Professional Documents
Culture Documents
tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-Ifpw
1
Editorial Board FUn-täm-dn-b t_mÀUv,
Published by {]km-Z\w :
Kerala Institute of Local Administration tIcf C³Ìn-äyq«v Hm^v tem¡  AUvan-\n-
Mulamkunnathukavu, Thrissur – 680581 kvt{S-j³, apf-¦p-¶-¯p-Im-hv, XriqÀ 680581
Phone: 0487-2201768, 2200244 (Office t^m¬ : 04872201768, 2200244 (Hm^o-kv)
0487-2201312 (Director) 04872201312(U-b-d-IvSÀ)
0487-2201062 (Fax) 04872201062 (^mIvkv)
e-mail: mail@kilaonline.org Cþ-sa-bn : mail@kilaonline.org
Website : www.kilaonline.org sh_vsskäv: www.kilaonline.org
2
ktµiw
Xncp-h-\-´-]pcw D½³Nmn
05.09.2012 tIcf apJy-a-{´n.
3
4
Ah-Xm-cnI
Xncp-h-\-´-]pcw tUm.-Fw.-sI.-ap-\oÀ
05.09.2012 ]© m-b¯v hIp¸v a{´n
5
6
BapJw
Ine, tUm.-]n.-]n.-_m-e³
07.09.2012 Ub-d-IvSÀ
8
Xt±i`c-W-Øm-]-\-§ fpw tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-Ifpw
Hä-t\m-«-¯nÂ
III. Irjn
1. kwØm\ tlmÄ«n-IĨÀ anj³ (SHM)
a. \So hkvXp-¡ -fpsS Dev]m-Z\w
b. ]pXnb Irjn tXm«-§ Ä Øm]n-¡ Â
c. Iq¬Irjn
d. ]pjv]-Irjn
e. kpKÔ hyRvP-\-§ Ä
f. ¹mtâ-j³ hnf-IÄ
g. Pe-tk-N\ kuI-cy-§ Ä e`y-am-¡ Â
h. kwc-£ n-X-Irjn
i. kwtbm-Pn-X-Io-S-tcm-K-\n-b-{´Ww
j. ssPh-Irjn
k. tX\o-¨-h-fÀ¯Â
l. b{´-h-Xv¡ -cWw
m. ]cn-io-e-\-]-cn-]m-Sn-IÄ
n. DXv]-¶-§ -fpsS sshhn-²y-h-Xv¡ -cWw
o. hn]-W-\-ku-I-cy-§ Ä
2. ImÀjnI amt{Im amt\-Pvsaâ v
3. A{Kn-IĨ-d sSIvt\m-fPn amt\-Pvsaâ v GP³kn (ATMA)
4. tZiob _tbm-Kymkv hnI-k\ ]²Xn
5. IWn-I-P-e-tk-N-\hpw kv{]nwKvfÀ Pe-tk-N-\hpw
6. cmjv{Sob Irjn hnImkv tbmP\
7. tZio-b-`£ y kpc£ ]²Xn
IV. arK-kw-c-£ Ww
1. Ipf¼v tcmK \nb-{´-W-¯n-\p-ff ]cn-]mSn
9
2. Hm¸-td-j³ dnâÀ s]Ìv (tZ-iob Imen hk´ \nÀ½mÀÖ\
]cn-]m-Sn)
3. P´p tcmK-§ Ä \nb-{´-W-¯n-\mbn kwØm-\-§ Ä¡ v klmbw
(A-kvIm-Uv)
4. BSv, hk´ tcmK \nÀ½mÀÖ\ ]cn-]mSn
5. tZiob {_pk-tÃm-knkv \nb-{´W ]²Xn
6. I¶p-Imen tcmK dnt¸mÀ«nwKv k{¼-Zmbw
7. \ne-hn-ep-ff arKm-ip-]{Xn, Unkvs]³kdn {]hÀ¯\w iàn-s¸-Sp-
¯Â
8. tImgn, Xmdmhv hfÀ¯Â tI{µ-§ Ä
9. {KmaoW hoSp ]cn-k-c¯v tImgn hfÀ¯Â hnI-k\ ]cn-]mSn
10. tI{µ Xoä-¸p Irjn hnI-k\ ]cn-]mSn
11. arK-kw-c-£ W ØnXn hnh-c IW¡ pw km¼nÄ kÀtÆbpw
12. kwØm\ shä-dn-\dn Iu¬knÂ
13. sNdp arK-§ Ä¡ pw apb-ep-IÄ¡ pw thn-bp-ff ka{K hnI-k\
]²Xn
14. hwi-\miw kw`-hn-¨p-sIm-n-cn-¡ p¶ Ab-hn-d-¡ p¶ arK-§ -fpsS kwc-£ Ww
15. I¶p-Imen sk³kkv
16. Ad-hp-im-e-I-fpsS \ho-I-c-Ww.
17. 13-þmw [\-Im-cy-I-½o-j³ AhmÀUv
V. £ oc-hn-I-k\w
1. cmjv{Sob Irjn hnImkv tbmP\ (RKVY)
2. ]Xn-aq¶mw [\-Imcy I½o-j³ AhmÀUv
3. A[nI tI{µ-k-lmb ]²Xn (ACA)
4. kwtbm-PnX £ oc hnI-k\ ]cn-]mSn (IDDP)
5. kwip² ]mepÂ]m-Z\ ]cn-]mSn (CMP)
VI. aÕyhnI-k\w
1. ISÂ aÕy-_-Ô\ D]-I-c-W-§ -fpsS \ho-I-c-Ww.
2. aÕy kpc£ m C³jp-d³kv ]²Xn
3. aÕy _Ô\ Xpd-ap-J-§ Ä
4. aÕy _Ô\ em³Un§ v skâdp-IÄ
5. aÕy-kp-c£ m ]²Xn þ {Kq¸v C³jp-d³kv
6. `h-\-\nÀ½mW ]²Xn
7. k¼mZy kpc£ m ]²-Xn-
8. -a-Õy-Irjn hym]\w
9. aÕy amÀ¡ äv \nÀ½m-Whpw \ho-I-c-Whpw aqey hÀ²nX DÂ]m-Z-\-¯n-\p-ff
ASn-Øm\ kuI-cy-§ Ä Øm]n-¡ epw.
10
JmZn taJe
4. P\{io _oa-tbm-P\
5. JmZn-ta-J-e-bnse sXmgn-em-fn-IÄ¡ v 'hÀ¡ v-sjUv' ]²Xn
6. JmZn hyh-km-b-¯n-tâbpw sXmgn-em-fn-I-fp-tSbpw DÂ]m-Z\w hÀ²n-¸n-¡ p-¶-
Xn\pw aÕ-cm-[n-jvTn-X-am-¡ p-¶-Xn\pw thn-bp-ff ]²-Xn-IÄ
MSME
7. kq£ va sNdp-InS kwcw-`-§ Ä¡ mbn ¢ÌÀ hnI-k\ ]cn-]mSn (Micro Small
Enterprises Cluster Development Programme - MSE-CDP)
8. kq£ va sNdp-InS am\p-^m-IvN-dnwKv kwcw-`-IÀ¡ pw Ib-äp-aXn¡ mÀ¡ pw-thn
hn]Wn hnI-k\ klmbw (Manual development Assistance)
9. sNdp-InS kwcw-`-IÀ¡ v ISO 9000/ISO 1400/HACCP kÀ«n-^n-¡ äv In«p-¶-
Xn-\p-ff [\-k-lmbw (ISO 9000/ISO 1400/HACCP re-imbursement Scheme)
10. kq£ va sNdp-InS kwcw-`-§ Ä¡ mbn {IUnäv Kymcân ^v.
sSIvÌ-bnÂkv
14. ka{K sshZKvZy hnI-k\ ]cn-]mSn
15. ka{K sSIvk-ä-bn ]mÀ¡ v ]²Xn
16. sSIvssÌÂ hÀt¡ gvkv dolm-_n-en-tä-j³
IbÀ t_mÀUv
17. doP\td-j³, tamtU-ssW-tk-j³ & sSIvt\m-fPn A]v{K-tU-j³ Hm^v {Sun-
j-WÂ C³U-kv{So-kv.
18. kvIow Hm^v ^v t^mÀ doP-\-td-j³ Hm^v {SUo-j-WÂ C³U-kv{Sokv ( ]c-
¼-cm-KX hyh-kmb ]p\-cp-Öo-h-\w)
19. DXv]m-Z\ ASn-Øm\ kuIcy hnI-k\w
(SJSRY)
11
\mfn-tIc t_mÀUv
23. \So hkvXp-I-fpsS DXv]mZ-\hpw hnX-c-Whpw
24. DXv]m-Z-\-£ -aX hÀ²n-¸n-¡ p-¶-Xn\v thn ka{K Irjn
25. hn]Wn hÀ²n-¸n-¡ Â
26. sX§ n\v C³jp-d³kv ]²Xn
27. sSIvt\m-fPn anjsâ Iogn-ep-ff [\-k-lm-bw.
dºÀ t_mÀUv
28. dºÀ t_mÀUv ]²-Xn-IÄ
a. Sm¸nwKv ]cn-io-e\ ]²-Xn-IÄ
b. KpW-t`m-àr-hn-lnXw AS-¡ p-¶-Xn\v _m¦v tem¬
c. dºÀ s{]mUyq-kÀ skmssk-än-bv¡ p-ff AhmÀUv
d. \Ã IÀj-I-\p-ff kn.-Fw. Nmn AhmÀUv
e. tKm{X hnI-k\w
f. kv{Xo imào-I-c-W-¯n-\p-ff ]²Xn
g. hne ØncXm ^v
kvss]kkv t_mÀUv
29. kwØm\ tlmÄ«n-IĨÀ anjsâ kl-I-c-W-t¯msS tIc-f-¯nse CSp¡ n
PnÃ-bn Ipcp-ap-f-Insâ DXv]m-Z-\hpw DXv]m-Z-\-£ -a-Xbpw hÀ²n-¸n-¡ p-¶-Xn-\p-
ff ]²Xn
30. Ge-t¯m-«-§ Ä ]p\À\-So-en\pw ]p\ÀPo-hn-¸n-¡ p-¶-Xn-\p-ap-ff {]tXy-I-^v
31. Ib-äp-a-Xn-bn A[n-jvTnX DXv]m-Z-\hpw hnf-sh-Sp-¸n-\vtijw kpKÔ hyRvP-
\-§ -fpsS KpWw sa¨-s¸-Sp-¯-epw.
VIII. h\ kwc-£ Ww
1. h\y-Pohn B{I-a-W-¯n-\p-ff \jvS-]-cn-lmcw
2. Hj-[-k-ky-t¯m«w
3. ssPh-ssh-hn[y kwc-£ Ww
4. h\y-Po-hn-I-fpsS kzm`m-hnI hmk-Ø-e-¯nsâ hnI-k\w
5. C¯ncn h\hpw H¯ncn P\-§ fpw
6. DZv{K-YnX h\-kw-c-£ -Ww.
7. ]Ýn-a-L« hnI-k\ ]cn-]mSn
8. s]mXpaen-\o-I-cW \nb-{´W ¹mâp-IÄ Øm]n-¡ Â
IX \_mÀUv
12
¡ nb ]²Xn
4. Ubdn kwcw-`-IXz hnI-k\ ]cn-]mSn (DEDS)
5. ]uÄ{Sn k_vknUn kvIow
6. BSv-þ-ap-b hfÀ¯Â ]²Xn
7. ]¶n hfÀ¯Â ]²Xn
8. ssPh-h-f-\nÀ½m-W-bq-Wn-äp-IÄ
9. kutcmÀÖ hnf-¡ p-IÄ Øm]n-¡ p-¶-Xn\v k_vknUn \ÂIÂ
10. tkmfmÀ {KnUv Øm]n-¡ p-¶-Xn-\p-ff tI{µ kÀ¡ mÀ k_vkn-knUn
11. t]m¯p-h-fÀ¯Â ]²-Xn.
12. RIDF  Gsä-Sp-¡ m-hp¶ {]hÀ¯n-IÄ þ enÌv
X. BtcmKyw
1. hmÀUvXe ipNnXz t]mjI I½nän
2. Bbpjv (B-bpÀtÆ-Z, bp\m-\n, kn², tlman-tbm)
3. hnZym-eb BtcmKy ]cn-]mSn
4. tcmKn IÃym¬ kanXn
5. Pohn-X-ssien tcmK-\nÀ®b \nb-{´W ]cn-]mSn (NCDCP)
6. BwKo-IrX kmaqly BtcmKy {]hÀ¯I (ASHA)
7. tZiob htbm-P\ BtcmKy ]cn-]m-e\ ]cn-]mSn (NAHCP)
8. km´z\ ]cn-N-cW ]²Xn
9. PnÃm am\-ko-Im-tcmKy ]²Xn (DMHP)
10. {]Xn-tcm[ Ip¯n-sh-bv¸p-I-fp-tSbpw tZiob ]cn-]m-Sn-I-fp-tSbpw imào-I-cWw
11. samss_Â saUn-¡ Â bqWn-äp-IÄ
12. sF.-]n.-F-¨v.-F-kv.(-C-´y³ ]»n¡ v sl¯v Ìm³tUÀUvkv/ F³.-F.-kn-
F¨v/F³.-F.-kn.-FÂ.-A-{I-Un-tä-j³)
13. P\\o kpc£ m tbmP\
14. P\\o inip kpc£ ]²Xn
15. PnÃm Im³kÀ sIbÀ bqWnäv
16. ka{K BtcmKy C³-jpd³kv ]²Xn cmjv{Sob kzØnn `oam-tbm-P\
(RSBY)
XII. hnZym-`ymkw
1. \mjvWÂ ao³kv Iw sadnäv kvtImfÀjn¸v
2. {]osa-{SnIv kvtImfÀjn¸v ]²Xn
3. kÀÆ in£ A`n-bm³ ]²Xn
4. cmjv{Sob am[y-anIv in£ A`n-bm³
5. C³¢q-kohv FUyp-t¡ -j³ Hm^v Zn Untk-_nÄUv Aäv sk¡ ³Udn tÌPv
(IEDSS)
6. Ubäv Øm]n-¡ Â
7. kvIow t^mÀ s{]msshUnwKv Izmfnän FUyp-t¡ -j³ C³ a{ZÊm (SPQEM)
8. C³skâohv Sp tKÄkv t^mÀ sk¡ ³Udn FUyp-t¡ -j³
9. sF.-kn.än.C³. kvIqÄ
10. tKäv ]mkmb hnZymÀ°n-IÄ¡ v kvtImfÀjn¸v
11. \yq\-]£ hnZymÀ°n-IÄ¡ v sadnäv Iw ao³kv kvtImfÀjn¸v
12. \ne-hn-ep-ff t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-I-fpsS \ne-hmcw DbÀ¯epw ]pXn-bh Øm]n-
13
¡ -epw.
13. h\nXm tlmÌ \nÀ½mWw
14. I½yp-Wnän Uh-e-¸vsaâ v {Xp t]mfn-sS-Iv\n¡ v kvIow (CDTP)
15. kmt¦-XnI hnZym-`ymk KpW-ta³a hÀ²\ ]cn-]mSn
16. tZiob hnZym-`ymk anj\p thn sF.-kn.än hgn-bp-ff IW-Ivän-hnän
XIII. kmaq-ly-t£ aw
1. kwtbm-PnX inip hnI-k\ hnI-k\ ]²Xn (ICDS)
2. Ip«n-I-fpsS t£ aw þ Ip«n-I-fpsS kpc-£ n-XXzw þ kwc-£ Ww
3. km[mÀ
4. kv{XoIÄ¡ p-ff XmXv¡ m-enI Xma-k-ku-I-cy-§ Ä
5. {Sm^n-¡ nw-Kn\v hnt[-b-am-Ip¶ kv{XoIÄ¡ p-ff kpc-£ n-XXzw
6. Ip«n-I-fpsS hnI-k\w þ Iuam-c-¡ m-cmb s]¬Ip-«n-IÄ
7. hÀ¡ nwKv hna³kv tlmÌÂ
8. aZyw ab-¡ p-a-cp¶v Zpcp-]-tbmK {]Xn-tcm[w
9. htbm-P-\-t£ aw þ hr² kZ-\-§ -fpsS \nÀ½mWw
10. imco-cn-I-þ-am-\-knI shÃp-hn-fn-IÄ t\cn-Sp¶hcpsS hnI-k\w
11. Câ-t{K-äUv t{]m{Kmw t^mÀ HmÄUÀ t]gvk¬
12. Cµn-cm-KmÔn tZiob hmÀ²IyIme s]³j³
13. Cµn-cm-KmÔn tZiob hn[hm s]³j³ kvIow
14. C-µn-cm-KmÔn tZiob hnI-emwK s]³j³
15. tZiob IpSpw-_-t£ a ]²Xn
16. Bw BZvan `oam-tbm-P\ (AABY)
B. ]«n-I-hÀ¤ hnI-k\w þ
hnZy-`ymk ]cn-]mSn
11. hnI-k-\-¯n-\p-ff aqe-[\ BhÀ¯\ ^v
12. ]«n-I-hÀ¤ hnZymÀ°n-I-fpsS ]T\ \ne-hmcw sa¨-s¸-Sp-¯Â
13. ]«n-I-hÀ¤ hnZymÀ°n-IÄ¡ v DbÀ¶ \ne-hmcapff hnZym-`ymkw Dd¸p
hcp-¯Â
14
14. t]mÌv sa{SnIv kvtImfÀjn¸v
15. {]osa-{SnIv tlmÌ-ep-I-fpsS hnI-k\w
16. {]o sa{SnIv tlmÌepI-fpsS sI«n-S-\nÀ½mWw (50% CF)
17. tamUÂ dkn-U³jyÂ/B{iaw kv¡ qÄ (100%/50%)
18. shmt¡ -j-W s{Sbn-\nwKv C³Ìn-äyq«v
19. dnkÀ¨v s^tÃm-jn¸v
15
E. tIcf kwØm\ Fkv.kn/Fkv.Sn hnI-k\ kl-I-cW s^U-td-j³ (6 \¼À)
46. kwkv¡ -cW bqWn-äp-IÄ ( DZm. BbpÀ[m-c)
47. [m\y _m¦v
48. CÔ\ dosS-bn Hu«-seäv
49. sXmgn-e-[n-jvTnX hmbv]m ]²Xn
50. Nqc tiJ-c-Whpw DÂ]¶ hn]-W-\hpw
51. kwL-§ Ä¡ v {]hÀ¯\ aqe-[\-ambn I¬kyq-aÀ, amthen tÌmÀ
F¶n-h-bv¡ p-ff km¼-¯nI klmbw
XV. `£ y-hn-X-c-Ww.
1. A¶-]qÀ® tbmP\
2. At´ym-Zb A¶-tbm-P\
3. _n.-]n.-FÂ IpSpw-_-§ Ä¡ p-ff `£ y hnX-cWw
4. F.-]n.-FÂ IpSpw-_-§ Ä¡ p-ff `£ y-hn-X-c-Ww.
XVI. DuÀÖw.
1. amen-\y-¯n \n¶pw CuÀtÖmÂ]m-Z\w
2. ImämSn b{´-§ Ä Øm]n-¡ Â
3. kutcmÀÖ-]-²Xn
4. KmÀlnI _tbm-Kymkv ¹mâp-IÄ Øm]n-¡ Â
16
XVII. kwkv¡ mcw
5. bphIemImc³amÀ¡ qff kvtImfÀjn¸v
6. ko\obÀ/ Pq\nbÀ s^tÃmjn¸v
7. AhiX A\p`hn¡ p¶ IemImc³amÀ¡ pff s]³j³ {Kmâ v
8. Iem {]hÀ¯\§ Ä¡ pff {Kmâ v
9. SmtKmÀ kmwkv¡ m-cnI kap-¨bw
17
Xt±i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS hnhn-[-ta-J-e-I-fp-ambn
_Ô-s¸«kvIoap-IÄ þ d^-d³kv tImUpIÄ
{Ia-\- taJe d^-d³kv tImUp-IÄ
¼À
18
13 hnZy-m`ymkw X.(3), XII.(1) - XII.(16), XIV.(1) - XIV(3),
XIV.(7), XIV.(11) - XIV.(19), XIV(53) ,
XIV(56), XIV(66), XIV(67) -XIV(68)
16 ivaim-\-§ Ä IX.(1)
19
27 sI«n-S-§ Ä, tjm¸nwKv III.(1), IV.(16), VII.(5), VII.(12), VI.(9),
tImw¹-Ivkp-IÄ, amÀ¡ -äp- IX.(1),IX.(2), IX.(3), XII.(6), XII.(12),
IÄ,_kv kvämâp-IÄ XII.(13),XIII.(9), XIV.(7), XIV.(15) -
XIV.(18), XIV.(23) ,XVII.(9)
20
CHAPTER
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ fpw
tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-Ifpw
21
1. Xt±-i-`-cW Øm]-\-§ fpw tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-Ifpw
hntI-{µo-IrX `cWw Xt±-i-`cW Øm]-\-§ Ä¡ v ]e Npa-X-e-Ifpw ssIam-dn-bn-
«p-v. Bb-Xn-\m Xs¶ P\-§ -fpsS ASn-Øm-\m-h-iy-§ Ä¡ v F{Xbpw s]s«¶v ]cn-
lmcw ImtW-Xpw Ah-cpsS D¯-c-hm-Zn¯w ]Xn-·-S§ v hÀ²n-¸n-¨n-cn-¡ p-¶p. Hmtcm
Xe-¯n-epÅ ]© m-b-¯p-IÄ¡ pw \K-c-k-`-IÄ¡ pw tIc-f-¯n Npa-X-e-IÄ A¡ -an«v
\ÂIn-bn-«p-v. tIcf ]© m-b¯v cmPv BIvSv ]«nI 3, 4, 5 ap\n-kn-¸Â BIvSv ]«nI 1
F¶nh Cu Npa-X-e-IÄ GsXm-s¡ -sb¶v {]Xn-]m-Zn-¨n-«p-v. {Kma-]-© m-b-¯p-IÄ¡ pw
\K-c-k-`-IÄ¡ pw A\n-hmcy Npa-X-e-IÄ \ÂIn-bn-«p-v. Ah-bm-Is« P\-§ -fpsS ASn-
Øm-\m-h-iy-§ Ä km£ m-XvI-cn-¡ p-¶-Xn-\pXIp-¶-h-bm-Wv.
22
cn¨v P\-§ Ä¡ v km¼-¯nI hnI-k-\hpw kmaq-ly-\o-Xnbpw {]Zm\w sNt¿-Xv tI{µ
kwØm\ kÀ¡ mcp-Ifpw {]mtZ-inI kÀ¡ m-cp-I-fp-am-Wv. Ch-cpsSsbÃmw Xmsg X«n-
epÅ {]hÀ¯-\-a-WvUew P\-§ fpw {Kma-]-© m-b-¯nse AtX P\-§ Ä Xs¶-bm-Wv.
Cu A© v kÀ¡ m-cp-Ifpw ]²-Xn-IÄ Bkq-{XWw sNbvXv \S-¸n-em-¡ p¶Xpw CtX P\-
§ Ä¡ p-th-n-bm-Wv. FÃm kÀ¡ m-cp-Ifpw AhÀ `c-W-L-S-\m-]-c-ambn hoXn-s¨-Sp-
¡ p¶ Npa-X-e-IÄ P\-§ Ä¡ p-thn \nd-th-äp-¶p. F¶m Cu A© v kÀ¡ m-cp-Ifpw
sN¿p¶ {]hÀ¯-\-§ Ä ]c-kv]cw Adn-bp-¶-Xn hogvN-h-cp-Ibpw Ch-cpsS {]hÀ¯-\-
§ fpw ]²-Xn-Ifpw ^p-Ifpw X½n-epÅ GtIm-]-\-¡ p-dhv ]mgvs¨-e-hn\pw hnI-k-\-
¯n\pw hnLm-X-ap-m-¡ p-Ibpw sN¿p¶p. IqSmsX hn`-h-hn-\n-tbmKw \njv^-e-am-¡ p-
Ibpw sN¿p-¶p. hntI-{µo-IrX `c-W-¯nsâ ^e-ambn Xocp-am-\-sa-Sp-t¡ thZn-I-fmbn
{Kma-k-`-IÄ krjvSn-¡ -s¸-s«-¦nepw Bkq-{X-W-¯nepw \nÀÆ-l-W-¯nepw {Kma-k-`-I-
tfbpw {XnXe kÀ¡ m-cp-I-tfbpw ]¦m-fn-I-fm-¡ p-¶-Xn ]cm-P-b-s¸-«n-cn-¡ p-¶p. Hmtcm
Xe-¯n-epÅ kÀ¡ m-cp-Ifpw H¶n-¨n-cp¶v Iq«mbn ]²-Xn-I-fpw ap³K-W-\-Ifpw \nÝ-bn-
¨m am{Xta hnI-k-\hpw Zmcn-{Zy-\nÀ½mÀÖ-\hpw e£ yw ImWp-I-bp-Åq.
23
tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-IÄ
24
2. kwØm\ kÀ¡ mcpw Ah-cpsS hnhn[ Un¸mÀ«vsaâp-Ifpw hgn \S-¸n-em-¡ p¶
]²-Xn-IÄ, {]hÀ¯-\-§ Ä. DZm: tZiob {KmaoW BtcmKy anj³, kÀÆ-in£
A`n-bm³, {]hÀ¯-\-§ Ä apX-em-b-h.
3. kÀ¡ m-cn-Xc kwL-S-\-IÄ hgn \S-¸n-em-¡ p-¶h. DZm: hr²-k-Z-\-§ Ä, A\m-Ym-
e-b-§ Ä, kzbw sXmgn ]cn-]m-Sn-IÄ apX-em-b-h.
4. Xt±-i-`-cW Øm]-\-§ Ä hgn \S-¸n-em-¡ p-¶-h. DZm: sXmgn-ep-d¸p ]²-Xn,
kmaqlykpc£ m s]³j-\p-IÄ, ipNnXz ]cn-]m-Sn-IÄ, `h\\nÀ½mWw (sF.-F.-
ssh.) apX-em-b-h.
^nwKv
CXn kwØm\ kÀ¡ mÀ Un¸mÀ«vsaâpIÄ hgn \S-¸n-em-¡ p¶ ]²-Xn-
IÄ¡ pw Xt±-i-`-cW Øm]\w hgn \S-¸n-em-¡ p¶ ]²-Xn-IÄ¡ p-am-bpÅ ^p-IÄ
kwØm\ kÀ¡ mÀ hgn \ÂIp-¶p. F³.-Pn.-H.-IÄ hgn-bpÅ {]hr¯nIÄ¡ pÅ ^p-
IÄ t\cnt«m ^nwKv GP³kn-IÄ hgntbm \ÂIp¶p (]²Xn Xncn-¨p-ff hnh-c-§ Ä
AXmXv ]²-Xn-bpsS hnh-c-W-¯n DÄs¸-Sp-¯n-bn-«p-v).
25
· \nÀÆ-lWw Un¸mÀ«p-saâ v DtZym-K-ØÀ sN¿p-¶p. ]s£ kq¸Àhn-j\pw
tamWn-ä-dnwKpw Xt±-i-`-cW Øm]-\-§ fpw Ah-cpsS I½n-än-Ifpw tNÀ¶v \S-¯p-
I. DZm: kÀÆ-in£ A`n-bm³, F³.-BÀ.-F-¨v.-Fw. F¶n-h-bnse Un¸mÀ«vsaâ
I½n-än-IÄ¡ p -]-Icw ]© m-b-¯vXe I½n-än-IÄ¡ v {]m[m\yw \ÂI-Ww.
· Bb-Xnsâ ASn-Øm-\-¯n kwØm\ kÀ¡ mÀ Un¸mÀ«vsaâp-IÄ hgn \S-¸n-
em-¡ p¶ tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-I-fpsS \S-¯n-¸n ]© m-b¯v cmPv/\K-c-]m-
enIm Øm]-\-§ Ä Xmsg ]d-bp¶ Npa-X-e-IÄ \ÂtI--Xm-Wv. _Ô-s¸«
\nÀÆ-ltWmtZym-K-ØÀ (A-hÀ {]mtZ-inI kÀ¡ m-cp-I-fpsS IqSn ]²-Xn-I-fpsS
\nÀÆ-ltWmtZym-K-ØÀ F¶pÅXv Imcyw kpK-a-am-¡ p-¶p). BbXv {]mhÀ¯n-
I-am-t¡ --Xm-Wv.
1. sImgn-ª p-t]mb hnZymÀ°n-IÄ, hr²À, apXnÀ¶-hÀ, AK-Xn-IÄ, hnI-
emw-KÀ, aäv]nt¶m¡ kap-Zm-bmw-K-§ Ä, ZpÀº-e-hn-`m-K§ Ä apX-emb
hn`m-K-§ -fpsS enÌpw cPn-Ìdpw {Kma-k` hgn sXc-sª -Sp¯v ]cn-]m-en-
¡ p-I.
2. Cu \S-]Sn Un¸mÀ«vsaâp-I-fpsS tPmen-`mcw eLq-I-cn-¡ p-Ibpw kXy-k-
Ô-amb Umäm e`n-¡ p-¶-Xn\v CS-bm-¡ p-Ibpw sN¿p-¶p.
· ]IÀ¨-hym[n kw_-Ôn¨ hnh-c-§ Ä, sl¯v skâdpIÄ¡ v Øew \nÝ-bn-
¡Â
· Fkv.-kn./Fkv.-Sn. hnZymÀ°n-I-fpsS kvtImfÀjn¸v \ÂIp-¶-Xn-\pÅ enÌv Xt±-
i-`-cW Øm]-\-¯nsâ IpSpw-_-c-Pn-Ì-dp-ambn H¯p-t\m-¡ Â.
· Irjn Un¸mÀ«vsaânsâ Umäm {Kma-]-© m-b-¯nsâ Umäm-bp-ambn H¯p-t\m-
¡Â
· hnhn[ hnj-b-ta-J-e-bpambn _Ô-s¸« {Kma-]-© m-b¯v/\K-c-k` Umäm _m¦p-
IÄ t\m¡ n ]²Xn X¿m-dm-¡ Â
· ]²-Xnsb kw_-Ôn¨ Ah-t_m[w \ÂIÂ, ]»n-knän \ÂIÂ, KpW-t`m-àm-
¡ sf Is-¯Â F¶nh Xt±-i-`-cW Øm]-\-§ Ä hgn am{Xw. DZm: {]Xn-
tcm[ Ip¯n-sh-¸v, t]mj-Im-lmcw \ÂIÂ.
· kq£ va-X-e-¯n-epÅ sXc-sª -Sp¸v ]n.-BÀ.-sF. hgn \nÀÆ-ln-¡ -Ww. DZm: IpSn-
shÅ kvIoapIÄ, ipNnXz kwhn-[m-\-§ Ä, Cdn-tK-j³ kvIoap-IÄ F¶n-h-
bpsS sXc-sª -Sp-¸v.
· ]n¶o-SpÅ \S-¯n¸pw amt\-Pvsaâpw ]n.-BÀ.-sF. I½n-än-IÄ hgn sN¿-Ww.
DZm: IpSn-shÅ ]²-Xn-IÄ, tdmUp-IÄ, {Ij-kv, hr²-k-Z-\-§ Ä, tlmÌ-ep-I-
fpsS \S-¯n¸v apX-em-b-h.
· ]²-Xn-I-fpsS tamWn-ä-dnwKpw ]cn-tim-[-\bpw A¦-W-hm-Sn, Bim hÀ¡ ÀamcpsS
lmPÀ Dd-¸p-h-cp-¯Â apX-em-bh ]n.-BÀ.sF.-IÄ hgn.
· A²ym-]-I-cpsS Ign-hp-IÄ, ]T\\ne-hmcw F¶nh {Kma-k` hgn DtZym-K-ØÀ
hne-bn-cp-¯-Ww.
· kvIqÄ hnZymÀ°n-I-fpsS saUn-¡ Â ]ntim-[\, {]Xn-tcm[ Ip¯n-sh-¸v, D¨-
¡ ª n hnX-c-Ww, IpSn-shÅ hnX-cWw IpSn-shÅ kvIoap-IÄ F¶nh ]n.-BÀ.-
sF. IÄ hgn \S-¯n-¡ -Ww.
· ]© m-b¯v/kzImcy Ipf-§ -fnse aÕyw hfÀ¯Â ]n.-BÀ.-sF. hgn
Un¸mÀ«vsaâ v \-S-¸n hcp-¯-Ww.
· F³.-Pn.-H.IÄ hgn \S-¸m-¡ p¶ \oXn-\ymb hIp-¸pw, Irjn, arK-kw-c-£ W hIp-
¸p-ap-Jm-´ncapÅ tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-IÄ Xt±-i-`-cW Øm]-\-§ Ä hgn-
bpÅ ]n´pW Dd-¸m-¡ p-I. DZm: Ah Øew, kuIcyw Dd-¸m-¡ pI (Xo-ä¸pÂIr-
jn, tlmÌ-ep-IÄ apX-em-b-h-¡ v), hnI-emw-KÀ¡ pÅ D]-I-c-W-§ -fpsS hnX-c-Ww,
26
KpW-t`m-àm-¡ -fpsS AÀlX Dd-¸m-¡ Â apX-em-b-h).
· ]cn-io-e-\-¯n-\m-bpÅ ]cn-io-e-Isc sXc-sª -Sp¯p \ÂIÂ.
· Xt±-i-`-cW Øm]-\-¯nsâ t\cn-«pÅ \nÀÆ-l-W-¯n hcm¯ kvIoaq-Isf
Xt±-i-`-cW Øm]-\-§ -fpsS ]²-Xn-I-fp-ambn tbmPn-¸n-¡ Â (DZm: {Kma-]-© m-b-
¯n\v Npa-X-e-bpÅ FÂ.-]n., bp.-]n. kvIqfp-I-fnse Ip«n-I-fpsS ]T\ kuI-cy-
§ Ä, ¢mkv apdn \nÀ½m-Ww, ipNnXz kuI-cy-§ Ä apX-em-bh Fkv.-F-kv.-F.-
bn GsX-Ãm-sa¶pw _m¡ n-h-cp¶ GsXÃmw ]© m-b-¯nsâ ]²-Xn-bnÂ
DÄs¸-Sp-¯-W-a¶pw Xocp-am-\n-¡ p-I). AXp-t]m-se-Xs¶ Irjn, Btcm-Ky-ta-J- -e-
I-fnse ]²-Xn-Ifpw IW-¡ n-se-Sp¯v ]²Xn X¿m-dm-¡ Â.
· Un¸mÀ«vsaâ v seh I½n-än-Isf {]tZ-inI kÀ¡ m-cp-I-fpsS k_v I½n-än-I-
fm¡ n amäp-I.
· BtcmKyw,SC/ST^n\m³kv tImÀ¸tdj\pIfpsS tI{µmhnjv I rX
]²XnIsf Xt±i`cW Øm]\§ fpsS ]²XnIfpambn kwtbmPn¸n¡ mw
(DZm: \mjWÂ FbvUv I¬t{SmÄ HmÀKss\tkj³ (NACO), Ubdn,
klIcW Øm]\§ Ä, SC/ST ^n\m³kv tImÀ¸tdj³ apXembh)
· ]© mb¯v cmPv Øm]\§ Ä¡ v tI{µmhnjvIrX ]²XnIfpsS \S¯n¸pamb
t{]mÕml\¯n\v \nÀ½Â ]pckvImÀ t]msebpÅ ]pckvImc§ Ä
GÀs¸Sp¯pI.
· kv I oapIfpsS hnhc§ fpw \S¯n¸pw t\«§ fpw {Kmak`/PRI
AhtemI\¯n\v hnt[bam¡ pI. DZm: NRHM, SSA, MGNREGS, MIDDAY
MEAL ]cn]mSn apXembh
· BbXn\m Xs¶ Un¸mÀ«vs aâpIÄ hgn \nÀÆlWw \S¯p¶
tI{µmhnjvIrX ]²XnIÄ ta \nÀt±i§ Ä ]men¨psImv Xt±i`cW
Øm]\Xe¯n Imcy£ aambn CSs]Sp¯n sImv \nÀÆlWw
\S¯p¶Xn\v Hmtcm DtZymKØ\pw {i²nt¡ XmWv.
27
Xocpam\n¡ pIbpw Cu ]²Xn tcJbn hyàam¡ mhp¶Xpw BWv. IqSmsX t»m¡ v
PnÃm]© mb¯pIÄ GsäSp¡ p¶ {]hr¯nIfpw \nÝbn¡ s¸SWw. SSA hgn
\S¸m¡ p¶ ]²XnIÄ {Kmak`bnepw Xt±i`cW Øm]\¯nsâ hnhn[
I½nänIfnepw NÀ¨sN¿s¸SpIbpw KpWt`màm¡ fpsS enÌv PRI hgn {Kmak`bpsS
\nco£ W¯n\pw tamWnädn§ n\pw hnt[bam¡ pIbpw thWw. \nÀÆlW
DtZymKØ·mÀ SSA \nÀÆlWw kw_-Ôn¨ Imcy-§ Ä PRI bv¡ pw {Kmak`bv¡ pw
dnt¸mÀ«v sN¿s¸SWw. Un¸mÀ«vsaâ hgn \nÀÆln¡ s¸Sp¶ tI{µmhnjvIrX
]²XnIfpw kwØm\mhnjv I rX ]²XnIfpw C¯c¯nepÅ Bkq{XW
AhtemI\¯n\pw tamWnädnwKn\pw hnt[bam¡ Ww. AXpaqew kpXmcyXbpw
Imcy£ aXbpw \ne\nÀ¯n AgnaXnbpw ]mgvsNehpw, A\ÀlcpsS hchpw XSbm³
Ignbp¶p. Xt±i`cW Øm]\§ fnse Ìmân§ v I½nänIÄ¡ pw aäv Øm]\
I½nänIÄ¡ pw, {Kmak`IÄ¡ pw, Ab¡ q«§ Ä¡ pw CXn apJyamb ]¦v
hln¡ m\mIpw. BbXn\pÅ Ahkcw krjvSnt¡ Xv AXmXp Un¸mÀ«vsaâ v
DtZymKØcpsSbpw Xt±i`cW Øm]\ `mchmlnIfpsSbpw NpaXebmWv.
28
Xs¶ {Kma]© mb¯v/\K-c-k` {]tZ-i¯v sN¿p¶ tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-Ifpw,
kwØm-\m-hn-jvIrX ]²-Xn-Ifpw, {XnXe ]© m-b¯v ]²-Xn-Ifpw, kÀ¡ mcnXc kwL-S-
\-IÄ sN¿p¶ {]hr-¯n-Ifpw aäv GP³kn-IÄ sN¿p¶ {]hr-¯n-Ifpw k¶² tkh-\-
§ fpw Xt±-i-`-cW Øm]-\-§ -fpsS sam¯w ]²-Xn-bpsS `mK-ambn IW-¡ m¡ n Ah-cp-
ambn CS-s]-«v, P\-Iob CS-s]-S-ep-IÄ¡ v Ah-k-c-ap-m¡ n e£ y-§ Ä \nd-th-äp-¶-Xn\v
DX-Ip-¶-co-Xn-bn Xt±-i-`-cW Øm]-\-§ Ä {]m]vXn ssIh-cn-t¡ --Xp-v.
{][m-\-s¸«amä-§ Ä
BtcmKyw : \ne-hn-ep-ff 11 F®-am¡ n Ipd-bv¡ Â. tZiob am\-knI BtcmKy ]cn-]m-Sn,
29
tZiob Ub-s_-änIv I¬t{SÄ & {]nh³j³ ]cn-]m-Sn, Im³kÀ {]nh³j³ ]cn-]m-Sn,
hr²P\-§ Ä¡ v Btcm-Ky-]-cn-]mSn F¶nh tZiob t\m¬ I½yq-W-d-_nÄ Unkv Cukv
]cn-]m-Sn-bn³ Iogn-em-¡ Â.
*************************
30
CHAPTER
II
{Kma-hn-I-k\w
31
II. {Kma-hn-I-k-\-h-Ip¸v
I. kwtbm-PnX \oÀ¯S ]cn-]m-e\ ]cn-]m-Sn (IWMP)
BapJw
tIc-f-¯n \S-¸n-em-¡ nb \oÀ¯-S-hn-I-k\ ]cn-]m-Sn¡ v kw`-hn¨ Gähpw
henb A]-Nbw AXns\ Hcp ]cn-ØnXn ]p\-Øm-]-\-¯n-epÅ k¼qÀ® kwtbm-PnX
]²-Xn-bmbn ImWp-¶-Xn\v ]Icw Hä-s¸« \nÀ-½mW{]hÀ¯-\-§ Ä \S-¯p-¶-Xn\pÅ
]²-Xn-bmbn Ip F¶-XmWv . ]²Xn \nÀÆ-l-W-¯n-\pÅ {]tXyI kwhn-[m-\-¯nsâ
A`mhw Cu ]²-Xn-bpsS asämcp ]cn-an-Xn-bm-bn-cp-¶-p. Ch XcWw sN¿p¶Xn\pÅ ka{K
k¼qÀ®hp amb kwtbm-PnX ]²-Xn-bmWv 2008  Bcw-`n¨ kwtbm-PnX \oÀ¯-S-]-cn-
]m-e-\-]-cn-]mSn.
^v
tI{µ-kÀ¡ mÀ PnÃm-]-© m-b¯v Zmcn-{Zy-\nÀ½mÀÖ\ bqWnäv hgn t»m¡ v ]© m-
b¯p IÄ¡ v ^v \evIp-¶p. t»m¡ v ]© m-b¯v , {Kma-]-© m-b¯pIÄ hgn \oÀ¯S-I-
½n-än-IÄ¡ v ]Ww \evIp-¶p.
Hcp slIvSÀdn\v a-e-{¼-tZi§ fn 15,000/- cq]bpw ka-Xe {]tZ-i-§ -fn 12,000/- cq]bpw
A\p-h-Zn-¡ p-¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
t»m¡ v]-© m-b-¯p-I-fmWv t{]mP-Iväv Cw¹n-sa-tâ-j³ GP³knIÄ. H¶nÂ
IqSp-X t»m¡ p-IÄ Ds-¦n IqSp-X {]tZiw DÄs¸-Sp¶ t»m¡ v]-© m-b-¯mbn-
cn¡ pw ]n.-sF.-F.
e£ y-§ Ä
1. a®pw Pehpw ssPh-k-¼¯pw X½n Dm-t¡ ssPh-_Ôw \ne-\nÀ¯p-
32
¶Xn\mh-iy-amb {]hÀ¯-\-§ Ä {Iam-\p-K-X-ambpw imkv{Xo-b-ambpw \S-¸n-em-
¡ pIbpw a®nse Pe-k-´p-en-Xm-hØ \ne-\nÀ¯p-Ibpw sN¿p-I.
2. ag-shÅw ]c-am-h[n kw`-cn-¡ m\pw a®n-te¡ v Cd-¡ m\pw Bh-iy-amb {]hÀ¯-
\-§ Ä \S-¸n-em¡ n Pe-e-`yX Dd-¸m-¡ p-Ibpw `qKÀ`-P-e-hn-X-cWw {Iam\p-K-X-
ambn D.-bÀ¯nsImv hcn-Ibpw sN-¿pI.
3. a®v, Pe-kw-c-£ W {]hÀ¯-\-§ Ä imkv{Xo-b-ambn \S-¸m¡ n ImÀjn-I-hn-f-I-
fpsS D¸m-Z\w, D¸m-Z-\-£ -aX F¶nh hÀ²n-¸n-¡ p-I.
4. a®v, Pe-kw-c-£ W {]hÀ¯-\-§ fneqsS {]Ir-Xn-hn-`-h-§ sf B{i-bn¨p Ign-
bp¶ P\-hn-`m-K-§ Ä¡ v IqSp-XÂ sXmgn-e-h-k-c-§ fpw Poh-t\m-]m-[n-Ifpw e`y-
am-¡ p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
sXc-sª -Sp-¡ -s¸« kq£ a \oÀ¯S§ -fnse FÃm Ønc-Xm-a-k-¡ mcpw `qan-bp-
Å-hcpw Cu ]²-Xn-bpsS KpW-t`m-àm-¡ -fm-Wv.
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. BZys¯ 6 amk-¯n-\p-Ån \S-t¯ Bkq-{X-W-L-«-¯n hni-Z-amb
t{]mPIväv dnt¸mÀ«v(Un.-]n.-bp) X¿m-dm-¡ p-¶p.
2. Bdp-am-k-¯n-\p-ti-j-ap-Å cc hÀj-amWv \nÀÆ-l-W-L-«w. FÃm {]hÀ¯n-I-
fpw Cu L«-¯n \nÀÆ-ln-¡ Ww.
3. \nÀÆ-l-W-w Ign-ª pÅ 12 apX 18 amk-¡ mew XpSÀ{]hÀ¯-\-§ fpsS L«-am-
Wv.
\nÀÆ-l-W-tam-Wn-ä-dnwKv kwhn-[m-\-§ Ä
kwL-S-\m-kw-hn-[m-\-§ Ä
PnÃm Bkq-{X-W-k-an-Xn(DPC)
PnÃm-Xe tImÀUnt\j³ I½nän (DLLC)
t»m¡ vXe tImÀUnt\j³ I½nän (BLLC)
33
{Kma-]© mb¯vXe \oÀ¯S I½nän
\oÀ¯S I½nän
\oÀ¯S Ab¡ q-«-§ Ä
kmt¦-XnI -kw-hn-[m-\-§ Ä
kwØm-\-Xe t\mUÂ GP³kn (SLNA)
PnÃm-X-e-hm-«ÀsjUv sk Iw Smäm skâÀ (WCDC)
t»m¡ vXe -hm-«ÀsjUv Uh-e-¸vsaâ v Sow (WDT)
]²-Xn-kw-tbm-P\ km[y-X-IÄ
{]Ir-Xn-hn-`-h-§ -fpsS kwc-£ -W-¯n-eqsS Ømbn-bmb hnI-k-\-¯n\pÅ ]cn-
]m-Sn-IÄ Bhn-jvI-cn-¡ p-¶-Xn sF.-U»p.Fw.]n ]²Xn D]-tbm-K-¸-Sp¯mw. sXmgn-ep-d-
¸p-]-²-Xn, Fkv.-Pn.-F-kv.ssh ]²-Xn, Irjn-h-Ip-¸v, arK-kw-c-£ -W-h-Ip-¸v, £ oc-hn-I-k-\-
h-Ip-¸v, a®vkw-c-£ -W-h-Ip¸v F¶o hIp-¸p-I-fpsS ]²-Xn-Ifpw kwtbm-Pn-¸n-¡ p-hm³
Ignbpw . Zmcn-{Zy-e-Lq-I-c-W -{]-hÀ¯-\-§ -fpsS kwtbm-P-\- km-[y-X-IÄ ]c-am-h[n
{]tbm-P-\-s¸-Sp-¯mw.
34
II. kzÀ®Pb´n {Kma-kz-tdmkvKmÀ tbmP\ (F-kv.-Pn.-F-kv.-ssh)
BapJw
kzmX-{´ym-\-´c `mcXw A`n-ap-Jo-I-cn-bvt¡ n h¶ Gähpw henb {]iv\w
{Kmao-W-ta-J-e-bnse Zmcn-{Zy-am-bn-cp-¶p.-CXv ]cn-l-cn-¡ p-¶-Xn-\mbn ]e Zmcn-{Zy-
\nÀ½mÀP\]²-Xn-Ifpw tI{µ kÀ¡ mÀ Bhn-jvI-cn¨p \S-¸n-em¡ n hcp-¶p. 1999 G{]nÂ
apXÂ \S-¸nem-¡ n hcp¶ ]²-Xn-bmWv F-kv.-Pn.-F-kv.-ssh. {Kmao-W-ta-J-e-bnse Zcn-{Zy
P\-§ -fpsS kzX-kn-²-amb Ign-hp-I-Ä ]cn-t]m-jn-¸n¨v [mcmfw sNdp-InS kwcw-`-§ Ä
Bcw-`n¨v D¸m-Z\þtk-h-\ -ta-J-e-Isf ]cn-t¸m-jn-¸n¡ mw F¶XmWv Cu ]²-Xn-I-
fpsS khn-ti-jX.
^v
F-kv.-Pn.-F-kv.-ssh ^nsâ 75% tI{µ kÀ¡ mcpw 25% kwØm-\-kÀ¡ m-cp-
amWv hln-¡ p-¶-Xv. F-kv.-Pn.-F-kv.-ssh Hcp hmbv]m-þ-k-_vknUn ]²-Xn-bm-Wv. hmbv]-
¡ mWv {]m[m\yw \ÂIp-¶-Xv. t{]mP-Iväp- AS-¦ensâ 30% s]mXp-hn-`m-K-§ Ä¡ pw 50%
]«n-I-PmXn/]«n-I-hÀ¤-¡ mÀ¡ pw ]c-am-h[n bYm-{Iaw 7500/- cq] 10000/- F¶o \nc-¡ nÂ
k_vknUn e`n-¡ pw. {Kq¸p-IÄ¡ v HcmÄ¡ v 10000/- cq]-bn A[n-I-cn-¡ msX 1.25 e£ w
cq] k_vknUn e`n-¡ pw. Cdn-tK-j³ {]hÀ¯n-IÄ¡ v ]cn-[n-_m-[-I-a-Ã. k_vknUn
_m¡ v F³UnwKv BWv. Fkv.-Pn.-F-kv.ssh e£ y-an-Sp-¶-Xv. Zmcn-{Zy-Ip-Spw-_-§ sfbmb-
Xn-\m BsI XpIbpsS 50% ]«n-I-PmXn/]«n-I-hÀ¤-¡ mÀ¡ pw. 40% h\n-X-IÄ¡ pw, 15%
\yq\-]-£ ¯n\pw, 3% hnI-emwK-À¡ pambn amän-sh-¨n-cn-¡ p-¶p.
\nÀÆl-W-Øm-]\w
t»m¡ v]-© m-b-¯pIfn-eqsSbmWv Cu ]²Xn \S-¸n-em-¡ p-¶-Xv.-Pn-Ãm-]-© m-b-
¯nsâ Zmcn-{Zy-\nÀ½mÀP\hn-`m-Kw(-]n.-F.-bp), ]© m-b-¯v cmPv Øm]-\-§ Ä, _m¦p-IÄ,
sse³ Un¸mÀ«vsaâp-IÄ F¶nhbpsS klm-b-t¯msSbmWv Cu ]²Xn \S-¸n-em-¡ p-¶-
Xv. t»m¡ -Xe F-kv.-Pn.-F-kv.-ssh I½nän, PnÃm-Xe F-kv.-Pn.-F-kv.-ssh I½nän F¶n-
hbpw Cu ]²Xn {]hÀ¯-\-§ Ä¡ v taÂt\m«w hln-¡ p-¶p.
e£ y§ Ä
1. hcp-am-\-hÀ²-\-hn-eqsS Zcn-{Z-Ip-Spw-_-§ sf Ønc-ambn Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡ v apI-
fn sImp-h-cn-I.
2. Zcn-{Z-Ip-Spw-_-§ fnse AwK-§ sf tNÀ¯p-sImv kzbw-k-lm-b-kw-L-§ Ä
cq]o-I-cn¨v AhÀ¡ v Bh-iy-amb ]cn-io-e\w, _m¦v hmbv], k_vknUn F¶nh
\evIn hcp-am-\-hÀ²-\-hn\pw klm-bn-¡ p¶ ]pXnb sXmgn kwcw`§ Ä- B-cw-
`n-¡ pI.
3. kzbw-k-lm-b-kw-L-§ Ä¡ v Bh-iy-amb sshZ-Kv[y-]-cn-io-e\w, kwcw-`-¯nsâ
\S-¯n-¸n-\m-h-iy-amb ASn-Øm-\-ku-I-cy-§ Ä e`y-am-¡ Â, hn]-W-\-kw-hn-[m-\-
§ Ä Hcp-¡ Â.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
_n.]n-.F sk³kkv enÌn \n¶pw {Kma-k` hgn Is¯p¶ Zmcn-{Zy-tc-
Jbv¡ v Xmsg-bpÅ IpSpw-_-§ -fmWv KpW-t`m-àm-¡ Ä.
35
hyàn-I-tfbpw {Kq¸p-I-tfbpw Cu ]²Xn hgn klm-bn-¡ mw. {Kq¸v kao-]-\-
¯n\mWv ap³K-W\kmaq-ly-kw-Lm-S-\-¯n-eqsS Zcn-{Z-Ip-Spw-_-§ sf kwL-Sn-¸n¨v cq]o-
I-cn-¡ p¶ {Kq¸p-I-fmWv {][m-\-Kp-W-t`m-àm-IÄ.
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. _n]n-F sk³kkv enÌn \n¶pw Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡ v Xmsg-bpÅ IpSpw-_-§ -
sf {Kma-k` Is¯p¶p.
2. kmaq-ly-kw-Lm-S-\-¯n-eqsS Zcn-{Z-Ip-Spw-_-§ sf kwL-Sn-¸n¨v {Kq¸p-IÄ cq]o-I-
cn-¡ p-¶p.
3. {Kq¸v cq]o-I-cn-¨-Xn\v tijw 6 amkw Ign-ª m t{KUv sN¿p-¶p.
4. t{KUnw-Kn hnP-bn-¡ p¶ kwL-§ Ä¡ v Ah-cpsS tImÀ¸kv ^nsâ Asn-
Øm-\¯n Ipd-ª Xv 5000/-þ cq]bpw IqSn-bXv 10000/þ cq]bpw dnthmÄhnwKv
^v A\p-h-Zn-¡ p¶p. {Kq¸v tImÀ¸-knsâ 4 Cc«n XpI hmbv]bpw {]hÀ¯-\-an-
I-hnsâ ASn-Øm-\-¯n 20000/- cq] hsc dnthmÄhnwKv ^pw A\p-h-Zn-¡ m-
hp-¶-Xm-Wv.
5. dnthmÄhnwKv ^v e`n¨v 6 amk-¯n\p tijw 2þmw t{KUnwKv \S-¯p-¶p.
6. cmas¯ t{KUnwKn\v hnP-bn-¡ p-¶-hÀ¡ v km¼-¯nI {]hÀ¯-\-§ Ä Gsä-Sp-
¡ p-hm- \pÅ t{]mPIväv X¿m-dm¡ n _m¦n \evIp-¶p.
7. KpW-t`m-àm-¡ Ä¡ v Bh-iy-m\p-k-cWw cp Xcw ]cn-io-e-\-§ Ä \evIp-¶p.
cv Znhkw \op-\nÂIp¶ ASn-Øm\ Ah-t_m-[-]-cn-io-e-\hpw {]hr-¯n-
IÄ \nÀÆ-ln-¡ p-¶-Xn-\pÅ sshZ-Kv[yhpw ]cn-io-e-\hpw \evIp-¶p.
8. {Kq¸n\v kwcw`w Bcw-`n-¨v {]hÀ¯-\-§ Ä \S¯p-¶-Xn\pÅ ASn-Øm\
kuIcy§ Ä Hcp-¡ p-¶p.
9. kwcw-`-IÀ Dev]m-Zn-¡ p¶ Dev]-¶-§ Ä¡ v hn]-W\ kuIcyw cq]-s¸-Sp-¯p-¶p.
\nÀÆ-l-W-tam-Wn-ä-dnwKv kwhn-[m-\-§ Ä
PnÃm-X-e-¯n PnÃ-]-© m-b-¯v, ]n.F.bp PnÃm-Xe Fkv.-Pn.-F-kv.ssh I½nän
F¶n-hbpw t_m¡ vX-e-¯n t»m¡ v ]© m-b¯v t»m¡ vXe Fkv.-Pn.-F-kv.ssh I½nän
F¶nbpw \nÀÆ-l-W-þ-tam-Wn-ä-dnwKv Npa-X-e-IÄ \nÀÆ-ln-¡ p-¶p.
36
cpsS Npa-X-e-bmWv. {]mtZ-in-I-ambpw AÃm-sXbpw e`y-am-¡ p¶ hn`-h-§ Ä D]-tbm-K-s¸-
Sp¯n sa¨-s¸« kmt¦-XnI ]cn-io-e\w \evIn anI¨ Dev]-¶-§ fpw \nÀ½n-¡ p¶ t{]mP-
Iväp-IÄ¡ v cq]w \ÂIm³ {Kma/t»m¡ v ]© m-b-¯p-IÄ ap³ssI FSp-¡ -Ww.
]²Xn kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
{Kma/t»m¡ v/PnÃm ]© m-b-¯p-IÄ¡ v kzbw-k-lm-b-kw-L-§ Ä hgn Dev]m-Z-\-
ta-J-e-bnepw tkh-\-ta-J-e-bnepw kq£ -a-kw-cw-`-§ Ä Bcw-`n-¡ p-¶-Xn-\pÅ t{]mP-Iväp-
IÄ¡ v cq]w \evIm-hp-¶-Xm-Wv. ImÀjn-I-þ-ar-K-kw-£ -W-ta-J-e-I-fn Dev]m-Z-\-hÀZ-[-\-
hn\pw,aq-ey-hÀ²nX Dev]-¶§ fpsS \nÀ½m-W-¯n\pw Fkv.-Pn.-F-kv.ssh D]-tbm-K-s¸-Sp-
¯mw. {]mtZ-in-I-kÀ¡ m-cp-I-fpsS ssPh-am-en-\y-kw-kv¡ -cWw Dev]m-Z-\-ta-J-e-bnse
t{]mP-Iväp-IÄ, kq£ -a-kw-cw-`-§ Ä, {]mtZ-in-I-hnI-k-\-t{]m-P-Iväp-IÄ, kv{Xoim-ào-c-
cW t{]m-P-Iväp-IÄ, Zmcn-{Zy-\nÀ½mÀP\ t{]m-P-Iväp-IÄ XpS-§ n-bh ^e-{]-Z-ambn Fkv.-
Pn.-F-kv.ssh ]²-Xn-bp-ambn kwtbm-Pn-¸n-¡ mw.
^v
F³ BÀ FÂ Fw Hcp Bh-iym-[n-jvTnX ]²Xn Bbn-cn-¡ pw. {Kma-Xew apXÂ
FÃm Xe-§ -fn-ep-apÅ s^U-td-äUv kwhn-[m\w cq]-s¸-Sp-¯p-¶Xn-\mbn Xmsg ImWp¶
coXn-bn Hä XhW {Km³Uv \ÂIp-¶p.
37
hmbv]m-[n-jvTnX ]cn-]m-Sn-bmbXn\m NphsS tNÀ¡ p¶ Xp¯n k_vknUn \evIp-
¶p.
IqSmsX ]eni \nc¡ v 7 iX-am\¯n\v apI-fn h¶m ]eni \nc-¡ n\v k_vknUn.
e£ y-§ Ä
Øm]-\-h-XvI-c-W-¯n-eq-sSbpw kmaq-ly-k-am-l-cW-¯n-eqsSbpw Zcn-{Z-cmb
{Kmao-W-P-\X¡ v kpØnc D]-Pn-h-\-amÀ¤w km[y-am-¡ p-¶p.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
kzbw klm-b-kw-L-§ Ä (_n-]n-F enÌn DÄs¸-«-hÀ)
{]hÀ¯-\-§ Ä
Ø - - - - - -tZiob {KmaoW D]-Pn-h-\-an-jsâ ]n´pWm kwhn-[m-\-§ Ä cq]s¸Sp¯m³
Ø -kmÀÆ-{XnI kmaq-ly-k-am-l-cWw
Ø -Zcn-{Z-ccpsS Øm]-\-h-XvI-c-Ww
Ø -Bh-iym-[n-jvTnX X{´w cq]-s¸-Sp-¯Â
Ø -]cn-io-e-\hpw Imcy-tijn hnI-k-\hpw
Ø dnthmÄhnwKv ^pw aqe-\-[- k-_vkn-Unbpw A\p-h-Zn-¡ Â
Ø -]eni \nc-¡ n\v k_vknUn A\p-h-Zn-¡ Â
Ø -]Ý-m¯e kuIcy krjvSnbpw hn]-W-\-]n-´p-Wm-kw-hn-[m-\hpw krjvSn-¡ Â
Ø -Imcy-ti-jn-hn-I-k\wþsXm-gn km[yXm t{]mP-Iväp-I-fpsS cq]o-I-cWw
38
^v
_UvPäv hnln-X-¯n A[n-jvTn-X-aà Cu ]²Xn. sXmgn-se-Sp-¡ m³ X¿m-dmbn
apt¶m«v hcp-¶-hÀs¡ Ãmw sXmgn \evIm-\pÅ ^v e`y-am-¡ p¶p F¶-XmWv Cu
]²XnbpsS {]tXy-I-X. sXmgn-em-fn-IÄ¡ v \evtI Iqen 100 iX-am-\hpw tI{µ-kÀ¡ mÀ
\-evIp¶p. 40 iX-am-\w hcp¶ km[-\-L-S-I-¯nsâ 75 iX-am-\hpw tI{µ-kÀ¡ mÀ
\-evIp¶p. PnÃm t{]m{Kmw tImÀUn-t\-ä-dmb PnÃm If-IvSÀ t»m¡ v t{]m{Kmw Hm^o-
kÀ¡ v ^v \evIp¶p. t»m¡ v t{]m{Kmw Hm^o-kÀ {Kma-]-© m-b-¯p-IÄ¡ v Bh-iym-\p-
k-cWw ^v \evIp¶p. {Kma-]-© m-b-¯p-IfpsS te_À _UvP-äv, hmÀjn-I-IÀ½-]-²Xn
F¶n-hbpsS ASn-Øm-\-¯n-emWv ^v \evIp¶Xv.
\nÀÆ-lW kwhn-[m\w
sXmgn-ep-d¸v ]²-Xn-bn t\Xr-Xz-]-c-amb Hcp ]¦mWv sXmgn-ep-d¸v \nbaw ]© m-
b-¯p-IÄ¡ v \ÂIn-bn-«p-ÅXv. ]²Xn Bkq-{XWw, \nÀÆ-l-Ww, hne-bn-cp-¯Â,
tkmjy BUnäv XpS-§ nb FÃm taJ-e-I-fnepw apJy-Np-a-Xe {Kma-]-© m-b-¯p-
IÄ¡ mWv.
e£ y-§ Ä
1. {Kmao-W-A-hn-ZKv² IpSpw-_-§ Ä¡ v {]Xn-hÀjw 100 Znhkw A[n-IsXmgn Zn\-
§ Ä Dd¸p \ÂIpI
2. {]IrXn hn`h ]cn-]m-e\w
3. kpØ-c-hn-I-k\w
4. Bkq-{X-Ww, \nÀÆ-l-Ww, hne-bn-cp-¯Â {]{In-b-I-fn ]¦m-fn-¯-k-ao-]-\w.
KpW-t`m-à-¡ Ä
{Kma-]-© m-b-¯p-Ifn Ønc-Xm-a-Ê-¡ mcpw 18 hbÊv ]qÀ¯o-I-cn¨ FÃm-
hÀ¡ pw Cu ]²-Xn-bpsS KpW-t`m-àm-¡ -fmImw. {Kma-]-© m-b-¯n t]À cPn-ÌÀ
sNbvXv sXmgn ImÀUv e`n-¨m am{Xta sXmgn-en\v At]£ \ÂIm³ Ign-bq.-sXm-gn-em-
fn-I-fn aq¶n-sem¶v `mKw kv{Xo sXmgn-em-fn-I-fm-bn-cn-¡ -Ww.
39
tkhmtI{µ \nÀ½mWw
10. ImÀjnI taJebnse shÀanIt¼mÌnwKv , F³.F.Un.C.]n. It¼mÌnwKv,
{ZhyssPhhf \nÀ½mWw
11. hfÀ¯parK ]cn]me\hpambn _Ôs¸« {]hr¯nIÄ (tImgnIqSpIÄ,
B«n³IqSpIÄ ,I¶pImensXmgp¯nse (Fcp¯nÂ) Dd¸pÅ Xd \nÀ½mWw,
I¶pImenIfpsS sXmgp¯nse aq{Xkw`cWn \nÀ½mWw,
]pÂsXm«n\nÀ½mWw, I¶pImenIfpsS ]qcImlmcamb AtkmfIrjn .
ImenIÄ¡ v Bhiyamb Fcp¯n \nÀ½mWw, ImenIÄ¡ v Bhiyamb
Imen¯oä \nÀ½mWw
12. aÕy_Ô\w kw_Ôn¨v s]mXpØe§ fnse kok¬ A\pkcn¨pÅ
aÕyIrjn ,
13. Xoc{]tZi§ fnse aÕy_Ô\ {]hr¯nIÄ , aÕyw DW¡ p¶Xn\pÅ
bmÀUv \nÀ½mWw, XpS§ nb {]hr¯nIÄ
14. {KmaoW ip²PehnXcW ]²XnIÄ þ aen\Pew kwkv¡ cn¡ m\pÅ
tkm¡ v]näv \nÀ½mWw, ag¡ pgn\nÀ½mWw
15. {KmaoW ipNnXzhpambn _Ôs¸« {]hr¯nIÄ (hyànKX I¡ qkpIÄ,
kvIqÄ tSmbvseäv\nÀ½mWw , AwK\hmSn tSmbvseäv \nÀ½mWw ,
Jc{Zhyamen\y\nÀ½mÀÖ\ {]hr¯nIÄ F¶nh)
16. kwØm\ kÀ¡ mcpambn BtemNn¨v tI{µkÀ¡ mÀ hnÚm]\w sN¿p¶
aänXc {]hr¯nIfpw
{]hÀ¯-\-§ Ä
· hn]p-e-amb {]N-c-W-{]-hÀ¯-\-§ Ä
· sXmgn-en\p cPn-ÌÀ sN¿Â
· sXmgn-Â ImÀUv \ÂIÂ
· sXmgn-en\pÅ At]£ kzoI-cn-¡ Â
· At]-£ -I\v ssI¸äv ckoXv \ÂIÂ
· sXmgn A\p-h-Zn-¡ Â
· Bgv¨-tXmdpw thX\w \ÂIÂ
· Bh-iy-sa-¦n sXmgn-en-Ãmbva thX\w \ÂIÂ
· sXmgn Øe¯v kuI-cy-§ Ä e`y-am-¡ Â
· hnPn-e³kv tamWn-ä-dnwKv I½nän cq]o-I-cWw
· Adn-bm-\pÅ Ah-Imiw kwc-£ n-¡ Â
· te_À _UvPäpw hmÀjn-I-IÀ½-]-²-Xnbpw X¿m-dm-¡ Â
40
Xt±ikz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS ]¦v
ap³Im-e-sXm-gn ]²-Xn-I-fn ]© m-¯p-IÄ¡ v Hcp \nÀÆ-lW GP³kn-bpsS
am{Xw ]Z-hn-bmWv Dm-bn-cp-¶-Xv. F¶m sXmgn-ep-d¸v ]²-Xn-bn t\Xr-Xz-]-c-am-b
]¦mWv \nbaw ]© m-b-¯p-IÄ¡ v \ÂIn-bn-«p-Å-Xv. ]²Xn Bkq-{XWw, \nÀÆ-l-Ww,
hne-bn-cp-¯Â, tkmjy HmUnäv XpS-§ nb FÃm taJ-e-I-fnepw apJy-Np-a-Xe {Kma-]-© m-
b-¯p-IÄ¡ m-bn-cn¡ pw F¶mWv sXmgn-ep-d¸v \nbaw hyà-am-¡ p-¶-Xv. Zmcn-{Zy-
\nÀ½mÀÖ\w , kpØn-c-hn-I-k\w XpS-§ nb ]© m-b-¯p-I-fpsS `c-W-L-S-\m-]-c-amb
Npa-X-e-IÄ \nÀÆ-ln-¡ p-¶-Xn Cu ]²-Xn¡ v henb ]¦v hln¡ m\mIpw.
]²Xn kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
a®v, Pew, ssPh-k-¼¯v F¶nh kwc-£ n-¡ p¶ hnhn[ CXc ]²-Xn-I-fp-ambn
hfsc ^e-{]-Z-ambn sXmgn-ep-d-¸v]-²-Xnsb kwtbm-Pn-¸n-¡ mw. ImÀjn-I-þ-ar-K-kw-c-£ -W-
ta-J-e-bnse t{]mP-Iväp-IÄ¡ v sXmgn-ep-d-¸v]-²-Xnbnse km[y-X-IÄ {]tbm-P-\-s¸-Sp-
¯mw. \oÀ¯-Sm-[n-jvTn-X-hn-I-k\w F¶ kz]v\w bYmÀ°y-am-¡ p-hm³ Cu ]²-Xn Ah-
kcw \evIp-¶p.
^v
tI{µ-kw-Øm\ kÀ¡ m-cpIÄ 75:25 F¶ A\p-]m-X-¯n XpI ]¦n-Sp-¶p.
]pXnb hoSnsâ \nÀ½m-W-¯n\v ka-X-e-{]-tZ-i-§ -fn 45000 cq]bpw ZpÀL-S-{]-tZi/ae-
{¼-tZ-i-§ -fn 48500 cq]bpw \evIp-¶p. `h-\-]-cn-jv-I-cW¯n\v 15000 cq]bmWv \evIp-¶-
Xv.
F¶m tIc-f-¯n tI{µ-kÀ¡ mÀ [\-k-lm-b-amb 48500 cq]bv¡ v ]pdta
{Kma/t»m¡ v PnÃm ]© m-b-¯p-IÄ A[nI hnln-X-ambn KpW-t`m-àm-¡ Ä¡ v XpI
\ÂIp-¶p-v. Gähpw ]pXnb \nc-¡ -\p-k-cn¨v s]mXp-hn-`m-K-§ Ä¡ pw, ]«n-I-Pm-Xn-
¡ mÀ¡ pw tI{µ-k-lm-b-apÄs¸sS 2 e£ w cq]bpw \ÂIp-¶p-v.
41
¯nsâ ]ptcm-KXnb\p-k-cn¨v \mev Xh-W-I-fmbn KpW-t`m-àm-¡ Ä¡ v [\-k-lmbw
t»m¡ v]-© m-b-¯n \n¶pw \evIp-¶p. KpW-t`m-àm-¡ -fpsS _m¦v A¡ u-nte¡ v
sN¡ v \ÂIp-¶p.
e£ y-§ Ä
]«n-I-PmXn/]«n-I-hÀ¤ hn`m-K-¡ mÀ, \yq\-]-£ -hn-`m-K-§ Ä, Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡ v
Xmsg-bpÅ aäp hn`m-K-§ Ä, tamNn-X-cm-b ASn-asXmgnem-fn-IÄ F¶n-hÀ¡ v ]pXnb `h-\-
\nÀ½m-W-¯nt\m `h-\-]-cn-jvI-c-W-¯n-t\m [\-k-lmbw \evIp-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
_n.-]n.-F hn`m-K-¯nÂs¸« kz´-ambn cv sksâ-¦nepw Øe-apÅ hmk-
tbm-Ky-amb hoSn-Ãm¯hcmWv KpW-t`m-àm-¡ Ä.
ap³K-W-\m-{Iaw
Ø tamNn-X-cmb ASn-a-sXm-gn-em-fn-IÄ
Ø Fkv.kn/Fkv.-än. hn`m-K-§ Ä
Ø bp²-¯n hoc-N-caw {]m]n¨ Phm-·m-cpsS hn[-h-IÄ/ASp¯ cà-_-Ôp-¡ Ä
Ø Fkv.kn/Fkv.-än. hn`m-K-¡ mc-Ãm¯ _n]n-FÂ IpSpw-_-§ -Ä
Ø imco-cn-I-þ-am-\-knI shÃp-hn-fn-IÄ t\cn-Sp¶ IpSpw_w
Ø hnc-an¨ ssk\nIÀ/AÀ²ssk\nIÀ
Ø hnI-k-\-]-²-Xn-I-fpsS `mK-ambn Øew \jvS-s¸-«-hÀ /]pd-t¼m-¡ n Xma-kn-¡ p-¶-
hÀ
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. KpW-t`m-àm-¡ -fpsS sXc-sª -Sp¸v {Kma-]-© m-b-¯p-I-Ä KpW-t`m-àm-¡ -fpsS
enÌv t»m¡ v]© m-b-¯p-I-Ä Bh-iy-s¸-Sp-¶- apdbv¡ v \evIWw
2. t»m¡ v]© m-b-¯n IcmÀ]-{XnIbn H¸n-SÂ
3. hnhn[ KUp-¡ -fmbn t»m¡ v]© m-b-¯n \n¶pw ]Ww A\p-h-Zn¨v \evIÂ
42
4. ]pXnb `h-\-\nÀ½mWw ]qÀ¯o-I-cn-¨m IAY temtKmbpw t_mÀUpw hoSp-I-
fn Bte-J\w sN¿-Ww.
\nÀÆ-l-W-tam-Wn-ä-dnwKv kwhn-[m-\-§ Ä
t»m¡ v]© m-b-¯p-I-fmWv \nÀÆ-lW GP³kn-IÄ. {Kma/t»m¡ v/Pnà ]© m-
b-¯p-IÄ tamWn-ä-dnwKv \S-¯p-¶p. t»m¡ v/PnÃ/kwØm-\-Xe DtZym-K-ØÀ ]²-Xn-
bpsS ]ptcm-KXn hne-bn-cp-¯p-Ibpw Ah-tem-I\w \S-¯p-Ibpw sN¿p-¶p. PnÃm-Xe
hnPn-e³kv tamWn-ä-dnwKv I½nän Hmtcm aq¶v amkw tXmdpw {]hÀ¯\w hne-bn-cp-¯p-¶p.
^v
100% tI{µ-k-lm-b-apÅ Hcp ]²-Xnbm-Wn-Xv.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
tZio-b-X-e-¯n {Kma-hn-I-k-\-h-Ip-¸n³ Iogn \mjW dpd tdmUv Uh-e-¸-
saâ v GP³kn (NRRDA)bpw kwØm-\-X-e-¯n Xt±-ikzbw-`-c-WhIp-¸nsâ IognÂ
{]hÀ¯n-¡ p¶ kwØm-\-{Km-a-tdmUv hnI-k\ GP³kn-bpam-bmWv (KSRRDA)
{]hÀ¯\ Npa-X-e- h-ln-¡ p-¶Xv. KSRRDA sa¼À sk{I-«dn {Kma-hn-I-k\ I½o-j-
Wdpw Fw]-thUv Hm^okÀ {Kma-hn-I-k-\-h-Ip-¸nse AUo-j-WÂ Uh-e-¸vsaâ v I½o-j-
WdpamWv. PnÃ-I-fn FIvkn-Iyq-«ohv F³Pn-\o-bÀ dm¦n-epÅ DtZym-K-Ø-\m-Wp-Å-Xv.
e£ y-§ Ä
43
1. tdmUv _Ô-an-ÃmsX Ah-ti-jn-¡ p¶ Bhm-k-tI-{µ-§ sf _Ôn-¸n-¡ p-¶-Xn-
\mbn FÃm Imem-h-Øbv¡ pw D]-tbm-Kn-¡ m-hp¶ A\p-tbm-Py-amb tdmUv
\nÀ½n-¡ pI
2. tZiob KpW-\n-e-hm-c-apÅ {Kmao-W-tdm-Up-IfpsS \nÀ½mWw
KpW-t`m-àm-¡ Ä
tdmUv _Ô-an-Ãm¯ Bhm-k-tI-{µ-¯nse Bfp-IÄ Bhm-k-tI-{µ-§ fpsS
P\-kwJy 2001 se It\-jp-amcn {]Im-c-amWv \nÝ-bn-¨ncn¡ p-¶-Xv.
44
2. ap³K- W \m]«nIbpsS A´n- a - c q]w X¿m- d m- t ¡ Npa- X e PnÃm- ] -
© mb¯pIÄ¡ mWv. CXn-\mbn PnÃm-]-© mb¯pIÄ PnÃ-bnse {XnX-e-]-© m-b-
¯p-IÄ, FwFÂF amÀ, Fw]n amÀ F¶n-h-cpsS tbmKw hnfn¨v tNÀ¡ -Ww.
3. PnÃm-]-© mb¯pIÄ X¿m-dm-¡ nb ap³K-W\m]«nI No^v sk{I-«-dn-bpsS A[y-
£ -X-bn-epÅ tÌäv seh I½nänbpsS (SLSC) AwKo-Im-c-¯n\v tijw hni-Z-
amb t{]mPIväv dnt¸mÀ«v (DPR) PnÃ-bnse t{]m{Kmw Cw¹n-satâj³ (PIV)
bqWnäv X¿m-dm-¡ p-¶p.
4. Cu t{]mPIväv dnt¸mÀ«vKSRRDA bpsS AwKo-Im-c-t¯msS tÌäv sSIv\n-¡ Â
GP³kn¡ v ]cn-tim-[-\-bv¡ mbn kaÀ¸n-¡ p-¶p.
5. Ch-cpsS kmt¦-XnI AwKo-Im-c-t¯msS tI{µ-kÀ¡ m-cn\v ]²-Xn-IÄ Hm¬sse-
\mbn kaÀ¸n-¡ p-¶p.
6. NRRDA Ch ]cntim[n¨v {]n Fw]-thÀUv I-½nänbpsS ]cn-tim-[-\bpw
Ignª v tI{µ Fw]-thÀUv I-½nän¡ v kaÀ¸n-¡ p-¶p.
7. tI{µ Fw]-thÀUv I-½nänbpsS ip]mÀi-¡ -\p-kr-X-ambn tI{µ-kÀ¡ m-À ]²-Xn-
IÄ¡ v AwKo-Imcw \evIp-¶p.
8. tI{µ-kÀ¡ m-À AwKo-Icn¨ ]²XnIÄ¡ v kwØm-\-kÀ¡ m-cnsâ `c-Wm-\p-
aXntbmsS kwØm-\-{Km-aoW tdmUp-hnI-k\ GP³kn {]hÀ¯n-IÄ Cþ-sS--
dnwKv sN¿p-¶p.
]²Xn kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
Xt±i`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS ASn-Øm-\-hn-I-k\w DÄs¸-Sp¶ ka-{K-]-²-Xn-I-
fn ]n.-Fw.-Pn.-F-kv.ssh DÄs¸-Sp-¯mw.-tdm-Up-IÄ ]p\-cp-²-cn-¡ p-t¼mÄ, tdmU#pI-
fnse ss]¸v sse\p-IÄ, _nF-kv-F³-FÂ tI¼n-fp-IÄ, Ce-Iv{SnIv t]mÌp-IÄ XpS-§ nb
bq«n-en-än-IÄ amäp-¶-Xn-\pÅ ]Ww aäv ]²-Xn-I-fn \n¶pw Is-¯-Ww.
45
tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-bmWv tI{µ {KmaoW ipNn-Xz ]cn-]m-Sn. hyàn ipNn-X-zw, Krl-
ip-Nn-Xzw, kpc-£ n-X-amb IpSn-sh-ffw, amen-\y ]cn-]m-e-\w, a\p-jy aew \nÀamÀP-\w-, aen-
\-Pe \nÀamÀP-\w- F¶o LS-I-§ Ä DÄs¸-Sp¯n ipNn-Xz Bibw hnI-kn-¸n-¡ p-Ibpw
XpSÀ¶v 1999 apX k¼qÀW ipNn-Xz bÚw ]²Xn \S-¸n-em-¡ p-I-bp-m-bn. Cu kao-
]-\-¯nsâ `mK-ambn hnhc hnÚm\ hym-]\w, am\-h-tijn hnI-k\w F¶o {]hÀ¯-\-
§ Ä¡ v IqSp-X Du¶Â \ÂIn {KmaoW P\-§ sf t_m[-h-XvI-cn-¨v ipNn-Xz kuI-cy
krjvSn-¡ p-ff Bh-i-y-IX P\n-¸n-¨p. kaq-l-¯nse Zcn{Z IpSpw-_-§ Ä¡ v KmÀlnI
I¡ q-kp-IÄ ]Wn-bp-¶-Xn\v km¼-¯nI klmbw \ÂIp-¶-Xn-\p-]-cn-bmbn kvIqfp-I-
fnepw A¦-W-hm-Sn-I-fnepw I¡ q-kp-IÄ ]Wn-bp-hm\pw kmaq-lnI ipNnXz kap-¨-b-
§ Ä \nÀan-¡ p-¶-Xn\pw klmbw Dd-¸m-¡ n. Ch IqSmsX Jcþ-{Zh amen-\y ]cn-]m-e-
\hpw ]²-Xn-bpsS LS-I-ambn Iq«n-t¨À¯p. Xt±i kzbw `cW Øm]-\-§ -fpsS t\Xr-
X-z-¯n k¼qÀW ipNn-Xzw Dd-¸m-¡ m³ Gsä-Sp-¡ p¶ {]hÀ¯-\-§ sf AwKo-I-cn-¡ p-¶-
Xn-\mbpw k¼qÀW ipNn-Xz bÚ {]hÀ¯-\-§ Ä DuÀP-k-z-e-am-¡ p-¶-Xn-\p-am-bn-
\nÀa {Kma ]pc-kvIm-chpw GÀs¸-Sp-¯p-I-bp-m-bn.
e£ -y-§ Ä
\nÀa `mcXv A`n-bmsâ e£ -y-§ Ä NphsS kw£ n-]vX-s¸-Sp¯mw
1. {KmaoW PohnX KpW-ta· hÀ[n-¸n-¡ pI
2. 2022 HmSp-IqSn cmP-ys¯ FÃm {Kma-§ -fn-sebpw ipNn-Xz kuI-c-y-§ Ä
]qÀW-am-¡ n \nÀa `mcXv F¶ t\«w ssIh-cn-¡ pI
3. t_m[-h-Xv¡ -c-Ww, Btcm-Ky hnZ-ym-`-ymkw F¶o {]hÀ¯-\-§ -fn-eqsS
kaqls¯bpw ]© m-b¯v cmPv Øm]-\-§ -sfbpw t{]mÕm-ln-¸n¨v ipNn-X-z
kuI-c-y-§ -fpsS kpØn-cX Dd-¸m-¡ pI
4. C\nbpw ipNn-Xz kuI-cyw CÃm¯ kvIqfp-Inepw, A¦-W-hm-Sn-I-fnepw ipNn-Xz
kuI-cyw krjvSn-¡ pI. Ip«n-IÄ¡ v ipNn-Xz hnZ-ym-`-ymkw \ÂIn Ah-cn ipNn-
Xz ioe-§ Ä Dd-¸n-¡ pI
5. ]cn-ØnXn kulr-Zhpw kpc-£ n-X-hp-amb ipNn-Xz kuI-c-y-§ Ä Ipdª
sNehnepw A\ptbmPy kmt¦-XnI hnZ-y-Ifpap]-tbm-Kn¨v krjvSn-¡ p-¶-Xn\v
th t{]mÕm-l\w \ÂIp-I.
6. {Kma {]tZ-i-§ -fnse s]mXp ipNn-Xzw Dd-¸m-¡ p-hm-\mbn Jc-þ-{Zh amen-\y ]cn-]m-
e-\-¯n\v {]tX-yI Du¶Â \ÂIn kaq-l¯nsâ t\Xr-X-z-¯n- ]cnkc
ipNn-Xz kwhn-[m-\-§ Ä hnI-kn-¸n-¡ p-I.
LS-I-§ Ä
\nÀa `mcXv A`n-bmsâ {][m\ LS-I-§ Ä NphsS ]d-bp-¶-h-bmWv
F. {]mcw` {]hÀ¯-\-§ Ä
ipNn-Xz ØnXn hne-bn-cp-¯p-¶-Xn-\p-ff ASn-Øm\ kÀth, hnhn[ Xe-§ -fn-ep-
ff _Ô-s¸«{][m\ ]¦mfn-IÄ¡ p-ff Ah-t_m[ {]hÀ¯-\-§ Ä,-kw-Øm\ ]²Xn
X¿m-dm-¡  XpS-§ n-b-h-bmWv {]mcw` {]hÀ¯-\-§ Ä. ]²-Xn-bn \n¶pw ]c-am-h[n 10
46
e£ w cq] hsc CXn-\mbn sNe-h-gn-¡ m³ Ign-bpw.
kn. tijo-hn-I-k\w
hmÀUv ipNn-X-zm-tcm-Ky kanXn AwK-§ Ä,]-© m-b¯v AwK-§ Ä, hnhn[ Xe-§ -
fn-ep-ff DtZ-y-m-K-ØÀ, Bim {]hÀ¯-IÀ, A¦-W-hmSn {]hÀ¯-IÀ, kzbw klmb
kwLmw-K-§ Ä XpS§ n hnhn[ hn`mKw ]¦m-fn-I-fpsS tijn hnI-kn-¸n-¡ p-¶-Xn-\p-ff ]cn-
io-e-\-§ Ä kwL-Sn-¸n-¡ m-hp-¶-Xm-Wv. hnhc hnÚm\ hym-]-\-¯n-\mbn \o¡ n sh¨n-«p-
ff ^nsâ 2% CXn-\mbn hn\n-tbm-Kn-¡ mw.
47
ap³]-dª [\-k-lm-b-¯n-\p-]-cn-bmbn alm-ßm-KmÔn tZiob {KmaoW sXmgn-
ep-d¸v \nb-a-{]-Imcw, \nÀa `mcXv A`n-bmsâ `mK-ambn KmÀlnI I¡ qkv \nÀ½n-
¡ p¶ Hmtcm IpSpw-_-¯n\pw ]c-am-h[n cq] 4500/-hsc, sXmgn-ep-d¸v ]²-Xn-bn \n¶pff
klmbw IqSn e`-y-am-Ipw.
48
2. A¦-W-hmSn I¡ q-kp-IÄ : kÀ¡ mÀ sI«n-S-§ -fn {]hÀ¯n-¡ p¶ FÃm A¦-
W-hm-Sn-I-fnepw I¡ qkv kuI-cyw Hcp-¡ m-hp-¶-Xm-Wv. bqWnäv tImÌv cq]
8000/- (_p-²n-ap-«p-ffXpw Ip¶n³ {]tZ-i-§ -fnepw cq] 10000/-) tI{µ þ kwØm\
[\-k-lm-bm-\p-]mXw 70;30 BWv. tI{µ kÀ¡ m-cn \n¶p-ap-ff klmbw ]c-am-
h[n cq] 5600/-þ (cq] 7000/þ Ip¶n³ {]tZ-i-§ -fnepw _p²n-ap-«p-ff {]tZ-i-§ -
fnepw) Bbn \nP-s¸-Sp-¯n-bn-«p-v. A[nIw hcp¶ XpI kwØm-\, ]© m-b¯v,
Fw.]n/Fw.-FÂ.-F. {]mtZ-inI hnI-k\ ^pIfn \n¶pw Is-¯mw.
49
I-ambn I¡ qkv kuI-cyw Hcp-¡ mw. B¬Ip-«n-IÄ¡ pw , s]¬Ip-«n-IÄ¡ pw
shtÆsd kuI-cyw Dd-¸m-¡ -Ww. tSmbve-äp-I-fpw bqdn-\ep-I-fpa-S-¡ -ap-ff Hcp
bqWn-än-\p-ff tImÌv cq] 35000/- - (_p-²n-ap-«p-ffXpw Ip¶n³ {]tZ-i-§ -fnepw
cq] 38500/- ). tI{µ kwØm\ [\-k-lm-b-\p-]mXw 70:30 Bwv.
sI. `c-W-sN-e-hv
]²Xn amÀK \nÀtZi¯n ]d-ª n-«p-ff A\p-h-Z-\o-b-amb LS-I-§ Ä¡ v
am{Xw `c-W-sN-ehv D]-tbm-Kn-¡ mw. t{]mP-IvSv -A-S-¦-ensâ ]c-am-h[n 4% hscbmWv
`c-W-sN-ehv A\p-h-Zn-¡ p-¶Xv.
50
{Ia LSIw \nÀ½Â `mcXv A`n- [\ t{kmXkv
\w. bm³ t{]mPIvSv AS-
¦-ensâ `mK-ambn tI{µw kwØm KpW-t`m-
hI-bn-cp-¯-s¸-Sp¶ \w àmhv/
XpI-bpsS % kaqlw
\nÀÆ-l-W-tam-Wn-ä-dnwKv kwhn-[m-\-§ Ä
Kma-þ-t_m¡ v ]© m-b-¯p-I-fmWv \nÀÆ-l-W-Øm-]-\-§ Ä. hmÀUv þ{Km-a-]-© m-
b-¯v-þ-t»m-¡ vX-e-§ -fnepÅ ipNn-Xz-B-tcm-Ky-k-an-Xn-IÄ \nÀÆ-l-W-tam-Wn-ä-dnwKv
{]hÀ¯-\-§ Ä¡ v t\XrXzw \evIWw. PnÃm-X-e-¯n PnÃmipNn-Xz-B-tcm-Ky-k-an-Xn-bpw
PnÃm-X-e-ip-Nn-Xz-an-j\pw {]hÀ¯-\-§ Ä tamWn-äÀ sN¿p¶p. kwØm\-X-e-¯nÂ
kwØm\X-e-ip-Nn-Xz-an-j³ {]hÀ¯-\-§ Ä Bkq-{XWw sN¿p-Ibpw hne-bn-cp-¯p-
Ibpw sN¿p-¶p.
Xt±-i-kzbw`-cWØm]-\-¯nsâ ]¦v
]© m-b-¯p-Isf kw_-Ôn¨v 73þmw `c-W-L-S-\m-t`-Z-K-Xn-{]-Imcw ipNnXz]cn-]m-
51
e\w 11mw ]«n-I-bn DÄs¸-Sp-¯n-bn-«p-Å-Xm-Wv. AXn-\m k¼qÀ®-ip-Nn-Xz-{]hÀ¯-\-
§ Ä Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]\§ -fpsS `c-W-L-S-\m-]-c-amb Npa-X-e-bmWv. tSmbve-äp-I-
fpsS \nÀ½m-Ww, amen-\y-§ -fpsS kpc-£ n-X-amb kwkv¡ -c-Ww. F¶nhbpsS {]hÀ¯-\-
§ Ä¡ mbn Hmtcm {Kma-]-© m-b-¯n\pw A\p-tbm-Py-amb ]²-Xn-IÄ _lp-P-\-]-¦m-fn-
Xzt¯msS Bhn-jv¡ -cn¨v \S-¸n-em-¡ pI F¶Xv C¶v Gähpw ASn-b-´nc {i² \evtI
Hcp {]hÀ¯-\-am-Wv. krjvSn-¡ -s¸-Sp¶ C¯cw BkvXn-Ifpw kwhn-[m-\-§ fpw icn-
bmb coXn-bn kq£ n¨v D]-tbm-K-s¸-Sp-¯p-¶-Xnsâ Npa-X-ebpw Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-
]\§ Ä¡ mWv.
