ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Προσκρουστήρες είναι διατάξεις που χρησιμοποιούνται για την διευκόλυνση της παραβολής ή
της πρυμνοδέτησης των πλοίων. Στο σχήμα 1 φαίνονται 5 χαρακτηριστικές περιπτώσεις
προσέγγισης πλοίου στην θέση ελλιμενισμού. Στο πρώτο φαίνεται η διαδικασία παραβολής
πλοίου σε συνεχές κρηπίδωμα, Side berthing, ενώ στο δεύτερο η γραμμή παραβολής
διαμορφώνεται από δύο ναύδετα, Dolphin berthing. Στην τελευταία περίπτωση η παραβολή
του πλοίου γίνεται με την βοήθεια ρυμουλκών, tags. Στο τρίτο σχήμα φαίνεται η
πρυμνοδέτηση πλοίου, end berthing, ενώ στο τέταρτο η θέση του πλοίου κατά την είσοδό του
σε νηοδόχο, Lock entrance. Στο τελευταίο σχήμα φαίνεται η προσέγγιση πλοίου σε πλοίο που
βρίσκεται στην θέση αναμονής, ελλιμενισμού.
Και στις πέντε περιπτώσεις που αναφέρθηκαν προηγουμένως κατά την προσέγγισή του το
πλοίο έχει μια αρχική ταχύτητα κάθετα στο μέτωπο προσέγγισης ενώ στην περίπτωση
εισόδου του πλοίου στην νηοδόχο η πρόσκρουσή του στα όρια της εισόδου δεν μπορεί να
αποκλεισθεί. Αν και η ταχύτητα προσέγγισης είναι μικρή η κινητική του ενέργεια, λόγω της
μάζας του πλοίου δεν είναι αμελητέα. Η μάζα του πλοίου σε έμφορτη κατάσταση είναι το
εκτόπισμά του που σημειώνεται στους σχετικούς πίνακες.
Το εκτόπισμα ενός κιβωτιοαγωγού πλοίου,container ship, 54.000 dwt π.χ. ανέρχεται σε
74.400 t. Για ταχύτητα προσέγγισης V = 0.20 m/sec κατά την στιγμή της πρώτης επαφής του
πλοίου με το μέτωπο παραβολής η κινητική του ενέργεια είναι:

Ε= Cm * MD * V2 = 2,678.4 kNm

Στην παραπάνω σχέση είναι:

Cm = 1.80 ο συντελεστής υδροδυναμικής μάζας

MD = 74.400 t το εκτόπισμα του πλοίου και

V = 0.20 m/sec η ταχύτητα προσέγγισης

Δεδομένου ότι οι κατασκευές που διαμορφώνουν το θαλάσσιο μέτωπο είναι δύσκαμπτες, η

δυσκαμψία τους είναι πάρα πολύ μεγαλύτερη από αυτή του κελύφους του πλοίου, η
πρόσκρουση κατά την πρώτη επαφή κυρίως πλοίου – μετώπου προσέγγισης θα είχε σαν
αποτέλεσμα τοπικές αστοχίες στην γάστρα του πλοίου, όπως εκδορά της βαφής προστασίας,
μόνιμη παραμόρφωση ή και ρήγμα στο κέλυφος της γάστρας. Τα προβλήματα που
αναφέρθηκαν προηγουμένως αντιμετωπίζονται με την διάταξη προσκρουστήρων στο μέτωπο
προσέγγισης.
Οι προσκρουστήρες είναι ελατήρια πρακτικά που παρεμβάλλονται μεταξύ μετώπου
προσέγγισης και πλοίου και έχουν την ικανότητα απορρόφησης της κινητικής ενέργειας του
πλοίου. Με τον τρόπο αυτό αναχαιτίζεται η ταχύτητα προσέγγισης του πλοίου και η δύναμη
που αναπτύσσεται στην επιφάνεια επαφής είναι ελεγχόμενη.
Στο σχήμα 2 δίδονται χαρακτηριστικά κωνικού προσκρουστήρα. Η ενέργεια και η αντίστοιχη
αντίδραση που αναφέρονται στους πίνακες του σχήματος αυτού είναι οι τιμές των μεγεθών
μεγέθη που αναπτύσσονται για παραμόρφωση του προσκρουστήρα f = 0.72 H όπου H το

1
ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

ύψος του. Η μεταβολή της αντίδρασης και της αντίστοιχης ενέργειας, του προσκρουστήρα
συναρτήσει τα παραμόρφωσής του δίδονται στο σχήμα 3.

ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΑ

Τα χαρακτηριστικά των προσκρουστήρων που θα εγκατασταθούν σε ένα μέτωπο παραβολής

ή πρυμνοδέτησης εξαρτώνται από τα χαρακτηριστικά του πλοίου σχεδιασμού και τις
συνθήκες ναυσιπλοΐας στην περιοχή της θέσης ελλιμενισμού. Κρίσιμη παράμετρος είναι η
κινητική ενέργεια που πρέπει να απορροφηθεί από τον προσκρουστήρα στην θέση της
πρώτης επαφής του πλοίου με το μέτωπο κατά την παραβολή – πρυμνοδέτησή του.
Η κινητική ενέργεια που πρέπει να απορροφηθεί από τον προσκρουστήρα δίδεται από την
σχέση:

EN = 0.50 * M * V2 * Cm * CE * CC * CS
όπου
EN η κινητική ενέργεια που πρέπει να απορροφηθεί από τον προσκρουστήρα σε κανονικές
συνθήκες [kNm].
M το εκτόπισμα του πλοίου σχεδιασμού [t].
V η ταχύτητα προσέγγισης [m/sec].
Cm συντελεστής υδροδυναμικής μάζας.
CE συντελεστής εκκεντρότητας.
CC συντελεστής μορφής του μετώπου προσέγγισης και
CS συντελεστής ευκαμψίας.

