Professional Documents
Culture Documents
ΜΗΧΑΝΕΣ ΠΛΟΙΩΝ ΙΙ
Επιμέλεια – Συγγραφη
Στυλιανος Θεοδωρου Κουμπράκης
Μηχανολογος Μηχανικος Τ.Ε.
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ
To παρόν βοήθημα σκοπό έχει να βοηθήσει στην προετοιμασία για την εξέταση του μαθήματος ‘’
Μηχανές Πλοίων ΙΙ’’. Το συγκεκριμένο μάθημα αποτελεί το ένα από τα δυο μαθήματα ειδικότητας στα
οποία θα κληθείτε να εξεταστείτε στις Πανελλήνιες εξετάσεις. Αντικείμενο του μαθήματος είναι να
διδαχτείτε τις βασικές αρχές πραγματικής λειτουργιάς δίχρονων και τετράχρονων
πετρελαιοκινητήρων αλλά και βενζινοκινητήρων . Στην συνεχεία θα μάθετε για όλα τα βασικά
μηχανικά τμήματα από τα οποία αποτελούνται οι κινητήρες, ανεξάρτητα του είδος ή της αρχής
λειτουργιάς του (πετρελαιοκινητήρας, βενζινοκινητήρας, δίχρονος ή τετράχρονος).
Επόμενο και εξ ισου σηματικο αντικειμενο με το οποίο θα ασχοληθούμε είναι κάποιες από τις
βασικες λειτουργιες των Μ.Ε.Κ όπως η καυση, πως ‘’εκτελειται’’ το φαινομενο της καυσης τόσο σε
πετρελαιοκινητήρα όσο και σε βενζινοκινητηρα.Την σαρωση του θαλαμου καυσης με τις αντίστοιχες
αντλιες τους και την υπερπληρωση και τελους τους εγχυτηρες (μπεκ)
Ακολούθως θα έρθετε σε επαφή με βασικές γνώσεις σχετικά με τις φυσικό-χημικές ιδιότητες που
χαρακτηρίζουν τα καύσιμα και τα λιπαντικά, καθώς επίσης και μια πρώτη επαφή με τα βασικά δίκτυα
μεταφοράς και αποθήκευσης των εν λογώ ρευστών. Επόμενο αντικείμενο με το οποίο θα
ασχοληθούμε είναι οι έννοιες τις Μηχανικής ισχύος του κινητήρα, πως την υπολογίζουμε και πως
μπορούμε να την μετρήσουμε με την βοήθεια κατάλληλων οργάνων
Στα κεφάλαια που ακολουθουν θα βρείτε μια σειρά από πιθανές ερωτήσεις ανάπτυξης επί της
θεωρίας με υπόδειξη για την απάντηση τους. Όπως επίσης και μια σειρά από ερωτήσεις Σωστού –
Λάθους , καθώς και μερικές ασκήσεις αντιστοίχησης. Τέλος υπάρχει το τυπολόγιο που απαιτείτε για
την επίλυση των ασκήσεων και μια μικρή σειρά από ασκήσεις . Το βοήθημα κλείνει με μια συλλογή
από τα θέματα των προηγούμενων ετών ώστε να πάρετε μια ‘’γεύση ‘’ από το ύφος και τον βαθμό
δυσκολίας των θεμάτων όπως εξετάζονται στις πανελλήνιες
2. Ανάλογα με τον αριθμό των διαδρομών τον εμβόλου για την ολοκλήρωση του κύκλου
λειτουργίας διακρίνονται σε τετράχρονες (four-stroke engines) και σε δίχρονες μηχανές (two-
stroke engines).
Η περιστροφική κίνηση του στροφάλου και το διπλάσιο της ακτίνας του ορίζουν τις δυο ακραίες θέσεις μετακινήσεως
του εμβόλου, οι οποίες ονομάζονται Άνω Νεκρό Σημείο (ΑΝΣ) (Top Dead Center) και Κάτω Νεκρό Σημείο (ΚΝΣ)
(Bottom Dead Centre). Η απόσταση μεταξυ των δυο αυτών σημείων ονομάζεται διαδρομή (s) (stroke) του εμβόλου.
Ερωτήσεις Ανάπτυξης.
Κεφάλαιο 1ο‘’Κατάταξη και στοιχειώδης περιγραφή λειτουργιάς των
εμβολοφόρων Μ.Ε.Κ.’’
1. Υπάρχουν διαφορές αναμεσα στην θεωρητικη και στην πραγματική λειτουργιά τετραχρονης
εμβολοφορου πετρελαιομηχανης, και αν υπάρχουν ποιες είναι αυτες.
Τευχος Ι, σελ 18-19, ‘’ Στη θεωρητική λειτουργιά της τετραχρονης……….ουτε ξεκινά στο ΑΝΣ
Τευχος Ι, σελ 19, ‘’ Το άνοιγμα της βαλβίδας εισαγωγής ……….που θα εισέρεε στην ιδανική περίπτωση’’
Τευχος Ι, σελ 19, ‘’ Η έγχυση του καυσίμου ……….συνήθως περί τους 2000ο C’’
Τευχος Ι, σελ 19, ‘’ Η βαλβίδα εξαγωγής ……….έχει αρχίσει η φάση της εισαγωγής’’
7. Ποια τα οφέλη από το γεγονός ότι για ένα διάστημα πριν και μετά το ΑΝΣ είναι ταυτοχρονα
σε ανοικτη θέση οι βαλβίδες εισαγωγής και εξαγωγής
Τευχος Ι, σελ 19-20, ‘’ Για ένα διάστημα πριν ……….μεταξύ των απαραίτητων επισκευών’’
9. Για ποιο λόγο έχει σημαντικό ρόλο η πίεση του αέρα σαρώσεως (εισαγώγης) στην
πραγματική λειτουργία διχρονης πετρελαιομηχανης, και πως επιτυγχάνεται ή επιτευξη της
κατάλληλης πίεσης;
Τευχος Ι, σελ 23, ‘’ Κατά την λειτουργιά ………. τμήμα της διχρονης πετρελαιομηχανής .’’
10. Να περιγράψετε τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα σε δίχρονο πετρελαιοκινητήρα στην
διαδρομη του εμβόλου από το ΑΝΣ στο ΚΝΣ (στον πρωτο χρόνο λειτουργίας).
Τευχος Ι, σελ 23, ‘’ Το έμβολο βρίσκετε στο ΑΝΣ ………. αποπλένωντας τον κύλινδρο .’’
11. Ποίες φάσεις λαμβανουν χωρο κατά τον πρωτο χρόνο λειτουργιας διχρονου
περελαιοκινητήρα;
Τευχος Ι, σελ 23, ‘’ Και περιλαμβανει τις ακόλουθες φάσεις, (και γραφετε τις τεσσερεις παύλες) .’’
12. Να περιγράψετε τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα σε δίχρονο πετρελαιοκινητήρα στην
διαδρομη του εμβόλου από το ΚΝΣ στο ΑΝΣ (στον δευτερο χρόνο λειτουργίας).
Τευχος Ι, σελ 24, ‘’ Ο δεύτερος χρόνος ξεκινά ………. Μετά το ΑΝΣ, στον επόμενο χρόνο .’’
13. Ποίες φάσεις λαμβανουν χωρο κατά τον πρωτο χρόνο λειτουργιας διχρονου
περελαιοκινητήρα;
Τευχος Ι, σελ 24, ‘’ Περιλαμβανει τις ακόλουθες φάσεις, (και γραφετε τις τεσσερεις παύλες) .’’
14. Να εξηγήσετε για ποιο λόγο στις διχρονες πετρελαιομηχανες απαιτειται μικροτερου μεγέθους
και μαζας σφονδυλος
Τευχος Ι, σελ 24, ‘’ Στις διχρονες πετρελαιομηχανες ο κυκλος λειτουργιας ……..μέγεθος και μαζα
σφονδυλου.’’
15. Υπάρχουν διαφορές αναμεσα στην θεωρητικη και στην πραγματική λειτουργιά τετραχρονης
εμβολοφορου βενζινομηχανης, και αν υπάρχουν ποιες είναι αυτες.
Τευχος Ι, σελ 27-28, ‘’ Στη θεωρητικη λειτουργιά της τετραχρονης……….για θερμοδυναμικους λόγους’’
Τευχος Ι, σελ 28, ‘’ Το άνοιγμα της βαλβίδας εισαγωγής ……….που θα εισέρεε στην ιδανική περίπτωση’’
Τευχος Ι, σελ 28, ‘’ Η συμπίεση του μείγματος ……….αρχικου όγκου του κυλινδρου’’
Τευχος Ι, σελ 29, ‘’ Η βαλβίδα εξαγωγής ……….(περίπου 0,2 έως 0,3 bar)’’
20. Πως επιτυγχανεται η αύξηση της πιεσεως του μειγματος αέρα – καυσίμου σε πραγματικό
διχρονο βενζινοκινητηρα
Τευχος Ι, σελ 33, ‘’ Χρησιμοποιειται η φάση προεισαγωγης και προσυμπιεσεως εντος του
στροφαλοθαλαμου’
21. Για ποιο λόγο έχει σημαντικό ρόλο η πίεση του αέρα σαρώσεως (εισαγώγης) στην
πραγματική λειτουργία διχρονης πετρελαιομηχανης, και πως επιτυγχάνεται ή επιτευξη της
κατάλληλης πίεσης;
Τευχος Ι, σελ 33, ‘’ Κατά την λειτουργιά της διχρονης βενζινομηχανης….. (αποπλυση κυλινδρου)’’
Τευχος Ι, σελ 33, ‘’ Καθώς το εμβολο ανερχεται…….. τον αριθμο στροφων της μηχανης’’
Τευχος Ι, σελ 33-34, ‘’ Με την συνεχιζόμενη καθοδο…….. κλεισιμο της θυριδας σαρωσεως’’
24. Να περιγράψετε τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα σε δίχρονο βενζινοκινητήρα στην
διαδρομη του εμβόλου από το ΑΝΣ στο ΚΝΣ (στον πρωτο χρόνο λειτουργίας).
