Professional Documents
Culture Documents
10
1
Modyul 3, Baitang
10
TALAAN NG NILALAMAN
MODYUL IV EL FILIBUSTERISMO
2
Modyul 3, Baitang
10
I. PANIMULA
Ang panitikan ay nagsisiwalat ng pagbabago: pagbabagong mistikal,
pagbabagong bunsod ng magiting na pagkilos, pagbabago ng paniniwala, ng
nakagawian, ng pagkatao at ng takbo ng pamumuhay. Ang mga
pagbabagong ito ay maningning na masisilayan sa mga panitikan ng Africa
at Persia na nalinang ng mga pahayag mula sa Bibliya, paggamit ng
kawikaan at pambihirang katawagan, matatalinghaga at makatawag-pansing
pananalita, at ang pagpapaangat ng kamalayang kultural sa pamamagitan ng
paglalahad, pagsasalaysay, paglalarawan at pangangatuwiran.
3
Modyul 3, Baitang
10
4
Modyul 3, Baitang
10
12. Sa bahagi ng kuwentong binasa, anong aral ang nais iparating nito?
a. Katapatan sa bayan
b. Pagpapahalaga sa kaniyang kapwa
c. Pagpaparaya para sa kapakanan ng iba
d. Mahusay na pakikitungo sa kaniyang kapwa kabataan.
b. pagkalugmok ng sarili
c. espiritwal at pisikal na kaisahan
d. paghihiwalay ng mga tao sa mundo
a. nais c. hangad
b. mithi d. pangarap
7
Modyul 3, Baitang
10
8
Modyul 3, Baitang
10
Alanganing Dalaw
Minsan kadudulog pa lamang ni Lieblings, isang tanyag na musikero,
sa hapag kainan nang may isang panauhing dumating.
“ Naririto si Ginoong X, na inyong kaibigan,” pagbabalita ng utusan.
Gayon na lamang ang pagkayamot ng naabalang musiko at padarag
na sinabi, “ Napakaalanganin naman ng oras ng dalaw na iyan. Dalhin mo
siya sa sala upang di mainip.”
Matapos ang isang masaganang hapunan, tinungo ni Lieblings ang
kinaroroonan ng kaibigan.
“ Naku, dinaramdam kong napaghintay kita, pero laging eksaktong
alas siyete ang aming hapunan.”
“ Alam ko,” ang tuyot na pakli ni Ginoong X, “ katunayan, iyan ang
sinabi mo sa akin nang anyayahan mo akong maghapunan dito sa inyo
ngayong gabi.”
Sa tingin ko nga, mas mahal pa niya kami kaysa sa kaniyang sarili. Nang
mawala ang aming ama, ganoon na lamang ang pag-aalala namin sa
kaniya, inaakala ko na manghihina ang kaniyang katawang pisikal at
espiritwal subalit nanatili siyang matatag at nakakapit sa Diyos.
26. Anong damdamin ang namamayani sa nagsasalaysay sa talata?
a. pagkalungkot
b. pagkabalisa
c. paghihinanakit
d. panghihinayang
27. Ano ang ipinahihiwatig ng pangungusap na Sa tingin ko nga, mas mahal
pa
niya kami kaysa sa kaniyang sarili.
9
Modyul 3, Baitang
10
32. Anong simbolismo ang akmang ilapat sa dalawang tulang binasa batay sa
talinghaga ng mga ito?
10
Modyul 3, Baitang
10
Hango sa
11Sundiata: Epiko ng Sinaunang Mali
Salin sa Filipino ni Mary Grace A. Tabora
Modyul 3, Baitang
10
12
Modyul 3, Baitang
10
36-50.
Sumulat ng mabisang diyalogo na gagamitin sa bubuuing patalastas
pantelebisyon na nagtatanghal ng kagandahan ng alinmang bansa sa
Africa at Persia.
TUKLASIN
Sagutin ang paunang gawain na titiyak sa lawak ng kaalaman mo sa
mga araling nasa modyul.
13
Modyul 3, Baitang
10
LINANGIN
Naririto ang mga araling aakay sa iyo upang lubos mong maunawaan
at mapahalagahan ang mga akdang pampanitikan ng Africa at Persia.
Aralin 3.1
Panimula
Ang Aralin 3.1 ay isang mitolohiya mula sa Kenya bahagi ng araling ito
ang pagtalakay sa mga pamantayan sa pagsasaling wika. Inaasahang
masasagot mo ang mga pokus na tanong na: Paano susuriin ang mga
kaisipang nakapaloob sa mitolohiya na may iba’t ibang batayan;Paano
magagamit nang angkop ang mga pamantayan sa pagsasaling wika?
14
Modyul 3, Baitang
10
Tuklasin
15
Modyul 3, Baitang
10
Linangin
Basahin ang isang mitolohiya mula sa Kenya upang malaman mo kung
masasalamin ba dito ang kanilang kultura .
MODYUL 3.1. ILLUSTRATION 1
Liongo
Isinalin sa Filipino ni Roderic P. Urgelles
16
Modyul 3, Baitang
10
_______________________________________
_______________________________________
_______________________________________
Matrilinear ___________
17
Modyul 3, Baitang
10
______________________________________
______________________________________
______________________________________
Ozi ______________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
Patrilinear ______________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
Faza ______________
______________________________________
______________________________________
______________________________________
Gala ______________
3. 4.
5. 6.
18
Modyul 3, Baitang
10
Pagsasanib ng Gramatika/Retorika
Upang mas higit mo pang mapatunayan ang iba pang mga mito. Basahin
natin ang isang mitolohiya na nagmula sa bansang Nigeria.
19
Modyul 3, Baitang
10
itong umiyak nang malakas Hindi niya ito mapatigil ibinaba niya ito at
hinayaang umiyak nang umiyak maski ayaw niya itong gawin dahil anak niya
ang bata.
“Patahimikin mo iyan,” ang sabi ng tagapagbantay sabay turo sa bata.
Hinawakan niya sa balikat si Sarah hanggang sa mapaluhod ito.Hinampas
niya ang bata ng latigo. Samantala, si Sarah ay bumagsak naman sa lupa.
Ang matandang naroon na si Toby ang tumulong kina Sarah. Aalis ako
nang mabilis”, ang sabi niya pagdaka.
Hindi makatayo nang tuwid si Sarah. Napakahina niya, nasusunog na
ng araw ang kaniyang mukha. Ang bata ay umiiyak nang umiiyak.” Kaawaan
mo kami, kaawaan mo kami.” Malungkot si Sarah dahil sa
nangyari,naghihimutok siya at napaupo na lamang sa pilapil .
