You are on page 1of 17

Kimika Logse Termokimika-Laborategia

TERMO&KIMIKA
LABORATEGIA
Beroa=Energia
BEROA=Q=m.ce.t

Ontzia irekita :Qp  H (entalpia)

Qp=Qv+n.R.T H=U+nRT R=2 cal/mol.K = 8’36 J/mol.K

Ontzia itxita :Qv U (barne energia)

Qv
Qp

EXOTERMIKOA: Beroa (Q) askatu : eskuman H -


ENDOTERMIKOA : Beroa (Q) zurgatu: ezkerrean H +
1 caloria = 4'18 J 1 Kcal=4’18 KJ 1KW.hr=3600.000J=3600KJ

TERMO: ---------
Brasilen etil alkohola arabiltzen da ordezko bezala automobiletan (suposa
6001
S
ezazu gasolinaren formula C2H8(l) delakoa dela)
TERMO a) Idatz itzazu etil alkoholaren eta gasolinaren erreakzioak oxigenoakin.
UBI-87 b) Zer datu behar izango litzateke, konposatu bietatik gramoko zeinek ematen
duen berotasunik handiena jakiteko?

Kimika Logse ....188....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
Hidrogeno peroxidoa (ur oxigenatua) oxigeno eta ura emanez deskonposatzen
6002
S
da.Deskonposaketa-erreakzio honen beroa -98'2 KJ/mol-koa da.
TERMO a) Azaldu ea erreakzioa EXOTERMIKO ALA ENDOTERMIKO den. (Exot.)
UBI-89 b) Zenbat energia ekoiztu edo kontsumituko den 1 m3 oxigeno, baldintza
normaletan, ekoizten denean, erreakzio honen bidez (8767)

Kaltzio karbonatoaren deskonposaketan, kaltzio oxido eta karbono dioxidoa


6003
S
lortzen da, 150cal/mol zurgatzen delarik.
TERMO Ikatz mineral baten errekuntz-beroa=200Kcal/Kg-koa da.
UBI-93 Zenbat ikatz behar da 1 Tonelada kaltzio oxido prestatzeko, erreakzioaren
etekina %60-koa izanik? (22'32Kg)
DATUAK: Pisu atomikoak (mau) C=12 Ca=40 O=16)

25ºC-an eta 1 atm-ko presioan 2 HgO (s)  2 Hg (l) + O2 (g) erreakzioaren


6004
S
entalpia ΔH = + 181,6 kJ dela jakinik :
TERMO a) Marraztu ezazu, eskematikoki, erreakzioaren entalpia-diagrama, eta esan
Logse 2013
exotermikoa ala endotermikoa den. Zergatik?
b) Zenbat energia trukatzen da 100 g merkurio oxido deskonposatzean?
c) Zenbat litro oxigeno lortzen dira, 46ºC-an eta 1,5 atm-ko presioan neurtuak,
100 g HgO deskonposatzean?
DATUAK : Masa atomikoak (u) : Hg: 200,6 O:16
Mol bat azetilenoren (C2H2) errekuntzan 1.299,4 kJ askatzen dira, baldintza
6005
S
estandarretan eta ekuazio honen arabera :
TERMO
Logse C2H2 (g) + 5/2 O2 (g)  2 CO2 (g) + H2O (l)
2017 Kalkula ezazu :

a) Azetilenoaren formazio-entalpia estandarra.


b) Erreakzio horretan entropia-aldaketa ∆S0 = - 216,3 J·K-1 bada, esan ahal
dezakegu baldintza horietan erreakzioa espontaneoa dela? .
c) Ze bero kantitate askatuko da 40 gramo azetileno (C2H2) erretzen direnean?
Datuak: ∆H0f (kJ·mol-1) CO2 (g) = -393,8 ; H2O (l) : -285,8
Masa atomikoak (u) : C : 12 H:1

TERMO: Hess : Erreakzioen batuketak


Glukosaren fermentazio alkoholikoan, etanol eta karbono dioxidoa produzitzen dira :
6010 C6H12O6(s)  2 CO2 + 2 CH3CH2OH (l)
TERMO Kalkulatu erreakzio honen ENTALPIA standard-a, hurrengo erreakzioetatik abiatuta:
OLIMP.97 C6H12O6 (s) + 6 O2 (g)   6 CO2 + 6 H2O (l) H0=-2813 KJ/mol
CH3CH2OH (l) + 3 O2(g)   2 CO2 + 3 H2O (l) H0=-1366 KJ/mol (-81)

Inguruko tenperaturan, glukosa (C6H12O6) eta etanolaren errekuntz-entalpia,


6011
S
hurrenez hurren, -73’0 Kcal/mol eta –328’0 Kcal/mol dira. Kalkulatu glukosaren
TERMO fermentazio-erreakzioaren ENTALPIA, karbono dioxido eta etanol-kantitate
UBI-92 berdinak emanez, argi eta garbi azalduz ea prozesua EXOTERMIKO ala
ENDOTERMIKO den. (583 endot)

Kimika Logse ....189....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
0’5 mol zink oxido erreduzitzen da, tenperatura altuan, karbono monoxido
6012
S
gaseosoaren bidez, karbono dioxidoa emateko, eta zink metala sublimatu
TERMO egiten da
UBI.92 a) Kalkulatu erreakzio honen ENTALPIA, hurrengo datuak jakinik: (24)

Zink oxido (s)-aren formazio-entalpia = -83’0 Kcal/mol


Zink-aren sublimazioaren entalpia = 32’0 Kcal/mol
Karbono monoxidoaren errekuntz-entalpia = -68 Kcal/mol

b) Azaldu ea erreakzioa EXOTERMIKO ala ENDOTERMIKOA den (endo)

TERMO: Hess H=HFproduktoak-HFerreaktiboak


SUBSTANTZIA BATEN FORMAZIO-ENTALPIA (H0): Zenbat bero xurgatu edo askatu behar den 1 mol substantzia hori formatzeko,
elementu puruetatik abiatuta

Erlojupeko lasterketa batean, txirrindulari batek bere ohiko premien gainetik,


6020
S
segundo bakoitzean, 0’8KJ energia gastatzen ditu. Etekin hori lortzeko, azukrea
TERMO (sakarosa C12H22O11) kontsumitzen du.
LOGSE-01 a) Sakarosaren errekuntz-erreakzioa, doituta, idatz ezazu.
b) Azukre horren errekuntz entalpia kalkula ezazu.
c) Baldin lasterketa burutzeko ordu bat behar badu, kontsumitu beharko duen
sakarosa-masa kalkula ezazu. (6566 g)
d) Sakarosa erretzeko behar den oxigeno-bolumena, baldintza normaletan,
kalkula ezazu. (5’16m ) 3

DATUAK: Masa atomikoak H=1 C=12 O=16 (mau)


Formazio entalpia estandarrak (∆Hfo) kJ/mol : CO2 = -394 H2O = - 286 C12H22O11 = -2218