Τευχος Ι, σελ 34, ‘’ Το έμβολο βρίσκετε στο ΑΝΣ ………. αποπλένωντας τον κύλινδρο .’’
25. Ποίες φάσεις λαμβανουν χωρο κατά τον πρωτο χρόνο λειτουργιας διχρονου βενζινοκινητήρα;
Τευχος Ι, σελ 34, ‘’ Και περιλαμβανει τις ακόλουθες φάσεις, (και γραφετε τις εξι παύλες) .’’
26. Να περιγράψετε τις διεργασίες που λαμβάνουν χώρα σε δίχρονο βενζινοκινητήρα στην
διαδρομη του εμβόλου από το ΚΝΣ στο ΑΝΣ (στον δευτερο χρόνο λειτουργίας).
Τευχος Ι, σελ 24, ‘’ Ο δεύτερος χρόνος ξεκινά ………. Πολυτιμο εργο απο τον σφονδυλο’’
27. Ποίες φάσεις λαμβανουν χωρο κατά τον δευτερο χρόνο λειτουργιας διχρονου
βενζινοκινητήρα;
Τευχος Ι, σελ 34, ‘’ Και περιλαμβανει τις ακόλουθες φάσεις, (και γραφετε τις εξι παύλες) .’’
Τευχος Ι, σελ 35, ‘’ Ο κορμος της μηχανης……….τα τμήματα αυτά μεταξύ τους’’
Τευχος Ι, σελ 35-36, ‘’ Ο σκελετος αποτελει……….του ογκου και αύξηση της αντοχης’’
3. Ανάλογα με την διαταξη των κυλινδρων πως διακρινονται οι κινητήρες, δωστε συντομη
περιγραφή κάθε διαταξης
7. Να περιγραψετε τα χιτωνια
Τευχος Ι, σελ 40, ‘’ Η κεφαλη (πώμα-καπακι)……….κυλινδρος να έχει την δικη του κεφαλη’’
Τευχος Ι, σελ 40, ‘’ Στην κεφαλη των βενζινομηχανων βρισκονται……….του σωματος των κυλινδρων’’
Τευχος Ι, σελ 40, ‘’ Στην κεφαλη των των τετράχρονων πετρελαιομηχανων βρισκονται………αγωγούς του
σωματος των κυλινδρων’’
15. Πότε και για ποιο λόγο είναι περισσοτερες οι βαλβιδες εισαγωγης
16. Από τι αποτελειτε μια βαλβίδα, να δωθει μια συντομη περιγραφή κάθε τμηματος
21. Ποιες ειδικες ιδιότητες απαιτουνται από τα υλικά κατασκευής των εμβολων λογω της ισχυρης
καταπονησης την οποία υφιστανται από υψηλες θερμοκρασιες και ισχυρες τασεις
Τευχος Ι, σελ 45, ‘’ Η κεφαλη είναι το ανωτερο……….στο επανω τμήμα του κορμου του εμβολου’’
27. Πως διακρινονται τα ελατήρια των εμβολων και τι προορισμο έχει κάθε τυπος
29. Ποσα ελατήρια τοποθετουνται στις ναυτικές μηχανές αναλογως και του τυπου του κινητηρα
31. Σε ποσα μερη διακρινεται ο διωστηρας και να δοθει μια συντομη περιγραφή κάθε τμηματος
37. Ποιο είναι το κυριο στοιχειο του εκκεντροφορου αξονα και τι κάνουν
Τευχος Ι, σελ 51, ‘’ Το κυριο στοιχειο του ειναι……….σε παλινδρομικη των ωστηριων και των βαλβιδων ’’
40. Ποια είναι η σχεση μεταδοσης κινησης μεταξύ στροφαλοφόρου και εκκεντροφορου αναλογως
τον τυπο κινητήρα και γιατι
41. Πως επιτυγχανεται η μεταδοση κινησης από τον στροφαλοφορο στον εκκεντροφορο και από
τι εξαρταται
43. Ποιοι είναι οι βασικοί τριβεις που συναντάμε στους ναυτικους κινητήρες
Τευχος Ι, σελ 52, Ονομαστικά Κυριοι τριβεις βασεως, Τριβεις διωστηρων, Ωστικος τριβεας
5. Ποια είναι τα προϊοντα της κλασματικης αποσταξης (κατ’ αυξανομενο σημείο ζεσεως)
Τευχος Ι, σελ 55, ‘’ Ονομαζουμε στοιχειομετρικο λόγο αέρα καυσιμου………χωρίς περισσεια οξυγονου’’
Τευχος Ι, σελ 57, ‘’ Η καύση στους πετρελαιο κινητηρες………(της υψηλης συμπίεσης του)’’
Τευχος Ι, σελ 57-58, ‘’ Η περιοδος υστερησης, το σταδιο ανεξελεγκτης καύσης και το σταδιο ελεγχομενης
καύσης’’
24. Να δωσετε τον ορισμο της σαρωσης και τον σκοπό της
Τευχος Ι, σελ 67, ‘’ Με την εφαρμογη της………σε όλα τα φόρτια της μηχανής ’’
30. Από πού προερχεται η αναγκαια ισχύς για περιστροφή του συμπιεστη
32. Ποια είναι τα αποτελέσματα της σωστης καυσης που μας εξασφαλιζει το σύστημα εγχυσης
34. Να αναφέρεται 5 από τα τμήματα τα οποία θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα τυπικο σύστημα
προσαγωγης και εγχυσεως καυσιμου
36. Ποιος είναι ο κυριος και ποιος ο βοηθητικος σκοπός του εγχυτηρα
Τευχος Ι, σελ 81, ‘’ Ο κυριος σκοπος……θαλαμων καυσεως, & Παράλληλα έχουν …. που τοποθετουνται’’
Τευχος Ι, σελ 148-149 , ‘Οι τιτλοι με έντονη γραφή και τις παύλες μπροστά του’
Τευχος Ι, σελ 150, ‘Η ελλειπτική φθορά έχει ως αποτελεσμα………χανουν την ελαστικοτητα τους’
Τευχος Ι, σελ 152, ‘Η μετρηση της φθορας του χιτωνιου ………των ταξιδιων του πλοιου’
Τευχος Ι, σελ 152, ‘Η μετρηση της διαμετρου του χιτωνιου ………αλλοιωνουν τις μετρησεις’
10. Ποιες είναι οι τρεις βασικοτερες βλάβες που παρατηρουνται στα πωματα (καπακια)
11. Ποιες είναι οι αιτίες που προκαλουνται θραυσεις-ρωγμες στα πωματα των κινητηρων
13. Ποιες είναι οι αιτεις της στρεβλωσεις του πώματος (καπακι) κινητηρα
14. Ποια είναι τα προβλήματα που προκαλει η στρεβλωση του πώματος (καπακι) κινητηρα
Τευχος Ι, σελ 175, ‘’’Οι εγκοπές των ελατήριων…. Πρώτο ελατηριο συμπίεσης’’
1. Πως διακρινονται τα δίκτυα των Μ.Ε.Κ, και ποια δίκτυα εντασονται σε κάθε κατηγορια
2. Να αναφέρεται ονομαστικά πεντε (5) από τα χαρακτηριστικα και τις ιδιότητες του πετρελαιου
Τευχος Ι, σελ 215-226, ‘’ Ονομαστικά 5 από τις ιδιότητες που παρουσιαζοντι ως επιμερους υποκεφαλαια
(από α έως ιη)’’
3. Για ποιο λόγο είναι κρισιμη ιδιότητα του πετρελαίου η πυκνοτητα του
Τευχος Ι, σελ 215, ‘’ Η πυκνότητα του πετρελαίου είναι……..ρυθμιση για αλλαγη της πυκνοτητας)’’
Τευχος Ι, σελ 219, ‘’ Σημείο καυσεως είναι……….. από στο σημείο αναφλεξεως’’
Τευχος Ι, σελ 219, ‘’ Σημείο αυταναφλεξεως ονομαζεται………..κατερχεται στους 200ο έως 250ο C’’
9. Να αναφέρεται πεντε (5) από τις θετικες επιδρασεις που επιφερει η χρηση βελτιωτικων
προσθετων στα καυσιμα
Τευχος Ι, σελ 226, ‘’ Πέντε αποτι επτα παύλες του ιη Βελτιωτικα προσθετα’’
Τευχος Ι, σελ 227, ‘’ Εάν το ιξωδες είναι υψηλο…… και τη σωστη προθερμανση του.’’