“Tumayo ka, ikaw , maitim na baka “ ang hiyaw ng tagabantay, itinuro si
Sarah at muli na namang hinampas ng latigo sa hita at ang sako niyang damit
ay naging basahan. Ang dugo sa kaniyang sugat ay humalo sa putik, di siya
makatayo.
Nandoon si Toby,ngunit kahit isa ay walang makatulong sa kaniya.
“Ngayon na, bago pa mahuli ang lahat”
“Sige anak ngayon na ang panahon” ang sagot ni Toby “ humayo ka ,
kung alam mo kung paano ka makaaalis.
“Kum…yali, Kumbuba tambe,” at ang mga salita na may kapangyarihan
ang kanilang mabilis na nasambit nang pabulong at
pabuntunghininga.Tumaas ang isang paa ni Sarah sa hangin, Noong una ay
di maayos ang kaniyang paglipad na hawak -hawak nang mahigpit ang
kaniyang anak. Naramdaman niya ang mahika, ang misteryo ng salita ng
Africa, sinabi niya na malaya na siya katulad ng isang ibon. na animoy
balahibong umiilanlang sa hangin.
Ang bantay ay nagronda habang humihiyaw, sumisigaw. Samantalang
si Sarah at ang kaniyang anak ay lumilipad sa bakuran, sa mga kahoy ,sa
mga nagtataasang puno na hindi siya nakikita maging ng tagapagbantay.
Lumilipad siyang tulad ng isang agila hanggang sa unti- unti na silang makita
ng mga taong nasa ibaba. Walang sinuman ang makapagsalita tungkol dito,
hindi makapaniwala, subalit nakita nila ito.
Nang sumunod na mga araw ay may nakitang patay na nakahandusay
sa maiinit na palayan, isang batang lalaki na alipin, nakita siya ng
tagapagbantay at nilatigo, siya bumagsak ang bata.Pinuntahan siya ni Toby
at sinabi nito ang salita ng lumang Africa na minsan lang niyang narinig kaya
hindi niya kaagad maintindihan. Nakalimutan ng bata ang narinig niya.
Nagtungo si Toby at muling naibulong sa bata, nakuha niya ang tamang salita
Nagpagulong-gulong siya sa hangin ,. Pansamantala siyang nakalipad at
siya ay idinuyan sa mainit na simoy ng hangin at muli siyang nakalipad.
20
Modyul 3, Baitang
10
Iba- iba pa ang bumagsak dahil sa init, naroon lagi si Toby.Umiiyak siya
sa nakikita niyang bumabagsak at nandiyan siya upang iabot ang kaniyang
kamay” kumkumka yali,kum… tambe! Pabulong niyang sabi at muli na
naman silang nakalipad at pumailanlang sa hangin . Ang isang lumilipad ay
maitim at may makislap na tungkod .habang sila ay nasa taas ng ulo ng
tagapagbantay. Dumako sila sa pilapil, sa palayan , ang bakuran at ang batis
na dinadaluyan ng tubig .
“Bihagin ang matanda,” ang sabi ng tagapagbantay.
“Narinig ko siyang sinabi ang mahiwagang salita,”bihagin siya”
Samantala may isang tumatawag. Nakuha na ng tagapagbantay ang
kaniyang latigo upang itali si Toby . Kinuha niya ang kaniyang baril upang
patayin ang negrong si Toby.
“Natawa lang si Toby, lumingon siya at ang sabi “ heeee ,, heee ! hindi
ninyo kilala kung sino ako? Hindi rin ninyo alam kung sino pa ang ibang
katulad naming nasa palayan. At muli niyang naibulong ang mahiwagang
salita bilang pangako sa angkan ng mga itim,sinabi niya ito sa lahat ng mga
kalahi nilang nasa palayan sa ilalim ng malupit na latigo.
“Buba …. Yali …. Buba … tambe … “
May napakalakas na sigawan at hiyawan ang baluktot na likod ay
naunat, matatanda at batang mga alipin ay nakalipad na magkakahawak-
kamay. Nagsasalita habang nakabilog animo singsing , umaawit pero hindi
sila magkakahalo hindi pala sila umaawit sila ay lumilipad sa hangin langkay
-langkay na animo mga ibon na tumatakip sa asul na kalangitan, maiitim na
anino. Hindi na mahalaga kung sila ay nakalilipad nang napakataas. Tanaw
nila ang plantasyon ,ang taniman, paalis sa lupain ng mga alipin. Lumilipad
sila patungo sa kanilang kalayaan.
Kasabay nilang lumilipad si Toby at sila ay iniingatan nito. Hindi siya
umiiyak, hindi siya tumatawa, siya ay tagagabay. Nakita niya sa taniman ang
mga katutubong alipin na naghihintay kung sila ay makalilipad na tulad nila.
“Isama ninyo kami sa paglipad “ ang kanilang wika , pero sila’y
natatakot sumigaw.
Hindi na nila nahintay na sila ay maturuang lumipad. Naghintay ng
pagkakataon na makatakbo “ paalam” ang sabi ng matandang tumatawag na
si Toby, “kausapin mo sila ulilang kaluluwa!” At siya ay lumipad at naglaho.
Sinabi ng tagapagbantay sa kanilang Panginoon ang kanilang
nasaksihan. “Ito ay isang kasinungalingan, gawa lamang ng liwanag” Subalit
ang tagapagbantay ay hindi nagsalita. Sapagkat alam niya ang totoo.
Ang mga aliping hindi nakalipad ay nagpatuloy sa pagkukuwento sa
kanilang mga anak.Ang pangyayaring ito ay hindi nila malilimutan . Naalaala
21
Modyul 3, Baitang
10
GAWAIN 7. Subukin Mo
A. Isalin mo sa Ingles ang sumusunod na salita..
Tagapagbantay ___________________________
Misteryo ___________________________
Nagpagulong -gulong ___________________________
Mahika ___________________________
Kumikinang ___________________________
Pagsasaling- Wika
Ang pagsasaling wika ay ang paglilipat sa pinagsasalinang wika ng
pinakamalapit na katumbas na diwa at estilong nasa wikang
isasalin.Ang isinasalin ay ang diwa ng talata at hindi ang bawat salita na
bumubuo rito.
(Santiago,2003).
