You are on page 1of 2

Ano nga ba ang kahulugan ng salitang dagli?

Ito ay isang espesyal na anyo ng Panitikang Filipino na tumatalakay sa iba’t-


ibang paksa sa buhay ng isang tao. Ang kaibahan nito sa iba pang mga Akdang Pampanitikan gaya ng mga Alamat,
Pabula, at iba pa, ay sadyang maikli ito kumpara sa iba. Ang karaniwang bilang lamang nito ay nasa isang daang salita o
kaya naman ay aabot hanggang apat na raang salita lamang.
Ang halimbawa ng dagli ay ang nasa ibabang akda:

Pamagat: "Kuwatro Siyentos”

Isang hapon, papauwi ako galing sa konstraksiyon na pinagtatrabahuhan ko tuwing wala akong pasok sa eskuwela.
Bagong sahod. Limandaan na tig-iisandaan na malutong at amoy bangko pa. Naisipan kong dumaan sa isang restwaran
para bilhan ng pansit ang nanay.

Nang biglang may sumitsit sa’kin.

“Boy. Baka gusto mo, yung babaeng naka-asul. Maganda ‘di ba? Kaka-debut lang nyan.” Sabi sa’kin ng isang babae na sa
tantsa ko’y mga kwarenta y singko hanggang singkuwenta anyos na ang edad.

“Ay hindi po. Estudyante lang po ako.”

“Kuwatro siyentos lang hijo, ikaw na ang bahala kahit iuwi mo pa ‘yan. Perstaym lang yan ni Baby kailangang kailangan
lang daw talaga sabi sa’kin ng nanay nya.”

Hindi ko alam kung anong isasagot ko. Si Baby. Lumapit siya sa akin at binulungan niya ‘ko, hinding hindi ko
makakalimutan ang tagpong iyon ng aking buhay.

“Sasama ako sa’yo kahit saan mo gusto. Parang awa mo na, ser.”

Agad kong dinukot ang aking pitaka at kinuha ang pera. Ibinigay ko iyon sa babaeng bugaw at niyaya ko na si Baby na
umalis sa lugar na iyon. Walang araw na hindi ko naaalala ang parteng iyon ng buhay ko. Si Baby, inosente, biktima ng
sistema.

Sa ngayon, hindi ang malaki kong bahay, magagarang sasakyan at milyun-milyong pera ang itinuturing kong kayamanan.
Si Baby, na simula nang ako’y nangangarap pa lang, ay kasama ko na.

Si Baby. Ang ilaw ng tahanan. Ang reyna ng aking pamilya.

WAKAS

Bagaman maikli ang isang dagli, mapapansin parin na ito ay maaaring maging makapangyarihan upang tumalakay ng
mga maseselang paksa gaya ng mga suliranin sa lipunan. Upang makabasa pa ng iba pang bagay ukol sa dagli, bisitahin
lamang ang mga sumusunod na link.

ANYO NG PONEMA
Ponemang Segmental
Ginagamit upang makabuo ng mga salita upang bunuo ng mga pangungusap na ginagamit sa
pakikipagtalastasan sa kapwa.

Ponemang Suprasegmental
Ginagamit sa pagbigkas ng mga salita nang sa gaytoý higit na maging mabisa ang pakikipagtalastasan.
Halimbawa ng mga ponemang Suprasegmental :
1. Tono
Ang taas-baba na iniuukol sa pagbibigkas ng pantig ng isang salita upang higit na maging mabisa ang ating
pakikipag-usap sa ating kapwa.
Halimbawa :
a. (3) pon b. (3) ha
(2) ka (2) ka
(1) ha (1) pon
Sa kahapon (a) ang nagsasalita ay nagdududa o nagtatanong. Samantalang sa kahapon (b) ay
nagsasaysay.

2. Haba at Diin
Ang Haba ay tumutukoy sa haba ng bigkas na iniuukol ng nagsasalita sa patinig ng pantig ng salita. Ang
Diin naman ay tumutukoy sa lakas ng bigkas sa pantig ng salita.
Halimbawa :
/baGa’/ - tumor /BA.ga’/ - lungs
/baGA/ - kumbaga /BA.ga/ - uling panluto
Tandaan na ang haba ay may kaugnayan sa patinig ng salita habang ang diin naman ay ang pantig ng
salitang isinasalin.

3. ANTALA
Saglit na pagtigil sa pagsasalita upang higit na maging malinaw ang mensaheng ibig ipahatid sa kausap.
Halimbawa :
1. Hindi ako ang salarin! (I’m not the suspect!) / Hindi, ako ang salarin! (No, I am the suspect)
2. Hindi puti ito. (not white) / Hindi, Puti ito. (No, it’s white)
Sa pasulat na pakikipagtalastasan, ang antala ay inihuhudyat ng kuwit (,), tuldok (.), semi-colon (;)at
colon (:).

Ang kahulugan ng konotatibo ay tumutukoy sa ekstrang kahulugan na ikinakabit sa isang salita depende sa intensyon
(agenda) ng nagsasalita o sumusulat. Ang konotatibo ay maaaring mag iba-iba ayon sa saloobin, karanasanat sitwasyon
ng isang tao. Ang konotatibo ay nagtataglay ng mga pahiwatig ng emosyonal o pansaloobin ang mga salita. Habang ang
denotatibo ay ang literal na kahulugan ng isang salita na matatagpuan sa diksyunaryo. Ang denotatibo ay ang literal o
totoong kahulugan ng salita. Ang denotatibo ay nagbibigay ng isang tiyak na kahulugan at ito ay ginagamit sa karaniwan
at simpleng pahayag.

Upang malaman ang iba pang detalye ukol sa paksa, maaaring pumunta sa link na ito: brainly.ph/question/832692

Tatlong bahagi ng denotatibong kahulugan

ang salitang binibigyan ng kahulugan


palatandaan na limitado ang relasyon ng mga indibidwal sa pagiging magkaibigan
ang kaibahan ng bagay na ito sa iba pang bagay na sakop din ng kauriang kinabibilangan ng salita
Upang malaman ang iba pang detalye ukol sa paksa, maaaring pumunta sa link na ito: brainly.ph/question/1706847

Halimbawa ng denotatibo at konotatibo

NILANGAW : Denotasyon: literal na may mga umaaligid na langaw sa sinasabing bagay, tao, o pagkain. "Nilangaw na ang
pagkain sa mesa! Ayaw niyo pang kainin." - Konotasyon: Hindi masyado pinuntahan "Nilangaw ang palabas dahil
nanonood ang mga tao ngayon ng pageant sa kani-kanilang bahay."

DINAGA : Denotasyon: Pinagp iyestahan ng daga ang isang bagay o pagkain. "Dinaga ang likuran ng bahay dahil
maraming basura doon." Konotasyon: Natakot o pinangunahan ng takot - "Dinaga akong magsabi sa kanya ng totoo
kong nararamdaman."

You might also like