]²-Xn-kw-tbm-P-\-km-[y-XIÄ
hyàn-KX I¡ q-kv, kv¡ qÄ, AwK-\-hm-Sn, s]mXp-ip-Nn-Xz-k-ap-¨bw F¶n-h-bpsS
\nÀ½m-W-¯n\v Sn.Fk.vUn hnlnXw IqSmsX ]© m-b¯v hnlnXw IqSn Iq«n-t¨Àt¡ -
Xp-v. Bb-Xn-\m kwtbm-PnX t{]mP-Iväp-IÄ X¿m-dm-¡ -Ww.
BapJw
C´y-bnse AhnI-knX 200 PnÃ-IÄ sXsc-sª -Sp¯v {]XyI [\-k-lmbw
\ÂIn {]kvXp-X- Pn-Ã-Isf aäv PnÃ-IÄs¡ m¸w F¯n-¡ p-¶-Xn-\p-ff tI{µm-hn-jvIrX ]²-
Xn-bm-Wn-Xv. {]kvXpX PnÃ-IÄ¡ v thn AXmXv kwØm\ kÀ¡ m-cp-IÄ ]²Xn X¿m-
dm¡ n tI{µm-\p-aXn hm§ n ]²-Xn- \S¸n-em-¡ p-¶p. 2006 þ 07 hÀjw apXÂ Sn ]²Xn \S-¸n-
em¡ n hcp-¶p. tIc-f-¯n hb-\m-Sv, ]me-¡ mSv PnÃ-I-sf-bmWv {]kvXpX ]²-Xnbn³
Iogn sXsc-sª -Sp¯n«pf-f-Xv. {Kma-hn-I-k\ hIp¸v hgn-bmWv aäv kwØm\§ fnÂ
]²Xn \S-¸n-em-¡ p-¶-Xv. tIc-f-¯n Xt±-i-kz-bw-`-cW hIp-¸p-ap-tJ-\-bpw.
52
^nwKv
100% tI{µm-hn-j-IrX hnln-Xw. cp KUp-¡ -fmbn Hmtcm hÀjhpw \ÂIp-¶p.
tIc-f-¯n kwØm\ kÀ¡ mÀ FÂ.-F-kv.-Pn.Un hgn XpI PnÃ-mI-f-ISÀ¡ v \ÂIp-¶p.
PnÃm-I-efIvSÀ {XnXe ]© mb-¯p-IÄ¡ pw ap\n-kn-¸m-en-än-IÄ¡ pw XpI kwØm-\-
kÀ¡ mÀ \nÀt±-i-a-\p-k-cn¨v \ÂIp-¶p. tIc-f-¯n P\-Io-bm-kq-{XW \S-]-Sn-{I-a-a-\p-k-
cn-¨mWv ]²-Xn-IÄ \S-¯p-¶-Xv. 6% ^v kn.-Fw.Un ]cn-io-e-\-¯n-\mbn ]cn-K-Wn-¡ pw.
e£ yw
Ahn-I-knX PnÃ-Isf hnI-k\ hnS-hp-IÄ Ip-]n-Sn¨p ]²Xn X¿m-dm¡ n aäv
PnÃ-IÄs¡ m¸w hnI-k\w F¯n-¡ Â. tIc-f-¯nse ]me-¡ m-Sv, hb-\mSv PnÃ-I-fpsS
hnI-k-\-¯n\v B¡ w Iq«n ]-tXy-In¨pw P\-§ -fpsS PohnX \ne-hm-chÀ²\hpw Pn-Ã-
bpsS ASn-Øm\ kuI-cy-§ Ä sa¨-s¸-Sp-¯epw.
\nÀÆ-l-W-Øm-]-\w.
Xt±-i-kz-bw-`-cW hIp¸v/{XnXe ]© m-b-¯p-IÄ hgn \nÀÆ-l-Ww.
KpW-t`m-àmhv
]me-¡ m-Sv, hb-\mSv PnÃ-I-fnse apgp-h³ P\-§ fpw
{]hÀ¯-\-§ Ä
kwØm-\-kÀ¡ mÀ kn.-Fw.Un hgn hni-Z-amb t{]mPIvSv dnt¸mÀ«v X¿m-dm¡ n
AwKo-Imcw hm§ p-¶p. Hmtcm hÀjhpw 150-þ200% XpI-bpsS {]hÀ¯n-IÄ¡ v ]²Xn
X¿m-dm¡ n Un.-]n.kn AwKo-Imcw hm§ p-¶p. {XnXe ]© m-b-¯p-IÄ hgn P\-Io-bm-kq-
{XW \S-]-Sn-IÄ {]Imcw {]hÀ¯n-IÄ \S-¯p-¶p. hnI-k\ hnShv \nI-¯p-¶-Xn-\p-ff
GXv {]hÀ¯nbpw Gsä-Sp-¡ -Ww. A¦-W-hm-Sn-IÄ, kvIqÄ sI«n-S-§ Ä F¶o hn-`m-K-
§ Ä¡ p-ff ASn-Øm\ kuI-cy-§ Ä apX-em-bh Gsä-Sp-¡ m-hp-¶-Xm-Wv. I¸m-knän
_nÂUn-§ n-\mbn Inesb Npa-X-e-s¸-Sp-¯n-bn-cn-¡ p-¶p.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
KpW-t`m-àm-¡ sf sXsc-sª -Sp-¡ Â, {]hÀ¯n-IÄ \nÀt±-in-¡ Â, \S-¯n-¸v,
tamWn-ä-dnwKv F¶nh Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä¡ m-Wv. ]²Xn X¿m-dm-¡ p-¶Xv Xt±-i-`-c-
W-Øm-]-\-§ -fp-tSbpw {Kma-]-© m-b-¯p-I-fp-tSbpw NÀ¨bpw \nÀt±-i-§ fpw ]cn-K-Wn-¨p-
sIm-m-Wv P\-Io-bm-kq-{XW \S-]-Sn-IÄ]men-¨p-sIm-mWv ]²-Xn-IÄ Un.-]n.-kn. AwKo-
I-cn-¡ p-¶-Xv.
*************************
53
54
CHAPTER
III
Irjn
55
I. kwØm\ tlm«n-IĨÀ anj³ (State Horticulture Mission (SHM)
BapJw
2005þ06 hÀj-¯n BWv tZiob tlm«n-IĨÀ anj³ {]hÀ¯-\-§ Ä
Bcw`n¨Xv, tXm«-hn-f-I-fpsS Dev]m-Z-\hpw Dev]m-Z-\-£ -a-Xbpw hÀ²n-¸n-¡ pI F¶-XmWv
{][m\ e£ yw. tZio-b-X-e-¯n tI{µ-Ir-jn-a{´n sNbÀam-\m-bpÅ P\-dÂ
Iu¬knÂ, Irjn-þ-k-l-I-c-W-h-Ip¸v sk{I-«dn sNbÀam-\m-bpÅ FIvkn-Iyq-«ohv
I½nän F¶n-h-bp-amWv ]²-Xn-bpsS Np¡ m³ ]nSn-¡ p-¶-Xv.-kw-Øm-\-X-e-¯n ImÀjn-I-
D-ev]m-Z\ I½o-j-W-dpsS t\Xr-Xz-¯n tÌäv seh FIvkn-Iyq-«ohv I½nän (SLEC)
bv¡ mWv ]²-Xn-bpsS Npa-X-e. kwØm-\-X-e-¯n tÌäv tlm«n-IĨÀ anj\pIÄ cq]o-
I-cn-¨p-sIm-mWv {]hÀ¯n-¡ p-¶-Xv.
^v
]²-Xn- XpIbpsS 85% tI{µ-kÀ¡ mcpw _m¡ n 15% kwØm\ kÀ¡ mcpw hln-
¡ p¶p PnÃm-X-e-§ -fn-epÅ {]n³kn-¸Â Irjn Hm^o-kÀ¡ mWv XpI e`y-am-Ip-¶Xv. CXv
t»m¡ vX-e-¯n-epÅ Irjn Akn-Êâ vUb-d-IvSÀamÀ aptJ\ ]© m-b¯v Xe Irjn-`-h-
\p-I-fnse Irjn Hm^o-kÀamÀ KpW-t`m-àm-¡ Ä¡ v e`y-am-¡ p-¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
{Kma-]-© m-b¯v Xe-¯n Irjn-`-h-\p-IÄ¡ mWv ]²-Xn-\nÀÆ-lW Npa-X-e.
e£ y-§ Ä
1. tlm«n-IĨÀ hnf-I-fpsS ka-{K-hn-I-k\w Dd-¸p-h-cp-¯p-I.
2. tlm«n-IĨÀ hnf-I-fpsS Dev]m-Z-\-hÀ²-\-hneqsS `£ y-kp-c-£ bpw IÀj-I-
t£ -ahpw Dd-¸p-h-cp-¯pI
3. tlm«n-IĨÀ hnf-I-fpsS hnI-k-\-¯n\pÅ hnhn[ ]²-Xn-IÄ kwtbm-Pn-¸n-¡ p-
I.
4. tlm«n-IĨÀ hnf-I-fpsS Irjn-coXnIfnse ]c-¼-cm-KX A\p-`-h-k-¼-¯pw
B[p-\n-I-im-kv{Xob Adn-hp-Ifpw ka-\z-bn-¸n-¡ p-I.
5. tlm«n-IĨÀ taJ-e-bn IqSp-X sXmgn-e-h-k-c-§ Ä krjvSn-¡ pI
KpW-t`m-àm-¡ Ä
]²-Xn-bn Gsä-Sp-¡ m³ Dt±-in-¡ p¶ LS-I-¯n\\pk-cn¨v hyàn-KX IÀj-
IÀ¡ v, IÀj-I-kw-L-§ Ä¡ pw kzIm-cy-Øm-]-\-§ Ä¡ pw kÀ¡ mÀs]m-Xp-ta-J-
em-Øm-]-\-§ Ä¡ pw F³PnH KpW-t`m-àm-¡ fmImw. ]c-am-h[n hnf-]-cn[n 4
hcp-am-\-¯n\v bmsXmcp am\-Z-WvU-hpan-Ã.
56
{]hÀ¯-\-§ Ä
amhv, t]c XpS-§ nbhbpsS tXm«-§ Ä Øm]n-¡ p-¶-Xn\v sNe-hnsâ ]IpXn (]-
c-am-h[n slIvS-dn\v 40,000 cq]) [\-klmb-ambn e`n-¡ pw. CXv 60:20:20 F¶ A\p-]m-X-
¯n 3 hÀj-§ -fn-embmWv \ÂIp-I. ]¸mb t]mepÅ hnf-IÄ¡ v CtX coXn-bnÂ
slIvS-dn\v 30,000 cq] [\-k-lmbw e`n-¡ pw. Irjn-`-h-\p-I-fn tÌäv tlm«n-IĨÀ
anjsâ \nÀ±n-jvS-A-t]-£ -I-fn At]-£ n-¡ mhp-¶-XmWv. `q]-cn[n 4 ha k-_vkn-Un-XpI
IÀj-I\v t\cn«\ÂIp-¶p.
c. Iq¬Irjn
d. ]pjv]-Irjn
57
f. ¹mtâ-j³ hnf-IÄ
g. Pe-tk-N-\-ku-I-cy§ Ä e`y-am-¡ Â
h. kwc-£ nX Irjn
j. ssPh-Irjn
k. tX\o¨ hfÀ¯Â
58
colony Rs.1400/colony of 4 frames, Hives Rs.1600/hive. 50% k_vknUn
tlmÀ«ntImÀ¸v aptJ\ \ÂIp-¶p.
l. b{´-h¡ -cWw
]cn-io-e-\-]-cn-]m-Sn-IÄ
IÀj-IÀ¡ pÅ ]cn-io-e-\w.
1. PnÃbn-Â ]cn-io-e-\¯n\v Rs.400 Hcp Znhkw
2.kwØm-\-¯n\I¯v Rs.750 Hcp Znhkw ssÌs¸â v
3 .kwØm\¯n\v ]pd¯v Rs.1000 Hcp Znhkw
]T-\-]-cy-S-\-bm-{X-IÄ
1. PnÃ-bv¡ I¯v Rs 200 Hcp Znhkw
2.kwØm-\-¯n-\-I¯v Rs 300 Hcp Znhkw
3. kwØm\¯n\v ]pd¯v Rs 600 Hcp Znhkw
m. ]cn-io-e\ ]cn-]m-Sn-IÄ
IÀj-IÀ¡ v ]cn-io-e-\-§ Ä \S-¡ p-¶-Xn\pw ]T-\-]-cy-S-\-§ Ä kwL-Sn-¸n-¡ p-¶-
Xn\pw [\-k-lm-bw e`y-am-Wv.
59
o. hn]-W\ kuI-cy-§ Ä
s]mXp-kz-Im-cy-kw-cw-`-§ Ä aptJ\ ImÀjnI hn]-Wn-IÄ Øm]n-¡ p-¶-Xn\v 25% -
40% [\-k-lmbw e`n-¡ p-¶p. ]c-am-h[n 50 tImSn cq] sam¯ hy]mcamÀ¡ äpIÄ¡ pw
sNdp-InS amÀ¡ äpIÄ¡ pw [\-k-lmbw e`yam-Wv.
\nÀÆ-l-W-kw-hn-[m\w
hyàn-K-X- KpW-t`m-àm-¡ sf Irjn-`-h\ aptJ\ sXc-sª -Sp-¡ p-¶p.-h-enb ]²-
Xn-IÄ¡ v t{]mPIväv X¿m-dm¡ n SLMC bpsS A\p-aXn e`n-¨-Xn\p tijw \S-¸n-em-¡ p-¶p.
kwtbm-P-\-km-[y-XIÄ
{Kma-]-© m-b-¯v t{]m-P-Iväp-I-fp-ambn kwtbm-Pn¨v ka{K ]²-Xn-IÄ X¿m-dm-
¡ mw. {Kma-k-`-I-Ä aptJ\ ]²-Xn-I-sf-¸-än-bpÅ Adnhv IqSp-XÂ IÀj-I-cn-te¡ v F¯n-
¡ m\pw AÀl-cmb KpW-t`m-àm-¡ sf sXc-sª -Sp-¡ m\pw km[n¡ pw. tI{µm-hn-jvIrX
]²-Xn-I-Ä ap³¡ q«n a\-Ên-em¡ n AtX LS-I-§ Ä¡ v ]²-Xn-hn-lnXw \o¡ n shbv¡ p-
¶Xv Hgn-hm¡ mw. alm-ßm-KmÔn tZio-b-{Km-aoW sXmgn-ep-d¸v ]²-Xn-bnse {]hÀ¯-\-
§ Ä kwØm\ tlmÀ«o-IĨÀ anj³ {]hÀ¯-\-§ fpambn kwtbm-Pn-¸n-¡ m-hp-¶-Xm-
Wv.
AXmXv Ìm³UnwKv I½n-än-IÄ (-hn-I-k-\w) ]²-Xn-I-fpsS \S-¯n¸v Ah-tem-I\w
sN¿m-hp¶-Xm-Wv.- Iq-SmsX {Kma-k-`-bn Irjn Hm^o-kÀ bYm-k-abw \nÀÆ-lW
dnt¸mÀ«p-IÄ sh¨v P\m-`n-{]mbw t\Sm-hp-¶-Xm-Wv.
60
ta¸-dª FÃm t{]mPIväp-IÄ¡ pw _m¦v hmbv]- \nÀ_-Ô-am-Wv. t{]mPIvSv {]tXy-I-
ambn X¿mÀ sN¿Ww k_vknUn XpI _m¦v hmbv]- s{IUnäv sN¿p-¶p.
^v
XpI-bpsS 90 iX-am\w tI{µ-kÀ¡ mcpw 10 iX-am\w kwØm-\-kÀ¡ m-cp-amWv
hln-¡ p-¶-Xv. Irjn-h-Ip¸v Ub-d-IvSÀamÀ¡ mWv tI{µ-kÀ¡ mcnsâ ^v e`n-¡ p-¶-Xv.
CXv PnÃm-X-e-¯n {]³kn-¸Â Irjn Hm^o-kÀap-tJ\ t»m¡ vX-e-¯n {]hÀ¯n ¡ p-
¶- Irjn Akn-Ê-äâ v Ub-d-IvSÀamÀ¡ v \evIp-¶p. Irjn `h-\p-I-fn \n¶v s¢bnw e`n-
¡ p-¶- ap-dbv¡ v Akn-Ê-äâ v Ub-d-IvSÀ XpI hnX-cWw sN¿p-¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
{Kma-]-© m-b-¯vX-e-¯n Irjn-`-h-\p-IÄ¡ mWv ]²-Xn-\nÀÆ-lW Npa-X-e..
e£ y-§ Ä
1. s\Ãv XpS-§ nb hnf-I-fpsS ka-{K-hn-I-k\w km[y-am-¡ p-I.
2. ImÀjn-I-b-{´-h-XvI-c-W-¯n-eqsS sXmgn-em-fn-I-fpsS ZuÀe`yw ]cn-l-cn-¡ p-I.
3. \oÀ¯-S-hn-I-k-\-]-cn-]m-Sn-IÄ Bhn-jvI-cn¨v \S¸n-em-¡ p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
s\ÂIÀj-I-cmWv ]²-Xn-bnse apJy D]t`m-àm-¡ Ä. cPn-ÌÀ sN¿-s¸« ]mT-
ti-J-c-k-an-Xn-IÄ aptJ-\-bmWv s\ÂIÀj-IÀ¡ v B\p-Iq-ey-§ Ä hnX-cWw sN¿p-¶-Xv.
s\ÂIr-jn-hn-I-k\w
s\ÂIr-jn-hn-I-k\¯n\mbn Xmsg ]d-bp¶ LS-§ -fmWv \S-¸n-em-¡ p-¶-Xv.
1. ImÀ-jnI kÀÆ-I-em-ime \evIp¶ ImÀjnI \nÀt±-i-§ Ä ]men¨p sImv
Irjn-sN-¿p¶ {]ZÀi-\-Ir-jn-bn-S-§ Ä Øm]n-¡ p-I..-sl-IvSÀdn\v 5000 cq]-bmWv
]mT-ti-J-c-k-an-XnIÄ aptJ\ [\-k-lm-b-ambn \evIp-¶-Xv.
2. Hä-RmÀ Irjn t{]mÕm-ln-¸n-¡ p-¶-Xn\v Htc-¡ À hnkvXr-Xn-bpÅ {]ZÀi-\- t¹m-
«p-I-Ä Øm]n-¡ p-¶p. 4000 cq]-bmWv [\-k-lm-bw.
61
3. AXyp¸m-Z-\-ti-jn-bpÅ s\Âhn-¯p-IÄ kw`cn-¡ p-¶-Xn\v Intem-{Kman\v
5 cq]-sb¶ IW-¡ n [\-k-lmbw \evIp-¶p.
4. kq£ a aqe-I-h-f-§ -fpsS D]-tbmKw t{]mÕm-ln-¸n-¡ p-¶-Xn-\mbn Chbv¡ v
slIvSdn\v 500 cq] F¶ IW-¡ n [\-k-lmbw \evIp-¶p.
5. A¾-kz-`m-h-apÅ a®nse A¾Xzw Ipd-bv¡ p-¶-Xn-\mbn slIvSÀdn\v 500 cq] [\-
k-lmbambn e`y-am-¡ p¶p.
6. kky-kw-c-£ -W-a-cp-¶p-IÄ D]-tbm-Kn-t¡ -n- h-cp-t¼mgpw ssPh-Io-S-\m-in-\n-
IÄ D]-tbm-Kn-¡ p-t¼mgpw Ah-bpsS hnebpsS 50% (]c-am-h[n slIvSÀdn\v 500
cq]) [\-k-lmbambn e`y-am-¡ p¶p.
7. s\¸m-S-ti-J-c-§ -fn IÀj-Icpw Irjn-hn-ZvK-Zcpw Iq«mbn \S-¯p¶ hbÂ
hnZym-ebw kwL-Sn-¸n-¡ p-¶-Xn\v 17,000 cq] [\-k-lmbw \Â-¡ p¶p.
8. ImÀjn-I b{´-h¡ -cWw
sXmgn-em-fn-I-fpsS ZuÀe`yw cq£ -am-bn-sIm-n-cn-¡ p¶ tIc-f-¯n b{´-§ sf
B{i-bn-¡ msX s\ÂIrjn em`-ambn apt¶m«v sImp t]mIm³ _p²n-ap-«m-Wv.
AXp-sImv Xs¶ ImÀjn-I b{´-h¡ -cWw AXy-´m-t]-£ nXamWv.
\oÀ¯-S-hn-I-k\w
{]Ir-Xn-hn-`-h-§ Ä kwc-£ n-¡ p-¶-Xn\pw ImÀjnIDev]-mZ\w hÀ²n-¸n-¡ p-¶-
Xn\pw DÅ ]²-Xn-IÄ Bkq-{XWw sNbvXv \S-¸n-em-¡ p-¶-Xn\v [\-k-lmbw e`y-am-Wv.
\nÀÆ-l-W-kw-hn-[m\w
Irjn-`-h-\p-I-fn-eqsS s\ÂIr-jn-¡ pÅ ]²-Xn-IÄ¡ v ]mS-ti-J-c-k-an-Xn-IÄ
aptJ\ At]£ kzoI-cn-¡ p-¶p. hfw, If-\m-in-\n-IÄ apX-em-bh kl-I-c-W-kw-L-§ -
fn \n¶pw s]Àanäv aptJ\ hnX-cWw sN¿p-¶p.
kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
{Kma-]-© m-b¯v / t»m¡ v]-© m-b¯v /- PnÃm]-© m-b¯v t{]mP-Iväp-I-fp-ambn
62
kwtbm-Pn-¸n¨v ka-{K-]-²-Xn-IÄ X¿m-dm-¡ mw. BbXv ]²-Xn-tc-J-bpsS `mK-am-¡ mw. {Kma-
k-`-IÄ aptJ\ ]²-Xn-Isf ]än-bpÅ Adnhv IqSp-XÂ IÀj-I-cn-te¡ v F¯n-¡ m\pw
AÀl-cmb KpW-t`m-àm-¡ sf sXc-sª -Sp-¡ m\pw km[n¡ pw . Xs¶-bp-aà ]²-Xn-bpsS
tamWn-ä-dnwKv IqSp-XÂ Imcy-£ -a-amhpw. tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-Ifnse LSI§ Ä
ap³Iq«n a\-Ên-em¡ nbm AtX LS-I-¯n\v ]²Xn hnlnXw \o¡ n-sh-bv¡ p-¶-Xv Hgn-hm-
¡ m³ km[n-¡ pw. s\¸m-S-§ -fn \ne-sam-cp-¡  XpS-§ nb {]hÀ¯-\-§ Ä alm-ßm-
KmÔn sXmgn-ep-d¸v ]²-Xn-bp-ambn _Ôn-¸n¡ mhp-¶-Xm-Wv.
^v
100% tI{µ-kÀ¡ mÀ klm-b-t¯msSbmWv ]²Xn \S-¸n-em-¡ p-¶-Xv. Irjn hIp¸v
Ub-d-IvS-dmWv tÌäv t\mU Hm^o-kÀ At±-l-am-Wv. Bß t{]mPIväv Ub-d-IvSÀamÀ¡ v
XpI ssIam-dp-¶-Xv. t{]mPIväv Ub-d-IvSÀ t»m¡ vXe Irjn Akn-Ìâ v Ub-d-IvSÀamÀ¡ v
XpI ssIam-dp-¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
PnÃm-I-f-IvS-dmWv AXmXv PnÃbnse Bßm sNbÀam³. PnÃm-X-e-¯n Bßm
Kth-WnwKv t_mÀUpw Bß amt\-Pvsaâ v I½n-änbpw {]hr-¯nIfpsS Np¡ m³ ]nSn-¡ p-
¶p.-t»m-¡ vX-e-¯n AssUz-kdn skâÀ {]hÀ¯-\ -taÂt\m«w \nÀÆ-ln-¡ p-¶p.
t»m¡ v {]tZ-is¯ IÀj-Icpw DtZym-K-Øcpw CXnsâ `mK-am-Wv. t»m¡ v Xe-¯nÂ
Irjn Akn-Ìâ v Ub-d-IvSÀ¡ mWv CXnsâ Npa-X-e.
e£ y-§ Ä
1. Irjn A\p-_Ô taJ-e-bnse hnÚm\/]cn-io-e\ Bh-iy-§ Ä I-dnª v
Ah \nd-th-äpI.
2. ImÀjnI taJ-e-bnse hnhn[ GP³kn-I-fpsS {]hÀ¯\w kwtbm-Pn-¸n¨v
hnÚm-\-hym-]-\-{]-hÀ¯-\-§ Ä IqSp-X Imcy-£ -a-am-¡ p-I.
3. ImÀjn-I-hn-I-k-\-¯n kzIm-cy-]-¦m-fn¯w Dd-¸p-h-cp-¯p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
IÀj-IÀ¡ pw IÀj-I-kw-L-§ Ä¡ pw h\n-Xm- IÀj-IÀ¡ pw ]²-Xn-I-fpsS
{]tbm-P\w e`n-¡ pw.
63
Gsä-Sp-¡ m-hp¶ {]hÀ¯-\-§ Ä
cmPy-¯m-I-am-\-apÅ hnhn[ ImÀjnI-K-th-j-W-Øm-]-\-§ -fn-te-¡ pw Irjn-bn-S-
§ -fn-te¡ pw aäp-apÅ ]T-\-]-cy-S-\§ Ä, hnZ-Kv[sc ]s¦-Sp-¸n-¨p-sIm-p-Å- k-a-{K- ]-cn-io-
e\ ]cn-]m-Sn-IÄ, {]ZÀi\tXm«-§ Ä (Demonstration plots) hbÂhn-Zym-e-b-§ Ä
(Farmers Field school) apX-em-bh Bß-bpsS {]hÀ¯-\-§ -fn s]Sp-¶p.
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. tZiob ]cn-io-e-\-Øm-]-\-§ fpw IGNOU t]mepÅ Øm]-\-§ fpw \S-
¯p¶ ]cn-io-e\ tImgvkp-I-fn ]s¦-Sp-¡ p-¶-Xn\v kÀ¡ mÀ , kÀ¡ m-cnX
Øm]-\-§ -fnse DtZym-K-ØÀ, k¶-²-{]-hÀ¯-IÀ, kwcw-`-IÀ XpS-§ nbhsc
klm-bn-¡ p-I.
2. ImÀjnI cwK¯v anI¨ t\«w ssIh-cn¨ A\y-kw-Øm-\-§ -fn-te-bv¡ pÅ ]T-\-
]-cy-S-\-§ Ä
3. kwØm-\-Xe ImÀjn-I-{]-ZÀi-\-§ Ä ,ta-f-IÄ, ^e-hÀ¤ ]¨-¡ dn {]ZÀi-\-
§ Ä apX-em-bh kwL-Sn-¸n-¡ pI
4. anI¨ IÀj-IÀ¡ v kwØm-\-X-e-¯nepw PnÃm-X-e-¯nepw t»m¡ vX-e-¯nepw
AhmÀUp-IÄ \evIpI
5. PnÃ-X-e-¯n ]T\/]cn-io-e\ Bh-iy-§ Ä Is-dnª v Strategic Research
extension Plan (SREP) X¿m-dm-¡ Â
6. IÀj-IÀ¡ pÅ ]cn-io-e-\-]-cn]mSnIÄ þkw-Øm-\¯n-\I¯pw ]pd¯pw \S-
¯m-hp-¶-Xm-Wv.
7. {]ZÀi-\-Ir-jn-t¯m-«-§ Ä Øm]n-¡ Â
8. Htc Xcw Irjn-I-fn /kwc-`-§ fn GÀs¸-Sp¶ IÀj-Isc kwtbm-Pn-¸n¨v
IÀjI Iq«mbva-IÄ cq]o-I-cn¨v Irjn IqSp-XÂ em`Icam¡ p-I.
\nÀÆ-l-W-kw-hn-[m\w
Hmtcm hÀjhpw ImÀjnI hnPvRm-\hym]-\-{]-hÀ¯-\-§ -fpsS hni-Z-amb
NmÀ«v(Cafetena) X¿m-dm¡ n Bß Kth-WnwKv t_mÀUnsâ AwKo-Imcw t\Sp-¶p. CXv
t»m¡ v Xe-¯n ^mÀtagvkv C³^Àta-j³ Bâ v AssUz-kdn skâ-dnsâ taÂt\m«-
¯n \S-¸n-em-¡ p-¶p.
kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
PnÃ/t»m¡ v/]© m-b-¯pIÄ Bkq-{XWw sNbvXv \S-¸n-em-¡ p¶ hnhn[ hnI-k-
64
\-{]hÀ¯-\§ Ä KpW-{]-Z-am-¡ p-¶-Xn\v thnhcp¶ ]cn-io-e-\-]cn-]m-SnIÄ, ]T-\-]-cy-S-
\-§ Ä apX-em-bh Bßm-ap-tJ\ \nÀÆ-ln-¡ m-hp-¶-Xm-Wv. BbXv ]²-Xn-tc-J-bnÂ
DÄs¸-Sp-¯m-hp-¶-XpamWv. kwtbm-PnX ]²-Xn-IÄ X¿m-dm-¡ p-¶-XneqsS AÀl-cmb
KpW-t`m-àm-¡ sf Is-¯p-¶-Xn\pw Imcy-£ -a-amb tamWn-ä-dnwKv kwhn-[m\w GÀs¸-
Sp-¯p-¶-Xn\pw km[n-¡ pw. Irjnbn b{´-h¡ -cWw km[y-am-¡ p-¶-X-c-¯n IÀj-I-
À¡ pw , ImÀjn-I-sXm-gn-em-fn-IÄ¡ pw hnZ-Kv²-]-cn-io-e\w \evIn hnZ-Kv²- ImÀjn-I-sXm-gn-
em-fn-IfpsS te_À _m¦v (h-S-¡ m-t© cn tamUÂ {Ko³ BÀan)- cq-]o-I-cn-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
^v
]²-Xn-Xp-I-bpsS 50 iX-am\w tI{µ-kÀ¡ mcpw 50 iX-am\w kwØm\-
kÀ¡ mcpamWv hln-¡ p-¶-Xv. tI{µ-¯n \n¶pw kwØm-\-¯nÂ\n¶pw Irjn Ub-d-
IvSÀ¡ v e`n-¡ p¶ XpI SmÀPäv A\p-k-cn¨v PnÃm-X-e-¯n {]n³kn-¸Â Irjn Hm^o-
kÀamÀ¡ pw AhÀ t_m¡ v Xe-Irjn Akn-Ìâ v Ub-d-IvSÀamÀ¡ pw ssIam-dp¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
{Kma-]-© m-b¯v Xe-¯n Irjn-`-h-\p-IÄ¡ mWv ]²Xn \nÀÆ-lWNpa-X-e.-
Irjn Akn-Ìâ v Ub-d-IvSÀamÀ ¹mâ v ]Wn ]qÀ¯n-bm¡ n Irjn Hm^o-k-dn \n¶v
¢bnw In«p¶ apdbv¡ v {Sj-dn-bn-Â \n¶pw XpI amdn-sb-Sp¯v KpW-t`m-àm-hn\v \ÂIp-
¶p.
e£ y-§ Ä
1. amen-\y-§ -fn \n¶pw ]mN-I-hm-XIw \nÀ½n¨v KmÀlnI DuÀÖ-D-]-tbmKw
sNehp IW-¡ m-¡ pI
2. amen-\y-kw-kv¡ -cW ]cn-ØnXn kulr-Z-]-c-ambn \nÀÆ-ln-¡ pI
3. KpW-ta-·-bpÅ ssPh-hfw e`y-am-¡ pI hgn ssPh-Irjn t{]mÕm-ln-¸n-¡ p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
sNdp-In-S-\m-a-am{X IÀj-Icpw IÀj-I-Ip-Spw-_-§ Ä¡ pw ]²-Xn-bpsS KpW-t`m-
àm-¡ -fm-Imw (1 slIvSÀ Xmsg \ma-am-{X-IÀj-IÀ, 1-2 slIvSÀ-þ-sN-dp-InS IÀj-IÀ)
Gsä-Sp-¡ p¶ {]hr-¯n-IÄ
_tbm-Kymkv ¹mâp-IÄ \nÀ½n-¡ pI F¶-XmWv {][m\ {]hÀ¯\w
65
{]hÀ¯-\-§ Ä
KmÀlnI _tbm-Kymkv ¹mâp-IÄ \nÀ½n-¡ p¶Xn\v [\-k-lmbw \ÂIp¶p 2
L\-ao-äÀ apX 10 L\-ao-äÀ hsc tijn-bpÅ 'Zo\-_Ôp' tamU ¹mâp-IÄ¡ mWv
k_vknUn \ÂIp-¶-Xv. hnZ-Kv²-cmb AwKo-IrX GP³kn-IÄ aptJ-\bmWv ¹mâp-IÄ
\nÀ½n-¡ p-¶-Xv. 3 hÀj-t¯¡ v Ch Imcy-£ -a-ambn {]hÀ¯n-¡ p¶p F¶ Dd-¸p-h-cp-¯p-
¶-Xn-\mbn Cu GP³kn-IÄ¡ v 700cq] tS¬ Io tPm_v ^okv (Turn Key Job Fees)
Bbn \ÂIp-¶p-v. Ct¸mÄ 8000 I 25000 sam¯w sNehv , 8000 k_vknUn _m¡ n
KpW-t`m-àr-hn-lnXw.
\nÀÆ-l-W-hn-lnXw
Irjn-`-h-³ Xe-¯n IÀj-I-cn \n¶pw t\cn«v At]£ kzoI-cn¨v KpW-t`m-
àm¡ sf Is-¯p¶p. hnZ-Kv²- sXmgn-em-fn-Isf D]-tbm-Kn¨v \nÀ½mWw ]qÀ¯o-I-cn-
¡ p¶ ¹mâp-IÄ¡ v Irjn Akn-Ìâ v Ub-d-IvSÀ k_vknUn \ÂIp-¶p.
kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
PnÃ/t»m¡ /{Kma]© m-b-¯v Xe-§ -fn amen-\y-\nÀ½m-Ö\ ]²-Xn-IÄ
_tbm-Kymkv Dev]m-Z-\-hp-ambn _Ô-s¸-Sp¯n \S-¸n-em-¡ mw. ]ip hfÀ¯epw _tbm-
Kymkv \nÀ½m-Whpw kwtbm-Pn-¸n-¡ m³ km[n¡ pw. _tbm-Kymkv ¹mân \n¶pw Dt]m-
ev]-¶-ambn e`n-¡ p¶ Édn (Nm-W-I-sh-Åw) ssPh-Ir-jn¡ v KpW-I-c-ambn D]-tbm-K-
n¡ mw. {Kma-]-© m-b-¯p-I-fpsSbpw \K-c-k-`-I-fp-ambpw ]²Xnbnepw k_vknUn amÀK-tc-
J-bnepw CtX-bm-hiyw DÄs¸-Sp-¯n-bn-«p-Å-Xn-\m AtX KpW-t`m-àr-enÌv Xs¶ CXn-
\Iw D]-tbm-K-s]-Sp-¯m-hp-¶Xpw ]²-Xn-tc-J-bn BbXv DÄs¸-Sp-¯m-hp-¶-Xm-Wv.
66
^v
90 iX-am\w tI{µ-kÀ¡ mÀ hnln-Xhpw 10 iX-am\w kÀ¡ mÀ hnln-X-hp-am-Wv.
kwØm-\-Xe¯n Irjn Ub-d-IvSÀ e`y-am-hp¶ ^v PnÃm-X-e-§ -fn {]³kn-¸Â
Irjn Hm^o-kÀamÀ¡ v ssIam-dp-¶p. ChÀ t»m¡ vXe-§ -fn-epÅ Irjn Akn-Ìâ v Ub-d-
IvSÀamÀ¡ v XpI \ÂIp-¶p. Akn-Ìâ v Ub-d-IvSÀ Irjn-`-h-\p-I-fn ¢bnw In«p¶
apdbv¡ v IÀj-IÀ¡ v k_vknUn hnX-cWw sN¿p-¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
{Kma-]-© m-b-¯p-X-e-¯n Irjn-`-h-\mWv \nÀÆ-l-W-Np-a-X-e.
e£ y-§ Ä
1. e`y-amb Pe-¯nsâ Imcy-£ -aX Dd-¸p-h-cp-¯n-s¡ mv IqSp-XÂ Irjn-bn-S-§ Ä
PetkN-\ tbmKy-am-¡ pI
2. Ptem-]-tbmKw Ipd-bv¡ pI
3. imkv{Xo-b-amb Pe-]-cn-]m-e-\-¯n-eqsS ImÀjnI Dev]m-Z\w hÀ²n-¸n-¡ pI
KpW-t`m-àm-¡ Ä
5 slIvSÀ hsc Irjn `qan-bpÅ IÀj-I-Ip-Spw-_-§ Ä¡ v ]²-Xn-bpsS KpW-t`m-
àm-¡ -fm-Imw.
{]hÀ¯-\-§ Ä
\nÀÆlW-kw-hn-[m\w
Irjn-`-h³X-e-¯n At]-£ -IÄ kzoI-cn¨v AwKo-Im-c-¯n-\mbn t»m¡ v Xe-
Irjn Akn-Ìâ v Ub-d-IvSÀ¡ v kaÀ¸n-¡ p-¶p. AwKo-Imcw e`n¨ IÀj-IÀ¡ v PetkN-
\ kwhn-[m\w \S-¸n-em-¡ p-¶-Xn\v \nÀt±iw \ÂIp-¶p. kwØm-\-X-e-¯n AwKo-IrX
GP³kn-IÄ aptJ-\-bmWv CXv sN¿p-¶Xv. Irjn Hm^ok-dpsS ip]m-ÀitbmsS e`n-
¡ p¶ At]-£ -I-fn Irjn Akn-Ìâ v Ub-d-IvSÀ/ Irjn Akn-Ìâ v FIvkn-Iyq-«ohv
F³Pn-\o-bÀ X¿m-dm-¡ p¶ hmep-th-jsâ ASn-Øm-\-¯n k_vknUn \ÂIp-¶p.
67
kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
{Kma-k-`-IÄ aptJ\ ]²-Xn¡ v IqSp-XÂ ]»n-knän \ÂIp-¶Xpw KpW-t`m-àm-
¡ fpsS sXc-sª -Sp¸v kpXm-cy-am-¡ p-¶-Xn\pw km[n-¡ pw. {]nUn-£ ³ ^manwKv t]mepÅ
{]hÀ¯-\-§ Ä ssat{Im-C-dn-tK-j³ ]²-Xn-I-fp-ambn _Ôn-¸n-¡ m-hp-¶-Xm-Wv. IqSmsX
PetkN-\hpambn _Ô-s¸-Sp¯n {Kma-]-© m-b-¯p-I-Ä X¿m-dm-¡ p¶ ]²-Xn-bn Cu
kvIoansâ km²y-X-bpw ]d-bp-Ibpw ]²-Xn-tc-J-bn DÄs¸-Sp-¯p-Ibpw sN¿m-hp-¶-Xm-
Wv.
^v
kwØm\ Irjn Ub-d-IvSÀ¡ v e`n-¡ p¶ XpI ]²Xn XpI-bpsS `mK-am¡ n PnÃm-
X-e-§ -fn {]n³kn-¸Â Irjn Hm^o-kÀamÀ¡ v ssIam-dp-¶p. Ch-cn \n¶pw Irjn
Akn-Ìâ v Ub-d-IvSÀamÀ aptJ\ Irjn-`-h-\p-IÄ¡ v XpI \ÂIp-¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]-\-§ Ä
{Kma-]-© m-b-¯p-X-e-¯n Irjn-`-h-\mWv \nÀÆ-l-W-Np-a-X-e.
e£ y-§ Ä
1. kwØm-\-§ Ä ImÀjn-I-ta-J-e-bn IqSp-X XpI hI-bn-cp-¯#m³ klm-bn-
¡ p-I.
2. ]²Xn Bkq-{X-W-¯nepw \S-¯n-¸nepw kwØm-\-§ Ä¡ v IqSp-XÂ kzX{´yw
\ÂIp-I.
3. PnÃm-X-e-§ -fn ImÀjn-I Imem-hØm kml-N-cy-§ Ä¡ v A\p-tbm-Py-amb
]²-Xn-IÄ km[y-am-¡ p-I.
4. ImÀjn-I-ta-J-e-bn {]mtZ-inI ]cn-K-W-\-IÄ¡ v ap³K-W\ \ÂIp-I.
5. {][m\ hnf-IÄ¡ v {]tXyIw {i² \ÂIn hnfhv hÀ²n-¸n-¡ p-I.
6. IÀj-IÀ¡ v ]c-am-h[n hcp-am\w Dd¸p hcp-¯p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
km[m-c-W-bmbn IÀj-Icpw IÀj-I-Ip-Spw-_-§ Ä¡ pw IÀj-I-k-an-Xn-Ifpw ]²-
Xn-bpsS KpW-t`m-àm-¡ -fm-bncn-¡ pw. Bh-iy-amb ]²-Xn-IÄ \nÀt±-in-¡ p-¶-Xn\v AwKo-
Imcw t\Sn-sb-Sp-¡ p-¶-Xn\v km[n-¡ pw.-]m-S-ti-J-c-k-an-Xn- aptJ\ (s\ÂIr-jn) hmg, apX-
em-bh hyàn-IÄ¡ v t\cn«vAt]-£ n-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
{]hÀ¯-\-§ Ä
Hmtcm hÀjhpw e`n-¡ p¶ \nÀt±-i-§ Ä¡ -\p-k-cn-¨mWv ]²-Xn-IÄ Xocp-am-\n-
68
¡ p-¶-Xv. ASn-Øm-\-ku-I-cy-¯n-\pÅ ]²-Xn-IÄ, hfw IoS-\m-in-\n- hnX-c-Ww, kwkvI-c-
Ww, b{´-h¡ -cWw XpS§ n At\Iw {]hr-¯n-IÄ Gsä-Sp-¡ m³ km[n-¡ pw.
\nÀÆ-l-W-kw-hn-[m\w
Xmsg X«n \n¶v e`n-¡ p¶ \nÀt±-i-§ Ä {]n³kn-¸Â Irjn Hm^o-kÀ tI{µo-I-
cn¨v kwØm\ kÀ¡ m-cnsâ AwKo-Imc¯n\mbn kaÀ¸n-¡ p-¶p. AwKo-Imcw e`n-¨h
t»m¡ vXe Irjn Akn-Ìâ v Ub-d-IvSÀamcpsS taÂt\m-«-¯n \S-¸n-em-¡ p-¶p.
tamWn-ä-dnwKv kwhn-[m\w
ImÀjnIhnI-k-\-k-anXn tamWn-ä-dnwKv kanXn \nÀln-¡ p-¶p.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä¡ pÅ ]¦v
Irjn-`-h³X-e-¯n KpW-t`m-àm-¡ sf sXc-sª -Sp-¡ p-¶Xpw ]²Xn \S-¸n-em-
¡ p-¶Xpw ImÀjn-I-hn-I-k\ kan-Xn-I-fpsS AwKo-Imct¯msS-bmWv. {Kma-k-`-IÄ
aptJ\ ]²-Xn-IÄ IqSp-XÂ P\-Io-b-am-¡ p-Ibpw KpW-t`m-àm-¡ sf Is-¯p-Ibpw
sN¿m³ km[n-¡ pw. Irjn Hm^o-kÀ aptJ\ kvIoans\ ]än-bpÅ Adnhpw {]hÀ¯-\
dnt¸mÀ«pw {Kma-k-`-bn Ah-X-cn-¸n-¡ p-¶Xpw tamWn-ä-dnwKv \S-¯mhp¶-Xpam-Wv.
kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
{Kma /t»m¡ v/ PnÃm]© m-b-¯v ]²-Xn-I-fnse ^nsâ Ipdhv BÀ.sI.-hn.ssh
^v D]-tbm-Kn¨v ka-{K-]-²-Xn-I-Ä cq]o-I-cn-¡ pI hgn ]cn-l-cn-¡ mw. AXmXv hÀj-§ -
fn BÀsI-hnssh ]²-Xn-IÄ hyà-ambn a\-Ên-em-¡ n-bm AtX LS-I-§ Ä¡ v hnI-
k-\-¯n\v \o¡ n-sh-bv¡ p-¶Xv Hgn-hm-¡ mw. Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ fpsS ]²-Xn-
tcJbn BÀ.sI.-hn.ssh {]hÀ¯-\-§ fpw hnh-cn¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
BapJw
`£ y-[m-\y§ fpsS DXv]m-Z\w hÀ²n-¸n-¡ p-I F¶ Dt±-iy-t¯msS 2007þ08 km¼-
¯nI hÀj-¯n Bcw-`n¨ Hcp tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-bm-Wn-Xv. s\ÃpÂ]m-Z\w hÀ²n-
¸n-¡ p-I F¶ e£ y-t¯msS tIc-f-¯n ]me-¡ mSv PnÃ-bn-emWv Cu ]²Xn \S-¸n-em¡ n
hcp-¶-Xv.
^v
tI{µ-kÀ¡ mÀ kwØm\ Irjn hIp-¸n\pw AhnsS \n¶pw PnÃm-X-e-¯n-ep-ff
{]n³kn-¸Â Irjn Hm^o-kÀ¡ pw At±lw t»m¡ vXe Ir,#n Akn-Ìâ v Ub-
dIvSÀamÀ¡ pw ^v ssIam-dp-¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
t»m¡ vXe-¯n Irjn Akn-Ìâ v Ub-d-IvSÀamÀ¡ pw {Kma-]-© m-b¯v Xe-
69
¯n Irjn `h-\p-IÄ¡ p-amWv \nÀÆ-l-W -Np-a-Xe.
e£ y-§ Ä:
1. s\Ãnsâ kpØnc hnI-k\w Dd-¸p-h-cp-¯n-sImv s\ÃpÂ]m-Z\w hÀ²n-¸n-
¡ pI
2. Irjn-bn-S-§ -fpsS ^e-`q-bn-jvTn-Xbpw DXv]m-Z-\-£ -a-Xbpw hÀ²n-¸n-¡ pI
3. sXmgn-e-h-k-c-§ Ä krjvSn-¡ pI
4. IÀjI Dev]m-Z\w hÀ²n-¸n-¨p-sImv IÀj-I\v Bß-hn-izmkw \ÂIp-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä:
sNdp-InS, \ma-am{X s\ÂIÀj-I-cmWv ]²-Xn-bpsS KpW-t`m-àm-¡ Ä, ]mS-ti-J-
c-k-an-Xn-IÄ aptJ-\-bmWv ]²-Xn-IÄ \S-¸n-em-¡ p-¶-Xv.
{]hÀ¯-\-§ Ä:
{]ZÀi\ Irjn-bn-S-§ Ä Øm]n-¡  BWv {]m[m\ {]hÀ¯-\w. imkv{Xob
\nÀt±-i-§ Ä \S-¸n hcp-¯p¶ {]ZÀi-\-tXm-«-§ Ä¡ v 2500 cq] [\-k-lmbw \ÂIp-
¶p. Hä-RmÀ Irjn coXn¡ v 3000 cq]-bmWv [\-k-lmbw. AXypÂ]m-Z-\-ti-jn-bp-ff
s\Âhn-¯n-\p-§ -fpsS {]ZÀi\ Irjn-bn-S-§ Ä¡ v 3000 cq] \ÂIp-¶p.
-þ hn-¯pÂ]m-Z-\-¯n\pw hnX-c-W-¯n-\p-ap-ff hnhn[ ]²-Xn-IÄ
þ kw-tbm-PnX hf-{]-tbmKw
þ s\¸m-S-§ fnse b{´-h-XvI-cWw
þ kw-tbm-PnX IoS-tcm-K-\n-b-{´Ww
þ IÀj-IÀ¡ p-ff ]cn-io-e-\-§ Ä
\nÀÆ-l-W-kw-hn-[m-\-§ Ä:
kwØm-\-X-e-¯n `£ y-kp-c-£ m-an-j³ FIvkn-Iyq-«ohv I½-änbpw PnÃm-X-e-
¯n Bß (ATMA) bpw aptJ-\-bmWv ]²Xn \nÀÆ-ln-¡ p-¶Xv.
Xt±i`c-W-Øm-]-\-§ -fpsS ]¦v
kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ:
{Kma/t»m¡ v/PnÃm-]-© m-b¯v ]²-Xn-I-fp-ambn kwtbm-Pn-¸n¨v \S-¸n-em-¡ m³
km[n-¡ pw. s\ÂIr-jn-¡ pff ka{K ]²-Xnbpw C¯-c-¯n X¿m-dm-¡ mw. Xt±-i-`-c-W-
Øm-]-\-¯nsâ ]²-Xn-tc-J-bn Sn hnh-c-§ Ä DÄs¡ m-f-fn-¡ -Ww.
*************************
70
CHAPTER
IV
arK-kw-c-£ Ww
71
IV. arK-kw-c-£ W taJe
BapJw
BtKm-f-X-e-¯n arK-kw-c-£ W þ £ oc hnI-k\ cwK-§ -fn {it²-b-amb Hcp
Øm\-amWv C³U-y-bv¡ p-Å-Xv. temI¯v Gähpw IqSp-X ]m DZv]m-Zn-¸n-¡ p¶ cmP-y-
ambn C³Uy hopw XpS-cp-I-bm-Wv. Cu cwK-s¯ hmÀjnI hfÀ¨ 7 iX-am-\-¯n-e-[n-I-
am-Wv. 2007þ08 Â C³U-y-bnse ]mep-ev]m-Z\w 121 Zi-e£ w S¬ Bbn-cp-¶p. BtKm-f-X-
e-¯n CXv 713.6 Zi-e£ w S®pw. temI¯v DÂ]m-Zn-¸n-¡ p¶ ]mensâ 17 iX-am-\-
t¯mfw C³U-y-bn-emWv DÂ]m-Zn-¸n-¡ p-¶-Xv. tImgn-bn-d-¨n, ap« F¶n-h-bpsS D¸m-Z-\-
¯n C³U-ybv¡ v bYm-{Iaw \mepw cpw Øm\-am-Wv. t]m¯n-d¨n Ib-äp-a-Xn-bnÂ
C´y temI¯v H¶mw Øm\-¯m-Wv. ]mep-ev]-¶-§ -fpsS Ib-äp-a-Xn-bnepw C³Uy
ap³]-´n-bn-em-Wv.
72
P´p-P-\y DXv]-¶-§ -fpsS Dev]m-Z\w kwkvI-c-Ww, Ib-äp-aXn XpS-§ nb taJ-e-I-fnÂ
]pXnb X{´-§ Ä Bhn-jI-cn-t¡ -n-bn-cn-¡ p-¶p. ]c-¼-cm-KX coXn-I-fn Imtem-NnX
amäw hcp¯n \ho\ kmt¦-XnI hnZy k¶n-th-in-¸n-t¡ -Xpw amwkw, ]m D¸¶
taJ-e-I-fn D¸m-Z\w apX hn]-W\w hsc KpW-\n-e-hmcw Dd-¸p-h-cp-t¯-Xpw D]-
t`màr XmÂ]-c-y-a-\p-k-cn¨v D¸¶ \nÀ½mWw \S-t¯-Xpw AX-ym-h-i-y-am-Wv.
arK-kw-c-£ W hIp¸v
tIc-f-¯nse Gähpw ]g¡ w sN¶ hIp-¸p-I-fn-sem-¶m-Wv. 1956Â cq]o-Ir-X-am-
bXpw hfsc Npcp¡ w Øm]-\-§ fpw Poh-\-¡ m-cp-ambn {]hÀ¯-\-am-cw-`n-¨-Xp-amb Cu
hIp¸v C¶v tIc-f-¯nse Gähpw {]apJ hnI-k\ hIp-¸p-I-fn-sem-¶m-Wv. \mem-bn-c-¯n-
e-[nIw Øm]-\-§ fpw ]Xn-\m-bn-c-t¯mfw Poh-\-¡ m-cp-apÅ Cu hIp-¸nse Adp-]Xv
iX-am\w t]cpw kmt¦-XnI hn`m-K-¯nÂs¸« shä-dn-\dn tUmIvSÀamcpw ssehvtÌm¡ v
C³kvs]-IvSÀam-cp-am-Wv. ]© m-b¯v cmPv/\K-c-]m-enIm kwhn-[m\w 1995- H-IvtSm-_À 2\v
\ne-hn h¶-tXmsS kÀ¡ mÀ D¯-chv Pn.-H.(-]n) \¼À 189/95 XobXn 18/9/1995 {]Imcw
arK-kw-c-£ W hIp-¸nsâ H«p-an¡ Øm]-\-§ fpw Xt±-i-k-z-bw-`-cW Øm]-\-§ Ä¡ v
ssIamäw sN¿-s¸-«n-«p-v. apgp-h³ ]© m-b-¯p-I-fnepw arK-Nn-InÕm tI{µ-§ fpw
Ir{Xna _oPm-[m\ tI{µ-§ fpw DÅ GI kwØm\w tIc-f-am-Wv. Ch IqSmsX Ubdn
^map-Ifpw, tImgn hfÀ¯Â ^map-Ifpw ]¶n-h-fÀ¯Â tI{µ-§ fpw BSp-h-fÀ¯Â
bqWn-äp-I-fpw, SÀ¡ n hfÀ¯Â tI{µw, Xmdmhv hfÀ¯Â ^mw , _tbm-f-Pn¡  s{]mU-
£ ³ bqWn-äv, tcmKm-t\-z-jW et_m-d-«-dn-IÄ, IÀjI ]cn-io-e\ tI{µ-§ Ä XpS-§ n-b-
hbpw arK-kw-c-£ W hIp-¸nsâ Iogn {]hÀ¯n-¨p-h-cp-¶p.
73
Øm]-\-§ -fpw, ATMA, KUDUMBASREE XpS§ nb GP³kn-Ifpambn kl-I-cn¨pw
]²-Xn-IÄ kwtbm-Pn-¸n-¨p-amWv hIp¸v {]hÀ¯n-¡ p-¶-Xpw.
`£ -y-kp-c-£ -bv¡ mbn 2008-þ09 apXÂ {]tX-yIw XpI A\p-h-Zn¡ p-Ibpw AXv hgn
2010-þ11 hÀj-¯n ]mep-ev]m-Z\w 26.43 e£ w sa{SnIv S®mbpw ap«-bp-ev]m-Z\w 167.18
tImSn-bmbpw hÀ²n-¸n-¡ p-¶-Xn\v km[n-¨p. ]ip-¡ -tfbpw Fcp-a-I-tfbpw BSp-I-tfbpw
hnX-cWw sN¿p-Ibpw ASp-¡ -f-ap-äs¯ tImgn-h-fÀ¯Â t{]mÕm-ln-¸n-¡ p-Ibpw
sN¿pI hgn I¶p-Imen k¼-¯n hÀ²-\-hp-m-bn. IÀj-I-cpsS ^map-IÄ b{´-
h¡ -cn-¡ p-Ibpw ]m kw`-cWw hn]p-eo-I-cn-¡ p-Ibpw sNbvXp. IÀj-IÀ¡ v ]eni
Cf-h-\p-h-Zn-¡ p-Ibpw _m¦v hmbv] DZm-c-am-¡ p-Ibpw sN¿p-I-bp-m-bn. 2011-þ12 hÀj-
¯n `£ -y-kp-c-£ -¡ mbn 2250 e£ w cq] Nne-hn«v 7992 F®w ]ip-¡ -tfbpw BSp-I-
tfbpw 79920 tImgn-I-tfbpw hnX-cWw \S-¯p-I-bp-m-bn.
74
2012-þ13 hÀj-¯n \S-¸n-em-¡ m-\p-t±-in-¨n-«pÅ arK-kw-c-£ W taJ-e-
bnse {][m\ ]²-Xn-IÄ
arK-kw-c-£ -W- £ o-c-hn-I-k\ taJ-ebv¡ v 2012-þ13 hmÀjnI ]²-Xn-bn hI-bn-cp-
¯n-bn-cn-¡ p¶ sam¯w hnlnXw 264.22 tImSn cq]-bmWv. arK-kw-c-£ W hIp-¸n\v 2012-
þ13Â 131.42 tImSn cq] hI-bn-cp-¯n-bn-«p-v.
75
]mSn Cu hÀjhpw XpS-cp-¶p-v. Xt±i kz-bw-`-cW Øm]-\-§ -fp-ambn tNÀ¶v t]hn-j-
_m[m \nÀ½mÀÖ-\-¯n\v \S-]Sn kzo-I-cn-¡ p-¶-Xm-Wv. kwØm-\-¯n-\m-h-i-y-amb {]Xn-
tcm[ acp-¶p-IÄ D¸m-Zn-¸n-¨v arKm-ip-]-{XnIÄ hgn kuP-\-y-ambn IÀj-IÀ¡ v F¯n¨p
sImSp-¡ p¶ ]mtemSv C³Ìn-ä-yq«v Hm^v B\n-a sl¯v Bâ v shä-dn-\dn _tbm-f-Pn-
¡ Â Pn Fw.]n (GMP) \nehm-c-¯n-epÅ kwhn-[m-\-§ Ä GÀs¸-Sp¯n cmP-ys¯ anI¨
Kth-jW Øm]-\-§ -fn-sem-¶mbn DbÀ¯p-¶-Xm-Wv. CXn-\pÅ ]cn-{i-a-§ Ä 11-þmw
]²Xn Ime¯v Bcw-`n-¨Xv XpSÀ¶v Gsä-Sp¯p \S-¯pw.
2.-I-¶p-Imen {]P-\\w
tIc-f-¯nse I¶p-Im-en-I-fpsS hÀt¤m-²m-c-W-¯n\mbn Ah-ew-_n-¨n-«pÅ
amÀ¤w k¦-c-{]-P\\amWv. (Cross Breeding) k¦c{]P-\-\w, Ir{Xna _oP-k-¦-e\w
(Artificial Insemination) aptJ-\-bmWv \S-¯n-h-cp-¶-Xv. kwØm-\¯v kz-´-amb Hcp
{]P-\\ \bw Bhn-jvI-cn-¡ -s¸-«n-«p-v. tIc-f-¯nse I¶p-Im-en-I-fn 93 iX-am-\hpw
D¸m-Z\ tijn IqSnb k¦-c-hÀ¤-am-Wv. arK-kw-c-£ W hIp¸v ]© m-b¯v Xe-¯nÂ
Øm]n-¨n-«pÅ Ir{Xna _oPm-[m\tI{µ-§ Ä hgn-_oPm-[m\w \S-¯n-h-cp-¶p. 2008
sabv H¶p-ap-X tIcf¯n Ir{Xna _oPm-[m\w kuP-\-y-am-Wv. {]P-\-\-¯n-\m-h-i-y-
amb _oPw tIcfm I¶p-Imen hnI-k\ t_mÀUn \n¶pw arK-kw-c-£ W hIp¸v hm§ n
IÀj-IÀ¡ v kuP-\-y-ambn \ÂIn hcp-¶p.
76
en-¸n-¡ p-¶-Xn\pw t{]mÕm-ln-¸n-¡ p-¶-Xn-\pw, aqe-[-\-k-lm-b-¯n\v t{]mP-IvSp-IÄ X¿m-
dm-¡ p-¶-Xn-\p-ambn 350 e£ w cq] hI-bn-cp-¯n-bn-cn-¡ p-¶p. Sn ]²-Xn-IÄ \S-¸n-em-¡ p-¶Xv
tIc-f-¯nse ]mÂ/ap« D¸m-Z\ cwK¯v {it²-b-amb hÀ²-\-hn\v klm-b-I-c-am-bn-cn-
¡ pw.
5.-aäv ]²-Xn-IÄ
arK-kw-c-£ W hIp-¸nsâ Iogn tImgn,Xmdm-hv, SÀ¡ n ImS, I¶p-Im-en-IÄ,
]¶n BSv, apb F¶n-hsb hfÀ¯p-¶-Xn-\pÅ hnhn[ ^map-IÄ {]hÀ¯n-¡ p-¶p-v.
Cu ^map-Isf D¸m-Z\ bqWn-äp-I-fm-¡ p-¶-tXm-sSm¸w ]cn-io-e-\-¯nsâbpw kmt¦-XnI
hnZ-y-bp-tSbpw {]ZÀi\ tI{µ-§ -fm¡ n B[p-\n-I-h¡ -cn-¡ p-¶-Xm-Wv. hIp-¸nsâ Iogn-
epÅ lm¨-dn-IÄ¡ p-ambn ka-{K-amb Hcp hnI-k\ ]²Xn X¿m-dm-¡ p-¶-Xm-Wv. \mS³
C\-§ -fpsS kwc-£ -W-¯n\v ^mw Øm]n-¡ p-¶-Xm-Wv. IqSmsX ^map-I-fpsS Npäp-h-«¯v
kmä-sseäv bqWn-äp-IÄ Øm]n-¡ p-¶-Xm-Wv.
77
kwc-£ -W-¯n\pw {]Nm-c-¯n-\p-ambn ]²-Xn-IÄ Bhn-jvI-cn-¨n-«p-v. ap« DÂ]m-Z\w
hÀ²n-¸n-¡ p-¶-Xn\v ASp-¡ -f-ap-äs¯ tImgn hfÀ¯Â ]²-Xn-bpsS `mK-ambn 1042 e£ w
\o¡ n h¨n-«p-v. ap« D¸m-Z-\-¯n Xnc-sª -Sp¯ ]© m-b-¯p-Isf kzbw ]c-ym-]vX-
am-¡ pw.
tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-IÄ
1. Ipf-¼p-tcm-K-\n-b-{´-W-¯n-\pÅ ]cn-]mSn
Bap-Jw:
Ipf-¼p-tcmKw aqew cmP-y¯v 4000 tImSn-bn-e-[nIw cq] hmÀjn-I-\jvSw Dm-¡ p-
¶-Xm-bmWv IW-¡ m-¡ -s¸-Sp-¶-Xv. Ipf-¼p-tcmKw _m[n-¡ m³ km²-y-X-bpÅ I¶p-Im-en-
IÄ t]m¯v, ]¶n F¶n-h-bn 85 iX-am\w arK-§ Ä¡ pw hmIvkn-t\-j³ \ÂIn {]Xn-
tcm-[-ti-jn-bpÅ arK-k-aq-l-ambn amäp-¶-Xn\v e£ -y-an-Sp¶ {]hÀ¯\w. X·qew artKm-
ev]-¶-§ -fpsS Ib-äp-a-Xn-bv¡ pÅ km²-yX hÀ²n-¡ p-¶p. Im¼-bn³ amXr-I-bn-emWv
]²Xn \S-¸n-em-¡ p-¶-Xv.
^v:
tI{µ kÀ¡ mÀ Irjn a{´m-ebw hgn kwØm\ kÀ¡ mÀ aptJ\ arK-kw-c-
£ W hIp-¸n\v e`-y-am-¡ p-¶p. 100% tI{µ-k-lm-bw. hÀj-¯n cv XhW tcmK-{]-Xn-
tcm[ Ip¯n-hbv]v \S-¯p-¶-Xn-\mWv [\-k-lmbw \ÂIp-¶-Xv.
\nÀh-lW Øm]-\w:
arK-kw-c-£ W hIp¸v arKm-ip-]-{Xn-IÄ aptJ\ ]²Xn \S-¸n-em-¡ p-¶p.
e£ -y-§ Ä:
1. I¶p-Im-en, t]m¯v, ]¶n F¶o arK-§ -fn Ipf-¼p-tcm-Kw -\n-b-{´-W-
hn-t[-b-ambam¡ p-I.
2. ]mÂ, amwkw F¶n-h-bpsS Dev]m-Z\w hÀ²n-¸n-¡ pI, AXp hgn IÀj-
I-cpsS hcp-am\w hÀ²n-¸n-¡ p-I.
3. kwØm\w tcmK-hn-ap-à-ta-J-e-bm-Ip-¶-tXmsS artKm-ev]-¶-§ -fpsS
Ib-äp-aXn km²-y-am-¡ p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä:
FÃm I¶p-Im-en, t]m¯v, ]¶n F¶o arK-§ -fpsS DS-a-ØÀ.
78
Gsä-Sp-¡ p¶ {]hÀ¯n-IÄ:
{Kma-]-© m-b-¯nse apgp-h³ I¶p-Im-en-I-tfbpw ]¶n-I-tfbpw Ipf-¼p-tcmK
{]Xn-tcm[ Ip¯n-sh-¸n\v hnt[-b-am-¡ p-I-bpw, Ahsb Xncn-¨-dn-b SmKv ASn¨v dnt¸mÀ«v
sN¿p-¶p.
{]-hÀ¯\-§ Ä:
1. kw-Øm-\w, PnÃ, {Kma-]-© m-b¯v F¶o Xe-§ -fn {]Nm-c-Ww.
2. hm-Ivkn\pw, aäp km[-\-km-a-{Kn-I-fpw, {Kma-]-© m-b¯v arKm-ip-]-{Xn-I-fnÂ
F¯n-¡ Â.
3. hm-Ivkn-t\-j³ kvIzm-Up-IÄ cq]o-I-cn-¡ Â.
4. hm-Ivkn-t\-äÀamÀ hoSv hoSm-´cw Ib-dn-bn-d§ n {]Xn-tcm[ Ip¯n-sh¸v \S-¯p-
¶p.
5. PnÃm Xe-¯nepw Xmeq¡ v Xe-¯nepw ss{Iknkv amt-\-Pvsaâ v Sow cq]o-Icn-
¡ p¶p.
6. hmIvkn-t\-j-\p-tijw _Ôs¸«tcJ-I-fpw, IW-¡ p-Ifpw dnt¸mÀ«v\ÂIp¶p.
7. kw-Øm-\-X-e-¯n t{ImUo-I-cWw \S-¯p-¶p.
8. hÀj-¯n 2 XhW Ip¯n-sh¸v \S¯p-¶p.
9. sXsc-sª -Sp¯ Dcp-¡ -fpsS kndw {]Xn-tcm-[-iàn hne-bn-cp-¯p-¶-Xn-\mbn
_Ô-s¸-«-tI-{µ-§ -fn-tebv¡ v Ab-bv¡ p-¶p.
79
I-fpw, ATMA ]²-Xn-I-fp-ambpw kwtbm-Pn-¸n¨v {]Nm-c-Ww, t_m[-h¡ -cWw Iym-¼p-I-
fpsS \S-¯n¸v F¶o taJ-e-I-fn IqSp-X ^e-h-¯mb coXn-bn ]²Xn X¿m-dm-¡ p-¶-
Xm-Wv. h\m-XnÀ¯n taJ-e-I-fn h\w hIp-¸nsâ ^#p#w h\-kw-c-£ W kan-Xn-I-
fpsS kl-I-cWhpw {]Xn-tcm[ Ip¯n-sh¸v ]²-Xn-IÄ¡ v e`-y-am-¡ mhp-¶XmWv.
Bap-Jw:
tZiob Imen-h-k´m \nÀ½mÀÖ\ ]cn-]m-SnbpsS `mK-ambn kwØm\-¯p-
\n¶pw Imen-h-k´ ]qÀ®-ambn \nÀ½mÀÖ\w sN¿p-hm³ Dt±-in-¨p-sIm-pÅ Hcp
XpSÀ ]²-Xn-bm-Wn-Xv. I¶p-Im-en, Fcp-a, t]m¯v F¶o arK-§ -fn 100% acWw kw`-
hn¡ m-hp¶ Hcp sshdkv tcmK-_m-[-bm-Wn-Xv.
^v:
tI{µ kÀ¡ mÀ Irjn a{´m-ebw hgn kwØm\ kÀ¡ mÀ aptJ\ arK-kw-c-
£ W hIp-¸n\v e`-y-am-¡ p-¶p.100% tI{µ-k-lm-bw.
\nÀh-lW Øm]\w
arK-kw-c-£ W hIp¸v ^oÂUv Xe arKm-ip-]-{Xn-I-fn-eq-sS-bpw taJem Xe-¯n-
epÅ ,-dn³-dÀs]Ìv Cdm-Un-t¡ -j³ bqWn-äp-I-fn-eq-sSbpw \S-¯p-¶p.
e£ -y-§ Ä
1. Im-en-h-k´ tcmKw kwØm-\¯v \n¶pw ]qÀ®-ambn \nÀ½mÀÖ\w sN¿pI
2. £ oc-IÀj-IÀ¡ v km¼-¯n-I-t\«w Dm-¡ p-I.
3. tcm-K-hn-ap-à-ta-J-e-bm-Ip-¶-tXmsS kwØm-\-¯v\n¶v artKm-ev]-¶-§ -fpsS
Ib-äp-a-Xnbv¡ v km²-yX hÀ²n-¸n-¡ p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
kwØm-\-s¯ apgp-h³ I¶p-Imen DS-a-ØÀ
Gsä-Sp-¡ p¶ {]hÀ¯n-IÄ
kwØm-\-sam«msI tÌm¡ v dq«v skÀ¨v, hntÃPv skÀ¨v ]cn-]m-Sn-IÄ, ]qÀ®
tcmK-\nÀ½mÀÖ-\w, kotdm kÀsh-b-e³kv XpS-§ nb Imen-h-k´ tcmK_m[ \nÀ®-bn-
¡ Â ]cn-]m-Sn-IÄ.
{]hÀ¯-\§ Ä
1. ]-²-Xn-sb-¡ p-dn-¨pÅ t_m[-h¡ -cWw IÀj-IÀ¡ pw P\-{]-Xn-\n-[n-IÄ¡ pw
\ÂIp-I.
2. hmÀUp-Xe tcmK-\nÀ®b skÀ¨p-IÄ tcmK-e-£ -W-§ -sf-¡ p-dn-¨pÅ kÀth-
IÄ \S-¯pI
3. I-¶p-ImenI-fn {]Xn-tcm[ Ip¯n-sh-¸v.
4. I-¶p-Im-en-I-fn cà ]cn-tim-[\ þ kotdm kÀsh-b-e³kv.
5. dn-t¸mÀ«nw-Kv.
80
\nÀh-lW þtamWn-ä-dnwKv kwhn-[m-\-§ Ä:
kwØm-\-X-e-¯n tPmbnâ v Ub-d-IvS-dpsS t\Xr-X-z-¯n dn³UÀs]Ìv Cdm-
Un-t¡ -j³ bqWnänsâ tÌm¡ v dq«v skÀ¨pw kotdm kÀh-b-e³kv \nco-£ -W-hpw \S-
¯p-¶p. {Kma-]-© m-b¯v Xe-¯n shä-dn-\dn kÀPsâ t\Xr-X-z-¯n hntÃPv kÀ¨v
\S-¯nhcp-¶p. {Kma-]-© m-b¯v hmÀUp-X-e-¯n hmÀUv sa¼ÀamÀ {Kma-]-© m-b¯v
Xe-¯n {]kn-Uv F¶n-h-cpsS t\Xr-X-z-¯n tamWn-ä-dnwKv \S-¯p-¶p. hÀj-¯nÂ
cp-X-hW ( s^{_p-h-cn, HIvtSm-_À) hntÃPv kÀ¨v \S-¯p-¶p.
Bap-Jw:
kwØm-\s¯ I¶p-Im-en-I-tf-bpw, hfÀ¯p-]-£ n-I-tfbpw _m[n-¡ p¶ {][m-\-
s¸« tcmK§ sf \nb-{´W hnt[-b-am-¡ pI F¶ e£ -y-t¯msS tI{µ-kÀ¡ m-cnsâ
amÀ¤ \nÀt±-i-a-\p-k-cn¨v 2003-þ04  Bcw-`n¨ ]²-Xn-bm-Wn-Xv. \ne-hn-epÅ {][m-\-s¸«
tcmK-\nÀ®b et_m-d-«-dn-I-fpw _tbm-f-Pn-¡  s{]mU-£ ³ skâ-dp-Ifpw iàn-s¸-Sp-
¯p-¶-Xn\pw I¶p-Im-en-Isf _m[n-¡ p¶ tcmK-§ sf {]Xn-tcm[ Ip¯n-sh-¸n-eqsS
XSbp¶Xn-\p-amWv XpI hI-bn-cp-¯n-bn-cn-¡ p-¶-Xv. IqSmsX tcmK \nco-£ -Ww, \nb-{´-
Ww, tcmK-§ Ä ap³Iq«n And-bm³ kwhn-[m\w Dm-¡ Â, Ch-sb-¸än P\-§ Ä¡ v
Adnhv ]I-cm³ Iymw-s]-bn-\p-IÄ \S-¯p-Isb¶Xpw ]²-Xn-bn hn`m-h\w sN¿p-¶p.
^v
tI{µ kÀ¡ mÀ Irjn a{´m-ebw hgn kwØm\ kÀ¡ mÀ aptJ\ arK-kw-c-
£ W hIp-¸n\v e`-y-am-¡ p-¶p.75% tI{µm-hn-jvIrX ^pw 25% kwØm-\m-hn-jvIrX
^pw.
e£ -y-§ Ä
1. arK-§ -fp-tS-bpw ]£ n-I-fp-tSbpw tcmK-\n-b-{´Whpw \nco-£ -Whpw Dd-¸m-¡ pI
81
2. tcmK-§ sf kw_-Ôn¨ hnhc tiJ-cWw \S-¯pI
3. kmw{I-anI tcmK-§ Ä ap³Iq«n Is¯n {]Xn-tcm[ \S-]-Sn-IÄ kzo-I-cn-¡ pI
4. kwØm\w tcmK-hn-apà taJ-e-bm-¡ pI hgn artKm-ev]-¶-§ -fpsS Ib-äp-aXn
km[-yam¡ n km¼-¯nI taJ-esb iàn-s¸-Sp-¯p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
kwØm-\s¯ apgp-h³ arK-§ -fp-tSbpw ]£ n-I-fp-tSbpw DS-a-ØÀ ]²-Xn-bpsS
KpW-t`m-àm-¡ -fm-Wv.
\nÀh-lW Øm]\w
arK-kw-c-£ W hIp-¸nsâ kwØm-\-Xew apXÂ {Kma-]-© m-b¯v Xew hsc-
bpÅ Øm]-\-§ Ä¡ v ]²Xn LS-I-§ -fpsS Npa-Xe \ÂIn-bn-«p-v. {]mtZ-inI Xe-
¯n {Kma-]-© m-b-¯p-I-fpsS kl-I-c-W-t¯msS arKm-ip-]-{Xn-IÄ aptJ\ ]²Xn \S-¸n-
em-¡ p-¶p.
Gsä-Sp-¡ p¶ {]hÀ¯n-IÄ
1. \ne-hn-epÅ kwØm\ {]mtZ-inI Xe em_p-Isf B[p-\nI kuI-c-y-§ -tfmsS
kpk-Ö-am-¡ p-¶p.
2. I¶p-Im-en-I-fnse tcmK-\n-co-£ -Whpw {Ia-amb ]cn-tim-[-\-Ifpw \S¯n tcmK
km²-yXm dnt¸mÀ«vX¿m-dm-¡ pIbpw ØnXn hnhc IW-¡ p-IÄ tiJ-cn-¡ p-Ibpw
BbXv {]kn²s¸Sp-¯p-Ibpw sN¿p-¶p.
3. t_m[-h¡ -cW ]cn-]m-Sn-IfpsS `mK-ambn skan-\m-dp-IÄ, inev]-im-e-IÄ XpS-
§ n-bh kwØm\ Xew apXÂ _vtfm¡ v Xew hsc- \-S-¸n-em-¡ p-¶p.
4. kwØm-\-¯n-\-I¯pw ]pd¯pw hnZKv² ]cn-io-e\w kwL-Sn-¸n-¡ p-¶p.
5. ap³Iq-«n-bpÅ tcmK-\nÀ®bw hgn Bh-i-y-amb ap³I-cp-X-ep-IÄ¡ pÅ IÀ½
]²Xn Bhn-jvI-cn¨v \S-¸n-em-¡ p-¶p.
82
Sp-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
^v:
100% tI{µ-k-lmbw þ tI{µ kÀ¡ mÀ Irjn a{´m-ebw hgn kwØm\ kÀ¡ mÀ
aptJ\ arK-kw-c-£ W hIp-¸n\v e`-y-am-¡ p-¶p.
\nÀh-lW Øm]\w
arK-kw-c-£ W hIp¸v ar-Km-ip-]-{Xn-IfneqsS ]²Xn \S-¸n-em-¡ p-¶p.
e£ -y-§ Ä
1. {]Xn-tcm[ Ip¯n-sh-bv]n-eqsS BSv hk´ \nÀ½mÀÖ\w sN¿pI.
2. amwtkm-ev]m-Z\w hÀ²n-¸n-¡ pI
3. tcmK-hn-ap-à-ta-J-e-bm-Ip-¶-tXmsS artKm-ev]-¶-§ -fpsS Ib-äp-aXn km²-y-am-¡ p-
I.
4. IÀj-I-cpsS hcp-am\w hÀ²n-¸n-¡ p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
BSp-h-fÀ¯-en GÀs¸-«n-cn-¡ p¶ apgp-h³ IÀj-Icpw
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. kwØm\ þPnÃmþ {Kma-]-© m-b¯v Xe¯n {]Nm-cWw
2. hmIvkn-\p-Ifpw aäp km[\ kma-Kn-Ifpw ]© m-b¯v arKm-ip-]{-X-nI-fn F¯n-
¡Â
3. hmIvkn-t\-äÀamÀ hoSp-I-fn sN¶v Ip¯n-shbv]p \S-¯p¶p
4. _Ô-s¸«tcJ-Ifpw cPn-Ì-dp-Ifpw kq£ n¡ p¶p.
5. arKm-ip-]n{X-nI-fn \n¶pw hmIvkn-t\-j³ dnt¸mÀ«vPnÃm-X-e-¯nepw kwØm\
Xe-¯nepw t{ImUo-I-cn-¡ p¶p
6. kotdm tamWn-ä-dnwKv ^e-{]-Z-ambn \S-¸n-em-¡ p¶p
\nÀh-lW kwhn-[m-\-§ Ä
83
Imen-tcmK\n-b-{´W ]²-Xn-I-fpsS `mK-ambn kwØm-\-X-e-¯nepw PnÃm Xe-¯nepw
]© m-b¯v Xe-¯nepw GtIm-]n-¸n¨v sImv arKm-ip-]-{Xn-IÄ hgn {]Xn-tcm[ {]hÀ¯-
\-§ Ä \S-¯p-¶p.PnÃm-X-e-¯n PnÃm arK-kw-c-£ W Hm^o-kÀ¡ pw {Kma-]-© m-b¯v
Xe-¯n shä-dn-\dn kÀP-\p-amWv \nÀÆ-lW Npa-X-e.
^v
100% tI{µm-hn-jvIr-X ]²Xn. tI{µ-kÀ¡ mÀ Irjn a{´m-ebw hgn kwØm\
kÀ¡ mÀ aqtJ\ arK-kw-c-£ W hIp-¸n\v e`-y-am-¡ p-¶p.
\nÀh-lW Øm]\w
arK-kw-c-£ W hIp¸nsâ {Kma ]© m-b¯v apXÂ kwØm-\-Xew hsc-bpÅ
hnhn[ kvYm-]-\-§ Ä¡ v ]²-Xn-bpsS \nÀh-lW Npa-X-e-bp-v. {Kma]© m-b-¯v Xe-
¯n shä-dn-\dn kÀP\pw PnÃm Xe-¯n PnÃm arK-kw-c-£ W Hm^o-k-dpw ]²Xn
\nÀÆ-l-W-¯n \nÀ®mbI ]¦v hln-¡ p-¶p.
e£ -y-§ Ä
1. {_qskÃm tcmK \nb-{´Ww hgn I¶p-Im-en-k¼-¯nsâ timjWw XS-bp-Ibpw
DÂ]m-Z\w hÀ²-n¸n-¡ p-Ibpw sN¿pI
2. tcmKw XS-bpI hgn IÀj-I-cpsS hcp-am\w hÀ²n-¸n-¡ p-I.
3. a\p-j-ys\ kmc-ambn _m[n-t¨-bv¡ m-hp¶ Hcp P´pP\ytcmK-¯nsâ kw{I-
aWw XS-bpI
4. tcmK hnapà taJ-e-bm-Ip-¶-tXmsS artKm-ev]-¶-§ -fpsS Ib-äp-aXn km²-y-am-
Ip¶p
KpW-t`m-àm-¡ Ä
84
s]mXp P\m-tcm-K-y-hp-ambn _Ô-s¸« hnj-b-am-b-Xn-\m apgp-h³ P\-§ fpw
]²-Xnbpw {] X-y-£ hpw ]tcm-£ -hp-am-bpÅ KpW-t`m-àm-¡ -fm-Wv.
\nÀh-lW kwhn-[m-\-§ Ä
Imen-\n-b-{´W ]²-Xn-I-fpsS `mK-ambn kwØm-\-X-e-¯nepw PnÃm Xe-¯nepw
]© m-b¯v Xe-¯nepw GtIm-]n-¸n¨v sImv arKm-ip-]-{Xn-IÄ hgn {]Xn-tcm[ {]hÀ¯-
\-§ Ä \S-¯p-¶p.
]²-Xn-kw-tbm-P-\-km-²-y-XIÄ
£ oc-k-l-I-cW kwL-§ -fpsS {]hÀ¯-\-hp-ambn kwtbm-Pn¨v tcmK-\nÀ®-
bhpw \nb-{´-Whpw km²-y-am-¡ p-I.Btcm-K-y-ta-J-e-bnse hnhn[ hIp-¸p-I-fpsS ]²-Xn-
I-fp-ambn kwtbm-Pn-¸n¡ mw. s]mXp-P-\m-tcm-K-y-hp-ambn _Ô-apÅ {]hÀ¯-\-am-b-Xn-
\m {Kma-]-© m-b-¯p-IÄ¡ pÅ \nÀ®m-bI kzm-[o\w sNep-¯p-hm³ Ign-bpw. Ch-
sbÃmw ]²-Xn-tc-J-bpsS `mK-am-¡ p-Ibpw thWw.
Bap-Jw.
\qX\ hnhc-km-t¦-XnI hnZ-y-bpsS klm-b-t¯msS arK-kw-c-£ W cwKs¯
{]iv\-§ fpw {]Xn-hn-[n-Ifpw IÀj-IÀ¡ v kmt¦-XnI hnZ-Kv²À¡ pw IrX-y-X-tbmsS e`-y-am-
¡ p-¶-Xn-\pÅ Hcp kwhn-[m-\-amWv I¶p-Imen tcmK dnt¸mÀ«nwKv k{¼-Zmbw {Kma-{]-tZ-i-
§ -fnÂ\n¶p t]mepw t\cn«vhnh-c-§ Ä dnt¸mÀ«vsN¿pI hgn ASn-b-´nc ]cn-lm-c-amÀ¤-
§ Ä /\nb-{´W amÀ¤-§ Ä Ie-Xm-akw IqSmsX X¿m-dm-¡ p-¶-Xn\pw \S-¸n-em-¡ p-¶-
Xn\pw _vtfm¡ v PnÃm kwØm-\-Xe tImHmÀUn-t\-j³ hgn km²-y-am-Ip-¶p.
85
^v
100% tI{µm-hn-jvIr-X ^v. tI{µ-kÀ¡ mÀ Irjn a{´m-ebw hgn kwØm\
kÀ¡ mÀ aqtJ\ arK-kw-c-£ W hIp-¸n\v e`-y-am-¡ p-¶p.
\nÀh-lW Øm]\w
_vtfm¡ v ]© m-b¯v Xe-¯n sXsc-sª -Sp-¡ -s¸«arKm-ip-]-{Xn-I-fnse ko\n-
bÀ shä-dn-\dn kÀP\pw PnÃm Xe-¯n PnÃm tImÀUn-t\-ä-dp-amWv \nÀÆ-l-W-¯nsâ
Npa-X-e. PnÃm arK-kw-c-£ W Hm^o-kÀ tamWn-ä-dnw-Knsâ Npa-Xe hln-¡ p-¶p.
e£ -y-§ Ä
tcmK-§ -sf-¡ p-dn¨pw tcmK-km-²-y-X-I-sf-¡ p-dn¨pw ]IÀ¨-h-ym-[n-I-sf-¡ p-dn¨pw
XÕ-abw dnt¸mÀ«v sN¿pI hgn tcmK-\n-b-{´W {]hÀ¯-\-§ Ä AXn-thKw {]mhÀ¯n-
I-am-¡ p-I, Ime-Xm-akw Hgn-hm-¡ pI hgn NnInÕ/{]Xn-tcm[ {]hÀ¯-\-§ Ä Gähpw
^e-{]-Z-ambpw Imc-y-£ -a-ambpw sN¿p-hm³ km[n-¡ pI tcmK-\n-b-{´Ww hgn km¼-¯n-
I-\jvSw Ipd-bv¡ p-I XpS-§ n-b-h-bmWv ]²-Xn-bpsS e£ -y-§ Ä.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
arK-kw-c-£ W taJ-e-bnse apgp-h³ IÀj-IÀ ]²-Xn-bnse ]tcm-£ -Kp-W-t`m-
àm-¡ -fm-Wv. ]²Xn cq]o-I-cWw ]0\ Kth-jW {]hÀ¯-\-§ Ä F¶n-h-bn ØnXn-
hn-hc IW-¡ p-IÄ D]-tbm-K-s¸-Sp-¯p-¶p.
Gsä-Sp-¡ p¶ {]hÀ¯n-IÄ
tZio-b-X-e-¯n arK-tcm-K-§ sf kw_-Ôn-¨pÅ dnt¸mÀ«p-IÄ tiJ-cn¨v
Hm¬sse³ kwhn-[m\w hgn _vtfm¡ v-þ-Pn-Ãm-þ-kw-Øm-\-X-e-§ -fn t{ImUo-I-cn-¡ p-¶p.
tZio-b-X-e-¯n dnt¸mÀ«vsN¿p-¶p.
{]hÀ¯-\-§ Ä
kwØm-\-þ-Pn-Ãm-þ-_t-fm¡ v Xe-§ fn GÀs¸-Sp-¯n-bn-«pÅ kÀ¡ mÀ kwhn-
[m\w hgnbpw IÀj-I\v kz-´-ambpw hn-h-c-§ Ä \ÂIp-hm³ km[n-¡ p-¶p. kwØm-
\s¯ apgp-h³ {Kma-{]-tZ-i-§ -tfbpw Hm¬sse³ irwJe hgn _Ôn-¸n-¡ p¶p-v.
\nÀh-lW kwhn-[m-\-§ Ä
_vtfm¡ v PnÃm Xe arK-kw-c-£ W DtZ-ym-K-ØÀ PnÃm C³^Àam-änIv skâ-dn
sâ kmt¦-XnI klm-b-t¯msS \nÀh-ln-¡ p-¶p.
86
I-fp-ambpw Bh-i-y-sa-¦n arK-NnInÕ ]²-Xn-I-fp-ambpw Btcm-K-y-h-Ip-¸nsâ {]hÀ¯-
\-§ -fp-ambpw kwtbm-Pn-¸n-¡ mw.
^v
75% tI{µ klmbw tI{µ-kÀ¡ mÀ Irjn a{´m-ebw hgn kwØm\ kÀ¡ mÀ
aptJ\ arK-kw-c-£ W hIp-¸n\v e`-y-am-¡ p-¶p.25% Xt±-i-k-z-bw-`-cW Øm]-\-§ Ä hln-
¡ p-¶p.
\nÀh-lW Øm]\w
D]-I-c-W-§ Ä hm§  arK-kw-c-£ W Øm]-\-§ Ä hgnbpw \nÀ½mW
{]hÀ¯-\-§ Ä s]mXp-a-cm-a¯v hIp-¸v /Xt±-i-k-z-bw-`-cW Øm]-\-§ Ä aptJ-\bpw
\nÀÆ-ln-¡ p-¶p.
e£ -y-§ Ä
arK-kw-c-£ WØm]-\-§ -fnse ASn-Øm\ kuI-c-y-§ Ä hÀ²n-¸n¨v arK-Nn-
InÕ cwK¯v anI¨ tkh\w \ÂIpI
KpW-t`m-àm-¡ Ä
arK-kw-c-£ W {]hÀ¯-\-§ -fn GÀs¸-«n-cn-¡ p¶ apgp-h³ IÀjIcpw.
87
\nÀh-lW tamWn-ä-dnwKv kwhn-[m-\-§ Ä
arK-kw-c-£ W hIp¸pw Xt²-i-k-z-bw-`-cW Øm]-\-§ fpw kwbp-à-ambn
hnhn[ Xe-§ -fn tamWn-ä-dnwKv \nÀÆ-ln-¡ p-¶p. Ipd-hp-IÄ {Kma /hmÀUv k`-I-fnÂ
NÀ¨ sN¿-s¸-S-Ww. ]²-Xn-tc-J-bn tI{µ-þ-kw-Øm\ ]²-Xn-IÄ Ah-tem-I\w sN¿-s¸-
Sp-Ibpw hnS-hp-IÄ \nI-¯p-¶-Xn-\p-ff ]²-Xn-IÄ Xt±-i-`-cW Øm]-\-§ Ä Gsä-Sp-¡ p-
Ibpw sN¿-Ww.
BapJw
arK-kw-c-£ W hIp-¸n\p Iogn tImgn Xmdmhv F¶n-hbpw hfÀ¯p¶ hnhn[
^map-I-fp-v. Cu ^map-Isf DÂ]m-Z\ bqWn-äp-I-fm-Ip-¡ p-¶-tXm-sSm¸w ]cn-io-e-\-
¯ntâbpw kmt¦-Xn-I-hn-Z-y-bp-tSbpw {]ZÀi-\-tI-{µ-§ -fm¡ n B[p-\n-I-h¡ -cn-¡ p-¶-
Xm-Wv. IqSmsX ^map-I-fpsS kao-]-{]-tZ-i-§ fn Npäp-h-«¯v kmä-sseäv bqWn-äp-IÄ
Øm]n-¡ p-I-IqSn sN¿p-¶-tXmsS ap«amwtkmÂ]m-Z\w hÀ²n-¸n-¡ m³ km[n¡ pw.