Auto bat daukagu, zazpi litro gasolina ( C8H18) 100Km-ko gastatzen dituena.
6021
S
a) Gasolinaren errekuntz-erreakzioa, doituta, idatz ezazu.
TERMO b) Gasolinaren errekuntz entalpiaren balioa determina ezazu.
LOGSE-01 c) Auto horrek 100 Km ibiltzerakoan kontsumitu duen energia kalkula ezazu.
(4300KJ)
d) Zazpi litro gasolina horien errekuntza osoa gertatzeko behar den oxigeno-
bolumena, baldintza normaletan neurtua, kalkula ezazu. (12040)
DATUAK: Masa atomikoak H=1 C=12 O=16 (mau) Gasolinaren dentsitatea=0’7 g/cm3
Formazio entalpia estandarrak (∆Hfo) kJ/mol : CO2 = -394 H2O = - 286 C8H18 = -270

Pasatu den mendean, meatzariek eta espeleologoek “karburo lanpara”


6022
S
izenekoak erabiltzen zituzten . Beraietan azetilenoa lortzen zen, kaltzio
TERMO karburoaren eta uraren arteko erreakzioaren bidez:
LOGSE-05 CaC2 (s) + 2 H2O (l)  C2H2 (g) + Ca(OH)2 (s) ∆H = - 270 kJ/mol
eta ondoren azetilenoa erre egiten zen, ematen duen garra osoa argitsua izanik.
Kalkulatu ondokoen balioak:
a) Azetilenoaren formazio-entalpia
b) Azetilenoaren konbustio-entalpia
DATUAK;
Ca(OH)2 H2O CaC2 CO2
∆H0f (kJ/mol) - 986 - 286 83 - 395

Kimika Logse ....190....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
Aluminioa industrialki bauxitatik (aluminio oxidoa) lortzen da, ondoko
6023
S
prozesuaren bidez:
TERMO 2 Al2O3(s)  4 Al(s) + 3 O2(g) H=3352KJ
LOGSE-96 baldintza standard-etan. Kalkulatu:
a) Aluminio oxidoaren FORMAZIO-ENTALPIA (-1676)
b) 30 gramo-ko aluminiozko garagardo-lata baten fabrikazioaren KOSTO
ENERGETIKOA, KW.hr-aren prezioa 16 pzta dela jakinik (Gogoratu
1W=1J.s-1 dela) (4)
DATUAK: Masa atomikoak (mau) O=16 Al=27

Ondoko ekuazio termokimikoak emanda (25ºC-tan eta 1 atm-tan):


6024
TERMO
LOGSE-02
S 2 NO2 (g)  N2 (g) + 2 O2 (g) H=-67’78 KJ
2 NO (g) + O2 (g)  2 NO2 (g) . H=-112’92KJ
determinatu ondoko hauen formazio-entalpia estandarra (Hf0):
a) Nitrogeno dioxidoa (33’89)
b) Nitrogeno monoxidoa (90’35)

Etinoaren (azetileno) FORMAZIO-BEROA kalkulatu, ondoko formazio-beroak jakinik:


6025 H2O (l)-arena=-285’8 KJ/mol eta CO2 (g)-arena=-393’1 KJ/mol; eta jakina da, halaber,
TERMO C2H2 (g)-aren konbustio-beroa,berdin –1300 KJ/mol dena, denak baldintza standard-etan
Gehigarriak neurtuak (228)

C6H12O2 formula duen konposatu organiko baten konbustio-entalpia 2540


6026
S
KJ/mol da
TERMO a) CO2-aren formazio-entalpia standard-a –394 KJ/mol dela jakinik, eta H2O-
LOGSE-95 arena –242 KJ/mol dela, konposatu organikoaren FORMAZIO-ENTALPIA
kalkulatu. (-1276)
b) Konposatu horren 58 gramo erretzerakoan erabiliko den oxigeno-bolumena 722
mm Hg-tan eta 37ºC-tan neurtua, determinatu

Gasolina hidrokarburo batzuen arteko nahastea izan arren , efektu


6027
S
praktikoetarako, oktanotzat (C8H18) har daiteke.
TERMO Uraren, karbono dioxidoaren eta oktanoaren formazio-entalpiak –242 KJ/mol,
LOGSE-97 -394 KJ/mol eta –250 KJ/mol dira, hurrenez hurren.
a) Idatz ezazu doituta, gasolinaren errekuntza-erreakzioa, eta bila ezazu erreakzio
b) horri dagokion ENTALPIA. (-5080)
c) Automobil-modelo baten iragarkiak 100 Km-tan 5 litro gasolina kontsumitzen
duela aldarrikatzen du. Kalkula ezazu, iragarkiaren arabera, kilometro bat
ibiltzeko behar duen ENERGIA. (1778)
DATUAK: Masa atomikoak (mau) H=1 C=12 Gasolinaren dentsitatea=800Kg/m 3

Etanoaren eta etenoaren konbustio-entalpiak, hurrenez hurren, -1540 KJ/mol


6028
S
eta –1386 KJ/mol dira.
TERMO Karbono dioxidoaren eta uraren formazio-entalpiak, hurrenez hurren,
LOGSE-98 -394 KJ/mol eta –286 KJ/mol dira.
a) Etanoaren eta etenoaren FORMAZIO-ENTALPIAK determinatu (-106 26)
b) Azal ezazu ea etenoaren hidrogenazio-prozesua:
C2H4 (g) + H2 (g)  C2H6 (g) EXOTERMIKO ala ENDOTERMIKOA den
(-132<0 exo)

Kimika Logse ....191....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
Etanolaren, karbono dioxidoaren eta uraren formazio-entalpiak, hurrenez
6029
S
hurren, -278 KJ/mol, -394 KJ/mol eta –286 KJ/mol dira.
TERMO a) Etanolaren konbustio-entalpia determinatu. (-1368)
LOGSE-98 b) Edari baten GRADU ALKOHOLIKOA zera da, edari horrek duen etanolaren
bolumen-portzentaia. Horrela 5º-ko garagardo batek ,%5-eko etanol-bolumena
du.
12º-ko Errioxako ardoa duen 750 ml-ko botila batean dagoen etanol guztia
erretzerakoan askatzen den ENERGIA kalkulatu. (2141)
DATUAK: Etanolaren dentsitatea=0’8 g/ml
MASA ATOMIKOAK (mau) : H=1 C=12 O=16

Ondoko fotosintesi-erreakzioaren bidez, landare berdeek glukosa eratzen dute,


6030
S
eta aldi berean oxigenoa sortzen dute:
TERMO 6 CO2 (g) + 6 H2O (l)  C6H12O6 (s) + 6 O2 (g) H0=2813 KJ/mol
LOGSE-00
a) Kalkulatu sortzen den oxigeno-bolumena, baldintza normaletan neurtua,
eratzen den glukosa-gramo bakoitzeko (0’7)
b) Kalkulatu glukosaren FORMAZIO-ENTALPIA (-1261)
DATUAK: Karbono dioxido gaseosoaren eta ur likidoaren formazio-entalpia estandarrak,
hurrenez hurren, -393’5 KJ/mol eta –285’5 KJ/mol dira.
Masa atomikoak (mau) : H=1 C=12 O=16