Η ταχύτητα προσέγγισης συναρτήσει του μεγέθους του πλοίου και των συνθηκών
ναυσιπλοΐας καθώς και ο συντελεστής υδροδυναμικής μάζας Cm δίδονται στο σχήμα 4. Στο
σχήμα 5 δίδεται ο συντελεστής εκκεντρότητας CE.
Οι τιμές του συντελεστή CC εξαρτώνται από τα χαρακτηριστικά του μετώπου παραβολής. Για
συμπαγές κατακόρυφο μέτωπο παραβολής. π.χ. η τιμή είναι της τάξεως του 0.90 ενώ για
''ανοιχτό'' μέτωπο 1.0. Περισσότερες πληροφορίες δίδεται στο συνημμένο εγχειρίδιο
σχεδίασης προσκρουστήρων, Fender Design Manual. Στο εγχειρίδιο αυτό δίδονται και οι τιμές
για τον συντελεστή ευκαμψίας CC. Η τιμή του εξαρτάται από την ευκαμψία του κελύφους της
γάστρας του πλοίου. Συνήθως λαμβάνεται ίση με την μονάδα.
Η διαδικασία υπολογισμού για την εκτίμηση της απόστασης μεταξύ των προσκρουστήρων
δίδεται στο σχήμα 6 ενώ στο σχήμα 7 δίδονται οι επιτρεπόμενες τάσεις της γάστρας του
πλοίου και χαρακτηριστικές τοπικές διαμορφώσεις της στην περιοχή της ισάλου..
Για να ληφθούν υπόψη και τυχηματικές καταστάσεις που δεν μπορούν ν’ αποφευχθούν κατά
την προσέγγιση των πλοίων στην θέση ελλιμενισμού η κινητική ενέργεια Ε Α που πρέπει να
απορροφηθεί από τον προσκρουστήρα προκύπτει από την ΕΝ που αναφέρθηκε
προηγουμένως
EΑ = FS * ΕΝ
όπου FS συντελεστής ασφάλειας. Τιμές του δίδονται στο συνημμένο εγχειρίδιο σχεδίασης.

2
ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

ΕΦΑΡΜΟΓΗ

Σε κρηπίδωμα διακίνησης καυσίμων εξυπηρετούνται πετρελαιοφόρα, tankers, από 3.000 έως

30.000 dwt. Η περιοχή των θέσεων παραβολής είναι εκτεθειμένη, οι συνθήκες ναυσιπλοΐας
εύκολες. Το κρηπίδωμα είναι κατασκευασμένο από caissons με συμπαγές κατακόρυφο
μέτωπο και ωφέλιμο βάθος d = 18.0 m. Να γίνει η επιλογή και να σχεδιασθεί η διάταξη των
προσκρουστήρων. Ποια είναι η ελκτική ικανότητα από τις δέστρες που απαιτούνται για τον
εξοπλισμό του κρηπιδώματος;

Χαρακτηριστικά πλοίων σχεδιασμού:

tanker 30.000dwt, M75 = 40.800 t, ℓοα = 180 m, ℓbp = 173 m

b = 29.2 m, FL = 3.90 m, DL = 10.90 m
AL = 1270 / 2090 m2, AT = 430 / 554 m2

tanker 3.000dwt, M75 = 4520 t, ℓοα = 87.0 m, ℓbp = 82.0m

b = 14.30 m, FL = 1.10 m, DL = 5.50 m
AL = 351 / 536 m2, AT = 144 / 156 m2,

3
ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

4
ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

ΣΧΗΜΑΤΑ

5
ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

6
ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

Σχήμα 1: Χαρακτηριστικές περιπτώσεις προσέγγισης πλοίου στην θέση ελλιμενισμού.

7
ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

Σχήμα 2: Σκαρίφημα – Διαστάσεις κωνικού προσκρουστήρα.

Ενέργεια – Αντίδραση προσκρουστήρα για παραμόρφωση 72%.

8
ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

Σχήμα 3: Ενέργεια – Αντίδραση προσκρουστήρα συναρτήσει του ποσοστού παραμόρφωσης.

9
ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

Σχήμα 4: Ταχύτητα προσέγγισης πλοίου στο μέτωπο παραβολής.

Συντελεστής υδροδυναμικής μάζας.

10
ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

Σχήμα 5: Συντελεστές εκκεντρότητες.

11
ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

Σχήμα 6: Υπολογισμός απόστασης μεταξύ προσκρουστήρων.

12
ΕΡΓΑ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΗΣ 5. ΚΕΦΑΛΑΙΟ – ΣΧΕΔΙΑΣΗ ΠΡΟΣΚΡΟΥΣΤΗΡΩΝ

Σχήμα 7: Μέτωπο προσκρουστήρα. Επιτρεπόμενες τάσεις στην επιφάνεια επαφής.

13