^v
80% tI{µ-k-lmbw tI{µ-kÀ¡ mÀ Irjn a{´m-ebw hgn kwkvYm-\-kÀ¡ mÀ
aptJ\ arK-kw-c-£ W hIp-¸n\v e`-y-am-¡ p-¶p. 20% kwØm\ hnln-X-ambn XpI hne-bn-
cp-¯n-bn-cn-¡ p-¶p.
\nÀh-lW Øm]\w
arK-kw-c-£ W hIp¸nse ^map-I-fpsS ta[m-hn-IÄ¡ mWv ]²Xn \nÀÆ-lW
Npa-X-e. PnÃm-X-e-ta-Jem Xe ^map-IÄ PnÃm ]© m-b-¯p-IÄ¡ v ssIam-dn-bn-«p-v.
e£ -y-§ Ä
tImgn hfÀ¯Â ^map-Ifpw Xmdmhv hfÀ¯Â ^map-Ifpw hn]p-eo-I-cn-¡ p-I.
hnÚm\ hym-]\ taJ-e-bn IqSp-X sa¨-s¸« tkh\w \ÂIp-I. \Ã-bn\w tImgn
Xmdmhv Ipª p-§ sf IÀj-IÀ¡ v Bh-i-ym-\p-k-cWw e`-y-am-¡ pI.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
tImgnþXmdmhv hfÀ¯-en XmÂ]-c-y-apÅ IÀj-IÀ
Gsä-Sp-¡ m-hp¶ {]hÀ¯n-IÄ/{]hÀ¯-\-§ Ä
1. hIp-¸nsâ tImgn Xmdmhp ^map-IfpsS B[p-\n-I-h¡ -cWw
2. IqSp-X sa¨-s¸«DÂ]m-Z-\-bq-Wn-äp-I-fm-¡ Â
3. Cu ^map-Isf ]cn-io-e\ tI{µ-§ -fm¡ n amäpI
4. \mS³ C\-§ -fpsS kwc-£ -W-w
\nÀh-lW kwhn-[m-\-§ Ä
s]mXpth PnÃm-]-© m-b¯v aptJ\ ]²Xn \nÀÆ-lWw \S-¯p-¶p. GXm\pw
]²Xn arK-kw-c-£ W hIp¸v t\cn«v\nÀh-ln¡ p¶p
88
Xt±i kz-bw-`-cW Øm]-\-§ -fpsS ]¦v
Øm]-\-¯nsâ Bkq-{X-Ww, Dev]m-Z\w XpS-§ nb Imc-y-§ Ä ÌmânwKv I½n-än-
bp-ambn IqSn-bm-tem-Nn¨v \nÀh-ln-¡ m-hp-¶-Xm-Wv. BkvXn-I-fpsS kwc-£ -Whpw \ho-I-
c-Whpw hn]p-eo-I-c-Whpw ssIam-dn-¡ n-«nb Øm]-\-sa-¶-\n-e-bn PnÃm ]© m-b-
¯nsâ Npa-X-e-bm-Wv. {Kma-þ-t»m¡ v ]© m-b-¯p-I-fpsS ]²Xn hnShv \nI-¯p-¶-Xn\v
ap³K-W\ \ÂI-Ww.
B-apJw
IW-¡ p-IÄ {]Imcw tIc-f-¯nse ap« DÂ]m-Z-\-¯ns\ At]-£ n¨v D]-t`mKw
IqSp-X-em-Wv. DbÀ¶ Xoä hnebpw hn]-W-\-k-lm-b-¯nsâ A`m-hhpw aqew ap«DÂ]m-
Z\w Ipdª p hcp-¶p. {Kma-{]-tZ-i-§ -fn tImgn-bpÂ]m-Z\w hÀ²n-¸n-¡ m³ hnhn[ Xc-
¯n-epÅ klmb kwhn-[m-\-§ -fn¡ qSn-bpÅ kÀ¡ mÀ CS-s]-S-ep-IÄ Bh-i-y-am-Wv.
{]kvXpX ]²Xn ap«-bpÂ]m-Z\w hÀ²n-¸n-¡ m³ e£ -y-an-Sp-¶p.
^v
tI{µ-kÀ¡ mÀ Irjn a{´m-ebw hgn kwØm\ kÀ¡ mÀ aptJ\ arK-kw-c-£ W
hIp-¸n\v e`-y-am-¡ p-¶p. 100% tI{µ-k-lmbw
\nÀh-lW Øm]\w
arK- k w- c - £ W hIpnsâ {Kma- ] - © m- b ¯v Xe- ¯ n- e pÅ shä- d n- \ dn
kÀP³/ko\n-bÀ shä-dn-\dn kÀP-\mWv ]²-Xn-bpsS \nÀÆ-lW Npa-Xe.
e£ -y-§ Ä
1. ap«DÂ]m-Z\w hÀ²n-¸n-¡ p-I.
2. ap«bv¡ pw amwk-¯n\pw thn A\y kwØm-\-§ sf B{i-bn-¡ p¶ {]h-WX
\ndp¯n kwØm-\s¯ kzbw ]c-ym-]vX-am-¡ Â
3. ASp-¡ f Ah-in-jvS-§ fpw {]mtZ-in-I-ambn e`-y-amb Xoä-h-kvXp-¡ fpw ^e-{]-Z-
ambn D]-tbm-K-s¸-Sp-¯Â
4. {]mtZ-in-I-ambn ssPh-hf e`-yX hÀ²n-¸n-¡ Â
5. {KmaoW taJ-e-bnse ]mh-s¸« P\-§ Ä¡ v t]mj-Im-lmc e`-yX Dd¸p hcp-
¯pI
KpW-t`m-àm-¡ Ä
89
tImgn hfÀ¯-en XmÂ]-c-y-ap-Å-hÀ t\cn«v KpW-t`m-àm-¡ -fm-Ip-t¼mÄ `£ y
kz-bw-]-c-ym-]vXX hgn ap-gp-h³ D]-t`m-àm-¡ fpw ]tcm£ KpW-t`m-àm-¡ -fm-Ip-¶p.
Gsä-Sp-¡ p¶ {]hÀ¯n-IÄ
ASp-¡ -f-ap-äs¯ tImgn hfÀ¯Â t{]mÕm-ln-¸n-¡ Â
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. {KmaoW taJ-e-bn XmÂ]-c-y-apÅ IÀj-IÀ¡ v \Ã-bn\w tImgn-¡ p-ª p-§ sf
e`-y-am-¡ p¶p
2. sNdnb bqWn-äp-IÄ¡ pÅ IqSpw Xoäbpw e`-y-am-¡ p¶p
3. tcmK-{]-Xn-tcm[ {]hÀ¯-\-§ -sf-¡ p-dn¨v t_m[-h-ev¡ -cWhpw ]cn-io-e-\hpw
\ÂIp¶p
\nÀh-lW kwhn-[m-\-§ Ä
arK-kw-c-£ W hIp-¸nse {Kma ]© m-b¯v Xe-¯n-epÅ shä-dn-\dn/ko\n-bÀ
shä-dn-\dn kÀP-\mWv ]²-Xn-bpsS \nÀÆ-lW Npa-Xe
BapJw
Imen-¯o-ä-bpsS \ntX-y-\-bpÅ hne hÀ²-\hv £ oc-IÀj-IÀ Cu cwK-¯p-\n-
¶pw sImgn-ª p-t]m-Ip-¶-Xn-\pÅ km²-y-X-tb-dp-¶p. Cu Ah-k-c-¯n Xoä-¸p Irjn
t{]mÕm-ln-¸n¨v \Ã-bn\w Xoä-¸pÃv Dcp-¡ Ä¡ v e`-y-am¡ n Dev]m-Z\w hÀ²n-¸n-¡ m\pw
£ oc-IÀj-Isc Cu cwK¯v \ne-\nÀ¯m\pw £ otcm-ev]m-Z\w em`-I-c-am-¡ m\pw Dt±-in-
¨pÅ ]²Xn-bm-Wn-Xv.
90
^v: 75% tI{µmhn-jvIrX ]²Xn þ 25% kwØm\ kÀ¡ mÀ hnlnXw
e£ -y-§ Ä:
1. t]mjI- a-qe
- y-a-pÅ Xoä¸
- pÂIrjn {]Nc-n¸
- n¡
- epw \So hkX
v p¡
- Ä hnXc-Ww
sN¿epw
2. ]mep-ev]m-Z\ sNehv Ipd-bv¡ Â
3. I¶p-Im-en-I-fpsS Btcm-Kyw sa¨-s¸-Sp-¯Â
{]hÀ¯-\-§ Ä:
1. ]²Xn kw_-Ôn¨ {]Nm-cW{]hÀ¯-\-§ Ä \S-¯p-¶p.
2. Xoä-¸p \So hkvXp-¡ Ä e`-y-am-¡ p-¶p.
3. KpW-t`m-àm-¡ Ä ]p¡ rjn \S-¸n-em-¡ p-Ibpw Xoä¸pÃv D]-tbm-K-s¸-Sp-¯p-
Ibpw sN¿p-¶p.
^v:
50% tI{µ-k-lmbw þ kÀth-bp-ambn _Ô-s¸-«pÅ DtZ-ym-K-Ø-·mÀ¡ pÅ i¼-f-
91
¯nsâ kwØm-\-hn-ln-Xhpw aäp sNe-hp-Ifpw kwØm\ kÀ¡ mÀ hln-¡ Ww
\nÀh-lW Øm]\w
PnÃm arK-kw-c-£ W Hm^o-kÀ¡ mWv ]²-Xn-bpsS \nÀÆ-lW Npa-Xe
e£ -y-§ Ä
1. arK-kw-c-£ W taJ-e-bnse ]£ n-ar-Km-Zn-I-fpsS F®w, DÂ]m-Z-\-£ -aX XpS-
§ nb hnh-c§ Ä tiJ-cn¨v t{ImUo-I-cn-¡ pI
2. artKm-ev]-¶-§ -fpsS hne-\n-e-hmcw tiJ-cn¨v e`-y-am-¡ p-I.
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. I¶p-Imen Dev]-¶-§ -fpsS Dev]m-Z\w Xn«-s¸-Sp-¯p-¶-Xn\v \S-¯p¶ kwtbm-
PnX km¼nÄ kÀsh-IÄ \S-¯Â
2. ]pXnb ]0-\-§ Ä Bcw-`n-¡ Â
3. hnh-c-ti-J-cW hni-I-e-\-co-Xn-IÄ sa¨-s¸-Sp-¯Â
4. hnh-c-§ -fpsS t{ImUo-I-c-Whpw {]kn-²o-I-c-Whpw
12. kwØm-\-sh-ä-dn-\dn Iu¬knÂ
BapJw
arK-Nn-InÕm {]hÀ¯-\-§ f \nb-{´n-¡ p-¶-Xn\v 1988  cq]o-I-cn-¨-XmWv tIcf
tÌäv shä-dn-\dn Iu¬knÂ. Cu Øm]-\-¯nsâ {]hÀ¯-\-§ Ä¡ m-h-i-y-amb
klmbw \ÂIp¶ ]²XnbmWnXv.
^v
50% tI{µ-k-lmbw þ Iu¬kn-ense DtZ-ym-K-Ø-·m-cpsS i¼-f-¯n\pw Hm^okv
sNe-hp-IÄ¡ pw Aä-Ip-ä-]-Wn-IÄ¡ p-am-bn-«pÅ kwØm\ hnlnXw, arK-Nn-In-Õ-IÀ¡ v
]cn-io-e\ ]cn-]m-Sn-IÄ kwL-Sn-¸n-¡ Â kpk-Ö-amb Hcp sse{_dn Øm]n-¡ Â XpS-
§ n-b-h-bv¡ mbn ^v.
\nÀh-lW Øm]\w
92
Xncp-h-\-´-]p-cw t]cqÀ¡ S BØm-\-am-bpÅ kwØm\ shä-dn-\dn Iu¬knÂ
e£ -y-§ Ä
1. kwØm-\s¯ arK-Nn-InÕm {]hÀ¯\w IqSp-X Imc-y-£ -a-am¡ pI
2. ]cn-ioe\ ]cn-]m-Sn-IÄ \S-¯pI
3. arK-Nn-InÕm tcmK \nb-{´W ]cn-]m-Sn-IfpsS KpW-ta· Dd-¸m-¡ pI
4. kmt¦-XnI hnZ-Kv²-cpsS {]hÀ¯-\-Kp-W-\n-e-hmcw tamWn-äÀ sN¿pI
KpW-t`m-àm¡ Ä
kwØm-\¯v arK-Nn-InÕbn GÀs¸-«n-«pÅhcpw kwkvYm\ shä-dn-\dn
Iu¬kn-en AwK-X-z-ap-Å-hcpw
Gsä-Sp-¡ m-hp¶ {]hÀ¯n-IÄ/{]-hÀ¯-\-§ Ä.
kwØm-\s¯ arK-Nn-InÕm hnZ-Kv²-cpsS cPn-kvt{S-j³, NnInÕm {]hÀ¯\ \nb-
{´W ]cn-]m-Sn-IÄ, ]cn-io-e\ ]cn-]m-Sn-Ifpw XpSÀ hnZ-ym-`-ymk ]cn-]m-Sn-Ifpw kwL-Sn-¸n-
¡Â
\nÀh-lW kwhn-[m-\-§ Ä
kwØm\ shä-dn-\dn Iu¬knÂ
^v
100% tI{µklm-b-apÅ ]²Xn tI{µ-s¯nsâ amÀ¤ \nÀt±-i-a-\p-k-cn¨v ]²Xn
\S-¸n-em-¡ pw.
e£ -y-§ Ä
1. amwtkm-ev]m-Z\w hÀ²n-¸n-¡ p-I, `£ -y-k-z-bw-]-c-ym-]vX-X-bn-tebv¡ v \bn-¡ pI
2. Ipdª apXÂ apS-¡ nepw em`-I-c-ambpw sXmgn-e-h-k-c-§ Ä krjvSn-¡ pI
3. km[m-c-W-¡ m-cp-tSbpw ZpÀºe hn`m-K-¡ m-cp-tSbpw t]mj-Im-lmc e`-y-Xbv¡ v
klm-b-I-am-¡ pI.
93
KpW-t`m-àm-¡ Ä
arK-kw-c-£ W taJ-e-bnepw arK-]-cn-]m-e-\-¯nepw XmÂ]-c-y-apÅ IÀj-IÀ
\nÀh-lW Øm]\w
{Kma-]-© m-b¯v Xe-¯n-epÅ arKm-ip-]-{Xn-I-fn-eqsS ]²Xn \nÀÆ-ln-¡ p-¶p.
^v
100% tI{µ-k-lmbw
e£ -y-§ Ä
\mS³ C\-M-M-fnÂs¸-«Xpw hwi-\m-i-`o-jWn t\cn-Sp-¶-Xp-amb BSv, Xmdmhv
F¶o C\-§ -fpsS kwc-£ -Whpw t{]mÕm-l-\hpw
94
KpW-t`m-àm-¡ Ä
hwi-\m-i-`o-j-Wn-bpÅ ta¸-dª C\w arK-§ -sf- kwc-£ n-¡ p¶ IÀj-IÀ. Cu cwK-
t¯¡ v Xmev]-c-y-t¯msS IS-¶p-h-cp¶ IÀj-IÀ
Gsä-Sp-¡ p¶ {]hÀ¯n-IÄ
1. C\-§ sf Xncn-¨dnª v kwc-£ Ww Dd-¸p-h-cp-¯pI
2. C¯cw A]qÀÆ C\-§ -fpsS hÀ¤ hÀ²-\-hn-\m-bpÅ {]hÀ¯-\-§ Ä \S-¯pI
3. _o-Pw, {`qWw apX-embh KmV-io-Xo-I-cWw \S¯n kq£ n-¡ p-Ibpw hwi-
hÀ²\hn-\-v klm-bn-¡ p-Ibpw sN¿pI
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. \mS³ C\-§ sf Is¯n hnhc tiJ-cWw \S-¯Ww
2. Ch-bpsS kwc-£ -W-¡ n-\m-h-i-y-amb {]hÀ¯-\-§ Ä Gsä-Sp-¡ p-¶p.
3. ASn-Øm\ kuI-c-y-§ Ä e`-y-am¡ n hwi-hÀ²-\hv t{]mÕm-ln-¸n-¡ pI
\nÀh-lW kwhn-[m-\-§ Ä
arK-kw-c-£ W hIp¸nsâ arKm-ip-]-{Xn-IÄ¡ mWv \nÀh-l-W¯nsâ {][m\
Npa-Xe.
^v
100% tI{µ-k-lm-bt-¯m-sS-bpÅ ]²Xn tI{µ-kÀ¡ m-cns³-d amÀ¤ \nÀt±-i-§ -f-
95
\p-k-cn¨v \S-¯p-¶p. 5 hÀjw IqSp-t¼mÄ sk³kkv \S-¯p¶p
e£ -y-§ Ä
1. I¶p-Im-en-I-fp-sSbpw aäv ]£ n-ar-Km-Zn-I-fp-sSbpw ØnXn-hn-h-c-I-W-¡ p-IÄ tiJ-
cn-¡ pI
2. tIc-f-¯nse I¶p-Imen/hfÀ¯p-]£ n k¼-¯nsâ Btcm-K-y-kw-c-£ -Ww,
I¶p-Imen hÀt¤m-²m-cW ]cn-]m-Sn-IÄ F¶n-h-bpsS ]ptcm-KXn hne-bn-cp-¯pI
3. hnhn[ ]²-Xn-IÄ \S-¸n-em-¡ pI hgn kwØm-\s¯ I¶p-Imen k¼-¯nÂ
hÀ²-\-bp-mtbm F¶v ]cn-tim-[n-¡ pI
{]hÀ-¯-\-§ Ä
kwØm-\s¯ FÃm Xt±ik-z-bw-`-cW Øm]-\-§ -fnepw hmÀU-Sn-Øm-\-¯nÂ
I¶p-Im-en-I-fpsS F®w, F\-yq-a-td-äÀamÀ tiJ-cn-¡ p-¶p. hmÀUv-þ-{Km-a-]-© m-b¯v PnÃm
þ kwkvYm-\m-Sn-Øm-\-¯n hnh-c§ Ä t{ImUo-I-cn¨v {]kn-²o-I-cn-¡ p-¶p.
\nÀh-lW Øm]\w
kwkvYm-\-kÀ¡ mÀ arK-kw-c-£ W hIp¸v {Kma ]© m-b¯v apX kwØm\
Xew hsc-bpÅ Øm]-\-§ Ä ]²Xn \nÀh-lWw \S-¯p¶p.
]²Xn kwtbm-P\w
arK-kw-c-£ W £ oc-hn-I-k\ taJ-e-I-fnse ]²Xn Bkq-{X-W-¯nsâ ASn-
Øm\ tcJ-bmbn sk³kkv dnt¸mÀ«v ]cn-K-Wn-t¡ --Xm-Wv. Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-
¯nsâ ]²Xn cq]o-I-c-W-¯n\pw aäv tI{µ-kw-Øm\ kvIoan-IÄ¡ pw Cu tcJ Xs¶
B[n-Im-cn-I-ambn D]-tbm-K-s¸-Sp-¯-Ww.
96
F¶nh kw_-Ôn¨v hy-à-ambn \nÀt±-i-§ Ä \ÂIp-¶p-v.
\nÀh-lW Øm]\w
kwkvYm\ arK-kw-c-£ W hIp¸v
e£ -y-§ Ä
1. ipNn-bmb amwtkm-ev]m-Z\w Dd-¸p-h-cp-¯pI
2. imkv{Xo-b-amb Ad-hp-im-e-IÄ t{]mÕm-ln-¸n-¡ pI
3. Iim¸p arK-§ sf a\p-j-y-X-z-]-c-ambn ssIIm-cyw sN¿pI
4. Dev]m-Z\ \nÀ½mWw t{]mÕm-ln-¸n-¡ pI
5. ioXo-I-cW kuI-cyw \S-¸n-em-¡ pI
6. amwk-¯n\pw Dt]m-Xv]-¶-§ Ä¡ pw sa¨-s¸«hn]Wn Dd-¸p-h-cp-¯pI
KpW-t-`m-àm-¡ Ä
apgp-h³ P\-§ fpw
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. ]vfmâ v \nÀ½mWw
2. \ne-hn-epÅ ]vfmâp-I-fpsS \ho-I-cWw
3. b{´-§ Ä¡ pw aäv km[\ kma-{Kn-IÄ¡ pw klmbw
4. sSIv\n-¡ Â, knhnÂhÀ¡ p-IÄ, em_v tImÄUv tÌmtd-Pv, NnÃÀ, {^okÀ,
{Soävsaâ v ]vfm³
5. Pe sshZ-ypXn hnX-c-W-¯n-\pÅ kwhn-[m-\w, sewage treatment, ag-shÅ
kw`-cWw XpS-§ n-b-hbv¡ v klmbw
6. amwk hnX-cW kwhn-[m-\w, hn]-W\ kwhn-[m\w F¶nh
\nÀÆ-lW kwhn-[m\w
AXmXv Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä arK-kw-c-£ -W-h-Ip-¸nse shä-dn-\dn tUmIvS-
dpsS kl-I-c-W-t¯msS \S-¸n-em-¡ -Ww.
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
Øew \ÂIÂ, Øm\w \nÀ®-bn-¡ Â, Ad-hp-ime kwhn-[m-\-sam-cp-¡ Â,
amen\y \nÀ½mÀÖ\ bqWnäv Hcp-¡ Â, sabnâ-\³kv F¶nh Xt±i `c-W-Øm-]-\-
¯nsâ Npa-X-e-bnÂs¸Sp-¶p.
kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
{Kma-]-© m-b-¯nsâ \K-c-k-`-I-fp-tSbpw Npa-X-e-I-fnÂs¸« Gähpw {][m\ Npa-
X-e. Bb-Xn-\m Xs¶ Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS Ad-hp-im-e-bp-ambn _Ô-s¸«
amwk-hn-ev]\ Ìmfp-I-fp-ambn _Ô-s¸-Sp-¯m-hp-¶Xpw ip²-amwkw {]Zm\w sN¿p-¶-
Xn\v klm-bn-¡ p-Ibpw sN¿pw. t»m¡ -Sn-Øm-\-¯ntem, hnhn[ Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ -
fp-ambn tNÀ¶v ]²Xn \S-¸n-em-¡ m-hp-¶-Xm-Wv. Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]²-Xn-tc-J-
bn Ch {]Xn-]m-Zn-¡ -Ww.
97
17. 13-þmw [\-Im-cy I½o-j³ AhmÀUv þ arK-kw-c-£ W hIp-¸v.
13-þmw [\-Im-cy I½o-j³ AhmÀUv {]Imcw 15 tImSn cq] hoXw sNe-h-gn¨v 2011-
þ12 apX 4 hÀjw XpSÀ¨-bmbn hÀjw tXmdpw 12500 ]ip-¡ p-«n-IÄ¡ v kuP-\y \nc-¡ nÂ
Xoäbpw C³jp-d³kv ]cn-c-£ bpw e`-y-am-Ip¶ I¶p-Ip«n kwc-£ W ]²Xn \S-¸n-em-¡ p-
¶p.
I¶p-Imen tcmK NnIn-Õbpw, Kth-j-Whpw Xz-cn-X-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-\mbn 5 tImSn
cq] sNe-h-gn¨v Xncp-h-\-´-]pcw PnÃ-bn AX-ym-[p-\nI aÄ«n kvs]j-ym-enän shä-dn-\dn
¢n\nIv XpS-§ pw. AXnsâ BZ-y-L-«-ambn 3 tImSn cq] Cs¡ mÃw hI-bn-cp-¯n-bn-«p-v.
]mtemSv shä-dn-\dn _tbm-f-Pn-¡  C³Ìn-ä-yq-«n ^mÀa-k-yq-«n-¡  D¸m-Z\ bqWnäv
Bcw-`n-¡ pw.
hnXp-c, Ipcn-tbm-«p-ae F¶o ^map-IÄ sslsSIv ^map-I-fmbn DbÀ¯pw.
I¶p-Ip«n kwc-£ W ]²Xn þ kpc-`n-c-£ .
Bap-Jw:
13-þmw [\-Im-cy I½o-jsâ 63 tImSn cq]-bpsS tI{µ klm-b-t¯msS 2011-þ12
apX XpSÀ¨-bmbn 4 hÀj-§ -fn-embn 12500 I¶p-Ip-«n-IÄ hoXw sam¯w 50000 I¶p-Ip-«n-
IÄ¡ v imkv{Xo-b-amb ]cn-]m-e\ ]²-Xn-bm-Wn-Xv. Cu ]²Xn{]Imcw ]© m-b-¯nÂ
P\n-¡ p¶ Hmtcm ]ip-¡ p-«n-tbbpw AXmXv arKm-ip-]{Xnbn cPn-ÌÀ sN¿p-¶p. B
amkw apXÂ 32 amkwhsc B\p-Iq-eyw e`n-¡ pw.
^v:
tI{µ kÀ¡ mÀ Irjn a{´m-ebw hgn kwØm\ kÀ¡ mÀ aptJ\ arK-kw-c-£ W hIp-]-
]n\v e`-y-am-Ip¶ 50% tI{µ klm-bw.
\nÀÆ-lW Øm]-\w:
arK-kw-c-£ W hIp¸v arKm-ip-]-{Xn-IÄ aptJ\ {]tX-yI I¶p-Ip«n ]cn-]m-e\
]²Xn kwhn-[m-\-¯n-eqsS \S-¸n-em-¡ p-¶p.
e£ -y-§ Ä:
1. I¶p-Ip-«n-I-fpsS imkv{Xob ]cn-]m-e-\-¯n\v klmbw \ÂIp-I.
2. 6 amkw hsc I¶p-Ip-«n-IÄ¡ v {]tX-yI Xoä þ Im^v ÌmÀ«À \ÂIp-I.
3. 15 amk-¯n-\p-Ån ]ip-¡ p-«nsb {]mb-]qÀ¯n-sb-¯n-¡ p-I.
4. BZ-y-{]-kh {]mbw 24-þ26 amk-¯n-\p-Ån \S-¡ p-I.
5. {]k-h-§ Ä X½n-epÅ Ime-b-fhv Ipd-bv¡ pI
6. k¦-c-hÀ¤ ]ip-¡ p-«n-Isf P\n-XI Dev]m-\-Z-£ -aX ]qÀ®-ambn NqjWw sN¿p-
I.
7. AX-yp-ev]m-Z\ tijn-bpÅ \Ã-bn\w I¶p-Im-en-Isf hmÀs¯-Sp-¡ pI.
KpW-t`m-àm-¡ Ä:
£ oc-IÀj-IÀ ( 10% KpW-t`m-àm-¡ Ä Fkv.kn/Fkv.Sn hn`m-K-¯nÂs]-Sp-¶p.
98
Fkv.-kn.-F-kv.Sn hn`m-K¯n-ep-Å-h-cpsS A`m-h-¯n aäp-Å-hsc ]cn-K-Wn-¡ pw.
]²Xn {Kma-]-© m-b-¯p-I-fn am{Xw \S-¸n-em-¡ p-¶p.
]²Xn \S-¸n-em-¡ p¶ ]© m-b-¯p-Isf PnÃm arK-kw-c-£ W Hm^o-kÀ PnÃm ¹m\nwKv
I½n-än-bn Ah-X-cn-¸n¨v AwKo-Imcw t\Sp-¶p.
Gsä-Sp-¡ p¶ {]hÀ¯-\-§ Ä:
I¶p-Imen DS-a-ØÀ X§ -fpsS ]ip-¡ Ä {]k-hn-¡ p¶ ]ip-¡ p-«n-Isf Gähpw
ASp¯ Znhkw Xs¶ AXmXv arKm-ip-]-{Xn-I-fn cPn-ÌÀ sN¿p¶p. Hcp IÀj-I\p 3
]ip-¡ p-«n-Isf hsc cPn-ÌÀ sN¿mw. ]ip-¡ p-«n-IÄ¡ v hnc-a-cp-¶v, sshä-an³, an\-dÂ
anIvkvNÀ F¶nh \ÂIp-¶p. hnh-c-§ Ä tcJ-s¸-Sp-¯nb ]mÊv _p¡ v ]-ip-¡ p-«n-I-fpsS
DS-a-Ø\v \ÂIp-¶p. Xoä hnX-cWw £ oc-kw-L-§ -fn-eqsS \S-¯p-¶p.
*************************
99
CHAPTER
V
£ oc-hn-I-k\w
100
V. £ oc hnIk\hpw tI{µmhnjvIrX ]²XnIfpw
BapJw:
tIcf¯n D]Poh\ amÀ¤ambn ]qÀ®ambpw D]tbmKs¸Sp¯p¶ Hcp
taJebmWv £ ochnIk\w. CXv kwØm\¯nsâ sam¯w ImÀjnI Dev]mZ\¯nsâ
40 iXam\w kw`mh\ \ÂIp¶p. ]iphfÀ¯en\v ImÀjnI hnfIfpsS
Dev]mZ\hpambn At`Zyamb _Ôapv. AXpsImv ImÀjnI taJebpsS hfÀ¨¡ pw
kpØncXbv¡ pw £ ochnIk\ taJe t{]mÕmln¡ s¸tSXv
AXy´mt]£ nXamWv. cmkhf§ fpsS AanXamb hnehÀ²\hv sNehpIpdª
NmWI¯nsâ D]tbmK¯neqsS Hcp ]cn[n hsc ]cnlcn¡ mw. IqSmsX _tbmKymkv
¹mâ v \nÀ½mW¯neqsS BhÀ¯\ sNehnÃmsX ]mNI hmXIhpw {KmaoW
`h\§ fn Dev ] mZn¸n¡ mw. £ ochnIk\taJe ^e{]Zambn cq]IÂ]\
sN¿p¶]£ w ]cnØnXn kwc£ Whpw km[yam¡ mw. ssPhIrjn, \Ã Irjn
k{¼Zmbw (Good Agricultural Practice) F¶nhbv¡ v NmWIw tKmaq{Xw F¶nh
Hgn¨pIqSm\mhm¯XmWv.
101
1. cmjv{Sob Irjn hnImkv tbmP\ (BÀ.sI.hn.ssh)
BapJw:-
ImÀjnIm\p_Ô taJeIsf ]p\cpÖohn¸n¡ p¶Xn\pÅ {]tXyI
]²XnbmWv cmjv { Sob IrjnhnImkv tbmP\. {]mtZinImSnØm\¯nÂ
D¸mZ\taJebnse km[yXIÄ, ]cnanXnIÄ, hnIk\hnShpIÄ F¶nh
Xncn¨dnª v BbXv ]cnlcn¡ p¶Xn\pÅ {InbmßIhpw {]mtbmKnIhpamb ]²XnIÄ
X¿mdm¡ pIsb¶ Dt±it¯msS BhnjvIcn¨ ]²Xn.
^v
tI{µ Irjna{´mebw aptJ\ Bh-iyamb [\-k-lmbw A\phZn¡ pw.
[\klmbw kzoIcn¨v £ ochnIk\ hIp¸n kwØm\ kÀ¡ mÀ aptJ\
AwKoIrX t{]mPIvSnsâ ASnØm\¯n e`yam¡ p¶p. D¸mZ\ hÀ²\hv ,
ASnØm\ kuIcyhnIk\w F¶o taJeIfn ]²XnIÄ GsäSp¡ p¶p.
£ ocIÀjIÀ¡ pw £ ockwL§ Ä¡ pw [\klmb ]cn[n \nÝbn¡ s¸«n«nsænepw
s]mXpth 50 apXÂ 75 iXam\w hsc k_vknUn \ÂIn hcp¶p.
\nÀÆlW Øm]\w
£ ochnIk\hIp¸v aptJ\bmWv ]²Xn \S¸nem¡ p¶Xv. kwØm\
UbdIvt{Säv aptJ\ PnÃmXe sU]yq«n UbdIvSÀ Hm^okn ^v e`yam¡ p¶p.
t»m¡ v Xe¯n {]hÀ¯n¡ p¶ £ ochnIk\ kÀÆokv bqWnäpIÄ ]²Xn
\nÀÆlW¯n {][m\s¸«]¦phln¡ p¶p.
Dt±i e£ y§ Ä
1. £ otcm¸mZ\w hÀ²n¸n¡ pI.
2. ]mepÂ]m]Z\ sNehv Ipdbv ¡ pIbpw Xoähkv X p¡ fpsS e`yX
hÀ²n¸n¡ pIbpw sN¿pI.
3. ]iphfÀ¯Â, ]mÂkw`cWw kwkv¡ -c-Ww, hn]-W\w F¶o taJeIfnse
ASnØm\ kuIcy§ Ä hÀ²n¸n¡ pIbpw KpW-\n-e-hmcw hÀ²n-¸n-¡ p-Ibpw
sN¿p-I.
4. ]mensâ KpW\nehmcw IqSpXÂ sa¨s¸Sp¯pI.
5. {KmaoW £ oc hnÚm\ hym]-\-]-cn-]m-Sn-IÂ \S-¸n-em-¡ p-I.
6. do sN³j³ Hm^v ^osa-bn Im^v Hm^v ssl CuÂUv B\n-aÂkv.
KpWt`màm¡ Ä
£ ocIÀjIÀ,£ ocklIcWkwL§ Ä F¶nhbmWv ]²XnbpsS
KpWt`màm¡ Ä. £ ockwL§ fn ]mef¡ p¶hÀ, IqSpX ]mÂ
D¸mZn¸n¡ p¶hÀ, h\nXIÄ,]«nI hn`mK¡ mÀ F¶nhÀ¡ v hyànKX
s{]mPIvSpIfn ap³KW\ \ÂIpw. ]²XnbpsS {]tbmP\ km[yXIfmWv
£ ockwL§ fpsS sXcsª Sp¸n\pÅ am\ZWvUw.
102
ff ]ip- I - f psS Ip«n- I sf ]cn- ] m- e n- ¡ Â, Xoä¸pÂIrjn PetkN\w
£ ocIÀjIcpsSbpw kwL§ fpsSbpw ASnØm\ kuIcyhnIk\w,
Bhiym[njvSnX [\klmbw, \qX\ kmt¦XnI hnZyIÄ, £ ockwL§ fpsS
\hoIcWw XpS§ nb {]hÀ¯\§ Ä BÀ.sI.hn.ssh ]²XnaptJ\ GsäSp¡ mw.
CtXmsSm¸w Xs¶ \mjWÂ anj³ t^mÀ t{]m«o³ k¹nsaâ v anj³ ]²Xn {]Imcw
sXcsª Sp¡ s¸Sp¶ hnIk\t»m¡ pIfn ]mep¸mZ\w hÀ²n¸n¡ p¶Xn\pw
]m kw`cWw, kwkv¡ -c-Ww, hn]-W\w F¶nh sa¨s¸Sp¯p¶Xn\papÅ ka{K
t{]mPIvSpIfpw \S¸m¡ mw.
{]hÀ¯\§ Ä
BÀ.sI.hn.ssh ]²Xn amÀ¤ \nÀt±i {]Imcw t{]mPIvSv dnt¸mÀ«pIÄ
X¿mdm¡ n kwØm\Xe¯n t{]mPIvSv {]n¸-td-j³ Bâ v tamWn-ä-dnwKv sk aptJ\
AwKoImcw hm§ p¶p. KpWt`màr sXcsª Sp¸n\mhiyamb {]NcWw \ÂIp¶p.
t»m¡ v Xe¯nepÅ £ ochnIk\ bqWnänsâ t\XrXz¯n KpWt`màr ]«nI
X¿mdm¡ p¶p. £ ochnIk\hIp¸nsâ PnÃmXe¯n ]«nI A´naam¡ pIbpw
sU]yq«n UbdIvSÀ ]«nI AwKoIcn¡ pIbpw sN¿p¶p. Bg-iy-sa-¦n £ oc-hn-I-k-\-
bq-Wn-änsâ Iogn KpWt`màm¡ Ä, KpWt`màr £ ockwL§ Ä, ]Àt¨kv I½än
F¶nh ]²Xn \nÀÆlW¯nsâ NpaXe hln¡ p¶p. ]²Xn \nÀÆlW¯n\ptijw
hIp¸nsâ t\XrXz¯n ]cntim[\ \S¯n ip]mÀibpsS ASnØm\¯nÂ
[\klmbw \ÂIp-¶p.
103
IqSpX km[yXIÄ Is¯phm\mIpw. tI{µþkwØm\ kÀ¡ mcpIfpsS ]²Xn
amÀ¤ \nÀt±i§ Ä C¡ mcy¯n hfsctbsd {]m[m\yw I¸n¡ p¶pv.
^v
tI{µ[\Imcya{´mebw aptJ\ Bh-iy-amb [\-k-lmbw kwØm\ kÀ¡ mÀ
hgn £ ochnIk\ hIp¸n\v e`yam¡ p¶p.
\nÀÆlW Øm]\w
£ ochnIk\ hIp¸v aptJ\bmWv ]²Xn \S¸nem¡ p¶Xv. PnÃm £ ochnIk\
sU]yq«n UbdIvSÀ¡ mWv \nÀÆlW NpaXe \ÂInbn«pÅXv. t»m¡ v Xe¯nÂ
{]hÀ¯n¡ p¶ £ ochnIk\ bqWnäpIÄ ]²Xn \nÀÆlW¯n {][m\s¸« ]¦v
hln¡ p¶p.
Dt±i e£ y§ Ä
1. £ ochnIk\ taJebnse hnIk\ hnShpIÄ \nI¯pI
2. ]m kw`cWhpambn _Ôs¸«ASnØm\ kuIcy§ Ä hÀ²n¸n¡ pI
3. ASnØm\ kuIcy§ Ä hÀ²n¸n¡ pIbpw sa¨s¸« tkh\w e`yam¡ pIbpw
sN¿pI
KpWt`màm¡ Ä
£ ochnIk\ hIp¸nsâ Iogn cPnÌÀ sN¿s¸«n«pÅ £ ocklIcW
kwL§ fmWv ]²XnbpsS KpWt`màm¡ Ä. £ ochnIk\hIp¸nsâ hnhn[
Hm^okpIfpsS \hoIcW¯n\pw ^v D]tbmKs¸Sp¯p¶p.
{]hÀ¯\§ Ä
amÀ¤\nÀt±i§ Ä¡ \pkrXambn t{]mPIvSpIÄ X¿mdm¡ n Un¸mÀ«vsaâ v
hÀ¡ nwKv {Kq¸nsâ AwKoImcw hm§ p¶p. tÌmÀ ]Àt¨kv dqÄkv {]Imcw ]Àt¨kv
104
I½änIÄ aptJ\ km[\ kma{KnIÄ hm§ p¶p. D]IcW§ Ä Øm]n¨v
{]hÀ¯\£ aam¡ p¶p.
^v
tI{µ Irjna{´meb¯n \n¶pw kwØm\ kÀ¡ mÀ aptJ\ AwKoIcn¨
t{]mPIvSpIfpsS ASnØm\¯n £ ochnIk\ hIp¸n\v [\klmbw e`yam¡ p¶p.
100 iXam\w tI{µmhnjvIrX ^v.
\nÀÆlW Øm]\w
£ ochnIk\hIp¸nsâ kwØm\Xe¯nepÅ UbdIvt{Säv Hm^v Ubdn
Uhe]vsaâmWv ]²Xn \nÀÆlW Øm]\w. PnÃm £ ochnIk\ Hm^okv ]²Xn
105
\nÀÆlW¯n\v ]n´pW \ÂIp¶p.
Dt±ie£ y§ Ä:
1. {]tXyI {]tZi¯n\v Du¶Â \ÂIn £ ochnIk\ taJebpsS ASnØm\
kuIcy§ Ä hÀ²n¸n¡ pI.
2. £ ocIÀjIÀ¡ v sa¨s¸«tkh\w e`yam¡ pI.
3. £ ocklIcW kwL§ fpsS {]hÀ¯\w IqSpX Imcy£ aam¡ pI.
KpWt`màm¡ Ä:
£ ochnIk\hIp¸nsâ Iogn cPnÌÀ sNbv X v {]hÀ¯n¨phcp¶
£ ocklIcWkwL§ fmWv ]²XnbpsS KpWt`màm¡ Ä. sXcsª Sp¡ s¸«
PnÃIfnemWv ]²Xn \S¸nem¡ p¶Xv.
{]hÀ¯\§ Ä:
PnÃm ASnØm\¯n KpWt`màr £ ockwL§ sf sXcsª Sp¡ p¶p.
kwØm\mSnØm\¯n \S]Sn{Ia§ Ä ]men¨psImv D]IcW§ Ä hm§ n
Øm]n¡ p¶p. D]IcW§ Ä {]hÀ¯\£ aam¡ p¶p.. XpSÀ {]hÀ¯\§ Ä
\nÀÆln¡ p¶p.
106
H¸wXs¶ ssIamds¸« Øm]\amb arKkwc£ W hIp¸nsâ ]²XnIfpambpw
GtIm]n¸n¡ mw. C{]ImcapÅ ]ckv]c _ÔnXamb hnIk\{]hÀ¯\§ Ä
D¸mZ\taJebpsS kpØncXbv¡ v AXy´mt]£ nXamWv.
^v:
tI{µ Irjna{´mebw aptJ\ Bh-iy-amb [\-k-lmbw kwØm\ kÀ¡ mcn\v
e`yam¡ p¶p. £ ochnIk\hIp¸v, AXnsâ `cW aptJ\ ae_mÀ taJe
£ otcm¸mZI klIcW bqWnb\v ssIamdp¶p. 100 iXam\w {Kmâ v C³ FbvUv.
ASnØm\ kuIcy§ Ä¡ v 80 % hsc ]camh[n [\klmbw \ÂIp¶p.
\nÀÆlW Øm]\w:
tIcf¯n ae_mÀ {]tZiw am{Xw t\m¬ Hm¸tdj³ ^vfUv ]²Xn {]tZiw.
BbXn\m ae_mÀ taJe £ otcm¸mZI klIcW bqWnb\mWv ]²Xn
\nÀÆlW¯nsâ NpaXe. CXn\p]pdta FdWmIpfw taJebpsS IognÂ
CSp¡ nPnÃbnepw ]²Xn \S¸nem¡ n hcp¶p.
e£ y§ Ä:
1. D¸mZt\m]m[nIÄ, hnÚm\ hym]\w F¶o taJeIfnse {]hÀ¯\§ Ä
GsäSp¡ pI.
2. ]m kw`cWw,kwkv¡ cWw,hn]W\w F¶o taJeIfnse ASnØm\
kuIcy§ Ä hÀ²n¸n¡ pI.
3. sXmgnehkc§ Ä hÀ²n¸n¡ pI.
4. ]nt¶m¡ taJeIfn kmaqlnIw, km¼¯nIw, t]mjI \nehmcw, F¶o
Imcy§ fn apt¶äw Dm¡ pI.
KpWt`màm¡ Ä:
£ ocIÀjIÀ, £ ocklIcW kwL§ Ä, taJem bqWnb\pIÄ F¶nh
]²XnbpsS KpWt`màm¡ fmWv. hyànKX KpWt`màm¡ sf £ ockwLw aptJ\
sXcsª Sp¡ p¶p.
107
ioXoIcWnIÄ Øm]n¡  XpS§ nb {]hÀ¯\§ fmWv ]²XnbneqsS
\S¸nem¡ p¶Xv.
{]hÀ¯\§ Ä:
]²Xn AwKoImc¯n\ptijw KpWt`màm¡ sf £ ockwLw aptJ\
sXscsª Sp¡ p¶p. ]Àt¨kv BhiyapÅ t{]mPIvSpIfn taJembqWnb³
\S]Sn{Ia§ Ä ]men¨psImv hm§ n hnXcWw sN¿p¶p. \nÀÆlWw
]qÀ¯nbm¡ p¶p. ]cnioe\§ fpw ]T\bm{XIfpw kwLSn¸n¡ p¶p.
^v:
108
tI{µ Irjna{´mebw aptJ\ 100 iXam\w ^pw kwØm\ kÀ¡ mcn\v
e`yamIp¶p. £ ochnIk\hIp¸v aptJ\ hIp-¸nsâ `cW \nb-{´-W-¯n hcp¶
taJemklIcW £ otcm¸mZI bqWnb\pIÄ/an¡ v amÀ¡ änwKv s^Utdj\v
[\klmbw A\phZn¡ p¶p. ]m ioXoIcnWnIÄ Øm]n¡ p¶Xn\v 75 iXam\w
[\klmbw \ÂIp¶p.
\nÀÆlW Øm]\w:
ae_mÀ, FdWmIpfw, Xncph\´]pcw F¶o taJemklIcW
£ otcm¸mZI bqWnb\pIÄ¡ mWv ]²Xn \nÀÆlW¯nsâ NpaXe.
e£ y§ Ä:
1. £ oc IÀjI Xe¯n ASnØm\ kuIcy§ Ä Øm]n¨v kwip²hpw
KpW\nehmchpapÅ ]m D¸mZn¸n¡ pI.
2. ]mep¸mZ\w hÀ²n¸n¡ pI.
3. ]cnioe\§ fpw t_m[h¡ cW ]cn]mSnIfpw kwLSn¸n¨v kwip²
]mep¸mZ\¯nsâ {]m[m\yw t_m[ys¸Sp¯pI.
4. ]m ssIImcyw sN¿p¶Xn\mhiyamb D]IcW§ Ä hm§ pIbpw ]mÂ
ioXoIcW kuIcy§ Ä GÀs¸Sp¯pIbpw sN¿pI hgn ]mensâ ]cnip²n
Im¯pkq£ n¡ pI.
KpWt`màm¡ Ä:
£ ocklIcWkwL¯n ]mef¡ p¶ IÀjIÀ, £ ocklIcW
kwL§ Ä F¶nhcmWv ]²XnbpsS KpWt`màm¡ Ä.
{]hÀ¯\§ Ä:
]²Xn AwKoImc¯n\ptijw hyànKX KpWt`màm¡ sf £ ockwLw
aptJ\ sXcsª Sp¡ p¶p. Bhiym[njvTnXambn £ ocklIcWkwL§ sf
KpWt`màr ]«nIbn DÄs¸Sp¯p¶p. \nbam\pkrXw km[\kma{KnIÄ hm§ n
Øm]n¡ p¶p.
109
PnÃm Xe¯n {]hÀ¯n¡ p¶ bqWnbsâ ]n. & sF hn`mKamWv \nÀÆln¡ p¶Xv.
bqWnbsâ t\XrXz¯nepÅ CtâWÂ tamWnädnwKv kwhn[m\¯n\v ]pdta
Xncph\´]pcw BØm\ambpÅ skâÀ t^mÀ amt\Pvsaâ v Bâ v sUhe]vsaâ v
F¶ Øm]\hpw tamWnädnwKnsâ NpaXe \nÀÆln¡ p¶p.
*************************
110
CHAPTER
VI
aÕyhnI-k\w
111
VI. aÕyhnI-k\w
BapJw
kwØm\ P\-kw-Jy-bpsS 3.62% t]À aÕy-s¯m-gn-em-fn-I-fm-Wv. 590 In.-ao.
hcp¶ ISÂ Xochpw 226274 slIvS-tdmfw hcp¶ ip²-P-em-i-b-§ fpw 143696 slIvS-
tdmfw hcp¶ Hmcp-P-em-i-b-§ fpw tIc-f-¯nsâ aÕy-ta-J-esb k¼p-jvS-am-¡ p-¶p.
aÕy-ta-Je tIc-f-¯n-sâ k¼-ZvL-S-\-bn KWy-amb ]¦p hln-¡ p-¶p. 2010 þ11 se
tIc-f-¯nsâ aXvtky-Xv]m-Z\w 6.82 e£ w S®m-Wv. kwØm-\-¯nsâ BsI {]Xn-ioÀj
hcp-am-\-¯nsâ 1.2% aÕy-ta-J-e-bpsS kw`m-h-\-bm-Wv. IqSmsX C´y-bpsS BsI aÕy-
I-bäp-a-Xn-bpsS 15% tIc-f-¯n \n¶p-am-Wv. CXn-eqsS 2002 tImSn-tbmfw cq]-bpsS
(2010þ11) hntZ-i-\mWyw tIc-f-¯n\p t\Sm-\m-bn.
112
^v
tI{µkÀ¡ mÀ, kwØm\ kÀ¡ mcn\p ssIamdp¶ ^v aÕys^Uv
KpWt`màmhn\v k_vknUn Ingnhmbn \ÂIn hcp¶p. 10 HP ¡ v Xmsgbpff
Hu«vt_mÀUv tamt«mdpIÄ amänsh¡ m³ AhbpsS hnebpsS 50 % Asæn 30,000
cq] hsc e`n¡ p¶p. 50% KpWt`màmhv hlnt¡ XmWv.
\nÀÆlØm]\w
aÕys¯mgnemfn klIcW Øm]\amb aÕys^UmWv \nÀÆlWw
\S¯p¶Xv. Cu Øm]\¯nsâ \nb{´W¯nepff hymkm tÌmdpIÄ hgn
F© n\pIÄ e`n¡ pw. aÕys^Unsâ {]mYanI klIcW kwL§ fnÂ
AwKXzapffhÀ¡ v Cu ]²Xn¡ v AÀlXbpv.
e£ y§ Ä
1. ]c¼cmKX aÕys¯mgnemfnIÄ¡ v AhcpsS bm\§ sf b{´hXv¡ cn¡ m³
klmbw \ÂIpI.
2. aÕy_Ô\ Øe§ fn ]camh[n thK¯n F¯nt¨cm\pw IqSpXÂ
kabw aÕy_Ô\w \S¯phm\pw klmbn¡ pI.
3. ImbnIm²zm\w Ipdbv¡ phm³ klmbn¡ pI,
KpWt`màm¡ Ä
H¶n IqSpX {]mhiyw B\pIqeyw e`n¡ nÃ. skmsskänIfn hmbv]m
Xncn¨Shv IpSÊnIbnÃm¯hÀ¡ v ap³KW\ e`n¡ pw. kwØm\ aÕys¯mgnemfn
klIcWØm]\amb aÕys^Un AwKXzapffhcpw, ^njdokv hIp¸n cPnÌÀ
sNbvXo«pff h© nbpffhÀ¡ pw, aÕys^Unsâ tee kwhn[m\¯n Øncambn
]s¦Sp¯v aÕyhn]W\w \S¯p¶hÀ¡ pw ]²XnbpsS KpWt`màm¡ fmImw.
GsäSp¡ mhp¶ {]hÀ¯nIÄ
{]hÀ¯\§ Ä
1. aÕys^Unsâ ¢ÌÀ Hm^okdmb t{]mPIvSv Hm^okÀ¡ v F© n³
hm§ nbXnsâ _nÃv klnXw F© n³ k_vknUn¡ mbn shff¡ SemknÂ
At]£ n¡ Ww.
2. aÕys^Unsâ AwKXzw, teekwhn[m\¯nepff ]¦mfn¯w, hmbv]
IpSnÈnI, klIcW {]kv X m\¯nepff klIcWw XpS§ nbh
]cntim[n¡ p¶p.
3. k_vknUn¡ mbn PnÃm Hm^oknte¡ v ip]mÀi sN¿p¶p. k_vknUn
]mÊmIp¶ apd¡ v sXmgnemfnIÄ¡ v \evIp¶p.
\nÀÆlW tamWnädnwKv kwhn[m\§ Ä
113
hnjb\nÀ®b kanXnIÄ¡ pw,Pm{KXm kanXnIÄ¡ pw tamWnädnwKv Imcy£ aambn
\S¯m³ Ignbpw.
BapJw
]c¼cmKX aÕys¯mgnemfnIfpsS Poht\m]m[nIfmb hffw, F© n³
F¶nh¡ pmIp¶ A]IS§ Ä¡ pw \mi\jvS§ Ä¡ pw ]cnc£ \evIp¶Xn\mbn
Bhnj¡ cn¨ncn¡ p¶ ]²XnbmWnXv.temI¯n Gähpw Zpjv¡ cambXpw, A]IS
km²yX IqSpXepffXpamsW¶v F^v.F.H AwKoIcn¨ aÕy_Ô\ taJebnÂ
DmIp¶ \mi\jvS§ Ä hfsc IqSpXemsW¶pff Is¯epIsf
ASnØm\s¸Sp¯nbmWv Cu ]²Xn Ignª 5 hÀj§ fmbn
\S¸nem¡ ns¡ mncn¡ p¶X.v
^v
tI{µ¯n \n¶pw 75% hnlnXw e`n¡ pw. {]IrXn t£ m`¯mepw, aäv
A]IS§ fmepw hffw, F© n³ F¶nh \jvSs¸SpItbm kmcamb tISp]mSpIÄ
kw`hn¡ pItbm sNbvXm B\pIqeyw e`n¡ p¶XmWv. 2 e£ w cq]¡ v Dffnepff
D]IcW§ fpsS aXn¸phne aÕys¯mgnemfnIÄ¡ p Xs¶ \nivNbn¡ mw. aXn¸p
hnebpsS 1.8% XpI {]oanbambn \ÂIWw. AXnev 25% XpI KpWt`màmhv \ÂIWw.
114
10,000 cq]¡ p apIfnepff FÃm \jvS§ Ä¡ pw s¢bnw e`n¡ pw. ISense Zpc´§ fmÂ
bm\hpw F© n\pw, hebpw ISen sh¨v \jvSs¸Sp¶]£ w ta XpI IqSmsX he¡ v
{]oanbw CÃmsX Xs¶ ]c-am-h[n 20,000 cq]hsc \evIp¶p. ISen sh¨v bm\¯nt\m
F© nt\m tISp]mSpIÄ kw`hn¡ pIbmsW¦n BbXnsâ dn¸bÀ sNehv \nivNbn¨
hnebpsS 50% apX 80% hscbmsW¦n bYmÀ° dn¸bÀ sNehnsâ 75% XpI
C³jpd³kmbn e`n¡ pw.
\nÀÆlØm]\w
]²Xn \S¸m¡ p¶Xv tIcf aÕys¯mgnemfn t£ a\n[n t_mÀUpw HmdnbâÂ
C³jpd³kv I¼\nbpw tNÀ¶mWv.
e£ y§ Ä:
1. sXmgn D]IcW§ fpsS \jvS¯n\mbn ]camh[n klmbw \ÂvIpI
2. km¼¯nI ]cm[o\XIÄ¡ v Hcfhv hsc Bizmkw \ÂIpI.
3. ISs¡ Wn Hgn-hm-¡ p-hm³ Hcp ssIXm§ v \ÂIpI.
KpWt`màm¡ Ä:
aÕys¯mgnemfn t£ a\n[nbn AwKXzapffhÀ¡ pw ^njdokv hIp¸nÂ
cPnÌÀ sNbvX hffw DSaIÄ¡ pw Cu ]²XnbpsS KpWt`màm¡ fmbn
tNcmhp¶XmWv.
{]hÀ¯\§ Ä:
1. hffhpw aäv A\p_Ô D]IcW§ fpw ^njdokv hIp¸n cPnÌÀ sNbvXv
kÀ«n^n¡ äpIÄ hm§ pI.
2. C³jpÀ sN¿p¶Xn\pff {]tXyI t^mapIÄ AXmXv aÕys¯mgnemfn
{Kma¯nse ^njdokv Hm^okpIfn \n¶pw hm§ n ]qcn¸n¨v, \nÝbn¡ s¸«
{]oanb¯nsâ 25% XpI klnXw AtX Hm^o-kn Fev]n-¡ p-I.
3. cPnkvt{Sj³ kÀ«n^n¡ änsâ ]IÀ¸v aÕys¯mgnemfn t£ a\n[n AwKXzw
kw_Ôn¨ ]mÊv_p¡ nsâ ]IÀ¸v F¶nhbpw DffS¡ w sN¿Ww.
4. ]qÀ¯oIcn¨ At]£ bpw _m¡ n 75% {]oanbw XpIbpw tNÀ¯v HmdnbâÂ
C³jpd³kv I¼\n¡ v Ab¨v C³jpÀ sNbvXXmbn Dd¸phcp¯p¶p.
5. \mi\jvS§ Ä kw`hn¨m ^njdokv Hm^okn \n¶p e`n¡ p¶ {]tXyI
t^man ]qcn¸n¨v AhnsS Xs¶ \evInbm aXnbmIpw.
6. I¼\nbn \n¶pff XpSct\zjW¯nsâbpw aäv \S]Sn {Ia§ fpsSbpw
]qÀ¯nIcW¯n\ptijw \jvS]cnlmcw \ÂIp¶XmWv.
\nÀÆlW tamWnädnwKv kwhn[m\§ Ä
115
At]£ mt^md¯n At]£ n¡ mw. {]oanbhpw AtX Hm^okn AS¡ mhp¶XmWv.
\jvSw kw`hn¨m DS³Xs¶ hnhcw ASp¯pff ^njdokv Hm^oknÂ
Adnbnt¡ SXpw, sXm«Sp¯ Znhkw Xs¶ \nÝnX t^md¯nev \,#vS]cnlmc¯n\v
At]£ nt¡ XpamWv. BbXv aÕyt_mÀUnsâ tI{µ Hm^okpw C³jpd³kv
I¼\nbpambn«pff \S]SnIfn AÀlamb \jvS]cnlmcw ^njdokv Hm^okpIÄ hgn
Xs¶ sN¡ mbn KpWt`màmhn\v e`n¡ p¶XpamWv. {]ZminI kÀ¡ mÀ Xe¯nÂ
{]tXyI tamWnädnwKv I½nänIÄ cq]oIcnt¨m \nehnepff
hnjb\nÀ®bkanXnIÄ¡ pw, Pm{KXmknXnIÄ¡ pw tamWnädnwKv Imcy£ aambn
\S¯m³ Ignbpw.
^v
Cu hÀjw apXÂ ]pXpXmbn XpS§ p¶ aÕy_Ô XpdapJ§ Ä¡ v
kpc£ nXambn 75% tI{µhnlnXhpw kwØm\ hnlnXhpambncn¡ pw. F¶m 2011þ2012
hsc GsäSp¯n«pff ]²XnIÄ¡ v 50 % am{Xsa tI{µhnlnXw e`n¡ pIbpffp.
\nÀÆlØm]\w
lmÀ_À \nÀ½mW¯n sshZKv²yapff GP³kn F¶ \nebn lmÀ_À
F© n\obdnwKv hIp¸mWv Ct¸mÄ ]²Xn \nÀÆlWw \S¯p¶Xv.
116
e£ y§ Ä:
1. GXv {]XnIqe ImehØbnepw aÕys¯mgnemfnIÄ¡ v
aÕy_Ô\¯n\ptijw kpc£ nXambn Xncn-s¨-¯p-hm-\p-ff kuIcyw
Hcp¡ pI.
2. kpc£ nXambn aÕy_Ô\ bm\§ Ä aÕy_Ô\¯n\ptijw sI«nbn«v
kq£ n¡ phm³ Ignbp¶p.
3. hn]peamb hn]W\ kuIcy§ Ä e`n-¡ p-¶p.
4. tI{µoIrXamb tee kuIcy§ Ä e`n¡ p¶p.
5. dn¸bÀ, kvs]bÀ]mÀ«vkv kuIcy§ Ä e`n¡ p¶p.
6. aÕys¯mgnemfnIÄ¡ v hn{iakuIcy§ Ä e`n-¡ p-¶p.
KpWt`màm¡ Ä
FÃm aÕys¯mgnemfnIfpw A\p_Ôs¯mgnemfnIfpw, tee¡ mcpw aäv
hn]W\ taJebn {]hÀ¯n¡ p¶hcpw KpWt`màm¡ fnÂs¸Sp¶p. {]mtZinIambn
DbÀ¶phcp¶ Bhiy§ fpsS ASnØm\¯nepw, aäv ^njnwKv lmÀ_dpIfnÂ
\n¶papff ZqchyXymkw, aÕy_Ô\ bm\§ fptSbpw, aÕys¯mgnemfnIfptSbpw
F®w XpS§ nbhbpsS ASnØm\¯n ^okn_nenän ]T\w \S¯n kwØm\
kÀ¡ mÀ ap³KW\ \nÝbn¨mWv ]²Xn {]tZiw \nÝbn¡ p¶Xv.
{]hÀ¯\§ Ä
1. ]²Xn {]tZiw Is¯n kÀ¡ mcnte¡ v ip]mÀi sN¿p¶p.
2. ]²XnbpsS A\ptbmPyXbpw, ^okn_nenänbpw, kq£ vaXe¯n hnZKv²
Øm]\§ sf sImv ]T\ hnjbam¡ p¶p.
3. BbXnsâ hniZamb ¹m³ FÌntaäv, ]cnXØnXn, BLmX]T\w F¶nh
X¿mdm¡ p¶p.
4. kÀ¡ mÀ A\paXntbmsS tI{µkÀ¡ mcnte¡ v tI{µm\paXn¡ mbpw ]²Xn
hnlnX¯n\pambn Ab¡ p¶p.
5. A\paXn e`n¡ p¶ apd¡ v \nÀ½mWw \S¯p¶p.
117
kÀ¡ mcpIÄ¡ v \nehnepff I½nän apJm´ncw \nÀÆlWw kw_Ôn¨v
hnebncp¯epIÄ \S¯n IqSpX sa¨s¸Sp¯p¶Xn\pw \nÀt±i§ Ä kÀ¡ mcnte¡ v
\ÂIp¶Xn\pw km[n¡ pw.
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v
\nÀÆlW¯n Xt±ikzbw`cWØm]\§ Ä¡ v \nehn ]¦mfn¯w CÃ.
F¶m ]²Xn {]tZiw sXscsª Sp¡ p¶Xnepff NÀ¨Ifn tem¡  ]¦mfn¯w
Dd¸m¡ mdpv.
^v
Cu tI{µkÀ¡ mÀ 50% km¼¯nI Nnehv hln¡ p¶ ]²XnbmWnXv. 50%
kwØm\ kÀ¡ mÀ hln¡ p¶p.
\nÀÆlWØm]\w
emânwKv skâdpIfpsS \nÀ½mWhpw ]cn]me\hpw {Kma]© mb¯pIÄ¡ v
ssIamdnbn«pffXmWv.
118
e£ y§ Ä
1. ]c¼cmKX aÕys¯mgnemfnIfpsS bm\§ Ä GXv {]XnIqe
ImemhØbnepw Ic¡ Sp¸n¡ m³ Ignbp¶p.
2. sa¨s¸« ipNnXz kuIcy§ fn aÕyw ssIImcyw sN¿m³
kuIcyapffXn\meÀlamb hne e`n¡ pw.
3. he dn¸bÀ sN¿m\pw, skäv sN¿m\pw, bm\§ Ä kpc£ nXambn Icbv¡ p
Ibän sh¡ p¶Xn\pw km[n¡ pw.
KpWt`màm¡ Ä
]c¼cmKX aÕys¯mgnemfnIÄ, sNdpInS I¨hS¡ mÀ, aäv A\p_Ô
s¯mgnemfnIÄ F¶nhscÃmw KpWt`màm¡ fmWv.
{]hÀ¯\§ Ä
1. {]mtZinIambn aÕy_Ô\¯nteÀs¸«ncn¡ p¶hcpsS IWs¡ Sp¸v \S¯pI
2. \nehn GähpaSp¯pff kuIcy§ fpw, AhbpsS t]mcmbvaIfpw,
NÀ¨sNbvXv ]²XnbpsS A\nhmcyX ØncoIcn¡ pI.
3. \nehnepff ^njnwKv Kym¸pIsf hnIkn¸n¡ p¶Xn\pff Øe e`yX,
]cnanXnIÄ, aäv A\ptbmPy LSI§ Ä F¶nh NÀ¨IfneqsS \nPs¸Sp¯pI.
4. sNdpInS emâ nwKv skâdpIfpsS \nÀ½mWhpw ]cn]me\hpw
Xt±ikzbw`cWØm]\§ Ä¡ v ssIamdnbn«pffXmWv . {Kmak`bnÂ
emânwKv skâdn\pff Bhiy§ Ä D¶bn¡ pI.
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v
]²XntcJbnepÄs¸Sp¯n km²yXm{]tZi§ fpsS enÌv kwØm\
119
kÀ¡ mcpIÄ¡ v ssIamdpIbpw AwKoImcw hm§ n kÀ¡ mÀ GP³knIsf sImv
sN¿n¡ p¶Xn\pff {ia§ Ä \S¯pItbm ]²XnItfsäSp¯v kÀ¡ mÀ \nÀÆlW
GP³knIsf D]tbmKs¸Sp¯n \S¸n hcp¯pItbm sN¿mw.
^v
50% tI{µhpw 50% kwØm\ kÀ¡ mcpw hln¡ p¶p.
{Kq¸v C³jpd³kv ]²Xn {]Imcw aÕys¯mgnemfnIÄ¡ v/AhcpsS \nbam\pkrX
B{inXÀ¡ v e`n¡ p¶ [\klmbw Xmsg ]dbp¶ {]Imcambncn¡ pw.
A]ISacWw 3 e£ w cq]
\nÀÆlWØm]\w
aÕys¯mgnemfn t£ a\n[n t_mÀUpw \mjvWÂ C³jpd³kv I¼\nbpw
kwbpàambn \nÀÆlWw \S¯p¶p.
120
e£ y§ Ä
Gähpw IqSpXÂ A]ISkm²yXpff aÕy_Ô\w sXmgnem¡ nbhcpsS
Poh³ \jvSs¸«p t]mIp¶hcpsS IpSpw_§ fpsS `{ZX Dd¸m¡ pI
KpWt`màm¡ Ä
aÕysXmgnemfn t£ a\n[nbn AwKXzapffhcpw, 60 hbÊn\p
Xmsgbpffhcpw, s]³jt\gvkv AÃm¯hcpamb FÃm aÕys¯mgnemfnIfpw,
A\p_Ôs¯mgnemfnIfpw ]²XnbpsS KpWt`màm¡ fmWv.
{]hÀ¯\§ Ä
FÃm hÀjhpw Unkw_À amk¯n FÃm KpWt`màm¡ tfbpw C³jpÀ
sN¿p¶Xn\pff XpI kÀ¡ mÀ t£ a\n[n Hm^okv hgn C³jpd³kv I¼\n¡ v
ssIamdp¶p.
acWamsW¦nÂ
1. acW kÀ«n^n¡ äv þ AÊÂ
2. t]meokv kvtddj\nse {]Ya hnhc dnt¸mÀ«nsâ ( F^v.sF.BÀ) ]IÀ¸v
3. t]mÌptamÀ«w kÀ«n^n¡ änsâbpw C³IzÌv dnt¸mÀ«nsâbpw ]IÀ¸v.
4. t]mÌptamÀ«w dnt¸mÀ«n icoc `mK§ Ä cmk]cntim[\bv ¡ mbn
tcJs¸Sp¯nbm cmk]cntim[\ dnt¸mÀ«pw kaÀ¸nt¡ XmWv.
AhiXbmsW¦nÂ
1. Bip]{Xnbnse tIkv kÀ«n^n¡ äv
2. tUmIvSdpsS kÀ«n^n¡ äv \nÝnX t^md¯nÂ
A]ISw aqew ImWmXmhpIbmsW¦nÂ
1. t]meokv tÌmj\n \n¶pff dnt¸mÀ«v
2. IfIvSÀ/BÀ.Un.H \ÂIp¶ kÀ«n^n¡ äv
3. amÀ¤tcJ{]Imcapff AhIminIfpsS kXy{]kvXmh\ t\m«dn
km£ ys¸Sp¯nbXv
{i²n¡ pI.
1. imizXhpw ]qÀ®hpamb AhiX F¶m 2 I®pIfptSbpw ImgvN
]qÀ®ambn \jvS-s¸-Sp-I, Ccp ssIItfm, CcpImepItfm ]qÀ®ambn
D]tbmKiq\yamIpI, Ase¦n Hcp I®nsâ ImgvN iàn \jvS-s¸SpIbpw
Hcp ssItbm Hcp Imtem D]tbmK iq\yamIpIbpw sN¿pI F¶mWÀ°w.
imizXhpw `mKnIhpamb AhiX F¶m Hcp I®nsâ ImgvN ]qÀ®ambn
\jvS- s ¸SpI, Asæ  Hcp ssItbm, HcpImtem ]qÀ®ambn
D]tbmKiq\yamIpIsb¶À°w
121
2. \nXy PohnX¯n\v tPmensNbm³ ]äm¯ FÃm ]qÀ®/`mKnI AhiXIfpw
AhiXbnepÄs¸Spw.
3. C³jpd³kv hIp¸nsâ \nba{]Imcapff At\zjW§ fpw \S]Sn {Ia§ fpw
]qÀ¯nbm¡ nb tijw am{Xsa \jvS]cnlmc XpI e`n¡ pIbpffp.
BbXn\m At]£ bpw tcJIfpw ImeXmakw IqSmsX ^njdokv
Hm^okÀ¡ v kaÀ¸n¡ Ww.
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v
]²Xn cq]oIcW¯nsâ aps¶mcp¡ § Ä XpS§ n \nÀÆlWw hsc t£ a\n[n
t_mÀtUm GsäSp¯v sN¿p¶XmWv. \nÀÆlW DtZymKØ\v ]²XnbpsS
hniZhnhc§ Ä {Kmak`Ifnepw t£ aImcy ÌmânwKv I½nänIÄ ap¼msIbpw
AhXcn¸n¡ mhp¶Xpw ]²XntcJbnepÄs¸Sp¯mhp¶Xpw, t£ a\n[nbnÂ
AwKXzsaSp¡ phm\pw ]²XnbpsS {]tbmP\w e`yam¡ phm³
klmbn¡ mhp¶XpamWv.
BapJw
amXrIm {KmaoW hnIk\ ]²XnbpsS Iogn aÕys¯mgnemfnIÄ¡ v `h\w
\nÀ½n¡ p¶Xn\pff ]²XnbmWnXv . CXn³ {]Imcw 50,000 cq] {Kmâmbn
aÕys¯mgnemfnIÄ¡ v e`n¡ pw. CXnse 50 % tI{µkÀ¡ mcpw 50 % tIcf kÀ¡ mcpw
hln¡ pw.
^v
tZiob aÕys¯mgnemfn t£ a\n[nbn \n¶pw 50% XpIbpw kwØm\
_Pän 50% XpIbpw hIbncp¯nbn«pv. 100% k_vknUn BWv. 3 KUp¡ fmbn
KpWt`màm¡ Ä¡ v XpI sN¡ mbn e`n¡ pw.
\nÀÆlWØm]\w
^njdokv PnÃm Hm^okv.
122
e£ y§ Ä
aÕy_Ô\taJebnse ]mÀ¸nS {]iv\¯n\v ]cnlmcw ImWpI.
KpWt`màm¡ Ä
kz´ambn hmktbmKyamb hoSnÃm¯hcpw ^njÀsa³ shÂs^bÀ ^v
t_mÀUn AwKXzapff aÕys¯mgnemfnIÄ F¶nhÀ Cu ]²XnbpsS
KpWt`màm¡ fmWv. kz´ambn 3 skâ v Øesa¦nepw thWsa¶v \njv¡ Àjbpv.
AÃm¯hÀ¡ v ]mc¼cyambn e`n¡ m³ km²yXbpff `qkz¯n hoSv sh¡ m\pff
k½X]{Xw kaÀ¸n¡ Ww. aäv ]²XnIfn \n¶pw hoSv e`n¨p«pffhsc
KpWt`màmhmbn IW¡ m¡ pIbnÃ. e`n¨ At]£ bn At\zjWw AÀlcmbcpsS
]«nI X¿mdm¡ pIbpw PnÃmIfIvSÀ sNbÀam\pw PnÃm ]© mb¯v {]knUv,
Fw.FÂ.FamÀ XpS§ nbhc- S - § nb Hcp kanXn \dps¡ Sp¸neqsSbmWv
KpWt`màm¡ sf sXscsª Sp¡ p¶Xv . CXn 10% KpWt`màm¡ sf
kÀ¡ mÀXe¯n Xocpam\n¡ p¶p. ^njdokv hIp¸pIfn \n¶pw
NpaXes¸Sp¯nbn«pff DtZymKØcpsS ]cntim[\m Ipdn¸nsâ ASnØm\¯nÂ
KpWt`màm¡ Ä¡ v t\cn«vXpI e`n¡ pw. AXp]tbmKn¨v Npcp§ nbXv 36 kvIzbÀ ^oäv
aoäÀ XdhnkvXoÀ®w Dff hoSv ]Wnª ncn¡ Ww.
{]hÀ¯\§ Ä
1. ^njdokv Hm^okpIfn \n¶pw e`n¡ p¶ At]£ Ä, t^mapIÄ
aÕy`h\pIÄ hgn hnXcWw sN¿pIbpw, ]qcn¸n¨v PnÃm Hm^oknse¯n¡ pI.
2. At]£ Ifn ]dª ncn¡ p¶ Imcy§ fpw {]XyIw NpaXes¸Sp¯nb
DtZymKØÀ hgn At\zjn¨v dnt¸mÀ«vsN¿pI.
3. BbXns\ ASnØm\s¸Sp¯n AÀlXm enÌv X¿mdm¡ pI.
4. BbXv {]kn²s¸Sp¯n P\{]Xn\n[nIÄ¡ v ssIamdpI.
5. \dps¡ Sp¸neqsS KpWt`màm¡ sf sXscsª Sp¡ p¶p.
6. KpWt`màm¡ Ä F{Knsaâ v sh¨v BZyw Xd ]WnXp Ignª m BZyKUp
\ÂIpw.
7. 6 amkw sImv ]Wn Xocp¶ apd¡ v apgph³ XpIbpw ssIamdpw.
123
hscbpff Imcy§ Ä \nÀÆlW GP³knbmWv sN¿p¶Xv. hoSnt\mSv A\p_Ôn¨pff
ipNnXz kuIcyw, sshZypXn, IpSnshffw XpS§ nb A\p_Ô LSI§ Ä
\evIp¶Xn\pw, kz´ambn `qan Cem¯ aÕys¯mgnemfnIÄ¡ v AXv \evIp¶Xn\pw
]¦mfn¯w hln¡ mhp¶XmWv.
^v
KpWt`màmhn\v Xncn¨p \ÂIp-¶ XpI-bpsS aq¶n cp `mKw kÀ¡ mÀ hln-
¡ p-¶p. CXn 50% tI{µkÀ¡ mÀ hnln-Xhpw 50% kwØm\kÀ¡ mÀ hnln-X-hp-am-Wv.
\nÀÆlWØm]\w
^njdokv sU]yp«n UbdIvSdmWv ]²Xn \nÀÆln¡ p¶Xv..
e£ y§ Ä
1. aÕys¯mgnemfnIÄ kzbw k¼mZyioew hfÀ¯pI..
2. hcpam\w Ipdª ]ª amk§ fn sNdnb Afhn Bizkw F¯n¡ pI.
KpWt`màm¡ Ä
aÕys¯mgnemfn t£ a\n[nbn AwKXzapffhcpw, ZmcnZytcJbv¡ p
Xmsgbpff hcpw, 60 hbÊv Ignbm¯hcpamb FÃm aÕys¯mgnemfnIfpw Cu
]²XnbpsS KpWt`màm¡ fmWv.
{]hÀ¯\§ Ä
1. ]²XnbpsS {]hÀ¯\s¯¡ pdn¨v am²ya§ fn ]ckys¸Sp¯p¶p. At]£
124
hnXcWw sN¿pw.
2. KpWt`màm¡ fpsS hnlnXw tiJcn¡ p¶ Znhkw, Øew, DtZymKØÀ
F¶nh ap³Iq«n {]kn²s¸Sp¯p¶p.
3. BKÌv amkw apX XpSÀ¨bmbn 8 amk¡ mew 75 cq] \nc¡ n 600 cq]
\nt£ ]ambn kzoIcn¨v ImÀUn tcJs¸Sp¯n sImSp¡ p¶p.
4. tI{µkÀ¡ mÀ, kwØm\kÀ¡ mÀ F¶nhbpw IqSn tNÀ¶v 1800/þ cq] aq¶v
XpÃyKUp¡ fmbn sabv, Pq¬, Pqsse amk§ fn sXmgnemfn hnlnXw
kzoIcn¨ AtX Øe¯v sh¨v ap³Iq«n Adnbn¨v ]Wambn Xncn¨p\evIp¶p.
125
^v
tI{µkÀ¡ mÀ 75% kwØm\kÀ¡ mÀ 25% hoXhpw ]²Xn¡ mbn
Nnehgn¡ p¶p. ]²Xnbnse hnhn[L«§ Ä¡ v hnhn[ \nc¡ n k_vknUn \ÂIpw.
BbXv Xmsg hnhcn¡ p¶p. ]²Xn \nÀÆlWw Ignª Xn\ptijw _m¡ v F³Uv
k_vknUnbmWv \ÂInhcp¶Xv. GsäSp¯v\S¯phm³ Dt±in¡ p¶ ]²Xn
LSI§ fpsS hniZamb ¹m\pw FÌntaäpw AXmXv PnÃm ^njdokv Hm^okn \n¶pw
e`yamIp¶ {]tXy At]£ mt^mant\msSm¸w kaÀ¸nt¡ XmWv . Øe
]cntim[\bptSbpw, ]²Xn hnPbkm²yXIÄ AhtemI\w sNbvXXn\ptijw
PnÃmXe I½nän ]²Xn AwKoIcn¡ p¶p.
\nÀÆlWØm]\w
FÃm PnÃIfnsebpw ^njdokv sU]yq«n UbdIvSÀ Hm^okv/AknÌâ v
UbdIvSdpsS Hm^okpambn _Ô¸«v {]hÀ¯n¡ p¶ PnÃm aÕyIrjn hnIk\
GP³knIfmWv ]²Xn \nÀÆln¡ p¶Xv. At]£ mt^mw, kmt¦XnI D]tZi§ Ä,
ssÌs]tâmSp IqSnb kuP\y]cnioe\ ]cn]mSnIÄ, ^oÂUv kµÀin¨v
IÀjIcpambn CSs]SÂ, `uXnI cmk]cntim[\ kuIcy§ Ä F¶nh ChnsS \n¶pw
kuP\yambn e`n¡ pw.
e£ y§ Ä
1. aÕyDXv]mZ\w ]camh[n hÀ²n¸n¡ pI.
2. km[yamb FÃm Pemib§ fpw aÕyIrjn¡ v D]bpàam¡ pI.
3. `£ ykpc£ Dd¸m¡ p¶Xn\v ]camh[n ]¦mfn¯w Dd¸m¡ pI.
4. Pemib§ Ä ]p\cp²cn¡ pI.
5. sXmgnehkc§ Ä IqSpXev krjvSn¡ pI.
6. hnhn[Xcw aÕyIrjn coXnIÄ hym]n¸n¡ pI.
KpWt`màm¡ Ä
kz´ambn Ipf§ Ä Df-f-hÀ¡ pw ]mStiJ-c-k-an-Xn-IÄ¡ pw ]²Xn
B\pIqey¯n\v AÀlXbpv. Npcp§ nbXv 5 hÀjt¯¡ v ]m«¯n\v FSp¯hÀ¡ pw
At]£ n¡ mw. ]²XnbpsS A\ptbmPyX IW¡ m¡ nbmWv KpWt`màm¡ sf
\nÝbn¡ p¶Xv. BbXn\m FÃmhÀ¡ pw ]²Xnbn tNcm³ Ahkcapv.
{]hÀ¯\§ Ä
1. aÕy IÀjI hnIk\ GP³knbn AwKXzsaSp¡ pI.
126
2. Pemib§ fpsS {]mYanI hnhc§ Ä \ÂIpI.
3. Pemib§ fpsS A\ptbmPyX kmt¦XnIambn«pff ]cntim[\IÄ hgn
]qÀ¯oIcn¡ pI.
4. GP³knbn \n¶pff hnhc§ Ä A\pkcn¨v Bhiyamb {]hÀ¯nIÄ
Ds¦nembXnsâ ¹m\pw, FÌntaäpw X¿mdm¡ n Hcp AwKoIrX
F© n\obdnwKv hn`mK¯nsâ AwKoImct¯mSpIqSn FP³knbn kaÀ¸n¨v
AwKoImcw hm§ Â.
5. GP³kn _m¦pIÄ hgntbm Xt±ikzbw`cWØm]\§ fpsS
]²XnbnepÄs¸Sp¯ntbm [\klmbw e`yam¡ pI.
6. ]²Xn ]qÀ¯oIcn¡ p¶ apd¡ v k_vknUn _m¦pIÄ¡ v ssIamdp¶p.
7. GP³knbnse kmt¦XnI hnZKv²cpsS taÂt\m«¯n Xs¶ aÕyIrjn
\S¯pIbpw kmt¦XnI klmb§ Ä, ]cn]me\ ]cn]mSnIÄ XpS§ nbh
\S¯p¶p.
8. hn]W\¯n\pw klmbw \evIp¶p.
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v
\nehn PnÃm ]© mb¯n\v PnÃbnse aÕyIjn kw_Ôamb FÃm
{]hÀ¯\§ fpw Bhnjv¡ cn¡ p¶Xn\pw, \S¸nem¡ p¶Xn\pw ]qÀ® A[nImcapv.
IqSmsX {Kma]© mb¯pIÄ aÕyIrjnbn ]²XnIÄ Bhnjv¡ cn¡ p¶pv.
{Kma]© mb¯v Xe¯n \S¡ p¶ hnhn[ Xe§ fn ]²Xn kw_Ôamb
]cnioe\]cn]mSnIÄ kwLSn¸n¨m GP³kn kuP\yambn \S¸nem¡ n sImSp¡ pw.
]© mb¯v Xe¯nepff Pemib§ fpsS hnhctiJcWw GP³knIÄ¡ v
ssIamdnbm Ahsc KpWt`màm¡ fm¡ m³ GP³kn¡ v Ignbpw.
127
\nehnepff 75000/ slIvSÀ 20% ]camh[n 15000 cq] FÃm
Ipf§ fpsS IÀjIÀ¡ pw. Fkv.kn/Fkv.Sn
AäIpä]WnIfpw, hn`mK¯ns¸«hÀ¡ v 25% \nc¡ nÂ
]p\cp²mcWhpw ]camh[n 18750 cq]¡ v AÀlXbpv.
128
¡ p-hm\pw Cu ]²Xn hgn ^v e`n-¡ pw. Ignª 5 hÀj-ambn Cu ]²Xn XpSÀ¶p-h-cp-
¶p.
^v
ssl{Z-_mZv BØm-\-am-bn-«p-ff \mj-WÂ ^nj-dokv sUh-e-¸vsaâ v t_mÀUv
F¶ tI{µ kÀ¡ mÀ Øm]-\-¯n \n¶pw C\n -]-d-bp¶ ]²-Xn-IÄ¡ v ^v e`n-¡ pw.
5. aÕyw DW-¡ p-¶-Xn-\p-ff 100 sIPn/sU DW- 90% {Kmâ v kÀ¡ mÀ Øm]-
tkmfmÀ ss{UbnwKv bqWn-äp- ¡ p-¶-Xn\v bqWnäv \§ Ä¡ pw 25% k_vknUn
IÄ Øm]n-¡ Â tImÌv 6 e£ w cq] O.S.H.G IÄ¡ pw aäv kwcw-
hsc `-IÀ¡ pw e`n-¡ pw.
\nÀ½m-W-Øm-]\w:
tImÌÂ Gcnb sUh-e-¸vsaâ v I¼-\n.
lmÀ_À F© n-\o-b-dnwKv hIp-¸v.
129
e£ y-§ Ä:
1. `£ y-hkvXp F¶ \ne-bn Gähpw ipNn-Xz-t¯mSp IqSnb coXn-bn hn]-W\w
sN¿p-¶-Xn-\p-ff kuI-cy-§ Ä Dm-¡ p-I.
2. aÕy-s¯m-gn-em-fn-IÄ¡ v aÕy-hn-X-cWw ASn-Øm-\-am-¡ n-bp-ff sXmgn Ah-
k-c-§ Ä krjvSn-¡ pI.
3. DW¡ aÕy-\nÀ½m-W-¯n ipNn-Xz-ap-f-fXpw IqSp-X KpW-ta· Dd-¸m-¡ p-¶-
Xn-eqsS hcp-am\ hÀ²-\hv km[n-¡ p-I.
4. aÕy-§ Ä, aÕy D¸-¶-§  F¶n-h-bpsS \nÀ½m-Ww, ssIImcyw sN¿p¶
coXn-IÄ F¶n-h-bn A{i-²-aqew Dm-Ip¶ hcp-am\ \jvSw Hgn-hm-¡ p-¶Xn\p-
th ]cn-io-e\w \ÂIn IqSp-XÂ hcp-am\w Dd-¸m-¡ p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
1. Xt±ikzbw-`-cW Øm]-\-§ Ä
2. kÀ¡ mÀ AÀ²-kÀ¡ mÀ Øm]-\-§ Ä
3. aÕy-_-Ô-\-ta-J-e-bnse hyh-km-b-kw-cw-`-IÀ
4. aÕy-s¯m-gn-emfn kv{XoI-fpw, Ah-cpsS kl-I-cW kwL-§ Ä XpS-§ n-b-h.
130
\nÀ½mWw \nÀÆ-ln¨v ]¦m-fn¯w Dd-¸m-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
kwtbm-P\ km²y-X-IÄ
[\-Imcy Øm]\w \nj-¡ Àjn-¡ p¶ coXn-bn 10 % XpI hI-bn-cp¯n kÀ¡ mÀ
Gsä-Sp-¯n-cn-¡ p¶ ]²-Xn-bn-epÄs¸-Sp¯n sN¿m-hp-¶-Xm-Wv. IqSmsX ]²XntcJ-bnÂ
DÄs¸-«n-«p-ff h\nX LSI ]²-Xn-bn-epw, {Kq¸p-IÄ¡ m-bn-«p-ff DXv]m-Z\ taJ-e-bnse
]²-Xn-Ifpw DÄs¸-Sp¯n kwtbm-P\w km²y-am-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
*************************
131
CHAPTER
VII
hyh-kmbw
132
VII.hyh-kmbw
tIcf JmZn Bâ v hntÃPv Câkv{Sokv I½o-j³ (KVIC)
^v:
· \nehnepÅ NÀ¡ Ifpw XdnIfpw ]p\:Øm]n¡ pI-þ þ50 e£ w ({Kmâ v þ 75%,
KpWt`mIvXr hnlnXw þ 25%)
· tIma¬ s^knenän skâÀ (CFC) \S¸n hcp¯m³ Hcp ¢kvädn\v Gähpw
IqSnbXv þ15 e£ w ({Kmâ v þ 75%, KpWt`mIvXr hnlnXw þ 25%)
· DXv]¶ sshhn[yhXvIcWw þ 4 e£ w ({Kmâ v þ 75%, KpWt`mIvXr hnlnXw þ
25%)
· hn]Wn hÀ²\hv þ 1.5 e£ w ({Kmâ v 100%)
· ]cnioe\ ]cn]mSnIÄ þ 15 e£ w ({Kmâ v 100%)
· Cw¹nsaân§ v GP³kn þ 10 e£ w ({Kmâ v 100%)
· kn.Un. C tImkväv þ 10 e£ w ({Kmâ v 100%)
· sSIv\n¡ Â GP³kn (TA) þ 4 e£ w ({Kmâ v 100%)
· kÀsÆ & kväUn þ 1.2 e£ w ({Kmâ v 100%)
\nÀhlW kvYm]\w-
JmZn & hntÃPv C³Ukv{Sokv I½oj³
e£ y§ Ä
· cmPy¯nsâ hnhn[ `mK§ fn ]c¼cmKX hyhkmb§ fpsS ¢kväÀ
kvYm]n¡ pI.
· ]c¼cmKX hyhkmb§ sf IqSpXÂ DXv ] mZ\£ ahpw em`Ichpw
hn]Wnb[njvTnXhpam¡ pI
· ]c¼cmKX hyhkmb¯n GÀs¸«ncn¡ p¶hÀ¡ v sXmgn Dd¸m¡ pI.
· {]mtZinI D]t`mIvXm¡ sf IqSpXembn ]²XnbpsS \S¯n¸n\v thnbpÅ
BtemN\bn ]¦mfnIfm¡ pI.
· KpWt`mIvXm¡ fpsS Imcy£ aX hÀ²n¡ p¶Xn\pÅ ]²XnIÄ \S¸nem¡ pI.
· ]c¼cmKX hyhkmb§ Ä IqSpXembn \S¯p¶ aäv kvYe§ fn t]mbn
ImWm\pÅ kwhn[m\w Dm¡ pI.
133
KpWt`mIvXm¡ Ä
]c¼cmKX IbÀ hyhkmb¯nepÄs¸Sp¶ Hcp PnÃbntem/Xmeq¡ ntem
hcp¶ 500 KpWt`mIvXr IpSpw_§ fpsS ¢kväÀ BWv Cu ]²Xn {]Imcw Dm¡ pI.
\nÀÆlW kwhn[m\§ Ä
]²XnbpsS kpKaamb \S¯n¸n\mbn A© v GP³knIfpv.
· t\mUÂ GP³kn
JmZn & hntÃPv C³Ukv{Sokv I½oj\mWv Cu ]²XnbpsS t\mUÂ GP³kn.
· Cw¹nsaân§ v GP³kn
Cw¹nsaân§ v GP³knsb Xncsª Sp¯v \nban¡ p¶Xv t\mUÂ GP³knbmWv.
134
P\tdj³ t{]m{Kmw (REGP) Dpw kwtbmPn¸n¨p sImv 2008 emWv PMEGP
\nehn h¶Xv. \Kc {]tZi§ fnepw, {Kma{]tZi§ fnepw kq£ a kwcw`§ Ä
kvYm]n¨v IqSpXÂ sXmgnehkc§ Ä krjvSn¡ pIbmWv Cu ]²Xn hgn
e£ yanSp¶Xv.
^v:
Note: \nÀamW taJebn Hcp s{]mPIvSnsâ ]²Xn XpI Gähpw IqSnbXv 25 e£ w cq]bpw
tkh\ taJebn Gähpw IqSnbXv 10 e£ w cq] hscbpw am{Xsa Hcp s{]mPIvSn\v ]mSpÅq.
