Mga Halimbawa ng Malikhaing Sulatin

Panghihikayat (Persuasive)
Pagsalaysay (Naration Essay)

Personal na Sulatin
Eksposisyon (Expository)

Mga Halimbawa ng Sulatin

 Awit
 Tula
 Myth
 Parabula
 Pabula
 Komiks
 Sanaysay
 Bugtong
 Nobela
 Maikling Kwento

 Ito naman ay isang pagpapahayag na may tunguhin ipaliwanag o bigyang kahulugan ang
pangyayari, opinion o mga kaisipan

 Ito naman ay isang Pormal na sulatin.

 Maayos ang pagkakabuo at natutuunan ng pansin o nabibigyang pokus ang mensaheng nais
ihatid ng manunulat.

 Diary
 Dyornal
 Tala
 Liham
 Datalog
 Talambuhay

Mga Uri ng Sulatin

Mga Halimbawa ng Personal na Sulatin

 Ito ay nagpapahayag na may layuning manghikayat ang mambabasa na tanggapin ang pananwa
ng manunulat

Mga Halimbawa ng Transaksyunal na Sulatin

Malikhaing Sulatin
  Proposal
 Panuto
 Memo
 Adbertisment
 Plano
 Patakaran

Transaksyunal na Sulatin

 Isang anyon ng pagpapahayag na may layuning maghayag nang sunod-sunod na pangyayari at

tagpuan
 Halimbawa na nito ay ang maikling kwento, talumbuhay atpb.

 Ito ay nalalayong magsaad ng kabuuang larawan ng isang bagay o kaya naman magbigay ng
isang biswal na konsepto ng mga bagay, tao, hayop, pook o pangyayari

Palarawan (Descriptive)
Based on Jim Harvey's speech structures

 Ito ay isang Impormal na sulatin at ito rin ay kadalasang ginagamit ng mga bata dahil ito ay
nagtataglay ng kanilang mga damdamin, pagiisip o di kaya'y ang kanilang sarili.
 Ito rin ay walang tiyak na balangkas at pansarili.

 Ang malikhaing pagsulat ay ang pagsulat na ginagamitan ng imahinasyon upang ito ay makabuo
ng isang sulatin. Sa pagsulat nito ay ginagamitan ito ng imahinasyon para mas lalong gumanda
ang magiging resulta ng isang akda. Dapat rin sa malikhaing pagsulat ang tamang mga salita na
gagamitin para mas lalong maintindihan ng mambabasa ang kanyang akda o paksa na nasulat.
Maraming dapat isa alang-alang para makgawa ka ng isang malikhaing sulatin.
ANO NGA BA ANG PAGSULAT?

4 1. Ang pagsulat ay pagsasalin sa papel o paggamit ng anumang kasangkapang maaaring

magamit na mapagsasalinan ng mga nabuong salita, simbolo at ilustrasyon ng isang tao. ( Bernales,
et al., 2001)

5 Ito ay kapwa pisikal at mental na aktibiti na ginagawa para sa iba’t ibang layunin. (Bernales, et al.,
2002)

6 Ayon kina Xing at Jin (1989), ang pagsulat ay isang komprehensib na kakayahang naglalaman ng
wastong gamit, talasalitaan, pagbubuo ng kaisipan, retorika at iba pang elemento.

7 Ayon naman kay Keller (1985), ang pagsulat ay isang biyaya, isang pangangailangan at isang
kaligayahan ng nagsasagawa nito.

