ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

« Η ΤΙΜΗ ΚΑΙ ΤΟ ΧΡΗΜΑ», ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΘΕΟΤΟΚΗΣ

1ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: « ΕΡΓΟΓΡΑΦΟΙ/ ΒΙΟΓΡΑΦΟΙ»

1. Αφού μελετήσετε το πληροφοριακό υλικό που σας προσφέρεται στις παρακάτω ηλεκτρονικές διευθύνσεις,
καθώς και κατόπιν δικής σας ελεύθερης έρευνας στο διαδίκτυο , αλλά και σε έντυπες πηγές να δημιουργήσετε
μία πολυμεσική παρουσίαση, συνδυάζοντας κείμενο, μουσική και εικόνες στην οποία θα παρουσιάζετε τη ζωή
και το έργο του Κωνσταντίνου Θεοτόκη. Να αναφερθείτε διεξοδικά και στην απήχηση και διάδοση του έργου
του, στο μεταφραστικό του έργο ,στις τυχόν διακρίσεις του. Καταγράψτε τα έργα του και παρουσιάστε το
κοινωνικό πλαίσιο γραφής τους. Αναλύστε το γιατί με το Θεοτόκη, επήλθε η ανανέωση του πεζού λόγου, μετά τη
στασιμότητα που είχε παρουσιαστεί, λόγω στην προσκόλληση στην ειδυλλιακή ζωή της υπαίθρου με τους
προηγούμενους πεζογράφους. Κάντε ιδιαίτερη αναφορά στο έργο του « Η τιμή και το χρήμα», στη θεματολογία,
στην επίδραση, στις μελέτες, στις κριτικές που δέχτηκε, στη διάδοση/ απήχηση του έργου ακόμα και σήμερα.
Ενσωματώστε στην παρουσίαση σας και εικόνες και βίντεο που σχετίζονται με το έργο.

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84
%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%82_%CE%98%CE%B5%CE%BF%CF%84%CF%8C%CE%BA%CE
%B7%CF%82
http://www.sansimera.gr/biographies/158
http://www.greek-language.gr/Resources/literature/education/literature_history/search.html?details=32

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSB106/544/3561,14837/
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%97_%CE%A4%CE%B9%CE%BC%CE%AE_%CE%BA%CE%B1%CE%
B9_%CF%84%CE%BF_%CE%A7%CF%81%CE%AE%CE%BC%CE%B1
https://www.google.gr/search?q=%CE%B7+%CF%84%CE%B9%CE%BC%CE%B7+%CE%BA%CE%B1%
CE%B9+%CF%84%CE%BF+%CF%87%CF%81%CE%B7%CE%BC%CE%B1&tbm=isch&tbo=u&source
=univ&sa=X&ved=0CDEQsARqFQoTCIq59fmC78cCFYO2GgodhaALFQ&biw=1255&bih=659
https://www.youtube.com/watch?v=OJ7geiKc2nI

2ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: « ΑΝΑΛΥΤΕΣ»

α) Ποια εικόνα για την εποχή στην οποία αναφέρεται το διήγημα σχηματίζουμε από τη μελέτη των δύο πρώτων
αποσπασμάτων;

β)Το τρίτο απόσπασμα χαρακτηρίζεται από μία κυμαινόμενη δραματική ένταση. Παρακολουθήστε τον τρόπο με τον
οποίο αντιδρούν από την αρχή, έως το τέλος οι τρεις πρωταγωνιστές. Ποιο ρόλο παίζει ο διάλογος;

γ) Πόσες φορές και από ποιους επαναλαμβάνεται η φράση « ανάθεμα τα τάλαντα»; Τι θέλει να πετύχει ο συγγραφέας;

δ) Ποια είναι η πρόθεση του συγγραφέα;

[1]
Η ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ
 3ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: « ΗΘΙΚΟΛΟΓΟΙ»

α) Η τιμή σε ποια σημεία του έργου διαφαίνεται και τονίζεται;

β) Σε ποια σημεία του κειμένου διακρίνουμε τη σημασία του χρήματος;

γ)Πώς αντιμετωπίζουν οι ήρωες του έργου αυτές τις αξίες και πως επηρεάζουν τη συμπεριφορά τους;

δ) Αξιοποιώντας το κείμενο και τυχόν σημειώσεις σας από την ανάλυση του να συγκρίνετε το περιεχόμενο των αξιών
αυτών στο κείμενο και στη σύγχρονη ζωή.