Cu ]²Xn _m¦v hmb]bn A[njvTnXamWv.
\nÀÆlW kvYm]\§ Ä
kwkvYm\§ fn ]²Xn \nÀÆlW¯n\v t\XrXzw \ÂIp¶Xv KVIC bpsS
kwkvYm\ UbdIvStdäpw, kwkvYm\ JmZn Bâ v hntÃPv C³Ukv{Sokv
t_mÀUpw,PnÃm hyhkmb tI{µ hpamWv.
\Kc{]tZi§ fn ]²Xn \S¯n¸n\v t\XrXzw sImSp¡ p¶Xv PnÃm hyhkmb
tI{µ§ fpw, {Kma {]tZi§ fn KVIC-bpw BWv.
e£ y§ Ä
· cmPys¯ {Kma{]tZi§ fnepw , \Kc{]tZi§ fnepw kzbw sXmgnÂ
kwcw`§ fneqsS IqSpXÂ sXmgnehkc§ Ä krjvSn¡ pI.
· {Kma{]tZi§ fnepw , \Kc{]tZi§ fnepw DÅ bphP\§ sf Hcp IpS¡ ognÂ
sImp h¶v AhcpsS Xs¶ {]tZi¯v kzbw sXmgnen\pÅ Ahkc§ Ä
Dm¡ n sImSp¡ pI.
· XpSÀ¨bpÅXpw kpkvXncambXpamb sXmgnehkc§ Ä bphP\§ Ä¡ v
\ÂIn \Kc§ fnte¡ pÅ AhcpsS Hgp¡ v \nb{´n¡ pI.
KpWt`mIvXm¡ Ä
· 18 hbÊn\v apIfnepÅ GsXmcp hyIvXn¡ pw.
· GXv hcpam\ ]cn[nbn s]«hÀ¡ pw Cu ]²Xnbv¡ v At]£ n¡ mw
135
· \nÀamW taJebn 10 e£ ¯n\v apIfn ]²Xn XpIbpÅ s{]mPIvSn\v
At]£ n¡ p¶hÀ¡ pw, tkh\ taJebn 5 e£ ¯n\v apIfn ]²Xn
XpIbpÅ s{]mPIvSn\v At]£ n¡ p¶hÀ¡ pw Gähpw Npcp§ nbXv 8mw ¢mkv
hnZym`ymk tbmKyXsb¦nepw Dmbncn¡ Ww.
· ]pXnb s{]mPIv S n\v am{Xsa PMEGP bn KpWt`mIv X mhmIm³
IgnbqIbpÅq.
· kzbw klmb kwL§ Ä¡ v (Zmcn{Zy tcJbv ¡ v XmsgbpÅ aäv
B\pIqey§ sfm¶pw e`nbv ¡ m¯ kzbw klmb kwL§ Ä¡ v )
At]£ n¡ mw.
· skmsskän cPnkvt{Sj³ BIvSv 1860 A\pkcn¨v cPnkväÀ sNbvX
kvYm]\§ Ä
· DXv]mZ\ klIcW kwLw
· Nmcnä_nÄ {Skväv
]²Xn kwtbmP\w
Xt±ikzbw`cW kvYm]\¯nsâ ]²Xn cq]oIcW kab¯v
GP³knIfpambn NÀ¨ sNbvXv hnShpIÄ \nI¯p¶Xn\v Xt±ikzbw`cW Xe¯nÂ
]²XnIÄ Bkq{XWw sN¿pI. Cu kvIoan DÄs¸Sm¯hÀ¡ v aäv kzbw sXmgnÂ
]²XnIÄ Bkq{XWw sN¿pI.
136
klmbn¡ m\pÅXmWv Cu ]²Xn
^v :
A´ÀtZiob FIv k n_nj\n ]s¦Sp¡ p¶hÀ¡ pw hn¸\bv ¡ pw,
]T\bm{Xbv¡ pw t]mIp¶ KVIC AwKoIcn¨ bqWnäpIÄ¡ pw kwcw`IÀ¡ pw
hnam\bm{Xbv¡ v F¡ tWm-anIv ¢mkv Sn¡ än\v 90% Cfhv e`n¡ pw.
\nÀÆlW kvYm]\w
JmZn & hntÃPv C³Ukv{Sokv I½oj³
e£ y§ Ä
JmZn {KmaoW DXv]¶§ Ä \nÀ½n¡ p¶ kwcw`Isc t{]mXvkmln¸n¡ pI
KpWt`mIvXm¡ Ä
KVIC \ma\nÀt±iw sNbvX JmZn/ {KmaoW hyhkmb kvYm]\§ Ä/ KVIC
cPnkväÀ sNbvX PMEGP bqWnäpIÄ XpS§ nbhbv¡ v FIvkn_nj³, kväUn SqÀ,
F¶nhbn ]s¦Sp¯m klmbw e`nbv¡ pw.
]²Xn kwtbmP\w
hÀ¡ nwKv {Kq¸pIÄ ]²Xn Bkq{XW kab¯v Sn.]²Xn {]hÀ¯\§ Ä IqSn
IW¡ nseSp¯v aäv kzbw sXmgn ]²XnIÄ Bkq{XWw sN¿pI.
JmZn taJe
4. ]²XnbpsS t]cv : P\{io _oa tbmP\
BapJw
JmZn taJebnse sXmgnemfnIÄ¡ mbn cq] hXvIcn¨ C³jqd³kv
]²XnbmWnXv.
B\pIqey§ Ä:
acWm\´cw: kzm`mhnI acWw þ 20,000 cq]
137
A]ISacWw/ kvYnc AwKsshIÃyw þ 50,000 cq]
`mKnI AwKsshIÃyw þ 25,000 cq]
]oanbw
HcmÄ¡ v 200 cq]. CXn 100 cq] tkmjy skIyqcnän ^n \n¶pw tI{µ
Kh¬saâpw, 50 cq] JmZn C³kvänäyqj\pw, 25 cq] KVICbpw _m¡ n 25 cq] JmZn
sXmgnemfnbpw FSp¡ pw
KpWt`mIvXm¡ Ä
18 \pw 59 \pw CSbn {]mbapŠJmZn sXmgnemfn
Zmcn{ZtcJbv¡ v XmsgbpÅhÀ
\nÀÆlW kvYm]\w
KVIC bn cPnkväÀ sNbvXn«pÅ JmZn kvYm]\§ Ä
s¢bnw s{]mkoPÀ
· acn¨bmfpsS t\man\n JmZn kvYm]\¯neqsS FÂ.sF.kn. bpsS s]³j³
{Kq¸v Un¸mÀ«vsaân At]£ kaÀ¸n¡ Ww.
· A]IS acWamsW¦n t]meokv C³Izkväv dnt¸mÀ«pw t]mkväv amÀ«w
dnt¸mÀ«pw kaÀ¸n¡ Ww
· t\man\nbpsS _m¦v A¡ unte¡ v FÂ.sF.kn bn \n¶v t\cn«vsN¡ pIÄ
Ab¡ pw.
\nÀÆlW kwhn[m\w
FÂ.sF.kn bpsS s]³j³ {Kq¸v Un¸mÀ«vsaâneqsS Cu ]²Xn \S¸nÂ
hcp¯p¶p.
]²Xn kwtbmP\w
JmZn sXmgnemfnIsf apgph³ kvIoan AwK§ fm¡ pIbpw aäv kzbw sXmgnÂ
KpWt`mIvXm¡ Ä¡ v hnhn[ C³jqd³kv kvIoan AwK§ fm¡ pIbpw BbXn\pÅ
s{]mPIvSpIÄ Xt±ikzbw`cW kvYm]\¯nsâ ]²XnbpsS `mKam¡ pIbpw sN¿pI.
138
5. ]²XnbpsS t]cv : JmZn taJebnse sXmgnemfnb¡v v
hÀ¡ v sjU'v]²Xn (Workshed scheme foor Khadi Artisans)
BapJw
hÀ¡ v sjUv ]Wnbm³ [\klmbw \ÂIp¶XneqsS JmZnbnse ]ncn s\bv¯v
sXmgnemfnIfpsS hnIk\¯n\mbnWv Cu ]²Xn \nehn h¶Xv.
^v
20 NXpc{iaoäÀ hÀ¡ v sjUv \nÀ½n¡ p¶Xn\mbn Gähpw IqSnbXv 25000 cq]
Asæn hÀ¡ v sjUnsâ sNehnsâ 75%. 5 apX 15 t]cS§ p¶ JmZn
sXmgnemfnIfpsS {Kq¸n\pw Cu ]²Xn {Kq¸v hÀ¡ v sjUv \nÀ½n¡ mw. 15 NXpc{i
aoäÀ hcp¶ sjUn\v 15000 cq] Asæn \nÀ½mW sNehnsâ 75 % e`nbv¡ pw.
\nÀÆlW kvYm]\w
JmZn & hntÃPv C³Ukv{Sokv I½oj³
e£ y§ Ä
tPmen sN¿p¶Xn\mbpÅ ASnkvYm\ kuIcy§ Ä hÀ²n¸n¡ pI
KpWt`mIvXm¡ Ä
JmZn taJebn tPmen sN¿p¶ _n.]n.F hn`mK¯nse sXmgnemfnIÄ
\nÀÆlW kwhn[m\§ Ä
]²Xn \S¯n¸n\mbn Hcp JmZn kvYm]\s¯ sXcsª Sp¡ p¶p. Cu
kvYm]\w KpWt`mIvXm¡ fpsS enkväv KVIC kwkvYm\ UbdIvStdän IqSn KVIC
bv¡ v \ÂIp¶p. enkvänt\msSm¸w Hmtcm At]£ IcptSbpw s{]mt¸mkÂ
\ÂtIXmWv. KVIC bpsS [\Imcy hn`mKw s{]mt¸mk ]cntim[n¨v
AÀlcmsW¶v t_m[ys¸«m 50% ]Ww BZyw \ÂIp¶XmWv. sjUnsâ ]Wn
]qÀ¯nbmbXn\v tijw KVIC kwkvYm\ UbdIvStdäv km£ ys¸Sp¯nbm _m¡ n
XpI \ÂIp¶XmWv.
]²Xn kwtbmP\w
Xt±ikzbw`cW kvYm]\¯nsâ ]²Xn X¿mdm¡ pt¼mÄ Sn. kvIow.
NÀ¨bv¡ v hnt[bam¡ Ww. hnShpIÄ \nI¯p¶Xn\pÅ ]²XnIÄ Xt±ikzbw`cW
]²Xnbn DÄs¸Sp¯Ww.
139
6. ]²XnbpsS t]cv: JmZn hyhkmb¯ntâbpw
sXmgnemfnIfptSbpw DXv]mZ\£ aX hÀ²n¸n¡ p¶Xn\pw
aXvkcm[njvTnXam¡ p¶Xn\pw thnbpÅ ]²XnIÄ
( Scheme for enhancing productivity and competitiveness
of Khadi industry and Artisan)
BapJw
JmZn hyhkmbs¯ IqSpXÂ DXv]mZ\£ ahpw
aXv k cm[njv T nXhpam¡ p¶Xn\mbn cmPys¯ GItZiw 200 Hmfw JmZn
kvYm]\§ fpsS ka{Kamb hnIk\¯n\mbn cq]w sIm ]²XnbmWnXv.
[\klmbw
140
]²Xn \nÀÆlWw
KVIC \ntbmKn¨ t\mUÂ Hm^okdmWv ]²Xn \S¯n¸n\v taÂt\m«w
hlnbv¡ p¶Xv.
e£ y§ Ä
· hn]Wnb[njvTnXhpw, em`Ichpamb DXv]¶§ Ä Dm¡ nbpw,
ImelcWs¸« sajn\dnIÄ amänbpw, \nehnepÅ sajn\dnIÄ ]pXp¡ nbpw
JmZn sXmgnemfnIÄ¡ pw kÀÆokv s{]msshtUgvkn\pw sXmgn Dd¸p
hcp¯pIbpw, JmZn taJesb IqSpXÂ aXvkcm[njvTnXhpam¡ pI.
· JmZn taJebnse \nÀ½mWw, hnXcWw, {]NcWw XpS§ nb taJeIfnÂ
Bhiym\pkcWamb klmbw \ÂIpI
· hn]W\ amÀ¤§ Ä hÀ²n¸n¡ m³ Bhiyamb t{]mXvkml\w \ÂIpI
· XpWn \nÀ½mWw hscbpÅ L«§ fmWv Cu ]²XnbpsS Iogn hcp¶Xv.
]²XnkwtbmP\w
Xt±ikzbw`cW kvYm]\¯nsâ ]²Xn X¿mdm¡ pt¼mÄ Sn. kvIow
NÀ¨bv¡ v hnt[bam¡ n hnShpIÄ \nI¯p¶Xn\v Xt±ikzbw`cW kvYm]\
Xe¯n ]²XnIÄ BhnjvIcn¡ pI.
^v
· UbKvt\mÌnIv ÌUn þ Gähpw IqSnbXv 2.50 e£ w cq]
· tkm^väv CâÀsh³j³ þ Gähpw IqSnbXv 25 e£ w cq]. CXn 75%
141
Kh¬saâ v hnlnXw
· CFC kvYm]n¡ pI þ Gähpw IqSnbXv 15 tImSn cq]. CXn 70%
Kh¬saâ v hnlnXw
\nÀÆlW kvYm]\§ Ä
{]hr¯n \nÀÆlW kvYm]\w
e£ y§ Ä
· ]pXnb b{´§ Ä kvYm]n¡ pIbpw hnZKvZX, KpWta³a, hn]Wn, aqe[\w,
XpS§ nbh Dd¸phcp¯n kq£ a sNdpInS kwcw`§ fpsS kpkvXncXbpw
hfÀ¨bpw t{]mXvkmln¸n¡ pI.
· kzbw klmb kwL§ fpsS I¬tkmÀjyw, \nehnepÅ
Atkmkntbj\pIsf iIvXns¸Sp¯pI hgn kq£ a sNdpInS kwcw`§ fpsS
I¸mknän hÀ²n¸n¡ pI
· ASnkvYm\ kuIcy§ Ä hnIkn¸n¡ pI
· tIma¬ s^knenän skâdpIÄ kvYm]n¡ pI
KpWt`mIvXm¡ Ä
kq£ sNdpInS bqWnäpIfpsS ¢kvädpIÄ
142
Xt±ikzbw`cW kvYm]\§ fpsS ]¦v
· ¢ÌdpIÄ Xncsª Sp¡ m³ klmbn¡ pI
· ¢kvädnsâ t\«§ sf Ipdn¨v t_m[hXvIcWw \S¯pI
· ¢kvädnsâ icnbmb \S¯n¸n\mbn XpSÀ¨bmb CSs]S \S¯pI
· FÃmhtcbpw ¢kvädn DÄsImÅn¨p F¶v Dd¸p hcp¯pI.
· {Kmak`bn kvIoapIÄ NÀ¨bv¡ pw AhtemI\¯n\pw hbv¡ pI
]²XnkwtbmP\w
Xt±ikzbw`cWkv Y m]\¯nsâ kzbwsXmgn ]²XnIfpambn
GtIm]n¸n¡ pI. kvIoapIÄ ]²XnimJbn DÄs¸Sp¯pI.
^v
Cu ]²Xn {]Imcw Xmsg ]dbp¶ Imcy§ Ä¡ mWv ^v \ÂIp¶Xv.
k_vknUn \nc¡ v
\nÀhlW kvYm]\w-
sUhev¸vsaâ v I½ojWÀ(MSME)
e£ y§ Ä
· ]pXnb hn]WnIÄ Is¯p¶Xn\pw hn]Wn hnIkn¸n¡ p¶Xn\pw kq£ a
sNdpInS IbäpaXn¡ msc klmbn¡ pI.
· A´ÀtZiob hn]W\ tafIfnepw, FIv k n_nj\pIfnepw MSME
143
C³UybpsS IognepÅ kvämfpIÄ kq£ a sNdpInS \nÀ½mW kwcw`IcpsS
]¦mfn¯w hÀ²n¸n¡ pI.
· kq£ a sNdpInS \nÀ½mW kwcw`§ fpsS IbäpaXn hÀ²n¸n¡ pI
· _mÀ tImUnwKv D]tbmKn¡ p¶Xnsâ BhiyIX P\§ sf
t_m[ys¸Sp¯pI.
KpWt`mIvXm¡ Ä
· A´ÀtZiob hn]W\ tafIfnepw, FIvkn_nj\pIfnepw kq£ a sNdpInS
\nÀ½mW kwcw`IÀ¡ v ]s¦Sp¡ p¶Xn\v.
· hyhkmb UbdIvStdän \n¶pw kvYnc cPnkvt{Sj\pÅ kwcw`IÀ
· DXv]¶§ fpsS hnXcWhpw, tafbpsS Xoapw kvYe e`yXbpa\pkcn¨mWv
bqWnäpIsf Xncsª Sp¡ p¶Xv.
· hÀj¯n Hcp {]mhiyw am{Xsa Hcp bqWnän\v hn]W\ tafIfnÂ
]s¦Sp¡ m³ km[n¡ pIbpÅq.
· Hcp bqWnän \n¶v HcmÄ¡ v am{Xsa hnam\bm{X¡ v [\klmbw e`nb¡ q.
]²XnkwtbmP\w
Xt±ikzbw`cWkv Y m]\¯nsâ aäv kzbwsXmgn ]²XnIfpambn
GtIm]n¸n¡ pI. ]²XntcJbn Sn.kvIow DÄs¸Sp¯pI.
144
hÀ²n¸n¨v anI¨ kmt¦XnIhnZy D]tbmKn¡ phm\pw kwcw`Isc {]m]vXcm¡ m\pamWv
Cu ]²Xn \nehn h¶Xv. ISO 9000/ISO 14001/HACCP kÀ«n^n¡ äpIÄ
e`nbv¡ p¶ bqWnäpIÄ¡ v Cu ]²Xn hgn [\klmbw e`nbv¡ p¶p.
^v
ISO 9000/ISO 14001/HACCP bqWnäpIÄ¡ v sNehnsâ 75% Gähpw IqSnbXv
75,000 cq] hsc e`nbv¡ pw.
\nÀÆlW kvYm]\w
sUhe¸vsaâ v I½ojWÀ (MSME) an\nkv{Sn Hm^v MSME, Kh¬saâ v Hm^v
C³Uy
KpWt`mIvXm¡ Ä
kvYncw cPnkvt{Sj³ e`n¨ kvtamÄ kvsIbn / B³knedn/ ssS\n/ kvamÄ
kvsIbn kÀÆokv _nkn\Êv FâÀss{]kkv bqWnäpIÄ
]²XnkwtbmP\w
Xt±ikzbw `cW kvYm]\¯nsâ ]²Xn X¿mdm¡ pt¼mÄ Sn. kvIow
hnebncp¯n ]²Xn tcJbpsS `mKam¡ pI.
BapJw
kq£ a sNdpInS kwcw`§ Ä t\cnSp¶ {]iv\§ fnsem¶mWv anXamb
]cni\nc¡ n AXymhiy kab¯v th{X tem¬ e`nbv¡ m¯Xv. Cu
kwcw`§ fpsS A\nivNnXmhkvYbpw CuSnsâ A`mhhpw Cu kwcw`Isc
temWn\mbn ]cnKWn¡ p¶Xn \n¶v _m¦pImsc hne¡ p¶p. CXns\mcp
]cnlmcambmWv CuSnÃmsX kq£ a sNdpInS kwcw`§ Ä¡ v hmbv ]
e`yam¡ p¶Xn\mbn Zn s{IUnäv Kymcân ^v kvIow t^mÀ ssat{Im & kvtamÄ
FâÀss{]kkv \nehn h¶Xv.
^v
145
C³Uym Kh¬saâpw , knUv_nbpw 4:1 F¶ A\p]mX¯n 1906.55 tImSn
cq]bpsS tImÀ¸kv ^v 2010 amÀ¨n cq] hXvIcn¨n«pv.
\nÀÆlW kvYm]\w
Zn s{IUnäv Kymcân ^v {Skväv kvIow t^mÀ ssat{Im & kvtamÄ
FâÀss{]kkv (MSME a{´mebhpw SIDBI bpw tNÀ¶v \nÀ½n¨ {Skväv )
e£ yw
CuSnÃmsX kq£ a sNdpInS kwcw`§ Ä¡ v hmbv] e`yam¡ pI
KpWt`mIvXm¡ Ä
kq£ a sNdpInS kwcw`§ Ä
^okv
{Skvän\v sImSpt¡ ^okv
5 e£ ¯n\v apIfnÂ
h¬ ssSw Kymcân ^o : 1.5%
B\ph kÀÆokv ^o : 0.75%
5 e£ w hsc :
h¬ ssSw Kymcân ^o : 1%
B\ph kÀÆokv ^o : 0.5%
Kymcân IhÀ
A\phZn¨ tem¬ XpIbpsS 75% Kymcân IhÀ \ÂIpw. 5 e£ w hsc
temWpÅ bqWnäpIÄ¡ pw , kv{XoIÄ \S¯p¶ bqWnäpIÄ¡ pw 80% Kymcân IhÀ
e`nbv¡ pw.
Xt±ikzbw`cWkvYm]\¯nsâ ]¦v
· AÀlXs¸« FÃm sNdpInS kwcw`IÀ¡ pw s{IUnäv e`yam¡ n F¶v Dd¸v
hcp¯pI
· th{X Aht_m[w \ÂIpI
· {Kmak`bn NÀ¨bv¡ v hbv¡ pI
· _m¦pIfpambn NÀ¨ \S¯pI
]²Xn kwtbmP\w
kvIoansâ hn`h t{kmXÊpIsf Ipdn¨pÅ hnhcWw Xt±ikzbw`cW
kvYm]\¯nsâ ]²Xn tcJbn DÄsImÅn¡ Ww. aäv kq£ a kwcw`§ Ä
Xt±ikzbw `cW kvYm]\¯nsâ `mKamWv.
146
an\nkv{Sn Hm^v lmâ n {Im^vävkv
11. ]²XnbpsS t]cv : _m_m kmln_v Awt_ZvIÀ lkvX
inÂ]v hnImkv tbmP\ (BAHVY)
1. BapJw
XoÀ¯pw AkwLSnX taJebmb IcIuie sXmgnemfnIsf Hcp IpS¡ ognÂ
sImph¶v kpkvXncXbnte¡ pw imIvXoIcW¯nte¡ pw \bn¡ pI F¶
Dt±yit¯mSp IqSnbmWv Cu ]²Xn 2000-þ01 Â XpS§ nbXv. Cu ]²Xnbv¡ v
{][m\ammbpw A© v LSI§ fpv.
1. kmaqlnI CSs]SÂ
2. b{´hXvIrX CSs]SÂ
3. hn]W\ CSs]SÂ
4. [\]camb CSs]SÂ
5. ¢kvädnsâ ASnkvYm\ kuIcyhnIk\ CSs]SÂ
2. ^v
a kmaqlnI CSs]SÂ
b bm{´nI CSs]SÂ
B[p\nI D]IcW§ fpsS hnXcWw Hcp SqÄ Inän\v 50 cq]
[\klmbw e`nbv¡ pw
c hn]W\ CSs]SÂ
147
c hn]W\ tI{µ§ Ä kvYm]n¡ pI Gähpw IqSnbXv 23 e£ w
(tI{µ kwkvYm\ IcIuie
tImÀ¸tdj³ , As]Ivkv klIcW
kwL§ Ä, IcIuie
sXmgnemfnIfpsS Iq«mbva, XpS§ nb
kvYm]\§ sfms¡ CXn\v AÀlcmWv)
i dntkˬv 5,00,000
d [\]camb CSs]SÂ
· amÀPn³ aWn
¢kväÀ sehenepÅ IcIuie hnZKvZcpsS Iq«mbvabv¡ v {]hÀ¯\ aqe[\w
sImSp¡ pI. Hcp sXmgnemfn¡ v 4000 cq] h¨v Gähpw IqSnbXv 5,00,000 cq] In«pw.
148
· Cw¹nsaânwKv GP³knIÄ¡ pÅ \S¯n¸v sNehv
25 e£ w cq] hscbpÅ ]²XnIÄ \S¸nem¡ nbhÀ¡ v 1 e£ w cq]bpw, 25
e£ w cq]bv¡ v apIfn ]²XnIÄ \S¸nem¡ nbhÀ¡ v 1.5 e£ w cq]bpw
e`nbv¡ pw.
· ssKUnwKv & tamWnädn§ v I¬kÄ«³kn NmÀPv
I¬kÄ«³kn kÀÆokn\v klmbn¡ p¶ BÄ¡ v hÀj¯n Hcp e£ w cq]
h¨v A© v hÀjt¯¡ v 5 e£ w cq] [\klmbw e`nbv¡ pw.
· IcIuie sXmgnemfnIÄ¡ mbpÅ s{IUnäv Kymcân kvIow
tem¬ XpIbpsS 75 % Gähpw IqSnbXv 18.75 cq] [\klmbw e`nbv¡ pw.
\nÀÆlW kvYm]\w
Hm^okv Hm^v Zn sUhe¸vsaâ v I½ojWÀ (lmân{Im^väv)
e£ y§ Ä
· kmaqlnI CSs]SÂ
· b{´hXvIrX CSs]SÂ
149
f ]pXnb DXv]¶§ Ä¡ mbn ]cnioe\§ Ä kwLSn¸n¡ pI
· hn]W\ CSs]SÂ
a FIvkn_nj\pIÄ kwLSn¸n¡ pI
b C´y¡ v AI¯pw ]pd¯pw IcIuie DXv]¶§ sf Ipdn¨v
t_m[hXvIcWw \S¯pI.
c hn¸\ tI{µ§ Ä kvYm]n¡ pI
d CtX DXv]¶§ Ä DXv]mZn¸n¡ p¶ aäv kvYe§ Ä kµÀin¡ pI.
e D¸¶§ Ä¡ pw AkwkvIrX hkvXp¡ Ä¡ pw kvtämtdPv kvYew
e`yam¡ pI.
f kwcw`IXz KpW§ Ä hfÀ¯p¶Xn\v thn ]cnioe\
]cn]mSnIÄ kwLSn¸n¡ pI.
· [\]camb CSs]SÂ
a {]hÀ¯\ aqe[\ klmb§ Ä
b \nÀÆlW kvYm]\§ Ä¡ v ¢kvädn tPmen sN¿p¶Xn\v kÀÆokv
NmÀPv \ÂIpI.
c ¢kväÀ amt\PÀamÀ¡ v thPv tIm]³tkj³ \ÂIpI.
d IcIuie sXmgnemfnIÄ¡ v CS\ne¡ mcsâ klmbanÃmsX tem¬
In«p¶Xn\pÅ kwhn[m\apm¡ pI.
KpWt`mIvXm¡ Ä
· NGOs , klIcW kvYm]\§ Ä, {Skvävkv
· {]ikvXamb kvYm]\§ Ä:þ bqWnthgvknän Un¸mÀ«vsaâ vkv, DRDAs,
EDIs apXembh
· tI{µ kwkvYm\ ssI¯dn/ IcIuie hnIk\ tImÀ¸tdj³
· NGO s^Utdj³, As]Ivkv skmsskän, SHG I¬tkmÀjyw , kwcw`I
I¬tkmÀjyw, IbäpaXn¡ mÀ
· skIvj³ 25 Iw]\n BIväv A\pkcn¨v cPnkväÀ sNbvXn«pÅ kvYm]\§ Ä
150
· ]²XnbpsS Iogn hcp¶ IcIuie¡ mÀ¡ v sFUânän ImÀUv
\ÂIpI
b b{´]camb CSs]SÂ
B[p\nI D]IcW§ fpsS hnIk\hpw hnXcWhpw
· Unssk³, sSIvt\mfPn sUhe¸vsaâ v F¶nhbpsS ]cnioe\
]cn]mSnIÄ kwLSn¸n¡ pI
· dntkÀ¨pIÄ kwLSn¸n¡ pI
c hn]W\ CSs]SÂ
· FIvkn_nj³ kwLSn¸n¡ pI
· ]cky§ Ä sImSp¡ pI
· hn¸\ tIµ§ Ä kvYm]n¡ pI
· aäv ¢kvädpIÄ kµÀin¡ pI/]T\bm{XIÄ kwLSn¸n¡ pI
· shbÀ luknwKv s^knenänbpw s]mXphmb hÀ¡ v sjUpw
Dm¡ pI
· kwcw`IXz hnIk\ ]cn]mSnIÄ kwLSn¸n¡ pI
d [\]camb CSs]SÂ
· amÀPn³ aWn klmbw \ÂIpI
· ¢kväÀ amt\PÀ¡ v thPv tImw]³tkj³ \ÂIpI.
· \nÀÆlW kvYm]\§ Ä¡ v kÀÆokv NmÀPv \ÂIpI
· Bhiy¡ mÀ¡ v th \nÀt±i§ fpw kwhn[m\§ fpw \ÂIpI
· IcIuie sXmgnemfnIÄ¡ v s{IUnäv Kymcân ]²XnbpsS
B\pIqey§ Ä e`yam¡ pI
\nÀÆlW kwhn[m\§ Ä
AHVY ]²XnbnepÄs¸Sp¶Xn\v thn Hm^okv Hm^v sUhe¸vsaâ v
I½ojWdnsâ (lmân{Im^vävkv) AwKoImcw In«nb kvYm]\§ fneqsSbmWv Cu
]²Xn \nÀÆln¡ p¶Xv. KpWt`mIvXm¡ fmb IcIuie sXmgnemfnIsf Cu
kvYm]\§ Ä Xncsª Sp¡ p¶p.
151
· ]²XnbpsS I,cy£ aamb \S¯n¸n\v Hmtcm L«¯nepw CSs]SpI.
· ]²Xn {]hÀ¯\w {Kmak` NÀ¨bv¡ v hnt[bam¡ Ww
]²Xn kwtbmP\w
{]hÀ¯\§ Ä Xt±ikzbw `cW kvYm]\¯nsâ ]²Xn tcJbnÂ
DÄs¸Sp¯pI. aäv kzbwsXmgn ]²XnIfpambn kwtbmPn¸n¡ pI.
2. ^v
· saKm^pUv ]mÀ¡ v
Gähpw IqSnbXv 50 tImSn cq] Asæn ]²Xn sNehnsâ 50% BWv Hcp
saKm ^pUv ]mÀ¡ v XpS§ phm\mbn e`nbv¡ p¶Xv.
· ^pUv ]mÀ¡ v
Gähpw IqSnbXv 4 tImSn cq] Asæn ]²Xn sNehnsâ 25% BWv Hcp ^pUv
]mÀ¡ v XpS§ phm\mbn e`nbv¡ p¶Xv.
· tImÄUv sNbn³(ioXnIcW irwJe), hmeyq AUnj³(aqeyhÀ²\
DXv]¶§ Ä),`£ W km[\§ Ä tISpIqSmsX kq£ n¡ p¶Xn\pÅ ]²Xn.
b{´ kwhn[m\§ Ä¡ pw D]IcW§ Ä¡ pambn thn hcp¶ XpIbpsS 50%
Asæn Gähpw IqSnbXv 10 e£ w cq].
· Iim¸pimeIfpsS B[p\nI hXvIcWw
]²Xn sNehnsâ 50% Asæn Gähpw IqSnbXv 15 tImSn cq] Hmtcm
s{]mPIvSn\pw e`nbv¡ p¶XmWv.
3. \nÀÆlW kvYm]\w
an\nkv{Sn Hm^v ^pUv t{]mkÊnwKv C³Ukv{Sokv.
4. e£ y§ Ä
152
saKm^pUv ]mÀ¡ v :
Iim¸pimeIfpsS \hoIcWw:
5. KpWt`mIvXm¡ Ä:
· saKm^pUv ]mÀ¡ v :
Xncsª Sp¯ ¢kvädpIÄ
· Iim¸pimeIfpsS \hoIcWw
PPP tamUenemWv \S¸nem¡ p¶Xv.
7 ]²Xn kwtbmP\w
Xt±ikzbw`cWkvYm]\¯n\pÅnse `£ ykwkvIcW kvYm]\§ Ä ]²Xn
153
Bkq{XW¯n NÀ¨bv¡ v hnt[bam¡ Ww. Xt±ikzbw`cWkvYm]\¯nsâ
A\nhmcyamb NpaXeIÄ kvIoapambn _Ôs¸Sp¯n hnShv \nI¯p¶Xn\pÅ
s{]mPIvSpIÄ X¿mdm¡ n \S¸nem¡ pI.
2. ^v
· ^pUv t{]mkÊnwKv & s{Sbn\nwKv skâÀ
b{´kwhn[m\§ fpw D]IcW§ fpw hm§ m³ 4 e£ w cq]bpw {]hÀ¯\
aqe[\ambn 2 e£ w cq]bpw Hcp ^pUv t{]mkÊnwKv & s{Sbn\nwKv skâÀ XpS§ m\mbn
e`nbv¡ pw.
· C.Un.]n
Hcp C.Un.]n bv¡ v cv e£ w cq]
3. \nÀÆlW kvYm]\w
an\nkv{Sn Hm^v ^pUv t{]mkÊnwKv
4. e£ y§ Ä
1. ^pUv t{]mkÊnwKv & s{Sbn\nwKv skâÀ
2. C.Un.]n.(BdmgvN \ov
154
5. KpWt`mIvXm¡ Ä
· C.Un.]n.
7 ]²XnkwtbmP\w
Xt±ikzbw`cW kvYm]\¯nsâ kzbwsXmgn ]²Xnbpambn Sn. kvIow
kwtbmPn¸n¡ Ww.
2. ^v:
239.70 tImSn cq] 2 hÀjs¯ hnZKvZ ]cnioe\¯n\mbn amän h¨ncn¡ p¶p.
3. \nÀÆlW kvYm]\w:
sSIvssÌÂ a{´mebw
4. e£ y§ Ä
155
· IqSpXÂ BÄ¡ msc Cu hyhkmb¯nte¡ v BIÀjn¨v hyhkmbs¯
IqSpXÂ aXvkcm[njvTnXam¡ pI.
· hyhkmb¯nsâ Bhiy¯n\v A\pkcn¨v BÄ¡ msc ]cnioen¸ns¨Sp¡ pI.
· anI¨ ]cnioeIcpsS Iq«mbva Dm¡ pI.
5. KpWt`mIvXm¡ Ä
5 hÀjw sImv 26.75 e£ w t]À¡ v ]cnioe\w \ÂIm³ Dt±in¡ p¶p.
· ASnkvYm\]cnioe\w
· sshZKvZy hnIk\ ]cnioe\w
· ]pXnb kmt¦XnIhnZyIsf Ipdn¨pÅ ]cnioe\w
· ]cnioeIÀ¡ mbpÅ ]cnioe\w
· amt\Pvsaâ v sshZKvZyw
· kwcw`IXz hnIk\w
8. \nÀÆlW kwhn[m\§ Ä
\nehn sSIv s sÌ a{´mebhpambn _Ôs¸«v {]hÀ¯n¡ p¶
kvYm]\§ fpw PPP amXrIbn kzImcy taJebpsS ]¦mfn¯hpw Cu ]²Xn
\S¸n hcp¯m³ D]tbmKn¡ p¶p.
156
kwtbmPn¸n¡ Ww.
2. ^v
]²Xn XpIbpsS 40% Asæn 40 tImSn cq].
3. \nÀÆlW kvYm]\w
sSIvssÌÂkv a{´mebw
4. e£ yw
XpWn \nÀ½mW bqWnäpIÄ¡ v temtIm¯c \nehmc¯nepÅ ASnkvYm\
kuIcy§ Ä Hcp¡ n sImSp¡ pIbmWv Cu ]²Xn hgn e£ yanSp¶Xv.
5. KpWt`mIvXm¡ Ä
]²Xn hgn hfcm³ km[yXbpÅ hyhkmb ¢kväÀ/ {]tZi§ sfbmWv
]cnKWn¡ p¶Xv. Hmtcm C³Ukv{Snb ]mÀ¡ nepw Gähpw Npcp§ nbXv 50
bqWnsä¦nepw Dmbncn¡ Ww. Hmtcm C³Ukv{Snb ]mÀ¡ nepwHmtcm kvs]jyÂ
]À¸kv shln¡ nÄ (SPV) cPnkväÀ sN¿pw. {Kmâ v e`nbv¡ p¶Xv SPV¡ mbncn¡ pw.
6. {]hÀ¯\§ Ä
Hmtcm ]mÀ¡ ntebpw kwcw`IcpsS F®hpw ]²Xn \nt£ ]hpw, Hmtcm
]²XnbnepwhyXymkambncn¡ pw. BsI FÃm kwcw`IcptSbpw `qanbv¡ pw
sI«nS¯n\pw b{´kwhn[m\¯n\pw sNehnSp¶ XpI Ft¸mgpw ASnkvYm\ kuIcy
hnIk\¯n\mbpÅ XpIbpsS Cc«nbmbncn¡ Ww.
7. \nÀÆlW kwhn[m\w
]²Xn \S¯n¸n hcp¯p¶Xn\mbn sSIvssÌÂkv a{´mebw {s]^jWÂ
GP³knIsf Xncsª Sp¯v s{]mPIvSv amt\Pvsaâ v I¬kÄ«³kmbn \nban¡ p¶p.
]²XnIfpsS thK¯nepÅ \nÀÆlWw \St¯Xv Cu s{]mPIvSv amt\Pvsaâ v
I¬kÄ«³kmWv. s{]mPIvSv amt\Pvsaâ v I¬kÄ«ânsâ aäp NpaXeIÄ Xmsg
]dbp¶hbmWv.
· ]mÀ¡ pIÄ kvYm]nt¡ kvYe§ Ä Xncsª Sp¡ pI
· SPV cq]oIcn¡ p¶Xn\v t\XrXzw hln¡ pI
· ]mÀ¡ n\v thnbpÅ _nkn\Êv ¹m³ Dm¡ pI.
· s{]mPIvSnsâ \S¯n¸n\mbn SPV¡ v aäv GP³knIfpambpÅ
157
klIcWw Dd¸m¡ pI.
· {]hÀ¯n¡ m\mhiyamb B£ ³ ¹m³ Dm¡ pI
· [\Imcy Bhiy§ Ä t\Sp¶Xn\v SPVsb klmbn¡ pI.
· t{]m{KÊv dnt¸mÀ«pIÄ sSIvssÌ a{´meb¯n\v kaÀ¸n¡ pI.
· ]²XnbpsS kab _ÔnXamb \S¯n¸v Dd¸p hcp¯pI
9. ]²XnbpambpÅ kwtbmP\w
Xt±ikzbw`cW kvYm]\§ fpsS kzbwsXmgn ]²nIfpambn
kwtbmPn¸n¡ Ww
1. BapJw
sSIvssÌÂkv bqWnäv GsX¦nepw ImcW¯m AS¨p ]q«pIbmsW¦nÂ
AÀlcmb sXmgnemfnIÄ¡ v thsdmcp tPmen In«p¶Xp hsc AhcpsS Iqenbv¡ v
kam\amb XpI sImSp¯v Ahsc klmbn¡ m\mbn cq]s¸Sp¯nb ^mWnXv.
BZy hÀj¯n Hcp hÀjs¯ IqenbpsS 75% Dpw cmas¯ hÀj¯n Hcp
hÀjs¯ IqenbpsS 50% Dpw aq¶mas¯ hÀj¯n Hcp hÀjs¯ IqenbpsS 25%
BWv e`nbv¡ p¶Xv.
3. \nÀÆlW kvYm]\w
Hm^okv Hm^v sSIvssÌÂkv I½ojWÀ CXnsâ doPnbWÂ Hm^okpIfnÂ
IqSnbpw aäv tÌäv Kh¬saâ v kvYm]\§ Ä, s{]mhnUâ v ^v Hm^nkpIÄ, t{SUv
bqWnb³ Hm^nkpIÄ , _m¦v F¶nhcpsS klIcW¯n IqSnbmWv Cu ]²Xn
\S¸nem¡ p¶Xv. tPmen¡ msc Ipdn¨pÅ hnhc§ Ä sSIvssÌÂkv DSaIfn \nt¶m/
s{]mhnUâ v ^v Hm^okn \nt¶m tiJcn¨v AÀlambhcpsS enkväpm¡ n
sSIvssÌÂkv I½ojWdpsS doPnbW Hm^okn kaÀ¸n¡ p¶p. doPnbWÂ
Hm^okn \n¶pw At]£ IÄ hniZambn ]cntim[n¨v AÀlambhÀ¡ v _m¦v
A¡ unte¡ v Ab¨p sImSp¡ p¶p.
158
4. KpWt`mIvXm¡ Ä:
A© v hÀjtam AXn IqSpXtem XpSÀ¨bmbn Hcp kvYm]\¯n tPmen
sNbvXn«pÅ 3500 / AXn Xmsgtbm i¼fapÅ PF AwKambhÀ¡ mWv Cu
B\pIqeyw e`nbv¡ pI.
6. ]²XnbpambpÅ kwtbmP\w
Xt±ikzbw`cW kvYm]\¯nsâ kzbwsXmgn ]²XnIÄ ChÀ¡ mbn
kwtbmPn ¸n¡ pI.
IbÀ t_mÀUv
IbÀ hyhkmb¯nsâ D¶Xn¡ pw hnIk\¯n\pambn IbÀ C³Ukv{Sokv BIvS,v 1953
A\pkcn¨v C³Uy Kh¬saâ v cq]w sImSp¯ kvämäyq«dn t_mUnbmWv IbÀ
t_mÀUv. IbÀ hnIk\¯n\mbn IbÀ t_mÀUv [mcmfw ]²XnIÄ¡ v cq]w
sImSp¯n«pv. {][m\s¸«]²XnIÄ Xmsg sImSp¯ncn¡ p¶p.
2. km¼¯nI klmbw
Cu ]²Xn {]Imcw IbÀ]ncn bqWnäpIÄ¡ pw, sNdpInS s\bv¯v
bqWnäpIÄ¡ pamWv km¼¯nI klmbw \ÂIp¶Xv.
· IbÀ]ncn bqWnäpIÄ:
159
]²Xn klmbw e`n¡ p¶Xv. Gähpw Ipdª Xv 2 skâ v kvYew kz´ambn
DÅXnsâ tcJtbm Asæn 10 hÀjt¯¡ v ]m«¡ cmÀ X¿mdm¡ nbXnsâ
]IÀt¸m At]£ tbmsSm¸w kaÀ¸n¡ Ww. Gähpw IqSnbXv 80,000 cq]
Asæn BsI ]²Xn sNehnsâ 40% Hcp bqWnän\v k_vknUnbmbn
e`nbv¡ pw.
3. \nÀÆlW kvYm]\w
IbÀt_mÀUmWv Cu ]²XnbpsS \nÀÆlW kvYm]\w. ]²Xn \S¯n¸n\mbn
Hcp {]tXyI sk cq]oIcn¨n«pv. b{´§ fpambn _Ôs¸« kwib§ Ä¡ mbn
IbÀ t_mÀUnsâ dntkÀ¨v skâdpIsf kao]n¡ mhp¶XmWv. Cu ]²Xn
tamWnädn§ v sN¿p¶Xv IbÀt-_mÀUv Xs¶bmWv.
4. e£ y§ Ä
· IbÀ]ncn/ s\bv¯v taJebn B[p\nI b{´ kwhn[m\§ fp]tbmKn¨v
IbÀ hyhkmbs¯ B[p\oIhXvIcn¡ pI.
· DXv]mZ\£ aXbpw, KpWta³abpw hÀ²n¸n¡ m³ \nehnepÅ DXv]mZ\ coXn
sa¨s¸Sp¯pI.
· Imcy£ aXbpw DXv]mZ\£ aXbpw hÀ²n¸n¨v IbÀ]ncn/ s\bv¯v taJebnse
sXmgnemfnIfpsS hcpam\w hÀ²n¸n¡ pI.
· sXmnsâ D]tbmKw hÀ²n¸n¡ pI
· {KmaoW taJebn Ibdn IqSpX sXmgnehkc§ Ä krjvSn¡ pI.
5. KpWt`mIvXm¡ Ä
IbÀ]ncn bqWnäpIÄ : F«v t]cS§ nb IbÀ sXmgnemfnIfpsS
kzbwklmb kwLw
sNdpInS s\bv¯v bqWnäpIÄ : Bdv t]cS§ nb IbÀ sXmgnemfnIfpsS
kzbwklmb kwLw
At]£ IÀ IbÀt_mÀUnepw _m¦nepw At]£ kaÀ¸nt¡ XmWv. Ìnbdn§ v
I½nän(Ìnbdn§ v I½nän AwK§ Ä-þIbÀ t_mÀUv sNbÀam³, IbÀ t_mÀUv
sk{I«dn, _m¦v {]Xn\n[n, kwØm\ Kh¬saâ v {]Xn\n[n, IbÀ ]ncn/s\bv¯v
taJebnepÅ cv {]Xn\n[nIÄ, IbÀ t_mÀUv tPmbnâ v UbdIvSÀ(¹m\nwKv))
]cntim[n¨v AÀlcmb At]£ IÀ¡ v tem¬ \ÂIp¶XmWv. tem¬ XpI
KUp¡ fmbn ]enitbmSp IqSn Xncn¨St¡ XmWv.
6. \nÀÆlW kwhn[m\§ Ä
sk{I«dn, MSME sNbÀam\mb ssl seh As]Ivkv I½nänbpw, IbÀ
t_mÀUv sNbÀam³ sNbÀam\mb Chmeypthj³ & kväobdn§ v I½nänbpw,
160
doPnbW Hm^okÀ, IbÀ t_mÀUv sNbÀam\mb doPnbW seh ske£ ³
I½nänbpw, FIv̳j³ kÀÆokv Hm^okÀ, sNbÀam\mb k_v doPnbW sehÂ
ske£ ³ I½nänbpw Cu ]²Xnbv¡ p thn {]hÀ¯n¡ p¶p.
.
7. b{´§ Ä hmt§ Xv FhnsS \n¶v
bqWnän\mhiyamb b{´§ Ä IbÀt_mÀUv AwKoIcn¨
b{´\nÀ½mXm¡ fn \n¶pw hmt§ XmWv.
2. ^v:
· tIma¬ s^knenän skâÀ (CFC) \S¸n hcp¯m³ Hcp ¢kvädn\v Gähpw
IqSnbXv þ30 e£ w ({Kmâ v þ 75%, KpWt`mIvXr hnlnXw þ 25%)
· DXv]¶ sshhn[yhXvIcWw þ 4 e£ w ({Kmâ v þ 75%, KpWt`mIvXr hnlnXw þ
25%)
· hn]Wn hÀ²\hv þ 1.5 e£ w ({Kmâ v 100%)
· ]cnioe\ ]cn]mSnIÄ þ 15 e£ w ({Kmâ v 100%)
· Cw¹nsaân§ v GP³kn þ 10 e£ w ({Kmâ v 100%)
· kn.Un. C tImkväv þ 10 e£ w({Kmâ v 100%)
· sSIv\n¡ Â GP³kn (TA) þ 4 e£ w ({Kmâ v 100%)
· kÀsÆ & kväUn þ 1.2 e£ w({Kmâ v 100%)
161
3. \nÀhlW kvYm]\w-þ IbÀ t_mÀ-Uv
4. e£ y§ Ä
· cmPy¯nsâ hnhn[ `mK§ fn ]c¼cmKX hyhkmb§ fpsS ¢kväÀ
kvYm]n¡ pI.
· ]c¼cmKX hyhkmb§ sf IqSpXÂ DXv ] mZ\£ ahpw em`Ichpw
hn]Wnb[njvTnXhpam¡ pI
· ]c¼cmKX hyhkmb¯n GÀs¸«ncn¡ p¶hÀ¡ v sXmgn Dd¸m¡ pI.
· {]mtZinI D]t`mIvXm¡ sf IqSpXembn ]²XnbpsS \S¯n¸n\v thnbpÅ
BtemN\bn ]¦mfnIfm¡ pI.
· KpWt`mIvXm¡ fpsS Imcy£ aX hÀ²n¡ p¶Xn\pÅ ]²XnIÄ \S¸nem¡ pI.
· ]c¼cmKX hyhkmb§ Ä IqSpXembn \S¯p¶ aäv kvYe§ fn t]mbn
ImWm\pÅ kwhn[m\w Dm¡ pI.
5. KpWt`mIvXm¡ Ä
]c¼cmKX IbÀ hyhkmb¯nepÄs¸Sp¶ Hcp PnÃbntem/Xmeq¡ ntem
hcp¶ 500 KpWt`mIvXr IpSpw_§ fpsS ¢kväÀ BWv Cu ]²Xn {]Imcw Dm¡ pI.
6. \nÀÆlW kwhn[m\§ Ä
]²XnbpsS kpKaamb \S¯n¸n\mbn \mevv GP³knIfpv.
· t\mUÂ GP³kn
IbÀ t_mÀUmWv Cu ]²XnbpsS t\mUÂ GP³kn.
· Cw¹nsaân§ v GP³kn
Cw¹nsaân§ v GP³knsb Xncsª Sp¯v \nban¡ p¶Xv t\mUÂ
GP³knbmWv.
· ¢kväÀ sUhe¸vsaâ v FIvknIyq«ohv
Hmtcm Cw¹nsaân§ v GP³knbpw Hmtcm ¢kvädnte¡ pw Hcp apgph³ kab
¢kväÀ sUhe¸vsaâ v FIvknIyq«ohns\ \nban¡ pw. Cu ]²XnbpsS
\S¯n¸nsâ D¯chmZnXzw At±l¯n\mbncn¡ pw.
· sSIv\n¡ Â GP³kn (TA)
tZiobXe¯n {]ikvXamb ¢kväÀ hnIk\¯n ap³]cnNbapÅ
kvYm]\s¯bmWv sSIv\n¡ Â GP³knbmbn \nban¡ p¶Xv. t\mUÂ
GP³kn¡ pw, Cw¹nsaân§ v GP³kn¡ pw ¢kväÀ \S¯n¸n\mhiyamb
Imcy§ Ä ]dª p sImSp¡ m\pw CDE s{Sbn\n§ v, ¢kväÀ \S¯n¸nÂ
hcp¯pt¼mÄ CDE ¡ p th klmbw sN¿m\pw TA bpsS klmbw
Bhiys¸Smw.
162
8. ]²Xn kwtbmP\ km[yXIÄ:
Xt±ikzbw`cW kvYm]\§ fpsS ]²Xn Bkq{XWw \S¡ pt¼mÄ Sn. kvIoapIfpw
AXnsâ KpWt`mIvXm¡ tfbpw Idnª v Xt±ikzbw`cW kvYm]\§ fÄ
]²XnIÄ X¿mdmt¡ XmWv.
2. [\klmbw
]pXnb bqWnäpIfpsS
bqWnäpIÄ¡ v : B[p\oIhXvIcW¯n\v :
(D]IcW§ fpsS B[p\oIhXvIcW¯n\v
hnebpsS 25 % D]tbmKn¡ p¶
(ASnkvYm\ D]IcW§ fpsS hnebpsS
kuIcyhnIk\w 25 % (ASnkvYm\
AS¡ w) Gähpw kuIcyhnIk\w AS¡ w),
IqSnbXv. Gähpw IqSnbXv.
3. \nÀÆlW kvYm]\w :
IbÀ t_mUv
2. e£ y§ Ä
· DXv]mZ\£ aX hÀ²n¸n¡ p¶Xn\v thn B[p\nIcoXnbnepÅ ASnkvYm\
kuIcy§ Ä DXv]mZ\ bqWnäpIÄ¡ v \ÂIpI.
· IbÀtaJe IqSpXÂ hym]n¸n¡ m³ km[yamb {]tZi§ fnte¡ v
163
hym]n¸n¡ pI.
· e`yamb AkwkvIrX hkvXp¡ Ä D]tbmKn¡ pI
· IqSpXÂ sXmgnehkc§ Ä krjvSn¡ pI, {][m\ambpw {Kma{]tZi§ fnse
kv{XoIÄ¡ nSbnÂ
· ]pXnb Xeapdsb Cu hyhkmb¯nte¡ mIÀjn¡ pI
· \nehnepÅ IbÀ bqWnäpIsf B[p\oIhXvIcn¡ pI
· D]t`mIvXm¡ Ä¡ v Bhiyamb D¸¶§ Ä DXv]mZn¸n¡ pI
· IbÀhyhkmbs¯ IqSpXÂ aXvkcm[njvTnXam¡ pI
· {]IrXn¡ v A\ptbmPyamb DXv]mZ\ k{¼Zmbw kzoIcn¡ pI
· IbÀhyhkmbs¯ aen\oIcWanÃm¯ hyhkmbam¡ n amäpI
3. KpWt`mIvXm¡ Ä
PnÃmhyhkmb tI{µ¯nepw, IbÀt_mÀUn (IbÀ C³Ukv{Sn
cPnkvt{Sj³ dqÄ, 2008 A\pkcn¨v) cPnkväÀ sNbvXn«pÅ ]²Xn XpI 5
e£ ¯ne[nIw hcp¶ ]pXnb IbÀ bqWnäpIÄ¡ v Cu ]²Xn {]Imcw klmbw
e`nbv¡ p¶XmWv.
4. \nÀÆlW kwhn[m\§ Ä
sIm¨n IbÀ t_mÀUmWv Cu ]²XnbpsS t\mUÂ GP³kn. ]²Xn
\S¸nem¡ p¶Xv IbÀ t_mÀUnsâ doPnbWÂ /k_v doPnbWÂ Hm^okpIfptSbpw
PnÃmhyhkmb tI{µ¯ntâbpw klIcWt¯msSbmWv. b{´§ fpambn _Ôs¸«
kwib§ Ä¡ v IbÀt_mÀUnsâ Xs¶ dntkÀ¨v skâdpIsf kao]n¡ mhp¶XmWv.
164
(UBSP), ss{]w an\nkvtägvkv C³ât{KäUv AÀ_³ t]mhÀ«n CdmUnt¡ j³
t{]m{Kmw(PMIUPEP) XpS§ nb aq¶v ]²XnIÄ kwtbmPn¸n¨mWv SJSRY cq]w
sImXv. Cu ]²Xn¡ v Xmsg ]dbp¶ LSI§ Ä Dv.
2. ^v:
SJSRY ]²XnbpsS hnlnXw tI{µ Kh¬saâpw kwØm\ Kh¬saâpw 75:25
F¶ A\p]mX¯n hln¡ pw
165
21. \Kc{]tZi§ fnse kv{XoIÄ¡ mbn kzbw klmb
]²Xn (Urban Woman Self Help Programme -UWSP)
· dnthmÄhn§ v ^v
\nehnepÅ sXmgne-[njvTnX bqWnäpIÄ¡ v 25000 cq] {]hÀ¯\ aqe[\ ambn
sImSp¡ p¶p
3. \nÀhlW kvYm]\w
tIcf¯n IpSpw_{iobmWv Cu ]²XnbpsS \nÀhlW kvYm]\w.
4. e£ y§ Ä
kzbw sXmgnen IqSntbm, Iqen sXmgnen IqSntbm \Kc {]tZi§ fnse
sXmgnenÃmbva \o¡ n hcpam\w Dd¸p hcp¯pIbmWv Cu ]²Xn hgn e£ yanSp¶Xv.
5. KpWt`mIvXm¡ Ä
· \Kc{]tZi§ fn Zmcn{Zy tcJbv¡ v XmsgbpÅ P\§ Ä
· BsI KpWt`mIvXm¡ fn 30 % kv{XoIfpw 3% t]À hnIemwKcpw
Bbncn¡ Ww. ]«nI PmXn/]«nI hÀ¤¡ mcpw KpWt`mIvXm¡ fnÂ
Dmbncnt¡ XmWv.
166
· shbvPv Fwt¹mbnsaân\v thnbpÅhÀ¡ v sXmgnepSaIsf ]cnNbs¸Sp¯n
sImSp¡ p¶Xns\m¸w sXmgn ]cnioe\hpw \ÂIpI.
· kzbw sXmgn XpS§ p¶hÀ¡ v _nkn\Êv Ahkc§ fpw kwcw`hnIk\
]cnioe\hpw, sXmgn ]cnioe\hpw \ÂIpI. hn]Wnbpambn _Ôs¸Sp¯n
sImSp¡ pI. D]tZi§ fpw klmb§ fpw sN¿pI. _nkn\Êv ¹m³ X¿mdm¡ n
sImSp¡ pI XpS§ nbh Cu ]²XnbneqsS e`n¡ p¶p.
7. \nÀhlW kwhn[m\§ Ä
Hmtcm \Kc k`Ifnepw/ap³kn¸menänIfnepw FIvknIyq«nhv Hm^nkÀ
Asæn I½njWdptStbm Iogn Hcp Su¬ AÀ_³ t]mhÀ«n Aeohntbj³
sk cq]nIcn¡ pw. PnÃIfn Unkv{SnIvSv AÀ_³ sUhev¸vsaâ v GP³knbpw ,
kwØm\¯v IpwSp_{iobpw taÂt\m«w hln¡ pw.
167
Cu ]²XnIsfÃmw Xs¶ \Kc k`bpsS hnhn[ taJe s{]mPIvSpIfpw, kzbwsXmgnÂ
s{]mPIvSpIfpw, ]cnioe\ s{]mPIvSpIfpambn _Ôs¸Sp¯mw. IqSmsX aäv
Un¸mÀ«vsaâ v/GP³knIfpsS ]²XnIfpw ]²Xn tcJbn hniZoIcn¡ mhp¶Xpw
hnShpIÄ cv t]À¡ pw \nI¯mhp¶Xpw, {]hÀ¯nIÄ P\Iob NÀ¨bv¡ pw
tamWnädn§ n\pw hnt[bamt¡ XpamWv.
168
ss{]häv/ cPnkvt{SUv/ tIm¸tdäohv skmsskän Bbnt«m, IÀjI
Iq«mbvabmbnt«m cPnkväÀ sNbvXhÀ¡ pÅ klmbw.Gähpw IqSnbXv : 6
e£ w cq] [\klmbambn e`nbv¡ pw. aq¶v hÀjamWv CXnsâ Imemh[n.
BZys¯ hÀjw 3 e£ hpw, cpw aq¶pw hÀj§ fn 1.5 e£ w hoXhpw
BWv e`nbv¡ pI. kvYe¯nsâ hnkvXoÀWw (4 slIvSdn Ipdhv) AsænÂ
koUv KmÀU³ XpS§ m\mhiyamb ]²Xn sNehnsâ 25% BWv
[\klmb¯n\mbn ]cnKWn¡ s¸Sp¶Xv.
169
26. ]²XnbpsS t]cv : sX§ n\v C³jqd³kv ]²Xn
e£ y§ Ä
· {]IrXnZ¯amtbm aäv {]iv\§ \§ fmtem sX§ v \jvSs]Sm³ CSbmbmÂ
IÀjIsc klmbn¡ pI.
· s]«¶v sX§ v \jvSs¸Sp¶Xp aqew DmIp¶ hcpam\ Ipdhn \n¶v
IÀjIsc c£ n¡ pI.
· sX§ nsâ ]p\À\So hgnbpw, ]p\ÀÖohn¸n¡ p¶Xp hgnbpw
hcpam\ZmbIam¡ pI.
KpWt`mIvXm¡ Ä
Gähpw Ipdª Xv 10 sXs§ ¦nepw DÅ IÀjI³/ IÀjIÀ. Dwarf, Hybrid
Xcw sX§ pIÄ¡ v 4þ60 hÀjhpw Tall Xc§ Ä¡ v 7þ60 hÀjhpw {]mbapmbmÂ
am{Xsa Cu ]²Xnbnte¡ v ]cnKWn¡ s¸SpIbpÅp.
{]oanbw
{]oanbw k_vknUn
tIm¡ \«vsUhe¸vsaâ v t_mÀUv : 50%
kwkYm\ kÀ¡ mÀ : 25%
KpWt`mIvXmhv : 25%
KpWt`mIvXm¡ Ä
sX§ pIrjnbpambn _ÔapÅ ]pXnb bqWnäpIÄ kvYm]n¡ m\pw,
\nehnepÅ bqWnäv B[p\nIhXv I cn¡ p¶Xn\pw hn]pes¸Sp¯p¶Xn\pw
sSIv t \mfPn anj\n At]£ n¡ mw.Cu ]²XnIÄ _m¦n IqSnbmWv
kaÀ¸nt¡ Xv. Gähpw Npcp§ nbXv ]²Xn XpIbpsS 40% temWmbncn¡ Ww.
hn]W\¯n\mbpw [\klmbw e`nbv¡ p¶p.
170
kvYew hmSIbvs¡ Sp¡ m\psams¡ bmbn BsI ]²Xn XpIbpsS 50% Gähpw IqSnbXv
10 e£ w cq] Hcp hyIvXnbv¡ pw, 25 e£ w hsc klIcWkvYm]\§ Ä¡ pw
sImSp¡ p¶p
\nÀÆlW kvYm]\w :
tIm¡ \«vsUhe¸vsaâ v t_mÀUv, sIm¨n
]²Xn kwtbmP\w
Sn.kvIoapIÄ Xs¶ Xt±i `cW kvYm]\§ fpsS s{]mPIvSpIfpambn
_Ôs¸Sp¯mhp¶XmWv. CcpIq«À¡ pw s]mXphmb {Kmak` AwKoIcn¨ enkväns\
B{ibn¡ mhp¶XmWv. Sn.]²XnIÄ FÃmw Xs¶ Irjn`h³, kzbw sXmgnÂ
]²XnIfpambn _Ôs¸Sp¯n thWw Xt±i kzbw`cWkvYm]\¯nsâ ]²Xn
X¿mdm¡ m³.
171
dºÀ t_mÀUv. dºÀ t_mÀUv \S¸nem¡ p¶ ]²XnIÄ Xmsg ]dbp¶hbmWv.
a. Sm¸nwKv {]ZÀi\w
Hmtcm tXm«¯nepw F¯n _Ôs¸«BfpIÄ¡ v 'Sm¸nwKv', sdbn³ KmÀUn§ v,
dºÀ joäv Dm¡ p¶ hn[w XpS§ nbhsbms¡ dºÀ t_mÀUn \n¶pÅ
Dt±ymKkvYÀ ImWn¨p sImSp¡ p¶p. ChcpsS tkh\w XnI¨pw kuP\yamWv.
e. Smt¸gvkv _m¦v
dºÀ Sm¸nwKnw\v kmaqlnI AwKoImcw, BIÀjIamb i¼fw, tPmen,
kvYncX, XpS§ nb Imcy§ Ä Dd¸phcp¯m\mWv 'dºÀ Smt¸gvkv _m¦v'
cq]oIcn¨Xv . hnZKv X cmb sXmgnemfnIsf Cu taJebn Xs¶
\ne\nÀ¯m\pw aäpÅhsc CXnte¡ v BIÀjn¸n¡ phm\pw Cu ]²Xn hgn
e£ yanSp¶p.
172
temWmbn Gähpw IqSnbXv Hcp KpWt`mIvXmhn\v e`n¡ pI.
2. \nÀhlWØm]\w:
dºÀ t_mUv
173
3. Xt±ikzbw`cW Øm]\¯nsâ ]¦v:
kvIoapIsf Ipdn¨v dºÀ IÀjIÀ¡ v th DXvt_m[\w \ÂIpI. klmbw
e`yam¡ p¶Xn\v dºÀ t_mÀUpambn _Ôs¸Sp¯Â. {Kmak` hgnbpÅ KpWt`mIvXr
enkväv \¡ pI.
kvss]kkv t_mÀUv
kvss]kkv t_mÀUv BIväv 1986 A\pkcn¨v 1986 s^{_phcn 26 \v kvss]kkv t_mÀUv
\nehn h¶p. C³Uy³ kpKÔhyÚ\§ sf temI¯msI {]Ncn¸n¡ pI
F¶XmWv CXnsâ Dt±yiw. Xmsg ]dbp¶ ]²XnIÄ kvss]kkv t_mÀUv
\S¸nem¡ p¶pv.
1. BapJw:
Idp¯ kzÀ®w, Asæn 'kpKÔhyÚ\§ fpsS cmPmhv' F¶dnbs¸Sp¶
IpcpapfIv tIcf¯n {][m\ambpw CSp¡ n, hb\mSv PnÃIfnemWv
DXv]mZn¸n¡ s¸Sp¶Xv . cmPys¯ BsI DXv]mZ\¯nsâ 80þ90 iXam\hpw
DXv]mZn¸n¡ p¶Xv tIcf¯nemWv. 2002Â 80,000 S¬ DXv]mZn¸n¨ kvYm\¯v 2007Â
50,000 S¬ am{XamWv DXv]mZn¸n¨Xv. CSp¡ nbnemsW¦n 2003þ 2004  68,595 slIvSdnÂ
\n¶v 36,417 S¬ Bbncp¶p DXv]mZ\w. 2007- þ2008 Bbt¸mÄ 65,333 slIvSdn \n¶v
23,311 S¬ BWv DXv]mZ\w. AXn\m IpcpapfInsâ DXv]mZ\hpw DXv]mZ\£ aXbpw
hÀ²n¸n¡ m\mWv Cu ]²Xn cq]w sImSp¯ncn¡ p¶Xv.
2. ^v
BsI Cu ]²Xn¡ mbn 230.58 tImSn cq] \o¡ n h¨n«pv. CXn 120 tImSn cq]
\mjW tlmÀ«n IĨÀ anj³ [\klmbw \ÂIpw. CXnsâ hniZmwiw Xmsg
sImSp¯ncn¡ p¶p.
174
{]hÀ¯\§ Ä F®w BsI NHM XpI
(Hcp sNehv klmbw (tImSnbnÂ)
slIvSÀ) tImSn , 5 5 hÀjw
hÀjw
3. \nÀÆlW kvYm]\w :
kvss]kkv t_mÀUv, sIm¨n³
4. e£ yw:
2009-þ2014 ImeL«¯n CSp¡ n PnÃbnse IpcpapfInsâ DXv]mZ\hpw
DXv]mZ\£ aXbpw hÀ²n¸n¡ pI
5. KpWt`mIvvXm¡ Ä:
a. sNdnb \gvkdnIÄ kvYm]n¡ pI
175
¹mkvänIv Ihdnem¡ nb thtcmSp IqSnb XpIÄ 5000 F®w DÅ
IÀjIcmWv Cu ]²XnbpsS KpWt`mIvXm¡ Ä. C¯c¯nÂ
Ihdnem¡ nb Hcp Xn\v 75 ss]k k_vknUn e`nbv¡ pw.
6. ]²Xn {]tZiw:
CSp¡ n PnÃ, tIcfw
176
KpWt`mIvXm¡ sf Xt±i kzbw`cWkvYm]\¯n\v \ÂImw. kvIoapIsf
Ipdn¨v IÀjIÀ¡ v Irjn`h³, {Kmak` hgn DÂt_m[\w \ÂImw.
2. ^v
· ]p\À\SoÂ
k_vknUn cv XhWIfmbn«mWv \ÂIp¶Xv.
· ]p\ÀÖoh\w
3. \nÀÆlW kvYm]\w :
177
kvss]kkv t_mÀUv, sIm¨n³
4. e£ y§ Ä
· Get¯m«§ fpsS DXv]mZ\hpw DXv]mZ\£ aXbpw hÀ²n¸n¡ p¶Xn\v thn
]gbXpw DXv]mZ\£ aX Ipdª Xpamb Get¯m«§ Ä¡ v ]Icw ]pXnbh
kvYm]n¡ pI.
3. KpWt`mIvXm¡ Ä
GessXIÄ ]pXpXmbn \«tXm, \nehnepÅ tXm«¯n DXv]mZ\£ aX
Ipdª sNSnIÄ amän DXv]mZ\£ aX IqSnb ssXIÄ kvYm]n¨tXm, \SoÂ
hkvXp¡ Ä hnIkn¸ns¨Sp¯tXm Bb IÀjIÀ.
6. ]²Xn kwtbmP\w
Xt±i kzbw`cWkvYm]\¯nsâ Irjn taJebnse s{]mPIvSpIfpambn Sn.
kvIoapIÄ FÃmw Xs¶ _Ôn¸n¡ mhp¶XmWv. \So hkvXp¡ Ä sXmgnepd¸p
]²Xnbpambn kwtbmPn¸n¡ mw. Xt±i kzbw`cWkvYm]\§ Ä¡ v ]²Xn hnShpIÄ
CXphgn \nI¯mw.
1. BapJw:
kpKÔhyÚ\§ fpsS IbäpaXn t{]mXvkmln¸n¡ m\pw
hnfshSp¸n\ptijw KpWw sa¨s¸Sp¯m\papÅ ]²XnbmWnXv.
178
2. ^v
A Gew (sNdpXv)
179
3 Gew Iyphdn§ v 8 slIvSÀ BsI sNehnsâ
kwcw£ n¡ p¶ Unsshkkv hsc 33.33% AsænÂ
D]IcW§ Ä kvYm]n¡ pI 60000/-cq], hoXw
Hmtcm sajo\pw
GXmtWm Ipdhv
AXv.
B aäpÅ kpKÔhyÚ\§ Ä¡ v
180
4 aª Ä Xnf¸n¡ p¶Xn 8 slIvSÀhsc BsI sNehnsâ 50%
\pŠ]m{Xw Asæn 4000/-cq],
GXmtWm Ipdhv AXv.
181
D ssPhIrjn
182
3. \nÀÆlW kvYm]\w :
kvss]kkv t_mÀUv, sIm¨n³
2. e£ y§ Ä
· Ge¯nsâ DXv]mZ\£ aXbpw KpWta³abpw hÀ²n¸n¡ pI
· hnfshSp¸n\v tijw tXm«¯n h¨v kpKÔhyÚ\§ sf sa¨s¸Sp¯pI
· kpKÔhyÚ\§ Ä¡ nSbn ssPh Irjn coXn t{]mXvkmln¸n¡ pI
· IoS \nb{´W¯n\v amXrIm coXnIÄ hnIkn¸n¡ pI
· kpKÔhyÚ\ IÀjIÀ¡ v th \nÀt±i§ Ä \ÂIpI
3. KpWt`mIvXm¡ Ä:
8 slIvSÀhsc ØeapÅ GeIÀjIÀ
*************************
183
CHAPTER
VIII
h\kwc£ Ww
184
VIII. h\w hIp¸v hgn \S-¸n-em-¡ -s¸-Sp¶
tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-IÄ
I. h\y-Pohn B{Ia-W-¯n-\p-ff \jvS-]-cn-lmcw
BapJw
h\y Pohn-I-fpsS B{I-a-W-¯m Irjn \miw kw`-hn-¡ p-Itbm ]cn-t¡ ¡ p-
Itbm AwK-ssh-Ieyw kw`-hn-¡ p-Itbm acn-¡ p-Itbm sN¿p-¶-hÀ¡ v [\-k-lmbw
\ÂIp-¶-Xn-\p-ff ]²-Xn-bm-Wn-Xv. C³jpd³kv Bh-iy-anà F¶-XmWv CXnsâ {]tXy-I-
X.
^v
tI{µ kÀ¡ m-cnsâ {KmâmWv CXn hI-bn-cp-¯n-bn-cn-¡ p-¶Xv.
1. A]-IS NnInÕ 5,000 cq] hsc (A-¿m-bn-cw)
2. AwK-ssh-Ieyw 25,000 cq] hsc (C-cp-]-¯-¿m-bn-cw)
3. acWw 3,00,000 cq] (aq¶v e£ w)
4. dn-kÀÆv h\-¯n\p ]pd¯v sh¨v
]m¼p-I-Sn-tb-ämWv ac-W-sa-¦n 1,00,000 cq] (H-cp-e-£ w)
5. Irjn \miw 50,000 cq] hsc (A-¼-Xn-\m-bn-cw)
6. hoSn\v \miw 50,000 cq] hsc (A-¼-Xn-\m-bn-cw)
7. I¶p-Imen \miw 50,000 cq] hsc (A-¼-Xn-\m-bn-cw)
F¶ \nc-¡ n-emWv [\-k-lmbw \ÂIp-¶-Xv. Hmtcm hÀjhpw A\p-h-Zn-¡ p¶ XpI-bpsS
ASn-Øm-\-¯n-emWv klmb hnX-c-Ww.
\nÀÆ-lW Øm]\w
tIcf h\w hI-p-¸nse Un-hn-j-WÂ t^md-Ìm-^o-kÀam-cmWv \nÀÆ-lW DtZym-K-
ØÀ
e£ yw
1. h\y Pohn-I-fpsS B{I-a-W-¯n ]cn-t¡ ¡ p-¶-hÀ¡ v Nn-In-Xvkm klmbw
\Âp-II
2. AwK-ssh-Ieyw kw`-hn-¡ p-¶-hÀ¡ pw ac-W-s¸Sp-¶-hÀ¡ pw klmbw \ÂIpI
3. hoSv,Irjn, I¶p-Imen F¶nh \in-¨-hsc klm-bn-¡ pI
KqWt`màm-¡ Ä
AÀlXm am\-Z-WvU-§ Ä
h\w tIkp-I-fnÂs¸-«-hÀ, h\`qan It¿-dn-b-hÀ, tXm¡ v ssek³kv Df-f-hÀ
F¶n-hÀs¡ m-gnsI FÃm-hÀ¡ pw AÀl-X-bp-v.
185
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. kw`hw \S¶v aq¶v amk-¯n-\Iw \nÀ±njvS t^md-¯n Gähpw ASp¯ sdbn-
© m-^o-kn-tem, Unhn-j-W t^md-Ìm-^o-kntem At]£ kaÀ¸n-¡ pI
2. _Ôs¸«DtZym-K-ØÀ kv]cn-tim-[\ \S-¯p-¶p.
3. ^nsâ e`y-X-bv¡ -\p-k-cn¨v [\-k-lmbw A\p-h-Zn-¡ p-¶p.
Bh-iy-amb tcJ-IÄ
1. A]-I-S-Nn-In-Õbv¡ pw, AwK-ssh-I-ey-¯n\pw
kÀ¡ mÀ kÀÆo-kn-ep-ff knhn kÀPsâ saUn-¡  kÀ«n-^n-¡ äv
2. ac-W-am-sW-¦nÂ
1. acW kÀ«n-^n-¡ äv
2. acW ImcWw sXfn-bn-¡ p¶ kÀ«n-^n-¡ äv (Nn-InÕ \S
¯nb tUmIvSÀ \ÂIn-b-Xv)
3. ]n³Xp-SÀ¨m-h-Imi kÀ«n-^n-¡ äv
3. Irjn, hoSv, I¶p-Imen F¶nh \in-¨mÂ
1. Irjn Hm^o-k-dpsS dnt¸mÀ«v
2. Øe-¯nsâ DS-a-Øm-h-Imi tcJ-IÄ
tamWn-ä-dnwKv
h\w-h-Ip-¸nsâ taJe/kwØm\ Xe-§ -fn ]²Xn \S-¸nsâ ]ptcmKXn hne-bn-
cp-¯p-¶p-v.
kwtbm-P-\- km-[y-X-IÄ
Xt±i `cW Øm]-\-¯nsâ ]²XntcJ-bn Cu hnh-c-§ Ä IqSn DÄs¸-Sp-¯p-
I. aäv hIp¸v hgn \ÂIp¶ \jvS-]-cn-lm-c-§ -fp-am-bp-ff hnS-hp-IÄ \nI-¯p-I.
^v
\mjvWÂ saUn-kn-\Â ¹mâ v t_mÀUmWv Cu ]²-Xn¡ v ^v \ÂIp-¶-Xv.
\nÀÆ-lWw
186
h\w hIp-¸nsâ Unhn-j-WÂ t^md-Ìm-^o-kÀam-cmWv \nÀÆ-lW DtZym-K-ØÀ
e£ yw
1. BbqÀtÆZ Huj[ \nÀ½m-W-¯n-\p-ff Huj[ kky-§ Ä e`y-am-¡ pI
2. ]cn-ØnXn ]p\:Øm]\w
3. P\-§ Ä¡ v sXmgnepw hcp-am-\hpw
KpW-t`m-àm-¡ Ä
apgp-h³ P\-§ fpw
Gsä-Sp-¡ p¶ {]hr¯n-IÄ
{]hÀ¯-\-§ Ä
F. \gvkdn X¿m-dm-¡ pI
_n. 2.5 aoäÀ AI-e-¯n 30 sk.-ao. XmgvN-bn Ipgn-sb-Sp¯v (Hcp slIvS-
dn 1600 ssXIÄ) ssXIÄ \Sp-I.
kn. 5 hÀjw hsc tXm«w ]cn-]m-en-¡ pI
tamWn-ä-dnwKv
h\w hIp-¸nse hnhn[ Xe-§ -fnse DtZym-K-Ø-cmWv tamWn-äÀ sN¿p-¶-Xv.
kwtbm-P\ km[y-X-IÄ
Xt±i `cW Øm]-\-§ -fpsS sXmgn-ep-d¸v ]²-Xn-bp-ambn CXns\ _Ôn-¸n-¡ m-
hp-¶-Xm-Wv. h\w-h-Ip¸v \S-¯p¶ ]²-Xn-IÄ Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]²-Xn-tc-J-
bn {]Xn-]m-Zn-¡ p-I, saUn-kn-\ ¹mâp-IÄ¡ mbp-ff ]²-Xn-IÄ Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-
¯nsâ _Ô-s¸«]²-Xn-bpambn _Ô-s¸-Sp-¯p-Ibpw sN¿mw.
^v
tI{µ kÀ¡ m-cmWv Cu ]²-Xn-¡ mbn ]Ww \ÂIp-¶Xv
187
\nÀÆ-lWw
h\w hIp-¸nse Unhn-j-WÂ t^md-tÌm-^o-kÀamÀ h\ kwc-£ W kan-Xn-IÄ
hgn \nÀÆ-ln-¡ p-¶p.
e£ yw
1. IS-em-a-I-fpsS hwiw A\yw \n¶p-t]m-ImsX kwc-£ n-¡ p-I.
2. ]cn-ØnXn kwc-£ Ww
3. Xoc-{]-tZi ssPh sshhn[y-t]m-j-Ww.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
hyàn-KX KpW-t`m-àm-¡ Ä CÃ
Xoc-tZi ]© m-b-¯p-I-fnse apgp-h³ P\-§ fpw
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. IS-em-a-bpsS ap«-IÄ tamjvSn¡ p-¶Xv XS-bpI
2. Ba ap«-bp-ff Ipgn-IÂ Is¯n he sI«n kwc-£ n-¡ pI
3. ap«hncn-bp¶ Øe¯p Ipª p-§ sf IS-en F¯n-¡ pI
tamWn-ä-dnwKv
h\w hIp¸v DtZym-K-ØÀ, hn.-F-kv.-Fkv I½nän
kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
IS-ema kwc-£ -W-¯n-\p-ff {]N-cW ]cn-]m-Sn-IÄ Xt±-i-`-cW Øm]-\-¯nsâ
]²-Xnbn DÄs¸-Sp-¯-Ww. Xt±i `cW Øm]-\-¯nsâ ]²-Xn-tc-J-bn BbXv
DÄs¸-Sp-¯-Ww.
188
BapJw
h\-{]-tZ-i-¯n\p ]pd¯v ]cn-ØnXn {]m[m-\y-ap-ff \nc-h[n Øe-§ Ä Dv.
Ch-bn {][m-\-s¸«H¶mWv tImÄ ]mS-§ Ä. tImÄ \ne-§ Ä \nc-h[n tZim-S-\-]-£ n-I-
fpsS {]P-\\ tI{µ-am-Wv. CXnsâ kwc-£ -W-¯n\v thn-bp-f-f-XmWo ]²-Xn.
^v
]qÀ®-ambpw tI{µm-hn-jvIrX ^mWv CXn\v D]-tbm-Kn-¡ p-¶-Xv.
\nÀÆ-lWw
]²Xn {]tZ-is¯ Unhn-j-WÂ t^md-Ìm-^o-kÀamÀ ]mS-ti-J-cW kan-Xn-I-
fpsS ]¦m-fn ¯-t¯m-sS-bmWv ]²Xn \S-¸n-em-¡ p-¶-Xv.
e£ yw
1. tZim-S\ ]£ n-I-fpsS {]P-\\ tI{µ-§ Ä kwc-£ n-¡ pI
2. tZim-S\ ]£ n-Isf th«-bm-Sp-¶Xv XSbpI
3. ]cn-ØnXn kwc-£ Ww, ]p\:Øm]\w
KpW-t`m-àm-¡ Ä
hyI-Xn-KX KpW-t`m-àm-¡ -Ä CÃ
{]hÀ¯-\-IÄ
]²Xn cq]-tcJ X¿m-dm-¡ pI
sshÂUv sse^v hmÀU\v kaÀ¸n¨v AwKo-Imcw hm§ pI
tamWn-änwKv
hnhn-[-X-e-§ -fnse h\w hIp¸v DtZym-K-ØÀ
kwtbm-P\ km[y-X-IÄ
189
Sqdn-k-¯n-\p-ff km[y-X-IÄ ]cn-tim-[n¨v Bb-Xn\v th ASn-Øm\ kuI-cy-
§ Ä Xt±i `cW Øm]-\-¯nsâ ]²-Xn-bn DÄs¡ m-f-fn-¡ p-I. h\w, Sqdnkw hIp-¸p-
ambn kwtbm-Pn-¸n¨p {]hÀ¯-\-§ Ä¡ v cq]w \ÂIp-I. ]cn-ØnXn kwc-£ W t{]mP-
IvSp-IÄ X¿m-dm-¡ p-I, sXmgn-ep-d¸v ]²-Xn-bp-ambn _Ô-s¸-Sp¯n ]²Xn Bhn-jv¡ -cn-¡ p-
I, hnS-hp-IÄ At\z-jn¨v \nI-¯p-I.
BapJw
tIc-f-¯nsâ Poh-\m-Un-I-fmb 14 \Zn-IÄ¡ v P·w \ÂIn \ne-\nÀ¯p¶ ag-¡ m-
Sp-IÄ kwc-£ n¨v ]cn-]m-en-t¡ Xnsâ {]k-àn-bpw, Bh-iy-I-Xbpw Gsd-bm-Wv. h\-
§ Ä \ÂIp¶ tkh\w tIhew {]mtZ-in-Itam kwØm-\-¯n-\p-f-fn HXp-§ p-¶tXm
AÃ. Cu `qan-bnse kIe Ncm-N-c-§ -fpsS \ne-\n¸pw kwc-£ -W-hp-amWv h\w hIp-
¸nsâ e£ yw. Cu e£ y-¯n-\p-thn {]hÀ¯n-¡ p¶ kÀ¡ mÀ anj-\-dn-bmb h\w hIp-
¸n\v P\-§ -fpsS ]qÀ® klIc-Ww Dd-¸p-h-cp-¯p¶ {]hÀ¯-\-am-bn-cn-¡ Ww ]© m-b-
¯p-I-fptSbpw IÀ½-§ Ä.
^v
kÀ¡ m-cnsâ kwØm\ _Päv ^pw tI{µ kÀ¡ m-cnsâ {Kmâpw e`y-am-Ip-¶p-
v.
\nÀÆ-lW Øm]\w
tIcf h\w h\y-Pohn hIp-¸nsâ PnÃm-X-e-¯n Unhn-j-W t^mdÌv Hm^o-
kÀam-cpw, sshÂUvsse^v hmÀU³am-cpw, tkmjyb t^md-Ìdn Akn. I¬kÀth-
äÀam-cp-amWv \nÀÆ-lW DtZym-K-ØÀe£ yw.
190
kwc-£ -Whpw, hy]-\hpw \S-¯p-I.
9. X®oÀX-S-§ -fp-tSbpw Pe-t{k-mX-Êp-I-fp-tSbpw kwc-£ -W-hpw, ]cn-]m-e-\hpw
hgn \ocp-dh hÀ²n-¸n-¡ p-¶-Xn\pw `qan-bpsS Pe kzmwio-I-cW tijn Iq«p-¶-Xn-
\p-ff ASn-Øm\ {]hÀ¯-\-§ Ä \S-¯p-I.
10. h\y-Po-hn-I-fpsS Bhmk tI{µ-§ Ä kwc-£ n-¡ p-I-bpw ]cn-]m-en-¡ p-Ibpw ]cn-
t]m-jn-¸n-¡ p-Ibpw sN¿p-I.
11. BtKmf Xm]-\-¯n-sâ Zqjy-^-e-§ Ä ]c-am-h[n Ipd-bv¡ p-¶-Xn-\mbn ht\-Xc
`qan-I-fn-epw, h\-¯n\p ]pd¯v e`y-amb aäv A\p-tbm-Py-amb {]tZ-i-§ -fnepw ]c-
am-h[n ac-§ Ä sh¨p ]nSn-¸n-¡ p-I.
12. tZim-S\ ]£ n-I-tfbpw Ah-bpsS Bhmk Øe-§ -tfbpw kwc£ n-¡ p-I.
13. ]cn-ØnXn kulrZ hnt\mZ k© mc ]²-Xn-Ifpw t_m[-h-Xv¡ -cW ]cn-]m-Sn-
Ifpw aptJ\ P\-§ -fn ]cn-ØnXn kwc-£ W Ah-t_m[w krjvSn-¡ p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
Cu `qan-bnse FÃm Poh-Pm-e-§ fpw hyàn-Ifpw
P\-§ Ä¡ v Gsä-Sp-¡ m-hp¶ {]hÀ¯n-IÄ
tamWn-ä-dnwKv
h\w hIp-¸nsâ taJe/PnÃ/kwØm\ Xe-§ -fn ]²Xn \S-¸nsâ ]ptcm-KXn
hne-bn-cp-¯p-¶p-v.
Xt±-i-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
h\w hIp¸v \S-¸n-em-¡ p¶ P\-t£ a {]hÀ¯-\-§ Ä P\-§ -fn-te¡ v F¯n¡ p-
¶-Xn-\p-ff {]N-cW ]cn-]m-Sn-IÄ \S-¯m-hp-¶-Xm-Wv. {Kma-k-`-hgn DÂt_m-[\w \ÂImw.
191
4. {]Ir-Xn-bpsS Bhmk hyh-Ø¡ v h\y-Po-hn-IÄ Hcp {][m\ LS-I-am-Wv. h\y-
Po-hn-IÄ P\-hmk/Irjn Øe-§ -fn-te¡ v Cd-§ p-¶Xv XS-bp-¶-Xn-\mbn h\m-
XnÀ¯n-I-fn kutcmÀÖ-th-en, ssPh-th-en, InS-§ v, aXn F¶nh \nÀ½n-¡ m-
hp-¶-Xm-Wv.
kwtbm-P\ km[y-X-IÄ
Xt±i-`-c-W-Øm-]-\-¯n\v sXmgn-ep-d¸v ]²-Xn-bp-ambn CXns\ _Ô-s¸-Sp-¯m-hp-
¶-Xpw BbXp hgn ]²-Xn-bpsS `mK-am-¡ m-hp-¶Xpw hnS-hp-IÄ Zqco-I-cn-¡ mhp¶Xpam-Wv.
]²-Xn-tc-J-bn Cu {]hÀ¯n-IÄ IqSn DÄs¸-Sp-¯m-hp-¶-Xm-Wv.
^v.
75% tI{µ-^pw 25 % kwØm-\-^pw BWv CXn\v hn\n-tbm-Kn-¡ p-¶Xv
\nÀÆ-lWw
h\w hIp-¸nsâ Unhn-j-WÂ t^md-tÌm-^o-kÀam-cmWv \nÀh-lW DtZym-K-
ØÀ
e£ yw
h\-¯n Im«pXo Ib-dmsX kwc-£ n-¡ pI
KpW-t`m-àm-¡ Ä
hyàn-KX KpW-t`m-àm-¡ -fnÃ
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. \hw-_À-þ-Un-kw-_À amk-§ -fn ^bÀ sse³ sXfn-bn-¡ pI
2. hm¨Àamsc \ntbm-Kn-¡ pI
tamWn-ä-dnwKv
h\w hIp¸v DtZymKØÀ
Xt±-i-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
Im«p-Xo-s¡ -Xn-cmb {]N-c-Ww. kao-]-hm-kn-IÄ¡ pw \nhm-kn-IÄ¡ pw ]cn-io-e-
192
\hpw Ah-t_m-[hpw Dm-¡ mw. {Kma-k-`-IÄ NÀ¨bv¡ v thZn-bm-¡ mw.
kwtbm-P\ km[y-X-IÄ
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ sXmgn-ep-d¸v ]²-Xn-bp-ambn CXns\ _Ôn-¸n-¡ mw.
Xt±-i-`-c-W-Øm-]\w X¿m-dm-¡ n-bn-«p-ff _tbm-ssU-th-gvknän cPn-Ì-dn-ep-ff Poh-Pm-e-
§ sf kwc-£ n-¡ p-¶-Xn-\p-ff ]²-Xn-IÄ h\w-h-Ip-¸p-ambn tNÀ¶v Bkq-{XWw sN¿mw.
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]²-Xn-tc-J-bn h\w-h-Ip¸v ]cn-]m-Sn-IÄIqSn DÄs]-Sp¯n
hnS-hp-IÄ \nI-¯-Ww.
^v.
100% tI{µm-hn-jvIr-X ]²Xn-bm-Wn-Xv.
\nÀÆ-l-Ww.
tIcf h\w hIp-¸nse Unhn-j-WÂ t^md-tÌm-^o-kÀam-cmWv \nÀÆ-lW DtZym-
K-ØÀ
e£ yw
]Ýn-a-L«ae-\n-c-I-fn Xo Ib-dmsX kwc-£ n-¡ pI
KpW-t`m-àm-¡ Ä
am\h kaq-l-amsI CXnsâ KpW-t`m-àm-¡ -fm-Wv.