Q=m.Ce.t
Propanoaren errekuntz-entalpia H0C=-150KJ/mol da.
6039
TERMO
UBI-98
S Kalkula ezazu, 100 litro ur (dentsitatea=1g/ml) 20ºC-tik 70ºC-ra berotzeko
behar den propanoaren kantitatea, baldin eta bero-transmisioaren etekina %50a
bada. (12'26Kg)
DATUAK: Uraren bero kapazitatea = 4'18KJ/Kg.K Masa atomikoak C=12 H=1 mau

a) Etanolaren erreketa-erreakzioa idatzi, eta dagokion entalpia baldintza


6040
S
estandarretan kalkulatu.
TERMO Etanolaren, karbono dioxidoaren eta uraren formazio-entalpia estandarrak
LOGSE-00 (Hf0), hurrenez hurren, -278, -394 eta –286 KJ/mol dira. (-1368)
b) Kalkulatu zein den erre beharko den etanol-kantitatea, 299 gr ur 8ºC-tik 98ºC-
raino berotzeko, suposatuz lortutako beroaren %50-a baino ez dela
aprobetxatzen. (75)
DATUAK: Uraren bero espezifikoa = 1 cal/grºC edo 4180 J/Kg.K
Masa atomikoak (mau) : H=1 C=12 O=16

Q=m.Ce.t
Ondoko formazio-entalpia estandarrak jakinez:
6041
TERMO
UBI-98
S Hf0 (C3H8(g))= -104’8 KJ/mol Hf0 (CO2(g))= -393’5 KJ/mol
Hf0 (H2O(g))= -285’5 KJ/mol
a) Kalkula ezazu, arrazonatuz, propanoaren ERREKUNTZ-ENTALPIA
baldintza estandarretan. (-2219)
b) Aurreko emaitza erabiliz kalkula ezazu 100 litro ur (dentsitatea=1 g/ml) 20ºC-
tik 70ºC-ra berotzeko behar den propanoaren kantitatea, baldin eta bero-
transmisioaren etekina %50-a bada. (829)
DATUAK: Uraren bero-kapazitatea (H2O(g))=4’18 KJ/Kg.K
Masa atomikoak (mau): C=12 H=1

Kimika Logse ....192....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
Demagun igerileku bateko ura berotu nahi dela, horretarako butano-gasaren
6042
S
galdara bat erabiliz.
TERMO a) Idatzi butanoaren errekuntza-ekuazioa
LOGSE-04 b) Kalkulatu erreakzio horri dagokion entalpia-aldaketa (-2881)
c) Kalkulatu ura 14ºC-tik 27ºC-raino berotzeko beharko den energia, baldin
igerilekuak 100 m3 ur baditu. (54340000)
d) Kalkulatu erabili behar den butano-bonbonen kopurua, bonbona bakoitza 12,5
Kg-koa bada. (9)
Datuak : Uraren bero-espezifikoa, ce = 4,18 kJ/K.Kg uraren dentsitatea = 1000 Kg/m3
0
Formazio-entalpia estandarrak , ∆H f , kJ/mol: CO2 = -394 H2O = -286 Butano = -124,7
Masa atomikoak : H = 1 C = 12 O = 16

Oktano likidoaren (C8H18) formazio-entalpia - 252 kJ.mol-1 da. Karbonoaren


6043
S
eta hidrogenoaren errekuntza-entalpiak - 393 eta – 285 kJ.mol-1 dira, hurrenez
TERMO hurren. Datu horiek baldintza normaletan neurtuak direla kontutan izanik, hau
LOGSE-12 eskatzen da :
a) Oktano likidoaren errekuntza-entalpia
b) Marraztu eta azaldu erreakzioaren entalpia-diagrama
c) 100 g karbono erretzean lortutako energia, baldin eta prozesuaren etekina % 40
bada
d) Energia horrekin 100 L ur likido berotuz gero, zenbat grado igoko da
tenperatura?
Uraren bero espezifikoa = 4,18 kJ.kg-1.K-1 eta uraren dentsiatea = 1 kg.L-1
Karbonoaren masa atomikoa (m.a.u.) = 12

Formazio-entalpia hauek egoera estandarrean emanda daude :


6044
S
CO2 (g) = - 393,5 kJ.mol-1 H2O(l) = - 285,5 kJ.mol-1
TERMO C4H10 (g) = - 124,7 kJ.mol-1
LOGSE-12 a) Kalkulatu butano gasaren errekuntza-beroa
b) Zenbat litro butano gas (baldintza normaletan) erre behar da 20 litro ur 15 ºC-
tik 35 ºC-ra berotzeko ?
Uraren bero espezifikoa = 4,18 kJ.kg-1.K-1 Uraren dentsitatea = 1 kg.L-1

2005eko apirilaren 1etik aurrera, 12’54 Kg-ko butano-bonbonaren prezioa


6045
S
9’28€-koa da.
TERMO a) Zein da 1 mol butanoren prezioa? (0,043)
LOGSE-05 b) Idatzi butanoaren errekuntza-erreakzioa
c) Determinatu errekuntza-erereakzioaren entalpia estandarraren aldakuntza.(-2881)
d) Demagun soilik 1€ duzula, zenbat litro ur berotu ahal izango dituzu, 20ºC-tik
80ºC-raino, baldin %80-ko etekina duen butano-berogailu bat erabiltzen
baduzu. (210)
DATUAK : Uraren bero espezifikoa, Ce=4’18kJ/K.kg d ura = 1000kg/m3
Masa atomikoak : H=1 C=12
Formazio-entalpia estandarrak ( ΔH0f ) kJ/mol-etan : CO2 = -394 H2O = -286 Butano = -124’7

Kimika Logse ....193....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
Karea (CaO-a) lortzeko labean propanoa erabiltzen dute erregai moduan
6046
S
a) Propanoaren errekuntza erreakzioa idatz ezazu eta errekuntza beroa kalkula
TERMO ezazu
LOGSE-06 b) Labean honako erreakzio hau gertatzen da .
CaCO3 (s) CaO (s) + CO2 (g) H = 179 kJ
Prozesuaren eteina %40koa bada, 100 kg kaltzio karbonato
deskonposatzeko erre behar izango den propano kantitatea kalkula
ezazu.
Datuak : Masa atomikoak : H = 1 C = 12 O = 16 Ca= 40
Formazio-entalpiak :
H0f : CO2 = -393,8 kJ/mol H2O = -285,8 kJ/mol Propanoa = -103,6 kJ/mol

Formazio-entalpia estandar hauek emanda (kJ/mol-etan):


6047
S
CO2 (g) = -393,5 H2O (l) = -285,4 C4H10 (g) = -124,7
TERMO a) Datu hauek aipatzen dutuzten erreakzioak idatzi eta azaldu
LOGSE-08 b) Kalkulatu butanoaren errekuntza-beroa. (-2876)
c) Zehaztu ezazu 50 litro ur 4ºC-tik 50ºC-ra berotzeko zer butano-masa behar
den , etekina % 70-ekoa dela pentsatuta.
(277)
DATUAK : Masa atomikoak : C=12 H=1 O=16