ε) Υπάρχουν άλλες αξίες που προβάλλονται στο κείμενο;

[2]
Η ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ
 ΔΙΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΙΜΗ:

α) Επισκεφθείτε Πύλη για την ελληνική γλώσσα (http://www.greek-language.gr) και αναζητήστε τη σημασία της λέξης
«τιμής» στη Νέα ελληνική από το Λεξικό Τριανταφυλλίδη

β)από τον ίδιο κόμβο, αναζητήστε τη σημασία του λήμματος «τιμή» στο Λεξικό για τα Αρχαία Ελληνικά

γ) Καταγράψτε σε έναν πίνακα σαν αυτόν που σας δίνεται παρακάτω τα στοιχεία που συγκεντρώσατε για τη σημασία της
τιμής.

«Τιμή»
Αρχαία Ελληνικά Νέα Ελληνικά
1. --- 1. ---
2. --- 2. ---
3. --- 3. ---

δ) Στην Πύλη για την ελληνική γλώσσα (http://www.greek-language.gr) αναζητήστε στοιχεία για την έννοια της τιμής
στην Ιλιάδα στον σύνδεσμο:

>αρχαιολογία και αρχαιογνωσία στη Μέση εκπαίδευση>αρχαία ελληνική>αρχαιολογία και αρχαιογνωσία>αρχαϊκή

επική ποίηση>ομηρική αρεταλογία, έννοιες και αρχές>για την τιμή

ε) Καταγράψτε τα στοιχεία που συγκεντρώσατε για το θέμα της τιμής σε ένα αρχείο word. Συγκρίνετε με την έννοια της
« τιμής» στη σημερινή εποχή.

στ) Βρείτε στοιχεία για την υπόθεση προσβολής της τιμής του Νίκου Κοεμτζή στη σύγχρονη εποχή, καθώς και για την
ταινία «Παραγγελιά» από το διαδίκτυο (el.wikipedia.org, www.youtube.com).

ζ) Ετοιμάστε μία παρουσίαση power point, όπου θα παρουσιάζετε τα στοιχεία που έχετε συγκεντρώσει, όπως ποια είναι
η έννοια της τιμής διαχρονικά, ποια μορφή παίρνει η απόδοση τιμής στο πεδίο των μαχών, τι συμβαίνει σε περίπτωση
προσβολής της τιμής. Να εμπλουτίσετε την παρουσίαση με οπτικό υλικό από το διαδίκτυο (google εικόνες,
commons.wikimedia.org), καθώς και ένα απόσπασμα από την ταινία «Παραγγελιά» που θα βρείτε στο youtube. Στο
τέλος αναρτήστε τα στο ιστολόγιο της τάξης.

[3]
Η ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ
4ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: « ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΙ»

α)Παρουσιάστε αναλυτικά το κοινωνικό πλαίσιο της εποχής, που γράφτηκε το έργο.

β) Βρείτε ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στα δύο γυναικεία πρόσωπα του κειμένου, τη Ρήνη και τη σιόρα Επιστήμη.

γ) Συγκρίνετε την ηρωίδα ( Ρήνη) με την Αντιγόνη στην ομώνυμη τραγωδία του Σοφοκλή. Συμφωνείται με την άποψη
πως οι δύο ηρωίδες αποτελούν μορφές- σύμβολα με διαχρονική αξία, που αντιμετώπισαν ηθικά διλήμματα και επέλεξαν
να υιοθετήσουν μία στάση σύμφωνη με τις ηθικές αξίες της τιμής και της αξιοπρέπειας; Δικαιολογήστε την απάντηση
σας.

ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ:

 Μέσα από τη νουβέλα αναδύεται η δύναμη της αγάπης. Συγκρίνετε τη συμπεριφορά της Ρήνης με της Αρετούσας
στον « Ερωτόκριτο», της Βούλας Παπαδέλη στο « Γιούγκερμαν», της ερωτευμένης γυναίκας στο ποίημα «
Κοντά σου» και των ερωτευμένων νέων στο { Άγουρος Ποθοφλόγιστος}.

