NAMA : …………………………………………………………………………………. TING : 3 …………………..

BAB 3 : Pengangkutan

3.1. Sistem Pengangkutan Dalam Organisma

Praktis Formatif 3.1

1. Apakah fungsi sistem pengangkutan dalam organisma?

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

2. Nyatakan dua contoh bahan keperluan sel dan dua contoh bahan kumuh yang
disingkirkan daripada sel.

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

3. Apakah kepentingan fungsi system pengangkutan dalam organisma?

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

4. Terangkan impak terhadap organisma sekiranya sistem pengangkutan organisma tidak

dapat berfungsi dengan baik.

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________
3.2. Sistem Peredaran Darah

Praktis Formatif 3.2

1. Apakah maksud sistem peredaran darah bagi haiwan?

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

2. Bezakan fungsi antara arteri , kapilari dan vena?

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

3. Nyatakan empat faktor yang mempengaruhi kadar denyutan nadi?

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

4. Apakah kepentingan menjaga kesihatan jantung?

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

Bab 3 : Pengangkutan (Page 2 )

 _________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

3.3. Darah Manusia

Praktis Formatif 3.3

1. Nyatakan empat komponen darah manusia?

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

2. Nyatakan komponen yang paling besar dalam darah manusia?

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

3. Tandakan (/) pada kumpulan darah penderma dan penerima yang serasi dan (x) pada
kumpulan darah penderma dan penerima yang tidak serasi.

Kumpulan Kumpulan darah penerima

darah
A B AB O
penderma

AB

Bab 3 : Pengangkutan (Page 3 )

4. (a) Apakah kepentingan menderma darah?
_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

(b) Nyatakan dua contoh penyakit yang dapat dirawat melalui pendermaan darah.
_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

5. (a) Mengapakah seorang penderma darah dengan kumpulan darah O dikenali sebagai
penderma universal?
_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

(b) Mengapakah seorang penerima darah dengan kumpulan darah AB dikenali sebagai
penerima universal?
_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

Bab 3 : Pengangkutan (Page 4 )

 (c ) Mengapakah tempat penyimpanan darah dikenali sebagai bank darah?
_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

6. (a) Nyatakan dua tempat orang ramai dapat menderma darah.

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

(b) Berikan satu situasi yang memerlukan proses pendermaan darah yang banyak

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________

7. Rajah 1 menunjukkan sebuah beg darah berisi darah seorang penderma yang telah diuji.

(a) Berdasarkan Rajah 1, nyatakan kumpulan darah penderma tersebut

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

(b) Selain kumpulan darah, apakah yang diuji pada sampel darah penderma?

_____________________________________________________________________________________

Bab 3 : Pengangkutan (Page 5 )

 _____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

(c) Beg darah tersebut mengandungi beberapa bahan kimia seperti natrium sitrat. Apakah

fungsi natrium sitrat?

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

3.4. Pengangkutan Dalam Tumbuhan

Praktis Formatif 3.4

1. Apakah maksud transpirasi?

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

2. Gariskan jawapan yang betul tentang sistem pengangkutan dalam tumbuhan.

(a) Kehilangan air daripada tumbuhan melalui transpirasi adalah dalam keadaan
(cecair/wap) manakala kehilangan air melalui pelembakan adalah dalam keadaan
(cecair/wap)

(b) Tisu yang mengangkut air dalam tumbuhan ialah (floem/xilem) manakala yang
mengangkut sukrosa ialah (floem/xilem)

Bab 3 : Pengangkutan (Page 6 )

3. Nyatakan empat faktor yang mempengaruhi kadar transpirasi tumbuhan

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

4. Mengapakah pewarna digunakan untuk mengkaji laluan air di dalam struktur xilem?
_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

5. Rajah 1 menunjukkan struktur xylem dan floem di dalam bekas vaskular pada bahagian
tumbuhan yang berbeza.

Labelkan P,Q,R,S,T dan U menggunakan perkataan yang berikut:

Xilem Floem

Bab 3 : Pengangkutan (Page 7 )