Karbonoaren (s) eta bentzenoaren (l) erekuntza-entalpia estandarrak -393,7 kJ-


6048
S
mol-1 eta
TERMO -3267 kJ.mol-1 dira, hurrenez hurren, eta uraren (l) eratze-entalpia -285,7
LOGSE-09 kJ.mol-1. Kalkula itzazu hauek:
a) Bentzenoaren (l) eraketaren entalpia (39)
b) 2 kg bentzeno (l) lortzeko, zenbat kaloria beharko dugun.
DATUAK : Masa atomikoak: C=12; H=1

Demagun badugula 100 km egiteko 7 L gasolina ( C8H18 ) kontsumitzen duen


6049
S
kotxe bat. Arrazoitu erantzunak :
TERMO a) 7 L gasolina erretzen duenean, zenbat energia kontsumitzen du ? (234499)
LOGSE-09 b) 7 L gasolina horiek erabat erretzeko zer oxigeno-bolumen beharko da,
baldintza normaletan, eta zenbat litro karbono dioxido botako da atmosferara
765 mm Hg-an eta 25ºC-an? (12034-8402)
c) Zenbat ur berotu daiteke 20º C-tik 60º C-ra, kotxe horrek 100 km-an
kontsumitzen duen energiarekin? (2805)
DATUAK : Masa atomikoak : C = 12; H = 1: gasolinaren dentsitatea = 0,70 g.cm-3;
uraren bero-ahalmen espezifikoa = 4,18 kJ.kg-1.K-1
Formazio entalpiak : Oktanoa= -270 CO2 = -394 H2O = -286 kJ/mol

Kimika Logse ....194....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
C3H6O formulako konposatu likido baten errekuntza-entalpia -1788,4 kJ.mol-1
6050
S
da:
TERMO a) Idatz ezazu dagokion ekuazio termokimikoa, eta kalkula ezazu zenbat
LOGSE-2014 litro CO2(g), BN-etan neurtuta, lortuko diren 200 kJ trukatzen direnean.
Adieraz ezazu energia askatzen ala xurgatzen den
b) Konposatu horren zenbat gramo erre behar dira 20 L ur 15ºC-tik 40ºC-
ra berotzeko?
c) Karbono dioxidoaren eta uraren formazio-entalpiak erabiliz, kalkula
ezazu konposatuaren formazio-entalpia, eta idatz ezazu dagokion
ekuazio termokimikoa.
Datuak : ΔHf0 (kJ.mol-1) : CO2 (g) = -393,2 ; H2O (l) = -285,2
Ur likidoaren bero espezifikoa : Ce = 4,18 J.g-1.ºC-1
Masa atomikoak (u) : H : 1 C : 12 O : 16
Laburdurak : BN : Presio eta tenperatura-baldintza normalak
( P = 1 atm; T = 0º C)
Baldintza estandarrak : T = 25ºC

Etanolaren (C2H6O) (l), karbono dioxidoaren (g) eta ur likidoaren formazio-


6051
S
entalpia estandarrak (ΔHfo), hurrenez hurren, hauek dira : -278, -394 eta
TERMO -286 kJ.mol-1.
LOGSE-2013 a) Idatzi etanol likidoaren errekuntza-erreakzio doitua, eta kalkulatu haren entalpia
25ºC-an
b) Irudikatu eta azaldu erreakzioari dagokion entalpia-diagrama
c) Idatzi karbonoaren errekuntza-ekuazioa, eta kalkulatu zenbat gramo karbono
erre beharko diren, 20 L ur 8ºC-tik 98ºC-raino berotzeko, baldin eta sortutako
beroaren % 50 baino ez bada aprobetxatzen.
Uraren bero espezifikoa = 4,18 kJ.kg-1.K-1 eta uraren dentsitatea = 1 kg.L-1.
DATUA : Masa atomikoa (u) : C:12

HARRIKATZA
Katzio karbonatoaren, kaltzio oxidoaren eta karbono dioxidoaren
6060
S
formazio-beroak, hurrenez hurren, ondoko hauek dira, 285, 151’9 eta
TERMO 94’1 Kcal/mol, formazio-erreakzioak EXOTERMIKOAK direlarik.
UBI-93-99 Gauza jakina da, halaber, ikatz mineral baten erreketa-beroa 2000Kcal/Kg dela.
Hauekin zera jakin nahi litzateke:
a) Kaltzio karbonatoaren disoziazio termikoari dagokion ERREAKZIO-BEROA
disoziazio horretan kaltzio oxido eta karbono dioxido formatzen direlarik,
erreakzioa EXOTERMIKOA den ala ez adieraziz. (Endo 39)
b) 1 Tonelada kaltzio oxido lortzeko behar den ikatz mineralaren kontsumoa,
etekina %60-koa dela suposatuz. (632)
DATUAK : Masa atomikoak (mau) C=12 Ca=40 O=16

Kimika Logse ....195....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
Hauek dira, hurrenez hurren, kaltzio karbonatoaren, kaltzio oxidoaren eta
6061
S
karbono dioxidoaren formazio-beroak: –289; –152 eta –94 kcal·mol-1.
TERMO Arrazoituz, erantzun iezaiezu galdera hauei:
LOGSE-11 a) Zer bero kantitate beharko da tona bat kareharri (pisutan, kaltzio karbonatoaren
% 80 dauka) deskonposatzeko (kaltzio oxidoa eta karbono dioxidoa lortzen
dira), baldin eta prozesuaren errendimendua % 65 bada?
b) Aurreko bero kantitatea butanoaren errekuntzan lortzen bada (butanoaren
errekuntza beroa = –686 kcal!mol-1), zenbat gramo butano (erre) beharko dira?
c) Egin ezazu energia-diagrama (energia vs erreakzioaren garapena) erreakzio
endotermiko baten kasurako. Argi eta garbi adierazi behar dituzu erreakzio
zuzenaren eta alderantzizkoaren aktibatze-energiak.
DATUAK: masa atomikoak (C) = 12; (O) = 16; (Ca) = 40; butanoaren
errekuntza-beroa= –686 kcal·mol-1

25ºC-tan eta 1 atm-ko presiopean, butano (gas)-aren errekuntzan


6062
S
–2875’8 KJ/mol-eko bero-kantitatea askatzen da.
TERMO Karbono dioxido eta ur likidoaren formazio-entalpia standard-ak,
UBI-95 -393’51 KJ/mol eta –285’83 KJ/mol dira, hurrenez hurren. Kalkulatu,
arrazonatuz
a) Butanoaren FORMAZIO-ENTALPIA, baldintza standard-etan (-127)
b) Butanoaren formazio-erreakzioaren BARNE-ENERGIA baldintza standard-
etan. (-117,48)
DATUAK: R=8’31 J/mol.K