13. Πως επιδρουν τα καταλοιπα θειου και τεφρας στη λειτουργιά της μηχανης
15. Πως επιδρα το υψηλο σημείο ροης στη λειτουργιά της μηχανης
16. Πως επιδρουν ο χαμηλος αριθμος κετανιου στη λειτουργιά της μηχανης
17. Πως διακρινονται οι λιπαντικες ουσιες ως προς την φυσικη τους κατασταση
Τευχος Ι, σελ 228, ‘’ Ως προς τη φυσικη τους κατασταση οι λιπαντικες ουσιες διακρινονται σε αεριες,
υγρες, ημιστερεες και στερεες’’
Τευχος Ι, σελ 228, ‘’ Ανάλογα με την προελευση τους διακρινονται σε Ορυκτελαια, Φυτικα ελαια, Ζωικα
ελαια και συνθετικα ελαια’’
22. Ανάλογα με την προελευση τους πως διακρινονται τα βασικά λάδια (φυσικα ορυκτελαια)
Τευχος Ι, σελ 234, ‘’ Ορυκτελαια, Συνθετικα λιπαντικά, Λιπαντικά λιπη (γρασσα), στερεα λιπαντικά,
Κυλινδρελαια, Κυκλοφορουντα λαδια’’
25. Να δωσετε ονομαστικά τις πιο ενδιαφερουσες ενωσεις υδρογονανθρακων που αποτελουν τα
ορυκτελαια
26. Να αναφερετε πεντε (5) από τα πιο σημαντικα πλεονεκτήματα των συνθετικων λιπαντικών
Τευχος Ι, σελ 234, ‘’ Πέντε από τις επτα παύλες στο υποκεφαλαια των συνθετικων λιπαντικων’’
32. Να αναφέρεται ονομαστικά πεντε (5) από τα χαρακτηριστικα και τις ιδιότητες των λιπαντικων
Τευχος Ι, σελ 235-238, ‘’ Ονομαστικά 5 από τις ιδιότητες που παρουσιαζονται ως επιμερους υποκεφαλαια
(από α έως ιη)’’
41. Γιατί είναι σημαντικη ιδιότητα των λιπαντικών το σημείο αναφλεξης του
Tευχος Ι, σελ 238, ‘’ Η θερμικη σταθεροτητα ………. διαρκειας ζωής του λιπαντικου ’’
44. Να αναφέρετε ονομαστικά πεντε (5) από τις βασικες κατηγορίες προσθετων που
χρησιμοποιούνται για την βελτιωση των λαδιων
Tευχος Ι, σελ 238, ‘’ Να αναφερετε ονομαστικά 5 από τις 9 κατηγοριες που είναι γραμμενα με έντονη
γραφη ’’
45. Ποιοι έλεγχοι μπορουν να γινουν στο πλοίο με την χρήση test kits
Tευχος Ι, σελ 240, ‘’ Ιξωδες, Αδιαλυτες ουσιες, αριθμος εξουδετερωσεως οξυτητας, περιεκτικοτητα σε
νερο’’
46. Να αναφερετε ονομαστικά πεντε (5) χαρακτηριστικα ενός λιπαντικου, εκ των οποιων κάποια
θα πρέπει να έχουν αλλοιωθει ώστε να γίνει αντικατασταση του λιπαντικου
Tευχος Ι, σελ 241, ‘’ Γραφεται ονομαστικά 5 από τις 9 παύλες που έχει το βιβλίο σας ’’
Tευχος Ι, σελ 241, ‘’ Τις τεσσερεις παύλες που έχει στο τέλος του κεφαλαιου ’’
Tευχος Ι, σελ 241, ‘’ Το δικτυο πετρελαιου ………. καθως και πετρελαίο Diesel ’’
Tευχος Ι, σελ 241, ‘’ Το εξωτερικο δικτυο διαιρειτε ………. Τροφοδοτησεως του καυσιμου ’’
Tευχος Ι, σελ 242, ‘’ Στο υποσυστημα επεξεργασιας καυσιμου ………. και του νερου από το καυσιμο ’’
55. Να αναφερετε ονομαστικά τους ελεγχους που πρέπει να εκτελεί κατά την λειτουργιά της
μηχανής ο μηχανικος υπηρεσιας
56. Να αναφερετε πεντε (5) λογούς στους οποιους οφείλεται η αυξημενη καταναλωση
κυλινδρελαιου
Tευχος Ι, σελ 251, ‘’ Πέντε από τις επτα παύλες στο δ) ελεγχος καταναλοσεως λαδιου ’’
Tευχος Ι, σελ 251, ‘’ Καθαρισμος του δικτυού ………. αντικατασταση του λαδιου ’’
Tευχος Ι, σελ 252, ‘’ Το δικτυο πεπιεσμενου αερα………. γενικες χρησεις στο πλοιο ’’
Τευχος ΙΙ, σελ 143, ‘’ Μεση πίεση βοηθητικων μηχανηματων ……….βοηθητικων μηχανηματων ’’
Τευχος ΙΙ, σελ 143, ‘’ Μεση πίεση συμπιεστων ……….κινηση των συμπιεστων ’’
Τευχος ΙΙ, σελ 143, ‘’ Μεση πίεση στροβιλων ………καυσαεριων στον στροβιλο ’’
Τευχος ΙΙ, σελ 145, ‘’ Οι πεδες φορτισεως διακρινονται ………δινορευματων που αναπτυσσονται) ’’
Τευχος ΙΙ, σελ 148-150, ‘’ Ο μηχανικος δυναμοδεικτης ………για την συνδεση του τυμπανου ’’
8. Για ποιο λόγο είναι σημαντικη η γνωση της σταθερης του ελατηριου
Τευχος ΙΙ, σελ 150, ‘’ Η γνωση της σταθερας… ………μονάδες πιεσεως που επιθυμουμε ’’
9. Να ορισετε την Απολυτη μεγιστη ισχυ
Τευχος ΙΙ, σελ 154, ‘’ Απολυτη μεγιστη ισχυς ονομαζεται ………λόγου αέρα- καυσιμου ’’
Τευχος ΙΙ, σελ 154, ‘’ Μεγιστη κανονικη ισχυς ονομαζεται ………κατά την λειτουργιά της ’’
Τευχος ΙΙ, σελ 154, ‘’ Κανονικη ή ονομαστική ισχυς ονομαζεται ………υπό συνεχη λειτουργιά ’’
Τευχος ΙΙ, σελ 154, ‘’ Κανονικη ή ονομαστική ταχυτητα περιστροφης .. ………στην κανονικη ισχυ ’’
ΜΗΧΑΝΕΣ ΠΛΟΙΩΝ ΙΙ Σελίίδα 22
13. Τι ονομαζεται φορτιο
Τευχος ΙΙ, σελ 154, ‘’ Φορτιο ονομαζεται .. ………στην στις ιδιες στροφες ’’
Τευχος ΙΙ, σελ 154, ‘’ Ισχύς πεδης ονομαζεται .. ……… παρεμβολης μειωτηρα ’’
Τευχος ΙΙ, σελ 154, ‘’ Ισχύς αξονα ονομαζεται .. ……… μεταδοσεως της κινησης) ’’
1. Ο κορμός της μηχανής περιλαμβάνει τον σκελετό, τη βάση, το σώμα των κυλίνδρων και τους
συνδέτες.
2. Η σύνδεση κυλίνδρων, σκελετού και βάσεως γίνεται με ειδικούς κοχλίες μικρού μήκους και
μεγάλης ελαστικότητας (κοχλίες ελαστικής μηκύνσεως), οι οποίοι ονομάζονται συνδέτες ή
εντατήρες.
3. Η σύνδεση κυλίνδρων, σκελετού και βάσεως γίνεται με ειδικούς κοχλίες μεγάλου μήκους και
μεγάλης ελαστικότητας (κοχλίες ελαστικής μηκύνσεως), οι οποίοι ονομάζονται συνδέτες ή εντατήρες.
4. Στα υδροχιτωνια το ψυκτικο υγρο δεν ερχεται σε αμεση επαφή με το χιτωνιο
5. Στις δίχρονες μηχανές, το έμβολο ελέγχει την εναλλαγή των αερίων, ανοίγοντας και κλείνοντας,
στις κατάλληλες χρονικές στιγμές, τις θυρίδες εισαγωγής και εξαγωγής.
6. Κάθε βαλβίδα ΜΕΚ αποτελείται από την κεφαλή, το στέλεχος και την ουρά.
7. Οι βαλβίδες εισαγωγής (σε μονό αριθμό βαλβίδων) είναι λιγότερες από αυτές της εξαγωγής για
τον καλύτερο καθαρισμό των κυλίνδρων από τα καυσαέρια και την καλύτερη πλήρωση με αέρα ή με
καύσιμο μείγμα.
8. Οι βαλβίδες, με το άνοιγμα και το κλείσιμο τους στις κατάλληλες χρονικές στιγμές του κύκλου
λειτουργίας της μηχανής, ρυθμίζουν την εξαγωγή του αέρα ή του καυσίμου μείγματος και την
εισαγωγή των καυσαερίων.
9. Τα ελατήρια των βαλβίδων κατασκευάζονται από ειδικό χάλυβα ελατηρίων.
10. Η συνήθης σύνδεση του εμβόλου με το διωστήρα γίνεται με πείρο.
11. Με τη χρήση του βάκτρου, η ευθύγραμμη κίνηση του εμβόλου μεταδίδεται ως ευθύγραμμη
παλινδρομική έως το ζύγωμα.