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. \hw-_ÀþUn-kw-_À amk-§ -fn ^bÀ sse³ FSp-¡ pI
2. hm¨Àamsc \ntbm-Kn-¡ pI
3. ^bÀ KmwKv cq]-h¡ -cn-¡ pI
tamWn-ä-dnwKv
h\w-h-Ip¸v DtZym-K-ØÀ
Xt±-i-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
193
Im«p-Xo-s¡ -Xn-cmb t_m[-h-Xv¡ -cW {]hÀ¯-\-§ Ä, kao]hmkn-IÄ¡ v ]cn-
io-e-\w, {Kma-k-`- h-gn-bp-ff DÂt_m-[\w.
kwtbm-P\ km[y-X-IÄ
Xt±i`cWØm]-\-§ -fpsS _tbm-ssU-th-gvknän cPn-Ì-dp-ambn Poh-Pm-e-§ sf
_Ô-s¸-Sp¯n Ah-bpsS kwc-£ Ww Dd-¸m-¡ p-¶-Xn\v h\w-h-Ip-¸p-ambn _Ô-s¸-Sp¶
{]hÀ¯n-IÄ Bkq-{XWw sN¿mw. sXmgn-ep-d¸v ]²-Xn-bp-ambn _Ô-s¸-Sp¯n {]hÀ¯n-
IÄ sN¿mw. ]²-Xn-tc-J-bn FÃm {]hÀ¯n-Ifpw kqNn-¸n-¡ -Ww.
^nw-Kv.
50 % tI{µ-hnlnXw þ Gähpw IqSn-bXv 20 tImSn
25% kwØm\hnlnXw
25% KpW-t`m-àm-¡ Ä
e£ yw
sNdp-InS hyh-km-b-§ -fn \n¶p-ff aen-\o-I-cWw Ipd-bv¡ Â
KpW-t`m-àm-¡ Ä
{]tZ-is¯ P\-§ Ä
AÀlX
Kpcp-X-c-amb aen-\o-I-cWw ]pd-s¸-Sp-hn-¡ p¶ bqWn-äp-IÄ/FtÌ-äp-IÄ
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. KpW-t`m-àm-hp-ambn IcmÀ
2. t{]mPIvSv sF.-sF.Sn/kn.-Fkv/BÀ.sF ]cn-tim-[n¨v dnt¸mÀ«v\ÂI-Ww.
3. _m¦v hgn s{]mt¸m-k \ÂIWw
4. `qan Is-¯-Ww.
5. ap³]n³ {]hÀ¯-\-§ Ä¡ v kwØm\ kÀ¡ mÀ klmbw Dd-¸p-h-cp-¯p-I.
6. ¹mâ v Hm¸-td-äÀamÀ ]¦m-fn-I-fmb hyh-kmb bqWn-äp-I-fp-ambn Fw.-H- bpsS H¸p
194
hm§ p-I.
7. A]v{K-tU-j\v Un]n-B-dn-t\m-sSm¸w ]nkn-kn-bpsS s{]mt¸m-kepw AS¡ w
an\nkv{Sn Hm^v t^mdÌv & F³h-tb¬saân\v \ÂI-Ww.
8. A{]q-h e`y-am-¡ Â
9. kwØm\ ^n-t\m-sSm¸w tI{µ -^pw dneokv sN¿Â
\nÀÆ-lW Øm]\w
_Ô-s¸«{Soävsaâ v ¹m³ Hm¸-td-äÀ
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
]cn-[n-bn-ep-ff hyh-kmb FtÌäv/bqWn-b-\p-I-fn aen-\o-I-cW {Soävsaâ v ¹m\p-
IÄ Øm]n-¡ p-¶-Xn\v Ah-t_m-[hpw amÀ¤-\nÀt±-ihpw \ÂIp-I.
]²Xn kwtbm-P
- \w
]cn-ØnXn kwc-£ W t{]mP-IvSp-I-fp-ambn CXns\ _Ô-s¸-Sp-¯m-hp-¶-Xm-Wv.
*************************
195
CHAPTER
IX
\_mÀUv
(NABARD)
196
IX. \_mÀUv (NABARD)
{KmahnIk\w, {KmaoWhmbv] F¶o taJeIfn C´ysbm«msI iàamb
{]hÀ¯\w Imgv¨hbv¡ p¶Xpw tI{µkÀ¡ mcnsâ Iogn apwss_ BØm\am¡ n
{]hÀ¯n¡ p¶Xpamb Øm]\amWv. \_mÀUv. hnhn[ ]²XnIfneqsS {Kma§ fpsS
hnIk\ Ak´penXmhØ eLqIcn¡ p¶Xn\pw KthjWþhnIk\ {]hÀ¯\§ Ä
t{]mÂkmln¸n¡ p¶Xn\pw \_mÀUv e£ yanSp¶p. CXn\p]pdta ssat{Im ^n\m³kv,
\oÀ¯S hnIk\w, ]«nI hÀ¤hnIk\w, kmt¦XnI klmb§ Ä \ÂIÂ, {IUnäv
¹m³ X¿mdm¡  – tamWnädnwKv, I¬kÄ«³kn kÀÆokv XpS§ nbhbpw
\_mÀUnsâ NpaXeIfnÂs¸Sp¶p.
^v
ImÀjnI A\p_Ô t{]mPIvSpIÄ¡ v 95 iXam\hpw kmaqlytaJem
t{]mPIvSpIÄ¡ v 85 iXam\hpw, tdmUpIÄ¡ v 80 iXam\hpw aäpÅhbv¡ v 95
iXam\hpw ]Ww A\phZn¡ p¶Xv. t{]mPIvSv ASnØm\¯n km[mcWbmbn 7
hÀjs¯ hmbv]bmWv kwØm\ kÀ¡ mcn\v A\phZn¡ p¶Xv. tI{µ ¹m\nwKv
I½oj³ aptJ\ hmÀjnI _UvPän DÄs¡ mÅn¨ XpIbpw `mcXob dnkÀÆv _m¦nÂ
\n¶pw \_mÀUn\v ]Ww e`n¡ p¶p. \_mÀUv ^v kwØm\ kÀ¡ mÀ [\Imcy
hIp¸v hgn sse³ Un¸mÀ«psaâpIÄ¡ v XpI A\phZn¡ p¶p. kÀ¡ mÀ Kymcn
aptJ\ hmbv]mXncn¨Shv Dd¸m¡ p¶p. hmWnPy_m¦pIÄ ap³K-W\m taJebnÂ
sNehgnt¡ ]W¯n an¨w hcp¶ XpIbmWv BÀ.sF.Un.F^nÂ
D]tbmKs¸Sp¯p¶Xv.
\nÀÆlW Øm]\w
_Ôs¸« hIp¸pIÄ¡ pw Xt±ikzbw`cW Øm]\§ Ä¡ pamWv
\nÀÆlW¯nsâ NpaXe. {KmaoWXe¯nepÅ ASnØm\ kuIcy§ Ä
hÀ²n¸n¡ p¶Xn\mbn _Ôs¸« hIp¸pIÄ¡ v ^v A\phZn¡ pw. [ {KmaoW
tdmUpIÄ, ]me§ Ä, PetkN\w, hn]W\ kuIcy§ Ä, Bip]{XnIÄ, hnZym`ymk
Øm]\§ Ä, a®v þ Pekwc£ W {]hÀ¯\§ Ä, IpSnshÅw, AwK³hmSnIÄ,
ImÀjnI þ A\p_Ô taJeIÄ, kmaqlytaJe, hnhckmt¦XnI hnZy
XpS§ nbhbpsS ASnØm\ kuIcy§ Ä¡ mbn ]Ww A\phZn¡ p¶p.]
e£ y§ Ä
Ø D¸mZ\w, tkh\w, ]Ým¯ew F¶o taJeIfn {KmaXe¯n ASnØm\
kuIcy§ Ä hÀ²n¸n¡ pI.
Ø {KmahnIk\w Dd¸m¡ pI.
197
KpWt`màm¡ Ä
s]mXp BØnIfpsS cq]oIcW {]hÀ¯\ambXn\m ]²XnbpsS
{]tbmP\w e`n¡ p¶ kaqlamWv BÀ.sF.Un.F^v t{]mPIv S pIfpsS
KpWt`màm¡ Ä.
GsäSpmhp¶ {]hÀ¯nIÄ
Xmsg ]dbp¶hbpsS ASnØm\ kuIcyhnIk\ ]²XnIÄ GsäSp¡ mw
Ø {KmaoW tdmUpIÄ, ]me§ Ä
Ø PetkN\w IpSnshÅw
Ø hnZym`ymk Øm]\§ Ä, Bip]{XnIÄ
Ø a®v Pekwc£ W {]hÀ¯\§ Ä
Ø ImÀjnI A\p_Ô taJebnse {]hÀ¯\§ Ä ( DZm: `£ y ]mÀ¡ pIÄ,
slÀ_ ]mÀ¡ pIÄ, Ubdn ]mÀ¡ pIÄ, ssehv tÌm¡ v skâdpIÄ,
^njdokv apXembh)
Ø hn]W\ kuIcy§ Ä {KmaoW kw`cW imeIÄ, Adhv imeIÄ apXembh.
Ø kmaqlytaJebnse {]hÀ¯\§ Ä (DZm:AwK³hmSn \nÀ½mWw)
Ø aäv {KmaoW ASnØm\ kuIcy§ Ä
{]hÀ¯\§ Ä
Ø tI{µ _UvPän XpI hIbncp¯p¶p. ASnØm\ kuIcy§ Ä, {KmaoW
P\kwJy, `qhnkvXrXn, ap³]v A\phZn¨ ]²XnIÄ, [\klmbw
D]tbmKs¸Sp¯Â F¶o LSI§ Ä ]cnKWn¨v kwØm\ kÀ¡ mcpIÄ
^nsâ e£ yw \nÝbn¡ p¶p.
Ø kwØm\ kÀ¡ mÀ hnhn[ hIp-¸p-IÄ hgn hniZamb t{]mPIvSv dnt¸mÀ«v
X¿mdm¡ n \nÝnX amXrIbn \_mÀUn\v kaÀ¸n¡ p¶p. Xt±i kzbw`cW
Øm]\§ Ä {Kma hnIk\ hIp¸v aptJ\ Xt±i kzbw`cW hIp¸n\v
ssIamdp¶p. Xt±i kzbw`cW hIp¸v ^n\m³kv hIp¸v aptJ\ t{]mPIvSv
\_mÀUn\v ssIamdp¶p.
Ø ]²XnbpsS kmt¦XnI þ km¼¯nI km[yX ]cnKWn¨v hniZamb
]cntim[IÄ¡ v tijw \_mÀUv AwKoImcw \ÂIp¶p. AwKoImc¯n\v ap¼v
\nÀÆlW Øm]\¯nsâ Imcy£ aXbpw tijnbpw hnebncp¯s¸Sp¶p.
Ø \nbam\pkrXw ]²Xn \nÀÆlWw \S¯p¶p.
Ø ^v A\phZn¡ p¶p.
Ø tamWnädnwKv \nÀÆln¡ p¶p.
198
GsäSp¡ mw.ssIamdn¡ n«nb Øm]\§ Ä aptJ\ \S¸nem¡ p¶ ]²XnIfpsS
cq]oIcW L«¯n Xt±i kzbw`cW Øm]\§ fpambn IqSnbmtemNn¡ p¶Xv
DNnXambncn¡ pw. CtXmsSm¸wXs¶ _Ôs¸« ÌmânwKv I½änIfn ]ptcmKXn
hnebncp¯s¸tSXmWv . {]mtZinI kÀ¡ mcpIfpsS klIcWw ]²Xn
\nÀÆlW¯nse XSʧ Ä \o¡ p¶Xn\pw KpW\nehmcw IqSpXÂ
sa¨s¸Sp¯p¶Xn\pw ]²Xnbn \n¶pw ]camh[n {]tbmP\w e`n¡ p¶Xn\pw
CSbmIpw.
BapJw:
{Kma{]tZi§ fnepÅ sNdpInS IÀjIÀ¡ v AhcpsS D¸¶§ Ä \ymbamb
hnebv¡ v hn¡ Wsa¦n hn]Wnbn sa¨s¸« hne e`n¡ p¶Imea{Xbpw
kw`cn¨phbv s ¡ Xpv . {KmaoW kw`cW imeIÄ (Rural Godowns)
ImÀjntIm¸¶§ Ä kw`cn¡ p¶Xn\pw BbXnsâ KpW\nehmctimjWw
XSbp¶Xn\pw klmbn¡ p¶p. CXn\p]pdta tKmUuWpIfn kw`cn¨ph¨n«pÅ
D¸¶§ Ä¡ v B\p]mXnIambn hmbv] e`yam¡ pI hgn (Pledge loan) IÀjIÀ¡ v
Bizmkw \ÂIphm\pw Ignbp¶p. CXv IÀjcpsS hn¸\ k½À±w (Distress sales )
eLqIcn¡ p¶Xn\pw ImcWamIp¶p. 2001 þ 12 hÀjw apXÂ ]²Xn \S¸nem¡ nhcp¶p.
^v
tI{µ Irjn a{´mebw aptJ\ \_mÀUn\v ^v e`yam¡ p¶p. \_mÀUnsâ
kwØm\Xe Hm^okv aptJ\ [\klmbw _m¦pIÄ¡ v e`n¡ p¶p. ]qÀ®ambpw
hmbv]m_ÔnX ]²XnbmWnXv.
\nÀÆlW Øm]\w
tI{µ Irjn a{´meb¯nse Irjn þ klIcW hIp¸n³ IognÂ
{]hÀ¯n¡ p¶ UbdIvStdäv Hm^v amÀ¡ änwKv & C³kvs]£ ³ (DMI) F¶ Øm]\w
\_mÀUv F³.Un.kn.kn. F¶nhbpsS klIcWt¯msSbmWv ]²Xn
\S¸nem¡ p¶Xv . hnhn[ _m¦pIÄ hgn AwKoIcn¨ t{]mPIvSpIÄ¡ v \_mÀUv
aptJ\bmWv. [\klmbw e`yam¡ p¶Xv. klIcW taJebnepÅ t{]mPIvSpIÄ¡ v
F³.Un.kn.kn. aptJ\ [\klmbw \ÂIp¶p. Un.Fw.sF t\mUÂ GP³knbmbv
{]hÀ¯n¡ p¶p.
e£ y§ Ä
199
l IÀjIÀ D¸mZn¸n¡ p¶ ImÀjntIm¸¶§ fpw Irjn
sN¿p¶Xn\mhiyamb \nt£ ] hkv X p¡ fpw (Agricultural Inputs)
imkv X obambn kw`cn¡ p¶Xn\mhiyamb ASnØm\ kuIcy§ Ä
krjvSn¡ pI.
l ImÀjntIm¸¶§ fpsS XcwXncn¡  (Grading) KpWkam\oIcW
(Standisation) KpW\nb{´Ww F¶nh t{]mÂkmln¡ pI.
KpWt`màm¡ Ä
hyànIÄ, IÀjIÀ, IÀjI {Kq¸pIÄ, ]¦mfn¯/DSaØ Øm]\§ Ä,
kÀ¡ mXnc kwLS\IÄ, kzbwklmb kwL§ Ä, I¼\nIÄ, tImÀ¸tdj\pIÄ,
klIcW Øm]\§ Ä, klIcW hn]W\ t_mÀUpIÄ, ImÀjnI kwkv¡ cW
tImÀ¸tdj\pIÄ, F¶nhÀ¡ v ]²Xnbn KpWt`màm¡ Ä BImhp¶XmWv.
GsäSp¡ mhp¶ {]hÀ¯nIfpw [\klmb \nc¡ pw
{]hÀ¯\§ Ä
hniZambn t{]mPIvSv dnt¸mÀ«nsâ ASnØm\¯n _m¦v hmbv] e`yam¡ p¶p.
Ipdª Xv 50 iXam\w XpI hmbv]bmbn kzcq]n¡ Ww. _m¦v hmbv]bpsS H¶mwKUp
\ÂInb tijw \_mÀUv kwØm\Xe Hm^okn\v [\klmb¯n\mbn _m¦v
At]£ n¡ p¶p. \_mÀUv 50 iXam\w [\klmbw A\phZn¡ p¶p. ]²Xn
]qÀ¯oIcW¯n\v sXm«pap¼mbn kwcw`I³ _m¦ns\ hnhcadnbn¡ pIbpw
\_mÀUv, Un.Fw.sF, _m¦v F¶nhbpsS kwbpà ]cntim[\bv¡ v tijw
\_mÀUn\v At]£ n¡ p¶p. \_mÀUv tijn¡ p¶ [\klmbw _m¦pIÄ¡ v
e`yam¡ p¶p.
200
NpaXe KpWt`màm¡ Ä¡ pw KpWt`màr kwL§ Ä¡ pamWv.
BapJw :
ImÀjnI hn]W\ cwK¯v ASnØm\ kuIcy§ Ä hÀ²n¸n¨v IÀjIÀ¡ v
AhcpsS D¸¶§ Ä¡ v sa¨s¸« hne Dd¸phcp¯p¶Xn\mbn tI{µ kÀ¡ mÀ
BhnjvIcn¨ ]²XnbmWnXv. 2004 - 05 hÀjw apXÂ ]²Xn \S¸nem¡ nhcp¶p.
^v
tI{µ Irjna{´mebw aptJ\ ^v \_mÀUn\v e`yam¡ p¶p. \_mÀUnsâ
kwØm\Xe Hm^okv apJm´ncw _Ôs¸« _m¦pIfnte¡ v ]Ww \ÂIp¶p. 100
iXam\w tI{µ^v A\phZn¡ pw hmbv]m _ÔnX ]²Xnbmbn \S¸nem¡ p¶p. ]²Xn
apS¡ papXensâ 25 iXam\w (]camh[n 50 e£ w cq]m) [\klmbw e`n¡ pw . F¶mÂ
ae{¼tZi§ Ä, (kap{Z\nc¸n \n¶pw 1000 aoäÀ Dbcw) ]«nIPmXn/]«nIhÀ¤
kwcw`IÀ, AhcpsS kwL§ Ä F¶nhbpsS Imcy¯n 33.33 iXam\w (]camh[n 60
e£ w cq]m) k_vknUn e`n¡ p¶Xv. hmbv]mXncn¨Shv Imemh[n ]camh[n 11 hÀjw
hsc kÀ¡ mÀ A[o\XbnepÅ ]²XnIÄ¡ v ]cn[nbnÃ.
\nÀÆlW Øm]\w
tI{µ Irjn a{´meb¯nse Irjn þ klIcW hIp¸nsâ IognÂ
{]hÀ¯n¡ p¶ UbdIvStdäv Hm^v amÀ¡ änwKv & C³kvs]£ ³ (DMI) \_mÀUv,
201
F³.kn.Un.kn F¶nhbpsS klIcWt¯msSbmWv ]²Xn \S¸nem¡ p¶Xv.
hmWnPy_m¦pIÄ, {KmaoW _m¦pIÄ F¶nhbneqsS A\phZn¨ t{]mPIvSpIÄ¡ v
\_mÀUv aptJ\bpw klIcW taJebnepÅ t{]mPIvSpIÄ¡ v F³.kn.Un.kn
hgnbpw k_vknUn A\phZn¡ pw.
e£ y§ Ä
1. hn]Wnbn F¯nt¨cpsa¶v {]Xo£ n¡ p¶ ImÀjnI A[ntIm¸¶§ Ä,
]mÂ, ]mep¸¶§ Ä, amwkw, ap«, aÂkyw XpS§ nb ImÀjnIm\p_Ô
hn`h§ fpsS hn]W\¯n\v Bhiyamb ASnØm\ kuIcy§ Ä
hnIkn¸n¡ pI.
2. ImÀjnI hn]WnbpsS ASnØm\ kuIcy§ Ä sa¨s¸Sp¯pI hgn
D¸mZ\w sa¨s¸Sp¯pIbpw KpW\nehmcw Dd¸m¡ pIbpw IÀjIcpsS
hcpam\w hÀ²n¸n¡ pIbpw sN¿pI.
3. ImÀjnI hn]WnbpsS Imcy£ aX hÀ²n¸n¡ pIbpw CS\ne¡ msc Hgnhm¡ n
IÀjIÀ¡ v sa¨s¸«hne e`yam¡ pIbpw sN¿pI.
4. ImÀjntIm¸¶§ fpsS XcwXncn¡ Â, (Grading) KpW kam\oIcWw
(Standadisation) KpWta³a km£ ys¸Sp¯Â (Certification) F¶nhbneqsS
D¸¶§ Ä¡ v sa¨¸« hne Dd¸m¡ pI. D¸¶§ fpsS kw`cW¯neqsS
CuSnt·Â ISw (Plede financing). `mhn hn]Wn F¶nh Bhnjv¡ cn¡ pI.
5. XcwXncn¡ Â, KpWkam\oIcWw, KpWta³a km£ ys¸Sp¯Â XpS§ nb
taJeIfn ]cnioe\w \ÂIpI.
KpWt`màm¡ Ä
hyànIÄ, D¸mZIÀ, IÀjIkwL§ Ä, D]t`màm¡ Ä ]¦mfn¯ /
DSaØ Øm]\§ Ä, kÀ¡ mcnXc kwLS\IÄ, kzbw klmb kwL§ Ä,
I¼\nIÄ, tImÀ¸tdj\pIÄ, klIcW kwL§ Ä, klIcW hn]W\
s^Utdj\pIÄ, Xt±ikzbw`cW Øm]\§ Ä, ImÀjnI hn`h hn]W\ kanXnIÄ,
hn]W\ t_mÀUpIÄ XpS§ nbhÀ¡ v A\ptbmPyamb ]²XnIÄ
GsäSp¡ mhp¶XmWv.
202
C þ t{SUnwKv, amÀ¡ äv CâenP³kv XpS§ nbhbv¡ pÅ ASnØm\
kuIcy§ Ä.
{]hÀ¯\§ Ä
km[yXbpÅ {]hÀ¯\§ Ä Is¯p¶p. {]mYanI {]hÀ¯\§ Ä
\nÀÆln¡ p¶p. hniZamb t{]mPIvSv dnt¸mÀ«v \nÀ±njvS amXrIbn X¿mdm¡ p¶p.
_m¦v hmbv] e`yam¡ p¶p. {]hÀ¯n Bcw`n¡ p¶p. [\ImcyØm]\§ Ä t{]mPIvSv
dnt¸mÀ«pIÄ [\klmb¯n\mbn \_mÀUn\v kaÀ¸n¡ p¶p. Un.Fw.sF bpsS
klmbt¯msS t{]mPIvSv hnebncp¯n \_mÀUv AwKmImcw \ÂIp¶p. \_mÀUv,
Un.Fw.sF, [\klmb Øm]\w F¶nhcpsS kwbpà ]cntim[\bpsS
ASnØm\¯n [\klmbw KUp¡ fmbn A\phZn¡ p¶p.
203
Ubdn kwcw`IXz hnIk\ ]cn]mSn . 2010 apXÂ ]²Xn \S¸nem¡ nhcp¶p.
^v
tI{µkÀ¡ mÀ Irjn (arKkwc£ W hIp¸v) a{´mebwaptJ\ \_mÀUnte¡ v
^v e`yam¡ p¶p. \_mÀUnsâ kwØm\Xe Hm^mkv aptJ\ ^v _m¦pIÄ¡ v
A\phZn¡ p¶p. cv apXÂ 10 ]ip¡ Ä hsc hm§ p¶Xn\v 25 iXam\w [\klmbw
A\phZn¡ pw. ]camh[n bqWnäv tImÌv 5 e£ w cq]m ]qÀ®ambpw hmbv]m_ÔnX
]²XnbmWv. KpWt`màr hnlnXambn 10 iXam\w XpI kamlcn¡ Ww.
\nÀÆlW Øm]\w
\_mÀUnsâ kwØm\Xe taJem Hm^okpIÄ¡ mWv ]²XnbpsS \nÀÆlW
NpaXe.
e£ y§ Ä
Ÿ amXrIm Ubdn ^mapIÄ Øm]n¨v kwip²amb ]m D¸mZn¸n¡ pI.
Ÿ InSmcn hfÀ¯eneqsS KpW\nehmcapÅ I¶pImenIfpsS e`yX Dd¸m¡ pI.
Ÿ £ octaJebnse km¦XnI KpWta³a Dd¸m¡ pIbpw ]c¼cmKX AdnhpIÄ
t{]mÕmln¸n¡ pIbpw hmWnPymSnØm\¯n ]mep¸mZ\w
t{]mÕmln¸n¡ pIbpw sN¿pI.
Ÿ £ octaJebneqsS sXmgnehkc§ Ä hÀ²n¸n¡ pI.
KpWt`màm¡ Ä
hyànIÄ, kwcw`IÄ, kÀ¡ mcnXc GP³knIÄ, I¼\nIÄ,{Kq¸pIÄ,
£ ockwL§ Ä, an¡ bqWnb\pIÄ, an¡ v s^Utdj\pIÄ F¶nhÀ¡ v
]²Xnbn KpWt`màmhmImw. hyànIÄ¡ v Hcn¡  am{Xta [\klmb¯n\v
AÀlXbpÅq. F¶m Hcp IpSpw_¯nse H¶pe[nIw AwK§ Ä¡ v ]²Xn Øew
500 aoädn A[nIamsW¦n A[nI t{]mPIvSpIÄ GsäSp¡ mw
.
GsäSp¡ mhp¶ {]hÀ¯nIÄ
204
InSmcn hfÀ¯Â 20 InSmcn 25%
02 bqWnänsâ s]mXphn`mKw
]camh[n AS¦Â SC/ST 33.33%
4.8 e£ w cq]m
apXÂ 20 hscbpÅ
InSmcn bqWnäpIÄ
{]hÀ¯\§ Ä
hnhn[ GP³knIfpsS klmbt¯msS KpWt`màm¡ sf Is¯p¶p.
t{]mPIvSv dnt¸mÀ«nsâ ASnØm\¯n _m¦pIfpsS hmbv] am\ZWvU {]Imcw
tem¬ A\phZn¡ p¶p. ]²Xn \nÀÆlW¯n\ptijw [\ImcyØm]\w
kÀ¡ pednsâ A\p_Ô tcJItfmsSm¸w [\klmb¯n\mbn \_mÀUnsâ
kwØm\Xe Hm^oknte¡ v At]£ n¡ p¶p. [\klmbw _m¦ nte¡ v
\nt£ ]n¡ p¶p. [\klmbXpI Ingn¨pÅ hmbv]mXpIbpw ]eni ASbv¡ p¶ apd¡ v
tem¬ ]qÀ¯oIcn¡ p¶p. 3 hÀjw Ipdª Xv hmbv]mImemh[n.
\nÀÆlW tamWnädnwKv kwhn[m\§ Ä
205
\ÂIp¶Xv. kwØm\Xe kwbpà tamWnädnwKv kanXnbmWv ]²XnbpsS KXn
\nb{´Ww \nÀÆln¡ s¸Sp¶Xv.
BapJw
cmPys¯ ]uÄ{Sn hnIk\w e£ yam¡ n tI{µkÀ¡ mcnsâ k_vknUntbmsS
Bhnjv¡ cn¨v \_mÀUv hgn \S¸nem¡ p¶ kvIoamWv ]uÄ{Sn hnIk\w. ]enbclnX
hmbv]bpw k_vknUnbpw tNÀ¶mWv Cu kvIow \S¸nem¡ n hcp¶Xv. BbXn³ IognÂ
A© v Xc¯nepff kvIoanIÄ e£ yanSp¶p.
^nwKv
tI{µkÀ¡ mcnsâ hnh[ coXnbnepff k_vknUnbpw ]eniclnX hmbv]bpw
_m¦v hmbv]bpw tNÀ¶XmWv ^nwKv.
e£ yw
tImgn, Xmdmhv apXemb hfÀ¯p]£ nIsf hfÀ¯n ap«bpXv]mZ\hpw
amwkbpXv]mZ\hpw hÀ²n¸n¡ pI, kzbwsXmgn e`yam¡ pI. \Kc
{]tZi¯pffhÀ¡ v ipNnXzapff Cd¨n e`yam¡ pI, ]pXnb kmt¦XnI hnZy
D]tbmKs¸Sp¯pI, aäv C\w ]£ n hfÀ¯epw t{]mÕmln¸n¡ pI.
KpWt`màm¡ Ä
IÀjI k¶² kwLS\IÄ, klIcWØm]\§ Ä, I¼\nIÄ, kzbw
206
klmbkwL§ Ä, tPmbnâ v eb_nenän {Kq¸pIÄ F¶nhÀ, Npcp§ nbXv 500 aoäÀ Zqcw
cv ^mapIÄ X½n DmtIXmWv.
AÀlX
\_mÀUv \n_Ô\IÄ A\pkcn¡ m³ X¿mdpff ta hnhcn¡ p¶
KpWt`màm¡ Ä. Hcp IpSpw_¯nse shtÆsd hyànIÄ¡ v kwcw`w XpS§ mw. ]s£
bqWnäpIÄ hnhn[ Øe§ fnepw shtÆsd bqWnäpIfpambn XpS§ Ww.
k_vknUnbv¡ v Hcp XhW am{Xw AÀlX.
\nÀÆlWØm]\w
arKkwc£ W, £ ochnIk\,aÕyhIp¸pIfpw ImÀjoI a{´mebhpamWv.
kvIow Hm¸tdäv sN¿p¶Xn\pff t\mUÂ GP³knIÄ.
207
{]hÀ¯\§ Ä
1. 2011þ12 apXÂ kvIow \S¸nem¡ p¶p.
2. ta hnhncn¨ KpWt`màm¡ Ä¡ v kvIoan\v thn _m¦n\v At]£ \ÂImw.
3. _m¦v tem¬ kmwKvj³ sN¿p¶ apdbv¡ v \_mÀUnsâ A\paXnbpw
k_vknUnbpw e`yam¡ p¶p.
4. k_vknUn cv KUphmbn _m¦n\v \evIp¶p.
5. BbXv dnkÀÆv ^mbn kq£ n¡ p¶p.
6. ]eni dnkÀÆv _m¦v \nÀt±ia\pkcn¨v CuSm¡ mw
7. Hcp hÀj¯n\pffn {]hÀ¯\w apgpan¸n¡ Ww.
8. tPmbnâ v tamWnädnwKv I½nän CS¡ nsS tamWnäÀ sN¿p¶p.
k_vkn-Un-IÄ
2 Central Grower Rs.40.00 lakh for 25 % of the outlay ( 33.33% for SC/ST
Units (CGU) - a unit of 16000 farmers and NE States including Sikkim) as
upto 16000 layer chicks per back ended capital subsidy subject to a ceiling
layer chicks per batch (three of Rs 10 lakh for a batch of 16000 birds (Rs.
batch batches a year) - 13.33 lakh for SC/ST farmers and NE States
Varies with Size. incliding Sikkim). Subsidy shall be restricted
on a prorata basis depending on the unit size.
permississible maximum. Permissible
maximum unit size under the scheme is 16000
layer chicks per batch.
3 Hybrid Layer Rs.8.00 lakh for 25 % of the outlay ( 33.33% for SC/ST
(chicken) Units 2000 layer unit - farmers and NE States including Sikkim) as
- upto 5000 Varies with the back ended capital subsidy subject to a ceiling
layer size. of Rs 1.00 lakh for 1000 birds ( 1.33 lakh for
SC/ST farmers and NE States incliding
Sikkim). Subsidy shall be restricted on a
prorata basis depending on the unit size
subject to a ceiling of Rs. 5 lakh (Rs. 6.65
lakh for SC/ST farmers and NE States
including Sikkim) for a 5000 layer unit.
Permissible maximum unit size under the
scheme is 5000 layers.
208
7 Transport Rs.8.00 lakh 25 % of the outlay ( 33.33% for SC/ST
Vehicles - open farmers and NE States including Sikkim) as
cage back ended capital subsidy subject to a ceiling
of Rs 2.00 lakh ( 2.66 lakh for SC/ST farmers
and NE States incliding Sikkim).
4 Hybrid Broiler Rs.2.24 lakh for 25 % of the outlay ( 33.33% for SC/ST
chicken) Units - abatch of 1000 farmers and NE States including Sikkim) as
upto 5000 birds. broilers - Varies back ended capital subsidy subject to a ceiling
Can be weekly, with unit size of Rs 56,000/- for a unit of 1000 birds ( Rs.
fortnightly, 74,000/- for SC/ST farmers and NE States
monthly, all-in- incliding Sikkim). Subsidy shall be restricted
all-out batches. on a prorata basis depending on the unit size
Birds strength subject to a ceiling of Rs. 2.80 lakh (Rs. 3.73
at any point of lakh for SC/ST farmers and NE States
time should not including Sikkim) for a 5000 broiler unit.
exceed 5000 Permissible maximum unit size is 5000
birds. broilers at any point of time.
6 Feed Mixing Rs. 16.00 lakh 25 % of the outlay ( 33.33% for SC/ST
units (FMU) - farmers and NE States including Sikkim) as
1.0 ton per hour back ended capital subsidy subject to a ceiling
Disease of Rs 4.00 lakh ( 5.33 lakh for SC/ST farmers
Investigation and NE States incliding Sikkim).
Lab (DIL)
9 Retail outlets - Rs. 600 lakh 25 % of the outlay ( 33.33% for SC/ST
Dressing units farmers and NE States including Sikkim) as
back ended capital subsidy subject to a ceiling
of Rs 1.50 lakh (2.00 lakh for SC/ST farmers
and NE States incliding Sikkim).
209
10 Retail outles - Rs. 6.00 lakh 25 % of the outlay ( 33.33% for SC/ST
marketing units farmers and NE States including Sikkim) as
back ended capital subsidy subject to a ceiling
of Rs 1.50 lakh ( 2.00 lakh for SC/ST farmers
and NE States incliding Sikkim).
12 Cold storage for Rs. 20.00 lakh 25 % of the outlay ( 33.33% for SC/ST
poultry farmers and NE States including Sikkim) as
products back ended capital subsidy subject to a ceiling
of Rs 5.00 lakh ( 6.66 lakh for SC/ST farmers
and NE States incliding Sikkim).
15 Emu Processing Varies with unit 25 % of the outlay ( 33.33% for SC/ST
units size farmers and NE States including Sikkim) as
back ended capital subsidy.
Xt±ikzbw`cW¯nsâ ]¦v
Xt±i`cWØm]\w kvIoans\ ¡ pdn¨pff Aht_m[hpw {]NmcWhpw
kwLSn¸n¡ p¶p. {Kmak`bn hnhc§ Ä \evIp¶p. KpWt`màm¡ sf Is¯n
210
_m¦n\v \ÂvIp¶p.
]²Xn kwtbmP\w
Xt±i`cWØm]\¯nsâ arKkwc£ W, £ oc hnIk\ ]²XnIfpambn
CXns\ GtIm]n¸n¡ mw. hnShpIÄ Xt±i`cWØm]\¯nsâ t{]mPIvSpIÄ hgn
\nI¯mw. ]²Xn tcJbn CsXÃmw hnhcn¡ mw.
BapJw:
\½psS kwØm\¯v hfscb[nIw km[yXbpÅXpw km[mcW¡ mÀ¡ v
Gähpw A\ptbmPyhpamb sXmgn kwcw`§ fmWv BSphfÀ¯epw apbÂ
hfÀ¯epw. ]«nIPmXn/]«nI hn`mK¡ mÀ, h\nXIÄ, {]mbwIqSnbhÀ, hnZymÀ°nIÄ
F¶nhÀ¡ v GsäSp¡ mhp¶ sXmgn kwcw`sa¶ \nebn ta¸dª {KmaoW
sXmgnehkc§ Ä hÀ²n¸n¡ p¶Xn\v D]Icn¡ pw.
^v
tI{µkÀ¡ mÀ, Irjn (arKkwc£ W hIp¸v) a{´mebw aptJ\ \_mÀUn\v
^v e`yamIp¶p. \_mÀUnsâ kwØm\Xe Hm^okv aptJ\ [\klmbw
_m¦pIÄ¡ v \ÂIp¶p. ]qÀ®ambpw hmbv]m_ÔnX ]²XnbmWnXv.
\nÀÆlW Øm]\w
\_mÀUnsâ kwØm\Xe Hm^okmWv \nÀÆlW Øm]\w. PnÃmXe
Hm^okpIÄ ]²Xn \nÀÆlW¯n\v ]n´pW \ÂIp¶p. AÀlXbpÅ
KpWt`màm¡ Ä¡ v hmbv] \ÂtI NpaXe _m¦pIÄ¡ mWv.
e£ y§ Ä
Ÿ {Kma{]tZi§ fn BSv, apb hfÀ¯Â t{]mÕmln¸n¨v amwtkm¸mZ\w
km[yam¡ pI.
Ÿ {KmaoW sXmgnepw hcpam\hpw hÀ²n¸n¡ pI.
Ÿ KpWta³abpÅ amwk¯nsâ e`yX hÀ²n¸n¡ pI
KpWt`màm¡ Ä
h y à n I Ä , D Â ¸ m Z I I ¼ \ n I Ä , ] m À «\ À j n ¸ v Ø m ] \ § Ä ,
tImÀ¸tdj\pIÄ, kÀ¡ mXnc GP³knIÄ, kzm{ibkwL§ Ä,
kwbpà_m[yX{Kq¸pIÄ, klIcW Øm]\§ Ä F¶nhbv¡ v ]²XnbnÂ
KpWt`màm¡ fmIp¶Xn\v AÀlXbpmbncn¡ pw.
211
{Ia t{]mPIvSv ]camh[n bqWnäv [\klmbw
.\w \nc¡ v
{]hÀ¯\§ Ä
hnhn[ GP³knIfpsS klmbt¯msS KpWt`màm¡ sf sXcª Sp¡ p¶p.
hniZamb t{]mPIvSpIfpsS ASnØm\¯nepw _m¦pIfpsS \n_Ôb\pkcn¨pw
hmbv ] e`yam¡ p¶p. hmbv ] D]tbmKs¸Sp¯n KpWt`màmhv ]²Xn
]qÀ¯oIcn¡ p¶p. hmbv]mXncn¨Shv Bcw`n¡ p¶p. [\klmb¯pI {]tXyI dnkÀÆv
A¡ un kq£ n¡ p¶p. Sn XpIbv¡ v ]eni KpWt`màmhv ASbvt¡ XnÃ.
[\klmb¯pI Ingn¨pÅ apXepw ]enibpw bYmkabw ASbv¡ p¶tXmSpIqSn
hmbv]m Xncn¨Shv ]qÀ®amIp¶p.
212
]²Xn kwtbmP\ km[yXIÄ
Xoä¸pÂIrjn, h\nXmLSI ]²Xn, KncnhÀ¤ D]]²Xn, ]«nIPmXn hnIk\
]²Xn, hnZymÀ°nIÄ¡ pÅ {]tXyI ]cn]mSn, {]mbwsN¶hÀ¡ v thnbpÅ {]tXyI
hcpam\ hÀ²\m]cn]mSnIÄ F¶nhbpambn ]²Xn _Ôn¸n¡ mhp¶XmWv.
CtXmsSm¸w Xs¶ kw`cW þ hn]W\ t{]mPIvSpIfpw GsäSp¡ mw.
BapJw:
tIcf¯n ]¶n hfÀ¯en\v hfsctbsd km[yXbpv . GXp
ImemhØbnepw hfcp¶ arKamWnXv. Gähpw \Ã hcpam\ km[yXbpÅ
sXmgnepIfnsem¶mWv ]¶n hfÀ¯Â. tIcf¯n Jcamen\ykwkv¡ cWw
hfsctbsd {]bmkIcamb kmlNcy¯n BbXv ]cnlcn¡ p¶Xn\pÅ
amÀ¤§ fnsem¶msW¶v am{Xaà CXn \n¶pw t]mjI aqeyapÅ D¸¶am¡ n
amäp¶psh¶ {]XyIXbpw IqSnbpv . F¶m ]mcnØnXnI {]iv \ § Ä
]cnlcn¡ p¶Xn\pÅ ap³IcpXepIÄ, Nne {]tZi§ fnepÅ kmaqly {]iv\§ Ä
F¶nh ]cnanXnIfmsW¶v Nqn¡ mWn¡ s¸Sp¶p.
^v
tI{µkÀ¡ mÀ Irjn (arKkwc£ W hIp¸v) a{´mebw aptJ\ \_mÀUn\v
^v e`yam¡ p¶p. \_mÀUnsâ kwØm\Xe Hm^okv aptJ\ [\klmbw
_m¦pIÄ¡ v e`n¡ p¶p. ]qÀ®ambpw hmbv]m_ÔnX ]²XnbmWnXv. ]¶n {]P\\
bqWnäpIÄ, ]¶nhfÀ¯Â bqWnäpIÄ, dos«bn hn]W\ tI{µ§ Ä, ssehv amÀ¡ äv
Øm]n¡ Â F¶n§ s\ \mev C\§ fnembn t{]mPIvSpIÄ sXcsª Sp¡ mw. 100
iXam\w tI{µklmbw e`n¡ p¶p. 2010 þ 11 apXÂ ]²Xn \S¸nem¡ nhcp¶p.
\nÀÆlW Øm]\w
\_mÀUnsâ kwØm\Xe Hm^okmWv \nÀÆlW Øm]\w. PnÃmXe
Hm^okpIÄ ]²Xn \nÀÆlWXnX\v ]n´pW \ÂIp¶p. hmbv] \ÂtI
D¯chmZnXzw _m¦pIfn \n£ n]vXamWv.
e£ y§ Ä
Ÿ {Kma{]tZi§ fn ]¶nhfÀ¯Â t{]mÂkmln¸n¨v amwtkm¸mZ\w
km[yam¡ pI.
Ÿ {KmaoW sXmgnepw hcpam\hpw hÀ²n¸n¡ pI.
KpWt`màm¡ Ä
h y à n I Ä , D Â ¸ m Z I I ¼ \ n I Ä , ] m À «v \ À j n ¸ v Ø m ] \ § Ä ,
tImÀ¸tdj\pIÄ, kÀ¡ mXnc GP³knIÄ, kzm{ibkwL§ Ä,
kwbpà_m[yX{Kq¸pIÄ, klIcW Øm]\§ Ä F¶nhbv¡ v ]²XnbnÂ
KpWt`màm¡ fmIp¶Xn\v AÀlXbpmbncn¡ pw.
213
{Ia. t{]mPIvSnsâ t]cv ]camh[n [\klmbw
\w bqWnäv \nc¡ v
{]hÀ¯\§ Ä
hnhn[ GP³knIfpsS klmbt¯msS KpWt`màm¡ sf sXcsª Sp¡ p¶p.
hniZamb t{]mPIvSv dnt¸mÀ«pIfpsS ASnØm\¯n _m¦pIfpsS \n_Ô\
{]Imcw hmbv] e`yam¡ p¶p. hmbv] D]tbmKs¸Sp¯n KpWt`màmhv t{]mPIvSv
Xr]vXnIcambn ]qÀ¯nbm¡ p¶p. ]²Xn {]tZiw, XoähkvXp¡ fpsS e`yX,
amen\ykwkv¡ cWw XpS§ nb Imcy§ Ä {]tXyIw ]cnKWn¡ s¸Sp¶p. H¶mwKUp
hmbv] \ÂInIgnª m _m¦pIÄ [\klmb¯n\mbn \_mÀUnsâ kwØm\Xe
Hm^oknte¡ v At]£ n¡ p¶p. [\klmbw A\phZn¡ p¶p. {]tXyIw A¡ unÂ
[\klmbw \nt£ ]n¡ p¶p. 5 hÀjw apXÂ 6 hÀjw hsc Xncn¨Shv Imemh[n.
\nÝnX Imemh[n¡ Iw [\klmb¯pI Ingn¨v apgph³ hmbv]m kwJybpw ]enibpw
ASbv¡ p¶tXmSpIqSn hmbv] ]qÀ®ambpw Xncn¨S¨Xmbn Iw¡ m¡ p¶p.
214
Xt±i kzbw`cW kvYm]\¯nsâ ]¦v
Xt±ikzbw`cW Øm]\§ Ä¡ v D¸mZ\ taJebn hfsctbsd
D]tbmKs¸Sp¯mhp¶ Hcp t{]mPIvSmWnXv. hÀ¡ nwKv {Kq¸n ]²Xn cq]oIcW
NÀ¨Ifn ]¶nhfÀ¯en\v A\ptbmPyamb {]tZi§ Ä Is¯mhp¶Xpw
arKkwc£ W hIp¸nsâ t\XrXz¯n aen\oIcW \nb{´W t_mÀUv ,
BtcmKyhIp¸v , \_mÀUv , eoUv _ m¦v GP³knIfpsS klIcWt¯msS
t_m[h¡ cW ]cn]mSnIÄ kwLSn¸n¡ mhp¶Xpw {]hÀ¯\§ Ä ]²XnbnÂ
DÄs¸Sp¯mhp¶XmWv. Jcamen\yw ^e{]Zambn D]tbmKs¸Sp¯p¶Xn\m Xt±i
kzbw`cW Øm]\§ Ä¡ v ]mcnØnXnIamb {]hÀ¯\§ fpwIqSn CtXmsSm¸w
GsäSp¡ phm³ Ignbpw. hfsc em`Icamb {]hÀ¯\sa¶ \nebn kwcw`IÀ¡ v
hfsctbsd km¼¯nIambn sa¨apmIp¶Xpw amwk¯nsâ e`yX {]mtZinIambn
hÀ²n¡ p¶XpamWv. t{]mPIvSpambn _tbmKymkv ¹mâ v \nÀ½mWw _Ôn¸n¡ pI hgn
BhÀ¯\ sNehnÃmsX ]mNIhmXIw D¸mZn¸n¡ mhp¶Xpw ]cnkcaen\oIcWw
\nb{´n¡ mhp¶XmWv. hnkI\ ÌmânwKv I½än, sse³ Un¸mÀ«psaâpIÄ F¶nhÀ¡ v
kwbpàambn t{]mPIvSnsâ tamWnädnwKv \nÀÆln¨v kwcw`Isc klmbn¡ mw.
C{]Imcw \nÀÆln¡ p¶]£ w Xt±i kzbw`cW Øm]\§ Ä¡ v ]²Xn Bkq{XW
amÀ¤tcJ ]men¡ p¶psh¶v Dd¸phcp¯mw.
]²XnkwtbmP\ km[yXIÄ
_tbmKymkv ¹mâ v \nÀ½mWw, Jcamen\y \nÀ½mÀÖ\w, hn]W\w
XpS§ nbhbpambn t{]mPIvSv _Ôs¸Sp¯mw. IqSmsX arKkwc£ WhIp¸v, sXmgnÂ
hIp¸v, hyhkmbhIp¸v XpS§ nbhbpsS ]²XnIfpambpw Xt±ikzbw`cW
Øm]\§ Ä¡ v GtIm]n¸n¡ mw.
Un.Fw.sF. Hm^okpIÄ
BapJw:
hÀ²n-¨p-h-cp¶ cmk-h-f-{]-tbmKw a®nsâ ^e-`q-bn-jvTnX CÃm-Xm-¡ n-bn-cn-¡ p-
¶p. CXn-\p-ff {]Xn-hn-[n-bmWv ssPh-h-f-{]-tbmKw Imcy-£ -a-am¡ n a®nsâ ^e-`q-bn-
jvTn-Xbpw AXp-hgn Dev]m-Z-\-hÀ²-\hpw Øm]n-s¨-Sp-¡ Â. ]cn-Øn-Xnbv¡ v BLm-X-a-
215
Im¯ ssPh-hf {]tbmKw Bb-Xn-\m Xs¶ {]m[m-\y-aÀln-¡ p¶p. Bb-Xn-\mbn
tZio-b-X-e-¯n-ep-ff HmÀKm-\n¡ v ^manwKv t{]mP-IvSn hmWn-Py-]-c-amb ssPh-hf
DXv]m-Z-\-bq-Wn-äp-IÄ¡ v t{]mÕm-l\w \ÂIp-¶-Xn\v \_mÀUv hgn tI{µ kÀ-¡ mÀ
\ÂIp¶ k_vknUn {]tbm-P\w sN¿pw.
e£ y-§ Ä
1. ssPh-h-fw,-a-®nc It¼m-Ìv, shPn-ä-d-bn It¼mÌv \nÀ½mWw hgn ssPh-hf
DÂ]m-Z\w t{]mÕm-ln-¸n-¡ Â
2. ]cn-Øn-Xn¡ pw a®n\pw BLmXamImsX ImÀjn-tIm-ev]m-Z\w hÀ²n-¸n-¡ pI
3. shÀan It¼m-Ìn\v th a®n-c-Isf Dev]m-Zn-¸n-¡ Â
4. ssPh-h-f-am-en\yw kky-h-f-am¡ n amäÂ
5. ]cn-Øn-Xnbpw aen-\o-I-c-Whpw kwc-£ n-¡ -s¸-Sp¶p.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
hyàn-IÄ, IÀj-IÀ, I¼-\n-IÄ, kl-I-c-WØm]-\-§ Ä, hf-\nÀ½mWim-e-
IÄ, F³.-Pn.H IÄ, tImÀ¸-td-j³ apX-em-bh (ssP-h-h-f-bq-Wn-äp-IÄ), kzbw-k-lmb
kwL-§ Ä (-shÀan lm¨-dokv),kz-Im-cy-kw-cw-`-IÀ(-am-en\y It¼mÌv bqWn-äv)
\nÀÆ-lW GP³kn
\mjvW skâÀ t^mÀ HmÀKm-\nIv ^manw-Kv(NCOP)Kkn-bm-_mZpw
\_mÀUpw kwØm\ Irjn kl-I-cW Un¸mÀ«vsaâpw IqSn _m¦v hgn \nÀÆ-lWw \S-
¯p-¶p.
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. A\p-tbm-Pyamb Øew sXsc-sª -Sp-¡ p-¶p.(-eo-kn\pw FSp-¡ mw)
2. {]tam«À s{]mt¸m-k Bbn _m¦n\v \ÂIp-¶p. _m¦v BZy-KUp tem¬
\ÂIn s¢bnapw Bh-iy-amb ASn-Øm\ kuIcyw Dd-¸p-h-cp-¯p-¶p.
3. s{]mtam-«-dp-ambn sat½m-dmw H¸p-sh-¡ p-¶p.
4. k_vkn-Unbpw amÀPn³a-Wnbpw temWpw _m¦v hgn \ÂIp-¶p.
5. _m¦nsâ A\p-a-Xn-]{Xw k_vknUn dneokv sN¿p-¶-Xn-\mbn \_mÀUnsâ doPn-
b-WÂ Hm^o-kn\v \ÂIp-¶p.
6. ]c-am-h[n Hcp hÀj-¯n-\Iw {]hÀ¯n ]qÀ¯n-bm-¡ p-¶p.
7. \_mÀUv 50% k_vknUn ap³Iq-dmbpw _m¡ n tPmbnâ v tamWn-ä-dnwKv I½n-än-
bpsS ]cn-tim-[-\-bv¡ vti-jhpw \ÂIp-¶p.(-\-_mÀUv, F³.-kn.-H.-F-^v, Irjn
kl-I-cW Un¸mÀ«vsaâ v, Un-F-kn, tI{µ-kÀ¡ mÀ {]Xn-\n-[n-IÄ F¶n-h-c-S-
§ nb I½nän)
8. _m¦v \_mÀUn\v hn\n-tbmK kÀ«n-^n-¡ äv \ÂIp-¶p.
216
amÀPn³ sNe-hnsâ 25% sNe-hnsâ 25% sNe-hnsâ 25%
aWn
aäv \n_-Ô-\-IÄ :
temWnsâ ]eni _m¦n\v \nÝ-bn-¡ mw. BkvXn C³jpÀ sN¿-Ww. tamWn-ä-
dnwKv dnt¸mÀ«v \_mÀUn-sâtbm F³.-kn.-Un.-kn-bp-tStbm hgn tI{µ Irjn
Un¸mÀ«vsa³cn\v ]mZ-hmÀjn-I-ambn Ab¡ Ww. k_vknUn XpIbv¡ v ]eni CuSm-¡ p-
¶-X-Ã.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v:
KpW-t`m-àm-¡ Ä¡ v th Ah-t_m[w \ÂIÂ, ]c-am-h[n Bfp-Isf
kvIoan sImp-h-cp-¶-Xn-\p-ff {]b-Xv\w, {Kma-k-`-h-gn-bp-ff {]Nm-cWw F¶nh Xt±-i-
`-c-W-Øm-]-\-§ Ä¡ v \S-¯m-hp-¶-Xm-Wv.
]²Xn kwtbm-P\w:
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS amen-\y-\nÀ½mÀÖ\ ]²-Xnbpw Irjn
t{]mP-IvSp-Ifpw kzbw sXmgn t{]mP-IvSp-I-fp-ambn CXns\ _Ôn-¸n-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
^nwKv
\_mÀUv hgn _m¦v temWpw tI{µkÀ¡ mÀ k_vknUnbpw
217
KpWt`màm¡ Ä¡ v e`yamIp¶p. ]camh[n tI{µkÀ¡ mÀ k_vknUn 40%.
KpWt`màm¡ Ä
hyànIÄ, {Kq¸pIÄ, kzbwklmb kwL§ Ä, k¶² kwLS\IÄ,
tPmbnâ v eb_nenän {Kq¸pIÄ, ^mÀtagvkv ¢ºpIÄ F¶nhÀ. kzImcy s]mXptaJe
I¼\nIfpw, tImÀ¸tdj\pIfpw tbmKycÃ.
\nÀÆlWØm]\w
sjUyqÄUv Itagv k y _m¦pIfpw {KmaoW _m¦pIfpw hgn
KpWt`màmhn\v temWpw k_vknUn XpIbpw e`yam¡ p¶p.
{]hÀ¯\§ Ä
1. t{]mPIvSm\paXn¡ v KpWt`màmhv _m¦n\v At]£ n¡ p¶p.
2. [\Imcy kmt¦XnI A\ptbmPyX ]cntim[n¨v _m¦v t{]mPIvSn\v AÀlX
\nÝbn¡ p¶p.
3. bqWnäv Øm]n¨tijw ]cntim[\ \S¯n _m¦v KpWt`màmhn\v ^v
e`yam¡ p¶p.
4. tem¬ A\paXn Ignª m _m¦v \nÝnX t^md¯n \_mÀUns\ kao]n¨v
k_vknUn e`yam¡ p¶p (tI{µkÀ¡ mcn \n¶pff ^v ]cnKWn¨v)
5. k_vknUn KpWt`màmhnsâ A¡ un dnkÀÆv ^mbn kq£ n¡ p¶p
(]enibnÃ)
6. k_vknUn _m¡ v F³Uv Bbn \evIp¶p. tem¡ v C³ ]ncoUv 3 hÀjamWv. 3
hÀjw ap¼v tem¬ Xncn¨S¨m k_vknUn¡ v AÀlXbnÃ.
7. dot]saâ v ]ncnUv 5 hÀjw
8. aq¶v amk¯n\pffn hn\ntbmKkÀ«n^n¡ äv \_mÀUn\v \ÂIWw.
tamWnädnwKv
kwØm\Xe¯nepff \_mÀUv cq]oIcn¡ p¶ tamWnädnwKv I½nän kvIow
\nÀÆlWw tamWnäÀ sN¿p¶p. kn.Pn.Fw, \_mÀUv, Fw.F³.BÀ.C.bv¡ p ]pdsa
SLBC I¬ho\dpw sNbÀam³amcpw AS§ p¶XmWv I½nän.
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v
{Kmak` hgn th {]NmcWw \ÂIpI, Bhiy¡ msc Ip]nSn¨v
At]£ n¸n¡ pI, Aht_m[w hfÀ¯pI, k_vknUnbpw temWpw e`yam¡ p¶Xn\v
CSs]SpI, kutcmÀÖ D]tbmKw hÀ²n¸n¡ phm³ th Aht_m[w \ÂIpI.
]²Xn kwtbmP\w:
DuÀtÖmXv]mZ\hpambn _Ôs¸« t{]mPIvSpIfpambn kwtbmPn¸n¡ mw,
]²XntcJbn hnhcWw \evImw, tÌäkv dnt¸mÀ«nsâ `mKam¡ mw.
218
10. tkmfmÀ Hm^v {KnUv hm«À lnänwKv knÌw
Øm]n¡ p¶Xn\pff k_vknUn kvIow
BapJw
Cu kvIoan 2 Xc¯nepff hm«À lnänwKv kwhn[m\w Dv. (1) ^vfmäv ]vtfäv
IfIvSÀ knÌw. (2) ChmIzthäUv Syq_emÀ IfIvSÀ knÌw. BbX\pkcn¨v
KpWt`màmhn\v 30% /60% k_vknUn At]£ n¡ pItbm Ase¦n Ipdhv
]enitbmSpIqSnb temWn\v At]£ n¡ pItbm sN¿mhp¶XmWv. k_vknUn
e`yam¡ p¶ KpWt`màmhn\v ]eni k_vknUnbv¡ v AÀlXbnÃ.häm¯ DdhnSamb
kutcmÀÖw D]tbmKs¸Sp¯n ]cnØnXn aen\oIcWw Ipdbv¡ pI, ]mc¼cy
DuÀtÖmXv]mZ\w Ipdbv¡ pIbpw sNbvXv aen\oIcWw Ipdbv¡ pI, ]mc¼cy
DuÀÖ¯n\v ]Icambn ]mc¼tcyXc DuÀÖw D]tbmKs¸Sp¯pI F¶nhbmWv Cu
kvIoan e£ yanSp¶Xv. ta hnhcn¨ 2 Xc¯nepff kwhn[m\§ Ä¡ pambn
k_vknUn Xmsg tS_nfn ImWn¨n«pv..
hnhn-[-Xcw klm-b-§ Ä
A.Model 1 : Flat Plate Collector based system
(i) For a General Category States
219
^nwKv
_m¦v temWpw tI{µkÀ¡ mÀ k_vknUnbpw
e£ yw
1. tkmfmÀ hm«À lnänwKv knÌw (2 Xcw) t{]mÕmln¸n¡ pI
2. ]cnØnXn aen\oIcWw Ipdbv¡ pI
3. ]mc¼tcyXc DuÀÖ D]tbmKw hÀ²n-¸n-¡ p-I.
KpWt`màm¡ Ä
hyànIÄ, {Kq¸pIÄ, kzbwklmb kwL§ Ä, k¶² kwLS\IÄ,
tPmbnâ v eb_nenän {Kq¸pIÄ, ^mÀtagvkv ¢ºpIÄ F¶nhÀ.
\nÀÆlWØm]\w
sjUyqÄUv Itagv k y _m¦pIfpw {KmaoW _m¦pIfpw hgn
KpWt`màmhn\v temWpw k_vknUn XpIbpw e`yam¡ p¶p.
{]hÀ¯\§ Ä
1. t{]mPIvSm\paXn¡ v KpWt`màmhv _m¦n\v At]£ n¡ p¶p.
2. AwKoIrX GP³knbpambn Fw.H.bp. hbv¡ p¶p.
3. [\Imcy kmt¦XnI A\ptbmPyX ]cntim[n¨v _m¦pIÄ t{]mPIvSv
\_mÀUn\v kaÀ¸n¨v k_vknUn e`yam¡ p¶p.
4. k_vknUn KpWt`màmhnsâ A¡ un dnkÀÆv ^mbn kq£ n¡ p¶p
k_vknUn _m¡ v F³Uv Bbn \evIp¶p.
5. tem¡ v C³ ]ncoUv 3 hÀjamWv.
6. 3 hÀjw ap¼v tem¬ Xncn¨S¨m k_vknUn¡ v AÀlXbnÃ.
7. dot]saâ v ]ncnUv 5 hÀjw
8. aq¶v amk¯n\pffn hn\ntbmK kÀ«n^n¡ äv \_mÀUn\v \ÂIWw.
tamWnädnwKv
kwØm\Xe¯nepff \_mÀUv cq]oIcn¡ p¶ tamWnädnwKv I½nän kvIow
\nÀÆlWw tamWnäÀ sN¿p¶p. kn.Pn.Fw, \_mÀUv, Fw.F³.BÀ.C.bv¡ p ]pdsa
SLBC (tÌäv sehð _mt¦gvkv I½nän) I¬ho\dpw sNbÀam\pw AwK§ fmWv.
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v
{Kmak` hgn th {]NmcWw \evIpI, Bhiy¡ msc Ip]nSn¨v
At]£ n¸n¡ pI, Aht_m[w hfÀ¯pI, k_vknUnbpw temWpw bYmkabw
e`yam¡ p¶Xn\v CSs]SpI, kutcmÀÖ D]tbmKw hÀ²n¸n¡ phm³ th
Aht_m[w \evIpI.
]²Xn kwtbmP\w
DuÀtÖmXv]mZ\hpambn _Ôs¸« t{]mPIvSpIfpambn ta kvIoapIÄ
GtIm]n¸n¡ mhp¶XmWv, ]²XntcJbn hnhcWw \evImw, tÌäkv dnt¸mÀ«nsâ
220
`mKam¡ Ww.
BapJw:-
C´ybn GItZiw 8 Zie£ w t]m¯pIp«nIÄ {]Xnhcvjw ]cnNcWanÃmsX
Imenk¼¯n \n¶pw kzta[bm \o¡ w sNbvXpsImncn¡ p¶p. AhKW\bneqsS
\jvSs¸Sp¶ Imenk¼¯v ^e{]Zambn D]tbmKs¸Sp¯p¶]£ w IÀjIÀ¡ v
sXmgnepw hcpa\mhpam¡ n amäphm³ Ignbp¶XmWv. tIcf¯nÂ
amwkmhiy¯n\mhiyamb henb Dcp¡ fn 80 iXam\¯ne[nIhpw
A\ykwØm\§ fn \n¶v sImphcp¶hbmWv. BbXnsâ KpW\nehmc¯nÂ
]et¸mgpw kwib§ Ä¡ v CSbm¡ p¶p. {KmaoW taJebn t]m¯phfÀ¯eneqsS
sXmgnehkc§ Ä krjvSn¡ p¶Xn\mbn tI{µKh¬sasâ [\klmbt¯msS 2010 þ
11 km¼¯nI hÀjw apX BhnjvIcn¨ ]²XnbmWnXv.
^v
tI{µ kÀ¡ mÀ Irjn (arKkwc£ W hIp¸v) a{´mebw aptJ\ \_mÀUn\v
^v e`yam¡ p¶p. \_mÀUnsâ kwØm\Xe Hm^okv aptJ\ ^v _m¦pIÄ¡ v
e`yam¡ p¶p. hyànKX bqWnäpIÄ, hmWnPybqWnäpIÄ, hyhkmb bqWnäpIÄ
F¶n§ s\ aq¶v Xcw ]²XnIfmWv DÄs¸Sp¯nbn«pÅXv. 100 iXam\w tI{µklmbw
25 iXam\w [\klmbw. ]qÀ®ambpw hmbv]m_ÔnX ]²Xn.
\nÀÆlW Øm]\w
\_mÀUnsâ kwØm\Xe Hm^okmWv \vÀÆlW Øm]\w . PnÃmXe
Hm^okpIÄ ]²Xn \nÀÆlW¯n\v klmbw \ÂIp¶p. hmbv] \ÂtI NpaXe
_m¦pIÄ¡ mWv.
e£ y§ Ä
1. \jvSs¸«pt]mIp¶ t]m¯pIp«nIsf hfÀ¯n KpWta³abpÅ
amwtkm¸mZ\w t{]mÂkmln¸n¡ pI.
2. FÃv, XpIÂ, XpS§ nb Dt]m¸¶§ Ä ^e{]Zambn D]tbmKs¸Sp¯pI.
3. {KmaoW sXmgnehkc§ Ä hÀ²n¸n¡ pI.
KpWt`màm¡ Ä
IÀjIÀ, sXmgnÂkwcw`IÀ, I¼\nIÄ, tImÀ¸tdj\pIÄ, kÀ¡ mcnXc
GP³knIÄ, kzm{ibkwL§ Ä kwbpà_m[yXmkwL§ Ä, klIcW
Øm]\§ Ä F¶nhÀ¡ v KpWt`màm¡ Ä BIp¶Xn\v tbmKyXbpv .
]«nIPmXn/]«nIhÀ¤ hn`mK§ Ä, h\nXIÄ, F¶nhÀ¡ v ]²Xnbn ap³KW\
\ÂIpw. KpWt`màm¡ fn Ipdª Xv 40 iXam\sa¦nepw ta¸dª hcmbncn¡ Ww.
221
{Ia t{]mPIvSv ]camh[n bqWnäv [\klmbw
.\ \nc¡ v
{]h¯\§ Ä
hnhn[ GP³knIfpsS klmbt¯msS KpWt`màm¡ sf sXcsª Sp¡ p¶p.
hniZamb t{]mPIvSpIfpsS ASnØm\¯n _m¦pIfpsS \n_Ô\b\pkcn¨v
hmbv] e`yam¡ p¶p. hmbv] D]tbmKn¨v Dcp¡ sf hfÀ¯p¶p. hyànKX bqWnäpIÄ
apXepw ]enibpw ASbv ¡ p¶p. _am¦pIÄ \_mÀUnte¡ v [\klmbw
A\phZn¡ p¶p. KpWt`màmhnsâ A¡ unte¡ v [\klmbw hchv hbv¡ p¶p.
KpWt`màmhv \nba]camb \n_Ô\IÄ ]men¡ p¶p.
222
hmWnPy þ hyhkmb bqWnäpIÄ¡ v hniZamb t{]mPIv S pIfpsS
ASnØm\¯n _m¦pIfpsS am\ZWvU {]Imcw hmbv] e`yam¡ p¶p. H¶mw hmbv]m
KUp A\phZn¨pIgnª m _m¦pIÄ [\klmb¯n\mbn \_mÀUnsâ
kwØm\Xe Hm^oknte¡ v At]£ n¡ p¶p. hmWnPybqWnäpIÄ¡ v k_vknUn XpI
]qÀ®ambpw hyhkmb bqWnäpIÄ¡ v 50 iXam\hpw A\phZn¡ p¶p. hyhkmb
bqWnäpIÄ¡ v ]qÀ¯oIcW¯n\ptijw _m¡ n [\klmbw A\phZn¡ pw.
hyànKX bqWnäpIÄ¡ v 1 hÀjhpw hmWnPyhykmb bqWnäpIÄ¡ v 6 hÀjhpw
hmbv]m Xncn¨Shv Imemh[n. 3 hÀj¯nte¡ v C³ ]ncobUv.
Eligible activities
The activities eligible for under RIDF are approved by Gol, Ministry of Finance
every year. The following activities are covered under RIDF:
1. Rural Roads
2. Rurual Bridges
3. Minor Irrigation Projects/ Micro Irrigation
4. Soil Conservation
5. Flood Protection
6. Watershed Development/Reclamation of waterlogged areas
7. Drainage
8. Forest Development
223
9. Market Yard/Godown, Apna Mandi, Rural Haats and Other Marketing
Infrastructure
10. Cold Storage, Public or Joint sector cold storage at various exit points
11. Seed/Agriculture/Horticulture Farms
12. Plantation and Horticulture
13. Grading and Certifying mechanism such as testing and certifying labouratories
etc.
14. Community irrigation wells of irrigation purposes for the village as whole;
15. Fishing harbour/jetties;
16. Riverine Fisheries
17. Animal Huxbandry
18. Modern Abattoir
19. Medium Irrigation Projects
20. Mini Hydel Projects/Small Hydel Projects (upto 10 MW)
21. Major Irrigation Projects (already sanctioned and under execution)
22. Village Knowledge Centres
23. Desalination plants in Coastal areas
24. Infrastructure for Information Technology in rural areas
25. Drinking water
26. Infrastructure for Rural Eduction Institution
27. Public Health Institutions
28. Construction of toilets blocks in existing schools, specially for girls
29. "Pay & Use" toilets in rural areas
30. Construction of Anganwadi Centres
31. Setting up of KVIC industrial estates/centres.
*************************
224
CHAPTER
X
BtcmKyw
225
X. BtcmKyw
I. hmÀUvXe ipNnXz t]mjI I½nän
Bap-Jw.
Xt±ikzbw-`-cW Øm]-\-§ -fnse Xnc-sª -Sp-¡ -s¸«{]Xn-\n-[n-I-fpsS klm-b-
t¯msS CS-s]-S-temsS Btcm-Ky-{]-hÀ¯-\-§ Ä F³.-BÀ.-F-¨v.Fw ^v {]tbm-P-\-s¸-
Sp¯n hmÀUp-IÄ apX {]mhÀ¯n-I-am-¡ p¶ Gähpw {][m-\-s¸« ]cn-]m-Sn-bmWv
hmÀUvXe ipNnXz t]mjI I½n-än, Hmtcm hmÀUvXe ipNnXz t]mj-I-I-½n-änsb kw_-
Ôn¨pw AXmXv hmÀUv sNbÀam\pw Btcm-Ky-{]-hÀ¯-I³/{]hÀ¯I I¬ho-\-dp-am-bn-
«p-ff kan-Xn-bm-Wv.
^v.
{]Xn-hÀjw 10.000 cq]-bmWv tZiob {KmaoW BtcmKy ZuXyw aptJ\ Hmtcm
hmÀUv Xe ipNn-Xz-t]m-jI I½n-än¡ pw \ÂIp-¶-Xv.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w :
hmÀUvXew
e£ y-§ Ä
{][m-\-ambpw Dd-hn-S- \-io-I-c-Ww, hmÀUvXe t]mj-I- Zn-\-§ Ä AXy-h-iy-L-«-
§ -fn d^ kwhn-[m-\-¯n-ep-ff [\-k-lm-bw, I¬ho-\-dpsS t^m¬ Ae-h³kv,
DuÀÖnX ]IÀ¨-hym[n \nb-{´-W-¯n-\p-ff ASn-b-´nc \S-]-Sn-IÄ XpS-§ nb Imcy-
§ Ä¡ mWv Sn ^v hn\n-tbm-Kn-¡ -s¸-Sp-¶-Xv.
KpW-t`m-àm-¡ Ä :
hmÀUnse apgp-h³ Xma-k-¡ mcpw
{]hÀ¯-\-§ Ä
Hmtcm hmÀUvXe ipNnXz t]mjI I½n-änsb kw_-Ôn¨pw AXmXv hmÀUv
sNbÀam\pw Btcm-Ky-{]-hÀ¯-I³/{]hÀ¯I I¬ho-\-dm-bn-«p-ff kan-Xn-bm-Wv. {]Xn-
hÀjw 10,000 cq]-bmWv tZiob {KmaoW Btcm-KyZuXyw aptJ\ Hmtcm hmÀU-Xe
ipNnXz t]mj-I-I-½n-än¡ pw \ÂIp-¶-Xv. hmÀUnse apgp-h³ Xma-k-¡ mÀ¡ pw CXnsâ
^ew e`y-am-Ip¶ coXn-bn-e-mWv Cu ^v hn\n-tbm-Kn-¡ p-¶-Xv. {][m-\-ambpw Dd-hn-S-\-io-
I-c-Ww, hmÀUvXe t]mj-I-Zn-\-§ Ä, AXy-mh-iy-L-«-§ -fn d^ kwhn-[m-\-¯n-\p-ff
[\-k-lm-bw, I¬ho-\-dpsS t^m¬ Ae-h³kv, DuÀÖnX ]IÀ¨-hym[n \nb-{´-W-¯n-
\p-ff ASn-b-´nc \S-]Sn-IÄ XpS-§ nb Imcy-§ Ä¡ mWv Sn ^v hn\n-tbm-Kn-bv¡ -s¸-Sp-
¶-Xv.
\nÀ-Æ-lW kwhn-[m-\-§ Ä
^p-I-fpsS hn\n-tbmKw AXmXv hmÀUvXe t]mj-I-ip-NnXz kan-Xn-I-fpsS
226
Xocp-am-\-{]-Imcw am{Xsa \S-¡ p-I-bp-f-fp.
Xt±ikzbw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
1. IrXy-amb CS-th-f-I-fn hmÀU-Xe kan-Xn-IÄ tNcp-¶-Xn-\p- e`y-am-bn-«p-ff
^v ka-b-_-Ôn-X-ambn Nne-h-gn-bv¡ p-¶-Xn-\p-ff ap³K-W\ \nÝ-bn-¡ p-¶-
Xn\pw hmÀUv sa¼ÀamÀ X¿m-dm-I-Ww.
2. hmÀUvXe kan-Xn-I-fn-te¡ v [\-k-am-l-c-W-¯n-\p-ff {iaw \S-¯-Ww.
3. ^v hn\n-tbm-Ks¯ kw_-Ôn¨v hyàhpw IrXy-hp-amb hc-hp-Nn-e-hp-I-W-¡ p-
I-fpsS hne-bn-cp-¯Â \S-¯Ww
4. ]IÀ¨-hym[n \nb-{´W ]cn-]m-Sn-IÄ¡ mbn ^v Nne-h-gn-¡ p-hm³ I¬ho-\-
dn\v kzX{´yw \ÂIWw
]²Xn kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
Hmtcm hmÀUnepw e`y-am-Ip¶ hnhn-[-Xcw ^p-Isf kw_-Ôn¨v [mc-W-bn-
se¯n hnhn[ Btcm-Ky-]-cn-]m-Sn-IÄ GtIm-]n-¸n-¡ p-hm³ Ign-bpw.
BapJw
tZiob {KmaoW Btcm-Ky-Zu-Xy-¯nsâ asämcp {][m\ Nph-Sp-sh-¸mWv Bbp-jv.
Htc aXnÂs¡ «n-\p-f-fn hnhn-[-§ -fmb NnIn-Õm-co-Xn-IÄ GtIm-]n-¸n-¡ p-Ibpw s]mXp-
P-\-¯n\p XmÂ]-cy-ap-ff NnIn-Õm-imJ sXsc-sª -Sp-¡ p-hm³ tkh-\-§ Ä e`y-am-¡ p-
¶p.
\nÀÆ-lW Øm]\w :
]© m-b¯v
e£ y-§ Ä
Htc aXnÂs¡ -«n-\p-f-fn hnhn-[-§ -fmb NnIn-Õm-co-Xn-I GtIm-]n-¸n-¡ p-Ibpw
s]mXp-P-\-¯n\v XmÂ]-cy-ap-ff NnIn-Õm-imJ sXsc-sª -Sp-¡ p-hm³ tkh-\-§ Ä e`y-
am-¡ p-¶p
KpW-t`m-àm-¡ Ä :
]© m-b-¯nse apgp-h³ P\-§ fpw
{]hÀ¯-\-§ Ä
Hmtcm {Kma-]-© m-b-¯p-Ifpw {]kvXpX ]© m-b-¯n \ne-hn e`y-a-Ãm¯
NnIn-Õm-imJ Bcw-`n-bv¡ p-¶-Xn-\m-h-iy-amb ASn-Øm-\-ku-Icyw GtIm-]n-¨-tijw
At]£ kaÀ¸n-¡ p¶ apdbv¡ v tZio-b-{Km-aoW Btcm-KyZuXyw aptJ\ tUmIvS-dpsS
tkh\w e`y-am-Ip-¶-tXm-sSm¸w acp¶pw e`y-am-¡ p-¶p. Bip-]-{Xn-I-fn tUmIvSsd
227
klm-bn-¡ p-¶-Xn\pw acp¶v hnX-cWw sN¿p-¶-Xn\pw Dff Poh-\-¡ msc Xt±-i-kz-bw-`-c-
W-Øm-]\w hgn \ÂtI--Xm-Wv.
\nÀÆ-lW kwhn-[m-\-§ Ä :
]© m-b¯v/ap\n-kn-¸m-enän
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
1. Unkvs]³k-dnbv¡ v ASn-Øm\ kuIcyw Hcp-¡ p-I.
2. XpSÀ¨-bmb acp-¶nsâ e`yX Dd-¸m-¡ p-I.
3. Poh-\-¡ msc \nb-an-¡ p-I, thX\w e`y-am-¡ pI.
4. BhÀ¯-\- Nn-e-hp-IÄ e`y-am-¡ p-¶-Xn-\p-ff t{]mPIvSv X¿m-dm-¡ Â.
BapJw
hnZym-eb BtcmKy]cn-]mSnbpw Iuamc {]P-\\ BtcmKy ]cn-]m-Snbpw tZiob
{KmaoW Btcm-Ky-Zu-Xy-¯nsâ IpS-¡ o-gn Btcm-Ky-h-Ip-¸n-sâbpw Xt±-i-kz-bw-`-c-W-h-
Ip-¸n-sâbpw Iq«m-b-co-Xn-bn \S-¸m-¡ p-¶-Xn-\mbn hn`m-h\w sNb-Xn-cn-¡ p-¶p.
^v
t{]mPIvSv AwKo-I-cn¨v FÃm-hÀ¡ pw \nÝnX ^v hnZym-eb BtcmKy ]cn-]m-
Sn¡ v ]²-Xn-bpsS \S-¯n-¸n-\mbn \ÂIp-¶p. Iuamc {]P-\\ BtcmKy ]cn-]m-Sn-bpsS
`mK-ambn kvIqÄ tImtf-Pp-IÄ tI{µo-I-cn¨v Iuamc ¢ºp-IÄ kwL-Sn-¸n-¡ p-¶-Xn-\p-ff
^pw F³.-BÀ.F¨v.-Fw. aptJ\ \ÂIn-h-cp-¶p.
e£ y-§ Ä
apf-bnse Btcm-Ky-{]-iv\-§ fpw Iuamc {]iv\-§ fpw Is¯n ]cn-l-cn-¡ p-hm-
\p-ff {ia-§ -fmWv ]²Xn hn`m-h\w sN¿p-¶-Xv.Ip«n-I-fpsS Btcm-Ky-]-cn-c£ Dd-¸p-h-cp-
¯p-¶-Xn-\m-bp-ff \ntXy-\-bp-ff ]cn-tim-[-\-IÄ, saUn-¡ Â Iym¼p-IÄ, kvs]jvenÌv
saUn-¡  Iym¼p-IÄ D]cn ]cn-tim-[-\-IÄ FÃmw Xs¶ ta ]cn-]mSn hgn \S-¸n-em-
¡ p-¶p.
228
KpW-t`m-àm-¡ Ä :
- FÂ.-sI.-Pn apX ¹kv 2 hsc hnZy-`ym-k-¯n-t\Às¸-«n-cn-¡ p¶ kÀ¡ mÀ
FbvUUv kvIqfnse hnZymÀ°n-IÄ, kÀ¡ mÀ AÀ² kÀ¡ mÀ tImtf-Pp-I-fnse Iuamc
{]mb-¡ mÀ.
{]hÀ¯-\-§ Ä:
1. FÂ.-sI.-Pn apXÂ ¹kv 2 hsc-bp-ff hnZymÀ°n-I-fpsS Btcm-Ky- kw-c-£ -W-¯n-
\p-th-n-bmWv \S-¸n-em-¡ p-¶-Xv. PnÃm hnZym-`ymk sU]yq«n Ub-d-IvS-dp-ambn
_Ô-s¸«p kv¡ qfp-I-fpsS enÌv In«n-bmÂ, 2500 hnZymÀ°n-IÄ¡ v Hcp Pq\n-bÀ
]»n¡ v sl¯v t\gvkv F¶ \nebv¡ v \nb-an-¡ p-¶p.
2. PnÃ-bnse tImtf-Pp-IÄ tI{µo-I-cn¨v Iuamc ¢ºp-IÄ cq]o-I-cn-¡ p-Ibpw
sshZy-]-cn-tim-[-\bpw BtcmKy ]cn-c-£ bpw Iu¬k-enwKpw \ÂIp-¶p.
\nÀÆ-lW kwhn-[m-\-§ Ä
PnÃm BtcmKy IpSpw-_-t£ a skmsskän/PnÃm saUn-¡ Â Hm^okv/kmaq-ln-
Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/hnZym-e-b-§ Ä, tImtf-Pp-IÄ.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
1. sP.-]n.-F-¨v.-F³ kvIqÄ sl¯v t{]m{Km-an-\p-th kv¡ qfn F¯n-¡ -gn-
ª m Ahn-Sps¯ ASn-Øm\ kuI-cy-§  Hcp-t¡ Npa-Xe AXmXv ]© m-
b-¯p-IÄ¡ p-f-f-Xm-Wv.
2. hnZym-eb Btcm-Ky-]-cn-]mSn \S-¯n-¸n\v A\p-tbm-Py-amb hnZym-e-b-§ Ä sXsc-
sª -Sp-¡ p-¶-Xn\v hnZy-`ymk Btcm-Ky-h-Ip-¸p-IÄ¡ v amÀ¤-\nÀt±iw \ÂIp-I.
3. hnZy-e-b-§ Ä¡ v Sn ]cn-]mSn \S-¯n-¸n-\p-th-n-bp-ff ASn-Øm\ kuI-cy-§ Ä
sa¨-s¸-Sp-¯p-I.
4. ]© m-b-¯nsâ hnhn[ inip-þ-bp-h-P\ ]cn-]m-Sn-I-fp-ambn hnZym-eb Btcm-Ky-]-cn-
]mSn GtIm-]n-¸n-¡ p-I.
5. tImtf-Pp-IÄ tI{µo-I-cn¨v \S-¯p¶ Iuamc {]P-\\ BtcmKy ]cn-]m-Sn-IÄ¡ v
ths{X klmb kl-I-c-W-§ Â Dd-¸p-h-cp-¯p-I.
6. ]cn-]m-Sn-bpsS \S-¯n-¸n-\p-th-n-bp-ff [\-k-lmbw t{]mPIvSv ¹m³ sN¿p-
t¼mÄ Dd-¸p-h-cp-¯pI
]²Xn kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
1. \ne-hn kvIqÄ sXsc-sª -Sp-¸n ]© m-b-¯nsâ ]¦v CÃm-¯-Xn-\m AXv
sImph-cn-I-sb-¶-XmWv {][m\w
2. \ne-hn ]© m-b-¯nsâ t{]mPIvSv X¿m-dm-¡ p-t¼mÄ ta {]kvXm-hn¨ coXn-bn-
ep-ff kvIqÄ hnZymÀ°n-IÄ¡ m-bp-ff ¹m\nwKv \S-¯p-¶n-Ã. AXv amdn kvIqÄ
A[n-Im-cn-I-tfbpw Btcm-Ky-h-Ip¸v DtZym-K-Ø-scbpw t{]mPIvSv X¿m-dm-¡ p-
t¼mÄ Xs¶ DÄs¸-Sp¯n X¿m-dm-¡ -Ww.
229
3. F³.-BÀ.-F-¨v.Fw hgn In«p¶ ^n\v A\p-_-Ô-ambn ]© m-b¯v
t{]mPIvSv hnlnXw Icp-X-Ww.
4. Hmtcm Dt±-i-ip-²n-tbmsS hnhn[ hIp-¸p-IÄ Htc KpW-t`m-àm-hn\p Xs¶
]²Xn {]tbm-P\w \ÂIn-bm Cc-«n¸v hcp-¶p-v. CXv Hgn-hm-¡ p-¶-Xn-\p-ff
{]mcw` \S-]-Sn-Ifpw Bh-iy-§ -fpw.
BapJw
Btcm-Ky-h-Ip-¸sâ Iogn-ep-ff Øm]-\-§ -fpsS ssZ\w-Zn\ {]hÀ¯-\-§ sf \nb-
{´n-¡ p-¶Xv Bip-]{Xn hnI-k\ kan-Xn-sb-¶-dn-b-s¸-«n-cp-¶Xpw F³.-BÀ.-F-¨v,.Fw hn`m-
h\w sN¿p-¶-Xp-amb tcmKn Ieym¬ kanXn BWv.
^v
BÀ.-sI.-F-Ên\p thn {]Xn-hÀjw 1,00,000/þ cq]-bmWv F³.-BÀ.-F-¨v.Fw hgn
e`y-am-¡ p-¶-Xv.
\nÀÆ-lW Øm]\w
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\hpw AXmXv Btcm-Ky-Øm-]-\hpw BWv ]²-Xn-bpsS
\nÀÆ-lW Øm]-\-§ Ä
e£ y-§ Ä:
^e-h-¯mb tcmK-\n-b-{´W NnIn-Õm-kw-hn-[m-\-§ Ä Hcp-¡ p-I-sb-¶p-f-f-XmWv
BÀ.-sI.-F-Ênsâ e£ yw.
KpW-t`m-àm-¡ Ä:
AXmXv Btcm-Ky-Øm-]-\s¯ B{i-bn-¡ p¶ s]mXp-P-\-§ Ä.
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. Btcm-Ky-Øm-]-\-¯nsâ {]hÀ¯-\-§ Ä sa¨-s¸-Sp-¯p-¶-Xn\p aq¶v amkw
IqSp-t¼mtgm Bh-iym-\p-k-c-Wtam tbmKw tNÀ¶v Xocp-am-\-§ Ä FSp-¡ p-¶p.
2. Btcm-Ky-Øm-]-\-¯nsâ \nÀ½mW {]hÀ¯-\-§ Ä , Aä-Ip-ä-]-Wn-IÄ, hml-\-
§ fpw D]-I-c-W-§ -fpw, Pe-hn-X-c-Ww, sshZyp-Xo-I-c-Ww, ipNo-I-c-Ww, tcmKn-
IÄ¡ v \ÂIp¶ kuI-cy-§ Ä, amXr-in-ip-kw-c-£ -Ww, {]tZ-inI BtcmKy ]cn-
]m-Sn-IÄ F¶n-hbv¡ v taÂt\m«w \ÂIp-¶p.
3. Btcm-Ky-Øm-]-\-§ -fn s]mXp AXymhiykuI-cy-§ Ä, Bip-]{Xn NnIn-
Õ¡ pw ]cn-N-c-W-¯n\pw \nÀt±-in-¡ -s¸-«n-«p-ff am\-Z-WvU-§ Ä F¶nh ]men-
¡ p-¶p-s¶v Dd-¸p-h-cp-¯p-¶p.
4. ssZ\w-Zn\ {]hÀ¯-\-§ sf \nb-{´Ww hgn ^e-h-¯mb tcmK-\n-b-{´W NnIn-
Õm-kw-hn-[m-\-§ Ä Hcp-¡ p-I.
5. [\-hn-\n-tbm-K-s¯-¡ p-dn-¨p-ff ap³K-W-\m-{I-a-¯n Xocp-am\w FSp-¡ p-¶Xv
230
km[y-am-Ip-¶p.
6. ]IÀ¨-hym-[n-IÄ hym]n-¡ p-t¼mtgm acp-¶p-I-fpsS e`yX Ipbp-t¼mtgm ASn-b-
´n-c-ambn tcmKn Ieym¬ kanXn hgn _ZÂ kwhn-[m\w Hcp-¡ p-I.
7. ASn-b-´n-c-L-«-§ -fn Btcm-Ky-kw-_-Ô-amb ]cn-]m-Sn-IÄ \S-¸n-em-¡ p-¶-Xn\p
Xocp-am-\-§ Ä FSp-¡ p-Ibpw ]cn-]m-Sn-IÄ {]mhÀ¯n-I-ambn F¶v Dd-¸m-¡ p-I.
\nÀÆ-lW kwhn-[m-\-§ Ä
Hmtcm tcmKn Ieym¬ kan-Xn-bnepw Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ {]kn-
Uv sNbÀt]-gvk¬ Bbn-cn-¡ pw. AXmXv Btcm-Ky-Øm-]-\-¯nsâ saUn-¡ Â Hm^o-
kÀ/kq{]v Bbn-cn¡ pw I¬ho-\À. hnhn[ cm{ãob ]mÀ«n-I-fpsS {]Xn-\n-[n-Ifpw
DtZymK {]Xn-\n-[n-Ifpw AS-§ p¶ tcmKn Ieym¬ kan-Xn-bmWv Bip-]-{Xnsbbpw tcmKm-
Xp-c-X-sbbpw kw_-Ôn¨ hni-Z-amb Xocp-am\w FSp-¡ p-¶-Xv.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
1. ka-b-_-Ôn-X-ambn P\-§ Ä¡ v {]tbm-P\w e`n-bv¡ p-sa¶v Dd-¸p-ff Xocp-am-\-
§ Ä FSp-¡ p-¶-Xn\v saUn-¡ Â Hm^o-ksd klm-bn-¡ p-¶Xv F¨v.-Fw.kn/BÀ.-
sI.-FÊv sNbÀt]-gvk\pw sat¼gvkpw BWv.
2. BÀ.-sI.-F-Ên-\p-thn {]Xn-hÀjw 1,00,000/þ cq]-bmWv F³.-BÀ.-F-¨v.-Fw. hgn
e`y-am-¡ p-¶-Xv. Cu ^nsâ ^e-{]-Z-amb hn\n-tbm-K-¯n\v saUn-¡ Â Hm^o-
kÀ¡ v ap³K-W-\m-{I-a-¯n Xocp-am-\-sa-Sp-¡ m-\p-ff \nÀt±-i-§ Ä \ÂIm-\p-ff
D¯-c-hm-ZnXzw Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS {]Xn-\n-[n-IÄ¡ v Dv.
3. ]IÀ¨-hym-[n-IÄ hym]n-¡ p-t¼mtgm acp-¶p-I-fpsS e`yX Ipdbp-t¼mtgm ASn-b-
´n-c-ambn tcmKn Ieym¬ kanXn hgn _ZÂ kwhn-[m\w Hcp-t¡ Xv tcmKn
Ieym¬ kanXnbpsS Npa-X-e-bm-Wv.
4. Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]\ ]²-Xn-I-fpsS {]mcw` NÀ¨-IÄ apX Xs¶ \S-¸n-em-
¡ p¶ A[n-Im-cn-bmb saUn-¡ Â Hm^ok-dpsS taÂt\m-«-¯n-ep-ff Btcm-Ky-]-c-
amb ]²-Xn-IÄ¡ v ap³K-W\ Dd-¸m-¡ p-¶-Xn\v {i²n-¡ p-Ibpw Sn ]²-Xn-IÄ
]© m-b-¯nsâ ]²-Xn-tc-J-bn DÄs¸-Sp-¯p-Ibpw thWw.
231
BapJw
tZiob {KmaoW Btcm-Ky-ZuXy-¯nsâ ]²Xn {]Imcw hn`m-h\w sNbvXv
\S¯nh-cp¶ hfsc {][m-\-s¸«]cn-]m-Sn-bmWv Pohn-X-ssien tcmK-\n-b-{´W ]cn-]mSn
^v
FÃm F³.-BÀ.-F-¨v.-Fw. ]cn-]m-Snbpw t]mse 80 % tI{µ-hn-ln-Xhpw 20%
kwØm-\-hn-ln-X-hp-amWv Cu ]cn-]m-Sn-bpsS \S-¯n-¸n-\m-bp-ff ^v.
