(be) Part 2

(be) ကို helping verb အျဖစ္သံုးတဲ႔အခါမွာ သူကိုယ္တိုင္မွာ ဘာအဓိပၸာယ္မွမရွိပါဘူး

(be) + adj ဆိုရင္ အားလံုးတညီတညြတ္တည္းလက္ခံထားတာက အဲဒီ (be) က (main verb)

အဲဒါက သင္ၾကားနည္းကိုပိုျပီးရွဳပ္ေထြးေစပါတယ္ မလိုအပ္တဲ႔ grammar rule ေတြထပ္တိုးေပးေနရပါတယ္..

ကၽြန္ေတာ႔အယူအဆကေတာ႔
(be) + adj မွာ (be) ဟာ helping verb ပါပဲ.. ကၽြန္ေတာ္သတ္မွတ္သလို
ကၽြန္ေတာ႔ဆီမွာသင္တဲ႔သူေတြသတ္မွတ္ရမယ္မေျပာလိုပါဘူး.. ကိုယ္သန္ရာသန္ရာပံုစံနဲ႔သာေလ႔လာပါ
ဘာမွမသိလို႔ေလ႔လာခဲ့တုန္းက ကၽြန္ေတာ႔ကို 6 လေလာက္ ေကာင္းေကာင္းၾကီး ဒုကၡေပးခဲ႔တဲ႔ (be) ကို
အလြယ္ဆံုးျဖစ္ေအာင္ ကိုယ္႔နည္းနဲ႔ကိုယ္သမထားပါတယ္ ၾကိဳက္ရင္ယူ မၾကိဳက္ရင္ပယ္ေပါ႔ဗ်ာ
အလြယ္ဆံုးလိ႔ေ
ု ျပာထားေပမယ္႔ တစ္ဆင္႔ခ်င္း မေလာပဲ ေအးေအးေဆးေဆးေတြးနိုင္မွ သိမွာပါ..
အဲလိုမေတြးနိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ႔ အခက္ဆံုးပံုစံေတာင္ျဖစ္သာြ းနုိင္ပါတယ္
ကၽြန္ေတာ႔သေဘာက (be) ကိုျဖဳတ္လိုက္လို႔ အဓိကယူရမယ္႔ အဓိပၸာယ္ပ်က္သြားရင္
အဲဒီ (be) က main verb
ျဖဳတ္လိုက္ပါလွ်က္နဲ႔အဓိပၸာယ္က အျပံဳးမပ်က္ဘူးဆိုရင္ အဲဒါ helping verb .. ဒါကတစ္ခ်က္ ဒီေလာက္နဲ႔ေတာ႔ (be)
အေၾကာင္းမသိေသးဘူး

Examples
1. She is pretty.

ဒီေနရာမွာ (be) ကို အားလံုးက main verb လိ႔ေ

ု ျပာၾကပါတယ္.. ကၽြန္ေတာ္ေျပာသလို အဲဒီ (be) ကိုျဖဳတ္ၾကည္႔ပါ..
သူကလွတယ္ ဆိုတဲ႔အဓိပၸာယ္က ျဖံဳေတာင္မျဖံဳပါဘူး အဲဒါေၾကာင္႔ ကၽြန္ေတာ႔ Grammar မွာ သူက helping verb ..
ဒါဆိုေနာက္ထပ္အေၾကာင္းျပခ်က္က..?

၀ါက်တစ္ခုမွာ verb ဆိုတဲ႔အရာက မပါရင္မျဖစ္ပါဘူး.. အခု၀ါက်မွာ She pretty နဲ႔တင္အဓိပၸာယ္ျပည္႔စံုတယ္ဆိုေပမယ္႔