6ο
1ο Κεφαλαιο
1→Λ 2→Λ 3→Λ 4→Σ 5→Λ
6→Σ 7→Λ 8→Σ 9→Λ
ο
2 Κεφαλαιο
1→Σ 2→Λ 3→Σ 4→Λ 5→Σ
6→Σ 7→Λ 8→Λ 9→Σ 10 → Σ
11 → Σ 12 → Σ 13 → Σ 14 → Σ 15 → Σ
16 → Λ 17 → Σ 18 → Λ 19 → Λ 20 → Σ
21 → Σ 22 → Λ 23 → Λ
6ο Κεφαλαιο
1→Σ 2→Σ 3→Λ 4→Λ 5→Λ
6→Σ 7→Σ 8→Σ 9→Λ 10 → Λ
11 → Σ 12 → Λ 13 → Λ 14 → Λ 15 → Σ
16 → Σ
Για την επιλύση οποιασδηποτε μορφης ασκησης απαραιτητη προυποθεση είναι η επαρκης γνωση
των μονάδων μέτρησης που χρησιμοποιουνται, θα πρέπει πρώτιστος να γνωρίζουμε την σημασία
των διάφορων φυσικών μεγεθών που χρησιμοποιούμε. Στο μάθημα των Μηχανών πλοιων οι
ασκήσεις με τις οποίες θα ασχοληθούμε σχετιζονται με τα μεγέθη της ισχύος, του εργου, και της
πίεσης, και επίσης πραγματευομαστε έννοιες όπως είναι ο βαθμός απόδοσης.
Εμεις εδώ θα κάνουμε μια γενικα αναφορά στα τεχνικά μεγέθη και στις μονάδες μετρησης τους. α
τεχνικά μαθήματα, όταν λέμε μέγεθος εννοούμε οτιδήποτε σχετικό που μπορεί να μετρηθεί. Να
ξεκινησουμε με ένα απλο και καθημερινο μέγεθος όπως είναι το μήκος, το οποίο μπορεί να
μετρηθει σε μέτρα, χιλιόμετρα, εκατοστα και άλλα πολλά, τα οποία ονομάζονται μονάδες μέτρησης
του μήκους. Ένα άλλο μέγεθος είναι ο χρόνος που έχει ως μονάδες μέτρησης την ώρα, το
δευτερόλεπτο, το έτος και άλλα πολλά. Άλλα μεγέθη είναι ο όγκος, η δύναμη, η πίεση, η ισχύς, η
θερμότητα. Υπάρχουν και εκείνα που χρησιμοποιούνται στο μάθημα, τα οποία είναι πιο τεχνικά, η
ροπή, η γωνιακή ταχύτητα και ορισμένα ακόμη άλλα.
Το κάθε μέγεθος έχει τις δικές του μονάδες μέτρησης, οι οποίες συνήθως είναι περισσότερες από
μία- και αυτό γιατί κατά το παρελθόν υπήρχαν πολλά διαφορετικά σύστημα μετρήσεων και αρκετές
μονάδες μέτρησης από αυτά τα συστήματα έχουν διασωθεί στην βιβλιογραφία και στην κοινή
χρήση. Ωστόσο πλέον χρησιμοποιούνται οι μονάδες μέτρησης στο S.I για λόγους ομοιομορφίας και
καλύτερης συνεννόησης.
Αυτές είναι οι βασικες μονάδες που αφορουν το μάθημα μας, από αυτές τις μονάδες ‘’παραγονται’’
οι υπολοιπες. Παραδείγματος χάριν μοναδα μέτρησης της ταχύτητας είναι το μέτρο ανά
δευτερόλεπτο (m/s). Άλλα μεγέθη με παράγωγες μονάδες, όπως η επιφάνεια, ο όγκος, η δύναμη, η
ενέργεια, η πίεση, η ροπή κλπ. που θα μας απασχολήσουν στις ασκήσεις του μαθήματος μας δεν
θεωρούνται θεμελιώδη και έχουν μονάδες που παράγονται από τις τρεις θεμελιώδεις. Οι μονάδες
αυτών των μεγεθών ονομάζονται παράγωγες και προέρχονται από συνδυασμό των βασικών. Για
παράδειγμα η επιφάνεια έχει ως μονάδα το m2 που παράγεται προφανώς από το m. Η δύναμη έχει
μονάδα το Ν (Newton) και παράγεται με συνδυασμό όλων των θεμελιωδών που προαναφέρθηκαν
ως εξής: kg*m*sec-2 (kg*m/sec2).
Τις άλλες τεσσερεις μονάδες του S.I. θα τις αναφερουμε απλά για λογούς γνωστικους. Οι βαθμοί
Kelvin (K) για την θερμοκρασία (Θ), το αμπέρ (A) ως μονάδα μέτρησης της έντασης του ηλεκτρικού
ρεύματος (I), η Καντέλα (cd) η οποία εκφράζει την φωτεινή ένταση και τα γραμμομόρια (mol) τα
οποία εκφράζει την «ποσότητα οντοτήτων πλήθους»
Βέβαια και οι υπόλοιπες μονάδες μέτρησης, όπως τα εκατοστά ή οι ίντσες για το μήκος, δεν
υστερούν σε τίποτα από το διεθνές σύστημα SI. Ο μόνος λόγος για τον οποίο το σύστημα αυτό έχει
καθιερωθεί είναι γιατί έτσι διευκολύνεται η συνεννόηση μεταξύ των επιστημόνων ανα τον κοσμο.
Ωστόσο, ακόμη και αν δύο επιστήμονες χρησιμοποιούν διαφορετικό σύστημα μέτρησης μπορούν
αρκετά εύκολα να μεταφερθούν από το ένα σύστημα στο άλλο χρησιμοποιώντας κατάλληλους
πίνακες μετατροπής των δύο συστημάτων.
Υπάρχουν και κάποια μεγέθη τα οποία ενώ μετρώνται με κάποιους αριθμούς, δεν έχουν μονάδα
μέτρησης· μετρώνται με καθαρούς αριθμούς, όπως λέγεται (συντελεστές ασφάλειας, βαθμοί
απόδοσης κλπ).
Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται όλα τα μεγέθη που χρησιμοποιούνται στο σχολικό βιβλίο και οι
αντίστοιχες μονάδες.
Ας δούμε τώρα και τη σχέση μεταξύ των μονάδων του ίδιου μεγέθους (μετατροπή μονάδων/
μετατροπή τάξης μεγέθους). Θα αναφερθούμε στα μεγέθη εκείνα που έχει ο προηγούμενος πίνακας.
Και θα επικεντρωθούμε κυρίως στις σχέσεις εκείνες που είναι πιθανό να συναντήσετε στις ασκήσεις.
Πολλαπλάσια – Υποπολλαπλάσια
Πολλαπλάσια Υποπολλαπλάσια
Όπως έχει ήδη αναφερθεί από το 2018 με την αλλαγη που εγινε στην διαδακτεα υλη του μαθήματος
εγινε προσθηκη του 12ου κεφάλαιου «ΙΣΧΥΣ-ΑΠΟΔΟΣΗ-ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ». Στο συγκεκριμενο
κεφάλαιο για την επεξήγηση των μεγεθών τα οποία πραγματευεται χρησιμοποιούνται και κάποιες
σχεσεις οι οποίες περιγραφουν τον υπολογισμό αυτών των μεγεθών και την μεταξύ τους συσχετιση.
Και λογω του ότι το βιβλίο όπως έχουμε ξανά αναφέρει έχει γραφτει και προοριζονταν για χρήση
από τους σπουδαστές των Ναυτικών Ακαδημιών, είναι γραμμενο με ένα ύφος προορισμενο για
σπουδαστές ανωτερων σχολων. Για τον λόγο αυτό και επειτα από αιτηματα διδασκοντνων του
μαθήματος προς τη Διεύθυνση Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, εκδοθηκε σύμφωνα με την Αριθ.
Πρωτ.: Φ6/18444/Δ4 -02-02-2018, Ενδεικτικό Τυπολόγιο για το πανελλαδικώς εξεταζόμενο
μάθημα «Μηχανές Πλοίου ΙΙ» της Γ΄ τάξης Ημερήσιων και Δ΄ τάξης Εσπερινών ΕΠΑ.Λ. για το
σχ. έτος 2017-2018. Όπου συγκεντρωμενα και απλουστευμενα διδονται οι σχεσεις και τύποι που
θα ζητούνται για την επίλυση των ασκήσεων που θα ζητούνται κατά την εξέταση του μαθήματος στο
εξης.
Το τυπολόγιο αναφέρεται στο Κεφάλαιο 12 «ΙΣΧΥΣ-ΑΠΟΔΟΣΗ-ΔΙΑΓΡΑΜΜΑΤΑ» και στο Παράρτημα
(σελ 371-378) της διδακτέας-εξεταστέας ύλης για το σχολικό έτος 2017-18, όπως περιλαμβάνονται
στο βιβλίο «Μηχανές Εσωτερικής Καύσεως (τόμος δεύτερος)» των Λ.Χ. Κλιάνη, Ι. Κ. Νικολού, Ι.Α.
Σιδέρη (εκδ. Ιδρύματος Ευγενίδου).
