ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ: Β’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

«ΒΓΑΙΝΟΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ»

ΖΑΚ ΠΡΕΒΕΡ

ΘΕΜΑ: Το φανταστικό ταξίδι των παιδιών γύρω από τη Γη και οι όμορφες εμπειρίες που
αποκόμισαν από αυτό.

ΒΑΣΙΚΗ ΙΔΕΑ: Η δημιουργική φαντασία των παιδιών και η ανάγκη τους να ξεφύγουν από
την ασφυκτική καθημερινότητα και να αποκτήσουν όμορφες εμπειρίες.

ΕΝΟΤΗΤΕΣ:
1Η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Βγαίνοντας… Που το κυνηγούσε». → Ταξίδι γύρω από τον κόσμο.
Tα παιδιά, μόλις βγήκαν από το σχολείο, επιβιβάστηκαν σε ένα σιδηρόδρομο που τους
πήγε ταξίδι γύρω απο τη γη. Στο ταξίδι αυτό είδαν τη θάλασσα με τα κοχύλια της, τα νησιά,
τα ναυάγια, τα αστέρια που ταξιδεύουν με το φεγγάρι, τους τρεις σωματοφύλακες μέσα σε
ένα μικρό υποβρύχιο. Στην επιστροφή τους συνάντησαν ένα σπίτι που το κυνηγούσε ο
χειμώνας και αυτό γύρευε να του ξεφύγει τρέχοντας σε στεριά και θάλασσα.
2Η ΕΝΟΤΗΤΑ: «Αλλά κι εμείς πάνω… Και τέλος με ιστιοφόρα…» → Οι εμπειρίες της
επιστροφής.
Tα παδιά μέσα στον σιδηρόδρομο πάτησαν το χειμώνα και φύτρωσε η άνοιξη, τα
λουλούδια ανθίσαν και το τρένο σταμάτησε την πορεία του για να μην τα πατήσει. Έτσι, τα
παιδιά κατέβηκαν από αυτό και γύρισαν στα σπίτια τους με τα πόδια, με άλογα, με
αυτοκίνητα και ιστιοφόρα.

ΤΕΧΝΙΚΗ:
- Γνωρίσματα υπερρεαλιστικής γραφής.
- Συνύπαρξη πραγματικότητας και φαντασίας.
- Α’ πληθυντικό πρόσωπα.
- Ο ποιητής συμμετέχει στα ποιητικά δρώμενα, σαν να παίρνει και αυτός μέρος μαζί με τα
παιδιά στο φανταστικό ταξίδι.

ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΑ ΜΕΣΑ:
- Παράδοξες, ασυνήθιστες, υπερρεαλιστικές εικόνες.
- Επαναλήψεις.
- Προσωποποιήσεις.

ΓΛΩΣΣΑ: Απλή γλώσσα της καθημερινής ομιλίας. Οι λέξεις που χρησιμοποιεί είναι απλές,
όμως παίρνουν άλλες σημασίες μέσα από τους περίεργους συνδυασμούς τους και συντελούν
στην πρωτοτυπία της έκφρασης. Στο λεξιλόγιο υπερισχύουν τα ουσιαστικά και τα ρήματα.
Έλλειψη στίξης.

ΣΤΙΧΟΥΡΓΙΚΗ:
- Ελεύθερος στίχος.
- Δεν έχει στροφή, ούτε ομοιοκαταληξία.
- Οι στίχοι στην πλειοψηφία τους είναι ολιγοσύλλαβοι.

ΙΔΕΕΣ – ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ:
- Προβάλλεται η ομορφιά της παιδικής φαντασίας, που ανοίγεται σε κόσμους ονειρικούς, έξω
από τη μονότονη καθημερινότητα και την πιεστική ατμόσφαιρα του σχολείου.
- Κυριαρχούν η ευαισθησία, η ομορφιά, η αισιοδοξία, η αγάπη για την ελευθερία.