Mga Katangiang Dapat Taglayin ng Isang Tagapagsalin
1. Sapat na kaalaman sa dalawang wikang kasangkot. Nakukuha
niya ang kahulugan ng kaniyang isinasalin o siya’y mahusay na
kumonsulta sa diksyunaryo .Nauunawaan niya ang maliit na
himaymay ng kahulugan,halagang pandamdamin taglay ng mga
salitang gagamitin.
2. Sapat na kaalaman sa gramatika ng dalawang wikang kasangkot
23
Modyul 3, Baitang
10
24
Modyul 3, Baitang
10
3. In the days of King Solomon, three thousand years ago, There lived
in Ethiopia a dynasty of Queen, who reigned with great wisdom.
25
Modyul 3, Baitang
10
Katangian 1 2 3 4 5
Sapat na kaalaman sa dalawang wikang
kasangkot.
Sapat na kaalaman sa gramatika ng dalawang
wikang kasangkot sa pagsasalin.
Sapat na kaalaman sa uri ng panitikang isasalin.
Sapat na kaalaman sa paksang isasalin.
Pagnilayan at Unawain
Subukin mong gawin ang gawain na nasa loob ng kahon sa susunod na
pahina
sa pamamagitan ng pagdurugtong ng angkop na ideya sa bawat
pahayag.
Ilipat
Binabati kita! Matagumpay mong naisagawa ang mga gawain sa araling ito.
Kung may hindi ka pa lubos na naunawaang paksa ay maaari mong balikan
ang salin sa modyul. Kung malinaw na sa iyo ang lahat ay maaari ka nang
magpatuloy sa iyong paglalakbay sa mundo ng anekdota.
Aralin 3.2
Panimula
27
Modyul 3, Baitang
10
Yugto ng Pagkatuto
Tuklasin
Gawain 1.Basahin mo ang isang anekdota at iyong suriin ang mga
pangyayari sa binasa na may kaugnayan sa pagdedesisyon.
Akasya o Kalabasa
Consolation P.Conde
28
Modyul 3, Baitang
10
29
Modyul 3, Baitang
10
GAWAIN 3.Buuin mo
Alam mo ba na ...
ang anekdota ay isang kuwento ng isang nakawiwili at nakakatuwang
pangyayari sa buhay ng isang tao? Layon nito ay makapagpabatid ng
isang magandang karanasan na kapupulutan ng aral.Itoy magagawa
lamang kung ang karanasan o ang pangyayari ay makatotohanan.
Sinasabi rin na,isang malikhaing akda ang anekdota.Dapat na ang
bawat bahagi sa tulong ng mga pangungusap ay kukuha ng interes ng
mambabasa.Dapat na ang panimulang pangungusap ay kapana-panabik.
Ang isang magandang panimula ay magbibigay ng pagganyak sa
mambabasa at mahihikayat upang ipagpatuloy ang pagbasa ng
anekdota.
Ilang Mga Katangian ng Anekdota
a.) May isang paksang tinatalakay.Ito ay dapat bigyan ng kahulugan sa
pagsulat ng anekdota.Lahat ng mga pangyayari ay dapat mabigyan ng
kahulugan sa ideyang nais ilahad.
b.)Ang isang anekdota ay nagdudulot ng ganap na pagkaunawa sa
kaisipang nais nitong ihatid sa mga mambabasa.Di dapat mag-iwan ng
anumang bahid ng pag-aalinlangan na may susunod pang mangyayari.
Tl.answer.com/o/Ano_ibig_sabihin_ng_anekdota
Linangin
Kung saan magpunta si Mullah ay naroon ang tawanan.Dalubhasang
Pilosopo at Tagapayo siya ng mga hari sa kanilang lugar.Nagsimula ang
kaniyang mga kuwento sa Persia.Naniniwala ang mga Sufis na ang
pagpapatawa ay nagdudulot ng kasiyahan sa bawat tao.Isinilang siya sa
30
Modyul 3, Baitang
10
31
Modyul 3, Baitang
10
Mullah Nassreddin
Panimula:
Tunggalian:
Kasukdulan:
Kakalasan:
Wakas: 32
Modyul 3, Baitang
10
Narito ang isang anekdota ni Saadi. Ang mga sulat ni Saadi ay naitala dahil
sa dalawang kadahilanan:Una ang pagiging simple sa paggamit ng direktang
lengguwahe o salita upang makabuo ng isang mahusay na aklat para sa
pagsisimula ng mga mag-aaral na Persiano.Ikalawa, binubuo ito ng simpleng
kasabihan at mga kuwento na itinuturing na mahusay na mga pahayag ng
paniniwalang Sufi.
33
Modyul 3, Baitang
10
SAADI
Tauhan
Tagpuan
Paraan ng
pagkakasulat
Mensahe/Aral
34
Modyul 3, Baitang
10
Nilalaman
35
Modyul 3, Baitang
10
Alam mo ba na..
36
Modyul 3, Baitang
10
pa.
4. Likhang - isip - Mula sa imahinasyon, katotohanan man o ilusyon ay
makalilikha ng isang salaysay.
5. Panaginip o Pangarap - Ang mga panaginip at hangarin ng tao ay
maaari ring maging batayan ng pagbuo ng salaysay.
6. Nabasa-Mula sa anumang tekstong nabasa kailangangang ganap
na nauunawaan ang mga pangyayari.
37
Modyul 3, Baitang
10
Kawilihan ng Paksa
Sapat na kagamitan
Kakayahang Pansarili
Pagkilala sa mambabasa
Mullah Saadi
38
Modyul 3, Baitang
10
Pagnilayan at Unawain
1. Mag-isip ng isang nakatatawang pangyayari sa iyong buhay,noong
nagsimula kang mag-aral?Isalaysay.
2. Mula sa iyong karanasan.Ano ang iyong natutuhan? Ipaliwanag.
3. Kung isasalaysay mo ito sa iba.Ano ang gusto mong matutuhan ng
iyong kapuwa?
4. Paano naiba ang anekdota sa iba pang mga kauri nito?
5. Nakatutulong ba ang gramatikal,diskorsal,istratedyik sa pagsasalaysay
ng mga orihinal na anekdota na buhat sa mga bansa ng daigdig?
Ilipat
39
Modyul 3, Baitang
10
balikan ang modyul .Kung malinaw na sa iyo ang lahat ay maaari ka nang
magpatuloy sa iyong pamamasyal. Ang bansang susunod mong
papasyalan ay ang Iran. Muli mong masasalamin sa susunod na bansa
ang kanilang kultura at tradisyon. Maligayang paglalakbay at pag-aaral.