𝜜 = �∗��/�
[ Α σε m2 ]
όπου:
��=(�∗��/4) ∗�
[ Vh σε m3 ]
όπου
π = 3,14
D = διάμετρος κυλίνδρου σε m
S=διαδρομή εμβόλου σε m
�� = �∗�� ή ��=�∗(�∗��/4) ∗�
[ VH σε m3 ]
όπου
π = 3,14
z = αριθμός κυλίνδρων
Vh = όγκος εμβολισμού του κυλίνδρου σε m3
D = διάμετρος κυλίνδρου σε m
S=διαδρομή εμβόλου σε m
pe = pi – pr
[ pe σε Pa ή bar ]
όπου:
όπου
�� = �∗��∗�∗��∗�∗𝒏/𝟏��∗�
[Ne σε Watt (W)]
όπου:
z = αριθμός κυλίνδρων
pe = μέση πραγματική πίεση σε Pa
π = 3,14
D = διάμετρος κυλίνδρου σε m
s = διαδρομή εμβόλου σε m
n = στροφές κινητήρα σε rpm
K = 2, για δίχρονη (2χρονη) μηχανή (κινητήρα)
K = 4, για τετράχρονη (4χρονη) μηχανή (κινητήρα)
� = �∗𝒏 / 𝟑�
[ ω σε Hz ή στρ/s ή rps ]
όπου:
π = 3,14
n = στροφές του κινητήρα σε rpm
[ Md σε Nm ]
όπου:
𝒏 � = � � / ��
Επίσης:
𝒏� = �� / ��
όπου:
��=�∗𝒏 / 𝟑�
[ Ce σε m/sec ]
όπου:
S = διαδρομή εμβόλου σε m
n = o αριθμός στροφών σε rpm
��=𝑬 / �∗�
[ pi σε kgr/cm2 ή bar ]
όπου:
όπου:
ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΜΟΝΑΔΩΝ
α) 1HP = 0,735 KW
β) 1Pa = 1N / m2
γ) 1bar = 105 Pa = 1kgr / cm2 = 1atm
δ) 1W= 1J/sec = 1 N*m /sec
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
1) Σε τετράχρονο τετρακύλινδρο πετρελαιοκινητήρα ισχύουν οι ακόλουθες τιμές:
Να υπολογιστούν :
α) Η ενδεικνύμενη ισχύς Ni
β) Η ισχύς απωλειών Nr
γ) Η ροπή στρέψεως στην άτρακτο του κινητήρα Μd
δ) Η ταχύτητα περιστροφής n
ε) Η γραμμική ταχύτητα του εμβόλου ce
2) Σε τετράχρονο τετρακύλινδρο πετρελαιοκινητήρα ισχύουν οι ακόλουθες τιμές:
Να υπολογιστούν :
Να υπολογιστούν :
Να υπολογιστούν :
Να υπολογιστούν :
Το τμήμα αυτό του βοηθηματος παρατιθεται για την συγκριση του βαθμου δυσκολιας που ειχε η
εξεταση του μαθηματος κατά τα παρελθοντα ετη και υπο την παλαιοτερη μορφη διδασκαλιας του. Η
διδασκαλία του μαθήματος κατ αυτό το διάστημα (2006-2009) γινονταν με άλλη βιβλίογραφια από
την υφισταμενη και όπως θα δείτε είχε και άλλες γνωστικες απαιτησεις
2006
ΘΕΜΑ 1ο
α. Να σχεδιάσετε το σπειροειδές διάγραμμα τετράχρονης πετρελαιομηχανής και να εξηγήσετε τις
φάσεις λειτουργίας της. (Μονάδες 10)
β. Να αναφέρετε και να εξηγήσετε τους τρόπους με τους οποίους επιτυγχάνεται ο καθαρισμός του
καυσίμου, προτού οδηγηθεί στη μηχανή. (Μονάδες 10)
γ. Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται γενικά όλοι οι θάλαμοι καύσης των αεριοστροβίλων;
(Μονάδες 5 )
ΘΕΜΑ 2ο
α. Να αναφέρετε τα πιθανά αίτια και τους τρόπους αποκατάστασης, όταν το πετρέλαιο δεν
αναφλέγεται σε μια πετρελαιομηχανή. (Mονάδες 10)
β. Να αναφέρετε ονομαστικά τους κυριότερους τύπους των σύγχρονων καυστήρων θαλάμων
καύσης των αεριοστροβίλων. (Μονάδες 8 )
γ. Σε ποιους κυρίως λόγους οφείλεται η ατελής καύση και ποιες οι συνέπειές της; (Δεν απαιτείται
παράδειγμα). (Mονάδες 7)
ΘΕΜΑ 3ο
α. Να σχεδιάσετε ένα ανοικτό κύκλωμα αεριοστροβίλου με ανάκτηση θερμότητας, ενδιάμεση ψύξη
και αναθέρμανση και να κατονομάσετε επάνω στο σχήμα τα επιμέρους στοιχεία που το αποτελούν.
(Μονάδες 10 )
β. Να αναφέρετε και να εξηγήσετε τις σπουδαιότερες απώλειες καύσης των θερμικών μηχανών.
(Mονάδες 10)
γ. Να αναφέρετε τα πιθανά αίτια και τους τρόπους αποκατάστασης σε μια πετρελαιομηχανή, που
κατά την λειτουργία της υπερταχύνεται. (Mονάδες 5)
ΘΕΜΑ 4ο
α. Να αναφέρετε αναλυτικά τον επικρατέστερο τρόπο κατάταξης των καυσίμων. (Μονάδες 10)
β. Να αναφέρετε και να αναλύσετε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των πολλαπλών
ξεχωριστών θαλάμων καύσης μορφής σωλήνα.
(Μονάδες 8)
γ. Να αναφέρετε τα συστατικά των καυσαερίων των θερμικών μηχανών. (Μονάδες 7)
2007
ΘΕΜΑ 1ο
α. Να σχεδιάσετε σε άξονες (Ρ-V) τη γραφική παράσταση του μικτού κυκλώματος (κύκλωμα
Sabathé) και να περιγράψετε τη λειτουργία του.
(Μονάδες 11)
2008
ΘΕΜΑ 1ο
α. Να σχεδιάσετε σε άξονες πίεσης-όγκου (Ρ-V) τη γραφική παράσταση του κυκλώματος Diesel και
να περιγράψετε τη λειτουργία του (Μονάδες 15)
β. Να περιγράψετε τον τρόπο που γίνεται η αρχική εκκίνηση μιας μηχανής με πεπιεσμένο αέρα.
(Μονάδες 10)
ΘΕΜΑ 2ο
α. Να περιγράψετε τα βασικά εξαρτήματα χειρισμού και ελέγχου της λειτουργίας των Μ.Ε.Κ.
(Μονάδες 8)
β. Να συγκρίνετε μια Μ.Ε.Κ με έναν Αεριοστρόβιλο. (Mονάδες 9 )
γ. Να αναφέρετε τα πιθανά αίτια και τους τρόπους αποκατάστασης όταν μια πετρελαιομηχανή κατά
τη λειτουργία της επιβραδύνεται ή σταματά.(Μονάδες 8)
ΘΕΜΑ 3ο
α. Να σχεδιάσετε έναν αεριοστρόβιλο απλού κυκλώματος και να περιγράψετε τις κυριότερες
μονάδες που αποτελούν την εγκατάσταση. (Μονάδες 12)
β. Να σχεδιάσετε σε άξονες πίεσης-όγκου (Ρ-V) ένα απλό κύκλωμα λειτουργίας αεριοστροβίλου και
να αναφέρετε τις φάσεις λειτουργίας του κύκλου. (Μονάδες 8)
γ. Να αναφέρετε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των καυστήρων των αεριοστροβίλων, με
προστόμια εξάτμισης. (Mονάδες 5 )
ΘΕΜΑ 4ο
α. Να αναφέρετε σε ποιους λόγους οφείλεται η ατελής καύση και να περιγράψετε τις συνέπειές της.
(Δεν απαιτείται αριθμητικό παράδειγμα). (Mονάδες 5)
ΜΗΧΑΝΕΣ ΠΛΟΙΩΝ ΙΙ Σελίίδα 38
β. Να αναφέρετε τα βασικά συστατικά των καυσαερίων, όπως αυτά προκύπτουν από τις εξισώσεις
καύσης. (Δεν απαιτούνται, τύπος και εξισώσεις καύσης). (Μονάδες 5 )
γ. Να δώσετε τους ορισμούς της Υδροδυναμικής λίπανσης και της Οριακής λίπανσης. (Mονάδες 7 )
δ. Να αναφέρετε για ποιους λόγους πρέπει να τηρείται σε ορισμένα όρια η ελευθερία (χάρη) στις
τριβόμενες επιφάνειες. (Mονάδες 8)
2009 (ΤΕΕ)
ΘΕΜΑ 1ο
α. Να περιγράψετε τα βασικά όργανα παρακολούθησης της λειτουργίας της μηχανής. (Μονάδες 15)
β. Να αναφέρετε τα σημεία που ελέγχει το αυτόματο σύστημα σε μια εγκατάσταση μηχανής Diesel
αναστρεφόμενης. (Μονάδες 10 )
ΘΕΜΑ 2ο
α. Να σχεδιάσετε σε άξονες p - V τη γραφική παράσταση του θεωρητικού κυκλώματος Οtto και να
περιγράψετε την λειτουργία τους. (Μονάδες 15)
β. Να αναφέρετε τα πιθανά αίτια και τους τρόπους αποκατάστασης, όταν μια πετρελαιομηχανή δεν
εκκινεί. (Mονάδες 10)
ΘΕΜΑ 3ο
α. Να περιγράψετε με ποιους τρόπους εφαρμόζεται, τα τελευταία χρόνια σε βενζινομηχανές, η
μέθοδος έγχυσης της βενζίνης υπό πίεση.