\nÀÆ-lW Øm]\w
PnÃm Btcm-Ky-t£ a skmsskän/PnÃm saUn-¡ Â Hm^okv/kmaq-ln-Im-tcm-Ky-
tI-{µ-§ Ä/{]mY-an-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä.
e£ y-§ Ä
Xmsg Xe-¯n-ep-ff IpSpw-_-t£ a D]-tI-{µ-§ Ä apXÂ tate-X-e-¯n-ep-ff PnÃm
Bip-]-{Xn-hsc \op-In-S-¡ p¶ hnhn-[-§ -fmb NnInÕm ]cn-tim-[\ kwhn-[m-\-§ -
fmWv Cu ]cn-]m-Sn-bpsS L«-§ Ä. kºvskâÀ Xe-¯n 30 hb-Ên-\p-ta {]mb-ap-ff
FÃm hyàn-I-tfbpw enwK-hy-Xn-bm\w CÃmsX GsX-¦nepw Xc-¯n-ep-ff Pohn-X-ssien
tcmK-¯nsâ ]nSn-bmtWm F¶p-f-fXv ap³Iq«n Xncn-¨-dn-bpI F¶p-f-fXpw tcmK-¯n-\-Sn-a-
s¸-«m NnInÕ tkh-\-§ Ä e`y-am-¡ pI F¶-XmWv e£ yw.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
IpSpw-_-t£ a D]-tI-µ-§ -sfbpw aäp Btcm-Ky-Øm-]-\-§ -sfbpw B{i-bn-¡ p¶
P\-§ Ä {]tXy-In¨v Pohn-X-ssi-en-tcmK km[yX IqSp-X-ep-ff hn`m-Kw.
{]hÀ¯-\-§ Ä
]²Xn hgn FÃm {]mY-an-Im-tcmKy tI{µ-§ -fnepw FÃm hymgm-gv¨-I-fnepw F³.-
kn.-Un.-H.]n {]tXyIw \S-¯p-¶-Xn\p \nÀt±iw Dv. FÃm kmaq-ln-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ -
fnepw Pohn-X-ssien tcmK-\n-b-{´W ]cn-]m-Sn-bpsS `mK-ambn {]tXyI Soans\ (tUm-IvSÀ,
Ìm^v t\gvkv, Iu¬kn-eÀ) \nb-an-¨n-«pv. Bgv¨-bn Bdp Znh-k-§ -fn F³.-kn.-Un.-
H.-]n. \S-¯p-I-bmWv Sow sN¿p-¶-Xv. PnÃm Bip-]-{Xn-bnepw hnhn-[-§ -fmb NnInÕm
kwhn-[m-\-§ Ä Hcp-¡ p-¶p-v. Cu ]cn-]m-Sn-bpsS hnP-b-I-c-amb \S-¯n-¸n-\p-thn
emt_m-d-«dn kwhn-[m\w sa¨-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-\pw, Bhiy-amb acp-¶p-IÄ Dd-¸p-h-cp-¯p-
¶-Xn\pw ^v hn\n-tbm-Kn-bv¡ -s¸-Sp-¶p. tcmK-\nÀ®-b-Iym-¼p-IÄ, ¢o\n-¡ p-IÄ,
NnInÕm kwhn-[m-\-§ Ä, Iu¬k-enwKv kuI-cy-§ Ä F¶nh kwL-Sn-¸n-¡ p-¶p.
\nÀÆ-lW kwhn-[m-\-§ Ä
PnÃm Btcm-Ky-Ip-Spw-_-t£ a skmsskän/PnÃm saUn-¡ Â Hm^okv/kmaq-ln-
Im-tcmKy tI{µ-§ Ä/ {]mY-an-Im-tcmKy tI{µ-§ Ä/Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
1. ta¸-dª Pohn-X-ssien tcmK-\nÀ®b \nb-{´-W-]-cn-]m-Sn-bpsS ^e-{]m]vXn
232
acp-¶p-I-fpsS CS-X-S-hn-Ãm-Xp-ff e`yX A\p-k-cn-¨m-Wv. Sn Imcy-¯n ]© m-b-
¯n-sâbpw ap\n-kn-¸m-en-än-bp-tSbpw hyà-amb Bkq-{X-Whpw \S-¯n¸pw Bh-
iy-am-Wv.
2. emt_m-d-«dn kwhn-[m-\-§ -fp-s-¦nÂX-s¶bpw BhÀ¯\ Nne-hp-IÄ¡ v ^v
hI-bn-cp-t¯-Xv Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]c-a-amb D¯-c-hm-Zn-Xz-am-
Wv.
3. t{]mPIvSv Bkq-{X-W-¯nsâ ka-b¯v Xs¶ AXmXv saUn-¡ Â Hm^o-ksd
DÄs¸-Sp¯n taÂ{]-kvXm-hn¨n«pff ]cn-]mSn \S-¯n-¸n-\m-h-iy-amb \nÀt±-i-
§ Ä Bcm-bp-Ibpw BhÀ¯-\-Nn-e-hp-IÄ¡ v A\p-kr-X-ambn XpI hnebncp-
¯p-Ibpw sNt¿--Xm-Wv.
4. {Kma-k-`-I-fn ta ]²-Xnsb kw_-Ôn¨v NÀ¨ sNt¿--Xp-v.
]²Xn kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
emt_md-«dn GPâ vkv hm§ p-¶-Xn\pw/sI.-Fw.-kn.-FÂ.-en \n¶pw e`y-am-Ip¶
acp-¶p-IÄ¡ v ]pdsa Bh-iy-amb acp-¶p-IÄ hm§ p-¶-Xn\pw Bh-iy-amb XpI Xt±-i-
kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ fpsS ]²Xn hgn hcp-¶XmWv A\p-tbm-Py-amb \S-]-Sn.
BapJw
tZiob {KmaoW BtcmKy ZuXy-¯nsâ `mK-ambn Hcp {]m[m-\-s¸« Nph-Sp-sh-
¸mWv Bi-{]-hÀ¯-I-cpsS hc-hv. \ne-hn Hcp {]mYan-Im-tcm-Ky-tI{µw GI-tZiw ap¸-Xn-
\m-bncw P\-§ Ä¡ v tkh-\hpw sP.-]n.-F-¨v.-F³/sP.-F-¨v.sF {]hÀ¯n-¡ p¶ IpSpw-
_t£ a D]-tI{µw GI-tZiw 5000 apXÂ 8000 hsc-bp-ff P\-kw-Jy-bv¡ mWv tkh\w
\ÂIn hcp-¶-Xv. F¶m taÂ]-dª DtZym-K-hr-µ-¯n\p Btcm-Ky-h-Ip-¸p-ambn _Ô-
s¸« FÃm tkh-\-§ fpw ktµi-§ fpw KpW-t`m-àm-¡ -fn-te¡ v ka-b-_-Ôn-Xambn
F¯n-¡ p-hm³ Ign-bm-Xn-cp¶ AhØm hnti-j-¯n-emWv BtcmKy {]hÀ¯-IÀ Btcm-
Ky-cw-K-t¯bv¡ v Hcp ]pXnb apX¡ q-«mbn F¯p-¶-Xv.
^v
Bi-{]-hÀ¯-Isc kw_-Ôn¨v {]hÀ¯-\-¯n-\-\p-_-Ô-amb B\p-Iq-ey-¯n\p
]pdsa {]Xn-amkw 600 cq] tlmW-td-dnbw \n_-Ô-\-IÄ¡ v hnt[-b-ambn \ÂIn hcp-¶p.
\nÀÆl-WØm]\w
AXmXv ]© m-b¯v {]kn-Uâpw, hmÀUv sa¼dpw ( GXv hmÀUn-te-bv¡ mtWm
sXsc-sª -Sp¸p \S-¡ p-¶-Xv) B ]© m-b-¯nse Btcm-Ky-Øm-]-\-¯nsâ ta[m-hnbpw
B hmÀUnse Btcm-Ky-{]-hÀ¯-Icpw tNcp¶ sXsc-sª -Sp-¸p-I-½n-än-bmWv
Bi{]hÀ¯-Isc sXsc-sª -Sp-¡ p-¶-Xv. Sn Bi-{]-hÀ¯-Isb Hgn-hm-¡ p-¶Xpw Sn
sXsc-sª -Sp-¸p-¡ -½nän Xs¶-bm-bn-cn-¡ pw.
e£ y-§ Ä
Btcm-Ky-tk-h-\-§ Ä¡ mbn _p²n-ap-«p¶ P\-hn-`m-K-§ -fpsS, {]tXy-In¨pw
233
kv{Xo-I-fp-sSbpw Ip«n-I-fpsSbpw Btcm-Ky-kw-_-Ô-amb Bh-iy-§ Ä Ah-cpsS ]Sn-hm-
Xn-¡ Â F¯n¨p \ÂIpI F¶-XmWv ]²-Xn-bpsS e£ yw.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
s]mXp-P-\-§ fpw {]tXy-I-ambn ]«n-I-PmXn/]«n-I-hÀK taJ-e-IÄ, Xoc-tZ-i-{]-tZ-
i-§ Ä, ]«-W-§ -fnse tNcn {]tZ-i-§ Ä F¶n-hnS-§ -fnse \nhm-kn-IÄ.
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. amXr-þ-in-ipkw-c-£ Ww Dd-¸m-¡ p-I, {]mY-anI sshZy-k-lmbw F¯n-¡ p-I,
]IÀ¨-hym-[n-IÄ XS-bp-¶-Xn\v \S-]-Sn-IÄ kzoI-cn-¡ p-I, A\p-_Ô Øm]-\-
§ fpambn tNÀ¶v Xmsg-¯-«n-ep-f-f-h-À¡ v tkh\w Dd-¸m-¡ p-¶p. Pohn-X-ssi-eo-
tcm-K-§ Ä, km´z\ ip{iq-j, kmaq-lnI ]¦m-fn-¯-t¯m-sS-bp-ff am\-kn-Im-tcm-
Ky-]-cn-]mSn XpS-§ nb-h-bn-te¡ p IqSn hym]n-¸n-¨p.
2. Krl-k-µÀi-\-¯n-epsS FÃm P\-§ -fp-ambpw \à _Ôw Øm]n-¡ p-Ibpw Zcn{Z
]nt¶m¡ P\-hn-`m-K-§ -fpsS hoSp-IÄ \nÀ_-Ô-ambpw kµÀin-¡ p-Ibpw sN¿p-
¶p.
3. KÀ`n-Wn-Isf Is¯n KÀ`-Im-e cPn-kvt{S-j³, {]mY-anI ]cn-tim-[-\, XpSÀ]-cn-
tim-[-\, KÀ`-Ime {]km-h-\-´c ]cn-N-cWw Ch Dd-¸p-h-cp-¯p-I.
4. {]Xn-tcm[ hmIvkn³ \ÂtI Ip«n-I-fpsS ]«nI X¿m-dm-¡ p-Ibpw CSbv¡ v h¨v
apS¡ w hcp-¯n-b-h-cp-sSbpw, IrXy-ambn hmIvkn³ kzoI-cn-Im-¯-h-cp-sSbpw
]«nI {]tXyIw X¿m-dm¡ n kq£ n-¡ p-Ibpw Ip¯n-sh-¸n-\mbn t{]cn-¸n-¡ p-Ibpw
sN¿p-¶p.
5. IpSpw-_-t£ a IpSpw-_m-tcmKy tkh-\-§ Ä kzoI-cn-¡ p-hm³ AÀl-cmb Z¼-Xn-
Isf t{]mÕm-ln-¸n-¡ p-I.
6. Xnan-c- im-kv{X-{In-bbv¡ v KpW-t`m-àm-¡ sf Is¯n ikv{X-{In-bbv¡ v Ab-
¡ p-I.
7. tUmSvkv s{]mssh-UÀ Bbn {]hÀ¯n-¡ p-I.
8. hmÀUvXe BtcmKy t]mjI Zn\-§ Ä kwL-Sn-¸n-¡ p-t¼mÄ P\-§ sf ]cn-]m-Sn-
bn ]s¦Sp-¡ m³ t{]cn-¸n-¡ p-¶p.
9. t_m[-h-XvI-cW aäv {]mtZ-inI ]cn-]m-Sn-I-fnepw ]IÀ¨-hym[n/Pohn-X-ssien
]cn-]m-Sn-I-fn ]s¦-Sp-¡ p-¶p.
\nÀÆ-l-W -kw-hn-[m-\-§ Ä
PnÃm Btcm-Ky-Ip-Spw-_-t£ a skmsskän AXmXv ]© m-b¯v {]kn-U-pw
hmÀUv sa¼dpw (GXv hmÀUn-te-¡ mtWm sXsc-sª -Sp¸v \S-¡ p-¶-Xv) B ]© m-b-
¯nse Btcm-Ky-Øm-]-\-¯nsâ ta[m-hnbpw B hmÀUnse Btcm-Ky-{]-hÀ¯-Icpw
AS-§ p-¶-XmWv \nÀÆ-lW kwhn-[m-\w.
234
3. Imtem-Nn-X-ambn hcp-am\ ]cn-jv¡ -cW \nb-a-\nÀ½m-W-§ -fn ]¦m-fn-bm-hp-I.
4. AwK³hmSn {]hÀ¯-IÀ, {]mtZ-inI BtcmKy {]hÀ¯-IÀ ]© m-b¯v {]Xn-\n-
[n-IÄ XpS-§ n-b-h-cp-ambn \Ã_Ôw Øm]n-¡ pI hgn ^e-h-¯mb {]hÀ¯\w
Øm]n-¡ pI.
5. {]hÀ¯n-IÄ {Kma-k` NÀ¨-sN-¿p-I.
]²Xn kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]²-Xn-bn F³.-BÀ.-F-¨v.-Fw. ]²-Xn-bn-ep-m-
Ip¶ hnS-hp-IÄ \nI-t¯--Xp-v.
BapJw
tZiob htbm-P\ Btcm-Ky-]-cn-]m-e\ ]cn-]mSn (National Programme for Health
care of Elderly) htbm-hr-²-cpsS Btcm-Ky-]-cn-]m-e-\-¯n-\mbn tI{µ Btcm-Ky-a-{´m-
ebw F³.-BÀ.-F-¨v. Fw. aptJ\ Bhn-jv¡ -cn-¨n-«p-ff \qX\ ]²-Xn-bm-Wv.
^v:
tI{µw ta ]cn-]m-Sn-IÄ¡ v hmÀjn-I-ambn Hmtcm PnÃbv¡ pw 4 tImSn-tbmfw
cq] amän shbv¡ p-¶p. CXn \n¶pw 10 e£ w cq] acp¶v hm§ n hnX-cWw \S-¯p-¶-Xn-
\m-Wv.
\nÀÆ-lW Øm]\w:
kmaq-ln-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/{]mY-an-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-
§ Ä.
e£ y-§ Ä:
htbm-P-\-§ Ä Btcm-Ky-Øm]\§ -fn F¯p-t¼mÄ t\cn-Sp¶ {]iv\-§ Ä
IW-¡ n-se-Sp¯v AhÀ¡ v thn sa¨-s¸«NnInÕm kuI-cy-§ Ä GÀs¸Sp¯p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä :
htbm-P-\-§ Ä
{]hÀ¯-\-§ Ä:
]²-Xn-bn-eqsS FÃm {]mY-an-Im-tcmKy tI{µ-§ -fnepw htbm-P-\-§ Ä¡ mbn
{]tXyIw Iyq GÀs¸-Sp-¯m\pw {]Xn-hmcw H.-]n. \S-¯p-¶-Xn\pw \nÀt±-i-ap-v. FÃm
kmaq-ln-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ -fnepw {]Xn-hmcw 2 Znhkw kvs]j H. ]n. \S-¯p-¶-Xn\pw
{]tXyIw H.-]n. IuÀ Iyq GÀs¸-Sp-¯m\pw \nÀt±-i-ap-v. FÃm Xmeq¡ v Bip-]-{Xn-I--
fnepw {]tXyIw H. ]n, Iyq k{¼-Zm-b-¯n\p ]pdsa {]tXyIw InS¡ IÄ amän-sh-bv¡ p-¶-
Xn\pw \nÀt±-i-ap-v. PnÃm Bip-]-{Xn-bn FÃm Znh-k-§ -fnepw H. ]n. Dm-bn-cn-¡ pw. 10
235
InS-¡ -I-fp-ff Pndn-bm-{SnIv hmÀU-v, ^nkntbm sXdm-¸n-Ìv, Iu¬kn-eÀ, Ìm^v t\gvkv,
XpS-§ -b-h-cpsS tkh\w DÄs¸sS Dd-¸m-¡ n-s¡ mv kÖo-I-cn-¡ p-¶p.
\nÀÆ-l-W-kw-hn-[m-\-§ Ä
PnÃm Btcm-Ky-Ip-Spw-_-t£ a skmsskän/PnÃm saUn-¡ Â Hm^okv/kmaq-ln-
Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/{]mY-an-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
1. AXmXv F¨v.-Fw.kn apJm-´ncw taÂ]-dª kuI-cy-§ Ä ka-b-_-Ôn-X-ambn
{]mhÀ¯n-I-ambn F¶v Dd-¸p-h-cp-¯-Ww.
2. PnÃm Bip-]-{Xn-bn-sem-gnsI _m¡ n Hcp Øm]-\-¯n\pw htbm-P\ Btcm-Ky-
kw-_-Ô-amb acp-¶p-IÄ hm§ n-¡ p-¶-Xn-\p-ff ^v CÃm-¯-Xn-\m {]tXyIw
]²Xn hgn AXv \nhÀ¯nt¡ Xp-v.
3. acp¶p IqSmsX h¶p tNcm-hp¶ BhÀ¯\ Nne-hp-IÄ, NnIn-Õ-bv¡ m-h-iy-
amb aäv D]-I-c-W-§ Ä (Walking aids) ]p\-c-[n-hm-k-¯n\p D]-tbm-K-{]-Z-am-
Ip¶ D]-I-c-W-§ Ä F¶n-h-bv¡ p-ff ]²Xn Bkq-{XWw sNt¿--Xm-Wv.
4. {Kma-k-`-IÄ hgn ta ]²-Xn-Isf kw_-Ôn-¨p-ff ktµiw P\-§ -fn-te¡ v
F¯n-bv¡ p-hm-\p-ff {iahpw thn hcpw.
]²Xn kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
tZiob htbm-P\ Btcm-Ky-]-cn-]m-e\ ]cn-]mSnsb kw_-Ôn¨v kwtbm-PnX
{]hÀ¯-\-§ Ä¡ v km[y-X-tb-td-bp-v. ImcWw Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS
hmÀjn-I-]-²-Xn-I-fn Hgn-hm-¡ m³ Ign-bm-¯-XmWv htbm-P\ Btcm-Ky-]-cn-]m-e-\w.
F³.-BÀ.-F-¨v.-Fw. Â hcp¶ hnS-hp-IÄ Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]²-Xn-bp-
ambn _Ô-s¸-Sp¯n Zpco-I-cn-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
BapJw
C´y-bn-em-Zy-ambn km´z\ ip{iq-jm-\bw {]Jym-]n-¨Xv tIc-f-am-Wv. tZiob
{KmaoW Btcm-KyZuXy-¯nsâ `mK-ambn kwØm\ kÀ¡ mÀ ^e-{]-Z-ambn \S-¯n-h-
cp¶ ]²-Xn-bmWv ]men-tb-äohv sIbÀ AYhm km´z\ ]cn-N-cW ]²-Xn. Btcm-Ky-tI-
cfw km´z-\-ip-{iqj ]²Xn tIc-f-¯nsâ \m\m-`m-K-§ -fnepw Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-
\-§ Ä hgn hnP-b-I-c-ambn \S-¸n-em¡ n hcp-¶p. ZoÀL-Im-e-tcm-K-§ -fm Zpcn-X-a-\p-`-hn-
¡ p-¶-hÀ¡ pw amdm-tcm-Kn-IÄ¡ pw sa¨-s¸«Krl-]-cn-N-cWw e`y-am-¡ pI F¶XmWv ]²-
Xn-sImv Dt±-in-¨n-«p-f-f-Xv. tZiob {KmaoW Btcm-Ky-Zu-Xy-¯nsâ `mK-ambn Xmsg ]d-
bp¶ LS-I-§ -fmWv \nhÀ¯n¨p hcp-¶-Xv.
236
Xn-bn {]mhoWyw t\Sn F¶v Dd-¸p-h-cp¯p-I.
4. Krl-]-cn-N-c-W-¯n-\m-h-iy-amb Ìm^ns\ \nb-an-¡ p-I, aäp kuI-cy-§ fpw
\ÂIpI
5. PnÃm, Xmeq¡ v Bip-]-{Xn-I-fn km´z\ ]cn-N-cW ]²-Xn-bp-ambn _Ô-s¸«v
ASn-Øm\ kuIcyw hnI-k\w
6. {]Xn-amk Ah-tem-I\ tbmK-¯n-eqsS Imtem-Nn-X-amb {]hÀ¯\ hyXn-bm\w
sImp-h-cn-I.
^v
t{]mPIvSv AwKo-I-cn¨v FÃm hÀjhpw \nÝn-X-^v PnÃm BtcmKy IpSpw-_-
t£ a skmssk-än¡ v ]²-Xn-bpsS \S-¯n-¸n-\mbn \ÂIp-¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\hpw AXmXv BtcmKyØm-]-\hpw {Kma-]-© m-b-¯p-
Ifpw \K-c-k-`-Ifpw Btcm-Ky-cw-K¯v {]hÀ¯n-¡ p-¶-hcpw {]hÀ¯n-¡ m³ XmXv]-cy-ap-f-
f-h-cp-amb kÀ¡ mÀ/k¶-²-{]-hÀ¯-IcpsS Hcp tbmKw hnfn¨p tNÀ¡ p-¶p. B tbmK-
¯n h¨v Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯n-sâ B`n-ap-Jy-¯n tlmwsI-bÀ kwhn-[m\w \S-¸m-
¡ p-hm³ XmXv]-cy-ap-f-f-hsc DÄs¸-Sp¯n Hcp Soans\ sXsc-sª -Sp-¡ p-¶p. sXsc-sª -Sp-
¡ -s¸-Sp¶ Sow AwK-§ Ä¡ v {]tXyI ]cn-io-e-\w \ÂIp-¶p. 4 Sow AwK-§ Ä¡ v ]cn-io-
e\w \ÂIn-b-Xn-\p-tijw tlmwsI-bÀ kwhn-[m-\-¯nsâ \S-¯n¸v Bcw-`n-¡ p-¶p.
e£ y-§ Ä
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS t\Xr-Xz-¯n kmaqlnIm-Sn-Øm-\-¯n-ep-ff
Krl-]-cn-N-c-W-kw-cw-`-§ Ä t{]mÕm-ln-¸n-¡ p-I-bmWv CXnsâ e£ yw. klm-b-am-h-iy-ap-
ff tcmKn-Isf Is¯n icn-bmb NnInÕm amÀK-\nÀt±iw \ÂIp-I, InS-¸n-emb tcmKn-
IÄ¡ pw amdm-tcm-KapÅhÀ¡ pw Krl-]-cn-N-cWw \ÂIp-I, kmaq-ln-Ihpw km¼-¯n-I-
hp-amb ]n¶m-¡ m-h-Ø-bn Ign-bp¶ tcmKn-IÄ DÄs¸-sS-bp-f-f-hÀ¡ v acp¶pw ip{iq-
jbpw \ÂIm³ {]mY-an-Im-tcmKy ]cn-]m-e-\-kw-hn-[m-\s¯ {]m]vX-cm-¡ pI F¶n-h-
bmWv ]²-Xn-bpsS Dt±-iy-e-£ y-§ Ä.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
]²Xn \S-¸n-em-¡ p¶ ]© m-b-¯nse ZoÀL-Im-e-tcm-Kn-Ifpw amdm-tcm-Kn-Ifpw
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-]-cn-[n-bn ZoÀL-Im-e-tcm-K-§ -fm Zpcn-X-a-\p-`-hn-
¡ p¶ FÃm-h-scbpw Is¯n enÌv X¿m-dm-¡ -Ww.
2. {]mY-an-I-en-Ìnse apgp-h³ tcmKn-I-fp-sSbpw hoSp-I-fn kµ-Ài\w \S¯n hnh-
c-§ Ä tiJ-cn-¨-Xn-\p-tijw hnZ-Kv²-tcbpw Cu {]hÀ¯-\-¯n kl-I-cn-¡ p-¶-
h-scbpw ]s¦-Sp-¸n-¨p-sImv Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-X-e-¯n Ah-Øm-hn-
i-I-e\w kwL-Sn-¸n-¡ p-¶p.
3. B{i-b- Ip-Spw-_-§ -fnse C¯cw tcmKn-IÄ ]men-tb-äohv ]cn-N-c-W-t{]m-P-
IvSnse tcmKn-I-fpsS enÌn \nÀ_-Ô-ambpw DÄs¸-«n-«p-s¶v Dd-¸m-¡ p-¶p.
4. enÌv A´n-a-am-¡ n-b-Xn-\p- tijw tlmwsI-bÀ Sow tcmKm-h-Ø-bn-em-Ip-¶-h-cpsS
237
hoSp-IÄ t\cn«p kµÀin¨v hnh-c-§ Ä tiJ-cn-¡ p-¶p. cPn-ÌÀ sN¿p-¶p.
5. ]cn-io-e\w e`n¨ tlmwsI-bÀ Sow cPn-ÌÀ sNbvX tcmKn-IÄ¡ v Krl-]-cn-N-cWw
\ÂIp-¶p.
\nÀÆ-lW kwhn-[m-\-§ Ä
PnÃm Btcm-Ky-Ip-Spw-_-t£ a skmssk-än, Btcm-Ky-h-Ip¸v, Xt±-i-`-c-W-Øm-]-
\-§ Ä kmaq-lnI kwL-S-\-IÄ(CBOs), Poh-Im-cpWy {]hÀ¯-\-§ -fn GÀs¸-«n-«p-ff
kÀ¡ m-cn-Xc kwL-S-\-IÄ (NGOs)
Xt±-i-kz-bw-`c-W-Øm-]-\-¯n-sâ ]¦v
1. ]© m- b - ¯ p- I - f n {]kn- U - p- a mcpw Btcm- K y- Ì m³UnwKv I½nän
sNbÀam³amcpw saUn-¡ Â Hm^o-k-dp-a-S-§ p¶ t{]mPIvSv amt\-P-saâ v I½n-än-
bm-Wv. ^e-h-¯mb t{]mPIvSv amt\-P-saâ v I½n-än-bpsS {]hÀ¯\w Dd-¸m-¡ p-
I.
2. FÃm ]© m-b-¯p-I-fnepw \nÀ_-Ô-ambpw DÄs¸-Sp-t¯ ]²-Xn-bmbn
km´z\ ]cn-N-cW ]²-Xn-sb-s¸-Sp-¯p-I.
3. ]²Xn cq]-s¸-Sp-¯p-¶-Xp-s]m-se-Xs¶ \nÀÆ-lW DtZym-K-Ø-\m-bn-«p-ff saUn-
¡  Hm^o-k-dns\ Bkq-{X-W-L-«-§ -fn DÄs¸-Sp-¯n-sb¶v Dd-¸p-h-cp-¯p-I.
4. ]²Xn AwKo-Imcw e`n-¨m ka-b-_-Ôn-X-ambn ]qÀ¯o-I-cn-¡ p-¶-Xn\p \nÀÆ-
lW DtZym-K-Ø\v ssIam-dp-I.
5. BhÀ¯-\-Nn-e-hp-IÄ¡ v ]²Xn sh¡ p-I.
BapJw
am\-kn-I-tcm-Kn-IÄ IqSn hcp¶ kml-N-cy-§ -fn F³.-BÀ.-F-¨v.-Fw.sâ `mK-
ambn hfsc ^e-h-¯mbn \S-¶p-h-cp¶ ]cn-]m-Sn-bmWv PnÃm am\-ko-Im-tcmKy ]²-Xn.
^v.
{]Xn-hÀjw GI-tZiw Hcp PnÃbv¡ v 25 e£ -t¯mfw cq]-bmWv PnÃm am\-ko-Im-
tcmKy ]²-Xn-¡ mbn F³.-BÀ.-F-¨v.-Fw. hgn \ÂIn-h-cp¶ tI{µ-hn-ln-Xw. tIcf saUn-
¡  kÀÆokv tImÀ¸-td-j³ hgn Bhiy acp-¶p-IÄ e`y-am¡ n hcp-¶p.
238
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
PnÃm am\-ko-Im-tcmKy Bip-]-{Xnbpw AXmXv kmaq-ln-Im-tcm-Ky-tI-{µ-
§ Ä/{]mY-an-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä.
e£ y-§ Ä
am\-kn-I-tcm-K-§ Ä s]s«¶v Is-¯p-I, NnInÕm kwhn-[m-\-§ Ä e`y-am-
¡ pI F¶n-h-bmWv ]²-Xn-bpsS e£ y-§ Ä.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
AXmXv ]© m-b-¯nse am\-kn-I-tcm-K-ap-f-f-hÀ
{]hÀ¯-\-§ Ä
PnÃm am\-ko-Im-tcmKy ]²-Xn-bpsS `mK-ambn kmaq-ln-Im-tcmKy tI{µ-§ Ä
tI{µ-am¡ n Ønc-amb ¢o\n-¡ p-I IrXy-amb CS-th-f-I-fn kwL-Sn-¸n-¡ p-I, acp¶v
hnX-cWw \S-¯pI XpS-§ n-b-h-bmWv \ne-hn PnÃm am\-kn-Im-tcmKy ]²-Xn-bpsS
{]hÀ¯-\-§ Ä. CXp-Iq-SmsX kv¡ qÄ tI{µo-I-cn¨v Iu¬k-enwKv tkh-\hpw e`y-am-¡ n-
h-cp-¶p.
\nÀÆ-lW kwhn-[m-\-§ Ä
PnÃm Btcm-Ky-Ip-Spw-_-t£ a skmsskän/PnÃm saUn-¡ Â Hm^okv/PnÃm am\-
ko-Im-tcmKy Bip-]{Xn/kmaq-ln-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/{]mYan-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/Xt±-
i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
1. \ne-hn acp-¶nsâ XpSÀ¨-bm-bn-«p-ff e`yX Cu ]cn-]m-Snsb kw_-Ôn¨pw Hcp
shÃp-hn-fn-bm-Wv. AXn-\m Hmtcm ]© m-b¯pw t{]mP-IvSp-IÄ hbv¡ p-t¼mÄ
am\-ko-Im-tcm-Ky-¯n-\pw-th Du¶Â \ÂIn ^p hne-bn-cp-¯n-bm am{Xsa
XpSÀ¨-bmb acp¶v hnX-c-Whpw ]²-Xn-bpsS ]qÀ® hnP-bhpw Dd-¸n-¡ m-\m-hp.
2. {Kma-k-`-IÄ hgn Cu ]cn-]m-Snsb kw_-Ôn¨v P\-§ -fn-te¡ v ]c-am-h[n
ktµiw F¯n-bv¡ m³ P\-{]-Xn-\n-[n-IÄ {ian-¡ -Ww.
3. ]²Xn \S-¯n-¸nse Gä-Ip-d-¨n-ens\ ]änbpw sa¨-s¸-Sp-t¯Xn-\p-ff taJ-e-
Isf ]änbpw KpW-t`m-àm-¡ -fpsS AZm-e¯v kwL-Sn-¸n-¡ p-I.
239
X. {]Xn-tcm-[-Ip-¯n-sh-bv¸p-I-fp-tSbpw
tZio-b-]-cn-]m-Sn-I-fp--tSbpw imào-I-cWw
BapJw
100% Ip¯n-shbv¸v Dd-¸m¡ n ]qÀ®-ambpw Btcm-Ky-hm³am-cmb cmjv{S-
\nÀ½mW {]{In-bbv¡ v kw`m-h\ \ÂIp¶ Hcp bph-X-e-ap-d-bmWv F³.-BÀ.-F-¨v.Fw
hgn hn`m-h\w sN¿p-¶-Xv. CXn-\mbn {]Xn-tcm-[-Ip-¯n-sh-bv¸p-IfptSbpw tZiob]-cn-]m-Sn-
I-fp-tSbpw imào-I-c-W-¯n-\mbn {]hÀ¯-\-§ fpw \S-]-Sn-Ifpw kzoI-cn-¨n-cn-¡ p-¶p.
^v
t{]mPIvSv AwKo-I-cn¨v FÃm hÀjhpw \nÝnX ^v PnÃm Btcm-Ky-Ip-Spw-_-t£ a
skmssk-än¡ v ]²-Xn-bpsS \S-¯n-¸n-\mbn \ÂIp-¶p.
\nÀÆ-lW Øm]\w
AXmXv kmaq-ln-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/{]mY-an-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/Xt±-i-kz-bw-`-
c-W-Øm-]-\-§ Ä
e£ y-§ Ä
hnhn[ tcmK-§ -fn \n¶v {]Xn-tcm[w t\Snb Btcm-Ky-ap-ff Xe-ap-dsb
hmÀs¯Sp¡ p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
Ip«n-IÄ. s]mXp-P-\-§ Ä
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. FÃm _p[-\m-gvN-I-fnepw {]Xn-tcm-[-Ip-¯n-sh¸p ]cn-]mSn kmaq-ln-Im-tcm-Ky-tI-
{µ-§ Ä/{]mY-an-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä F¶n-hn-S-§ -fn kwL-Sn-¸n-¡ p-¶p.
2. IpSpw-_-t£ a D]-tI-{µ-§ Ä tI{µo-I-cn¨v Hu«v do¨v {]Xn-tcm-[-Ip-¯n-sh-¸p-]-cn-
]mSn kwL-Sn-¸n-¡ p-¶p.
3. t_m[-h-XvI-cW ]cn-]m-Sn-IÄ kwL-Sn-¸n-¡ p-¶p.
\nÀÆ-lW kwhn-[m-\-§ Ä
PnÃm BtcmKy IpSpw-_-t£ a skmsskän/PnÃm-sa-Un-¡ Â Hm^okv/kmaq-ln-
Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/{]mY-an-Im-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
1. {]Xn-tcm[ Ip¯n-sh-bv¸p-I-fp-tSbpw tZiob ]cn-]m-Sn-I-fpsS imào-I-c-W-
¯n\pw XS-Ê-am-bn-«n-cn-¡ p¶ hml-\-e-`yX ]cn-l-cn-¡ p-¶-Xn\v Bh-iy-amb
]²Xn \nÀt±-in-¡ p-I.
2. ]²Xn X¿m-dm-¡ p¶ ]cn-]m-Sn-bn Xs¶ \nÀÆ-lW DtZym-K-س Bb saUn-
240
¡ Â Hm^o-k-dnsâ A`n-{]mbw Bcm-bm\pw At±-l-¯nsâ Bi-b-§ fpw Cu
]²-Xn-bn DÄs¸-Sp-¯p-hm³ {i²n-¡ -Ww.
3. {]Xn-tcm[ Ip¯n-sh-bv¸p-IÄ¡ pw tZiob ]cn-]m-Sn-IÄ¡ v {]hÀ¯\ taJ-e-
bn t\cn-tS-n-h-cp¶ FXnÀ¸ns\ AXn-Po-hn-¡ m³ BtcmKy {]hÀ¯-I-tcmSv
H¯p {]hÀ¯n-¡ m³ P\-{]-Xn-\n-[n-IÄ X¿m-dm-h-Ww.
4. ]c-am-h[n IpSpw-_-t£ a D]-tI-{µ-§ Ä {]hÀ¯-\-am-¡ p-¶-Xn-\p-ff X¿m-sd-Sp-
¸pIÄ \S-¯-Ww. AXp-hgn {]Xn-tcm[ Ip¯n-sh-bv¸p-I-fpsS imào-I-cWw
km[y-am-¡ p-¶-Xm-Wv.
kwtbm-P-\-km-[y-X-IÄ
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ BtcmKy ]²-Xn-bn F³.-BÀ.-F-¨v.-Fw. Â
sN¿m³ Ign-bp¶ Imcy-§ Ä DÄs¸-Sp-t¯--Xp-v.
BapJw
hnZp-c-amb {]tZ-i-§ -fnepw F¯n-s¸-Sm³ _p²n-ap-«p-ff {]tZ-i-§ -fnepw Xma-kn-
¡ p¶ BZn-hm-kn-IÄ¡ pw aäp-P-\-hn-`m-K-§ Ä¡ pw {]mY-an-Im-tcmKy ip{iqj e`y-am-
¡ pI F¶ shÃp-hnfn t\cn-Sp-¶-Xn-\mbn F³.-BÀ.-F-¨v. Fw.-sâbpw Btcm-Ky-h-Ip-¸n-
tâbpw kwbpà ta t\m«¯n ]e-hn-[-¯n-ep-ff samss_ saUn-¡  bqWn-äp-
IÄ {]hÀ¯n-¡ p-¶pv. ss{S_ samss_ saUn-¡  bqWn-äv, Xoc-tZi samss_Â
saUn-¡ Â bqWn-äv, ^vtfm«nwKv Unkvs]³kdn XpS-§ n-bh Nne {][m\ kwcw-`-§ -fm-Wv.
^v.
t{]mPIvSv AwKo-I-cn¨v FÃm hÀjhpw \nÝnX ^v PnÃm Btcm-Ky-Ip-Spw-_-
t£ a skmssk-än¡ v ]²-Xn-bpsS \S-¯n-¸n-\mbn \ÂIp-¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
AXmXv Btcm-Ky-Øm-]-\hpw Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ fpw.
e£ y-§ Ä
F¯n-s¸-Sm³ _p²n-ap-«p-ff {]tZ-i-§ -fn {]mY-an-Im-tcmKy ip{iqj e`y-am-¡ p-
I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
hnZp-c-amb {]tZ-i-§ -fnepw F¯n-s¸-Sm³ _p²n-ap-«p-ff {]tZ-i-§ -fnepw \nh-kn-
¡ p-¶-hÀ.
{]hÀ¯-\-§ Ä
apgp-h³ kÖ-am-bn-«p-ff samss_Â bqWn-äp-IÄ IrXy-am-bn-«p-ff CS-th-f-I-
241
fn Øe-§ Ä k© -cn¨v tcmK ]cntim-[-\-bpw, NnIn-Õbpw \ÂIpI F¶-XmWv
samss_ saUn-¡  bqWn-änsâ {]hÀ¯\ coXn. {]k-h-]qÀÆ-þ-{]khm\-´c ip{iq-
j-IÄ, {]Xn-tcm[ Ip¯n-sh-bv¸p-IÄ, kmw{I-an-I-tcmK \nb-{´Ww XpS-§ nb tkh-\-
§ Ä DÄs¸-Sp-¯nb Iym¼p-IÄ kwL-Sn-¸n-¡ p-I.
\nÀÆ-lW kwhn-[m-\-§ Ä
PnÃm BtcmKy IpSpw-_-t£ a skmsskän/PnÃm saUn-¡ Â Hm^okv/AXmXv
BtcmKy Øm]-\hpw/Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpw.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
1. Ønc-amb acp¶v hnX-cWw
2. XpSÀ¨bmb acp¶v hnX-cWw Dd-¸m-¡ p-¶-Xn-\p-ff ]²-Xn-IÄ ]© m-b¯v hgn
¹m³ sNbvXm am{Xsa Dt±-in-¡ p¶ ^ew e`y-am-hp-I-bp-f-fp.
3. Nne Ah-k-c-§ -fn A\p-_-Ôn-Xamb `£ -Ww, t]mj-Im-lmc Inäv hnX-cWw
Bh-iy-am-¡ m-dp-v. {]tXy-In¨v ss{S_ BÀ.-kn.-F-¨n AXn-\m-bp-ff ]²-Xn-
IÄ DÄs¸Sp¯-Ww.
4. {Kma-k-`-I-fn P\-§ -fn-te¡ v ta kwhn-[m-\-§ sf kw_-Ôn¨v ktµ-i-§ Ä
F¯n-¡ m³ Ign-b-Ww.
5. hml-\-§ Ä e`y-a-Ãm¯ kml-N-cy-§ -fn hml\ kuIcyw GÀs¸-Sp-¯p-hm-\p-
ff [\-km-[y-Xbpw \mw ImtW--Xm-Wv.
242
^v
Bip-]-{Xn-bpsS X«-\p-k-cn¨v 0.5 apXÂ 10 tImSn cq] hsc CXn-\mbn e`y-am-Ip-¶-
Xv.
\nÀÆ-lW Øm]\w
AXmXv Bip-]-{Xnbpw Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\hpw.
e£ y-§ Ä
Bip-]-{Xn-I-fpsS \ne-hmcw NABH hgn DbÀ¯p-¶-Xn-eqsS Bip-]-{Xnsb
B{i-bn-¡ p¶ s]mXp-P-\-§ Ä¡ v sa¨-s¸«NnInÕm kwhn-[m-\-§ Ä e`y-am-Ip-¶p.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
Bip-]-{Xnsb B{i-bn-¡ p¶ s]mXp-P-\-§ Ä.
{]hÀ¯-\-§ Ä
kÀ¡ mÀ Btcm-Ky-Øm-]-\-§ -fpsS ASn-Øm\ kuI-cy-§ Ä, D]-I-c-W-§ Ä,
tkh\ \ne-hmcw F¶nh DbÀ¯p-¶p.
\nÀÆ-lW kwhn-[m-\-§ Ä
PnÃm Btcm-Ky-Ip-Spw-_-t£ a skmsskän/PnÃm saUn-¡ Â Hm^okv/ Izmfnän
Iu¬kn Hm^v C´y-bpsS Iogn-ep-ff NABH /kmaq-lnImtcm-Ky-tI-{µ-§ Ä/{]mY-an-
Im-tcmKy tI{µ-§ Ä/Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
1. C³Ìn-äyq-j³ sXsc-sª -Sp-¡ p-¶-Xn kÀ¡ m-cns\ Bh-iy-IX t_m[y-s¸-Sp-
¯p-I.
2. \nÀ½mW {]{In-b-IÄ Xzcn-X-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-\m-h-iy-amb klm-b-§ Ä \ÂIp-I.
3. \nÀ½mW {]hÀ¯-\-§ -fpsS taÂt\m«w F¨v.-Fw.-kn. ¡ mI-bm ]qÀ®-ambpw
AXv \nÀÆ-ln-¡ p-I.
4. {Kma-k-`-bn NÀ¨ sN¿p-I.
kwtbm-P\ km[y-X-IÄ
sF.-_n.-F-¨v.-F-Ên sN¿m³ Ign-bm¯ Imcy-§ Ä Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ
]²Xnbn DÄs¸-Sp¯n hnS-hp-IÄ \nI-¯-Ww. kvIoap-IÄ FÃmw-Xs¶ NÀ¨bv¡ v
hnt[-b-am-¡ p-Ibpw ]²-Xn-tc-J-bpsS `mK-am-¡ p-Ibpw sNt¿--Xm-Wv.
BapJw
243
F³.-BÀ.-F¨v.Fw sâ `mK-ambn amXr- inip a-c-W-\nc¡ v Ipd-¡ p-¶-Xn\pw bYm-
k-abw KÀ`-Wn-Isf Bip-]-{Xn-I-fn {]th-in-¸n¨v Bip-]{Xn tI{µo-IrX {]k-h-#w Dd-
¸m-¡ p-I-bp-amWv CXnsâ e£ yw. {]tXy-In¨v km[p-¡ -fmb KÀ`n-Wn-I-fmbhcpsS kpc-
£ -bv¡ p-th-n-bmWo ]²-Xn. 2005 G{]n amk-¯n Sn ]²Xn \ne-hn h¶p. FÃm
kwØm-\-§ -fnepw bqWn-b³ {]tZ-i-§ -fnepw \ne-hn h¶o-«p-v..
^v
100 % tI{µm-hn-jvIrXamWv.
e£ yw
1. ]mh-s¸-«-h-cmb KÀ`n-Wn-I-fpsS kwc-£ -Ww, amXr acW \nc¡ v Ipd-bv¡ m³ CXv
e£ y-an-Sp-¶p.
2. ]c-am-h[n Bip-]{Xn tI{µo-IrX {]khw Dd-¸m-¡ pI hgn inip acW \nc¡ pw
Ipd-bv¡ p-hm³ e`y-an-Sp-¶p.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡ v Iogn-ep-ff KÀ`n-Wn-IÄ
AÀlX
_n]n-F tdj³ ImÀUn AwK-am-IWw. (Fkv.kn/FkvSn¡ v CXv _m[-I-a-Ã.-
PmXn kÀ«n-^n-¡ äv thWw.)
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. Bim hÀ¡ ÀamÀ KpW-t`m-àm-¡ sf Is¯n cPn-ÌÀ sN¿n-¡ p-¶p.
2. kÀ¡ mÀ Bip-]-{Xn-IÄ/A{I-Un-äUv Bip-]{Xn-I-fn {]khw \S-¯n-¸n-¡ p-
¶p.
3. kÀ«n-^n-¡ -änsâ ASn-Øm-\-¯n kÀ¡ mÀ Bip-]-{Xn-IÄ¡ v t\cn«pw A{I-Un-
äUv Bip-]-{Xn-I-fn-em-sW-¦n XpI km£ n-]-{X-¯nsâ ASn-Øm-\-¯n KpW-
t`m-àm-hn\pw sl¯v skâ-dn \n¶v \ÂIp-¶p.
4. Ct¸mÄ {Kma-{]-tZ-i-§ -fnse KpW-t`m-àm-¡ Ä¡ v 700 cq]bpw \Kc {]tZ-i-§ -
fnse KpW-t_m-àm-¡ Ä¡ v 600 cq]bpw KmÀlnI {]k-h-¯n\v 500 cq]bpw
\ÂIn hcp¶p .
\nÀÆ-lW GP³kn
sl¯v Un¸mÀ«vsaâ v. sl¯v skâ-dp-I-fnse saUn-¡  Hm^o-kÀ
hgnbpw {]khw \S-¡ p¶ Bip-]{Xn kq{]-p-amÀ hgnbpw ]²Xn \S-¸m-¡ n hcp-¶p.
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
244
]²Xn kwtbm-P\w
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ aäv amXr inip BtcmKy ]²-Xn-I-fp-ambn kwtbm-
Pn-¸n-¡ mw.
BapJw:
amXrinip acW\nc¡ pIÄ Ipd-bv¡ p-¶-Xn-\mbn tZiob {KmaoW BtcmKy
ZuXyw tZio-b-X-e-¯n \S-¸m-¡ p¶Xn\mbn Bhn-jv¡ -cn-¨n-«pÅ ]²-Xn-bmWv P\\n
inip kpc£ ]²Xn.
^v:
tI{µ-hn-jvIrX ^v. GI-tZiw 25 tImSn-tbmfw cq]-bmWv hmÀjn-I-ambn Cu
]²-Xn¡ v amän-sh-¨n-cn-¡ p-¶-Xv.
\nÀÆ-lW Øm]\w:
{]k-h-Nn-InÕ e`y-am-Ip¶ kÀ¡ mÀ Btcm-Ky-Øm-]-\-§ Ä
e£ y-§ Ä
amXr-in-ip-a-cW \nc-¡ v, inip-a-cW \nc¡ v F¶nh Ipd-¡ p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
kÀ¡ mÀ Bip-]-{Xn-I-fn {]k-h-¯n-s\-¯p¶ A½bpw Ipª pw.
{]hÀ¯-\-§ Ä
A½- a mÀ¡ v 42 Znh- k hpw \h- P m- X - i n- i p- ¡ Ä¡ v 30 Znh- k hpamWv
kuP\yNnInÕ. kÀ¡ mÀ Bip]{XnIfn {]khn¡ ms\¯p¶ kv{XoIÄ¡ v
Bip]{Xnbnte¡ pw Xncn-¨p-apÅ bm{Xm Nnehv, Bip]{Xnbnse Xmakw, `£ Ww,
acp¶pIÄ, Hm¸tdj\v càw, emt_md«dn NnehpIÄ, XpS§ nb FÃmw
kuP\yambncn¡ pw. km[mcW {]kh¯n\v aq¶v Znhkhpw kntkdnb\v Ggp
Znhkhpw Bip]{Xn hmkhpw (t] hmÀUnsâ hmSI HgnsI) `£ Whpw
kuP\yamWv.{]khhpambn _Ôs¸«v GsX¦nepw ImcWhim d^À sN¿s¸«mÂ
AXn\pw XncnsI ho«ntebv¡ pw bm{X kuP\yambncn¡ pw. \hPmX iniphn\v
Fs´¦nepw AkpJw \nan¯w Bip]{Xnbn InSt¡ n h¶m 30 Znhkw {]mbw
hsc ta ]dª FÃm tkh\§ fpw kuP\yambn e`yamIpw. PnÃ-bn {]kh
NnInÕ \ÂIp¶ apgp-h³ kÀ¡ mÀ Bip-]-{Xn-Ifnepw ]²Xn {]Im-c-apÅ kuP\y
tkh-\-§ Ä \ÂIp-¶-Xn-\pÅ \S-]-Sn-IÄ ]qÀ¯n-bm-¡ n-bn-«p-v. km[m-cW {]k-h-
¯n\v 1650 cq]bpw kntk-dn-b\p 3300 cq]bpw \h-Pm-X-in-ip ]cn-N-cW ¯n\p 700 cq]-bp-
amWv \ÂIp-¶Xv.
245
\nÀÆ-lW kwhn-[m-\-§ Ä
tI{µ-B-tcmKya{´m-e-b-¯n \n¶v tZiob {KmaoW BtcmKy ZuXyw hgn e`n-
¡ p¶ XpI kwØm-\-§ -fnse PnÃm B-tcm-Ky-IpSpw-_t£ a skmsskän aptJ\ {]k-h-
§ Ä \S-¡ p¶ kÀ¡ mÀ Bip-]-{Xn-I-fn-te¡ v e`y-am-¡ p-¶p.
v
XV. PnÃm Im³kÀ sIbÀ bqWnäv
BapJw :
PnÃ-bnse Im³kÀ tcmKn-IÄ¡ v kuP\y NnInÕ e`y-am-¡ m³ Bhn-jv¡ -cn-
¨n-«pÅ ]cn-]m-Sn-bmWv PnÃm Im³kÀ sIbÀ bqWnäv.
^v
tI{µ-hn-jvIrX ^v. GI-tZiw 100 e£ w cq]-bmWv Cu ]²-Xn¡ v amän-sh-¨n-cn-
¡ p-¶-Xv.
\nÀÆ-lW Øm]\w
tI{µ-B-tcmKya{´m-e-b-¯n \n¶v tZiob {KmaoW BtcmKy ZuXyw hgn e`n-
¡ p¶ XpI kwØm-\-§ -fnse PnÃm B-tcm-Ky-IpSpw-_t£ a skmsskän aptJ\ PnÃm
Bip-]-{Xn-¡ v ]cn-]mSn \S-¯n-¸n-\mbn e`y-am-¡ p-¶p.
e£ y-§ Ä
PnÃ-bnse Im³kÀ tcmKn-IÄ¡ v kuP\y NnInÕ e`y-am-¡ pI F¶-XmWv ]cn-
]m-Sn-bpsS e£ yw.
246
KpW-t`m-àm-¡ Ä :
Im³kÀ tcmKn-IÄ
{]hÀ¯-\-§ Ä
PnÃ-bnse Im³kÀtcm-Kn-I-fn 100 t]sc Xnc-sª -Sp-¡ p-Ibpw Hcp tcmKn¡ v Hcp
e£ w F¶-tXm-Xn XpI Nne-hm¡ n kuP\y Im³kÀ NnInÕ e`y-am-¡ p¶p.
\nÀÆ-lW kwhn-[m-\-§ Ä
tI{µ-B-tcmKya{´m-e-b-¯n \n¶v tZiob {KmaoW BtcmKy ZuXyw hgn e`n-
¡ p¶ XpI kwØm-\-§ -fnse PnÃm B-tcm-Ky-IpSpw-_t£ a skmsskän aptJ\ PnÃm
Bip-]-{Xn-¡ v ]cn-]mSn \S-¯n-¸n-\mbn e`y-am-¡ p-¶p.
^nwKv
KpW-t`m-àr-hn-ln-Xhpw tI{µm-hn-jvIrX hnln-Xhpw tNÀ¯-Xv.
e£ yw
Btcm-Ky-]-cn-]m-e\ cwK¯v NnInÕ bYm-k-abw Dd¸p hcp-¯Â. Bb-Xn-
\pthn IpSpw-_-¯n\v C³jp-d³kv ]cn-c£ Dd¸v hcp¯n th ka-b¯v NnIn-
Õbv¡ v th sNehv Dd¸p hcp-¯Â
247
KpW-t`m-àm-¡ Ä
apgp-h³ IpSpw-_-§ fpw
\nÀÆ-lW GP³kn
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS klm-b-t¯msS te_À Un¸mÀ«vsaâ v cPn-kvt{S-
j\pw C³jp-d³kv GP³kn hgn ^pw Dd-¸p-h-cp-¯p-¶p.
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]\w ka{K C³jp-d³kv ]²-Xn-bn FÃm IpSpw-_-§ -
tfbpw DÄs¸-Sp-¯p-¶-Xn\v th {]Nm-c-Whpw Ah-t_m-[hpw \ÂIp-¶p.
2. AwK-am-tI At]-£ -I-fn \n¶pw At]£ £ Wn-¡ p-¶p.
3. Zmcn{Zy tcJbv¡ p Xmsg-bp-ff IpSpw-_-§ -fn \n¶pw {]oan-b-ambn 30 cq]bpw
aäp-ffhcn \n¶pw 1500 cq]bpw A£ b tI{µw hgn te_À Un¸mÀ«vsaâ v
tiJ-cn-¡ p-Ibpw C³jp-d³kv GP³knsb Gev]n-¡ p-Ibpw sN¿p-¶p.
4. IqSmsX kuIcy{]-Z-amb kao] Bip-]-{Xn-Isf DÄs¸-Sp-¯p-¶-Xn-\p-ff \nÀt±-
i-§ fpw \ÂIp-¶p.
5. FÃm kÀ¡ mÀ kl-I-cW Bip-]-{Xn-I-fpw kzta-[bm Cu kvIoansâ ]cn-[n-
bn hcpw
6. Xnan-c-im-kv{X-{Inb Hgn-sI-bp-ff GsXmcp Akp-J-¯n\pw kvIow e`y-amWv
7. te_À Un¸mÀ«vsaâ v C³jp-d³kn tNÀ¶-hÀ¡ v kvamÀ«vImÀUv \ÂIp-¶p.
8. NnInÕ e`y-am-t¡ IpSpw-_-¯nse hyàn-IÄ Cu ImÀUv _Ô-s¸«Bip-]-
{Xn-bn lmP-cm-¡ n-bm aXn
9. Hcp hÀjw 30,000 cq] hsc-bp-ff NnInÕ Hcp IpSpw-_-¯nse Bfp-IÄ¡ v
kuP-\y-ambn Bip-]{Xn e`y-am¡ pw
10. Cu kvIoan-\-I¯p Xs¶ Im³kÀ, t»m¡ v, hmÄhv amän-sh-¡ Â imkv{X-{Inb
F¶n-h-bv¡ mbn saUn-¡ Â tImtf-Pnepw PnÃm Bip-]-{Xn-bnepw InS¯n NnIn-
Õ-¡ m-bn-«p-ff tImw{]n-sl³knwhv sl¯v C³jp-d³kv kvIoapw (CHIS),
tImw{]n-sl³kohv sl¯v C³jp-d³kv + kvIoapw (CHIS+) e`y-am-Wv.
11. Bb-Xn\v 70,000 cq]-bpsS ]cn-c£ e`n-¡ pw.
12. PnÃm-I-f-IvSÀ sNbÀam\pw PnÃm te_À Hm^o-kÀ I¬ho-\-dp-amb kanXn ]²-
Xnbv¡ v taÂt\m«w hln-¡ p-¶p.
13. hÀjm-hÀjw XpI AS¨v te_À Un¸mÀ«vsaâ v hgn C³jp-d³kv ]pXp¡ mw
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
AÀl-cmb FÃm IpSpw-_-§ -tfbpw DÄs¸-Sp-¯p-¶-Xn-\p-ff {]Nm-c-Whpw Ah-
t_m-[hpw \ÂIÂ, D]-Im-c-{]-Z-amb Bip-]-{Xn-IÄ \nÀt±-in-¡ Â, At]£
kzoI-cn-¡  bYm-k-abw te_À Un¸mÀ«vsa³cn\v ssIam-d apX-emb
{]hÀ¯-\-§ Ä Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä Gsä-Sp-t¡ --Xm-Wv.
]²Xn kwtbm-P\w
BtcmKy cwKs¯ aäv ]²-Xn-I-fp-ambn NnInÕm C³jp-d³kns\ _Ôn-¸n-¡ m-
hp-¶-Xm-Wv. BbXv ]²-Xn-tc-J-bpsS `mK-am-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
248
CHAPTER
X1
hnt\m-Z-k-© m-cw
249
XI. hnt\m-Z-k-© mcw
BapJw
ssZh-¯n-sâ kz´w \mSv ' F¶-dn-b-s¸-Sp¶ \½psS kwØm-\-¯nsâ {][m\
sXm-gnÂþhcp-am-\- - taJ-e-bmWv hnt\m-Z-k-© mcw. tIc-f-¯nse hnt\m-Z-k-© m-c- tbm-Ky-
amb Øe-§ Ä Is¯n ]cn-t]m-jn-¸n-¡ p¶Xn\v t\XrXzw \evIp-¶Xv hnt\m-Z-k-© m-c-
h-Ip-¸mWv. Xt±-i-kzbw-`-cWØm]-\-§ Ä¡ v Cu taJ-e-bn \nÀ®m-b-I-amb ]¦v hln-
¡ m-\p-v.
^v
hnt\m-Z-k-© m-c-tI-{µ-§ -fpsS ka-{K- Sqdnkw hn-I-k-\-¯n-\m-h-iy-amb XpI hni-
Z-amb t{]mPIväv dnt¸mÀ«nsâ ASnØm\-¯n hnt\m-Z-k-© m-c-h-Ip-¸v Is¯p-¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
kwØm\ hnt\m-Z-k-© m-c-h-Ip-¸v aäv _Ô-s¸« hIp-¸p-ambn NÀ¨ sNbvXv ka-
{K- Sqdnkw hn-I-k-\-]²-Xn-IÄ X¿m-dm-¡ p-¶p. Cu ]²-Xn-IÄ hnhn[ kÀ¡ mÀ hIp-¸p-
IÄ/GP³kn-IÄ hgnbmWv \S-¸n-em-¡ p-¶-Xv.- PnÃm Sqdnkw {]tam-j³ Iu¬kn-ep-
Ifpw Cu cwK¯v {]hÀ¯n-¡ p-¶p-v.
e£ y-§ Ä
Ø kwØm-\-¯nsâ Sqdnkw km[y-X-IÄ ]c-am-h[n {]tbm-P-\-s¸-Sp-¯Â
Ø IqSp-X sXmgn Ah-k-c-§ Ä krjvSn-¡ Â
Ø hnt\m-Z-k-© m-c-ta-J-e-tbm-S-\p-_-Ôn-¨pÅ {]mtZ-inI hnI-k\ km[y-X-IÄ D]-
tbm-K-s¸-Sp-¯Â
KpW-t`m-àm-¡ Ä
hnt\m-Z-k-© m-c-ta-J-ebpambn _Ô-s¸«FÃm-hcpw Cu ]cn-]m-Sn-bpsS KpW-t`m-
àm-¡ fmbn-cn-¡ pw.
{]hÀ¯-\-§ Ä
250
1. {Kma-]-© m-b¯p {]tZ-i-§ -fn hnt\m-Z-k-© m-c-tbm-Ky-amb Øe-§ fpw
{]hÀ¯-\-§ fpw Is¯p¶p.
2. XpSÀ¶v {]k-XpX Øe¯v \S-t¯ {]hÀ¯-\-§ fpsS hni-Zmw-i-§ Ä AS-
§ nb hni-Z-amb dnt¸mÀ«vPnÃm Sqdnkw {]tam-j³ Iu¬kn-en\v kaÀ¸n-
¡ p-¶p.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
hnt\m-Z-k-© m-c- tbmKy-amb Øe-§ Ä Is-¯epw \ne-hn-epÅ Øe-§ -fnÂ
Ahiyw th ASn-Øm-\-ku-I-cy-§ Ä Hcp-¡ p-¶-Xn Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-
\§ Ä¡ v henb ]¦v hln-¡ m-\p-v. ipNn-Xz-kw-hn-[m-\-§ Ä, hn{i-a-tI-{µ-§ Ä, {]Ir-Xn-
Z¯ \ocp-d-h-I-fpsS kwc-£ Ww F¶nh Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\§ Ä¡ v Gsä-Sp-¡ m-
hp-¶-Xm-Wv. hnt\m-Z-k-© m-c taJ-e-bn Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\¯nsâ Npa-X-e-bp-
ambn _Ô-s¸« ASn-Øm-\-ku-I-cy-§ Ä Hcp-¡ n-s¡ m-Sp-¡ m-hp-¶Xpw t\cn«v \S-¯m-
hp¶ {]hÀ¯-\-§ Ä GsXms¡ -bmsW¶v Xocp-am-\n-¡ p-Ibpw sN¿-Ww.
]²-Xn-kw-tbm-P\ km²y-X-IÄ
hnt\m-Z-k-© m-c-{]-tZ-i-§ -fpsS {]N-c-W-¯n\pw D¯-c-hm-Zn¯z Sqdn-k-¯nsâ
t{]mÕm-l-\-¯n\p Cu taJ-e-bnse SmIvkn-þ-Hm-t«m-dn£ ss{UhÀamÀ, Cu {]tZ-i-§ -
fnse sNdp-InS I¨-h-S-¡ mÀ XpS-§ n-b-hÀ¡ v hn-t\m-Z-k-© m-c-h-Ip-¸pambn tNÀ¶v Ah-
iym-[n-jnX ]cn-io-e\w kwL-Sn-¸n-¡ m-hp-¶-Xm-Wv. {]mtZ-in-I-amb Iem-cq-]-§ Ä, Ic-Iu-
i-e-h-kvXp-¡ fpsS {]ZÀi\w, hnev]-\, ImÀjn-I-ta-f-IÄ F¶nh hÀj-¯n Npcp-§ n-
bXv 5 Znh-k-sa-¦nepw kwL-Sn-¸n-¡ p-¶-Xn\v hn-t\m-Z-k-© m-c-h-Ip-¸pambn kwbpà ]cn-
]mSnIÄ Bhn-jvI-cn¨v \S-¸n-em-¡ mw. Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\§ fpsS Dev]m-Z-\-þ-tk-
h-\-ta-Je t{]mP-Iväp-IÄ Cu {]tZ-i-§ -fn D]-tbm-K-s¸-Sp-¯m-hp-¶-Xm-Wv. Sqdnkw
kw_-Ôn¨ hnI-k-\-{]-hÀ¯-\-§ Ä Fs´m-s¡ -bm-sW¶pw BbXv F§ s\
{]mhÀ¯n-I-am-¡ m-sa¶pw BbXv _Ô-s¸« Un¸mÀ«vsaâ v/ GP³kn-Ifpambn NÀ¨-
sN¿pIbpw Ah Xt±-i-`-c-W-Ø-]-\-¯nsâ ]²-Xn-IÄ X¿m-dm-¡ p-t¼mÄ {Kma-k-`-I-
fn NÀ¨-sNbvXv Xt±-i-`-c-W-Ø-]-\-¯nsâ ]²-Xn-bn hnS-hp-IÄ \nI-¯p-¶-Xn\pÅ
t{]mP-Iväp-IÄ¡ v cq]-I¸\ \evIp-Ibpw thWw. Sqdnkw kw_-Ôn¨ hnhn[
Un¸mÀ«vsaâ-Ifpw GP³kn-Ifpw sN¿p¶ {]hÀ¯-\-§ Ä Ah-cp-ambn NÀ¨ sN¿-s¸-
Sp-Ibpw thWw.
*************************
251
CHAPTER
XII
hnZym-`ymkw
252
XII. s]mXphnZym`ymkw
BapJw
s]mXp hnZym`ymkhIp¸v tIcf¯nse Gähpw henb hIp¸pIfn H¶mWv.1
apXev 10 hsc ¢ mÊpIfn ]Tn¡ p¶ hnZymÀ°nIÄ¡ v ka{Khpw
KpWta³abpffXpamb hnZym`ymkw \ ÂIpIsb¶XmWv s]mXphnZym`ymkhIp¸nsâ
ZuXyw. CXnte¡ mbn A²ym]IÀ¡ v ]cnioe\w \evIn Ahsc kÖcm¡ pI. kvIqfnÂ
`uXoI kmlNcyw Hcp¡ pI, Bhiy¯n\v ]mT]pkvXIw X¿mdm¡ n hnZymÀ°nIÄ¡ v
\ÂIpI, D¨`£ Ww \ÂIpI, hnhn[ hn`mKw Ip«nIÄ¡ v kvtImfÀ¸v \ÂIpI ImbnI
hnZym`ymkw \ÂIpI, Item Õh§ Ä \S¯pI XpS§ n hnhn[ C\w
{]hÀ¯\§ Ä Cu hIp¸v \S¸nem¡ nhcp¶p. ta hnjb§ fpsS \S¯n¸n\v ]²Xn
C\¯nepw ]²XntbXc C\¯nepw XpI hIsImffn¨n«pv. Nne ]²XnIÄ
]qÀ®ambpw tI{µkm¼¯nI klmbw hm§ n \S¸nem¡ p¶hbmWv.
BapJw
km¼¯nIambn ]nt¶m¡ w \n¡ p¶ kaÀ°cmb hnZymÀ°nIsf
]T\¯n IqSpX X¸ccm¡ phm\pw Ahsc t{]mÕmln¸n¡ m\pamWv Cu ]²Xn
tI{µ kÀ¡ mÀ BhnjvIcn¨n«pffXv.
^v
100 % tI{µmhnjvIrX]²XnbmWnXv.
\nÀÆlWØm]\w
s]mXphnZym`ymkhIp¸nsâ Iogn {]hÀ¯n¡ p¶ sslkv¡ qÄ
e£ y§ Ä
hnZymÀ°nIsf ]T\¯n X¸ccm¡ pI, kaql¯n km¼¯nIambn
]nt¶m¡ w \n¡ p¶ hnZymÀ°nIsf {]Õmln¸n¡ Â, c£ nXm¡ Ä¡ v
t{]mÕml\hpw km¼¯nI klmbhpw.
KpWt`màm¡ Ä
Ø kwØm\s¯ FÃm kÀ¡ mÀ, FbnUUv kvIqfn ]Tn¡ p¶ 8þmw ¢mkv
hnZymÀ°nIÄ
Ø c£ nXm¡ fpsS hmÀjnIhcpam\w 1.50 e£ ¯n Xmsg.
Ø \mev hÀjw kvImfÀjn¸n\v AÀlXbpmbncn¡ pw
Ø hmÀjnI kvtImfÀjn¸v XpI þ 6000 cq]
253
GsäSp¡ mhp¶ {]hÀ¯nIÄ
Cu ]²Xnbn kvtImfÀjn¸ns\¸änbpff Aht_m[w Ip«nIfnepw
c£ nXm¡ fnepw F¯n¡ m³ kv¡ qÄ hmÀjnI tbmK§ fnepw ]n.Sn.F. tbmK§ fnepw
Cu hnjbw NÀ¨ sN¿s¸Smw.
{]hÀ¯\§ Ä
hmÀjnI ]co£ bn 50 % amÀ¡ v e`n¡ p¶ Ip«nIÄ¡ v Hcp s]mXp]co£
\S¯nbmWv kvIqÄXe¯n AÀlcmbhsc Is¯p¶Xv.
IqSmsX c£ nXmhnsâ hmÀjnIhcpam\w 1.5 e£ ¯n Xmsgbmbncn¡ w
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v
]²XnbpsS Imcy£ aamb \S¯n¸n\v Xt±ikzbw`cW Øm]\§ fpsS
taÂt\m«hpw, tamWnädnwKpw BhiyamWv. ]© mb¯pIfpsS X\Xv ^v D]tbmKn¨v
IqSpX Ip«nIsf Cu ]²Xnbn DÄs¸Sp¯m³ Ignbptamsb¶v NÀ¨
sN¿s¸Smhp¶XmWv.
BapJw
\yq\]£ t£ aw e£ yam¡ n tI{µ kÀ¡ mÀ hn`mh\w sN¿s¸«]²XnbmWv
{]oþsa{SnIv kvt¡ mfÀjn¸v. 2008-þ09 hÀjw apXemWv tIcf¯n Cu ]²Xn
\S¸nem¡ n hcp¶Xv.
^v
75 % tIµmhnjvIrX ]²XnbmWnXv. apÉowþ {InkvXy³ kapZmb¯nÂs¸«
\yq\]£ hn`mK¯n\mWv Cu ]²Xn. 1000 cq]bmWv Hcp hÀjw Hcp hnZymÀ°n¡ pff
kvtImfÀjn¸v XpI.
254
\nÀÆlWØm]\w
tIcf¯nse FÃm kÀ¡ mÀ FbUUv , AwKoIrX A¬Fbv U Uv
A^nentbj\pff kn._n. Fkv.C kv¡ qfpIÄ.
e£ y§ Ä
kaql¯n Häs¸«p \n¡ p¶ \yq\]£ hn`mKs¯ s]mXpkaql¯nsâ
`mKam¡ m\pw AhÀ¡ v hnZym`ymk]cambn aäv kapZmb§ sft¸mse AÀlXs¸«h
e`yam¡ pIbmWv CXnsâ e£ yw.
KpWt`màm¡ Ä
tIcf¯nse FÃm kÀ¡ mÀ, FbUUv, AwKoIrX A¬FbvUUv
A^nentbj\pff kn._n. Fkv.C kv¡ qfpIfn 1 apX 10 þmw ¢mÊphsc ]Tn¡ p¶
apÉowþ{InkvXy³ kapZmb¯nÂs¸«\yq\]£ hnZymÀ°nIÄ, 50%  IqSpX amÀ¡ v
t\Snbhcpw IpSpw_ hmÀjnIhcpam\w 1 e£ w cq]hscbpffhcpw.
{]hÀ¯\§ Ä
KpWt`màm¡ sf sXscsª Sp¡ p¶Xn {i² sNep¯m\pw kpXm-cy-am-
¡ m\pw Xt±ikzbw`cWØm]\§ Ä¡ v Ignbpw.
\nÀÆlW kwhn[m\w
AÀlcmb FÃm hnZymÀ°nIfpw Cu ]²XnbpsS Iogn DÄs¸«n«ptmsb¶v
kv ¡ qÄ A[nIrXÀ¡ pw Xt±ikzbw`cWØm]\§ Ä¡ pw tamWnädnwKv
\S¯mhp¶XmWv.
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v.
]²XnbpsS {]NmcWw, hmÀjnI ]²XntcJbn NÀ¨, KpWt`màm¡ fpsS
ske£ ³, AÀlcmbhscsbÃmw ]²Xnbn DÄs¸Sp¯pI, ]cmXnclnXambn
\S¸nem¡ pI.
255
BapJw
{]mYanI hnZym`ymkw kmÀÆ{XnIam¡ p¶Xn\v thn 2000 hÀj¯n tI{µ
kÀ¡ mÀ BhnjvIcn¨ ]²XnbmWnXv. 2000 apX 2010 \Iw 6 apX 14 hsc {]mbapff
FÃm Ip«nIÄ¡ pw {]mYanI hnZym`ymkw kmÀÆ{XnIhpw kuP\yhpam¡ m³ e£ yan«
]²XnbmWv Fkv. Fkv. F
^v
65 % tI{µhpw 35% kwØm\hpw hln¨v \S¸nem¡ p¶ ]²XnbmWv Fkv.
Fkv. F
\nÀÆlWØm]\w
kwØm\Xe¯n UbdIvSÀ Hm^v ]»nIv C³kv{SIvjsâ (Un.-]n.-sF)
Iogn tÌäv t{]mPIvSv UbdIvSdpw, PnÃIfn PnÃm hnZym`ymk ]cnioe\
C³Ìnäyq«pw AXnsâ Iogn t»m¡ v dntkmgvkv skâdpIfpw, ¢ÌÀ dntkmgvkv
skâdpIfpw kv¡ qfpIfpamWv \nÀÆlWØm]\§ Ä.
e£ y§ Ä
{]mYanI hnZym`ymkw kmÀÆ{XnIam¡ pI, hnZymÀ°n- I - f psS
sImgnª pt]m¡ v XSbpI, FÃm Ip«nIsfbpw kv¡ qfn F¯n¡ pI, AXn\pff
`uXoI kmlNcyhpw ]T\kmlNcyhpw Hcp¡ pI, sa¨-¸-Sp-¯p-I.
KqWt`màm¡ Ä
6 apX 14 hsc {]mbapff FÃm Ip«nIfpw AhÀ¡ v hnZym`ymkw \evIp¶
FÃm A²ym]Icpw, {]mYanI hnZym`ymk Øm]\§ fpw.
{]hÀ¯\§ Ä
1. Hmtcm ss{]adn hnZymeb§ fnepw F{X Ip«nIÄ hoXw ]Tn¡ p¶psh¶v
a\Ênem¡ mw.
2. B {]tZis¯ GsX¦nepw IpSpw_§ fn kv¡ qfpIfn tNÀ¡ m¯
Ip«nIfptmsb¶v ]cntim[n¡ mw
3. Ip«nIfpsS sImgnª v t]m¡ n\v ImcWw Is¯mw
4. ]cnlmc amÀ¤§ Ä NÀ¨ sNbvXv Xocpam\n¡ mw
5. FÃmhcpw CXnepÄs¸«n«ptmsb¶v hniIe\w sN¿mw
256
kv¡ qÄ A[nIrXÀ, kn.BÀ.kn, _n.BÀ.kn, Xt±ikzbw`cW AwK§ Ä
DÄs¸Sp¶hÀ¡ v ]²XnbpsS \nÀÆlWhpw tamWnädnwKpw \S¯mhp¶XmWv.
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v
Cu ]²XnbpsS FÃm {]hÀ¯\§ fnepw Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ
]¦pv. IqSmsX kwØm\ ]²Xn hnlnXw Xt±ikzbw`cWØm]\§ fneqsSbmWv
kwØm\ kÀ¡ mÀ sNehgn¡ p¶Xv. kv¡ qfp-I-fpsS taÂt\m«w Xt±-i-kz-bw-`-c-W-
Øm-]-\-§ -en \n£ n-]vX-amb kml-N-cy-¯n Cu taJ-e-bn Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-
]-\-§ -fpsS ]¦v A\-´-am-Wv.
^v:
100 % tI{µmhnjvIrX]²XnbmWnXv.
\nÀÆlWØm]\w:
kwØm\ s]mXphnZym`ymk UbdIvSdpsS Iogn {]hÀ¯n¨phcp¶
a{ZÊIfpw aàm_pIfpw.
e£ y§ Ä:
kaql¯n ]nt¶m¡ w \n¡ p¶ kapZmb§ fpsS D¶Xnbpw AhÀ
\S¯nhcp¶ hnZym`ymk Øm]-\-§ Ä¡ pw {]hÀ¯\§ Ä¡ pw t{]mÕml\hpw,
km¼¯nI klmbhpw \ÂIpI.
KpWt`màm¡ Ä:
aq¶v hÀjambn kwØm\¯v XpSÀ¨bmbn {]hÀ¯n¨phcp¶Xpw
tI{µkwØm\ kÀ¡ mÀ BIvSv {]Imctam a{ZÊm t_mÀUv, hJ^v t_mÀUv, \mjWÂ
257
Hm¸¬ kvIqÄ F¶nhbntem cPnÌÀ sNbXn«pff a{ZÊIÄ, A²ym]IÀ,
hnZymÀ°nIÄ.
{]hÀ¯\§ Ä
a{ZÊIfn ]Tn¸n¡ p¶ _ncpZ A²ym]IÀ¡ v {]Xnamkw 6,000 cq]bpw
_ncpZm\´c _ncpZapffhÀ¡ v 12,000 cq]bpw \ÂInhcp¶p. IqSmsX sse{_dn
hnIk\w, _q¡ v _m¦v, teWnwKv saäocnbÂkv F¶nhbv¡ v Hä¯hW 5,000 cq]bpw
hmÀjnI {Kmâ v 5,000 cq]bpw \ÂIp¶p. kb³kv Inäv, IW¡ v Inäv, aäv ]T\
kma{KnIÄ hm§ p¶Xn\v 15,000 cq]bpw sk¡ dn/lbÀ sk¡ dn Xe¯nÂ
kb³kv em_v, I¼yq«À em_v, hÀ¡ vtjm¸v apXembhbpsS \nÀ½mWw, \hoIcWw
F¶nhbv¡ v Hcp e£ w cq]bpw hmÀjnI {Kmâ v ,5000 cq]bpw \ÂIp¶p. A²ym]I
]cnioe\¯n\v Hc²ym]I\v 100 cq] {]Imcw 15 Znhkt¯¡ pff XpIbpw
hIbncp¯nbn«pv. IqSmsX sk¡ dn/lbÀ sk¡ dn Xe¯n \mjWÂ
Hm¸¬ kv¡ qÄ hgnbpff ss{]häv cPnkvt{Sj³, ]co£ ^okv, ]T\ kma{KnIÄ
hm§ p¶Xn\pff klmbhpw, kwØm\ a{ZÊ t_mÀUnsâ hnIk\
{]hÀ¯\§ Ä¡ v 5 e£ w cq] dn¡ dnwKv {Kmâpw \ÂIp¶p.
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v
Xt±ikzbw`cWØm]\§ Ä¡ v C¯c¯nepff Øm]\§ fpsS
{]hÀ¯\§ Ä hnebncp¯mhp¶Xpw aäv Xc¯n Cu Øm]\§ Ä¡ v km¼¯nI
klmbw e`yamtWmsb¶v ]cntim[n¡ mhp¶Xpw FÃm hnZymÀ°nIÄ¡ pw CXnsâ
{]tbmP\w e`n¡ p¶sh¶v Dd¸phcp¯m\pw Ignbpw.
258
V. C³skâohv Sp tKÄkv t^mÀ sk¡ dn FUypt¡ j³
BapJw
20087þ09 A²yb\ hÀjw apX `mcX kÀ¡ mÀ Bhnj¡ cn¨v
\S¸nem¡ nhcp¶ ]pXnb]²XnbmWv. C³skâohv Sp tKÄkv t^mÀ sk¡ dn
Fuypt¡ j³.
^v
100 % tI{µ[\klmbt¯msS \S¸nem¡ p¶ ]²XnbmWnXv.
\nÀÆlW Øm]\w
s]mXphnZym`ymkhIp¸nsâ Iogn {]hÀ¯n¡ p¶ FÃm Kh¬saâ v,
FbvUUv Asæn FÂ. Fkv.Pn.sF (LSGI) kv¡ qfpIfnse slUvamÌÀamÀ.
e£ y§ Ä
s]¬Ip«nIfpsS sImgnª pt]m¡ v XSbpI, PmXnhyXymkanÃmsX FÃm
s]¬Ip«nItfbpw ]T\¯n {i² tIµoIcn¡ m³ klmbn¡ pI, sslkv¡ qÄ
Xe¯n\v ap¼v s]¬Ip«nIfpsS hnhmlw \ncpÕmls¸Sp¯pI F¶nhbmWv Cu
]²XnbpsS e£ y§ Ä.
KpWt`màm¡ Ä
kwØm\s¯ kv¡ qfp-I-fn F«mw ¢mÊv ]mkmbn H¼Xmw ¢mÊn ]Tn¡ p¶
FÃm s]¬Ip«nIfpw.
^v
50% tI{µ kÀ¡ mcpw 50% kwØm\ kÀ¡ mcpw tNÀ¶mWv ]²XnbpsS
km¼¯nI sNehv hln¡ p¶Xv.
259
\nÀÆlWØm]\w
kwØm\ s]mXphnZym`ymk hIp¸nsâ Iogn BÀ Fw. Fkv. F., tÌäv
t{]mPIvSv UbdIvSÀ.
e£ y§ Ä
sk¡ dnXew hsc hnZym`ymkw kmÀh{XnIam¡ pIbpw KpWta³abpff
hnZym`ymkw \ÂIm³thn hnZym`ymk {]{Inb IqSpXÂ hnZymÀ°nIÄ¡ v
{]m]yam¡ pIbpamWv CXnsâ e£ y§ Ä.
KpWt`màm¡ Ä
15 hbÊp apXÂ 18 hbÊphscbpff FÃm Ip«nIÄ¡ pw KpWta³abpff
hnZym`ymkw e`yam¡ pI
{]hÀ¯\§ Ä
{]kvXpX Øm]\§ fpsS `uXnIkmlNcyw sa¨s¸Sp¯pI, kaql¯nÂ
]nt¶m¡ w \ne¡ p¶ hn`mK§ Ä¡ pw ssat\mdnän sk£ \pIfnse dqdÂ
hnZymÀ°nIÄ¡ papff {]tXyI klmb ]²XnIfpw CXnÂs¸Spw.
]²Xn kwtbmP\km²yXIÄ
Cu ]²Xn tI{µkÀ¡ mÀ \ÂIp¶ \nÀt±iXXz§ fpsS ASnØm\¯nemWv.
BIbm ]²Xn kwtbmP\ km²yXIÄ kwØm\ kÀ¡ mÀ Xocpam\¯n\v
hnt[bambncn¡ pw. ]²XnIfnse hnShpIÄ GsX¶pw Fs´¶pw BbXv
\nI¯p¶Xn\v Xt±ikzbw`cWØm]\§ Ä¡ v t{]mPIvSpIÄ X¿mdm¡ n AhcpsS
]²XnbpsS `mKam¡ mhp¶XmWv.
260
VII. C³¢yqknhv FUypt¡ j³ t^mÀ Zn Untk_nÄUv
Aäv Zn sk¡ dn tÌPv (sF.C.Un.Fkv.Fkv)
BapJw
C³dt{KäUv FUypt¡ j³ t^mÀ Zn Untk_nÄUv NnÂ{U³ (sF.C.Un.kn)
F¶ tI{µmhnjvIrX ]²Xn 2009 apXÂ sF.C.Un.Fkv.Fkv F¶ ]²Xnbmbn
amänbn«pffXmWv.
^v
100 % tI{µmhnjvIrX]²XnbmWnXv.
\nÀÆlW Øm]\w
s]mXphnZym`ymk hIp¸nsâ Iogn sF.C.Un.Fkv.Fkv
hn`mK¯nÂs¸Sp¶ hnZymÀ°nIÄ ]Tn¡ p¶ FÃm hnZym`ymkØm]\§ fpsSbpw
`cWm[nImcn AXmbXv kvIqÄ slUvamÌÀamÀ/lbÀ sk¡ dn {]n³kn¸mÄamÀ
e£ y§ Ä
9 apX 12þmw ¢mÊphscbpff hnZymÀ°nIfn Cu hn`mK¯nÂs¸«hsc
Is¯pI, hyàn]camb klmbw \ÂIpI, ¢mÊv dqapIfnepw sse{_dn, em_v
apXembhbn Cu hn`mK§ Ä¡ v {]hÀ¯\w \S¯¯¡ hn[w kwhn[m\w sN¿pI,
]T\ D]IcW§ Ä \ÂIpI, C¯cw hnZymÀ°nIÄ¡ v {]tXyI ]cnioe\w \ÂIm³
A²ym]Isc X¿mdm¡ pI.
KpWt`màm¡ Ä
14 hbÊn\papIfn {]YanI hnZym`ymkw Ignª v sk¡ dnXe¯nÂ
]Tn¡ p¶ Kh¬sa³dv FbvUvUv, FÂv.Fkv.Pn.sF Øm]\§ fn ]Tn¡ p¶Xpw,
H¶pw AXne[nItam hn`mKw _p²nap«\p`hn¡ p¶Xpw (]n.U»yp.Un) BIvSv 1995,
\mjW {SÌv BIvSv 1999 sâ ]cn[nbn hcp¶ Ip«nIfpw
{]hÀ¯\§ Ä
1. hnZymÀ°n þ A[njvTnXw
2. aäpffh
1. Ip«nIÄ¡ v 3000 cq] hmÀjnIambn Xmsg ]dbp¶ Imcy§ Ä¡ v
\ÂIp¶p
saUn¡  Akkvsaâ v, _p¡ v, tÌj\dn, bqWnt^mw, {Sm³kvt]mÀ«v,
FkvtImÀ«v, s]¬Ip«nIÄ¡ v kvs]jy Aeh³kv, tlmÌÂ
261
Aeh³kv, sXdm]yp«nIv kÀÆokkv, F.kn.än dntkmgvkv,slÂt]gvkv
Aeh³kv apXembh.
2. aäpffhbnÂþ A²ym]IÀ¡ v {]tXyI ]cnioe\w, c£ nXm¡ Ä¡ v
]cnioe\w, kv I qfpIfpsS `uXoIkmlNcyw sa¨s¸Sp¯Â,
tamWnädnwKv Chmeypthj³, dnkÀ¨v Bâ v Uhes¸saâ v ,
AUan\nkvt{Sj³ apXembh
^v
100% tI{µklmbw
\nÀÆlW Øm]\w
s]mXphnZym`ymkhIp¸nsâ Iogn 14 PnÃIfnepw {]hÀ¯n¨phcp¶
'Ubäp'Ifnse {]n³kn¸mÄamÀ.
e£ y§ Ä
tIcf¯nse ss{]adn taJebnse FÃm A²ym]IÀ¡ pw C³kÀÆokv
s{Sbn\nwKv \evIpI, {]oþkÀÆokv s{Sbn\nwKv \evIpI, dntkmgvkv dnt¸mÀ«v \ÂIpI
262
B£ ³ dnkÀ¨v \S¯pI, Bdv PnÃIfn \S¸nem¡ nb Un.]n.C.]n (Unkv{SnIv
ss{]adn FUypt¡ j³ t{]m{Kmw) GtIm]n¸n¡ Â, {]hÀ¯\m[njvTnX ]mTy]²Xn
hym]n¸n¡ p XpS§ nbh.
KpWt`màm¡ Ä
hnZymÀ°n kaqlhpw FÃm A²ym]Icpw.
{]hÀ¯\§ Ä
e£ y§ Ä t\SnsbSp¡ p¶Xn\pff ]²XnIÄ Bhnjv¡ cn¡ pIbpw Hmtcm
A²yb\ hÀjhpw hnhn[ ]cnioe\ ]cn]mSnIÄ \S¯pIbpw sNbvXphcp¶p.
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v
kwØm\Xe¯n NÀ¨ sNbvXv A´na Xocpam\w ssIs¡ mffp¶Xm
bncn¡ pw DNnXw.
^v
263
75% tI{µhpw 25 % kwØm\hpw hln¡ p¶p.
\nÀÆlW Øm]\w
s]mXphnZym`ymk hIp¸n\p Iogn {]hÀ¯n¡ p¶ sF.Sn.@kvIqÄ
t{]mPIvSv, FIvknIyq«ohv UbdIvSÀ aptJ\ sXscsª Sp¡ p¶ kvIqfpIÄ.
e£ y§ Ä
hnZym`ymk¯n AXmbXv ]mTy]²Xn \nÀÆlW¯n I¼yq«dpIfpsS
klmbw, I¼yp«À A[njvTnX ]T\{]{Inb, FÃm kvIqfpIfnepw 'kvamÀ«v¢mÊpIÄ' þ
kwØm\¯v kvamÀ«vkvIqfpIÄ Øm]n¡ pI F¶nhbmWv CXnsâ e£ yw. Ip«nIsf
]T\¯n IqSpX XXv]ccm¡ m\pw Cu ]²Xn D]Icn¡ pw.
KpWt`màm¡ Ä
Cu ]²Xn {]Imcw sXscsª Sp¡ p¶ tIcf¯nse FÃm kvIqfpIfpw,
hnZymÀ°nIfpw A²ym]Icpw.
{]hÀ¯\§ Ä
kvIowþ2 {]Imcw tIcf¯nse Kh¬saâ v kvIqfpIÄ IqSmsX FÃm FbvUUv
sslkvIqÄ, FbvUUv lbÀ sk¡ dn kvIqÄ, shmt¡ jWÂ lbÀ sk¡ dn
kvIqfpIfpw CXnsâ ]cn[nbnÂs¸Spw.
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v
kv I qfpIfpsS sXscsª Sp¸v , kv I qfpIfpsS `uXoI kmlNcyw
sa¨s¸Sp¯Â, sF.kn.än. kvIoan\p ]pdsa asä´¦nepw kam\kvIoapIfps¦nÂ
Ahsb GtIm]n¸n¨v Cu ]²Xn IqSpXÂ hnPbn¸n¡ m³ Ignbpw.
264
X. F© n-\o-b-dnwKv tImtf-Pnse tKäv ]mÊmb _ncp-Zm-\-´c
_ncpZ hnZ-ymÀ°n-IÄ¡ pÅ kvtImfÀjn¸v
BapJw
Xncp-h-\-´-]p-cw, XriqÀ, I®qÀ,-_À«¬ KnÂ, ss]\m-hv, hb-\m-Sv, {ioIr-jvW-
]pcw tImgn-t¡ mSv F¶o F© n-\n-b-dnwKv tImtf-Pn Fw.-sSIv tImgvkn\vv ]Tn-¡ p¶ tKäv
kvtImÀ Dff hnZymÀ°n-IÄ¡ v kvtImfÀjn¸v \ÂIp-¶-Xn-\mWv Cu ]²-Xn.
^v hnh-cWw
100% tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn. 2012 þ 13 hÀj-¯n Cu kvIoan\v 500 e£ w cq]
hI-bn-cp-¯n-bn-«p-v. cp-hÀjw ]T-\-Im-e-b-f-hn tKäv kvtImÀ Dff
hnZymÀ°nIÄ¡ v {]Xn-amkw 8,000 cq] hoXw ]²Xn A\p-k-cn¨v kvtImfÀjn¸v e`n-¡ p-
¶p
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
sSIv\n-¡  FUyp-t¡ -j³ Un¸mÀ«vsaâ v, tImtfPv Hm^v F© n-\o-b-dnw-Kv, Xncp-
h-\-´-]p-cw.
e£ y-§ Ä
Xn-cp-h-\-´-]pcw kÀ¡ mÀ F© n-\n-b-dnwKv tImtf-Pn Fw.-sSIv tImgvkn\vv ]Tn-
¡ p¶ tKäv kvtImÀ Dff hnZymÀ°nIÄ¡ v kvtImfÀjn¸v \ÂIp-¶-Xn-\mWv Cu ]²-Xn.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
cp-hÀjw ]T-\-Im-e-b-f-hn tKäv kvtImÀ Dff hnZymÀ°nIÄ
Gsä-Sp-¡ m-hp-¶-{]-hÀ¯n-IÄ
bq«n-sse-tk-j³ kÀ«n-^n-¡ äv kaÀ¸n-¡ p-¶-X-\p-k-cn¨v F. sF. kn. än. C. Â
\n¶v XpI do Cwt]gvkv sNbvXp In«p-¶p.
