PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
157. zÁR¯É EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀ®Ä PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ ºÀPÀÄÌ.Š (1) UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ºÀt, ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ, zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ
¸ÀéwÛ£À ¸Áé¢üÃ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ §gÀºÀzÀ°è
PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃjzÁUÀ F GzÉÝÃ±ÀPÁÌV PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¸À®Ä D
PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉAiÀÄ°è C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀAxÀ ªÀåQÛUÉ CAxÀ ºÀtªÀ£ÀÄß M¦à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ CAxÀ
¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ, zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ªÀ±ÁªÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ, CAxÀ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ ¨ÁQ EgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÀtªÀ£ÀÄß,
¸ÀÄ¹ÛzÁgÀjAzÀ ¨sÀÆPÀAzÁAiÀÄzÀ ¨ÁQAiÀÄ£ÀÄß ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV 1964gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄ
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è (PÀ£ÁðlPÀ C¢¤AiÀÄªÀÄ 1964gÀ 12) PÀ°à¹gÀÄªÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À jÃwAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ
M¼À¥ÀlÄÖ ªÀ¸ÀÆ¯ÁäqÀ®Ä PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ PÉÊUÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ, zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ªÀ±ÀPÉÌ vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¸ÀZïð ªÁgÀAl£ÀÄß ºÉÆgÀr¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ 1973gÀ zÀAqÀ ¥ÀæQæAiÀiÁ
¸ÀA»vÉAiÀÄ (1974gÀ PÉÃAzÀæ C¢¤AiÀÄªÀÄ 2)gÀ VII£ÉÃ CzsÁåAiÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è ªÀiÁåf¸ÉÖçÃl£ÀÄ
PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÞªÁV ZÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ J®è C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÀt, ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ,
zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß J°è UÉÆÃ¥ÀåªÁVqÀ¯ÁVzÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß w½¢gÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ D §UÉÎ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä §zÀÞ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ ªÀiÁrzÀ DzÉÃ±ÀzÀ §UÉÎ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjUÉ C¦Ã®Ä ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±À«gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
CzsÁåAiÀÄ X
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ gÀZÀ£É
158. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¤UÀªÀÄ£À.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯ÉèUÉ, vÀvÁÌ®zÀ°è
eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ 1[aPÀÌ£ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è]1 ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁzÀ CxÀªÁ
ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PÁ¥ÉÇðÃgÉÃµÀ£ï, 1[¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ PÉÊUÁjPÁ G¥À £ÀUÀgÀzÀ]1 ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ
CrAiÀÄ°è EgÀÄªÀ f¯ÉèAiÀÄ CAxÀ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ ErÃ f¯ÉèAiÀÄ ªÉÄÃ¯É C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀ MAzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, f¯Éè¬ÄAzÀ ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹zÀ ¨sÁUÀzÀ°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è vÀ£Àß PÀZÉÃjAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è CzÀgÀ ¤AiÀÄAvÀæt CxÀªÁ
ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ°ègÀÄªÀ ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ªÉÄÃ¯É vÀ£Àß C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
ZÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ``............. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw'' JA§ ºÉ¸Àj£À ¤UÀ«ÄvÀ
¤PÁAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzÀÄ ±Á±ÀévÀ GvÀÛgÁ¢üPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÉÆºÀgÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F
C¢ü¤AiÀÄ«Äw CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ C¢ü¤AiÀÄ«ÄwAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è
«¢ü¹gÀÄªÀAxÀ ¤§ðAzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ vÀ£Àß ¤UÀ«ÄvÀ ºÉ¸Àj£À°è zÁªÉ ºÀÆqÀÄªÀ CxÀªÁ zÁªÉUÉ
UÀÄjAiÀiÁUÀÄªÀ, CzÀÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ DUÀ° CxÀªÁ
ºÉÆgÀUÉ DUÀ° ZÀgÀ CxÀgÁ ¹ÜgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß Dfð¸ÀÄªÀ, zsÁgÀt ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀUÁðªÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀ,
PÀgÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVgÀÄªÀAxÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ CªÀ±ÀåªÁzÀ, ¸Àj PÀAqÀ
CxÀªÁ «»vÀªÁzÀ J®è PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀÅ CzÀgÀ°è ¤»vÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
159. f¯Áè ¥ÀAZÁwAiÀÄ gÀZÀ£É.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,Š
(i) 16A£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¤zsÀðj¹gÀÄªÀAvÉ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß;
(ii) ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå «zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ AiÀiÁªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉ PÉëÃvÀæUÀ¼ÀÄ f¯ÉèAiÀÄ
ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀÅªÉÇÃ CAxÀ f¯ÉèAiÀÄ MAzÀÄ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÀªÀÄUÀæ f¯ÉèAiÀÄ£ÀÄß
¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß;
(iii) f¯ÉèAiÀÄ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ ªÀÄvÀzÁgÀgÉAzÀÄ £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀgÁzÀ gÁdå¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
gÁdå «zsÁ£À¥ÀjµÀwÛ£À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß; ªÀÄvÀÄÛ
(iv) f¯ÉèAiÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀ£ÀÄß
ŠM¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ (ii), (iii) ªÀÄvÀÄÛ (iv)£ÉÃ RAqÀUÀ¼À°è G¯ÉèÃT¸À¯ÁzÀ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉAiÀÄ,
gÁdå «zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ gÁdå ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼ÀÄ, 177£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1)£ÉÃ G¥-¥ÀæPÀgÀtzÀr CzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀÄªÀ CxÀªÁ 179£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (3)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀr C«±Áé¸À
¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV PÀgÉzÀ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
AiÀiÁªÀÅªÉÃ ¸À¨sÉUÀ¼À ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄvÀ ¤ÃqÀ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(3) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è CxÀªÁ 16A, 161 ªÀÄvÀÄÛ 162£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, DzÀgÉ, ¸ÀgÀPÁgÀzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ MlÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ JgÀqÀgÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀ¨ÉÃPÁVzÀÄÝ, ºÁUÉ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁVgÀÄªÀ
¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è AiÀÄxÉÆÃavÀªÁV gÀavÀªÁVgÀÄªÀÅzÁV
1
[160. ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ.Š f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ°è f¯ÉèAiÀÄ vÁ®ÆPÀÄUÀ½AzÀ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ 5[E¥ÀàvÀÛQÌAvÀ®Æ PÀrªÉÄAiÀÄ®èzÀAvÉ]5 ªÀåQÛUÀ½gÀvÀPÀÌzÀÄÝ, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆQ¤AzÀ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀvÀPÀÌ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß 6[ªÀÄÆªÀvÉÛöÊzÀÄ ¸Á«gÀ ªÀÄvÀÄÛ £À®ªÀvÉÛöÊzÀÄ ¸Á«gÀzÀ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ
£ÀqÀÄªÀt ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ d£À¸ÀASÉåUÉ]6 CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀPÉÌ M§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀAvÉ 2[3[¸ÀPÁðgÀ]3¢AzÀ
¤UÀ¢¥Àr¸À¯ÁVzÉ]2:
4
[¥ÀgÀAvÀÄ,
(i) GvÀÛgÀ PÀ£ÀßqÀ ªÀÄvÀÄÛ aPÀÌªÀÄUÀ¼ÀÆgÀÄ f¯ÉèAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è d£À¸ÀASÉåAiÀÄ ¥ÀæwÃ
ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¸Á«gÀPÉÌ CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀPÉÌ M§âgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀåjgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(ii) ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ £ÀUÀgÀ f¯ÉèAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, d£À¸ÀASÉåAiÀÄ ¥ÀæwÃ E¥ÀàvÀÄÛ ¸Á«gÀPÉÌ
CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀPÉÌ M§âgÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(iii) PÉÆqÀUÀÄ f¯ÉèAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, d£À¸ÀASÉåAiÀÄ ¥ÀæwÃ ºÀ¢£ÉAlÄ ¸Á«gÀPÉÌ CxÀªÁ
CzÀgÀ ¨sÁUÀPÉÌ M§âgÀ ¸ÀzÀ¸ÀåjgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;]1]4
1. 1995gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 1AgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 13-A1-1995AzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
3. 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 8gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A3-A4-2AAA¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
4. 2011gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 34gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 04-10-2010¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
161. d£ÀUÀtwAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ

d£ÀUÀtwAiÀÄ CAQCA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ ªÉÄÃ¯É, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
D d£ÀUÀtwAiÀÄ°è RavÀªÁzÀAvÉ f¯ÉèAiÀÄ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É 1[2[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ
DAiÉÆÃUÀªÀÅ]2 ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1:
2. 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
¥ÀgÀAvÀÄ, »AzÉ ºÉÃ½zÀAvÉ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ ¤zsÀðgÀuÉAiÀÄÄ, DUÀ C¢üPÁgÀzÀ°èzÀÝ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ
ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DV£À gÀZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¨Á¢ü¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
162. ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À «Æ¸À¯Áw.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è,Š
(J) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÁV, ªÀÄvÀÄÛ
(©) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÁV ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß 1[2[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]2
«Æ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1 ªÀÄvÀÄÛ f¯ÉèAiÀÄ MlÄÖ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ°è f¯ÉèAiÀÄ°ègÀÄªÀ C£ÀÆ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À CxÀªÁ
f¯ÉèAiÀÄ°ègÀÄªÀ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ AiÀiÁªÀ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°ègÀÄªÀÅzÉÆÃ, ºÁUÉ «Æ¸À°j¹zÀ
¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è £ÉÃgÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀÄÆ®PÀ vÀÄA§¨ÉÃPÁzÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ CzÉÃ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°ègÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
2
[¥ÀgÀAvÀÄ, ¥Àæw f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ
¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÁV PÀ¤µÀ× MAzÉÆAzÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]2
2. 2AAAgÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 25-A4-2AAA¢AzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(2) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°ègÀÄªÀ MlÄÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ MAzÀgÀµÀÄÖ
CAxÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀåQÛUÀ½UÁV 1[2[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]2
3
«Æ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1: [DzÀgÉ F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÁV ºÁUÉ ¤zsÀðj¹
«ÄÃ¸À°j¹zÀ MlÄÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ, (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÁV ªÀÄvÀÄÛ F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÁV «ÄÃ¸À°j¹zÀ
¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉå f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°èAiÀÄ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ±ÉÃPÀqÁ LªÀvÀÛ£ÀÄß,
«ÄÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]3
1. 1997gÀÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
3. 2011gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 34gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 04-10-2A10jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è «ÄÃ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À ¥ÉÊQ CAxÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è
±ÉÃPÀqÀ JA§vÀÛgÀµÀÄÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ``J'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ G½zÀ ±ÉÃPÀqÀ
E¥ÀàvÀÛgÀµÀÄÖ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ``©'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ 2[3[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]3
«Æ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]2.]1
2. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A.1A.1997jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(3) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄzÀ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀåQÛUÀ¼À
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀæªÀUÀðPÀÆÌ «Æ¸À°nÖgÀÄªÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ «Æ¸À°nÖgÀzÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è, ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV,
2
[MmÁÖgÉAiÀiÁV CzsÀðzÀµÀÄÖ ¥Àj«ÄwUÉ M¼À¥ÀlÄÖ ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉåUÉ ¥ÀÆuÁðAPÀUÉÆ½¹zÀµÀÄÖ]2 1[±ÉÃPÀqÁ
LªÀvÀÛQÌAvÀ]1 PÀrªÉÄ C®èzÀµÀÄÖ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß «Æ¸À°qÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, (1)£ÉÃ, (2)£ÉÃ ªÀÄvÀÄÛ (3)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À CrAiÀÄ°è «Æ¸À°nÖgÀÄªÀ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÀ¢AiÀÄ
¥ÀæPÁgÀ f¯ÉèAiÀÄ°ègÀÄªÀ ««zsÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ 2[CAxÀ ¸ÀgÀ¢AiÀÄÄ ºÀvÀÄÛ
ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ]2:
CµÉÖÃ C®èzÉ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°ègÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÆ, AiÀiÁªÀ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
¥ÀAUÀqÀUÀ¼À CxÀªÁ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀåjUÁV CxÀªÁ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «Æ¸À°qÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ CAxÀ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, CAxÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
«Æ¸À°j¹®èzÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ¸ÁÜ£ÀUÀ½UÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¤®èzÀAvÉ vÀqÉAiÀÄÄAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉAiÉÄAzÀÄ
163. ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À ¹ÃªÀiÁ ¤tðAiÀÄ.Š (1) 1[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]1,
C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ,Š
(J) CAxÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀVgÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß 16A£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀr ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀ¨ÉÃPÁzÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåUÀ£ÀÄUÀÄtªÁV KPÀ ¸ÀzÀ¸Àå ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À£ÁßV «AUÀr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) vÁ®ÆèPÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèQ£À ¨sÁUÀªÁUÀvÀPÀÌ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ
ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ; ªÀÄvÀÄÛ
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, 124£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¤zsÀðj¹zÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀÄvÀ PÉëÃvÀæzÀ°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ
¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÁUÀ «¨sÀd£É
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]1
1
[(¹) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ, »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ
ªÀåQÛUÀ½UÁV ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃ¸À°j¹zÀAxÀ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß CxÀªÁ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
164. ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ºÀPÀÄÌ.Š (1) MAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è vÀ£Àß
ºÉ¸ÀgÀÄ EgÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ EvÀgÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖ
eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÁUÀ D ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ°è £ÀqÉAiÀÄÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀ ¤ÃqÀ®Ä
ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ºÉ¸ÀgÀÄ EgÀ¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀ ªÀåQÛAiÀÄÆ CAxÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀ ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è£À ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è CxÀªÁ CzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¨Áj ªÀÄvÀ ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÝ®è
ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£ÀÄ ºÁUÉ ªÀiÁrzÀgÉ, CªÀ£À J®è ªÀÄvÀUÀ¼ÀÄ C¹AzsÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(3) ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è
vÀ£Àß ºÉ¸ÀgÀÄ EgÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄ PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ PÀqÁØAiÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. DzÁUÀÆå,
(4)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ¸ÀÆa¹zÀAvÉ DvÀ£ÀÄ vÀ£Àß ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ¸Àà¢üð¹gÀÄªÀ C¨sÀåyðUÀ¼À
¥ÀgÀªÁV ¤ÃqÀzÉAiÉÄÃ ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä ¸ÀévÀAvÀæ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
165. ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖ.Š f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ
ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ, ¤zÉðÃ±À£À ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀætPÉÆÌ¼À¥ÀlÄÖ 1[C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÆµÀ£ÀgÀ£ÀÄ ¹zÀÞ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1:
1. 1999gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 21gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A4.A8.1999jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
¥ÀgÀAvÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ°è ¸ÉÃj¹gÀÄªÀAxÀ f¯ÉèAiÀÄ CAxÀ
¨sÁUÀPÁÌV vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ PÀ£ÁðlPÀ «zsÁ£À¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ
PÉëÃvÀæPÁÌV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ ¹zÀÞvÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ:
CµÉÖÃ C®èzÉ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄÄ, CAxÀ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæPÉÌ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÁV £ÁªÀÄ¥ÀvÀæ ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV EgÀÄªÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÀªÀÄÆ¢£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ wzÀÄÝ¥Àr,
¸ÁÜ£À¥À®èl, ¸ÉÃ¥ÀðqÉ CxÀªÁ ©lÄÖ ©nÖgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
166. C¨sÀåyðAiÀÄ CºÀðvÉUÀ¼ÀÄ.Š (1) M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è£À MAzÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß
vÀÄA§®Ä DAiÉÄÌAiÀiÁUÀ®Ä f¯ÉèAiÀÄ°è vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ
¥ÀnÖAiÀÄ°è CªÀ£À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹zÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ CºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÉ CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ CxÀªÁ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ CxÀªÁ
ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV «Æ¸À°j¹zÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ D AiÀiÁªÀÅªÉÃ eÁwUÀ¼À CxÀªÁ
¥ÀAUÀqÀUÀ¼À CxÀªÁ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀåQÛ CxÀªÁ ªÀÄ»¼ÉAiÀiÁVzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è£À ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß
vÀÄA§®Ä ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæ¢AzÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀ®Ä CºÀð£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
167. ¸ÀzÀ¸ÀågÁUÀ®Ä C£ÀºÀðvÉ.Š (1) M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁUÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀ®Ä,Š
(J) CªÀ£ÀÄ, gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®UÀ½UÁV £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV vÀvÁÌ®zÀ°è
eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀrAiÀÄ°è ºÁUÉ
C£ÀºÀð£ÁVzÀÝgÉ:
¥ÀgÀAvÀÄ, AiÀiÁªÀ ªÀåQÛAiÀÄÆ CªÀ£ÀÄ E¥ÀàvÉÆÛAzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À ªÀAiÀÄ¹ì£ÀªÀ£ÁVzÀÝgÉ CªÀ£ÀÄ
E¥ÀàvÉÛÊzÀÄ ªÀµÀðUÀ½VAvÀ®Æ PÀrªÉÄ ªÀAiÀÄ¹ì£ÀªÀ£ÉA§ PÁgÀtPÁÌV C£ÀºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è;
(©) 1965gÀ PÀ£ÁðlPÀ C§PÁj C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀrAiÀÄ (1966gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå
21) C¥ÀgÁzsÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è Qæ«Ä£À¯ï £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄªÀÅ DvÀ¤UÉ ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼À£ÀÄß
«ÆjzÀ CªÀ¢üUÉ PÁgÁªÁ¸À ²PÉëAiÀÄ£ÀÄß «¢ü¹zÀÝgÉ CAxÀ ²PÉëAiÀÄ£ÀÄß vÀgÀÄªÁAiÀÄ

ªÀåwjPÀÛUÉÆ½¹gÀ¢zÀÝgÉ, gÀzÀÄÝUÉÆ½¹gÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß ªÀÄ¤ß¹gÀ¢zÀÝgÉ; CxÀªÁ
(¹) 1973gÀ zÀAqÀ ¥ÀæQæAiÀiÁ ¸ÀA»vÉAiÀÄ (1974gÀ PÉÃAzÀæ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 2) 11A£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀr
ºÀÆrzÀ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À°è D ¸ÀA»vÉAiÀÄ 117£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀr DvÀ£À «gÀÄzÀÞ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß
ªÀiÁrzÀÝgÉ, CAxÀ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀåwjPÀÛUÉÆ½¹gÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ gÀzÀÄÝUÉÆ½¹gÀ¢zÀÝgÉ; CxÀªÁ
(r) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ C¢üÃ£ÀzÀ ¸ÉÃªÉ¬ÄAzÀ DvÀ£À£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁrzÀÝgÉ;
CxÀªÁ
(E) °ÃUÀ¯ï CxÀªÁ ªÉÄrPÀ¯ï ¥ÁæQÖÃµÀ£Àgï CxÀªÁ ZÁlðqïð CPËAmÉAmï£ÁVzÀÄÝ ¸ÀPÀëªÀÄ
¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ DvÀ£À£ÀÄß ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ vÉUÉzÀÄºÁQzÀÝgÉ CxÀªÁ
CªÀiÁ£ÀwÛ£À°ènÖzÀÝgÉ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è£À C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ CAxÀ CªÀiÁ£ÀwÛ£À
CªÀ¢üAiÀÄ°è eÁjAiÀÄ°èzÀÝgÉ; CxÀªÁ
(J¥sï) ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé¢AzÀ DvÀ£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁQzÀÝgÉ; CxÀªÁ
(f) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀrAiÀÄ°è gÀa¹gÀÄªÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ WÉÆÃ¶¹gÀÄªÀAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À
zsÁgÀPÀ£À£ÀÄß C£ÀºÀðUÉÆ½¸À¨ÁgÀzÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¹gÀÄªÀAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹
PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀzÀ CxÀªÁ gÁdå ¸ÀPÁðgÀ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ
¤AiÀÄAvÀætPÉÌ M¼À¥ÀnÖgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀr AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉ; CxÀªÁ
«ªÀgÀuÉ.Š F RAqÀzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, DvÀ£ÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£É£ÀÄßªÀ CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë£É£ÀÄßªÀ PÁgÀt ªÀiÁvÀæ¢AzÀ¯ÉÃ ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ£ÉAzÀÄ
(JZï) EzÀgÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀAvÉ ºÉÆgÀvÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ°è CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÆA¢UÉ CxÀªÁ
CzÀgÀ C¢üÃ£ÀzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ªÀiÁrPÉÆAqÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀgÁgÀÄ CxÀªÁ GzÉÆåÃUÀzÀ°è ¥ÀævÀåPÀëªÁV CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¥Á®Ä CxÀªÁ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉ 1[CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀgÀªÁV
AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ PÁªÀÄUÁj CxÀªÁ PÀgÁgÀ£ÀÄß CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ AiÀiÁªÀÅªÉÃ
¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉÊ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀgÁgÀ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ°è
CxÀªÁ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ°è DvÀ£ÀÄ ¥ÀævÀåPÀëªÁV CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV vÁ£ÁVAiÉÄÃ DUÀ°
CxÀªÁ vÀ£Àß KeÉAmï CxÀªÁ ¥Á®ÄzÁgÀ CxÀªÁ £ËPÀgÀ£À ªÀÄÆ®PÀªÁVAiÉÄÃ DUÀ°
vÉÆqÀVzÀÝgÉ]1; CxÀªÁ
1. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A.1A.1997jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(L) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀgÀªÁV ªÉÃvÀ£À ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ °ÃUÀ¯ï ¥ÁæQÖÃµÀ£Àgï DV
¤AiÉÆÃfvÀ£ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ «gÀÄzÀÞ °ÃUÀ¯ï ¥ÁæQÖÃµÀ£Àgï DV GzÉÆåÃUÀªÀ£ÀÄß
CAVÃPÀj¹zÀÝgÉ ;CxÀªÁ
1
[(eÉ) DvÀ£ÀÄ vÀ£Àß PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁÌV ±ËZÀ UÀøºÀªÀ£ÀÄß MzÀV¹gÀ¢zÀÝgÉ:
2
[¥ÀgÀAvÀÄ, F RAqÀzÀ°è EgÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÆ, M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ vÀ£Àß
GªÉÄÃzÀÄªÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è M§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV vÀ£Àß ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ
¥ÁægÀA¨sÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ ªÀµÀðzÉÆ¼ÀUÉ, vÀ£Àß PÀÄlÄA§zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁÌV
±ËZÀ UÀøºÀªÀ£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÁV MAzÀÄ ªÀÄÄZÀÑ½PÉAiÀÄ£ÀÄß §gÉzÀÄPÉÆnÖzÀÝgÉ ºÁUÀÆ
¸ÀzÀ¸Àå£ÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CAxÀ ªÀÄÄZÀÑ½PÉAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¥Á°¹zÀgÉ, CªÀ¤UÉ
C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]2]1
2. 2AAAgÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 11gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 25-A4-2AAA¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.

1
[(eÉ-1) CªÀ£ÀÄ 3A8¹ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è C£ÀºÀð£ÁVzÀÝgÉ.]1
1
[(PÉ)]1 1987gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼À (¥ÀPÁëAvÀgÀ ¤µÉÃzsÀ) C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀr DvÀ£À£ÀÄß
C£ÀºÀð£ÁV¹zÀÝgÉ,
1. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A.1A.1997jAzÀ ªÀÄgÀÄ ¸ÀASÉå ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
ŠC£ÀºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ,Š
(J) (¹) RAqÀzÀ°è£À C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ ¨sÀzÀævÉAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä ªÀåQÛUÉ DzÉÃ²¹zÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄÄ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.
(©) (©), (r) CxÀªÁ (E) RAqÀUÀ¼À°è£À C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ CAxÀ ²PÉëAiÀÄ, ªÀeÁ ªÀiÁrgÀÄªÀ,
¥ÀnÖ¬ÄAzÀ vÉUÉzÀÄºÁQgÀÄªÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ
¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.
(¹) (J¥sï) RAqÀzÀ°ègÀÄªÀ C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ ºÁUÉ vÉUÉzÀÄºÁQgÀÄªÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄvÀÛzÉ.
1
[(¹¹) (eÉ-1) RAqÀzÀ°èAiÀÄ C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ, 3A8¹ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ
DzÉÃ±ÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¥ÀæªÀvÀð£ÉAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ
¤AvÀÄºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(r) (JZï) RAqÀzÀ°è£À C£ÀºÀðvÉUÉ ªÀåQÛAiÀÄÄ, CzÀ£ÀÄß,Š
(i) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÆA¢UÉ PÀgÁgÀÄ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ CxÀªÁ CzÀjAzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ
¥ÀgÀªÁV ¤AiÉÆÃfvÀªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ eÁ¬ÄAmï ¸ÁÖPï PÀA¥À¤AiÀÄ°è£À µÉÃgÀÄ CxÀªÁ
196AgÀ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À £ÉÆÃAzÀtÂ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ (PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 196AgÀ
17) CrAiÀÄ°è £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀAWÀzÀ°è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀºÀPÁgÀ
¸ÀAWÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ µÉÃgÀ£ÀÄß CxÀªÁ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ; CxÀªÁ
(ii) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ eÁ»ÃgÁvÀ£ÀÄß
¥ÀæPÀn¹gÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀøvÀÛ¥ÀwæPÉAiÀÄ°è µÉÃgÀÄ CxÀªÁ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ;
CxÀªÁ
(iii) r¨ÉAZÀgÀÄ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV
JwÛzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸Á®zÀ°è C£ÀåxÁ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀnÖgÀÄªÀ,
1
[(2)f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV DAiÉÄÌAiÀiÁVgÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉAiÀÄ, gÁdå¸À¨sÉAiÀÄ, gÁdå
«zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ CxÀªÁ gÁdå «zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁzÀgÉ CxÀªÁ ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï
PË¤ì®gï CxÀªÁ ªÀÄÄ¤¹¥À¯ï PÁ¥ÉÇðgÉÃµÀ¤ß£À CxÀªÁ ¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PË¤ì®gÀ£ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ
PË¤ì®gÀ£ÁzÀgÉ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ
¸ÀzÀ¸Àå£ÁzÀgÉ, 172£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¢ü¸ÀÆa¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ
¢£ÀUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉÆAqÁUÀ CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, ¯ÉÆÃPÀ¸À¨ÉAiÀÄ, gÁdå ¸À¨sÉAiÀÄ, gÁdå
«zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ CxÀªÁ gÁdå «zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À ¸ÀzÀ¸Àå CxÀªÁ ªÀÄÄ¤ì¥À¯ï PË¤ì®gï CxÀªÁ ªÀÄÄ¤ì¥À¯ï
PÁ¥ÉÇðgÉÃµÀ¤ß£À PË¤ì®gï, ¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PË¤ì®gï CxÀªÁ vÁ®ÆPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ
¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÁV, CªÀ£ÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉAiÀÄ, gÁdå ¸À¨sÉAiÀÄ, gÁdå«zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ, gÁdå
«zsÁ£À ¥ÀjµÀwÛ£À, ªÀÄÄ¤ì¥À¯ï PË¤ì°£À, ªÀÄÄ¤ì¥À¯ï PÁ¥ÉÇðgÉÃµÀ¤ß£À, ¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ vÀ£Àß ¸ÁÜ£ÀPÉÌ ªÉÆzÀ¯ÉÃ gÁfÃ£ÁªÉÄ ¸À°è¹gÀ¢zÀÝgÉ f¯Áè
À ÀÅ SÁ°AiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è CªÀ£À ¸ÁÜ£ª
168. ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ,Š
(J) 167£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C£ÀºÀðvÉUÉ M¼À¥ÀnÖzÀÝgÉ CxÀªÁ
M¼À¥ÀqÀÄªÀÅzÁzÀgÉ; CxÀªÁ
(©) 167£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ ¥ÀgÀAvÀÄPÀzÀ (r) RAqÀzÀ (i)£ÉÃ CxÀªÁ (ii)£ÉÃ
G¥ÀRAqÀzÀ°è «ªÀj¹zÀAvÉ CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ µÉÃgÀÄ CxÀªÁ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀævÀåPÀëªÁV
CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV CªÀ£ÀÄ ºÉÆA¢gÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ ZÀZÉðAiÀÄ°è
¸ÀzÀ¸Àå£ÁV ªÀÄvÀ¤ÃrzÀgÉ CxÀªÁ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(¹) 18A£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (2)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ (eÉ) RAqÀzÀ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß G®èAX¹
AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ ZÀZÉðAiÀÄ°è ªÀÄvÀ ¤ÃrzÀgÉ CxÀªÁ ¨sÁUÀªÀ»¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(r) ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀ CªÀ£ÀÄ DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄ «ÆgÀzÀ UÉÊgÀÄºÁdjUÁV CªÀ¤UÉ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß PÉÆnÖzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÆgÀPÀÆÌ
«ÆjzÀ C£ÀÄPÀæªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉUÀ½UÉ UÉÊgÀÄºÁdgÁzÀgÉ 1[xxx]1
1. 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3¢AzÀ ©lÄÖ©qÀ¯ÁVzÉ.
ŠCªÀ£À ¸ÁÜ£ÀªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ SÁ°AiÀiÁVzÉAiÉÄAzÀÄ CxÀªÁ SÁ°AiÀiÁVgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, (r) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è UÉÊgÀÄ ºÁdgÁUÀ®Ä C£ÀÄªÀÄwUÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ
CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹gÀÄªÀ°è ªÀÄvÀÄÛ D CfðAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ wAUÀ½£À CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ D CfðAiÀÄ §UÉÎ vÀ£Àß wÃªÀiÁð£ÀªÀ£ÀÄß CfðzÁgÀ¤UÉ w½¸À®Ä vÀ¦àzÀ°è PÉÆÃjPÉÆAqÀ
C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀÄAdÆgÁärzÉAiÀiÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) 1[gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ]1, vÀ£ÀUÉ ¸À°è¹zÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ
ªÀåQÛUÉ CºÀªÁ®Ä ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä AiÀÄÄPÀÛ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀåQÛAiÀÄ ¸ÁÜ£ÀªÀÅ
SÁ°AiÀiÁVzÉAiÉÄÃ CxÀªÁ SÁ°AiÀiÁVgÀÄªÀÅzÉÃ JA§ §UÉÎ WÉÆÃ¶¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
169. ªÀÄvÀ ¤ÃqÀÄªÀ «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÁAiÀÄð «zsÁ£À.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÄ, JµÀÄÖ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀ¨ÉÃPÁVzÉAiÉÆÃ CµÀÄÖ ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ. AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ£ÀÄ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¨sÀåyðUÉ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(2J)F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀrAiÀÄ°è gÀa¸À¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ,
¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ «zsÁ£ÀzÀ°è, ªÀÄvÀzÁ£À AiÀÄAvÀæUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è
«ªÀgÀuÉ: F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, ``ªÀÄvÀzÁ£À AiÀÄAvÀæ’’ JAzÀgÉ, ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ CxÀªÁ
zÁR°¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ §¼À¸À¯ÁUÀÄªÀ, «zÀÄå£Áä£À «zsÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀªÁUÀ° CxÀªÁ C£ÀåxÁ, PÁAiÀÄð
¤ªÀð»¸ÀÄªÀ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ AiÀÄAvÀæ CxÀªÁ ¸À®PÀgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀrAiÀÄ°è
gÀa¸À¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À°è ªÀÄvÀ¥ÉnÖUÉ CxÀªÁ ªÀÄvÀ¥ÀvÀæPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¯ÉèÃRªÀÅ, C£ÀåxÁ
ªÀÄvÀAiÀÄAvÀæPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ G¯ÉèÃRªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉA§ÄzÁV CxÉÊð¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ.]1
(3) 26, 27, 28, 29, 3A, 31, 1[31J, 31©]1, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, ªÀÄvÀÄÛ 4A£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ½UÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀAvÉAiÉÄÃ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉAiÀÄÆ C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
170. KPÀPÁ®zÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀézÀ ¤µÉÃzsÀ.Š (1) M§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ MAzÀQÌAvÀ ºÉaÑ£À
ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæ¢AzÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀgÉ vÁ£ÀÄ ¸À» ºÁQgÀÄªÀ °TvÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£ÀjUÉ
CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀ AiÀiÁgÉÃ EvÀgÀ C¢üPÁjUÉ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ PÁ®zÉÆ¼ÀUÉ gÀªÁ¤¹
vÁ£ÀÄ ¸ÉÃªÉ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ MAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß CªÀ£ÀÄ DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D
DAiÉÄÌAiÀÄÄ CAwªÀÄªÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ªÀåQÛAiÀÄÄ (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è G¯ÉèÃT¹gÀÄªÀ DAiÉÄÌAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£Àgï
CªÀgÀÄ CxÀªÁ C¢üPÀøvÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ aÃn JvÀÄÛªÀ ªÀÄÆ®PÀ CzÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ
ªÀåQÛAiÀÄÄ ¸ÉÃªÉ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß C¢ü¸ÀÆa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ºÁUÉ DAiÉÄÌ ªÀiÁrzÀ CxÀªÁ C¢ü¸ÀÆa¹zÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ
PÉëÃvÀæPÁÌV ªÀiÁvÀæ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæPÉÌ CxÀªÁ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ D jÃw GzÀã«¸ÀÄªÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ SÁ° ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
171. ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ PÉ®ªÀÅ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À C£ÀéAiÀÄ.Š (1) 15, 16, 17, 18, 19 2A, 21,
22, 23, ªÀÄvÀÄÛ 24£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
AiÀÄxÉÆÃavÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CfðAiÀÄ£ÀÄß C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄÄ¼Àî
2 1
[ [UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À¯ÁzÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄPÉÌ]1]2 ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ RZÀÄðUÀ½UÁV ¨sÀzÀævÉAiÀiÁV oÉÃªÀtÂAiÀÄÄ JgÀqÀÄ
¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è, 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À¯ÁzÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄPÉÌ]1]2 AiÀiÁªÀÅzÉÃ wÃªÀiÁð£À¢AzÀ
CxÀªÁ DzÉÃ±À¢AzÀ ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ CAxÀ wÃªÀiÁð£ÀzÀ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ f¯Áè £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±À¤UÉ C¦Ã®Ä ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C¦Ã°£À
ªÉÄÃ¯É f¯Áè £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±À£À wÃªÀiÁð£ÀªÀÅ CAwªÀÄªÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
172. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À ¥ÀæPÀluÉ.Š AiÀiÁªÀÅzÉÃ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ
ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß 1[¸ÀPÁðgÀPÉÌ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¸ÀPÁðgÀªÀÅ D ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß]1 ¸ÀPÁðj gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è
C¢ü¸ÀÆa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1. 2AAAgÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 8gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A3-A4-2AAA¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
173. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ G¥À§A¢ü¹zÀAvÉ ºÉÆgÀvÀÄ,
¸ÁªÀðwæPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ
ºÀÄzÉÝAiÀÄ zsÁgÀt ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¸ÁªÀðwæPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ ¸À¨sÉUÉ ¤UÀ¢¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß vÀÄA§®Ä ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ ¸ÀzÀ¸Àå£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ 172£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀr DvÀ£À ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
174. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ gÁfÃ£ÁªÉÄ.Š f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, vÀ£Àß ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéPÉÌ vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë¤UÉ §gÀºÀzÀ°è §gÉzÀÄ gÁfÃ£ÁªÉÄ PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ. ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£À ¸ÁÜ£ÀªÀÅ CAxÀ
gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¥ÀÇtð ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀzÀj ºÀ¢£ÉÊzÀÄ
¢ªÀ¸ÀUÀ¼À CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ CzsÀåPÀë¤UÉ §gÀºÀzÀ°è §gÉzÀÄ CAxÀ gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß CªÀ£ÀÄ »AvÉUÉzÀÄPÉÆAqÀ
ºÉÆgÀvÀÄ, vÉgÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ. 1[CzsÀåPÀë£ÀÄ gÁfÃ£ÁªÉÄ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄA¢£À ¸À¨sÉAiÀÄ°è

1
[175. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.- (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, CzÀÄ AiÀÄÄPÀÛªÉAzÀÄ ¨sÁ«¹zÀ°è
f¯Áè¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ²¥sÁgÀ¹ì£ÀAvÉ AiÀiÁªÉÇ§â ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß,-
(i) DvÀ£ÀÄ vÀ£Àß PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÁUÀ zÀÄ£ÀðqÀvÉAiÀÄ CxÀªÁ vÀ¯É vÀVÎ¸ÀÄªÀAxÀ
£ÀqÀvÉAiÀÄ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÁVzÁÝ£ÉAzÀÄ,
(ii) (J) f¯Áè ªÉÊzÁå¢üPÁjAiÀÄÄ ¥ÀæªÀiÁtÂPÀj¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ D ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆAzÀ®Ä ªÉÊzÀåQÃAiÀÄªÁV ÇÀªÀÄxÀð£ÁzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è,
(©) ¢ªÁ½ CxÀªÁ ÇÀé¸ÀÜavÀÛªÀ£ÁzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è,
- ¸ÀzÀ¸ÀågÁV vÀªÀÄä PÀvÀðªÀå ¤ªÀð»¸À®Ä ÇÀªÀÄxÀðgÁVgÀÄªÀgÉAzÀÄ CxÀªÁ vÀªÀÄä
PÀvÀðªÀå ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è ÇÀqÉØ G¼ÀîªÀgÁVzÁÝgÉAzÀÄ;
(iii) CªÀ£ÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À £Á®ÄÌ MAzÁzÀ ªÉÄÃ¯ÉÆAzÀgÀAvÉ DzÀ ¸À¨sÉUÀ½UÉ
ºÁdgÁUÀ®Ä vÀ¦àzÀÝgÉ, ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë£ÁUÀ° CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁUÀ° ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ¨ÉÃPÁVzÁÝUÀ
CxÀªÁ CUÀvÀåªÁVzÁÝUÀ MAzÁzÀ ªÉÄÃ¯ÉÆAzÀgÀAvÉ £ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÁzÀ JgÀqÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä
vÀ¦àzÁÝ£ÉAzÀÄ; CxÀªÁ
(iv) ZÀÄ£ÁªÀuÉ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¥ÀjUÀuÉUÁV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå CxÀªÁ CzsÀåPÀë CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ ªÀiÁgÁlPÉÌ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀzÁgÀ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß
¸É¼ÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ zÀ¨Áâ½PÉ CxÀªÁ ªÀAZÀ£É ªÀiÁrzÁÝ£ÉAzÀÄ;
(v) ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀÄ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÁUÀ,
PÀgÁgÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ CxÀªÁ PÁªÀÄUÁjUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀåªÀºÁgÀzÀ°è PÀÄlÄA§zÀ
ºÀwÛgÀzÀ ¸ÀA§A¢üAiÀiÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛAiÉÆA¢UÉ ¥ÀævÀåPÀëªÁV vÉÆqÀVgÀÄªÀÅzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ
CxÀªÁ ¥Á®ÄzÁgÀ£ÀAvÉ, £ËPÀgÀ£ÀAvÉ CxÀªÁ CAxÀ C£ÀåxÁ ¸ÀAWÀ¸ÀA¸ÉÜ ªÀÄAqÀ°AiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸Àå£ÀAvÉ
¸ÀºÀ¨sÁVAiÀiÁVgÀÄªÀ£ÉAzÀÄ,
- PÀAqÀÄ §AzÀgÉ, CªÀ¤UÉ CºÀªÁ®£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±À ¤ÃrzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ
CUÀvÀåªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ ¨sÁ«¹zÀAxÀ «ZÁgÀuÉ ªÀiÁrzÀ £ÀAvÀgÀ vÉUÉzÀÄ ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ
¨sÁ«¹zÀÝgÉ D ¸Àz¸ À Àå£À£ÀÄß DvÀ£À ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé¢AzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ.
(¹) CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀA¥ÀÆtðªÁV CªÀ®A©vÀ£ÁVgÀÄªÀ, gÀPÀÛ¸ÀA§AzsÀªÁVgÀ°
(2)AiÀiÁªÀ CzsÀåPÀë£À£ÀÄß CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß ºÁUÉ vÉUÉzÀÄ ºÁPÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D
CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV CAxÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ ºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ 12£ÉÃ, 124£ÉÃ ªÀÄvÀÄÛ 167£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è
ºÉÃ½gÀÄªÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ªÀÄÄA¢£À LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸Àà¢üð¸À®Ä
C£ÀºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[175J. ¸ÀzÀ¸ÀåjAzÀ D¹ÛUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À WÉÆÃµÀuÉ: (1) ¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, vÀ£Àß
¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼À M¼ÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw PÁå¯ÉAqÀgï ªÀµÀðzÀ°è CªÀ£À
C¢üPÁgÁªÀ¢ü ªÀÄÄVAiÀÄÄªÀ vÀ£ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw DyðPÀ ªÀµÀð ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ MAzÀÄ wAUÀ¼À M¼ÀUÉ vÁ£ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß C«¨sÀPÀÛ PÀÄlÄA§zÀ J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ JgÀqÀÄ ®PÀëQÌAvÀ ºÉaÑ£À ZÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¹ÜgÀ D¹ÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
ºÉÆuÉUÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÀgÀ §UÉÎ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÄAzÉ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ f¯Áè¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ªÀÄÄRå
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀuÁ¢üPÁjAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ zÁR®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ºÀtPÁ¸ÀÄ ªÀµÀð ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀ JgÀqÀÄ wAUÀ½VAvÀ ªÉÆzÀ®Ä CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå£À
wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ vÀ£Àß WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) DAiÀiÁ f¯Áè¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀuÁ¢üPÁjAiÀÄÄ, J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
zÁR®Ä ªÀiÁrzÀ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¹éÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D ªÀµÀðzÀ ªÉÄÃ ªÉÆzÀ® ªÁgÀzÀ°è gÁdå
ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÀqÀªÁV ¸À°è¹zÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, ªÀµÀðzÀ dÄ¯ÉÊ ªÉÆzÀ®£É
ªÁgÀzÀ°è WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß, zÁR®Ä ªÀiÁrzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀzÉ
EgÀÄªÀAxÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁrgÀÄªÀAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ,
D£ÀAvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß CxÀªÁ EvÀgÀ D¹ÛAiÀÄ£ÀÄß Dfð¹zÀgÉ CxÀªÁ «¯É ªÀiÁrzÀgÉ,
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ºÁUÉ ¸Áé¢üÃ£À¥Àr¹PÉÆAqÀ CxÀªÁ «¯É ªÀiÁrzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ £À®ªÀvÉÛöÊzÀÄ
¢ªÀ¸ÀUÀ¼À M¼ÀUÁV D §UÉÎ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀuÁ¢üPÁAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ gÁdå
ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÄAzÉ ªÀÄvÉÛ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀuÁ¢üPÁAiÀÄÄ (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ºÉÃ½gÀÄªÀ CzÉÃ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß
C£ÀÄ¸Àj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
175©. ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéªÀÅ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀÄ.- (1) ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ 175J ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR®Ä ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ ¸ÀÄ¼ÀÄî WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR¯ÁärzÁÝ£ÉA§ÄzÀÄ
PÀAqÀÄ§AzÀgÉ, DvÀ£À£ÀÄß zÀÄ£ÀðqÀvÉAiÀÄ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ,
CºÀªÁ®£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä CªÀ¤UÉ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ £ÀAvÀgÀ, CªÀ£À£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé¢AzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ CªÀ£À ¸ÁÜ£ÀªÀÅ SÁ°AiÀiÁVzÉ JAzÀÄ WÉÆÃ¶¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ªÀiÁ£ÀåvÉ ¥ÀqÉzÀ gÁdQÃAiÀÄ ¥ÀPÀëzÀ ¥Àæw¤¢üAiÀiÁVzÀÄÝ DvÀ£À ¥ÀPÀëªÀÅ ¤ÃrzÀ «¥ï £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀ¦à¹PÉÆAqÀ°è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À¨sÉAiÀÄ°è, DvÀ£À ¥ÀPÀëªÀÅ ¤ÃrzÀ «¥ïUÉ
C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÀÄvÀzÁ£À ªÀiÁqÀ®Ä ¤gÁPÀj¹zÀ°è CxÀªÁ «¥ï£ÀÄß G®èAWÀ£É ªÀiÁr, ªÀÄvÀzÁ£À
ªÀiÁrzÀ°è, gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ DvÀ£À£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé¢AzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ DvÀ£À ¸ÁÜ£ÀªÀÅ
SÁ°AiÀiÁVzÉ JAzÀÄ WÉÆÃ¶¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
176. DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£À.Š f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£À DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ªÀåQÛAiÉÆ§â£À£ÀÄß
ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ£É vÀÄA§vÀPÀÌzÀÄÝ. CªÀ£ÀÄ AiÀiÁgÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀ£ÉÆÃ D ¸ÁÜ£ÀªÀÅ vÉgÀªÁUÀzÉÃ E¢ÝzÀÝgÉ D ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ J°èAiÀÄªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt
ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝ£ÉÆÃ D CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ªÀiÁvÀæ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
177. CzsÀåPÀë, G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü.Š (1) 159£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1)£ÉÃ G¥À
¥ÀæPÀgÀtzÀ (i)£ÉÃ RAqÀzÀ°è G¯ÉèÃT¹gÀÄªÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ 1[f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¸À®Ä £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÁªÀðwæPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀr CzÀ£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀgïgÀa¹zÀ CxÀªÁ ¸ÁÜ¦¹zÀ ªÉÄÃ¯É 2[172£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀr ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ wAUÀ½£ÉÆ¼ÀUÉ]2 CxÀªÁ CzsÀåPÀë
ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è]1 vÀªÀÄä°èAzÀ E§âgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß
PÀæªÀÄªÁV CzÀgÀ CzsÀåPÀë£À£ÁßV CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÁßV DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë£À ¸ÁÜ£ÀUÀ¼ÀÄ DPÀ¹äPÀªÁV vÉgÀªÁzÁUÀ¯É¯Áè vÀªÀÄä°èAzÀ E£ÉÆß§â ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ

CzsÀåPÀë£À£ÁßV CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÁßV DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
2. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ¥Àwæ AiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
¥ÀgÀAvÀÄ, D SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀÅ, MAzÀÄ wAUÀ½VAvÀ PÀrªÉÄAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄzÁVzÀÝgÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) 1[¸ÀPÁðgÀªÀÅ]1, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è,Š
1. 2AAAgÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 8gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A3-A4-2AAA¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(J) gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è EAwµÀÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀåQÛUÀ½UÁV «Æ¸À°qÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
f¯ÉèAiÀÄ d£À¸ÀASÉåAiÀÄ°è gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À
d£À¸ÀASÉåAiÀÄÄ AiÀiÁªÀ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°èzÉAiÉÆÃ CAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ
¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ CzÉÃ C£ÀÄ¥ÁvÀzÀ°ègÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
(©) gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ CzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ¸Àj¸ÀÄªÀiÁgÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ
MAzÀgÀµÀÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀåQÛUÀ½UÁV
«Æ¸À°qÀvÀPÀÌzÀÄÝ. 2[DzÀgÉ F RAqÀzÀrAiÀÄ°è »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÁV ºÁUÉ ¤zsÀðj¹ «ÄÃ¸À°j¹zÀ
CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ MlÄÖ ºÀÄzÉÝUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄÄ, (J) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ
ºÁUÀÆ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÁV ªÀÄvÀÄÛ F RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÁV «ÄÃ¸À°j¹zÀ
CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ, gÁdåzÀ°è£À f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°èAiÀÄ CzsÀåPÀëÀ ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ±ÉÃPÀqÁ LªÀvÀÛ£ÀÄß «ÄÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]2
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, F RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è «ÄÃ¸À°j¹zÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À ¥ÉÊQ CAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è
±ÉÃPÀqÁ JA§vÀÛgÀµÀÖ£ÀÄß ``J'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ G½zÀ ±ÉÃPÀqÀ E¥ÀàgÀµÀÄÖ
ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß ``©'' ¥ÀæªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ «ÄÃ¸À°j¸ÀvÀPÀÌzÀÝÄ.]1
(¹) gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ CzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
eÁwUÀ¼À, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀæªÀUÀðPÀÆÌ «Æ¸À°nÖgÀÄªÀ
ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ «Æ¸À°nÖgÀzÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À°è 1[±ÉÃPÀqÁ LªÀvÀÛgÀµÀÖPÉ]Ì1 PÀrªÉÄ E®èzÀµÀÄÖ ºÀÄzÉÝUÀ¼À£ÀÄß
2
ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁV [MmÁÖgÉAiÀiÁV CzsÀðzÀµÀÄÖ ¥Àj«ÄwUÉ M¼À¥ÀlÄÖ ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉåUÉ
¥ÀÆuÁðAPÀUÉÆ½¹zÀµÀÄÖ]2 «Æ¸À°qÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è «Æ¸À°j¹gÀÄªÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¸ÀgÀ¢
¥ÀæPÁgÀ ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
«ªÀgÀuÉ.Š ¸ÀAzÉÃºÀUÀ¼À ¤ªÁgÀuÉUÁV, F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀr ºÀÄzÉÝUÀ¼À «Æ¸À¯ÁwAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV
¸ÀgÀ¢AiÀÄ ¸ÀÆvÀæªÀÅ 1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀÅ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ
£ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¥ÀæxÀªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ZÀÄ£ÁªÀuÉ¬ÄAzÀ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀvÀPÀÄÌzÉÝAzÀÄ F ªÀÄÆ®PÀ WÉÆÃ¶¸À¯ÁVzÉ.
32[1[(3) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ G¥À§A¢ü¹zÀÄzÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¥ÀæwAiÉÆ§â CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæwAiÉÆ§â G¥ÁzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ, DvÀ£À£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¹zÀ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ CªÀ£ÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ
¤AvÀÄºÉÆÃUÀÄªÀªÀgÀUÉ, EzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀ¯ÉÆÃ D CªÀ¢üAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1]3
2
[¥ÀgÀAvÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ°è£À DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß vÀÄA§ÄªÀÅzÀPÁÌV CzsÀåPÀë
CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, AiÀiÁªÀ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¸ÁÜ£ÀPÉÌ DvÀ£ÀÄ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVgÀÄªÀ£ÉÆÃ D CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ SÁ° ºÀÄzÉÝ GAmÁVgÀ¢zÀÝgÉ AiÀiÁªÀ
CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄwÛzÀÝ£ÉÆÃ D G½zÀ CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]2
(4) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj ºÀÄzÉÝUÀ¼À¯ÁèUÀÄªÀ
SÁ° ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À£ÀÄß vÀÄA§ÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ «ªÁzÀUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀÄ,
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ «ªÁzÀUÀ¼À£ÀÄß wÃªÀiÁð¤¸ÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ, C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀ f¯Áè £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±À£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
178. CzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀA§¼À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼ÀÄ.Š (1) CzsÀåPÀë¤UÉ ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÁzsÀåPÀë¤UÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀA§¼À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼ÀÄ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀÄ gÁdå ¸ÀaªÀgÀ ¸ÁÜ£ÀªÀiÁ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÀA§¼À, CxÀªÁ E¤ßvÀgÀ G¥À®©ÞUÀ½UÉ ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(2) CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ,
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ G¥ÀªÉÃ±À£À ±ÀÄ®Ì ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
179. CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À gÁfÃ£ÁªÉÄ CxÀªÁ CªÀ£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) CzsÀåPÀë£ÁV
ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt ªÀiÁrgÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ 1[¸ÀPÁðgÀPÉÌ]1 AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ §gÀºÀzÀ°è
§gÉzÀÄ vÀ£Àß ºÀÄzÉÝUÉ gÁfÃ£ÁªÉÄ PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ, vÀ£Àß ¸ÁÜ£ÀPÉÌ, vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ
§gÀºÀzÀ°è CzsÀåPÀë¤UÉ CxÀªÁ CzsÀåPÀë£À UÉÊgÀÄºÁdjAiÀÄ°è 1[¸ÀPÁðgÀPÉÌ]1 §gÉzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è
gÁfÃ£ÁªÉÄ PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ CAxÀ gÁfÃ£ÁªÉÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀzÀj ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼À CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, 1[¸ÀPÁðgÀPÉÌ]1 CxÀªÁ
CzsÀåPÀë¤UÉ, ¸ÀA¨ÉÆÃ¢ü¹ vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ §gÀºÀzÀ°è §gÉzÀÄ CAxÀ gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß CªÀgÀÄ
»AvÉUÉzÀÄPÉÆArzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, D ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ vÉgÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¥ÀæwAiÉÆ§â CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CªÀ£ÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ
¤AvÀÄºÉÆÃzÁUÀ vÀ£Àß ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß vÉgÀªÀÅ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CªÀ£À°è C«±Áé¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀ
¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß 2[CzsÀðzÀµÀÄÖ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¤ÃrzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ MlÄÖ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÉÊQ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ JgÀqÀÄ ¨sÁUÀzÀµÀÄÖ §ºÀÄªÀÄvÀ¢AzÀ]2 CAVÃPÀj¹zÀgÉ CªÀ£ÀÄ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß vÀPÀëtªÉÃ
vÉgÀªÀÅ ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1
[¥ÀgÀAvÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À°è C«±Áé¸À ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÆß DvÀ£ÀÄ
DAiÉÄÌAiÀiÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ 2[ªÀÄÆªÀvÀÄÛ wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ]2 ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ AiÀiÁªÉÇ§â CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À°è C«±Áé¸À ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥Àj²Ã°¹ CzÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¸À¢gÀÄªÀ°è, CzÉÃ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÀ£Àß ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ 2[JgÀqÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ]2 CzÉÃ jÃwAiÀÄ
¤tðAiÀÄzÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]1
(4) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â CzsÀåPÀë£À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß, CªÀ¤UÉ CºÀªÁ®Ä
ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CzsåÀ PÀë£ÁV CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV CªÀ£À PÀvÀðªÀåUÀ¼À
¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è£À zÀÄªÀðvÀð£ÉUÁV CxÀªÁ CªÀ£À PÀvÀðªÀåUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è MAzÉÃ ¸ÀªÀÄ£É C®PÀë å

vÉÆÃj¹zÀÝPÁÌV ¸ÀPÁðgÀªÀÅ D ºÀÄzÉÝ¬ÄAzÀ CªÀ£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀ§ºÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ
vÉUÉzÀÄºÁPÀ¯ÁzÀ CzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ (2)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ
¤AvÀÄºÉÆÃVgÀ¢zÀÝgÉ CªÀ£ÀÄ CAxÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¸ÀzÀ¸Àå ºÀÄzÉÝAiÀÄ G½zÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è CzsÀåPÀë CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV ªÀÄgÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ CºÀð£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) (4)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ºÀÄzÉÝ¬ÄAzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀ¯ÁzÀ CzsÀåPÀë£À£ÀÄß CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé¢AzÀ®Æ ¸ÀºÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ.
1
[(6) CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝUÀ¼ÉgÀqÀÆ vÉgÀªÁzÀ°è, ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ
CzsÀåPÀë£ÀÄ, CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÀÄß AiÀÄÄPÀÛªÁV ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ CzsÀåPÀë£À C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
180. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð PÀ¯Á¥À ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß (F
¥ÀæPÀgÀtzÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÉÄAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁVzÉ) PÀ¤µÀÖ ¥ÀPÀë JgÀqÀÄ wAUÀ¼À°è MAzÀÄ ¨Áj
£ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F PÉ¼ÀPÀAqÀ G¥À ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ ¸À¨sÉUÀ¼À ¢£À, ªÉÃ¼É,
£ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄAzÀÆqÀÄ«PÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CzÀgÀ°è
PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀzÀ ¤ªÀðºÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄPÉÌ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ
AiÀiÁªÀÅªÉÃ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ ÇÀAUÀvÀªÁUÀzÀAvÉ «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÉÃAzÀæ PÁAiÀÄð¸ÁÜ£ÀzÀ°è £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (J) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß CzÀgÀ ªÉÆzÀ® gÀZÀ£ÉAiÀÄ CxÀªÁ
¥ÀÅ£ÀgÀZÀ£ÉAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ 1[CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄªÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß]1 PÀ«Æ±À£Àgï CªÀgÀÄ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
CªÀgÀÄ CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ CzÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ
¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ »A¢£À ¸À¨sÉAiÀÄ°è UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¥ÀgÀAvÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ ¸ÁPÀµÀÄÖ
PÁgÀtUÀ½UÁV D ¸À¨sÉAiÀÄ ¢ªÀ¸ÀªÀ£ÀÄß vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ §zÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ. CzsÀåPÀë£ÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ
vÁ£ÀÄ AiÉÆÃa¹zÁUÀ¯É¯Áè «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ
MAzÀÄ ¨sÁUÀQÌAvÀ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ §gÀºÀzÀ°è£À PÉÆÃjPÉAiÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ PÉÆÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß
¹éÃPÀj¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ CzÀ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ. CAxÀ PÉÆÃjPÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV D ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä GzÉÝÃ²¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ D «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
CzsÀåPÀë£ÀÄ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä vÀ¦àzÀgÉ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ
MAzÀgÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CAxÀ PÉÆÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ½UÉ «ÆgÀzÀ MAzÀÄ ¢£À
«±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ®Ä
CªÀ±ÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß
(©) ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ §UÉÎ ºÀvÀÄÛ ¥ÀÇtð ¢ªÀ¸ÀUÀ¼À £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉUÉ K¼ÀÄ
¥ÀÇtð ¢ªÀ¸ÀUÀ¼À £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸À¨ÉÃPÁVgÀÄªÀAxÀ PÁ® ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ°è
¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀªÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹, ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄw PÀZÉÃjAiÀÄ°è CAn¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CAxÀ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CAxÀ ¸À¨sÉUÁV
§gÀºÀzÀ°è ªÀiÁrzÀ PÉÆÃjPÉAiÀÄ°è ºÉÃ½gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÆZÀ£É CxÀªÁ ¥Àæ¸ÁÛªÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(¹) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ 1[CzsÀðzÀµÀÄÖ]1 ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è PÁAiÀÄð PÀ¯Á¥ÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÉÆÃgÀA DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¸À¨sÉUÉ
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ PÁ®zÀ°è PÉÆÃgÀA E®è¢zÀÝgÉ, CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¹gÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¤«ÄµÀUÀ¼À
PÁ® PÁAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ PÉÆÃgÀA EzÀÝgÉ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. DzÀgÉ CAxÀ
CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ PÉÆÃgÀA E®è¢zÀÝgÉ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¹gÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, vÁ£ÀÄ UÉÆvÀÄÛ ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ

E£ÉÆßAzÀÄ ¢£ÀzÀAzÀÄ CAxÀ ªÉÃ¼ÉUÉ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzÀgÀAvÉ CzÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è PÉÆÃgÀA E®è¢gÀÄªÀ §UÉÎ CªÀ£À UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ¸É¼ÉzÀgÉ, CªÀ£ÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀÄÄAzÀÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. PÉÆÃgÀA EgÀÄªÀAxÀ CAxÀ ªÀÄÄAzÀÆrzÀ ¸À¨sÉUÀ¼À°è ªÀÄÆ® ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ
vÀgÀ§ºÀÄzÁVzÀÝAvÉ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀªÀ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(r) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ EvÀåxÀðzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «ZÁgÀuÉ CxÀªÁ ZÀZÉðAiÀÄ£ÀÄß
gÀºÀ¸ÀåªÁV £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¹gÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ ¥ÀgÁå¯ÉÆÃa¹zÀ ºÉÆgÀvÀÄ, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
¸À¨sÉAiÀÄÄ ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ ªÀÄÄPÀÛªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è
ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ CrØAiÀÄÄAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀºÁPÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(E) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è CzsÀåPÀë£ÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ CªÀ£ÀÄ UÉÊgÀÄ ºÁdjzÀÝgÉ,
1
[CxÀªÁ CzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ SÁ°¬ÄzÀÝgÉ]1 G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÁzsÀåPÀëj§âgÀÆ UÉÊgÀÄºÁdgÁVzÀÝgÉ 1[CxÀªÁ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëj§âgÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼ÀÄ SÁ°¬ÄzÀÝgÉ]1
CxÀªÁ CzsÀåPÀë£ÀÄ UÉÊgÀÄ ºÁdjzÀÄÝ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ EgÀ¢zÀÝgÉ ºÁdjgÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ vÀªÀÄä°èAiÉÄÃ M§â£À£ÀÄß
CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸À®Ä DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(J¥sï) C£ÀåxÁ «±ÉÃµÀªÁV G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀ ºÉÆgÀvÀÄ, J®è «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÆß ºÁdjgÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄvÀ ¤ÃqÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ §ºÀÄªÀÄvÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÄÌzÀÄÝ. CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¹gÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, vÁ£ÀÄ ªÀÄvÀ
¤ÃqÀÄªÀÅzÀjAzÀ «ªÀÄÄR£ÁzÀ ºÉÆgÀvÀÄ, «µÀAiÀÄzÀ ¥ÀgÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ «gÀÄzÀÞªÁV §AzÀ ªÀÄvÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
WÉÆÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ vÀ£Àß ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ£À ªÀÄvÀUÀ¼ÀÄ §AzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CªÀ£ÀÄ
vÀ£Àß ¤uÁðAiÀÄPÀ ªÀÄvÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(f) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¸À«ÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¥ÀgÁå¯ÉÆÃZÀ£ÉUÁV §gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è D «µÀAiÀÄªÀÅ
¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÁzÀgÀÆ eÉÆvÉUÉ, CzÀgÀ°è CªÀ£ÀÄ ¥ÀævÀåPÀëªÁV ºÀtPÁ¹£À
»vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝgÉ, ªÀÄvÀ PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ CzÀgÀ ZÀZÉðAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è. 1[f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃZÀ£ÉUÁV §A¢gÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ°è vÁ£ÀÄ ¥ÀævÀåPÀëªÁVAiÀiÁUÀ° CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁVAiÀiÁUÀ° ºÉÆA¢zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ºÀtPÁ¹£À gÀÆ¥ÀzÀ »vÁ¸ÀQÛ ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1
(ºÉZï) CzÀåPÀëvÉ ªÀ»¹gÀÄªÀ ªÀåQÛUÉ ZÀZÉðAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄzÀ°è ºÀtPÁ¹£À »vÁ¸ÀQÛ
EzÉAiÉÄAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ C©¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ ªÀÄvÀÄÛ D §UÉÎ MAzÀÄ
¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß CAVÃPÀj¹zÀgÉ, CªÀ£ÀÄ CAxÀ ZÀZÉðAiÀÄÄ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÁUÀ ¸À¨sÉAiÀÄ CzÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è
CxÀªÁ ªÀÄvÀ PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è. CAxÀ ZÀZÉðAiÀÄÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ
PÁ®zÀ°è D ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¸À¨sÉAiÀÄ CzÀåPÀëvÉ ªÀ»¸À®Ä f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß DAiÉÄÌ
(L) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Àæ¸ÁÛªÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ°è CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄÄªÀ
£ÉÆÃnÃ¹£À°è CxÀªÁ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, CAxÀ ¸À¨sÉUÁV §gÀºÀzÀ°è ªÀiÁrzÀ PÉÆÃjPÉAiÀÄ°è
CzÀ£ÀÄß £ÀªÀÄÆ¢¹zÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ ZÀað¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è. ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀzÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¸ÉÃjgÀÄªÀ
«µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¥Áæ¸ÀAVPÀªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÀÄ.
CzsÀåPÀë£ÀÄ, PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀzÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è ¸ÉÃj¹®èzÀ ªÁrPÉAiÀÄ ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ dgÀÆgÀÄ «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß
AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ DPÉëÃ¦¸À¢zÀÝgÉ, ¥Àæ¸ÁÛ¦¸À§ºÀÄzÀÄ. (PÉ) RAqÀPÉÌ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV C®èzÉ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ 1[DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ]1, CzÀgÀ ªÀiÁ¥ÁðnUÉ CxÀªÁ gÀ¢ÝUÉ
§AzÀ ¸ÀÆZÀ£ÉUÉ CxÀªÁ ¥Àæ¸ÁÛªÀPÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß PÉÆÃqÀvÀPÀÌzÀÝ®è. CAxÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¥Àæ¸ÁÛªÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀ PÀæªÀÄzÀ°è vÀgÀ¨ÉÃPÉA§ÄzÀ£ÀÄß CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀÄªÀ

C¢üPÁjAiÀÄÄ ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CAxÀ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤¢ðµÀÖ ¨Á©UÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¤¢ðµÀÖ ¥Àæ¸ÁÛªÀPÉÌ DzÀåvÉ PÉÆqÀ®Ä AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆlÖ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, CªÀ£ÀÄ D
¥Àæ¸ÁÛªÀªÀ£ÀÄß ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄÄA¢qÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D ¥Àæ¸ÁÛªÀzÀ ¥ÀgÀªÁV CxÀªÁ «gÀÄzÀÝªÁV §AzÀ
§ºÀÄªÀÄvÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¤tðAiÀÄ PÉÊPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
(eÉ) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ºÁdjgÀÄªÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¸ÀªÀÄäwAiÉÆA¢UÉ
PÁ®PÁ®PÉÌ ªÀÄÄAzÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ. DzÀgÉ AiÀiÁªÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÆqÀ¯Á¬ÄvÉÆÃ D ¸À¨sÉAiÀÄ°è «¯É
ªÀiÁqÀzÉÃ EzÀÄÝzÀÝ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄÄAzÀÆrzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è
£ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(PÉ) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÆß CzÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ DgÀÄ
wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è£À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ CzsÀðPÉÌ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀµÀÄÖ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CAVÃPÀj¹zÀ ¤tðAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀªÀ®èzÉ ªÀÄvÀÄÛ (©) RAqÀzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇgÉÊ¹ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ
¸À¨sÉAiÀÄ°è ¥ÀÇtðªÁV ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ gÀzÀÄÝ¥Àr¸À®Ä GzÉÝÃ²¹gÀÄªÀAxÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
CAxÀ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ¥ÀÇtðªÁV ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV CxÀªÁ gÀzÀÄÝ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV §AzÀ
¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ¥Àæ¸ÁÛªÀªÀ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀÇtðªÁV «ªÀj¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¤ÃrzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ
ªÀiÁ¥ÁðlÄ CxÀªÁ gÀzÀÄÝ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(3) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß D ¸À¨sÉAiÀÄ ZÀZÉðUÀ¼À vÀgÀÄªÁAiÀÄ PÀÆqÀ¯ÉÃ £ÀqÀªÀ½PÉ
¥ÀÅ¸ÀÛPÀzÀ°è zÁR®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß N¢zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CªÀ£ÀÄ CzÀPÉÌ
¸À» ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ wÃªÀiÁð£ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É PÉÊPÉÆAqÀ PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
ªÀÄÄA¢£À ¸À¨sÉAiÀÄ°è ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. £ÀqÀªÀ½PÉ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÀÅ AiÀÄÄPÀÛ PÁ®UÀ¼À°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ¥Àj²Ã°¸À®Ä ªÀÄÄPÀÛªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. £ÀqÀªÀ½PÉ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
PÀZÉÃjAiÀÄ°è AiÀiÁªÁUÀ®Æ EqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ EzÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ ªÀ±ÀzÀ°ègÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[¸À¨sÉUÀ¼À°è PÉÊUÉÆAqÀ ¤tðAiÀÄUÀ¼À ¥ÀgÀªÁV CxÀªÁ C£ÀÄPÀæªÀÄªÁV «gÀÄzÀÞ ªÀÄvÀ¤ÃrzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À
ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß ¸À¨sÉ £ÀqÉzÀ ªÀÄÆgÀÄ
¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀÆZÀ£Á ¥sÀ®PÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀæzÀ²ð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1. 2003gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(4) ¸À¨sÉAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAVÃPÀj¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¤tðAiÀÄzÀ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß D ¸À¨sÉAiÀÄÄ
£ÀqÉzÀ ¢£À¢AzÀ ºÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼À M¼ÀUÉ 1[¸ÀPÁðgÀPÉÌ]1 PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. 2[ªÀÄvÀÄÛ J¯Áè ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ½UÉ ¸À¨sÉAiÀÄ
£ÀqÀÄªÀ½AiÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]2
2. 2003gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2003jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(5) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀÅ
GAmÁzÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è ªÀÄÄAzÀÄªÀj¢gÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ°Ã ¸ÁÜ£ÀªÀÅ GAmÁVgÀ¢zÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ
ºÁUÉ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÀÄ.
1
[(6) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è K£ÉÃ M¼ÀUÉÆArzÀÝgÀÆ, F ªÀÄÄA¢£ÀªÀgÀ°è «±Áé¸À«®è¢gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß w½¸ÀÄªÀ
¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÀgÉAiÀÄ¯ÁVzÀÝ°è,-
181. CqÀØ ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤tðAiÀÄUÀ¼ÀÄ.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
gÀa¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ DqÀ½vÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ
¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄAr¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀëjUÉ CqÀØ ¥Àæ±ÉßUÀ¼À£ÀÄß ºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¤®ðPÀë åvÉ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÉÃjzÀ ¸ÀéwÛ£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÉÇÃ®Ä CxÀªÁ f¯ÉèAiÉÆ¼ÀUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ
¨ÉÃrPÉUÀ¼À §UÉÎ CzsÀåPÀë£À UÀªÀÄ£ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀºÀ ¸É¼ÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄªÉAzÀÄ
182. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸À¨sÉUÀ¼À°è 1[¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢ü¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ CxÀªÁ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀPÁðj ¸À«ÄwAiÀÄ CxÀªÁ PÀA¥À¤AiÀÄ CxÀªÁ ¤UÀªÀÄzÀ C¢üPÁjUÀ¼À]1À ºÁdgÁwAiÀÄ£ÀÄß
CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.Š f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ MAzÀÄ «¨sÁUÀzÀ CxÀªÁ ¸ÀPÀð°è£À CxÀªÁ MAzÀÄ «¨sÁUÀ
CxÀªÁ ¸ÀPÀð°èVAvÀ PÀrªÉÄ EgÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ªÉÄÃ¯É C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ CxÀªÁ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üÃ£ÀzÀ°è PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛ®è¢gÀÄªÀ 1[¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢ü¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ
CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀPÁðj ¸À«ÄwAiÀÄ CxÀªÁ PÀA¥À¤AiÀÄ CxÀªÁ ¤UÀªÀÄzÀ C¢üPÁjUÀ¼À]1À ºÁdgÁwAiÀÄÄ
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ°è C¥ÉÃPÀëtÂÃAiÀÄªÉAzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ,
GzÉÝÃ²vÀ ¸À¨sÉUÉ ªÀÄÄAavÀªÁV ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢£ÀUÀ½UÉ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀAvÉ CAxÀ C¢üPÁjUÉ ¥ÀvÀæ §gÉAiÀÄÄªÀ
ªÀÄÆ®PÀ D C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß D ¸À¨sÉUÉ ºÁdgÁUÀÄªÀAvÉ PÉÆÃgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D C¢üPÁjAiÀÄÄ C£ÁgÉÆÃUÀåzÀ
CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀÄÄPÀÛ PÁgÀtUÀ½AzÁV §gÀ¯ÁUÀzÀ ºÉÆgÀvÀÄ, ¸À¨sÉUÉ ºÁdgÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, C¢üPÁjAiÀÄÄ CAxÀ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÁUÀ F ªÉÆzÀ¯ÉÃ ºÉÃ½zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁgÀtPÁÌV
vÁ£ÉÃ RÄzÁÝV ºÁdgÁUÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÁzsÀåªÁUÀ¢zÀÝgÉ D ¸À¨sÉUÉ CªÀ£À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸À®Ä CªÀ£À ¥ÀæwvÀ¤¢ü CxÀªÁ
EvÀgÀ ¸ÀPÀëªÀÄ C¢üÃ£À C¢üPÁjUÉ ¸ÀÆZÀ£É ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
183. ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À «¢üªÀiÁ£ÀåvÉ.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV CvÀªÁ CzsÀåPÀë£ÁV

PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ CxÀªÁ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉUÀ¼À°è CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀÄªÀ
¥Áæ¢üPÁjAiÀiÁV CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è £ÉÃªÀÄPÀUÉÆAqÀ ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÁV CxÀªÁ
¸ÀzÀ¸Àå£ÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÃªÀÄPÀzÀ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ
C£ÀºÀðvÉAiÀÄÄ CxÀªÁ zÉÆÃµÀªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ
¸À«ÄwAiÀÄ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ªÀåªÀºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðzÀ°è CxÀªÁ ªÀåªÀºÀgÀuÉAiÀÄ°è
PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸À®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVzÀÝ §ºÀÄ¸ÀASÁåvÀgÀÄ ¨sÁUÀªÀ»¹ ¤ªÀð»¹gÀÄªÀ°è ¤gÀxÀðPÀUÉÆ½¸ÀÄvÀÛzÉ
JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è £ÉÃªÀÄPÀUÉÆAqÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå¤UÉ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß eÁjªÀiÁqÀÄªÀÅzÀgÀ¯ÁèzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
CPÀæªÀÄvÉAiÀÄ PÁgÀt¢AzÀ C¹AzsÀÄªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è. ¥ÀgÀAvÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ ¸À«ÄwAiÀÄ
ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ CAxÀ CPÀæªÀÄvÉ¬ÄAzÀ ¥ÀæwPÀÆ® ¨ÁzsÀPÀªÀÅAmÁVgÀPÀÆqÀzÀÄ.
(3) vÀ¢àgÀÄzÀÝªÁV gÀÄdÄªÁvÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
CxÀªÁ ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ AiÀiÁªÀ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄPÀÌ£ÀÄ¸ÁgÀªÁzÀ £ÀqÀªÀ½PÉAiÀÄ£ÀÄß §gÉAiÀÄ¯ÁVzÉAiÉÆÃ ªÀÄvÀÄÛ ¸À» ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D
ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV PÀgÉAiÀÄ¯ÁVvÉÛAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
£ÀqÉ¸À¯Á¬ÄvÉAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¨sÉAiÀÄ J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV CºÀðvÉ ºÉÆA¢zÀÝgÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ D ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÁVzÀÝgÉ CAxÀ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV
gÀa¸À¯ÁVvÉÛAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D £ÀqÀªÀ½PÉAiÀÄ°è G¯ÉèÃT¹zÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀåªÀºÀj¸À®Ä CzÀÄ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢vÉÛAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è CxÀªÁ ¸À«ÄwUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀÅ GAmÁzÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è,
ªÀÄÄAzÀÄªÀj¢gÀÄªÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, D AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀÅ GAmÁVgÀ¢zÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ
ºÁUÉ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÀÄ.
CzÁåAiÀÄ XI
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, CzsÀåPÀë£À ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ, C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ
1
[184. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C£ÀÄ¸ÀÆa III gÀ°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ C£ÀÄ¸ÀÆa IIIgÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæPÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ gÁdå
¸ÀPÁðgÀ CxÀªÁ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤¢üUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀ°è, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAxÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV «¢ü¸À¯ÁVgÀÄªÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ½UÉ CxÀªÁ ¸ÀÆvÀæUÀ½UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV CAxÀ
¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆa IIIgÀ°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
ªÀ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ ¤¢üAiÀÄÄ C£ÀÄªÀÄw¸ÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ F PÉ¼ÀV£À «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ CzÀgÀ
C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ°è §gÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀÆPÀÛªÁV CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ PÀqÁØAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:Š
(i) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ «¢ü¸À¯ÁVgÀÄªÀ ¸ÀÆvÀæUÀ½UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀA¥ÀÇtð
d£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ ¥Àæ¸ÀÆw PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ:
(ii) PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤Ãj£À ¨Á«UÀ¼À°è ¤ÃgÀÄ EgÀÄªÀAvÉ £ÉÆÃrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÁÌV CAvÀdð® MgÀvÉ
§wÛ ºÉÆÃUÀzÀAvÉ ¤«ÄðwUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iii) «±ÉÃµÀªÁV PÀrªÉÄ ªÀÄ¼ÉAiÀiÁVgÀÄªÀ PÁ®zÀ°è ¸ÁPÀµÀÄÖ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ ¹UÀÄªÀAvÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤Ãj£À ¨Á«UÀ¼À CPÀÌ¥ÀPÀÌzÀ°è ¤ÃgÁªÀj PÉÆ¼ÀªÉ ¨Á«UÀ¼À£ÀÄß PÉÆgÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß
vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ;
(iv) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆQ£À°è ¸ÁªÀiÁfPÀ CgÀuÉÆåÃzÀåªÀÄzÀ C©üªÀø¢ÞUÁV AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß
gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæw ªÀµÀð f¯Áè AiÉÆÃd£É ºÀAaPÉAiÀÄ°è ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÁ®PÁ®PÉÌ
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ±ÉÃPÀqÁªÁjUÉ PÀrªÉÄ E®èzÀAvÉ RZÀÄð ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.]1
1
[(6) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è K£ÉÃ M¼ÀUÉÆArzÁÝUÀÆå, F ªÀÄÄA¢£ÀªÀgÀ°è «±Áé¸À«®è¢gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
w½¸ÀÄªÀ ¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÀgÉAiÀÄ¯ÁVzÀÝ°è,-
1
[(3) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄªÀiÁqÀ½vÀzÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ MAzÀÄ
WÀlPÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ gÁdåªÀÅ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸ÀéAiÀÄA-¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄAvÉ
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À®Ä ¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀAvÉ CzÀPÉÌ CªÀ±Àå«gÀ§ºÀÄzÁzÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ, ¥Áæ¢üPÁgÀ, ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ,
¹§âA¢ ªÀUÀðzÀªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤¢üUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ d£ÀvÉAiÀÄ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉÊ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆa-IIIgÀ°è £ÀªÀÄÆ¢¹gÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ dªÁ¨ÁÝj £ÀPÀëAiÀÄ°è w½¸À¯ÁzÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü
C£ÀÄªÀÄw¸ÀÄªÀµÀÖgÀ ªÀÄnÖUÉ, ¸ÀªÀðjUÀÆ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄªÀ£ÀÄß zÉÆgÀQ¹PÉÆqÀÄªÀ ¤nÖ£À°è DyðPÀ,
¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ C©üªÀÈ¢Þ ¥ÀgÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉÊ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ

UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CUÀvÀåvÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆÃjPÉUÀ½UÉ ¸ÀàA¢¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
C£ÀÄ¸ÀÆa-IIIgÀ°è £ÀªÀÄÆ¢¸À¯ÁVgÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ CUÀvÀå«gÀ§ºÀÄzÁzÀ
£ÉgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è ºÉÃ¼À¯ÁzÀ AiÉÆÃfvÀ AiÉÆÃd£Á ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À°è vÁ£ÁVAiÉÄÃ vÉÆqÀV¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ºÉÆuÉUÁjPÉAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
185. ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀiÁðAUÀ
C¢üPÁgÀªÀUÀðªÀÅ AiÀiÁªÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß «¸ÀÛj¹zÉAiÉÆÃ D PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
CxÀªÁ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ gÁdå¸ÀPÁðgÀPÉÌ ªÀ»¹PÉÆlÖ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
»AvÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
186. ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ F PÉ¼ÀPÀAqÀ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À£ÀÄß
(J) ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÁÜ¬Ä ¸À«Äw.
(©) ºÀtPÁ¸ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¸À«Äw.
(¹) ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸À«Äw.
(r) ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå ¸À«Äw.
(E) PÀø¶ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjUÁ ¸À«Äw.
1
[(2) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀAvÉ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼ÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¥ÉÊQ¬ÄAzÀ ZÀÄ£Á¬Ä¹zÀ CzsÀåPÀë£ÀÄ ¸ÉÃj K¼À£ÀÄß
«ÄÃgÀzÀAxÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¸À®Ä £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÁªÀðwæPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀr CzÀgÀ ¥ÀÅ£ÀgÀæZÀ£É CxÀªÁ ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ
¨ÉÃUÀ£É CxÀªÁ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢ü ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è
£ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ PÀqÉAiÀÄ ¥ÀPÀë M§â ªÀÄ»¼Á ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
eÁwUÀ¼À CxÀªÁ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À EªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ºÉaÑ£À ¸ÀASÉåAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÉÆÃ CzÀgÀ M§â ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[(2J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â
¸ÀzÀ¸Àå£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ DvÀ£À£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ E¥ÀàvÀÄÛ wAUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ CªÀ£ÀÄ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ ºÉÆÃUÀÄªÀªÀgÉUÉ, EzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀ¯ÉÆÃ D CªÀ¢ü
DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[(3) CzsÀåPÀë£ÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ, ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ ¸ÀzÀ¸Àå
ºÁUÀÆ CzsÀåPÀë£ÀÄ DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ ¸ÀzÀ¸Àå ºÁUÀÆ
CzsÀåPÀë£ÀÄ DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. EvÀgÀ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À ¥ÉÊQ M§âgÀ£ÀÄß CzsÀåPÀë£À£ÁßV
ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(4) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÆ JgÀqÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À°è ¸ÉÃªÉ ¸À°è¸À®Ä
CºÀð£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄ

¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀÄ G½zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÁV
G¥ÀPÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀiÁV £ÁªÀÄ¤zÉðÃ±À£ÀªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ªÀÄÄRå
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ, J¯Áè ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À ¸À¨sÉUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸À®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
187. ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.Š (1) ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwAiÀÄÄ ¹§âA¢ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀPÀð, PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ, UÁæ«Æt UÀøºÀ ¤ªÀiÁðt, UÁæªÀÄ «¸ÀÛgÀuÉ, ¥ÀæPÀøw
«PÉÆÃ¥ÀUÀ½UÁV ¥ÀjºÁgÀ ºÁUÀÆ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ «µÀAiÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ G½zÀ J¯Áè ¸ÀAQÃtð «µÀAiÀÄUÀ½UÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ,Š
(2) ºÀtPÁ¸ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄÄ,Š
(J) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ, §eÉmï gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, DzÁAiÀÄ ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
¥Àæ¸ÁÛªÀUÀ¼À ¥Àj²Ã®£É ªÀÄvÀÄÛ dªÉÄ ºÁUÀÆ RZÀÄðUÀ¼À «ªÀgÀ ¥ÀvÀæUÀ¼À ¥Àj²Ã®£É, f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ºÀtPÁ¹£À ªÉÄÃ¯É ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ©ÃgÀÄªÀ J®è ¥Àæ¸ÁÛªÀUÀ¼À
¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå
ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ,
(©) AiÉÆÃd£Á DzÀåvÉUÀ¼ÀÄ C©üªÀø¢ÞUÀ½UÉ vÀUÀ®ÄªÀ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ
ºÁjeÁAl¯ï ªÀÄvÀÄÛ ªÀnðPÀ¯ï °APÉÃeï, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÉÆlÖ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼À£ÀÄß
PÁAiÀÄðUÀvÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, AiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ¤AiÀÄ«ÄvÀ ¥ÀÅ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃPÀ£À, ªÀÄÄRå
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ªÀiË®å ¤tðAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀtÚ G½vÁAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ,
ŠPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ,Š
(J) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À
±ÉÊPÀëtÂPÀ, DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌÈwPÀ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ »vÁ¸ÀQÛUÀ¼À ¸ÀAªÀzsÀð£É;
(©) ¸ÁªÀiÁfPÀ C£ÁåAiÀÄ ºÁUÀÆ J®è jÃwAiÀÄ ±ÉÆÃµÀuÉ¬ÄAzÀ CªÀgÀ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(¹) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À K½UÉ;
ªÀÄvÀÄÛ
(r) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÉ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ, ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁdzÀ EvÀgÀ
zÀÄ§ð® ªÀUÀðUÀ½UÉ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄªÀ£ÀÄß zÉÆgÀQ¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ,
ŠEªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀå ¸À«ÄwAiÀÄÄ F PÉ¼ÀPÀAqÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:Š
(J) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J¯Áè ±ÉÊPÀëtÂPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À ºÉÆuÉUÁjPÉ ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÀÄ;
(©) gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ²PÀët ¤Ãw ªÀÄvÀÄÛ gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ZËPÀnÖ£ÉÆ¼ÀUÉ
f¯ÉèAiÀÄ°è ²PÀët AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(¹) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ±ÉÊPÀëtÂPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À ¸À«ÆPÉë ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®å¤tðAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(r) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÀ£ÀUÉ ªÀ»¹PÉÆqÀ§ºÀÄzÁzÀ ²PÀët, ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ¸ÁPÀëgÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÁA¸ÀÌÈwPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ EvÀgÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß, £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(E) DgÉÆÃUÀå ¸ÉÃªÉUÀ¼ÀÄ, D¸ÀàvÉæUÀ¼ÀÄ, ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ, PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt ªÀÄÛvÀÄ EvÀgÀ
«µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) PÀø¶ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÁ ¸À«ÄwAiÀÄÄ,Š
(J) PÀø¶ GvÁàzÀ£É, ¥À±ÀÄ ¸ÀAUÉÆÃ¥À£É, ¸ÀºÀPÁgÀ, §zÀÄ PÀlÄÖªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß
PÀø¶AiÉÆÃUÀå ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ,
(©) UÁæªÀÄ ºÁUÀÆ UÀÄr PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ,
(¹) f¯Áè PÉÊUÁjPÁ C©üªÀø¢ÞAiÀÄ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ,
ŠEªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) ¸ÁÜ¬Ä ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀÄªÀµÀÖgÀ ªÀÄnÖUÉ ªÉÄÃ¯É

G¯ÉèÃT¹gÀÄªÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄUÉ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ºÉaÑ£À
PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
188. ¸À«ÄwUÀ¼À PÁAiÀÄð«zsÁ£À.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸À«ÄwUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉ, CªÀÅUÀ¼À
PÁAiÀÄðPÀ¯Á¥ÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ J®è EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ
«¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ, D ¸À«ÄwAiÀÄ PÉ®¸ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
PÀbÉÃj¬ÄAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁ»w, «ªÀgÀuÁ¥ÀnÖ, «ªÀgÀ¥ÀvÀæ, CxÀªÁ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß vÀj¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄvÀÄÛ
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¹ÜgÀ¸ÀévÀÛ£ÀÄß CxÀªÁ ¸À«ÄwAiÀÄ PÉ®¸ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ £ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ
PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæªÉÃ²¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸À®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄÄ, ¸À«ÄwAiÀÄ PÉ®¸ÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
C¢üPÁjAiÀÄÄ CzÀgÀ ¸À¨sÉUÀ¼À°è ºÁdjgÀÄªÀAvÉ CUÀvÀå¥Àr¸À®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîzÁÝVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ªÀÄÄRå
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D
C¢üPÁjAiÀÄÄ ºÁdgÁUÀÄªÀAvÉ £ÉÆÃrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
189. C¢üPÁgÀUÀ¼À ¥ÀævÁåAiÉÆÃd£É.Š f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ
CrAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ªÀ»¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄÄRå
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ CxÀªÁ EvÀgÀ C¢üPÁjUÉ ªÀ»¹PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
190. gÀ¸ÉÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁUÀð¥À®èl ªÀiÁqÀÄªÀ, ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸À¢gÀÄªÀ CxÀªÁ ªÀÄÄZÀÄÑªÀ C¢üPÁgÀ.Š (1) f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ ªÀÄÛvÀÄ DqÀ½vÀPÉÌ
M¼À¥ÀnÖgÀÄªÀ CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ gÀ¸ÉÛAiÀÄ£ÀÄß ¨ÉÃgÉ PÀqÉUÉ wgÀÄV¸À§ºÀÄzÀÄ.
ªÀiÁUÀð¥À®èl ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ, §¼À¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¤°è¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ SÁAiÀÄA DV ªÀÄÄZÀÑ§ºÀÄzÀÄ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ jÃwAiÀÄ°è DPÉëÃ¥ÀuÉUÀ¼À£ÀÄß DºÁé¤¸ÀÄªÀ ¥Àæ¸ÁÛªÀzÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß
¥ÀæPÀn¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ ¹éÃPÀj¹zÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ DPÉëÃ¥ÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
191. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÀ£ÀUÉ
ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ CxÀªÁ ¥ÀævÁåAiÉÆÃf¹gÀÄªÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ®Æè ªÀÄÄRåªÁV F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ZÀ¯Á¬Ä¸À¨ÉÃPÁzÀ C¢üPÁgÀUÀ½UÉ ¨ÁzsÀPÀªÁUÀzÀAvÉ CªÀ±Àå«gÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ
D£ÀÄµÀAVPÀªÁzÀ J®è PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,÷Š
(J) vÀ£Àß C¢üPÁgÀ ªÁå¦Û¬ÄAzÀ ºÉÆgÀVgÀÄªÀ ²PÀët CxÀªÁ ªÉÊÊzÀåQÃAiÀÄ ¥ÀjºÁgÀzÀ
¸ÀA§AzsÀzÀ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß ªÀ»¸À§ºÀÄzÀÄ;
(©) f¯ÉèAiÀÄ ¤ªÁ¹UÀ¼À DgÉÆÃUÀå, ¸ÀÄgÀPÀëvÉ, ²PÀët, ¸ÀÄR, ¸ËRå, ¸ËPÀAiÀÄð CxÀªÁ ¸ÁªÀiÁfPÀ
CxÀªÁ DyðPÀ CxÀªÁ ¸ÁA¸ÀÌÈwPÀ G£ÀßwAiÀÄ£ÀÄß ªÀø¢Þ¸ÀÄªÀAvÀºÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß CxÀªÁ
PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ;
(¹) ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÀAªÀzsÀð£ÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ CT®¨sÁgÀvÀ ªÀÄlÖzÀ, gÁdå ªÀÄlÖzÀ
CxÀªÁ CAvÀgÀgÁdåªÀÄlÖzÀ ¸ÀAWÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ f¯ÉèAiÉÆ¼ÀUÉ £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ªÀ¸ÀÄÛ ¥ÀæzÀ±Àð£ÀUÀ½UÉ, «ZÁgÀ
¸ÀAQgÀtUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÉÄäÃ¼À£ÀUÀ½UÉ ªÀAwUÉ PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ;
(r) ¸ÀzÀj ¤PÁAiÀÄUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß
f¯ÉèAiÀÄ°è £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ ºÀtPÁ¹£À CxÀªÁ EvÀgÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
1
[(E) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, C£ÀÄ¸ÀÆa-IIIgÀ°è £ÀªÀÄÆ¢¹gÀÄªÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ ºÀAaPÉAiÀiÁzÀ ¤¢üUÀ¼ÉÆA¢UÉ vÀ£ÀUÉ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(i) UÁæªÀÄzÀ°è ªÁ¹¸ÀÄwÛgÀÄªÀ J®è ¤ªÁ¹UÀ¼À ¸ÀÄgÀPÀëvÉ, ¸ÀÄ¨sÀzÀævÉ, ¸ÁévÀAvÀæöå ªÀÄvÀÄÛ
ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß RavÀ¥Àr¸À®Ä vÁ®ÆPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ªÀÄlÖzÀ°ègÀÄªÀ f¯Áè D¸ÀàvÉæUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ªÀÄlÖzÀ°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À C©üªÀÈ¢Þ ºÁUÀÆ CªÀgÀ£ÀÄß ¸À§®gÀ£ÁßV
ªÀiÁqÀÄªÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ «±ÉÃµÀ ¥ÀæªÀUÀðUÀ¼À ºÁUÀÆ «PÀ®ZÉÃvÀ£ÀgÀ §UÉÎ PÁ¼Àf ªÀ»¸ÀÄªÀvÀÛ
AiÀÄÄPÀÛ UÀªÀÄ£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀgÉÆA¢UÉ CUÀvÀå«gÀÄªÀ J®è ¥ÀÆgÀPÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) ¥ÀæxÀªÀÄ zÀeÉð PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼ÀÄ, ¥ÀzÀ« ¥ÀÆªÀð PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼ÀÄ, ¥Á°mÉQßPïUÀ¼ÀÄ, PÉÊUÁjPÁ
vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ, D±ÀæªÀÄ ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ, ªÀ¸Àw ¤®AiÀÄUÀ¼ÀÄ, C£ÁxÁ±ÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ, AiÀÄÄªÀd£ÀvÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt
PÀÄ±À®PÀ«ÄðUÀ½UÁV ¸ÀPÁðj PÉÊUÁjPÁ, vÁAwæPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÈwÛ vÀgÀ¨ÉÃw ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ±ÉÊPÀëtÂPÀ
PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀeÁð® ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼ÀÄ¼Àî UÀæAxÁ®AiÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀÄ®Ä CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) ¥ÀæªÁ¹ vÁtUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §®¥Àr¸À®Ä vÁ®ÆPÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ, SÁ¢ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÉÆÃzÉÆåÃUÀUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À
¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ, DºÁgÀ zÁ¸ÁÛ£ÀÄ, ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ ºÁUÀÆ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ªÀÄ½UÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀéAiÀÄA
GzÉÆåÃUÁªÀPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ §qÀvÀ£ÀªÀ£ÀÄß ¤ªÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ ¸ÀtÚ¥ÀÄlÖ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåªÀÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ
PÉÊUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß GvÉÛÃf¸À®Ä vÁ®ÆPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ªÀÄ»¼Á ¸ÀºÀPÁj ¨ÁåAPÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
ªÀÄ»¼ÉAiÀÄjUÁVAiÉÄÃ ¥ÀævÉåÃPÀªÁV ¸ÀAWÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹ ¤ªÀð»¸À®Ä vÁ®ÆPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ
GvÉÛÃd£À ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉA§® ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ fÃªÀ ªÉÊ«zsÀåvÉ ªÀÄvÀÄÛ fÃ« ¥Àj¸ÀgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸À®Ä, PÁ¥ÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ
¥ÉÆÃ¶¸ÀÄªÀ ¤nÖ£À°è vÁAwæPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÆvÀð ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ ¨ÉA§®ªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ vÁ®ÆPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ CgÀtåªÀ£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀ
¤nÖ£À°è AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §ºÀÄºÀ½îUÀ¼À WÀ£À ªÀÄvÀÄÛ zÀæªÀ vÁådå ¤ªÀðºÀuÁ ¸ÁÜªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃµÀªÁV ¨ÉÃ¹UÉPÁ®zÀ°è ¸ÁPÀµÀÄÖ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀ£ÀÄß SÁwæ¥Àr¸À®Ä PÀÄrAiÀÄÄªÀ
¤Ãj£À ¨Á«UÀ¼À D¸ÀÄ¥Á¹£À°è ¤ÃgÁªÀj PÉÆ¼ÀªÉ ¨Á«UÀ¼À PÉÆgÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ.
(vii) f¯Áè ªÀÄlÖzÀ°è eÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß, ªÉÄÃ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæzÀ±Àð£ÀUÀ¼À£ÀÄß K¥Àðr¸ÀÄªÀ
ªÀÄÆ®PÀ UÁæ«ÄÃt PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÁ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ, GvÀàwÛ ªÀÄvÀÄÛ eÁ£ÀÄªÁgÀÄUÀ¼À ªÁå¥ÁgÀªÀ£ÀÄß
GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(viii) ±ÀÄzÀÞ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ, ±ËZÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zÀÄåvï ¥ÀÆgÉÊPÉ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß
PÀ°à¸ÀÄªÀ ¤nÖ£À°è vÁ®ÆPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀzÀÈqsÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F
ªÀÄÄA¢£ÀªÀÅUÀ½UÁV vÁAwæPÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ CzÀ£ÀÄß SÁvÀj¥Àr¸À®Ä CUÀvÀå«gÀÄªÀ
ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ, JAzÀgÉ:-
(J) PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤Ãj£À ¨Á«UÀ¼À°è ¤Ãj£À ®¨sÀåvÉAiÀÄ£ÀÄß RavÀ¥Àr¸À®Ä
CAvÀdð® ªÀÄgÀÄ¥ÀÆgÀt ¸ÀAgÀZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ;
(©) PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤Ãj£À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¤ÃgÀÄ ¥ÀjÃPÁë
¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀdð® ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
ªÀÄvÀÄÛ
(¹) ¸ÀtÚ ¤ÃgÁªÀj AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ºÁUÀÆ

¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÀ®èzÀ EAzsÀ£À ªÀiÁgÁlªÀÇ ¸ÉÃjzÀAvÉ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ºÁUÀÆ
¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÀ®èzÀ EAzsÀ£À WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ix) f¯Áè, vÁ®ÆPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁÌV ¤«Äð¸ÀÄªÀ ªÀÄ£É,
±Á¯ÉUÀ¼À ¤ªÀiÁðt ºÁUÀÆ J®è ¯ÉÆÃPÉÆÃ¥ÀAiÉÆÃV PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä PÀrªÉÄ ªÉZÀÑzÀ,
zÉÃ²ÃAiÀÄ, PÁAiÀÄð¸ÁzsÀåªÁzÀ ºÁUÀÆ ¸ÀÄ¹ÜgÀªÁzÀ vÁAwæPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ, zÁR°¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ
¥ÀæZÁgÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÀ¸ÉÛ, ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼ÀÄ, CrUÁ®ÄªÉUÀ¼ÀÄ, ZÀgÀArUÀ¼ÀÄ, ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ¼À §UÉÎ
AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ªÀÄlÖzÀ°è
zÉÆÃtÂUÀ¼ÀÄ, zÉÆÃtÂ zÁlÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ d® ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ;
(x) f¯ÉèAiÀÄ J¯Áè vÁ®ÆPÀÄUÀ¼À°è ºÁUÀÆ UÁæªÀÄUÀ¼À°è ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ «¥ÀvÀÄÛ
¤ªÀðºÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ «¥ÀvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÁ ¹zÀÞvÉUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À®Ä ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ
¥Áæ¢üPÁgÀUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¥ÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¨sÀªÀ¤ÃAiÀÄ J®è §UÉAiÀÄ
«¥ÀvÀÄÛUÀ½UÉ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ªÀÄwÛvÀgÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼ÁzÀAxÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ¸ÀAªÀzsÀð£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥À£ÀÆä®
®¨sÀåvÉAiÀÄ£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ «¥ÀvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÁ ¤Ãw ¤AiÀÄªÀiÁªÀ½UÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆPÀÄ
ºÁUÀÆ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ, ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀAWÀ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÉëÃvÀæUÀ¼À vÀdÕgÀ ¸ÀºÀPÁgÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ .
(xi) f¯Áè ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÀªÀiÁdzÀ J®è ªÀUÀðUÀ¼À ¥ÀgÀA¥ÀgÁ£ÀÄUÀvÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ºÁUÀÆ
¸ÁA¸ÀÌøwPÀ PÀ¯Á ¥ÀæPÁgÀUÀ¼ÀÄ, QæÃqÉUÀ¼ÀÄ, PÀgÀPÀÄ±À®UÀ¼À PÀ¯ÉUÀ¼ÀÄ, PË±À®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DZÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ, eÉÆÃ¥Á£À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(xii) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ J¯Áè ¸ÀªÀiÁeÉÆÃ - DyðPÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ qÉÃmÁ¨ÉÃ¸À£ÀÄß
PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ J®è
¸Áé¨sÁ«PÀ ºÁUÀÆ EvÀgÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D¹ÛUÀ¼À £ÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À°è £ÀqÉ¸À¯ÁUÀÄªÀ ¸À«ÄÃPÉëUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀ¨sÁVvÀé UÁæ«ÄÃt ¥ÀgÁªÀÄ±ÉðUÀ¼À
¥sÀ°vÁA±ÀªÁV ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆPÀÄ ºÁUÀÆ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ
¸À«ÄÃPÉëUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀvÁÛA±À ¸ÀAUÀæºÀuÉAiÀÄÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀªÁV EA¢ÃPÀj¹
C¼ÀªÀr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(xiii) vÀ£Àß ªÁå¦ÛAiÀÄ M¼ÀUÀqÉ ²PÀët CxÀªÁ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ¥ÀjºÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀiÁrgÀÄªÀ
ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß ¨sÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xiv) f¯ÉèAiÀÄ ¤ªÁ¹UÀ¼À DgÉÆÃUÀå, ¸ÀÄgÀPÀëvÉ, ²PÀët, ¸ÀªÀ®vÀÄÛ, C£ÀÄPÀÆ® CxÀªÁ ¸ÁªÀiÁfPÀ
CxÀªÁ DyðPÀ CxÀªÁ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä
CxÀªÁ vÀvÀìA§AzsÀ PÀæªÀÄPÉÊUÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(xv) ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀæªÀvÀð£ÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ gÁµÀÖç, gÁdå CxÀªÁ
CAvÀgÀgÁdå ªÀÄlÖ J®è ¸ÀAWÀ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ f¯ÉèAiÉÆ¼ÀV£À ªÀ¸ÀÄÛ ¥ÀæzÀ±Àð£ÀUÀ¼ÀÄ, «ZÁgÀ ¸ÀAQgÀtUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸À®Ä, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÉÆqÀÄUÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;
(xvi) ¸ÀzÀj ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÉÄÃ¯É
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðZÀlÄªÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß f¯ÉèAiÀÄ°è £ÀqÉ¸À®Ä AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛUÉ ºÀtPÁ¹£À
CxÀªÁ E¤ßvÀgÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
(xvii) ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¤ªÁ¹UÀ½UÉ QgÀÄPÀÄ¼ÀªÀ£ÀÄß GAlÄªÀiÁqÀÄªÀ CxÀªÁ C¥ÁAiÀÄªÀ£ÀÄßAlÄ

ªÀiÁqÀÄªÀ CPÀæªÀÄ UÀtÂUÁjPÉ, PÉÆ¼ÀªÉ ¨Á«UÀ¼À£ÀÄß PÉÆgÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ, vÉgÉzÀ ¨Á«UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ PÉgÉUÀ¼À£ÀÄß
vÉÆÃqÀÄªÀ PÀÈvÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥Áæ¢üPÁgÀPÉÌ ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.]1
192. ¤ªÀð»¸À¯ÁUÀzÀ ¸ÀAZÁgÀ ¤AiÀÄAvÀæt.Š 196AgÀ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀAZÁgÀ ¤AiÀÄAvÀæt C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ gÀa¹zÀ «¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ vÀ£Àß°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ gÀ¸ÉÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄRå
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ ¤ÃrzÀ ¯ÉÊ¸É£ïì ªÉÄÃgÉUÉ ºÉÆgÀvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÃUÀ, PÁ®, ¦üÃdÄ, J¼ÉAiÀÄÄªÀ
jÃw CxÀªÁ ZÀ®£À jÃw, gÀ¸ÉÛ ªÀiÁUÀðzÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉUÁV ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ, ¢Ã¥ÀUÀ¼À ¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÁAiÀÄPÀgÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÀÄÄ£ÉßZÀÑjPÉUÀ¼À §UÉÎ PÁ®PÁ®PÉÌ gÀa¹zÀ «¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁUÀ®èzÉ, gÀ¸ÉÛ
ªÀiÁUÀðPÉÌ CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃ°gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤ªÀiÁðtPÉÌ ºÁ¤AiÀÄÄAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀ CxÀªÁ EvÀgÀ
ªÁºÀ£ÀUÀ½UÉ CxÀªÁ ¥ÁzÀZÁjUÀ½UÉ C¥ÁAiÀÄ CxÀªÁ CrØ GAlÄªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«zÉ JAzÀÄ
¨sÁ«¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ gÀZÀ£ÉAiÀÄ ¨sÁgÀzÀ CxÀªÁ UÁvÀæzÀ CxÀªÁ AiÀÄAvÀæ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À CxÀªÁ
EvÀgÀ Cw¨sÁgÀzÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆwÛgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁºÀ£ÀªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®èªÉAzÀÄ C¢ü¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÀÄ.
193. CzsÀåPÀëgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.Š 1[CzsÀåPÀë£ÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
ªÀÄÄRå¸ÀÜ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£ÀÄ]1,Š
(J) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ, CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) CzsÀåPÀë£ÀÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀrAiÀÄ°è «¢ü¹zÀ J¯Áè PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ J®è C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
PÁ®PÁ®PÉÌ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
1
[(¹) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ºÉÆgÀr¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀiÁ£Àå
CxÀªÁ ¤¢ðµÀÖ ¤zÉÃð±À£ÀUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ½UÉ ÇÀAUÀvÀªÀ®èzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ ¸ÁÜ¬Ä
¸À«ÄwUÀ¼À ¤tðUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ wÃªÀiÁð£ÀUÀ¼À£ÀÄß eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CAvÀºÀ DqÀ½vÁvÀäPÀ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1
1. ¹ RAqÀªÀ£ÀÄß 1996gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 9gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 29-11-1995jAzÀ ©lÄÖ©qÀ¯ÁVzÀÄÝ £ÀAvÀgÀ 2AA3gÀ
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(r) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ºÀtPÁ¹£À «µÀAiÀÄUÀ¼À ºÁUÀÆ PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ DqÀ½vÀzÀ ¸ÀªÀÄUÀæ
ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÉÃ±À CUÀvÀå«zÉ JAzÀÄ vÀ£ÀUÉ PÀAqÀÄ§AzÀ
«µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ J®è «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄA¢qÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß vÀj¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
(E) f¯ÉèAiÀÄ°è GAmÁzÀ ¥ÀæPÀøw «PÉÆÃ¥ÀUÀ½AzÀ vÉÆAzÀgÉUÉÆ¼ÀUÁzÀªÀjUÁV vÀÄvÀÄð
¥ÀjºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV MAzÀÄ ªÀµÀðzÀ°è MlÄÖ 1[LzÀÄ ®PÀë gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ]1
ªÀÄAdÆgÁw ¤ÃqÀÄªÀ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, CzsÀåPÀë£ÀÄ CAxÀ ªÀÄAdÆgÁwUÀ¼À «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¹ÜjÃPÀgÀtPÁÌV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
ªÀÄÄA¢£À ¸À¨sÉAiÀÄ°è ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
194. G¥ÁzsÀåPÀë£À C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.Š f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ G¥ÁzsÀåPÀë£ÀÄ,Š
(J) CzsÀåPÀë£ÀÄ gÀeÉAiÀÄ ªÉÄÃ°zÀÄÝ UÉÊgÀÄºÁdjAiÀiÁVzÁÝUÀ CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À®Ä
ÇÀªÀÄxÀð£ÁzÁUÀ 1[CxÀªÁ CzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ SÁ°¬ÄzÁÝUÀ]1 CzsÀåPÀë£À C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) CzsÀåPÀë£À UÉÊgÀÄºÁdjAiÀÄ°è 1[CxÀªÁ CzsÀåPÀë£À ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ SÁ°¬ÄzÀÝ°è]1 f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ

¸À¨sÉUÀ¼À CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[195. PÀgÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ «zsÁ£À.- (1) PÁªÀÄUÁjUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉUÉ CxÀªÁ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀgÀªÁV ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÀgÁgÀÄ
CxÀªÁ M¥ÀàAzÀªÀÅ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀAUÀæºÀuÉUÀ¼À°è ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀvÉ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ,
1999gÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À C£ÀÄ¸ÁgÀ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ, vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À
G¥À§AzsÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¥ÀgÀªÁV PÀgÁgÀ£ÀÄß
CxÀªÁ M¥ÀàAzÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀÄªÀ£ÉÆÃ D «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¥ÀgÀªÁV PÀgÁgÀ£ÀÄß CxÀªÁ M¥ÀàAzÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÁ®PÁ®PÉÌ
PÀgÁjUÉ CxÀªÁ M¥ÀàAzÀPÉÌ JµÀÄÖ ªÀiË®åzÀ ºÀtªÀ£ÀÄß ¤UÀ¢ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉÆÃ CµÀÄÖ ºÀtPÉÌ CAxÀ PÀgÁgÀ£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ M¥ÀàAzÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
CzÁåAiÀÄ XII
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¹§âA¢
196. ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj ºÁUÀÆ EvÀgÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ f¯ÉèAiÀÄ qÉ¥ÀÅån
PÀ«ÆµÀ£Àgï zÀeÉðUÉ PÀrªÉÄ C®èzÀ M§â C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀiÁV £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1
[¥ÀgÀAvÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀiÁV £ÉÃªÀÄPÀUÉÆ¼Àî®Ä f¯ÉèAiÀÄ
qÉ¥ÀÅån PÀ«ÄÃµÀ£Àgï zÀeÉðUÉ PÀrªÉÄ E®èzÀ M§â ¸ÀÆPÀÛ C¢üPÁjAiÀÄÄ ®¨sÀå«®è¢zÀÝgÉ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ 1998gÀ
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï (wzÀÄÝ¥Àr) C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀÅ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À
CªÀ¢üUÁV, PÀ£ÁðlPÀ DqÀ½vÀ ¸ÉÃªÉ (DAiÉÄÌ ±ÉæÃtÂ)AiÀÄ M§â C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ PÀ£ÁðlPÀ DqÀ½vÀ
¸ÉÃªÉ (DAiÉÄÌ ±ÉæÃtÂ) UÉ ¸ÀªÀiÁ£ÀªÁzÀ zÀeÉðAiÀÄ MAzÀÄ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt ªÀiÁrgÀÄªÀ PÀ£ÁðlPÀ
¸ÁªÀiÁ£Àå ¸ÉÃªÉUÀ¼À C©üªÀø¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ DqÀ½vÀ ±ÁSÉUÉ ¸ÉÃjzÀ M§â C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ£ÁßV £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.]1
(2) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÁV M§â ªÀÄÄRå ¯ÉPÁÌ¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß 1[M§â
AiÉÆÃd£Á¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß]1 ªÀÄvÀÄÛ M§âgÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ G¥À PÁAiÀÄðzÀ²ðUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ £ÉÃªÀÄPÀ
(3) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, PÁ®PÁ®PÉÌ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üÃ£ÀzÀ°è PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À®Ä
¸ÀPÁðgÀªÀÅ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À§ºÀÄzÁzÀµÀÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
¹§âA¢AiÀÄªÀgÀ£ÀÄß (FVgÀÄªÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrPÉÆArgÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ½AzÀ CAxÀ
¸ÉÃªÉUÀ½UÉ £ÉÃªÀÄPÀgÁzÀ AiÀiÁgÉÃ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ) ªÀÄvÀÄÛ CT® ¨sÁgÀvÀ ¸ÉÃªÁ
C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄÄQÛ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ,
¸ÀPÁðgÀªÀÅ CxÀªÁ F ¸ÀA§AzsÀzÀ°è CzÀÄ C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ EvÀgÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ
¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ ºÁUÉ ¤AiÀÄÄQÛUÉÆArgÀÄªÀ C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀ£ÀÄß f¯ÉèAiÉÆ¼ÀUÉ CxÀªÁ MAzÀÄ
f¯Éè¬ÄAzÀ ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ f¯ÉèUÉ ªÀUÁðªÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀ C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÁV
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
197. ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ ºÁUÀÆ EvÀgÀ C¢üPÁjUÀ¼À PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.Š (1) 1[2[F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CrAiÀÄ°è C£ÀåvÁ ªÀåPÀÛªÁV
G¥À§A¢ü¹zÀÄzÀ£ÀÄß½zÀÄ]2 ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ F ªÀÄÄA¢£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ JAzÀgÉ:Š]1
(J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖªÁV «¢ü¹gÀÄªÀ CxÀªÁ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ J®è C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
1
[(©) CzsÀåPÀë£À ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ºÁUÀÆ ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ C¢üÃ£ÀzÀ°è£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt ªÀiÁrgÀÄªÀ
C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;]1
1
[(©©) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è vÀ£ÀUÉ
ªÀ»¸À¯ÁzÀ J¯Áè PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæzÀvÀÛªÁzÀ J¯Áè C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ PÁ®PÁ®PÉÌ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ vÀ£ÀUÉ ªÀ»¹zÀ CAvÀºÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(¹) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J®è PÁªÀÄUÁjUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀæt ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(r) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J®è PÁªÀÄUÁjUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À vÀéjvÀ
¤ªÀðºÀuÉUÁV CªÀ±ÀåPÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ;
(E) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¸À«ÄwUÀ¼À ¸À¨sÉUÀ¼À ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ J®è
PÁUÀzÀ¥ÀvÀæUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ¼À ¸ÀÄ¥ÀzÀð£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(J¥sï) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢ü¬ÄAzÀ ºÀtªÀ£ÀÄß vÉUÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ §lªÁqÉ ªÀiÁqÀÄªÀ
C¢üPÁgÀ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(f) UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ EvÀgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ EvÀgÀ
PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸À¨sÉUÉ
ºÁdgÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸À¨sÉUÉ ºÁdgÁUÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ ZÀZÉðAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¸À®Ä
ºÀPÀÌ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ. DzÀgÉ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤tðAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀÄAr¸À®Ä CxÀªÁ ªÀÄvÀ ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä ºÀPÀÌ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÝ®è. 1[f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ ªÀÄÄA¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Àæ¸ÁÛªÀ
CxÀªÁ ¤tðAiÀÄ CxÀªÁ CzsÀåPÀë£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±ÀªÀÅ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÁ£ÀÆ¤£À G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀr ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±À CxÀªÁ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ DyðPÀ «¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ §eÉmï K¥ÁðlÄ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¸ÀÄªÀAxÀzÁÝVzÉ CxÀªÁ
CªÀÅUÀ½UÉ ÇÀAUÀvÀªÁVzÉAiÉÄAzÀÄ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ ¸À«ÄwAiÀÄ CxÀªÁ
CzsÀåPÀë£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀÆå£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÉAzÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, vÀ£Àß C©ü¥ÁæAiÀÄPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ ºÁUÀÆ ¥Àæ¸ÁÛªÀ CxÀªÁ
¤tðAiÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀÅ AiÀiÁªÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ, ¤AiÀÄªÀÄ, DzÉÃ±À, «¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ K¥ÁðrUÉ
ÇÀAUÀvÀªÁVzÉAiÉÄA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¹ °TvÀ n¥ÀàtÂAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ ¸À«ÄwUÉ
CxÀªÁ CzsÀåPÀë¤UÉ ¸À®ºÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
CAxÀ ¸À®ºÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸À«Äw CxÀªÁ CzsÀåPÀë£ÀÄ ¥Àæ¸ÁÛªÀ CxÀªÁ
¤tðAiÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹ CAVÃPÀj¹zÀÝgÉ, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ vÁ£ÀÄ
CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀAxÀ ¥Àj«ÃPÀëuÉ £ÀqÉ¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ vÀ£Àß ¸À®ºÉAiÉÆA¢UÉ ¥Àæ¸ÁÛªÀ CxÀªÁ
¤tðAiÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄgÀ½ M¦à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[(3) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ CzÀgÀ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ CzsÀåPÀë£ÀÄ (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è
G¯ÉèÃT¸À¯ÁzÀ ÇÀAUÀvÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀzÉÃ ¤tðAiÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¹zÀgÉ, F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ EvÀgÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, ¸ÀzÀj ¤tðAiÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ MAzÀÄ
¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß vÀ£Àß °TvÀ n¥ÀàtÂAiÉÆA¢UÉ CzsÀåPÀë¤UÉ w½¹ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄRå
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀzÀ wÃªÀiÁð£ÀzÀ ªÉÄÃ®®èzÉ C£ÀåxÁ
CAxÀ ¤tðAiÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
¥ÀgÀAvÀÄ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CAxÀ ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ vÀ£Àß
wÃªÀiÁð£ÀªÀ£ÀÄß w½¸À¢zÀÝgÉ, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸À«ÄwAiÀÄ
CAxÀ ¤tðAiÀÄ CxÀªÁ CzsÀåPÀë£À DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À®Ä PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
(4) ªÀÄÄRå ¯ÉPÁÌ¢üPÁjAiÀÄÄ ºÀtPÁ¹£À PÁAiÀÄð¤ÃwAiÀÄ «µÀAiÀÄzÀ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸À®ºÉ
¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¶ðPÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ §eÉmïC£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¯ÉPÀÌUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ J®è «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ºÉÆuÉUÁgÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) ªÀÄÄRå ¯ÉPÁÌ¢üPÁjAiÀÄÄ ¸ÀÆPÀÛ ªÀÄAdÆgÁwAiÀÄ ºÉÆgÀvÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ
CrAiÀÄ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ «¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁVAiÀÄ®èzÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß ªÀ»¹®èªÉAzÀÄ
RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ºÁUÀÆ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
¸ÀªÀÄyð¹®èzÀ CxÀªÁ §eÉmï£À°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ K¥ÁðqÀÄªÀiÁr®èzÀAxÀ ªÉZÀÑzÀ §UÉÎ C£ÀÄªÀÄw ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(6) G¥ÀPÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ CªÀgÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀÄªÀ°è
£ÉgÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
198. zÁR¯É ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ
ºÀPÀÄÌ.- (1) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
ºÀt, ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À, zÁR¯ÉUÀ¼À CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À ¸Áé¢üÃ£ÀvÉ ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ
ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ °TvÀzÀ°è PÉÆÃjzÁUÀ F GzÉÝÃ±ÀPÁÌV PÀÆqÀ¯ÉÃ
ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¹éÃPÀj¸À®Ä D PÉÆÃjPÉAiÀÄ°è C¢üPÁgÀ
¤ÃrgÀÄªÀAvÀºÀ ªÀåQÛUÉ CAxÀ ºÀtªÀ£ÀÄß M¦à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ CAxÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß, zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ
EvÀgÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß M¦à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ, CAxÀ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ ¨ÁQ EgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÀtªÀ£ÀÄß
¸ÀÄ¹ÛzÁgÀjAzÀ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄzÀ ¨ÁQUÀ¼À ªÀ¸ÀÆ°UÁV 1964gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è
(1964gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 12) PÀ°à¹gÀÄªÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À jÃwAiÀÄ°èAiÉÄÃ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ
ªÀ¸ÀÆ¯ÁäqÀ®Ä PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀqÀÄªÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß, zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀ±ÀPÉÌ
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¸ÀZïð ªÁgÀAl£ÀÄß ºÉÆgÀr¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D ¸ÀA§AzsÀzÀ°è 1973gÀ zÀAqÀ
¥ÀæQæAiÀiÁ ¸ÀA»vÉAiÀÄ (1974gÀ PÉÃAzÁæ¢ü¤AiÀÄªÀÄ 2) CzsÁåAiÀÄ VIIgÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è
ªÀiÁåf¸ÉÖçÃlgÀÄ PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÞªÁV ZÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ J¯Áè C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀqÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÀtªÀ£ÀÄß, ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß J°è UÉÆÃ¥ÀåªÁVqÀ¯ÁVzÉ
JA§ÄzÀ£ÀÄß w½¢gÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ D ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ ¤ÃqÀ®Ä
§zÀÞ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ §UÉÎ C¦Ã®£ÀÄß
1
[¸ÀPÁðgÀPÉÌ]1 ¸À°è¸ÀÄªÀ CªÀPÁ±À EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
CzsÁåAiÀÄ XIII
vÉjUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼ÀÄ

199. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ vÉjUÉUÀ¼À zÀgÀ «¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ EvÁå¢.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ jÃwAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ «£Á¬ÄwUÉÆ¼À¥ÀlÄÖ ªÀÄvÀÄÛ IV£ÉÃ
C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ UÀjµÀÖ zÀgÀªÀ£ÀÄß «ÆgÀzÀAvÉ, ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ
¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀVgÀÄªÀ, PÀø¶ vÉjUÉ ¤zsÀðgÀuÉUÉ M¼À¥ÀnÖgÀzÀ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É, 1[¸ÀéwÛ£À
§AqÀªÁ¼À ªÀiË®åzÀ DzsÁgÀzÀ°è]1 vÉjUÉ «¢ü¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, PÀlÖqÀzÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ©lÄÖ ºÉÆÃVgÀÄªÀ°è
CxÀªÁ C£ÀåxÁ PÀAqÀÄ§gÀ¢zÀÝ°è, CAxÀ PÀlÖqÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ CAxÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£À
ªÉÄÃ¯É «¢ü¸À§ºÀÄzÁzÀ vÉjUÉUÉ UÀÄjAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ PÀÄrAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀiÁqÀ®Ä
¤ÃgÀÄ zÀgÀªÀ£ÀÄß «¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, IV£ÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ UÀjµÀ× zÀgÀªÀ£ÀÄß «ÆgÀzÀAvÉ
ªÀÄvÀÄÛ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ jÃwAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ «£Á¬ÄwUÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
G¥À«¢üUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¤zsÀðj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ zÀgÀUÀ¼À°è PÉ¼ÀPÀAqÀ J®è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅªÉÃ vÉjUÉUÀ¼ÀÄ
CxÀªÁ ¦üÃdÄUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ, JAzÀgÉ:Š
(J) ZÀ®£ÀavÀæ ¥ÀæzÀ±Àð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, AiÀiÁªÀÅªÉÃ EvÀgÀ ªÀÄ£ÀgÀAd£ÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É vÉjUÉ;
(©) ªÉÆÃmÁgÀÄ ªÁºÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ EvÀgÀ ªÁºÀ£ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É vÉjUÉ;
(¹) eÁ»ÃgÁvÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ eÁ»ÃgÁvÀÄ ¥ÀæPÀluÁ ¥sÀ®PÀUÀ¼ÀÄ;
(r) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ, DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊªÀÄð®åvÉUÁV CUÀvÀå
ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrgÀÄªÀ°è, eÁvÉæUÀ¼ÀÄ, GvÀìªÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ½UÉ §gÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ
¥ÀæªÁ¹ ¦üÃdÄ:
(E) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ªÀiÁgÁlPÁÌV vÀªÀÄä ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß EqÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ
ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¦üÃdÄ;
(J¥sï) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ªÀiÁgÁlPÁÌV vÀgÀÄªÀ eÁ£ÀÄªÁgÀÄ £ÉÆÃAzÀtÂAiÀÄ ªÉÄÃ¯É
¦üÃdÄ;
(f) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥ÀæAiÀiÁtÂPÀjUÁV, ¸ÀÆPÀÛ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹zÀÝ°è §¸ÀÄìUÀ¼ÀÄ,
mÁåQìUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DmÉÆÃ ¸ÁÖ åAqÀÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¦üÃdÄ;
(ºÉZï) ºÀÄ®ÄèUÁªÀ®ÄUÀ¼À°è eÁ£ÀÄªÁgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄÃ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¦üÃdÄ.
1
[(L) vÉjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÄ®Ì C£ÀÄ¸ÀÆa-IVgÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(eÉ) ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ ±ÀÄ®Ì.]1
1
[199J. vÉjUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀgÀUÀ¼À ¥ÀjµÀÌgÀuÉ.- UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ 199£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
«¢ü¸À§ºÀÄzÁzÀ vÉjUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀgÀUÀ¼À£ÀÄß, PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è PÀ¤µÀ× JgÀqÀÄ
ªÀµÀðUÀ½UÉÆªÉÄä ªÀÄvÀÄÛ IV£ÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ EvÀgÀ ¨Á§ÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ªÀµÀðzÀ°è PÀ¤µÀ×
MªÉÄä ¥ÀjµÀÌj¸À§ºÀÄzÀÄ.]1
200. vÉjUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¨ÁQUÀ¼À ªÀ¸ÀÆ°.Š (1) AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉ, zÀgÀ, CxÀªÁ ¦üÃdÄ
¨ÁQ¬ÄgÀÄªÁUÀ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, PÁAiÀÄð¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ PÀrªÉÄ «¼ÀA§zÉÆA¢UÉ, CzÀgÀ ¸ÀAzÁAiÀÄPÉÌ
ºÉÆuÉUÁgÀ£ÁVgÀÄªÀ ªÀåQÛUÉ AiÀiÁªÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ CxÀªÁ CzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ ºÀt ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉA§ÄzÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹ ¨ÁQ¬ÄgÀÄªÀ ªÉÆ§®VUÉ MAzÀÄ ©®è£ÀÄß CªÀ¤UÉ PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ G¥À«¢üUÀ¼À ªÉÄÃgÉUÉ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¨ÁQ¬ÄgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉ CxÀªÁ ¦üÃdÄ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß
¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ CxÀªÁ CzÀPÀÆÌ ªÀÄÄAZÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä
vÀ¦àzÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ¤UÉ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è vÀUÁzÉ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß eÁj
ªÀiÁqÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
(3) 1[¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁj] CxÀªÁ F §UÉÎ CªÀ¤AzÀ «zÀÄåPÀÛªÁV ¥Áæ¢üPÀøvÀ£ÁzÀ
C¢üPÁjAiÀÄÄ (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ©®Äè PÉÆqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ (2)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ
ªÉÄÃgÉUÉ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÀUÁzÉ DzÉÃ±À eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß,Š
(J) AiÀiÁªÀ ªÀåQÛAiÀÄ ºÉ¸ÀjUÉ CzÀ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸À¨ÉÃPÁVzÉAiÉÆÃ D ªÀåQÛUÉ D ©®Äè CxÀªÁ
DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀÄªÀ CxÀªÁ ¸À°è¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, CxÀªÁ
(©) CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¹PÀÌ¢zÀÝgÉ, ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ DVzÀÝgÉ, ©®Äè CxÀªÁ
DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß, CªÀ£ÀÄ ªÁ¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝ£ÉAzÀÄ w½zÀÄ§AzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ªÁ¸À ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è CzÀ£ÀÄß
©qÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ ©®Äè CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß CªÀ£À PÀÄlÄA§zÀ AiÀiÁgÉÃ ªÀAiÀÄ¸ÀÌ
¸ÀzÀ¸Àå CxÀªÁ £ËPÀgÀ¤UÉ PÉÆqÀÄªÀ CxÀªÁ ¸À°è¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, CxÀªÁ
(¹) CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ªÁ¹¸ÀÄwÛ®è¢zÀÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ ©®Äè
CxÀªÁ DzÉÃ±À ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¤zÉðÃ²¸ÀÄªÀ ªÀåQÛUÉ «¼Á¸ÀªÀÅ w½¢zÀÝgÉ ©®Äè CxÀªÁ
DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß CAxÀ ªÀåQÛUÉ ¸ÀzÀj «¼Á¸À«gÀÄªÀ MAzÀÄ ®PÉÆÃmÉAiÀÄ£ÀÄß jf¸ÀÖçqïð
CAZÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, CxÀªÁ
(r) ªÉÄÃ¯É ºÉÃ½zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «zsÁ£À ®¨sÀå«®è¢zÀÝgÉ, DUÀ ©®Äè CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀÅ AiÀiÁªÀ
PÀlÖqÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀqÀÄªÀÅzÉÆÃ CzÀgÀ JzÀÄÝ PÁtÄªÀ ¨sÁUÀzÀ°è CzÀ£ÀÄß
CAn¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ,
ŠeÁjUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) AiÀiÁªÀ vÉjUÉ, zÀgÀ, ¦üÃdÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÉÆ§®VUÁV vÀUÁzÉ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß
eÁjUÉÆ½¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ CzÀ£ÀÄß, CAxÀ eÁjAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¨ÁQ EgÀÄªÀ ªÉÆvÀÛzÀ ªÉÄÃ¯É «¢ü¸ÀÄªÀ ±ÉÃPÀqÁ ºÀvÀÛgÀµÀÄÖ
zÀAqÀzÉÆA¢UÉ ¨ÁQ EgÀÄªÀ CAxÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À¯ÁzÀ jÃwAiÀÄ°è vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£À ZÀgÀ¸ÀévÀÛ£ÀÄß d¦üÛ
ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(5) (J) (4)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ªÀiÁrzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ d¦üÛUÉ;
(©) (2)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ºÉÆgÀr¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÀUÁzÉ DzÉÃ±ÀPÉÌ;
(¹) (4)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ªÀ±À¥Àr¹PÉÆ¼Àî¯ÁzÀ eÁ£ÀÄªÁgÀÄUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ RZÀÄð,
ŠEªÀÅUÀ½UÁV ¦üÃd£ÀÄß UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ zÀgÀUÀ¼À°è «¢ü¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) ªÉÄÃ¯É ºÉÃ½zÀ G¥À¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀ¨ÉÃPÁzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉ, zÀgÀ CxÀªÁ ¦üÃd£ÀÄß ¨sÀÆPÀAzÁAiÀÄzÀ ¨ÁQAiÀÄAvÉ ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(7) (6)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°èAiÀÄ ¨ÁQUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ¸À°èPÉ
DUÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ vÉjUÉUÀ¼À ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÉÆuÉUÁjPÉAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀ¸ÀÆ®Ä DUÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ vÉjUÉAiÀÄ°è ±ÉÃPÀqÁ JA§vÀÛgÀµÀÄÖ PÀrªÉÄ ªÀ¸ÀÆ¯Áw DVzÀÝgÉ ºÁUÉ PÀrªÉÄ
ªÀ¸ÀÆ¯Áw DVgÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À §UÉÎ ¥ÀAZÁAiÀÄvï vÀ¤SÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ±ÀåPÀ PÀª æ ÀÄ
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
201. vÉjUÉ ¤zsÀðgÀuÉ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À «gÀÄzÀÞ C¦Ã®Ä.Š UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, 199£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉ, zÀgÀ CxÀªÁ ¦üÃdÄUÀ¼À ¤zsÀðgÀuÉ,
ªÀ¸ÀÆ° CxÀªÁ «¢ü¸ÀÄ«PÉ¬ÄAzÀ ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAvÀºÀ
¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¥Áæ¢üPÁgÀPÉÌ C¦Ã®Ä ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ. CAxÀ

C¦Ã°£À §UÉÎ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ wÃªÀiÁð£ÀªÀ£ÉÃ CAwªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
202. PÁSÁð£É ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è vÉjUÉUÀ¼À §UÉÎ gÁf ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.Š (1) UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¸ÁÜ¦¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉÊUÁjPÉ CxÀªÁ
PÁSÁð£ÉAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ, PÉÊUÁjPÉUÁV CxÀªÁ £ËPÀgÀjUÉ PÁSÁð£É ªÀ¸ÀwUÀ¼ÉAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GzÀåªÀÄPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ EvÀgÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ«ÄUÀ½UÁV £ÉÊªÀÄð®å ªÀÄvÀÄÛ
EvÀgÀ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¹zÀgÉ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, CAxÀ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è
F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ vÉjUÉUÀ¼ÀÄ, zÀgÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¦üÃdÄUÀ¼À §zÀ¯ÁV
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£À £ÀqÀÄªÉ M¦àPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÁzÀAvÉ ªÁ¶ðPÀªÁV CAxÀ
ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) (1) £ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ°è G¯ÉèÃT¸À¯ÁVgÀÄªÀAxÀ M¥ÀàAzÀPÉÌ §gÀ¯ÁUÀ¢zÀÝ°è «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß
1
[ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ]1 G¯ÉèÃT¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 1[ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ]1
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ CºÀªÁ®Ä ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä MAzÀÄ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ, CAxÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¤zsÀðgÀuÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CAxÀ ¤zsÀðgÀuÉAiÀÄÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£À ªÉÄÃ¯É §AzsÀ£ÀPÁjAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
2
[¸ÀzÀj G¯ÉèÃRªÀ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀ ªÀÄÄ£Àß «ªÁzÀUÀæ¸ÀÛ vÉjUÉAiÀÄ, zÀgÀUÀ¼À CxÀªÁ ¦üÃdÄUÀ¼À ±ÉÃPÀqÁ 5A
¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CAvÀºÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ PÀqÁØAiÀÄªÁV ¸ÀA§A¢ü¹zÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¥ÁªÀw¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ªÀÄvÀÄÛ
F jÃw ±ÉÃPÀqÁ 5A ¥ÁªÀw¹zÀ £ÀAvÀgÀªÉÃ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð ¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ G¯ÉèÃRªÀ£ÀÄß
¹éÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]2
(3) 1[¸ÀPÁðgÀªÀÅ]1 C¢ü¸ÀÆZÀ£É ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, CAxÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ EvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÀÆ PÀÆqÀ (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ
C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÉÝA§ÄzÁV ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ.
203. ¸ÀAUÀæºÀuÉUÁV KeÉ¤ì.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀ¨ÉÃPÁzÀ vÉjUÉ, zÀgÀ, ¦üÃdÄ CxÀªÁ
EvÀgÉ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß, F §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄªÀAxÀ KeÉ¤ìAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
¸ÀAUÀæ»¸À§ºÀÄzÀÄ ¥ÀgÀAvÀÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀrAiÀÄ°è UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉ, zÀgÀ, ¦üÃdÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß «¢ü¸ÀÄªÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß ¸ÁªÀðd¤PÀ
ºÀgÁf£À ªÀÄÆ®PÀ UÀÄwÛUÉUÉ PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¸ÀªÀÄävÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ UÀÄwÛUÉAiÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ
¨ÁQ¬ÄgÀÄªÀ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß F CzsÁåAiÀÄzÀ°è G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
CzsÁåAiÀÄ XIV
¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ G¥ÀPÀgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DyðPÀ
£ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ
204. ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ G¥ÀPÀgÀ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄzÀ
J®è ¨Á§ÄUÀ½UÉ «¢ü¸À¯ÁUÀÄªÀ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄPÉÌ ¸ÀªÀiÁ£ÀªÁzÀ zÀgÀzÀ°è ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ G¥ÀPÀgÀªÀ£ÀÄß
«¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) 1964gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ (1964gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 12)
G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀrAiÀÄ°è ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¨sÀÆ«ÄUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄzÀ eÉÆvÉV£À ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ
G¥ÀPÀgÀªÉA§AvÉ F ¥ÀæPÀgÀtzÀrAiÀÄ°è «¢ü¸À¯ÁzÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ G¥ÀPÀgÀUÀ¼À ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸ÀÆ°UÀ½UÉ
C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀr MAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±À¢AzÀ ¸ÀAUÀæ»¸À¯ÁzÀ ErÃ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß D

¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀUÁðªÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
205. 1[¹ÜgÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ±ÀÄ®Ì]1.Š 1[2[(1) ¹ÜgÀ ¸ÀéwÛ£À ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É
¸ÀÄAPÀªÀ£ÀÄß, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ ¹ÜgÀ ¸ÀéwÛ£À ªÀiÁgÁl, zÁ£À,
CqÀªÀiÁ£À, «¤ªÀÄAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄwÛUÉAiÀÄ °TvÀ ¥ÀvÀæzÀ ªÉÄÃ¯É PÀ£ÁðlPÀ ¸ÁÖA¥ÀÄ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 1957gÀ
ªÀÄÆ®PÀ «¢ü¸À¯ÁzÀ ¸ÀÄAPÀzÀ ±ÉÃPÀqÁ ªÀÄÆgÀgÀµÀÄÖ zÀgÀzÀ°è C¢ü¨sÁgÀzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è «¢ü¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]2
¥ÀgÀAvÀÄ, CqÀªÀiÁ£À¢AzÀ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ ªÉÆ§®UÀÄ JgÀqÀÄ ¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃgÀ¢gÀÄªÀ°è,
CAxÀ CqÀªÀiÁ£ÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ AiÀiÁªÀ 2[ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄ ªÉÄÃ°£À ±ÀÄ®ÌªÀ£ÀÄß]2 «¢ü¸ÀÄªÀAw®è:
C®èzÉ, PÀ£ÁðlPÀ ¸ÁÖA¥ÀÅ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1957gÀr ¸ÁÖA¥ÀÅ ±ÀÄ®Ì¢AzÀ «£Á¬Äw ¥ÀqÉzÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
°TvÀ ¥ÀvÀæzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è AiÀiÁªÀ ºÉZÀÄÑªÀj ¸ÁÖA¥ÀÅ ±ÀÄ®ÌªÀ£ÀÄß «¢ü¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]1
2. 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 8gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-A4-2AA3jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(2) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ MAzÀÄ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ PÁ®PÁ®PÉÌ (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ
«¢ü¸À§ºÀÄzÁzÀ 1[ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄ ªÉÄÃ°£À ±ÀÄ®Ì]1 zÀgª
À À£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
(3) 1[ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄ ªÉÄÃ°£À ±ÀÄ®ÌªÀ£ÀÄß]1 eÁjUÉ vÀAzÀ ªÉÄÃ¯É, PÀ£ÁðlPÀ ¸ÁÖA¥ÀÅ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ,
1957gÀ 28£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtªÀ£ÀÄß, vÁ®ÆèQ£À ¥Àj«ÄwUÀ¼À M¼ÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ºÉÆgÀUÉ EgÀÄªÀ ¸ÀéwÛUÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀævÉåÃPÀªÁV £ÀªÀÄÆ¢¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ JA§AvÉ
N¢PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèQ£À°ègÀÄªÀ d«Æ£ÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EgÀvÀPÀÌ
¸ÀévÀÄÛUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ 1[ªÀUÁðªÀuÉ ªÉÄÃ°£À ±ÀÄ®ÌªÁV]1 ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¥ÀÇtð ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß,
vÁ®ÆèQ£À d£À¸ÀASÉåUÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV gÁdåzÀ°è£À vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ªÀUÁð¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) 1[ªÀUÁðªÀuÉ ªÉÄÃ°£À ±ÀÄ®ÌzÀ]1 ªÀ¸ÀÆ° ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¸ÀAzÁAiÀÄzÀ «¤AiÀÄªÀÄPÁÌV ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
206. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ C£ÀÄzÁ£À.Š 2[1]2 ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
ªÁ¶ðPÀªÁV 1[CzÀÄ PÁ®PÁ®PÉÌ C¢ü¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ CAvÀºÀ ªÉÆ§®V£À, DzÀgÉ LzÀÄ ®PÀë
gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ PÀrªÉÄAiÀÄ®èzÀ C£ÀÄzÁ£À]1 ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzÀ£ÀÄß «zÀÄåvï ZÁdÄðUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀj¸À®Ä, ¤ÃgÀÄ
¸ÀgÀ§gÁdÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ, £ÉÊªÀÄð®å ªÀåªÀ¸ÉÜ, ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ
§¼À¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. C£ÀÄzÁ£ÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß, ªÉÄÃ°£À GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹gÀzÀ ¹§âA¢ ªÉZÀÑUÀ½UÉ
RZÀÄð ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
1. 2003gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 8gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-A4-2AA3jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
2. 2015gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 44gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 25.02.2016jAzÀ ªÀÄgÀÄ ¸ÀASÉå ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
1
[(2) ¤¢üAiÀÄ ®¨sÀåvÉUÉ M¼À¥ÀlÄÖ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ gÁdå ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀªÀÅ ¤zsÀðj¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ
¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À CAxÀ ±ÉÃPÀqÁªÁgÀ£ÀÄß ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ CzÀgÀ°è ±ÉÃPÀqÁ E¥ÀàvÀÄÛ ªÀÄÄPÀÛ
(untied) C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) «±ÉÃµÀ WÀlPÀ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ §ÄqÀPÀlÄÖUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃd£ÉAiÉÄqÉV£À C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À ºÀAaPÉAiÀÄ
«zsÁ£ÀªÀÅ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è£À C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀzÀ d£ÀUÀtwAiÀÄ
DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ°gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
207. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¹§âA¢ C£ÀÄzÁ£À.- ¸ÀPÁðgÀªÀÅ vÁ£ÀÄ
¤zsÀðj¸ÀÄªÀAxÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è, ¹§âA¢ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß ¨sÀj¸À®Ä ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ C£ÀÄzÁ£À ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
208. «ªÉÃZÀ£ÁvÀäPÀ C£ÀÄzÁ£À.Š ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, vÁ£ÀÄ ¤zsÀðj¸ÀÄªÀAxÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤§AzsÀ£É
ªÀÄvÀÄÛ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ «ªÉÃZÀ£Á C£ÀÄzÁ£À ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
CzsÁåAiÀÄ XV
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀévÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤¢üUÀ¼ÀÄ
209. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀévÀÛ£ÀÄß Dfð¸À§ºÀÄzÀÄ, zsÁgÀt ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¯É
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CzÀÄ C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀÄªÀAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwAiÉÆ¼ÀUÉ DUÀ°
CxÀªÁ CzÀgÀ ºÉÆgÀUÉ DUÀ° EgÀÄªÀ ZÀgÀ CxÀªÁ ¹ÜgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß Dfð¸ÀÄªÀ, zsÁgÀt ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ «¯É
ªÀiÁqÀÄªÀ CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¤»vÀUÉÆ½¸À¯ÁzÀ CxÀªÁ CzÀjAzÀ Dfð¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀgÀ CxÀªÁ ¹ÜgÀ
¸ÀéwÛ£À ªÀUÁðªÀuÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CªÀ±Àå«gÀÄªÀ EvÀgÀ J¯Áè PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁqÀ®Ä UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ EgÀÄªÀ C¢üPÁgÀªÀÅ, F ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ
¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀnÖgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1
[¥ÀgÀAvÀÄ xxx]1
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, UÀÄwÛUÉ CxÀªÁ ¨ÁrUÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄ ±ÉÃPÀqÁ E¥ÀàvÉÛöÊzÀgÀµÀÖ£ÀÄß
C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ «ÄÃ¸À°qÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
210. UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ¤»vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) PÁ®PÁ®PÉÌ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¸ÀºÀªÀÄwAiÉÆA¢UÉ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ¸ÀPÁðgÀ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
¤»vÀUÉÆ½¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀévÀÄÛ, µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÉÆA¢UÉ CxÀªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ½®èzÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
¤»vÀªÁVgÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀPÁðgÀ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
¸ÀPÀëªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ¸ÀPÁðgÀ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¥ÀÇªÁð£ÀÄªÉÆÃzÀ£É¬Ä®èzÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¹ÜgÀ¸ÀéwÛ£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÀÄwÛUÉ, ªÀiÁgÁl
CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄÄ ªÀiÁ£ÀåªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü¬ÄAzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀiÁr¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¤ªÀiÁðt
PÁªÀÄUÁjAiÀÄÄ CAxÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀPÁðgÀ vÁ£ÀÄ AiÀÄÄPÀÛªÉAzÀÄ ¨sÁ«¹zÀgÉ DzÉÃ±À ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ CAxÀ gÀ¸ÉÛ, PÀlÖqÀ CxÀªÁ EvÀgÀ PÁªÀÄUÁj ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ªÀUÁðªÀuÉAiÀiÁVzÉ JAzÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ°è
¤»vÀªÁVzÉ JAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÀÄ.
(3) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÉÄÃgÉUÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ ¸ÀAUÀæ»¸À¯ÁzÀ J¯Áè PÀ¸À, UÁæªÀÄ¸ÁgÀ, PÉÆ¼É
ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÉÃgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
211. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ «gÀÄzÀÞªÁV ¸ÀéwÛ£À §UÉV£À PÉèÃªÀÄÄUÀ¼À wÃªÀiÁð£À.Š (1)
vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è PÀø¶ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ªÀiÁvÀæ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, EvÀgÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ
DUÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄzÀ°è, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ «gÀÄzÀÞ ºÀPÀÌ£ÀÄß PÉèÃªÀÄÄ ªÀiÁrgÀÄªÀ°è, C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÆµÀ£ÀgÀÄ D §UÉÎ
¸ÀÆPÀÛ £ÉÆÃnÃ¸ï ¤Ãr «ZÁgÀuÉ ªÀiÁrzÀ vÀgÀÄgÁAiÀÄ PÉèÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¹ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¸ÀªÀÄävÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À-¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ DzÉÃ±À¢AzÀ ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ qÉ¥ÀÅån
PÀ«ÆµÀ£ÀjUÉ C¦Ã®Ä ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£ÀgÀ wÃªÀiÁð£ÀªÀÅ CAwªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À¯ÁzÀ jÃwAiÀÄ°è £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¤ÃrzÀÝgÉ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
AiÀiÁªÀÅzÉÃ «ZÁgÀuÉ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ §UÉÎ CªÀjUÉ ¸ÀÆPÀÛ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVzÉ JAzÀÄ
212. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢ü.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü
JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄªÀ MAzÀÄ ¤¢ü EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) F PÉ¼ÀPÀAqÀªÀÅ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ ¨sÁUÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ CzÀPÉÌ
¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀÄªÀAxÀªÀÅUÀ¼ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:Š
(J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è
CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¯ÉPÀÌzÀ°è ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ CxÀªÁ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¤ÃqÀ§ºÀÄzÁzÀ CxÀªÁ ªÀÄAdÆgÀÄ
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ ªÉÆ§®UÀÄ;
(©) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ «¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉ, zÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃf¤AzÀ §AzÀ
GvÀàwÛUÀ¼ÀÄ;
(¹) ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Áæ¢üPÁgÀ CxÀªÁ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ ¸Á®UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è CxÀªÁ PÁtÂPÉAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ
¹éÃPÀj¸À¯ÁzÀ J¯Áè ªÉÆvÀÛUÀ¼ÀÄ;
(r) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¤»vÀªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¹ÜgÀ CxÀªÁ
ZÀgÀ¸ÀéwÛ£À ¨ÁrUÉ CxÀªÁ CzÀjAzÀ §gÀÄªÀ EvÀgÀ DzÁAiÀÄ CxÀªÁ ªÀiÁgÁl¢AzÀ
§gÀÄªÀ GvÀàwÛ; ªÀÄvÀÄÛ
(E) AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ªÀÄÆ®¢AzÀ §gÀÄªÀ EvÀgÀ J¯Áè ªÉÆvÀU Û À¼ÀÄ.
(3) `ÙÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü''UÉ dªÉÄAiÀiÁUÀÄªÀ ªÉÆvÀÛUÀ¼À£ÀÄß vÁ®ÆèQ£À ¸ÀPÁðj ReÁ£ÉAiÀÄ°è
CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£ÉAiÉÆA¢UÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ
CxÀªÁ £ÉgÉAiÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¨ÁåAPï CxÀªÁ ¸ÀºÀPÁj ¨ÁåAQ£À°è
EqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
213. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ
ªÉÄÃgÉUÉ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ
DzÉÃ±ÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÉÄÃgÉUÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ CxÀªÁ CzÀgÀ°è
¤»vÀªÁzÀ J¯Áè ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ EvÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À ªÉÄÃgÉUÉ CzÀPÉÌ ¥Áæ¥ÀÛªÁzÀ J¯Áè ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß 58 ªÀÄvÀÄÛ 59£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄ¢AzÀ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ
vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤¤AzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀ¯ÁzÀ CxÀªÁ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸À¯ÁzÀ EvÀgÀ J¯Áè GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ §¼À¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢ü¬ÄAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ §eÉmï£À°è
CzÀPÁÌV K¥Áðl£ÀÄß ªÀiÁrzÀ CxÀªÁ «zÀÄåPÀÛªÁV CAVÃPÀøvÀªÁzÀ ¥ÀÅ£À«ð¤AiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ
¤¢üAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ ºÉÆgÀvÀÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀAxÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ºÉÆgÀvÁV, ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
C®èzÉ, PÀ¯Áåt ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À GzÉÝÃ±ÀzÀ ¤¢üUÀ¼À°è ±ÉÃPÀqÀ E¥ÀàvÉÛÊzÀQÌAvÀ PÀrªÉÄ EgÀzÀµÀÄÖ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß
C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À PÀ¯ÁåtPÁÌV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß, F ªÀÄÄA¢£À GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV PÀÆqÀ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:Š
(i) CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë, C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¹§âA¢UÀ¼À ªÉÃvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼ÀÄ,
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀæAiÀiÁt ¨sÀvÉå, ¢£À¨sÀvÉå ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀªÉÃ±À£À ±ÀÄ®ÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä;
(ii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ JvÀÛ¯ÁUÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸Á®zÀ ªÉÄÃ¯É ¨ÁQ¬ÄgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ

ªÉÆ§®UÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä;
(iii) ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ ¥ÀÇªÀð ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆA¢UÉ, 1[ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ½UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV]1 ¸ÁªÀðd¤PÀ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ°è CAvÀºÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß CxÀªÁ
¤¢üAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ GzÉÝÃ±ÀPÉÌ §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ CxÀªÁ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀ¢AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¤¢ðµÀÖ PÉ®¸ÀPÁÌV CxÀªÁ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¤ÃqÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß PÉÃªÀ®
CAvÀºÀ PÉ®¸ÀPÁÌV CxÀªÁ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ F §UÉÎ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CxÀªÁ «±ÉÃµÀªÁV
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀÄªÀAxÀ ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV §¼À¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
214. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß JvÀÛ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ IÄt¥ÀjºÁgÀ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.Š
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀÇªÀð ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆA¢UÉ ªÀÄvÀÄÛ PÁ®PÁ®PÉÌ CzÀÄ «¢ü¸ÀÄªÀ
µÀgÀwÛUÉÆ¼À¥ÀlÄÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉUÁV CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
K¥Áðl£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß JvÀÛ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÀ ¸Á®UÀ¼À
ªÀÄgÀÄ¸ÀAzÁAiÀÄPÁÌV UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ jÃwAiÀÄ°è MAzÀÄ IÄt ¥ÀjºÁgÀ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
215. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀévÀÛ£ÀÄß Dfð¸À§ºÀÄzÀÄ, zsÁgÀt ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¯É
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.Š vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÁ£ÀÄ C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀÄªÀAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ
DUÀ° CxÀªÁ CzÀgÀ ºÉÆgÀUÉ DUÀ° EgÀÄªÀ ¹ÜgÀ ªÀÄvÀÄÛ ZÀgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß Dfð¸ÀÄªÀ, zsÁgÀt ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ
«¯É ªÀiÁqÀÄªÀ CxÀªÁ vÀ£Àß°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ vÀ¤ßAzÀ DfðvÀªÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀgÀ CxÀªÁ
¹ÜgÀ ¸ÀéwÛ£À ªÀUÁðªÀuÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CªÀ±Àå«gÀÄªÀ EvÀgÀ J¯Áè PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁqÀ®Ä vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ EgÀÄªÀ C¢üPÁgÀªÀÅ, F ¸ÀA§AzsÀzÀ°è UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀ
¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀnÖgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1
[xxx]1
216. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ¤»vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) PÁ®PÁ®PÉÌ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀºÀªÀÄwAiÉÆA¢UÉ, ¸ÀAzÀ¨Áð£ÀÄ¸ÁgÀ ¸ÀPÁðgÀ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
¤»vÀªÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀévÀÄÛ, µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÉÆA¢UÉ CxÀªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ½®èzÉ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
¤»vÀªÁVgÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀPÁðgÀ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¸ÀPÀëªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ¸ÀPÁðgÀ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀÇªÁð£ÀÄªÉÆÃzÀ£É¬Ä®èzÉ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀiÁrzÀ, ¹ÜgÀ¸ÀéwÛ£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÀÄwÛUÉ, ªÀiÁgÁl CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄÄ
ªÀiÁ£ÀåªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü¬ÄAzÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀiÁr¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¤ªÀiÁðt
PÁªÀÄUÁjAiÀÄÄ CAxÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀPÁðgÀ AiÀÄÄPÀÛªÉAzÀÄ ¨sÁ«¹zÀgÉ DzÉÃ±À ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
¤»vÀªÁVgÀÄªÀ CAxÀ gÀ¸ÉÛ, PÀlÖqÀ CxÀªÁ EvÀgÀ PÁªÀÄUÁjAiÀÄÄ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ªÀUÁðªÀuÉAiÀiÁVzÉ CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¤»vÀªÁVzÉ JAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÀÄ.
217. ¸ÀéwÛUÉ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀgÀ «gÀÄzÀÞªÁV ªÀiÁrzÀ PÉèÃªÀÄÄUÀ¼À wÃªÀiÁð£À.Š (1)
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, EvÀgÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÆÃdtÂAiÀiÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ
DUÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÁ®ÆèQ£À°è, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ «gÀÄzÀÞ ºÀPÀÌ£ÀÄß PÉèÃªÀÄÄ ªÀiÁrgÀÄªÀ°è, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£ÀgÀÄ D §UÉÎ
¸ÀÆPÀÛ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ ¤Ãr «ZÁgÀuÉ ªÀiÁrzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ PÉèÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¹ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¸ÀªÀÄävÀªÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ DzÉÃ±À¢AzÀ ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ,

PÀ«ÆµÀ£ÀjUÉ C¦Ã®Ä ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ«Æ±À£ÀgÀ wÃªÀiÁð£ÀªÀÅ CAwªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¤ÃrzÀÝgÉ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
AiÀiÁªÀÅzÉÃ «ZÁgÀuÉAiÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ §UÉÎ CªÀ¤UÉ ¸ÀÆPÀÛ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ PÉÆqÀ¯ÁVzÉ JAzÀÄ
218. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
¤¢ü JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄªÀ MAzÀÄ ¤¢ü EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) F PÉ¼ÀPÀAqÀªÀÅ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ ¨sÁUÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ CzÀPÉÌ
¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀÄªÀAxÀªÀÅUÀ¼ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:Š
(J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è
CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¯ÉPÀÌzÀ°è ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
¤ÃqÀ§ºÀÄzÁzÀ CxÀªÁ ªÀUÁð¬Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ ªÉÆ§®UÀÄ;
(©) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ «¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉ, zÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃf¤AzÀ §AzÀ
GvÀàwÛUÀ¼ÀÄ;
(¹) ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Áæ¢üPÁgÀ CxÀªÁ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ ¸Á®UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
PÉÆqÀÄUÉUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è CxÀªÁ PÁtÂPÉAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ°è vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ ¹éÃPÀj¸À¯ÁzÀ J¯Áè
ªÉÆvÀÛUÀ¼ÀÄ;
(r) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¤»vÀªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¹ÜgÀ
CxÀªÁ ZÀgÀ¸ÀéwÛ£À ¨ÁrUÉ CxÀªÁ CzÀjAzÀ §gÀÄªÀ EvÀgÀ DzÁAiÀÄ CxÀªÁ ªÀiÁgÁl¢AzÀ §gÀÄªÀ GvÀàwÛ;
ªÀÄvÀÄÛ
(E) AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ªÀÄÆ®¢AzÀ §gÀÄªÀ EvÀgÀ J¯Áè ªÉÆvÀÛUÀ¼ÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤¢ðµÀÖ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV zÀwÛAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ°è ¹éÃPÀj¹zÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ªÉÆvÀÛUÀ¼ÀÄ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ ¨sÁUÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¸ÀAzÁAiÀÄªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(3) ``vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü''UÉ dªÉÄAiÀiÁUÀÄªÀ ªÉÆvÀÛUÀ¼À£ÀÄß vÁ®ÆèQ£À ¸ÀPÁðj ReÁ£ÉAiÀÄ°è
219. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ
DzÉÃ±ÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÉÄÃgÉUÉ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ CxÀªÁ CzÀgÀ°è
¤»vÀªÁzÀ J¯Áè ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ EvÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À ªÉÄÃgÉUÉ CzÀPÉÌ ¥Áæ¥ÀÛªÁzÀ J¯Áè ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß 145 ªÀÄvÀÄÛ 146£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄ¢AzÀ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ
vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤¤AzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀ¯ÁzÀ CxÀªÁ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸À¯ÁzÀ EvÀgÀ J¯Áè
GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ §¼À¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢ü¬ÄAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,
§eÉmï£À°è CzÀPÁÌV K¥Áðl£ÀÄß ªÀiÁrzÀ CxÀªÁ «zÀÄåPÀÛªÁV CAVÃPÀøªÁzÀ ¥ÀÅ£Àgï«¤AiÉÆÃUÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ ºÉÆgÀvÀÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀAxÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ºÉÆgÀvÁV, ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
CµÉÖÃ C®èzÉ, PÀ¯Áåt ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À GzÉÝÃ±ÀzÀ ¤¢üUÀ¼À°è ±ÉÃPÀqÀ E¥ÀàvÀÛQÌAvÀ PÀrªÉÄ EgÀzÀµÀÄÖ
ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À PÀ¯ÁåtPÁÌV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß F ªÀÄÄA¢£À GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV PÀÆqÀ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:Š
(i) CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë, C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¹§âA¢UÀ¼À ªÉÃvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼ÀÄ, F
¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ªÀiÁrgÀÄªÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ CzÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀæAiÀiÁt ¨sÀvÉå, ¢£À¨sÀvÉå ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀªÉÃ±À£À ±ÀÄ®ÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä;
(ii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ JvÀÄÛªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸Á®zÀ ªÉÄÃ¯É ¨ÁQ¬ÄgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ

ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä;
(iii) 1[¸ÀPÁðgÀzÀ]1 ¥ÀÇªÀð ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆA¢UÉ, ¸ÁªÀðd¤PÀ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ°è CAvÀºÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß
CxÀªÁ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ GzÉÝÃ±ÀPÉÌ §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ CxÀªÁ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀ¢AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¤¢ðµÀÖ PÉ®¸ÀPÁÌV CxÀªÁ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¤ÃqÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß
PÉÃªÀ® CAvÀºÀ PÉ®¸ÀPÁÌV CxÀªÁ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ F §UÉÎ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CxÀªÁ
«±ÉÃµÀªÁV ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀÄªÀAvÀºÀ ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV §¼À¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
220. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß JvÀÛ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ IÄt ¥ÀjºÁgÀ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß
gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.Š vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀÇªÀð ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆA¢UÉ ªÀÄvÀÄÛ PÁ® PÁ®PÉÌ
CzÀÄ «¢ü¸ÀÄªÀ µÀgÀwÛUÉÆ¼À¥ÀlÄÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉUÁV CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ K¥Áðl£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß JvÀÛ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÀ ¸Á®UÀ¼À
ªÀÄgÀÄ¸ÀAzÁAiÀÄPÁÌV UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ jÃwAiÀÄ°è, MAzÀÄ IÄt¥ÀjºÁgÀ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
221. ¨ÁrUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼ÀÄ.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀÅzÀgÀ ºÉÆgÀvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F
¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄªÀ «¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
CrAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À ªÉÄÃgÉUÉ vÁ£ÀÄ ¤ÃqÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¯ÉÊ¸À¤ìUÉ
CxÀªÁ C£ÀÄªÀÄwUÉ ¦üÃd£ÀÄß «¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ CxÀªÁ vÀ£Àß°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ
CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü¬ÄAzÀ ¤ªÀð»¸À¯ÁUÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ d«Æ£ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀéwÛ£À
¸Áé¢üÃ£ÀvÉUÉ CxÀªÁ §¼ÀPÉUÉ ¨ÁrUÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ.
222. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀévÀÛ£ÀÄß Dfð¸À§ºÀÄzÀÄ, zsÁgÀt ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¯É
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.Š f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÁ£ÀÄ C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀÄªÀAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ DUÀ°
CxÀªÁ ºÉÆgÀUÉ DUÀ° EgÀÄªÀ ZÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¹ÛgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß Dfð¸ÀÄªÀ, zsÁgÀt ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ «¯É ªÀiÁqÀÄªÀ
CxÀªÁ vÀ£Àß°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ vÁ£ÀÄ Dfð¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀgÀ CxÀªÁ ¹ÜgÀ ¸ÀéwÛ£À ªÀUÁðªÀuÉUÉ
ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CªÀ±Àå«gÀÄªÀ EvÀgÀ J¯Áè PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ EgÀÄªÀ C¢üPÁgÀªÀÅ F ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¸ÀPÁðgÀªÀÅ gÀa¹zÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀnÖgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1
[xxx]1
223. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ¤»vÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) PÁ®PÁ®PÉÌ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¸ÀºÀªÀÄwAiÉÆA¢UÉ, ¸ÀPÁðgÀzÀ°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀévÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
¤»vÀªÁUÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀPÁðgÀ ¸ÀPÀëªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀÇªÁð£ÀÄªÉÆÃzÀ£É¬Ä®èzÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀiÁrzÀ
¹ÜgÀ ¸ÀéwÛ£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÀÄwÛUÉ, ªÀiÁgÁl CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄÄ ªÀiÁ£ÀåªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü¬ÄAzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀiÁr¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¤ªÀiÁðt
PÁªÀÄUÁjAiÀÄÄ CAxÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ vÁ£ÀÄ AiÀÄÄPÀÛªÉAzÀÄ ¨sÁ«¹zÀgÉ DzÉÃ±À ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ CAxÀ gÀ¸ÉÛ, PÀlÖqÀ CxÀªÁ EvÀgÀ PÁªÀÄUÁjUÀ¼ÀÄ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ
ªÀUÁðªÀuÉAiÀiÁVzÉ CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¤»vÀªÁVzÉ JAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÀÄ.
224. ¸ÀéwÛUÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀgÀ «gÀÄzÀÞªÁV ªÀiÁrzÀ PÉèÃªÀÄÄUÀ¼À wÃªÀiÁð£À.Š (1)
G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, EvÀgÀ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÆÃdtÂAiÀiÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ
DUÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ f¯ÉèAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ «gÀÄzÀÞ ºÀPÀÌ£ÀÄß PÉèÃªÀÄÄ ªÀiÁrgÀÄªÀ°è, qÉ¥ÀÅån PÀ«ÆµÀ£ÀgÀÄ D §UÉÎ ¸ÀÆPÀÛ
£ÉÆÃnÃ¸ÀÄ ¤Ãr «ZÁgÀuÉ ªÀiÁrzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ PÉèÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¹ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ

PÁ£ÀÆ£ÀÄ¸ÀªÀÄävÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ DzÉÃ±À¢AzÀ ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ
PÀ«ÆµÀ£ÀjUÉ C¦Ã®Ä ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ«ÆµÀ£Àgï wÃªÀiÁð£ÀªÀÅ CAwªÀÄªÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À¯ÁzÀ jÃwAiÀÄ°è £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¤ÃrzÀÝgÉ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
AiÀiÁªÀÅzÉÃ «ZÁgÀuÉ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ §UÉÎ CªÀ¤UÉ ¸ÀÆPÀÛ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ PÉÆqÀ¯ÁVzÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
225. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü.Š ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü JAzÀÄ
PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄªÀ MAzÀÄ ¤¢ü EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F PÉ¼ÀPÀAqÀªÀÅ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ ¨sÁUÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ
CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀÄªÀAxÀªÀÅUÀ¼ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:Š
(i) ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸ÀAavÀ ¤¢ü¬ÄAzÀ «¤AiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üUÉ ªÀUÁð¬Ä¸À¯ÁzÀ
ªÉÆvÀÛUÀ¼ÀÄ;
(ii) ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ J¯Áè C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼ÀÄ, ºÀ¸ÁÛAvÀgÀtUÀ¼ÀÄ, ¸Á®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀAwPÉUÀ¼ÀÄ;
(iii) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁrzÀ J¯Áè ¦üÃdÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
zÀAqÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ CzÀjAzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV «¢ü¸À¯ÁzÀ ¦üÃdÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀAqÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è «¢ü¸À¯ÁzÀ J¯Áè zÀAqÀUÀ¼ÀÄ;
(iv) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ d«Æ£ÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ½AzÀ §gÀÄªÀ J¯Áè ¨ÁrUÉUÀ¼ÀÄ;
(v) SÁ¸ÀV ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½AzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÀÄ, C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼ÀÄ, ºÀ¸ÁÛAvÀgÀtUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ §gÀÄªÀ J¯Áè §rØUÀ¼ÀÄ, ¯Á¨sÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ºÀtUÀ¼ÀÄ;
(vi) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ ªÀiÁgÀ¯ÁzÀ d«Æ£ÀÄ, ¨sÀzÀævÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ½AzÀ §gÀÄªÀ
GvÀàwÛUÀ¼ÀÄ,
(vii) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ §®¢AzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ¹éÃPÀj¹zÀ
ªÉÆvÀÛUÀ¼ÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤¢ðµÀÖ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV zÀwÛAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ°è ¹éÃPÀj¹zÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ªÉÆvÀÛUÀ¼ÀÄ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ ¨sÁUÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
226. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢üAiÀÄ C©ügÀPÉë ªÀÄvÀÄÛ ºÀÆrPÉ.Š (1) ¤¢üUÉ dªÉÄAiÀiÁzÀ ªÉÆvÀÛUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀPÁðj ReÁ£ÉAiÀÄ°è EqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ZÁ°Û ZÁdÄðUÀ½UÉ CªÀ±Àå«gÀzÀ vÀ£Àß PÉÊAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ G½vÁAiÀÄ ¤¢üUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀzÀ
G½vÁAiÀÄ ¨ÁåAQ£À°è CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀzÀ ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆA¢UÉ gÁdåzÀ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
¨ÁåAQ£À°è CxÀªÁ ¸ÀºÀPÁj ¨ÁåAQ£À°è §rØUÁV oÉÃªÀtÂ EqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ CAxÀºÀÄzÉÃ
ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆA¢UÉ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÁ®PÁ®PÉÌ F ¸ÀA§AzsÀzÀ°è C£ÀÄªÉÆÃ¢¸À¯ÁzÀAvÉ CAxÀ ¤¢üUÀ¼À£ÀÄß
¨sÁgÀvÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ CxÀªÁ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ ¨sÀzÀævÉUÀ¼À°è CxÀªÁ CAxÀ EvÀgÀ ¨sÀzÀævÉUÀ¼À°è ºÀÆqÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CAxÀºÀÄzÉÃ ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆA¢UÉ CAxÀ ºÀÆrPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁ¥Àðr¸À®Ä CxÀªÁ CAxÀ ¨sÀzÀævÉUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ PÁ£ÀÆ£ÀÄ¸ÀªÀÄävÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
227. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ
ªÉÄÃgÉUÉ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ
DzÉÃ±ÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÉÄÃgÉUÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀvÀézÀ CxÀªÁ CzÀgÀ°è
¤»vÀªÁzÀ J¯Áè ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À ªÉÄÃgÉUÉ CzÀPÉÌ
¥Áæ¥ÀÛªÁzÀ J¯Áè ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß 184 ªÀÄvÀÄÛ 185£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ¢AzÀ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ EvÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤¤AzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆqÀ¯ÁzÀ
CxÀªÁ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸À¯ÁzÀ EvÀgÀ J¯Áè GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ §¼À¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢ü¬ÄAzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, §eÉmï£À°è

CzÀPÁÌV K¥Áðl£ÀÄß ªÀiÁrzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ CxÀªÁ «zÀÄåPÀÛªÁV CAVÃPÀøvÀªÁzÀ ¥ÀÅ£À«ð¤AiÉÆÃUÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ
¤¢üAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ ºÉÆgÀvÀÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀAxÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è ºÉÆgÀvÁV, ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
CµÉÖÃ C®èzÉ, PÀ¯Áåt ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À GzÉÝÃ±ÀzÀ ¤¢üUÀ¼À°è ±ÉÃPÀqÀ E¥ÀàvÀÛQÌAvÀ PÀrªÉÄ EgÀzÀµÀÄÖ
ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À PÀ¯ÁåtPÁÌV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÉÄÃgÉUÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ºÉÆA¢gÀÄªÀ
CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¤»vÀUÉÆ½¸À¯ÁzÀ J¯Áè ¸ÀévÀÛ£ÀÄß F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ F
ªÀÄÄA¢£À ¸ÀAzÁAiÀÄUÀ½UÉ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:Š
(J) CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ ªÉÃvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼ÀÄ, CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ f¯ÉèAiÀÄ
ºÉÆgÀV£À ¥ÀæªÁ¸ÀUÀ½UÁV ¥ÀæAiÀiÁt ¨sÀvÉå ªÀÄvÀÄÛ ¢£À¨sÀvÉå ºÁUÀÆ F ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ
ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄªÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ
¥ÀæAiÀiÁt ªÀÄvÀÄÛ ¢£À¨sÀvÉå;
(©) gÁdåzÀ ¸ÀAavÀ ¤¢ü¬ÄAzÀ ªÉÃvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀgÀ ºÉÆgÀvÁV
CzÀgÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀgÀ ªÉÃvÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, ¨sÀvÉåUÀ¼ÀÄ, «±ÁæAw ªÉÃvÀ£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀzÁ£ÀUÀ¼ÀÄ;
(¹) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ PÀgÁgÀÄ ªÀiÁrPÉÆ¼Àî¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸Á®zÀ ªÉÄÃ¯É ¨ÁQ¬ÄgÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä;
(r) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ;
(E) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
«¤ªÀÄAiÀÄUÀ½AzÀ CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤¤AzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ
CrAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅªÉÃ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¤»vÀUÉÆ½¹zÀgÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅªÉÃ
PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¹zÀgÉ CAxÀ EvÀgÀ J¯Áè GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÉ;
(J¥sï) ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀÇªÀð ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆA¢UÉ ¸ÁªÀðd¤PÀ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ°è CAvÀºÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß
CxÀªÁ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ GzÉÝÃ±ÀPÉÌ §¼À¸À§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ CxÀªÁ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤¢ðµÀÖ
PÉ®¸ÀPÁÌV CxÀªÁ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¤ÃrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß PÉÃªÀ® CAvÀºÀ
PÉ®¸ÀPÁÌV CxÀªÁ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ F §UÉÎ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CxÀªÁ «±ÉÃµÀªÁV
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀÄªÀAvÀºÀ ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV §¼À¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
228. ¨ÁrUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼ÀÄ.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀÅzÀgÀ ºÉÆgÀvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F
¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄªÀ «¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è
ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À ªÉÄÃgÉUÉ vÁ£ÀÄ ¤ÃrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¯ÉÊ¸À£ÀÄì CxÀªÁ
C£ÀÄªÀÄwUÉ ¦üÃd£ÀÄß «¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¤»vÀUÉÆ½¸À¯ÁVgÀÄªÀ
CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü¬ÄAzÀ ¤ªÀð»¸À¯ÁUÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ d«ÄÃ£ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀéwÛ£À
¸Áé¢üÃ£ÀvÉUÉ CxÀªÁ §¼ÀPÉUÉ ¨ÁrUÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ.
229. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß JvÀÛ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ IÄt¥ÀjºÁgÀ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.Š
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀÇªÀð ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆA¢UÉ ªÀÄvÀÄÛ PÁ®PÁ®PÉÌ CzÀÄ «¢ü¸ÀÄªÀ
µÀgÀwÛUÉÆ¼À¥ÀlÄÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ ¤ªÀðºÀuÉUÁV CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
K¥Áðl£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¸Á®UÀ¼À£ÀÄß JvÀÛ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÀ ¸Á®UÀ¼À
ªÀÄgÀÄ¸ÀAzÁAiÀÄPÁÌV, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ jÃwAiÀÄ°è, MAzÀÄ IÄt¥ÀjºÁgÀ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
230. §eÉmï£À°è M¼ÀUÉÆ¼Àî¢gÀÄªÀ ªÉZÀÑPÉÌ ¤§ðAzsÀ.Š E°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ K¥ÁðlÄ ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÀgÀ
ºÉÆgÀvÀÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß F ªÀÄÄA¢£À ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À ºÉÆgÀvÀÄ, D ªÉZÀÑªÀÅ §eÉmï C£ÀÄzÁ£ÀzÀ°è
M¼ÀUÉÆArzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü¬ÄAzÀ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è, JAzÀgÉ:Š
(J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À
ªÉÄÃgÉUÉ ªÉZÀÑ ªÀiÁqÀ®Ä f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ C¢üPÁgÀ ¤ÃqÀ¯ÁzÀ ºÀtzÀ ªÀÄgÀÄ ¥ÁªÀwUÀ¼ÀÄ;
(©) oÉÃªÀtÂ EnÖgÀÄªÀ PÀAmÁæPÀÖgÀÄUÀ½UÉ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀ ºÀt ªÀÄvÀÄÛ vÀ¥ÁàV f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ dªÉÄ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ºÀtUÀ¼À ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw;
(¹) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ¥ÀjºÁgÀzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÉÆvÀU Û À¼ÀÄ;
1 1
(r) (i) [x x x] ¸ÀPÁðgÀzÀ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ J¯Áè ªÉÆvÀÛ;
(ii) ¹«¯ï £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ MAzÀÄ rQæ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ
J¯Áè ªÉÆvÀÛ; ªÀÄvÀÄÛ
(iii) AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÁªÉ CxÀªÁ EvÀgÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ PÁAiÀÄðªÁ»UÀ¼ÀÄ CxÀªÁ PÉèÃ«Ä£À ªÉÄÃgÉV£À
gÁfAiÀÄ §UÉÎ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ J¯Áè ªÉÆvÀÛ.
231. ¸ÀPÁðgÀzÀ gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀ»¹PÉÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.Š (1) f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀªÀÄäwAiÉÆA¢UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ «¢ü¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
C¥ÀªÁzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ ¸ÀPÁðgÀzÀ°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ f¯ÉèAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ gÀ¸ÉÛ,
¸ÉÃvÀÄªÉ, PÁ®ÄªÉ, PÀlÖqÀ, CxÀªÁ EvÀgÀ ZÀgÀ CxÀªÁ ¹ÜgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß, MAzÀÄ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ,
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀæt ªÀÄvÀÄÛ DqÀ½vÀPÉÌ ªÀ»¸ÀÄªÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ
ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ «¢ü¸À¯ÁzÀ J¯Áè C¥ÀªÁzÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ ªÀiÁrzÀÝPÉÌ DzÀ J¯Áè
ZÁdÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, CAxÀ gÀ¸ÉÛ, ¸ÉÃvÀÄªÉ, PÁ®ÄªÉ, PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ D¹ÛAiÀÄÄ
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀæt ªÀÄvÀÄÛ DqÀ½vÀzÀ°ègÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¸ÀPÁðgÀ PÁ®PÁ®PÉÌ ¤zÉðÃ²¸ÀÄªÀÅzÀÄ
PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¸ÀªÀÄävÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀætzÀ°èj¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß
¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤zsÀðj¸ÀÄªÀAxÀ ¤§AzsÀ£ÉUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV MAzÀÄ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀæPÁgÀ ªÀ»¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¸ÀPÀëªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
CzsÁåAiÀÄ XVI
2
[DqÀ½vÀ, ¥Àj«ÃPÀëuÉ, ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeïzÀ DAiÀÄÄPÀÛgÀ
PÁAiÀiÁð®AiÀÄzÀ (PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÉÃn£À) ¸ÀÈd£É]2
232. ¥Àj«ÃPÀëuÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉAiÀÄ C¢üPÁgÀ.Š f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è
1
[¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ F §UÉÎ «±ÉÃµÀªÁV ¥Áæ¢üPÀøvÀ£ÁzÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ]1 vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è,
ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è, PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄÄ,Š
(J) AiÀiÁªÀÅzÉÃ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
PÀZÉÃjUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ DªÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ CªÀÅ PÉÊUÉwÛPÉÆArgÀÄªÀ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj«ÃQë¸À§ºÀÄzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ F GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¯ÉPÀÌzÀ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀUÀ¼À£ÀÄß, jf¸ÀÖgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ EvÀgÀ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ¼À£ÀÄß
¥Àj«ÃQë¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ¥Àj«ÃQë¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAxÀ ¥Àj«ÃPÀëuÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ºÉÆgÀr¹zÀ
¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ CªÀgÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «ªÀgÀ¥ÀnÖPÉ, «ªÀgÀuÉ, ¯ÉPÀÌ CxÀªÁ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß
MzÀV¸À®Ä f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
1
[232J. ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï DAiÀÄÄPÀÛgÀ PÁAiÀiÁð®AiÀÄzÀ ¸ÁÜ¥À£É.- gÁdåzÀ°è ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ¸ÀÄUÀªÀÄªÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ C£ÀÄPÀÆ® ªÀiÁrPÉÆqÀÄªÀ ¤nÖ£À°è ¥ÀævÉåÃPÀªÁV
¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ¸ÉÃªÉUÀ½UÉAzÉÃ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ DAiÀÄÄPÀÛgÀ PÁAiÀiÁð®AiÀÄªÀ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzÀgÀ

C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ, ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ºÀÄzÉÝUÀ¼À ¥ÀæªÀUÀðUÀ¼À ¸ÀASÉå, £ÉÃªÀÄPÁw «zsÁ£À,
PÀ¤µÀ× CºÀðvÉ EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
232©. PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï DqÀ½vÁvÀäPÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ ¸ÁÜ¥À£É.- ¸ÀPÁðgÀªÀÅ UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï E¯ÁSÉ¬ÄAzÀ CAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À ¥ÀæªÀUÀðªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï
DqÀ½vÁvÀäPÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, CAxÀ ºÀÄzÉÝUÀ¼À ¸ÀASÉå, ªÉÃvÀ£À ±ÉæÃtÂ, £ÉÃªÀÄPÁw «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ
PÀ¤µÀ× «zÁåºÀðvÉAiÀÄ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
233. vÁAwæPÀ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄÛvÀÄ ¥Àj«ÃPÀëuÉ.Š (1) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ E¯ÁSÉUÀ¼À ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
«¨sÁVÃAiÀÄ ªÀÄlÖzÀ E¯ÁSÉUÀ¼À ¥Àæ¨sÁgÀzÀ°ègÀÄªÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ E¯ÁSÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÁªÀÄUÁjUÀ¼ÀÄ
CxÀªÁ C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß 1[DAiÀiÁAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀUÀ¼À°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ
vÁAwæPÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÀtPÁ¹£À ¸ÀÆvÀæUÀ½UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ UÀÄtªÀÄlÖzÀ §UÉÎ RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ
zÀø¶Ö¬ÄAzÀ ¥Àj«ÃQë¸À§ºÀÄzÀÄ]1 ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÀ PÁªÀÄUÁjUÉ CxÀªÁ C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ¼À£ÀÄß, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ jÃwAiÀÄ°è ¥Àj²Ã°¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) CAvÀºÀ ¥Àj²Ã®£ÉUÀ¼À ªÁå¦ÛAiÀÄ°è, ¸ÁzsÁå¸ÁzsÀåvÉ, DyðPÀ ¸ÁªÀÄxÀåð, PÁªÀÄUÁjAiÀÄ vÁAwæPÀ
UÀÄtªÀÄlÖ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ ªÉZÀÑ ¸ÉÃjzÀAvÉ vÁAwæPÀ «ZÁgÀUÀ¼ÀÄ M¼ÀUÉÆArgÀ§ºÀÄzÀÄ.
(3) CAxÀ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ CAxÀ ¥Àj²Ã®£É ªÀiÁrzÀ ªÉÄÃ¯É, ¥Àj²Ã®£Á n¥ÀàtÂUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛ PÀæªÀÄ
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÁÌV, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ, PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjUÉ CxÀªÁ PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄªÀjUÉ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(4) ¥Àj«ÃPÀëuÁ¢üPÁjAiÀÄ ªÀgÀ¢AiÀÄ ªÉÄÃ¯É, CAxÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C£ÀÄ¸ÀgÀt PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä «¥sÀ®ªÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
268£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ``PÀvÀðªÀå ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è£À ¯ÉÆÃ¥À'' JA§ÄzÁV CxÀð PÀ°à¸À§ºÀÄzÀÄ.]1
234. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ
1
[¸ÀPÁðgÀzÀ]1 ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄªÀgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ F ªÀÄÄA¢£À
C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ:Š
(J) AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß
CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸Áé¢üÃ£ÀzÀ°ègÀÄªÀ CxÀªÁ
¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ zÀ¸ÁÛªÉÃf£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ GzÀÞ øvÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ
¯ÉPÀÌzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «ªÀgÀ ¥ÀnÖPÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß vÀj¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ;
(©) CAxÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ
CxÀªÁ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ EzÉAiÉÄAzÀÄ CªÀjUÉ PÀAqÀÄ§AzÀAxÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ DPÉëÃ¥ÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ CªÀgÀÄ ¤UÀ¢¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ CAxÀ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄð ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀÅzÉAzÀÄ CªÀjUÉ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀgÁå¯ÉÆÃa¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ
CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ;
1
[(¹) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß
£ÉgÀªÉÃj¸ÀÄªÀ°è vÀ¦àzÀgÉ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ D PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀAvÉ
CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ;]1
1
[(r) ªÀÄvÀÄÛ (E) x x x]1
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄÄ (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ (¹) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±ÀzÀ «gÀÄzÀÞ
DzÉÃ±ÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ 1[¸ÀPÁðgÀPÉÌ]1 C¦Ã®Ä ¸À°è¸À§ºÀÄzÀÄ.
(3) 1[¸ÀPÁðgÀªÀÅ]1 f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ F ªÀÄÄA¢£À C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ZÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ:Š
(J) AiÀiÁªÀÅzÉÃ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¸Áé¢üÃ£ÀzÀ°ègÀÄªÀ CxÀªÁ ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀÅ¸ÀÛPÀzÀ CxÀªÁ zÀ¸ÁÛªÉÃf£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ GzÀÞ øvÀ
¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¯ÉPÀÌzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «ªÀgÀ ¥ÀnÖPÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß
vÀj¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.
(©) CAxÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ EzÉAiÉÄAzÀÄ 1[CzÀPÉÌ PÀAqÀÄ §gÀÄªÀAxÀ]1 AiÀiÁªÀÅzÉÃ DPÉëÃ¥ÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ
1
[CzÀÄ ¤UÀ¢ ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ]1 CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ CAxÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄð
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÉAzÀÄ 1[CzÀPÉÌ PÀAqÀÄ §gÀÄªÀAxÀ]1 AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀAiÀiÁð¯ÉÆÃa¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
1
[(¹) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ°è vÀ¦àzÀgÉ, ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ
CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ D PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀAvÉ CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ;]1
1
[(r) x x x]1
1
[(4) x x x]1
235. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÀ¥ÀÅà J¸ÀVzÁÝUÀ
PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀzÀ CxÀªÁ 1[f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ]1
C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.Š 2[(1)]2 AiÀiÁªÀÅzÉÃ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¸ÀPÁðgÀPÉÌ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ 1[¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ]1 ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ 1[¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ]1 AiÀiÁªÀÅzÉÃ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è
eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è CzÀPÉÌ «¢ü¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä vÀ¦àzÉAiÉÄAzÀÄ zÀÆj£À ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ EvÀgÀ jÃwAiÀÄ°è w½¹zÀÝgÉ, ªÀÄvÀÄÛ
«zÀÄåPÀÛ «ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAxÀ PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä vÀ¦àzÉ JAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖ°è 1[CzÀÄ]1
CAxÀ PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ:
2. 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ªÀÄgÀÄ¸ÀASÉå ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ,

CAxÀ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß KPÉ ªÀiÁqÀ¨ÁgÀzÉA§ÄzÀPÉÌ PÁgÀtªÀ£ÀÄß vÉÆÃj¸À®Ä CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆlÖ ºÉÆgÀvÀÄ CAxÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
1
[(2) (i) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ «gÀÄzÀÞªÁV f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ; ªÀÄvÀÄÛ
(ii) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ «gÀÄzÀÞªÁV ¸ÀPÁðgÀPÉÌ,
ŠCAxÀ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ C¦Ã®£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
236. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À §UÉÎ
¸ÀPÁðgÀªÀÅ «ZÁgÀuÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è, zÁR®Ä ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ
PÁgÀtUÀ½UÁV, AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀqÀÄªÀ 1[¤¢ðµÀÖ]1 «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ ªÀÄAdÆgÁw, C£ÀÄªÉÆÃzÀ£É, M¦àUÉ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀUÀ¼À CªÀ±ÀåPÀvÉ EzÉAiÉÆÃ D
AiÀiÁªÀÅªÉÃ «µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ vÀ£Àß AiÀiÁgÉÃ C¢üPÁjAiÀÄÄ DgÉÆÃ¥À «ZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) CAvÀºÀ DgÉÆÃ¥À «ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ DgÉÆÃ¥À «ZÁgÀuÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV
¸ÁPÀë åUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁQëUÀ¼ÀÄ ºÁdgÁUÀÄªÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ¼À£ÀÄß M¦à¸ÀÄªÀAvÉ
MvÁÛAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä 19A8gÀ ¹«¯ï ¥ÀæQæAiÀiÁ ¸ÀA»vÉAiÀÄ CrAiÀÄ ¹«¯ï £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
(3) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ DgÉÆÃ¥À «ZÁgÀuÉUÀ¼À ªÉZÀÑ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀ
¥ÀPÀëPÁgÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀ ¤¢üUÀ½AzÀ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÉÝA§ §UÉÎ DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß 1[ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ]1 CxÀªÁ CzÀgÀ°è
ºÉ¸Àj¸À¯ÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ Cfð ¸À°è¹zÁUÀ, CzÀÄ ¹«¯ï £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ rQæ DVzÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ
ºÁUÉ CªÀÄ¯ÁÓjUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ.
237. PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¨Á»gÀ DzÉÃ±ÀzÀ CxÀªÁ ¤tðAiÀÄzÀ CªÀÄ¯ÁÓjAiÀÄ£ÀÄß CªÀiÁ£ÀvÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.Š
(1) 1[vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CzsÀåPÀë£À]1 C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±À CxÀªÁ
¤tðAiÀÄzÀ CxÀªÁ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ CxÀªÁ C¢üPÁjAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
DzÉÃ±ÀzÀ CªÀÄ¯ÁÓj CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ
ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ C£ÁåAiÀÄ, PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¨Á»gÀ CxÀªÁ
C£ÀÄavÀªÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ ºÁ¤ CxÀªÁ QgÀÄPÀÄ¼ÀªÀ£ÀÄßAlÄªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÉ CxÀªÁ GAlÄ
ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«zÀÝgÉ CxÀªÁ ±ÁAw ¨sÀAUÀPÉÌ PÁgÀtªÁUÀÄªÀÅzÁzÀgÉ CªÀ£ÀÄ CzÀgÀ CªÀÄ¯ÁÓjAiÀÄ£ÀÄß
DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CªÀiÁ£ÀvÀÄUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¤µÉÃ¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) 1[vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë]1£ÀÄ (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÁUÀ
CªÀ£ÀÄ CzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À «ªÀgÀuÉ ¸À»vÀ DzÉÃ±ÀzÀ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß 1[f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
CzsÀåPÀë]1 ¤UÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀjAzÀ ¨Á¢üvÀªÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ vÀPÀëtªÉÃ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ªÀÄvÀÄÛ 1[f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë]1£ÀÄ D DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¹ÜjÃPÀj¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ gÀzÀÄÝUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ
SÁAiÀÄA DV CxÀªÁ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ CªÀgÀÄ AiÉÆÃa¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ, ªÀiÁ¥Áðn£ÉÆA¢UÉ
CxÀªÁ ªÀiÁ¥Áðn®èzÉ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è 1[vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë]1£ÀÄ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀzÀj DzÉÃ±ÀzÀ «gÀÄzÀÞ PÁgÀtªÀ£ÀÄß vÉÆÃj¸À®Ä AiÀÄÄPÀÛ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
PÉÆlÖ ºÉÆgÀvÀÄ 1[f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë]1£ÀÄ ¹ÜjÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀ®è, ¥ÀjµÀÌj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðlÄ

(3) 1[f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À]1 C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ°è vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±À
CxÀªÁ ¤tðAiÀÄzÀ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ CxÀªÁ C¢üPÁjAiÀÄ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±ÀzÀ CªÀÄ¯ÁÓjAiÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ C£ÁåAiÀÄ,
PÁ£ÀÆ£ÀÄ¨Á»gÀ CxÀªÁ C£ÀÄavÀªÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ ºÁ¤ CxÀªÁ QgÀÄPÀÄ¼ÀªÀ£ÀÄßAlÄ
ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÉ CxÀªÁ GAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«zÀÝgÉ CxÀªÁ ±ÁAw ¨sÀAUÀPÉÌ PÁgÀtªÁUÀÄªÀÅzÁVzÀÝgÉ,
CªÀgÀÄ CzÀgÀ CªÀÄ¯ÁÓjAiÀÄ£ÀÄß DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CªÀiÁ£ÀvÀÄUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¤µÉÃ¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ.
(4) (3)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è 1[f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ]1 DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÁUÀ,
CªÀgÀÄ CzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À «ªÀgÀuÉ ¸À»vÀ DzÉÃ±ÀzÀ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ CzÀjAzÀ
¨Á¢üvÀªÁzÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ vÀPÀëtªÉÃ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ D DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß
¹ÜjÃPÀj¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ gÀzÀÄÝUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ SÁAiÀÄA DV CxÀªÁ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ CzÀÄ
AiÉÆÃa¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ªÀiÁ¥Áðn£ÉÆA¢UÉ CxÀªÁ ªÀiÁ¥Áðn®èzÉ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, (3)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è 1[f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£ÀÄ]1 ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀzÀj DzÉÃ±ÀzÀ «gÀÄzÀÞ PÁgÀtªÀ£ÀÄß vÉÆÃj¸À®Ä AiÀÄÄPÀÛ
CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀzÉ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¹ÜjÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è, ¥ÀjµÀÌj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) [x x x]1, ¸ÀPÁðgÀzÀ C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±À CxÀªÁ
1
¤tðAiÀÄzÀ CªÀÄ¯ÁÓjAiÀÄÄ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ

CxÀªÁ ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ C£ÁåAiÀÄ, PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¨Á»gÀ CxÀªÁ
C£ÀÄavÀªÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ ¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ ºÁ¤ CxÀªÁ QgÀÄPÀÄ¼ÀªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÉ CxÀªÁ GAlÄ
ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«zÀÝgÉ CxÀªÁ ±ÁAw ¨sÀAUÀPÉÌ PÁgÀtªÁUÀÄªÀÅzÁzÀgÉ CzÀÄ CzÀgÀ CªÀÄ¯ÁÓjAiÀÄ£ÀÄß
DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CªÀiÁ£ÀvÀÄÛUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¤µÉÃ¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ.
(6) (5)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÀPÁðgÀªÀÅ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÁUÀ CzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ
PÁgÀtUÀ¼À «ªÀgÀuÉ ¸À»vÀ DzÉÃ±ÀzÀ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß CzÀjAzÀ ¨Á¢üvÀªÁzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ vÀPÀëtªÉÃ
PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ D DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¹ÜjÃPÀj¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ gÀzÀÄÝUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ
CzÀÄ SÁAiÀÄA DV CxÀªÁ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ AiÉÆÃa¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ªÀiÁ¥Áðn£ÉÆA¢UÉ
CxÀªÁ ªÀiÁ¥Áðn®èzÉ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, F G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀzÀj DzÉÃ±ÀzÀ
«gÀÄzÀÞ PÁgÀtªÀ£ÀÄß vÉÆÃj¸À®Ä MAzÀÄ AiÀÄÄPÀÛ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀzÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß
ºÉÆgÀr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
238. ¸ÁªÀÄVæ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£À ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À RjÃ¢.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ, F ªÀÄÄA¢£À J®è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅªÉÃ «ZÁgÀUÀ½UÉ G¥À§A¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ, JAzÀgÉ:Š
(J) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CUÀvÀå«gÀÄªÀ
¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß, ¸ÁzsÀ£À ¸À®PÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß, AiÀÄAvÀæ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß CzÀÄ RjÃ¢
ªÀiÁqÀvÀPÀÌ «zsÁ£À;
(©) PÁªÀÄUÁj PÁAmÁæQÖUÁV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀgÀ§gÁdÄUÀ½UÁV mÉAqÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß DºÁé¤¸ÀvÀPÀÌ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀjÃQë¸ÀvÀPÀÌ ªÀÄvÀÄÛ CAVÃPÀj¸ÀvÀPÀÌ «zsÁ£À;
(¹) PÁªÀÄUÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ

¥ÀjÃQë¸À§ºÀÄzÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÀ PÁªÀÄUÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ «zsÁ£À;
(r) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¸À«ÄwAiÀÄ gÀZÀ£É.
(2) ¤¢üUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ, ©¯ïUÀ¼À £ÀªÀÄÆ£É, ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¯ÉPÀÌUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ,
¯ÉPÀÌUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ EvÀgÀ «ZÁgÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ EvÀgÀ J®è «ZÁgÀUÀ½UÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀÄ°è ¸ÀàµÀÖªÁV £ÀªÀÄÆ¢¹gÀÄªÀÅzÀgÀ ºÉÆgÀvÁV,
¸ÀPÁðgÀzÀ E¯ÁSÉUÀ½UÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀAvÉ eÁjUÉ vÀgÀÄªÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ, AiÀÄxÉÆÃavÀ ¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÉÆA¢UÉ
C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
239. PÉ®ªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.Š (1),Š
(J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
£ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀðwæPÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄªÁV
AiÀiÁªÀÅªÉÃ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀPÀëªÀÄ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ CxÀªÁ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ vÀqÉ»r¢gÀÄªÁUÀ¯É¯Áè; CxÀªÁ
(©) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ
¥ÉÊQ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ JgÀqÀgÀµÀÖQÌAvÀ ºÉaÑ£ÀªÀgÀÄ gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß PÉÆnÖgÀÄªÁUÀ¯É¯Áè,
Š¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¸ÀPÁðj gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ, D C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖŠ
¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀzÉÃ
C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ, CAxÀ £ÉÃªÀÄPÀzÀ CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß ªÉÆlPÀÄUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÀÄ.
DzÁUÀÆå, CAxÀ £ÉÃªÀÄPÀzÀ MlÄÖ CªÀ¢üAiÀÄÄ DgÀÄ wAUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è DqÀ½vÀUÁgÀgÀ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ
ªÀiÁrzÀ ªÉÄÃ¯É, CAxÀ £ÉÃªÀÄPÀzÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÁ£ÀÆ¤£À
G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ ºÉÆuÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆvÀÛ ¸ÀzÀj f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÁ£ÀÆ¤£À ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è CªÀjUÉ ¥ÀæzÁ£À ªÀiÁrzÀ CxÀªÁ
«¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅªÉÃ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ
¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄÄ
CAxÀ J®è C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ J®è PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
£ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
240. ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁgÀ.Š ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ
«±ÉÃµÀ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ, C£ÀÄ¸ÀÆa-I, II ªÀÄvÀÄÛ IIIgÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ PÁAiÀÄðUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ, AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ, CAxÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß,
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛªÁV ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV
eÁjUÉ vÀgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ zÀø¶Ö¬ÄAzÀ, UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß PÁ®PÁ®PÉÌ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
CzsÁåAiÀÄ XVII
ºÀtPÁ¸ÀÄ ¤AiÀÄAvÀæt ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É
241. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¯ÉPÀÌUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ §eÉmï£À ªÀÄAqÀ£É.Š (1) 1[¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ
1
C¢üPÁjAiÀÄÄ,] ªÀÄÄA¢£À ªÀiÁZïð ªÀÄÆªÀvÉÆÛAzÀ£ÉÃ ¢£ÀzÀAzÀÄ PÉÆ£ÉUÉÆ¼ÀÄîªÀ DyðPÀ ªÀµÀðzÀ ªÁ¸ÀÛ«PÀ
ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃQëvÀ dªÉÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑUÀ¼À ¸ÀA¥ÀÇtð ¯ÉPÀÌªÀ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄA§gÀÄªÀ K¦æ¯ï
ªÉÆzÀ®£ÉÃ ¢£ÀzÀAzÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀUÉÆ¼ÀÄîªÀ DyðPÀ ªÀµÀðPÁÌV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑzÀ
§eÉmï CAzÁf£À eÉÆvÉUÉ CzÀ£ÀÄß ¥sÉ§æªÀj ªÉÆzÀ®£ÉÃ ¢£ÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁZïð ºÀvÀÛ£ÉÃ ¢£ÀzÀ £ÀqÀÄªÉ
£ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) D vÀgÀÄªÁAiÀÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ªÀÄÄA§gÀÄªÀ K¦æ¯ï MAzÀ£ÉÃ ¢£ÀzÀAzÀÄ
¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄªÀ ªÀµÀðzÀ §eÉmï£À°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ zsÀ£À «¤AiÉÆÃUÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÉÆðÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ
wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAVÃPÀj¹zÀAvÀºÀ §eÉl£ÀÄß, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
¤UÀ¢¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAvÀºÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) CAxÀ §eÉmï CAzÁf£À°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÉÆA¢UÉ,Š
(J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À ªÀÄÆ®PÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
«¢ü¹zÀ ºÀ®ªÁgÀÄ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä CUÀvÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÉÃªÉUÀ½UÁV ¸ÁPÀµÀÄÖ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆPÀÛ
K¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV J®è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÁV CxÀªÁ «±ÉÃµÀªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÁV PÁ®PÁ®PÉÌ ¤UÀ¢¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ªÉÆvÀÛPÉÌ CxÀªÁ DzÁAiÀÄzÀ ±ÉÃPÀqÁ
¥ÀæªÀiÁtPÉÌ PÀrªÉÄ E®èzÀ ºÀtªÀ£ÀÄß ¸ÀzÀj ªÀµÀðzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ²¯ÁÌV G½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(¹) vÁ£ÀÄ PÀgÁgÀÄ ªÀiÁrPÉÆAqÀ ¸Á®UÀ¼À ¸ÀAzÁAiÀÄzÀ §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
§zÀÞªÁVgÀ§ºÀÄzÁzÀ ÇÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ §rØAiÀÄ J®è PÀAvÀÄUÀ¼ÀÄ ¨ÁQAiÀiÁzÁUÀ¯É®è CªÀÅUÀ¼À ¸ÀAzÁAiÀÄPÁÌV
K¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) CAxÀ §eÉmï CAzÁdÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄPÉÌ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹gÀÄªÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ
ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è ºÉÆgÀr¹gÀÄªÀ DzÉÃ±ÀUÀ½UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV E®è¢zÀÝgÉ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
§eÉlÖ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ JgÀqÀÄ wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À CxÀªÁ DzÉÃ±ÀUÀ¼À
¥Á®£ÉAiÀiÁUÀÄªÀAvÁUÀ®Ä CzÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, MlÄÖ ¥Àæ¸ÁÛ«vÀ ªÉZÀÑªÀÅ, ªÀÄÄA§gÀÄªÀ ªÀµÀðzÀ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CAzÁdÄ ªÀgÀªÀiÁ£ÀzÀ MlÄÖ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁægÀA¨sÀ ²®Ì£ÀÄß «ÄÃgÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ
¤zÉðÃ²¸À®Ä C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ºÉÃ½gÀÄªÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ, CxÀªÁ CzÀPÀÆÌ ªÉÆzÀ®Ä §eÉmï
CAzÁd£ÀÄß CAVÃPÀj¸À®Ä UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÀ¦àzÀ°è, 1[¥ÀAZÁAiÀÄw C©üªÀÈ¢Þ C¢üPÁjAiÀÄÄ]1 §eÉmï
CAzÁd£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ CzÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥Áðn£ÉÆA¢UÉ CxÀªÁ
ªÀiÁ¥Áðn®èzÉ C£ÀÄªÉÆÃ¢¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ºÁUÉ C£ÀÄªÉÆÃ¢¹zÀ §eÉlÖ£ÀÄß
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D vÀgÀÄªÁAiÀÄ, CzÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ AiÀÄxÁ«¢üAiÀiÁV C£ÀÄªÉÆÃ¢¹zÀÄzÉA§AvÉ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
242. §eÉmï ¥ÀjµÀÌgÀuÉ.Š DyðPÀ ªÀµÀðzÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, dªÉÄUÀ¼À §UÉÎ CxÀªÁ CzÀÄ
PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ ««zsÀ ¸ÉÃªÉUÀ¼À §UÉÎ ªÉZÀÑ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ªÉÆ§®UÀÄUÀ¼À ºÀAaPÉAiÀÄ §UÉÎ §eÉnÖ£À°è ªÀiÁrgÀÄªÀ
K¥ÁðqÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ CzÀÄ CAxÀ ªÀiÁ¥ÁðqÀ£ÀÄß
¥ÀgÀAvÀÄ, gÁdåzÀ ¸ÀAavÀ ¤¢ü¬ÄAzÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ªÀUÁðªÀuÉ ªÀiÁrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß,
CAxÀ C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ §gÀzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CxÀªÁ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÁÌV CxÀªÁ AiÉÆÃd£ÉUÁV
¥À®èl ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£É E®èzÉ,Š
(J) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅªÉÃ C©üªÀø¢ÞPÁAiÀÄðUÀ½UÁV C£ÀÄªÉÆÃ¢¹zÀ C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À°è
±ÉÃPÀqÁ ºÀvÀÛQÌAvÀ ºÉaÑUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀrvÀ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(©) 241£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (3)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ (©) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è ¤UÀ¢ ªÀiÁrzÀ ªÉÆ§®VVAvÀ
PÀrªÉÄAiÀiÁV ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ ²®Ì£ÀÄß PÀrªÉÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
243. ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ElÄÖPÉÆAqÀÄ §gÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑzÀ ªÉÄÃ¯É ¤§ðAzsÀ.Š (1) UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑzÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀ
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢ü¬ÄAzÀ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è ¸ÀàµÀÖªÁV C£ÀåxÁ G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀAvÉ
ºÉÆgÀvÀÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ªÀÄAdÆgÁwUÀ½UÉ, µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj«ÄwUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ
ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, DyðPÀ ªÀµÀðªÀÅ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ £ÀqÉ¹zÀ ªÉÆzÀ®£ÉÃ
¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ°è D ªÀµÀðzÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß CAVÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
244. ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À gÀªÁ£É.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ªÁ¶ðPÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß, CzÀÄ CAwªÀÄªÁV
CAVÃPÀj¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ£É UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è ¯ÉPÀÌªÀ£ÀÄß f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ PÁ®PÁ®PÉÌ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CzÀPÉÌ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÇÃZÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
245. ªÀ¸ÀÆ¯ÁUÀzÀ ªÉÆvÀÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁqÀ®Ä C¢üPÁgÀ.Š UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀ
¤§ðAzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, PÀgÁj£À ªÉÄÃ¯É DUÀ° CxÀªÁ C£ÀåxÁ DUÀ°, CzÀPÉÌ ¨ÁQ
§gÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉAiÀÄ£ÀÄß, ¦üÃd£ÀÄß, zÀgÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ EvÀgÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß CxÀªÁ CzÀPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß, CAxÀ vÉjUÉ, ¦üÃdÄ, zÀgÀ CxÀªÁ EvÀgÀ
ªÉÆ§®UÀÄ ªÀ¸ÀÆ¯ÁUÀzÉÝAzÀÄ CzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ ªÀeÁ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀÇªÁð£ÀÄªÉÆÃzÀ£É¬Ä®èzÉAiÉÄÃ MAzÀÄ ¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß
«ÆjzÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
246. ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæwªÀµÀð,
gÁdå ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæ ¤AiÀÄAvÀæPÀgÀÄ C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀAxÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ (EzÀgÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀ
JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁVzÉ) 1[¤AiÀÄAvÀæPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄºÁ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀ (PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ, C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÉÃªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ) C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1971gÀ (1971gÀ PÉÃAzÀæ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 56) G¥À§AzsÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV
(1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ vÁAwæPÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
¤AiÀÄAvÀæPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄºÁ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀªÀgÀÄ MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¯ÉPÀÌUÀ¼À
¥ÀjÃPÁëxÀð vÀ¥Á¸ÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1 ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV, ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀ¤UÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
EvÀgÀ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃqÀ®Ä CªÀPÁ±À EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀ£ÀÄ,Š
(J) ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀjAiÀiÁV £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄªÀAxÀ
ªÉÇÃZÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß, «ªÀgÀ ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß, «ªÀgÀuÁ ¥ÀnÖUÀ¼À£ÀÄß, ¥ÀvÀæ ªÀåªÀºÁgÀªÀ£ÀÄß, n¥ÀàtÂUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ EvÀgÀ
zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ¼À£ÀÄß vÀ£Àß ªÀÄÄAzÉ ºÁdgÀÄ¥Àr¸ÀÄªÀAvÉ §gÀºÀzÀ°è CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
(©) AiÀiÁªÀÅªÉÃ CAxÀ ªÉÇÃZÀgÀÄUÀ¼À, «ªÀgÀ ¥ÀvÀæUÀ¼À, «ªÀgÀ¥ÀnÖPÉUÀ¼À, ¥ÀvÀæªÀåªÀºÁgÀzÀ, n¥ÀàtÂUÀ¼À
CxÀªÁ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ¼À §UÉÎ dªÁ¨ÁÝgÀ£ÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀÄ¥ÀzÀÄð CxÀªÁ ¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÆA¢UÉ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀgÁj£À°è ¥ÀævÀåPÀëªÁV CxÀªÁ vÁ£ÁVAiÉÄÃ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV CxÀªÁ CªÀ£À ¥Á®ÄzÁgÀ£À ªÀÄÆ®PÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Á®Ä CxÀªÁ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß vÀ£Àß ªÀÄÄAzÉ RÄzÁÝV
ºÁdgÁUÀÄªÀAvÉ §gÀºÀzÀ°è CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ;
(¹) vÀ£Àß ªÀÄÄAzÉ ºÁUÉ ºÁdgÁUÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß, CAxÀ ªÉÇÃZÀgÀÄUÀ½UÉ, «ªÀgÀ¥ÀvÀæUÀ½UÉ, «ªÀgÀ
¥ÀnÖPÉUÀ½UÉ, ¥ÀvÀæ ªÀåªÀºÁgÀzÀ, n¥ÀàtÂUÀ½UÉ CxÀªÁ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ WÉÆÃµÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ gÀÄdÄ ªÀiÁqÀ®Ä CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Àæ±ÉßUÉ GvÀÛj¸À®Ä CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
«ªÀgÀ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ MzÀV¸À®Ä CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ;
(r) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë¤AzÀ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå¤AzÀ §gÀºÀzÀ°è «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß

CUÀvÀå¥Àr¹zÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CªÀ£À£ÀÄß ¨sÉÃnAiÀiÁUÀ®Ä CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß DºÁé¤¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£À
«ªÀgÀuÉAiÀÄÄ CUÀvÀåªÁVgÀÄªÀAxÀ CA±ÀªÀ£ÀÄß §gÀºÀzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) (3)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è PÁ£ÀÆ£ÀÄ ¸ÀªÀÄävÀªÁV ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀqÁØAiÀÄ
PÉÆÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Á°¸À®Ä GzÉÝÃ±À¥ÀÇªÀðPÀªÁV ¤®ðQë¸ÀÄªÀ CxÀªÁ ¤gÁPÀj¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ,
C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ£ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ dÄ¯Áä£ÉAiÉÆA¢UÉ
zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ ªÀÄAdÆgÁw E®èzÉ
AiÀiÁªÀÅªÉÃ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀ£ÀÄ, ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ MAzÀÄ wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ¯ÉPÀÌ
¥Àj±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ªÀgÀ¢AiÀÄ MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ
PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀgÀ¢AiÀÄÄ vÀ®Ä¦zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ªÀgÀ¢AiÀÄ°è JwÛ
vÉÆÃj¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ zÉÆÃµÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ CPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸Àj¥Àr¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ ªÀiÁrzÀ
§UÉÎ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ PÁAiÀÄð ¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ
CAxÀ zÉÆÃµÀUÀ½UÉ CxÀªÁ CPÀæªÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÉaÑ£À «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CzÀ£ÀÄß CzÉÃ
CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÁV PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀgÀ¢AiÀÄ°è ZÀað¹gÀÄªÀ J®è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅªÉÃ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
CAxÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ ªÉÄÃ¯É, PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ ¯ÉPÀÌ
¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀ£ÉÆA¢UÉ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃa¹,Š
(J) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤ÃrzÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß M¦àPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ DPÉëÃ¥ÀuÉUÀ¼À£ÀÄß »AvÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä DzÉÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ, CxÀªÁ
(©) ªÀÄÄA¢£À ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ªÉÆzÀ°£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¢£ÁAPÀzÀ°è
¥ÀÅ£ÀB vÀ¥Á¸ÀuÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ, CxÀªÁ
(¹) ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀgÀ¢AiÀÄ°è JwÛ vÉÆÃj¹gÀÄªÀ J®è zÉÆÃµÀUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ CPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅªÀ£ÁßzÀgÀÆ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÉUÉzÀÄºÁPÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ CxÀªÁ
¸Àj¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÉAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ.
(8) PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ, CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ ¥ÀjUÀtÂ¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ «ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
£ÀqÉ¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, PÁ£ÀÆ¤UÉ «gÀÄzÀÞªÁzÀÄzÉAzÀÄ vÀ£ÀUÉ PÀAqÀÄ§AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉZÀÑzÀ §UÉÎ C£ÀÄªÀÄw
¤ÃqÀ¢gÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁ£ÀÆ£ÀÄ¨Á»gÀ ¸ÀAzÁAiÀÄªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀ CxÀªÁ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ C¢üPÁgÀ ¤ÃqÀÄªÀ
ªÀåQÛAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ªÉÆ§®V£À IÄt¨sÁgÀ ºÉÆj¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ IÄt¨sÁgÀzÀ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß CzÀÄ
¨ÁQAiÀiÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ¨ÁQ ªÉÆ§®V£À ªÉÄÃ°£À ±ÉÃPÀqÁ ºÀ¢£ÉÊzÀgÀµÀÄÖ §rØ ¸À»vÀ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ §gÀºÀzÀ°è DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ
DzÉÃ±ÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ JgÀqÀÄ wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ D ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ, PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄÄ CzÀ£ÀÄß ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄzÀ ¨ÁQAiÀÄAvÉ ªÀ¸ÀÆ¯ÁäqÀ®Ä PÀæªÀÄ vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢üUÉ dªÀiÁ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(9) (8)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ, PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄ DzÉÃ±À¢AzÀ ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, wÃªÀiÁð£ÀzÀ ¥ÀæwAiÀÄÄ CªÀ¤UÉ vÀ®Ä¦zÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ,
ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ C¦Ã®£ÀÄß ¸À°è¸À§ºÀÄzÀÄ, CªÀgÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ vÁªÀÅ
¨sÁ«¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(1A) 1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ
ªÀÄÄAzÉ EvÀåxÀðzÀ°ègÀÄªÀ (9)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¦Ã®Ä ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjUÉ ªÀUÁð¬Ä¸À®àqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C¦Ã®£ÀÄß, CzÀ£ÀÄß CªÀgÀ ªÀÄÄAzÉ zÁR¯ÁäqÀ¯ÁVzÀÝgÉ

ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(11) gÁdå ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæ E¯ÁSÉAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀæPÀgÀÄ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀgÀ¢AiÀÄ §UÉÎ ªÀiÁrzÀ ¸ÀAQë¥ÀÛ
C©ü¥ÁæAiÉÆÃQÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ¸Àj¥Àr¹gÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀPÉÌ M¦à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[(12) gÁdå ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À E¯ÁSÉAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀæPÀgÀÄ, gÁdåzÀ J¯Áè UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è
PÉÆæÃrüPÀÈvÀ ªÁ¶ðPÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CAxÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß gÁdå
«zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®zÀ G¨sÀAiÀÄ¸ÀzÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
247. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ §eÉmï£À ªÀÄAqÀ£É.Š (1) ºÀtPÁ¸ÀÄ, ¯ÉPÀÌ
¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄÄ ªÀÄÄA¢£À ªÀiÁZïð ªÀÄÆªÀvÉÆÛAzÀgÀAzÀÄ PÉÆ£ÉUÉÆ¼ÀÄîªÀ DyðPÀ
ªÀµÀðzÀ ªÁ¸ÀÛ«PÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃQëvÀ dªÉÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑUÀ¼À ¸ÀA¥ÀÇtð ¯ÉPÀÌªÀ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
CzÀ£ÀÄß ¥sÉ§æªÀj wAUÀ¼À ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¢£ÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁZïð ºÀvÀÛ£ÉÃ ¢£ÀzÀ £ÀqÀÄªÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ, ªÀÄÄA§gÀÄªÀ K¦æ¯ï MAzÀ£ÉÃ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄªÀ DyðPÀ
ªÀµÀðzÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑUÀ¼À §eÉmï CAzÁf£À ¸À»vÀ ªÀÄAr¸ÀÄªÀAvÉ
(2) D vÀgÀÄªÁAiÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ªÀÄÄA§gÀÄªÀ K¦æ¯ï ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¢£ÀzÀAzÀÄ
¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄªÀ ªÀµÀðzÀ §eÉnÖ£À°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ zsÀ£À «¤AiÉÆÃUÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÉÆðÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ
wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAVÃPÀj¹zÀAvÀºÀ §eÉmï£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤UÀ¢
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) CAxÀ §eÉmï CAzÁf£À°è, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÉÆA¢UÉ,Š
(J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À ªÀÄÆ®PÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
«¢ü¹zÀ ºÀ®ªÁgÀÄ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä CUÀvÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÉÃªÉUÀ½UÁV ¸ÁPÀµÀÄÖ ºÁUÀÆ
¸ÀÆPÀÛ K¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) vÁ£ÀÄ PÀgÁgÀÄ ªÀiÁrPÉÆAqÀ ¸Á®UÀ¼À ¸ÀAzÁAiÀÄzÀ §UÉÎ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
§zÀÞªÁVgÀ§ºÀÄzÁzÀ ÇÀ®Ä ºÁUÀÆ §rØAiÀÄ J®è PÀAvÀÄUÀ¼ÀÄ ¨ÁQAiÀiÁzÁUÀ¯É®è CªÀÅUÀ¼À ¸ÀAzÁAiÀÄPÁÌV
K¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(¹) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV J¯Áè vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ CxÀªÁ «±ÉÃµÀªÁV
AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÁV PÁ®PÁ®PÉÌ ¤UÀ¢¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ªÉÆvÀÛPÉÌ CxÀªÁ DzÁAiÀÄzÀ
±ÉÃPÀqÁ ¥ÀæªÀiÁtPÉÌ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀ ºÀtªÀ£ÀÄß ¸ÀzÀj ªÀµÀðzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ²¯ÁÌV G½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) CAxÀ §eÉmï CAzÁdÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹gÀÄªÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À
ªÀÄvÀÄÛ DzÉÃ±ÀUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV®è¢zÀÝgÉ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ §eÉl£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ JgÀqÀÄ
wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ, C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ, ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ DzÉÃ±ÀUÀ¼À ¥Á®£ÉAiÀiÁUÀÄªÀAvÁUÀ®Ä CzÀ£ÀÄß ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ
¥ÀgÀAvÀÄ, MlÄÖ ¥Àæ¸ÁÛ«vÀ ªÉZÀÑªÀÅ ªÀÄÄA§gÀÄªÀ ªÀµÀðzÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CAzÁdÄ
ªÀgÀªÀiÁ£ÀzÀ MlÄÖ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ²®Ì£ÀÄß «ÆgÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸À®Ä f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ºÉÃ½gÀÄªÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ CxÀªÁ CzÀPÀÆÌ
ªÉÆzÀ®Ä §eÉmï CAzÁd£ÀÄß CAVÃPÀj¸À®Ä vÀ¦àzÀ°è, PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ, §eÉmï
CAzÁd£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, CzÀ£ÀÄß
ªÀiÁ¥Áðn£ÉÆA¢UÉ CxÀªÁ ªÀiÁ¥Áðn®èzÉ C£ÀÄªÉÆÃ¢¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ºÁUÉ
C£ÀÄªÉÆÃ¢¹zÀ §eÉlÖ£ÀÄß ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D
vÀgÀÄªÁAiÀÄ CzÀ£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ AiÀÄxÁ«¢üAiÀiÁV C£ÀÄªÉÆÃ¢¹zÀÄzÉA§AvÉ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
248. §eÉmï ¥ÀjµÀÌgÀuÉ.Š DyðPÀ ªÀµÀðzÀ°è, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, dªÉÄUÀ¼À §UÉÎ CxÀªÁ
CzÀÄ PÉÊPÉÆ¼ÀÄîªÀ ««zsÀ ¸ÉÃªÉUÀ¼À §UÉÎ ªÉZÀÑ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ªÉÆ§®UÀÄUÀ¼À ºÀAaPÉAiÀÄ §UÉÎ §eÉnÖ£À°è
ªÀiÁrzÀ K¥ÁðqÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ CzÀPÉÌ PÀAqÀÄ §AzÀgÉ CzÀÄ CAxÀ
ªÀiÁ¥ÁðqÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, gÁdåzÀ ¸ÀAavÀ ¤¢ü¬ÄAzÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ªÀUÁðªÀuÉ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
CAxÀ C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ §gÀzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CxÀªÁ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄPÁÌV CxÀªÁ AiÉÆÃd£ÉUÁV
¥À®èl ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ, PÀ«ÄÃµÀ£Àgï CªÀgÀ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£É E®èzÉ,Š
(J) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅªÉÃ C©üªÀø¢Þ PÁAiÀÄðUÀ½UÁV C£ÀÄªÉÆÃ¢¹zÀ C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À°è
±ÉÃPÀqÁ ºÀvÀÛQÌAvÀ ºÉaÑUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀrvÀ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è, ªÀÄvÀÄÛ
(©) 247£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (3)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ (¹) RAqÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¤UÀ¢ ªÀiÁrzÀ ªÉÆ§®VVAvÀ
249. ¥ÀÇgÀPÀ §eÉmï.Š CªÀ±ÀåPÀªÁzÁUÀ ¥ÀÇgÀPÀ §eÉl£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¹ M¦à¸À§ºÀÄzÀÄ. vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ AiÀiÁªÀ ªÀµÀðPÁÌV §eÉmï ªÀÄAdÆgÁw ¤ÃrzÉAiÉÆÃ D ªÀµÀðzÀ°è
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è, ¥ÀÇgÀPÀ §eÉl£ÀÄß ¹zÀÝ¥Àr¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ M¦à¸À§ºÀÄzÀÄ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ CAxÀ ¥ÀÇgÀPÀ §eÉl£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥ÀgÁªÀÄ²ð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
C£ÀÄªÉÆÃ¢¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£ÉUÁV ¸ÀPÁðgÀPÉÌ M¦à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
250. ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ElÄÖPÉÆAqÀÄ §gÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑzÀ ªÉÄÃ¯É ¤§ðAzsÀ.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑzÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀ
(2) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢ü¬ÄAzÀ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è ¸ÀàµÀÖªÁV C£ÀåxÁ
G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀAvÉ ºÉÆgÀvÀÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ªÀÄAdÆgÁwUÀ½UÉ, µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ
¥Àj«ÄwUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ DyðPÀ ªÀµÀðªÀÅ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ £ÀqÉ¹zÀ ªÉÆzÀ®£ÉÃ
¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ°è D ªÀµÀðzÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß CAVÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
251. ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À gÀªÁ£É.Š vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ªÁ¶ðPÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß CzÀÄ CAwªÀÄªÁV
CAVÃPÀj¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ£É F §UÉÎ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è ¯ÉPÀÌªÀ£ÀÄß f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ PÁ®PÁ®PÉÌ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CzÀPÉÌ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÇÃZÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
252. ªÀ¸ÀÆ¯ÁUÀzÀ ªÉÆvÀÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁqÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.Š UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀ
¤§ðAzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ PÀgÁj£À ªÉÄÃ¯É DUÀ° CxÀªÁ C£ÀåxÁ DUÀ° CzÀPÉÌ
¨ÁQ §gÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß, CAxÀ ªÉÆ§®UÀÄ ªÀ¸ÀÆ¯ÁUÀzÉÝAzÀÄ CzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖgÉ, ªÀeÁ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀÇªÁð£ÀÄªÉÆÃzÀ£É E®èzÉAiÉÄÃ MAzÀÄ ¸Á«gÀ gÀÆ.UÀ½UÉ «ÆjzÀ
ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
253. ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢üAiÀÄ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀæwªÀµÀð ¨sÁgÀvÀzÀ PÀAmÉÆæÃ®gï ªÀÄvÀÄÛ Drlgï d£ÀgÀ¯ï CªÀgÀÄ (EzÀgÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ¯ÉPÀÌ
¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÉAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁVzÉ) 1971gÀ PÀAmÉÆæÃ®gï ªÀÄvÀÄÛ Drlgï d£ÀgÀ¯ï (PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ,
C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ) C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É
(2) ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¯ÉPÀÌ ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃqÀ®Ä CªÀPÁ±À EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÉÆæÃrÃPÀøvÀ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á

ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ¥ÀæwªÀµÀð PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÉÆæÃrÃPÀøvÀ
ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®zÀ G¨sÀAiÀÄ ¸ÀzÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
254. ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀgÀ¢AiÀÄ ªÉÄÃ¯É vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀæªÀÄ.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ vÁ£ÁVAiÉÄÃ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ
ªÀåQÛ¬ÄAzÀ «ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CxÀªÁ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀAxÀ ºÉaÑ£À
«ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ JwÛ vÉÆÃj¹gÀÄªÀ CPÀæªÀÄ ªÉZÀÑzÀ §UÉÎ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄ ªÉÄÃ¯É IÄt¨sÁgÀ ºÉÆj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ C®PÀë å¢AzÁV CxÀªÁ
zÀÄ£ÀðqÀvÉ¬ÄAzÁV CxÀªÁ £ÀµÀÖªÁzÀ ªÉÆ§®VUÉ CxÀªÁ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¹éÃPÀj¹zÀ DzÀgÉ ¯ÉPÀÌPÉÌ
vÉUÉzÀÄPÉÆArgÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆ§®VUÉ ºÉÆuÉUÁgÀ£ÁVgÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄ ªÉÄÃ¯É IÄt¨sÁgÀ ºÉÆj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CAxÀ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ ¨ÁQ §gÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß
¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ IÄt¨sÁgÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è vÁ£ÀÄ ºÁUÉ wÃªÀiÁð£À
vÉUÉzÀÄPÉÆArzÀÝPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß §gÀºÀzÀ°è ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁgÀ ªÉÄÃ¯É IÄt¨sÁgÀ
ºÉÆj¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ D ªÀåQÛUÉ CzÀgÀ MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
255. C£ÀÄªÀÄw¹®èzÀ ªÉÆ§®UÀÄUÀ¼À ªÀ¸ÀÆ°.Š (1) 254£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ
CrAiÀÄ°è, AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ ¨ÁQ §gÀ¨ÉÃPÁVzÉAiÉÄAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¹gÀÄªÀ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß, wÃªÀiÁð£ÀzÀ ¥ÀæwAiÀÄÄ CªÀ¤UÉ vÀ®Ä¦zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ
CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) CAxÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß, CzÀÄ ¨ÁQAiÀiÁVgÀÄªÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ, ªÀµÀðPÉÌ ±ÉÃPÀqÁ ºÀ¢£ÉÊzÀgÀµÀÄÖ
§rØAiÉÆA¢UÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ, CAxÀ ªÀ¸ÀÆ°UÉ DzÀ CªÀ±ÀåPÀ Rað£À ¸À»vÀ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄzÀ
¨ÁQAiÀÄAvÉ ªÀ¸ÀÆ¯ÁäqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢üUÉ dªÉÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
256. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §eÉnÖ£À ªÀÄAqÀ£É.Š (1) ºÀtPÁ¸ÀÄ, ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É
ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄÄ, ªÀÄÄA¢£À ªÀiÁZïð ªÀÄÆªÀvÉÆÛAzÀ£ÉAiÀÄ ¢£ÀzÀAzÀÄ PÉÆ£ÉUÉÆ¼ÀÄîªÀ DyðPÀ
ªÀµÀðzÀ, ªÁ¸ÀÛ«PÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤jÃQëvÀ dªÉÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑUÀ¼À ¸ÀA¥ÀÇtð ¯ÉPÀÌªÀ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß, ¥sÉ§æªÀj wAUÀ¼À ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¢£ÀzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁZïð wAUÀ¼À ºÀvÀÛ£ÉAiÀÄ ¢£ÀzÀ £ÀqÀÄªÉ
£ÀqÉ¸ÀÄªÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ, ªÀÄÄA§gÀÄªÀ K¦æ¯ï ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¢£ÀzÀAzÀÄ
¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄªÀ DyðPÀ ªÀµÀðzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑUÀ¼À §eÉmï CAzÁf£À ¸À»vÀ
ªÀÄAr¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) D vÀgÀÄªÁAiÀÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀÄÄA§gÀÄªÀ K¦æ¯ï ªÉÆzÀ®£ÉÃ ¢£ÀzÀAzÀÄ
¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄªÀ ªÀµÀðzÀ §eÉmï£À°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ zsÀ£À «¤AiÉÆÃUÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÉÆðÃ¥ÁAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ
wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CAVÃPÀj¹zÀAvÀºÀ §eÉl£ÀÄß, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
¤UÀ¢¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) CAxÀ §eÉmï CAzÁf£À°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÉÆA¢UÉ,Š
(J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÁ£ÀÆ¤£À ªÀÄÆ®PÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
«¢ü¹zÀ ºÀ®ªÁgÀÄ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä CUÀvÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÉÃªÉUÀ½UÁV
¸ÁPÀµÀÄÖ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆPÀÛ K¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, vÁ£ÀÄ ªÀiÁrPÉÆAqÀ ¸Á®UÀ¼À ¸ÀAzÁAiÀÄzÀ §UÉÎ
§zÀÞªÁVgÀ§ºÀÄzÁzÀ ÇÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ §rØAiÀÄ J®è PÀAvÀÄUÀ¼ÀÄ ¨ÁQAiÀiÁzÁUÀ¯É®è CªÀÅUÀ¼À
¸ÀAzÁAiÀÄPÁÌV K¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ; ªÀÄvÀÄÛ
(¹) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV J¯Áè f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ CxÀªÁ «±ÉÃµÀªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÁV PÁ®PÁ®PÉÌ ¤UÀ¢¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ªÉÆvÀÛPÉÌ CxÀªÁ DzÁAiÀÄzÀ
±ÉÃPÀqÁ ¥ÀæªÀiÁtPÉÌ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀ ºÀtªÀ£ÀÄß ¸ÀzÀj ªÀµÀðzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ²¯ÁÌV

G½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) CAxÀ §eÉmï CAzÁdÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹gÀÄªÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À
CxÀªÁ DzÉÃ±ÀUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁVgÀ¢zÀÝgÉ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, §eÉmï£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
JgÀqÀÄ wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ, C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ, ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À CxÀªÁ DzÉÃ±ÀUÀ¼À ¥Á®£ÉAiÀiÁUÀÄªÀAvÁUÀ®Ä CzÀ£ÀÄß
ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, MlÄÖ ¥Àæ¸ÁÛ«vÀ ªÉZÀÑªÀÅ ªÀÄÄA§gÀÄªÀ ªÀµÀðzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CAzÁdÄ ªÀgÀªÀiÁ£ÀzÀ
MlÄÖ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ²®Ì£ÀÄß «ÆgÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ºÉÃ½gÀÄªÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ CxÀªÁ CzÀPÉÌ
ªÀÄÄAZÉ, §eÉmï CAzÁd£ÀÄß CAVÃPÀj¸À®Ä vÀ¦àzÀgÉ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð ¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ §eÉmï
CAzÁd£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ªÀiÁ¥Áðn£ÉÆA¢UÉ CxÀªÁ ªÀiÁ¥Áðn®èzÉ
CzÀ£ÀÄß C£ÀÄªÉÆÃ¢¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ºÁUÉ C£ÀÄªÉÆÃ¢¹zÀ §eÉl£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ D vÀgÀÄªÁAiÀÄ CzÀ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ AiÀÄxÁ«¢üAiÀiÁV C£ÀÄªÉÆÃ¢¹zÀÄzÉA§AvÉ
257. §eÉmï ¥ÀjµÀÌgÀuÉ.Š DyðPÀ ªÀµÀðzÀ°è, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, dªÉÄUÀ¼À §UÉÎ CxÀªÁ CzÀÄ
PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ ««zsÀ ¸ÉÃªÉUÀ¼À §UÉÎ ªÉZÀÑ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ªÉÆ§®UÀÄUÀ¼À ºÀAaPÉAiÀÄ §UÉÎ §eÉnÖ£À°è ªÀiÁrzÀ
K¥ÁðqÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ CzÀÄ CAxÀ ªÀiÁ¥ÁðqÀ£ÀÄß
¥ÀgÀAvÀÄ, gÁdåzÀ ¸ÀAavÀ ¤¢ü¬ÄAzÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ªÀUÁðªÀuÉ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß,
CAxÀ C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ §gÀzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CxÀªÁ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ CxÀªÁ AiÉÆÃd£ÉUÁV ¥À®èl
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀPÁðgÀzÀ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£É E®èzÉ,Š
(J) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C©üªÀø¢Þ PÁAiÀÄðUÀ½UÁV C£ÀÄªÉÆÃ¢¹zÀ C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼À°è
±ÉÃPÀqÁ ºÀvÀÛQÌAvÀ ºÉaÑUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀrvÀ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(©) 256£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (3)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ (¹) RAqÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¤UÀ¢ ªÀiÁrzÀ ªÉÆ§®VVAvÀ
258. ¥ÀÇgÀPÀ §eÉmï.Š CªÀ±ÀåPÀªÁzÁUÀ ¥ÀÇgÀPÀ §eÉl£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¹ M¦à¸À§ºÀÄzÀÄ, f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ AiÀiÁªÀ ªÀµÀðPÁÌV §eÉmï ªÀÄAdÆgÁwAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃrzÉAiÉÆÃ D ªÀµÀðzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è ¥ÀÇgÀPÀ §eÉl£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ M¦à¸À§ºÀÄzÀÄ.
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ CAxÀ ¥ÀÇgÀPÀ §eÉl£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥ÀgÁªÀÄ²ð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
C£ÀÄªÉÆÃ¢¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£ÉUÁV ¸ÀPÁðgÀPÉÌ M¦à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
259. ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ElÄÖPÉÆAqÀÄ §gÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑzÀ ªÉÄÃ¯É ¤§ðAzsÀ.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¤¢üAiÀÄ DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑzÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀ EqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢ü¬ÄAzÀ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è ¸ÀàµÀÖªÁV C£ÀåxÁ G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀAvÉ
ºÉÆgÀvÀÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ªÀÄAdÆgÁwUÀ½UÉ, µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj«ÄwUÉÆ¼À¥ÀlÄÖ ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß
ªÀ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, DyðPÀ ªÀµÀðªÀÅ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ £ÀqÉ¹zÀ ªÉÆzÀ®£ÉÃ
¸À¨sÉAiÀÄ°è D ªÀµÀðzÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß CAVÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
260. ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À gÀªÁ£É.Š f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÁ¶ðPÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß CzÀÄ CAwªÀÄªÁV
CAVÃPÀj¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ£É F §UÉÎ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è ¯ÉPÀÌªÀ£ÀÄß
¸ÀPÁðgÀPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÁ®PÁ®PÉÌ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ, CzÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ
«ªÀgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÇÃZÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
261. ªÀ¸ÀÆ¯ÁUÀzÀ ªÉÆvÀÛUÀ¼À£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁqÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.Š UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀ

¤§ðAzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ PÀgÁj£À ªÉÄÃ¯É DUÀ° CxÀªÁ C£ÀåxÁ DUÀ° CzÀPÉÌ ¨ÁQ
§gÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß, CAxÀ ªÉÆ§®UÀÄ ªÀ¸ÀÆ¯ÁUÀzÉÝAzÀÄ CzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ ¥ÀlÖgÉ, ªÀeÁ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, MAzÀÄ ¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ «ÆgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀzÀ
¥ÀÇªÁð£ÀÄªÀÄwAiÀÄ ºÉÆgÀvÀÄ ªÀeÁ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
262. ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢üAiÀÄ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¨sÁgÀvÀ
PÀAmÉÆæÃ®gï ªÀÄvÀÄÛ Drlgï d£ÀgÀ¯ï CªÀgÀÄ (EzÀgÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÉAzÀÄ
G¯ÉèÃT¸À¯ÁVzÉ) 1971gÀ PÀAmÉÆæÃ®gï ªÀÄvÀÄÛ Drlgï d£ÀgÀ¯ï (PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ, C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÁ
µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ) C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ J®è ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ
zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß £ÉÆÃqÀ®Ä CªÀPÁ±À«gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ §AzÀ ªÉÄÃ¯É CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß gÁdå
«zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®zÀ G¨sÀAiÀÄ ¸ÀzÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
263. ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀ£À ªÀgÀ¢AiÀÄ ªÉÄÃ¯É f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀæªÀÄ.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,
¯ÉPÀÌ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ vÁ£ÁVAiÉÄÃ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ
«ªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ CxÀªÁ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ vÁ£ÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀAxÀ ºÉaÑ£À
«ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ JwÛ vÉÆÃj¹zÀ CPÀæªÀÄ ªÉZÀÑzÀ §UÉÎ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄ ªÉÄÃ¯É IÄt¨sÁgÀ ºÉÆj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ D®PÀë å¢AzÁV CxÀªÁ
zÀÄ£ÀðqÀvÉ¬ÄAzÁV PÀrªÉÄAiÀiÁzÀ CxÀªÁ £ÀµÀÖªÁzÀ ªÉÆ§®VUÉ CxÀªÁ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¹éÃPÀj¹zÀÝ,
DzÀgÉ, ¯ÉPÀÌPÉÌ vÉUÉzÀÄPÉÆArgÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆ§®VUÉ ºÉÆuÉUÁgÀ£ÁVgÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄ ªÉÄÃ¯É IÄt¨ÁgÀ
ºÉÆj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CAxÀ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ ¨ÁQ §gÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ
ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ IÄt¨sÁgÀzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è vÁ£ÀÄ ºÁUÉ wÃªÀiÁð£À
vÉUÉzÀÄPÉÆArzÀÝPÁÌV PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß §gÀºÀzÀ°è ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁgÀ ªÉÄÃ¯É IÄt¨sÁgÀ
ºÉÆj¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ D ªÀåQÛUÉ CzÀgÀ MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
264. C£ÀÄªÀÄw¹®èzÀ ªÉÆ§®UÀÄUÀ¼À ªÀ¸ÀÆ°.Š (1) 263£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (1) £ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ
CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ ¨ÁQ §gÀ¨ÉÃPÁVzÉ JAzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥ÀæªÀiÁtÂÃPÀj¹gÀÄªÀ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß wÃªÀiÁð£ÀzÀ ¥ÀæwAiÀÄÄ CªÀ¤UÉ vÀ®Ä¦zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ
CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) CAxÀ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß CzÀÄ ¨ÁQAiÀiÁVgÀÄªÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀµÀðPÉÌ ±ÉÃPÀqÁ ºÀ¢£ÉÊzÀgÀµÀÄÖ
§rØAiÉÆA¢UÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ, CAxÀ ªÀ¸ÀÆ°UÉ DzÀ CªÀ±ÀåPÀ Rað£À ¸À»vÀ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄzÀ
¨ÁQAiÀÄAvÉ ªÀ¸ÀÆ¯ÁäqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢üUÉ dªÉÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
265. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¨ÁQUÀ¼À ªÀ¸ÀÆ°UÉ PÁAiÀÄð«zsÁ£À.Š (1)
vÀUÁzÉ ªÉÄÃgÉUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ AiÀiÁªÀ ªÉÆvÀÛªÀÅ,Š
(J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è F CzsÁåAiÀÄzÀ
ªÀÄÆ®PÀ G¥À§A¢ü¸À¯ÁzÀ jÃwAiÀÄ°è ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ;
CxÀªÁ
(©) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ
CxÀªÁ «¤ªÀÄAiÀÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
¨ÁQ EgÀÄªÀ ¦üÃdÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÉÆvÀÛ JA§AvÉ PÉèÃªÀÄÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁVzÉAiÉÆÃ,
ŠCzÀÄ ¨ÁQ EgÀÄªÀ ¢£À¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢£ÀzÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀzÉ G½¢gÀÄªÁUÀ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ
ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ CªÀjAzÀ
§gÀºÀzÀ°è F §UÉÎ PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢zÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ (EzÀgÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ C¢üPÀøvÀ
C¢üPÁj JAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁVzÉ) UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è, §gÀºÀzÀ°è £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß, CAxÀ
ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä §zÀÞªÁVgÀÄªÀ ªÀåQÛUÉ CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ½UÉ eÁj ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) CAxÀ vÀUÁzÉAiÀÄ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß vÀ£ÀUÉ eÁjUÉÆ½¹zÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ
¨ÁQ EgÀÄªÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ CAxÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß KPÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è
JA§ §UÉÎ ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ ªÀÄ£ÀzÀmÁÖUÀÄªÀAvÉ
PÁgÀtªÀ£ÀÄß w½¸À¢zÀÝgÉ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ
vÀ¦àvÀ¸ÀÜgÀ ZÀgÀ¸ÀévÀÛ£ÀÄß d¦üÛ ªÀiÁr ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ J®è RZÀÄðUÀ¼ÉÆA¢UÉ CAxÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß
ªÀ¸ÀÆ¯ÁäqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(3) (2)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÀéwÛ£À d¦üÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁlªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV,
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ
C¢üPÀøvÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è ªÁgÀAl£ÀÄß eÁj ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÁgÀAnUÀÆ MAzÀÄ gÀÆ¥Á¬Ä ªÁgÀAmï ¦üÃd£ÀÄß «¢ü¸À§ºÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ C¢üPÀøvÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ, d¦üÛ ªÀiÁrzÀ ¸ÀéwÛ£À «ªÀgÀuÉ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹, CzÀgÀ
MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß vÀ¦àvÀ¸ÀÜ¤UÉ CxÀªÁ CªÀ£À ¥ÀgÀªÁV AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÄÌzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ d¦üÛ
ªÀiÁrzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼À M¼ÀUÉ ¨ÁQ EgÀÄªÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ, ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ªÀiÁgÁl
(5) ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ C¢üPÀøvÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ, ¨ÁQ EgÀÄªÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â
ªÀåQÛUÉ vÁ£ÀÄ ¸À» ºÁQ MAzÀÄ gÀ¹Ã¢AiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ PÉÆqÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ, CAxÀ
gÀ¹Ã¢AiÀÄ°è,Š
(J) ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁrzÀ ¢£ÁAPÀ,
(©) CzÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁrzÀ ªÀåQÛAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ,
(¹) ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁrzÀÝgÉ, ¨ÁQ EgÀÄªÀ ªÉÆvÀÛ,
(r) AiÀiÁªÀ CªÀ¢üUÁV ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¯ÁVvÉÆÛÃ D CªÀ¢ü, ªÀÄvÀÄÛ
(E) ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁrzÀ ºÀtªÀÅ AiÀiÁªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄAdÆgÁVvÀÄÛ,
ŠF CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¨ÁQ EgÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆvÀÛªÀÅ, ¸ÀAUÀæºÀuÉAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ «zsÁ£ÀPÉÌ ¨ÁzsÀPÀªÁUÀzÀAvÉ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄzÀ
¨ÁQAiÀÄAvÉ ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
266. d¦üÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁlzÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ.Š (1) ¨ÁQ EgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀ¢gÀÄªÀÅzÀPÁÌV 265£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß d¦üÛªÀiÁrzÀgÉ, ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀgÉ
CxÀªÁ ªÀiÁgÁl ªÀiÁrzÀgÉ CAxÀ d¦üÛAiÀÄ£ÀÄß, ªÀ±À¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁlªÀ£ÀÄß F PÉ¼ÀPÀAqÀ
G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ 1908gÀ ¹«¯ï ¥ÀæQæAiÀiÁ ¸ÀA»vÉAiÀÄ (1908gÀ PÉÃAzÀæ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 5) 62£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) 1908gÀ ¹«¯ï ¥ÀæQæAiÀiÁ ¸ÀA»vÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ rQæAiÀÄ CªÀÄ¯ÁÓjAiÀÄ°è d¦üÛ¬ÄAzÀ CxÀªÁ
ªÀiÁgÁl¢AzÀ «£Á¬ÄwUÉÆ½¹zÀAxÀ J®è ¸ÀévÀÛ£ÀÄß, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è d¦üÛ CxÀªÁ ªÀiÁgÁl¢AzÀ
«£Á¬ÄwUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) d¦üÛ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀÝQÌAvÀ ºÉaÑUÉ d¦üÛ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è, JAzÀgÉ, d¦üÛ ªÀiÁrzÀ ¸ÀéwÛ£À ªÀiË®åªÀÅ,
¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ªÀÄnÖUÉ, ¦üÃdÄ, ¨ÁrUÉ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÉÆ§®V£À §UÉÎ ¨ÁQ¬ÄgÀÄªÀ ªÉÆ§®VUÉ ªÀÄvÀÄÛ
d¦üÛ, ¦üÃdÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj ¸ÀéwÛ£À d¦üÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁlPÉÌ RZÁðVgÀÄªÀ ¥Áæ¸ÀAVPÀ ªÉZÀÑUÀ½UÉ
¸ÀjºÉÆAzÀÄªÀµÀÄÖ ªÀiÁvÀæªÉÃ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ªÀ±À¥Àr¹PÉÆArgÀÄªÀ ¸ÀévÀÄÛ ²ÃWÀæªÁV ªÀÄvÀÄÛ ¸Áé¨sÁ«PÀªÁV ºÁ¼ÁUÀÄªÀAwzÀÝgÉ CxÀªÁ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß

ªÀ±À¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¨ÁQ EgÀÄªÀ ªÉÆvÀÛ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß C©ügÀPÉëAiÀÄ°èj¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀgÀ ªÉZÀÑªÀÅ ¸ÀéwÛ£À
¨É¯ÉVAvÀ®Æ ºÉZÁÑUÀÄªÀÅzÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ ¥ÀlÖgÉ, ¸ÀzÀj ªÀåQÛAiÀÄÄ, CAxÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ªÀ±À¥Àr¹PÉÆAqÀ PÀÆqÀ¯ÉÃ
CzÀ£ÀÄß AiÀiÁjAzÀ ªÀ±À¥Àr¹PÉÆ¼Àî¯ÁVzÉAiÉÆÃ D ªÀåQÛUÉ ¨ÁQ EgÀÄªÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß vÀPÀëtªÉÃ ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ CzÀ£ÀÄß PÀÆqÀ¯ÉÃ ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄªÀÅzÉAzÀÄ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
¨ÁQ¬ÄgÀÄªÀ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß PÀÆqÀ¯ÉÃ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¢zÀÝgÉ CzÀ£ÀÄß vÀzÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÀiÁgÁl
(5) ªÀiÁgÁlzÀ ªÉZÀÑUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ ¨ÁQ¬ÄgÀÄªÀ ªÉÆ§®UÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÉzÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ ºÉaÑUÉ ªÉÆvÀÛªÉÃ£ÁzÀgÀÆ G½AiÀÄ§ºÀÄzÁVzÀÝgÉ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¸ÀéwÛ£À ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ
(6) 265£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è d¦üÛ ªÀiÁrzÀ ZÀgÀ ¸ÀéwÛUÉ ªÀÄÆgÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÉèÃªÀÄ£ÀÄß
ªÀÄÄAzÉÆrØzÀgÉ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄÄ D PÉèÃªÀÄÄzÁgÀjUÉ ¸ÀÆPÀÛ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆlÄÖ, ¸ÀAQë¥ÀÛ «ZÁgÀuÉ £ÀqÉ¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ
PÉèÃªÀÄ£ÀÄß CAVÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ wgÀ¸ÀÌj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. PÉèÃªÀÄ£ÀÄß ¥ÀÇtðªÁV CxÀªÁ ¨sÁUÀ±ÀB CAVÃPÀj¹zÀgÉ
vÀzÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV, ¸ÀévÀÛ£ÀÄß «¯ÉªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¹gÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ ºÉÆgÀvÀÄ, D ¸ÀévÀÛ£ÀÄß
ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ J®è GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É RjÃ¢zÁgÀ£À ºÀQÌgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
GvÀàwÛUÀ¼À£ÀÄß EzÀgÀ°è F »AzÉ ¤zÉðÃ²¹zÀAvÉ «¯É ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ°ègÀÄªÀÅzÁªÀÅzÀÆ, C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¹«¯ï
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ°è ¥ÀjºÁgÀªÀ£ÀÄß PÉÆÃgÀ®Ä d¦üÛAiÀiÁzÀ ¸ÀéwÛ£À°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ
PÉèÃªÀÄÄzÁgÀ£À£ÀÄß CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæwµÉÃ¢ü¸ÀÄªÀÅzÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
267. ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀ.Š (1) 1[gÁdå¥Á®gÀÄ]1, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀÅ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
MAzÀÄ ªÀµÀðzÉÆ¼ÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ D vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¥Àæw LzÀ£ÉÃ ªÀµÀðªÀÅ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÁUÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ºÀtPÁ¸ÀÄ ¥Àj¹ÜwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÁªÀÄ²ð¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ F
ªÀÄÄAzÉ ºÉÃ½gÀÄªÀªÀÅUÀ¼À §UÉÎ, JAzÀgÉ:Š
(J) AiÀiÁªÀ vÀvÀéUÀ½AzÀ,Š
(i) gÁdåzÀ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ «vÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ «¢ü¸À§ºÀÄzÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ
vÀªÀÄä°è «¨sÁV¸À§ºÀÄzÁzÀ vÉjUÉUÀ¼À, ±ÀÄ®ÌUÀ¼À, zÁj¸ÀÄAPÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼À ¤ªÀé¼À
GvÀàwÛAiÀÄ£ÀÄß CAxÀ GvÀàwÛAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À
ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¥Á°£À ºÀAaPÉAiÀÄ£ÀÄß;
(ii) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ
ªÀ»¹PÉÆqÀ§ºÀÄzÁzÀ CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼ÀÄ «¤AiÉÆÃV¸À§ºÀÄzÁzÀ vÉjUÉUÀ¼ÀÄ, ±ÀÄ®ÌUÀ¼ÀÄ,
zÁj¸ÀÄAPÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦üÃdÄUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß;
(iii) gÁdåzÀ ¸ÀAavÀ ¤¢ü¬ÄAzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ
ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¤ÃqÀÄªÀ ¸ÀºÁAiÀiÁ£ÀÄzÁ£ÀªÀ£ÀÄß;
(©) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ºÀtPÁ¸ÀÄ
¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸À®Ä CªÀ±ÀåPÀªÁzÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß;
(¹) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀÄ¨sÀzÀæ
ºÀtPÁ¹£À zÀø¶Ö¬ÄAzÀ gÁdå¥Á®gÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀPÉÌ G¯ÉèÃT¸À§ºÀÄzÁzÀ EvÀgÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß,
Š¤AiÀÄAwæ¸À¨ÉÃPÉ£ÀÄßªÀÅzÀgÀ §UÉÎ ²¥sÁgÀ¸ÀÄì ªÀiÁqÀ®Ä ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀªÉÇAzÀ£ÀÄß gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀªÀÅ M§âgÀÄ CzsÀåPÀëgÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ E§âgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß

M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀzÀ CzsÀåPÀëgÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
CºÀðvÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ «zsÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CªÀgÀ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ
(4) ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀªÀÅ vÀ£Àß PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀzÀ CzsÀåPÀëgÀÄ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, ¸ÀPÁðgÀzÀ ºÀtPÁ¸ÀÄ E¯ÁSÉAiÀÄ
PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄªÀgÀ£ÀÄß ¸ÀA¨ÉÆÃ¢ü¹ vÀ£Àß ¸À» ¸À»vÀ §gÀºÀzÀ°è vÀªÀÄä ºÀÄzÉÝUÀ½UÉ gÁfÃ£ÁªÉÄ
¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ, DzÀgÉ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CªÀgÀ gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß CAVÃPÀj¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ CªÀgÀÄ ºÀÄzÉÝAiÀÄ°è
ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) (5)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸ÀågÀ CxÀªÁ CzsÀåPÀëgÀ gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁgÀt¢AzÀ GAmÁzÀ DPÀ¹äPÀ SÁ° ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆ¸ÀzÁV £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¨sÀwð
ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ £ÉÃªÀÄPÀUÉÆAqÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ CxÀªÁ CzsÀåPÀëgÀÄ AiÀiÁgÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è CªÀgÀ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ
ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÉÆÃ D ¸ÀzÀ¸Àå CxÀªÁ CzsÀåPÀëgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁVzÀÝAxÀ G½zÀ
CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ zsÁgÀt ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) DAiÉÆÃUÀªÀÅ, vÀ£Àß PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ°è F PÉ¼ÀPÀAqÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
(J) AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁj¬ÄAzÀ CxÀªÁ ¥Áæ¢üPÁgÀ¢AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÁR¯ÉAiÀÄ£ÀÄß
vÀj¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(©) ¸ÁPÀë åªÀ£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä CxÀªÁ zÁR¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÁdgÀÄ¥Àr¸À®Ä AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ PÀgÉ
PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(¹) UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ EvÀgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.
(8) gÁdå¥Á®gÀÄ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀªÀÅ ªÀiÁrzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
²¥sÁgÀ¸À£ÀÄß, CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É PÉÊPÉÆAqÀ PÀæªÀÄzÀ §UÉV£À «ªÀgÀuÁvÀäPÀ eÁÕ¥À£À ¥ÀvÀæzÀ ¸À»vÀ, gÁdå
«zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®zÀ G§AiÀÄ ¸ÀzÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ 2[DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ M¼ÀUÉ]2 ªÀÄAr¸ÀÄªÀAvÉ
CzsÁåAiÀÄ XVIII
¸ÀAQÃtð
268. ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À «¸Àdð£É.Š (1) 1[vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ²¥sÁgÀ¹ì£À ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ C£ÀåxÁ,
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ°è]1, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, CzÀgÀ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß «ÆjzÀgÉ CxÀªÁ
CzÀ£ÀÄß zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ¥Àr¹zÀgÉ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÉ PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è CzÀPÉÌ «¢ü¹zÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä ¸ÀPÀëªÀÄªÁV®è¢zÀÝgÉ
CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀgÀ°è ¸ÀvÀvÀªÁV vÀ¦àzÀ°è 1[f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ]1, ¸ÀPÁðj
gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è ¥ÀæPÀn¹zÀ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CAxÀ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß «¸Àfð¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) ¸ÀPÁðgÀzÀ C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ°è, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CzÀgÀ
C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß «ÆjzÀgÉ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ¥Àr¹PÉÆAqÀgÉ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ
vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÉ PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è CzÀPÉÌ «¢ü¹zÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß
£ÉgÀªÉÃj¸À®Ä ¸ÀPÀëªÀÄªÁV®è¢zÀÝgÉ CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀgÀ°è ¸ÀvÀvÀªÁV vÀ¦àzÀgÉ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ,
¸ÀPÁðj gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è ¥ÀæPÀn¹zÀ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CAxÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß «¸Àfð¸À§ºÀÄzÀÄ.
1
[(3) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀt CxÀªÁ
(2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è MAzÀÄ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ, CzÀÄ AiÀiÁªÀ PÁgÀtUÀ¼À
ªÉÄÃ¯É CzÀ£ÀÄß «¸Àfð¸À®Ä GzÉÝÃ²¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ D PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ w½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àæ¸ÁÛªÀzÀ «gÀÄzÀÞ PÁgÀt
vÉÆÃj¸À®Ä UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ MAzÀÄ ¸ÀÆPÀÛ
CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ «ªÀgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ DPÉëÃ¥ÀuÉUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅªÁzÀgÀÆ EzÀÝgÉ,
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[(3J) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀr f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ DzÉÃ±À¢AzÀ vÉÆAzÀgÉUÉÆ¼ÀUÁzÀ AiÀiÁªÉÇ§â
ªÀåQÛAiÀÄÄ CAxÀ DzÉÃ±ÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ C¦Ã®£ÀÄß ¸À°è¸À§ºÀÄzÀÄ.]1
(4) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß «¸Àfð¹zÁUÀ CAxÀ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J®è ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, DzÉÃ±ÀzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ CAxÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÁV CªÀgÀ
ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß vÉgÀªÀÅ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß «¸Àfð¹zÁUÀ CAxÀ
«¸Àdð£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀ ªÀÄÄAZÉ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è
G¥À§A¢ü¹zÀ jÃwAiÀÄ°è CzÀ£ÀÄß ¥ÀÅ£ÀB gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, «¸Àdð£ÉUÉÆAqÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄ§ºÀÄzÁVzÀÝ G½zÀ CªÀ¢üAiÀÄÄ DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ½VAvÀ PÀrªÉÄAiÀiÁVzÀÝgÉ, CAxÀ CªÀ¢üUÁV
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ F ¥ÀæPÀgÀtzÀ
CrAiÀÄ°è ZÀÄ£ÁªÀuÉ £ÀqÉ¸ÀÄªÀ CUÀvÀå«gÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(6) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ vÀ£Àß CªÀ¢üAiÀÄÄ
¥ÀÇtðUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä «¸Àdð£ÉUÉÆArzÀÝPÁÌV gÀZÀ£ÉAiÀiÁzÀgÉ, «¸Àdð£ÉUÉÆAqÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CzÀÄ ºÁUÉ «¸Àdð£ÉUÉÆ¼Àî¢zÁÝV£À G½zÀ
CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ªÀiÁvÀæ ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß
«¸Àdð£ÉUÉÆ½¹zÀgÉ,Š
(J) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J®è C¢üPÁgÀ
ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß, CzÀgÀ «¸Àdð£ÉAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÁ®PÁ®PÉÌ, F §UÉÎ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ ªÀåQÛ CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
£ÉgÀªÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
¤»vÀªÁVgÀÄªÀ J®è ¸ÀévÀÄÛ «¸Àdð£ÉAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è ¸ÀPÁðgÀzÀ°è ¤»vÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(¹) «¸Àdð£ÉAiÀiÁzÀ ªÉÄÃ¯É ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß vÉgÀªÀÅ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ, ªÀÄgÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ
CºÀðgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
269. C¦Ã®ÄUÀ¼ÀÄ.Š 1[(1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀr UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄÆ®
DzÉÃ±À¢AzÀ vÉÆAzÀgÉUÉÆ¼ÀUÁzÀ AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è ¨ÉÃgÉqÉAiÀÄ°è C¦Ã®Ä ¸À°è¸À®Ä
G¥À§AzsÀ PÀ°à¹gÀ¢zÀÝgÉ, CAxÀ DzÉÃ±ÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjUÉ C¦Ã®Ä ªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ.]1
(2) C¦Ã®Ä ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ, C¦Ã®ÄzÁgÀ¤UÉ CºÀªÁ®£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆlÖ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀÄªÀAxÀ «ZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ C¦Ã®£ÀÄß
wÃªÀiÁð¤¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ wÃªÀiÁð£ÀªÀÅ CAwªÀÄªÁzÀÄzÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀjµÀwÛ£À°è ¨ÁQ G½¢gÀÄªÀ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¦Ã®£ÀÄß
1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀÅ ¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ C¹¸ÉÖAmï PÀ«ÄµÀ£Àgï
CªÀjUÉ ªÀUÁðªÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C¦Ã®£ÀÄß CªÀjUÉ ¸À°è¹zÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉÃ CªÀgÀÄ
wÃªÀiÁð¤¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
270. ¸À«ÄwUÀ¼À wÃªÀiÁð£ÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É C¢üPÁgÀ.Š ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À«ÄwAiÀÄÄ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
wÃªÀiÁð£ÀªÀ£ÀÄß C£ÀÆfðvÀUÉÆ½¸À®Ä, ¥ÀÄ£ÀjÃQë¸À®Ä CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß
271. ZÀÄ£ÁªÀuÁ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV DªÀgÀt, ªÁºÀ£ÀUÀ¼ÀÄ EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1)
F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀ
C¢üPÁjUÉ (EzÀgÀ°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ``PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁj'' JAzÀÄ G¯ÉèÃT¹zÉ) F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ,Š
(J) AiÀiÁªÀÅzÉÃ DªÀgÀtªÀÅ, ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæªÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CxÀªÁ
ªÀÄvÀzÁ£À £ÀqÉzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ªÀÄvÀ¥ÉnÖUÉUÀ¼À£ÀÄß zÁ¸ÁÛ£ÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¨ÉÃPÁVzÉAiÉÄAzÀÄ CxÀªÁ
¨ÉÃPÁUÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«zÉAiÉÄAzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ, CxÀªÁ
(©) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁºÀ£À, £ËPÉ CxÀªÁ ¥ÁætÂAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄvÀzÁ£À PÉÃAzÀæPÉÌ CxÀªÁ
CzÀjAzÀ, ªÀÄvÀ¥ÉnÖUÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁV¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CxÀªÁ CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÁUÀ
¸ÀÄªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¥Á°¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV, ¥ÉÇ°Ã¸ÀÄ zÀ¼ÀzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ¸ÁV¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV CxÀªÁ CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁj CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß
¸ÁV¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¨ÉÃPÁVzÉ JAzÀÄ CxÀªÁ ¨ÉÃPÁUÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«zÉAiÉÄAzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ,
PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ, §gÀºÀzÀ°è£À DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CAxÀ DªÀgÀt CxÀªÁ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, CAxÀ ªÁºÀ£À, £ËPÉ CxÀªÁ ¥ÁætÂAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀAvÉ PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀ§ºÀÄzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ D PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è CªÀ¤UÉ CUÀvÀåªÉAzÀÄ CxÀªÁ «»vÀªÉAzÀÄ
PÀAqÀÄ§gÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ E£ÀÆß ºÉaÑ£À DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, CAxÀ C¨sÀåyðAiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CAxÀ C¨sÀåyð
CxÀªÁ CªÀ£À KeÉAl£ÀÄ PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÞªÁV G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄwÛgÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁºÀ£À, £ËPÉ CxÀªÁ
¥ÁætÂAiÀÄ£ÀÄß CAxÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À ªÀÄvÀzÁ£ÀªÀÅ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ F G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉAiÀÄ£ÀÄß, PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ, ¸ÀéwÛ£À ªÀiÁ°ÃPÀ£ÁVgÀÄªÀÅzÁV
CxÀªÁ CzÀgÀ ¸Áé¢üÃ£À ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸À¯ÁzÀ ªÀåQÛUÉ ¸ÀA¨ÉÆÃ¢ü¹zÀ °TvÀ
DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ eÁjUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ jÃwAiÀÄ°è, CzÀ£ÀÄß
AiÀiÁjUÉ ¸ÀA¨ÉÆÃ¢ü¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ D ªÀåQÛUÉ eÁj ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃjzÁUÀ¯É¯Áè, CAxÀ
PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß, D G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è £ÀªÀÄÆ¢¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CAxÀ ¸ÀévÀÄÛ
CUÀvÀåªÁVgÀÄªÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß «ÄÃj «¸ÀÛj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(4) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è,Š
(J) ``DªÀgÀt'' JAzÀgÉ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«Ä, PÀlÖqÀ CxÀªÁ PÀlÖqÀzÀ ¨sÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄr¸À®Ä,
µÉqÀÄØ CxÀªÁ EvÀgÀ gÀZÀ£É CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ;
(©) ``ªÁºÀ£À'' JAzÀgÉ, AiÀiÁAwæPÀ ±ÀQÛ¬ÄAzÀ CxÀªÁ C£ÀåxÁ ZÁ°vÀªÁzÀ, gÀ¸ÉÛ ¸ÁjUÉ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV G¥ÀAiÉÆÃV¸À¯ÁUÀÄªÀ CxÀªÁ G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä ¸ÀªÀÄxÀðªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁºÀ£À.
272. £ÀµÀÖ ¥ÀjºÁgÀ ¸ÀAzÁAiÀÄ.Š (1) 271£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ C£ÀÄ¸ÀgÀuÉAiÀÄ°è, PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ
¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DªÀgÀtªÀ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃjzÁUÀ¯É¯Áè, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ

£ÀµÀÖ¥ÀjºÁgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzÀgÀ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß, PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ, F
PÉ¼ÀPÀAqÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÁå¯ÉÆÃa¹ ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ JAzÀgÉ:Š
(i) D DªÀgÀtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀAzÁAiÀÄªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¨ÁrUÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¨ÁrUÉAiÀÄ£ÀÄß ºÁUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁV®èzÉ EgÀÄªÁUÀ, D ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è CAxÀzÉÃ DªÀgÀtPÁÌV ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¨ÁrUÉ;
(ii) DªÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃjzÀ ¥ÀjuÁªÀÄªÁV »vÁ¸ÀQÛAiÀÄÄ¼Àî ªÀåQÛAiÀÄÄ, CªÀ£À
ªÁ¸À¸ÀÜ¼À CxÀªÁ ªÀåªÀºÁgÀzÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß §®ªÀAvÀªÁV §zÀ¯Á¬Ä¸À¨ÉÃPÁV §AzÀgÉ, CAxÀ §zÀ¯ÁªÀuÉUÉ
¥Áæ¸ÀAVPÀªÁzÀ AiÀÄÄPÀÛ ªÉZÀÑUÀ¼ÀÄ, AiÀiÁªÀÅªÁzÀgÀÆ EzÀÝgÉ, CªÀÅUÀ¼ÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ºÁUÉ ¤zsÀðj¹zÀ £ÀµÀÖ ¥ÀjºÁgÀzÀ ªÉÆ§®V¤AzÀ ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ, »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ,
AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ
¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃjgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjUÉ CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹zÁUÀ, PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ
¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ, ¤zsÀðgÀuÉUÁV D «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß D ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ
1
[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄjUÉ]1 M¦à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ 1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄgÀ]1
wÃªÀiÁð£ÀPÀÌ£ÀÄ¸ÁgÀgÁV CzÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
«ªÀgÀuÉ.Š F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ``»vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀ ªÀåQÛ'' JAzÀgÉ PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉAiÀÄ
¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è 271£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃjzÀ DªÀgÀtzÀ ªÁ¸ÀÛ«PÀ ¸Áé¢üÃ£ÀªÀ£ÀÄß
ºÉÆA¢zÀÝ ªÀåQÛ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ CAxÀ ªÁ¸ÀÛ«PÀ ¸Áé¢üÃ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢®è¢gÀÄªÀ°è CAxÀ
DªÀgÀtzÀ ªÀiÁ°ÃPÀ.
(2) 271£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ C£ÀÄ¸ÀgÀuÉAiÀÄ°è PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁºÀ£À,
£ËPÉ CxÀªÁ ¥ÁætÂAiÀÄ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃjzÁUÀ¯É¯Áè UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, CzÀgÀ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ £ÀµÀÖ ¥ÀjºÁgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ CzÀgÀ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß CAxÀ ªÁºÀ£À, £ËPÉ CxÀªÁ ¥ÁætÂAiÀÄ
¨ÁrUÉUÁV D ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ZÁ°ÛAiÀÄ°ègÀÄªÀ ºÁ¸À®ÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ zÀgÀUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ºÁUÉ ¤zsÀðj¹zÀ ¥ÀjºÁgÀzÀ ªÉÆ§®V¤AzÀ ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ CAxÀ ªÁºÀ£À, £ËPÉ CxÀªÁ
¥ÁætÂAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjUÉ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹zÀ°è,
D ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ 1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1jUÉ D «µÀAiÀÄªÀ£ÀÄß
M¦à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ £ÀµÀÖ¥ÀjºÁgÀzÀ ªÉÆ§®UÀÄ D 1[¹«¯ï £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±ÀgÀÄ
(QjAiÀÄ ªÀUÀð)]1 ¤zsÀðj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀzÁÝVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ, PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉAiÀÄ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è, ªÁºÀ£À CxÀªÁ £ËPÉAiÀÄÄ PÀAvÀÄ RjÃ¢
M¥ÀàAzÀzÀ PÁgÀt¢AzÁV D ªÁºÀ£À CxÀªÁ £ËPÉAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹zÀ ªÀåQÛAiÀÄ ¸Áé¢üÃ£ÀzÀ°è
EzÁÝUÀ, MlÄÖ EvÀgÀ £ÀµÀÖ¥ÀjºÁgÀªÉAzÀÄ F G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¤zsÀðj¸À¯ÁzÀ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß D
ªÀåQÛ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ°ÃPÀ£À £ÀqÀÄªÉ, CªÀgÀÄ M¥Àà§ºÀÄzÁzÀAxÀ jÃwAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ D M¥ÀàAzÀªÀÅ DUÀ¢zÀÝgÉ, F
§UÉÎ PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁrzÀ ªÀÄzsÀå¸ÀÜUÁgÀ£ÀÄ wÃªÀiÁð¤¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
jÃwAiÀÄ°è ºÀAZÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
273. ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ C¢üPÁgÀ.Š PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ, 271£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ
CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß, PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ CxÀªÁ 272£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ £ÀµÀÖ¥ÀjºÁgÀªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀ zÀø¶Ö¬ÄAzÀ, DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ, D DzÉÃ±ÀzÀ°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¥Áæ¢üPÁjUÉ, ºÁUÉ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÀéwÛUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAxÀ,
CªÀ£À°ègÀÄªÀAxÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ.
274. DªÀgÀt EvÁå¢UÀ½UÉ ¥ÀæªÉÃ²¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀ.Š (1)

PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ F §UÉÎ C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, 273£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è, CAxÀ DªÀgÀt, ªÁºÀ£À, £ËPÉ CxÀªÁ ¥ÁætÂUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀgÉ AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ°è ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀ
GzÉÝÃ±ÀPÁÌV CxÀªÁ D ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±ÀzÀ ¥Á®£ÉAiÀÄ£ÀÄß
¸ÀÄ¤²ÑvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ zÀø¶Ö¬ÄAzÀ D AiÀiÁªÀÅzÉÃ DªÀgÀtzÉÆ¼ÀPÉÌ ¥ÀæªÉÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ DªÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ
CzÀgÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁºÀ£À, £ËPÉ CxÀªÁ ¥ÁætÂAiÀÄ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ``DªÀgÀt'' ªÀÄvÀÄÛ ``ªÁºÀ£À'' JA§ ¥ÀzÀUÀ¼ÀÄ 271£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è CªÀÅ
ºÉÆA¢gÀÄªÀAxÀzÉÃ CxÀðªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ.
275. PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀ¯ÁzÀ DªÀgÀtUÀ½AzÀ ºÉÆgÀ ºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) 271£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß G®èAX¹, PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃjzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DªÀgÀtzÀ ¸Áé¢üÃ£ÀªÀ£ÀÄß
G½¹lÄÖPÉÆArgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß, F §UÉÎ PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ C¢üPÁgÀ
¤ÃrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁjAiÀÄÄ D DªÀgÀt¢AzÀ Që¥ÀæªÁV ºÉÆgÀºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) ºÁUÉ C¢üPÁgÀ ¥ÀqÉ¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁjAiÀÄÄ, ¸ÁªÀðd¤PÀªÁV PÁtÂ¹PÉÆ¼ÀîzÀ AiÀiÁgÉÃ
ªÀÄ»¼ÉUÉ ºÉÆgÀlÄ ºÉÆÃUÀ®Ä ¸ÀÆPÀÛ JZÀÑjPÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸Ë®¨sÀåªÀ£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÀlÖqÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ©ÃUÀ CxÀªÁ a®PÀªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ vÉgÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨ÁV®£ÀÄß MqÉAiÀÄ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ºÁUÉ ºÉÆgÀºÁPÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ CªÀ±ÀåªÁzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
276. PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉ¬ÄAzÀ DªÀgÀtUÀ¼À ©qÀÄUÀqÉ.Š (1) 271£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è PÀqÁØAiÀÄªÁV
PÉÆÃgÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DªÀgÀtªÀ£ÀÄß, PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉ¬ÄAzÀ ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÁUÀ, CzÀgÀ
¸Áé¢üÃ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß, DªÀgÀtªÀ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃjzÀ PÁ®zÀ°è AiÀiÁgÀ ¸Áé¢üÃ£À¢AzÀ CzÀ£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀÄ¯Á¬ÄvÉÆÃ D ªÀåQÛUÉ CxÀªÁ CAxÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ E®è¢zÀÝgÉ CAxÀ DªÀgÀtzÀ
ªÀiÁ°ÃPÀ£ÉAzÀÄ PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ ¨sÁ«¹zÀ ªÀåQÛUÉ ªÁ¥À¸ÀÄì ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ
¸Áé¢üÃ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ªÁ¥À¸ÀÄì ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÀÄ CzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ J®è
ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÇtðªÁV «ªÉÆÃZÀ£É ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. DzÀgÉ D DªÀgÀtzÀ ¸Áé¢üÃ£ÀªÀ£ÀÄß ºÁUÉ
AiÀiÁjUÉ ªÁ¥À¸ÀÄì ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÉÆÃ D ªÀåQÛAiÀÄ «gÀÄzÀÞ, DªÀgÀtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄß
AiÀiÁªÀ£ÉÃ EvÀgÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, PÁ£ÀÆ¤£À AiÀÄÄPÀÛ PÀæªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ eÁjUÉÆ½¸À®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀ§ºÀÄzÉÆÃ D
AiÀiÁªÀÅªÉÃ ºÀPÀÄÌUÀ½UÉ ¨ÁzsÀPÀªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) 271£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DªÀgÀtzÀ ¸Áé¢üÃ£ÀªÀ£ÀÄß (1)£ÉÃ
G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¥ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¹PÀÌ¢gÀÄªÀ°è CxÀªÁ CªÀ£À §UÉÎ RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼Àî®Ä
DUÀ¢gÀÄªÀ°è CxÀªÁ CªÀ£À ¥ÀgÀªÁV ªÁ¥À¸ÀÄì ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¸À®Ä C¢üPÁgÀ ¥ÀqÉ¢gÀÄªÀ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ KeÉAmï CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ EvÀgÀ ªÀåQÛ¬Ä®è¢gÀÄªÀ°è, PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ,
CAxÀ DªÀgÀtªÀ£ÀÄß PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉ¬ÄAzÀ ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ JAzÀÄ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß CAxÀ DªÀgÀtzÀ
JzÀÄÝPÁtÄªÀ ¨sÁUÀzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ vÀºÀ¹Ã¯ÁÝgÀgÀ PÀbÉÃjAiÀÄ ¸ÀÆZÀ£Á¥sÀ®PÀzÀ ªÉÄÃ¯É CAn¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è G¥À§A¢ü¸À¯ÁzÀAvÉ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¸ÀÆZÀ£Á¥sÀ®PÀzÀ ªÉÄÃ¯É
CAn¹zÁUÀ, CAxÀ £ÉÆÃnÃ¹£À°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ DªÀgÀtªÀÅ, D £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ºÁUÉ CAn¹zÀ
¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CA¢¤AzÀ PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉUÉ M¼À¥ÀnÖgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ ºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ
¸Áé¢üÃ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆAzÀ®Ä ºÀPÀÄÌ¼Àî ªÀåQÛUÉ CzÀ£ÀÄß ªÁ¥À¸ÀÄì ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj
¢£ÁAPÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CªÀ¢üUÁV CAxÀ DªÀgÀtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
£ÀµÀÖ¥ÀjºÁgÀPÁÌV CxÀªÁ EvÀgÀ PÉèÃ«ÄUÁV PÀqÁØAiÀÄªÁV PÉÆÃgÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁj CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÄÀ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ºÉÆuÉAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
277. PÀqÁØAiÀÄ PÉÆÃjPÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±ÀzÀ G®èAWÀ£ÉUÉ zÀAqÀ£É.Š AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄÄ, 271£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀt CxÀªÁ 273£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀÝ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß
G®èAX¹zÀgÉ, CªÀ£ÀÄ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É, MAzÀÄ ªÀµÀðPÉÌ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ

PÁgÀªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ CxÀªÁ CªÉgÀqÀjAzÀ®Æ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
278. C£ÀºÀðUÉÆArzÁÝUÀ ¸ÀzÀ¸Àå, CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV zÀAqÀ£É.Š
(1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ gÀavÀªÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV PÁAiÀÄð ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ
AiÀiÁgÉÃ DUÀ°, CªÀ£ÀÄ ºÁUÉ ¥ÀzÀzsÁgÀt ªÀiÁqÀ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁV®èªÉAzÀÄ CxÀªÁ ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ
¤AvÀÄºÉÆÃVgÀÄªÀÅzÉAzÀÄ w½¢zÀÆÝ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV ºÁUÉ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¹zÀgÉ C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É,
CªÀ£ÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV G¥À¹ÜvÀ¤gÀÄªÀ CxÀªÁ ªÀÄvÀ PÉÆqÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¢£ÀPÉÌ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀ AiÀiÁgÉÃ DUÀ° F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ
gÀa¸À¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è CªÀ£ÀÄ ºÁUÉ ¥ÀzÀzsÁgÀt ªÀiÁqÀ®Ä CxÀªÁ CAxÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸À®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁV®èªÉAzÀÄ CxÀªÁ ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ ºÉÆÃVgÀÄªÀÅzÉAzÀÄ w½¢zÀÄÝ
C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É, ºÁUÉ CªÀ£ÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄªÀ CxÀªÁ ¥ÀæPÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀAxÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¢£ÀPÉÌ JgÀqÀÄ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ
G¥ÁzsÀåPÀë£ÁVzÀÄÝ, AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ CªÀ£À ¸Áé¢üÃ£À CxÀªÁ ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ CxÀªÁ ¸Áé¢üÃ£ÀPÉÌ
§A¢gÀÄªÀAxÀ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¤»vÀªÁzÀ CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¸ÉÃjzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ºÀt CxÀªÁ EvÀgÉ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄzÉÝAiÀÄ°è£À CªÀ£À GvÀÛgÁ¢üPÁjUÉ CxÀªÁ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ EvÀgÉ
¥Áæ¢üPÁjUÉ M¦à¸À®Ä vÀ¦àzÀgÉ,Š
(J) CAxÀ CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁV, CªÀ£À ¥ÀzÁªÀ¢ü ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ PÀÆqÀ¯ÉÃ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è; ªÀÄvÀÄÛ
(©) ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, CzsÀåPÀë£À PÉÆÃjPÉAiÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ G¥ÁzsÀåPÀë£ÁVzÀÝ ªÀåQÛAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è,
ŠC¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ ¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ
279. »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, ªÀÄvÀZÀ¯Á¬Ä¹zÀÝPÁÌV zÀAqÀ£É.Š 53£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (4)£ÉÃ
G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CxÀªÁ 141£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ (f) RAqÀzÀ CxÀªÁ 18A£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ
(2)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ (f) RAqÀzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¹, UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw, CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV ªÀÄvÀ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀ AiÀiÁgÉÃ DUÀ°, C¥ÀgÁzsÀ
¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É GzÀÄ£ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ
280. PÀgÁj£À°è£À »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£ÀÄ Dfð¹gÀÄªÀÅzÀPÁÌV zÀAqÀ£É.Š UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, C¢üPÁjAiÀÄÄ
CxÀªÁ £ËPÀgÀ£ÀÄ, ¥ÀævÀåPÀëªÁV CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV, vÁ£ÁVAiÉÄÃ CxÀªÁ ¥Á®ÄzÁgÀ, ¤AiÉÆÃdPÀ CxÀªÁ
£ËPÀgÀ£À ªÀÄÆ®PÀ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÆA¢UÉ CxÀªÁ
CzÀjAzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀgÁgÀÄ CxÀªÁ ¤AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Á®Ä CxÀªÁ
»vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß w½zÀÆ Dfð¹zÀgÉ, CªÀ£ÀÄ C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É LzÀÄ£ÀÆgÀÄ
gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀA¥À¤AiÀÄ°è µÉÃgÀÄzÁgÀ£ÁVgÀÄªÀ CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀ
PÁgÀt ªÀiÁvÀæ¢AzÀ¯ÉÃ CªÀ£ÀÄ CAxÀ PÀA¥À¤AiÀÄ ¤zÉðÃ±ÀPÀ£ÁVzÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, CAxÀ PÀA¥À¤ ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ £ÀqÀÄªÉ ªÀiÁrPÉÆAqÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÀgÁj£À°è CªÀ£ÀÄ »vÁÛ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀÅzÁV UÀæ»¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ, F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°ègÀÄªÀÅzÁªÀÅzÀÆ, PÀ«ÄµÀ£Àgï£À ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆA¢UÉ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄw,

vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÆA¢UÉ PÀgÁgÀ£ÀÄß ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ
C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
281. PÉ®ªÀÅ C¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß CPÀæªÀÄªÁV CrØ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj,
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj CxÀªÁ PÁAiÀÄðzÀ²ð CxÀªÁ CAxÀ C¢PÁjAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼À, PÀlÖqÀ
CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß ¥ÀæªÉÃ²¸À®Ä CªÀ£À C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÞªÁV
¥ÀævÁåAiÉÆÃf¸À¯ÁVgÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß, CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ CzÀgÉÆ¼ÀUÉ ¥ÀæªÉÃ²¸ÀÄªÀ CªÀ£À
PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÞ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ
ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ wAUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ CªÀ¢üAiÀÄ ¸ÁzÁ PÁgÁªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ LzÀÄ £ÀÆgÀÄ
gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ CxÀªÁ CªÉgÀqÀjAzÀ®Æ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
282. CzsÀåPÀë CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀ£ÀÄß CrØ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀgÀ «gÀÄzÀÞ ¤µÉÃzsÀ.Š UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë, G¥ÁzsÀåPÀë, PÁAiÀÄðzÀ²ð CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
CzsÀåPÀë, G¥ÁzsÀåPÀë, PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë,
G¥ÁzsÀåPÀë, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj CxÀªÁ ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤AiÉÆÃf¹zÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV PÀgÁgÀ£ÀÄß
AiÀiÁgÉÆA¢UÉ ªÀiÁrPÉÆ¼Àî¯ÁVzÉAiÉÆÃ D AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ
CrAiÀÄ°è gÀa¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü, «¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ PÁgÀt¢AzÀ CxÀªÁ
¥ÀjuÁªÀÄ¢AzÁV ªÀiÁqÀ®Ä CªÀ¤UÉ C¢üPÁgÀ ¤ÃrgÀÄªÀAxÀ CxÀªÁ CUÀvÀå¥Àr¹zÀAxÀ CªÀ£À PÀvÀðªÀå
CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ°è CrØ¥Àr¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ
ªÉÄÃ¯É LzÀÄ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
283. £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ C½¹ ºÁPÀÄªÀÅzÀgÀ «gÀÄzÀÞ ¤µÉÃzsÀ.Š AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ
D §UÉÎ C¢üPÁgÀ«®èzÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
CzÀgÀ PÁAiÀÄðPÁj ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¥ÀæzÀ²ð¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
£ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß CxÀªÁ ¤«Äð¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ a£Éí CxÀªÁ UÀÄgÀÄvÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁQzÀgÉ, £Á±À¥Àr¹zÀgÉ,
«gÀÆ¥ÀUÉÆ½¹zÀgÉ CxÀªÁ C£ÀåxÁ C½¹ ºÁQzÀgÉ, C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ £ÀÆgÀÄ
gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
284. ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀzÉ EgÀÄªÀÅzÀPÉÌ CxÀªÁ ¸ÀÄ¼ÀÄî ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀÄªÀÅzÀPÁÌV zÀAqÀ£É.Š F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è ºÉÆgÀr¹zÀ EvÀgÀ
ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä CUÀvÀå¥Àr¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ, CAxÀ
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä vÀ¦àzÀgÉ CxÀªÁ GzÉÝÃ±À¥ÀÇªÀðPÀªÁV ¸ÀÄ¼ÀÄî ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¹zÀgÉ, CªÀ£ÀÄ
C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ
285. ¸ÀªÁ®Ä PÀÆUÀÄªÀÅzÀgÀ ¤µÉÃzsÀ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀ£ÉÃ £ËPÀgÀ£ÀÄ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ZÀgÀ
CxÀªÁ ¹ÜgÀ ¸ÀéwÛ£À ªÀiÁgÁlPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀvÀðªÀåªÀ£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À¨ÉÃPÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
C¢üPÁjAiÀÄÄ ¥ÀævÀåPÀëªÁV CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV CAxÀ ªÀiÁgÁlzÀ°è ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄªÀ ¸ÀéwÛUÁV ¸ÀªÁ®Ä
PÀÆUÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ CzÀgÀ°è »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß Dfð¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ C¥ÀgÁzsÀ
¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É LzÀÄ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁj
CxÀªÁ £ËPÀgÀ£ÁVzÀÝgÉ CªÀ£ÀÄ ¸ÉÃªÉ¬ÄAzÀ ªÀeÁ DUÀ®Ä ¸ÀºÀ UÀÄjAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
286. ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀjUÉ ``¯ÉÆÃPÀ £ËPÀgÀ'' JA§
¥ÀzÀzÀ C£ÀéAiÀÄ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆ§â
¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üÃ£ÀzÀ°è
¤AiÉÆÃfvÀ£ÁzÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â C¢üPÁj ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀ£À£ÀÄß, vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¨sÁgÀvÀ zÀAqÀ
¸ÀA»vÉAiÀÄ 21£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀæµÁÖZÁgÀ ¤ªÁgÀuÁ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1988gÀ (PÉÃAzÀæ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 1988gÀ
49) CxÀð ªÁå¦ÛAiÀÄ°è ¯ÉÆÃPÀ £ËPÀgÀ£ÉA§ÄzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
287. dÄ¯Áä£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üUÉ dªÉÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ
CrAiÀÄ°è gÀa¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ G¥À«¢üAiÀÄ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ
C¥ÀgÁzsÀPÁÌV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ CzÀgÀ
¥ÀgÀªÁV ºÀÆrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Áæ¹PÀÆåµÀ¤ß£À°è, ªÀiÁåf¸ÉÖçÃlgÀÄ «¢ü¹zÀ J®è dÄ¯Áä£ÉUÀ¼À£ÀÄß, CzÀgÀ ¤¢üUÉ
dªÉÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
288. ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀéwÛUÉ GAmÁzÀ ºÁ¤ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß vÀÄA© PÉÆqÀÄªÀ §UÉ.Š AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄð¤®ðPÀëvÉ CxÀªÁ PÀvÀðªÀå¯ÉÆÃ¥ÀzÀ PÁgÀt¢AzÁV F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ
CxÀªÁ CzÀgÀrAiÀÄ°è «¢ü¹zÀ zÀAqÀ£ÉUÉ UÀÄjAiÀiÁVzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀéwÛUÉ ºÁ¤ GAlÄ ªÀiÁrzÀÝgÉ CªÀ£ÀÄ
CAxÀ ºÁ¤AiÀÄ£ÀÄß vÀÄA©PÉÆqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ zÀAqÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä ºÉÆuÉUÁgÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ºÁ¤AiÀÄ ªÀiË®åªÀ£ÀÄß «ªÁzÀzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ªÀiÁåf¸ÉÖçÃlgÀÄ ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CAxÀ
zÀAqÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄ¨sÀ«¹zÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ C¥ÀgÁzsÀ ¤tÂðÃvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÀUÁzÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CAxÀ
ªÀiË®åªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¢zÁÝUÀ CzÀ£ÀÄß d¦üÛAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀAUÀæ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁåf¸ÉÖÃlgÀÄ
vÀzÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÁgÀAl£ÀÄß ºÉÆgÀr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
289. ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À «gÀÄzÀÞ zÁªÉUÀ¼À£ÀÄß ºÀÆqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ ¤§ðAzsÀUÀ¼ÀÄ.Š (1) F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü, «¤AiÀÄªÀÄ
CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ CxÀªÁ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ JAzÀÄ vÁvÀàAiÀÄðªÁUÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðzÀ
§UÉÎ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ
AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁjAiÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ ¤zÉðÃ±À£ÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ
«gÀÄzÀÞ ºÁ¤¥ÀjºÁgÀ CxÀªÁ £ÀµÀÖ¥ÀjºÁgÀPÁÌV AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÁªÉAiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀZÉÃjAiÀÄ°è CxÀªÁ CAxÀ C¢üPÁj CxÀªÁ ªÀåQÛAiÀÄ ªÁ¸À
¸ÀÜ¼ÀzÀ°è §gÀºÀzÀ°è£À £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ JgÀqÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ
ºÀÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è, CAxÀ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ ªÁådåPÁgÀt, PÉèÃªÀÄÄ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ £ÀµÀÖ ¥ÀjºÁgÀzÀ ªÉÆ§®UÀÄ,
AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ EzÀÝgÉ CzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ GzÉÝÃ²vÀ ªÁ¢AiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¸À ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß ¤gÀÆ¦¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆqÀ¯ÁVgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ,
zÁªÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀÆqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ ªÁ¢UÉ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀgÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¢AiÀÄÄ ºÁUÉ ¤ÃrzÀ
ªÉÆ§®VVAvÀ ºÉaÑ£ÀzÀ£ÀÄß CAxÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ PÀæªÀÄzÀ°è ¥ÀqÉAiÀÄ¢zÀÝgÉ, CªÀ£ÀÄ ºÁUÉ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¤ÃrzÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ, ªÀ»¹zÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæwªÁ¢AiÀÄÄ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß
¤ÃrzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ RZÀÄðUÀ½UÉ ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÁªÉAiÀÄ°è ¥ÀæwªÁ¢AiÀÄÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå, C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£ÁVzÀÝgÉ CxÀªÁ CzÀgÀ ¤zÉðÃ±À£ÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀiÁVzÀÝgÉ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, PÁAiÀÄðzÀ²ð, PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁj CxÀªÁ ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥ÀæwgÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî¨ÉÃPÉÃ JA§ÄzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ¤¢ü¬ÄAzÀ ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÉÝÃ JA§ÄzÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°ègÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÆ, ¤¢ðµÀÖ ¥ÀjºÁgÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1963gÀ (PÉÃAzÀæ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ

1963gÀ 47) 38£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ºÀÆqÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÁªÉUÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÉAzÀÄ
290. ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¯ÉÊ¸É£ÀÄìUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄªÀÄwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ¨ÉÃPÁV®è.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CxÀªÁ
CzÀgÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü CxÀªÁ «¤AiÀÄªÀÄzÀ°ègÀÄªÀÅzÁªÀÅzÀÆ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ ¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü CxÀªÁ «¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è, PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀ
CxÀªÁ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ ¸Áé¢üÃ£Á£ÀÄ¨sÀªÀzÀ CxÀªÁ ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
CxÀªÁ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀzÀ CxÀªÁ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀéwÛ£À §UÉÎ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¯ÉÊ¸É£Àì£ÀÄß
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÉAzÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÉAzÀÄ CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀÅzÉAzÀÄ
CxÉÊð¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
291. ZÀÄ£ÁªÀuÁ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À°è ¤§ðAzsÀPÁeÉÕUÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.Š vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄªÀÅ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ CxÀªÁ
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁVgÀÄªÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀåªÀºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæw§A¢ü¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ SÁAiÀÄA CxÀªÁ
vÁvÁÌ°PÀ ¤§ðAzsÀPÁeÉÕAiÀÄ£ÀÄß PÉÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀÄzsÀåPÁ°Ã£À DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
292. EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è zÀAqÀ¤ÃAiÀÄªÁV®èzÀ DzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄUÀ¼À
G®èAWÀ£ÉUÁV zÀAqÀ.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ¥ÀæzÁ£À ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¢üPÁgÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ,
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ ¥ÀgÀªÁV
°TvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ªÀÄÆ®PÀ ºÉÆgÀr¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÞ ¤zÉÃð±À£ÀªÀ£ÀÄß G®èAX¸ÀÄªÀ CxÀªÁ
¥Á°¸À®Ä vÀ¥ÀÅàªÀ CxÀªÁ ºÁUÉ ¥ÀæzÁ£À ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¢üPÁgÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ AiÀiÁªÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß CªÀ¤UÉ PÉÆnÖgÀÄªÀÅzÉÆÃ D µÀgÀvÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸À®Ä vÀ¥ÀÅàªÀ AiÀiÁgÉÃ DUÀ°, C¥ÀgÁzsÀ
¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É, AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ D G®èAWÀ£É CxÀªÁ D vÀ¥ÀÅà«PÉAiÀÄÄ
zÀAqÀ¤ÃAiÀÄªÁzÀ C¥ÀgÁzsÀªÁVgÀ¢zÀÝgÉ MAzÀÄ £ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆzÀ® ¸À® C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ¢£ÁAPÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, ¸ÀzÀj G®èAWÀ£É
CxÀªÁ vÀ¥ÀÅà«PÉAiÀÄÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄwÛgÀÄªÀAxÀ PÁ®zÀ°è ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¢ªÀ¸ÀPÉÌ LzÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ
«¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ E£ÀÆß ºÉaÑ£À dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, D £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, ¤¢ðµÀÖ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß MAzÀÄ PÁ®zÉÆ¼ÀUÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ
¤UÀ¢¥Àr¹gÀÄªÁUÀ ªÀÄvÀÄÛ D C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®ªÀ£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹®è¢gÀÄªÁUÀ ºÁUÉ
¤UÀ¢¥Àr¹zÀ PÁ®ªÀÅ AiÀÄÄPÀÛªÁV¢ÝvÉÃ ºÉÃUÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß ªÀiÁåf¸ÉÖçÃlgÀÄ ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
293. ªÀiÁ°ÃPÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ vÀ¦àzÀ°è ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À§ºÀÄzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀÆ°ÃPÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ
¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ CUÀvÀå¥Àr¹zÁUÀ¯É¯Áè ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä vÀ¦àzÁUÀ¯É¯Áè ºÁUÉ
vÀ¦àzÀÝPÁÌV AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÀAqÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß G¥À§A¢ü¹gÀ° CxÀªÁ E®è¢gÀ°, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CAxÀ PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀjAzÁV ªÀ»¸À¯ÁzÀ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ ¸ÀàµÀÖªÁV G¥À§A¢ü¹zÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ CAxÀ
PÁªÀÄUÁjAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁVzÀÝAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ CzÀPÉÌ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ XIII£ÉÃ
CzsÁåAiÀÄzÀ CrAiÀÄ°è, ªÀ¸ÀÆ®ÄªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉAiÀÄ §UÉÎ PÉèÃªÀÄÄ ªÀiÁrzÀ ªÉÆ§®V£ÀAvÉ,
CzÉÃ jÃwAiÀÄ°è, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸ÀÆPÀÛªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ MAzÉÃ ªÉÆvÀÛzÀ°è
CxÀªÁ PÀAvÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÀÄ, D PÀlÖqÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ ªÀiÁ°ÃPÀ£ÁVzÀÝgÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, CAxÀ
ªÀiÁ°ÃPÀ£À «gÀÄzÀÞ zÁªÉ CxÀªÁ ªÀåªÀºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀÆr¢ÝgÀ° CxÀªÁ E®è¢gÀ°, ºÉaÑ£À
¥ÀjºÁgÉÆÃ¥ÁAiÀÄzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è, (3)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, vÀvÁÌ®zÀ°è ªÀiÁ°ÃPÀ£ÀÄ

¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ J®è ªÉZÀÑªÀ£ÀÄß CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CAxÀ ªÀiÁ°ÃPÀ£À
C¢üÃ£ÀzÀ°è D PÀlÖqÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß DUÀ CxÀªÁ D vÀgÀÄªÁAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è C£ÀÄ¨sÀªÀPÉÌ
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀUÁzÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CAxÀ
C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ CzÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä vÀ¦àzÀ°è, CzÀ£ÀÄß CAxÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤AzÀ ¸ÀAUÀæ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ ¸ÀAUÀæ»¸À§ºÀÄzÁzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÉÆ§®UÀÄ XIII£ÉÃ CzsÁåAiÀÄzÀ ªÉÄÃgÉUÉ
ªÀ¸ÀÆ°AiÀiÁUÀ§ºÀÄzÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉAiÀÄ §UÉÎ PÉèÃªÀÄÄ ªÀiÁrzÀ ªÉÆ§®V£ÀAvÉ CzÉÃ jÃwAiÀÄ°è
ªÀ¸ÀÆ®ÄªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¥ÀæwAiÉÆ§â CAxÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ, CªÀ£À ¨sÀÆ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ CªÀ£ÀÄ ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¨ÁrUÉ¬ÄAzÀ CAxÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ªÉZÀÑUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ CAxÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ ºÁUÉ
¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁrzÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ¤AzÀ ªÀ¸ÀÆ¯ÁärgÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ, PÀ¼ÉzÀÄPÉÆ¼Àî®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀzÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ CzÀgÀ §UÉÎ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ
«¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ªÉZÀÑUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ, CªÀ¤UÉ vÀUÁzÉ ªÀiÁrzÀ PÁ®zÀ°è ¸ÀAzÁAiÀÄªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ
CxÀªÁ CªÀ£À ¨sÀÆ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ CzÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¢gÀ®Ä CAxÀ vÀUÁzÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁrzÀ ªÀÄvÀÄÛ
£ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆlÖ vÀgÀÄªÁAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®zÀ°è MzÀV§A¢gÀÄªÀAxÀ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ
¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀAxÀ ªÉZÀÑUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ AiÀiÁªÀ PÀlÖqÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉAiÉÆÃ D PÀlÖqÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄUÁV CAxÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤AzÀ
¨ÁQAiÀiÁVgÀÄªÀAxÀ ¨ÁrUÉAiÀÄ ªÉÆ§®VVAvÀ ºÉaÑ£À ºÀtªÀ£ÀÄß, D GzÉÝÃ±ÀPÁÌV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, CªÀ¤UÉ ªÀiÁrPÉÆAqÀ CfðAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CªÀ£À
¨ÁrUÉAiÀÄ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀ ªÀåQÛUÉ ¨ÁrUÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVzÉAiÉÆÃ D ªÀåQÛAiÀÄ
ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¼Á¸ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀvÀåªÁV §»gÀAUÀ¥Àr¸À®Ä CªÀ£ÀÄ ¤®ðQë¹zÀ, CxÀªÁ ¤gÁPÀj¹zÀ ºÉÆgÀvÀÄ
¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä ºÉÆuÉUÁgÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤AzÀ vÀUÁzÉ ªÀiÁrzÀ ªÉÆvÀÛªÀÅ
CAxÀ vÀUÁzÉAiÀÄ PÁ®zÀ°è CªÀ¤AzÀ ¨ÁQAiÀiÁVzÀÝAxÀ ¨ÁrUÉ CxÀªÁ vÀgÀÄªÁAiÀÄ MzÀV
§A¢gÀÄªÀÅzÀQÌAvÀ ºÉZÁÑVzÉAiÉÄAzÀÄ gÀÄdÄªÁvÀÄ¥Àr¸ÀÄªÀ ¨sÁgÀªÀÅ CAxÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£À ªÉÄÃ¯É EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ, EzÀgÀ°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀÅzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÀÆ »AzÉ ºÉÃ½zÀAvÉ AiÀiÁªÀÅªÉÃ CAxÀ PÁªÀÄUÁjUÀ¼À
ªÉZÀÑUÀ¼À ¸ÀAzÁAiÀÄzÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è AiÀiÁªÀ£ÉÃ CAxÀ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ°ÃPÀ£À £ÀqÀÄªÉ
ªÀiÁrPÉÆ¼Àî¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «±ÉÃµÀ PÀgÁjUÉ ¨sÁzÀPÀªÀ£ÀÄßAlÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
294. RZÀÄð CxÀªÁ ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀÄªÀ §UÉ.Š F CzsÁåAiÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ
¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸À¯ÁzÀAxÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ªÉZÀÑUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ RZÀÄðUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
«ªÁzÀªÀÅ GzÀã«¹zÀgÉ, D ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ CªÀ±Àå«zÀÝgÉ CzÀgÀ ºÀAZÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è
C£ÀåxÁ ¸ÀàµÀÖªÁV G¥À§A¢ü¹gÀÄªÀ ºÉÆgÀvÀÄ, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ XIII£ÉÃ
CzÁåAiÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉ §UÉÎ PÉèÃªÀÄÄ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ªÉÆ§®V£ÀAvÉ
CzÉÃ jÃwAiÀÄ°è ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
295. zÁªÉUÀ¼À ¥ÀæwµÉÃzsÀ EvÁå¢.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ CxÀªÁ «¢ü¹zÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤zsÀðgÀuÉ, vÀUÁzÉ CxÀªÁ IÄt¨sÁgÀPÉÌ DPÉëÃ¦¸ÀÄªÀ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ C¢üPÁgÀzÀ
ªÉÄÃgÉUÉ ¸ÀAUÀæ»¹zÀ ºÀtzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆvÀÛzÀ ªÀ¸ÀÆ°UÁV CxÀªÁ ¸ÀzÀj C¢üPÁgÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ, ºÀtzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤zsÀðgÀuÉ CxÀªÁ ¸ÀAUÀæºÀuÉAiÀÄ §UÉÎ ºÁ¤¥ÀjºÁgÀzÀ zÁªÉAiÀÄ£ÀÄß, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀ¸ÀÄÛ±ÀB ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðvÀB ¥Á°¸À¯ÁVzÀÝgÉ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¹«¯ï £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄªÀÅ
¥ÀÅgÀ¸ÀÌj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ gÀa¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ,
G¥À«¢ü CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ CrAiÀÄ°è PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÞªÁV CxÀªÁ ¸ÀzÁãªÀ£É¬ÄAzÀ ªÀiÁrzÀ CxÀªÁ
ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ vÁvÀàAiÀÄðªÁUÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ C¢üPÁjAiÀÄ ¥ÀÇªÀð ªÀÄAdÆgÁwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉzÀ

ºÉÆgÀvÀÄ, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj CxÀªÁ PÁAiÀÄðzÀ²ð
CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀzÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁjAiÀÄ CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ CAxÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤zÉðÃ±À£ÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ AiÀiÁgÉÃ ¸ÀzÀ¸Àå, C¢üPÁj,
£ËPÀgÀ CxÀªÁ KdAl£À «gÀÄzÀÞ AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÁªÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ EvÀgÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÀÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(3) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ gÀa¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ
CxÀªÁ G¥À«¢üAiÀÄ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ, ¸ÀPÁðgÀzÀ «gÀÄzÀÞ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÁªÉ CxÀªÁ EvÀgÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀÆqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
296. ªÀiÁåf¸ÉÖçÃlgÀ C¢üPÁgÀ ªÁå¦Û.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ gÀa¹zÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ G¥À«¢üAiÀÄ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Áæ¹PÀÆåµÀ£À£ÀÄß, CzÀgÀ°è
C£ÀåxÁ G¥À§A¢ü¹zÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ, AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀiÁåf¸ÉÖÃlgÀ ªÀÄÄAzÉ ºÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄ
CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ G¥À «¢üAiÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ CxÀªÁ
CªÀÅUÀ½AzÁV «¢ü¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ dÄ¯Áä£É CxÀªÁ zÀAqÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÀgÀ ªÀ¸ÀÆ°UÁV F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ «±ÉÃµÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁr®èªÉÇÃ D £ÀµÀÖ ¥ÀjºÁgÀ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÉZÀÑUÀ¼À J¯Áè
PÉèÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÆß ¸ÀºÀ, CAxÀ ªÀiÁåf¸ÉÖçÃljUÉ, CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸À°è¹zÀ ªÉÄÃ¯É, AiÀiÁjAzÀ ºÀtªÀ£ÀÄß PÉèÃªÀÄÄ
ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÆÃ D ªÀåQÛUÉ ¸ÉÃjzÀ, vÀ£Àß C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ ¥Àj«ÄwAiÉÆ¼ÀV£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀgÀ ¸ÀéwÛ£À d¦üÛ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁlzÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
1 2
[ [296J. PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀ.- (1) gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, gÁdå ¥ÀvÀæzÀ°è C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ
ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯ÉèAiÀÄ°è, ¤ªÀÈvÀÛ f¯Áè £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±À CxÀªÁ «±ÉÃµÀ qÉ¥ÀÆån PÀ«ÄÃµÀ£Àgï zÀeÉðUÉ
PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀ zÀeÉðAiÀÄ C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ£ÁßV
£ÉÃ«Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ PÀÄAzÀÄPÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁjUÉ CªÀ±ÀåPÀ ¹§âA¢AiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ PÀbÉÃjAiÀÄÄ ªÁgÀzÀ J¯Áè PÉ®¸ÀzÀ ¢£ÀUÀ¼ÀAzÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ªÀåªÀºÁgÀ ªÉÃ¼ÉUÀ¼À°è vÉgÉ¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¸ÀA§¼À ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¨sÀvÉåUÀ¼ÀÄ, DvÀ£À ¤ªÀÈwÛ ªÀÄÄAZÉ
CvÀ£ÀÄ CºÀð£ÁzÀÄzÀPÉÌ ¤ªÀÈwÛ ªÉÃvÀ£ÀªÀ£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄ, DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ, ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ ¨Á¢üvÀ
£ÁUÀjPÀjUÉ PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¤zsÁðgÀªÀ£ÀÄß w½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ, f¯Áè PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ
¤zsÁðgÀªÀ£ÀÄß w½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ¤AiÀÄ«Ä¸À¯ÁzÀ CªÀ¢üAiÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ vÀPÀëtªÉÃ,
zÀÆgÀÄzÁgÀgÀ «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ zÀÆj£À ¸ÀégÀÆ¥À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjºÁgÀ ¤ÃqÀ¢gÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¥ÀjºÁgÀ
¤ÃqÀzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ zÀÆgÀ£ÀÄß,-
(i) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ
¸ÀAzÀ¨Àð
s zÀ°è, f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ªÀÄÄRå
PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjUÉ; ªÀÄvÀÄÛ
(ii) f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀæzsÁ£À
PÁAiÀÄðzÀ²ð, UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Ý ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï
E¯ÁSÉ,
- EªÀjUÉ CªÀ±ÀåPÀ PÀæªÀÄPÁÌV ªÀgÀ¢ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÀÆgÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è

¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ C¢üPÁj CxÀªÁ C¢üPÁjUÀ¼À CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ AiÀÄÄPÀÛ
PÁgÀt«®èzÉ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è DvÀ£ÀÄ ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁzÀ DvÀ£À PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¨ÉÃPÁVAiÉÄÃ
PÀqÉUÀtÂ¹gÀÄªÀ£ÀÄ CxÀªÁ ¤gÁPÀj¹gÀÄªÀ£ÉAzÀÄ CxÀªÁ «¥sÀ®£ÁVgÀÄªÀ£ÀÄ CxÀªÁ ¤UÀ¢vÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÉÆ¼ÀUÉ
¤ÃqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß «¸ÀÛj¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ zÀÄ¨sÁðªÀ£É¬ÄAzÀ C®èUÀ¼É¢zÁÝ£ÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖ°è, CAxÀ
C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¥ÀjºÁgÀªÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ ¥Àæw ¢£ÀPÉÌ JgÀqÀÄ £ÀÆgÀ LªÀvÀÄÛ
gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À zÀAqÀPÉÌ M¼À¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. DzÁUÀÆå CAxÀ zÀAqÀzÀ MlÄÖ ªÉÆvÀÛªÀÅ E¥ÀàvÉÛöÊzÀÄ ¸Á«gÀ
gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃgÀvÀPÀÌzÀÝ®è. PÀÄAzÀÄPÉÆgÀvÉ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ zÀAqÀzÀ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ C¢üPÁj
CxÀªÁ ªÀåQÛAiÀÄ «gÀÄzÀÝ ¸ÉÃªÁ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À CxÀªÁ DvÀ¤UÉ C£ÀéAiÀÄªÁUÀÄªÀ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÁ£ÀÆ¤£À
CrAiÀÄ°è ²¹Û£À PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ ²¥sÁgÀ¸ÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ C¢üPÁj CxÀªÁ ªÀåQÛUÉ DvÀ£À ªÉÄÃ¯É AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÀAqÀªÀ£ÀÄß «¢ü¸ÀÄªÀ
¥ÀÆªÀðzÀ°è vÀ£Àß CºÀªÁ®£ÀÄß ºÉÃ½PÉÆ¼Àî®Ä AiÀÄÄPÀÛ CªÀPÁ±ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀAvÀÄ, DvÀ£ÀÄ AiÀÄÄPÀÛªÁV ªÀÄvÀÄÛ ±ÀæzÁÞ¥ÀÆªÀðPÀªÁV (diligently) ºÁUÉÃ
ªÀiÁrzÁÝ£ÉAzÀÄ gÀÄdÄªÁvÀÄ ¥Àr¸ÀÄªÀ ºÉÆuÉAiÀÄÄ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ®Ä ¤gÁPÀgÀuÉ ªÀiÁrgÀÄªÀ
C¢üPÁj CxÀªÁ ªÀåQÛAiÀÄzÁÝVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
«ªÀgÀuÉ: F ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV:-
(J) “¨Á¢üvÀ ªÀåQÛ” JAzÀgÉ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è
DvÀ£ÀÄ C£ÀÄ¨sÀ«¸À¨ÉÃPÁzÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw, vÁ®ÆPÀ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè
¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÀ£ÁßzÀgÀÆ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀÝjAzÀ CxÀªÁ ©lÄÖ ©qÀÄªÀÅzÀjAzÀ ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ M§â
£ÁUÀjPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁ¬Äw£À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¹ÌÃ«Ä£À ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀªÀ£ÀÄß
PÉÆÃgÀÄªÀ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ ;
(©) “PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ” JAzÀgÉ :-
(i) ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ;
(ii) DgÉÆÃUÀå ¤ªÀðºÀuÉ ;
(iii) gÀ¸ÉÛ ¤ªÀðºÀuÉ ;
(iv) ©Ã¢ ¢Ã¥ÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ;
(v) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¹ÌÃªÀiï CxÀªÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(vi) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¹ÌÃ«Ä£À CxÀªÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀzÀ ºÀAaPÉ;
(vii) £ÉÊªÀÄð°ÃPÀgÀt ¤ªÀðºÀuÉ ;
(viii) AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¥ÀæªÀiÁt¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ªÀÄAdÆgÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ
ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(ix) ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ «µÀAiÀÄ,-
- EªÀÅUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁ¬Äw
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀjAzÀ CxÀªÁ ©lÄÖ©qÀÄªÀÅzÀgÀ PÀÄjvÀÄ ¨Á¢üvÀ £ÁUÀjPÀ£ÀÄ ¤ÃqÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÀÆgÀ£ÀÄß EzÀÄ M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.]2
2
[296©. PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ¼ÀÄ.- (1) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ
¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ ;-
(J) ¨Á¢üvÀ ªÀåQÛAiÀÄ PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ DvÀ£ÀÄ CªÀ±ÀåªÉAzÀÄ
¨sÁ«¸ÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß PÉÃ¼À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj²Ã°¸À§ºÀÄzÀÄ.
(©) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è

¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼ÁV, F ªÀÄÄA¢£À «µÀAiÀÄUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¹«¯ï
¥ÀæQæAiÀiÁ ¸ÀA»vÉ 1908gÀ, CrAiÀÄ°è ¹«¯ï £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ°è ¤»vÀªÁzÀAxÀzÉÃ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(i) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ ºÁdgÁwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ£ÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
MvÁÛAiÀÄ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¥ÀæªÀiÁtzÀ ªÉÄÃ¯É DvÀ£À£ÀÄß ¥ÀjÃQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(ii) ¸ÁPÀëöåªÁV ¤ÃqÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ¨sËwPÀ ªÀ¸ÀÄÛªÀ£ÀÄß
ºÀÄqÀÄPÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iii) C¦üqÀ«lÄÖUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸ÁPÀëöåªÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(iv) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁªÀðd¤PÀ zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(v) ¸ÁQëUÀ¼À ¥ÀjÃPÉëUÁV PÀ«ÄÃµÀ£ï UÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(vi) vÀ£Àß ¤zsÁðgÀUÀ¼ÀÄ, ¤zÉðÃ±À£ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(vii) ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ EvÀgÀ «µÀAiÀÄ.
(2) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ CgÉ £Áå¬ÄPÀ ¥Áæ¢üPÁgÀªÁVzÀÄÝ vÀ£Àß ªÀÄÄA¢£À
«µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß Që¥ÀæªÁV (summarily) «¯ÉÃ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) MAzÀÄ PÀbÉÃj CxÀªÁ C¢üPÁj CxÀªÁ ¹§âA¢AiÀÄ £ÀÆå£ÀvÉ ¤®ðPÀëöå CxÀªÁ zÀÄµÀÌøvÀåzÀ
¥ÀjuÁªÀÄªÁV DVgÀÄªÀ PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ ¤¢ðµÀÖ DPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀªÀPÉÌ
¥ÀjuÁªÀÄ GAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀ ¨sËwPÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£À CxÀªÁ ¨ÉÃzsÀ-¨sÁªÀªÀ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀ ¤¢üðµÀÖ
¥ÀæPÀgÀtªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ ¨Á¢üvÀ £ÁUÀjPÀ£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÀÆgÀ£ÀÄß PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ
¥ÀÄgÀ¸ÀÌj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(4) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ F ªÀÄÄA¢£ÀzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ
:-
(J) zÀÆgÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ vÉÆA§vÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÀÄ «ÄÃgÀzÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ
ZËPÀnÖ£À°è vÉÆAzÀgÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀjºÀj¸À¯ÁVzÉ ; CxÀªÁ
(©) vÉÆAzÀgÉAiÀÄÄ DVgÀÄªÀ PÁgÀtªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ C¢üPÁj
CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ½UÉ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ (J) RAqÀzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ
CªÀ¢üAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ MAzÀÄ wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ PÀÄAzÀÄPÉÆgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀªÀiÁzsÁ£ÀPÀgÀªÁV
¥ÀjºÀj¸À¯ÁVzÉ ; CxÀªÁ
(¹) C¢üPÁj CxÀªÁ ªÀåQÛAiÀÄ ÇÀªÀÄxÀðvÉ, ¤®ðPÀëöå CxÀªÁ zÀÄµÀÌøvÀåzÀ
¥ÀjuÁªÀÄªÁV vÉÆAzÀgÉAiÀiÁVzÀÝ°è PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß £ÀqÀvÉ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ E¯ÁSÁ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À
C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV £ÀqÉ¸À¯ÁVzÉ ; CxÀªÁ
(r) ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀ®Ä dªÁ¨ÁÝgÀ£ÁzÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¨ÉÃPÁVAiÉÄÃ
¸ÀgÀPÀÄ CxÀªÁ ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸À®Ä ¤®ðQë¹gÀÄªÀ CxÀªÁ ¨sÀæµÁ×ZÁgÀ vÀqÉUÀlÄÖªÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ
1988 gÀ CrAiÀÄ°è ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃ¯ÉÆßÃlzÀ¯ÉèÃ DzsÁgÀUÀ¼ÀÄ EzÁÝUÀ D ªÀÄnÖUÉ «¢ü¸À¨ÉÃPÁzÀ
zÀAqÀzÀ ²¥sÁgÀ¹ì£ÉÆA¢UÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀæzsÁ£À PÁAiÀÄðzÀ²ð CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV
¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðzÀ²ðUÉ DvÀ£ÀÄ CªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(5) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ vÀ£Àß PÀvÀðªÀåUÀ¼À PÀæªÀÄ§zÀÞ ¤ªÀðºÀuÉUÁV
CUÀvÀåªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ C¢üPÁjAiÀÄ £ÉgÀªÀ£ÀÄß PÉÆÃgÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ¨Á¢üvÀ £ÁUÀjPÀÀ£ÀÄ ªÀiÁrzÀ
zÀÆj£À ¥ÀjºÁgÀPÉÌ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ C¢üPÁjUÉ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ.
(6) (5)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è £ÉgÀªÀ£ÀÄß PÉÆÃgÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÉÇ§â C¢üPÁjAiÀÄÄ

PÀÄAzÀÄPÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀPÉÌ J¯Áè £ÉgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]2
2
[296¹. C¦Ã®Ä.- (1) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¤zsÁðgÀ¢AzÀ ¨Á¢üvÀ£ÁzÀ CxÀªÁ
DvÀ£ÀÄ zÁR¯ÁärzÀ zÀÆj£À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀ PÀæªÀÄzÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ AiÀiÁªÉÇ§â
ªÀåQÛAiÀÄÄ, CAxÀ wÃªÀiÁð£ÀzÀ ¹éÃPÀÈwAiÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄ¢AzÀ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼À M¼ÀUÁV UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Ý
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï E¯ÁSÉAiÀÄ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀæzsÁ£À PÁAiÀÄðzÀ²ð CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÀðPÀÌ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV
¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðzÀ²ðUÉ C¦Ã®£ÀÄß ¸À°è¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C¦Ã®Ä ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ wÃªÀiÁð£ÀªÀÅ
CAwªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ :
¥ÀgÀAvÀÄ C¦Ã®Ä ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ, MAzÀÄ ªÉÃ¼É zÀÆgÀÄzÁgÀ£ÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÉÆ¼ÀUÉ C¦Ã®£ÀÄß zÁR®Ä
ªÀiÁqÀzÉÃ EgÀ®Ä ¸ÁPÀµÀÄÖ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ zÀÆgÀÄzÁgÀgÀ£ÀÄß ¤§ðA¢ü¹zÉ JAzÀÄ ªÀÄ£ÀUÀAqÀgÉ, ªÀÄÆªÀvÀÄÛ
¢£ÀUÀ¼À vÀgÀÄªÁAiÀÄªÀÇ C¦Ã®£ÀÄß ¹éÃPÀj¸À§ºÀÄzÀÄ
(2) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ C¦Ã®£ÀÄß CAxÀ C¦Ã®£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ vÉÆA§vÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ «¯É
(3) C¦Ã®Ä ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ, vÁ£ÀÄ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀ wÃªÀiÁð£ÀUÀ¼À ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ºÀ¢£ÉÊzÀÄ PÉ®¸ÀzÀ
¢£ÀUÀ¼À CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀPÀëPÁgÀjUÉ wÃªÀiÁð£ÀUÀ¼À ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß vÀ®Ä¦¸ÀÄªÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ
ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ]2
2
[296r. PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¥ÀzÁªÀ¢ü.- PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ
DvÀ£ÀÄ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß ªÀ»¹PÉÆAqÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üUÁV CxÀªÁ DvÀ¤UÉ CgÀªÀvÉÛöÊzÀÄ
ªÀµÀðUÀ¼ÁUÀÄªÀªÀgÉUÀÆ EzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀ¯ÉÆ C°èAiÀÄªÀgÉUÉ ¥ÀzÀªÀ£ÀÄß ºÉÆAzÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀÄ
£ÉÃªÀÄPÀPÁÌV CºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®]è 2
2
[296E. gÁfÃ£ÁªÉÄ ªÀÄvÀÄÛ vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.- (1) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄÄ gÁdå
¸ÀPÁðgÀPÉÌ ¸ÀéºÀ¸ÀÛ¢AzÀ °TvÀzÀ°è£À £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ vÀ£Àß ¥ÀzÀPÉÌ gÁfÃ£ÁªÉÄ
¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ, PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ
¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¥ÀzÀ¢AzÀ PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß –
(J) DvÀ£ÀÄ C«ªÀÄÄPÀÛ ¢ªÁ½AiÀiÁVzÀÝ°è; CxÀªÁ
(©) £ÉÊwPÀ CzsÀB¥ÀvÀ£ÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArzÉ JAzÀÄ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀqÀÄªÀ C¥ÀgÁzsÀzÀ°è
C¥ÀgÁzsÀ ¤tÂÃðvÀ£ÁVzÀÝ°è; CxÀªÁ
(¹) DvÀ£ÀÄ vÀ£Àß ¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄ°è DvÀ£À ¥ÀzÀzÀ PÀvÀðªÀåUÀ¼À ºÉÆgÀvÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀA§¼À
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀ GzÉÆåÃUÀzÀ°è vÉÆqÀVgÀÄªÀ£ÉAzÀÄ; CxÀªÁ
(r) ªÀiÁ£À¹PÀ CxÀªÁ zÉÊ»PÀ ÇÀªÀÄxÀðvÉAiÀÄ PÁgÀtªÁV ¥ÀzÀzÀ°è ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄ®Ä
CºÀð£À®èªÉAzÀÄ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖ°è; CxÀªÁ
(E) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁjAiÀiÁV DvÀ£À ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ½UÉ ¥ÀÆªÁðUÀæºÀªÁV
¥ÀjuÁªÀÄªÀÅAlÄ ªÀiÁqÀÄªÀ CAxÀ ºÀtPÁ¸ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÉ »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝ°è DvÀ£À£ÀÄß vÉUÉzÀÄ
ºÁPÀ§ºÀÄzÀÄ.]2
2
[296J¥sï. PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¥ÀæQæAiÉÄ ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£ÀUÀ¼ÀÄ:- (1) zÀÆgÀ£ÀÄß
zÁR¯ÁäqÀÄªÀ ¥ÀæQæAiÉÄ ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£ÀªÀÅ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ zÀÆj£À eÉÆvÉ EgÀ¨ÉÃPÁzÀ ¦üÃdÄUÀ¼ÀÄ
(2) PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ªÀÄÄAzÉ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀ «zsÁ£À ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
296f. vÀ¤SÉUÉ M¼À¥ÀqÀzÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ.- PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ:-
(i) PÀ£ÁðlPÀ ¯ÉÆÃPÁAiÀÄÄPÀÛ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1984gÀ (1985gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 4)
G¥À§AzsÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è ¯ÉÆÃPÁAiÀÄÄPÀÛ CxÀªÁ G¥À ¯ÉÆÃPÁAiÀÄÄPÀÛgÀÄ vÀ¤SÉ
£ÀqÉ¸ÀÄwÛgÀÄªÀ; CxÀªÁ
(ii) PÉÃAzÀæ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ gÁdå C¢ü¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¥À§AzsÀUÀ¼À
CrAiÀÄ°è ¸ÀPÀëªÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ vÀ¤SÉ £ÀqÉ¸ÀÄwÛgÀÄªÀ,
- «µÀAiÀÄUÀ¼À°è vÀ¤SÉ £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
296JZï. ¨ÁQ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À ªÀUÁðªÀuÉ.- PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï (JgÀqÀ£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr)
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 2015gÀ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï NA§ÄqÀìªÀÄ£ï ªÀÄÄAzÉ ¨ÁQ¬ÄgÀÄªÀ J¯Áè
¥ÀæPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÀÄAzÀÄPÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀPÉÌ ªÀUÁðªÀuÉAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ
¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ªÀÄÄAzÉ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼ÀÄ zÁR¯ÁVzÉ JA§AvÉ PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ «¯ÉÃ
296L. PÉÊUÉÆAqÀ PÀæªÀÄzÀ ªÀgÀ¢.- (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ vÀ£ÀUÉ
ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ zÀÆgÀÄUÀ¼À CxÀªÁ CzÀgÀ°è ¤AiÀÄ«Ä¸À¯ÁzÀ C¦Ã°£À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è C£ÀÄ¸Àj¸À¯ÁzÀ PÀæªÀÄzÀ
ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ gÁdå ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ vÀ£ÀUÉ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ zÀÆgÀÄUÀ¼À CxÀªÁ
zÁR¯ÁärzÀ C¦Ã°£À ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ zÀÆgÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ C¦Ã®ÄUÀ¼À ªÉÄÃ¯É zÁR¯ÁzÀ wÃªÀiÁð£ÀUÀ¼À
zÁR¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÀÄAzÀÄ PÉÆgÀvÉ ¤ªÁgÀuÁ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ vÀ£Àß eÁ®vÁtzÀ°è ¥Àæw wAUÀ¼À 15£ÉÃ
¢£ÀUÉÆ¼ÀUÁV CxÀªÁ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ CAvÀgÀUÀ¼À°è, CzÀgÀ°è ºÉÃ¼À¯ÁzÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ°è ;-
(J) ¹éÃPÀj¸À¯ÁzÀ zÀÆgÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
(©) ¨ÁQ EgÀÄªÀ zÀÆgÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
(¹) «¯ÉAiÀiÁzÀ zÀÆgÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß
(r) ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ EvÀgÀ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß,
- ¥ÀæPÀn¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]2
297. zÁªÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀAiÀiÁðAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄ.Š XIII£ÉÃ CzsÁåAiÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è
ªÀ¸ÀÆ°AiÀiÁUÀ§ºÀÄzÁzÀ CxÀªÁ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è PÉÆqÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÀµÀÖ¥ÀjºÁgÀ,
ªÉZÀÑUÀ¼ÀÄ, ZÁdÄðUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ºÁ¤¥ÀjºÁgÀUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÉÆ§®V£À MlÄÖ CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CAxÀ «zsÁ£ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä «¥sÀ®ªÁUÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ
CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è C£ÀÄªÀÄw¸À¯ÁzÀ, ªÀ¸ÀÆ° ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «zsÁ£ÀPÉÌ §zÀ¯ÁV UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, ¸ÀPÀëªÀÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ°è, CzÀPÉÌ ºÉÆuÉUÁgÀ£ÁzÀ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀéwÛUÉ, ºÀPÀÄÌ CxÀªÁ «±ÉÃµÁ¢üPÁgÀUÀ½UÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ jÃwAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ºÁ¤AiÀÄ£ÀÄß GAlÄªÀiÁrgÀ§ºÀÄzÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ «gÀÄzÀÞ zÁªÉAiÀÄ£ÀÄß ºÀÆqÀ§ºÀÄzÀÄ.
298. F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è£À C¥ÀgÁzsÀUÀ½UÁV zÀAqÀ£É ªÀÄvÀÄÛ gÁf ªÀiÁrPÉÆ¼Àî®Ä C¢üPÁgÀ.Š (1)
AiÀiÁgÉÃ DUÀ°,Š
(J) 64£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÀÄÆ®PÀ CUÀvÀå¥Àr¸À¯ÁzÀ, §gÀºÀzÀ°è£À C£ÀÄªÀÄw¬Ä®èzÉ CxÀªÁ CzÀgÀ

ªÀÄÆ®PÀ «¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ µÀgÀvÀÛ£ÀÄß G®èAX¹ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß ¤«Äð¹zÀgÉ, §zÀ¯ÁªÀuÉ
ªÀiÁrzÀgÉ, CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁrzÀgÉ CxÀªÁ ¥ÀÅ£ÀB ¤«Äð¹zÀgÉ;
(©) 66, 67, 68, CxÀªÁ 69£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ CUÀvÀå¥Àr¹zÀ, ¥ÀgÀªÁ¤UÉ CxÀªÁ
¯ÉÊ¸É¤ì®èzÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅªÉÃ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß G®èAX¹ CxÀªÁ ¯ÉÊ¸É£Àì£ÀÄß
CªÀiÁ£ÀvÀÄUÉÆ½¹zÀ PÁ®zÀ°è, AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹zÀgÉ; CxÀªÁ
(¹) C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß G®èAX¹zÀgÉ,
ŠC¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É 1[LzÀÄ ¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ]1 «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ
ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ C¥ÀgÁzsÀzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ªÉÆzÀ®¨ÁjUÉ C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É
1
C¥ÀgÁzsÀªÀÅ ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¢ªÀ¸ÀPÉÌ [LªÀvÀÄÛ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ]1
(2) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ, (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ (©) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è C¥ÀgÁzsÀ
¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀiÁåf¸ÉÖçÃlgÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CfðAiÀÄ ªÉÄÃ¯É, CzÀgÉ C£ÀåxÁ C®è. CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÄZÀÑ¨ÉÃPÉAzÀÄ
DzÉÃ²¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ D vÀgÀÄªÁAiÀÄ CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß ºÁUÉ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ®Ä CAxÀ
ªÀåQÛUÀ¼À£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ CAxÀ EvÀgÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß
ªÀÄÄZÀÑ¨ÉÃPÉAzÀÄ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß ºÁUÉ G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀÄªÀ CxÀªÁ
G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä C£ÀÄªÀÄw¸ÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ CzÀ£ÀÄß ºÁUÉ ªÀÄÄZÀÑ¨ÉÃPÉAzÀÄ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ, D ¸ÀÜ¼ÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¸À®Ä CxÀªÁ CAxÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀªÀ£ÀÄß C£ÀÄªÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß CªÀ£ÀÄ
ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀÄªÀAxÀ PÁ®zÀ°è ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¢ªÀ¸À 1[LªÀvÀÄÛ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ½UÉ]1 «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) (J) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C¢üPÀøvÀUÉÆ½¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ C¢üPÀøvÀ C¢üPÁjAiÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄzÀ°è,Š
(i) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è G¯ÉèÃT¹zÀ »AzÉ ºÉÃ½zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß,
CxÀªÁ
(ii) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ CzÀgÀ ªÉÄÃgÉUÉ gÀa¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ,
«¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ G¥À«¢üAiÀÄ CrAiÀÄ°è ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
gÁfªÀiÁrPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ
C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß,
ŠªÀiÁrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛ¬ÄAzÀ 1[JgÀqÀÄ ¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß «ÄÃgÀzÀ]1 ºÀtzÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß
gÁfAiÀÄ gÀÆ¥ÀzÀ°è CAVÃPÀj¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ gÁfAiÀiÁzÀ ªÉÄÃ¯É CAxÀ C¥ÀgÁzsÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ «gÀÄzÀÞ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÝ®è.
(©) (J) RAqÀzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß gÁf ªÀiÁrPÉÆAqÀ ªÉÄÃ¯É, D
C¥ÀgÁzsPÀ ÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀåQÛAiÀÄ «gÀÄzÀÞ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß Qæ«Ä£À¯ï
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ°è ºÀÆrzÀÝgÉ, gÁfAiÀÄ£ÀÄß RÄ¯Á¸ÉAiÉÄA§ÄzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ C¥ÀgÁzsÀPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ, CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ «gÀÄzÀÞ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ºÉaÑ£À ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÝ®è.
299. ¥ÉÇ°Ã¸ï C¢üPÁjUÀ¼À C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.Š (1) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¥ÉÇ°Ã¸ÀÄ C¢üPÁjAiÀÄÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄ
CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ G¥À«¢üAiÀÄ G¥À§AzsÀzÀ «gÀÄzÀÞ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß vÀ£Àß ¸ÀªÀÄÄäRzÀ°è ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß, CªÀ¤UÉ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ «¼Á¸À UÉÆwÛ®è¢zÀÝgÉ, ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£ÀÄ vÀ£Àß ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¼Á¸ÀªÀ£ÀÄß PÉÆqÀ®Ä ¤gÁPÀj¹zÀgÉ CxÀªÁ
CzÀ£ÀÄß PÉÆlÖgÉ CAxÀ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¼Á¸ÀzÀ ¤µÀÌøµÀÖvÉAiÀÄ §UÉÎ ¸ÀAzÉÃºÀ¥ÀqÀ®Ä D ¥ÉÇ°Ã¸ï C¢üPÁjUÉ
PÁgÀt«zÀÝgÉ, zÀ¸ÀÛVjªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß oÁuÉAiÀÄ°è CªÀ£À ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¼Á¸ÀªÀ£ÀÄß
¸ÀjAiÀiÁV RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀªÀgÉUÉ §A¢ü¹qÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) (1)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è zÀ¸ÀÛVj ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ DzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ CAxÀ
zÀ¸ÀÛVjAiÀÄ PÁgÀtUÀ¼À §UÉÎ w½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀ£À£ÀÄß, zÀ¸ÀÛVjAiÀiÁzÀ ¸ÀÜ¼À¢AzÀ ªÀiÁåf¸ÉÖçÃlgÀ
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄPÉÌ ¥ÀæAiÀiÁt ªÀiÁqÀ®Ä CªÀ±ÀåªÁzÀ PÁ®ªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, CAxÀ zÀ¸ÀÛVjAiÀiÁzÀ E¥ÀàvÀÛ£Á®ÄÌ
UÀAmÉUÀ¼À CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ Cw ¸À«Æ¥ÀzÀ ªÀiÁåf¸ÉÖçÃlgÀ ªÀÄÄAzÉ ºÁdgÀÄ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ
ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁåf¸ÉÖçÃlgÀ C¢üPÁgÀ«®èzÉ, ¸ÀzÀj CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß «Æj C©ügÀPÉëAiÀÄ°è §A¢ü¹qÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(3) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ
G¥À«¢üAiÀÄ G¥À§AzsÀUÀ¼À «gÀÄzÀÞ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¥ÀgÁzsÀªÀ£ÀÄß ªÀiÁrgÀÄªÀ §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
CzsÀåPÀë CxÀªÁ PÁAiÀÄðzÀ²ðUÉ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjUÉ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁj CxÀªÁ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß zÀ¸ÀÛVj ªÀiÁrzÀ°è CAxÀ
zÀ¸ÀÛVjAiÀiÁzÀ E¥ÀàvÀÛ£Á®ÄÌ UÀAmÉAiÉÆ¼ÀUÉ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß PÀÆqÀ¯ÉÃ PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ §zÀÞ
C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀ°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
J®è C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀjUÉ ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀºÀ J®è ¥ÉÇ°Ã¸ï C¢üPÁjUÀ¼À
PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
300. ªÁ¶ðPÀ DqÀ½vÀ ªÀgÀ¢.Š (1) ¥ÀæwªÀµÀðzÀ K¦æ¯ï ªÉÆzÀ®£ÉÃ ¢£ÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ DzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ£É
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤UÀ¢¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß «ÆgÀzÀAvÉ, PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄÄ,
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ »A¢£À DyðPÀ ªÀµÀðzÀ DqÀ½vÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
£ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ «ªÀgÀUÀ¼ÉÆqÀ£É UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ
ªÉÄÃ°£À UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤tðAiÀÄzÉÆA¢UÉ D ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) ¥ÀæwªÀµÀðzÀ K¦æ¯ï ªÉÆzÀ®£ÉÃ ¢£ÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ DzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
¤UÀ¢¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß «ÄÃgÀzÀAvÉ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ
C¢üPÁjAiÀÄÄ »A¢£À DyðPÀ ªÀµÀðzÀ DqÀ½vÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
£ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ «ªÀgÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀgÀ ªÉÄÃ°£À vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤tðAiÀÄzÉÆA¢UÉ D ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
(3) (1) ªÀÄvÀÄÛ (2)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è£À ªÀgÀ¢UÀ¼ÀÄ §AzÀ ªÉÄÃ¯É UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¥ÀÅ£ÀgÀªÀ¯ÉÆÃQ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F §UÉÎ
PÉÆæÃrÃPÀj¸À¯ÁzÀ ªÀgÀ¢AiÉÆAzÀ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ¥ÀæwªÀµÀðzÀ K¦æ¯ï ªÉÆzÀ®£ÉÃ ¢ªÀ¸ÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, DzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
¤UÀ¢¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß «ÆgÀzÀAvÉ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ »A¢£À DyðPÀ ªÀµÀðzÀ DqÀ½vÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤zÉÃð²¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
£ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ «ªÀgÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ vÀAiÀiÁj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß
¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ C£ÀÄªÉÆÃ¢vÀªÁzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) (3) ªÀÄvÀÄÛ (4)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ M¦à¹zÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
¥ÀÅ£ÀgÀ¯ÉÆÃQ¹zÀ §UÉÎ eÁÕ¥À£À ¥ÀvÀæzÉÆA¢UÉ gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®zÀ G¨sÀAiÀÄ ¸ÀzÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ
ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
301. ¸ÀPÁðj ¨ÁQ, EvÁå¢UÀ¼À ºÉÆAzÁtÂPÉ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ, PÀ£ÁðlPÀ gÁdå «zÀÄåZÀáQÛ ªÀÄAqÀ°UÉ PÉÆqÀ¨ÉÃPÁzÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ
ªÉÆ§®UÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸Á®zÀ PÀAvÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ §rØAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ CAxÀ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¥Àæw¤AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ
ªÉÄÃ¯É §AzÀ ¸ÀPÁðj £ËPÀgÀgÀ ¸ÀA§¼ÀUÀ¼ÀÄ, ¨sÀvÉåUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ gÀeÉ ªÀÄvÀÄÛ ¦AZÀtÂ ªÀAwUÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀ®Ä vÀ¦àzÀgÉ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¤¢üAiÀÄ C©ügÀPÉëAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀåQÛUÉ CAxÀ ¤¢ü¬ÄAzÀ
¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÉÆuÉVAvÀ®Æ, ¨ÁQ EgÀÄªÀ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß DzÀåvÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¸ÀAzÁAiÀÄ
ªÀiÁqÀÄªÀAvÉ DzÉÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ, CAxÀ ¤¢üUÉ dªÉÄAiÀiÁVgÀÄªÀ ªÉÆ§®V£ÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ,
DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¥Á°¸À®Ä §zÀÞ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[302. MAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ f¯Áè CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥Àj«ÄwUÀ¼À°ègÀÄªÀ
MAzÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß zÉÆqÀØ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±À ªÀÄÄAvÁzÀÄªÀÅUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ «°Ã£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀÄ.Š (1) UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è,
CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ¥Àæw¤¢üvÀ£ÁVgÀÄªÀ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ°è CqÀPÀªÁzÀ ¥ÀÇtð ¥ÀæzÉÃ±ÀªÁVgÀÄªÀ
¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±À, vÁ®ÆèPÀÄ CxÀªÁ f¯ÉèAiÀÄ ¥Àj«ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀV£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ
zÉÆqÀØ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è, aPÀÌ £ÀUÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è CxÀªÁ ¥ÀjªÀwðvÀªÁUÀ°gÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¸ÉÃ¥ÀðqÉ
ªÀiÁrzÀgÉ CxÀªÁ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±À CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥Àj«ÄwUÀ¼À°ègÀÄªÀ CAxÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß aPÀÌ £ÀUÀgÀ
¥ÀæzÉÃ±À CxÀªÁ ¥ÀjªÀwðvÀªÁUÀ°gÀÄªÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÁV (E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÉAzÀÄ
G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) ¥ÀjªÀwð¹zÀgÉ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ EvÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, ºÁUÉ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀÄªÀ CxÀªÁ ¥ÀjªÀwð¸ÀÄªÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ F
ªÀÄÄA¢£À ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¨sÀ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:Š
1. ¥ÀæPÀgÀt 3A2 ªÀÄvÀÄÛ 3A2J 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 1AgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 14-A8-1997jAzÀ ¥ÀæwAiÉÆÃf¸À¯ÁVzÉ.
(J) CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ ºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ
FUÁUÀ¯ÉÃ ¤zsÀðjvÀªÁzÀAvÉ CzÀPÀÌ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV PÀrªÉÄAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(©) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
¤»vÀªÁVgÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢ü
CxÀªÁ CzÀgÀ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, °TvÀzÀ°è DzÉÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ CAxÀ EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ CAxÀ
¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ¤¢üUÉ ªÀUÁð¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(¹) EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÁV
¥ÀjªÀwðvÀªÁzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è GzÀã«¸ÀÄªÀ CxÀªÁ D ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¹«¯ï ªÀÄvÀÄÛ Qæ«Ä£À¯ï
ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ, PÀgÁgÀÄUÀ¼ÀÄ, M¥ÀàAzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀAUÀwUÀ½UÉ (vÉjUÉ, ±ÀÄ®ÌUÀ¼ÀÄ,
zÀgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀPÀgÀzÀ ¨ÁQAiÀÄÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ) ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁzsÀåvÉUÀ¼ÀÄ EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ
¥Áæ¢üPÁgÀzÀ°è ¤»vÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁzsÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß, ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀPÉÌ
C£Àé¬Ä¸ÀÄªÀ ¸ÀÄ¸ÀAUÀvÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀrAiÀÄ°è ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ, G¥À«¢üUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
DzÉÃ±ÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀ CxÀªÁ CzÀgÀ «gÀÄzÀÞ eÁjUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
302J. C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯ÉèUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À ¥Àj«ÄwUÀ¼À£ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÉÆ¸À f¯Éè
ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À gÀZÀ£É.Š (1) MAzÀÄ f¯ÉèAiÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ MAzÀÄ vÁ®ÆèQ£À vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è (E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw JAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) 1964gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄ
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CAxÀ f¯ÉèAiÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèQ£À ¥Àj«ÄwUÀ¼À£ÀÄß §zÀ¯ÁªÀuÉ ªÀiÁr MAzÀÄ
ºÉÆ¸À f¯Éè CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀ£ÀÄß gÀa¹zÀgÉ (E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ ºÉÆ¸À f¯Éè CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ºÉÆ¸À
vÁ®ÆèPÀÄ JAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ), F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CzÀPÉÌ «gÀÄzÀÞªÁV K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, ºÁUÉ
ºÉÆ¸À f¯Éè CxÀªÁ vÁ®ÆèQ£À gÀZÀ£ÉAiÀiÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ F ªÀÄÄA¢£À ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ GAmÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ,

JAzÀgÉ:Š
(J) ºÉÆ¸À f¯ÉèUÉ MAzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQUÉ
MAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ EzÀÄ ºÉÆ¸À f¯Éè CxÀªÁ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À°è
¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥ÀÇtð CxÀªÁ §ºÀÄ ¨sÁUÀªÀÅ EgÀÄªÀ ¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À£ÀÄß
¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ, C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ 12A£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀt CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ 159£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è G¯ÉèÃT¸À¯ÁzÀ EvÀgÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ FUÁUÀ¯ÉÃ ¤zsÀðjvÀªÁzÀ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ CzÀPÀÌ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV PÀrªÉÄAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) ºÉÆ¸À f¯ÉèAiÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,
ºÉÆ¸À f¯Éè CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À gÀZÀ£ÉAiÀiÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ vÀ£Àß ªÉÆzÀ® ¸À¨ÉAiÀÄ°è,
vÀ£Àß ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÉÊQ M§â£À£ÀÄß CzsÀåPÀë£À£ÁßV ªÀÄvÀÄÛ CzsÀåPÀë£À£ÀÄß ©lÄÖ ªÀÄvÉÆÛ§â£À£ÀÄß G¥ÁzsÀåPÀë£À£ÁßV DAiÉÄÌ
(¹) ºÉÆ¸À f¯ÉèAiÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,
¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ, 148£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ 186£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è
¸À«ÄwUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(r) ºÉÆ¸À f¯ÉèAiÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, 128, 129, 135, 136, 167, 168, 174 ªÀÄvÀÄÛ 175£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À
G¥À§AzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÀð£ÀÄ¸ÁgÀ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¸ÀzÀ¸ÀågÁV CªÀgÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ C¥ÀÇtð ¨sÁUÀPÉÌ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß zsÁgÀt
(E) (©) ªÀÄvÀÄÛ (¹) RAqÀUÀ¼À°è G¯ÉèÃT¸À¯ÁzÀ CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ
ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ, 138, 14A 148, 177, 179 ªÀÄvÀÄÛ 186£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ
¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢ü¸ÀÆZÀ£É ªÀÄÆ®PÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀiÁrzÀ,
ºÉÆgÀr¹zÀ CxÀªÁ «¢ü¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÃªÀÄPÁw, C¢ü¸ÀÆZÀ£É, £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, vÉjUÉ, DzÉÃ±À, AiÉÆÃd£É,
¯ÉÊ¸É£ÀÄì, C£ÀÄªÀÄw, ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü CxÀªÁ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄÄ, CzÀ£ÀÄß F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ, ºÉÆgÀr¹zÀ, «¢ü¹zÀ CxÀªÁ ªÀÄAdÆgÀÄ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÃªÀÄPÁw, C¢ü¸ÀÆZÀ£É,
£ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, vÉjUÉ, DzÉÃ±À, AiÉÆÃd£É, ¯ÉÊ¸É£ÀÄì, C£ÀÄªÀÄw, ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü CxÀªÁ
£ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ CzÀ£ÀÄß gÀzÀÄÝUÉÆ½¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀªÀgÉUÉ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆ¸À f¯Éè CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀiÁrzÉ, ºÉÆgÀr¹zÉ CxÀªÁ «¢ü¹zÉ JAzÀÄ
¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
¥ÀgÀAvÀÄ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ JgÀqÀÄ CxÀªÁ ºÉaÑ£À f¯ÉèUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À ¥Àj«ÄwUÀ¼À£ÀÄß §zÀ¯ÁªÀuÉ
ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÉÆ¸À f¯Éè CxÀªÁ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèPÀ£ÀÄß gÀa¹zÀgÉ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ,
C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ CAxÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ,
ºÉÆgÀr¸À¯ÁzÀ CxÀªÁ «¢ü¸À¯ÁzÀ £ÉÃªÀÄPÁw, C¢¸ÀÆZÀ£É, £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, vÉjUÉ, DzÉÃ±À, AiÉÆÃd£É, ¯ÉÊ¸É£ÀÄì,
C£ÀÄªÀÄw, ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄÄ ºÉÆ¸À f¯ÉèAiÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ
ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ Cr ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
C£ÀéAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D vÀgÀÄªÁAiÀÄ CAxÀ £ÉÃªÀÄPÁwUÀ¼ÀÄ, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, vÉjUÉ,
DzÉÃ±À, AiÉÆÃd£É, ¯ÉÊ¸É£ÀÄì, C£ÀÄªÀÄw, ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü ªÀÄvÀÄÛ £ÀªÀÄÆ£É ªÀiÁvÀæ eÁjAiÀÄ°è
ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÀÄ.
(3) C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁVgÀÄªÀ

RZÀÄðªÀiÁqÀzÉ G½zÀ ¤¢ü ªÀÄvÀÄÛ J®è EvÀgÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ
¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ºÉÆ¸À f¯ÉèAiÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀUÁð¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ºÉÆ¸À f¯Éè CxÀªÁ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À°è ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÁUÀzÀ°è
GzÀã«¸ÀÄªÀ CxÀªÁ D ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¹«¯ï ªÀÄvÀÄÛ Qæ«Ä£À¯ï ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÀévÀÄÛUÀ¼ÀÄ,
PÀgÁgÀÄUÀ¼ÀÄ, M¥ÀàAzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀAUÀwUÀ½UÉ (vÉjUÉUÀ¼ÀÄ, ±ÀÄ®ÌUÀ¼ÀÄ, zÀgÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀPÀgÀzÀ ¨ÁQAiÀÄÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ) ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁzsÀåvÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ºÉÆ¸À
f¯ÉèUÀ¼À f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è CxÀªÁ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
£ËPÀgÀgÀ£ÀÄß, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ºÉÆ¸À f¯ÉèAiÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀUÁð¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄPÉÌ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV EvÀgÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ, ºÁUÉ ªÀUÁð¬ÄvÀgÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ
ªÉÆzÀ®Ä CªÀgÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVzÀÝ CzÉÃ ¸ÀA§¼À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä
ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀÄ M¼À¥ÀqÀÄwÛzÀÝ CªÉÃ ¸ÉÃªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ M¼À¥ÀqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) ºÉÆ¸À f¯Éè CxÀªÁ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À gÀZÀ£ÉUÉ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è C¦Ã®ÄUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ
C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ AiÀiÁªÉÇ§â C¢üPÁjAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ
EvÀåxÀðªÁUÀzÉ G½¢gÀÄªÀ J®è ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ gÀZÀ£ÉUÉ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è EvÀåxÀðªÁUÀzÉ
G½¢gÀÄªÀ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÉÇ§â
C¢üPÁj CxÀªÁ CªÀ£À ¥ÀgÀªÁV ºÀÆqÀ¯ÁzÀ J¯Áè PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ CAxÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ
CAxÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ C¢üPÁjAiÀÄ «gÀÄzÀÞ ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ
CxÀªÁ CAxÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ C¢üPÁjAiÀÄÄ «¯ÉªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, C¢¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ,Š
(i) ºÉÆ¸À f¯ÉèAiÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtªÀ£ÀÄß C£Àé¬Ä¸ÀÄªÁUÀ CzÀgÀ°è G¯ÉèÃT¸À¯ÁzÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ, G¥À«¢ü, C¢ü¸ÀÆZÀ£É, AiÉÆÃd£É, C£ÀÄªÀÄw CxÀªÁ ¯ÉÊ¸É¤ì¤AzÀ
©lÄÖ©qÀÄªÀÅzÀPÉÌ, CªÀÅUÀ½UÉ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À°è C¼ÀªÀr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðlÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ; CxÀªÁ
(ii) C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ºÉÆ¸À
f¯ÉèAiÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ºÉÆ¸À vÁ®ÆèQ£À vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ GAmÁUÀÄªÀ vÉÆAzÀgÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ,
ŠCUÀvÀåªÉAzÀÄ CxÀªÁ AiÀÄÄPÀÛªÉAzÀÄ PÀAqÀÄ §gÀÄªÀAxÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.]1
1
[302©. MAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ f¯Áè CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥Àj«ÄwUÀ¼À°ègÀÄªÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß E£ÉÆßAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±À, vÁ®ÆèPÀÄ CxÀªÁ f¯ÉèAiÀÄ°è «°Ã£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀgÀ
¥ÀjuÁªÀÄ.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è ªÀåwjPÀÛªÁV K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ,Š
(i) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è, CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ¥Àæw¤¢üvÀ£ÁVgÀÄªÀ
¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉ PÉëÃvÀæzÀ°è CqÀPÀªÁzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥ÀÇtð CxÀªÁ §ºÀÄ¨sÁUÀªÁVgÀÄªÀ
¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥Àj«ÄwUÀ¼À°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
4£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è£À MAzÀÄ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ PÁgÀt¢AzÁV EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀAZÁAiÀÄw
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁrzÀgÉ; CxÀªÁ
(ii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄ°è, CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ¥Àæw¤¢üvÀ£ÁVgÀÄªÀ

¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ°è CqÀPÀªÁzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥ÀÇtð CxÀªÁ §ºÀÄ¨sÁUÀªÁVgÀÄªÀ
vÁ®ÆèQ£À ¥Àj«ÄwUÀ¼À°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß 1964gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄ
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ 4£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è£À MAzÀÄ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ PÁgÀt¢AzÁV E£ÉÆßAzÀÄ
vÁ®ÆèQ£À°è ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁrzÀgÉ; CxÀªÁ
(iii) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£À ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢AiÀÄ°è, CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ¥Àæw¤¢üvÀ£ÁVgÀÄªÀ
¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæzÀ°è CqÀPÀªÁzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¥ÀÇtð CxÀªÁ §ºÀÄ¨sÁUÀªÁVgÀÄªÀ
f¯ÉèAiÀÄ ¥Àj«ÄwUÀ¼À°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß 1964gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¨sÀÆ PÀAzÁAiÀÄ
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ 4£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è£À MAzÀÄ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ PÁgÀt¢AzÁV E£ÉÆßAzÀÄ
f¯ÉèAiÀÄ°è ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁrzÀgÉ,
ŠDUÀ ºÁUÉ ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ F ªÀÄÄA¢£À ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÀA¨sÀ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:Š
(J) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨Áð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ (E°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ »A¢£À f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÄAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) »A¢£À f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ ºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ »A¢£À f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ FUÁUÀ¯ÉÃ
¤zsÀðjvÀªÁzÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ CµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) »A¢£À f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ, CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ f¯ÉèAiÀÄ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄw vÁ®ÆèQ£À vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw ¸ÀzÀ¸Àå£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ (E°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÉÄAzÀÄ G¯ÉèÃT¸À¯ÁUÀÄªÀÅzÀÄ) ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ FUÁUÀ¯ÉÃ ¤zsÀðjvÀªÁzÀ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄÄ CµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ ºÉZÁÑUÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(¹) vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ,
ºÁUÉ ¸ÉÃ¥ÀðqÉAiÀiÁUÀzÉ E¢ÝzÀÝgÉ CªÀ£ÀÄ »A¢£À f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁV AiÀiÁªÀ CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄÄwÛzÀÝ£ÉÆÃ D
G½zÀ CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ CxÀªÁ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ G½zÀ CªÀ¢üAiÀÄÄ ªÀÄÄVAiÀÄÄªÀªÀgÉUÉ EªÉgÀqÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ
ªÉÆzÀ¯ÉÆÃ C°èAiÀÄªÀgÉUÉ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(r) »A¢£À f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è
¤»vÀªÁVzÀÝµÀÄÖ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢ü CxÀªÁ
EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀévÀÛ£ÀÄß, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ °TvÀzÀ°è DzÉÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤¢üUÉ ªÀUÁð¬Ä¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(E) E£ÉÆßAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±À, vÁ®ÆèPÀÄ CxÀªÁ f¯ÉèAiÀÄ°è ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ
¨sÁUÀzÀ°è CxÀªÁ CzÀPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ GzÀã«¸ÀÄªÀ ¹«¯ï ªÀÄvÀÄÛ Qæ«Ä£À¯ï ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ, PÀgÁgÀÄUÀ¼ÀÄ,
M¥ÀàAzÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀAUÀwUÀ½UÉ (vÉjUÉ, ±ÀÄ®ÌUÀ¼ÀÄ, zÀgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥ÀPÀgÀzÀ
¨ÁQAiÀÄÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ) ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ »A¢£À f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁzsÀåvÉUÀ¼ÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ°è ¤»vÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ºÀPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ ¨ÁzsÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß
F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ CzÀgÀr ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ, G¥À«¢üUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DzÉÃ±ÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è
CAxÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ CxÀªÁ
CzÀgÀ «gÀÄzÀÞ eÁjUÉÆ½¸ÀvÀÌPÀzÀÄÝ.]1
303. ¸ÀéwÛ£À ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄÄ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉÆ¼À¥ÀnÖgÀ§ºÀÄzÀÄ.Š UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀiÁrzÀ ¹ÜgÀ CxÀªÁ ZÀgÀ ¸ÀéwÛ£À ªÀÄAdÆgÁw, UÀÄwÛUÉ, ªÀiÁgÁl CxÀªÁ EvÀgÀ
ªÀUÁðªÀuÉAiÀÄÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw,
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉÆ¼À¥ÀqÀ§ºÀÄzÀÄ.
304. PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À G½¸ÀÄ«PÉ.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ
PÁAiÀÄð CxÀªÁ PÉÊUÉÆAqÀ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß D ¥ÀæPÀgÀtzÀ UÀÄuÁªÀUÀÄtUÀ½UÉ ¨ÁzsÀPÀªÁUÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
zÉÆÃµÀ CxÀªÁ CPÀæªÀÄvÉAiÀÄ PÁgÀt ªÀiÁvÀæ¢AzÀ¯ÉÃ ¥Àæ²ß¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
305. ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£Á ¥ÀæQæAiÉÄ.Š AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Áæ¢üPÁgÀ CxÀªÁ ¤PÁAiÀÄzÉÆA¢UÉ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃa¹zÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼Àî¨ÉÃPÁVgÀÄªÁUÀ¯É¯Áè, CAxÀ
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥Áæ¢üPÁgÀ CxÀªÁ ¤PÁAiÀÄPÉÌ ¥Àæ¸ÁÛ«vÀ PÀæªÀÄzÀ §UÉÎ w½¸À¯ÁVzÀÝgÉ
ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸À®Ä CzÀPÉÌ AiÀÄÄPÀÛ PÁ®ªÀ£ÀÄß PÉÆnÖzÀÝgÉ, ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ
306. £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ EvÁå¢UÀ¼À£ÀÄß eÁjªÀiÁqÀÄªÀ «zsÁ£À.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ
G¥À§A¢ü¹zÀAvÉ ºÉÆgÀvÀÄ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ
zÀ¸ÁÛªÉÃdÄ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß AiÀiÁjUÉ ºÉ¸Àj£À ªÀÄÆ®PÀ
¸ÀA¨ÉÆÃ¢ü¸À¯ÁVzÉAiÉÆÃ D AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛUÉ,Š
(J) CAxÀ ªÀåQÛUÉ ¸ÀzÀj £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CxÀªÁ zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß PÉÆqÀÄªÀ CxÀªÁ ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ;
CxÀªÁ
(©) CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ ¹PÀÌ¢zÀÝgÉ, CAxÀ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CxÀªÁ zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß w½zÀÄ §AzÀ
PÉÆ£ÉAiÀÄ ªÁ¸À CxÀªÁ ªÀåªÀºÁgÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è ©qÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ CxÀªÁ CzÀ£ÀÄß CªÀ£À
PÀÄlÄA§zÀ AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀAiÀÄ¸ÀÌ ¸ÀzÀ¸Àå CxÀªÁ ¸ÉÃªÀPÀ¤UÉ PÉÆqÀÄªÀ CxÀªÁ ¤ÃqÀÄªÀ
ªÀÄÆ®PÀ; CxÀªÁ
(¹) CAxÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ UÁæªÀÄ CxÀªÁ ¥ÀlÖtzÀ°è ªÁ¹¸ÀÄwÛ®è¢zÀÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ
CxÀªÁ zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß PÉÆqÀÄªÀ C¢üPÁjUÉ CªÀ£À ¨ÉÃgÉ PÀqÉAiÀÄ «¼Á¸ÀªÀÅ w½¢zÀÝgÉ,
CzÀ£ÀÄß CªÀ¤UÉ jf¸ÀÖgïØ CAZÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ; CxÀªÁ
(r) »AzÉ ºÉÃ½zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÁzsÀ£ÀªÀÅ ®¨sÀå«®è¢zÀÝgÉ, CAxÀ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CxÀªÁ
zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß D ªÀåQÛAiÀÄÄ PÉÆ£ÉAiÀÄ°è ªÁ¹¸ÀÄwÛzÀÝ£ÉAzÀÄ CxÀªÁ ªÀåªÀºÁgÀªÀ£ÀÄß
£ÀqÉ¸ÀÄwÛzÀÝ£ÉAzÀÄ CxÀªÁ ¯Á¨sÀPÁÌV ¸ÀévÀB PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝ£ÉAzÀÄ w½zÀÄ§AzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ
ªÀÄ£ÉAiÀÄ «¼Á¸ÀªÀÅ AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ EzÀÝgÉ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ JzÀÄÝ PÁtÄªÀ ¨sÁUÀzÀ
ªÉÄÃ¯É CAn¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ,
(2) AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß, AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ
ªÀiÁ°ÃPÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤UÉ eÁjªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁVgÀÄªÁUÀ, CzÀgÀ°è ªÀiÁ°ÃPÀ CxÀªÁ
C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀgÀ£ÀÄß ºÉ¸Àj¸ÀÄªÀÅzÀÄ CªÀ±Àå EgÀvÀPÀÌzÀÝ®è ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C£ÀåxÁ, «±ÉÃµÀªÁV
G¥À§A¢ü¹®èzÀ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è,Š
(J) D £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CxÀªÁ zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß ªÀiÁ°ÃPÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ¤UÉ CxÀªÁ
M§â¤VAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÀiÁ°ÃPÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀgÀÄ EzÀÝgÉ, CªÀgÀ ¥ÉÊQ M§â¤UÉ, PÉÆqÀÄªÀ
CxÀªÁ ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, CxÀªÁ
(©) CAxÀ ªÀiÁ°ÃPÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£ÀÄ ¹UÀ¢zÀÝgÉ, D £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CxÀªÁ zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß

»AzÉ ºÉÃ½zÀAvÉ AiÀiÁªÀ£ÉÃ CAxÀ ªÀiÁ°ÃPÀ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀªÀzÁgÀ£À ªÀAiÀÄ¸ÀÌ ¸ÀzÀ¸Àå
CxÀªÁ £ËPÀgÀ¤UÉ PÉÆqÀÄªÀ CxÀªÁ ¤ÃqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, CxÀªÁ
(¹) »AzÉ ºÉÃ½zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «zsÁ£ÀªÀÅ ®¨sÀå«®è¢zÀÝgÉ, DUÀ D £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CxÀªÁ
zÀ¸ÁÛªÉÃd£ÀÄß, CzÀÄ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀqÀÄªÀAxÀ PÀlÖqÀ CxÀªÁ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ JzÀÄÝ PÁtÄªÀ ¨sÁUÀzÀ
ªÉÄÃ¯É CAn¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ,
(3) ¸ÁªÀðd¤PÀ £ÉÆÃnÃ¹£ÀAvÉAiÉÄÃ DUÀ° CxÀªÁ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁVAiÀiÁUÀ° CxÀªÁ CzÀgÀ°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ ¸ÀàµÀÖªÁV £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ CUÀvÀå¥Àr¹®èzÀAxÀ G¥À§AzsÀUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CzÀ£ÀÄß PÉÆqÀÄªÀAvÉ
CxÀªÁ eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÉ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀÅ CUÀvÀå¥Àr¸ÀÄªÀ CxÀªÁ ±ÀPÀÛUÉÆ½¸ÀÄªÀAxÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
£ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß, CzÀgÀ MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß F §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤zÉðÃ²¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀZÉÃjAiÀÄ CAxÀ JzÀÄÝ PÁtÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀzÀ°è CxÀªÁ CAxÀ EvÀgÀ
¸ÁªÀðd¤PÀ PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ºÀaÑzÀgÉ CxÀªÁ CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ªÀøvÀÛ ¥ÀwæPÉUÀ¼À°è CxÀªÁ CAxÀ
EvÀgÀ jÃwAiÀÄ°è ¥ÀæPÀn¹zÀgÉ, CzÀ£ÀÄß ¸ÀÆPÀÛªÁV PÉÆqÀ¯ÁVzÉ CxÀªÁ eÁjUÉÆ½¸À¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ
(4) £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÀÆå£ÀvÉ¬ÄAzÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ, CxÀªÁ ©®Äè
C¹AzsÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(5) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ, G¥À«¢üUÀ¼ÀÄ
CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ eÁjUÉÆ½¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ zÀ¸ÁÛªÉÃf£À°è MAzÀÄ
CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÉÆvÀÛªÀ£ÀÄß ¸ÀAzÁAiÀÄªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
PÉ®¸ÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ, ¤UÀ¢¥Àr¹gÀÄªÁUÀ¯É¯Áè
CAxÀ CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CxÀªÁ CzÀgÀ CrAiÀÄ°è£À ¸ÀzÀj ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ
G¥ÀŠ«¢üUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ°è vÀ¢égÀÄzÀÞªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¥À§AzsÀªÀÅ E®è¢zÀÝ°è, CAxÀ eÁjAiÀÄ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ ¯ÉPÀÌ ºÁPÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(6) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ, G¥À «¢ü CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ ªÉÄÃgÉV£À
AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä CUÀvÀå¥Àr¹zÀÄÝ CzÀPÉÌ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ®ªÀ£ÀÄß
¤UÀ¢¥Àr¸À¢zÀÝ°è D £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ CzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV AiÀÄÄPÀÛ PÁ®ªÀ£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) £ÉÆÃnÃ¹£À°ègÀÄªÀ ¤§AzsÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Á°¸ÀzÉÃ EgÀÄªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ CzÀÄ C¢üPÀøvÀUÉÆ½¹zÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ,
¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ CUÀvÀå¥Àr¹zÀ PÁAiÀÄðªÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV CªÀ±Àå«gÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ PÁAiÀÄð CxÀªÁ
PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ PÁ£ÀÆ£ÀÄ§zÀÞªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ §UÉÎ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀ»¹zÀ J¯Áè ªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß AiÀiÁjUÉ D £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß eÁj
ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÉÆÃ D ªÀåQÛ CxÀªÁ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß XIII£ÉÃ
CzÁåAiÀÄzÀ°è G¥À§A¢ü¹zÀ jÃwAiÀÄ°è ªÀ¸ÀÆ®Ä ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
307. zsÀédzÀ C¢üPÀøvÀ ¥ÀæzÀ±Àð£À.Š (1) AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ gÁµÀÖçzsÀéd CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ ªÀÄ£ÀßuÉ
¥ÀqÉzÀ zÀédªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ AiÀiÁªÀÅzÉÃ zsÀédªÀ£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÀbÉÃjAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ºÁj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(2) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtªÀ£ÀÄß G®èAX¹zÀ AiÀiÁgÉÃ ªÀåQÛAiÀÄÄ ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ
PÁgÁªÁ¸À¢AzÀ CxÀªÁ LzÀÄ ¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ CxÀªÁ
CªÉgÀqÀjAzÀ®Æ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ G®èAWÀ£ÉAiÀÄÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è,
G®èAWÀ£ÉAiÀÄÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀjzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¢£ÀPÁÌV LzÀÄ£ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ

dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
308. gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀ.Š (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J®è ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ½UÁV ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¥ÀnÖAiÀÄ ¹zÀÞvÉAiÀÄ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ, ¤zÉðÃ±À£À ªÀÄvÀÄÛ
¤AiÀÄAvÀæt ºÁUÀÆ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ 1[ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ
¥ÁæzÉÃ²PÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæUÀ¼À ¹ÃªÀiÁ ¤tðAiÀÄzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤Ãw¸ÀA»vÉAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ vÀgÀÄªÀÅzÀÄ]1 gÁdåzÀ
gÁdå¥Á®jAzÀ £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄªÀ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÀ«ÆµÀ£Àgï CªÀgÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ gÁdå
ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ°è ¤»vÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÀ«ÆµÀ£ÀgÀgÀ ¸ÉÃªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀÄzÉÝAiÀÄ CªÀ¢üAiÀÄÄ gÁdå¥Á®gÀÄ,
¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄ¸ÁgÀ ¤zsÀðj¹gÀ§ºÀÄzÁzÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1
[(2J) DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ, vÀªÀÄä ºÀÄzÉÝUÉ ¸ÀéºÀ¸ÁÛPÀëgÀzÀ°è §gÉzÀ gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß gÁdå¥Á®jUÉ
¸À°è¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ vÀªÀÄä ºÀÄzÉÝUÉ gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ, DzÀgÉ gÁdå¥Á®gÀÄ gÁfÃ£ÁªÉÄAiÀÄ£ÀÄß
CAVÃPÀj¸ÀÄªÀªÀgÉUÉ DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ vÀªÀÄä ºÀÄzÉÝAiÀÄ°è ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ;
(2©) (5)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ gÁfÃ£ÁªÉÄ ¸À°è¹zÀ CxÀªÁ EvÀgÀ
¨ÉÃgÁªÀÅzÉÃ PÁgÀtPÉÌ vÉgÀªÁzÀ vÁvÁÌ°PÀ ºÀÄzÉÝAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆ¸ÀzÁV £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ
vÀÄA§§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, CAxÀ £ÉÃªÀÄPÀªÀ£ÀÄß DzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ£É CAzÀgÉ D ºÀÄzÉÝAiÀÄÄ vÉgÀªÁzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
MAzÀÄ wAUÀ¼À M¼ÀUÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2¹) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÀÄÄPÀÛgÀ ºÀtPÁ¸ÀÄ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ CUÀvÀå«gÀÄªÀ ºÀtPÁ¸À£ÀÄß ¸ÀÄUÀªÀÄªÁV ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ CªÀPÁ±À
EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉPÀÌzÀ ««zsÀ ²Ã¶ðPÉUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¤¢üUÀ¼À£ÀÄß ªÀUÁð¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀºÀ ªÀÄÄPÀÛ CªÀPÁ±À
EgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹PÉÆAqÀÄ ¹§âA¢ ªÀUÀðzÀªÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ vÀUÀ®ÄªÀ
RZÀÄðªÉZÀÑUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ½UÉ C£ÀÄUÀÄtªÁV
¤¢üUÀ¼À£ÀÄß ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2r) gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ vÀ£ÀßzÉÃ DzÀ PÁAiÀÄð «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
¥ÀgÀAvÀÄ, GZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ £ÁåAiÀiÁ¢üÃ±ÀgÀ£ÀÄß, gÁdå GZÀÑ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄªÀÅ CªÀgÀ£ÀÄß ºÀÄzÉÝ¬ÄAzÀ
vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀAvÀºÀÄzÉÃ jÃwAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀªÉÃ DzsÁgÀUÀ¼À ºÉÆgÀvÀÄ, gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÀ«ÆµÀ£ÀgÀgÀ£ÀÄß
ºÀÄzÉÝ¬ÄAzÀ vÉUÉzÀÄºÁPÀvÀPÀÌzÀÝ®è ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÀ«ÆµÀ£ÀgÀgÀ ¸ÉÃªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ, CªÀgÀ £ÉÃªÀÄPÁw
£ÀAvÀgÀ CªÀjUÉ C£À£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄªÀAvÉ §zÀ¯ÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(3) gÁdå¥Á®gÀÄ, (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ ªÉÄÃgÉUÉ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀPÉÌ ¥ÀæzÀvÀÛªÁzÀ
PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä CªÀ±ÀåPÀªÁVgÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¹§âA¢AiÀÄ£ÀÄß, gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ
ºÁUÉ PÉÆÃjzÁUÀ CzÀPÉÌ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[`¥ÀgÀAvÀÄ, gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
gÁdå ¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀ®AiÀÄUÀ¼À G¢ÝªÉÄUÀ¼À GzÉÆåÃVUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀºÀ ¤AiÉÆÃf¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ
¥ÉÆ°Ã¸ÀgÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ ¸ÁªÀðd¤PÀ £ËPÀgÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀUÀðªÀ£ÀÄß ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÀvÀðªÀåUÀ¼À°è ¤AiÉÆÃf¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß ©lÄÖ©qÀ§ºÀÄzÀÄ.]1
1 2
[ [308J. PÉ®ªÀÅ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼À ¹§âA¢AiÀÄ£ÀÄß ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉ®¸ÀPÉÌ ®¨sÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.-
(1) (2)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀt ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀvÀðªÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ CUÀvÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀµÀÄÖ ¹§âA¢AiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁgÉÃ jl¤ðAUï
D¦üÃ¸ÀgïUÉ ®¨sÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ PÉÆÃjzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, D