8 Anyo ng pagsulat ayon sa layunin:

EkspresibFormulariImaginatiboInformatibPersweysib

9 Mga layunin ng pagsulat

Para kay James Kinneavy (1971) may limang kategorya sa pagsulat na naging rason kung bakit
nagsusulat ang tao. Ito ay ang mga sumusunod:1. EkspresivPersonal na pagsulat upang
maipahayag ang sarili

10 Mga layunin ng pagsulat

2. FormulariIsang mataas at istandardisadong pasulat katulad ng kasulutan o kasunduan sa
negosyo o bisnes at iba pang transyong legal, politikal, at pang-ekonomiya3. ImaginativGinagamit
upang mabigyang-ekspresyon ang mapanilikhang imahinasyon ng manunulat sa pagsulat ng mga
dula, awit, tula, isksrip at iba pa
11 Mga layunin ng pagsulat
4. InformativUpang magbigay ng mahahalagang inpormasyon at ebidensya5. PersweysivUpang
makapanghikayat, mapaniwala ang mambabasa dahil sa mga ebidensya katibayang ipinahayag

12 Gawaing interaktibSabihin ang kategorya (layunin) ng mga sumusunod na sulatin:iskrip

pampelikulaThesisSubpoenaMemorandum of AgreementDiaryShopping
listEkspresibFormulariImaginatiboInformatibPersweysib

13 Gawaing interaktibSabihin ang kategorya (layunin) ng mga sumusunod na sulatin:Ulat

pamanahonPanunumpa sa katungkulanTalumpati ng KandidatoTulajournalLiham pangkaibiganState
of the Nation AddressBisnes kontrakmensahe

14 Sosyo-Kognitibong na Pananaw sa Pagsulat

Sosyo- ito ay isang salitang tumutukoy sa lipunan ng mga tao. Samantalang ang kognitib naman ay
tumutukoy sa pag-iisip.Ang sosyo-kognitibong pananaw sa pagsulat ay isang paraan ng pagtingin sa
proseso ng pagsulat.

15 Pagsulat bilang multidimensyonal na proseso

Para kay Badayos, ang multidimensyonal na proseso ng pagsulat ay binubuo ng sumusunod na
proseso:Bago sumulatBinubuo ito ng pagpili ng paksa, paglikha ng mga ideya at pagbuo ng mga
ideyaPagsulatPagbuo ng draft, pagtanggap ng fidbak, pagsangguni at pagrerebisa

16 Pagsulat bilang multidimensyonal na proseso

PaglalathalaSangkot dito ang pagdidisplay ng komposisyon o sulatin sa bulletin board o kaya’y
paglilimbag o paglalathala

17 Mga mungkahing tanong Ano ang paksa ng tekstong aking isusulat?

Ano ang layunin sa pagsulat nito?Saan at paano ako makakakuha ng sapat na datos kaugnay ng
aking paksa?Paano ko ilalahad ang mga datos na aking nakalap upang maging higit na
makahulugan ang aking paksa?Sino ang babasa ng aking teksto? Para kanino ito?

18 Paano ko maibabahagi sa aking mambabasa ang nalalaman ko sa aking paksa?

Ilang oras ang aking gugugulin sa pagsulat? Kailan ko ito dapat ipasa?Paano ko pa mapagbubuti
ang aking teksto?

19 Mga Hakbang sa Pagsulat:

Prewriting/ Gawain Bago SumulatPagsulat ng Draft/ BuradorRevising o PagbabagoEditing o
PagwawastoPublishing o Paglalathala

20 Mga Hakbang sa Pagsusulat

Pre-writing- Ginagawa rito ang pagpili ng paksang isusulat at ang pangangalap ng mga datos o
impormasyong kailangan sa pagsulat.

21 Mga Hakbang sa Pagsusulat

Actual writing – Dito isinasagawa ang aktwal na pagsulat. Nakapaloob dito ang pagsulat ng burador
o draft.
22 Mga Hakbang sa Pagsusulat
Rewriting – Dito nagaganap ang pag-eedit at pagrerebisa ng draft batay sa wastong gramar,
bokabulari at pagkakasunud-sunod ng mga ideya o lohika.