{]hÀ¯-\-§ Ä
H¶mw hÀjw AUvan-j³ ]qÀ¯n-bmb DS³ kvtImfÀjn-¸n\v AÀl-cm-b-h-cpsS
hni-Z-hn-hcw AS-§ p¶ s{]mt¸m-kÂ, Ip«n-I-fpsS 'tKäv kvtImÀ ImÀUv ' (H-dn-Pn-\Â)
AS¡ w AXmXv tImtfPv {]n³kn-¸ÂamÀ F. sF. kn. än. C. bv¡ v Ab¨p sImSp-¡ p-¶p.
ap³ hÀjw sNe-hmb kwJ-y-bpsS bq«n-sse-tk-j³ kÀ«n-^n-¡ äv DÄs¸sS F. sF. kn.
än. C. bpsS sh_vssk-än \njv¡ Àjn-¡ p¶ s{]mt^mÀa-bn BWv {]n³kn-¸Â
At]£ kaÀ¸n-¡ p¶-Xv. Cu s{]mt¸m-k-ensâ ASn-Øm-\-¯n {]n³kn-¸-en\v XpI
A\p-h-Zn-¡ p-¶p. AUvan-j³ e`n-¡ p¶ amkw apXÂ 24 amk-¡ mew kvtImfÀjn¸v e`n-
265
¡ p-¶p.
B. XriqÀ kÀ¡ mÀ F© n-\n-b-dnwKv tImtf-Pn Fw.-sSIv tImgvkn\vv ]Tn-
¡ p¶ tKäv kvtImÀ Dff hnZymÀ°nIÄ¡ v kvtImfÀjn¸v
^v hnh-cWw
100% tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn. 2012 þ 13 hÀj-¯n Cu kvIoan\v 300 e£ w cq]
hI-bn-cp-¯n-bn-«p-v. cp-hÀjw ]T-\-Im-e-b-f-hn tKäv kvtImÀ Dff
hnZymÀ°nIÄ¡ v {]Xn-amkw 8,000 cq] hoXw ]²Xn A\p-k-cn¨v kvtImfÀjn¸v e`n-¡ p-
¶p
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
sSIv\n-¡  FUyp-t¡ -j³ Un¸mÀ«vsaâ v þ Kh¬saâ v F© n-\n-b-dnwKv tImtf-
Pv, XriqÀ.
e£ y-§ Ä
XriqÀ kÀ¡ mÀ F© n-\n-b-dnwKv tImtf-Pn Fw.-sSIv tImgvkn\vv ]Tn-¡ p¶ tKäv
kvtImÀ Dff hnZymÀ°nIÄ¡ v kvtImfÀjn¸v \ÂIp-¶-Xn-\mWv Cu ]²-Xn.
KpW-t`m-I-Xm-¡ Ä
cp-hÀjw ]T-\-Im-e-b-f-hn tKäv kvtImÀ Dff hnZymÀ°nIÄ
{]hÀ¯-\-§ Ä
H¶mw hÀjw AUvan-j³ ]qÀ¯n-bmb DS³ kvtImfÀjn-¸n\v AÀl-cm-b-h-cpsS
hni-Z-hn-hcw AS-§ p¶ s{]mt¸m-kÂ, Ip«n-I-fpsS 'tKäv kvtImÀ ImÀUv ' (H-dn-Pn-\Â)
AS¡ w AXmXv tImtfPv {]n³kn-¸ÂamÀ F. sF. kn. än. C. bv¡ v Ab¨p sImSp-¡ p-¶p.
ap³ hÀjw sNe-hmb kwJ-y-bpsS bq«n-sse-tk-j³ kÀ«n-^n-¡ äv DÄs¸sS F. sF. kn.
än. C. bpsS sh_vssk-än \njv¡ Àjn-¡ p¶ s{]mt^mÀa-bn BWv {]n³kn-¸Â
At]£ kaÀ¸n-¡ p¶-Xv. Cu s{]mt¸m-k-ensâ ASn-Øm-\-¯n {]n³kn-¸-en\v XpI
A\p-h-Zn-¡ p-¶p.
^vhnh-c-Ww.
100% tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn. 2012 þ 13 hÀj-¯n Cu kvIoan\v 100 e£ w cq]
hI-bn-cp-¯n-bn-«p-v. cp-hÀjw ]T-\-Im-e-b-f-hn tKäv kvtImÀ Dff
hnZymÀ°nIÄ¡ v {]Xn-amkw 8,000 cq] hoXw ]²Xn A\p-k-cn¨v kvtImfÀjn¸v e`n-¡ p-
¶p
266
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
sSIv\n-¡  FUyp-t¡ -j³ Un¸mÀ«vsaâ v þ cmPo-hv KmÔn C³Ìn-ä-yq«v Hm^v
sSIvt\m-f-Pn-,tIm«-bw
e£ y-§ Ä
tIm«bw kÀ¡ mÀ F© n-\n-b-dnwKv tImtf-Pn Fw.-sSIv tImgvkn\vv ]Tn-¡ p¶
tKäv kvtImÀ Dff hnZymÀ°nIÄ¡ v kvtImfÀjn¸v \ÂIp-¶-Xn-\mWv Cu ]²-Xn.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
cp-hÀjw ]T-\-Im-e-b-f-hn tKäv kvtImÀ Dff hnZymÀ°nIÄ
{]hÀ¯-\-§ Ä
H¶mw hÀjw AUvan-j³ ]qÀ¯n-bmb DS³ kvtImfÀjn-¸n\v AÀl-cm-b-h-cpsS
hni-Z-hn-hcw AS-§ p¶ s{]mt¸m-kÂ, Ip«n-I-fpsS 'tKäv kvtImÀ ImÀUv ' (H-dn-Pn-\Â)
AS¡ w AXmXv tImtfPv {]n³kn-¸ÂamÀ F. sF. kn. än. C. bv¡ v Ab¨p sImSp-¡ p-¶p.
ap³ hÀjw sNe-hmb kwJ-y-bpsS bq«n-sse-tk-j³ kÀ«n-^n-¡ äv DÄs¸sS F. sF. kn.
än. C. bpsS sh_vssk-än \njv¡ Àjn-¡ p¶ s{]mt^mÀa-bn BWv {]n³kn-¸Â
At]£ kaÀ¸n-¡ p¶-Xv. Cu s{]mt¸m-k-ensâ ASn-Øm-\-¯n {]n³kn-¸-en\v XpI
A\p-h-Zn-¡ p-¶p. AUvan-j³ e`n-¡ p¶ amkw apXÂ 24 amk-¡ mew kvtImfÀjn¸v e`n-
¡ p-¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
sSIv\n-¡  FUyp-t¡ -j³ Un¸mÀ«vsaâ v þ Kh¬saâ v F© n-\n-b-dnwKv tImtf-
Pv, I®qÀ
e£ y-§ Ä
I®qÀ kÀ¡ mÀ F© n-\n-b-dnwKv tImtf-Pn Fw.-sSIv tImgvkn\vv ]Tn-¡ p¶ tKäv
kvtImÀ Dff hnZymÀ°nIÄ¡ v kvtImfÀjn¸v \ÂIp-¶-Xn-\mWv Cu ]²-Xn.
267
KpW-t`m-àm-¡ Ä
cp-hÀjw ]T-\-Im-e-b-f-hn tKäv kvtImÀ Dff hnZymÀ°nIÄ.
{]hÀ¯-\-§ Ä
H¶mw hÀjw AUvan-j³ ]qÀ¯n-bmb DS³ kvtImfÀjn-¸n\v AÀl-cm-b-h-cpsS
hni-Z-hn-hcw AS-§ p¶ s{]mt¸m-kÂ, Ip«n-I-fpsS 'tKäv kvtImÀ ImÀUv ' (H-dn-Pn-\Â)
AS¡ w AXmXv tImtfPv {]n³kn-¸ÂamÀ F. sF. kn. än. C. bv¡ v Ab¨p sImSp-¡ p-¶p.
ap³ hÀjw sNe-hmb kwJ-y-bpsS bq«n-sse-tk-j³ kÀ«n-^n-¡ äv DÄs¸sS F. sF. kn.
än. C. bpsS sh_vssk-än \njv¡ Àjn-¡ p¶ s{]mt^mÀa-bn BWv {]n³kn-¸Â
At]£ kaÀ¸n-¡ p¶-Xv. Cu s{]mt¸m-k-ensâ ASn-Øm-\-¯n {]n³kn-¸-en\v XpI
A\p-h-Zn-¡ p-¶p. AUvan-j³ e`n-¡ p¶ amkw apXÂ 24 amk-¡ mew kvtImfÀjn¸v e`n-
¡ p-¶
- p.
^v hnh-cWw
100% tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn. 2012 þ 13 hÀj-¯n Cu kvIoan\v 150 e£ w cq]
hI-bn-cp-¯n-bn-«p-v. cp-hÀjw ]T-\-Im-e-b-f-hn tKäv kvtImÀ Dff
hnZymÀ°nIÄ¡ v {]Xn-amkw 8,000 cq] hoXw ]²Xn A\p-k-cn¨v kvtImfÀjn¸v e`n-¡ p-
¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
sSIv\n-¡  FUyp-t¡ -j³ Un¸mÀ«vsaâ v þ _mÀ«¬lnÂ, ss]\m-hv, hb-\m-
Sv, {ioI-y-jvW-]p-cw, tImgn-t¡ m-Sv F¶o ]pXnb kÀ¡ mÀ F© n-\n-b-dnwKv tImtf-PpIÄ
e£ y-§ Ä
5 ]pXnb kÀ¡ mÀ F© n-\n-b-dnwKv tImtf-Pn Fw.-sSIv tImgvkn\vv ]Tn-¡ p¶
tKäv kvtImÀ Dff hnZymÀ°nIÄ¡ v kvtImfÀjn¸v \ÂIp-¶-Xn-\mWv Cu ]²-Xn.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
5 ]pXnb kÀ¡ mÀ F© n-\n-b-dnwKv tImtf-Pn Fw.-sSIv tImgvkn\vv ]Tn-¡ p¶
tKäv kvtImÀ Dff hnZymÀ°nIÄ.
268
bq«n-sse-tk-j³ kÀ«n-^n-¡ äv kaÀ¸n-¡ p-¶-X-\p-k-cn¨v F. sF. kn. än. C. Â
\n¶v XpI do Cwt]gvkv sNbvXp In«p-¶p.
{]hÀ¯-\-§ Ä
H¶mw hÀjw AUvan-j³ ]qÀ¯n-bmb DS³ kvtImfÀjn-¸n\v AÀl-cm-b-h-cpsS
hni-Z-hn-hcw AS-§ p¶ s{]mt¸m-kÂ, Ip«n-I-fpsS 'tKäv kvtImÀ ImÀUv ' (H-dn-Pn-\Â)
AS¡ w AXmXv tImtfPv {]n³kn-¸ÂamÀ F. sF. kn. än. C. bv¡ v Ab¨p sImSp-¡ p-¶p.
ap³ hÀjw sNe-hmb kwJ-y-bpsS bq«n-sse-tk-j³ kÀ«n-^n-¡ äv DÄs¸sS F. sF. kn.
än. C. bpsS sh_vssk-än \njv¡ Àjn-¡ p¶ s{]mt^mÀa-bn BWv {]n³kn-¸Â
At]£ kaÀ¸n-¡ p¶-Xv. Cu s{]mt¸m-k-ensâ ASn-Øm-\-¯n {]n³kn-¸-en\v XpI
A\p-h-Zn-¡ p-¶p. AUvan-j³ e`n-¡ p¶ amkw apXÂ 24 amk-¡ mew kvtImfÀjn¸v e`n-
¡ p-¶
- p.
BapJw
\yq- \ - ] £ hnZ- y mÀ°n- I Ä¡ v kv t ImfÀjn¸v \ÂIp- ¶ - X n- \ mbn tI- { µ
-K-h¬saânsâ \-yq-\-]£ a{´m-ebw \S-¸m-¡ p¶ ]²XnbmWn-Xv.
^v hnh-c-Ww.
100% tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn. 2012 þ 13 hÀj-¯n Cu kvIoan\v 2000 e£ w cq]
hI-bn-cp-¯n-bn-«pv-v.
\nÀÆ-lW Øm]\w
Kh¬saâ v Hm^v C´-y-bpsS \yq-\-]£ a{´m-ebw \S-¸m-¡ p-¶ Cu
kvtImfÀjn¸v tIc-f-¯n kmt¦-XnI hnZ-ym-`-ymk hIp¸p aptJ\ \nÀÆ-ln-¡ p-¶p.
e£ y-§ Ä
2.5 e£ w cq]-bn Xmsg hmÀjnI hcp-am-\-ap-ff \yq-\-]£ hn`m-K-¯nÂs¸«
Ip«n-I-fpsS _ncpZ _ncp-Zm-\-´c ]T-\-¯n\v klm-b-I-am-Ip-¶-Xn\v thn-bmWv Cu
kvtImfÀjn¸v.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
_ncpZ _ncp-Zm-\-´c tImgvkp-I-fn ]Tn-¡ p¶ \yq-\-]£ hn`m-K-§ -fnse hnZ-ym
°n-IÄ¡ v ]T-\-an-I-hntâbpw km¼-¯nI ØnXn-bpsSbpw ASn-Øm-\-¯n Cu
kvtImfÀjn¸v \ÂIp-¶p. tIc-f-¯n A\p-h-Zn-¨n-«p-ff kvtImfÀjn-¸p-I-fpsS F®w
4407 BWv.
{]hÀ¯-\-§ Ä
Xnc-sª -Sp-¡ p¶ hnZ-ymÀ°n-I-fn tlmÌven Xma-kn¨v ]Tn-¡ p¶ hnZ-ymÀ°n-
269
IÄ¡ v {]Xn-hÀjw 10,000 cq] sabnâ-\³kv Ae-h³kpw ]c-am-h[n 20,000 cq] hsc-bp-
ff bYmÀ° tImgvkv^okpw, aäp-f-f-hÀ¡ v {]Xn-hÀjw 5,000 cq] sabnâ-\³kv Ae-
h³kpw ]c-am-h[n 20,000 cq] hsc-bp-ff bYmÀ° tImgvkv ^okpw \ÂIp-¶p.
sabnâ\³kv Ae-h³kv Ip«n-I-fpsS _m¦v A¡ u-n s{IUnäv sN¿p-¶p. tImgvkv
^okv t\cn«vIp«n-IÄ ]Tn-¡ p¶ Øm]-\-¯n-tebv¡ v \ÂIp-¶p.
BapJw
\ne-hn-ep-ff t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-I-fn B[p-\nI D]-I-c-W-§ Ä hm§ p-¶-Xn-\pw,
\mtim³ap-J-amb D]-I-c-W-§ sf amäp-¶-Xn-\pw, ]T-\-¯n\pw A²-y-b-\-¯n\pw
C³^Àta-j³ sSIvt\m-fPn D]-tbm-K-s¸-Sp-¯p-¶-Xn\pambn Hcp t]mfn-sS-Iv\n-¡ n\v
{Kmâ v C³ FbvUv Bbn ]c-am-h[n 2 tImSn cq] F¶ \nc-¡ n e`-y-am-hp¶ ]²-Xn-bm-
Wv.
^v hn-h-c-Ww.
100% tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn. 2012 þ 13 hÀj-¯n Cu kvIoan\v 5990 e£ w cq]
{]Xo-£ nX tI{µ klm-b-ambn kwØm\ _UvP-än hI-bn-cp-¯n-bn-«p-v.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
kmt¦-XnI hnZym-`-ymk Ub-d-IvS-dpsS taÂt\m-«-¯n AXmXp t]mfn-sS-Iv\n¡ v
{]n³kn-¸ÂamÀ ]²Xn \nÀÆ-lWw \S-¯p-¶p.
e£ y-§ Ä
B[p-\nI D]-I-c-W-§ Ä hm§ p-¶-Xn-\pw, \mtim³ap-J-amb D]-I-c-W-§ sf
amäp-¶-Xn-\pw, ]T-\-¯n\pw A²-y-b-\-¯n\pw C³^Àta-j³ sSIvt\m-fPn D]-tbm-K-s¸-Sp-
¯p-¶-Xn\pw Cu {Kmâ v D]-tbm-Kn-¡ p-¶p.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
tI{µ Kh¬saân sâ a\p-jy hn`-h-a-{´m-ebw aptJ\ \S-¸n-em-¡ p¶ Cu ]²-
Xn-bn tIc-f-¯n \n¶pw 42 kÀ¡ mÀ t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-I-fpw, sF. F¨v. BÀ. Un bpsS
Iogn-ep-ff 6 t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-Ifpw DÄs¸sS 48 t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-Isf ]²Xn \S-¯n-
¸nsâ `mK-ambn DÄs¸-Sp-¯n-bn-«pv.
270
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-]-²-Xn-bnse t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-I-fnse \ne-hm-chpw
]pXn-bh Øm]n-t¡ Bh-iy-I-Xbpw _Ô-s¸-«-h-cpsS {i²-bn sImph-cp-I.
BapJw
C´y-bnse 500 t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-I-fn h\nX tlmÌ \nÀ½n-¡ pI F¶
e£ yw ssIh-cn-¡ m-\mbn Fw. F¨v. BÀ. Un bpsS [\-k-lm-b-t¯msS Dff ]²Xn-bm-
Wn-Xv.
^v
100% tI{µm-hn-jvI-yX ]²-Xn IW-¡ n\w:þ 4202þ02þ104þ95. 2012 þ 13 hÀj-¯nÂ
Cu kvIoan\v 3010 e£ w cq] {]Xo-£ nX tI{µ klm-b-ambn kwØm\ _UvP-än hI-
bn-cp-¯n-bn-«p-v.
e£ y-§ Ä
Cu ]²-Xn-bn tIc-f-¯n \n¶pw 36 kÀ¡ mÀ t]mfnsS-Iv\n-¡ p-I-fpw sF.
F¨v. BÀ. Un bpsS Iogn-ep-ff 5 t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-Ifpw DÄs¸sS 41 t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-Isf
]²Xn \S-¯n¸nsâ `mK-ambn DÄs¸Sp-¯n-bn-«p-v.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
kwØm-\s¯ hnhn[ t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-I-fn ]Tn-¡ p¶ s]¬Ip-«n-IÄ¡ v
CXnsâ {]tbm-P\w e`n-¡ p-¶p.
{]hÀ¯-\-§ Ä
kmt¦-XnI hnZ-ym-`-ymk Ub-d-IvS-dpsS ip]mÀi A\p-k-cn¨v kÀ¡ m-cn \n¶pw
`c-Wm-\p-aXn e`n-¡ p-¶p. AX-\p-k-cn¨v s]mXp-a-cm-a¯v hIp¸v sSâÀ \S-]-Sn-IÄ kzo-I-
cn¨v Cu sI«n-S-§ -fpsS \nÀ½mW {]hÀ¯-\-§ Ä \S-¯p-¶p.
XIV. kmt¦X
- nI hnZym` - mSn (TEQIP-II)
- ymkKpWta· hÀ²\]cn]
BapJw
F© n-\o-b-dnwKv tImtf-Pp-I-fnse hnZym-`ymk \ne-hm-chpw ASn-Øm\ kuI-
cyhpw sa¨-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-\p-thn C´ym Kh¬saâ v Bcw-`n¨ ]²-Xn-bmWv kmt¦-
XnI hnZym-`ymk KpW-ta· hÀ²\]cn-]m-Sn (sSIzn]v).
271
^v
75: 25 tI{µ-kw-Øm\ ]²-Xn.. Cu ]²-Xn-bv¡ mbn 4 hÀj-t¯-¡ p-ff sam¯w
AS-¦Â XpI 141.78 tImSn cq]-bmWv. 2012 þ 13 hÀj-¯n ]²Xn C\-¯n 60 tImSn cq]
hI-bn-cp-¯n-bn-«p-v. (Rs 45 tImSn : 15 tImSn F¶ tI{µ : kwØm\ A\p-]m-X-¯nÂ)
KpW-t`m-àm-¡ Ä
tI{µm-hn-jvIrX ]²Xn-bmb sSIzn-]nsâ cw-L«w \S-¸n-em-¡ p-¶Xv
kwØm-\s¯ 13 F© n-\n-b-dnwKv tImtf-Pp-IÄ aptJ-\-bm-Wv. CXn 6 kÀ¡ mÀ F© n-
\n-b-dnwKv tImtf-Pp-Ifpw FÂ. _n. Fkv. tâbpw Ipkm-äntâbpw Iogn Dff Hmtcm
tImtf-Pp-Ifpw CAPE sâ Iogn-ep-ff 5 tImtf-PpIfpw DÄs¸-Sp-¶p.
e£ y§ Ä
1. kwØm-\s¯ 13 F© n-\o-b-dnwKv tImtf-Pp-I-fnse hnZ-ym-`-ymk \ne-hm-chpw
ASn-Øm\ kuI-c-yhpw sa¨-s¸-Sp-¯pI.
2. hnZ-ym-`-ymk KpW-\n-e-hmcw hÀ²n-¸n-¡ pI
3. ]p-Xnb _ncp-Zm-\-´c _ncpZ tImgvkp-IÄ XpS-§ pI
4. A-[-ym-]I A\-[-ym-]I KpW-\n-e-hmcw hÀ²n-¸n-¡ pI
5. h-y-h-km-b-§ -fp-am-bp-ff B`n-ap-Jyw hÀ²n-¸n-¡ pI
{]hÀ¯-\-§ Ä
Hmtcm tImtf-Pnepw Hcp hnZ-ym-`-ymk hnN-£ -Wsâ t\X-y-X-z-¯n t_mÀUv Hm^v
KhÀtWgvkv \ne-hn-ev-v. IqSmsX [\-Im-cyw, tamWnä-dnwKv Bâ v Chm-eypthj³,
s{]mIypÀsaâ v F¶n-h-bv¡ mbn Dff I½n-än-IÄ Cu ]²-Xn-bpsS {]hÀ¯-\-§ Ä \nb-
{´n-¡ p-¶p.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]cn-[n-bn-bp-ff tImtf-Pp-I-fnse \ne-hm-chpw
kuI-cyhpw sa¨-s¸-Sp-¯p-¶-Xn-\p-ff Imcy-§ Ä A[n-Ir-X-cpsS {i²-bnÂsIm-p-h-cp-I.
BapJw
Cu ]²Xn {]Imcw sXc-sª -Sp-¡ p¶ t]mfn-sS-Iv\n-¡ nsâ kao] {]tZ-i-§ -fn-Â
Xma-kn-¡ p¶ {]mY-anI hnZ-ym-`-ymkw e`n-¨-hcpw sXmgn-en-Ãm-¯-h-cp-amb P\-§ Ä¡ v
Ah-cpsS A`n-cp-Nn¡ v A\p-k-cn¨v sXmgn-e-[n-jvTnX ]cn-io-e\w kuP-\-y-ambn \evIn
Ahsc kzbw ]c-ym-]vX-X-bn-te¡ v \bn-¡ p¶ Hcp _y-lXv ]²-Xn-bmWv CDTP kvIow.
^v
2011þ12 hÀjw 31 t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-IÄ¡ mbn 419 e£ w cq] A\p-h-Zn-¡ p¶-Xn-\p-
ff D¯-chv MHRD bn \n¶pw e`n-¡ p-I-bp-m-bn. C{]-Imcw 419 e£ w cq] kwØm\
kÀ¡ m-cn e`n-¡ p-Ibpw AXn \n¶pw 2011þ12 se Ah-km-\s¯ SDG apJm-´ncw 2012
amÀ¨v amk-¯n 150 e£ w cq] 2203þ00þ105 þ86 slUv aptJ\ A\p-h-Zn-¡ p-Ibpw kmt¦-
272
XnI hnZ-ym-`-ymk Ub-d-IvSÀ apgp-h³ XpIbpw t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-IÄ¡ v A\p-h-Zn-¨p-sIm-Sp-
¡ p-Ibpw sNbvXp. 2012 þ 13 hÀj-s¯ BZy Fkv. Un. Pn. apJm-´ncw 326 e£ w cq] e`n-
¨n-«v-v.
e£ yw
tIc-f-¯n F.-sF.-kn.än AwKo-Im-c-ap-ff 35 t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-I-Ä hgn sXmgn-e-
[n-jvTnX ]cn-io-e\w \ÂIÂ, Cu ]²Xn {]Imcw sXc-sª -Sp-¡ p¶ t]mfn-sS-Iv\n-¡ nsâ
kao] {]tZ-i-§ -fn-Â Xma-kn-¡ p¶ {]mY-anI hnZ-ym-`-ymkw e`n-¨-hcpw sXmgn-en-Ãm-¯-h-
cp-amb P\-§ Ä¡ v Ah-cpsS A`n-cp-Nn¡ v A\p-k-cn¨v sXmgn-e-[n-jvTnX ]cn-io-e\w kuP-
\-y-ambn \evIn Ahsc kzbw ]c-ym-]vX-X-bn-te¡ v \bn-¡ p¶ Hcp _y-lXv ]²-Xn-bmWv
CDTP kvIow.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
Cu ]²-Xn-b-\p-k-cn¨v tImtf-Pp-I-fn \n¶pw sImgnª p t]mb-hÀ, ]«nI PmXn
]«nI hÀ¤-¡ mÀ, \yq-\-]£ hn`m-K-¡ mÀ, hnI-emw-KÀ F¶n-h-cpÄs¸sS bpff {Kma-{]-tZ-
i-§ -fnse sXmgn cln-XÀ¡ v sXmgn-e[n-jvSnX hnZ-ym-`-ymkw F.- sF.- kn.- än. C AwKo-
Im-c-ap-ff t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-IÄ hgn \ÂIn-h-cp-¶p.
{]hÀ¯-\-§ Ä
kzbw sXmgn Is-¯p-¶-Xn\v Bh-i-y-ap-ff sshZ-Kv²-yhpw hnh-chpw
Dd¸m-¡ p¶ tImgvkp-I-fn kuP-\y ]cn-io-e\w \ÂIp-¶p. sNdp-InS kwcw-`-§ Ä
Bcw-`n-¡ p-¶-Xn-\p-ff FâÀ{]-WÀ kvIn e`-y-am-¡ p-¶p. sXmgn-em-fn-IÄ¡ v Ah-cpsS
taJ-e-I-fn sXmgn km[-yX hÀ²n-¸n-¡ p¶ coXn-bn-ep-ff kvIn A]v{K-tU-j³
t{]m{Km-ap-IÄ \ÂIp-¶p. kv{XoIÄ,]«n-I-PmXn/]«n-I-hÀ¤-¡ mÀ aäp ]nt¶m¡ hn`m-K-
§ Ä, \yq-\-]-£ -§ Ä, kvIqfp-I-fn \n¶pw sImgnª pt]mIp-¶-hÀ, hnI-emw-KÀ, km¼-
¯n-I-ambn ]nt¶m¡ w \n¡ p-¶-hÀ F¶n-hÀ¡ mbn {]tX-yI kvIn s{Sbn-\nwKv
t{]m{Km-ap-Isf Is¯n \S-¸n-em-¡ p-¶p tI{µ am\h hnI-k\ a{´m-ebw hgn-
bmWv {]kvXpX ]²Xn \S-¸n-em-¡ p-¶-Xv. Z£ n-tW-´-y³ kwØm-\-§ -fnse t]mfn-sS-Iv\n-
¡ p-I-fn Cu ]²Xn \S-¸n-em-¡ p-¶Xv sNs¶ BØm-\-am-bp-ff NITTR hgn-bm-Wv.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
Hmtcm t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-I-fpsS Iogn-ep-ff FIvkvsS³j³ skâ-dp-IÄ hgn-
bmWv sXmgn-e-[n-jvTnX tImgvkp-I-fn s{Sbn-\nwKv \ÂIp-¶-Xv. C{]-Imcw s{Sbn-\nwKv e`n-
¡ p¶ hnZ-ymÀ°n-IÄ¡ v sXmgn e`n-¡ p-¶-Xn-\p-ff hnZKv[ D]-tZ-ihpw klm-bhpw
Xt±-i-k-zbw `cW Øm]-\-§ Ä¡ v \ÂIm-hp-¶-Xm-Wv.
273
t¯mSp IqSn \S-¸n-em-¡ p¶ Hcp 75% tI{µm-hn-jvIrX ]²-XnbmWnXv.
^v
75: 25 tI{µ-kw-Øm\ ]²-Xn. 2012 þ 13 hÀj-¯n Cu kvIoan\v 200 e£ w cq]
{]Xo-£ nX tI{µ klm-b-ambn kwØm\ _UvP-än hI-bn-cp-¯n-bn-«-v. (Rs 150
e£ w : 50 e£ w F¶ tI{µ : kwØm\ A\p-]m-X-¯nÂ)
KpW-t`m-àm-¡ Ä
FÃm kmt¦-XnI hnZym-`ymk Øm]-\-§ fpw
e£ y-§ Ä
75: 25 tI{µ-kw-Øm\ ]²-Xn. FÃm D¶X ]T-\-tI-{µ-§ -fn-ep-ambn ià-amb
hnhc kmt¦-XnI irwJ-e- Øm-]n¨v cmPys¯ hnZ-Kv²-cp-ambn ]T-\-§ Ä ]¦p-h-bv¡ p-
¶Xv t{]mÕm-ln-¸n-¡ p-¶-Xn-\pw- hn-Úm-\-hym-]\w \S-¯p-¶-Xn\pw anI¨ Is-
¯-ep-IÄ ]¦p-h-bv¡ p-¶-Xn\pw ]²Xn hn`m-h\w sN¿p-¶p.
{]hÀ¯-\-§ Ä
kwØm-\s¯ F© n-\n-b-dnwKv tImtf-Pp-I-fnepw t]mfn-sS-Iv\n-¡ p-I-fnepw
{_mUv _mâ v IW-IvSn-hnän \ÂIp-¶-p.
*************************
274
CHAPTER
XIII
kmaq-ly-t£ aw
275
XIII. kmaq-ly-t£ aw
iniphnIk\w
1. ]cn-]mSn : kwtbm-PnX inip-hn-I-k\ tkh-\-]-²Xn (ICDS)
2. a{´m-ebw : tI{µ-h-\n-Xm-inip hnI-k\ hIp¸v
3. Bap-Jw.
Ip«n-I-fpsS Ah-Imi kwc-£ Ww Dd-¸p-h-cp-¯p-¶-Xn\pw hnI-k\w Xzcn-X-s¸-Sp-
¯p-¶-Xn\pw 1974 se tZiob inip-\-b-¯n {]Ya ]cn-K-W\ \ÂIp-hm³ \nÀt±-in-¨p-
hcp¶p. inip-¡ Ä¡ pw KÀ`n-Wn-IÄ¡ pw ]meq-«p¶ A½-amÀ¡ pw e`y-am-t¡ FÃm
tkh-\-§ fpw kwtbm-Pn-X-ambn \S-¸m-¡ p-I-bmWv Cu ]cn-]m-Sn-bpsS Dt±-iyw. Cu
Dt±iyw {]m_-ey¯n hcp-¯pI F¶ e£ y-t¯msS hnhn[ a{´m-e-b-§ -fp-sSbpw
hIp-¸p-I-fp-tSbpw inip-¡ -fpsS t£ aw kw_-Ôn¨ ]c-kv]c_Ôn-X-amb {]hÀ¯-\-
§ Ä Iq«n-bn-W¡ n tI{µ-kÀ¡ mÀ Bhn-jv¡ -cn¨ ]²-Xn-bmWv sF.-kn.-Un.-F-kv. Cu ]²-
Xn¡ v 1975 HIvtSm-_À 2 \v Bcw`w Ipdn-¡ p-Ibpw Hmtcm ]© -h-Õc ]²-Xn-bnepw hn]p-eo-
I-cn-¡ -s¸«vC´y-bn BI-am\w kmÀÆ-{Xn-I-am-¡ p-Ibpw sNbvX ]cn-]m-Sn.
4. ^v :
Poh-\-¡ m-cyhpw \S-¯n¸pw 100 % tI{µm-hn-jvIr-Xw, t]mj-Im-lm-c-sN-e-hp-IÄ
50:50 {Ia-¯n tI{µ-^pw Xt±-i-¹m³ ^pw.
5. \nÀÆ-l-W-Øm-]\w :
{Kma-]-© m-b-¯p-Ifpw \K-c-k-`Ifpw BWv \nÀÆ-lW GP³kn-IÄ. P\-kwJy
IW-¡ mIn 700 : 1 F¶ tXmXn A¦W-hm-Sn-IÄ A\p-h-Zn-¨n-cp-¶p. Hcp tlmW-ddn
hÀ¡ dpw sl¸dpw tNÀ¶v A¦-W-hmSn {]hÀ¯-\-§ Ä \S-¯p-¶p.
6. e£ y-§ Ä :
Ÿ Bdv hb-Êp-h-sc-bp-ff Ip«n-I-fpsS t]mjW BtcmKyw sa¨-s¸-Sp-¯pI (A-\p-
]q-cI t]mj-Im-lm-cw)
Ÿ inip-hnsâ imco-cn-Ihpw am\-kn-Ihpw kmaq-ln-I-hp-amb hnI-k-\-¯n\v icn-
bmb ASn-¯d ]mIpI (Pre-School)
Ÿ inip-a-c-Ww, tcmKm-Xp-c-X, t]mj-W-Ip-dhv F¶n-h-bpsS tXmXv KWy-ambn Ipd-
bv¡ pI
Ÿ inip-hn-I-k-\-¯n\v A\p-tbm-Py-amb hn[-¯n hnhn[ hIp-¸p-IÄ X½nÂ
GtImhvx km²y-am-¡ pI
7. KpW-t`m-àm-¡ Ä :
1. KÀ-`n-Wn-Ifpw ]meq-«p¶ A½-amcpw
2. 0þ3 {]mb-¯nepff inip-¡ Ä
3. 3þ6 {]mb-¯n-ep-ff {]o kv¡ qÄ Ip«n-IÄ
4. Iuam-c-{]m-b-¡ m-cmb s]¬Ip-«n-IÄ
8. AÀlXm am\-ZWvUw
276
t{Km¯v NmÀ«v A\p-k-cn¨v t{KUv 1  Xmsg-bp-ff FÃm Ip«n-IÄ¡ pw, Fkvkn/
Fkv Sn hn`m-K-¯nse apgp-h³ Ip«n-Ifpw. {]o kv¡ qÄ Ip«n-IÄ¡ v am\-ZWvUw _m[-I-a-
Ã.
10. {]hÀ¯-\-§ Ä
1. A¦-W-hmSn t]mj-Im-lmc KpW-t`m-IXr ]«nI sa¼À sNbÀam-\mb shÂs^-
bÀ I½nän km£ y-s¸-Sp-¯nI
2. ICDS tImþ-HmÀ-Un-t\-j³ I½n-än, A¦-W-hmSn t£ a I½nän F¶nh {]hÀ¯n-
¸n-¡ pI.
277
Ip«n-I-fpsS AhImi DS-¼Sn \S-¸n hcp-¯p-¶-Xnsâ `mK-ambn tI{µ kÀ¡ mÀ
1992 \v tijw \e-hn-ep-m-bn-cp¶ Ip«n-Isf kw_-Ôn¨p ]e \nb-a-§ Ä¡ pw t`Z-KXn
hcp-¯n-bn-cp-¶p. Cu t`mZ-K-Xn-IÄs¡ m¸w Ip«n-I-fpsS kpc-£ n-XXzw Dd-¸p-h-cp-¯p-¶-Xn-
\mbn _me-\o-Xn \nb-aw, sXcphv Ip«n-IÄ¡ m-bp-ff ]²-XnIÄ, ssNÂUv sse³,
sk³{SÂ AtUm-¸vj³ dntkmgvkv GP³kn XpS-§ nb kwhn-[m-\-§ Ä GÀs¸Sp-¯n-bn-
cp-¶p. F¶m Hä-s¸« Cu tkh-\-§ -fn Kpcp-X-c-amb hnS-hp-I-fp-s¶v Is-¯n-b-
Xns\ XpSÀ¶v Ip«n-I-fpsS kwc-£ -Whpw kpc-£ bpw kw_-Ôn¨v apgp-h³ kvIoap-Ifpw
Hcp IpS-¡ o-gn-em-¡ p-¶-Xn\v GÀs¸-Sp-¯nb ]cn-]m-Sn-bmWv ICPS.
4. ^v
kmaq-ly-t£ a hIp¸v aptJ\ PnÃm ]© m-b-¯nsâ t\Xr-Xz-¯n \S-¯-s¸-
Sp¶ Cu ]²Xn 100 % tI{µm-hn-jvIr-X-am-Wv.
5. \nÀÆlW Øm]\w
][m-\-ambpw Cu ]cn-]m-Sn-bpsS Iogn cq]o-I-cn-¡ -s¸-Sp¶ DCPS F¶ t]cn-ep-
ff skmssk-än-bmWv {][m-\-ambpw PnÃm-Xe {]hÀ¯-\-§ Ä Gsä-Sp-¡ p-¶-Xv.
6. {]hÀ¯-\-§ Ä
1. ]cn-N-c-W-þ-k-lm-b-þ-]p-\-c-[n-hmk {]hÀ¯-\-§ Ä
a. ssNÂUv sse³
b. sjÂt«gvkv
c. Zs¯-Sp-¡ Â
d. AtUm-]vj³ GP³kn
e. A½sXm«nÂ
f. NnÂ{U³kv tlmw (^näv tlmw)
g. H_vkÀth-j³ tlmw
h. kvs]j tlmwkv
7. {]tXyI {]hÀ¯-\-§ Ä
1. ssNÂUv s{]m«-£ ³ amt\-Pvsaâ v C³^Àta-j³ knÌw (CPMIS)
2. Missing Child Network
8. \nÀÆ-lWw
1. PnÃm ]© m-b¯v {]kn-Uâ v sNbÀam-\mb DCPS.
2. DCPS IÄ¡ v amÀ¤-\nÀt±iw \ÂIp¶ State Child Protection Society (SCPS)
Cu skmssk-än-IÄ¡ v t»m¡ v Xe-¯nepw ]© m-b-¯nepw Xt±-i-Øm-]-\-§ -
fpsS t\X-rXz-¯n I½n-än-IÄ Dm-bn-cn-¡ pw.
9. e£ y-§ Ä
1. _me-\oXn \nb-a-¯n \nÀh-Nn-¨n-«p-ff {]tXyI ]cn-c£ Bh-iy-ap-ff H³]Xv
hn`mKw Ip«n-IÄ (CINCP)
2. \nb-a-hp-ambn s]mcp-¯-s¸-Sm¯ Ip«n-IÄ (CICL) F¶o hn`mKw Ip«n-I-fpsS
278
kwc-£ -Whpw kpc-£ n-X-Xz-hp-w Dd-¸p-h-cp-¯pI
3. Ip«n-IÄ A\p-NnX s]cp-am-ä-§ Ä¡ pw ]oU-\-§ Ä¡ pw hnt[-b-am-Ip-¶-XnÂ
\n¶pw {]Xn-tcm-[n-¡ pI
3. 1. taJe þ h\n-Xm-t£ aw
2. ]cn-]mSn þ km[mÀ (SWADHAR)
3. a{´m-ebw þ h\n-Xm-inip hnI-k\w
4. BapJw
{]bm-k-I-c-amb Pohn-X-km-l-N-cy-§ Ä ]e kv{XoIfpw t\cn-tSn hcp-¶p-v.
hn[-h-IÄ, Dt]-£ n-¡ -s¸-Sp-¶-hÀ, AK-Xn-IÄ, {]Ir-Xn-t£ m` Cc-IÄ, B{I-a-W-¯n\v
hnt[-b-cm-Ip-¶-hÀ XpS-§ nb Cu \nc hfsc hep-Xm-Wv. C¯cw Zpc-´-§ Ä t\cn-Sp¶
kv{XoI-fn ]ecpw SexWorkers Bbpw `n£ m-S-I-cmbpw amdn-¯o-cp-I-bm-Wv ]Xn-hv.
Cu kml-N-cy-§ -fn F¯n-tN-cp¶ kv{XoIÄ¡ v kwc-£ Ww \ÂIp-¶-Xn\v \nÀt±-i-
§ Ä (Counselling) km¼-¯n-I-amb ]p\-c-[n-hm-k-¯n\pw GÀs¸-Sp-¯n-bn-«p-ff ]²-Xn-
bm-Wn-Xv.
5. ^v
75% {Kmâmbn \ÂIp-¶p.
6. \nÀÆ-l-W-Øm-]\w
279
cPn-k-äÀ sN¿-s¸« k¶² kwL-S-\-IÄ¡ pw kÀ¡ mÀ Øm]-\-§ Ä¡ -\p-_-
Ô-ambn cPn-ÌÀ kwL-§ Ä¡ pw {Kmân\v AÀl-X-bp-v.
7. e£ y-§ Ä
1. Zpc-´-§ Ä t\cn-Sp¶ kv{XoXÄ¡ v `£ -W-apÄs¸-sS-bp-ff ]mÀ¸nSw GÀs¸-Sp-
¯pI
2. ChÀ¡ v hcp-am-\-ap-m-¡ p¶ {]hÀ¯-\-§ Ä Gsä-Sp-¡ pI
3. Chsc kzX-{´-cmbn Pohn-¡ m³ {]m]vX-cm-¡ pI.
9. kwtbm-P\ km[y-X-IÄ
KpW-t`m-àm-¡ -fpsS ]p\-c-[n-hmkw kw_-Ôn¨ Imcy-§ Ä¡ v Xt±-i-`-c-W-Øm-
]-\-§ Ä¡ v ]²Xn X¿m-dm-¡ mw. B{ib ]²-Xn-bp-ambn _Ô-s¸-Sp-¯mw. aäv kmaq-ly-
t£ a ]²-Xn-I-fp-ambn _Ô-s¸-Sp-¯mw.
5. ^v.
100% {Kmâm-bmWv XpI \ÂIp-¶Xv ^ÀWo-¨À, D]-I-c-W-§ Ä F¶n-h-bpÄs¸sS
450000/-þ cq] {Kmâmbn hÀj-¯n A\p-h-Zn-¡ p-¶p.
6. \nÀÆ-lWØm]0\w
cPn-ÌÀ sNbvX k¶-²- kw-L-S-\-IÄ¡ v am{Xsa {Kmân\v AÀlX Dm-bn-cn-¡ q.
kmaq-ly-t£ a t_mÀUv \nÀ±njvS t^md-¯n At]£ kaÀ¸n-¡ -Ww.
280
7. KpW-t`m-àm-¡ Ä
15 apXÂ 35 hb-Êp-hsc {]mb-ap-ff kv{XoIÄ ]oU-\-§ Ä¡ v hnt[-b-cm-b-htcm
hnt[-b-cm-Ip-sa¶v kwi-bn-¡ -s¸-Sp-¶-htcm Bwv.
8. e£ y-§ Ä
1. kv{XoIÄ¡ pw Ip«n-IÄ¡ pw ]oU-\-§ -fn \n¶pw A\p-NnX s]cp-am-ä-§ -fnÂ
\n¶pw kwc-£ Ww GÀs¸-Sp-¯p-I.
2. ]«-W-¯n hnhn[ Imc-W-§ Ä¡ mbn F¯n-tN-cp¶ kv{XoIÄ¡ p-ff Xma-kw.
5. ^v
100% tI{µm-hn-jvIrX {Kmâ v
6. \nÀÆ-lW Øm]\w:
cPn-ÌÀ sNbvX k¶²kwL-S-\-IÄ¡ v am{Xsa {Kmân\v AÀlX Dm-bn-cn-¡ q.
\nÀ±njvS t^md-¯n kmaq-ly-t£ a hIp¸v aptJ\ At]£ \evI-Ww.
7. KpW-t`m-àm-¡ Ä
1. ssewKoI Nqj-W-§ Ä¡ v hnt[-b-am-Ip¶ kv{XoIÄ
281
2. ssewKoI Nqj-W-§ Ä¡ v hnt[-b-am-Im-hp¶ kml-N-cy-§ -fn Ign-bp¶ s
]¬Ip-«n-IÄ.
8. e£ y-§ Ä
1. s]¬Ip-«n-IÄ {Sm^n-¡ nw-Kn\v hnt[-b-am-¡ p-¶Xv {]Xn-tcm-[n-¡ p-I.
2. ssewKoI Nqj-W-§ Ä¡ v hnt[-b-am-Ip¶ kv{XoIsf tamNn-¸n-¡ p-Ibpw ]cn-c-
£ n-¡ p-Ibpw sN¿p-I.
3. Cu hn`m-K-§ -fpsS ]p\-c-[n-hm-kw.
5. ^v.
t]mj-Im-lmcw HgnsI 100% tI{µm-hn-jvIrX ^v. t]mjIm-lm-c-¯n\v 50%
tI{µ-k-lm-bw. _m¡ n hcp¶ XpI Xt±-i-Xe ¹m³^n \n¶pw Iq«n \ÂIp-¶p.
6. \nÀÆ-lWØm]\w
282
kmaq-ly-t£ -a-h-Ip-¸nsâ amÀ¤-\nÀt±-i-t¯msS {Kma-\-Kc ]© m-b-¯p-IÄ ]cn-
]mSn \S-¸n-em-¡ p-¶p. hIp-¸p-X-e-¯n Pnà t{]m{Kmw Hm^o-kdpw inkp-hn-I-k\ Hm^o-
kdpw {]hÀ¯\ ta t\m«w hln-¡ pw.
7. e£ y-§ Ä
1. s]¬Ip-«n-I-fpsS Btcm-Ky-t]m-j-W-\n-em-hmcw DbÀ¯pI
2. Btcm-Kyw, ipNn-Xzw, t]mj-Ww, ARSH (A-tUmÄkâ v do t{]mU-IvSohv
sk£ z sl¯v), Child Care XpS-§ n-b-h-bn t_m[-h-Xv¡ -cWw
3. Iuam-c-{]m-b-¡ m-cpsS am\-kn-Im-tcmKy hnI-k-\w, imào-I-cW kzbw hnI-
k\w, PohnX ss\]pWyhnZym-`ymkw F¶nh Dd-¸m-¡ Â.
8. KpW-t`m-àm-¡ Ä
1. 11-18 {]mb-¯n-ep-ff s]¬Ip-«n-IÄ
2. t_mUn amÊv C³UIvkv ( BMI) 18 Â Xmsg hcp¶ s]¬Ip-«n-IÄ¡ v t]mj-Im-
lmcw,.
11. {]hÀ¯-\-§ Ä
1. A¦-W-hm-Sn-I-fn- F Pn ¢ºv cq]o-I-c-Whpw t]mj-W-hn-X-c-W-hpw.
2. sXc-sª -Sp-¡ -s¸«kv¡ qfp-I-fn kmaq-ly-t£ a hIp¸v aptJ-\-bp-ff kv¡ qÄ
Iu¬kn-eÀ \nb-a-\hpw sskt¡ m tkmjy Iu¬k-enw-Kpw.
283
3. a{´m-embw : tI{µ h\nXminip hnI-k\w
4. Bap-Jw.
amdnb kmaq-ln-I-km-¼-¯nI Npäp-]m-Sp-I-fn sXmgn-se-Sp-¡ p¶ kv{XoIÄ¡ v
kuI-cy-{]-Z-amb Xmakw Dd-¸p-h-cp-¯p-¶-Xn\v tI{µ-kÀ¡ mÀ GÀs¸-Sp-¯nb ]²-Xn-bm-
Wn-Xv. k¶-²-kw-L-S-\-IÄs¡ m¸w ]© mb¯v cmPv Øm]-\-§ Ä¡ pw \K-c-k-`-
IÄ¡ pw Cu ]²Xn {]Imcw {Kmân\v AÀl-X-bp-v.
5. ^v.
75% tI{µ kÀ¡ mÀ {Kmâmbn (non recurring) A\p-h-Zn-¡ p-¶p. \nÀ±n-jvS- am-Xr-I-
bn-ep-ff At]£ kmaq-ly-t-£ a hIp-¸p- ap-tJ\ tI{µ-a-{´m-e-b-¯n kaÀ¸n-¡ -Ww.
6. \nÀÆ-l-Ww.
{Kmâ v e`n-¡ p¶ apdbv¡ v F³Pn-\o-bÀ DÄs¡ m-f-fp¶ \nÀ½m-W-I-½n-änbpw
\nÀ½mW tijw {]hÀ¯-\-§ Ä tamWn-äÀ sN¿p-¶-Xn\v KpW-t`m-àm-¡ Ä DÄs¡ m-f-
fp¶ tlmÌ amt\-Pvsaâ v I½n-änbpw \nÀ_-Ô-am-bn-cn-¡ p-w. Xma-k-¡ m-cn \n¶pw
kÀ¡ mÀ \nÀt±-in-¡ p¶ \nc-¡ n hmSI CuSm¡ n {]hÀ¯\w \S-t¯--Xm-Wv.
8. ]²Xn kwtbm-P\w
h\nXm hnI-k-\-hp-ambn _Ô-s¸« ]²-Xn-IÄ Bkq-{XWw sN¿p-t¼mÄ Sn
hnj-bhpw NÀ¨bvXv hnt[-b-am-¡ -Ww. F³ Pn H Ifp-ambn NÀ¨ sNbvXv Ah-cpsS
tkh\w e`y-am-¡ -Ww. Ah ]²Xn tcJ-bpsS `mK-am-¡ -Ww.
5. ^v
284
90% [\-k-lmbw Cu ]cn-]mSn hmKvZm\w sN¿-¶p. cPn-ÌÀ sN¿p¶ k¶²
Øm]-\-§ Äs¡ m¸w Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä¡ pw aZyw ab-¡ p-a-cp¶v hntbm-P\ NnIn-
Õ-¡ m-bp-ff {Kmân\v AÀl-X-bp-v.
6. D]-]-²-Xn-IÄ
Bkàn hntam-N\ NnIn-Õ-¡ mbn Ft«mfw D]-]-²-Xn-IÄ hn`m-h\w sNbvXo-«pv.
1. Treatment cum Rehabilitation Centres
2. Work place prevention programe
3. De-addiction camps
4. Drug Awareness Counselling
5. Awareness Programe
6. Innovative CBR
7. Manpower Development
8. Survey Studies and Research
7. KpW-t`m-àm-¡ Ä
Zcn-{Z-k-¼¶ hyXym-k-an-ÃmsX AUn£ \v hnt[-b-amb hyàn-IÄ
9. Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
]© m-b¯vcmPv BIvSv A\p-k-cn¨v aZy]m-\-¯n-s\-Xn-cm-bn-«p-ff {]hÀ¯-\-§ Ä
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS Npa-X-eI-fnÂs¸-Sp-¶p. Cu Npa-X-e-IÄ tI{µ-kÀ¡ m-cnsâ
]²-Xn-IÄ {]tbm-P-\-s¸-Sp-¶-Xn\v Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä¡ v Ign-bpw. IqSmsX aZy-]m-\-
¯n-s\-Xn-cm-bp-ff Ah-t_m[w P\-Iob kwL-S-\m kw-hn-[m-\-§ Ä hgn Dm-¡ p-I (-km-
aq-ly-Xn-·-IÄs¡ -Xn-sc) hnapàn t\Sp-¶-Xn-\p-ff NnIn-Õ-IÄ GÀs¸-Sp-¯p-I. kmaq-ly-
Xn-·-IÄ¡ v hiw-h-Z-cm-b-hsc {Kma-k-`-hgn Ip-]n-Sn¨v tamN\w \ÂIp-I.
285
9.1. taJe : htbm-P-\-t£ aw þ hr²-k-Z-\-§ -fpsS \nÀ½mWw
5. ^v
BsI sNe-hnsâ 75% tI{µ-þ-[-\-k-lm-b-ambn e`n-¡ pw.
6. \nÀÆ-l-W-Øm-]\w
Xt±-i-`-c-W-Øm-]\w
8. \nÀÆ-l-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
htbm-P\ kpc£ Dd-¸m-¡ p-¶-Xn\v Cu ]²Xn Xt±-i-Øm-]-\-§ sf klm-bn-¡ p-
¶p.
286
5. ^v
Cu ]²-Xnbn hn`m-h\w sN¿p¶ ]cn-]m-Sn-IÄ¡ v 90% tI{µ-k-lm-b-ambn
\ÂIpw. k¶-²-kw-L-S-\-IÄ¡ v am{Xw [\-k-lmbw e`y-am-Ip-I.
6. D]-]-²-Xn-IÄ
Zo\-Z-bm kvIow GsX-¦nepw Hcp hn`m-K-¯n\v am{X-am-bn-«p-ff ]cn-]m-Sn-bÃ
adn¨v 7  IqSp-X hcp¶ sshI-ey-ap-ff hn`m-K-§ Ä¡ v hnZy-`ym-kw, sXmgn ]cn-io-e-
\w, CBR(I½yq-Wnän t_bvkvUv dolm_n-en-tä-j³), Early Intervention XpS§ n ]e
taJ-e-I-fnepw {Km³dv A\p-h-Z-\o-b-amWv.
7. e£ yw
imco-cnI am\-knI shÃp-hn-fnIÄ t\cn-Sp¶ apgp-h³ t]À¡ pw XpÃy-Xbpw
kmaqly ]cn-K-W-\bpw Ah-k-c-§ fpw Dd-¸m¡ n imào-I-cn-¡ pI
9. Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
sshI-ey-ap-f-f-h-cpsS \nÀ_-ÔnX hnZy-`ymkw Ah-cpsS t£ aw Dd-¸m-¡ Â
F¶nh Xt±-i-Øm-]-\-§ -fpsS Npa-X-e-bm-Wv. Cu Npa-Xe \nÀÆ-ln-¡ p-¶-Xn Cu ]cn-
]m-Sn¡ v Imcy-amb ]¦v hln-¡ m-\m-Ipw. Untk-_nÄUv Bb Ip«n-IÄ¡ p-ff
kvImfÀjn¸v XpS-§ nb B\p-Iq-ey-§ Ä hnX-cWw sN¿p-t¼mÄ {Kmâ v e`n-¡ p¶ Øm]-
\-§ -fn {]hÀ¯-\-§ Ä hne-bn-cp-¯p-¶-Xn\v e`n-¡ p¶ Ah-kcw ]qÀ®-ambpw {]tbm-
P-\-s¸-Sp-¯-Ww.
287
hnZym-`ym-k-Im-cy-§ Ä¡ mbn Xt±-i-`-c-W-Øm-]\w ]²-Xn-IÄ X¿m-dm¡ n hnS-hp-IÄ \nI-
¯-Ww. hIp-¸vXe {]hÀ¯-\-§ Ä GsX¶pw Fs´¶pw ]²XntcJ-bn hnkvX-cn-¡ -
Ww.
5. ^v
Øm]-\-{]-hÀ¯-\-§ Ä¡ v 90% {Kmâ v \ÂIp-I-bmWv Cu ]cn-]m-Sn-sImv Dt±-
in-¡ p-¶-Xv. k¶-²-kw-L-S-\-IÄs¡ m¸w ]© m-b¯v cmPv Øm]-\-§ Ä¡ pw Cu ]²-Xn-
bpsS KpW-t`m-àm-¡ Ä BIm-hp-¶-Xm-Wv.
6. D]-]-²-Xn-IÄ
htbm-P-\-]-cn-]m-Sn¡ v Iogn Xmsg ]d-bp¶ D]-]-²-Xn-IÄ e`y-am-Wv.
hr²-k-Z-\-§ Ä (25 t]À¡ v taÂ)
7. ]²Xn amÀ¤-\nÀt±-i-§ Ä
Hmtcm kvIoan\pw {]tXyI t{]mP-IvSp-IÄ X¿m-dm¡ n \nÝnX At]-£ m-t^m-d-
¯n kmaq-ly-t£ -a-h-Ip¸v aptJ-\ At]£ -IÄ kaÀ¸n-t¡ --Xm-Wv.
8. KpW-t`m-àm-¡ Ä
288
Adp-]Xv hb-Ên\p ta {]mb-ap-ff htbm-P-\-§ Ä, adhn tcmKw _m[n-¨-hÀ
AÀlX
1. 65 hbÊv ]qÀ¯n-bmb AK-Xn-IÄ¡ v
2. _n.-]n.-F IpSpw-_-am-bn-cn-¡ -Ww. (`mcy/`À¯m-hv, B¬a-¡ Ä (A-S-¡ -w)
DÄs¸-Sp-¶-XmWv IpSpw-_¯nsâ hcp-am\w.)
CXv hb-Ênsâ ASn-Øm-\-¯n 1.4.2011 apX Xmsg ]d-bp¶ cp hn`m-K-§ -fmbn Xncn-
¨p-sImv s]³j³ \ÂIp-¶-Xn\v kwØm\ kÀ¡ m-cn\v tI{µ-kÀ¡ m-cnÂ\n¶pw
\nÀt±iw \ÂIn-bn-«p-v.
hn`mKw
1. 60 hbÊv apX 79 hb-Êp-h-sc-bp-ffhÀ¡ v {]Xn-amkw tI{µ-kÀ¡ m-cnÂ\n¶pw
e`n-¡ p¶ s]³j³ 200 I.
2. 80 hbÊp apX¡ v {]Xn-amkw e`n-¡ p¶ s]³j³ 500 I.
3. kwØm\ kÀ¡ mÀ Ipdª Xv XpÃy hnln-X-sa-¦nepw tNÀ¯mWv s]³j³
\ÂtI--Xv. `n£ m-S\w \S-¯p-¶-hÀ¡ pw, kwØm-\-kÀ¡ mtcm, Xt±-i-kz-bw-`-
c-W-Øm-]-\-§ tfm \S-¯p¶ ic-Wm-e-b-§ -fn Xma-Ên-¡ p-¶-hÀ¡ pw
s]³j\v AÀl-X-bn-Ã. IqSmsX tI{µ kÀ¡ mÀ, kwØm\ kÀ¡ mÀ, Xt±-i-`-c-
W-Øm-]-\-§ Ä, tI{µ/kwØm\ kÀ¡ m-cnsâ klm-b-t¯m-Sp-IqSn {]hÀ¯n-
¡ p¶ aäv kwL-S-\-I-fn \n¶pw s]³j³ e`n-¡ p-¶-hÀ ¡ pw Du s]³j\v
AÀl-X-bp-m-bn-cn-¡ p-¶-X-Ã.
289
\nÝnX t^md-¯n Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ -fnse sk{I-«-dn-bv¡ mWv At]£
\ÂtI-Xv.
At\z-jW DtZym-K-س þ hntÃPv FIvk-ä³j³ Hm^o-kÀ
IpSpw-_- hcp-am\w, AÀlX F¶nh kw_-Ôn¨v At\zjW DtZym-K-س
\ÂIp¶ dnt¸mÀ«nsâ ASn-Øm-\-¯n- Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä Xocp-am\w FSp-¡ -
Ww. hcp-am\w IW-¡ m-¡ n-bXv icn-b-söv Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ -fnse A[n-Im-cn-
IÄ¡ v A`n-{]mbw Ds-¦n At]-£ -I\v hcp-am-\- kÀ«n-^n-¡ äv \ÂIp-¶-Xn\v hntÃPv
Hm^o-k-tdmSv Bh-iy-s¸-Smw.At]£ e`n¨v 10 Znh-k-¯n-\Iw At]-£ -bn³ta At\z-
jWw ]qÀ¯n-bm¡ n 30 Znh-k-¯n-\Iw `c-W-k-anXn Xocp-am\w FSp-¡ -Ww. At]£ \nc-
kn-¡ p¶ kwK-Xn-I-fn PnÃm-I-f-IvSÀ¡ v A¸o \ÂImw. s]³j³ A\p-h-Zn-¨p-sIm-p-
ff Xocp-am\w FSp-t¡ -Xv Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ -fm-Wv. ^v PnÃm If-IvS-dnÂ
\n¶mWv e`n-¡ p-I.
lmP-cm-t¡ tcJ-IÄ
1. At]£ \nÝn-X-t^m-d-¯nÂ
2. Ønc-Xm-aÊw sXfn-bn-¡ p-¶-Xn\v tdj³ImÀUv DÄs¸-sS-bp-f-f-Xnsâ ]IÀ¸v
3. hbÊp sXfn-bn-¡ p¶ tcJ
AÀlX
1. 40 apX 59 hb-Êp hsc ( 60 hbÊv ]qÀ¯n-bm-bm hmÀ²-Iy-Ime s]³j³
kvIoan-te¡ v amä-Ww. CXn\v {]tXyIw At]-£ -bpsS Bh-iy-an-Ã.)
2. _n.-]n.-F IpSpw-_-am-bn-cn-¡ -Ww. (`mcy/`À¯m-hv, B¬a-¡ Ä(A-S-¡ w)
DÄs¸-Sp-¶-XmWv IpSpw-_¯nsâ hcp-am\w.)
3. hn[-h-bm-bn-cn-¡ -Ww. 7 sImÃ-ambn `À¯mhv ImWm-Xm-hp-I-bm-sW-¦nepw hn[-h-
bmbn IW-¡ m¡ mw.
{]Xn-amk s]³j³ þ tI{µ-kÀ¡ m-cn \n¶pw 200 I.
kwØm\ kÀ¡ mÀ Ipd-ª Xv XpÃy hnln-X-sa-¦nepw tNÀ¯mWv s]³j³ \ÂtI--
Xv. `n£ m-S\w \S-¯p-¶-hÀ¡ pw, kwØm-\-kÀ¡ mtcm, Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ tfm
\S-¯p¶ ic-Wm-e-b-§ -fn Xma-Ên-¡ p-¶-hÀ¡ pw s]³j\v AÀl-X-bn-Ã. IqSmsX
tI{µ kÀ¡ mÀ, kwØm\ kÀ¡ mÀ, Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä, tI{µ/kwØm\
kÀ¡ m-cnsâ klm-b-t¯m-Sp-IqSn {]hÀ¯n-¡ p¶ aäv kwL-S-\-I-fn \n¶pw s]³j³
e`n-¡ p-¶-hÀ ¡ pw Du s]³j\v AÀl-X-bp-m-bn-cn-¡ p-¶-X-Ã.
lmP-cm-t¡ tcJ-IÄ
290
1. At]£ \nÝn-X-t^m-d-¯nÂ
2. Ønc-Xm-aÊw sXfn-bn-¡ p-¶-Xn\v tdj³ImÀUv DÄs¸-sS-bp-f-f-Xnsâ ]IÀ¸v
3. hbÊp sXfn-bn-¡ p¶ tcJ
4. hn[-h-bm-sW¶v sXfn-bn-¡ p-¶-Xn-\p-ff tcJ
AÀlX
1. 18 apX 59 hsc ( 60 hbÊv ]qÀ¯n-bm-bm hmÀ²-Iy-Ime s]³j³ kvIoan-
te¡ v amä-Ww. CXn\v {]tXyIw At]-£ -bpsS Bh-iy-an-Ã.)
2. _n.-]n.-F IpSpw-_-am-bn-cn-¡ -Ww. (`mcy/`À¯m-hv, B¬a-¡ Ä(A-S-¡ w)
DÄs¸-Sp-¶-XmWv IpSpw-_¯nsâ hcp-am\w.)
3. hnI-emw-KXzw 40 % Dm-bn-cn-¡ -Ww.
4. {]Xn-amk s]³j³ þ tI{µ-kÀ¡ m-cn \n¶pw 200 I.
kwØm\ kÀ¡ mÀ Ipd-ª Xv XpÃy hnln-X-sa-¦nepw tNÀ¯mWv s]³j³
\ÂtI--Xv. `n£ m-S\w \S-¯p-¶-hÀ¡ pw, kwØm-\-kÀ¡ mtcm, Xt±-i-kz-bw-`-
c-W-Øm-]-\-§ tfm \S-¯p¶ ic-Wm-e-b-§ -fn Xma-Ên-¡ p-¶-hÀ¡ pw
s]³j\v AÀl-X-bn-Ã. IqSmsX tI{µ kÀ¡ mÀ, kwØm\ kÀ¡ mÀ, Xt±-i-`-c-
W-Øm-]-\-§ Ä, tI{µ/kwØm\ kÀ¡ m-cnsâ klm-b-t¯m-Sp-IqSn {]hÀ¯n-
¡ p¶ aäv kwL-S-\-I-fn \n¶pw s]³j³ e`n-¡ p-¶-hÀ ¡ pw Du s]³j\v
AÀl-X-bp-m-bn-cn-¡ p-¶-X-Ã.
lmP-cm-t¡ tcJ-IÄ
1. At]£ \nÝn-X-t^m-d-¯nÂ
2. Ønc-Xm-aÊw sXfn-bn-¡ p-¶-Xn\v tdj³ImÀUv DÄs¸-sS-bp-f-f-Xnsâ ]IÀ¸v
3. hbÊp sXfn-bn-¡ p¶ tcJ
4. hnIemw-KXzw sXfn-bn-¡ p-¶-Xn-\p-ff tcJ
291
IpSpw-_- hcp-am\w, AÀlX F¶nh kw_-Ôn¨v A\zjW DtZym-K-س
\ÂIp¶ dnt¸mÀ«nsâ ASn-Øm-\-¯n- Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä Xocp-am\w FSp-¡ -
Ww. hcp-am\w IW-¡ m-¡ n-bXv icn-b-söv Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ -fnse A[n-Im-cn-
IÄ¡ v A`n-{]mbw Ds-¦n At]-£ -I\v hcp-am-\- kÀ«n-^n-¡ äv \ÂIp-¶-Xn\v hntÃPv
Hm^o-k-tdmSv Bh-iy-s¸-Smw. At]£ e`n¨v 10 Znh-k-¯n-\Iw At]-£ -bn³ta At\z-
jWw ]qÀ¯n-bm¡ n 30 Znh-k-¯n-\Iw `c-W-k-anXn Xocp-am\w FSp-¡ -Ww. At]£ \nc-
kn-¡ p¶ kwK-Xn-I-fn PnÃm-I-f-IvSÀ¡ v A¸o \ÂImw. s]³j³ A\p-h-Zn-¨p-sIm-p-
ff Xocp-am\w FSp-t¡ -Xv Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ -fm-Wv. ^v PnÃm If-IvS-dnÂ
\n¶mWv e`n-¡ p-I.
^v
100% tI{µ-k-lm-b-am-Wv. kwkvYm\ kÀ¡ mÀ hgn h\n-X-cWw sN¿p-¶p. kzm`m-
hn-I-a-c-W-¯n\v/ A]-I-S-a-c-W-¯n\v 10000 cq]-bp-amWv Ct¸mÄ \ÂIn- h-cp-¶-Xv.
e£ yw
]mh-s¸« IpSpw-_-§ fnse apJy-h-cp-am-\-ap-ff hyàn ac-W-s¸-Sp-t¼mÄ IpSp-_-
¯n\pm-Ip¶ ZpcpXw Ipd-bv¡ p-¶-Xn\v IpSpw-_-¯n\v (apJy B{in-X-\ - v) [\-k-lmbw
\ÂIp-I.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v:
1. acWw kw`-hn-¨m IpSpw-_-¯nse B{in-X-s\s¡ mv bYm-k-abw At]£
292
dh\yp A[n-Im-cn-IÄ¡ v kaÀ¸n-¨p-sh¶v Dd-¸p-h-cp-¯Â.
2. At\zjWw \S¯n A[n-Ir-XÀ bYm-k-abw KpW-t`m-àm-hn\v [\-k-lmbw
\ÂIn F¶v Dd¸v hcp-¯pI
3. kvIoan-s\-¡ p-dn¨v {Kma-k-`-h-gnbpw aäp Xc-¯nepw Ah-t_m[w \ÂIÂ.
]²Xn kwtbm-P\w
Zmcn-{Zy-\nÀ½mÀP\ ]²Xn X¿m-dm-¡ p-t¼mÄ Sn hnh-c-§ Ä ]²-Xn-tc-J-bpsS `mK-
am-¡ mw. \ÂInb hnh-c-§ fpw {]kn-²-s¸-Sp-¯p-¶p.
^nwKv
tI{µ kwØm\ kÀ¡ m-cp-IÄ CXnsâ ^nwKv \nÀÆ-ln-¡ p-¶p.
e£ yw:
]mh-s¸«`qc-lnX IpSpw-_-§ -fnse AwK-§ Ä¡ v IpSpw-_-\m-Ysâ acWw aqe-ap-
ff km¼-¯nI _p²n-ap«v Ipd-bv¡ p-¶-Xn-\p-ff C³jp-d³kv [\-k-lmbw e`y-am-¡ p-¶-
Xn-\mWo ]²-Xn.
KpW-t`m-àmhv:
`qc-ln-Xcpw 5 skâ v hsc `qan-bp-f-f-hcpw kwL-Sn-X-ta-J-e-bn sXmgn CÃm¯
IpSpw-_-§ -fm-Wv. Cu ]²-Xn-bpsS KpW-t`m-àm-¡ Ä.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w:
te_À Un¸mÀ«vsaâ v, C³jp-d³kv GP³kn-IÄ aptJ\ CXnsâ \nÀÆ-lWw
\S-¸n-em-¡ p-¶p.
{]hÀ¯-\-§ Ä:
1. IpSpw-_{in anj³ I¼yq-«-ssdkv sNbo-«p-ff Umäm-t_-kn \n¶pw \nÝnX
KpW-t`m-àm-¡ -fpsS ]«nI thÀ¯n-cn-s¨-Sp¯v sXmgn hIp-¸n\v e`y-am-¡ p-¶p.
2. Akn-Ìâ v te_À Hm^o-kÀ {Kma-]-© m-b-¯p-I-fpsS klm-b-t¯msS enÌnÂ
DÄs¸-«-h-cn \n¶pw At\z-jn¨v AÀl-X-bp-f-f-hsc sXsc-sª -Sp-¡ p-¶p.
3. sXsc-sª -Sp-¡ p-¶-hsc C³jp-d³kv kvIoan tNÀ¡ p-¶p.
4. hn.-C.H, {Kma-]© m-b¯v sk{I-«dn/hntÃPv Hm^o-kÀ F¶n-hÀ tbmKyX
kÀ«nss^ sN¿p-¶p.
293
5. IpSpw-_-\m-Y³/\mY-bpsS kzm`m-hnI ac-W-¯n\v 30,000 cqbpw A]-I-S-a-c-W-
¯n\v 75,000 cq]bpw C³jp-d³kv \ÂIp-¶p. AwK-ssh-Ieyw apgp-h-\mbn kw`n-
hn-¨m 75,000 cq]bpw `mKn-I-ambn kw`-hn-¨m 37,500 cq]bpw e`n-¡ pw. IqSmsX
cv Ip«n-IÄ¡ v 9 apXÂ 12 þmw ¢mÊv hsc ]Tn-¡ p-¶-Xn\v amkw 100 cq] h¨v
hÀjw cv KUp-¡ -fmbn e`y-am-¡ p¶p. PnÃm te_À Hm^o-kÀ/sU]yq«n Ub-d-
IvSÀ kvtImfÀjn¸v _Ô-s¸«kvIqÄ hgn \ÂIp-¶p.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
th{X {]Nm-cWw hgn AÀl-X-s¸« FÃm IpSpw-_-§ -tfbpw kvIoanÂ
sImp-h-cp-¶-Xn-\p-ff Xo{h-bXv\w \S-¯p-¶p. te_À Hm^o-kÀ¡ v th \nÀt±-i-hpw
klm-bhpw \ÂIp-¶p.bYm-k-abw C³jp-d³kpw kvtImfÀjn¸pw hnX-cWw sN¿p¶p
F¶p-d-¸m-¡ p-¶p. {Kma-k-`-bn th {]Nm-cWhpw hnh-c-§ fpw \ÂIp-¶p.
]²Xn kwtbm-P\w
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ aäv kmaqly kpc£ ]²-Xn-I-fp-ambn CXns\
kwtbm-Pn-¸m-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
*************************
294
CHAPTER
XIV
2. ^v
100 iX-am\w ^v e`n-¡ p¶ tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-I-fn H¶m-Wn-Xv.
3. \nÀÆ-l-W-h-Ip-¸p-IÄ
Ÿ ]«n-I-Pm-Xn-hnI-k\ Ub-d-IvS-tdäv
Ÿ PnÃm ]-«n-I-PmXn hnI-k-\ -Hm-^o-kp-IÄ
4. e£ y-§ Ä
Ÿ -]«n-I-PmXn hn`m-K-§ -fpsS t]mÌvsa{SnIv hnZym-`ymk {]{In-bbv¡ v [\-k-
lmbw \ÂIpI.
Ÿ a\p-jy-hn-`-h-tijn hÀ²n-¸n-¡ pI
Ÿ -hnZym-`ym-k-¯n-eqsS apt¶dn ]nt¶m-¡ m-h-Øbv¡ v amäw hcp-¯pI
Ÿ -sXmgn A[n-jvTn-X-amb hnZym-`ym-k-¯n\v ap³K-W\ \ÂIp-I.
5. KpW-t`m-àm-¡ Ä
- t Ic- f - ¯ nse ]«n- I - P mXn hn`m- K - § - f mbn AwKo- I - c n- ¨ n- «pÅ t]mÌv t am- { SnIv
hnZymÀ°nIÄ.
amXm-]n-Xm-¡ -fpsS hcp-am\w Hcp e£ w- cq-]-bn Ipd-hpÅhÀ.
Hcp e£ w IqSp-XÂ hcp-am-\-apÅ IpSpw-_-¯nse t]mÌvsa{SnIv hnZymÀ°nIÄ¡ v
kwØm-\-¯n-\mbn \o¡ nsh¨n«pÅ {]tXyI LS-I-]-²-Xn-bpsS ^v {]tbm-P-\-s¸-Sp-
¯p¶p.
6. {]hÀ¯-\-§ Ä.þ
21 Xc-¯n-epÅ t]mÌvsa-{SnIv hnZym-`ymk ]cn-]m-Sn-IfmWv \S-¸m-¡ p-¶Xv.
1. ew]vkw-{Kmâpw ss̸âpw – ¹kv h¬ apX ]n.-F-¨v.Un hsc ]T\w \S-¯p-¶-
hÀ¡ v 405 cq] ss̸â v \ÂIp-¶p. 8 In.ao IqSpX bm{X-sN-¿p-¶-hÀ¡ v 475
cq] BWv ew]vkw-{Kmâ v \nc¡ v. ¹kvSp 715 cq], Un{Kn 790 cq], ]n.Pn 1010 c q ] .
s{]m^-j-WÂ tImgvkp-IÄþ265 cq] apXÂ 2065 cq] hsc tImgvkv A\p-k- cn- ¨ v .
\ne-hn Sn B\p-Iqeyw tÌäv _m¦v Hm^v C´y-bpsS F.-Sn.-F-½p-IÄ hgn, C þ -
{Kmâ vkv F¶ t]cn hnX-cWw sN¿p-¶p.
296
2. t]mÌv sa{SnIv tlmÌ-ep-IÄþ 18 tlmÌ-ep-IÄ hIp¸v \S¯p¶p. At´-hm-kn-
IÄ¡ v `£ -W-¯n-\mbn {]Xn-amkw 1500 cq], t]m¡ äv aWn-bmbn 100-120 cq]
\ÂIp-¶p. AwKo-Ir-tlm-Ì-ep-I-fn ]Tn-¡ p-¶-hÀ¡ pw B\p-Iqeyw \Â-Ip¶p.
tlmÌ kuI-cy-an-Ãm¯ s{]m^-j-W Øm]-\-¯n ]Tn-¡ p-¶-hÀ¡ v
t_mÀUnwKv {Kmâmbn 1500 cq] \ÂIp-¶p.
3. {]tXy-I-t{]m-Õm-l\ k½m\w þ hnhn[ ]co-£ -bn D¶-X-hn-Pbw t\Sn-b
hnZymÀ°n-IÄ¡ v Iymjv AhmÀUv \ÂIp-¶p. UnÌnw-K-j³ t{KUv, ^kväv ¢mkv
t{KUv F¶n-§ s\ Fkv.Fkv.-FÂ.kn apXÂ ]n.Pn aäv s{]m^-j-WÂ tImgvkp-
IÄ hsc-bpÅhÀ¡ v 750 cq] apX 4000 cq] hsc \ÂIp-¶p.
4. dm¦v tPXm-¡ Ä¡ v kzÀ®-sa-UÂ þ ¹kvSp, Fkv.Fkv.-FÂ.kn ]co-£ -bnÂ
FÃm hnj-b-¯nepw F ¹kv t{KUv , saUn-¡ Â/F³Pn-\o-b-dnwKv {]th-i-\- ]-co-
£ -bn BZy dm¦p-I-fn hcp-¶-hÀ¡ v Ac-]-h³ kzÀ®-\m-Wbw \ÂIp-
¶p.
5. t£ {X-{]-th-i\ hnfw-_ckvamcI kvtImfÀjn¸v þUn-{Kn, ]n.-Pn, FÂ.-FÂ.-_n,
saUn-¡ Â, F© n-\o-b-dnwKv ]T\w \S-¯p¶ AÀl-cm-b-hÀ¡ v kvtImfÀjn¸v
\ÂIp-¶p.
6. saUn-¡ Â F© n-\o-b-dnwKv {]th-i-\-]-co-£ bv¡ v {]tXyI ]cn-io-e\w
2011 Fkv.-F-kv.-FÂ.-kn-bn FÃm hnj-b-§ Ä¡ pw _n ¹kn\v apI-fn e`n¨
hnZymÀ°n-IÄ¡ v, saUn-¡ Â /F© n-\o-b-dnwKv ]co-£ bv¡ v ZoÀL-Ime
tIm¨nwKn\v 20,000 cq]- hsc [\-k-lmbw .C-jvS-apÅ \ne-hm-c-ap-ff Øm]-\-am-
bn-cn-¡ -Ww. c£ n-Xm-¡ -fpsS hmÀjnI hcp-am\ ]cn[n 4.5 e£ w.
7. kzm{i-b-Øm-]-\-§ -fn s{]m^-j-W tImgvkn ]Tn-¡ p-¶-hÀ¡ v B\p-Iq-
eyw-þ-sa-dn-änsem dnkÀth-j-\ntem AUvan-j³ t\Sp-¶-hÀ¡ v kÀ¡ mÀ AwKo-I-
cn¨ \nc-¡ n ^okv B\p-Iqeyw \ÂIp-¶p. IqSmsX ew]vkw {Kmâ v, ss̸â v
F¶nhbpw \ÂIp-¶p.
8. F© n-\o-b-dnwKv/saUn-¡  tImgvkp-IÄ¡ v AUvan-j³ e`n-¨-hÀ¡ v {]mY-anI
sNe-hn\v {Kmâ v þ saUn-¡ Â tImgvkn\v 10,000/-; F© n-\o-b-dnw-Kn\v 5000 cq].
9. Cuh-\nwKv tImgvkv ]Tn-¡ p-¶-hÀ¡ v [\-k-lm-bwþ kÀ¡ mÀ, kÀ¡ mÀ AwKo-
IrXØm]-\-§ -fn ]Tn-¡ p-¶-Xn\v ^okv A\p-h-Zn-¡ p-¶p.
10. hnZqc hnZy-`ym-k-¯n-\p-ff klmbw þ bqWnth-gvknän Id-kvt]m-³kv
tImgvkv ]Tn¡ p-¶-hÀ¡ v ^okv A\p-h-Zn-¡ p-¶p.
11. kwØm-\-¯n\v ]pd¯v ]T\w \S-¯p-¶-hÀ¡ v B\p-Iqeyw þ kwØm-\-¯n\v
]pd¯v AwKo-IrX Øm]-\-§ -fn sadnäv/ dnkÀth-j³ knän {]th-i\w
t\Sn-bhÀ¡ v ^okv B\p-Iqeyw \ÂIp-¶p.
12. `mc-X-¯n\v shfn-bn ]Tn-¡ p-¶-hÀ¡ p-ff [\-k-lmbw þ At]£ sadnäv ]cn-
tim[n¨v 5 e£ w hsc A\p-h-Zn-¡ p-¶p.
13. ]mc-eÂtIm-tfPv ]T-\-¯n-\p-ff [\-k-lmbw þ kÀ¡ mÀ/ FbvUUv Øm]-\-
¯n¹kvSp, Un{Kn, ]n.-Pn. tIgvkp-I-fn {]th-i\w en¡ m¯ hnZymÀ°n-IÄ¡ v
dKp-eÀØm]-\-§ -fn ]Tn-¡ p-¶-h-cpsS \nc-¡ n FÃm B\p-Iq-eyhpw \ÂIp-
¶p.
14. F³.-sF.än/ AwKo-IrX shmt¡ -j-WÂ Øm]-\-§ Ä þ hnhn[ t{SUp-I-fnÂ
]cn-io-e\w \ÂIp¶ 44 C³U-kv{So-b s{Sbn\nwKv C³Ìn-äyp-IÄ ( sF.-S-n-.sF)
hIp¸vt\cn«v\S-¯p-¶p. IqSmsX AwKo-IrX Øm]-\-§ -fn ]Tn-¡ p-¶-hÀ¡ pw,
bqWnt^mw AS-¡ -ap-ff FÃm B\p-Iq-eyhpw \ÂIp-¶p.
15. {]oþ-F-Ivkm-an-t\-j³ s{Sbn-\nwKv skâÀ þ \mev skâ-dp-IÄ {]hÀ¯n-¡ p-¶p.
sXsc-ª -Sp-¡ -s¸-Sp-¶-hÀ¡ v ss̸-tâmSp IqSnb ]cn-io-e-\w, saUn-
297
¡ Â/F© n-\o-b-dnwKv {]th-i\ ]co£ ]cn-io-e-\w, tPm_v Hmdn-bâUv tImgvkp-
IÄ F¶n-hbpw \S-¯p-¶p.
16. knhn kÀÆokv A¡ m-Uan þ Xncp-h-\-´-]p-cw, amÀ¨v amk-¯n- At]£
£ Wn-¡ p-I-bpw, {]mY-anI ske-£ ³ ]co-£ -bn ]mÊm-¡ p-¶-h-À-¡ v, kuP\y
Xma-k-ku-I-cyw, ]pkvXI Ae-h³kv þ 2000 cq]; {]Xn-amk `£ -W-¯n\v 1500
cq]; t]m¡ äv aWn 250 cq] F¶n-hbpw \ÂIp-¶p.
17. ]mcm-sa-Un-¡ -Â Øm]-\-§ Äþ Xncp-h-\-´-]pcw, XriqÀ saUn-¡ Â tImtf-
PpIfnÂcp ]mcm-sa-Un-¡  Øm]-\-§ Ä, Ipg aµ¯v s]¯v C³kvs]-
IvSÀ tImgvkv,]¿-¶q-cn Un.-Fw.-FÂ.-än. tImgvkv F¶nh {]thi\w t\Sp-¶-
hÀ¡ v FÃm hn[hnZy-`ymk B\p-Iq-eyhpw \ÂIp-¶p.
18. skâÀt^mÀ dnkÀ¨v B³Uv FUyp-t¡ -j³ t^mÀ tkmjy {Sm³kvt^mÀta-
j³þaÕ-c-tijn hÀ²n-¸n-¡ p-¶-Xn\v tImÀ¸-tdäv taJ-e-bn tPmen e`n-¡ p-¶-
Xn\v th]cn-io-e\w \ÂIp-¶p. 4 amkw \op \¡ p¶ tImgvkn t]mÌv
{KmPp-th-äv, Un{Kn-X-e-¯n-ep-ff s{]m^-j-W tImgvkv Ign-ª -hÀ¡ v bqWn-
t^mw, Xma-kw, ssÌ^â v F¶nh \ÂIp-¶p. tImgn-t¡ mSv IoÀ¯mUvkv Im¼-
kn-emWv BØm-\w.
19. tamU dkn-U³jy t]mfn sSIv\n-¡ v, ]me-¡ m-Sv.- ap-¸Xv Ip«n-IÄ¡ v {]th-i-
\w. kmt¦-XnI hnZ-Kv²sc krjvSn¡ p¶Xn-\m-bn-«mWv Cu Øm]-\w.
20. _p¡ v _m¦v kvIow þ s{]m^-j-WÂ tImgvkp-IÄ¡ v ]Tn-¡ p¶ hnZymÀ°n-
IÄ¡ v hne-tb-dnb d^-d³kv ]pkvXIw e`n-¡ p¶ ]²-Xn.
21. ]T-\-\n-e-hmcw DbÀ¯p-¶-Xn-\p-ff {]tXyI ]²Xn þ 9 apX 12 þmw ¢mkv hsc-
bp-ff hnZymÀ°-Isf saUn-¡ Â/ F© n-\o-b-dnwKv {]th-i\ ]co-£ -IÄ hnP-bn-
¸n-¡ p-¶-Xn\v {]m]vX-cm-¡ p-¶-Xn-\mbn sXsc-sª -Sp-¡ p¶ hnZymÀ°n-Isf
t_mUnwKv kv¡ qfn ]Tn-¸n¨v {]tXyI ]c-io-e\w \ÂIp-¶p.
7. \nÀÆ-lW kwhn-[m-\-§ Ä
PnÃm ]«n-I-PmXn hnI-k\ Hm^o-kÀamÀ, ]«n-I-PmXn hnI-k\ Ub-ä-tääv F¶nh
Ct¸mÄ {][m-\-ambpw Cþ-{Kmâmbn \ÂIp¶ hnZym-`ymk ]cn-]m-Sn-IÄ tamWn-«À
sN¿p-¶p. hIp¸v sk{I-«-dnbpw dnhyp-ao-änw-Kp-IÄ \S¯p¶p-v.
298
2. k^mbn IÀ½-Nmcn ]²Xn
]c¼-cmKXambn hr¯n-lo-\-amb tPmen-bn GÀs¸-«n-cp-¶-h-cpsS ]p\-c-[n-hm-
k-¯n\v thn \qdv iX-am\w tIµ ^v A\p-h-Zn-¡ p-¶-Xv. ap\n-kn-¸Â tImÀ¸-td-j-\p-
I-fn amen\yw \o¡ w sNbvXn-cp¶ ]«n-I-PmXn hn`m-K-¡ m-cmWv Cu ]²-Xn-bpsS KpW-`m-
àm-¡ Ä. ]Ým-¯-e-ku-Icyw Hcp-¡ Â, hnZym-`ym-kw, sXmgn ]cn-io-e\w XpS§ n B
hn`m-K-¯nsâ ka{K ]ptcm-K-Xnbv¡ v thn-bn-«p-ff ]²XnIÄ Gsä-Sp-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
Xt±-i-kzbw `cW Øm]-\-§ Ä {]tXy-In¨v \K-c-hn-I-k\ hIp-¸nsâ Iogn Xma-kn-
¡ p¶ ]«n-I-PmXn hn`m-K-¡ m-cpsS hnI-k-\-¯n Cu ]²-Xn-bp-ambn Iq«n-bn-W-¡ m-hp-¶-
Xm-Wv.
4. hnhn-[-X-c-¯n-ep-ff ]cn-io-e-\-§ Ä
]«n-I-PmXn hn`m-K-§ -fpsS sXmgn Ah-k-c-§ Ä krjvSn-¡ p-¶-Xn\v thn
]pXnb taJ-e-IÄ Is¯n ]cn-io-en-¸n-¡ p-¶-XmWv \qdv iX-am\w tI{µ-^v \ÂIp¶
Cu ]²-Xn. CXn\v thn-bp-ff t{]mPIvSv dnt¸mÀ«vX¿m-dm¡ n \ÂtI--Xm-Wv.
Xt±-i-kzbw `c-W-Øm-]-\-§ -Ä A`y-Ø-hn-Zy-cm-b-hsc Is¯n ]pXnb sXmgn Ah-
k-c-§ sf {]mtZ-in-I-ambpw AÃm-sXbpw Xncn-¨-dnª v ]cn-io-e-\-]-²-Xn-IÄ X¿m-dm¡ n
kzX-´-am-tbm, aäp hIp-¸p-Ifpambn IqSn-t¨Àt¶m \S-¯m-hp-¶-Xm-Wv.
299
£ n-¡ -s¸SpI-bpw, Ah-bv¡ p-ff ]cn-lmc \nÀt±-i-§ fpw ]²-Xn-Ifpw
ka-b-_-Ôn-X-ambn \S-¸n-em-¡ m³ thnbp-ff t{]mPIvSv dnt¸mÀ«v
kaÀ¸n¨v A[nI tI{µ-k-lmbw e`y-am-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
4. ]«n-I-PmXn hn`m-K-§ Ä¡ n-Sbnse ZpÀ_e hn`m-K-§ Ä¡ v A[nI tI{µ
klmbw þ `qan 5 sksâ¦nepw hm§ n `h-\-\nÀ½mWw \S¯pI.
\n_-Ô-\-IÄ
· KUp-¡ Ä¡ m-bmWv tI{µ-k-lmbw \ÂIp-¶-Xv.
· Fkv.-Pn.-F-kv.ssh/Fkv.-Pn.-F-kv.-BÀ.ssh am\-Z-WvU-§ Ä _m[-Iw.
· km¼-¯nI hÀjmZy \o¡ n-bn-cn¸pw H¶mw-K-Uphpw tNÀ¶p-ff XpI-
bpsS 75% hn\n-tbm-Kn-¨m am{Xta ASp¯ KUp A\p-h-Zn-¡ p-Ibp-f-fp.
· km¼-¯nI hÀjm-cw-`-¯n Xs¶ t{]mPIvSpIÄ \nÀÆ-lWw XpS-§ -
Ww. ASp-¯-h-Àj-t¯-¡ p-ff {]#P-IvSp-IÄ Cu km¼-¯nI hÀjw
Xs¶ Is¯n Xocp-am-\n-¡ -s¸-SWw
· 15% XpI kv{XoI-fpsS hcp-am\ hÀ²-\-hn\v {]tbm-P-\-s¸-Sp-¯Ww.