Kalkula ezazu metanoaren FORMAZIO-ENTALPIA baldin eta


6063
S
- Bere errekuntz-entalpia estandarra –212’8 Kcal/mol bada (eratzen den ura
TERMO egoera likidoan geratzen da)
UBI-98 - Baldintza estandarretan karbono grafitoa erretzerakoan, karbono dioxidoa
lortuz, 94’03 Kcal/mol ASKATZEN badira.
- Baldintza estandarretan ur-likidoaren formazioan ASKATZEN den beroa
68’3 Kcal/mol bada. (-17’83)

Kohete espazial batetarako, erregairako bi aukera dugu:


6064
S
50 Kg diborano gaseosoa (B2H6) edo 100 bentzeno gaseosoa (C6H6):
TERMO Hauen erreakzioak airearekin hauek dira:
INBAD-00 B2H6 (g) + 3 O2 (g)  B2O3 (s) + 3 H2O (g)
C6H6 (g) + 15/2 O2 (g)  6 CO2 (g) + 3 H2O (g)
Kalkulatu bietariko zeinek ematen duen ENERGIA termiko handiena, errekuntz-
prozesuen etekinak hauek izanik:
B2H6 (g): %90 C6H6(g): %50 (Diboranoa)
DATUAK : Formazio-beroak, baldintza standard-etan (KJ.mol-1)
B2H6 (g) : +31’4 B2O3 (s) : -1270 C6H6(g) :+83’9
CO2 (g): -393 H2O (g) : -242
Masa atomikoak (mau): B=10’8 H=1’01 O=16’0 C=12’0

Kimika Logse ....196....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
H=U+nRT HQp UQv
Etanolaren errekuntz-beroa, 25ºC-tan eta presio konstantepean,
6065
S
-326’7 Kcal.mol-1 da. Karbono dioxido eta ur likidoaren formazio-entalpia
TERMO standard-ak, hurrenez hurren, -94’05 eta –68’32 Kcal.mol-1 dira. Kalkulatu :
REM.92 a) Etanolaren formazio-entalpia standard-a (-66)
b) 25ºC-tan eta BOLUMEN KONSTANTEPEAN, errekuntz-erreakzioan
askatutako beroa.
Datua : R=2cal/mol.K (326)

CO2-aren eta H2O-aren eraketa-entalpia estandarrak –94,0 kcal/mol eta


6066
S
–68,3 kcal/mol dira, hurrenez hurren. Propano gasaren errekuntza-entalpia
TERMO –526,3 kcal/mol da.
Logse-2010 Kalkula ezazu, arrazoituz:
a) propanoaren eraketa-entalpia (-108,9)
b) zenbat kilogramo ikatz erre beharko litzatekeen 1 kg propano erretzean
askatzen den energia bera sortzeko, baldin eta ikatzaren errekuntza-beroa
%59,80-ko etekinarekin aprobetxatzen bada. (4 Kg)

DATUAK : Ikatzaren errekuntza-entalpia = -5000 cal/g 1 joule = 0,24 cal


Masa atomikoak : C=12 O=16 H=1

Hauek dira, hurrenez hurren, H2, C, etanol (C2H6O) eta glukosaren (C6H12O6)
6067
S
errekuntza-beroak: –68; –94; –327 y –673 kcal·mol-1. Arrazoituz, egin itzazu
TERMO kalkulu hauek:
Logse-2011 a) Zer bero kantitate askatuko den mahatsaren glukosaren hartzidura-prozesuan
(etanola eta karbono dioxidoa lortzen dira produktu gisa).
b) Karbono dioxidoaren zer bolumen (1 atm eta 20 ºC-an neurtuta) askatuko den
1.000 kg mahatsen hartziduran, mahatsaren pisuaren % 15 glukosa dela jakinik.
Azaldu itzazu garbi entropia eta entalpia kontzeptuak, eta adieraz ezazu laburki
c) zer erlazio dagoen haien artean.
DATUAK: R = 0,082 L·atm·mol-1·K-1; masa atomikoak: ( C) = 12; (O) = 16; (H) = 1.

Etanol likidoaren oxidazioan, gas-egoeran dagoen oxigeno-soberakinarekin,


6068
S
etanal gaseosoa eta ur likidoa (25ºC-an) lortzen dira.
TERMO a) Aurki ezazu prozesuaren ΔH0
Logse-2011 b) eta kalkula ezazu zer energia kantitate zurgatuko edo askatuko den 23.5 g
etanol likido oxidatzen direnean.
DATUAK : Formazio-entalpiak estandarrak : etanola (-278 kJ·mol-1);
etanala (-194 kJ·mol-1): ura (-286 kJ·mol-1).
Masa atomikoak: ( C ) = 12; ( O ) = 16; ( H ) = 1

Pentaboranoa, B5H9, ondoko ereakzioaren arabera erretzen da :


6069
S
2 B5H9 (l) + 12 O2 (g)  5 B2O3 (s) + 9 H2O (l)
TERMO Kalkulatu :
Logse-2011 a) Erreakzioaren entalpia estandarra
b) Pentaborano gramo baten errekuntzak askatzen duen beroa
DATUAK : Formazio entalpiak : ΔH0f B5H9 = 73,2 kJ.mol-1 ;
ΔH0f B2O3 = - 1263,6 kJ.mol-1 ; ΔH0f H2O = -286 kJ.mol-1
Masa atomikoak : B = 10,8 ; H = 1 ; O = 16

Kimika Logse ....197....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
Etanoaren (CH3CH3) eta etenoaren (CH2=CH2) errekuntza-entalpiak
6070
S
-1560 kJ.mol-1 eta -1410 kJ.mol-1 dira, hurrenez hurren.
TERMO
Logse-2015 a) Kalkulatu substantzia bakoitzaren formazio-entalpia estandarra
b) Kalkulatu prozesu honen entalpia-aldaketa :

etenoa (g) + hidrogenoa (g)  etanoa (g)

c) Zer bero kantitate askatuko da hidrokarburo bakoitzeko 50 g erretzen


badira?
DATUAK : ΔHf0 (kJ.mol-1): CO2(g) = -393,8 ; H2O(l) = -285,8
Datu orokorrak : Masa atomikoak (u) : C:12 H:1

CO2(g)-aren eta H2O(l)-aren formazio-entalpia estandarrak -393,5 eta -285,8


6071
S
kJ·mol-1 dira, hurrenez hurren, eta azido azetiko (etanoiko) likidoaren errekuntza-
TERMO beroa , 25 ºC-an, -874,0 kJ·mol-1 da.
Logse-2016 a) Idatz ezazu emandako datuei dagozkien ekuazio termokimikoak.
b) Kalkula ezazu azido azetikoaren formazio-entalpia estandarra
c) Zer bero-kantitate trukatuko da (askatzen edo xurgatzen den adierazi behar
duzu), 25 L CO2(g), 1 atm eta 25 ºC-an neurtuta, lortzen direnean azido
azetiko (etanoiko) likidoaren errekuntzan?
Datuak : Gas idealen konstantea : R = 0,082 atm·L·K-1·mol-1
Taulako datuen laguntzaz, egin itzazu azpian adierazitako ariketak.
6072
TERMO
Logse-2016
S
a) Idatz ezazu magnesio nitratoaren formazio-ekuazio termokimikoa,
eta egin ezazu dagokion energia-diagrama.
b) Magnesio nitratoa berotzean, deskonposatu egiten da, eta magnesio
oxidoa, nitrogeno dioxidoa eta oxigenoa eratzen
dira. Kalkula ezazu prozesu horren entalpia-aldaketa, eta idatz
ezazu dagokion ekuazio termokimikoa.
c) Aurreko prozesuan 25 L nitrogeno dioxido (g), BNetan neurtuta,
sortzen direnean, zer bero kantitate trukatuko da? (askatzen ala
xurgatzen den adierazi behar duzu).