Επιμέλεια: Σοφία Τελίδου

ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ: Β’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Xαρακτηρισμός, πρωταγωνιστών / ηρώων

Kεντρικοί ήρωες του ποιήματος του Πρεβέρ είναι τα παιδιά που με όχημα τη δημιουργική
φαντασία, την αθωότητα, την εφευρετικότητα και την ανάγκη τους για επικοινωνία
επιχειρούν να ξεφύγουν από την κοινότοπη και ασφυκτική πραγματικότητα, καταργώντας
τα σύνορα τόσο του εξωτερικού όσο και του νοητού τους κόσμου, με διάφορα μέσα (τρένο,
υποβρύχιο, ιστιοφόρο, αυτοκίνητο, άλογο).

Σχήματα λόγου

Προσωποποιήσεις / Mεταφορές: στιχ. 6 «... χρυσό βαγόνι», στιχ. 8 - 9 «Συναντήσαμε τη

θάλασσα ... τον περίπατό της», στιχ. 11 «... αρωματισμένα της νησιά», στιχ. 12 «... ωραία
της ναυάγια», στιχ. 16 - 17 «T’ αστέρια... με ιστιοφόρο ταξιδεύανε», στιχ. 27 - 31 «Ένα
σπίτι... που το κυνηγούσε», στιχ. 33 - 35 «Aρχίσαμε να τρέχουμε... τον πατήσαμε», στιχ. 36
«... το σπίτι πια σταμάτησε να τρέχει», στιχ. 37 - 39 «Kι η άνοιξη... Mας ευχαρίστησε», στιχ.
40 - 42 «Kαι τότε τα λουλούδια... σιδηρόδρομο», στιχ. 43 - 45 «Kι εκείνος... μήπως τα
πατήσει».

Eπαναλήψεις: στιχ. 7 «... γύρω-γύρω...», στίχ. 8 & 14 & 19 «Συναντήσαμε» ... «Kαι
συναντήσαμε»... «Kι ακόμα συναντήσαμε», στιχ. 33 «... να τρέχουμε να τρέχουμε...», στιχ.
48 & 49 «Γύρω τριγύρω από τη Γη Γύρω τριγύρω από τη θάλασσα», στιχ. 52 - 53 «Mε τα
πόδια... Kαι με τα πόδια...».

Eικόνες (συμβολιστικές): στιχ. 4 - 6 «Mας έφερε μια βόλτα... βαγόνι», στιχ. 9 - 13 «Tη
θάλασσα... σολομούς», στιχ. 16 - 23 «T’ αστέρια... ψάχνοντας αχινούς», στιχ. 25 - 31
«Συναντήσαμε... Που το κυνηγούσε», στιχ. 33 - 39 «Aρχίσαμε να τρέχουμε... Mας
ευχαρίστησε», στιχ. 40 - 45 «Kαι τότε τα λουλούδια ... μήπως τα πατήσει», στιχ. 47 - 51
«Γυρίσαμε... Tο φεγγάρι και τ’ αστέρια».

Aντιθέσεις (Λεκτικές / Nοηματικές): στιχ. 30 - 31 «... να ξεφύγει απ’ το χειμώνα... Που το

κυνηγούσε», στιχ. 40 - 44 «Kαι τότε τα λουλούδια ... να σπρώχνουν... το σιδηρόδρομο... δεν
ήθελε να προχωρήσει».

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

1. Στο ποίημα οι μαθητές βγαίνουν από το σχολείο τους και πραγματοποιούν ένα
φανταστικό ταξίδι. Ποιες επιθυμίες, όνειρα και ανάγκες αποκαλύπτει η φυγή τους από την
πραγματικότητα;

Το ποίημα είναι επηρεασμένο από το πνευματικό ρεύμα του υπερρεαλισμού, το οποίο είχε
ως βασικό του γνώρισμα τη φυγή, το ταξίδι μακριά από την πραγματικότητα. Από αυτή
θέλουν να ξεφύγουν και τα παιδιά που βγαίνουν από το σχολείο τους και ξεκινούν μια
φανταστική περιήγηση σε όλον τον κόσμο. Αρχικά, θέλουν να εξερευνήσουν όλα τα φυσικά
τοπία της γης που κεντρίζουν την περιέργειά τους, να απολαύσουν την ομορφιά της
θάλασσας, τα νησιά της, το μυστήριο του βυθού της. Έπειτα, ονειρεύονται να ταξιδέψουν
σε όλες τις άγνωστες και μακρινές χώρες, για τις οποίες έχουν ακούσει μόνο αμέτρητες
ιστορίες. Φαντάζονται να παίρνουν σάρκα και οστά οι μυθικοί ήρωες των πασίγνωστων και
αγαπημένων βιβλίων και να τους καθοδηγούν σε συναρπαστικές περιπλανήσεις του νου.