Aralin 3.3
Panimula
Ang Aralin 3.3 ay nakatuon sa isang sanaysay, partikular ang isang talumpati
na binigkas ni G. Nelson Mandela sa kaniyang inagurasyon o pasinaya bilang
pangulo ng Africa. Nilalayon ng talumpati niyang ito na gisingin ang
damdamin ng mga taga-Africa sa pagsulong ng kapayapaan, katarungan, at
kalayaan. Sa araling ito ay kailangang maipamalas mo ang pag-unawa at
pagpapahalaga sa talumpati sa tulong ng mga pahayag na nanghihikayat.
Sa tulong ng iba’t ibang gawain, tuklasin kung mabisa bang paraan ang
sanaysay sa paglalahad ng mahahalagang impormasyon sa kultura ng Africa
at kung paano nakatutulong ang angkop na mga tuwiran at di-tuwirang
pahayag sa paglalahad nito?
Yugto ng
Pagkatuto
Tuklasin
Sa sumusunod na gawain, tutuklasin natin ang iyong kaalaman sa
sanaysay.
40
Modyul 3, Baitang
10
balita pananaw
SANAYSAY
GAWAIN 2. Iayos Mo
Pagsama-samahin ang mga impormasyon sa kahong dapat na
magkakapangkat at iayos ang wastong pagkakasunod-sunod nito
upang makabuo ng wastong impormasyon tungkol sa balangkas.
iskeleton ng susulatin
kahalagahan
kahulugan
mapa ng impormasyon
mapag-iisipang mabuti ang paksa
mapipili mo ang mga ideya o konsepto
mas magiging madaling ayusin ang mga ideya
plano ng paksang isusulat
41
Modyul 3, Baitang
10
isang bata ang pag-unlad ang naging dahilan upang hindi ito
mapansin noon.”
Sagutin:
Aling pahayag ang mas pinaniniwalaan mo? Bakit?
Alam mo ba na...
42
Modyul 3, Baitang
10
Alam mo ba na…
ang talumpati ay isang halimbawa ng sanaysay? Ang
sanaysay ay isang uri ng panitikan na nasa anyong tuluyan
na ipinahahayag ang sariling kaisipan, kuro-kuro, saloobin,
at damdamin na kapupulutan ng aral at aliw ng
mambabasa.
Ayon kay Alejandro G. Abadilla, ito’y “pagsasalaysay
ng isang sanay.” Ang Sanaysay ay anyo ng sulating hiram.
Noong 1580, isinilang ito sa Pransiya at si Michel de
Montaigne ang tinaguriang ama. Ito ay tinawag niyang essai
sa wikang Pranses na nangangahulugang isang
pagtatangka, isang pagtuklas, isang pagsubok sa anyo ng
pagsulat.
Ang dalawang uri ng sanaysay ay pormal at di-pormal o
personal. Naririto ang kanilang pagkakakilanlan.
Li nangi
n Pormal Di-Pormal o Personal
Nagbibigay ng Nagsisilbing
impormasyon aliwan/libangan
Nagbibigay ng Nagbibigay-lugod sa
mahahalagang kaisipan pamamagitan ng
o kaalaman sa pagtalakay sa mga
pamamagitan ng paksang karaniwan, pang-
makaagham at lohikal na araw-araw, at personal
pagsasaayos sa
paksang tinatalakay
43
Modyul 3, Baitang
10
44
Modyul 3, Baitang
10
45
Modyul 3, Baitang
10
46
Modyul 3, Baitang
10
47
Modyul 3, Baitang
10
Ako ay Ikaw
ni Hans Roemar T. Salum
“Ako’y isang Pinoy, sa puso’t diwa. Pinoy na isinilang sa ating bansa.
Ako’y hindi sanay sa mga wikang banyaga, ako’y Pinoy na may
sariling wika. Wikang Pambansa, ang gamit kong salita…” Hay,
napakasarap sa pandinig ang awiting iyan ni Florante. Damang-dama
ang pagmamahal ng mang-aawit sa akin.
Matagal na panahon na rin simula nang ako ay ipaglaban ni
dating Pangulong Manuel L. Quezon. Ang pakikipaglaban niyang ito ay
daan upang ako ay umusbong, gamitin at tangkilikin. Ako ang simbolo
ng pagkakakilanlan ng ating bansa, ang Pilipinas. Sa totoo lang, ako
ay ginagamit sa maraming sitwasyon at pagkakataon. Ah, tunay ngang
malayo na ang aking narating bilang isang instrumento ng
komunikasyon. Patunay nito, na sa paglipas ng panahon ay mabilis na
naging moderno na ang ating bansa. Modernong kagamitan,
pamumuhay, moderno na rin pati kabataan. Talagang ang mga Pinoy
ay hindi nagpapahuli. Subalit, kasabay ng pagbabago at pagiging
modernong ito ay ginawa na rin akong moderno. Pakiramdam ko ay
binihisan ako upang sumabay sa makabagong panahon. Sa
katunayan, ang wika ng kabataan ngayon ay tinatawag na Taglish,
mga jejemon wika nga. Ang salitang nanay sasabihing mudra, ang
tatay ay pudra. May magsasabi ring I wanna make bili that sapatos!
Hay, kailangan bang kasabay ng pagbabago ay pagbabago sa akin?
Nasaan na ang ipinaglabang wika? Mga kabataan, ang totoo, ako ay
ikaw na sasalamin sa ating bansa. Hindi masama ang pag-unlad at
ang pagbabago kung ang pagbabagong ito ay para sa ikabubuti at
ikaaayos ng komunikasyon. Sa makabagong panahon, gamitin mo ako
sa iyong wika kung iyan ang ibig mo, piliin lamang sa tamang panahon
at tamang sitwasyon, tiyak na ang aking patuloy na pag-unlad.
48
Modyul 3, Baitang
10
Ako ay Ikaw
I. Bunga ng Pakikipaglaban
A.
B.
C.
49
Modyul 3, Baitang
10
Pormal Di-pormal
Pagkakatulad
Pagkakaiba
Alam mo ba na…
nakatutulong sa pag-unawa ng mensahe ng isang diskurso ang paggamit
ng angkop na mga tuwiran at di-tuwirang pagpapahayag? Mahalaga ang
mga ito sa pagkuha ng mga impormasyong nais bigyang linaw. Nagiging
mas malinaw ang isang sanaysay/talumpati dahil sa mga tuwiran at di-
tuwirang pagpapahayag. Madaling matukoy sa mga ito ang katotohanan o
opinyo.
