Iolanta

Iolanta arioso “Otchego eto prezhde ne znalaé”

Pyotr Ilyich Tchaikovsky’nin tek perdelik lirik operası Iolanta’nın (op.69) librettosu bestecinin kardeşi
Modest Tchaikovsky’e (1850-1916) aittir. Danimarkalı yazar Henrik Hertz’in Kong René’s Datter (Kral
René’nin Kızı) oyunundan operaya uyarlanan eserin prömiyeri 18 Aralık 1892’de St.Petersburg’da
yapılmıştır.

Operanın konusu 15.yy’da, Güney Fransa’nın dağlarında geçer. Babası Kral René doğuştan kör
olan Iolanta’nın bu durumunu kendisinden saklar. Büyük faslı fizikçi Ibn-Hakir Iolanta’yı muayene
eder ve Kral’a sadece kızının rızası olduğu taktirde onu tedavi edip, görmesini sağlayabileceğini
söyler.Bunun içinde kralın kızına gerçeği itiraf etmesi gerekmektedir. Burganya Kontu Vaudémont ve
Iolanta’nın kendisine hiç ilgi göstermeyen nişanlısı Burganya Dükü Robert kaleye gelirler. Iolanta’ya ilk
bakışta aşık olan Vaudémont, bilmeden genç kıza kör olduğunu söyler.Iolanta’nın gerçeği bilmediğini
fark ettiğinde ise ona ışığı ve renkleri anlatır. Çift, kral tarafından fark edildiğinde Vaudémont herşeye
karşın Iolanta’yı sahiplenir. Kızının gerçeği öğrendiğini analayan Kral, fizikçinin gerçekleştireceği
tedavinin işe yaramaması durumunda Vaudémont’u idam ettireceğini söyler. Robert, bir başkasına
aşık olmuş olarak taburdan geri dönünce kral evlilik anlaşmasını bozar. Iolanta’ya uygulanan tedavi
başarılı bir sonuç verince Vaudémont serbest bırakılır.Yeni keşfetmeye başladığı bu görsel dünyada
kendini kaybeden Iolanta ve kendisine aşık Vaudémont kralın da izniyle biraraya gelirler. Final
sahnesi, ansambl ve koronun, hayatın ve gerçeğin kaynağı olan ışığı zafer şarkılarıyla kutlamasıyla
sona erer.

Besteci, içselleştirdiği dünyasını ışıksızlığa hapseden Iolanta'nın içindeki boşluk hissini ve harekete
geçmek üzere olan bilinmeyen arzuyu başarıyla bu aryada yansıtmıştır.

Iolanta Arioso (No.1)

“Otchego eto prezhde ne znalaé”

Neden daha önce hüznü, acıyı, gözyaşını bilmiyordum

Ve bütün günümü kuşlar ve güllerle geçiriyordum

Kuşların cıvıldamasını duyunca

Güneşin sıcağını hissedince

Hemen mutlu olmaya başladım

Artık şimdi gündüz bana hep suçluluk duygusu veriyor

Kuşların cıvıltısı da kaderime hesap soruyor

Neden gecenin sessizlii ve derinliği bana daha yakın artık

Neden bülbülün şarkısı ağıt gibi geliyor

Neden, söyle neden Marta?