3.5. Sistem Peredaran Darah Dalam Haiwan Dan Sistem Pengangkutan Dalam Tumbuhan

Praktis Formatif 3.5

1. Berikan satu persamaan dan satu perbezaan antara sistem peredaran darah dalam
haiwan dengan sistem pengangkutan dalam tumbuhan?
_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

2. Mengapakah kita patut mensyukuri keunikan sistem peredaran dalam keseimbangan

kehidupan organisma.
_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

Bab 3 : Pengangkutan (Page 8 )

Praktis Sumatif 3

1. Jawab soalan yang berikut:

Melintang

(a) Melakukan aktiviti aktif dapat meningkatkan kadar _____________________ nadi.

(b) Kehilangan air daripada tumbuhan berlaku melalui proses ___________________.
(c) Salur darah yang berdinding paling nipis ialah _________________.

Menegak
(d) Sukrosa diangkut melalui salur ____________________
(e) Organ yang mengepam darah ialah ___________________
(f) Kumpulan darah AB mempunyai dua jenis ___________________.

Bab 3 : Pengangkutan (Page 9 )

2. Tandakan (/)bagi penyataan yang betul dan tandakan (x) bagi penyataan yang salah
tentang pengangkutan dalam organisma ?

(a) Amoeba sp. Tidak mempunyai sistem pengangkutan yang khusus

(b) Fungsi sistem pengangkutan adalah untuk membawa bahan keperluan

ke seluruh bahagian badan organisma sahaja

(c) Dalam sistem peredaran sistematik , darah beredar dari jantung ke

peparu dan kembali ke jantung semula

(d) Pengangkutan darah merupakan satu kesan daripada tindakan

menerima kumpulan darah yang sepadan.

3. Rajah 1 menunjukkan tiga jenis salur darah dalam badan manusia.

(a) Nyatakan struktur dalam salur darah P yang tidak ditunjukkan dalam Rajah 1.

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

(b) Nyatakan fungsi salur darah Q

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________
Bab 3 : Pengangkutan (Page 10 )
 (c) Terangkan adaptasi dalam struktur salur darah yang berikut:

(i) Salur darah Q

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

(ii) Salur darah R

______________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

4. (a) Nyatakan lima bahan yang diangkut dalam badan manusia.

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

(c) Nyatakan tiga bahan yang meresap melalui membran atau dinding sel tumbuhan dan
diangkut dalam tumbuhan.

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

(d) Mengapakah sel tumbuhan tidak memerlukan bekalan oksigen dari luar pada waktu
siang?

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

Bab 3 : Pengangkutan (Page 11 )

5. (a) Gariskan jawapan yang betul tentang penghasilan bunyi “lub dub” semasa jantung
berdenyut dan tekanan darah.

(i) Bunyi (‘lub’/’dub’) dihasilkan oleh penutupan injap aorta dan arteri
pulmunari.

(ii) Bunyi (‘lub’/’dub’) dihasilkan oleh penutupan injap antara atrium dengan
ventrikel.

(iii) Bacaan tekanan darah yang mengalir keluar daripada jantung dikenali
sebagai tekanan (diastolik/ sistolik)

(b) Antara bacaan tekanan diastolik dengan sistolik yang manakah lebih tinggi?
Jelaskan jawapan anda.

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________________

6. (a) Jadual 1 menunjukkan empat orang penderma daripada kumpulan darah yang
berlainan.

Jadual 1

Penderma Darah Kumpulan Darah

Dollah A

Eric B

Sita AB

Roy O

Seorang mangsa kemalangan jalan raya telah kehilangan darah yang banyak. Dia

disahkan mempunyai darah daripada kumupulan B.

Bab 3 : Pengangkutan (Page 12 )

(i) Penderma darah yang manakah sesuai untuk menderma darah kepada mangsa
tersebut?

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

(ii) Terangkan kesan kepada mangsa tersebut sekiranya dia menerima darah daripada
Sita?