(Μονάδες 11)
β. Να αναφέρετε τους τρόπους με τους οποίους παρουσιάζονται οι βλάβες υλικού των διαφόρων
συστημάτων των θαλάμων καύσης των αεριοστροβίλων. (Μονάδες 9)
γ. Να αναφέρετε, ονομαστικά, τις απαιτήσεις χρήσης των αεριοστροβίλων. (Mονάδες 5)
ΘΕΜΑ 4ο
α. Να δώσετε τους ορισμούς της τέλειας και της ατελούς καύσης. (Mονάδες 7)
β. Ποιες οδηγίες πρέπει να τηρούνται κατά την ανάλυση δείγματος καυσαερίων μιας μηχανής, για να
είναι το δείγμα αντιπροσωπευτικό. (Μονάδες 6)
Ωστόσο το 2018 αλλαξε η προς εξέταση υλη με την αφαιρεση πολλων σημειων από το 1 ο κεφάλαιο –
πρακτικα πλέον από το πρωτο κεφάλαιο εξεταζονται μόνο η περιγραφή των φασεων λειτουργιάς δίχρονων
και τετράχρονων βενζινοκινητήρων και πετρελαιοκινητηρων σε πραγματική λειτουργιά ενώ παραλληλα
προστεθηκε το 12ο κεφάλαιο το οποίο λόγο καποιων σχεσεων που διδάσκονται, για πρώτη φορά το 2018 στην
εξέταση του μαθηματος που έως εκείνη την χρονιά, ήταν καθαρα μόνο σε επίπεδο θεωρητικων γνώσεων,
προστεθηκε και η εξέταση σε ασκήσεις.
Ο λόγος που γινετε σε αυτή την αναφορά ως προς την αλλαγη της διδακτεας ύλης είναι ώστε να μην διδετε
μεγάλη προσοχη σε θέματα που προερχονται από τα κεφάλαια που εχουν αφαιρεθει από την υλη. Για την
διευκολυνση σας oι σχετικες ερωτήσεις θα είναι σε πλαγιογραμματη γραφή και υπογραμισμενα. Επίσης όπου
οι ερωτήσεις αναφέρονται στην στοιχειωση λειτουργιά των κινητηρων εσείς πλέον να διαβαζεται τα
αντίστοιχα σημεία που αναφέρονται όμως στην πραγματική λειτουργιά του αντιστοιχου κινητήρα που
αφορα η ερωτηση.
2009 (ΕΠΑΛ)
ΘΕΜΑ 1ο
α. Να περιγράψετε τις τέσσερις (4) κατηγορίες που διακρίνονται οι κινητήρες και κατ’ επέκταση ο
σκελετός τους, ανάλογα με τη διάταξη των κυλίνδρων τους.
Μονάδες 16
Σελ 36 τευχος Ι,Αναφερεται τους 4 τυπους διαταξης που αναφερονται στο βιβλιο με μια μικρη περιγραφη
β. Να αναφέρετε τις τρεις (3) λειτουργίες που επιτελεί το έμβολο των Μηχανών Εσωτερικής Καύσης
(Μ.Ε.Κ.).
Μονάδες 9
Σελ 44-45 τευχος Ι, ’’Οι λειτουργιες που επιτελει το εμβολο…………... θυριδες.εισαγωγης και εξαγωγης.’’
ΘΕΜΑ 2ο
Μονάδες 16
Σελ 219 τευχος Ι, Οι ορισμοι των δυο ιδιοτητων όπως είναι γραμμενοι
Μονάδες 9
Σελ 47-48 τευχος Ι, Ονομαστικα τα μερη ( είναι σημειωμενα με εντονη γραφη)
Μονάδες 15
Σελ 44-45 τευχος Ι,’’Οι λειτουργιες που επιτελει το εμβολο…………... θυριδες.εισαγωγης και εξαγωγης.’’
β. Να αναφέρετε σε ποιες αιτίες οφείλεται η σταδιακή πτώση της πίεσης του λιπαντικού μιας Μ.Ε.Κ.
Μονάδες 10
Σελ 163 τευχος IΙ,’’Η σταδιακη πτωση της πιεσης οφειλεται συνηθως…………... βραχιονες του εμβολου).’’
ΘΕΜΑ 4ο
α. Να περιγράψετε τους λόγους, για τους οποίους απαιτείται προθέρμανση στις Μ.Ε.Κ. και να
αναφέρετε, ονομαστικά, τις μεθόδους, με τις οποίες αυτή επιτυγχάνεται.
Μονάδες 10
Σελ 124 τευχος IΙ,’’Πριν αποτη φορτιση της……... ψυχρης εκκινησης της., Και ονομαστικα τις μεθοδους α,β,γ που περιγραφονται’’
β. Να περιγράψετε τον οπτικό έλεγχο και τον έλεγχο δια της αφής, οι οποίοι ακολουθούνται από
τους μηχανικούς φυλακής, κατά τη διάρκεια λειτουργίας μιας Μ.Ε.Κ..
Μονάδες 15
Σελ 124 τευχος IΙ,’’Πριν αποτη φορτιση της……... ψυχρης εκκινησης της., Και ονομαστικα τις μεθοδους α,β,γ που περιγραφονται’’
2010
ΘΕΜΑ A.
A1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη
Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Oι πετρελαιομηχανές χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την κίνηση των πλοίων.
β. Οι δύο ακραίες θέσεις μετακίνησης του εμβόλου ονομάζονται Άνω Νεκρό Σημείο (ΑΝΣ) και Κάτω
Νεκρό Σημείο (ΚΝΣ).
γ. Η φάση της καύσης εκτόνωσης ξεκινά με το έμβολο να βρίσκεται στο Κάτω Νεκρό Σημείο (ΚΝΣ)
και οι βαλβίδες εισαγωγής και εξαγωγής είναι ανοικτές.
δ. Σημείο ανάφλεξης του πετρελαίου είναι η ελάχιστη πίεση, στην οποία το πετρέλαιο αρχίζει να
στερεοποιείται.
ε. Ο αριθμός κετανίου αποτελεί το μέτρο της ποιότητας έναυσης του καυσίμου δηλαδή της
εκρηκτικής ή μη καύσης.
Μονάδες 15
α.=>Λ, β.=>Σ, γ.=>Λ δ.=>Λ, ε=>Σ
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
1. Μηχανές έναυσης με συμπίεση α. Διωστήρας
2. Στεγανοποίηση του θαλάμου καύσης β. Εκκεντροφόρος άξονας
3. Η σχέση μετάδοσης της κίνησης μεταξύ γ. Κινητήρες Diesel
στροφαλοφόρου -εκκεντροφόρου στις τετράχρονες
μηχανές
4. Μετατροπή της ευθύγραμμης κίνησης του εμβόλου σε δ. Ελατήρια συμπίεσης
περιστροφική
5. Μεταδίδει την κίνηση για το άνοιγμα και το κλείσιμο των ε. 2:1
βαλβίδων εισαγωγής και εξαγωγής
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β.
Β1. Να αναφέρετε τέσσερις (4) από τις ειδικές ιδιότητες, που απαιτούνται να έχουν τα υλικά
κατασκευής των εμβόλων.
Μονάδες 12
Σελ 45 τευχος Ι,Ονομαστικα μια από τις εξι (6) ιδιοτητες που ξεκινανε από Μικρη πυκνοτητα… , εως και οι διαβρωσεις
Β2. Τι είναι θερμογόνος δύναμη του καυσίμου και τι ορίζουμε ως ανώτερη και κατώτερη θερμογόνο
δύναμη;
Μονάδες 13
Σελ 219 τευχος Ι,’’Η θερμοτητα καυσης που απελευθερωνεται….KJ/Kg, & Οριζουμε ως ανωτερη θερμογονο….υπο μορφη ατμου’’
ΘΕΜΑ Γ.
Μονάδες 10
Σελ 9-12 τευχος Ι,Ονομαστικα οι κατηγοριες που αναφερονται’
Γ2. Να αναφέρετε, ονομαστικά, τους γενικούς ελέγχους, που γίνονται πριν από την εκκίνηση της
πετρελαιομηχανής.
Μονάδες 15
Σελ 125 τευχοςIΙ,Ονομαστικα οι γενικοι ελεγχοι που αναφερονται (5 συνολικα)
Δ1. Να αναφέρετε τις αιτίες, στις οποίες οφείλεται η αύξηση της θερμοκρασίας του νερού ψύξης της
πετρελαιομηχανής.
Μονάδες 15
Σελ 161 τευχος ΙI,’’ –Σε ανωμαλια ή βλαβη……,Σε υπερφοτιση της μηχανης’’
Δ2. Να αναφέρετε πέντε (5) από τους λόγους, στους οποίους οφείλεται η αυξημένη κατανάλωση του
κυλινδρελαίου κατά τη λειτουργία των δίχρονων πετρελαιομηχανών.
Μονάδες 10
Σελ 251 τευχος I, Πεντε (5)από τους λογους που αναφερονται στο δ) Ελεγχος καταναλωσης λαδιου
2011
ΘΕΜΑ A
A1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη
Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Ο ωστικός τριβέας συναντάται στις ναυτικές μηχανές και παραλαμβάνει την ωστική αξονική
δύναμη της έλικας, την οποία μεταβιβάζει στο σκάφος.
β. Ο στροφαλοφόρος άξονας μετατρέπει με τη βοήθεια των διωστήρων την ευθύγραμμη κίνηση των
εμβόλων σε περιστροφική.
γ. Σε μια 4χρονη πετρελαιομηχανή η φάση της συμπίεσης ξεκινά με το έμβολο να βρίσκεται στο
ΑΝΣ και τις βαλβίδες εισαγωγής και εξαγωγής ανοιχτές.
δ. Το βαρύ πετρέλαιο diesel χρησιμοποιείται αποκλειστικά σε κινητήρες ταχυπλόων και μικρών
αλιευτικών σκαφών.