----------------- 1. AZTERKETA -----------------------------

Kimika Logse ....198....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia

TERMO: BERO-AHALMENA: PC (potencia calorífica) cal/gr


ENTALPIA: H cal/mol
Errekuntz-ganbara batean ASKATURIKO energiaren ondoko neurketak egiten
6080
S
dira:
TERMO - 143 KJ, 1 gramo hidrogeno erretzerakoan
LOGSE-96 - 32’8 KJ, 1 gramo karbono erretzerakoan
- 50’5 KJ, 1 gramo propano erretzerakoan
Neurri guztiak baldintza standard-etan egin dira, erreaktiboei eta produktoei
dagozkien egoera fisikoekin. Masa atomikoak jakinik (H=1 C=12 O=16)
kalkulatu baldintza standard-etan:
a) Karbono dioxidoaren eta uraren FORMAZIO-ENTALPIA (-286,-394)
b) Propanoaren formazio-entalpia. (-103)

Propanoaren (gasa), karbonoaren (solidoa) eta hidrogenoaren (gasa)


6081
S
errekuntza-entalpia molar estandarrak, hurrenez hurren, hauek dira : - 2.219,9
TERMO - 393,5 eta – 285,8 kJ. Kalkulatu :
LOGSE-12 a) Erreakzio honen ∆Ho estandarra : 3 C (s) + 4 H2 (g)  Propanoa (g)
b) Aurreko erreakzioa exotermikoa ala endotermikoa izango da baldintza
estandarretan ? Zergatik?
c) Erregai bakoitzetik (propanoa, karbonoa, hidrogenoa) 1 g erretzen bada, zeinek
du bero-ahalmenik handiena? Arrazoitu

Karbono (s), hidrogeno (g) eta propano (g) –en errekuntza-entalpia estandarrak
6082
S
ondokoak dira, hurrenez hurren :
TERMO - 393’5 KJ/mol, -285’8 KJ/mol eta –2037 KJ/mol
LOGSE-97 a) Arrazoi ezazu hiru substantzia horietatik zeinek duen BERO-AHALMEN
handiena (askatutako energia substantziako gramo bat erretzean) eta zeinek
duen txikiena. (143, 46, 33)
b) Bila ezazu propanoaren FORMAZIO-ENTALPIA estandarra. (-286’7)
DATUAK: Masa atomikoak (mau) : H=1 C=12 O=16

1 gramo etanol eta 1 gramo azido azetiko erretzerakoan, 29’7 KJ eta 14’5 KJ
6083
S
ASKATZEN dira, hurrenez hurren. Determinatu:
TERMO a) Bi substantziotatik zeinek duen ERREKETA-ENTALPIA handiena (-1366)
LOGSE-99 b) Bi substantziotatik zeinek duen FORMAZIO-ENTALPIA handiena (-436)
DATUAK : Masa atomikoak (mau) : H=1 C=12 O=16
Hf0(CO2)=-394 KJ/mol Hf0(H2O)=-259 KJ/mol

0’1 gramo metanol erretzerakoan, 2’26 KJ-eko energia ASKATZEN da,


6084
S
beroaren forman. Kalkulatu:
TERMO a) Metanolaren erreketa-entalpia (-723)
LOGSE-99 b) Metanolaren formazio-entalpia. (-189)
DATUAK : Masa atomikoak (mau) : H=1 C=12 O=16
Hf0(CO2)=-394 KJ/mol Hf0(H2O)=-259 KJ/mol

Kimika Logse ....199....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
Butanoaren gramo bat erretzen denean 49,6 kJ askatzen dira
6085
S
a) Errekuntza erreakzioa idatz ezazu eta butanoaren errekuntza beroa kalkula
TERMO ezazu. (2877)
LOGSE-06 b) Butanoaren formazio-entalpia estandarra kalkula ezazu. (-128)
Masa atomikoak : H=1 C=12
Formazio-entalpiak ∆H0f : CO2 = -393,8 kJ/mol H2O = -285,8 kJ/mol

22 gramo propano erretzerakoan, 1100 KJ-eko energia ASKATZEN da.


6086
S
Determinatu:
TERMO a) Propanoaren ERREKETA-ENTALPIA (-2200)
LOGSE-99 b) Propanoaren FORMAZIO-ENTALPIA (-18)
DATUAK : Masa atomikoak (mau) : H=1 C=12
Hf0(CO2)=-394 KJ/mol Hf0(H2O)=-259 KJ/mol

1,0 g etanol erretzen direnean, bero-moduan, 29,7 kJ-eko energia askatzen da.
6087
S
Kalkulatu :
TERMO a) etanolaren errekuntzaren entalpia, kJ/mol-etan. (-1336)
LOGSE-04 b) etanolaren formazio-entalpia (-226)
Datuak : Masa atomikoak : H=1 C=12 O=16
∆H0f (CO2) = -394 kJ/mol ∆H0f (CO2) = -259 kJ/mol

Baldintza estandarretan 1,0 g azido etanoiko erretzen denean , 14,5 J-ko


6088
S
energia askatzen da. Kalkulatu eta prozedura azaldu:
TERMO a) Errekuntza-entalpiaren balioa (-870)
LOGSE-08 b) Sortze- edo formazio-entalpiaren balioa (-1305)
DATUAK : Hfº(CO2) = -394 kJ/mol Hfº(H2O) = -259 kJ/mol
Masa atomikoak : H=1,0 C=12,0 O=16,0

Herri batzuetan autoen motoretan gasolinaren ordezko moduan ETANOLA


6089
S
erabiltzen da. Gasolina OKTANO purua dela suposatuz:
TERMO a) Bi substantzion errekuntza-erreakzioak idatzi, doituta.
LOGSE-03 b) Determinatu zein erregaik duen bero-ahalmen handiena (sorturiko beroa, erre
den kilogramo bakoitzeko). (oktanoa 47860)
DATUAK: Masa atomikoak: H=1 C=12 O=16
Formazio-entalpiak
Etanola Oktanoa Karbono dioxidoa Ura
Hof (kJ/mol) -278 -270 -394 -286

TERMO: ENTROPIA=Desordena S=0 T=0ºK-tan (solidoa)

