Επιµέλεια:Αικ.

Μαυράκη

ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ
ΣΤΗΝ ΕΚΦΡΑΣΗ-ΕΚΘΕΣΗ
Β΄ΛΥΚΕΙΟΥ

«Αύξηση του όγκου των γνώσεων και των πληροφοριών»

πληροφοριών»
Η διόγκωση επίσης του πλήθους των γνώσεων και των πληροφοριών , µε τις οποίες
καταιγίζεται ο σύγχρονος άνθρωπος , όχι µόνον εξαιτίας των καθηµερινών επιστη-
µονικών και τεχνολογικών εξελίξεων , αλλά και της ραγδαίας ανάπτυξης και κυρι-
αρχίας στη ζωή µας των διαφόρων Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας (ΜΜΕ),δηµιουργεί
επίσης µια νέα κατάσταση , που είναι ανάλογη µε την επανάσταση της τυπογραφίας .
Τα νέα µέσα πληροφόρησης µέσω των υπολογιστών , των δικτύων και των ΜΜΕ
,όπως είναι η τηλεόραση , το ραδιόφωνο , οι εφηµερίδες και τα περιοδικά , µας
ανοίγουν παράθυρα στον κόσµο , στα γεγονότα , στη γνώση και τον κοινωνικό προ-
βληµατισµό .Μας βοµβαρδίζουν µε εικόνες , όλο και περισσότερες εικόνες .Μας συν-
δέουν µε τον πολιτισµό άλλων χωρών , µας δείχνουν πως ζούν οι πιο «ανεπτυγµένοι»
αλλά και οι πιο εξαθλιωµένοι λαοί και µας παρέχουν εµπειρία ,που, µε την κατάλλη-
λη κριτική επεξεργασία , είναι δυνατόν να µας βγάλουν από το καβούκι του
εγωκεντρισµού µας.
Συγχρόνως όµως γίνονται και µέσο επηρεασµού της κοινής γνώµης µε στόχο την
ικανοποίηση ποικίλων οικονοµικών και πολιτικών συµφερόντων από άτοµα που
ελέγχουν ή έχουν προνοµιακή πρόσβαση στα µέσα αυτά , κατά τρόπο που µερικές
φορές δε γίνεται αντιληπτός . Εκτός του ότι µας ενηµερώνουν , υπάρχει ωστόσο ο
κίνδυνος να µας κατευθύνουν ,να µας κοιµίσουν, να επηρεάσουν τις αντιλήψεις µας
για το τι είναι σηµαντικό και τι όχι , να µας καθοδηγήσουν σε δικούς τους προσανα-
τολισµούς. Κι αυτό γιατί η πληροφόρηση από τα ΜΜΕ ήταν πάντοτε και είναι στις
µέρες µας , περισσότερο ίσως από πότε , µια µορφή εξουσίας.
Οι πληροφορίες , µε λόγια ή εικόνες , παρέχουν γνώσεις και έχουν τη δύναµη να
επηρεάσουν το κοινό , προσφέρουν όµως και ευκαιρίες για ενηµέρωση , για
εκπαιδευτική , κοινωνική και επαγγελµατική ανάπτυξη στα άτοµα που την έχουν
ανάγκη . ∆ιότι το κλείσιµο της πληροφορίας σε απρόσιτες πηγές και κέντρα ευνοεί
τους λίγους ανθρώπους , που έχουν πρόσβαση σ’ αυτές και είναι δείγµα
δηµοκρατικού ελλείµµατος σε µια κοινωνία
Αποτελεί όµως και ευθύνη του σύγχρονου πολίτη να προσπαθεί να αναζητά
ενεργά και έγκαιρα τις αναγκαίες γι’ αυτόν πληροφορίες και να αναπτύσσει τις
απαραίτητες δεξιότητες κριτικής επεξεργασίας των πληροφοριών αυτών , ώστε να τις
αξιοποιεί κατάλληλα και να µην πέφτει θύµα των διαφόρων µορφών στέρησης των
δικαιωµάτων του , της οικονοµικής , καταναλωτικής και πολιτικής εξαπατησής ή
εκµεταλλευσή του.
Αρ.Ράπτης-Αθ.Ράπτη,
Πληροφορική και Εκπαίδευση ,Αθήνα 1999