May mga pang-ugnay na nagpapatibay o nagpapatotoo sa isang
argumento upang makahikayat. Kabilang dito ang sa katunayan, ang
totoo, bilang patunay, at iba pa.
Halimbawa:
1. Sa totoo lang, maraming magagandang lugar sa Pilipinas na dapat
munang pasyalan bago ang ibang bansa.
50
Modyul 3, Baitang
10
Pagsasanay 1
Balikan ang tekstong Ako ay Ikaw. Suriin ang mga salitang may
salungguhit sa ilang pangungusap, tuwiran ba o di-tuwirang pahayag?
Isulat ang sagot sa sagutang papel.
Pagsasanay 2
Suriin ang mga pangungusap. Uriin ang pahayag na ginamit.
Pagsasanay 3
Sumulat ng sariling sanaysay na may mga tuwiran at di-tuwirang
pahayag tungkol sa kasalukuyang kaganapan sa bansa na ang layunin
ay makapanghikayat sa kaniyang mambabasa. Maaaring gamitin ang
sumusunod na mga transitional device. Gawin ito sa iyong sagutang
papel.
Pagnilayan at Unawain
Ngayong naunawaan mo na ang pagkakaiba at pagkakatulad ng
sanaysay sa iba pang akdang pampanitikan at ang gamit ng tuwiran sa di-
tuwirang pahayag, sa bahaging ito ay tatayahin kung naunawaan mo na
ang mahahalagang konsepto sa aralin.
51
Modyul 3, Baitang
10
Ilipat
GAWAIN 11. Aksiyon mo, Pagpasyahan mo
Upang matiyak na naunawaan ang araling ito, gumawa ka ng balangkas
sa napakinggang talumpati
52
Modyul 3, Baitang
10
Halimbawa:
53
Modyul 3, Baitang
10
D – Paunlarin pa
PAMANTAYAN 4 3 2 1
Nilalaman – maayos at organisado
taglay ang wastong pagkuha ng mahahalagang
mpormasyon
Wastong balangkas – taglay ang wastong
pamamaraan sa pagbalangkas
Makatotohanan – totoo ang mga impormasyong
ipinakita
Interpretasyon:
16 - 20 – Napakahusay! Ipagpatuloy ang kahusayan o kagalingan sa
mga gawain.
11 - 15– Mahusay! Hindi man perpekto, naipakita mo ang iyong
kahusayan o kagalingan.
6 - 10 – Hindi mahusay! Nakita ang iyong pagsisikap subalit kailangan
ng pagrebisa upang mapaunlad pa ang gawain.
1 - 5 –Ulitin pa ang gawain upang maging makabuluhan ito sa sarili at
sa titingin ng iyong likha.
Aralin 3.4
Panimula
54
Modyul 3, Baitang
10
Yugto ng Pagkatuto
Tuklasin
Upang masagot mo ang tanong na paano naiiba ang tulang tradisyunal
sa tulang malaya at paano nasasalamin sa tulang malaya o tulang
tradisyunal ang kultura ng bansang pinagmulan nito ay makabubuting
isagawa mo ang mga inilatag na gawain.
55
Modyul 3, Baitang
10
56
Modyul 3, Baitang
10
ako ang malayang ako samantala namang ang hamog kong luha
matapat sa sarili sa sangkalikasa’y magpapasariwa!
sa aking daigdig
ng tula At ano kung bukas ang ating silahis
ako
ang larawang
buhay
ako
ang buhay
na walang hanggan
ako
ang damdamin
ang larawan
ang buhay
damdamin
larawan
buhay
57
Modyul 3, Baitang
10
tula
ako
IV
ako
ang daigdig
sa tula
ako
Alam mo batula
ang na...
sa daigdig
ang tula ay anyo ng panitikan na binubuo ng saknong o
ako saknong naman ay binubuo ng mga taludtod o linya at
taludturan.Bawat
ang daigdig
ang bawat taludtod ay nahahati sa mga pantig. Ang mga pantig ng
taludtod o mga salita o paraan ng pagbuo ng pahayag ay piling-pili, may
mga tayutay ako o mayaman sa matatalinghagang pananalita at
angattula
simbolismo, masining bukod sa pagiging madamdamin at maindayog
kung bigkasin kayat maaari itong lapatan ng himig.
daigdig
Sa pagsulat
tula ng tula kailangang masusing isaalang-alang ang
mga elemento nito.
ako.... Ito ay ang sumusunod:
TANONG
Sukat- Ang bilang ng pantig sa bawat taludtod.
Hal.:ang
1. Ano Mula sa tanaga
sukat ni Ildefonso
at tugma ng tula? Santos
A/li/pa/tong/ lu/ma/pag
2. Paano naging marikit Sa/ang tulang
lu/pa/ binasa?
-- nag/ka/bi/tak
3. Ano ang talinghagaSukat-Pipituhing
ng tulang binasa? Ipaliwanag.
Pantig
4. Nasalamin ba sa dalawang tula ang kultura ng bansang
Tugma- Ang tunog ng
pinagmulan mgaPatunayan.
nito? huling pantig sa bawat taludtod.
Hal.: Mula sa tulang Kundiman ni Jose Rizal
Tunay ngayong umid yaring dila’t puso
Sinta’y umiilag, tuwa’y lumalayo.
Tugman- Ganap
59
Modyul 3, Baitang
10
60
Modyul 3, Baitang
10
PATUNAY PATUNAY
KONGKLUSYON
62
Modyul 3, Baitang
10
63
Modyul 3, Baitang
10
64
Modyul 3, Baitang
10
65
Modyul 3, Baitang
10
Alam mo ba na…
Pagsasanay 1
Basahin ang mga pahayag sa mga piling saknong o taludtod ng tula. Hanapin
ang matalinghagang pananalita at simbolismo na ginamit at isulat ang
kahulugan nito sa sagutang papel.
67
Modyul 3, Baitang
10
Pagsasanay 3
A.Sa sagutang papel, kumpletuhin ang isang saknong ng tula na salin mula
sa tulang Pilgrimage of African ni Wayne Visser sa pamamagitan ng
paglalagay ng wastong salita at simbolismo sa patlang na makukuha sa
katabing kahon.
______________________
Sa ami’y...
Isa kang ______ na may dalang ligaya,
Ika’y tuwinang bukas-palad sa iba.