grammar rule အရေတာ႔ မျပည္႔စံုပါဘူး verb မပါလိ႔ပ
ု ါ.. She က (subj).. pretty က (adj) အဲဒီေတာ႔ ဒီ၀ါက်မွာျပစရာ
verb မရွိ.. အဲလိုအေျခအေနမ်ိဳးဆိုရင္ verb ပါပါတယ္ဆိုတာျပနုိင္ဖို႔ (be) ကိုအကူအညီေတာင္းရပါတယ္.. အဲဒါမွ
grammar rule အရျပည္႔စံုသာြ းတာပါ..
ေနာက္ထပ္ရွဳေထာင္႔တစ္ခုက..
အဂၤလိပ္ဘာသာစကားရဲ႕ main verb က စကားလံုးနွစ္မ်ိဳးကိုသံုးတယ္ဆိုတာေျပာဖူးပါတယ္.. verb ဆိုတဲ႔စကားလံုးကို
သံုးရင္သံုး အဲလိုမွမဟုတ္ရင္ adj ကိုသံုးပါတယ္.. (ဒါကလည္း ကၽြန္ေတာ႔ရဲ႕အယူအဆပါ adj ေရွ႕က (be)
အေၾကာင္းကိုေကာင္းေကာင္းသေဘာေပါက္ဖုိ႔အတြက္ ဒီလိုယူဆေပးမွျဖစ္မွာပါ) ဗမာစကားနဲ႔ယွဥ္ျပီးေလ႔လာပါ..
ဗမာစကားမွာ ေနာက္ဆံုးစကားလံုး / စကားစု က main verb ပါ.. ဘာသာစကားတစ္ခုရဲ႕ verb ဆိုတာ
အျခားဘာသာစကားမွာလည္း verb ေနရာမွာရပ္တည္ရတာခ်ည္းပါပဲ.. ေနရာအထားအသိုသာကြာရင္ကြာမယ္ verb
ဆိုတာကိုေတာ႔ျငင္းလိ႔ုမရပါဘူး

Examples
1. စားတယ္ (eat . v)
2. ေတြ႔တယ္ (see . v)
3. သေဘာက်တယ္ (like . v)
4. စိတ္ဆိုးတယ္ (angry . adj)
5. ဗိုက္ဆာတယ္ (hungry . adj)
6. ရက္ေရာတယ္ (generous . adj)
7. ေလ႔လာတယ္ (study . v)
8. ကပ္ေစးနဲတယ္ (stingy . adj)
9. က်ယ္ျပန္႔တယ္ (broad . adj)
10. လက္ခံတယ္ (accept . v)

ဒါေတြက ဗမာစကားရဲ႕ verb ေတြပါ.. အဂၤလိပ္မွာလည္း verb အျဖစ္ပဲယူဆရပါတယ္.. ဒါေပမယ္႔

စကားလံုးအမ်ိဳးအစားက နွစ္မ်ိဳးျဖစ္ေနပါတယ္.. verb (or) adj
အနွစ္ခ်ဳပ္လိုက္ရင္ အဂၤလိပ္ဘာသာစကားရဲ႕ main verb က adj / verb တစ္ခုမဟုတ္တစ္ခုျဖစ္ေနပါတယ္.. adj ကို
main verb အျဖစ္ယူသံုးရတုိင္းမွာ သူ႔ဟာသူအဓိပၸာယ္ျပည္႔စံုေနေပမယ္႔ verb ပါေၾကာင္းျပနိုင္ဖို႔ (be) ကို
အကူအညီေတာင္းရပါတယ္.. အဲလိုအကူအညီေပးရတာေၾကာင္႔ (be) ကို helping verb အျဖစ္ပဲယူဆသင္႔ပါတယ္..
အဲဒီအယူအဆအတုိင္းလိုက္မယ္ဆိုရင္ complement ဆိုတ႔ဲ grammar က႑ကို အလိုလိုပယ္ျပီးသားျဖစ္ပါလိ္မ္႔မယ္..
ေနာက္တစ္ခု..
၀ါက်တစ္ခုျဖစ္ဖို႔သံုးရတဲ႔ဖစ
ြဲ ည္းပံုက 12 မ်ိဳးရွိပါတယ္.. အဲဒီ 12 မ်ိဳးလံုးကလည္း သူ႔ပံုေသနည္းနဲ႔သူလာတာပါ.. အဲဒီပံုေသနည္းကို
ဘာအေၾကာင္းနဲ႔မွ ျပင္ဆင္ခြင္႔မရွိပါဘူး ျပင္လိုက္ရင္ tense အသစ္တိုးသြားပါလိမ္႔မယ္
12 tenses သင္ထားျပီးသားျဖစ္လို႔ သေဘာေပါက္မယ္ယူဆပါတယ္..