¹§âA¢ ªÀUÀðzÀªÀgÀ£ÀÄß D ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ MzÀV¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV F ªÀÄÄA¢£ÀªÀÅUÀ¼ÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÁV EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ,
JAzÀgÉ:-
(i) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀ;
(ii) PÁ£ÀÆ¤£À CrAiÀÄ°è ¸ÁÜ¦vÀªÁVgÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ «±Àé«zÁå¤®AiÀÄ;
(iii) ¸ÀPÁðj PÀA¥À¤;
(iv) ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ £ÉÃgÀªÁV ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸Ë®¨sÀåªÀ£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀÄÄwÛgÀÄªÀ ¨ÁåAPïUÀ¼ÀÄ, ¤UÀªÀÄ CxÀªÁ GzÀåªÀÄ.
308JJ. ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À ªÉÃ¼Á¥ÀnÖ.- gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À
CªÀ¢üAiÀÄÄ ¥ÀÆtðUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀÆtðUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀÅzÀPÀÆÌ ªÉÆzÀ°£À £À®ªÀvÉÛöÊzÀÄ ¢£ÀUÀ½UÉ PÀrªÉÄ
E®èzÀAvÉ ¸ÁÜ£ÀUÀ¼À «ÄÃ¸À¯ÁwAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÁ ªÉÃ¼Á¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß WÉÆÃ¶¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
308J©. £ÁªÀÄ ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀ¯ÁzÀªÀÅUÀ½UÁV ¢£ÁAPÀUÀ¼À C¢ü¸ÀÆZÀ£É. (1)
¸ÀzÀ¸Àå£À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄªÀAvÉ ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß PÉÆÃgÀÄªÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀr¹zÀ PÀÆqÀ¯ÉÃ,
gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ,-
(J) £ÁªÀÄ ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, D
PÉÆ£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀªÀÅ ªÉÆzÀ®Ä ºÉÃ½gÀÄªÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀæPÀluÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ §gÀÄªÀ
ªÀÄÆgÀ£ÉAiÀÄ ¢£ÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ D ¢£ÀªÀÅ ¸ÁªÀðd¤PÀ gÀeÁ ¢£ÀªÁVzÀÝgÉ, ¸ÁªÀðwæPÀ gÀeÁ
¢£ÀªÁVgÀzÀ, vÀgÀÄªÁAiÀÄ §gÀÄªÀ ¢£ÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) £ÁªÀÄ¥ÀvÀæUÀ¼À ¥Àj²Ã®£ÉUÉ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. D ¢£ÁAPÀªÀÅ
£ÁªÀÄ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¤PÀl vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ ¢£ÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ D ¢£ÀªÀÅ
¸ÁªÀðd¤PÀ gÀeÁ ¢£ÀªÁVzÀÝgÉ, ¸ÁªÀðwæPÀ gÀeÁ ¢£ÀªÁVgÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ §gÀÄªÀ ¢£ÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(¹) £ÁªÀÄ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ªÁ¥À¸ÀÄì ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
D PÉÆ£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀªÀÅ £ÁªÀÄ¥ÀvÀæUÀ¼À ¥Àj²Ã®£ÉUÉ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹gÀÄªÀ ¢£ÁAPÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ JgÀqÀ£ÉAiÀÄ
¢£ÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ D ¢£ÀªÀÅ ¸ÁªÀðd¤PÀ gÀeÁ ¢£ÀªÁVzÀÝgÉ, ¸ÁªÀðwæPÀ gÀeÁ ¢£ÀªÁVgÀzÀ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ §gÀÄªÀ ¢£ÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(r) ªÀÄvÀzÁ£ÀªÀÅ, CªÀ±ÀåªÁzÀgÉ, ªÀÄvÀzÁ£ÀPÉÌ ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß CxÀªÁ ¢£ÁAPÀUÀ¼À£ÀÄß
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ D ¥ÉÊQ ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀªÀÅ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ZÀÄ£ÁªÀuÉ
¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è, LzÀ£ÉAiÀÄ ¢£ÀPÉÌ ªÀÄÄAa£ÀzÀ®èzÀ ¢£ÁAPÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ
ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è GªÉÄÃzÀÄªÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß ªÁ¥À¸ÀÄì ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀPÉÌ ¤UÀ¢
ªÀiÁrzÀ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ K¼À£ÉAiÀÄ ¢£ÀQÌAvÀ ªÀÄÄAa£À ¢£ÁAPÀªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(E) AiÀiÁªÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÉÆÝÃ D
¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(J¥sï) ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀµÀÖgÀ ªÀÄnÖUÉ
ZÀÄ£ÁªÀuÁ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀr¹zÀ ºÀvÀÄÛ PÉ®¸ÀzÀ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ."
308J¹. ZÀÄ£ÁªÀuÉ PÁ®zÀ°è ¨sÀæµÁÖZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ.-(1)ZÀÄ£ÁªÀuÁ PÁ®zÀ°è
®AZÀUÀÄ½vÀ£À ªÀÄvÀÄÛ C£ÀUÀvÀå ¥Àæ¨sÁªÀ ©ÃgÀÄªÀAvÀºÀ ¨sÀæµÁÖZÁgÀUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄªÀ zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ, gÁdå
ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ F ªÀÄÄA¢£À PÀª æ ÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(J) ¤Ãw ¸ÀA»vÉAiÀÄ£ÀÄß ZÀÄ£ÁªÀuÁ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀr¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
¥sÀ°vÁA±ÀUÀ¼À£ÀÄß WÉÆÃ¶¸ÀÄªÀ ¢£ÁAPÀzÀªÀgÉUÉ eÁjUÉ vÀgÀvÀPÀÌzÀÄÝ;
(©) jl¤ðAUï D¦üÃ¸ÀgïUÀ¼ÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀÄvÀUÀmÉÖAiÀÄ°è ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¥ÀæQæAiÉÄUÀ¼À

«rAiÉÆÃ-UÁæ¦üPï awæÃPÀgÀt ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ;
(¹) AiÀiÁªÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¤Ãw ¸ÀA»vÉAiÀÄÄ eÁjAiÀÄ°ègÀÄvÀÛzÉÆÃ D ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ
M¼ÀUÉ ¤Ãw ¸ÀA»vÉAiÀÄÄ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ ErÃ CªÀ¢üªÀgÉUÉ J®è ªÀÄzÀåzÀ CAUÀrUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ ªÀÄzÀå
vÀAiÀiÁjPÁ WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄZÀÑvÀPÀÌzÀÄÝ. ªÀÄzÀåzÀ CAUÀrUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzÀå vÀAiÀiÁjPÁ WÀlPÀUÀ¼À ªÀiÁ°ÃPÀgÀÄ,
C¢ü¨ÉÆÃUÀzÁgÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀgÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¤Ãw ¸ÀA»vÉAiÀÄÄ
eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è vÀªÀÄä WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÄZÀÑvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆºÀgÀÄ ªÀiÁr QÃAiÀÄ£ÀÄß
f¯Áè¢üPÁjUÀ½UÉ CxÀªÁ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄÄ¼Àî PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ ªÀiÁåf¸ÉÖçÃmïgÀªÀjUÉ M¦à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. D
PÁ®zÀ°è AiÀiÁgÁzÀgÀÆ ªÀÄzÀåªÀ£ÀÄß ¸Áé¢üÃ£ÀzÀ°èlÄÖ PÉÆArgÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ ªÀÄzÀåªÀ£ÀÄß ¸ÉÃ«¹zÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ
¸ÁªÀðd¤PÀ G¥ÀzÀæªÀ, ©Ã¢ gÀA¥Ál ªÀiÁqÀÄwÛgÀÄªÀÅzÀÄ PÀAqÀÄ§AzÀgÉ ªÀÄÄ£ÉßZÀÑjPÉ PÀæªÀÄªÁV ZÀÄ£ÁªÀuÉ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀªÀgÉUÉ CªÀgÀ£ÀÄß PÀ¸ÀÖrAiÀÄ°è EqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ¤Ãw ¸ÀA»vÉ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è
ªÀiÁqÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ G®èAWÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ¸ÀAeÉÕÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ eÁ«ÄÃ£ÀÄgÀ»vÀ C¥ÀgÁzsÀUÀ¼ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
vÀvÁÌ®zÀ°è eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¸ÀÄ¸ÀAUÀvÀ PÁ£ÀÆ¤£À ªÉÄÃgÉUÉ dÄ¯Áä£ÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÁgÁªÁ¸À ²PÉëAiÀÄ zÀAqÀ£ÉUÉ
M¼À¥ÀqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]2
308©. jl¤ðAUï D¦üÃ¸ÀgÀ¤UÉ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄ«PÉ.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ¸Àà¢üð¹gÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆ§â C¨sÀåyðAiÀÄÄ, UÉzÀÝ C¨sÀåyðAiÀÄ
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ CxÀªÁ MAzÀÄ ªÉÃ¼É ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ UÉzÀÝ C¨sÀåyðUÀ½zÀÝgÉ
ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÁ ¢£ÁAPÀUÀ¼ÀÄ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉAiÀiÁVzÀÝgÉ, D JgÀqÀÄ ¢£ÁAPÀUÀ¼À°è vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢£ÀUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è MAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ £ÉÃ«Ä¸À¯ÁzÀ jl¤ðAUï
D¦üÃ¸ÀgÀ¤UÉ, 3A8J ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è vÁ£ÀÄ CxÀªÁ vÀ£Àß ZÀÄ£ÁªÀuÁ KdAl£ÀÄ EnÖgÀÄªÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À
AiÀÄxÁ ¥ÀæwAiÀiÁVgÀÄªÀ vÀ£Àß ZÀÄ£ÁªÀuÁ ªÉZÀÑzÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæªÀ£ÀÄß ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
308¹. ZÀÄ£ÁªÀuÁ ªÉZÀÑUÀ¼À ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀzÀPÉÌ vÀ¥ÀÅàªÀÅzÀÄ.Š AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛAiÀÄÄ,Š

(J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è CUÀvÀå¥Àr¸À¯ÁzÀAxÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÉÆ¼ÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£ÀzÀ°è
ZÀÄ£ÁªÀuÁ ªÉZÀÑzÀ ¯ÉPÀÌ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸À®Ä vÀ¦àzÁÝ£ÉAzÀÄ, ªÀÄvÀÄÛ
(©) vÀ¦àgÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀjAiÀiÁzÀ PÁgÀt CxÀªÁ ¸ÀªÀÄxÀð£É¬Ä®èªÉAzÀÄ,
Š ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀPÉÌ ªÀÄ£ÀªÀjPÉAiÀiÁzÀgÉ, gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀªÀÅ gÁdå ¥ÀvÀæzÀ°è
¥ÀæPÀnvÀªÁzÀ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ DvÀ£À£ÀÄß C£ÀºÀð£ÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÀ AiÀiÁªÉÇ§â
ªÀåQÛAiÀÄÄ DzÉÃ±ÀzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ DgÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üUÁV C£ÀºÀð£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
308r. jl¤ðAUï D¦üÃ¸Àgï ªÀÄÄAvÁzÀªÀgÀÄ gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀPÉÌ ¥Àæw ¤AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É
EgÀÄªÀÅzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.Š f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ J¯Áè
ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼À°è, ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀ, ¥ÀjµÀÌj¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ wzÀÄÝªÀ ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄ£ÁªÀuÉ
£ÀqÉ¸ÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è ¤AiÉÆÃfvÀgÁzÀ jl¤ðAUï D¦üÃ¸ÀgïUÀ¼ÀÄ, ¦æ¸ÉÊrAUï D¦üÃ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ, ¥ÉÇÃ°AUï
D¦üÃ¸ÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ AiÀiÁgÉÃ C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¹§âA¢AiÀÄÄ, CªÀgÀÄ ºÁUÉ ¤AiÉÆÃfvÀgÁzÀ
CªÀ¢üUÁV gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀPÉÌ ¥Àæw¤AiÉÆÃfvÀgÁVzÁÝgÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÀ
C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¹§âA¢AiÀÄÄ D CªÀ¢üAiÀÄ°è gÁdå ZÀÄ£ÁªÀuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ ¤AiÀÄAvÀæt, ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ
ºÁUÀÆ ²¹ÛUÉ M¼À¥ÀnÖgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ºÁUÀÆ F CªÀ¢üAiÀÄ°è C¢üPÁjUÀ¼ÀÄ zÀÄ£ÀðqÀvÉ J¸ÀVzÀ°è CAxÀªÀgÀ «gÀÄzÀÞ
PÀ£ÁðlPÀ ¹«¯ï ¸ÉÃªÉUÀ¼ÀÄ (ªÀVðÃPÀgÀt, ¤AiÀÄAvÀæt ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ®ä£À«) ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ, 1957 gÀ£ÀéAiÀÄ PÀæªÀÄ
PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1. ¥ÀæPÀgÀt 3A8J EAzÀ 3A8r 2AA3gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: A1-1A-2AA3jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
309. C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ vÀAiÀiÁjPÉ.Š (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ 1[UÁæªÀÄ ¸À¨sÉAiÀÄÄ
¸ÀÆa¹zÀ C©üªÀø¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖPÉÆAqÀÄ]1, ¥ÀæwªÀµÀðªÀÇ C©üªÀø¢Þ
AiÉÆÃd£ÉAiÉÆAzÀ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀzÉÆ¼ÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ

jÃwAiÀÄ°è vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ 2[PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]2.
(2) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¥ÀæwªÀµÀðªÀÇ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À C©üªÀø¢Þ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjzÀ £ÀAvÀgÀ vÁ®ÆèPÀÄ C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀzÉÆ¼ÀUÉ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ jÃwAiÀÄ°è f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ 1[PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1.
(3) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, ¥ÀæwªÀµÀðªÀÇ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C©üªÀø¢Þ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃjzÀ £ÀAvÀgÀ f¯ÉèAiÀÄ C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß 31A£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è gÀavÀªÁzÀ f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwUÉ 1[PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1.
1
[(4) UÁæ«ÄÃt ªÀÄlÖ¢AzÀ gÁdåªÀÄlÖzÀªÀgÉV£À CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV J®è
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£Á ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ gÀÆ¦¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[309J. ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÁV «PÉÃA¢æÃPÀgÀt AiÉÆÃd£É.- ¸ÀéAiÀÄA-DqÀ½vÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÁzÀ
¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸ÉÃjzÀAvÉ, ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß, PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀgÀ£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ ¤¢üUÀ¼À£ÀÄß MmÁÖgÉ ºÁUÀÆ KPÀPÁ®zÀ°è ªÀ»¹PÉÆlÄÖ ¸ÀªÀðvÉÆÃªÀÄÄR C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
¸ÀÄgÀQëvÀªÀ®èzÀ ªÀUÀðUÀ¼À »vÁ¸ÀQÛUÀ½UÉ MvÀÄÛ ¤Ãr J®è ªÀUÀðUÀ¼À d£ÀgÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¹
¤tð¬Ä¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ DzÀåvÉ ¤UÀ¢ ªÀiÁr vÀ¼ÀªÀÄlÖ¢AzÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀiÁUÀÄªÀAvÉ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß
gÀÆ¦¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
309©. zÀÆgÀzÀÈ¶× AiÉÆÃd£É.-(1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ºÉÆ¸ÀzÁV ZÀÄ£Á¬ÄvÀªÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ,
CzÀgÀ gÀZÀ£ÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆgÀÄ wAUÀ¼ÉÆ¼ÀUÁV, d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁ, ªÁqïð ¸À¨sÁ, ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ
¸À¨sÉUÀ¼À ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß CzÀgÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß, d£À¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃj¸ÀÄªÀ
¸ÀºÀ¨sÁV UÁæ«ÄÃt ¥ÀgÁªÀÄ±Àð£ÀªÀ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, PÁAiÀÄð¸ÁzsÀ£É ¥ÀzÀÝwAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ PÀæªÀÄ PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÁÌV
UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¥Àæw¥sÀ®zÀ ¸ÀÆaUÀ½UÉ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ gÁdå ªÀÄvÀÄÛ PÉÃAzÀæ
¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ ¸ÁÜ¦¹zÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÉÄÊ° UÀÄgÀÄvÀÄUÀ¼ÀÄ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀÆtð
CªÀ¢üUÁV zÀÆgÀzÀÈ¶× AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÁ¯ÉÆÃZÀ£É ¹zÀÝ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) zÀÆgÀzÀÈ¶× AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ vÀ£Àß CªÀ¢üAiÀÄ ªÀÄÄA¢£À LzÀÄ ªÀµÀðUÀ½UÁV ¥ÀæwªÀµÀðPÉÌ CUÀvÀå-
DzsÁjvÀ ªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀ DzsÁgÀzÀ°è gÀÆ¦¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. DzÀåvÉ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ
dªÁ¨ÁÝj £ÀPÉëAiÀÄ°è ºÉÃ¼À¯ÁzÀ DzÀåvÁgÁåAQAUï «zsÁ£ÀzÀ DzsÁgÀzÀ°ègÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ªÀÄÄA¢£À ºÀtPÁ¸ÀÄ ªÀµÀðzÀ CªÀ¢üAiÀÄ°è ¤¢üUÀ¼À ®¨sÀåvÉUÉ M¼À¥ÀlÄÖ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzÉÃ ªÀµÀðzÀ CPÉÆÖÃ§gï M¼ÀUÁV PÉÆæÃrüÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉUÁV vÁ®ÆèPÀÄ
AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwUÉ vÀªÀÄä ªÁ¶ðPÀ PÀgÀqÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
«ªÀgÀuÉ:- 309J, 309© ¥ÀæPÀgÀtzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è ¸ÀzÀj ¥ÀzÁªÀ½UÀ¼ÀÄ
§gÀÄªÀPÀqÉUÀ¼À°è:
(1) ``¸ÀºÀ¨sÁVÃ UÁæ«ÄÃt ¥ÀgÁªÀÄ±Éð”AiÀÄ°è F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À
¢ÃWÁðªÀ¢ü zÀÆgÀzÀÈ¶Ö AiÉÆÃd£ÉUÉ CxÀªÁ ªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ PÉÊUÉwÛPÉÆ¼Àî¯ÁzÀ
ªÁ¸ÀÛªÁA±ÀUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ CzsÀåAiÀÄ£À, «±ÉèÃµÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÁªÀÄ±Éð M¼ÀUÉÆArgÀÄvÀÛªÉ.
(2) ``PÁAiÀÄð¸ÁzsÀ£É ¥ÀzÀÝw” JAzÀgÉ ªÀÄÆgÀÄ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ WÀlPÀUÀ¼ÁzÀ-C¼ÀvÉUÉÆÃ®Ä,
¥ÀæwQæAiÉÄ ªÀÄvÀÄÛ zsÀ£ÁvÀäPÀ ªÀÄgÀÄ eÁj M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ, ªÉÊeÁÕ¤PÀ DzsÁjvÀ, zÀvÁÛA±À DzsÁjvÀ ¤ªÀðºÀuÁ
¥ÀzÀÞw ªÀÄvÀÄÛ EzÀgÀ°è CvÀåUÀvÀå zsÉåÃAiÉÆÃzÉÝÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ DzÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀÄªÀ ¤nÖ£À°è
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß, ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ ¹§âA¢ªÀUÀðzÀªÀgÀ£ÀÄß ¸ÀjºÉÆAzÁtÂPÉ ªÀiÁqÀÄªÀ «zsÁ£ÀzÀ

ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV ªÀÄvÀÄÛ zÀPÀëvÉ¬ÄAzÀ ¤gÀAvÀgÀªÁV UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀÄwÛgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¸ÀÄªÀAxÀ PÁAiÀÄðZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ¸ÉÃgÀÄvÀÛªÉ.
(3) ``DzÀåvÁ gÁåAQAUï” EzÀÄ ‘DzÀåvÁ ¤UÀ¢ «zsÁ£À’ªÀ£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À£ÀÄß,
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁrPÉÆ¼ÀÄîªÁUÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ
»AzÀÄ½¢gÀÄ«PÉ, CªÀ±ÀåPÀvÉAiÀÄvÀÄvÀÄð, ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ºÀAvÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¦ÛAiÀÄ DzÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÀÛzÉÀ.
309¹. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï AiÉÆÃd£É.- (1) 309r ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è gÀZÀ£ÉAiÀiÁzÀ vÁ®ÆèPÀÄ
AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è J¯Áè UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß rfl¯ï £ÀªÀÄÆ£ÉAiÀÄ°è PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ
ºÉÆuÉAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ F AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ rfl¯ï ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß PÀÆqÁ
309r. vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«Äw.- (1) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèQ£À°è F
PÉ¼ÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÉÆß¼ÀUÉÆAqÀ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV
vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwAiÀÄÄ ¸ÁÜ¦vÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(i) vÁ®ÆèQ£À zÉÆqÀØ ¨sÁUÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ «zsÁ£À¸À¨sÉ CzsÀåPÀëgÀÄ

¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
(ii) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë PÉÆÃ bÉÃgÀä£ï
(iii) vÁ®ÆèQ£À PÉÃAzÀæ ¸ÁÜ£ÀzÀ°è zÉÆqÀØ £ÀUÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA PÉÆÃ ZÉÃgï¥À¸Àð£ï
DqÀ½vÀzÀ CzsÀåPÀë
(iv) vÁ®ÆèQ£À J¯Áè UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀ ¥ÉÊQ
¯ÁljAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÉÊ¸ï ZÉÃgï¥À¸Àð£ï
CzsÀåPÀë
(v) ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå «zsÁ£À¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ vÁ®ÆèQ£À
¨sÁUÀ CxÀªÁ ¥ÀÆtð vÁ®ÆèPÀ£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ vÁ®ÆèQ£ÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
ªÀÄvÀzÁ£À PÉëÃvÀæUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄªÀ vÁ®ÆèPÀÄUÀ½UÉ
ªÀÄvÀzÁgÀ£ÉAzÀÄ £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀªÁVgÀÄªÀ gÁdå¸À¨sÁ ªÀÄvÀÄÛ
gÁdå «zsÁ£À ¥ÀjµÀvï£À ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
(vi) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï G¥ÁzsÀåPÀë ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
(vii) ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ ZÉÃgÀä£ï ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
(viii) ¯ÁljAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ DAiÉÄÌAiÀiÁzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À LªÀgÀÄ
CzsÀåPÀëgÀÄ, CzÀgÀ°è M§âgÀÄ ªÀÄ»¼ÉAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ M§âgÀÄ «±ÉÃµÀ DºÁé¤vÀgÀÄ
C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ M§âgÀÄ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
¥ÀAUÀqÀUÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀªÀgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ
(ix) vÁ®ÆèQ£ÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ PÀÈ¶ GvÀà£Àß ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸À«ÄwAiÀÄ «±ÉÃµÀ DºÁé¤vÀgÀÄ
CzsÀåPÀëgÀÄ
(x) vÁ®ÆèQ£ÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ ¦¹JDgïr CzsÀåPÀëgÀÄ «±ÉÃµÀ DºÁé¤vÀgÀÄ
(xi) f¯ÉèAiÀÄ°è£À ªÀÄÄAZÀÆtÂ ¨ÁåAQ£À f¯Áè ªÀiÁå£ÉÃdgï «±ÉÃµÀ DºÁé¤vÀgÀÄ
(xii) ªÀÄÆªÀgÀÄ vÀdÕgÀÄ vÁAwæPÀ ªÀ®AiÀÄ¢AzÀ M§âgÀÄ (¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ
vÁ®ÆèQ£À EAf¤AiÀÄjAUï PÁ¯ÉÃdÄ/¥Á°mÉQßPï/L.n.L)

¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÁ ªÀ®AiÀÄ¢AzÀ M§âgÀÄ «±ÉÃµÀ DºÁé¤vÀgÀÄ
(¸ÀªÀiÁd«eÁÕ£À) ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ PÁ¯ÉÃf£À ¥ÁæA±ÀÄ¥Á®gÀÄ),
UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Þ¬ÄAzÀ M§âgÀÄ( PÀÈ¶ «eÁÕ£À PÉÃAzÀæzÀ
¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ)
(2) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ ¸À«ÄwAiÀÄ

¸ÀzÀ¸Àå PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ «±ÉÃµÀ
DºÁé¤vÀgÀÄ CxÀªÁ ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß £ÁªÀÄ¤zÉÃð±À£À ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ. F
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀzÁªÀ¢üAiÉÆA¢UÉ
ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀzÁªÀ¢üAiÉÆA¢UÉ CxÀªÁ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¥ÀzÁªÀ¢üAiÉÆA¢UÉ EzÀgÀ°è AiÀiÁªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀ¯ÉÆÃ
CzÀgÉÆA¢UÉ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
309E. AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ PÁAiÀÄð«zsÁ£À.- (1) vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ
¸À«ÄwAiÀÄÄ J¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA DqÀ½vÀUÀ¼ÀÄ ¸À°è¹zÀ PÀgÀqÀÄ ªÁ¶ðPÀ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹éÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ªÀ®AiÀÄzÀ DzÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß
ªÀ®AiÀÄªÁgÀÄ UÀÄgÀÄw¹ PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) DzÀåvÉ £ÀPÁ±É ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À PÉÆæÃrüÃPÀgÀt «zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¹ DzÀåvÉ «µÀAiÀÄUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄzsÀåAvÀgÀ ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÀAAiÉÆÃd£É PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀÅzÁªÀÅzÀÆ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï CxÀªÁ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV £ÀUÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA DqÀ½vÀUÀ¼À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À°è ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DzÀåvÉ
§zÀ¯Á¬Ä¸À®Ä, ªÀiÁ¥Àðr¸À®Ä CxÀªÁ ªÀåvÁå¸ÀUÉÆ½¸À®Ä vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwUÉ
C¢üPÁgÀ«®è JAzÀÄ CxÉÊð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA DqÀ½vÀUÀ¼À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀævÉåÃPÀ WÀlPÀzÀ DzÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀ
UÀÄjAiÉÆA¢UÉ PÉÆæÃrüÃPÀgÀtzÀ ¥ÀjuÁªÀÄªÁV ªÀÄzsÀåAvÀgÀ ªÀÄlÖzÀ°è AiÉÆÃd£ÉAiÀÄÄ ªÀÄÄA¢£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
i. MAzÀÄ CxÀªÁ ºÉaÑ£À ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ £ÀqÉAiÀÄÄªÀ ¹ÌÃªÀiïUÀ¼À ¸ÀÜ¼À
«¸ÁÛgÀzÀ ¸ÀAAiÉÆÃd£É, ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼À ¸ÀAAiÉÆÃd£É.
ii. CAvÀgÀ ªÀ®AiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ¹ÌÃªÀiïUÀ¼À ¸ÀAAiÉÆÃd£É JAzÀÄ
CxÉÊð¸À¯ÁUÀÄªÀ ªÀ®AiÀÄªÁgÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃd£É,
iii. CAvÀªÀð®AiÀÄ ¸ÀAAiÉÆÃd£É JAzÀgÉ ««zsÀ ¹ÌÃªÀiïUÀ½AzÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß
¸É¼ÉAiÀÄÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ««zsÀ ªÀÄzsÀå¥ÀæªÉÃ±À¢AzÀ UÀjµÀ× ¥Àæ¨sÁªÀªÀ£ÀÄß
RavÀ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV UÀÄjAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀÄ.
iv. £ÉÃgÀ ¸ÀAAiÉÆÃd£É JAzÀgÉ G£ÀßvÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀÄlÖUÀ¼À°è K£ÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃQzÉ
CzÀ£ÀÄß ¥ÀævÉåÃPÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
v. ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ¸ÀAAiÉÆÃd£É JAzÀgÉ; ¥ÀAZÁAiÀÄvï §¼À¸À§ºÀÄzÁzÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀAAiÉÆÃf¸À§ºÀÄzÁzÀ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÀPÀÆÌ CªÀÅ ºÉZÀÄÑªÀj
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃqÀ§ºÀÄzÉÃ CAvÀºÀ PÉÃAzÀæ ¥ÁæAiÉÆÃfvÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå
¥ÁæAiÉÆÃfvÀ JgÀqÀÆ ««zsÀ ¹ÌÃªÀiïUÀ¼À ªÀVÃðPÀgÀtªÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß UÀªÀÄ¤¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
309J¥sï. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï AiÉÆÃd£É.-f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À PÀgÀqÀÄ

AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÝ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ªÀÄlÖzÀ°è vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß
PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ dªÁ¨ÁÝgÀgÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
309f. f¯Áè C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£É.- (1) f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄÄ C£ÀÄzÁ£À ®¨sÀåvÉUÉ M¼À¥ÀlÄÖ,
F PÉ¼ÀV£ÀªÀÅUÀ¼À PÀÄjvÀAvÉ PÀgÀqÀÄ C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÝ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
(i) ¸ÀÜ¼À «¸ÁÛgÀ AiÉÆÃd£É, ¤Ãj£À ºÀAaPÉ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¨sËwPÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊ¸ÀVðPÀ
¸ÀA¥À£ÀÆä®, ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ
f¯ÉèAiÀÄ°è ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ÀªÀiÁ£À
D¸ÀQÛUÀ¼À «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ;
(ii) ºÀtPÁ¸ÀÄ CxÀªÁ ®¨sÀå«gÀÄªÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ªÁå¦Û ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£À.
(2) f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ AiÉÆÃd£Á
WÀlPÀUÀ¼À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß, CªÀÅUÀ¼ÀÄ £ÀqÀÄªÉ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀºÀj¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ CªÀPÁ±À
PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV eÉÆÃr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ªÀ®AiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ¼À«¸ÁÛgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀAAiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ZËPÀlÖ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(3) f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ PÉÆæÃrüÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÉÆÃd£Á PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀÅ vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£É
ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwAiÀÄÄ ¹zÀÝ¥Àr¹zÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀåvÁå¸ÀUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è. DzÀgÉ FUÁUÀ¯ÉÃ
ªÉÆzÀ®Ä ¸ÉÃjgÀÄªÀ CxÀªÁ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À°è M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÉÃj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(4) f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄÄ PÉÆæÃrüÃPÀÈvÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÝ¥Àr¸ÀÄªÁUÀ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ DzÉÃ±ÀzÀ
ªÀÄÆ®PÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀÄªÀ CAxÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAWÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) PÉÆæÃrüÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀªÀÅ ¥ÀÆtðªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, f¯Áè
AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ gÁdå AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÁÌV «PÉÃA¢æPÀgÀt AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ
C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ f¯ÉèAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
309JZï. PÉÊUÉÆAqÀ PÀæªÀÄzÀ ªÀgÀ¢.- (1) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvÀ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvÀ, ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼ÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ¥ÀæUÀwAiÀÄ §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C¼ÉAiÀÄÄªÀ ¸ÀÆaUÀ¼À ¥Àæw¥sÀ®ªÀ£ÀÄß
§¼À¸ÀÄªÀ §UÉÎ ¸ÀA¥À£ÀÆä® ®¨sÀåvÉ ¤zsÀðjvÀ UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ
¥ÁæeÉPïÖUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¹ÌÃªÀiïUÀ¼À C£ÀÄµÁ×£À CxÀªÁ ªÀiÁqÀ®Ä ÇÀªÀÄxÀðªÁzÀÄzÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÃ¼ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÉÆAqÀ PÀæªÀÄzÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß DgÀÄ wAUÀ½UÉÆªÉÄä ¹zÀÝ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) J¯Áè UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ vÀªÀÄä ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß
¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ J¯Áè UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ vÀªÀÄäzÉÃ DzÀ ªÀgÀ¢AiÉÆA¢UÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ J¯Áè
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ vÀªÀÄäzÉÃ DzÀ ªÀgÀ¢AiÉÆA¢UÉ CzÀ£Éß¯Áè
f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwUÉ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¸ÀAAiÉÆÃfvÀ ªÀgÀ¢AiÀÄ£ÀÄß vÀªÀÄä ªÀÄÄA¢£À UÁæªÀÄ ¸À¨sÉUÉ
ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) ºÁUÉAiÉÄÃ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÀgÀ¢UÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ
UÁæªÀÄ ¸À¨sÉUÉ ºÁdgÀÄ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ®¨sÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
310. f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«Äw.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 1[¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ]1, f¯ÉèAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¥ÀÅgÀ¸À¨sÁ ¥ÀjµÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¥ËgÀ¸À¨sÁ ¤UÀªÀÄUÀ¼À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆærÃPÀj¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ MmÁÖgÉ f¯ÉèUÁV MAzÀÄ C©üªÀø¢Þ
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ PÀgÀqÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À®Ä ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯ÉèUÀÆ MAzÉÆAzÀÄ f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß
gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.

1
[(2) f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄÄ F ªÀÄÄA¢£ÀªÀgÀ£ÉÆß¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ;
(J) ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ f¯ÉèAiÀÄ G¸ÀÄÛªÁj ¸ÀaªÀgÀÄ ¸Àz¸À ÀågÀÄ
(©) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À CzsÀåPÀëgÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
(¹) vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ PÉÆÃ- ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
ZÉÃgï¥À¸Àð£ï DVgÀÄªÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀÄ
(r) f¯ÉèAiÀÄ°è£À ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ vÁ®ÆèQ¤AzÀ vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ
C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwAiÀÄ ªÉÊ¸ï ZÉÃgï ¥À¸Àð£ï(vÁ®ÆèPÀÄ UÁæªÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀÄÆ®PÀ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀªÀgÀÄ)
(E) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï, ¥ÀlÖt
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ f¯ÉèAiÀÄ°è UÁæ«ÄÃt ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ]1
¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À d£À¸ÀASÉåAiÀÄ £ÀqÀÄ«£À C£ÀÄ¥ÁvÀPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁV
f¯ÉèAiÀÄ°è £ÀUÀgÀ¥Á°PÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËgÀ¸À¨sÉUÀ¼À PË¤ì®gïUÀ¼ÀÄ
¥ÉÊQ¬ÄAzÀ £ÉÃ«Ä¸À¯ÁzÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁzÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ
MlÄÖ ¸ÀASÉåAiÀÄ LzÀ£ÉÃ £Á®ÌQÌAvÀ PÀrªÉÄ EgÀzÀ CAvÀºÀ
¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ

1
[(3) ¥ÀÆwð f¯Éè CxÀªÁ f¯ÉèAiÀÄ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ ¯ÉÆÃPÀ¸À¨sÉAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, f¯ÉèAiÀÄ°è
ªÀÄvÀzÁgÀgÉAzÀÄ £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁVgÀÄªÀ gÁdå¸À¨sÁ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, f¯ÉèAiÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ ªÀÄvÀPÉëÃvÀæUÀ¼À°è£À gÁdå
«zsÁ£À¸À¨sÉAiÀÄ J¯Áè ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ f¯ÉèAiÀÄ°è ªÀÄvÀzÁgÀgÉAzÀÄ £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁVgÀÄªÀ gÁdå «zsÁ£À¥ÀjµÀvï£À
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, f¯ÉèAiÀÄ qÉ¥ÀÆån PÀ«ÄµÀ£ÀgïgÀªÀgÀÄ f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ ±Á±ÀévÀ DºÁé¤vÀgÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ]1
(4) ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ C¢üPÁjAiÀÄÄ ¸À«ÄwAiÀÄ PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
2 1
[ [5) f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ ZÉÃgÀä£ïgÀ£ÀÄß ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ «zsÁ£ÀzÀ°è CªÀgÀÄUÀ¼À
¥ÉÊQ DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1]2
(6) f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄÄ, f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ,
1
[¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ]1 f¯ÉèAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¥ÀÅgÀ¸À¨sÁ ¥ÀjµÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËgÀ¸À¨sÁ ¤UÀªÀÄUÀ¼ÀÄ vÀAiÀiÁj¹zÀ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆæÃrÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ErÃ f¯ÉèUÁV C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ PÀgÀqÉÆAzÀ£ÀÄß
vÀAiÀiÁj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(7) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄÄ, C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£É PÀgÀqÀ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¸ÀÄªÀ°è,Š
(J) (i) ¥ÁæzÉÃ²PÀ AiÉÆÃd£É, ¤Ãj£À ºÀAaPÉ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ¨sËwPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæPÀøwPÀ
¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ºÀAaPÉ, ªÀÄÆ® ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À ¸ÀªÀÄUÀæ C©üªÀø¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ, 1[¥ÀlÖt
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ]1, f¯ÉèAiÀÄ°ègÀÄªÀ ¥ËgÀ¸À¨sÁ ¤UÀªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËgÀ¸À¨sÁ ¥ÀjµÀvÀÄÛUÀ¼À £ÀqÀÄªÀt ¸ÀªÀiÁ£À
»vÁ¸ÀQÛAiÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß;
(ii) ®¨sÀå«gÀÄªÀ ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸ÀA¥À£ÀÆä® CxÀªÁ EvÀgÉ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À ªÁå¦Û ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀégÀÆ¥ÀUÀ¼À §UÉÎ UÀªÀÄ£À ºÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ:
1
[¥ÀgÀAvÀÄ, (i)£ÉÃ ¨Á©£À°è G¯ÉèÃT¸À¯ÁzÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ¹zÀÞ¥Àr¹zÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À°è
§zÀ¯ÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß vÀgÀvÀPÀÌzÀÝ®è. DzÀgÉ f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ ²¥sÁgÀ¸ÀÄUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅªÁzÀgÀÆ EzÀÝgÉ
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß CAwªÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä CAxÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ
¥Àj²Ã°¸À§ºÀÄzÀÄ.]1
(©) gÁdå¥Á®gÀÄ, DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¸ÀAWÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¸À®ºÉ
vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(8) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼ÀÄ, CAxÀ ¸À«Äw¬ÄAzÀ ²¥sÁgÀ¸ÀÄì
ªÀiÁrzÀAvÉ C©üªÀø¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß 1[gÁdå AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è ¸ÉÃj¸ÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV]1 ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ¸À°è¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[310J. gÁdå ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀjµÀvÀÄÛ.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀÄªÀ
¸À®ÄªÁV ºÁUÀÆ CzÀÄ d£ÀvÉAiÀÄ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ½UÉ wÃªÀæªÁV ¸ÀàA¢¸ÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀ ¸À®ÄªÁV, ZÀÄ£Á¬ÄvÀ
¥Àæw¤¢üUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä D±ÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ vÀªÀÄä ¸À®ºÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ MAzÀÄ
ªÉÃ¢PÉAiÀiÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À®Ä MAzÀÄ gÁdå ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀjµÀvÀÛ£ÀÄß gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1. G¥À¥ÀæPÀgÀt (1) ªÀÄvÀÄÛ (2), RAqÀ (i) jAzÀ (vii) ªÀÄvÀÄÛ (3) ªÀÄvÀÄÛ (4), 1997gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ
¢£ÁAPÀ: 20-10-1997 jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
(2) gÁdå ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀjµÀvÀÄÛ,Š
(i) ªÀÄÄRå ªÀÄAwæAiÀÄªÀgÀ£ÀÄß CzsÀåPÀëgÀ£ÁßV;
(ii) UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀø¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ¸ÀaªÀgÀ£ÀÄß G¥ÁzsÀåPÀëgÀ£ÁßV;
(iii) ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ £ÁªÀÄ¤zÉðÃ²¸À®àlÖ EvÀgÀ LªÀgÀÄ ¸ÀaªÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÁßV;
1 2
[(iv) [J¯Áè f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À CzsÀåPÀëgÀ£ÀÄß]2 ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÁßV;
(v) ¥Àæw f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ £ÁªÀÄ¤zÉÃð²¸À®àlÖ 2[£Á®ÄÌ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À
CzsÀåPÀëgÀÄ, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÀAzÁAiÀÄ «¨sÁUÀ¢AzÀÀ M§âgÀÄ]2 ºÁUÀÆ MAzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀëgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÁßV;
(vi) «zsÁ£À ¸À¨sÉAiÀÄ ¸À¨sÁzsÀåPÀëjAzÀ £ÁªÀÄ¤zÉÃð²¸À®àlÖ LzÀÄ d£À ±Á¸ÀPÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zsÁ£À
¥ÀjµÀwÛ£À ¸À¨sÁ¥ÀwAiÀÄªÀjAzÀ £ÁªÀÄ¤zÉÃð²¸À®àlÖ E§âgÀÄ ±Á¸ÀPÀgÀ£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À£ÁßV;
ªÀÄvÀÄÛ
(vii) UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï E¯ÁSÉAiÀÄ PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄªÀgÀ£ÀÄß ¸ÀzÀ¸Àå
PÁAiÀÄðzÀ²ðAiÀÄ£ÁßV.]1
1. RAqÀ iv jAzÀ vii 2AA3gÀÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 37gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
ŠM¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) gÁdå ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀjµÀvÀÄÛ ¥ÀæwªÀµÀð PÀqÉAiÀÄ ¥ÀPÀë JgÀqÀÄ ¸À®ªÁzÀgÀÆ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÉÃgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) gÁdå ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀjµÀvÀÄÛ, gÁdåzÀ°ègÀÄªÀ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ
«µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ZÀað¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.]1
1
[310©. PÀ£ÁðlPÀ gÁdå «PÉÃA¢æPÀgÀt AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«Äw.- (1) C©üªÀÈ¢Þ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄªÀåAiÀÄ zÀ¸ÁÛªÉÃf£ÉÆA¢UÉ ºÁdgÀÄ¥Àr¸À¨ÉÃPÁzÀ ªÁ¶ðPÀ ºÀtPÁ¸ÀÄ
¥ÀÄ£ÀgÁªÀ¯ÉÆÃPÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀPÁðgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄxÀðUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÀ£ÁðlPÀ gÁdå
«PÉÃA¢æPÀgÀt AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwAiÉÄAzÀÄ PÀgÉAiÀÄ¯ÁUÀÄªÀ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) PÀ£ÁðlPÀ gÁdå «PÉÃA¢æPÀgÀt AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwAiÀÄ F ªÀÄÄA¢£ÀªÀgÀ£ÀÄß
M¼ÀUÉÆArgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ;-
1. ZÉÃgï¥À¸Àð£ï ªÀÄÄRåªÀÄAwæ
2. ªÉÊ¸ïZÉÃgÀä£ï 1) UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ¸ÀaªÀgÀÄ
2) ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸ÀaªÀgÀÄ
3) AiÉÆÃd£Á ¸ÀaªÀgÀÄ
4) £ÀUÀgÁ©üªÀÈ¢Þ ¸ÀaªÀgÀÄ,
¸ÀPÁðgÀªÀÅ £ÁªÀÄ¤zÉÃð²¹zÀ ¸ÀªÀiÁeÉÆÃ DyðPÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ
PÉëÃvÀæzÀ°è vÀdÕgÁzÀ M§âgÀÄ ¸ÀPÁðgÉÃvÀgÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ
3. ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ 1) gÁdåzÀ C©üªÀÈ¢Þ DAiÀÄÄPÀÛgÀÄ
2) UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï E¯ÁSÉAiÀÄ ¥ÀæzsÁ£À
PÁAiÀÄðzÀ²ð
3) £ÀUÀgÁ©üªÀÈ¢Þ E¯ÁSÉAiÀÄ ¥ÀæzsÁ£À PÁAiÀÄðzÀ²ð
4) DyðPÀ E¯ÁSÉAiÀÄ ¥ÀæzsÁ£À PÁAiÀÄðzÀ²ð
5) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ £ÁªÀÄ¤zÉÃð±À£À ªÀiÁrzÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¤PÁAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ E§âgÀÄ «zsÁ£À¥ÀjµÀvï ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ.
6) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ £ÁªÀÄ ¤zÉÃð±À£À ªÀiÁrzÀ JAlÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, CªÀgÀ°è
(J) f¯Áè AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwUÀ¼À E§âgÀÄ ZÉÃgï¥À¸Àð£ïì CªÀgÀ°è gÉ«£ÀÆå
«¨sÁUÀ¢AzÀ M§âgÀÄ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(©) vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwUÀ¼À E§âgÀÄ ZÉÃgï¥À¸Àð£ïì
CªÀgÀ°è gÉ«£ÀÆå «¨sÁUÀ¢AzÀ M§âgÀÄ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(¹) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À E§âgÀÄ ZÉÃgï¥À¸Àð£ïì- CªÀgÀ°è gÉ«£ÀÆå
«¨sÁUÀ¢AzÀ M§âgÀÄ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(r) £ÀUÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¤PÁAiÀÄUÀ¼À E§âgÀÄ ZÉÃgï¥À¸Àð£ïì £ÀUÀgÀ ¥Á°PÉUÀ¼À£ÀÄß
¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ M§âgÀÄ ¹n ªÀÄÄ¤ì¥À¯ï PË¤ì¯ïUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ M§âgÀÄ
CxÀªÁ ¥ÀlÖt ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ M§âgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀlÖt
ªÀÄÄ¤ì¥Á°nUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀÄªÀ M§âgÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ JAlgÀ°è PÀ¤µÀ× M§âgÀÄ ªÀÄ»¼ÉAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
eÁwUÀ½AzÀ M§âgÀÄ ¥Àæw¤¢ü C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ½AzÀ M§âgÀÄ
¥Àæw¤¢ü, C®à¸ÀASÁåvÀgÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄªÀÅ M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ EvÀgÀ »AzÀÄ½zÀ
ªÀUÀðUÀ¼À M§âgÀÄ ¥Àæw¤¢ü.
(E) vÀdÕgÁVgÀÄªÀ PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§A¢üvÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À, PÉÊUÁjPÉ,
UÁæ«ÄÃt ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÁ©üªÀÈ¢Þ, °AUÀ ¸ÀA§A¢ü «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ
(ªÀÄ»¼ÉAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ) ªÀÄPÀÌ¼À ºÀPÀÄÌUÀ¼ÀÄ- ªÀÄPÀÌ¼À ºÀPÀÄÌUÀ¼À PÁAiÀÄðPÀvÀðgÀÄ,
DyðPÀ, ¥ÀlÖt ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ d®
¸ÀAgÀPÀëuÉ F PÉëÃvÀæUÀ½AzÀ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ £ÁªÀÄ ¤zÉÃð±À£À ªÀiÁrzÀ LªÀgÀÄ
ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ.
4 ¸ÀzÀ¸Àå AiÉÆÃd£Á E¯ÁSÉAiÀÄ ¥Àæ¨sÁgÀzÀ°ègÀÄªÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀæzsÁ£À PÁAiÀÄðzÀ²ð
PÁAiÀÄðzÀ²ð CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðzÀ²ð.
(3) ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹(2)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¸ÀPÀðgÉÃvÀgÀ

¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄÄ LzÀÄ ªÀµÀðUÀ½UÉ CxÀªÁ vÀªÀÄä ¥ÀzÁªÀ¢ü ªÀÄÄPÁÛAiÀÄzÀªÀgÉUÉ, CªÉgÀqÀgÀ°è
AiÀiÁªÀÅzÀÄ ªÉÆzÀ¯ÉÆÃ C°èAiÀÄªÀgÉUÉ DVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(4) PÀ£ÁðlPÀ gÁdå «PÉÃA¢ægÀt AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ F
ªÀÄÄA¢£ÀAvÉ EgÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ;
(J) PÀ£ÁðlPÀ gÁdå «PÉÃA¢æPÀgÀt AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ¸À«ÄwAiÀÄ(PÉJ¸ïr¦r¹)

f¯ÉèAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ AiÉÆÃd£Á WÀlPÀUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ
ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß eÉÆÃr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ £ÀUÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ªÀ®AiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ¼À «¸ÁÛgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAAiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ZËPÀlÖ£ÀÄß
PÀÆqÁ PÀ°à¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(©) PÉJ¸ïr¦r¹AiÀÄ PÉÆæÃrüÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ f¯ÉèUÀ¼ÀÄ
¹zÀÝ¥Àr¹zÀÄzÀ£ÀÄß ªÀåvÁå¸ÀUÉÆ½¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
(¹) ¸À«ÄwAiÀÄÄ PÉÆæÃrüÃPÀgÀt AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÝ¥Àr¸ÀÄªÁUÀ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ CAxÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAWÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É
(r) PÉÃA¢æÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£ÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄÄ ¥ÀÆtðªÁzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ PÀÆqÀ¯ÉÃ
¸À«ÄwAiÀÄÄ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ PÉÆæÃrüÃPÀÈvÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(E) ¸À«ÄwAiÀÄÄ, ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæzÉÃ²PÀ C©üªÀÈ¢ÞUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÁAiÀÄð¸ÀÆvÀæªÀ£ÀÆß ¸ÀºÀ
£ÉÆÃrPÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ, f¯ÉèUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ gÁdå AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß
§®UÉÆ½¸À®Ä PÁAiÀÄð¤ÃwUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ]1
1
[CzsÁåAiÀÄ XIX
¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ, «¤ªÀÄAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥À«¢üUÀ¼ÀÄ]1
311. ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁgÀ.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ
ªÀÄÆ®PÀ ¥ÀÇªÀð ¥ÀæPÀluÉAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è£À ¤AiÀÄªÀÄªÀ£ÀÄß ¥ÀÇªÁð£ÀéAiÀÄªÁV ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁUÀÄªÀAvÉ
gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¤AiÀÄªÀÄªÀ£ÀÄß gÀa¹zÁUÀ D ¤AiÀÄªÀÄ gÀa¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß gÁdå
«zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®zÀ G¨sÀAiÀÄ ¸ÀzÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ ElÖ «ªÀgÀuÁ ¥ÀvÀæzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. 32A£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁ¥ÁðnUÉÆ¼À¥ÀlÄÖ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¤AiÀÄªÀÄªÀÅ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C¢ü¤AiÀÄ«ÄvÀªÁV¢ÝzÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ ¥ÀjuÁªÀÄªÀ£ÀÄß
(3) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¤AiÀÄªÀÄªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀ°è, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, CzÀgÀ G®èAWÀ£ÉAiÀÄ §UÉÎ
vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÁzÀ ªÀåQÛAiÀÄÄ C¥ÀgÁzsÀ ¤tðAiÀÄªÁzÀ ªÉÄÃ¯É LzÀÄ£ÀÆgÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ
dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ JAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D G®èAWÀ£ÉAiÀÄÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉzÀgÉ D G®èAWÀ£ÉAiÀÄÄ
ªÀÄÄAzÀÄªÀjAiÀÄÄwÛgÀÄªÀAxÀ ¢ªÀ¸ÀzÀAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÆzÀ®£ÉÃ ¢ªÀ¸ÀzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¢ªÀ¸ÀPÉÌ
E¥ÀàvÉÛÊzÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ E£ÀÆß ºÉaÑ£À dÄ¯Áä£É¬ÄAzÀ zÀArvÀ£ÁUÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ
G¥À§A¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ.
312. I, II ªÀÄvÀÄÛ III£ÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆaUÀ¼À wzÀÄÝ¥Àr.Š ¸ÀPÁðgÀªÀÅ 1[gÁdå ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀjµÀwÛ£ÉÆA¢UÉ
¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃa¹]1 ¸ÀPÁðj gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è C¢ü¸ÀÆa¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ I, II ªÀÄvÀÄÛ III£ÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆaUÀ¼À°è
M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ CxÀªÁ ºÉÃ½gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ PÁAiÀÄðZÀlÄªÀnPÉ, PÁAiÀÄðPÀæªÀÄ CxÀªÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß
©lÄÖ©qÀ§ºÀÄzÀÄ, wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ ¸ÉÃj¸À§ºÀÄzÀÄ. CAxÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆgÀr¹zÁUÀ
C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄÄ CzÀPÀÌ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV wzÀÄÝ¥ÀrAiÀiÁVzÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CAxÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀzÀ£ÀzÀ ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1. 1997gÀÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 29gÀ ªÀÄÆ®PÀ ¢£ÁAPÀ: 2A-1A-1997jAzÀ ¸ÉÃj¸À¯ÁVzÉ.
313. «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ.Š (1) f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, F

C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ 311£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀÇªÀð ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆA¢UÉ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸À®Ä
C¢ü¸ÀÆZÀ£É ªÀÄÆ®PÀ CzÀgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ½UÉ CzÀÄ ¸ÀA§A¢ü¸ÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ
(2) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ¥ÀÇªÀð ¥ÀæPÀluÉAiÀÄ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ
M¼À¥ÀnÖgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¥ÀæPÀluÉAiÀÄÄ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ jÃwAiÀÄ°ègÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
314. «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À C¢üPÁgÀ.Š (1) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ 311£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀÇªÀð ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆqÀ£É F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸À®Ä
C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ CzÀgÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀvÀðªÀåUÀ½UÉ CzÀÄ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀqÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ
(2) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À ¥ÀÇªÀð ¥ÀæPÀluÉAiÀÄÄ
µÀgÀwÛUÉÆ¼À¥ÀnÖgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¥ÀæPÀluÉAiÀÄÄ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ jÃwAiÀÄ°ègÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1
[315. G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À C¢üPÁgÀ.- (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 311£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è£À ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 313£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è£À
«¤ªÀÄAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄvï£À ¥ÀÆªÀð ªÀÄAdÆgÁwAiÉÆA¢UÉ G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß
ªÀåvÁå¸ÀUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ gÀzÀÄÝªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(J) ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼ÀÄ, ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀ®Ä §¼À¸ÀÄªÀ J¯Áè ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ PÀ¸Á¬ÄSÁ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁgÁlPÁÌV CxÀªÁ ¨ÁrUÉUÁV EgÀÄªÀ ¥ÁætÂUÀ½UÁV CxÀªÁ ¥ÁætÂUÀ¼ÀÄ
§¼À¸ÀÄªÀ CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À GvÀà£ÀßUÀ¼À ªÀiÁgÁlPÁÌV J¯Áè ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ°è PÀæªÀÄ§zÀÞ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀéZÀÒ
ªÀåªÀºÁgÀ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀÅzÀÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼ÀÄ
CxÀªÁ EvÀgÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ºÀtÄÚUÀ¼ÀÄ, ºÀÆUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀPÁjUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ªÀiÁA¸À, «ÄÃ£ÀÄ,
ªÉÆmÉÖUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁætÂUÀ¼À ªÀiÁgÁlªÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÉ ¸ÉÃjzÀ CªÀÅUÀ¼À°è
AiÀiÁªÀÅzÀ£ÁßzÀgÀÆ §¼À¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ «¢ü¸À¨ÉÃPÁzÀ ¨ÁrUÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ZÁdÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(©) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÉ ¸ÉÃgÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ¼ÀzÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁÌV, µÀgÀvÀÄÛUÀ¼À£ÀÄß
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸ÀÄªÀ CxÀªÁ ¸À¤ßªÉÃ±ÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ CxÀªÁ ¸ÀÜ½AiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À ¯ÉÊ¸É£Àì£ÀÄß
ªÀÄAdÆgÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ, wgÀ¸ÀÌj¸À§ºÀÄzÀÄ, CªÀiÁ£ÀvÀÄÛUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ »AvÉUÉzÀÄPÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ;
(¹) PÀÄzÀÄgÉUÀ¼ÀÄ, eÁ£ÀÄªÁgÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ EvÀgÀ ZÀvÀÄµÁàzÀ ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁPÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ
ElÄÖPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ CxÀªÁ PÉÆÃ½ ¸ÁPÁuÉ/¥ÀQëUÀ¼À ¸ÁUÁtÂPÉ, ªÀiÁgÁl CxÀªÁ ¨ÁrUÉ CxÀªÁ CzÀgÀ
GvÀà£ÀßzÀ ªÀiÁgÁlªÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(r) ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀåPÉÌ C¥ÁAiÀÄªÀ£ÀÄßAlÄªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÖ®Ä
CªÀ±ÀåªÉ¤¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ, PÀÄzÀÄgÉUÀ¼ÀÄ, MAmÉUÀ¼ÀÄ, eÁ£ÀÄªÁgÀÄUÀ¼ÀÄ, PÀvÉÛUÀ¼ÀÄ, ºÀA¢UÀ¼ÀÄ, ªÉÄÃPÉ ªÀÄvÀÄÛ
PÀÄjUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À ¸ÀASÉåUÉ ¸ÀA§AzsÀzÀ°è, CAxÀ G¥À«zsÀUÀ¼À°è ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ
¤§AzsÀ£ÉUÀ½UÉ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV C£ÀåxÁ ªÀÄvÀÄÛ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV §¼À¸À¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ElÄÖPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ CxÀªÁ
ªÀÄAzÉAiÀÄ°ègÀÄ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¤µÉÃ¢¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(E) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ §AiÀÄ®Ä §»zÉð¸É¬ÄAzÀ ªÀÄÄPÀÛªÁzÀ ¸ÀéZÀÒvÉAiÀÄ£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊªÀÄð°ÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ WÀ£À ªÀÄvÀÄÛ zÀæªÀ vÁådåzÀ ¤ªÀðºÀuÉ;
(J¥sï) d£À£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀtUÀ¼À £ÉÆÃAzÀtÂ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ
CAQCA±ÀUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ £ÉÆÃAzÀtÂ CxÀªÁ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj CAQ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁqÀ®Ä CªÀ±ÀåªÉ¤¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀAvÉ MvÁÛAiÀÄ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(f) ¸ÀvÀÛ ¥ÁætÂUÀ¼À «¯ÉÃªÁjAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀvÀÛ ¥ÁætÂUÀ¼À «¯ÉÃUÁV CAxÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À
§¼ÀPÉUÉ CºÀðªÁzÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ CxÀªÁ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ªÀUÀðzÀ zsÁ«ÄðPÀ §¼ÀPÉAiÀÄ ¸ÀÜ¼ÀUÀ½UÉ ªÀÄÄPÀÛ
UËgÀªÀªÀ£ÀÄß ¤Ãr, ¸ÀvÀÛ ¥ÁætÂUÀ¼À£ÀÄß GvÀÛªÀÄªÁV ªÀÄvÀÄÛ PÉëÃªÀÄ ¤ªÀÄð® ¥Àj¹ÜwAiÀÄ°è «¯ÉÃ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV J¯Áè ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
(JZï) C¥ÁAiÀÄPÁj gÉÆÃUÀzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À §UÉÎ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
MvÁÛAiÀÄ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(L) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¤ªÁ¹UÀ¼ÀÄ, CAxÀ ªÀiÁ»wAiÀÄ°è «¢ü¸À¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉjUÉUÉ vÀªÀÄUÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß RavÀ ¥Àr¹PÉÆ¼Àî®Ä CªÀ±ÀåªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß
MzÀV¸ÀÄªÀAvÉ MvÁÛAiÀÄ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(eÉ) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ «ÄwUÉÆ¼ÀUÁUÀ° CxÀªÁ ºÉÆgÀUÁUÀ° ¤Ãj£À ºÀAaPÉUÁV
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ MqÉvÀ£À ºÉÆA¢gÀÄªÀ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀÄÆ®UÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ½UÉ ºÁUÀÆ
¥ÀjPÀjUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ DUÀÄªÀ ºÁ¤AiÀÄ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ; ºÁUÀÆ ¤ÃgÀÄ
¸ÀgÀ§gÁdÄ ªÀÄvÀÄÛ §¼ÀPÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ J¯Áè «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÀ£ÀÄß ©qÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ
¤°è¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÀÄ ¥ÉÆÃ¯ÁUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¤ÃgÀÄ
PÁªÀÄUÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÉÆA¢V£À ¥ÉÊ¥ÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¦ünÖAUïUÀ¼ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÉ ¸ÉÃjzÀ CxÀªÁ
¸ÉÃj®èzÀ ¸ÀéwÛ£À ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀæt ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
«ªÀgÀuÉ:- F RAqÀzÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV “¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁf£À ªÀÄÆ®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ”
¸ÁªÀðd¤PÀgÀÄ §¼À¸ÀÄªÀ SÁ¸ÀV ¨Á«UÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
(PÉ) ¤ªÁ¹ DªÀgÀtUÀ¼À£ÀÄß C¢¨sÉÆÃV¸ÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ ±ÀÄzÀÞ ¤Ãj£À ¸ÁPÀµÀÄÖ ¸ÀgÀ§gÁd£ÀÄß
¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ;
(J¯ï) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï «ÄwUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸Áß£À ªÀÄvÀÄÛ vÉÆ¼ÉAiÀÄÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À
§¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(JA) ¸ÀvÀÛ ¥ÁætÂUÀ¼À ªÀÄÈvÀzÉÃºÀUÀ¼À «¯ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(J£ï) ¸ÁªÀðd¤PÀ ©Ã¢UÀ¼À°è vÁvÁÌ°PÀ C¢¨sÉÆÃUÀPÁÌV vÁvÁÌ°PÀ PÀlÖqÀUÀ¼À ¤ªÀiÁðt CxÀªÁ
¸ÁªÀðd¤PÀ ©Ã¢UÀ¼À°è ¤«ÄðwUÀ½UÉ AiÀiÁªÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼ÀUÉ M¼À¥ÀlÄÖ C£ÀÄªÀÄw ¤ÃqÀ¯ÁUÀÄªÀÅzÉÆ CzÀ£ÀÄß
¤AiÀÄ«Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(M) ¹ÜgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß PÁ¥ÁrPÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¨ÉAQAiÀÄ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ DgÉÆÃUÀåzÀ
GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV ºÉÆ¸À PÀlÖqÀUÀ¼À ¦èAvïUÀ¼ÀÄ, UÉÆÃqÉUÀ¼ÀÄ, vÀ¼À¥ÁAiÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÀÄºÀrUÀ¼ÀÄ, ªÉÄÃ¯ÁÑªÀtÂUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ aªÀÄtÂUÀ¼À gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ DAiÀiÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(¦) ¥ÀlÖt ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀiÁAvÀgÀ AiÉÆÃd£É C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1963PÉÌ M¼À¥ÀlÄÖ SÁ¸ÀV CxÀªÁ
ªÁtÂdå PÀlÖqÀUÀ¼À ¤ªÀiÁðt, §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(PÀÆå) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è ¤¢ðµÀÖªÁV G¥À§A¢ü¹gÀzÀ, UÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀévÁÛVgÀ°
CxÀªÁ DVgÀzÀ ZÀgÀArUÀ¼ÀÄ, M¼ÀZÀgÀArUÀ¼ÀÄ, ªÁAiÀÄÄ¸ÀAZÁgÀ ¸ÀÄgÀAUÀªÀiÁUÀðUÀ¼À, ¸ÀUÀtÂ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆ§âgÀzÀ
UÀÄArUÀ¼ÀÄ, gÉÆZÀÄÑ UÀÄArUÀ¼ÀÄ, ¤ÃgÀÄ ±ËZÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ, PÀPÀÌ¸ÀÄìUÀ¼ÀÄ, ¯Énæ£ïUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÆvÁæ®AiÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀæwÃ «ªÀgÀuÁvÀäPÀ M¼ÀZÀgÀAr CxÀªÁ M¼ÀZÀgÀAr PÁªÀÄUÁjUÀ¼À ¤ªÀiÁðt, ¤ªÀðºÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ
¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ;
(Dgï) PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀlÖt ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀiÁAvÀgÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1963gÀ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV
ºÉÆ¸À «¸ÀÛgÀuÉUÀ¼À CxÀªÁ ¯ÉÃOmïUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ºÉÆ¸À SÁ¸ÀV ©Ã¢UÀ¼À gÀZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvï CUÀvÀå¥Àr¹zÀ ªÀiÁ»w ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀÄ;
(J¸ï) PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀAZÁgÀ ¤AiÀÄAvÀæt C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1960 G¥À§AzsÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ CAvÀºÀ
©Ã¢UÀ¼À JgÀqÀÄ PÀqÉUÀ¼À°è CxÀªÁ CAvÀºÀ ©Ã¢AiÀÄ ¨sÁUÀzÀ°è ¥ÉÆÃ¸ïÖUÀ¼À£ÀÄß £ÉqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ
¸ÁªÀðd¤PÀjUÉ DUÀÄªÀ C¥ÁAiÀÄ, vÉÆAzÀgÉ CxÀªÁ C£Á£ÀÄPÀÆ®vÉAiÀÄ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀPÁÌV AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¤¢üðµÀÖ ©Ã¢AiÀÄ°è ªÁºÀ£ÀUÀ¼À ¸ÀAZÁgÀªÀ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ CAxÀ £ÀªÀÄÆ£É ¤ªÀiÁðt vÀÆPÀ ªÀÄvÀÄÛ
C¼ÀvÉAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁºÀ£ÀUÀ¼À CxÀªÁ PÉ®ªÀÅ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è CAxÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼À CrAiÀÄ°è ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ gÀ¸ÉÛ
ªÀiÁUÀð CxÀªÁ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤«ÄðwUÉ ºÁ¤ GAlÄªÀiÁqÀÄªÀAvÀ ¨sÁ«¸À§ºÀÄzÁzÀ CAvÀºÀ
AiÀÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgÀt CxÀªÁ EvÀgÀ ¤ªÀð»¸À¯ÁUÀzÀ CAvÀgÀ¢AzÀ vÀÄA§¯ÁVgÀÄªÀ ¸ÁUÀuÉAiÀÄ£ÀÄß

¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ mÁæöåPÀë£ï CxÀªÁ ¯ÉÆÃPÉÆÃªÉÄÃµÀ£ï EzÀ£ÀÄß gÀ¸ÉÛ ªÀiÁUÀðzÀ gÀPÀëuÉUÁV ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À §¼ÀPÉ
¢Ã¥ÀUÀ¼À ¸ÀASÉå ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ £ÉgÀªÀÅUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÀÄÄ£ÉßZÀÑjPÉUÀ¼ÀÄ CAxÀ
G¥À«¢üUÀ¼À°è ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CxÀªÁ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀæPÀgÀtzÀ°è ªÀÄAdÆgÁUÀ¨ÉÃPÁzÀ «±ÉÃµÀ ¯ÉÊ¸À£ÀìUÀ¼À°è
¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è CAvÀºÀ ¤§AzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ CAvÀºÀ G¥À«¢üUÀ¼À°è ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ ±ÀÄ®ÌUÀ¼À C£ÀéAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÁªÀw:
¥ÀgÀAvÀÄ CAxÀ ¤µÉÃzsÀzÀ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄÄ CAxÀ gÀ¸ÉÛAiÀÄ CxÀªÁ gÀ¸ÉÛAiÀÄ
¨sÁUÀzÀ JgÀqÀÆ PÉÆ£ÉUÀ¼À°è CxÀªÁ ºÀwÛgÀ JzÀÄÝ PÁtÄªÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ¥ÀæPÀn¸ÀzÀ ºÉÆgÀvÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¤¢üðµÀÖ gÀ¸ÉÛ CxÀªÁ gÀ¸ÉÛAiÀÄ ¨sÁUÀPÉÌ ªÀiÁvÀæ eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ CAxÀ G¥À«¢üUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÉAiÉÄAzÀÄ
(n) ºÁ¤ CxÀªÁ zÀÄgÀÄ¥ÀAiÉÆÃUÀ¢AzÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ°è CxÀªÁ ¤AiÀÄAvÀætzÀ CrAiÀÄ°è
¤»vÀªÁVgÀÄªÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ GzÁå£ÀUÀ¼ÀÄ, UÁqÀð£ÀÄUÀ¼ÀÄ, PÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÄPÀÛ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À gÀPÀëuÉAiÀÄ£ÀÄß
¨sÀzÀæUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ CªÀÅUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀðd¤PÀgÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß §¼À¸ÀÄªÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À°ègÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼À ¸ÀÆPÀÛ ªÀvÀð£ÉAiÀÄ£ÀÄß G¥À§A¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(AiÀÄÄ) ¸ÀªÉðÃAiÀÄgÀÄUÀ¼À CxÀªÁ CUÀvÀå«gÀÄªÀ ¥Áè£ÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀ ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
¥ÀèA§gÀÄUÀ¼À «zÁåºÀðvÉUÀ¼À£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¸ÀªÉðÃAiÀÄgÀÄUÀ¼À CxÀªÁ ¥ÀèA§gÀÄUÀ¼À CxÀªÁ ¤ÃgÀÄ
¸ÀgÀ§gÁdÄ UÀÄwÛUÉzÁgÀgÁV ªÀåQÛUÀ½UÉ ¯ÉÊ¸É£ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¯ÉÊ¸É£ÀÄìUÀ½UÉ
«¢ü¸À§ºÀÄzÁzÀ ±ÀÄ®ÌUÀ¼À£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ CAxÀ ¯ÉÊ¸É£ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß vÉUÉzÀÄºÁPÀÄªÀ CxÀªÁ
G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁ¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÊ¸É£ÀÄì ¥ÀqÉzÀ ¥ÀèA§gÀÄUÀ¼À CxÀªÁ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ
UÀÄwÛUÉzÁgÀgÀ ºÉÆgÀvÁV ¤ÃgÀÄ CxÀªÁ PÁ®ÄªÉ PÉÆ¼ÀªÉUÀ¼À CxÀªÁ ªÀÄ£É ¸ÀA¥ÀPÀðUÀ½UÉ PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁzÀ
CxÀªÁ ªÀiÁrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁ¥ÀðqÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁzÀ CxÀªÁ ªÀiÁrgÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ªÀiÁ¥ÀðqÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ j¥ÉÃjUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ eÉÆÃqÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¤§ðA¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ J¯Áè ¯ÉÊ¸É£Àì ¥ÀqÉzÀ
¥ÀèA§gÀÄUÀ¼À CxÀªÁ ¯ÉÊ¸É£Àì ¥ÀqÉzÀ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ UÀÄwÛUÉzÁgÀgÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÁPÀµÀÄÖ ¤AiÀÄAvÀæt
ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ, CªÀgÀÄUÀ¼À PÉÊUÉÆAqÀ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj«ÃQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¯ÉÊ¸É£Àì ¥ÀqÉzÀ ¥ÀèA§gÀÄ CxÀªÁ ¯ÉÊ¸É£ïì ¥ÀqÉzÀ ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ UÀÄwÛUÉzÁgÀ£À ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ
PÉ®¸ÀzÀ UÀÄtªÀÄlÖ, §¼À¸ÀÄªÀ ªÀ¸ÀÄÛ, PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ°è «¼ÀA§ ªÀÄvÀÄÛ «¢ü¸À¯ÁzÀ
±ÀÄ®ÌUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÁå¦ÛAiÀÄ°ègÀÄªÀ ªÀiÁ°ÃPÀgÀÄ CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÉÆÃUÀzÁgÀgÀÄ ªÀiÁrgÀÄªÀ zÀÆgÀÄUÀ¼À
PÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «¯ÉÃ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(«) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥ÀæªÉÄÃAiÀÄUÀ¼À°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁSÁð£ÉUÀ¼À°è PÁSÁð£ÉUÀ¼À C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 1948gÀ°è
¥Àj¨sÁ¶¹zÀAvÉ ¯ÉÊ¸É£ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄAdÆgÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ, wgÀ¸ÀÌj¸À§ºÀÄzÁzÀ,
CªÀiÁ£ÀvÀÄ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀ, CxÀªÁ »A¥ÀqÉAiÀÄ§ºÀÄzÁzÀ µÀgÀvÀÄÛUÀ¼À ªÉÄÃgÉUÉ CxÀªÁ M¼À¥ÀlÄÖ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À CxÀªÁ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄ«Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(qÀ§Æèöå) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ, PÀlÖqÀ CxÀªÁ gÀZÀ£ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÁºÀ£ÀzÀ ªÉÄÃ¯É
CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ «zsÁ£ÀzÀ°è ¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV AiÀiÁªÀÅzÉÃ eÁ»ÃgÁvÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤°è¸À®Ä,
¥ÀæzÀ²ð¸À®Ä, ¤UÀ¢¥Àr¸À®Ä CxÀªÁ G½¹PÉÆ¼Àî®Ä ªÀÄAdÆgÀÄ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ, wgÀ¸ÀÌj¸À§ºÀÄzÁzÀ
CªÀiÁ£ÀvÀÄÛ ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀ CxÀªÁ »A¥ÀqÉAiÀÄ§ºÀÄzÁzÀ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß µÀgÀvÀÄÛUÀ¼À ªÉÄÃ¯É CxÀªÁ
M¼À¥ÀlÄÖ ¤AiÀÄ«Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(JPïì) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄAdÆgÁzÀ ¯ÉÊ¸É£ÀÄìUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ C£ÀÄªÀÄwUÀ½UÁV CxÀªÁ
zÁR¯ÉUÀ¼À ¥Àj«ÃPÀëuÉUÁV CxÀªÁ zÀ¸ÁÛªÉÃdÄUÀ¼À ¥ÀæwUÀ¼À ªÀÄAdÆgÁwUÁV CxÀªÁ ¯ÉÊ¸É£ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß
CxÀªÁ ¥À«ÄðlÄÖUÀ½UÉ ±ÀÄ®ÌUÀ¼À£ÀÄß «¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ; ªÀÄvÀÄÛ
(ªÉÊ) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï DqÀ½vÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ J¯Áè «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¤ªÀðºÀuÉUÉ.
(2) F ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¥À«¢üAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÉÆzÀ®Ä ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, CzÀjAzÀ ¨Á¢üvÀªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀ ªÀåQÛUÀ¼À ªÀiÁ»wUÁV ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ
«zsÁ£ÀzÀ°è ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀÅzÀÄ, GzÉÝÃ²vÀ G¥À«¢üAiÀÄ PÀgÀqÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ eÉÆvÉUÉ PÀgÀqÀ£ÀÄß ¥ÀjUÀt£ÉUÉ

vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ ¢£ÁAPÀzÀ CxÀªÁ CzÀgÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¤¢üðµÀ×¥Àr¹zÀ £ÉÆÃnÃ¹£ÉÆA¢UÉ GzÉÝÃ²vÀ
G¥À«¢üAiÀÄ PÀgÀqÀÄ ¥ÀæPÀluÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ 30 ¢£ÀUÀ½UÉ ªÀÄÄAavÀªÀ®èzÀ CAxÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ, G¥À
«¢üAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀ ªÉÆzÀ®Ä ºÁUÉÃ ¤¢üðµÀ×¥Àr¹zÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÀÄÄ£Àß AiÀiÁªÉÇ§â ªÀåQÛAiÀÄÆ °TvÀzÀ°è
PÀgqÀÄ ¥ÀæwUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DPÉëÃ¥ÀuÉ CxÀªÁ ¸À®ºÉAiÀÄ£ÀÄß ¹éÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjUÀtÂ¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
315J. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ G¥À «¢üUÀ¼À£ÀÄß gÀzÀÄÝ¥Àr¸ÀÄªÀ CxÀªÁ ªÀiÁ¥Àðr¸ÀÄªÀ ¸ÀPÁðgÀzÀ
C¢üPÁgÀ.- (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
G¥À«¢üAiÀÄ£ÀÄß CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀªÀ£ÀÄß ¥ÀÆtðªÁV AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ°è C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
¤gÀ¸À£ÀUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ F G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀ ªÉÆzÀ®Ä ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
GzÉÝÃ²vÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ PÀgÀqÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ¸ÀA§A¢üvÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
w½¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ, ¥Àæ¸ÁªÀ£ÉUÉ ¥ÀæwAiÀiÁV PÁgÀt PÉÃ¼ÀÄªÀÅzÀPÉÌ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀðd¤PÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ½UÁV AiÀÄÄPÀÛ CªÀ¢üAiÀÄ£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀðd¤PÀ
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÉÃ «ªÀgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ DPÉëÃ¥ÀuÉUÀ¼ÀÄ EzÀÝ°è ¥ÀjUÀtÂ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(2) AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¥À«¢üAiÀÄ ¤gÀ¸À£ÀUÉÆ½¸ÀÄ«PÉ CxÀªÁ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ C¢üPÀÈvÀ gÁdå ¥ÀvÀæzÀ°è C¢ü¸ÀÆa¹zÀ
¢£ÁAPÀ¢AzÀ eÁjAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ. CzÀgÀ°è ¢£ÁAPÀªÀ£ÀÄß ¤¢üðµÀ×¥Àr¸À¢zÀÝ°è ¥ÀæPÀluÉAiÀÄ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ ¢£ÁAPÀzÀ ªÉÆzÀ®Ä AiÀiÁªÀÅzÀ£ÉßÃ ªÀiÁrgÀÄªÀÅzÀÄ, vÉUÉzÀÄºÁQgÀÄªÀÅzÀÄ CxÀªÁ
C£ÀÄ¨sÀ«¹gÀÄªÀÅzÀÄ ¨Á¢üvÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÝ®è.]1
316. ªÀiÁzÀj «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ
CAxÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.Š (1) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
G¥À§AzsÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ 311£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀr ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ ªÀÄvÀÄÛ PÀgÀqÀ£ÀÄß
¥ÀÇªÀð¨sÁ«AiÀiÁV ¥ÀæPÀn¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ MAzÀÄ wAUÀ½UÉ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀµÀÄÖ CªÀ¢üAiÀÄ vÀgÀÄªÁAiÀÄ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ªÀiÁzÀj «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À§ºÀÄzÀÄ.
(2) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ
(1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀr ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ ªÀiÁzÀj «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß ¤tðAiÀÄ ªÀÄAr¸ÀÄªÀ
ªÀÄÆ®PÀ C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G¥À«¢üUÀ¼ÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀªÁV f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ jÃwAiÀÄ°è ¥ÀæPÀn¸À¯ÁzÀ
£ÉÆÃnÃ¹£À°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ eÁjUÉ §gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(3) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ¤zÉðÃ±À£ÀªÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹zÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ ªÀÄÆgÀÄ
wAUÀ½UÉ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀAxÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ªÀiÁzÀj «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼Àî¨ÉÃPÉA§ÄzÁV DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw,
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¤zÉÃð±À£À ¤ÃqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(4) AiÀiÁªÀÅzÉÃ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ªÀiÁzÀj «¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀæªÀÄ
PÉÊUÉÆ¼Àî®Ä vÀ¦àzÀgÉ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, C¢ü¸ÀÆZÀ£É ºÉÆgÀr¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ, ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ ¸ÀzÀj ªÀiÁzÀj
«¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ G¥À«¢üUÀ¼ÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀUÉ, CAxÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ
eÁjAiÀÄ°è §gÀvÀPÀÌzÉÝAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ CAxÀ «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ
G¥À«¢üUÀ¼ÀÄ CzÉÃ ¥ÀæPÁgÀªÁV eÁjAiÀÄ°è §gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(5) 313, 314 ªÀÄvÀÄÛ 315£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À°è K£ÉÃ M¼ÀUÉÆArzÀÝgÀÆ F ¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁUÀÄvÀÛªÉ.
317. PÁ£ÀÆ£ÀÄUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¸À®Ä ¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üPÁgÀ.Š eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À
G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV vÀgÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, ¸ÀPÁðj
gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è ¥ÀæPÀn¹zÀ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ CªÀ±Àå CxÀªÁ AiÀÄÄPÀÛªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAvÉ ¤gÀ¸À£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ
ªÀÄÆ®PÀªÁUÀ° CxÀªÁ wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀªÉÃ DUÀ° CAxÀ PÁ£ÀÆ¤£À°è CAxÀ C¼ÀªÀrPÉ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁ¥ÁðlÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D DzÉÃ±ÀzÀ°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ D
PÁ£ÀÆ£ÀÄ, ºÁUÉ ªÀiÁqÀ¯ÁzÀ C¼ÀªÀrPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ¥ÁðlÄUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ
JAzÀÄ G¥À§A¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¼ÀªÀrPÉ CxÀªÁ ªÀiÁ¥Áðl£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ
£ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ°è ¥Àæ²ß¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
«ªÀgÀuÉ.Š F ¥ÀæPÀgÀtzÀ°ègÀÄªÀ `èÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ'' JA§ ¥ÀzÁªÀ½AiÀÄÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀÅ
¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ, gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ® CxÀªÁ gÁdåzÀ°è£À EvÀgÀ ¸ÀPÀëªÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀªÀÅ
CAVÃPÀj¹zÀ CxÀªÁ ªÀiÁrzÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁdåzÀ°è£À J®è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅªÉÃ ¤¢ðµÀÖ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À°è CzÀÄ
CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀUÀ¼ÀÄ ¥ÀæªÀvÀð£ÉAiÀÄ°è E®èzÉ EzÁÝUÀÆå, F »AzÉ ¤gÀ¸À£ÀUÉÆAr®èzÀ PÁ£ÀÆ£À£ÀÄß
M¼ÀUÉÆ¼ÀîvÀPÀÌzÀÄÝ.
318. ¤gÀ¸À£À ªÀÄvÀÄÛ G½¸ÀÄ«PÉUÀ¼ÀÄ.Š PÀ£ÁðlPÀ f¯Áè ¥ÀjµÀvÀÄÛUÀ¼ÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw
¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ, ªÀÄAqÀ® ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÁåAiÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1983£ÀÄß (1985gÀ
PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 2A) F ªÀÄÆ®PÀ ¤gÀ¸À£ÀUÉÆ½¸À¯ÁVzÉ:
¥ÀgÀAvÀÄ, CAxÀ ¤gÀ¸À£ÀªÀÅ,Š
(J) ¸ÀzÀj C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ¥ÀÇªÀð¥ÀæªÀvÀð£É CxÀªÁ CªÀÅUÀ¼À CrAiÀÄ°è PÀæªÀÄ§zÀÞªÁV ªÀiÁrzÀ
CxÀªÁ C£ÀÄ¨sÀ«¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÀ£ÁßzÀgÀÆ, CxÀªÁ
(©) ¸ÀzÀj C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è Dfð¹zÀ, ¥Áæ¥ÀÛªÁzÀ CxÀªÁ ªÀ»¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ºÀPÀÄÌ,
«±ÉÃµÁ¢üPÁgÀ, ¨ÁzsÀåvÉ CxÀªÁ ºÉÆuÉUÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß, CxÀªÁ
(¹) ¸ÀzÀj C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ «gÀÄzÀÞ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¥ÀgÁzsÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ C£ÀÄ¨sÀ«¹zÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÀAqÀ, ªÀÄÄlÄÖUÉÆÃ®Ä CxÀªÁ zÀAqÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß, CxÀªÁ
(r) »AzÉ ºÉÃ½zÀAxÀ ºÀPÀÄÌ, «±ÉÃµÁ¢üPÁgÀ, ¨ÁzsÀåvÉ, ºÉÆuÉUÁjPÉ, ªÀÄÄlÄÖUÉÆÃ®Ä CxÀªÁ zÀAqÀ£ÉUÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÀ¤SÉ, PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉ CxÀªÁ ¥ÀjºÁgÉÆÃ¥ÁAiÀÄªÀ£ÀÄß,
Š¨Á¢ü¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ vÀ¤SÉ, PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÀåªÀºÀgÀuÉ CxÀªÁ ¥ÀjºÁgÉÆÃ¥ÁAiÀÄªÀ£ÀÄß, F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀ£ÀÄß CAVÃPÀj¹®è¢zÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ, ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉ¸À§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ
eÁjUÉÆ½¸À§ºÀÄzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ zÀAqÀ, ªÀÄÄlÄÖUÉÆÃ®Ä CxÀªÁ zÀAqÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß «¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ:
CµÉÖÃ C®èzÉ,Š
(J) »A¢£À G¥À§AzsÀPÉÌ M¼À¥ÀlÄÖ, ¸ÀzÀj C¢ü¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀøvÀå
CxÀªÁ PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀæªÀÄªÀ£ÀÄß (ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÃªÀÄPÁw CxÀªÁ ¥ÀævÁåAiÉÆÃd£É,
«¢ü¹zÀ vÉjUÉ, ¦üÃdÄ CxÀªÁ G¥ÀPÀgÀ, ºÉÆgÀr¹zÀ C¢ü¸ÀÆZÀ£É, DzÉÃ±À, °TvÀ CxÀªÁ ¤zÉðÃ±À£À,
gÀa¹zÀ ¤AiÀÄªÀÄ, «¤AiÀÄªÀÄ, £ÀªÀÄÆ£É, G¥À«¢ü CxÀªÁ AiÉÆÃd£É, ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvÀæ,
ªÀÄAdÆgÀÄ ªÀiÁrzÀ ¥À«ÄðlÄÖ CxÀªÁ ¯ÉÊ¸À£ïì CxÀªÁ ªÀiÁrPÉÆAqÀ £ÉÆÃAzÀtÂAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀÄ) F
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ¸ÀAªÁ¢ G¥À§AzsÀUÀ¼À CrAiÀÄ°è ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ CxÀªÁ PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁVzÉAiÉÄAzÀÄ
¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁAiÀÄð CxÀªÁ
PÉÊUÉÆ¼Àî¯ÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀæªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ gÀzÀÄÝ¥Àr¹zÀÝ ºÉÆgÀvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C°èAiÀÄªÀgÉUÉ vÀzÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV
eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄÄAzÀÄªÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
(©) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ £ËPÀgÀgÀ ªÀUÀðªÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹,
ªÀÄAqÀ® ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀjµÀwÛ£À ¥ÀæwAiÉÆ§â C¢üPÁj ªÀÄvÀÄÛ £ËPÀgÀ£ÀÄ, EvÀgÀ
G¥À§AzsÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀªÀgÉUÉ F ¥ÀæPÀgÀtªÀÅ ¥ÁægÀA¨sÀªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¤PÀl¥ÀÇªÀðzÀ°è CªÀgÀÄ

ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀgÁVzÀÝAxÀ ¸ÀA§¼À ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀvÉåUÀ¼À£ÀÄß ¹éÃPÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÃªÁ µÀgÀvÀÄÛUÀ½UÉ M¼À¥ÀnÖgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(¹) ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÀÇªÀð ªÀÄAdÆgÁwUÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, AiÀiÁªÀ£ÉÃ C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀ£À ¸ÉÃªÉAiÀÄÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CUÀvÀå«®èªÉAzÀÄ CxÀªÁ ¸ÀÆPÀÛªÁV®èªÉAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ¥ÀlÖ°è
CªÀgÀ ¤AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ ¤§AzsÀ£ÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÉÆqÀ¨ÉÃPÉAzÀÄ CUÀvÀå¥Àr¸À¯ÁzÀAxÀ £ÉÆÃnÃ¸À£ÀÄß PÉÆlÖ
vÀgÀÄªÁAiÀÄ ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀzÉÃ EgÀ®Ä ¸ÀPÀëªÀÄªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ AiÀiÁªÀ C¢üPÁj CxÀªÁ
£ËPÀgÀgÀ ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄÄAzÀÄªÀj¹®èªÉÇÃ D ¥ÀæwAiÉÆ§â C¢üPÁj CxÀªÁ £ËPÀgÀgÀ£ÀÄß AiÀiÁªÀ ªÀÄAqÀ®
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀjµÀwÛ£À ¤AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ°è CªÀ£ÀÄ EzÀÝ£ÉÆÃ D ªÀÄAqÀ® ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ
f¯Áè ¥ÀjµÀvÀÄÛ C¹ÛvÀézÀ°ègÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄ ºÉÆÃV®è¢zÀÝgÉ, ¸ÉÃªÉ¬ÄAzÀ CªÀiÁ£Àå ªÀiÁrzÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ
CªÀ£ÀÄ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä CxÀªÁ ¹éÃPÀj¸À®Ä ºÀPÀÌ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ§ºÀÄzÁVzÀÝAxÀ gÀeÉ, ¦AZÀtÂ, ¨sÀ«µÀå¤¢, ªÀÄvÀÄÛ
G¥ÀzÁ£ÀUÀ½UÉ ºÀPÀÄÌ¼ÀîªÀ£ÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(r) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ ¢£ÁAPÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ ªÀÄvÀÄÛ D ¢ªÀ¸ÀzÀAzÀÄ C¹ÛvÀézÀ°èzÀÝ ªÀÄAqÀ®
¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀjµÀwÛ£À J®è ¸ÀévÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀÄ CxÀªÁ CzÀgÀ
¥ÀgÀªÁV ªÀiÁrPÉÆAqÀ J®è PÀgÁgÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ F §UÉÎ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ DzÉÃ±ÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV,
CAxÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ªÀUÁðªÀuÉAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(E) ªÀÄAqÀ® ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀjµÀwÛ£À £ËPÀgÀgÀ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀPÁÌV ¨sÀ«µÀå¤¢ü CxÀªÁ
¸ÉÃªÁ ¤ªÀøwÛ ¤¢ü CxÀªÁ CAxÀzÉÃ EvÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹gÀÄªÀ°è F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ
¥ÁægÀA¨sÀzÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ ¤¢üAiÀÄ dªÉÄAiÀÄ°ègÀÄªÀ ºÀtUÀ¼ÀÄ, CAxÀ ¤¢üUÉ ¸ÉÃjzÀ EvÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ D¹ÛAiÉÆA¢UÉ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ªÀUÁðªÀuÉAiÀiÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ°è ¤»vÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀPÁðgÀªÀÅ CAxÀ ¤¢üUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÀÄAqÀ® ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀjµÀwÛ£À ¨ÁzsÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß
wÃj¸À®Ä ºÉÆuÉAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
(J¥sï) AiÀiÁªÀÅzÉÃ C¢ü¤AiÀÄ«Äw CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅªÉÃ °TvÀ¥ÀvÀæUÀ¼À°è ¤gÀ¸À£ÀUÉÆ½¹zÀ AiÀiÁªÀÅªÉÃ
C¢ü¤AiÀÄ«ÄwUÀ¼À G¥À§AzsU À À½UÉ ªÀiÁrzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¯ÉèÃRªÀ£ÀÄß «©ü£Àß GzÉÝÃ±ÀªÀÅ PÀAqÀÄ§AzÀ
ºÉÆgÀvÀÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ¸ÀAªÁ¢ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ ªÀiÁrzÀ G¯ÉèÃRªÉAzÀÄ CxÉÊð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
319. F C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀ£ÀÄß eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀ DzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ.Š (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è CxÀªÁ vÀvÁÌ®zÀ°è
eÁjAiÀÄ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ PÁ£ÀÆ¤£À°è K£ÉÃ EzÀÝgÀÆ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ,Š
(J) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÁÜ¦¹zÀ CxÀªÁ ªÀÄÄAzÀÄªÀj¹zÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ½UÉ
CªÀÅUÀ¼À C£ÀéAiÀÄzÀ°è 318£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ JgÀqÀ£ÉÃ ¥ÀgÀAvÀÄPÀzÀ°è G¯ÉèÃT¹zÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ,
«¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ, G¥À«¢üUÀ¼ÀÄ, C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DzÉÃ±ÀUÀ½AzÀ ¯ÉÆÃ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ,
CªÀÅUÀ½UÉ ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁ¥ÁðqÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ EªÀÅUÀ½UÁV;
(©) AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÁ£ÀÆ¤£À°è ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ½UÉ ªÀiÁrzÀ G¯ÉèÃRUÀ¼À£ÀÄß CxÉÊð¸ÀÄªÀÅzÀgÀ°è£À
vÉÆAzÀgÉUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ ¥ÀjªÀvÀð£É DUÀÄªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ GzÀã«¸ÀÄªÀ vÉÆAzÀgÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÁj¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV;
(¹) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ F ªÉÆzÀ®Ä £ÀqÉ¹PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄwÛzÀÝ ¸ÉÃªÉUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄð ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß D ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼À ¥ÀgÀªÁV vÀvÁÌ®zÀ°è
ªÀÄÄAzÀÄªÀj¹PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß C¢üPÀøvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV; ªÀÄvÀÄÛ
(r) »AzÉ ºÉÃ½zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ «µÀAiÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ CªÀ±ÀåPÀªÉAzÀÄ CxÀªÁ «»vÀªÉAzÀÄ
CzÀPÉÌ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ CxÀªÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ªÀåvÀå¸ÀÛUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ CAxÀ DzÉÃ±ÀzÀ°è
¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ C¢üPÁgÀ ªÁå¦ÛAiÀÄ£ÀÄß ZÀ¯Á¬Ä¸À®Ä ºÉÆ¸À £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ±ÀPU ÀÛ ÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV,
ŠCzÀPÉÌ CªÀ±Àå CxÀªÁ «»vÀªÉAzÀÄ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀAxÀ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß ¸ÀPÁðj gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è ¥ÀæPÀn¹zÀ

DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
(2) (1)£ÉÃ G¥À ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁrzÀ G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ 32A£ÉÃ
¥ÀæPÀgÀtzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è C¢ü¤AiÀÄ«ÄwUÉÆ½¹¢ÝzÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ AiÀiÁªÀÅzÉÃ CAxÀ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ¥ÁægÀA¨sÀzÀ
¢£ÁAPÀQÌAvÀ ªÀÄÄAa£ÀzÀ®èzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¥ÀÇªÁð£ÀéAiÀÄªÁVgÀÄªÀ ºÁUÉ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ:
¥ÀgÀAvÀÄ, AiÀiÁªÀ£ÉÃ ªÀåQÛAiÀÄ£ÀÄß CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ DzÉÃ±ÀªÀÅ CzÀgÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ G¥À§AzsÀªÀ£ÀÄß,
CzÀ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAa£À AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¢£ÁAPÀPÉÌ ¥ÀÇªÁð£ÀéAiÀÄªÁVgÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖV£À
PÁgÀtUÀ½AzÁV C¥ÀgÁzsÀzÀ §UÉÎ vÀ¦àvÀ¸ÀÜ£ÉA§ÄzÁV ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
320. gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®zÀ ¸ÀzÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÄAzÉ ªÀÄAr¸À¨ÉÃPÁzÀ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ DzÉÃ±ÀUÀ¼ÀÄ.Š
311£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è gÀa¹zÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¤AiÀÄªÀÄ ªÀÄvÀÄÛ 319£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ªÀiÁrzÀ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß, CzÀ£ÀÄß ªÀiÁrzÀ vÀgÀÄªÁAiÀÄ, DzÀµÀÄÖ ¨ÉÃUÀ, gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®zÀ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀzÀ£ÀzÀ ªÀÄÄAzÉ CzÀÄ C¢üªÉÃ±À£ÀzÀ°ègÀÄªÁUÀ, MAzÀÄ C¢üªÉÃ±À£À CxÀªÁ JgÀqÀÄ CxÀªÁ
ºÉaÑ£À C¢üªÉÃ±À£ÀUÀ¼À°è CqÀPÀªÁUÀ§ºÀÄzÁzÀAxÀ MlÄÖ ªÀÄÆªÀvÀÄÛ ¢ªÀ¸ÀUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄªÀgÉUÉ ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀj CªÀ¢üAiÀÄÄ ªÀÄÄPÁÛAiÀÄªÁUÀÄªÀÅzÀPÉÌ ªÀÄÄAZÉ, gÁdå «zsÁ£À ªÀÄAqÀ®zÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀzÀ£ÀªÀÅ D
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁ¥Áðl£ÀÄß ªÀiÁrzÀgÉ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¤AiÀÄªÀÄ
CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀÅ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®èªÉAzÀÄ ¤zÉðÃ²¹zÀgÉ ªÀÄvÀÄÛ D ªÀiÁ¥ÁðlÄ CxÀªÁ
¤zÉðÃ±À£ÀPÉÌ E£ÉÆßAzÀÄ ¸ÀzÀ£ÀªÀÅ M¦àzÀgÉ D vÀgÀÄªÁAiÀÄ CAxÀ ¤AiÀÄªÀÄ CxÀªÁ DzÉÃ±ÀªÀÅ,
¸ÀAzÀ¨sÁð£ÀÄ¸ÁgÀ, CAxÀ ªÀiÁ¥ÁðmÁzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ªÀiÁvÀæ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ CxÀªÁ
¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
321. vÉÆAzÀgÉUÀ¼À ¤ªÁgÀuÉ.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀ£ÀÄß eÁjUÉ vÀgÀÄªÁUÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ vÉÆAzÀgÉAiÀÄÄ
GzÀã«¹zÀ°è ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¸ÀAzÀ¨sÀðªÀÅ CUÀvÀå¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ, vÉÆAzÀgÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÁj¸À®Ä CUÀvÀåªÉAzÀÄ
PÀAqÀÄ§gÀÄªÀAxÀ K£À£ÁßzÀgÀÆ, gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀ DzÉÃ±ÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
1
[C£ÀÄ¸ÀÆa –I
(58£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtªÀ£ÀÄß £ÉÆÃr)
¸ÁªÀiÁ£Àå
F C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ°è ¤gÀÆ¦¹gÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ
§½ RZÀÄð ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ®¨sÀå«gÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹gÀÄªÀµÀÖgÀ ªÀÄnÖUÉ ªÀÄvÀÄÛ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ gÀÆ¦¹gÀÄªÀ dªÁ¨ÁÝj £ÀPÉëAiÀÄ°è «ªÀj¹gÀÄªÀAvÉ ¸ÀºÀ
UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ EvÀgÉ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁUÀð¸ÀÆaUÀ½UÉ ºÁUÀÆ ¸ÀPÁðgÀzÀ ºÀtPÁ¸ÀÄ,
vÁAwæPÀ CxÀªÁ EvÀgÀ £ÉgÀ«UÉ M¼À¥ÀlÄÖ, UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ C©üªÀÈ¢ÞUÁV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ
£ÁåAiÀÄAiÀÄ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ°è ¤gÀÆ¦¹gÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ½UÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À®Ä C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1. ¸ÁªÀiÁ£Àå ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ;
(i)¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ C©üªÀø¢ÞUÁV ªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) ªÁ¶ðPÀ §eÉmï ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) ¥ÀæPÀøw «PÉÆÃ¥ÀUÀ½UÉ ¥ÀjºÁgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À°è£À CwPÀæªÀÄtªÀ£ÀÄß vÉÆqÉzÀÄºÁPÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) ¸ÀéAiÀÄA ¸ÉÃªÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAWÀn¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ PÁAiÀÄðUÀ½UÁV ªÀAwUÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) UÁæªÀÄUÀ¼À CvÁåªÀ±ÀåPÀ CAQ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ElÄÖPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
2. PÀÈ¶, vÉÆÃlUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃµÉä PÀÈ¶
(i) ¸ÀªÀÄUÀæ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß vÀAiÀiÁj¹, PÀÈ¶, vÉÆÃlUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀPÁj GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß
ºÉaÑ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV UÁæªÀÄ ¸À¨sÉAiÉÆA¢UÉ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃa¹, ¸ÀªÀÄUÀæ UÁæªÀÄ PÀÈ¶, vÉÆÃlUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ
gÉÃµÉä PÀÈ¶ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À PÁAiÀÄðZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À
ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ;
(ii) EvÀgÀ §AdgÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ, PÀÈ¶ vÉÆÃlUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃµÉä ªÉÄÃªÀÅ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ
(grazing) UÀjµÀ× §¼ÀPÉAiÀÄ£ÀÄß RavÀ¥Àr¸À®Ä PÀÈ¶ vÉÆÃlUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃµÉä ªÉÄÃªÀÅ
¨sÀÆ«ÄAiÀÄ (grazing) UÀ¼À §AdgÀÄ ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¤¢üUÀ½AzÀ, £À¸ÀðjUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) PÀÈ¶ AiÀiÁAwæÃPÀgÀtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ²¥sÁgÀ¸ÀÄì ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
ºÁUÀÆ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) ¸ÀªÀÄÆºÀ PÀÈ¶ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ C£ÀÄPÀÆ® PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) ªÀÄtÄÚ, ¤ÃgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ©Ãd ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(viii) ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ zsÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ix) PÀÈ¶ «ªÀiÁ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
3. ¸ÀtÚ ¤ÃgÁªÀj
(i) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ M¼ÀVgÀÄªÀ 0 - 10 ºÉPÉÖÃgÀÄUÀ¼ÀªÀgÉV£À CZÀÄÑPÀlÄÖ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ
J¯Áè ¸ÀtÚ ¤ÃgÁªÀj AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ, £À«ÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀÄlÖzÀ°è EgÀÄªÀ, 0 - 10 ºÉPÉÖÃgÀÄUÀ¼ÀªÀgÉV£À CZÀÄÑPÀlÄÖ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ

CAvÀºÀ J¯Áè ¸ÀtÚ/QgÀÄ ¤ÃgÁªÀj AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀPÁ°PÀªÁV ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ®¨sÀå ¤ÃgÀ£ÀÄß ¸ÀªÀÄ£ÁV ºÀAaPÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀA¥ÀÆtðªÁV §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(iii) CAvÀdð®zÀ ªÀÄgÀÄ¥ÀÆgÀt ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ¼É ¤ÃgÀÄ PÉÆ¬ÄèUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è EgÀÄªÀ J¯Áè ¤ÃgÁªÀj ªÀÄÆ®UÀ¼À £ÀPÉë gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß
M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ CªÀÅUÀ¼À zÁR¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
4. ¥À±ÀÄ¸ÀAUÉÆÃ¥À£É, ºÉÊ£ÀÄUÁjPÉ, PÉÆÃ½ ¸ÁPÁtÂPÉ ªÀÄvÀÄÛ «ÄÃ£ÀÄUÁjPÉ
(i) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ ºÉÊ£ÀÄUÁjPÉ, PÉÆÃ½¸ÁPÁtÂPÉ, ºÀA¢ ¸ÁPÁtÂPÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄj
¸ÁPÁtÂPÉ ¥sÁªÀiïðUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ eÁ£ÀÄªÁgÀÄ-C©üªÀÈ¢Þ ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß
(iii) ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ CAlÄgÉÆÃUÀUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀæt PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(iv) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À C¢üÃ£ÀzÀ°è §gÀÄªÀ ¤ÃgÁªÀj PÁªÀÄUÁjUÀ¼À°è «ÄÃ£ÀÄUÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) UÁæ«ÄÃt «ÄÃ£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁA¸ÀzÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) ºÀÄ®ÄèUÁªÀ®Ä (grass land) ªÉÄÃªÀÅ C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
5. ¸ÁªÀiÁfPÀ CgÀtå
(i) §AdgÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ CgÀtÂåÃPÀgÀt
(ii) ¸ÁªÀiÁfPÀ CgÀtå, PÀÈ¶ CgÀtåUÀ¼À£ÀÄß (farm forestry) C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÁªÀiÁfPÀ
CgÀtåzÀ GvÀà£ÀßUÀ¼À ªÀiÁgÁl ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «¯É ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) zÀ£ÀUÀ¼À ªÉÄÃ«UÉ, GgÀÄªÀ°UÉ ¨ÉÃPÁUÀÄªÀ ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀtÂÚ£À ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß
¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) PÀÈ¶ CgÀtå ¹ÌÃªÀÄ£ÀÄß eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) £À¸ÀðjUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) «ÄÃ¸À®Ä CgÀtå, ¸ÀAgÀQëvÀ CgÀtå, ªÀÄvÀÄÛ ªÀ£Àå fÃ«UÀ¼À ¸ÀAgÀQëvÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°ègÀÄªÀ CgÀtå
GvÀà£ÀßUÀ¼À ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ ¸ÀtÚ CgÀtå ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) ¸ÁªÀiÁfPÀ CgÀtå ¤ªÀiÁðt ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶ CgÀtå ¤ªÀiÁðt ¨É¼É¸À®Ä AiÉÆÃd£É (¥ÁæeÉPïÖ)UÀ¼À£ÀÄß
gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(viii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ gÀ¸ÉÛAiÀÄ §¢AiÀÄ°è ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ
¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÉqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
6. ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ
(i) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ¥ÀæªÁ¹ vÁtUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¥Àæ¸ÁÛªÀUÀ¼À£ÀÄß ¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄzÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ C£ÀÄPÀÆ® PÀ°à¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ ¥ÀæªÁ¹ PÉÃAzÀæUÀ¼À°è ªÀÄÆ® ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß

MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(iv) ¨sÁgÀvÀ ¥ÀÄgÁvÀ£À ¸ÀªÉÃðPÀëuÁ E¯ÁSÉ CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀPÁðj
E¯ÁSÉUÀ¼ÀÄ ¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀÄªÀ ¥ÀæªÁ¹ vÁtUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ E¤ßvÀgÀ ¥ÀæªÁ¹
vÁtUÀ¼À°è ¥ÀæªÉÃ±À ±ÀÄ®ÌªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÁºÀ£À ¤®ÄUÀqÉ ±ÀÄ®ÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
7. ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ – SÁ¢, PÀgÀPÀÄ±À® PÀ¯ÉUÀ¼ÀÄ,
UÁæªÉÆÃzÉÆåÃUÀUÀ¼ÀÄ, ºÁUÀÆ DºÁgÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ
(i) UÀÄr PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ SÁ¢ PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ, PÀgÀPÀÄ±À® PÀ¯ÉUÀ½UÉ,
UÁæªÉÆÃzÉÆåÃUÀUÀ½UÉ, DºÁgÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ ºÁUÀÆ EvÀgÀ PÀÈ¶AiÉÄÃvÀgÀ
ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) ¥ÀæzÀ±Àð£À, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸Ë®¨sÀåªÀ£ÀÄß ªÀåªÀ¸ÉÜUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) UÀÄr PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ SÁ¢ PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ, PÀgÀPÀÄ±À® PÀ¯ÉUÀ½UÉ,
UÁæªÉÆÃzÉÆåÃUÀUÀ½UÉ, DºÁgÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ gÁdå ¸À«ÄwUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ CT®
¨sÁgÀvÀ ¸À«ÄwUÀ¼À ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
(iv) ®¨sÀå«gÀ§ºÀÄzÁzÀ RZÁÑ ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiË®åªÀ¢üðvÀ GvÀà£ÀßUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
ªÀiÁ»w zÀvÁÛA±ÀªÀ£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸À«ÄÃPÉë £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ d£ÀgÀ°è ªÀiÁ»w ¥Àæ¸ÁgÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) DºÁgÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ GvÀà£Àß ªÀiÁgÁl ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
8. UÁæ«ÄÃt ªÀ¸Àw
(i) ªÀ¸ÀwgÀ»vÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÉÃ±À£ÀgÀ»vÀ d£ÀgÀ£ÀÄß ºÁUÀÆ ªÀ®¸É PÁ«ÄðPÀgÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) «ÄÃ£ÀÄUÁgÀgÀ ªÀ¸Àw ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ J¯Áè UÁæ«ÄÃt ªÀ¸Àw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À
C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) ªÀ¸Àw ªÉÄÃ®ÝfðPÀgÀt ¹ÌÃ«Ä£À C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) IÄvÀÄªÀiÁ£ÀzÀ ªÀ®¸É PÁ«ÄðPÀjUÉ IÄvÀÄªÀiÁ£ÀzÀ ªÀ®¸É ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) UÁæ«ÄÃt ªÀ¸Àw ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) ¸ÀPÁðj ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §qÁªÀuÉUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞUÁV, ªÀ¸Àw gÀ»vÀjUÉ ªÀ¸Àw
¤ªÉÃ±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß «vÀj¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¤ªÉÃ±À£À ºÀAaPÉUÁV CxÀªÁ ¤ªÉÃ±À£À
«ÄÃ¸À¯ÁwUÁV f¯Áè¢üPÁjUÉ ²¥sÁgÀ¸ÀÄì ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤ÃrzÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À ¥ÀæPÁgÀ UÁæ«ÄÃt ªÀ¸Àw ªÀÄvÀÄÛ §qÁªÀuÉ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÄAdÆgÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
9. PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤Ãj£À ¥ÀÆgÉÊPÉ
(i) ¤Ãj£À UÀÄtªÀÄlÖ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ ªÁå¦Û PÀÄjvÀÄ CUÀvÀå zÀvÁÛA±À, ªÀiÁ»w
¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ D PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃd£É ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÁå¦ÛAiÉÆ¼ÀV£À ¤ÃgÀÄ ¸ÀgÀ§gÁdÄ ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) d®ªÀiÁ°£ÀåzÀ ¤AiÀÄAvÀæt, gÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀqÉUÀlÄÖ«PÉ
(iv) ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ PÀÄrAiÀÄÄªÀ d®ªÀÄÆ®UÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ
(v) ¥ÀjÃPÉëUÁV PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤Ãj£À ªÀÄÆ®UÀ½AzÀ ¤Ãj£À ªÀiÁzÀjAiÀÄ ¸ÀAUÀæºÀuÉ

(vi) PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤Ãj£À ªÀÄÆ®UÀ¼À ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ ±ÀÄ¢ÞÃPÀgÀt
(vii) §¼ÀPÉzÁgÀgÀ ±ÀÄ®ÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ ªÀÄ£ÉUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ªÁtÂdå ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ
£À°è ¤ÃgÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(viii) ¤ÃgÀÄ ±ÀÄ¢ÞÃPÀgÀt WÀlPÀUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£É ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ
(ix) CAvÀdð® zÀÄ§ð¼ÀPÉAiÀÄ ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
10. ¥ÀlÖt ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀiÁAvÀgÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¯ÉÆÃPÉÆÃ¥ÀAiÉÆÃV PÁªÀÄUÁjUÀ¼ÀÄ (gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ,
¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼ÀÄ ºÁAiÀÄÎqÀUÀ¼ÀÄ, d®ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ°à¸ÀÄªÀ ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ)
(i) F PÉ¼ÀV£À ¤«ÄðwUÀ½UÁV AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ:
(J) ¥ÁzÀZÁj ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ/NtÂUÀ¼ÀÄ
(©) UÁæªÀÄ gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ
(¹) ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼ÀÄ, ªÉÆÃjUÀ¼ÀÄ,
(r) PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ
(E) ZÀgÀArUÀ¼ÀÄ
(J¥sï) gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ºÉzÁÝjUÀ¼ÀÄ, gÁdå ºÉzÁÝjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ JArDgïUÀ¼À£ÀÄß CxÀªÁ
EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ CxÀªÁ ¸ÀPÁðj E¯ÁSÉUÀ½UÉ ªÀ»¹PÉÆlÖAxÀ
¤«ÄðwUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀÄvÀÄ¥Àr¹ EvÀgÀ ¤«ÄðwUÀ¼ÀÄ.
(ii) F PÉ¼ÀV£ÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
J. ¥ÀæAiÀiÁtÂPÀgÀ vÀAUÀÄzÁtUÀ¼ÀÄ/ªÁºÀ£À ¤®ÄUÀqÉ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼ÀÄ
©. DlzÀ ªÉÄÊzÁ£ÀUÀ¼ÀÄ
(iii) J¯Áè «zsÀzÀ ¸Àä±Á£À ¨sÀÆ«Ä/¸ÀªÀiÁ¢ü ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ,
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è£À J¯Áè ¸Àä±Á£À ¨sÀÆ«Ä/¸ÀªÀiÁ¢ü ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À §¼ÀPÉUÁV ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
«¤ªÀÄAiÀÄUÀ¼ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(iv) zÉÆÃtÂUÀ¼ÀÄ, ºÁAiÀÄÎqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ d® ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(v) ªÀÄ¼É ¤ÃgÀÄ ZÀgÀArUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(vi) ¸Áß£À WÀlÖUÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼ÀAxÀºÀ
ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß/¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹zÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(viii) ªÀ¸Àw §qÁªÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(ix) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ ±Á¯Á PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ, D¸ÀàvÉæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¤ªÀiÁðtPÉÌ AiÉÆÃd£É ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
(x) ¸ÀªÀÄUÀæ UÁæªÀÄ C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
11. UÁæ«ÄÃt «zÀÄå¢ÃPÀgÀt/«zÀÄåvï ªÀÄvÀÄÛ EAzsÀ£À
(i) ¸ÁªÀðd¤PÀ ©Ã¢UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ©Ã¢ ¢Ã¥ÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
(ii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ¤¢üUÀ½AzÀ bÁªÀtÂ ªÉÄÃ°£À ¸ËgÀ vÀmÉÖ C¼ÀªÀrPÉAiÀÄ£ÀÄß
M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ ¸ËgÀ«zÀÄåvï, eÉÊ«PÀ C¤®, UÁ½AiÀÄAvÀæ, QgÀÄ «zÀÄåvï d®
¸ÁÜªÀgÀUÀ¼ÀAvÀºÀ ¸ÀtÚ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ÇÀA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ EAzsÀ£À WÀlPÀUÀ¼À

PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃd£É ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) ºÉZÀÄÑªÀj ÇÀA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ EAzsÀ£À GvÀàwÛAiÀÄ£ÀÄß EvÀgÀjUÉ ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÉ ¸ÀéAiÀÄA ¸ÉÃªÉ ¸À°è¸ÀÄªÀ ªÀÄÆ®PÀ UÁæ«ÄÃt «zÀÄå¢ÃPÀgÀtPÉÌ
£ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
12. §qÀvÀ£À ¤ªÀÄÆð®£É
(i) §qÀ d£ÀgÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ §qÀvÀ£À ¤ªÀÄÆð®£É PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
eÁjUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) J¯Áè §qÀvÀ£À ¤ªÀÄÆð®£À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è£À ««zsÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À
DAiÉÄÌUÁV UÁæªÀÄ ¸À¨sÉUÉ C£ÀÄPÀÆ® PÀ°à¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) §qÀvÀ£À ¤ªÀÄÆð®£É PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ,
C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ, CªÀÅUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «vÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) ¸Àé-GzÉÆåÃUÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄð ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) ¸Àé-¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ £ÉgÉºÉÆgÉ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAWÀn¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸À§°ÃPÀgÀtUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) §qÀvÀ£À ¤ªÀÄÆð®£É CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß «±ÉèÃ¶¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(viii) ¸Àé-GzÉÆåÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄdÆj GzÉÆåÃUÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À §UÉÎ AiÉÆÃd£É
¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ix) ««zsÀ ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ PÀ¤µÀ× CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(x) PË±À®å C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GzÉÆåÃUÀ CªÀPÁ±ÀzÀ
GvÉÛÃd£À PÀÄjvÀÄ ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ°è eÁUÀÈw ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
13. ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜ (¦rJ¸ï)
(i) DºÁgÀ zsÁ£ÀåUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ zÉÊ£ÀA¢£À CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À «vÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß
(ii) ¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D §UÉÎ CjªÀÅ
ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ¤¢üUÀ½AzÀ UÉÆÃzÁªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt zÁ¸ÁÛ£ÀÄ
ªÀÄ½UÉUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
14. «¥ÀvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ
(i) «¥ÀvÀÄÛ ¦ÃrvÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä ¸À«ÄÃPÉë £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV;
(ii) «¥ÀvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈf¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸À®Ä;
(iii) «¥ÀvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆgÀV£À vÀdÕgÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä;
(iv) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀéAvÀ ¤¢ü¬ÄAzÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ºÉÆgÀr¹zÀ ªÀiÁUÀð¸ÀÆaUÀ¼À
¥ÀæPÁgÀ «¥ÀvÀÄÛUÀ½AzÀ ¸ÀAvÀæ¸ÀÛgÁzÀ ªÀåQÛUÀ½UÉ ¥ÀjºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÀµÀÖ ¥ÀjºÁgÀ MzÀV¸À®Ä,
-¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ½UÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ
15. ²PÀët [¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ±Á¯Á ²PÀët, vÁAwæPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ²PÀët, ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ºÁUÀÆ
C£Ë¥ÀZÁjPÀ ²PÀët]
(i) ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÀ®èzÀ F JgÀqÀÄ jÃwAiÀÄ ²PÀët
¤ÃqÀÄªÀ PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀ°è ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀ°è
¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(ii) ¯ÉÆÃAiÀÄgï ªÀÄvÀÄÛ C¥Ààgï ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀPÀëªÀÄ
¥Áæ¢üPÁgÀPÉÌ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀjAzÀ ªÀÄAdÆgÁwUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(iii) ¸ÀPÁðj ¯ÉÆÃAiÀÄgï ªÀÄvÀÄÛ C¥Ààgï ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À ªÉÄÃ®Ä¸ÀÄÛªÁj £ÉÆÃrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(iv) ¸ÀPÁðj ¯ÉÆÃAiÀÄgï ªÀÄvÀÄÛ C¥Ààgï ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À PÀlÖqÀUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
(v) ªÀÄPÀÌ¼À «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EA¢ÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) ¸ÁPÀëgÀvÁ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ, C£Ë¥ÀZÁjPÀ ªÀÄvÀÄÛ O¥ÀZÁjPÀ ²PÀët PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ¸ÁPÀëgÀvÉUÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) DqÀ½vÀ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ UÀÄtªÀÄlÖ ¤AiÀÄAvÀætªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(viii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è ²PÀët ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À ¸À«ÄÃPÉë ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(ix) »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÆºÀUÀ½UÉ, ¨Á®QAiÀÄjUÉ, «±ÉÃµÀªÁV «PÀ®ZÉÃvÀ£ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
C®à¸ÀASÁåvÀ ¸ÀªÀÄÆºÀUÀ½UÁV G£ÀßvÀ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÀAvÀzÀªÀgÉV£À D±ÀæªÀÄ,
±Á¯ÉUÀ¼À/«zÁåyð¤®AiÀÄ ±Á¯ÉUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(x) UÁæ«ÄÃt PÀÄ±À®PÀ«ÄðUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀjUÉ ªÀÈwÛ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß
¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
(xi) ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ºÁUÀÆ ªÀiÁzsÀå«ÄPÀ ±Á¯ÉUÀ¼À°è ¸ÀA¥ÀÆtð zÁR¯Áw ªÀÄvÀÄÛ ºÁdgÁwAiÀÄ£ÀÄß
RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
16. UÀæAxÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄlÖzÀ UÀæAxÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÁZÀ£Á®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
17.QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ
(i) DlzÀ ªÉÄÊzÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(ii) PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(iii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀÄ£ÀgÀÄfÓÃªÀ£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(iv) AiÀÄÆxï PÀè¨ïUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ
(v) §qÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤UÀðwPÀ PÀ¯Á«zÀjUÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀjUÉ gÀPÀëuÉ
MzÀV¸ÀªÀÅzÀÄ
(vi) PÉÆÃªÀÄÄ ªÀÄvÀÄÛ zsÁ«ÄðPÀ ¸ËºÁzÀðvÉAiÀÄ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀÅzÀÄ
(vii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÆºÀ ªÀÄlÖUÀ¼À°è ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ

¨sÀªÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, §AiÀÄ®Ä gÀAUÀªÀÄA¢gÀUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(viii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÆºÀ ªÀÄlÖUÀ¼À°è AiÀÄÄªÀd£À GvÀìªÀUÀ¼À£ÀÄß
K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(ix) AiÀÄÄªÀPÀjUÉ fÃªÀ£À PË±À®å ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ £ÁAiÀÄPÀvÀé vÀgÀ¨ÉÃw ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ
ªÀÄ£ÀgÀAd£Á ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
18. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ¸Ë®¨sÀå PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀ£ÀUÀ¼À eÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ eÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(i) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ
¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(ii) zÀ£ÀUÀ¼À eÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ, eÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ GvÀìªÀUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(iii) UÁæ«ÄÃt PÀÈ¶ GvÀà£ÀßUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀgÀPÀÄ±À® GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅUÀ¼À ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ
(iv) PÀÈ¶ GvÀà£ÀßUÀ½UÉ zÁ¸ÁÛ£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²ÃvÀ® zÁ¸ÁÛ£ÀÄ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(v) PÀÈ¶ GvÀà£ÀßzÀ £ÉÃgÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ªÀÄvÀÄÛ E-ªÀiÁgÁlPÁÌV gÉÊvÀjUÉ ¸Ë®¨sÀå PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ
19. ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå (D¸ÀàvÉæUÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀ DgÉÆÃUÀå) ªÀÄvÀÄÛ
PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt
(i) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è C¯ÉÆÃ¥ÀyPï ªÀÄvÀÄÛ DAiÀÄÄªÉÃðzÀ, ¹zÀÞ, AiÀÄÄ£Á¤
ºÁUÀÆ ¥ÀæPÀÈw aQvÉì ªÀÄvÀÄÛ AiÉÆÃUÀzÀAxÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À DgÉÆÃUÀå
¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
(ii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è DgÉÆÃUÀå G¥À-PÉÃAzÀæzÀ ¸ÁÜ¥À£ÉUÁV ¸ÀPÀëªÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀPÉÌ
¥Àæ¸ÁÛªÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ ªÀÄAdÆgÁw ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ
DgÉÆÃUÀå ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ ¸Ë®¨sÀå PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, OµÀzsÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(iii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(iv) ®¹PÉ ¤ÃqÀÄªÀ ºÁUÀÆ EvÀgÉ gÉÆÃUÀ ¤gÉÆÃzsÀPÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
(v) w¤¸ÀÄ ºÁUÀÆ ªÀÄ£ÀgÀAd£Á ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ¯ÉÊ¸É£ïì ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ
(vi) vÉÆAqÀÄ £Á¬ÄUÀ¼ÀÄ, ©Ã¢ £Á¬ÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÆ®ÄèªÀÅzÀÄ
(vii) ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼À vÀqÉUÁV ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À «gÀÄzÀÞ ¥ÀjºÁgÁvÀäPÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
eÁjUÉ vÀgÀÄªÀÅzÀÄ
(viii) ¥Àæ¸ÀÆw ºÁUÀÆ ²±ÀÄ PÀ¯Áåt PÉÃAzÀæUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
(ix) ªÀiÁA¸À, «ÄÃ£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ºÁ¼ÁUÀÄªÀ DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À ªÀiÁgÁlªÀ£ÀÄß
¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
20. £ÉÊªÀÄð®å
(i) ¸ÁªÀðd¤PÀ gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ, ZÀgÀArUÀ¼ÀÄ, ¸Áß£À WÀlÖzÀ PÉÆ¼ÀUÀ¼ÀÄ, ¨Á«UÀ¼ÀÄ, PÉÆ¼ÀUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀéZÀÒªÁVj¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(ii) ¸Àä±Á£À ºÁUÀÆ ¸ÀªÀiÁ¢ü ¨sÀÆ«ÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(iii) zÀæªÀ vÁådå ¤ªÀðºÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ

(iv) §ºÀÄ UÁæªÀÄ WÀ£À vÁådå ¤ªÀðºÀuÁ ¸ÁÜªÀgÀUÀ½UÉ WÀ£À vÁådåªÀ£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ,
¨ÉÃ¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÀªÁ¤¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(v) ªÉÊAiÀÄQÛPÀ, ¸ÀªÀÄÄzÁ¬ÄPÀ ±ËZÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸Áß£ÀUÀÈºÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ £ÉÊªÀÄð®å
¸ÀAQÃtðUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(vi) ªÁ¸À¸ÀÜ¼ÀUÀ¼ÀÄ, ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ J¯Áè ¸ÀÜ½AiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è£À £ÉÊªÀÄð®å PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀ£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(vii) DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊªÀÄð®å ¤ÃwAiÀÄ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß
(viii) PÉèÃªÀÄÄ ªÀiÁqÀzÀ ¥ÁætÂUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄÈvÀ zÉÃºÀUÀ¼À£ÀÄß «¯É ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ
ZÀªÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ vÉÆUÀ®ÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀzÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß, ¸ÀA¸ÀÌj¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ºÁUÀÆ
§tÚ ºÁPÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(ix) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è £ÉÊªÀÄð®å ªÀÄvÀÄÛ vÁådå ¤ªÀðºÀuÁ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À
C£ÀÄµÁ×£À
21. ªÀÄ»¼Á ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ¯Áåt, «±ÉÃµÀªÁV «PÀ®ZÉÃvÀ£ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£À¹PÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ¼ÀîªÀgÀ PÀ¯Áåt
(i) ªÀÄ»¼Á ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ¯Áåt C©ªÀÈ¢Þ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À C£ÀÄµÁ×£À ªÀÄvÀÄÛ
ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉAiÀÄ°è ¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
(ii) ±Á¯Á ªÀÄPÀÌ½UÁV DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆÃµÀPÀ DºÁgÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À AiÉÆÃd£É
¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀ PÁAiÀÄðzÀ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ CzÀgÀ°è
¥Á¯ÉÆÎ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
(iii) ªÀÄ»¼Á ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À C©üªÀÈ¢Þ ºÁUÀÆ ¸À§°ÃPÀgÀt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ
C©üªÀÈ¢Þ KeÉ¤ìUÀ¼ÀÄ, SÁ¸ÀV KeÉ¤ìUÀ¼ÀÄ, ¸ÀéAiÀÄA ¸ÉÃªÁ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ½AzÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(iv) CAUÀ£ÀªÁrUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£ÉUÁV ¸ÀPÀëªÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ½UÉ ¥Àæ¸ÁÛªÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀjAzÀ ªÀÄAdÆgÁw ¥ÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
(v) CAUÀ£ÀªÁrUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
(vi) ¤UÀðwPÀgÀÄ, «zsÀªÉAiÀÄgÀÄ, ªÀAiÀÄ¸ÁìzÀªÀgÀÄ, «±ÉÃµÀªÁV «PÀ®ZÉÃvÀ£ÀjUÉ ¦AZÀtÂ,
ªÀÄ£À¹é¤ ªÀÄÄAvÁzÀAvÀºÀ ««zsÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ¸ÀÄgÀQv ë À ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è UÁæªÀÄ
¸À¨sÉUÀ¼À°è DAiÉÄÌAiÀiÁzÀ ¥sÀ¯Á£ÀÄ¨sÀ«UÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ E¯ÁSÉUÀ½UÉ
PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(vii) §qÀªÀjUÁV UÀÄA¥ÀÄ «ªÀiÁ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸À®Ä C£ÀÄPÀÆ®
PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(viii) «±ÉÃµÀªÁV «PÀ®ZÉÃvÀ£ÀgÀÄ, ªÀiÁ£À¹PÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ¼ÀîªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀªÁV
§»µÀÌøvÀgÁzÀAxÀ/ºÉÆgÀUÀÄ½zÀAxÀ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀÄ CAxÀªÀjUÁV EgÀÄªÀ
¸ÁªÀiÁd PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAvÀºÀ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À C£ÀÄµÁ×£ÀzÀ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
22. C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ »AzÀÄ½zÀ eÁwUÀ¼À C©üªÀÈ¢Þ
(i) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À PÁ¯ÉÆÃ¤AiÀÄ°è
ªÀÄÆ®¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(ii) DzÀåvÉAiÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ ¸ÀéAvÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ½AzÀ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw

ºÁUÀÆ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼À «zÁåyðUÀ½UÉ ±ÉÊPÀëtÂPÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(iii) ¸ÀªÀiÁdzÀ zÀÄ§ð® ªÀUÀðUÀ¼À°è, «±ÉÃµÀªÁV C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¹ÃavÀ
¥ÀAUÀqÀUÀ¼À°è PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À PÀÄjvÀÄ CjªÀÅ ªÀÄÆr¸ÀÄªÀ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ
(iv) zÀÄ§ð® ªÀUÀðUÀ¼À PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À
C£ÀÄµÁ×£ÀªÀ£ÀÄß £ÉÆÃrPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
(v) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw ºÁUÀÆ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀ ºÁUÀÆ »AzÀÄ½zÀ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ½UÁV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è «zÁåyð ¤®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¸ÁÜ¦¸À®Ä AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
(vi) ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ¸ÁévÀAvÀæöå ªÀÄvÀÄÛ WÀ£ÀvÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄVÎ¸ÀÄªÀ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
eÁw, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À «gÀÄzÀÞzÀ
¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ DZÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
23. eÁ£ÀÄªÁgÀÄ ¸ÁPÁtÂPÉ PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ, PÁgÀÄ/DmÉÆÃjPÁë ªÀÄvÀÄÛ §¸ÀÄìUÀ¼À ¤¯ÁÝtUÀ¼ÀÄ, JwÛ£ÀUÁr ¤¯ÁÝtUÀ¼À
¤ªÀiÁðt ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ
eÁ£ÀÄªÁgÀÄ ¸ÁPÁtÂPÉ PÉÃAzÀæ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ eÁ£ÀÄªÁgÀÄ PÉÆnÖUÉUÀ¼ÀÄ, zÀ£ÀzÀ zÉÆrØUÀ¼ÀÄ, UÁæ«ÄÃt
§¸ï ¤¯ÁÝt, jPÁë ¤¯ÁÝt, mÁåQì/DmÉÆÃ jPÁë ¤¯ÁÝt, JwÛ£ÀUÁr ¤¯ÁÝt, PÀ¸Á¬ÄSÁ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÁtÂdå ¸ÀAQÃtðUÀ¼À ¤ªÀiÁðt ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ
24. J¯Áè ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ
UÀtÂ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ «eÁÕ£À, «zÀÄå¢ÃPÀgÀt, C§PÁj, fÃªÀªÉÊ«zsÀåvÉ, ¨sÀÆ¥ÀjªÀvÀð£É
ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ½UÁV ¤gÁ¥ÉÃPÀëuÉ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvÀæ, ºÉÆÃªÀiï ¸ÉÖÃ, gÉ¸ÁmïðUÀ¼ÀÄ, ¨Ágï ªÀÄvÀÄÛ
gÉ¸ÉÆÖÃgÉAmïUÀ¼ÀÄ, «zÁåyð ¤®AiÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÀÄzÀåzÀAUÀrUÀ¼ÀÄ, ¸Àä±Á£À/¸ÀªÀiÁ¢ü ¨sÀÆ«Ä, ªÀÄvÀÄÛ avÁUÁgÀ,
PÀ¸Á¬ÄSÁ£É ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ½UÉ ¯ÉÊ¸É£ïì ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
25. CAQ – CA±À ¤ªÀðºÀuÉ:
UÁæªÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ J¯Áè CAQ–CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ. PÉÆÃµÀÖPÀ ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
EA¢ÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ
26. AiÉÆÃd£É:
zÀÆgÀzÀÈ¶ÖAiÀÄÄ¼Àî d£ÀgÀ AiÉÆÃd£É ªÀÄvÀÄÛ ªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV vÁAwæPÀ
ªÀÄvÀÄÛ «µÀAiÀÄ vÀdÕgÀ vÀAqÀªÀ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ
27. ¸ÀºÀPÁgÀ:
¸ÀºÀPÁgÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß d£À¦æAiÀÄUÉÆ½¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ §®¥Àr¸À®Ä PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
28. UÁæ«ÄÃt ¥Àj¸ÀgÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ fÃ« ¥Àj¹Üw:
(i) UÁæ«ÄÃt ¥Àj¸ÀgÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀÄvÀÄÛ fÃ« ¥Àj¹ÜwAiÀÄ£ÀÄß gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ¤ÃwUÀ£ÀÄUÀÄtªÁV
PÁ¥ÁqÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß
(ii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï fÃªÀªÉÊ«zsÀåvÉ ¤ªÀðºÀuÁ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) d£ÀgÀ eÉÊ«PÀ ªÉÊ«zsÀåvÉ jf¸ÀÖgÀ£ÀÄß ¹zÀÝ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) fÃªÀªÉÊ«zsÀåvÁ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 2002PÁÌV AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¹zÀÝ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) ¥Àj¸ÀgÀ ¸ÀÆPÀëöä ¸ÀAªÉÃ¢ ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀÅzÀÄ.

(vi) ¥Àj¸ÀgÀ PÁ¥ÁqÀ®Ä AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
GzÁå£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è w¥ÉàUÀÄArUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ UÁæ«ÄÃt ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À£ÀÄß
¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
29. DzÁAiÀÄ ¸ÀÈd£É PÁAiÀÄðZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ:
¸ÀéAvÀ ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß ºÉaÑ¸À®Ä ««zsÀ DzÁAiÀÄ ¸ÀÈd£É PÁAiÀÄð ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß
PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
30. eÁÕ£À ¤ªÀðºÀuÉ:-
(i) PÀÄlÄA§UÀ¼À zÀvÁÛA±ÀzÀ ¸ÀAUÀæºÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAPÀ®£À ªÀÄvÀÄÛ qÁmÁ¨ÉÃ¸ï ¤ªÀðºÀuÉ.
(ii) UÁæªÀÄzÀ EwºÁ¸À, ¸ÀA¸ÀÌøw ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR®ÄªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) UÁæªÀÄzÀ ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ ¸À«ÄÃPÉëUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÁå¸ÀAUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ ¸ÀÆZÀåAPÀzÀ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ ¯ÉPÁÌZÁgÀ.
(v) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ d£ÀgÀ J¯Áè zÀvÁÛA±ÀªÀ£ÀÄß ®§åªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) CjªÀÅ GAlÄªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»w, ²PÀët ºÁUÀÆ J¯Áè ¸ÀPÁðj ¹ÌÃªÀiïUÀ½UÉ
¸ÀA¥ÀPÀð ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ.
31. ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀévÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ:
(i) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À gÀPÀëtÉ, ¸ÀAgÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ
EzÀgÀ ªÀiÁå¦AUï C¼ÀvÉ ¸ÀªÀÄUÀæ zÁR°ÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ EzÀgÀ ¤ªÀðºÀuÉ
(ii) PÉgÉUÀ¼ÀÄ ¤Ãj£À UÉÆæÃªï PÁ®ÄªÉUÀ¼ÀÄ, PÀÈ¶ ¦mïUÀ¼ÀÄ, ¨Á«, PÉÆ¼ÀªÉ ¨Á« ªÀÄvÀÄÛ
EvÀgÀ ¨Á«UÀ¼ÀÄ ºÀÄ®ÄèUÁªÀ®Ä, CgÀtå £ÉqÀÄvÉÆÃ¥ÀÄ EvÁå¢UÀ¼À PÀæªÀÄ§zÀÞ
zÁR°ÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ gÀPÀëuÉ.
C£ÀÄ¸ÀÆa-II
(145£ÉÃ ¥ÀæPÀtzÀ°è £ÉÆÃr)
¸ÁªÀiÁ£Àå
C£ÀÄ¸ÀÆa-IIgÀ°è ¤gÀÆ¦¹gÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ, vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ §½
RZÀÄð ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ®¨sÀå«gÀÄªÀ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹gÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvïUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ gÀÆ¦¹gÀÄªÀ PÁAiÀÄðZÀlÄªÀnPÉ £ÀPÉëAiÀÄ°è «ªÀj¹gÀÄªÀAvÉ vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ EvÀgÉ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤zÉÃð±À£ÀPÉÌ M¼À¥ÀlÄÖ, vÁ®ÆèPÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ, DyðPÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÉUÁV, C£ÀÄ¸ÀÆa-IIgÀ°è ¤gÀÆ¦¹gÀÄªÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1. ¸ÁªÀiÁ£Àå ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
(i) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ vÀ£ÀUÉ ªÀ»¹PÉÆlÖ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ CxÀªÁ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ ªÀ»¹zÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀ£ÀÄß f¯Áè AiÉÆÃd£ÉAiÉÆA¢UÉ ¸ÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÉÆ¼ÀUÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ
M¦à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) vÁ®ÆèQ£À°ègÀÄªÀ J®è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀÄªÀÅzÀÄ

ªÀÄvÀÄÛ PÉÆæÃrÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÁUÉ PÉÆæÃrÃPÀj¹zÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ M¦à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ªÁ¶ðPÀ §eÉmïC£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀ£ÀÄß
UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ CªÀ¢üAiÉÆ¼ÀUÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ M¦à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw¬ÄAzÀ vÀ£ÀUÉ ªÀ»¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ
¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) ¥ÀæPÀøw «PÉÆÃ¥ÀUÀ¼À°è ¥ÀjºÁgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
2. PÀÈ¶, vÉÆÃlUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃµÉä PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.-
(i) PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ vÉÆÃlUÁjPÁ ¸ÀªÀÄUÀæ UÁæªÀÄ PÀÈ¶ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀzÀj AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÁAiÀÄðgÀÆ¥ÀPÉÌ vÀgÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï
ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÁªÀiÁ£Àå ºÁUÀÆ vÁAwæPÀ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß DAiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ. PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ
vÉÆÃlUÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) PÀÈ¶ ©vÀÛ£É ©Ãd PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß (vÉÆÃlUÁjPÁ £À¸ÀðjAiÀÄÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ) ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(iii) PÀÈ¶ ªÉÄÃ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, vÀgÀPÁjUÀ¼À£ÀÄß, ºÀtÄÚUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀÆUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÁl
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) vÁAwæPÀ ¹§âA¢AiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¹ vÁAwæPÀ ¨ÉA§®ªÀ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ gÉÊvÀjUÉ vÀgÀ¨ÉÃw ¤Ãr ¸ÀÄzsÁjvÀ ¸ÁUÀÄªÀ½AiÀÄ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆ¼ÀÄîªÀAvÉ
¥Àæ¸ÁgÀ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
(v) GUÁætUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±ÉÊvÀå ¸ÀAUÀæºÀuÁUÁgÀUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À CUÀvÀåzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É
¸ÁÜ¦¸À®Ä ²¥sÁgÀ¸ÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶
ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ C£ÀÄPÀÆ® PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ªÀÄÆ® ¸ËPÀAiÀÄðªÀ£ÀÄß
(vi) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼ÀÄ ¸ÀAUÀæ»¹zÀ CAQCA±ÀªÀ£ÀÄß PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶
GvÁàzÀ£ÉUÉ ºÁUÀÆ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÉ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) Qæ«Ä£Á±ÀPÀ ªÀÄvÀÄÛ QÃl£Á±ÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «vÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(i) ¸ÀtÚ ¤ÃgÁªÀj PÁªÀÄUÁjUÀ¼À ¤ªÀiÁðt ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉAiÀÄ°è ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ;
(ii) ¸ÀªÀÄÆºÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ¤ÃgÁªÀj PÁªÀÄUÁjUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
4. ¥À±ÀÄ¸ÀAUÉÆÃ¥À£É, ºÉÊ£ÀÄUÁjPÉ, PÉÆÃ½ ¥sÁgÀA ªÀÄvÀÄÛ «ÄÃ£ÀÄUÁjPÉ
(i) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¥À±ÀÄªÉÊzÀåQÃAiÀÄ PÉÃAzÀæUÀ¼À, ¥ÀæxÀªÀÄ aQvÁì PÉÃAzÀæUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀAZÁj ¥À±ÀÄªÉÊzÀåQÃAiÀÄ aQvÁì®AiÀÄUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ.
(ii) ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ CAlÄ gÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
¥Àæw§AzsÀPÀ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÁÌV UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ ZÀÄZÀÄÑªÀÄzÀÄÝUÀ¼À£ÀÄß,
OµÀ¢üUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ £ÉgÀª£
À ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii)PÀÈ¶PÀjUÉ vÁAwæPÀvÀdÕgÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) eÁ£ÀÄªÁgÀÄ, PÉÆÃ½ ¸ÁPÀtÂPÉ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ ¥À±ÀÄUÀ¼À vÀ½UÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) ¥À±ÀÄ¸ÀAUÉÆÃ¥À£É, ºÉÊ£ÀÄUÁjPÉ, PÉÆÃ½ ¸ÁPÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ «ÄÃ£ÀÄUÁjPÉ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ

¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
(i) vÀ£Àß ¤AiÀÄAvÀætzÀ C¢üÃ£ÀzÀ°è §gÀÄªÀ gÀ¸ÉÛ §¢UÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ
d«ÄÃ¤£À°è VqÀªÀÄgÀUÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii)UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ CUÀvÀå«gÀÄªÀ ¸À¹UÀ¼À£ÀÄß ¨É¼É¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸À¹UÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
©ÃdUÀ¼À£ÀÄß «vÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ ªÉÄÃªÀÅ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ EAzsÀ£À ¸ÁÜªÀgÀ vÁAwæPÀ
eÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À£ÀÄß, PÁAiÀiÁðUÁgÀUÀ¼À£ÀÄß
DAiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
i. vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À°ègÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À M¼ÀUÀqÉ ¥ÀæªÁ¹ vÁtUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸À®Ä ¥Àæ¸ÁÛªÀUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ii. ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
iii. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ ¥ÀæªÁ¹ PÉÃAzÀæUÀ½UÉ ªÀÄÆ® ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß
MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
iv. vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ ¥ÀæªÁ¹ DPÀµÀðuÉ PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
7. ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ – SÁ¢, PÀgÀPÀÄ±À® PÀ¯ÉUÀ¼ÀÄ, DºÁgÀ
UÁæªÉÆÃzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ
i. UÀÄr PÉÊUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ SÁ¢ GzÀåªÀÄUÀ¼ÀÄ, PÀgÀPÀÄ±À® PÀ¯ÉUÀ¼ÀÄ, UÁæ«ÄÃt PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ,
DºÁgÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ PÀÈ¶AiÉÄÃvÀgÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ
£ÉgÀªÀÅ ¤ÃrPÉAiÀÄ PÁAiÀÄðvÀAvÀæ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ii. ¸ÀªÉÄäÃ¼À£ÀUÀ¼ÀÄ, «ZÁgÀ ¸ÀAQgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ªÀåªÀ¸ÉÜUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
iii. Cw ¸ÀtÚ PÉÊUÁjPÁ WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
iv. ¸ÀéAiÀÄA GzÉÆåÃUÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
v. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¸ÀªÀÄÄZÀÑAiÀÄUÀ½UÉ (PÀè¸ÀÖgÀÄUÀ½UÉ) CxÀªÁ UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À
UÀÄA¥ÀÄUÀ½UÉ ¥ÀjPÀgÀ ¸ÉÃªÁ PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸Ë®¨sÀå PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀÈf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
vi. ¸ÀªÀÄÄZÀÑAiÀÄ(PÀè¸ÀÖgï) ªÀÄlÖzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸Ë®¨sÀå PÉÃAzÀæUÀ½UÉ ºÀtPÁ¹£À £ÉgÀªÀ£ÀÄß
MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ
vii. ¨ÁèPï£À°è CxÀªÁ ºÉÆÃ§½ ªÀÄlÖzÀ°è EgÀÄªÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸Ë®¨sÀå PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß
i. UÁæªÀÄoÁuÁ J¯ÉèUÀ¼À ºÉÆgÀUÉ ªÀ¸Àw AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¤ªÉÃ±À£ÀUÀ¼À£ÀÄß «vÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ii. PÀrªÉÄ ªÉZÀÑzÀ UÀÈºÀ ¤ªÀiÁðtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼À£ÀÄß
C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ ¥ÀæZÀÄgÀ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
iii. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ vÁAwæPÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

iv. vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ UÀÈºÀ¤ªÀiÁðt ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ
9. PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ ¥ÀÆgÉÊPÉ
i. ¤ÃgÀ£ÀÄß ªÀÄ°£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAwæ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
ii. UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ ºÉÆgÀUÉ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ ¥ÀÆgÉÊPÉUÉ ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß
¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
iii. PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ ¥ÀÆgÉÊPÉAiÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ vÁAwæPÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
10. ¯ÉÆÃPÉÆÃ¥ÀAiÉÆÃV PÁªÀÄUÁjUÀ¼ÀÄ, ¥ÀlÖt ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀiÁAvÀgÀ AiÉÆÃd£É (gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ, ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼ÀÄ,
ºÁAiÀÄÎqÀUÀ¼ÀÄ, d® ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀA¥ÀPÀð ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ)
(i) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ CxÀªÁ gÁdå ¸ÀPÁðgÀzÀ CxÀªÁ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀzÀ
¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀzÀ §ºÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀÄlÖzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è
(J) gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ
(©) ¥ÁzÀZÁj ªÀiÁUÀðUÀ½UÉ/ NtÂUÀ½UÉ
(¹) vÁ®ÆèPÀÄ gÀ¸ÉÛUÀ½UÉ
(r) ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ½UÉ/¸ÀÄgÀAUÀ PÁ®ÄªÉUÀ½UÉ (PÀ®émïìð)
(E) PÀlÖqÀUÀ½UÉ
(J¥sï) ZÀgÀArUÀ½UÉ
(f) gÁdå CxÀªÁ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤AiÀÄAvÀætzÀ°ègÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ
¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀætzÀ CrAiÀÄ°è ¨ÁgÀ¢gÀÄªÀÅzÀÄ
(ii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ M¼À¥ÀqÀÄªÀ §ºÀÄ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ¼À ªÁå¦ÛAiÀÄ
M¼ÀUÉ zÉÆÃtÂUÀ¼ÀÄ, vÉ¥ÀàUÀ¼ÀÄ (¥sÉójæUÀ¼ÀÄ) ªÀÄvÀÄÛ d®ªÀiÁUÀðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤AiÀÄAvÀætPÉÌ M¼À¥ÀlÖ ¥ËæqsÀ±Á¯Á PÀlÖqÀUÀ½UÉ, vÁ®ÆèPÀÄ D¸ÀàvÉæUÀ½UÉ
ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, CªÀÅUÀ¼À ¤ªÀiÁðt
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
11. UÁæ«ÄÃt «zÀÄå¢ÃPÀgÀt/«zÀÄåvï ªÀÄvÀÄÛ EAzsÀ£À
i. ¥ÀæªÀÄÄR ¨É¼É ºÀAUÁªÀÄÄUÀ¼À°è ªÀÄvÀÄÛ «±ÉÃµÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è UÀÄtªÀÄlÖzÀ ªÀÄvÀÄÛ
¤gÀAvÀgÀªÁV «zÀÄåvï ¥ÀÆgÉÊPÉ ¸ÁzsÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀ zÀÈ¶Ö¬ÄAzÀ «zÀÄåvï ¥ÀÆgÉÊPÉ
KeÉ¤ìUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ.
ii. ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ ±ÉæÃtÂAiÀÄ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÀ®èzÀ EAzsÀ£À WÀlPÀUÀ¼À PÀÄjvÀÄ
AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
iii. ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÀ®èzÀ EAzsÀ£ÀªÀ£ÀÄß EvÀgÀjUÉ ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(i) §qÀvÀ£À ¤ªÀÄÆð®£Á PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ UÁæªÀÄ
¥ÀAZÁAiÀÄvïUÀ½UÉ vÁAwæPÀ ¥ÀjPÀgÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÀéAiÀÄA GzÉÆåÃUÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ, eÉJ¯ïf UÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÉÊAiÀÄQÛPÀ ºÁUÀÆ ¸ÀPÁðgÀzÀ J¯Áè PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è ¸Àé-¸ÀºÁAiÀÄ ¸ÀªÀÄÆºÀUÀ½UÉ ¸ÀA¥ÀPÀðªÀ£ÀÄß
PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
CvÁåªÀ±ÀåPÀ ¸ÀgÀPÀÄUÀ¼À£ÀÄß «vÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.