Ang iyong gawi’y hindi ________________,
Kayat kami’y humahalik sa ‘yong paa.
Sa ami’y...
Isa kang __________ na laging sandata,
Di _____________ sa hampas ng pala
68
Dito’y nasisilip, maningning na _______,
Kayat kami’y humahalik sa ‘yong paa.
Modyul 3, Baitang
10
Pagnilayan at Unawain
Masusing pag-aralan ang mga salita sa loob ng magkahiwalay na kahon
at gamitin ang mga ito sa pagbuo ng dalawang mahahalagang konsepto.
Isulat ang sagot sa sagutang papel.
Ilipat
Sa bahaging ito masusubok ang kaalaman mo tungkol sa pagkakaiba
ng tulang tradisyunal at tulang malaya maging ang karunungan mo sa
simbolismo at matatalinghagang pananalita. Mailalapat mo na ang
mahahalagang konseptong iyong napagtibay. Kung mayroon ka pang
mga alinlangan tungkol sa aralin, makabubuting magtanong ka sa
iyong guro o balikan mo ang mga naunang gawain sa pagkatuto.
Magkakaroon ng Reunion ang inyong mag-anak sa mismong Araw ng mga Ina.
Isang presentasiyon ang iniatang sa iyong balikat, nahilingan kang maghanda
ng isang rendisyon ng tulang iyong kakathain na nagsasalaysay ng dakilang
pag-aaruga ng isang ilaw ng tahanan sa kaniyang mga anak upang sila’y
alayan ng natatanging pagpapahalaga.
Aralin 3.5
Panimula
70
Modyul 3, Baitang
10
Yugto ng
Pagkatuto
Tuklasin
GAWAIN 1. Checklist
Lagyan ng tsek ang patlang bago ang bilang na may kaugnayan sa
maikling kuwento. Mula sa naging sagot, bumuo ng isa o dalawang
pangungusap na magpapahayag tungkol sa maikling kuwento.
_____ 1. naglalahad ng mahahalagang kaisipan
_____ 2. maaaring pormal at di-pormal
_____ 3. banghay
_____ 4. Severino Reyes
_____ 5. Deogracias A. Rosario
_____ 6. suliranin
_____ 7. tunggalian
_____ 8. may mga kabanata
_____ 9. Balita
_____ 10. mga tauhan
71
Modyul 3, Baitang
10
72
Modyul 3, Baitang
10
Alam mo ba na…
ang maikling kuwento o maikling katha ay nililikha nang masining upang
mabisang maikintal sa isip at damdamin ng mambabasa ang isang
pangyayari tungkol sa buhay ng tauhan o ng lugar na pinangyarihan ng
mahahalagang pangyayari? Taglay nito ang pagkakaroon ng (1) iisang
kakintalan; (2) may isang pangunahing tauhang may mahalagang
suliraning kailangang bigyan ng solusyon; (3) tumatalakay sa isang
madulang bahagi ng buhay, (4) may mahalagang tagpuan, (5) may
kawilihan hanggang sa kasukdulan na kaagad susundan ng wakas.
Isa sa mga uri ng maikling kuwento ay ang kuwento ng tauhan – ang
binibigyang diin ay ang ugali o katangian ng tauhan. Ang maikling
kuwentong iyong binasa ay nakatuon sa katangian ng tauhan. Ang
tauhan sa akda ay kumilos ayon sa kaniyang paligid.
Linangin
Basahin at unawain ang maikling kuwento upang malaman kung paano
nakatutulong ang maikling kuwento sa pagkakaroon ng kamalayan sa
pandaigdigang pangyayari sa lipunan.
Ang Alaga
ni Barbara Kimenye
Isinalin sa Filipino ni Prof. Magdalena O. Jocson
73
Modyul 3, Baitang
10
74
Modyul 3, Baitang
10
75
Modyul 3, Baitang
10
76
Modyul 3, Baitang
10
77
Modyul 3, Baitang
10
78
Modyul 3, Baitang
10
79
Modyul 3, Baitang
10
Pagkakaiba
____________
2. Paano mo maipakikita ang pagmamahal sa iyong ina?
____________
3. Batay sa pagkakalahad, anong uri ito ng teksto? Patunayan.
____________
4. Ano ang layunin ng mga salitang may salungguhit?
_________
GAWAIN 6. Pagsasanib ng Gramatika/Retorika – Paglalahad
Basahin at unawain ang impormasyon tungkol sa gramatika upang
maunawaan kung bakit mahalagang maunawaan ang salita o pahayag na
naglalahad ng opinyon. Makatutulong ang mga pagsasanay sa bahaging ito
upang mas lalo mo pang maunawaan ang kahalagahan nito.
80
Modyul 3, Baitang
10
Alam mo ba na…
ang salita o pahayag na naglalahad ng opinyon ay mahalagang
maunawaan natin? Nais nitong ipahiwatig ang ipinahahayag ng ating
kausap o ng mambabasa.
Pagsasanay 3
Masdang mabuti ang larawan sa ibaba. Gumawa ng tekstong naglalarawan
tungkol dito. Maglahad din ng opinyon kung paano makatutulong upang
mabawasan ang ganitong senaryo sa bansa.
81
Modyul 3, Baitang
10
Pagnilayan at Unawain
Ilipat
GAWAIN 8. Patalastas
Layunin mo sa bahaging ito na mailapat ang mga konseptong natutuhan
sa mga araling tinalakay. Balikan ang impormasyon tungkol sa patalastas
bago mo ito gawin.
Patalastas
Ang patalasatas ay maaaring pasalita at pasulat. Ang
pagsasahimpapawid ay ginagamit sa pagbibigay ng patalastas sa
paraang pasalita tulad ng ginagawa sa radyo at sa telebisyon.
Ipinakikita rito ang mga produktong maaaring magustuhan ng mga tao
o kaya’y mga paligsahang ipinababatid sa publiko.
82
Modyul 3, Baitang
10
Mga Pamantayan 5 4 3 2 1
A. Makatotohanan
B. Masining
C. Kaalaman sa paksa
Gabay sa Pagmamarka
21 – 25…………………… Napakahusay
16 – 20 …………………… Mahusay
11 – 15 …………………… Katamtamang Husay
5 – 10 …………………… 83 subalit nangangailangang dagdagan
May husay
pa ang sikap
Modyul 3, Baitang
10
Aralin 3.6
Panimula
84
Modyul 3, Baitang
10
Yugto ng Pagkatuto
Tuklasin
Marahil handa ka na, simulan mong isagawa ang mga gawain upang
matutuhan ang sagot sa mga pokus na tanong na: bakit hinalaw ang
pangunahing-tauhan ng epiko sa Africa sa bayani ng kanilang
kasaysayan at nakatutulong ba ang paggamit ng mga ekspresiyon sa
pagpapahayag ng iba’t ibang damdamin o layon ng
pakikipagtalastasan?