ဥပမာအာျဖင္႔ present perfect ဆိုရင္ (has,have) + past participle .. အဲဒီအတြမ

ဲ ွာ (have) ကိုလည္းဖယ္လို႔မရပါဘူး past
participle ကိုလည္း ျပင္လို႔မရပါဘူး အဲဒီနွစ္ခုျပည္႔စံုမွ perfect လို႔ေခၚခြင္႔ရွိမွာပါ..
ကၽြန္ေတာ္တို႔ေျပာခ်င္တဲ႔စကားကို အေျခအေနအရ tense ခြလ
ဲ ိုက္လို႔ past simple ျဖစ္ေနျပီဆိုပါစို႔.. past simple ဆိုတာ verb
ကို အတိတ္ေျပာင္းေပးမွ သူ႔ရ႕ဲ စည္းမ်ဥ္းနဲ႔ကိုက္ညီမွာပါ.. ဒါေပမယ္႔ ကိုယ္ေျပာခ်င္တဲ႔၀ါက်ရဲ႕ main verb က adj ျဖစ္ေနရင္
အဲလိုလုပ္လို႔မရပါဘူး.. adj မွာ အတိတ္တို႔ ပစၥဳပၸန္တို႔မွ မရွိတာကိုး.. အဲဒီေတာ႔ အကူအညီေတာင္းရျပန္ျပီ.. လာပါအံုး (be)..
adj အေနနဲ႔ေျပာရရင္ “ငါကိုေတာ႔ အတိတ္ေျပာင္းလို႔မရဘူး ဒါေပမယ္႔ မင္းတို႔စည္းကမ္းကိုလည္းမဖ်က္ခ်င္ရင္ ငါ႔အစား
ၾကိဳက္သလိုေျပာင္းခြင္႔ရွိတဲ႔ (be) ကိုပဲေျပာင္းလိုက္ပါ” လို႔ေျပာရမွာပါ..

1. He /was nervous/ about the presentation.

(Past Simple)
2. They were happy at the park.
(Past Simple)
Present Simple
(he/she/it) + -s form verb

present ကာလမွာ subj က he/she/it ထဲကတစ္ခုခုျဖစ္ေနရင္ သူနဲ႔ကပ္လ်က္လာမယ္႔ verb က -s နဲ႔ဆံုးေနရပါမယ္.. ဒါက

သူ႔ရဲ႕ rule ပါ.. ကုိယ္႔၀ါက်ရဲ႕ main verb က adj ျဖစ္ေနရင္ အဲလို -s လည္းေပါင္းထည္႔လို႔မရျပန္ပါဘူး .. လာပါအံုး (be) ပဲေပါ႔
(be) ရဲ႕ present က (am, is , are) ဆိုတာ႔ -s နဲ႔ဆံုးေနတဲ႔စကားလံုးပါျပီးသားဆိုေတာ႔ အခုလိုအခက္အခဲမွာ
ေျပလည္သြားျပန္ျပီေပါ႔ဗ်ာ..

1. She is lazy. = (He/She/It) + -s form verb ကြက္တိ

(Present Simple)
2. It is easy.
(Present Simple)
3. He is bright.
(Present Simple)
အျခား tense ေတြမွာလည္း ဒီအတိုင္းပါပဲ

#Perfect
(have) + past participle
1. I have been busy.
(busy ကို past participle ေျပာင္းလို႔မရေပမယ္႔ သူ႔ေရွ႕မွာ (be) ကိုထားလိုက္ေတာ႔ ေျပာင္းလို႔ရသြားပါျပီ)
အဲဒီေတာ႔ have been ကိုၾကည္႔ျခင္းအားျဖင္႔ perfect မွန္းသိသာသြားပါျပီ

2. She has been disappointed. (disappointed . adj)

(Present Perfect)

3. He has been silent.

(Present Perfect)

အဲေလာက္အကူအညီေပးေနရတာေတာင္ helping verb လို႔မသတ္မွတ္ရဘူးဆိုရင္လည္း မတတ္နိုင္ဘူးေပါ႔ဗ်ား