1
 Επιµέλεια:Αικ.Μαυράκη

ΘΕΜΑΤΑ
1. Να ενηµερώσεις την τάξη σου για το περιεχόµενο του κειµένου µε
γραπτή περιληψή του σε 100-120 λέξεις. (µονάδες 25)
2. Να χωρίσετε το κείµενο στα δοµικά του µέρη (πρόλογο, κύριος
µέρος , επίλογο)και να γράψετε ένα πλαγιότιτλο για κάθε παρά-
γραφο . (µονάδες 8)
3. α) Ποια νοηµατική σχέση υπάρχει ανάµεσα στην δεύτερη «Τα νέα
µέσα…εγωκεντρισµού» και τρίτη παράγραφο «Συγχρόνως όµως
…µορφή εξουσίας» του κειµένου και ποια διαρθρωτική λέξη το
δηλώνει αυτό;
β) Να βρείτε µε ποιο τρόπο αναπτύσσεται η 4η παράγραφος «οι
πληροφορίες …σε µια κοινωνία» ; (µονάδες 4)
4.α) Να γράψετε µια συνώνυµη για καθεµία από τις παρακάτω λέξεις .
ραγδαίος ……………..
παρέχω………………
αντιληπτός ………….
Πληροφορία…………
Εγωκεντρισµός …….
β)Να γράψετε µια αντώνυµη για καθεµία από τις παρακάτω λέξεις.
διόγκωση…………….
απρόσιτες……………
ελλείµµατος ……….
γ) Να σχηµατίσετε προτάσεις µε τις ακόλουθες λέξεις
:προπαγάνδα , κίτρινος τύπος , διάγγελµα , επιφυλλίδα.( µονάδες 6).
5. α) Να βρείτε ποιο από τα αστέρια της στήλης II χαρακτηρίζει κάθε
είδηση της στήλης I (ένα αστέρι περισεύει).Να δικαιολογήσετε µε
λακωνικότητα την απαντησή σας.
I II
«ΕΙ∆ΗΣΕΙΣ» «ΑΣΤΕΡΙΑ»
1.Την «απόλυτη φτώχεια αντίκρισε στην
Πεσκοβία της Βορειοανατολικής α)Εκρηκτικότητα
Αλβανίας το Ελληνικό Καραβάνι
Αλληλεγγύης ,µεταφέροντας φάρµακα
στην περιοχή.Οι άνθρωποι του
καραβανιού αντίκρισαν παιδιά ρακένδυτα
να πίνουν νερό απευθείας από το ποτάµι
και αποφάσισαν να κατασκευάσουν β)Σπουδαιότητα
σύστηµα ύδρευσης για 5 χωριά της
περιοχής .
2.Τύχη βουνό είχε ένας επιβάτης της
γερµανικής αεροπορικής εταιρίας γ)Εκκρεµότητα
Lufthansa όταν έπαθε καρδιακή
προσβολή στα 11.000 πόδια , ενώ
ταξίδευε από το ∆ουβλίνο στη
Φρακφούρτη. Μόλις το πλήρωµα του

2
 Επιµέλεια:Αικ.Μαυράκη

αεροσκάφους ζήτησε από τα µεγάφωνα

ένα γιατρό ,εµφανίστηκαν 40 ειδικοί δ)Σπανιότητα
καρδιολόγοι , οι οποίοι επέστρεφαν από
διεθνές συνέδριο καρδιολογίας του
∆ουβλίνου!
3.Ταραχές ξέσπασαν στην Ινδονησία
µετά την απόφαση των αρχών να
αυξήσουν τις τιµές στα καύσιµα και τις
µεταφορές . Η γενικότερη αναταραχή που ε) Εγγύτητα
επικρατεί στη χώρα προκάλεσε την
κατάρρευση του χρηµατιστήριου και του
νοµίσµατος.
4.Μάχη µε το χρόνο έδιναν χθές οι
ισπανικές αρχές για να σώσουν το
µεγαλύτερο εθνικό πάρκο της Ευρώπης
από µια γιγαντιαία κηλίδα τοξικών
αποβλήτων που το πλησιάζει απειλητικά
Ηδιαρροή των τοξικών ουσιών προήλθε
από εργοστάσιο επεξεργασίας ορυκτών στ)Συγκίνηση
και απειλεί την περιοχή µε οικολογική
καταστροφή.
5. Φαίνεται ότι επιτέλους κερδήθηκε η
µάχη κατά του καρκίνου.Η θεραπεία
βρίσκεται σε συνδυασµό δύο φαρµάκων
που όταν χορηγήθηκαν ενδοφλεβίως σε
ποντίκια συρρίκνωσαν και εξαφάνισαν
εντελώς τους καρκινικούς όγκους.

β) Στις ειδήσεις 1 και 2 να εντοπίσετε την είδηση και να τη ξεχωρίσετε

από το σχόλιο.
(µονάδες 7)

6.Να γράψετε ένα άρθρο για τη σχολική σας εφηµερίδα και να

αναφερθείτε στη θετική και αρνητική επίδραση που ασκεί η τηλεόραση
στους νέους . ( το κείµενο σας να µη ξεπεράσει τις 400-500 λέξεις)
(µονάδες 50)

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!

☺
3