ENTROPIA kontzeptua.
6100
S
Azaldu, arrazonatuz, entropia nola aldatzen den prozesu hauetan :
TERMO a) Uraren baporizazioa (>0)
LOGSE-95 b) Sodio kloruroaren disoluzioa uretan (>0)
c) CaCO3 (s)  CaO (s) + CO2 (g) (>0)
d) N2(g) + 3 H2(g) 2 NH3(g) (<0)

Kimika Logse ....200....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia

6101 Hurrengo erreakzioa dugu: PCl (g)  PCl3(g) + Cl2(g)


5
Esan, hurrengo baieztapenak egia ala gezurra diren :
TERMO
OLIMP.91 a) G=H+TS
b) S=0
c) S>0
d) S=0 Cl2(g)-rako
e) S<0

oreka
6102 Uraren baporizazio-entalpia, 100ºC-tan, 40'7 Kj.mol-1-koa bada, kalkulatu S ur
TERMO gaseosoaren kondentsaziorako, tenperatura honetan (-109'1)
OLIMP.91

Hauek dira, hurrenez hurren, H2, C, etanol (C2H6O) eta glukosaren (C6H12O6)
6103 errekuntza-beroak: –68; –94; –327 y –673 kcal·mol-1. Arrazoituz, egin itzazu
TERMO kalkulu hauek:
LOGSE-11 a) Zer bero kantitate askatuko den mahatsaren glukosaren hartzidura-prozesuan (etanola
eta karbono dioxidoa lortzen dira produktu gisa).
b) Karbono dioxidoaren zer bolumen (1 atm eta 20 ºC-an neurtuta) askatuko den
1.000 kg mahatsen hartziduran, mahatsaren pisuaren % 15 glukosa dela jakinik.
c) Azaldu itzazu garbi entropia eta entalpia kontzeptuak, eta adieraz ezazu laburki
zer erlazio dagoen haien artean.
DATUAK: R = 0,082 L·atm·mol-1·K-1; masa atomikoak: ( C) = 12; (O) = 16; (H) = 1.

TERMO: ESPONTANEITATEA
Gibbs : G=H-TS<0
George Has Two Shoes
S=Sproduktoak-Serreaktiboak
Adierazi, erantzuna arrazoituz, ea esaldi hauek zuzenak ala okerrak diren:
6109
S
a) Entalpia ez da egoera-funtzioa
TERMO b) Ekuazio hau ΔH = ΔU + PΔV presio konstantean egiten diren
LOGSE-2018 prozesuetan bakarrik betetzen da.
c) ΔH < 0 eta ΔS > 0 direnean, erreakzio espontaneoa da edozein
tenperaturatan

Amoniakoaren lorpenerako Haber sintesia, ondoko prozesua da :


6110
TERMO
LOGSE-95
S N2 (g) + 3 H2 (g)  2 NH3 (g)
Nitrogenoa, hidrogenoa eta amoniakoa orekan dituen ontzi batean tenperatura
altxatzen bada , nitrogeno- eta hidrogeno-kantitateak gehitzen direla behatzen
da, amoniako kantitatea gutxitzen delarik.
a) Azaldu Haber-en sintesia, prozeso ENDOTERMIKO edo EXOTERMIKO
den.
b) Azaldu zeintzu baldintzatan prozeso ENDOTERMIKO bat izan daitekeen
ESPONTANEO

Ekuazio termokimiko hauek har ditzagun


6111
TERMO
LOGSE-06
S 2 H2O2 (l)  2 H2O (l) + O2 (g) H = - 196 kJ
N2 (g) + 3 H2 (g)  2 NH3 (g) H = - 92,4 kJ

Kimika Logse ....201....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
a) Entropiaren kontzeptua defini ezazu eta aurreko erreakzio bakoitzean S
entropiaren aldaketak izango duen zeinua azal ezazu
b) Azal ezazu adierazitako prozesuak edozein tenperaturatan berezkoak izango
diren , edo tenperatura altuetan baino ez, edo tenperatura baxuetan baino ez,
edo inoiz ez diren berezkoak izango.

a) Azaldu ea posible den erreakzio ENDOTERMIKO bat ESPONTANEO izatea.


6112
S
b) Azaldu ea posible den, prozesuren batean, erreakzio-BERO BOLUMEN
TERMO KONSTANTEZ eta erreakzio-beroa PRESIO KONSTANTEZ berdina
LOGSE-95 izatea.

Erantzun itzazu, argi eta laburki arrazonatuz, ondoko galderei:


6113
S
a) Erreakzio ENDOTERMIKO bat ESPONTANEOA izan daiteke? Zein
TERMO baldintzapetan?
UBI-99 b) Zer FUNTZIO TERMODINAMIKOk adierazten du erreakzio kimikoaren
norantza?
c) Zein da UNIBERTSOAREN ENTROPIA-aldakuntza prozesu
ITZULGARRI batean?....... eta prozesu ITZULEZIN batean?

Demagun ondoko oreka :


6114 2 A (g) + 3 B (g)   2 C (g) + D (g) 
TERMO a) Azaldu zein eratako eragina izango duen
REM-90 - Tenperatura altxatzeak
- Presioaren gehikuntzak
- Katalisatzaile baten presentziak

b) Zein balore izan beharko du S delakoak goiko erreakzio hori berezkoa


(=espontaneoa) izan dadin?

Adierazi, erantzuna arrazoituz, ea adierazpen hauek zuzenak ala okerrak


6114* diren:
TERMO
Logse 2017
a) Energia askea tenperaturaren menpekoa da.
b) Erreakzio exotermiko guztiak berezkoak (espontaneoak) dira.
c) Erreakzio espontaneo baten entropia-aldaketa negatiboa da beti

25ºC-tan, ur likidoaren formazio-erreakzioak, hidrogeno eta oxigenotik


6115
S
abiatuta,-68’32 Kcal/mol-ko entalpia-aldaketa standard-a dauka, eta
TERMO –56’69 Kcal/mol-eko ENERGIA LIBRE aldaketa standard-a
UBI-91 a) Kalkulatu, tenperatura honetan, ENTROPIA-ren aldaketa (-39)
b) eta eztabaidatu ea erreakzio hau ESPONTANEOki gertatu ahal den,
tenperatura berean (-56’69 bai)
Amoniakoaren formazio-entalpia, 25ºC-tan, -45’98 KJ/mol dela jakinik, eta NH3-
6116
TERMO
UBI-.93
S aren , N2-aren eta H2-aren entropiak, tenperatura berean, 192’3, 191’0 eta
130’8 J/mol.K, hurrenez hurren, direla jakinik, amoniakoaren sintesi-erreakzioa
(Haber-ena) prozesu ESPONTANEOA del ala ez adieraztea eskatzen da. (bai)

25ºC-ko baldintza standard-etan ur-likidoaren formazio-erreakzioak


6117
S
–68’32 Kcal/mol-eko entalpia-aldakuntza eta –236’25 KJ/mol-eko Gibbs-en
TERMO energia librearen aldakuntza aurkezten ditu.
UBI-94