23 Kalikasan ng Pagsulat ayon kina White at Arndt (1991)

Paglabas ng IdeyaPaggawa ng IstrukturaPaggawa ng BuradorPagpopokusPagtataya o
EbalwasyonMuling Pagtingin

24 Mga Katangian ng Epektibong Pagsulat:

Kalinawan ( Clarity )Kaangkupan ( Appropriateness )Kahustuhan ( Completeness )May Katangian
ng Katiyakan ( Emphasis )Kawastuhan ng Gramar (Gramatical Accuracy )May Layunin o Hangarin (
Objective )Mababasa at Mauunawaan ( Readability )

25 Mga dapat itanong sa sarili kung magrerebisa ng isinulat:

Tama ba ang aking pangungusap?Maayos at malinaw ba ang pagkakalahad?May pagkakaugnay ba
ang aking mga ideya?May malabo ang ideya?Angkop ba ang ginamit kong salita?May kaisahan ba
ang bawat talataan ?Malinaw ba ang pangkalahatang mensahe?

26 Akademik Teknikal Journalistic Referensyal Profesyonal Malikhain

Mga Uri ng PagsulatAkademikTeknikalJournalisticReferensyalProfesyonalMalikhain

27 TEKNIKALIsang praktikal na komunikasyong ginagamit sa pangangalakal at ng mga

propesyonal na tao upang maihatid ang teknikal na impormasyon sa iba’t –ibang uri ng
mambabasa.Ito ay naiuugnay sa pagsulat ng mga manwal at gabay sa pag-aayos halimbawa, ng
kompyuter o anumang bagay na may kalikasang teknikal.

28 TEKNIKALIsang espesyalisadong uri ng pagsulat na tumutugon sa mga kognitiv at sikolohikal

na pangangailangan ng mga mambabasa at manunulat.Nagsasaad ito ng mga impormasyong
maaaring makatulong sa pagbibigay-solusyon sa isang komplikadong suliranin.

29 TEKNIKALSaklaw nito ang pagsulat ng feasibility study at ng mga korespondensyang

pampangangalakal.Gumagamit ng mga teknikal na terminolohiya sa isang partikular na paksa tulad
ng science at technology.Nakatuon sa isang tiyak na audience o pangkat ng mga mambabasa.

30 TEKNIKALNagbibigay bg impormasyon para sa teknikal o komersyal na layuninLayunin nitong

maibahagi ang impormasyon tungkol sa isang paksa sa paggawa ng isang bagay.Kasama rito ang
proposal at iba pang uri ng propesyonal na dokumeto

31 REFERENSYAL May kaugnayan sa malinaw at wastong presentasyon ng paksa.

Ito ay isang uri ng pagsulat na nagpapaliwanag, nagbibigay ng impormasyon o
nagsusuri.Halimbawa nito ay teksbuk, balita, ulat panlaboratoryo, manwal at pagsusuring
pangkasaysayanAng layunin ng referensyal na pagsulat ay maiharap ang impormasyong batay sa
katotohanan o kaya’y makabuo ng kongklusyon batay sa katotohanang ito.Ang anyo ng
impormasyon ay kailangang totoo o tunay, tamang-tama, obhetibo at komprehensibo

32 REFERENSYALNaglalayong magrekomenda ng iba pang sanggunian o source hinggil sa isang

paksa.Madalas, binubuod ng isang manunulat ang ideya ng ibang manunulat at tinutukoy ang
pinaghanguan niyon na maaaring sa paraang parentetikal, footnotes o endnotes.
33 REFERENSYALMadalas itong makita sa mga teksbuk, pamanahong papel, thesis o
disertasyon.Maihahanay din dito ang paggawa ng bibliyografi, indeks at notecards.

34 JOURNALISTICAng isang balitang pamperyodiko ay sumasagot sa lahat ng mga tanong ng

pangjornalistik na sino, ano, saan, kailan at bakit.Ang pagsulat ng balita ay tuwiran at hindi paliguy-
ligoy.Ang pangunahing punto ay inilalagay sa unahan at ang iba pang impormasyon ay isinisiwalat
mula sa pinakamahalaga patungo sa di-gaanong mahalaga.Pinipili nang maingat ang mga salita at
pinanatiling simple at tuwiran ang istilo ng pagsulat.