ε. Ο μηχανικός φυλακής εξυδατώνει περιοδικά τα αεροφυλάκια και ελέγχει την πίεση και την
στεγανότητα στο σύστημα του αέρα εκκίνησης της μηχανής.
Μονάδες 15
α.=>Σ, β.=>Σ, γ.=>Λ δ.=>Λ, ε=>Σ
Α2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1,2,3,4,5 από τη στήλη Α και δίπλα το γράμμα
α,β,γ,δ,ε,στ της στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
1. Βαλβίδες κυρίων μηχανών α. 1:1
2. Σχέση μετάδοσης κίνησης μεταξύ σταλοφόρου – β. Κυκλοφορία θερμού νερού
εκκεντροφόρου στις δίχρονες μηχανές
3. Δυναμικό (μ), κινηματικό (ν) γ. Εισαγωγής - εξαγωγής
4. Προθέρμανση μηχανής δ. Ελαιολεκάνη
5. Ελατήρια εμβόλου ε. Ιξώδες
στ. Συμπίεσης, λαδιού
Μονάδες 10
1.=>γ , 2.=>α, 3.=>ε, 4=>β, 5=>στ
Β1. Να αναφέρετε ονομαστικά σε ποιες κατηγορίες κατατάσσονται οι ΜΕΚ ανάλογα με τον τρόπο
έναυσης (ανάφλεξης) του καυσίμου.
Μονάδες 9
Σελ 8 τευχος I, ‘’Αναλογα με τον τροπο εναυσεως (αναφλεξεως)…………….Semi diesel’’
Β2. Τι ονομάζεται σημείο ροής του πετρελαίου και ποια η σημασία του για τη λειτουργία της
μηχανής;
Μονάδες 16
Σελ 219 τευχος I, ‘’Σημειο ροης ονομαζεται η θερμοκρασια……………κινδυνος αναφλεξεως’’
ΘΕΜΑ Γ
Γ1. Να αναφέρετε ονομαστικά σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται τα λιπαντικά έλαια ανάλογα με την
προέλευσή τους.
Μονάδες 10
Σελ 233 τευχος I, ‘Πρωτογενη…….χρησιμοποιημενα λαδια’’
Γ2. Να περιγράψετε τους τρεις (3) τρόπους με τους οποίους επιτυγχάνεται η εκκίνηση μικρής ισχύος
πετρελαιομηχανών πρόωσης.
Μονάδες 15
Σελ 128-129 τευχος II, ‘’Η εκκινηση στις μηχανες μικρης ισχυος…….συμπιεζομενου αερα’’
ΘΕΜΑ Δ
Δ1. Να αναφέρετε ονομαστικά πέντε (5) από τους λόγους στους οποίους οφείλεται η αύξηση της
θερμοκρασίας του λιπαντικού της μηχανής.
Μονάδες 10
Σελ 164 τευχος II, Αναφερετε ονομαστικα πεντε από τους 12 λογους που εχει το βιβλιο
Δ2. Να περιγράψετε πέντε (5) από τις εργασίες που πρέπει να εκτελέσουν οι μηχανικοί, όταν το
πλοίο καταπλεύσει στο λιμάνι και η διάρκεια παραμονής του είναι σχετικά μεγάλη.
Μονάδες 15
Σελ 134-135 τευχος II, Αναφερετε ονομαστικα πεντε από τους 7 εργασιες που εχει το βιβλιο
2012
ΜΗΧΑΝΕΣ ΠΛΟΙΩΝ ΙΙ Σελίίδα 44
ΘΕΜΑ A
A1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν,γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη
Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Η απόσταση μεταξύ του Άνω Νεκρού Σημείου (ΑΝΣ) και του Κάτω Νεκρού Σημείου (ΚΝΣ)
ονομάζεται όγκος εμβολισμού (Vh).
β. Σε μια τετράχρονη πετρελαιομηχανή στη φάση εξαγωγής καυσαερίων με την έναρξη της ανόδου
του εμβόλου προς το Άνω Νεκρό Σημείο (ΑΝΣ) ανοίγει η βαλβίδα εξαγωγής, ενώ η βαλβίδα
εισαγωγής παραμένει κλειστή.
γ. Κάθε βαλβίδα ΜΕΚ αποτελείται από την κεφαλή, το στέλεχος και την ουρά.
δ. Με τη χρήση του βάκτρου, η ευθύγραμμη κίνηση του εμβόλου μεταδίδεται ως ευθύγραμμη
παλινδρομική έως το ζύγωμα.
ε. Στην υδροστατική λίπανση η μεμβράνη σχηματίζεται και συντηρείται λόγω της σχετικής κινήσεως
των δύο λιπαινόμενων επιφανειών.
Μονάδες 15
Α2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1,2,3,4,5 από τη στήλη Α και δίπλα το γράμμα
α,β,γ,δ,ε,στ της στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
ΘΕΜΑ Β
Μονάδες 15
Σελ 16 τευχος I, ‘Συμπιεση , η φαση της συμπιεσης……δευτερο χρονο λειτουργιας του κινητηρα’
Β2. Από ποια επιμέρους συστήματα αποτελείται η συνολική εγκατάσταση λιπάνσεως κύριας
μηχανής και βοηθητικών μηχανών και μηχανημάτων;
Μονάδες 10
Σελ 245 τευχος I, ‘Η συνολικη εγκατασταση λιπανσεως κυριας ……….. Λιπανσης Βοηθητικων Μηχανων’
ΘΕΜΑ Γ
Μονάδες 10
Σελ 239 τευχος I, ‘Ονομαστικα ένα από τα συνολικα 9 που αναφερονται στο βιβλιο
Γ2. Να περιγράψετε την επίδραση και τα προβλήματα που δημιουργεί η χαμηλή θερμοκρασία του
καυσίμου στο δίκτυο καυσίμου μέχρι και στη λειτουργία του κινητήρα.
Μονάδες 15
Σελ 216 τευχος I, ‘Η χαμηλη θερμοκρασια του βιβλιου………… και των βαλβιδων εξαγωγης’
ΘΕΜΑ Δ
Δ1. Να περιγράψετε τις επιπλέον εργασίες που πρέπει να γίνουν, όταν το πλοίο προβλέπεται να
παραμείνει για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα σε ακινησία.
Μονάδες 15
Σελ 135 τευχος ΙI, ‘Εάν το πλοιο προβλεπεται …………………εκκενωνονται οι βοηθητικοι λεβητες’
Δ2. Να αναφέρετε σε ποιες αιτίες οφείλεται συνήθως η απότομη πτώση της πιέσεως του καυσίμου
της μηχανής.
Μονάδες 10
Σελ 167 τευχος IΙ, ‘Η αποτομη πτωση της πιεσης …………. την τροφοδοτικη αντλια’
2013
ΘΕΜΑ A
A1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν,γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη
Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Το έργο, από την εκτόνωση των καυσαερίων,παράγεται κατά τη μετακίνηση του εμβόλου από το
Κάτω Νεκρό Σημείο (Κ.Ν.Σ.) στο Άνω Νεκρό Σημείο (Α.Ν.Σ.).
β. Το βάκτρο μαζί με το ζύγωμα συναντώνται στις δίχρονες αργόστροφες μηχανές μεγάλης ισχύος.
γ. Ο εκκεντροφόρος (κνωδακοφόρος) άξονας μεταδίδει την κίνηση για το άνοιγμα και το κλείσιμο
των βαλβίδων εισαγωγής και εξαγωγής.
δ. Σημείο καύσης ονομάζεται η θερμοκρασία, στην οποία αυτοαναφλέγεται το καύσιμο στην
ατμοσφαιρική πίεση.
ε. Τα πετρέλαια πρέπει απαραίτητα να έχουν πολύ μικρή περιεκτικότητα σε θείο (όπως επιβάλλεται
από διεθνείς κανονισμούς) για την προστασία του περιβάλλοντος από την όξινη βροχή.
Μονάδες 15
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
1. Ελατήρια εμβόλων α. 2 : 1
2. Βάση μηχανής β. Απόφραξη του φίλτρου κατάθλιψης
3. Σταδιακή πτώση πίεσης του καυσίμου γ. Σημείο ανάφλεξης
4. Σχέση μετάδοσης κίνησης μεταξύ στροφαλοφόρου- δ. Συμπίεσης-Λαδιού
εκκεντροφόρου στις τετράχρονες μηχανές
5. Υπερφόρτιση μηχανής ε. Ελαιολεκάνη
στ. Αύξηση θερμοκρασίας νερού ψύξης
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β
Β1. Να περιγράψετε τη φάση της εξαγωγής καυσαερίων στη στοιχειώδη λειτουργία τετράχρονης
πετρελαιομηχανής.
Μονάδες 15
Σελ 18 τευχος I, ‘Η τεταρτη και τελευταια φαση λειτουργιας ξεκινα …….οποτε και κλεινει η βαλβιδα εξαγωγης’’
Β2. Να αναφέρετε, ονομαστικά, τα εξαρτήματα που βρίσκονται στην κεφαλή (πώμα) των κυλίνδρων
των τετράχρονων πετρελαιομηχανών.
Μονάδες 10
Σελ 40 τευχος I,’’Στην κεφαλη βρισκονται , και αναφερεται ονομαστικα τα 5 εξαρτηματα που γραφει το βιβλιο σας’’
ΘΕΜΑ Γ
Γ1. Να αναφέρετε πέντε (5) σημεία της μηχανής, στα οποία συσσωρεύονται τα υπολείμματα
άκαυστου άνθρακα (εξανθρακώματα).