Kimika Logse ....202....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
a) Idatzi formazio-erreakzioa eta kalkulatu ENTROPIA-aldakuntza tenperatura
honetan (-0’04)
b) Prozesuaren ESPONTANEITATEA edo espontaneitate-eza eztabaidatuz (bai)

Ikatzak ur-lurrinarekin erreakzionatzen du, karbono monoxido eta hidrogeno


6118
S
emateko, biak gaseosoak.
TERMO Karbono monoxido gaseoso eta ur-lurrinaren formazio-entalpia NORMALAK ,
UBI-94.00 hurrenez hurren, -110’52 KJ/mol eta –241’82 KJ/mol; eta hidrogeno-gas,
karbono monoxido-gas, karbono solido eta ur-gasaren entropia NORMALAK ,
hurrenez hurren, hauek dira : 130’68, 197’67, 5’74 eta 188’82 J/mol.K
a) Kalkulatu G0 erreakzio honetarako, 25ºC-tan, (91’4)
b) Eta adierazi ea erreakzioa ESPONTANEOA izango den baldintza hauetan (ez)

Bromo monokloruroaren formazio-erreakzioan, bromo eta kloro molekularretatik


6119
TERMO
UBI-96
S hasita, eta baldintza standard-etan, erabiltzen den bromo-mol bakoitzeko 29’3 KJ
ASKATZEN dira.
Determinatu ea formazio-erreakzioa ESPONTANEOA den ala ez baldintza
standard-etan (-740 bai)
DATUAK : Entropia standard-ak : bromo monokloruroarena = 239’7 J/mol.K
bromo molekularrarena = 152’3 J/mol.K
kloro molekularrarena = 223’0 J/mol.K

Bedi ondoko erreakzioa:


6120
TERMO
UBI-97
S CH3CH2OH (l) + 3 O2 (g)  2 CO2 (g) + 3 H2O (l) bere H0=-1552’8 KJ izanik
a) Adieraz ezazu ea prozesua ESPONTANEOA den baldintza standard-etan (bai)
b) Sistema OREKAN dagoela suposatuz, justifika ezazu zer nolako eragina
izango lukeen presioa handitzeak edo tenperatura handitzeak.
DATUAK : S0(O2)=205’0 J/K.mol S0(CH3CH2OH (l) )=126’8 J/K.mol
S0(CO2 (g) )= 213’6 J/K.mol S0(H2O (l) ) =70 J/K.mol

Ondoko datuak kontutan hartuta :


6121
TERMO Substantzia A B C D
REM-95

Hf0 (Kcal.mol-1) -18’1 -40’2 -26’4 -16’3

S0 (cal.mol-1.K-1) 52’4 40’1 22’1 6’53

determinatu ea 2 A + B  C + D erreakzioa ESPONTANEOA den ala ez, baldintza


standard-etan (ez)

Kimika Logse ....203....


Kimika Logse Termokimika-Laborategia
Ikatzak ur-lurrunarekin erreakzionatzen du, karbono monoxidoa eta
6122
S
hidrogenoa, biak gaseosoak, ekoizteko. Karbono monoxido gaseosoaren eta ur-
TERMO lurrunaren formazio-entalpia normalak hauek dira, hurrenez hurren : -110,52
LOGSE. 03 kJ/mol eta -241,82 kJ/mol. Hidrogeno gaseosoaren, karbono monoxido
gaseosoaren, karbono solidoaren eta ur-lurrunaren entropia normalak hauek
dira, hurrenez hurren : 130,68 197,67 5,74 eta 188,82 J/mol.K.Datu
horiekin:
a) Kalkulatu aipatu den erreakzioaren Hº eta Sº (131-134)
b) 25ºC-tan kalkulatu Gº, eta adierazi erreakzioa espontaneoa izango den ala ez
aipatutako baldintzetan (ez)

2 CH3OH (l) + 3 O2 (g)  2 CO2 (g) + 4 H2O (l) Hº298= -1552,8 kJ


6123
TERMO
LOGSE. 07
S erreakzioa ikusita
a) Prozesua bat-batekoa den arrazoitu ezazu, baldintza estandarretan eta 25ºC-tan
b) Sistema orekan egonez gero, presioa eta tenperatura areagotzeak nola eragingo
liokeen orekari arrazoitu ezazu.
DATUAK : Entropia estandarrak 298 Ktan /J/K.mol( : Sº[ CH3OH(l)]=126,8
Sº[ CO2(g)]=213,7 Sº[ O2(g)]=205,0 Sº[ H2O(l)]=70,0

Karbonoak ur-lurrunarekin erreakzionatzen du, eta karbono monoxidoa eta


6124
S
hidrogenoa – biak gasak – sortzen dira. Karbono-monoxido gaseosoa eta ur-
TERMO lurruna osatzeko entalpia normalak hauek dira : -110,52 kJ/mol eta –241,82
LOGSE. 07 kJ/mol; hidrogeno gasaren, karbono-monoxido gasaren , karbono solidoaren eta
ur-lurrunaren entropia normalak hauek dira : 130,68 ; 197,67 ; 5,74 eta 188,82
J/mol.K :
a) erreakzio honetako G0 25ºCan kalkulatu (91)
b) eta erreakzioa baldintza honetan bat-batekoa izango den ala ez arrazoitu (ez)

Metanolaren sintesi-erreakzioa CO(g) + 2 H2(g) CH3OH(g) aztertzeko,


6125
S
haren osagai guztien errekuntza-entalpia estandarrak ΔHoerre neurtzen dira :
TERMO CO :-283 kJ.mol-1 ; H2 : -286 kJ.mol-1 eta CH3OH : -764 kJ.mol-1.
LOGSE. 2013 a) Kalkulatu metanolaren sintesi-erreakzioaren entalpia estandarra, eta esan
metanolaren sorrera exotermikoa ala endotermikoa den.
b) Kalkulatu erreakzioaren entropia estandarra, eta esan ea sistema ordenatzen edo
desordenatzen den.
c) Erreakzioa 1 atm-n egiten bada,esan ea metanola berez sortuko den 100ºC-an eta
150ºC-an . Erreakzio-entalpiak eta -entropiak tenperaturarekiko aldagaiztzat
hartuko dira.
DATUAK : S0f (J.mol-1.K-1) : CO(g) : 198 ; H2(g) : 131 ; CH3OH (g) : 240
N2O4 (g)  2 NO2 (g) disoziazio-erreakzioan, kalkula itzazu hauek :
6126
S
a)Entalpia-aldaketa. Esan ea endotermikoa ala exotermikoa den
TERMO b) Entropia-aldaketa. Esan ea sistema ordenatzen den ala ez.
LOGSE. 2013 c) ∆G0 bi tenperaturatan , 25ºC-an eta 100ºC-an. Esan ea erreakzioa berezkoa den
ala ez tenperatura bakoitzean.
Datuak : Ontzat eman balio estandar hauek tenperaturarekiko aldagaitzak direla
∆H0f (kJ.mol-1). N2O4 : 9,16 eta NO2 : 33,2
S0f (J.mol-1.K-1). N2O4 : 304 eta NO2 : 240

Kimika Logse ....204....

You might also like