«¥ÀvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÁ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À°è UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ
PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ ¹§âA¢UÉ vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
15. ²PÀët [¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ±Á¯Á ²PÀët, vÁAwæPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ²PÀët, ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ºÁUÀÆ
C£Ë¥ÀZÁjPÀ ²PÀët]
(i) ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß ¥ÉÆæÃvÁì»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÀ®èzÀ F JgÀqÀÄ jÃwAiÀÄ
²PÀët ¤ÃqÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) ¥ËæqsÀ ±Á¯ÉUÀ¼À£ÀÄß DgÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀPÀëªÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀPÉÌ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß
PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAdÆgÁwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(iv) ²PÀëtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ PÉÃAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ¥ÁæAiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀAAiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÀPÁðj ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ¼À PÀlÖqÀUÀ¼À£ÀÄß
¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è£À ±Á¯ÉUÀ½UÉ ¥ÀÄ¸ÀÛPÀUÀ¼ÀÄ, CzsÀåAiÀÄ£À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ, vÀgÀ¨ÉÃw
ºÀÆqÀÄªÀ½ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀAxÀ CUÀvÀå £ÉgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) AiÀÄÄªÀ PÀè¨ïUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ»¼Á ªÀÄAqÀ½UÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ ²PÀëtªÀ£ÀÄß
(viii) »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÆºÀUÀ¼ÀÄ, ¨Á®QAiÀÄgÀÄ, «±ÉÃµÀ ZÉÃvÀ£À ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
C®à¸ÀASÁåvÀ ¸ÀªÀÄÆºÀUÀ¼À ªÀÄPÀÌ½UÉ ºÁUÀÆ C£ÁxÀ ªÀÄPÀÌ½UÉ ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ±Á¯ÉAiÀÄ
ºÀAvÀzÀ°è D±ÀæªÀÄ ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ, «zÁåyð¤®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃd£É
gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(i)vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ UÀæAxÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÁZÀ£Á®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀÆa¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) UÀæAxÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄÃ®ÝeÉðUÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
17. QæÃqÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ
(i) UÁæ«ÄÃt PÀÄ±À® PÀ«Äð ªÀÄvÀÄÛ ªÀÈwÛ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) AiÀÄÄªÀd£ÀvÉ vÀªÀÄä ¥Àæw¨sÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄªÀÅzÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ vÀAqÀUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä
¥Àæw¨sÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀ¯ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæzÀ²ð¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÉÃ¢PÉAiÀÄ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è AiÀÄÄªÀ ªÉÄÃ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) AiÀÄÄªÀd£ÀvÉUÁV vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ AiÀÄÄªÀPÀ PÉÃAzÀæªÀ£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è QæÃqÁAUÀtUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
18. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼ÀÄ, ¥ÀjµÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀ£ÀUÀ¼À eÁvÉæUÀ¼ÀÄ
(i) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ ¸ÁªÀðd¤PÀ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) zÀ£ÀzÀ eÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¥ÀjµÉUÀ¼ÀÄ, GvÀìªÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
£ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) ¸Àé¸ÀºÁAiÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ eÉJ¯ïfUÀ¼ÀÄ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ¸ËPÀAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈf¸ÀÄªÀÅzÀÄ

ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À GvÀà£ÀßUÀ¼À ªÀiÁgÁlPÉÌ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ
19. ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå (D¸ÀàvÉæUÀ¼ÀÄ, ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ) ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt
(i) ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ D¸ÀàvÉæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀPÀëªÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀPÉÌ ¥Àæ¸ÁÛªÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄAdÆgÁwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(ii) ¥ÀæwgÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄZÀÄÑªÀÄzÀÄÝ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ D¸ÀàvÉæUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) DgÉÆÃUÀå ¸ÉÃªÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊªÀÄð®å PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ½UÉ ¤gÀAvÀgÀªÁzÀ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÁÌV
ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) «±ÉÃµÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ «±ÉÃµÀ ZÉÃvÀ£ÀjUÉ ºÁUÀÆ ªÀiÁ£À¹PÀ «PÀ®vÉAiÀÄÄ¼ÀîªÀjUÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÉÆÃUÀ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ¸ÉÃªÉUÀ¼À
ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ°è PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃd£É
gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(i) eÁvÉæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ GvÀìªÀUÀ¼À°è DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ £ÉÊªÀÄð®åPÉÌ ¥ÉÆæÃvÁì»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) §ºÀÄUÁæªÀÄ WÀ£ÀvÁådå ªÀÄvÀÄÛ zÀæªÀå vÁådå ¸ÁÜªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
(iii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ vÁAwæPÀªÁzÀ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
21. ªÀÄ»¼Á ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ¯Áåt, «±ÉÃµÀ ZÉÃvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ£À¹PÀ ¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ¼ÀîªÀgÀ PÀ¯Áåt
(i) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÀªÀÄUÀæ ªÀÄPÀÌ¼À C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃd£É
gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¸À§°ÃPÀgÀtPÉÌ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ, C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
(iii) ±Á¯Á DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ¥Ë¶×PÀ DºÁgÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ GvÉÛÃd£ÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
22. C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À eÁwUÀ¼À C©üªÀÈ¢Þ
(i) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è ªÀÄvÀÄÛ PÉ¼ÀªÀÄlÖzÀ°è C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ
¥ÀAUÀqÀzÀªÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ »AzÀÄ½zÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ½UÉ «zÁåyð¤®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) ªÉÄnæPï¥ÀÆªÀð ªÀ¸Àw ¤®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁw ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀ ºÁUÀÆ »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ
¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ ªÀåQÛ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ¸ÁévÀAvÀæöå ªÀÄvÀÄÛ WÀ£ÀvÉUÉ PÀÄAzÀÄAlÄ
ªÀiÁqÀÄªÀAxÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁfPÀ, ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ gÀÆrüUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¸Àj¸ÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß

vÀqÉUÀlÄÖªÀÅzÀÄ.
(iv) ªÀÈzÁÞ¥Àå ¦AZÀtÂ, «zsÀªÁ ¦AZÀtÂ ªÀÄvÀÄÛ CAUÀ«PÀ®gÀ ¦AZÀtÂUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ
ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
(v) CAUÀ«PÀ®, ªÀiÁ£À¹PÀ ÇÀé¸ÀÜ ºÁUÀÆ ¤UÀðwPÀgÀ PÀ¯ÁåtªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ ¸ÀªÀiÁd
PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ.
23. eÁ£ÀÄªÁgÀÄ ¸ÁPÁtÂPÉ PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ, PÁgÀÄ/ DmÉÆÃ/ jPÁë ªÀÄvÀÄÛ §¸ï ¤¯ÁÝtUÀ¼À ¤ªÀiÁðtUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
JwÛ£À UÁr ¤¯ÁÝtUÀ¼À ¤ªÀiÁðt ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ
EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¥ÀÄgÀ¸À¨sÁ ¥Àj«ÄwAiÀÄ ºÉÆgÀUÉ vÁ®ÆèPÀÄ §¸ï ¤¯ÁÝtUÀ¼ÀÄ, PÁgÀÄ/
DmÉÆÃjPÁë ºÁUÀÆ §¸ï ¤¯ÁÝtUÀ¼ÀÄ, JwÛ£ÀUÁr ¤¯ÁÝtUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
24. CAQCA±ÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ
vÁ®ÆèPÀÄ CAQCA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
25. AiÉÆÃd£É
(i) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½AzÀ ¹éÃPÀj¸ÀÄªÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, CAVÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ CzÀ£ÀÄß
¸À°è¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ vÁ®ÆèPÀÄ AiÉÆÃd£Á ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) CAQCA±ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀæºÀuÉUÉ ºÁUÀÆ AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ vÀAvÀædÕgÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) ¸ÀªÀiÁd WÀlPÁA±À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ (J¸ï¹¦UÀ¼ÀÄ)/ §ÄqÀPÀlÄÖ G¥ÀAiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ (nJ¸ï¦UÀ¼ÀÄ)
¸ÉÃjzÀAvÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ J¯Áè PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ¥ÀæUÀw PÀÄjvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖzÀ C£ÀÄµÁ×£ÀªÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
26. ¸ÀºÀPÁgÀ
¨ÁèPï CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ J¯Áè ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀPÉÌ CUÀvÀå«gÀÄªÀ
¸Ë®¨sÀå MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
27. UÁæ«ÄÃt ¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ fÃ« ¥Àj¹Üw
UÁæ«ÄÃt ¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ fÃ« ¥Àj¹ÜwAiÀÄ ¸ÀAgÀPÀëuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ
CUÀvÀå«gÀÄªÀ vÁAwæPÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
28. DzÁAiÉÆÃvÀàwÛ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ
vÁ®ÆèPÀÄ PÉÃAzÀæ PÁAiÀÄð¸ÀÜ¼ÀzÀ°è D¹ÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨ÁrUÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
29. eÁÕ£À ¤ªÀðºÀuÉ
(i) vÁ®ÆèQUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ CAQCA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ CAQCA±ÀUÀ¼À PÀtdªÀ£ÀÄß (qÉÃmÁ¨ÉÃ¸ï) ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) vÁ®ÆèQ£À EwºÁ¸À, ¸ÀA¸ÀÌøw ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR°¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) vÁ®ÆèQ£À ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢Þ ¤zsÀðj¸À°PÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸À«ÄÃPÉëUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) ªÀiÁ£ÀªÁ©üªÀÈ¢Þ ¸ÀÆZÀåAPÀzÀ ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀ UÀt£É ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) J¯Áè zÀvÁÛA±ÀUÀ¼ÀÄ d£ÀjUÉ zÉÆgÉAiÀÄÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) ¸ÀPÁðgÀzÀ J¯Áè AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ eÁUÀÈw ªÀÄÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»w, ²PÀët
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¥ÀPÀð ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
30. ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ
(i) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ°è CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀ¢AzÀ CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ

¥Áæ¢üPÁgÀ CxÀªÁ ¸ÀA¸ÉÜ¬ÄAzÀ ªÀUÁðªÀuÉAiÀiÁzÀ J¯Áè ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ
(ii) EvÀgÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¸ÀévÀÄÛUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉ
C£ÀÄ¸ÀÆa –III
¸ÁªÀiÁ£Àå
C£ÀÄ¸ÀÆa-IIIgÀ°è ¤gÀÆ¦¹gÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ §½
RZÀÄð ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀPÉÌ ®¨sÀå«gÀÄªÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw ¤¢üUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹gÀÄªÀµÀÖgÀªÀÄnÖUÉ, f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖAvÉ gÀÆ¦¹gÀÄªÀ PÁAiÀÄðZÀlÄªÀnPÉ £ÀPÉëAiÀÄ°è «ªÀj¹gÀÄªÀAvÉ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw
¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ CUÀvÀåvÉUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀÄªÀÅzÀÄ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À PÀvÀðªÀåªÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ EvÀgÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤zÉÃð±À£ÀUÀ½UÉ M¼À¥ÀlÄÖ f¯Áè
¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ, DyðPÀ C©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁfPÀ £ÁåAiÀÄ ¸ÁzsÀ£ÉUÁV, C£ÀÄ¸ÀÆa-IIIgÀ°è
¤gÀÆ¦¹gÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀ ºÁUÀÆ CªÀÅUÀ¼À°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹gÀÄªÀ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
1. ¸ÁªÀiÁ£Àå ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè ªÀÄlÖzÀ°è C©üªÀÈ¢Þ ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß ªÉÄÃ°éZÁj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
MlÄÖUÀÆr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ f¯ÉèAiÀÄ C©üªÀÈ¢ÞUÁV AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
2. PÀÈ¶, vÉÆÃlUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ gÉÃµÉä PÀÈ¶:
(i) PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ vÉÆÃlUÁjPÉAiÀÄ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ ºÉZÀÑ¼À, ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ºÁUÀÆ eÉÊ«PÀ vÀAvÀæeÁÕ£À
C¼ÀªÀr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄð C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(ii) MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß M¼ÀUÉÆArgÀÄªÀ d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¥ÀæzÉÃ±ÀUÀ½UÉ
¸ÀAAiÉÆÃfvÀ d¯Á£ÀAiÀÄ£À ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(iii) PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ vÉÆÃlUÁjPÉ ¥sÁªÀiïðUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ªÁtÂdå ¥sÁªÀiïðUÀ¼À£ÀÄß DgÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
(iv) ºÀtPÁ¸ÀÄ, ¤ÃgÀÄ, ©ÃdUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÉÆ§âgÀUÀ¼ÀAxÀ PÀÈ¶ ºÀÆqÀÄªÀ½UÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(v) UÉÆÃzÁªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(vi) PÀÈ¶ GvÀà£ÀßUÀ½UÉ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ªÀåªÀ¸ÉÜ MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ, PÀÈ¶ ªÉÄÃ¼ÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæzÀ±Àð£ÀUÀ¼À£ÀÄß
£ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) £ÀÆvÀ£À PÀÈ¶ ¸ÀA§A¢üvÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ (Pilot) AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß
d£À¦æAiÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(viii) ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ªÀÄlÖPÉÌ ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£Á ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(ix) PÀÈ¶ ªÀÄvÀÄÛ vÉÆÃlUÁjPÁ «¸ÀÛgÀuÉ ºÁUÀÆ vÀgÀ¨ÉÃw PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(x) ¸ÀPÁðgÀ ªÀ»¹gÀÄªÀ ¨sÀÆ ¸ÀÄzsÁgÀuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ¸ÁgÀ ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(xi) PÀÈ¶PÀjUÉ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
(i) CAvÀdð® ¸ÀA¥À£ÀÆä®UÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) 40 ºÉPÉÖÃgïªÀgÉV£À CZÀÄÑPÀlÄÖ ¥ÀæzÉÃ±ÀPÉÌ ¸ÀtÚ ¤ÃgÁªÀj AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
4. ¥À±ÀÄ¸ÀAUÉÆÃ¥À£É, ºÉÊ£ÀÄUÁjPÉ, PÉÆÃ½¸ÁPÁtÂPÉ ªÀÄvÀÄÛ «ÄÃ£ÀÄUÁjPÉ

(i) ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÆÃAPÀÄ gÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß vÀqÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ
(ii) f¯ÉU è À¼À°è f¯ÁèªÀÄlÖzÀ ¥À±ÀÄªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ, aQvÁì®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ ¸ÀAZÁj
aQvÁì®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥À±ÀÄªÉÊzÀåQÃAiÀÄ D¸ÀàvÉæ, ¥ÀæxÀªÀÄ aQvÁì PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAZÁj
¥À±ÀÄªÉÊzÀåQÃAiÀÄ OµÀzsÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) f¯Áè ºÁ®Ä GvÁàzÀPÀgÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) PÀÈ¶PÀjUÉ f¯ÁèªÀÄlÖzÀ vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(vi) OµÀzsÀUÀ¼ÀÄ, OµÀzsÉÆÃ¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ZÀÄZÀÄªÀÄzÀÄÝUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ C¢üÃ£ÀzÀ°è §gÀÄªÀ ¤ÃgÁªÀj PÁªÀÄUÁjUÀ¼À°è «ÄÃ£ÀÄUÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß
C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(viii) «ÄÃ£ÀÄUÁjPÉ ªÀÄvÀÄÛ «ÄÃ£ÀÄUÁgÀgÀ PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ix) ºÉÊ£ÀÄUÁjPÉ, PÉÆÃ½ ¸ÁPÁtÂPÉ ªÀÄvÀÄÛ ºÀA¢ ¸ÁPÁtÂPÉUÉ GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(i) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ºÁUÀÆ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼À G¥ÀAiÉÆÃUÀPÁÌV ¸ÁªÀiÁfPÀ CgÀtå
ªÀÄvÀÄÛ eÉÊ«PÀ ªÉÊ«zsÀåvÉ ¤ªÀðºÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÀiÁUÀð¸ÀÆaUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀÈ¶ CgÀtå, EAzsÀ£À ¸ÁÜªÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃªÀÅ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß
(iii) ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ°è ¨É¼ÉzÀ ¸ÀtÚ CgÀtå GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) RgÁ§Ä ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(i) f¯ÉèUÀ¼À ««zsÀ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À°ègÀÄªÀ ¥ÀæªÁ¹ vÁtUÀ¼À£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) f¯Áè ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ ¤ÃwAiÀÄ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) ¥ÀæªÁ¹ PÉÃAzÀæUÀ¼À°è ªÀÄÆ® ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) CªÀÅUÀ½UÉ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ ¥ÀæªÁ¸ÉÆÃzÀåªÀÄ DPÀµÀðuÉUÀ¼À£ÀÄß DgÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À°ègÀÄªÀ ¥ÀæªÁ¹ vÁtUÀ¼À°è ¥ÀæªÁ¹ ªÀiÁUÀðzÀ±ÀðPÀgÀÄ, ºÀ¹gÀÄ ¥ÉÆ°Ã¸ï, PÁªÀ®Ä
ªÀåªÀ¸ÉÜ, fÃªÀ gÀPÀëPÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ½UÉ ªÀ»¹PÉÆnÖgÀÄªÀ ¥ÀæªÁ¹
PÉÃAzÀæUÀ¼À°è ¥ÀæªÉÃ±À ±ÀÄ®ÌUÀ¼ÀÄ, ªÁºÀ£À ¤®ÄUÀqÉ ±ÀÄ®ÌUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
7. ¸ÀtÚ ¥ÀæªÀiÁtzÀ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÁæ«ÄÃt PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ – SÁ¢, PÀgÀPÀÄ±À® PÀ¯ÉUÀ¼ÀÄ,
UÁæªÉÆÃzÉÆåÃUÀUÀ¼ÀÄ, DºÁgÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ PÀÈ¶AiÉÄÃvÀgÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ
(i) UÀÄr PÉÊUÁjPÉUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞUÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß (mechanism) ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ªÀÄlÖzÀ°è vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ºÀ«ÄäPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ, vÁAwæPÀ eÁÕ£À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA§A¢üvÀ EvÀgÀ G¥ÀAiÀÄÄPÀÛ PË±À®åUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
w¼ÀÄªÀ½PÉAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) vÀgÀ¨ÉÃw ªÀÄvÀÄÛ GvÁàzÀ£Á PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) UÀÄr PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ, SÁ¢, UÁæªÉÆÃzÉÆåÃUÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀgÀPÀÄ±À®PÀ¯ÉUÀ½UÉ ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß
PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) UÁæªÉÆÃzÉÆåÃUÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄr PÉÊUÁjPÉUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ gÁdå ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CT® ¨sÁgÀvÀ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ DAiÉÆÃUÀUÀ¼À ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÁÌV
¸ÀA¥ÀPÀð ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß C©üªÀÈ¢Þ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) f¯Áè ªÀÄlÖzÀ GzÀåªÀÄ²Ã®vÁ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(vii) SÁ¢ ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÉÆÃzÉÆåÃUÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ DºÁgÀ ¸ÀA¸ÀÌgÀuÁ PÉÊUÁjPÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
¥ÀwÛ£À AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(viii) UÁæªÉÆÃzÉÆåÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ UÀÄr PÉÊUÁjPÉUÀ¼À C©üªÀÈ¢ÞUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ gÁdå ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
CT® ¨sÁgÀvÀ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ DAiÉÆÃUÀUÀ¼À ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
f¯Áè ªÀÄlÖzÀ UÀÈºÀ ¤ªÀiÁðt ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ½UÉ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
9. PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ ¥ÀÆgÉÊPÉ
(i) PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ ¥ÀÆgÉÊPÉ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ §ºÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ ¥ÀÆgÉÊPÉ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) PÀÄrAiÀÄÄªÀ ¤ÃgÀÄ ¥ÀjÃPÀëuÁ ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) ¤ÃgÀÄ ¥ÀÆgÉÊPÉ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ ºÀtPÁ¸ÀÄ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
10. ¯ÉÆÃPÉÆÃ¥ÀAiÉÆÃV, ¥ÀlÖt ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀiÁAvÀgÀ AiÉÆÃd£É (gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ, ¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼ÀÄ ºÁAiÀÄÎqÀUÀ¼ÀÄ,
d®ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀA¥ÀPÀð ªÀiÁUÀðUÀ¼ÀÄ)
(i) AiÀiÁªÀÅzÉÃ EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀ CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤AiÀÄAvÀætzÀ CrAiÀÄ°è §gÀ¢gÀÄªÀAxÀ
gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ºÉzÁÝjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ºÉzÁÝjUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ §ºÀÄf¯Áè gÀ¸ÉÛUÀ¼ÀÄ (JADgïrUÀ¼ÀÄ),
¸ÉÃvÀÄªÉUÀ¼ÀÄ, ¸ÀÄgÀAUÀ PÁ®ÄªÉUÀ¼À£ÀÄß, ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹, MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
ºÁzÀÄºÉÆÃUÀÄªÀ CAxÀ vÁ®ÆèPÀÄUÀ½UÉ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀnÖgÀÄªÀ J¯Áè f¯Áè gÀ¸ÉÛUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è
AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¤ªÀiÁðt ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) PÀlÖqÀUÀ¼À ¤ªÀiÁðt ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ
vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ vÀAvÀæeÁÕ£ÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄvï ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄvï PÉÆÃjPÉAiÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ vÁAwæPÀ, «£Áå¸ÀUÀ¼À£ÀÄß
ºÉÆ¸À vÀAvÀæeÁÕ£ÀUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼ÀÄ, DlzÀ ªÉÄÊzÁ£À, QæÃqÁAUÀt ªÉÆzÀ¯ÁzÀAxÀ §ºÀÄ vÁ®ÆèPÀÄ ªÀÄlÖzÀ £ÁUÀjPÀ
ªÀÄÆ®¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
11. UÁæ«ÄÃt «zÀÄå¢ÃPÀgÀt/ «zÀÄåZÀÒQÛ ªÀÄvÀÄÛ EAzsÀ£À
(i)¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÀ®èzÀ EAzsÀ£À WÀlPÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃd£É
gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀªÀ®èzÀ EAzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß EvÀgÀjUÉ ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(i)UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼ÀÄ UÀÄgÀÄw¹zÀ §qÀªÀgÀ PË±À®åªÀzsÀð£É.
(ii) vÁAwæPÀ vÀgÀ¨ÉÃw PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwUÀ¼À ¥Á®ÄzÁjPÉAiÀÄ°è GzÉÆåÃUÀ SÁvÀj AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ªÀÄvÀÄÛ C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) GzÉÆåÃUÀ ªÉÄÃ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ

«¥ÀvÀÄÛ ¤ªÀðºÀuÉUÉ CUÀvÀå«gÀÄªÀ ªÀÄÆ®¸ËPÀAiÀÄð ¸ÀÈ¶Ö¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
15. ²PÀët (¥ÁæxÀ«ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥ËæqsÀ ±Á¯Á ²PÀët, vÁAwæPÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ²PÀët, ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ºÁUÀÆ
C£Ë¥ÀZÁjPÀ ²PÀët)
(i) f¯ÁèªÀÄlÖzÀ°è O¥ÀZÁjPÀ ªÀÄvÀÄÛ C£Ë¥ÀZÁjPÀ ²PÀët PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ
ºÁUÀÆ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) ¥ËæqsÀ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ, ¥ÀzÀ«¥ÀÆªÀð PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼ÀÄ, LnL, ¥Á°mÉQßPï PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀPÀëªÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ½UÉ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
ªÀÄAdÆgÁwUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(iii)¸ÀPÁðj ¥ÀzÀ«¥ÀÆªÀð PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼ÀÄ, LnL, ¥Á°mÉQßPï PÁ¯ÉÃdÄUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ

(iv) f¯Áè ¥ÀAZÁ¬Äw C¢üÃ£ÀzÀ°è£À ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ «zÁåyð ¤®AiÀÄUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) ²PÀëtPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ PÉÃAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ¥ÁæAiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ²PÀët ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÉð ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
(vi) UÁæ«ÄÃt PÀÄ±À® PÀ¯É ªÀÄvÀÄÛ ªÀÈwÛ²PÀët vÀgÀ¨ÉÃwUÀ¼À£ÀÄß K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ vÁAwæPÀ ºÀÆqÀÄªÀ½ gÀÆ¥ÀUÀ¼ÀÄ,
¸ÁªÀÄVæUÀ¼ÀÄ, ºÀtPÁ¸ÀÄ £ÉgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(viii) ¥ÀzÀ«¥ÀÆªÀð «zÁåyðUÀ½UÉ «zÁåyð¤®AiÀÄUÀ¼ÀÄ, »AzÀÄ½zÀ ªÀUÀðUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÆºÀUÀ½UÉ
¸ÉÃjzÀ «zÁåyðUÀ½UÉ, ¨Á®QAiÀÄjUÉ, «±ÉÃµÀ ZÉÃvÀ£ÀjUÉ ªÀÄvÀÄÛ C®à¸ÀASÁåvÀ ¸ÀªÀÄÆºÀUÀ½UÉ
¸ÉÃjzÀ «zÁåyðUÀ½UÉ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ ºÁUÀÆ vÁAwæPÀ ²PÀët ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ²PÀëtzÀ
PÀÄjvÀÄ AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ix) f¯Áè ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ C¢üÃ£ÀzÀ°è §gÀÄªÀ ²PÀët ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ
¤zÉÃð±À£ÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁV Cwy ²PÀëPÀgÀ£ÀÄß ¤AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(x) «±ÉÃµÀ ZÉÃvÀ£À ªÀÄPÀÌ½UÉ «±ÉÃµÀ ±Á¯ÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ «zÁåyð¤®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ
(xi) C£Ë¥ÀZÁjPÀ (non-formal) ²PÀëtzÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ½UÉ GvÉÛÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¤AiÀÄAvÀætzÀ CrAiÀÄ°è §gÀ¢gÀÄªÀAxÀ
f¯Áè¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖzÀ UÀæAxÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÁZÀ£Á®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ
ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
17. QæÃqÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ
(i) UÁæ«ÄÃt PÀ¯Á ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÀÄ±À®PÀ¯ÉUÀ¼À GvÀà£ÀßUÀ¼À£ÀÄß
zÁR°ÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) §ºÀÄ¥Á®Ä CªÀ£ÀwAiÀiÁVgÀÄªÀ ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ

¥ÀÄ£À±ÉÑÃvÀ£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) f¯Áè ªÀÄlÖzÀ°è ¸ÁA¸ÀÌøwPÀ PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤«Äð¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ
PÀÄ±À®PÀ¯Á ªÉÄÃ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) f¯ÁèªÀÄlÖzÀ°è AiÀÄÄªÀªÉÄÃ¼ÀUÀ¼À£ÀÄß K¥Àðr¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) f¯ÁèªÀÄlÖzÀ°è QæÃqÁ±Á¯ÉUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
(vi) ªÀÄwÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zsÁ«ÄðPÀ ¸ÁªÀÄgÀ¸Àå ¸ÁzsÀ£É, ªÀÄPÀÌ¼ÀÄ, C®à¸ÀASÁåvÀgÀÄ, ªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀ ºÀPÀÄÌUÀ¼À
G®èAWÀ£É, zËdð£Àå, vÁgÀvÀªÀÄåUÀ¼À «gÀÄzÀÞ ¸ÀÄgÀPÀëvÉ MzÀV¸ÀÄªÀ «µÀAiÀÄzÀ°è CvÀÄåvÀÛªÀÄ
PÁAiÀÄð¸ÁzsÀ£É ªÀiÁrgÀÄªÀ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ ªÁ¶ðPÀ ¥Àæ±À¹Û ¤ÃqÀÄªÀ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß
¥ÁægÀA©ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ
18. ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ, ¥ÀjµÉ ªÀÄvÀÄÛ zÀ£ÀUÀ¼À eÁvÉæUÀ¼ÀÄ
zÀ£ÀUÀ¼À eÁvÉæUÀ¼À£ÀÄß M¼ÀUÉÆAqÀAvÉ f¯Áè ªÀÄlÖzÀ°è ¥ÀjµÉ, GvÀìªÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
¤Ãw¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
19. ¸ÁªÀðd¤PÀ DgÉÆÃUÀå (D¸ÀàvÉæUÀ¼ÀÄ, ¥ÁæxÀ«ÄPÀ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt ¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀÆ
¸ÉÃjzÀAvÉ DgÉÆÃUÀå ¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀÄ)
(i) f¯ÁèªÀÄlÖzÀ°è ¸ÁA¥ÀæzÁ¬ÄPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁA¥ÀæzÁAiÀÄPÀªÀ®èzÀ F JgÀqÀÆ §UÉAiÀÄ ¸ÁªÀðd¤PÀ
DgÉÆÃUÀå ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ AiÉÆÃd£É gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ
(ii) ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DgÉÆÃUÀå PÉÃAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè D¸ÀàvÉæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸ÀPÀëªÀÄ
¥Áæ¢üPÁgÀUÀ½UÉ ¥Àæ¸ÁÛªÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¹PÉÆqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄAdÆgÁwUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(iii) ¸ÀPÁðgÀ CxÀªÁ EvÀgÀ ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ DqÀ½vÀ¢AzÀ ºÉÆgÀVgÀÄªÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ DgÉÆÃUÀå
PÉÃAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ f¯Áè D¸ÀàvÉæUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄlÖ, ¸ÀªÀÄÆºÀ ªÀÄlÖ (PÀè¸ÀÖgï ¯ÉªÉ¯ï) ºÁUÀÆ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw
ªÀÄlÖzÀ DgÉÆÃUÀå ¸ÉÃªÁ PÉÃAzÀæUÀ½UÉ ¸ÁzsÀ£ÀUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÆ® OµÀzsÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ
OµÀzsÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ, OµÀzsÀUÀ¼ÀÄ, ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ G¥ÀPÀgÀtUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ
ªÉÊzÀåQÃAiÀÄ ¸ÁzsÀ£À ¸ÁªÀÄVæUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀÆgÉÊ¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(v) f¯ÁèªÀÄlÖzÀ°è ¸ÁAPÁæ«ÄPÀ gÉÆÃUÀ ¤ªÀðºÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
(vi) f¯ÁèªÀÄlÖzÀ°è ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ gÉÆÃUÀ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£Á ¸ÉÃªÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(vii) f¯ÁèªÀÄlÖzÀ°è ¥Àæ¸ÀÆw ªÀÄvÀÄÛ ²±ÀÄ DgÉÆÃUÀå PÁAiÀÄðPÀæªÀÄªÀ£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
(viii) f¯ÁèªÀÄlÖzÀ°è PÉÃAzÀæ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå ¥ÁæAiÉÆÃfvÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(ix) «±ÉÃµÀ ZÉÃvÀ£À ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄ£ÉÆÃ«PÀ®vÉAiÀÄ ªÀåQÛUÀ¼ÀAvÀºÀ «±ÉÃµÀ ªÀUÀðUÀ½UÉ DgÉÆÃUÀå ¥Á®£Á
PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁÜ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(x) f¯ÁèªÀÄlÖzÀ°è PÀÄlÄA§ PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß AiÉÆÃf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
(i) f¯Áè £ÉÊªÀÄð®å AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ
(ii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw ªÀÄvÀÄÛ UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ CUÀvÀå £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.

(iii) f¯Áè ¤Ãw ªÀÄvÀÄÛ «¤AiÀÄªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ, CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß «¤AiÀÄ«Ä¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
21. ªÀÄ»¼Á ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ¯Áåt, «±ÉÃµÀ ZÉÃvÀ£À ºÁUÀÆ ªÀiÁ£À¹PÀ ZÉÃvÀ£ÀgÀ PÀ¯Áåt
(i) vÁAwæPÀ ºÀÆqÀÄªÀ½ eÁÕ£ÀgÀÆ¥ÀªÀ£ÀÄß (mÉQßPÀ¯ï E£ï¥ÀÄmï) MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) ªÀÄ»¼Á ¸À§°ÃPÀgÀt ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄPÀÌ¼À PÀ¯Áåt PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄµÁ×£ÀUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) ±Á¯Á DgÉÆÃUÀå ªÀÄvÀÄÛ ¥Ë¶×PÀ DºÁgÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) ªÉÄnæPï £ÀAvÀgÀzÀ «zÁåyð¤®AiÀÄUÀ¼ÀÄ, ¨Á®PÀgÀ «zÁåyð ¤®AiÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
C£ÁxÁ®AiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
22. C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ, C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÉ »AzÀÄ½zÀ eÁwUÀ¼À C©üªÀÈ¢Þ
(i) ªÀåQÛ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ ¸ÁévÀAvÀæöå ªÀÄvÀÄÛ WÀ£ÀvÉUÉ PÀÄAzÀÄAlÄªÀiÁqÀÄªÀAxÀ ¸ÁªÀiÁfPÀ,
¸ÁA¸ÀÌøwPÀ ¥ÀzÀÞwUÀ¼À£ÀÄß C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ/C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ »AzÀÄ½zÀ
¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À ¸ÀA§AzsÀzÀ°è C£ÀÄ¸Àj¸ÀzÀAvÉ ¥Àæw§A¢ü¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) f¯ÁèªÀÄlÖzÀ°è ªÉÄnæPï £ÀAvÀgÀzÀ «zÁåyð¤®AiÀÄUÀ¼À ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
(iii) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ/C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ »AzÀÄ½zÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ½UÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ªÀÈwÛ ²PÀët vÀgÀ¨ÉÃw PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ¼ÀÄ/C£ÀÄ¸ÀÆavÀ ¥ÀAUÀqÀUÀ¼ÀÄ »AzÀÄ½zÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄUÀ¼À PÀ¯ÁåtPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¹ÌÃªÀÄÄUÀ¼À CrAiÀÄ°è ªÀåQÛUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀjUÉ C£ÀÄzÁ£ÀUÀ¼ÀÄ, ¸Á®UÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀºÁAiÀÄzsÀ£ÀUÀ¼À£ÀÄß «vÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
23. CAQCA±ÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ
(i) f¯ÉèAiÀÄ CAQCA±ÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwAiÀÄ zÀÈ¶ÖPÉÆÃ£ÀzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ f¯Áè zÀÈ¶ÖPÉÆÃ£ÀzÀ
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CAwªÀÄUÉÆ½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
24. AiÉÆÃd£É
(i) f¯ÁèªÀÄlÖzÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀÆ¦¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(ii) vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½AzÀ ¹éÃPÀj¹zÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ, f¯ÁèªÀÄlÖzÀ
AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CzÀPÉÌ C£ÀÄªÉÆÃzÀ£É ¥ÀqÉzÀÄPÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ
¸À«Äw gÀa¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iii) zÀvÁÛA±À ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»w ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ºÁUÀÆ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ
¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ CUÀvÀå«gÀÄªÀ vÀAvÀædÕgÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) «±ÉÃµÀ WÀlPÁA±À AiÉÆÃd£É (J¸ï¹¦) ªÀÄvÀÄÛ §ÄqÀPÀlÄÖ G¥ÀAiÉÆÃd£É (nJ¸ï¦)UÀ¼ÀÆ
¸ÉÃjzÀAvÉ J®è ¸ÀPÁðj PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß PÀÄjvÀÄ ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
UÀÄtªÀÄlÖzÀ C£ÀÄµÁ×£À PÀÄjvÀÄ RavÀ¥Àr¹PÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(v) AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
25. ¸ÀºÀPÁgÀ
f¯ÁèªÀÄlÖzÀ J¯Áè ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ½UÉ C£ÀÄPÀÆ®UÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
26. UÁæ«ÄÃt «zÀÄå¢ÃPÀgÀt, ¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ fÃ« ¥Àj¹Üw
UÁæ«ÄÃt «zÀÄå¢ÃPÀgÀt, ¥Àj¸ÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ fÃ« ¥Àj¹Üw ¸ÀAgÀPÀëuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ

UÁæªÀÄ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁ¬ÄwUÀ½UÉ vÁAwæPÀ £ÉgÀªÀ£ÀÄß MzÀV¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
27. DzÁAiÉÆÃvÀàwÛ ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ
f¯Áè PÉÃAzÀæ PÀZÉÃjUÀ¼À°è D¹ÛUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÈf¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨ÁrUÉUÉ ¤ÃqÀÄªÀÅzÀÄ.
28. eÁÕ£À ¤ªÀðºÀuÉ
(i) J®è ¸ÀPÁðj ¹ÌÃªÀÄÄUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ eÁUÀÈw ªÀÄÆr¸ÀÄªÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀiÁ»w, ²PÀët ªÀÄvÀÄÛ
¸ÀA¥ÀPÀð ZÀlÄªÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(ii) f¯Áè CAQCA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAUÀæ»¸ÀÄªÀÅzÀÄ, PÉÆæÃrüÃPÀj¸ÀÄªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀvÀÛPÀtd (qÉÃmÁ¨ÉÃ¸ï)ªÀ£ÀÄß
(iii) f¯ÉèAiÀÄ EwºÁ¸À, ¸ÀA¸ÀÌøw ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀgÀA¥ÀgÉAiÀÄ£ÀÄß zÁR°¸ÀÄªÀÅzÀÄ.
(iv) f¯ÉèAiÀÄ ªÀiÁ£ÀªÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ¤zsÀðj¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ ¸À«ÄÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ
CzsÀåAiÀÄ£ÀUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉÆ¼ÀÄîªÀÅzÀÄ.
(v) ªÀiÁ£ÀªÁ©üªÀÈ¢Þ ¸ÀÆZÀåAPÀªÀ£ÀÄß ¤AiÀÄvÀPÁ°PÀªÁV UÀt£É ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ
(vi) J®è zÀvÁÛA±À d£ÀjUÉ ®¨sÀåªÁUÀÄªÀAvÉ ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ.
C£ÀÄ¸ÀÆa – IV
¸ÀéwÛ£À ªÉÄÃ¯É vÉjUÉ PÀlÖqÀzÀ ªÉÄÃ¯É vÉjUÉ
J PÀlÖqÀUÀ¼À ªÉÄÃ¯É vÉjUÉ ªÁ¶ðPÀ zÀgÀ
(i) ¤ªÁ¸À PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀéwÛ£À ªÀÄÆ®ªÀiË®åzÀ ªÉÄÃ¯É 0.05% QÌAvÀ
PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀ DzÀgÉ 0.10%QÌAvÀ ºÉZÀÑ®èzÉ
(ii) ªÁtÂdå PÀlÖqÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀéwÛ£À ªÀÄÆ®ªÀiË®åzÀ ªÉÄÃ¯É 0.20% QÌAvÀ
(iii) PÉÊUÁjPÉUÀ¼ÀÄ, PÁSÁð£ÉUÀ¼ÀÄ, Ln ¸ÀéwÛ£À ªÀÄÆ®ªÀiË®åzÀ ªÉÄÃ¯É 0.4% QÌAvÀ
¥ÁPïðUÀ¼ÀÄ, ºÁqïðªÉÃgï ¥ÁPïð, mÉPïìmÉÊ¯ï PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀ DzÀgÉ 1%QÌAvÀ ºÉZÀÑ®èzÉ
¥ÁPïð, §AiÉÆÃmÉPï ¥ÁPïð, ¥ÀªÀgï
¥ÁèAmïì, ºÉÊqÉÆæÃ xÀªÀÄð¯ï, ¸ÉÆÃ¯Ágï
¸ÁÜªÀgÀUÀ¼ÀÄ, «Aqï«Ä¯ïì ªÀÄvÀÄÛ Kgï¥ÉÆÃmïð
ªÀÄvÀÄÛ EªÀÅUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¥ÀæzÉÃ±À
EvÁå¢UÀ¼ÀÄ (PÉLJr© PÉÊUÁjPÁ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è
«±ÉÃµÀ DyðPÀ ªÀ®AiÀÄ (SEZ) ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ
PÉÊUÁjPÁ ¥ÀæzÉÃ±À CxÀªÁ ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
PÁ®PÁ®PÉÌ C¢ü¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÁzÀ
ªÀ®AiÀÄUÀ¼ÀÄ)
© F ªÀÄÄA¢£À C¼ÀvÉAiÀÄÄ¼Àî SÁ° d«ÄÃ£ÀÄ, ¸ÀéwÛ£À ªÀÄÆ®ªÀiË®åzÀ ªÉÄÃ¯É 0.05% QÌAvÀ
JAzÀgÉ:- PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀ DzÀgÉ 0.1%QÌAvÀ ºÉZÀÑ®èzÉ
J. 1000 ZÀ.«ÄÃ. VAvÀ ºÉZÀÑ®èzÀ
©. 1000 ZÀ.«ÄÃ. VAvÀ ºÉaÑ£À DzÀgÉ 4000 ¸ÀéwÛ£À ªÀÄÆ®ªÀiË®åzÀ ªÉÄÃ¯É 0.025%
ZÀ.«ÄÃ.VAvÀ PÀrªÉÄ QÌAvÀ PÀrªÉÄ¬Ä®èzÀ DzÀgÉ 0.05%QÌAvÀ
ºÉZÀÑ®èzÉ
¹. 4000 ZÀ.«ÄÃ. VAvÀ ºÉZÀÄÑ ¸ÀéwÛ£À ªÀÄÆ®ªÀiË®åzÀ ªÉÄÃ¯É 0.01% QÌAvÀ
¹ eÁ»gÁvÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆÃrðAUïUÀ¼À ªÉÄÃ¯É wAUÀ¼ÉÆAzÀPÉÌ LzÀÄ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀÄ

vÉjUÉ:
¥Àæw ZÀ.«ÄÃ.UÉ CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀPÉÌ
r ªÉÆ¨ÉÊ¯ï lªÀgïUÀ¼À ªÉÄÃ¯É vÉjUÉ ªÁ¶ðPÀ ¥Àæw lªÀj£À ªÉÄÃ¯É ºÀ£ÉßgÀqÀÄ
¸Á«gÀ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀÄ
E «Aqï«Ä¯ïUÀ¼À ªÉÄÃ¯É vÉjUÉ l¨ÉÊð£ïUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ ªÁ¶ðPÀ 0.5jAzÀ
1 ®PÀë
J¥sï ¸ÉÆÃ¯Ágï ¥ÁPïðUÀ¼À vÉjUÉ ¸ÀéwÛ£À ªÀÄÆ®ªÀiË®åzÀ ªÉÄÃ¯É 0.50% QÌAvÀ
«ªÀgÀuÉ:-
1. vÉjUÉUÉ UÀÄjAiÀiÁUÀÄªÀ ¸ÀéwÛ£À ªÀÄÆ®ªÀiË®å JAzÀgÉ (PÀ£ÁðlPÀ ¸ÁÖöåA¥ï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 1957gÀ
45© ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ¥ÀæPÀn¸À¯ÁzÀ ªÀiÁUÀð¸ÀÆa ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖ ªÀiË®åzÀ°è ¸ÀPÁðgÀªÀÅ
PÁ®PÁ®PÉÌ C¢ü¸ÀÆa¸À§ºÀÄzÁzÀAvÉ ¤zsÀðgÀuÉAiÀÄ ¸ÀªÀÄAiÀÄzÀ ªÀiË®åzÀ ¸ÀªÀPÀ½AiÀÄ£ÀÄß
PÀ¼ÉAiÀÄÄªÀÅzÀÄ)
2. PÀlÖqÀzÀ SÁ° d«ÄÃ£ÀÄ CxÀªÁ CªÉgÀqÀgÀ ªÉÄÃ¯É ¥ÀæzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß, PÀlÖqÀzÀ ¤ªÀiÁðtzÀ «zsÁ£À,
CzÀgÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀ ªÀÄvÀÄÛ PÀlÖqÀzÀ DAiÀÄµÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄ«Ä¸À§ºÀÄzÁzÀ CAvÀºÀ EvÀgÀ
AiÀiÁªÀÅzÉÃ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°èlÄÖPÉÆAqÀÄ ¤AiÀÄªÀÄUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀgÀUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀÄ¸ÀÆaAiÀÄ°è ¤AiÀÄ«Ä¸À¯ÁzÀ vÉjUÉAiÀÄ ¤zsÀðgÀuÉ.
f ªÀÄ£ÉÆÃgÀAd£ÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ±ÀÄ®Ì ¥Àæw ¥ÀæzÀ±Àð£ÀPÉÌ LªÀvÀÄÛ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀÄ
ºÉZï ªÁºÀ£À ¤®ÄUÀqÉ ±ÀÄ®Ì ¥Àæw ¢£ÀPÉÌ gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À°è
(i) §¸ï, ¯Áj ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼ÀÄ 50/-
(ii) PÁgï ªÀÄvÀÄÛ ®WÀÄ ªÉÆÃmÁgÀÄ 20/-
ªÁºÀ£ÀUÀ¼ÀÄ
(iii) ªÉÆÃmÁgÀÄ ¸ÉÊPÀ¯ï 10/-
(iv) ¹àçAUï G¼Àî EvÀgÀ ªÁºÀ£À 3/-
(v) ¹àçAUï E®è¢gÀÄªÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ UÁr 2/-
ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ªÁºÀ£À
(vi) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¨ÉÊ¸ÉÊPÀ¯ï ªÀÄvÀÄÛ 1/-
wæZÀPÀæªÁºÀ£À
L ªÀiÁgÀÄPÀmÉÖUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ±ÀÄ®Ì
(i) MAzÀÄ ZÀzÀÄgÀ «ÄÃlgïVAzÀ ºÉZÀÑ®èzÀ ¥Àæw ¢£ÀPÉÌ LzÀÄ gÀÆ¥Á¬Ä
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥Áèn£À ªÉÄÃ¯É
(ii) ¥Àæw ºÉaÑ£À ZÀzÀÄgÀ «ÄÃlgï C¼ÀvÉAiÀÄÄ¼Àî ¥Àæw ¢£ÀPÉÌ JgÀqÀÄ gÀÆ¥Á¬Ä
¥Áèmï CxÀªÁ CzÀgÀ ¨sÁUÀPÉÌ
(iii) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀgÀQ£À ¥Àæw ¨Á¸ÉÌmï CxÀªÁ ¥Àæw ¢£ÀPÉÌ JgÀqÀÄ gÀÆ¥Á¬Ä
¨ÁåV£À ªÉÄÃ¯É
(iv) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀgÀQ£À ¨ÁåUÀ£ÀÄß ºÉÃgÀÄªÀ ¥Àæw ¥Àæw ¢£ÀPÉÌ LzÀÄ gÀÆ¥Á¬Ä
UÁrAiÀÄ ªÉÄÃ¯É
eÉ ¥À±ÀÄUÀ¼À £ÉÆÃAzÀtÂAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ±ÀÄ®Ì
¸ÀAvÉUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ eÁvÉæUÀ¼À°è ªÀiÁgÁlPÁÌV vÀAzÀ ¥Àæw ¢£ÀPÉÌ LzÀÄ gÀÆ¥Á¬Ä

¥Àæw ¥À±ÀÄ«£À ªÉÄÃ¯É
ªÉÄÃ¬Ä¸ÀÄªÀ d«ÄÃ¤£À°è ¥À±ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw wAUÀ½UÉ LzÀÄ gÀÆ¥Á¬Ä
ªÉÄÃ¬Ä¸ÀÄªÀÅzÀPÉÌ ±ÀÄ®Ì
D¦ÖPÀ¯ï ¥sÉÊ§gïì PÉÃ§¯ïUÀ¼À£ÀÄß ºÁPÀÄªÀÅzÀPÁÌV ªÀÄÆgÀÄ £Á¼ÀUÀ½UÉ ¥Àæw «ÄÃlgïUÉ 450
gÀ¸ÉÛUÀ¼À£ÀÄß vÉÆÃqÀÄªÀÅzÀPÁÌV ±ÀÄ®Ì gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼ÀÄ ¯ÉÃ¬ÄAUï ZÁeïð
ºÉaÑ£À £Á¼ÀUÀ½UÉ ¥Àæw «ÄÃlgïUÉ 75
gÀÆ¥Á¬Ä
ªÉÄÃ°éZÁgÀuÉ ZÁeïð ¥Àæw «ÄÃlgïUÉ 75
gÀÆ¥Á¬Ä
»A¢gÀÄV¸À§ºÀÄzÁzÀ ¨sÀzÀævÁ oÉÃªÀtÂ ¥Àæw
«ÄÃlgï UÉ 119.50 gÀÆ¥Á¬ÄAiÀÄAvÉ]1
****
NOTIFICATIONS
I
Banglore, dated 10.5.1993 [No. RDP 259 ZPS 93]
In exercise of the powers conferred by sub-section (2) of section 1 of the
Karnataka Panchayat Raj Act, 1993 (Karnataka Act 14 of 1993), the Government
of Karnataka hereby specify the 10th day of May, 1993 as the date on which all
the provisions of the said Act shall come into force in the whole of the State of
Karnataka.
By Order and in the name of the Governor of Karnataka,
(K.P.PANDEY)
Secretary to the Government,
Rural Development & P.Raj Department.
II
Banglore, dated 20.10.1997 [No. RDP 151 ZPS 97 (p)]
In exercise of the powers conferred by sub-section (2) of section 1 of the
Karnataka Panchayat Raj (3rd Amendment) Act, 1997 (Karnataka Act 29 of
1997), the Government of Karnataka hereby specify the 20th day of October,
1997 as the date on which all the provisions of the said Act shall come into force
in the whole of the State of Karnataka.
By Order and in the name of the Governor of Karnataka,
(PARAVATHY KESHAVACHAR)
Under Secretary to Government,
Rural Development & P.Raj Department.
III
UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï ¸ÀaªÁ®AiÀÄ
C¢ü¸ÀÆZÀ£É
¸ÀASÉå:UÁæC¥À 204 f¥À¸À 2003, ¨ÉAUÀ¼ÀÆgÀÄ, ¢£ÁAPÀ:1£É CPÉÆÖÃ§gï 2003
gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï (wzÀÄÝ¥Àr) C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 2002 (2003gÀ

PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 37)£ÀÄß C¢ü¸ÀÆZÀ£É ¸ÀASÉå:¸ÀAªÀå±ÁE 33 ±Á¸À£À 2002, ¢£ÁAPÀ:3.9.2003£ÀÄß
PÀ£ÁðlPÀ «±ÉÃµÀ gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è ¢£ÁAPÀ:3.9.2003 gÀAzÀÄ ¥ÀæPÀn¸À¯ÁVzÉ.
CAvÉAiÉÄÃ, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁdå (wzÀÄÝ¥Àr) C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 2002gÀ ¥ÀæPÀgÀt 1(2)gÀ£ÀéAiÀÄ
wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄ J¯Áè G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ ¢£ÁAPÀ:1.10.2003gÀAzÀÄ eÁjUÉ §gÀÄªÀAvÉ F ªÀÄÆ®PÀ
C¢ü¸ÀÆa¸À¯ÁVzÉ.
 PÀ£ÁðlPÀ gÁdå¥Á®gÀ DeÕÁ£ÀÄ¸ÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ºÉ¸Àj£À°è,
PÉ.J¸ï.±ÁªÀÄ¸ÀÄAzÀgÀ
¸ÀPÁðgÀzÀ C¢üÃ£À PÁAiÀÄðzÀ²ð,
UÁæ«ÄÃuÁ©üªÀÈ¢Þ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀA.gÁeï E¯ÁSÉ.
Published in the Karnataka Gazette Part IV-A Extraordinary No.1151 dated 1-10-2003
****
2014gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 23

(2014gÀ dÄ¯ÉÊ wAUÀ¼À ºÀ¢£Á®Ì£ÉÃ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ¥ÀvÀæzÀ «±ÉÃµÀ ¸ÀAaPÉAiÀÄ°è ªÉÆzÀ®Ä
¥ÀæPÀlªÁVzÉ)
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï (JgÀqÀ£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr) C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 2013

(2014gÀ dÆ£ï wAUÀ¼À E¥ÀàvÉÛÃ¼À£ÉÃ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ gÁdå¥Á®jAzÀ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁVzÉ)
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993£ÀÄß ªÀÄvÀÛµÀÄÖ wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀ®Ä MAzÀÄ
C¢ü¤AiÀÄªÀÄ.
E°è E£ÀÄßªÀÄÄAzÉ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ,
1993£ÀÄß (1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ 14) ªÀÄvÀÛµÀÄÖ wzÀÄÝ¥Àr ªÀiÁqÀÄªÀÅzÀÄ AiÀÄÄPÀÛªÁVgÀÄªÀÅzÀjAzÀ;
EzÀÄ, ¨sÁgÀvÀ UÀtgÁdåzÀ CgÀªÀvÁß®Ì£ÉÃ ªÀµÀðzÀ°è PÀ£ÁðlPÀ gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®¢AzÀ F
ªÀÄÄA¢£ÀAvÉ C¢ü¤AiÀÄ«ÄvÀªÁUÀvÀPÀÌzÀÄÝ, JAzÀgÉ:-
1. ¸ÀAQë¥ÀÛ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁægÀA¨sÀ.- (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï
(JgÀqÀ£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr) C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 2013 JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) 2 ªÀÄvÀÄÛ 3£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼ÀÄ 2003gÀ ¸É¥ÉÖA§gï 3£ÉÃ ¢£À¢AzÀ eÁjUÉ §A¢gÀÄªÀÅzÁV
¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ G½zÀ ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼ÀÄ F PÀÆqÀ¯ÉÃ eÁjUÉ §gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
¥ÀæPÀgÀt 136J ªÀÄvÀÄÛ 175J EªÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÆ® C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è EA¢ÃPÀj¸À¯ÁVzÉ.
4. ¹AzsÀÄUÉÆ½¸ÀÄ«PÉ.- AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ, £ÁåAiÀiÁ¢üPÀgÀt CxÀªÁ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ

AiÀiÁªÀÅzÉÃ wÃ¥ÀÄð, rQæ, DzÉÃ±ÀzÀ°è K£ÉÃ M¼ÀUÉÆArzÀÝgÀÆ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀiÁzÀ
ªÀÄÆ® C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ 136J ªÀÄvÀÄÛ 175J ¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è PÀæªÀÄ vÉUÉzÀÄPÉÆAqÀ ºÉÆgÀvÀÄ AiÀiÁªÉÇ§â
¸ÀzÀ¸Àå£ÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå£ÁVgÀÄªÀÅzÀÄ ¤AvÀÄºÉÆÃUÀvÀPÀÌzÀÝ®è, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ ªÀÄÆ®PÀ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀiÁzÀ ªÀÄÆ®
C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ 136J ªÀÄvÀÄÛ 175J ¥ÀæPÀgÀtUÀ¼À G¥À§AzsÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ J¯Áè CªÀ¢üAiÀÄ°èAiÀÄÆ
eÁjAiÀÄ°è¢ÝzÀÝgÉ ºÉÃUÉÆÃ ºÁUÉ ¹AzsÀÄªÁVzÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁVzÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ
CzÀPÉÌ C£ÀÄ¸ÁgÀªÁV,-
(J) AiÀiÁªÀÅzÉÃ zÁªÉ CxÀªÁ EvÀgÀ ªÀåªÀºÀgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ CxÀªÁ
£ÁåAiÀiÁ¢üPÀgÀtzÀ°è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¥Áæ¢üPÁgÀzÀ ªÀÄÄAzÉ £ÀqÉ¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è CxÀªÁ ªÀÄÄAzÀÄªÀj¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®è;
ªÀÄvÀÄÛ
(©) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÀ£ÀÄ¸ÁgÀªÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ºÉÆgÀvÀÄ¥Àr¹ C£ÀåxÁ AiÀiÁªÉÇ§â
¸ÀzÀ¸Àå£À ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéªÀ£ÀÄß PÉÆ£ÉUÉÆ½¸ÀÄªÀAvÉ AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄªÀÅ ¤zÉÃð²¹ AiÀiÁªÀÅzÉÃ rQæ CxÀªÁ
DzÉÃ±ÀªÀ£ÀÄß eÁj ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÝ®è.
PÀ£ÁðlPÀ gÁdå¥Á®gÀ DzÉÃ±Á£ÀÄ¸ÁgÀ

ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ºÉ¸Àj£À°è
J¸ï.©. UÀÄAfUÁ«
¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðzÀ²ð
¸ÀA¸À¢ÃAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ±Á¸À£À gÀZÀ£Á E¯ÁSÉ
2015gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 17

(2015gÀ K¦æ¯ï wAUÀ¼À ªÀÄÆªÀvÀÛ£ÉÃ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ¥ÀvÀæzÀ «±ÉÃµÀ ¸ÀAaPÉAiÀÄ°è ªÉÆzÀ®Ä
¥ÀæPÀlªÁVzÉ)
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï (wzÀÄÝ¥Àr) C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 2015
(2015gÀ K¦æ¯ï wAUÀ¼À E¥ÀàvÉÆÛA§vÀÛ£ÉÃ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ gÁdå¥Á®jAzÀ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁVzÉ)

E°è E£ÀÄß ªÀÄÄAzÉ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV, PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ,
EzÀÄ ¨sÁgÀvÀ UÀtgÁdåzÀ CgÀªÀvÁÛgÀ£ÉÃ ªÀµÀðzÀ°è PÀ£ÁðlPÀ gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®¢AzÀ F
ªÀÄÄA¢£ÀAvÉ C¢ü¤AiÀÄ«ÄvÀªÁUÀ°, JAzÀgÉ:-
1. ¸ÀAQë¥ÀÛ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁægÀA¨sÀ.- (1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï

(wzÀÄÝ¥Àr) C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 2015 JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) EzÀÄ F PÀÆqÀ¯ÉÃ eÁjUÉ §gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
¥ÀæPÀgÀt 5. 9, 44, 46, 123, 125, 138, 162, 164 ªÀÄvÀÄÛ 177 EªÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÆ® C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è EA¢ÃPÀj¸À¯ÁVzÉ.
PÀ£ÁðlPÀ gÁdå¥Á®gÀ DzÉÃ±Á£ÀÄ¸ÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ

CªÀgÀ ºÉ¸Àj£À°è,
¨sÁ.©üÃ. ¥ÀvÁÛgÀ
¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðzÀ²ð(¥Àæ)
¸ÀA¸À¢ÃAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À E¯ÁSÉ
2015gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå: 44

(2015gÀ r¸ÉA§gï wAUÀ¼À ªÀÄÆªÀvÉÆÛAzÀ£ÉÃ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ¥ÀvÀæzÀ «±ÉÃµÀ ¸ÀAaPÉAiÀÄ°è
ªÉÆzÀ®Ä ¥ÀæPÀlªÁVzÉ)
PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï (JgÀqÀ£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr) C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 2015

(2015gÀ r¸ÉA§gï wAUÀ¼À ºÀ¢£ÁgÀ£ÉÃ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ gÁdå¥Á®jAzÀ C£ÀÄªÀÄwAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀqÉAiÀÄ¯ÁVzÉ)

E°è E£ÀÄßªÀÄÄAzÉ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï C¢ü¤AiÀÄªÀÄ,
EzÀÄ ¨sÁgÀvÀ UÀtgÁdåzÀ CgÀªÀvÁÛgÀ£ÉÃ ªÀµÀðzÀ°è PÀ£ÁðlPÀ gÁdå «zsÁ£À ªÀÄAqÀ®¢AzÀ F
ªÀÄÄA¢£ÀAvÉ C¢ü¤AiÀÄ«ÄvÀªÁUÀ°, JAzÀgÉ:-
1. ¸ÀAQë¥ÀÛ ºÉ¸ÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁægÀA¨sÀ.-(1) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄªÀ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï

(JgÀqÀ£ÉÃ wzÀÄÝ¥Àr) C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 2015 JAzÀÄ PÀgÉAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
(2) EzÀÄ gÁdå ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¸ÀPÁðj gÁdå¥ÀvÀæzÀ°è C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ

UÉÆvÀÄÛ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀ CAxÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ eÁjUÉ §gÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
¥ÀæPÀgÀt 2, Chapter IA, 3, 3A, 12, 15 to 23, 22, 24, 24A, 43A, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 52, 53,
57, 58, 58B, 58C, 58D, 58E, 58F, 60A and 60B, 61, 64, 70, 110, chapter IVA, V, 119, 120, 121, 136,
136A ,140 143, 145, Insertion of new sections 145A to 145D, 152, 154, 160, 163, 171, 175, 175A,
178, 179, 182, 184, 191, 193, 195, 199, 199A, 200, 206, 209, chapter XVI, 232A, 232B, 267, 296A,
296B, 296C, 296D, 296E, 296F, 298, 308, 308A, 309, 309A to 309H, 310A, 310A, 310B, chapter
XIX, 315, schedule I, II, III and IV EªÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄÆ® C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è EA¢ÃPÀj¸À¯ÁVzÉ.
PÀ£ÁðlPÀ gÁdå¥Á®gÀ DzÉÃ±Á£ÀÄ¸ÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ

CªÀgÀ ºÉ¸Àj£À°è,
PÉ. zÁégÀPÀ£Áxï ¨Á§Ä

¸ÀPÁðgÀzÀ PÁAiÀÄðzÀ²ð (¥Àæ),
¸ÀA¸À¢ÃAiÀÄ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À E¯ÁSÉ

New PanchayatRaj Act 1993

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

New PanchayatRaj Act 1993

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PÀ£ÁðlPÀ 1[UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï]1 C¢ü¤AiÀÄªÀÄ, 1993

2J. ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¤Ãw ¤zÉÃð±ÀPÀ vÀvÀéUÀ¼ÀÄ

3. UÁæªÀÄ ¸ÀégÁeï WÀlPÀUÀ¼ÀÄ

18. UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄgÀ wÃªÀiÁð£À.

49. UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ CzsÀåPÀë£À CxÀªÁ G¥ÁzsÀåPÀë£À «gÀÄzÀÞ C«±Áé¸À ¸ÀÆZÀ£É.

74. ºÁ¼ÀÄ ©zÀÝ CxÀªÁ ©Ã¼ÀÄªÀ ¸ÀA¨sÀªÀ«gÀÄªÀ gÀZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ, ªÀÄgÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß

191. f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ.

232J. ¥ÀAZÁAiÀÄvïgÁeï DAiÀÄÄPÀÛgÀ PÁAiÀiÁð®AiÀÄzÀ ¸ÁÜ¥À£É.

267. ºÀtPÁ¸ÀÄ DAiÉÆÃUÀ.

296L. PÉÊUÉÆAqÀ PÀæªÀÄzÀ ªÀgÀ¢.

312. I, II ªÀÄvÀÄÛ III £ÉÃ C£ÀÄ¸ÀÆaUÀ¼À wzÀÄÝ¥Àr.

(1993gÀ «zsÁ£À ¸À¨sÁ «zsÉAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 21gÀ°èzÀÝAvÉ.)

(i) CzsÀåPÀë ªÀÄvÀÄÛ G¥ÁzsÀåPÀëgÀ£ÀÄß ZÀÄ£Á¬Ä¸ÀÄªÀ GzÉÝÃ±ÀPÁÌV PÀgÉ¢gÀÄªÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß

¥Àj«ÄwUÀ¼À£ÀÄß §zÀ¯ÁªÀuÉ ªÀiÁr ºÉÆ¸À f¯ÉèUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ vÁ®ÆèPÀÄUÀ¼À gÀZÀ£É¬ÄAzÁzÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À£ÀÄß

¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è CAxÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ DgÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÉÆ¼ÀUÉ ªÀÄvÉÛ ªÀÄAr¸ÀvÀPÀÌzÀÝ®èªÉAzÀÄ

PÀ«ÄÃµÀ£ÀgÀ¤UÉ EgÀÄªÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw CxÀªÁ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ

PÉëÃvÀæUÀ¼À ¹ÃªÀiÁ¤tðAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ vÁ®ÆèPÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄªÀ C¢üPÁgÀUÀ¼ÀÄ,

«µÀAiÀÄªÀÅ vÀÄvÀÄð ¸ÀégÀÆ¥ÀzÁÝzÀÝjAzÀ ªÀÄvÀÄÛ gÁdå «zsÁ£ÀªÀÄAqÀ®zÀ G¨sÀAiÀÄ ¸ÀzÀ£ÀUÀ¼ÀÄ

(2007gÀ «zsÁ£À¸À¨sÉAiÀÄ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 7)

2015gÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 44.- ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À®Ä ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄ£ÀÄß

«zsÉÃAiÀÄPÀzÀ ¥ÀæªÀÄÄR CA±ÀUÀ¼ÀÄ F ªÀÄÄA¢£ÀAwªÉ:-

10) ¥ÀAZÁAiÀÄvï gÁeï DAiÀÄÄPÁÛ®AiÀÄ (Commissionerate)zÀ ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀÄ PÀÄjvÀÄ 232J

(2015gÀ «zsÁ£À¸À¨sÉAiÀÄ «zsÉÃAiÀÄPÀ ¸ÀASÉå 37:, PÀqÀvÀ ¸ÀASÉå:¸ÀAªÀå±ÁE 45 ±Á¸À£À 2015)

1993gÀ PÀ£ÁðlPÀ C¢ü¤AiÀÄªÀÄ ¸ÀASÉå 14

(2) EzÀÄ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ C¢ü¸ÀÆZÀ£ÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ 1[¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ]1 eÁjUÉ

2. CxÀð «ªÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ.Š F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ°è, ¸ÀAzÀ¨sÀðPÉÌ ¨ÉÃgÉ CxÀðzÀ CUÀvÀå EgÀ¢zÀÝgÉ,Š

(ii) ªÀÄÆ®vÀB ªÀiÁ£ÀªÀ ªÁ¸ÀPÁÌV ¤«Äð¹gÀ¢zÀÝ AiÀiÁªÀÅzÉÃ PÀlÖqÀªÀ£ÀÄß, gÀZÀ£ÉAiÀÄ°è

(43) ``f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw'' JAzÀgÉ, F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CrAiÀÄ°è ¸ÁÜ¦¹zÀ f¯Áè ¥ÀAZÁAiÀÄw.

2J. ¥ÀAZÁAiÀÄvï ¤Ãw ¤zÉÃð±ÀPÀ vÀvÀéUÀ¼ÀÄ.- (1) ¥ÀAZÁAiÀÄwAiÀÄÄ F ªÀÄÄA¢£ÀªÀÅUÀ½UÉ ¥ÉÆæÃvÁì»¸À®Ä

(iii) vÀ£Àß ¤ªÁ¹UÀ¼À DyðPÀ, ¸ÁªÀiÁfPÀ ªÀÄvÀÄÛ ¥Àj¸ÀgÁvÀäPÀ UÀÄtªÀÄlÖªÀ£ÀÄß

(4) UÁæªÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ EgÀÄªÀ ¸ÀA§AzsÀ¥ÀlÖ UÁæªÀÄzÀ ªÀÄvÀzÁgÀgÀ ¥ÀnÖAiÀÄ°è

(xxi) UÁæªÀÄ¥ÀAZÁAiÀÄwUÉ ¸ÀAzÁAiÀÄªÁUÀ¨ÉÃPÁzÀ vÉjUÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw

(7) (1)£ÉÃ G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ°è K£ÉÃ M¼ÀUÉÆArzÀÝgÀÆ, d£ÀªÀ¸Àw ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ «±ÉÃµÀ ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß

(ix) ªÁqïð ¸À¨sÉAiÀÄ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÀ°è ©Ã¢ ¢Ã¥ÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¸ÀÄªÀÅzÀÄ, ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ ¤ÃgÀÄ

(ii) ªÁqïð ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀÄ¨ÉÃPÁzÁUÀ CxÀªÁ ªÁqïð ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß £ÀqÉ¸ÀÄªÀÅzÀÄ

¨sÁVAiÀiÁVgÀÄªÀÅzÀ£ÀÄß ¸ÀÄ¤²ÑvÀ¥Àr¹PÉÆ¼Àî®Ä UÁæªÀÄ¸À¨sÁ, UÁæªÀÄªÀÄlÖzÀ°è ¸ÀÜ½ÃAiÀÄ ¸ÀéAiÀÄA DqÀ½vÀzÀ

(¹) UÁæªÀÄzÀ ¥ÀæzÉÃ±ÀzÉÆ¼ÀUÉ ªÀAiÀÄ¸ÀÌgÀ ²PÀëtPÉÌ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀÄªÀ ¸ÁPÀëgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉaÑ¸ÀÄªÀ

(©) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ d£ÀªÀ¸Àw ¸À¨sÁUÀ¼À ºÁUÀÆ ªÁqïð ¸À¨sÁUÀ¼À CUÀvÀåUÀ¼À£ÀÄß, ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß

(2) ¸À¨sÉUÀ¼À £ÉÆÃnÃ¸ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀðd¤PÀ ¸ÀÜ¼ÀUÀ¼À°è ¥ÀæzÀ²ð¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ J¯Áè ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ

CµÉÖÃ C®èzÉ, d£À¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß UÀt£ÉUÉ vÉUÉzÀÄPÉÆ¼ÀîzÉ, CªÀ±ÀåPÀ JAzÀÄ PÀAqÀÄ§gÀÄªÀ¯Éè¯Áè ¸ÀPÁðgÀªÀÅ,

(J) C£ÀÄ¸ÀÆavÀ eÁwUÀ½UÁV; ªÀÄvÀÄÛ

ªÀÄÄA¢£À ¸ÀASÉåUÉ ¥ÀÆuÁðAPÀUÉÆ½¹zÀµÀÄÖ]5 1[gÁdå ZÀÄ£ÁªÁuÁ DAiÉÆÃUÀzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå CxÀªÁ «±ÉÃµÀ

GvÀÛgÁ¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀiÁ£Àå ªÉÆºÀgÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀvÀPÀÌzÀÄÝ ªÀÄvÀÄÛ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ CxÀªÁ EvÀgÀ

(ii) DqÀ½vÁ¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß £ÉÃªÀÄPÀ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ.

AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀAWÀzÀ°è CxÀªÁ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀzÀ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ µÉÃgÀ£ÀÄß CxÀªÁ

C®èzÉ, D ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è M§âjVAvÀ ºÉZÀÄÑ C¨sÀåyðUÀ¼ÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁVzÀÝgÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀgÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ

«ªÀgÀuÉ.Š F G¥À¥ÀæPÀgÀtzÀ CrAiÀÄ°è ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁqÀÄªÀ

(2) MAzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðUÀ¼À£ÀÄß

(6) ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß ¸ÁzsÀåªÁzÀµÀÄÖ ²ÃWÀæªÁV «ZÁgÀuÉ ªÀiÁqÀvÀPÀÌzÀÄÝ

(7) F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ G¥À§AzsÀUÀ½UÉÆ¼À¥ÀlÄÖ, ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß

¥ÀgÀAvÀÄ, 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ, CfðAiÀÄ wÃªÀiÁð£ÀPÁÌV AiÀiÁªÀ£ÉÃ ¸ÁQëzÁgÀ£À

(J) ZÀÄ£ÁªÀuÁ vÀPÀgÁgÀÄ CfðAiÀÄ£ÀÄß ªÀeÁ ªÀiÁqÀÄªÀ; CxÀªÁ

(J) ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀæµÁÖZÁgÀªÀÅ £ÀqÉzÀ §UÉÎ CfðAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ

(©) ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁzÀ RZÀÄðUÀ¼À MlÄÖ ªÉÆ§®UÀ£ÀÄß ¤UÀ¢¥Àr¹ ªÀÄvÀÄÛ RZÀÄðUÀ¼À£ÀÄß

19. ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄÄ C£ÀÆfðvÀªÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À®Ä PÁgÀtUÀ¼ÀÄ.Š (1) (2)£ÉÃ G¥ÀŠ¥ÀæPÀgÀtzÀ

(J) ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ C¨sÀåyðAiÀÄÄ, CªÀ£ÀÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ F C¢ü¤AiÀÄªÀÄzÀ

(2) 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2 ªÀÅ, AiÀiÁªÀ£ÉÃ KeÉAl£ÀÄ CxÀªÁ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁzÀ

(J) ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è CAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ ¨sÀæµÁÖZÁgÀªÀ£ÀÄß C¨sÀåyðAiÀÄÄ ªÀiÁqÀ°®èªÉAzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ

20. ZÀÄ£Á¬ÄvÀ C¨sÀåyðAiÀÄ®èzÀ EvÀgÀ C¨sÀåyðAiÀÄÄ ZÀÄ£Á¬ÄvÀ£ÁVzÁÝ£ÉAzÀÄ WÉÆÃ¶¸À§ºÀÄzÁzÀAxÀ

22. ¨sÀæµÁÖZÁgÀUÀ¼ÀÄ.Š F C¢üAiÀÄ¤AiÀÄªÀÄzÀ GzÉÝÃ±ÀUÀ½UÁV, F PÉ¼ÀPÀAqÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¨sÀæµÁÖZÁgÀUÀ¼ÉAzÀÄ

«ªÀgÀuÉ.Š F RAqÀzÀ°è ``ªÁºÀ£À'' JAzÀgÉ, AiÀÄAvÀæ ZÁ°vÀªÁzÀÄzÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ CxÀªÁ C£ÀåxÁ

24. DzÉÃ±ÀUÀ¼À£ÀÄß w½¸ÀÄªÀÅzÀÄ.Š 2[1[UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄ]1]2ªÀÅ, 18 ªÀÄvÀÄÛ 19£ÉÃ ¥ÀæPÀgÀtzÀ

(E) AiÀiÁªÀÅzÉÃ £ÉÆÃnÃ¸ÀÄ (ZÀÄ£ÁªÀuÉUÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ C¢üPÀøvÀ £ÉÆÃnÃ¹£À ºÉÆgÀvÀÄ) CxÀªÁ

29. ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ gÀºÀ¸ÀåªÀ£ÀÄß PÁ¥ÁqÀÄªÀÅzÀÄ.Š (1) AiÀiÁªÀÅzÉÃ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è ªÀÄvÀUÀ¼À£ÀÄß zÁR®Ä