Επιμέλεια: Σοφία Τελίδου

ΚΕΙΜΕΝΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ: Β’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Νιώθουν την ανάγκη να αποτινάξουν την αυστηρότητα με την οποία τους αντιμετωπίζουν
μέσα στην οικογένεια, να διώξουν τις δυσκολίες της ζωής που βαραίνουν την ατμόσφαιρα
μέσα στο σπίτι τους και να ξαναφέρουν τη χαρά μέσα σε αυτό και στις καρδιές τις δικές
τους αλλά και των αγαπημένων τους προσώπων. Μόνο αφού αποκατασταθεί η ευτυχία σε
όλον τον κόσμο, θα είναι σε θέση να κάνουν πραγματικότητα όλα τα σχέδιά τους άφοβα και
με ζωντάνια, θα μπορούν να γευτούν νέες εμπειρίες χωρίς να διστάζουν, να γνωρίσουν και
να δουν ό,τι τώρα δεν τους επιτρέπεται από άτομα και καταστάσεις.

2. Τι συνάντησαν τα παιδιά μόλις επέστρεψαν στη γη; Τι συμβολίζει το σπίτι που

«προσπαθούσε να ξεφύγει από το χειμώνα»;

Το σπίτι που «προσπαθούσε να ξεφύγει από το χειμώνα» είναι πιθανό να συμβολίζει τις
δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα παιδιά μέσα στην οικογένειά τους λόγω των κοινωνικών
αντιξοοτήτων που σκληραίνουν τους γονείς τους και τους αναγκάζουν να γίνουν έρμαια της
καθημερινής ρουτίνας και του αδιάκοπου μόχθου. Το κλίμα της αυστηρότητας που
χαρακτηρίζει την ανατροφή των παιδιών τα κάνει να αναζητούν διέξοδο από το χάσμα που
τα χωρίζει με τα οικεία τους πρόσωπα. Η ψυχική τους ανάγκη για επικοινωνία τα ωθεί στη
φυγή από την αφιλόξενη ατμόσφαιρα του σπιτιού τους, το οποίο, όμως, είναι το πρώτο που
αντικρίζουν όταν επιστρέφουν από το ταξίδι τους στον κόσμο της φαντασίας.

3. Τα παιδιά έφυγαν με το σιδηρόδρομο και γύρισαν «με τα πόδια και με τ’ άλογα και μ’
αυτοκίνητα και τέλος με ιστιοφόρα». Τι εμπειρίες αποκόμισαν και πόσο ωφελήθηκαν από
αυτό το ταξίδι;

Η φανταστική περιπλάνηση των παιδιών σε κόσμους μακρινούς, ανεξερεύνητους και

μυστηριώδεις, δηλαδή η συνειδητοποιημένη απομάκρυνσή τους από την άσχημη
καθημερινή τους πραγματικότητα, τους έδωσε νέα ώθηση για συνέχιση των ευθυνών τους
και δυναμικότερη αντιμετώπιση των προβλημάτων τους. Ανέκτησαν την έμφυτη αισιοδοξία
τους και ενεργοποιήθηκε η αποφασιστικότητά τους, για να αγωνιστούν μέχρι να
βελτιώσουν τη σχέση τους με τους δικούς τους ανθρώπους. Η φανταστική φυγή τους τα
έκανε ζωηρότερα και πιο ψυχωμένα να τα βάλουν με τους πάγιους εφιάλτες τους και να
τους νικήσουν, προκειμένου να ξανακερδίσουν τη νεανική τους πνοή, να ξαναφέρουν την
άνοιξη στο περιβάλλον όπου ζουν, κινούνται και καλούνται να μεγαλουργήσουν.

4. Στο ποίημα συναντάμε πολλά εκφραστικά σχήματα, κυρίως μεταφορές,

προσωποποιήσεις και εικόνες. Βρείτε και γράψτε αυτά που σας εντυπωσίασαν
περισσότερο.

Επιμέλεια: Σοφία Τελίδου