85
Modyul 3, Baitang
10
Patunay ng Paghahambing
Alam mo ba na…
ang paninindigan ay isang paraan ng pagmamatuwid o
pangangatuwiran? Layon ng naninindigan na mahikayat ang
tagapakinig na tanggapin ang kawastuhan o katotohanan ng
pinaniniwalaan sa pamamagitan ng paglalatag ng sapat na katibayan o
patunay upang ang panukala ay maging katanggap-tanggap o kapani-
paniwala. Gayundin sa paninindigan ay maaaring gumamit ng iba’t
ibang ekspresiyon upang maipaabot ang layon o damdamin ng
pagpapahayag.
Linangin
Ang epiko ay maihahambing sa tulay na nagdurugtong ng nakaraan sa
hinaharap. Ito ay salaysay ng buhay ng mga naglahong bayaning kalahati’y
tao at kalahati’y supernatural. Masasalamin sa epiko ang mataas na
Alam mo ba na…ng lipunan- di lamang nanlilibang bagkus ay
pagpapahalaga
ang epikong Sundiata
nagsasalaysay ay unang
ng kasaysayan, at naitala sa Guinea
napapaunawa noong at
sa kultura 1950 na
tradisyon.
isinalaysay
Kaya ng griot
mainam (mananalaysay)
na basahin na simo
at unawain Djeli
angMamoudou Kouyate
akda upang masurisa at
mahusay na
mapagtibay moalagad
na angng kuwentong-bayan
bayani na siayD.T.
ng epiko ng Africa Niane?saIsinalin
hinahalaw kanilang
niya ito buhat
magigiting sa Mandigo
na bayani sa wikang Pranses. Kalaunan, ang kaniyang
ng kasaysayan.
salin ang naging batayan sa paglilipat sa Ingles.
87
Modyul 3, Baitang
10
“ Ano ba yaon?”
88
Modyul 3, Baitang
10
89
Modyul 3, Baitang
10
ngunit hindi kayang lipulin ang pang-uusig. Tumindig ka, batang leon,
umatungal, at ihayag sa palumpong na simula ngayon sila ay may
panginoon.”
Antelope’y magkubli.”
91
Modyul 3, Baitang
10
92
Modyul 3, Baitang
10
“Kung gayon, aagawin ko ang Mali sa iyo gamit ang puwersa ng aking
kamao at tutugisin kita hanggang sa iyong kaharian.”
“Ika’y magtino, munting bata, baka pagliyabin ko ang iyong mga paa,
dahil ako ang pula’t mainit na baga.”
“Datapuwat ako, ako ang ulan na papawi sa baga: Ako ang malakas
na agos na tatangay sa iyo.”
93
Modyul 3, Baitang
10
94
Modyul 3, Baitang
10
95
Modyul 3, Baitang
10
96
Modyul 3, Baitang
10
97
Modyul 3, Baitang
10
salamangkero
mangangaso
panday LOHIKA NG PAGPAPANGKAT:
mahiwaga
anting-anting
kawal
manghuhula PANGKAT 2
kapangyarihan
mamamana
mananalaysay LOHIKA NG PAGPAPANGKAT:
98
Modyul 3, Baitang
10
Sariling Perspektibo:
Dahilan:
Pespektibo ng Iba:
Dahilan:
Kongklusyon:
99
Modyul 3, Baitang
10
100
Modyul 3, Baitang
10
Alam mo ba na…
iba’t ibang ekspresiyon ang maaaring gamitin sa pagpapahayag ng layon o
Pagsasanib
damdamin?ng Gramatika at Retorika
Sa pag-aaral ng kaalamang nakapaloob sa bahaging ito ng Modyul,
masasagot mo ang mga
1. Ginagamit tanong na nakatutulong
initiman ba mga
sa kasunod na ang pangungusap
paggamit ng sa
mga
ekspresiyon sa atpagpapahayag
pagpapayo /o pagmumungkahi. ng iba’t ibang damdamin o layon ng
Kung ako ikaw, mas pipiliin ko ang magpahinga muna.
pakikipagtalastasan?
Ano kaya kung pumanig ka na sa amin?
Mas makatutulong sa iyo ang masusing pag-aaral.
Siguro makabubuting ibahin mo ang iyong panimula.
Higit na mabuting ito ang unahin
101 mo.
Inaakala kong mas makabubuti kung hindi susunugin ang mga
hindi natutunaw na basura.
Modyul 3, Baitang
10
103
Modyul 3, Baitang
10
4. Isyu: Sino sa ina o ama ang malaki ang ambag sa pagkatao ng anak?
Layon: Pagbababala( Pananakot/Pag-aalala)
Matuwid: ____________________________________
LAGYAN PO NG
DIALOGUE BOX ANG
ILLUSTRATION AT
KATULAD PO NITO.
Pagnilayan at Unawain
Sa bahaging ito, mahusay mong ilahad ang paglalahat sa mahahalagang
konseptong natutuhan. Balikan at sagutin ang mga pokus na tanong.
Gamitin ang E-chart sa pagsagot at ilagay sa sagutang papel.
Ilipat
Ilapat lahat ng kasanayang natutuhan sa makabuluhang performance na
nasa
kahon tungkol sa pangunahing-tauhan ng epiko ng Africa na hinalaw sa
bayani ng kanilang kasaysayan at sa mga ekspresiyon sa pagpapahayag
ng layon o damdamin. Kung mayroon ka pang mga alinlangan tungkol sa
aralin, mainam na magtanong ka sa iyong guro o balikan mo ang mga
naunang gawain sa pagkatuto. Bago mo isagawa ang performance,
pagbulayan mo muna ang mga impormasyong nasa kahon.
Alam mo ba na…
Pamantayan Bahagdan
Paglalatag at Pag-aanalisa ng 40%
Katibayan
Pangatngatuwiran at Panunuligsa 40%
Pagpapahayag 20%
Kabuuan 100%
Binabati kita! Ang pagpupunyagi upang matuto ay labis na kahanga-hanga.
Tuklasin mo naman ngayon ang susunod na aralin ng modyul.