35 JOURNALISTICAng uring ito ng pagsulat na kadalasang ginagawa ng mga mamamahayag o

journalist.Saklaw nito ang pagsulat ng balita, editoryal, kolum, lathalain at iba pang akdang
mababasa sa mga pahayagan at magazin.

36 JOURNALISTIC Sa jornalistik na pagsulat, isaalang-

alang ang mga sumusunod na mungkahi:Kunin agad ang punto ng istorya.Iwasan ang mahahabang
pangungusap hangga’t maariSumulat ng malinaw

37 AKADEMIKIto ay maaaring maging kritikal na sanaysay, lab report, eksperimento, konseptong

papel, term paper o pamanahong papel, thesis o disertasyon.Itinuturing din itong isang intelektwal
na pagsulat dahil layunin nitong pataasin ang antas at kalidad ng kaalaman ng mga estudyante sa
paaralan.

38 AKADEMIKIsa sa pinakamahalaga rito ay ang pagbibigay ng suporta sa mga ideyang

pangangatwirananAng layunin ng akademikong pagsulat ay maipakita ang resulta ng pagsisiyasat o
ng pananaliksik na ginawa.

39 AKADEMIKMaliwanagAng paglalahad ng mga ideya ay dapat malinaw. Ang manunulat ay may

pananagutang gawing malinaw ang pagkakaugnay-ugnay ng bawat bahagi ng tekstoMay
PaninindiganKailangang may sarili kang pagpapasya at paninindigan sa partikular na paksa na
iyong isinulatMay PananagutanMay pananagutan ang manunulat sa pagkilala sa mga awtoridad na
ginamit na sanggunian sa papel na pang-akademiko

40 Narito ang mga katangian ng akademikong pagsulat:

PormalSa pagsulat ng sanaysay, iwasan ang mga kolokyal na salita at mga
ekspresyonObhetiboAng pagsulat dito ay obhetibo at hindi personal o pansarili. Kaunti lamang ang
salitang tumutukoy sa manunulat at sa mambabasaBinibigyang-diin ang impormasyon na gustong
ibigay

41 PROFESYONAL Ito ay nakatuon sa isang tiyak na profesyon.

Saklaw nito ang mga sumusunod:1. police report – pulis2. investigative report – imbestigador3. legal
forms, briefs at pleadings – abogado4. patient’s journal – doktor at nurse

42 MalikhainMasining na uri ng pagsulat sa larangan ng panitikan o literatura.Ang fokus ay ang

imahinasyon ng manunulat.Layunin nitong paganahin ang imahinasyon ng manunulat at pukawin
ang damdamin ng mga mambabasa.Mihahanay sa uring ito ang pagsulat ng tula, nobela, maikling
katha, dula at sanaysay.

43 MalikhainGinagamit ng manunulat ang imahinasyon upang lumikha ng karakter, senaryo o

pangyayari upang bumuo ng kuwento o tumalakay sa isang senteal na isyu o paksaMaaring
gumamit ang manunulat ng unang panauhan (pumaloob bilang karakter) o kaya’y ikatlong panauhan
( bilang tagapagsalaysay)Sa malikhaing pagsulat, sariling-sarili ng manunulat ang format,
lengguwahe, organisasyon ng kanyang sulatin.

44 Gawaing interaktib Ano ang layunin ng akademikong pagsulat?

Bakit kailangang suportahan ang mga ideya sa akademikong pagsulat?Magbigay ng sariling
reaksyon kung ano ang kaibahan ng ginagawang pagsulat sa elementarya at haiskul?Ano ang
journalistik na pagsulat?Bakit may malaking pananagutan ang sinuman sa pagsulat ng tekstong
teknikal?

45 Gawaing interaktibMagsulat ng isang sanaysay tungkol sa isa sa mga sumusunod na paksa:Ako

at Ang PisayAng Aking mga MagulangAng Aming BarangayAng Materyal na MundoAng Aking
Pangarap