· 5% imco-cnI am\-knI sshI-ey-a-\p-`-hn-¡ p-¶-hÀ¡ v.
· 3% XpI t{]mP-IvSp-I-fpsS taÂt\m«w aqey-\nÀWbw F¶n-hbv¡ v
thn.
· 50% ¯n A[nIw ]«n-I-PmXn P\-kw-Jy-Sp-ff hntÃ-Pp-I-en 5% XpI
\n]pWn hnI-k-\-¯n-\pw, ]cn-io-e-\-¯n\pw D]-tbm-K-s¸-Sp-¯m-hp-¶-Xm-
Wv.
· 10% XpI ASn-Øm\ kuI-cy-hn-I-k\w
300
· kl-I-cW kwL-§ Ä þ ]¦m-fn¯w ]cn-io-e\w
· h\n-Xm-kz-bw-k-lm-b-IÄ þ DXv]m-Z\ ]cn-io-e-\w, sXmgnÂ
bqWn-äp- kw-L-§ Ä -
· Irjn, Jm\n, arK-kw-c-£ Ww, þ A\p-_-Ô-t{]m-P-IvSp-IÄ
Ubdn hyh-kmbw
· t]mÄ{Sn IĨÀ þ hn]-W-\-ku-I-cy-§ Ä
· aÕyw hfÀ¯Â þ kl-I-c-W-kw-L-§ Ä
· k¼qÀ® `h-\-\nÀ½mWw þ h\n-Xm-ta-k³ bqWn-äp-IÄ
· ]c-¼-cm-KX sXmgn-em-fn-IÄ¡ v þ ]cn-io-e\w, ]»n-knän
B[p-\nI D]-I-c-Ww
A) hnZym-`ymk ]cn-]m-Sn-IÄ
11. hnI-k-\-¯n-\p-ff aqe-[\ BhÀ¯-\-^-v.
`c-W-L-S-\-bpsS BÀ«n-¡ nÄ þ 275 (1)
`mc-X-kÀ¡ m-cnsâ k© nX \n[n-bn \n¶pw, ]mÀen-saânsâ AwKo-Im-c-t¯m-
sS, kwØm-\-§ -fnse ]«n-I-hÀ¤-t£ a ]²-Xn-IÄ¡ pw, ]«n-I-{]-tZ-i-§ -fpsS hnI-k-\-
¯n\pw \ÂIp¶ aqe-[\ þ BhÀ¯-\- ^-m-WnXv. kwØm-\-§ Ä CXn-te¡ v Bh-iy-
amb t{]mPIvSv dnt¸mÀ«v kaÀ¸n-t¡ --Xm-Wv. tIcfw {][m-\-ambn tamU dkn-
U³jy kv¡ qfp-IÄ hnI-kn-¸n-¡ p-¶-Xn-\mWv Cu ^v {]tbm-P-\-s¸-Sp-¯n-bn-cn-¡ p-
¶-Xv. \S-¸p-hÀjw CSp-¡ n, Xncp-h-\-´-]pcw PnÃ-bnse Rmd-\o-en, hb-\mSv PnÃ-bnse
]qt¡ m-Sv, F¶o Fw. BÀ. Fkv sI«n-S-§ Ä Cu ^v {]tbm-P-\-s¸-Sp¯n sI«n-S-§ Ä
\nÀ½n-¡ p-¶-Xm-Wv.
301
\qdv iX-am\w A[nI tI{µ-k-lm-b-]-²-Xn-e-`n-¡ p¶ Cu ]²-Xn-bnÂ, kvIqfp-I-
fnse AUvan-j³ 100 iX-am\w Dd-¸p-h-cp-¯p-I, tlmÌ kuIcyw hÀ²n-¸n-¡ p-I, ]T\
\ne-hmcw \nÝ-bn-¡ p-¶-Xn-\p-ff sSÌv \S¯pI, ]cn-lmc A²y-b\w \S-¯p-I,
kvs]jy tIm¨nwKv skâ-dp-IÄ Bcw-`n-¡ p-I, {]th-i\ ]co-£ -bn ]s¦-Sp-¡ p-¶-
Xn\v amÀ¤-\nÀt±iw \ÂIp-I, kaÀ°-cmb hnZymÀ°n-Isf {]i-kvX-amb hnZym-e-b-§ -
fn tNÀ¯v ]Tn-¸n-¡ pI F¶o ]cn-]m-Sn-I-fmWv Cu ]²-Xn-bn Dt±-in-¡ p-¶-Xv.
ae-¸pdw (a-t© -cn), hb-\mSv (\q¸p-g) Xncp-s\-Ãn, ]me-¡ mSv (ae-¼pg) F¶o
Øe-§ -fn \mep kv¡ qfp-IÄ {]tXyI tKm{X hn`m-K-¡ mÀ¡ mbn Bcw-`n-¨n-«p-f-f-Xm-Wv.
kv¡ qfp-I-fpsS sI«n-S-\nÀ½m-W-¯n\v 100 iX-am\w tI{µ-k-lmbw BÀ«n-¡ nÄ (275(1)e-`n-
¡ p-¶-hsb tamU dkn-U³jy kv¡ qfp-IÄ F¶pw 50 iX-am\w tI{µ-k-lmbw e`n-
¡ p-¶-hsb B{iaw kv¡ qfp-I-sf¶pw tI{µ-kÀ¡ mÀ Xcw-Xn-cn-¨n-«p-v.
302
tZiob sXmgn-e-[n-jvTnX ]cn-io-e\ Iu¬kn-ensâ AwKo-Im-c-ap-ff hnj-b-§ -
fn ]cn-io-e\w \ÂIp-¶-Xn\v Xncp-h-\-´-]pcw PnÃ-bnse s\Sp-a-§ mSv Ip«-a-e-bn-epw
CSp¡ n PnÃ-bnse ]qt¯-S-¯pw, ]¯-\w-Xn-«-Pn-Ã-bnse dm¶n-bnepw 100 iX-am\w tI{µ-k-
lm-b-t¯msS Hmtcm sF.-än.-kn. {]hÀ¯n-¨p-h-cp-¶p.
303
29. IoÀ¯mUvkv hIp-¸n-\p-ff {Kmâ v þ C³ þ Fbvkv.
30. ]«n-I-PmXn þ ]«n-I-hÀ¤ hnI-k\ tIÀ¸-td-j-\p-ff aqe-[\ Hml-cn-bpsS ]¦v.
1. kv¡ qfnse sImgn-ª p-t]m¡ v þ ho«n Hcp apdn am{X-am-Wp-f-f-Xv, hoSv hn]q-eoI
XS-bp-hm³, cmhnse `£ -W-hpw, Icn-¡ p-Isbm ]pXn-b- hoSv, sshZyp-Xo- I-W
{Sm³kvt¸mÀ«pw GÀs¸Sp-¯n. - £ t\m-Sp-IqSn \ÂIpI.
304
9. aZy-¯n\v ASn-a-s¸-«-hÀ¡ v t_m[- þ bYmÀ° Imc-W-§ Ä At\z-jn¨v Iu¬kn-
enwKv
h-Xv¡ W ¢mÊv kwL-Sn-¸n-¡ p¶ \ÂIpI.
]²Xn
10. h\n-X-I-fpsS kzbw-sXm-gn þ Ønc-ambn {_mUv sN¿-s¸«DXv]-¶-§ Ä
kwcw-`-§ Ä¡ p-ff ]²-Xn-IÄ hn¡ m\pw BtKmf hn]-W\ irwJ-e-bnÂ
AwKo-Imcw In«m-\p-ap-ff ]cn-io-e\ ]cn-]m-Sn-IÄ.
(i) BapJw
tIc-f-¯nse ]«n-I-PmXn ]«n-I-hÀ¤ P\-hn-`m-K-§ -fpsS a\pjy hn`-h-tijn ^e-
{]-Z-ambn {]tbm-P-\-s¸-Sp¯n kzbw sXmgn kwc-`-§ -fn GÀs¸-Sm³ {]m]vX-cm-¡ p-
Ibpw AXv hgn tZiob hnI-k-\-¯nsâ s]mXp-[m-c-bn-te¡ v sImv h¶v Ah-cpsS
kÀÆ-tXm³ap-J-amb ]ptcm-KXn ssIh-cn-¡ p-Ibpw sN¿pI F¶ ]c-a-amb e£ yw
ap³\nÀ¯n 1972 þ  cq]w-sIm Øm]-\-am-Wn-Xv. tIcf kwØm\ ]«n-I-PmXn ]«n-I-
hÀ¤-hn-I-k\ tImÀ¸-td-j³, hnhn[ kzbw sXmgn ]²-Xn-I-fpw, kmaq-ly-t£ -a-]-²-Xn-
I-fpw, sXmgn-e-[n-jvTnX ]cn-io-e\ ]cn-]m-Sn-IÄ F¶n-h-bmWv tImÀ¸-td-j³ \S-¸n-em-
¡ p¶ ]cn-]m-Sn-IÄ.
(ii) ^v
tImÀ¸tdj\v hnhn[ hmbv]m ]²-Xn-IÄ \S-¸n-em-¡ p-¶-Xn-\p-ff km-¼-¯nI
klmbw e`n-¡ p-¶Xv tI{µ kwØm\ kÀI-XvIm-cp-IÄ, tZiob ]«n-I-PmXn [\-Imcy
hnI-k\ tImÀ¸-td-j³ (F³.-F-kv.kn.F^v.Un.-kn), tZiob ]«nI hÀ¤ hnI-k\
tImÀ¸-td-j³(F³.-F-kv.-Sn.F^v.Un.-kn) F¶n-hn-S-§ -fn \n¶m-Wv.
(iii) ]²-Xn-IÄ
tImÀ¸tdj³ \S-¸n-em-¡ p¶ hnhn[ hmbv]m ]²-Xn-Isf aq¶mbn Xcw Xncn-¡ m-
hp-¶-Xm-Wv.
1. F³.-F-kv.kn.F^v.Un.-kn ]²-Xn-IÄ (NSCFDC)
2. F³.-F-kv.Sn.F^v.Un.-kn ]²-Xn-IÄ (NSTFDC)
3. sI.-F-kv.-Un.-kn. ]²-Xn-IÄ (KSDC)
(iv) e£ y-§ Ä
sXmgn taJ-e-bpsS Bh-iy-§ Ä¡ -\p-kr-X-ambn bph-Xo-bp-hm-¡ -fpsS am\p
305
jnI hn`-h-tijn hfÀ¯n-sb-Sp-¡ p-hm³ ]cy-]vX-amb ]cn-io-e\ ]cn-]m-Sn-IÄ, kwcw-`-
IXz hnI-k-\w, C³^Àta-j³ sSIvt\m-f-Pn, sdUn-sabvUv hkv{X-\nÀ½mWw F¶o taJ-
e-I-fn Du¶nb ]cn-io-e-\-]-²-Xn-IÄ.
Kma-{]- \K-c-{]-
tZiw tZiw
306
38 inÂ]n 50,000 5 5 hÀjw 40,000 55,000 18-45 ]«n-I-Pm-
kar²n Xn-bnÂ
tbmP\ s¸«
inÂ]n
IÄ
Kma-{]- \K-c-{]-
tZiw tZiw
307
(vi) hmbv]m kw_-Ô-amb \n_-Ô-\-IÄ
1. ]«n-I-PmXn ]«n-I-hÀ¤-¡ mÀ¡ v am{X-amWv Cu tImÀ¸-td-j-\n-eqsS hmbv]m-k-
lmbw \ÂIp-¶-Xv.
2. BIm-i-hmWn, {]apJ Zn\-]-{X-§ Ä F¶n-h-bn-eqsS ]c-ky-s¸-Sp-¯n-bmWv
km[m-c-W-bmbn At]£ kzoI-cn-¡ p-¶-Xv.
3. Irjn`qan hmbv]m ]²-Xn¡ v hnÚm-]-\-¯n-\p-ti-j-ap-ff At]-£ -IÄ am{Xta
]cn-K-Wn-¡ p-I-bp-f-fp.
4. KpW-t`m-àm-¡ Ä s]mXpth 18 \pw 45\pw CS-bn {]mb-ap-f-f-h-cm-bn-cn-¡ -Ww.
5. IpSpw_ hmÀjnI hcp-am\w F³.-Fkv.F^v.-Un.-kn. ]²XnI-fn {Kma{]-tZ-i-
§ -fn-ep-f-f-hÀ¡ v 40,000/- cq]-bnepw ]«-W-{]-tZ-i-§ -fn-ep-f-f-hÀ¡ v 55,000/-þ cq]-
bnepw Ihn-bm³ ]mSn-Ã.
6. IpSpw_ hmÀjnI hcp-am\w F³.Fky-Sn.-F-^v.-Un.kn ]²-Xn-I-fn {Kma-{]-tZ-i-
§ -fn-ep-f-f-hÀ¡ v 39,500/-þ cq]-bnepw ]«-W-{]-tZ-i-§ -fn-epf-f-h-À¡ 54,500-/þcq]-
bnepw Ihn-bm³ ]mSn-Ã.
7. Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡ v Xmsg-bp-ff ]«n-I-Pm-Xn-bn-Âs¸«kwcw`-IÀ¡ v ^nsâ e`y-X-
{]-Im-cw ]c-am-h[n 10,000-/þ cq] hsc AÀlX A\p-k-cn¨v k_vknUn \ÂIp-¶-
Xm-Wv.
8. hmbv]m XpIbpw hen-ibpw 60 amk-K-Up-¡ -fmbn Xncn-¨-S-¡ -Ww. F¶mÂ
ssat{Im-s{I-Unäv ^n\m³kv, Irjn `qan hmbv]m ]²Xn XpS§ n Nne ]²-Xn-
Iġ v CXn hyXym-k-ap-v.
9. hmbv]¡ v tImÀ¸-td-j³ \njv¡ Àjn-¡ p¶ DtZym-KØ Pmaytam hkvXp
Pmaytam \ÂtI--Xm-Wv.
10. ]²-Xn-I-fpsS kz`m-h-a-\p-k-cn¨v ]²Xn XpI-bpsS 2% apXÂ 5% hsc KpW-t`m-
àm-¡ -fpsS hnln-X-ambn \ÂtI-n-h-Ipw.
11. Hcp IpSpw-_-¯nÂ\n¶v HcmÄ¡ v am{Xta kzbw sXmgn hmbv]m \ÂIp-I-bp-f-
fp.
308
§ Ä Dm-Ip-sa¶v Nne ]© m-b¯pIÄ CXn-\Iw Xs¶ sXfn-bn¨n«pv. F¶mÂ
am{Xsa ]mÀiz-h-Xv¡ -cn-¡ -s¸« hn`m-K-§ Ä¡ v kmaq-ly-\oXn Dd-¸p-h-cp-¯p-hm³ Ign-bp-
I-bp-f-fp.
(i) BapJw:-þ
tIcf kwØm\ ]«n-I-PmXn þ ]«n-I-hÀ¤ hnI-k\ s^U-td-j³ 1981þ emWv {]hÀ-¯
- \w
Bcw-`n-¨Xv.
(ii) ^v
s^U-td-jsâ AwKo-IrX Hml-cn-aq-e-[\w 10 tImSn cq]-bm-Wv. hn`-h-k-am-l-c-
Ww, tI{µ-]-«nI hÀ¤-a-{´m-e-bw, F³.-kn.-Un.-kn.(NCDC) kwØm-\-kÀ¡ mÀ F¶n-hn-S-
§ -fn \n¶pw e`n-¡ p-¶p-v. AwKo-IrX t{]mP-IvSp-IÄ¡ pw [\-k-lmbw e`y-am-¡ p-¶p.
tZiob Xe-¯n {]hÀ¯n-¡ p¶ ss{S_ tImþ-Hm-¸-td-äohv amÀ¡ -änwKv sUh-e-¸vsaâ v
s^U-td-j-\n (TRIFED) \n¶pw [\-k-lmbw e`n-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
(iii) e£ y-§ Ä
]«n-I-PmXn ]«n-I-hÀ¤ kwL-§ Ä¡ v Ah-cpsS AwK-§ -fpsS kmaq-lyhpw
309
km¼-¯n-I-hp-amb ]ptcm-K-Xnsb e£ y-am-¡ n, DÂ]m-Z-\w, hn]-W-\w, D]-t`mKw XpS-
§ nb Bh-jy-§ Ä¡ p-ff hmbv] \ÂIp-I, h\-hn-`-h-ti-J-c-W-hpw, hn]-W-\hpw \S-¯p-
I, kwkv¡ -cW bqWn-äp-IÄ Øm]n-¡ p-I, kwL-§ Ä¡ v aäp klm-b-§ Ä sN¿pI
F¶nh e£ y-am-¡ n-bmWv s^U-td-j³ {]hÀ¯n-¡ p-¶-Xv.
(iv) {]hÀ¯-\-§ Ä
46. kwkv¡ -cW bqWn-äp-IÄ þ tX³ kwkv¡ -c-W-¯n\v Hcp bqWn-äpw, BbpÀ[mc
F¶-t]-cn BbpÀtÆ-Z-a-cp¶v \nÀ½m-W-¯n\v AwKo-Im-c-ap-ff Hcp ^mIvS-
dnbpw Xriq-cn {]hÀ¯n-¡ p-¶p.
47. [\y-_m¦v þ tI{µ-kÀ¡ mÀ, kwØm-\-kÀ¡ mÀ F¶n-h-bpsS km¼-¯nI klm-
b-¯m ]«n-I-hÀ¤ kt¦-X-§ -fn ]ª -am-k-§ -fn [m\yw \ÂIp-¶-Xn\v
[m\y-_m¦v s^U-td-jsâ B`n-ap-Jy-¯nÂ, hb-\m-Sv, ]d-¼n-¡ p-fw, A«-¸mSn
F¶n-S-§ -fn {]hÀ¯n-¡ p-¶p.
48. Xncp-h-\-´-]p-c¯v s^U-td-j³ Uo-e-dmbn Hcp CÔ\ dos«-bn Hu«v{]hÀ¯n-
¨p-h-cp-¶p.
49. sXmgn-e-[n-jvTnX hmbv]m ]²-Xn.
50. Nqc tiJ-c-Whpw D¸-¶-§ -fpsS hn]-W-\-hpw.
51. kwLmw-K-§ Ä¡ v {]hÀ¯-\-aq-e-[-\-ambpw I¬kyq-aÀ tÌmÀ, amth-en-tÌmÀ
F¶nh XpS-§ p¶Xn\mbn km¼-¯nI klm-bw.
310
F. tIcf kwØm\ ]cn-hÀ¯nX ss{IkvXh ip]mÀinX
hn`mK hnI-k\ tImÀ¸-td-j³
(i) BapJw
]«n-I-Pm-Xn-bn \n¶pw {IkvXp-aXw kzoI-cn¨hÀ, ]«n-I-Pm-Xn-bn-te¡ v ip]m-Ài
sN¿-s¸-«-hÀ, F¶o hn`m-K-§ -fpsS kÀÆ-tXm³ap-J-amb D¶-a-\s¯ e£ y-am-¡ n-bmWv
1980þUn-kw-_-dn cq]o-Ir-X-amb tIcf kwØm\ ]cn-hÀ¯nX ss{IkvXh ip]mÀinX
hn`m-K-hn-I-k\ tIÀ¸-td-j³.
(ii) ^v
Cu tImÀ¸-td-j³ kwØm\ kÀ¡ m-dn-tâbpw tI{µ-]n-t¶m-¡ -hn-`mK [\-hn-I-
k\ tImÀ¸-td-j-sâbpw (F³.-kn.-kn.-F-^v.-Un.-kn) [\-k-lm-b-t¯msS hnhn[ hmbv]m
]²-Xn-IÄ \S-¸n-em¡ n hcp-¶p.
311
¨n-«p-v.)
2. {]mb ]cn[n 18 þ 45
3. DtZym-KØ Pmayw/ hkvXp-Pmayw
4. hni-Z-hn-h-c-§ Ä¡ v Hm^o-kp-ambn t\cn«v_Ô-s¸-SpI
(i) BapJw
tIcf kÀ¡ m-cnsâ DS-a-Ø-X-bn 28-þ02þ1995  Øm]n-X-amb tIcf kwØm\
]nt¶m¡ hn`mK hnI-k\ tImÀ¸-td-j³, tIc-f-¯nse aäv ]nt¶m¡ hn`-K-§ Ä, \yq\-
]£ hn`m-K-§ Ä F¶n-h-cpsS, km¼-¯n-I-hpw, kmaq-ln-I-hpamb D¶-a-\-¯n-\p-thn
hnhn[ hmbv] ]²-Xn-IÄ \S-¸n-em¡ n hcp-¶p.
(ii) ^v
CXn-\p-ff km¼-¯nI t{kmXÊv apJy-ambpw tZiob ]nt¶m¡ hn`mK [\-Imcy
hnI-k\ tImÀ¸-td-j³ (NBCDC), tZiob \yq\-]£ hnI-k\ [\-Imcy tImÀ¸-td-j³
(NMFDC) F¶o GP³kn-I-fn \n¶p-amWv e`n-¡ p-¶-Xv. CXn\v ]pdsa tIcf kÀ¡ m-
cn \n¶pw aqe-[\ klm-bhpw e`n-¨p-h-cp-¶p.
(iii) e£ y-§ Ä
hnhn[ hmbv]m ]²-Xn-IÄ¡ p ]pdsa kzbw-sXm-gn kwcw-`-§ Ä Bcw-`n-¡ p-¶-
Xn\v ]nt¶m¡ \yq\-]£ hn`m-K-¯nÂs¸«hÀ¡ p-thn hnhn[ taJ-e-I-fn kuP\y
{]kz-Ime sXmgn-e-[n-jvTnX ]cn-io-e-\w, kzbw klmb kwL-§ -fnse AwK-§ -fpsS
Imcy-ti£ n hÀ²n¸n-¡ p-¶-Xn\v GI-Zn\ ]cn-io-e\ ]cn-]m-Sn-IÄ, KpW-t`m-àm-¡ Ä
\nÀ½n-¡ p¶ DÂ]-¶-§ -fpsS hn]-W-\-¯n\pw {]Nm-c-W-¯n\pw thn {]ZÀi\ hn]-W-
\-taf-IÄ F¶nh e£ y-an-Sp-¶p. s{]m^-j-WÂ tImgvkn\v ]Tn-¡ p¶ km¼-¯n-I-ambn
]nt¶m¡ w \n¡ p¶ kaÀ°-cmb hnZymÀ°n-IÄ¡ mbn tImÀ¸-td-j³ kvtImfÀjn¸v
\ÂIp-I, \mfn-Xp-hsc 993 tImSn cq] hmbv]-bmbn hnX-cWw sNb-X-Xn 2.30 e£ w
IpSpw-_-§ Ä¡ v {]tbmP\-s¸-«n«pv.
312
{Ia- ]²-Xn-bpsS t]cv ]c-am-h[n ]en-i-\n-c¡ v
\. hmbv]m XpI
54 kzbw sXmgn ]²Xn 10 e£ w cq] 5 e£ wcq] hsc þ 6%
5 e£ -¯n\p apI-fn þ
8%
313
66 hnZym-`ymk ]²Xn 2 e£ w cq] 3%
({]Xn-hÀjw 50000 cq])
314
¡ p¶ IpSpw-_{in ]²-Xn-I-fp-ambn kwtbm-Pn-¸n¨v IqSpXÂ anI-hp-ä-Xm-¡ m-\p-ff
km[y-X-IÄ NÀ¨-sN-t¿--Xm-Wv.
2. Ic-Iu-ie taJ-e-bn {]hÀ¯n-¡ p¶hÀ¡ v Sqdnkw taJ-e-bp-ambn _Ô-s¸«v
hn]-W\ km[y-X-IÄ GÀs¸-Sp-¯m-hp-¶-Xm-Wv.
3. aäp ]nt¶m¡ hn`m-K-¡ m-cn-te-¡ pw, aX-\yq-\-£ -¯nepw DÄs¸« _n]n-F ]«n-
I-bp-f-f-hsc hnhn[ C\w ]²-Xn-I-fp-ambn I®n-tNÀ¯v sImp-ff Hcp hnI-k\
X{´w cq]-s¸-Sp-¯p-hm-\p-ff Kuc-h-]-c-amb Btem-N-\-IÄ \S-¯m-hp-¶-Xm-Wv.
Xt±-i-`-cW Øm]-\-¯nsâ ]²-Xn-bn Sn kvIoap-I-fpsS Ah-tem-I\w \S-¯-
Ww. {Kma-k-`-bn NÀ¨bv¡ p hnt[-b-am-¡ -Ww. Xt±i `cW Øm]\w Ah-cpsS
]²Xn X¿m-dm-¡ -en hnS-hp-IÄ \nI-¯-Ww. tI{µm-hn-jvIrX/kwØm-\m-hn-
jvIrX ]²-Xn-I-fpsS KpW-t`m-àm-¡ -tfbpw {]hr¯n-tbbpw ]²XntcJ-bnÂ
DÄs¸-Sp-¯-Ww. AÀl-cmb GÃm-hcpw hnhn[ kÀ¡ m-cp-I-ep-s#S kvIoanÂ
h¶o-«p-s¶pw {Kma-k`/hmÀUvk-`-hgn Xt±-i-kzbw `cW Øm]\w Dc¸p
hcp-¯-Ww.
(i) BapJw
kwØm\ ]nt¶m¡ kap-Zmb hnI-k\ hIp¸v \hw-_À 2011 emWv cq]o-I-cn-¨Xv.
]nt¶m¡ kap-Zm-b-¡ m-cpsS hnI-k\w CtX-hsc ssIImcyw sNbvXn-cp-¶Xv ]«n-X-PmXn
hnI-k\ hIp-¸m-Wv. aWvU dnt¸mÀ«v \S-¸n-em-¡ n-b-Xn-\p-tijw tI{µ kÀ¡ mÀ
]nt¶m¡ kap-Zm-b-§ -fpsS ka{K-amb hnI-k-\-¯n\v thn hnhn-[-Xcw ]²-Xn-IÄ¡ v
[\-k-lmbw \ÂIn hcp-¶p-v.
(ii) ^v.
tI{µ-kÀ¡ m-cn \n¶pw hnhn[ ]²-Xn-IÄ¡ v ^v e`y-am-¡ p-¶p-v.
(iii) e£ yw
]pXp-Xmbn cq]w-sIm Cu hIp¸v kwØm-\s¯ ]nt¶m¡ kap-Zm-b-§ -fpsS
kÀÆ-tXm³ap-J-amb hnI-k-\-amWv e£ y-an-Sp-¶-Xv.
(iv) {]hÀ¯-\-§ Ä
67. {]osa-{SnIv kvtImfÀjn¸v þ 50% tI{µk-lmbw
1 apXÂ 6 hsc-bp-ff Ip«n-IÄ¡ v þ 750 cq]
6 apXÂ 8 hsc-bp-ff Ip«n-IÄ¡ v þ 900 cq]
9 apXÂ 10 hsc-bp-ff Ip«n-IÄ¡ v þ 1000 cq]
68. t]mÌv sa{SnIv kvtImfÀjn¸v þ ¹kv Sp s{]m^-j-WÂ tImgvkv F¶n-hbv¡ v
kvtImfÀjn¸v \ÂIp-hm-\p-ff \S-]-Sn-IÄ FSp-¯p-h-cp-¶p-v.
315
ff Adnhv KpW-t`m-àm-¡ Ä¡ v {Kma-k-`-ap-Jm-´-c-tam, aäp-kw-hn-[m-\-¯n-eq-tStbm
\ÂIm-hp-¶-Xm-Wv.
*************************
316
CHAPTER
XV
`£ y-hn-X-cWw
317
XV. `£ y-hn-X-c-Ww.
I. A¶-]qÀ® tbmP\
BapJw
Zcn{Z IpSpw-_-§ -fnse hmÀ²-¡ y-Ime s]³j\v AÀlcpw F¶m s]³j³
e`n-¡ m-¯-h-cp-amb AK-Xn-IÄ¡ v Ah-cpsS `£ -Wm-hiyw \nd-th-äp-¶-Xn\v Acnbpw
tKmX¼pw kuP-\y-ambn \ÂIp¶ ]²-Xn-bm-WnXv
^nwKv
100% tI{µm-hn-jvIrXw þ amk-¯n 10 In. `£ y-[m\yw kuP-\y-ambn \ÂI (6
Intem tKmX¼v, 4 Intem Acn)
e£ yw
Zcn{Z IpSpw-_-¯nse \ncm-{i-cmb hr²-P-\-§ Ä¡ v a\p-jysâ ASn-Øm-\m-h-iy-
amb `£ Ww Dd-¸p-h-cp-¯pI
KpW-t`m-àm-¡ Ä
Zmcn-Zy-tc-Jbv¡ p Xmsg-bp-ff hmÀ²IyIme-s]³j³ e`n-¡ p-¶-Xn\v AÀl-X-bp-
f-f-hÀ, hmÀ²-Iy-Ime s]³j³ e`n-¡ m-¯-hÀ.
\nÀÆ-lW Øm]\w
knhn kss¹ Un¸mÀ«vsaâ v
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. At]£ £ Wn-¡ p-¶p.
2. {Kma-k` hgn KpW-Ivt`m-àm-¡ sf I¯n \ÂIp-¶p.
3. tdj³ IS hgn KpW-t`m-àm-¡ Ä¡ v `£ y-[m\yw kuP-\y-ambn \ÂIp-¶p.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
1. bYmÀ° KpW-t`m-àm-¡ sf Is¯n \ÂIn-sb¶v Dd-¸p-h-cp-¯Â
2. {Kma-k-`-bn AÀlX Dd-¸m-¡ Â
3. bYm-k-abw `£ y-[m\yw e`n-¡ p-¶p-sh¶v Dd-¸m-¡ Â
]²Xn kwtbm-P\w
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ B{ib ]²-Xn-bp-ambn CXns\ kwtbm-Pn-¸n-
¡ mw. B{ib ]²-Xn-b-epÄs¸« hyàn-IÄ¡ v `£ Ww ]mIw sNbvXv \ÂImw (A-¦-W-
hm-Sn-IÄ hgn). Bb-Xn\v XpI hI-bn-cp-¯-Ww.
318
II. At´ym-Zb A¶-tbm-P\
BapJw
Zcn-{Z-cn Zcn-{Z-cm-b-hÀ¡ v ASn-Øm-\m-h-iy-amb `£ Ww bYm-k-abw e`y-am¡ n
Zmcn{Zyw eLq-I-cn-¡ p-¶-Xn\v tI{µ-kÀ¡ mÀ Bkq-{XWw sNbvXv kwØm-\-kÀ¡ mÀ
Un¸mÀ«vsaâ v hgn \S-¸n-em-¡ p-¶p.
^v
100% tI{µm-hn-j-IrX hnlnXw
e£ yw
Zcn-{Z-cn Zcn-{Z-cmb IpSpw-_-§ Ä¡ v amk-¯n 35 In Acn Hcp cq]bv¡ v e`y-
am¡ n ASn-Øm-\m-hiyw \nd-th-äp-¶p.
KpW-t`m-àmhv
_n.-]n.-F tdj³ Imc-Un Sn hn`m-K-¯n DÄs¸-Sp¯n hnSp¶ AwK-§ Ä
\nÀÆ-lW GP³kn
knhn kss¹kv Un¸mÀ«vsaâ v
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. _n.-]n.-F enÌn \n¶pw Zcn{Z IpSpw-_-§ sf sXsc-sª -Sp-¡ Â
2. Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]\w hgn KpW-t`m-àm-¡ sf sXsc-sª -Sp-¡ Â
3. tdj³ ImÀUn tcJ-s¸-Sp-¯Â
4. tdj³IS hgn Acn hnX-c-Ww.
Xt±i`c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
_n.-]n.-F enÌn \n¶pw Zcn-{Z-cn Zcn-{Z-cmb KpW-t`m-àm¡ sf Ip-]n-Sn¨v
{Kma-k` klmsS enÌv knhn ks¹ Un¸mÀ«vsaân\v \ÂIÂ. IqSmsX {Kma-k` KpW-
t_m-àm-¡ Ä¡ pw kvIoan-s\-¡ p-dn¨v th Ah-t_m[w \ÂIp-¶-Xn\pw Xt±-i-`-c-W-
Øm-]-\-¯n\v Ign-bpw.
]²Xn kwtbm-P\w
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nse B{ib t{]mPIvSpw B{ib KpW-t`m-àm-¡ -fp-ambn
CXns\ _Ô-s¸-Sp¯n ]²Xn Bkq-{XWw sN¿m-hp-¶-Xm-Wv.
319
Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡ v Xmsg-bp-ff IpSpw-_-§ Ä¡ v ASn-Øm-\m-h-iy-amb `£ -Wm-
hiyw \nd-th-äp-¶-Xn-\mbn Acnbpw tKmX¼pw hnX-cWw sN¿p-¶-Xn-\mWv Cu ]²Xn
^v
100% tI{µm-hn-jvIrXw
e£ yw
Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡ v Xmsg-bp-ff IpSpw-_-§ Ä¡ v amk-¯n 25 Intem Zm\y-lvMÄ
Acnbpw tKmX¼pw tdj³ ImÀUv hgn Ipd-ª -\n-c-¡ n hnX-cWw sNbvXv Zmcn-{Zy-tc-
Jbv¡ v Iogn-ep-ff IpSpw-_-§ fpsS `£ -Wm-hiyw \nd-th-äÂ.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡ v Xmsg-bp-ff _n.-]n.-FÂ ImÀUp-S-a-I-fpsS IpSpw-_w. FÃm _n.-
]n.-FÂ ImÀUp-S-afpw CXnsâ KpW-t`m-àm-¡ Â Bwv.
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. _n.-]n.-F enÌnÂs¸«ImÀUp-S-a-Isf Is¯n ImÀUv \ÂÂ
2. amk-¯n 25 Intem (Acn+tKmX-¼v) [m\y-§ Ä \ÂI ( Intembv¡ v Hcp cq]-
bm-bn)
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
{Kma-k-`-hgn DÂt_m-[-\hpw Adn-bn¸pw \ÂIÂ. ]²-Xn-IÄ knhn kss¹kv
Un¸mÀ«vsaân\v d^ sN¿Â. [m\y-§ -fpsS KpW-\n-e-hmcw Dd¸v hcp-¯Â. P\-
§ Ä¡ p-thn kvIoan-s\-¡ p-dn¨v Ah-t_m[w \ÂIÂ.
BapJw
Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡ p apI-fn-ep-f-f-hÀ¡ pw Ipdª \nc-¡ n `£ -Wm-h-iy-¯n-\mbn
[m\y-§ Ä hnX-cWw sN¿p-¶-Xn-\mWn ]²-Xn. tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-bm-sW-¦nepw
kwØm\ kÀ¡ mÀ hgn-bmWnXv hnX-cWw sN¿p-¶-Xv.
^nwKv
100% tI{µm-hn-jvIrX ]²Xn
e£ yw
Zmcn-{Zy-tc-Jbv¡ v apI-fn-ep-ff IpSpw-_-§ Ä¡ v `£ -Wm-hiyw \nd-th-äp-¶-
Xn\mWv Cu ]²Xn e£ y-an-«n-«p-f-f-Xv.
KpW-t`m-àmhv
320
F.-]n.-FÂ ImÀUp-ff FÃm ImÀUp-S-a-Ifpw
{]hÀ¯-\-§ Ä
1. F.-]n.-F ImÀ¡ v tdj³ ImÀUv \ÂIÂ
2. F.-]n.-F ImÀUp-S-a-IÄ¡ v am-k-¯n 35 Intem `£ y-[m-\y-§  (Acn+tKmX-
¼v) Ipdª hnebv¡ v ( Ct¸m 8.90 I) hnX-cWw sN¿Â.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
{Kma-k-`-hgn Aht_m[w \ÂIÂ, KpW-\n-e-hm-c-ap-fe `£ y-[m-\y-§ Ä hnX-
cWw sN¿p-¶-sh-¶ Dd¸p hcp-¯p-¶p.
*************************
321
CHAPTER
XVI
DuÀÖw
322
XVI. DuÀtÖmÂ]m-Z\w
I. amen-\y-¯n \n¶p-w DuÀtÖm-Xv]m-Z\w
BapJw
amen-\y-kw-kv¡ cWw Xt±ikz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS A\n-hmcy Npa-X-e-bm-
Wv. amen\yw icn-bmb coXn-bn kwkv¡ -cn-¡ p-¶-Xn\v _lp-`q-cn-]£ w Xt±-i-`-c-W-Øm-
]-\-§ Ä¡ pw Ign-bp¶nÃ. ZoÀL ho£ -W-¡ p-d-hv, kmt¦-Xn-I-Úm\w CÃmbva F¶nh
CXn\v Imc-W-fm-Wv. amen-\ys¯ DuÀÖ-ambn amcvdp-t¼m cvIm-cy-§ -fmWv km[n-¡ -
s¸-Sp-¶-Xv. (1) amen\yw CÃm-Xm-Ip-¶-Xn-\m amen-\y-{]iv\w ]cn-l-cn-¡ -s¸-Sp-¶p.(2)
DuÀÖ-am¡ n ]cn-hÀ¯\w sN¿-s¸-Sp-¶-Xn-\m A{Xbpw sshZyp-tXmÀÖw em`n-¡ m³
Ign-bp-¶p. amen\yw sshZyp-Xnbpw DuÀÖ-hp-am¡ n amäp-¶-Xn\v cv tamU-ep-IÄ C¶v
e`y-am-Wv. 1.sI.-FÂ.-sF.-kn, 2. Zn\-_kp tamUÂ
^v
100% tI{µm-hn-j-IrX hnlnXw
ap\nkn¸Â tkmfnUv thÌn \n¶pw sshZypXn DÂ]m-Zn-¸n-¡ p¶ 5 ss]eäv ¹mâp-IÄ,
BZyw At]-£ n-¡ p¶hÀ¡ v tI{µ-kÀ¡ mÀ AwKo-Imcw \ÂIm-dp-v. BsI sNehv þ 10
tImSn \evIm-hp-¶-Xv. 2 tImSn (20%)
e£ yw
1. amen\yw CÃm-Xm-¡ pI
2. DuÀÖw DÂ]m-Zn-¸n-¡ p-I.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]\w/hyàn-IÄ/Øm]-\-§ Ä F¶n-hÀ¡ v CXnsâ
KpW-t`m-àm-¡ -fmImw
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w þ Xt±-i-`-c-W-Øm-]\w
{]hÀ¯-\-§ Ä
¹mâ v \S-¯n-¸n\v hmdân/hmÀjnI Aä-Ip-ä-]-Wn-¡ v sSÀ hnfn¨v G-P³knsb
323
GÂ]n-¡ p-¶p. ¹mân Bh-iy-¯n-\p-ff ssPh hkvXp-¡ Ä \nÝnX Af-hn Znh-khpw
CS-Ww. shf-fhpw \nÝnX Af-hn \ÂI-Ww. (H-cm-gvN-bn IqSp-X CXn\v `wKw
h¶m ¹mâ v {]hÀ¯\ cln-X-am-Ipw.)
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nâ v ]¦v
amen-\y-¯nsâ Afhpw Xchpw t\m¡ n A\p-tbm-Py-amb t{]mP-IvSp-IÄ Is-
¯p-I. bYm-k-abw G.-Fw.-Fkn kuIcyw Dm-¡ n-sb¶v Dd-¸p-h-cp-¯p-I. Bb-Xn\v th
FÃm {]hÀ¯-\-§ fpw ka-b-_-Ôn-X-ambn sN¿n-¡ p-I.
]²Xn kwtbm-P\w
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ amen-\y-\nÀ½mÀP-\-hp-ambn _Ô-s¸« aäv
taJ-e-bnse t{]mP-IvSp-I-fp-ambn CXns\ kwtbm-Pn-¸n-¡ mw. DZm. Irjn, ipNn-Xz-ta-Jem
t{]mP-IvSp-IÄ.
BapJw
]mc-¼-tcy-Xc DuÀtÖmXv]m-Z\w Ime-L-«-¯nsâ Bh-iy-am-bn-cn-¡ p-¶p.
BbXv h¼n¨ DuÀÖm-hiyw \ndth-äp-¶-Xn\v ]pdsa ]cn-Øn-Xnsb H«pw _m[n-¡ p-¶pan-
Ã. Bb-Xn-\m Xs¶ {]kvXpX DuÀtÖmXv]mZ-\-¯n\v tI{µ-kÀ¡ m-cp-Ifpw kwØm\
kÀ¡ m-cp-Ifpw ap³Xq¡ w \ÂIn-bn-«p-ap-v. kutcmÀÖ-¯n\v ]pdsa häm¯ Dd-hn-S-
amWv Imän \n¶p-ff DuÀtÖm-Xv]m-Z-\w. Imän \n¶p-ff DuÀÖw shffw ]¼p
sN¿p-¶-Xn\pw sshZypXn DXv]m-Zn-¸n-¡ p-¶-Xn\pw D]-tbm-Kn-¡ mw. ImämSn b{´-§ Ä c
Xc-¯n-ep-v. shffw t\cn«v ]¼p sN¿p-¶-h InW-än\v apI-fn Øm]n-¡ p-¶Xpw
sshZypXn DÂ]m-Zn-¸n-¡ p-¶h \¶mbn Imäp-ff Øe-§ -fnepw Øm]n-¡ -s¸-Sp-¶p.
^nwKv
shffw ]¼p sN¿p¶ ImämSn b´-§ Ä (a-Wn-¡ q-dn Ipd-ª Xv 12 In.-ao-äÀ
thK-X-bp-ff Imäp-ff ,Ø-e-§ Ä) Xoc-{]-tZ-i-§ -fn 3þ4 amkw hsc am{Xsa Bh-iy-
amb thK-X-bn-ep-ff Imäv e`y-amIp F¶-Xn-\m km[m-cW Xoc-{]-tZ-i-§ Ä A\p-tbm-Py-
a-Ã.
1. tamU 12 pu 500 (12 Ce-I-fp-ff ImämSn b{´w) Hcp Znhkw 20000 enäÀ shffw
]¼v sN¿mw. hne 70000 I. , k_vknUn 20000 I.
2. tamUÂ þ KnbÀ Df-fh
20 ao. Bg-¯n \n¶pw aWn-¡ q-dn 1000 enäÀ shffw ]¼v sN¿mw.
hne 80000 I. , k_vknUn 30000 I.
3. tamUÂ þ Btcm-hnÃn
15 an. Bg-¯n \n¶pw aWn-¡ q-dn 40,000 en. shffw ]¼v sN¿mw.
hne 1,50,000. I., k_vknUn þ 45000 I. _m¡ n KpW-t`màr hnlnXw
sshZypXn Dev]m-Zn-¸n-¡ p¶ ImämSn b{´-§ Ä
hn³Uv tkmfmÀ ssl{_nUv knÌw (tkmfmÀ ]m\epw sNcnb ImämSn b{´hpw
Hcp-an-¨p-ff bqWn-äv)
324
1.In.-hm«vtijn-bp-ffhbv¡ v 2.5 e£ w cq] hne
kÀ¡ mÀ Øm]-\-§ Ä¡ v 1.5 e£ w k_-kn-Un. aäp-f-f-hÀ/ hyàn-IÄ¡ v 1
e£ w cq] k_vknUn
e£ yw
Imän \n¶pw DuÀtÖmÂ]m-Zhpw sshZyp-tXm¸m-Zhpw t{]mÕm-ln-¸n-¡ Â.
]cn-ØnXn kulr-Z-§ -fmb DuÀtÖm-Xv]m-Z\w km[y-am-¡ Â.
KpW-t`m-àm-¡ Ä
Xt±i `c-W-Øm-]-\-§ Ä, hyàn-IÄ, I¨-h-S-Øm-]-\-§ Ä, hyh-kmbime-IÄ
XpS§ n GhÀ¡ pw CXnsâ KpW-t`m-àm-¡ -fm-Im-hp-¶-Xm-Wv.
{]hÀ¯-\-§ Ä
\¶mbn Imäp-ff Øe-§ -fpsS hni-Zmwiw A\À«n Adn-bn-¡ p-I. AhÀ Hcp
hÀj-t¯mfw thKX Af¶v 100 ao. Db-c-ap-ff ShÀ Øm]n¨v aoäÀ LSn-¸n¨ ]T\w \S-
¯p-¶p. sshZypXn DÂ]m-Zn-¸n-¡ p-¶-Xn\v aWn-¡ q-dn 16 In.-ao-äÀ thK-X-bp-ff Imäv Bh-
iy-am-Wv. Øew Is¯n ØnXn-I-cn-¨m AwKo-IrX GP³kn-IÄ hgn b{´w Øm]n-
¡ p-¶p. k_vknUn tI{µ-kÀ¡ m-cn \n¶pw e`y-am-Ip-¶p.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯n-\-I-¯p-ff ImämSn b{´w Øm]n-¡ m-\p-X-Ip¶
s]mXp/kzImcy Øe- § Ä Ip- ] n- S n¨v A\À«n\v dnt¸mÀ«v sN¿p- I bpw
DuÀÖw/sshZypXn DÂ]m-Zn-¸n-¡ p-¶-Xn-\p-ff \S-]-Sn-{I-a-§ Ä ]qÀ¯o-I-cn-¡ p-Ibpw
sN¿p-I. {Kma-k-`-bn km²y-X-sb-¡ p-dn¨pw kvIoan-s\-¡ p-dn¨pw Ah-t_m[w \ÂIp-I.
]²Xn kwtbm-P\w
DuÀtÖmÂ]m-Z\w ]mc-¼-tcy-Xc Dd-hn-S-§ -fn \n¶v DÂ]m-Zn-¸n-¡ p-¶-Xn\v aäv
DuÀÖ-ta-Je t{]mP-IvSp-I-fp-ambn kwtbm-Pn-¸n-¡ p-Ibpw DuÀtÖm-Xv]m-Z-\-¯nÂ
kzbw ]cy-]vXX ssIh-cn-¡ p-¶-Xn\v P\-§ Ä¡ v Ah-t_m[w \ÂIp-¶-Xn-\p-ff t{]mP-
IvSp-IÄ Bkq-{XWw sN¿p-Ibpw sN¿p-I.
III. kutcmÀÖ-]-²Xn
BapJw
]mc-¼cy DuÀtÖm-Xv]m-Z\w ]cn-an-X-am-b-Xn-\m kutcmÀÖ DXv]m-Z-\-¯n-
te¡ v amtd ØnXn-bn-te¡ v temIw apgp-h³ {i²-Xn-cn-¡ p-I-bm-Wv. C´y³ Ph-
lÀem s\lvdp \mjvW tkmfmÀ anjsâ t\Xr-Xz-¯n kuc sshZyp-X, Xm] ]²-
Xn-IÄ¡ v {]m[m\yw sImSp-¯p-sImv tI{µ-kÀ¡ mÀ Bhn-jv¡ -cn¨ {][m-\-s¸«]²-Xn-
bmWv kutcmÀÖ-]-²-Xn. A.D 2012 apX A.D 2012 hsc-bp-ff Ime-b-f-hn 20000
saKmhv«vsshZyp-tXmÀÖw Dev]m-Zn¸n¡ phm³ CXv e£ y-an-Sp-¶p.
325
^nwKv
tIµm-hn-jvIrX ^v þ Xmsg-]-d-bp¶ coXn-bn e`y-am-¡ mw.
At]£ n¡ p-¶-hÀ¡ v ap³K-W-\m-{I-a-¯n Hcp Intem-hm«v apX 250 In.-hm«v hsc
tijn-bp-ff kuc-\n-e-b-§ Ä Øm]n-¡ mw. ]m\Â, _mä-dn, C³shÀ«À F¶n-h-bmWv
`mK-§ Ä. 2 e£ w apXÂ 3 e£ w hsc sNehv hcp¶ 1 Intem hm«v \ne-b-¯n\v 30%
k_vknUn e`y-am-Wv. AsÃ-¦n Hcp hm«n\v 81 cq] F¶-Xn GXmtWm Ipdhv BbXv
k_vknUn \ÂIp-I. tI{µ-kÀ¡ m-À AwKo-I-cn-¨n-«p-ff DÂ]m-ZIcpw hnX-c-W-¡ mcpw
BWv \ne-b-§ Ä Øm]n-t¡ --Xv. DXv]m-Z-IÀ 5 hÀjw hmdn \ÂtI--Xm-Wv.
IqSmsX kwØm\ kÀ¡ m-cnsâ k_vkn-Un-bmbn 39000 cq]bpw e`y-am-¡ m-hp-¶-Xm-Wv.
e£ yw
kutcmÀÖ DÂ]m-Z\w t{]mÕm-ln-¸n-¡ Â. thmÄt«Pv £ maw ]cn-l-cn-¡ Â
t^mkn CÔ-\-§ -fpsS D]-tbmKw Ipd-¡ p-I.
KpW-t`m-àmhv
{]tXyI Imä-Kdn CÃ. hyàn-IÄ¡ pw Øm]-\-§ Ä¡ pw Htc-t]mse k_vknUn
e`y-am-¡ mw.
{]hÀ¯-\-§ Ä
skän e`y-amb At]£ m-t^m-ap-IÄ ]qcn¸n¨v A\À«nse Hm^o-kÀ hgn tI{µ-
kÀ¡ m-cn\v kaÀ¸n-¡ -Ww. A\p-aXn e`y-am-bXn-\p-tijw kuc-\n-e-b-§ Ä Øm]n-¡ -
Ww. k_vknUn dn Cwt]gvkv sN¿p-¶p.
\nÀÆ-l-W-Øm-]\w
KpW-t`m-àm-¡ Ä AwKo-IrX DÂ]m-Z-Isc/GP³kn-Isf \ntbm-Kn¨v t\cn«v
\nÀÆ-lWw \S-¯-Ww. hmdânbpw GP³kn-IÄ KpW-t`m-àm-¡ Ä¡ v \ÂI-Ww.
]²Xn kwtbm-P\w
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ hnhn[ DuÀtÖm-Xv]m-Z\ ]²-Xn-I-fp-ambn
CXns\ kwtbm-Pn-¸n-¡ mw.
326
BapJw
amen\yw Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS {][m-\-s¸« hnj-b-ambn amdn-s¡ m-
n-cn-¡ p-¶p. AtX-k-abw amen\yw icn-bmbn ssIImcyw sNbvXp Xt±-i-`-c-W-Øm-]-
\s¯ amen\y hnap-à-am-¡ p-¶-Xn\v AhÀ¡ v Ign-bp-¶n-Ã. amen\yw Xcw Xncn¨v D]-tbm-
Kn-¡ p¶]£ w \ap¡ v Bh-iy-ap-ff DuÀÖm-h-iy-§ -fn Iptd-`mKw ]qÀ¯o-I-cn-¡ m\pw
km[n-¡ pw. hntI-{µo-IrX amen-\y-kw-kv¡ -cWw km£ m¡ -cn-¡ p-¶-Xnsâ {][m\ \S-]-
Sn-bmWv KmÀlnI _tbm-Kymkv ¹mâp-IÄ Øm]n-¡ Â. Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-§ -fpsS Npa-
X-e-bn hcp¶ H¶m-Wv.
^nwKv
tI{µm-hn-jvIrX hnlnXw k_vkn-Un-bmbn e`n-¡ p¶p BbXv kwØm\
kÀ¡ mÀ/A\À«v/Un¸mÀ«vsaâ v Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä/hyàn-IÄ¡ v e`yam-
¡ p-¶p. Xmsg-]-d-bp¶ coXn-bn k_vknUn e`y-am-Wv.
e£ yw
1. _tbm-Kymkv ¹mâp-IÄ hoSp-IÄtXmdpw Øm]n¨v {]tZiw amen\y hnap-à-am-
¡Â
2. _tbm-Kymkv DÂ]m-Zn-¸n-¡ pI hgn sshZypXn em`n-¡ pI
3. t^mkn-en-Ô\ D]-tbmKw Ipd-bv¡ pI
KpW-t`m-àmhv
FÃm KmÀlnI KpW-t`m-àm-¡ fpw
\nÀÆ-lW GP³kn
A\À«v/Xt±ikz-bw-`-c-W-Øm-]\w
{]hÀ¯-\-§ Ä
Bh-iy-ap-f-f-hÀ t\cn«v/Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]\w hgn At]£ \ÂIp-¶p.
amen-\y-¯nsâ Afhv IW-¡ n-se-Sp¯v ¹mânsâ tijn IW-¡ m-¡ p-¶p.
327
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
KpW-t`m-àm-¡ sf Is-¯Â, DÂt_m-[\w \ÂIÂ, ¹mâ v {]hÀ¯\w
t_m²y- s ¸- S p- ¯ Â, KpW- § Ä ]dª v t_m²y- s ¸- S p- ¯ Â, F¶nh {Kma-
k`/Ab¡ q«w hgn \S¯n apgp-h³ t]À¡ pw ¹mâ v e`y-am¡ Â. Bb-Xn-\p-th XpI
]²-Xn-bn DÄs¸-Sp-¯Â, tI{µm-hn-jvIr-X-hn-lnXw e`y-am-¡ Â, A\À«n\v/GP³kn¡ v
KpW-t`m-àm-¡ -fpsS enÌv \ÂIÂ.
]²Xn kwtbm-P\w
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]²-Xn-bn DÄs¸-Sp-¯nb amen\y \nÀ½mÀÖ\
_tbm-Kymkv ¹mâ v ]²-Xn-I-fp-ambpw ^p-ambpw tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xnsb kwtbm-Pn-
¸n-¡ p-I.
*************************
328
CHAPTER
XVII
kmwkv¡ m-cnIw
329
VII. kmwkv¡ mcnI hIp¸v
I. bphIemImc³amÀ¡ qff kvtImfÀjn¸v
BapJw
C´ybnse imkv{Xob kwKoXw/\r¯w, XnbäÀ, ssaw, ZriyIeIÄ, \mS³ þ
]mc¼cy IeIÄ , efnXKm\w F¶nhbn D]cn]T\w/]cnioe\w e`n¡ p¶Xn\v
AXmXp Xe§ fn anIhv sXfnbn¨ `mhn hmKv²m\§ fmb bphm¡ Ä¡ mWv Cu
kvtImfÀjn¸v \evIpI. Hmtcm hÀjhpw 400 F®ambn \nPs]Sp¯nbncn¡ p¶p.
^nwKv
apgph³ tI{µmhnjvIrX hnlnXamWv. 2 hÀjt¯¡ v amkw 500 cq]h¨v klmbw
\evIp¶p.
AÀlX
1. C´y³ ]uc\mbncn¡ Ww
2. Bhiyamb s]mXp hnZym`ymk tbmKyX Dmbncn¡ Ww (an\naw _ncpZw)
3. _Ôs¸«taJebnse tbmKyXbpsS sXfnhv \evIWw
4. A© p hÀjw Hcp Kpcp/Øm]\¯n \n¶pw ]cnioe\w t\Snbncn¡ Ww.
5. G{]n 1 \v 18 hbÊv XnIª ncnt¡ Xpw 25 hbÊv Ihn-bm-¯-Xp-am-bn-cn-¡ -
Ww.
\nÀÆlW Øm]\w
tI{µkÀ¡ mcnsâ kmkwkv¡ mcnI a{´mebw
\S]Sn{Ia§ Ä
At]£ tbmsSm¸w Fkv.Fkv.FÂ. kn bpsSbpw Un{Kn/Unt¹mabpsSbpw
km£ ys¸Sp¯nb ]IÀ¸pIfpw ]mkvt]mÀ«v sskkv t^mt«mbpw Ab¡ Ww.
s]Àt^mÀa³knsâ Nn{X§ fpw BhiyamWv. Hcp Znhkw aq¶v aWn¡ qsd¦nepw
]cnioe\w t\SWw.2 hÀjt¯¡ v {]Xnamkw 500 cq]bmWv km¼¯nI klmbw.
Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v
AÀl-cmb KpW-t`m-àm-¡ sf Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯n Is¯n [\-k-
lmbw e`y-am-¡ pI, {Kma-k` hgn th {]Nm-c-Whpw Ah-t_m-[hpw \evIp-I. AÀl-X-
bp-ff FÃm-hcpw At]-£ n¨p F¶pw AhÀ¡ v [\-k-lmbw e`y-am¡ n F¶pw Dd-¸m-¡ -
Ww.
330
]²Xn kwtbm-P\w
AÀl-X-bp-ff bph-I-emImc³amsc Xn«-s¸Sp¯n tI{µ-k-lm-bw e`y-am-¡ p-
Ibpw tijn-¡ p-¶-hÀ¡ v Xt±-i-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ^v hn\n-tbm-Kn¨v A\p-h-Zn-¡ m-
hp¶ t{]mÕm-l-\w \ÂIp-Ibpw Ah-cpsS ]²-Xn-I-fp-ambn GtIm-]n-¸n-¡ p-Ibpw sN¿m-
hp-¶-Xm-Wv.
BapJw
kÀ¤mßI/]c¼cmKX IeIÄ¡ v \evIp¶ km¼¯nI klmbamWnXv.
hnZymÀ°nIÄ¡ v sImSp¡ p¶Xpt]msebpff KthjWmßI t{]mPIvSpIfmWnXv.
]cnioe\w, inev ] ime, skan\mÀ F¶nh \S¯p¶Xnt\m HmÀ½IÄ
tcJs¸Sp¯p¶Xnt\m Bß Ncn{XsagpXp¶Xnt\m DffXn\Ã Cu ]²Xn.
^v
tI{µkmwkv¡ mcnI hIp¸nsâ ]qÀ® km¼¯nI klmbw Hmtcm hÀjhpw
Hmtcm amkhpw 20000 cq] hoXapff 200 ko\nbnÀ s^temjn¸pw {]Xnamkw 10000 cq]
hoXapff 200 Pq\nbÀ s^temjn¸pw IqSn B km¼¯nI hÀjw BsI 400 t]À¡ v.
CXpIqSmsX 80 t]À¡ v sXscsª Sp¡ s¸« t{]mPIvSv tcJIÄ {]kn²nIcn¡ p¶Xn\v
]camh[n 20000 cq]tbm {]kmZ\sNehnsâ 50% tam Hä XhW {Kmâmbn \evIpw.
KpWt`màmhv
25 þ 40 {]mb]cn[nbnepffhÀ¡ v Pq\nbÀ s^temjn¸pw 40 hbÊn\p
apIfnepffhÀ¡ v ko\nbÀ s^temjn¸n\pw AÀlXbpmhpw. kmwkv¡ mcnI
hIp¸nsâ Ahi IemImc s]³j³ hm§ n¡ p¶hÀ¡ v ko\nbÀ s^temjn¸n\v
AÀlXbpmbncn¡ nÃ. Hcn¡  s^temjn¸v e`n¨hÀ¡ v hopw AÀlXbnÃ. ]gb
t{]mPIvSv Ahkm\n¸n¨v A© v hÀj¯n\v tijw Pq\nbÀ IemImc³amÀ¡ v
ko\nbÀ s^temjn¸n\v At]£ n¡ mw.
e£ yw
25 hbÊphscbpff hnZymÀ°nIÄ¡ v IemcwKs¯ {]hÀ¯\§ Ä¡ v
klmbhpw t{]mÕml\hpw e`n¨hcpv. F¶m hyXykvX taJeIfn {]XyIn¨v
{KmaoW/BZnhmkn taJeIfn anIhv ]peÀ¯p¶ Iem{]Xn`IÄ¡ v
Iemþkmwkv¡ mcnI cwKs¯ kaImeo\ {]iv\§ sf ssIImcyw sN¿m\pff
kmt¦ XnI Ignhpw ]pXnb KthjW X{´§ sf A]{KY\mßIambn
{]tbmKn¡ m\pff kn²nbpw {]Zm\w sN¿pI F¶XmWv {][m\ Dt±iyw.
]pXpabmÀ¶Xpw (Innovative) hn`n¶ taJeIfpambn ]ckv]cw
_Ôs¸Sp¯p¶Xpambncn¡ Ww t{]mPIvSv. hnjb§ Ä Xmsg tNÀ¯ncn¡ p¶p.
331
4. kmwkv¡ mcnI km¼¯nI imkv{Xw
5. kvamcI§ fpsS LS\mßIhpw kmt¦XnIhpamb hi§ Ä
6. \mWb ]T\w
7. ]pcmhkvXp kwc£ W¯nsâ imkv{Xþkmt¦XnI coXnIÄ
8. IebptSbpw ss]XrI¯ntâbpw kÀ¤mßIXbptSbpw taJeIfn imkv{X þ
kmt¦XnI hnZy {]tbmKn¡ p¶Xp kw_Ôn¨ ]T\§ Ä
Cu hnjbw GsäSp¡ p¶Xn\v _ncpZamWv Ipdª tbmKyX.
s]mXp taJeIÄ
1. A\pjvTm\ IeIÄ (kwKoXw, \r¯w, XnbäÀ þ ]mh\mSIw DÄs¸sS, \mS³/
]mc¼cy IeIÄ)
2. kmlnXyIeIÄ (bm{XmhnhcWw, kmlnXy¯nsâ Ncn{Xhpw kn²m´hpw)
3. ¹mÌnIv BÀ«vkv ({Km^nIvkv/inev]w/]c¼cmKX s]bnânwKns\ kw_Ôn¨
\mS³ s]bânwKv DÄs¸Sp¶ s]bnânwKv)
\n_Ô\IÄ
1. DtZymKØÀ tae[nImcnIÄ aptJ\ At]£ n¡ Ww.
2. s^temIÄ 6 amkw IqSpt¼mÄ ]ptcmKXn dnt¸mÀ«v kaÀ¸n¡ Ww
AÃm¯]£ w s^temjn¸v \evIp¶XÃ.
3. A¡ mZanIambn {]tbmP\ km[yXbpff KthjWw \S¯Ww
4. cp hÀj¯n\pffn t{]mPIv S v ]qÀ¯oIcn¡ Ww. AXn\ptijw
Bhiysa¦n km¼¯nI klmbanÃmsX aq¶v amks¯ kabw
A\phZn¡ p¶XmWv.
5. hmÀjnI hnebncp¯en\ptijambncn¡ pw XpSÀ¶pff km¼¯nI
B\pIqeyw.
\S]Sn{Iaw
1. \nÝnX t^md¯n At]£ n¡ mw
2. hniZamb t{]mPIvSv \nÀt±iw AS¡ w sNbvXncn¡ Ww.
3. DtZymKØÀ 2 hÀjs¯ eohv FSpt¡ SXpv. BbXnsâ A\paXn
kaÀ¸n¨m am{Xsa BZyKUp XpI e`n¡ pIbpffp.
4. hnZKv² kanXnbmWv AÀlcmbhcpsS IcSv enÌv X¿mdm¡ pI.
5. apJmapJ¯nsâ ASnØm\¯nemWv Pq\nbÀ s^temIsf sXscsª Sp¡ pI.
Xt±ikzbw`cWØm]\¯nsâ ]¦v
Xt±i`cWØm]\§ fnse AÀlcmbhsc Ip]nSn¨v B\pIqeyw e`yam¡ n
th{X {]NmcWw {Kmak` hgn \evIpI. Aht_m[w Dm¡ pI.
]²Xn kwtbmP\w
Xt±i`cWØm]\¯nsâ hnIk\tcJbn {]kvXpX IemImc³amsc
Ipdn¨pff hnhc§ Ä DÄs¡ mffn¡ mw. AÀlXbpffhcpsS ØnXn hnhc IW¡ v
{]kn²oIcn¡ mw B\pIqeyw \evIp¶hÀ¡ v aäv A\phZ\obamb t{]mÕml\w
Xt±i`cW ]cn[nbnepÄs¸Sp¯mw.
332
III. AhiX A\p`hn¡ p¶ IemImc³amÀ¡ pff s]³j³ {Kmâ v
BapJw
khntij IemcwK§ fn anIhv ]peÀ¯p¶hcpw F¶m km¼¯nIambn
]nt¶m¡ mhkYbnepffhcpamb IemImc³amÀ¡ pff kamizmkamWnXv .
KpWt`màmhnsâ acWtijw `mcy /`À¯mhn\v acWw hscbpw B{inXÀ¡ v
hnhmlw/tPmen In«pI/21 hbÊv hsctbm e`n¡ pw. Bip]{XnbnemIp¶
IemImc³amÀ¡ v A¯cw sNehpIÄ¡ mbn s]³j³ XpI ap³Iqdmbpw \evIm³
km[yXbpv.
hn`h t{kmXÊv
1. 58 hbÊmbncn¡ Ww
2. {]Xnamk hcpam\w 4000/þ cq]bn A[nIamIcpXv . (KkäUv
Hm^okÀ/aPnkvt{Säv/Fw.]n/Fw.FÂ.F/Iu¬kneÀ/XlknÂZmÀ
km£ ys¸Sp¯Ww (\nÝnX amXrIbnÂv)
3. ta ]dª hcnemsc¦nepw km£ ys¸Sp¯nb \nÝnX amXrIbnepff
sse^v/hbÊv sXfnbn¡ p¶ kÀ«n^n¡ äv
4. \nÀ±njvS taJebnse sshZKv²yw/AwKoImcw kw_Ôn¨
km£ n]{Xw/_tbmUmä.
5. At]£ Isâ A¡ uv kw_Ôn¨ _m¦nsâ A[nImc]{Xw
6. _Ôs¸« A¡ mZanIÄ hgn kwØm\ Kh¬saânsâ ip]mÀitbmsSbmWv
s]³j³ ]cnKWn¡ pI.
\S]Sn{Ia§ Ä
\nÝnX t^md¯nepff At]£ \nÀ±njvS taJeIfnepff kwØm\
A¡ mZanIfnemWv kaÀ¸nt¡ Xv. CXn\mbn \ntbmKn¡ p¶ hnZKv² kanXn
kwØm\þtI{µ Izm« \nÝbn¡ pIbpw tI{µkÀ¡ mcnsâ hnlnXw t\cn«v
KpWt`màmhn\v \evIpIbpw sN¿p¶p. CXpt]mse Xs¶ kwØm\ hnlnXhpw
A\phZnt¡ XmWv. FÃmhÀjhpw \evIp¶ sse^v/hcpam\ kÀ«n^n¡ änsâ
ASnØm\¯nemWv s]³jsâ Imebfhv \nÝbn¡ pI.hcpam\w hÀ²n¡ pItbm
kÀ¡ mcnsâ aq¶pamkw ap³IqÀ t\m«okv \evIntbm s]³j³ \ndp¯p¶XmWv.
Xt±i`cWØm]\¯nsâ ]¦v
AÀlXbpffhsc Ip]nSn¨v B\pIqeyw e`yam¡ p¶Xn\v klmbn¡ pI,
{Kmak` hgnbpw aäv Xc¯nepw Adnhv \evIpI. bYmkabw B\pIqeyw
t\SnsbSp¡ p¶Xn\v klmbn¡ pI.
]²Xn kwtbmP\w
AhiXb\p`hn¡ p¶ IemImc³amsc ¡ pdn¨pff hnhc§ Ä hnIk\tcJ
bnepÄs¸Sp¯mw. tI{µm\pIqeyw e`n¡ p¶hÀ¡ v ]²XnbnepÄs¸Sp¯n
A\phZ\obamb B\pIqeyw e`yam¡ p¶Xn\pff t{]mPIvSpIÄ X¿mdm¡ Ww.
333
IV. Iem {]hÀ¯\§ Ä¡ pff {Kmâ v.
BapJw
kwKoXw, \r¯w, \mSIw F¶o taJeIfnse KthjWw, kÀ¤ AhXcWw,
]cnioe\w apXembh t{]mÕmln¸n¡ p¶Xn\mbn k¶² kwLS\IÄ¡ pw
Øm]\§ Ä¡ pw tI{µkwKoX \mSI A¡ mZan \evIp¶ {Kmâ v.
^v
tI{µkÀ¡ mÀ ^v . \maam{Xamb (]camh[n 10000, 20000 cq])
[\klmbamWv e`n¡ pI. XnIbm¯ ^v KqWt`màr Øm]\w Is¯Ww.
AÀlX
cPnÌÀ sNbvX k¶² kwLS\IÄ¡ pw apIfn kqNn¸n¨ taJeIfnÂ
{]hÀ¯n¡ p¶ Øm]\§ Ä¡ pw At]£ n¡ mw
{]hÀ¯\§ Ä
\nÝnX amXrIbnepff At]£ mt^md¯nemWv At]£ nt¡ Xv .
Øm]\¯nsâ {]hÀ¯\ dnt¸mÀ«v , HmUnäv sNbvXv A¡ uv, cPnkvt{Sj³
kÀ«n^n¡ äv,apXembh DffS¡ w sN¿Ww. tIcf kwKoX \mSI A¡ mZan/ kwØm\
kmwkv¡ mcnI hIp¸v hgnbmWv At]£ nt¡ Xv. hniZamb t{]mPIvSv dnt¸mÀ«v
thWw. ]cnioe\amsW¦n A²ym]IcpsS tbmKyX, i¼fw XpS§ nbh tNÀ¡ Ww,
kwKoXw, D]IcW§ Ä, \r¯w, \mSIw/ ]mhIfn XpS§ nbhbv¡ v {]tXyIw t^mdw
IqSn tNÀ¡ Ww.
334
tI{µ kmwkv¡ m-cnI hIp¸pw \ÂIp¶ {Kmâm-Wn-Xv. i_vZ Zo]m hnXm-\w, ^ÀWo¨À,
Xn¿-äÀ \ho-I-cW kma-{Kn-IÄ, Na-b-§ Ä, HmUntbm, hoUntbm D]-I-c-W-§ Ä F¶n-
h¡ pw CXp-]-tbm-Kn-¡ mw.
^v
]²-Xn-bpsS 60 iX-am\w tI{µ-kmw-kv¡ m-cnI hIp¸v \ÂIpw. 40 iX-am\w XpI
KpW-t`màr Øm]\w Is-¯-Ww. CXv sXfn-bn-¡ p¶ _m¦v tÌävsaâ v/kn.F.bpsS
kÀ«n-^n-¡ -äv, tem¬ A\p-h-Zn¨ km£ y]{Xw, GsX-¦nepw kÀ¡ m-cn# hIp-¸p-IÄ A\p-
h-Zn-¡ p¶ ^v A\p-h-Zn¨ I¯v F¶nh sh¡ -Ww.
AÀlX
1. Bttp : ngo.india.gov.in F¶ NGO ]mÀ«v\Àjn¸v knÌ-¯n Øm]\w/kwL-
S\ signup sN¿-Ww.
2. tZiob /kwØm\ kÀ¡ mÀ Øm]\w/A¡ m-Z-an-bpsS ip]mÀi thWw.
3. k¶- ² - k w- L - S - \ - I Ä/Xt±- i - Ø m- ] - \ - § Ä/bqWn- t h- g v k nän/tImtf- P p-
IÄ/kÀ¡ mÀ Øm]-\-§ Ä F¶n-h¡ v At]-£ n-¡ mw.
\S-]Sn{Iaw
1. \nÝnX {]t^mÀa-bn kwL-S-\I-fpsS Xocp-am-\w, 20 cq] ap{Z-]-{X-¯n-ep-ff DS-
¼-Sn, _m¦nsâ A[n-Imc ]{Xw XpS-§ n-b-h-tbm-sSm¸w Øm]-\-¯nsâ \nb-am-
hen IW-¡ p-IÄ, ]m³ImÀUv, cPn-kvt{S-j³ kÀ«n-^n-¡ äv F¶nh IqSn
\nÀ±nivS At]-£ -tbm-sSm¸w kaÀ¸n-¡ -Ww. C\n ]d-bp¶ hni-Zmw-i-§ fpw
thWw.
a. \ne-hn-ep-f-f-Xnsâtbm ]pXn-b-Xn-sâtbm _nÂUnwKv ¹m³
b. kuI-cy-§ -fpsS/km[-\-§ -fpsS/sI«n-S-¯nsâ FÌn-taäv
c. ]qÀ¯o-I-cn-¡ p-¶-Xnsâ ka-b-]-cn[n
d. ]qÀ¯o-I-c-W-¯n-\p-ti-j-ap-ff \S-¯n-¸v, BhÀ¯\ sNe-hp-IÄ, Aä-Ip-ä-
]-Wn-IÄ F¶nh kw_-Ôn¨ Ipdn¸v
e. `qan-bp-tS-bpw -]p-Xn-b-Xm-sW-¦n ¹m\pw, \ne-hn-ep-f-f-Xm-sW-¦n Ah-
bpsS hnh-c-§ -fpw.
Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-¯nsâ ]¦v/kwtbm-P\w
]© m-b-¯p-IÄt¡ m Ahn-Sps¯ kmwkv¡ m-cnI Øm]-\-§ Ät¡ m kwL-S-\-
§ Ät¡ m Cu [\-k-lmbw D]-tbm-K-s¸-Sp-¯m-hp-¶-Xm-Wv. GXp ka-b¯pw Cu
{Kmân\v At]-£ n-¡ mw. am¨nwKv {Kmâ v Df-f-Xn-\m Xt±-i-Øm-]-\-§ fpw kwL-S-\-Iepw
Ah-cpsS hnlnXw kz´w _P-än \n¶pw Is-t¯--Xp-v. {XnXe ]© m-b-¯p-
IÄ¡ v {]N-c-W-¯n-\mbn Ah-cpsS s\äv hÀ¡ v D]-tbm-Kn-¡ mw.
hnemkw
Section Officer, (Performing Arts)
Ministry of Culture, Goverment of India,
Central Secretary Library (Ground Floor),
Shastri Bhavan, New Delhi - 110115
335
CHAPTER
XVIII
{]tXyI kvIoap-IÄ
336
XVIII. Xt±-i-kz-bw-`-c-W-Øm-]-\-§ Ä¡ v t{]mPIvSv ASn-Øm-\-¯nÂ
]Ww e`y-am-¡ m-hp¶ {]tXyI kvIoap-IÄ
337
DZm.
1. " kp`n-£ ", t]cm{¼ (\mfn-tIc A[n-jvTnX aqey hÀ²nX DXv]-¶-§ Ä)
3. kwtbm-P
- nX \oÀ¯S ]cn-]m-e\ t{]mPIvSv (IWMP)
2008  Bcw-`n¨ kwtbm-PnX \oÀ¯S ]cn-]m-e\ ]²-Xn-bm-Wn-Xv. lcn-bm-en,
sF.U»yp-.Un.]n (C³Ut{K-äUv thbvÌv emâ v t{]m{Kmw)F¶nh kwtbm-Pn-¸n¨mWv
Cu ]²Xn Bcw-`n-¨-Xv.
338
4. dqdÂ-C³{^m-kv{S-Iv¨À Uh-e-¸v-saâ v ^v (RIDF)
\_mÀUv hmbv] D]-tbm-K-s¸-Sp¯n ASn-Øm\ kuIcyw km²y-am-¡ p¶ ]²-
Xn. hni-Z-amb t{]mP-IvSp-IÄ X¿m-dm¡ n kwØm\ kÀ¡ mÀ Un¸mÀ«vsaâpIÄ t\mUÂ
GP³kn-bmb ^n\m³kv Un¸mÀ«vsaâ v hgn \_mÀUnsâ doP-\ Hm^o-kn kaÀ¸n-
¡ p-Ibpw kmwKvj³ e`y-am-¡ p-Ibpw sN¿p-¶p. kwØm\ Kh¬saâ v aq¶mw hÀjw
apX Ggv hÀj-¯n-\p-f-fn \_mÀUn\v t]bvsaâ v \ÂIp-¶p. dnkÀÆv _m¦v
\nÀt±in¨ ]en-ibpw 31 {]hÀ¯n-IÄ¡ v XpI e`y-am-Wv. Ah-bn NneXv Xmsg sImSp-
¡ p-¶p.
1. {KmaoW tdmUp-IÄ
2. {KmaoW ]me-§ Ä
3. sNdp-InS Pe-tk-N\ t{]mP-IvSp-IÄ
4. a®v kwc-£ Ww
5. shf-f-s¸m¡ \nb-{´Ww
6. \oÀ¯S hnI-k\w
7. h\-hn-I-k\ ]cn-]m-Sn-IÄ
8. kmaq-ly-P-e-tk-N\ kwhn-[m-\-§ Ä
9. Ad-hp-im-e-IÄ
10. ^njnwKv lmÀ_-dp-IÄ
11. IpSn-sh-ffw
12. s]mXp-P-\m-tcm-Ky-tI-{µ-§ Ä
*************************
339
CHAPTER
XIX
_m¦nwKv cwKw
340
XIX. _m¦nwKv cwKw
cmPy¯nsâ ]ptcm-K-Xn¡ v _m¦p-I-fp-sS ]¦m-fnXzw AXy-´m-t]-£ n-X-am-Wv. tI{µ
kwØm\ kÀ¡ m-cp-IÄ \S-¸n-em-¡ p¶ Zmcn{Zy \nÀ½mÀP\ þ sXmgn Zm\ ]²-Xn-IÄ
hnP-bn-¡ -W-sa-¦n KpW-t`m-àm-hn\v kÀ¡ m-cp-IÄ \ÂIp¶ km¼-¯nI klm-b-¯n-
\p-]-cn-bmbn _m¦v hmbv] IqSn e`y-am-¡ -Ww. CXv e£ y-an-«mWv tI{µ-kÀ¡ mÀ 1969  14
h³InS _m¦p-IÄ tZi-km-Xv¡ -cn-¡ p-I-bpw, Ahsb s]mXp taJ-e-bn sImp-h-cp-
Ibpw sNbvX-Xv. 1980 hopw 6 h³InS _m¦p-IÄ IqSn tZi-km¡ -cn-¨p. Cu hn[-¯nÂ
tZi-km¡ -cn-¡ -s¸« _m¦p-Ifpw tÌäv _m¦v Hm^v C´ybpw AXnsâ Atkm-kn-tbäv
_m#v-Ip-IÄ DÄs¸sS `qcn-`mKw _m¦p-Ifpw s]mXp-ta-J-e-bn h¶-tXmsS kÀ¡ m-cnsâ
]²-Xn-IÄ \S-¸n-em-¡ p-¶Xv IqSp-XÄ Ffp-¸-hpw, D]-t_m-àm-hn\v hmbv] e`n-¡ p-¶p-
sh¶v Dd-¸p-h-cp-¯m\pw km[n-¨p. ]gb Xe-ap-d-bn-ep-ff kzImcy _m¦p-I-fpa kÀ¡ mÀ
]²-Xn-IÄ \S-¸m-¡ p-¶-Xn ]¦p tNÀ¶p.
341
LS\
Fkv.FÂ._n.kn bpsS sNbÀam\pw I¬ho\dpw Hcp _m¦v Xs¶bmbncn¡ pw.
dnkÀÆv _m¦v, \_mÀUv, CXc [\Imcy Øm]\§ Ä, kwØm\s¯ FÃ
PnÃbntebpw eoUv _m¦v amt\PÀamÀ, kwØm\¯v {]hÀ¯n¡ p¶ _m¦pIfpsS
D¶X DtZymKØÀ, kwØm\ klIcW _m¦v, sI.F^v.kn, doPnbW dqd _m¦v
F¶nhbpsS {]Xn\n[nIÄ, kwØm\ [\Imcysk{I«dn, {Kma hnIk\ hIp¸nse
D¶X Dt±ymKØÀ F¶nhÀ sa¼Àamcpw, ]«nIPmXn ]«nI hnIk\ hIp¸v, \yp\]£
kapZmb hnIk\ t_mÀUnsâ Asæn tImÀ¸tdj³ F¶nhbpsS D¶X
{]Xn\n[nIÄ F¶nhÀ £ WnXm¡ fmWv. Bhiysa¦n aäv hIp¸pIfnse D¶X
Dt±ymKØtcbpw Fkv.FÂ._n.kn tbmK¯n\v £ Wn¡ mhp¶XmWv.
Fkv.FÂ._n.kn bn ]s¦Sp¡ p¶ Øm]\§ fpsS {]Xn\n[nIÄ Xocpam\§ Ä
ssIs¡ mffphm³ A[nImcs¸«hcmbncn¡ Ww F¶mWv dnkÀÆv _m¦v \nÀt±iw
{]hÀ¯\w
1. tI{µkÀ¡ mcntâbpw kwØm\ kÀ¡ mcntâbpw hnIk\ {]hÀ¯\§ Ä
\S¸nem¡ p¶Xn [\ImcyØm]\§ fpsS ]¦v Dd¸phcp¯pI.
2. kwØm\¯v _m¦nwKv tkh\w e`n¡ m¯ taJebn AXv e`yam¡ phm\pff
\S]SnIÄ FSp¡ pI.
3. kwØm\¯v _m¦pIfpw kÀ¡ mcpw X½nepff _Ôhpw AXpt]mse Xs¶
dnkÀhv _m¦v, \_mÀUv F¶o Øm]\§ fpambpff _Ôhpw Dd¸phcp¯pI.
4. kwØm\s¯ _m¦pIfpsS hmÀjnI hmbv] ]²Xn X¿mdm¡ pI.
5. Kh¬saâ v \S¸nem¡ p¶ hnhn[ ]²XnIfn Hmtcm _m¦n\pw hmbv]
\ÂtIp¶ ]²Xnbn AhÀ \ÂtIp¶ hmbv]IfpsS F®hpw XpIbpw
\nÝbn¡ pI..
6. hnhn[ ]²XnIÄ \S¸nem¡ phm\mbn kÀ¡ mcnsâ klmbw e`yam¡ phm\pff
\S]SnIÄ kzoIcn¡ pI.
7. _m¦pIÄ¡ v \ÂInbn«pff ¹m\pIÄ {]Imcw hmbv]IÄ \ÂIp¶ptmsb¶v
]cntim[n¡ pIbpw, t]mcmbvaIÄ Ds¦n AXv \nI¯m³ th
\S]SnIÄ kzoIcn¡ pI.
8. _m¦pIfpsS hmbv]m IpSninIIÄ hkq sN¿p¶Xn\v kÀ¡ mcnsâ klmbw
tXSpI.
9. kwØm\¯v {]hÀ¯n¡ p¶ _m¦pIfptSbpw, kÀ¡ mÀ Øm]\§ fptSbpw
Iq«mb {]hÀ¯\¯n\pw AXpaqew hnIk\ {]{Inbbn _m¦pIfpsS ]¦v Dd¸p
hcp¯p¶Xn\pw Fkv.FÂ._n.kn ¡ v km[n¡ Wsa¶pffXmWv Dt±i e£ yw.
_m¦pIfpsS PnÃmXe I¬kÂtääohv I½nän (DCC)
1972 se _m¦nwKv I½ojsâ \nÀt±i{]ImcamWv eoUv _m¦v ]²XnbpsS
\S¯n¸n\mbn Un.kn.kn IÄ \nehn h¶Xv. PnÃbn {]hÀ¯n¡ p¶ FÃm
_m¦pIfpw, kÀ¡ mÀ ]²XnIÄ \S¯n¸pambn _Ôs¸«Dt±ymKسamcpw
CXn AwK§ fmWv.
LS\
sNbÀam³ þ PnÃm IfIvSÀ
I¬ho\À þ eoUv _m¦v amt\PÀ
342
sa¼ÀamÀ þ PnÃm ¹m\nwKv Hm^okÀ, t{]mPIv S v Hm^okÀ,
Un.BÀ.Un.F P\d amt\PÀ, PnÃm hyhkmbtI{µw ]«nIPmXn ]«nI hnIk\
tImÀ¸tdj³, Irjn hIp¸v, arKkwc£ WhIp¸v, shädn\dn, ^njdokv hIp¸v,
CdntKj³ Un¸mÀ«vsaâ v F¶nhbpsS PnÃmXe hIp¸v ta[mhpIÄ, dnkÀhv _m¦nsâ
eoUv Unkv{SnIvSv Hm^okÀ, \_mÀUnsâ Unkv{SnIvSv Uhe]vsaâ v amt\PÀ, PnÃm
klIcW _m¦v, doPnbW dqd _m¦v, Gähpw IqSpX imJIfpff PnÃbnse
At© m Btdm hmWnPy _m¦pIfpsS tae[nImcnIÄ, sI.F^v.kn, sI.hn.sF.C,
sI.hn.sF._n F¶nhÀ sa¼ÀamcmWv.
{]hÀ¯\w
1. PnÃbn \S¸nem¡ phm³ tbmPyamb ]²XnIÄ Bhnjv¡ cn¡ pI.
2. t»m¡ pXe ¹m\pIfpsS ASnØm\¯n PnÃbpsS hmbv]m ¹m³
X¿mdm¡ pI.
3. PnÃbnse _m¦pIÄ¡ v Kh¬saâpw aäpw GP³knIfpw \S¸nem¡ p¶ hmbv]m
]²Xnbn³ Iogn \ÂtIp¶ hmbv]IfpsS F®hpw, AXpt]mse Xs¶
XpIbpw \nÝbn¡ pI.
4. Kh¬saâ v, aäp GP³knIfpw \S¸nem¡ p¶ hmbv]m ]²XnIfnepff hmbv]m
hnXcWw _m¦pIÄ¡ v \ÂInb hnlnX¯n\\pkcn¨v \ÂIp¶ptmsb¶v
AhtemI\w sNbvXv th \S]SnIÄ kzoIcn¡ pI.
5. hmbv]m ]²XnIÄ \S¸nem¡ p¶Xn GsX¦nepw Xc¯nepff {]iv\§ Ä
Ds¦n AXv NÀ¨ sNbvXv ]cnlcn¡ pI.
6. PnÃm hmbv]m ¹m³ {]Imcw _m¦pIÄ Hmtcm hn`mK¯n\pw \ÂInb hmbv]IÄ
AhtemI\w sNbvXv th \S]SnIÄ kzoIcn¡ pI.
7. hnhn[ hIp¸pIfn \n¶pw ]²Xn \S¯n¸n\mbn e`nt¡ p¶ k_vknUn
e`n¡ p¶ptmsb¶v ]cntim[n¡ pI. ImeXmakw Hgnhm¡ phm\pff \S]SnIÄ
kzoIcn¡ pI.
8. PnÃbn ap³KW\m hn`mK¯n\v AÀlamb hmbv] e`n¡ p¶psh¶v
Dd¸m¡ pIbpw, ]nt¶m¡ m hn`mK§ fpsS hmbv] ]²XnIÄ thhn[w
\S¸nem¡ p¶psh¶v Dd¸phcp¯pIbpw sNt¿Xv Un.kn.kn bpsS
NpaXebmWv. ChbpsS \S¯n¸n GsX¦nepw hogvNtbm, A]mIXtbm
Ds¦n AXv _Ôs¸«PnÃmXe hIp¸pIfpambn NÀ¨ sNbvXv ]²XnIfpsS
\S¯n¸v kpKaam¡ Ww. Bhiysa¦n tÌäv seh _mt¦gvkv I½nänbpsS
{i²bn sImv h¶v ]cnlmcw tXSmhp¶XmWv.
343
]cntim[n¡ phm\pw thn.
LS\
t»m¡ v sUhe¸saâ v Hm^okdpsS Iognepff hnhn[ hnIk\ hIp¸pIfpw,
{]kvXpX t»m¡ n {]hÀ¯n¡ p¶ _m¦v imJIfpsS amt\PÀamcpw DÄs¸«XmWv
_n.FÂ._n.kn.
{]hÀ¯\w
1. hnhn[ _m¦v imJIfpsS hmÀjnI hmbv] ]²XnIÄ ]cntim[n¨v t»m¡ vXe
hmbv] ¹m³ \nÀ½n¡ pI.
2. t»m¡ vXe hmbv] ]²XnIÄ \S¯n¸nepff ]ptcmKXn ]cntim[n¨v Hmtcm _m¦v
imJbpw A\phZn¨ hmbv]mXpI hnebncp¯Â
3. hmbv]m ]²XnIÄ hnebncp¯pt¼mÄ Dmhp¶ {]iv\§ sf hnebncp¯n
kÀ¡ mcn \n¶pw Bhiyamb klIcWw Dd¸phcp¯Â
4. tI{µ þ kwØm\ kÀ¡ mcpIÄ \S¸nem¡ p¶ hnhn[ hmbv] ]²Xn \S¯n¸nepff
]ptcmKXnbpw, KpWt`màm¡ fn {]kvXpX ]cn]mSnIÄ Dm¡ p¶ amä§ fpw
hnebncp¯Â
5. ]pXpXmbn Bcw`n¡ p¶ _m¦v imJIÄ¡ v tkh\ taJe A\phZn¨v sImSp¡ Â
6. hmbv]m Xncn¨Shn\pth klmbw kÀ¡ mcnsâ klIcWt¯msS
\S¸nem¡ pI.
*************************
344
ssI]pkvXIw X¿mdm¡ p¶Xn apJy ]¦p hln¨hÀ
1 IrjvWIpamÀ.Pn 9895324375
2 tcWpIpamÀ.Fw. 9496346320
4 ss_Pp.Sn.hn 9447238707
7 jmPn.sI._n. 9446430888
10 apcfo[c³. ]n 9400301395
12 Zneo]vIpamÀ.Fkv.BÀ 9946105486
15 cmtP{µ³ 9446176748
16 ImfnZk³.Fw.Pn 9447050945
17 taml³IpamÀ.hn.sI 9495890015
19 {io[c³.hn.sI 9497073324
20 ]n.BÀ.BÀ.Fkv.A¿À 9447215414
21 PbtZh³.]n,sI 9895287950
22 cho{µ\mY³.Fw.sI 9746342952
345
_Ô-s¸«sh_vssk-äp-IÄ
tI{µm-hn-jvIrX ]²-Xn-IÄ þ Centrally Sponsered Schemes (CSS)
1 {Kma-hn-I-k\w www.crd.kerala.gov.in
3 arK-kw-c-£ Ww www.animalhusbandry.kerala.gov.in
4 £ oc-hn-I-k\w www.dairykerala.gov.in
5 aÕy-hn-I-k\w www.fishnet.kerala.gov.in
346
18 \mjvWÂ kb³kv Bâ v www.nstedb.com
sSIvt\m-fPn FâÀs{]mWÀ
jn¸v Uh-e-]vsaâ v
19 So t_mÀUv www.teaboard
21 Fkv.-sF-Un.-_n.sF www.sidbi
22 h\-hn-I-k\w www.keralaforest.gov
tImÀUnt\äÀ þ Fw.sI.cho{µ\mY³
Ine slÂ]v sUkv¡ v
0487-2204097
347
Cover & layout Design- Anu David
348
348