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

__________________________________________________________________________________

(b) Persatuan Bulan Sabit Merah menganjurkan kempen “Jom Derma Darah” untuk mengisi

tabung darah. Terdapat tiga individu yang berminat untuk menyertai kempen tersebut.

Jadual 2 menunjukkan umur,jantina dan jisim badan mereka.

Jadual 2

Individu Umur (tahun) Jantina Jisim badan (kg)

1 15 Lelaki 62

2 30 Perempuan 70

3 61 Lelaki 66

(i) Berdasarkan Jadual 2, individu yang manakah paling sesuai untuk menderma
darah?

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

Bab 3 : Pengangkutan (Page 13 )

 (ii) Apakah syarat tambahan khas bagi penderma darah tentang kesesuaiannya
menderma darah?

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

7. Rajah 2 menunjukkan keratan rentas batang suatu tumbuhan.

(a) Nyatakan satu fungsi X

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

(b) Nyatakan struktur dalam batang tumbuhan yang mengangkut air dari akar ke daun.

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________________________________________

Bab 3 : Pengangkutan (Page 14 )

 (c) (i) Apakah yang akan berlaku kepada tumbuhan tersebut sekiranya gegelang

kulit tumbuhan dan X dibuang? Terangkan jawapan anda.

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

___________________________________________________________________________

(iii) Apakah yang akan berlaku kepada tumbuhan tersebut sekiranya gegelang kulit
tumbuhan X dan Y dibuang?
______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

Fokus KBAT

8. Rajah menunjukkan susunan radas suatu penyiasatan untuk mengkaji faktor yang
mempengaruhi kadar traspirasi pada tumbuhan dan keputusannya selepas 3 jam

Bab 3 : Pengangkutan (Page 15 )

 Keputusan

Set Jisim awal (g) Jisim akhir (g) Kadar transpirasi (g / min)

A 300 246

B 300 264

Rajah 3

Hitung kadar traspirasi dalam penyiasatan ini.

9. Tiga orang murid Badrul, Azizah dan Murad menjalankan satu aktiviti kecergasan untuk
mengkaji kesihatan jantung mereka. Jadual 3 menunjukkan kadar denyutan nadi untuk
mereka bertiga sebelum dan selepas aktiviti kecergasan tersebut.

Jadual 3

Kadar denyutan nadi

Keadaan (bilangan nadi perminit ) bagi

Badrul Azizah Murad

Sebelum aktiviti 63 70 65

Sebaik sahaja selepasa aktiviti 130 95 94

15 minit selepas aktiviti 75 71 75

Bab 3 : Pengangkutan (Page 16 )

 (a) Namakan murid yang paling berisiko menghidap penyakit jantung .Jelaskan jawapan
anda.

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

(b) Namakan murid yang mempunyai jantung yang paling sihat. Jelaskan jawapan anda.
______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

10. Semua ahli Kelab Sains sekolah anda telah bersetuju untuk menjalankan satu projek
tanaman herba di sekolah. Herba yang hendak ditanam ini akan tumbuh dengan subur
apabila kadar traspirasi adalah sederhana dan pendedahan kepada cahaya matahari
yang mencukupi untuk menjalankan proses fotosintesis. Rajah 4 menunujukkan tiga
kawasan iaitu:
 Kawasan A di dalam bilik makmal yang gelap
 Kawasan B di bawah bumbung yang redup dalam kawasan yang cerah
 Kawasn C di padang sekolah yang panas dibawah Matahari

Bab 3 : Pengangkutan (Page 17 )

(a) Berdasarkan Rajah 4 kawasan yang manakah paling sesuai untuk dijadikan tapak
projek tersebut? Terangkan jawapan anda.

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

______________________________________________________________________________

(b) Bina sebuah model yang paling sesuai untuk menjayakan projek ini. Model tersebut
merupakan sebuah rumah kaca atau rumah hijau di mana kelembapan udara dan
keamatan cahaya boleh dikawal. Binaan model tersebut hendaklah menggunakan
bahan yang berikut:

Bab 3 : Pengangkutan (Page 18 )