Γράψτε ένα σύντομο κείμενο στο οποίο να μιλάτε για τη « δύναμη της αγάπης», ως αρχέγονη ζωοποιός δύναμη
ανατροπής.

[4]
Η ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ
5ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: « ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΗΘΟΓΡΑΦΙΚΩΝ, ΝΑΤΟΥΡΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ
ΚΑΙ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ»

α) Γιατί το κείμενο χαρακτηρίζεται ως ηθογραφικό;

β) Ποια χαρακτηριστικά του νατουραλισμού απαντώνται στο κείμενο;

γ) Ποια πολιτικά χαρακτηριστικά της εποχής μπορούμε να εντοπίσουμε στο έργο;

δ) Ποια ηθικά χαρακτηριστικά μπορούμε να εντοπίσουμε στο έργο;

ε) Ποια κοινωνικά χαρακτηριστικά και ποιες κοινωνικές τάξεις διακρίνονται στο έργο;

στ)Ποια οικονομικά χαρακτηριστικά της εποχής μπορούμε να εντοπίσουμε στο έργο;

ζ) Πώς μπορούμε να συνδέσουμε τα πολιτικά, ηθικά, κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά που εντοπίσαμε με την
πολιτική ιδεολογία του Θεοτόκη;

[5]
Η ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ
6ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: « ΨΥΧΟΛΟΓΟΙ»

1. Ξαναδιαβάστε το κείμενο και προσπαθήστε να χαρακτηρίσετε τα παρακάτω πρόσωπα:

 Επιστήμη
 Αντρέας
 Ρήνη
 Τρίνκουλος
 Θείος Σπύρος
 φίλος Αντώνης
 γειτόνισσες

7ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: « ΦΙΛΟΛΟΓΟΙ»

1. Ξαναδιαβάστε το κείμενο, αλλά και τις σελίδες της εισαγωγής της Νέας Αθηναϊκής Σχολής του σχολικού
εγχειριδίου και εντοπίστε ως προς το έργο:
 τη γλώσσα
 το ύφος
 τις αφηγηματικές τεχνικές
 τους αφηγηματικούς τρόπους
 τον τόπο
 το χρόνο
 τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νουβέλας

[6]
Η ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ
8ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: « Η ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΤΗΣ ΘΕΣΗΣ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΚΑΙ
Η ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΗΣ ΡΗΝΗΣ ΜΕ ΤΗ ΣΤΕΛΛΑ ΒΙΟΛΑΝΤΗ ΤΟΥ Γ. ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΥ»

 .Ξαναδιαβάστε το κείμενο, αλλά και το απόσπασμα από τη « Στέλλα Βιολάντη» του Γ. Ξενόπουλου που υπάρχει
στο σχολικό σας εγχειρίδιο και προσπαθήστε να απαντήσετε στις εξής ερωτήσεις:

α) Ποια είναι η θέση της γυναίκας της εποχής, όπως διαφαίνεται στο έργο « Η τιμή και το χρήμα»;

β) Η σιόρα Επιστήμη ενσαρκώνει το πρότυπο της υποταγμένης στον άντρα γυναίκας; Γιατί θεωρείται ιδιαίτερη
περίπτωση;

γ) Μέσω του θεσμού της προίκας πως υποβιβάζεται με βάση το κείμενο η γυναίκα σε εμπόρευμα και αντικείμενο
συναλλαγής;

δ) Η Ρήνη ως ηρωίδα, υπακούει στο γυναικείο πρότυπο της εποχής της; Σε ποια σημεία του έργου διαφοροποιείται από
αυτό και γιατί;

ε) Ποιες ομοιότητες μπορείτε να εντοπίσετε ως προς τη θέση της γυναίκας έτσι , όπως παρουσιάζεται, τόσο στην « Τιμή
και το Χρήμα», όσο και στη « Στέλλα Βιολάντη»;

στ) Να βρείτε ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στη Ρήνη και στη Στέλλα.

[7]
Η ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ
9ο ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: « ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΙ»

 Φανταστείτε πως είστε η Ρήνη και το βράδυ του οριστικού χωρισμού με τον Αντρέα καταγράφετε στο
ημερολόγιο σας τα συναισθήματα σας για το γεγονός αυτό……

[8]
Η ΔΙΔΑΣΚΟΥΣΑ: ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