Aralin 3.7
Panimula
Ang Nigeria ay isa sa mga bansa sa Africa na may malaking ambag sa
panitikan. Sa kasalukuyan, maraming akdang pampanitikang mula sa
Nigeria ang nasusulat sa Ingles dahil na rin sa impluwensiya ng mga bansa
sa Kanluran.
Tuklasin
107
Modyul 3, Baitang
10
Ayusin ang mga letra sa bawat bilang upang makilala ang sinisimbolo ng
mga bagay na tanyag sa bansang Africa. Ang unang letra ay ibinigay
na.Isulat ang sagot sa sagutang papel.
KMOUINAKYSNO EPSRIUT
P G A L L I I W N G AA TAR D I S OYN
I N G N N- BYANA
Katapangan
108
Modyul 3, Baitang
10
GAWAIN 4.Hula-ooppss!
http://cdn.yardhype.com/wp-content/uploads/2012/11/Puppet-Dancing-in-South-Africa-yardhype.jpg
http://t1.gstatic.com/images?
q=tbn:ANd9GcSFqFdJx3RiKgKAfswPStnpcupqbc2P1DoVCGeFwdxzmvCjT6SEx7oLkTU
https://pbs.twimg.com/profile_images/1533556762/arn.JPG
Linangin
Basahin at unawaing mabuti ang bahagi ng nobelang mula sa Nigeria.
Kasunod ang ilang salita na tutulong sa iyo upang lubos mong
maunawaan ang akda upang sa gayo’y maipamalas mo ang iyong
pagpapahalaga at pag-unawa sa kultura ng bansang Africa lalo na sa
Nigeria. Cowrie- Yari sa shell na ginagamit bilang palamuti ng
mga Afrikano. Ginagamit din sa ritwal at paniniwalang
panrelihiyon.
Alam mo ba na …
110
Modyul 3, Baitang
10
Paglisan (Buod)
Things Fall Apart ni Chinua Achebe
Isinalin sa Filipino ni: Julieta U. Rivera
111
Modyul 3, Baitang
10
112
Modyul 3, Baitang
10
113
Modyul 3, Baitang
10
dekorasyon
abubot
1. palamuti
isinangguni
ipinaalam
2. ipinabatid-
nalampasan
napagtagu
3. napagwagihan mpayan
nagpapusod
4. magpatirintas nagpasalapid
kataka-taka
kagulat-
5. kagimbal-gimbal gulat
114
Modyul 3, Baitang
10
I. Pamagat
II. Mga Tauhan
III. Buod ng Pelikula
IV. Banghay ng mga Pangyayari (story grammar)
a. Tagpuan
b. Protagonista
c. Antagonista
d. Suliranin
e. Mga Kaugnay na Pangyayari o Mga Pagsubok sa Paglutas ng
Suliranin
f. Mga ibinunga
115
Modyul 3, Baitang
10
V. Paksa o Tema
VI. Mga Aspektong Teknikal
a. Sinematograpiya
b. Musika
c. Visual effects
d. Set Design
VII. Kabuuang Mensahe ng Pelikula
116
Modyul 3, Baitang
10
2. Bakit mahalagang ihanda muna ang iskrip ng isang nobela bago ito
isapelikula?
Alam mo ba na....
117
Modyul 3, Baitang
10
Pagsasanay 1:Gamit ang 3R’s, Read, React, Reenact, isagawa ang tungkol
sa mga sumusunod na sitwasyon na mula sa iskrip ng “Ang Munting
Prinsesa.”
Read
MISS MINCHIN: (sharply) Anong kawawa? Mas kawawa tayo!
Hindi tayo bahay ampunan, baka akala mo.
Hindi ko na problema iyon… Alam mo namang nakasangla sa banko
ang eskwelahang ito…baon na baon na tayo sa utang kay Mr.
Crisford…nasaan na ang utak mo, Amelia? Bakit kasalanan ko ba kung
bakit namatay ang ama ni Sarah???
React________________________________________________
Reenact______________________________________________
118
Modyul 3, Baitang
10
Pagnilayan at Unawain
119
Modyul 3, Baitang
10
Ilipat
Binabati kita sa kahusayang ipinamalas mo sa pagsusuri sa mga
tradisyon ng mga taga-Africa gayundin sa husay mo sa pagsusuri ng
isang iskrip at gayundin ang panunuring pampelikula. Ngayon alam mo
na ang mga elementong dapat taglayin kapag ikaw ay magsasapelikula
ng ano mang binasa, alam kong mahusay mong magagawa ang
bahaging ito ng iyong modyul.
Puppet na Supot
Pamamaraan:
Puppet na Medyas
Puppet na Gumagalaw
Pagganap 25 puntos
Binabati kita! Maluwalhati mong natapos ang mga gawaing nakatulong sa iyo
upang maipamalas mo ang iyong galing. Ngayon nama’y simulan mo na ang
pangwakas na gawain.
122
Modyul 3, Baitang
10
123
Modyul 3, Baitang
10
GAWAIN 2. Natatandaan Ko
Sa pamamagitan ng text connection organizer, sagutin ang mga tanong.
Aralin 3.1
Aralin 3.2
Aralin 3.3
Aralin 3.4
Aralin 3.5
Aralin 3.6
Aralin 3.7
124
Modyul 3, Baitang
10
GAWAIN 3. Kayang-kaya Mo
Sagutin ang sumusunod na tanong sa sagutang papel.
1. Bakit kailangang pag-aralan ang mga saling-panitikan ng Africa at
Persia?
2. Nabago ba ang iyong pananaw tungkol sa Africa at Persia matapos
mabasa ang mga saling akda mula sa mga bansa nito? Bakit?
3. Masasabi mo bang may pagkakatulad ang kultura ng mga bansang
pinagmulan ng mga saling akdang pampanitikang pinag-aralan sa
kultura ng Pilipinas? Pangatuwiranan.
4. Isulat ang sagot sa mga tanong sa sagutang papel. Gamitin ang pormat
ng graffiti wall organizer.
125
Modyul 3, Baitang
10
Pamantayan Puntos
Kasiningan- orihinalidad at estilo ng pagsulat at 40 puntos
pagkakabuo
Kaangkupan- totoo/tunay ang ipinakitang 30 puntos
kagandahan ng kultura ng bansa
Kawastuhan- wasto at angkop na gamit ng 15 puntos
gramatika/retorika
Kawilihan- hikayat sa manonood/ nakaaaliw 15 puntos
KABUUAN 100 puntos
126