Μονάδες 10
Γ2. Να αναφέρετε πέντε (5) από τις θετικές επιδράσεις, που έχουν τα βελτιωτικά πρόσθετα στο
καύσιμο των Μηχανών Εσωτερικής Καύσης.
Μονάδες 15
Σελ 226 τευχος I,’’Επιλεγουμε 5 από τα 7 που αναφερονται στο βιβλιο σας’’
Δ1. Να περιγράψετε την κατάσταση, η οποία είναι γνωστή ως λίπανση λεπτής ή οριακής μεμβράνης
(οριακή λίπανση).
Μονάδες 15
Σελ 231 τευχος I,’’Στην περιπτωση μεγαλων φορτιων……λιπαντικη μεμβρανη’’
Δ2. Να αναφέρετε τις πέντε (5) ανωμαλίες-βλάβες στο σύστημα λίπανσης της μηχανής.
Μονάδες 10
Σελ 162-167 τευχος II’’Απαριθμείτε τις 5 ανωμαλιες που αναφερονται στο βιβλιο σας’’
2014
ΘΕΜΑ A
A1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν,γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη
Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Οι μηχανές εσωτερικής καύσης (Μ.Ε.Κ.), ανάλογα με τον τρόπο ψύξης των κυλίνδρων,
κατατάσσονται σε υδρόψυκτες και αερόψυκτες.
β. Η ευθύγραμμη παλινδρομική κίνηση του εμβόλου μετατρέπεται σε περιστροφική μέσω
κατάλληλου κινηματικού μηχανισμού, ο οποίος αποτελείται από το διωστήρα και το στρόφαλο.
γ. Σημείο ανάφλεξης του πετρελαίου είναι η ελάχιστη πίεση, στην οποία το πετρέλαιο αρχίζει να
στερεοποιείται.
δ. Η θερμότητα που απελευθερώνεται κατά την τέλεια καύση ενός kg υγρού καυσίμου, ονομάζεται
θερμογόνος δύναμη του καυσίμου.
ε. Οι τριβείς είναι κυλινδρικοί μεταλλικοί δακτύλιοι οι οποίοι τοποθετούνται στα πώματα (καπάκια)
των κυλίνδρων των μηχανών.
Μονάδες 15
Α2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1, 2, 3, 4, 5 από τη στήλη Α και δίπλα ένα από τα
γράμματα α, β, γ, δ, ε, στ της στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα
γράμμα από τη στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
1. Θυρίδες εισαγωγής και εξαγωγής α. Ρυθμιστής στροφών (Governor)
2. Μηχανές έναυσης με σπινθήρα β. Ελατήρια εμβόλων
3. Απότομη πτώση πίεσης λιπαντικού της μηχανής γ. Δίχρονες μηχανές
4. Έλεγχος στροφών μηχανής δ. Βενζινομηχανές
5. Δίκτυο πεπιεσμένου αέρα ε. Ηλεκτρική ή μηχανική βλάβη της αντλίας
λαδιού
στ. Εκκίνηση κύριων και βοηθητικών μηχανων
Μονάδες 10
Β1. Να αναφέρετε τις τρεις (3) λειτουργίες που επιτελεί το έμβολο των Μ.Ε.Κ.
Μονάδες 15
Σελ 44-45 τευχος I,’’Οι λειτουργιες που εκτελει το εμβολο είναι …. Εισαγωγης και εξαγωγης’’
Β2. Να αναφέρετε, ονομαστικά, πέντε (5) από τις χαρακτηριστικές ιδιότητες του πετρελαίου.
Μονάδες 10
Σελ 215-226 τευχος I,’’Επιλεγουμε 5 από τις 17 που αναφερονται στο βιβλιο , ονομαστικα)
ΘΕΜΑ Γ
Μονάδες 10
Σελ 19 τευχος I,’’Η συμπιεση του αερα αρχιζει….(για υπερπληρουμενες μεσοστροφες μηχανες)’’
Γ2. Να αναφέρετε πέντε (5) από τους λόγους, στους οποίους οφείλεται η αυξημένη κατανάλωση του
κυλινδρέλαιου, κατά τη λειτουργία των δίχρονων πετρελαιομηχανών.
Μονάδες 15
Σελ 251 τευχος I,’’Επιλεγουμε 5 από τους 7 λογους που αναφερονται στο βιβλιο’’
ΘΕΜΑ Δ
Δ1. Για ποιους λόγους οι μηχανές εσωτερικής καύσης του πλοίου πρέπει να προθερμαίνονται;
Μονάδες 10
Σελ 124 τευχος IΙ,’’Πριν από την φορτιση της …………..συμφωνα με τις οδηγιες του κατασκευαστη’’
Δ2. Να αναφέρετε, ονομαστικά, τις πέντε (5) ανωμαλίες- βλάβες στο σύστημα καυσίμου της
μηχανής.
Μονάδες 15
Σελ 167-169 τευχος ΙI,’’Αναφερουμε ονομαστικα τις 5 ανωμαλιες που αναφερει το βιβλιο σας’’
ΘΕΜΑ A
A1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη
Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Η απόσταση μεταξύ του Α.Ν.Σ. και του Κ.Ν.Σ. ονομάζεται διαδρομή (s) του εμβόλου.
β. Ο κορμός της μηχανής περιλαμβάνει τον σκελετό, τη βάση, το σώμα των κυλίνδρων και τους
συνδέτες.
γ. Οι τριβείς, με το άνοιγμα και το κλείσιμό τους στις κατάλληλες χρονικές στιγμές του κύκλου
λειτουργίας της μηχανής, ρυθμίζουν την εισαγωγή του αέρα ή του καυσίμου μείγματος και την
εξαγωγή των καυσαερίων.
δ. Οι ναυτικοί πετρελαιοκινητήρες Diesel έχουν συνήθως τη δυνατότητα να λειτουργήσουν με
καύσιμο διαφόρων τύπων και ποιότητας.
ε. Η απότομη πτώση πίεσης στο δίκτυο καυσίμου γίνεται αντιληπτή από τις ενδείξεις των τοπικών
θερμομέτρων.
Μονάδες 15
Α2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1, 2, 3, 4, 5 από τη στήλη Α και δίπλα ένα από τα
γράμματα α, β, γ, δ, ε, στ της στήλης Β που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση.Σημειώνεται ότι ένα
γράμμα από τη στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
1. Χιτώνια α. Μείγμα υδρογονανθράκων
2. Ωστικός τριβέας β. Κολλημένα ελατήρια
3. Αργό ή φυσικό πετρέλαιο γ. Μηχανισμός αναστροφής
4. Μέτρηση ειδικού βάρους δ. Πυκνόμετρο λιπαντικού
5. Αύξηση κατανάλωση ε. Ναυτικές μηχανές
στ. Υγρά – ξηρά
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β
Β2. Να περιγράψετε τη φάση της Καύσης – Εκτόνωσης στη στοιχειώδη λειτουργία τετράχρονης
πετρελαιομηχανής.
Μονάδες 20
Σελ17 τευχος I’’ Η τριτη φαση λειτουργιας ξεκινα……αποτελει τον τριτο χρονο λειτουργιας του κινητηρα’’
Μονάδες 15
Γ2. Να αναφέρετε ονομαστικά πέντε (5) πλεονεκτήματα των συνθετικών λιπαντικών ως προς τα
ορυκτέλαια.
Μονάδες 10
Σελ 234 τευχος I’’Αναφερεται ονομαστικα 5 από τα 7 που εχει το βιβλιο σας’’
ΘΕΜΑ Δ
Δ1. Να γράψετε πέντε (5) από τους γενικούς ελέγχους που γίνονται πριν την εκκίνηση της μηχανής,
ανεξάρτητα από το προηγηθέν διάστημα ακινησίας.
Μονάδες 15
Σελ 125 τευχος ΙI’’Αναφερεται ονομαστικα τους 5 ελεγχους που γραφει το βιβλιο σας’’
Δ2. Να γράψετε πέντε (5) λόγους στους οποίους οφείλεται, συνήθως, η αύξηση θερμοκρασίας του
λιπαντικού της μηχανής.
Μονάδες 10
Σελ 164 τευχος ΙI’’Αναφερεται τους 5 λογους που εχει το βιβλιο σας’’
2016
ΘΕΜΑ A
A1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν,γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη
Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Ο όγκος του κυλίνδρου που περιέχεται μεταξύ των άνω επιφανειών του εμβόλου στο άνω νεκρό
σημείο (Α.Ν.Σ.) και στο κάτω νεκρό σημείο (Κ.Ν.Σ.), ονομάζεται όγκος εμβολισμού.
β. Στην υδροστατική λίπανση δεν χρησιμοποιείται εξωτερική αντλία λίπανσης.
γ. Πτητικότητα λιπαντικού είναι η τάση δημιουργίας ατμών λόγω χαμηλών θερμοκρασιών.
δ. Βασική προϋπόθεση για να λειτουργήσει σωστά η μηχανή του πλοίου και να αποφευχθούν
σημαντικές βλάβες είναι η εξαέρωση διαφόρων συστημάτων.
ε. Η εμφάνιση σπηλαιώσεως στην αναρρόφηση της αντλίας κυκλοφορίας του νερού ψύξεως είναι
πιθανόν να οφείλεται στην αύξηση της θερμοκρασίας του νερού.
Μονάδες 15
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
Μονάδες 10
1.=>δ , 2.=>ε, 3.=>α, 4=>β, 5=>στ
ΘΕΜΑ Β
Μονάδες 15
Σελ 16 τευχος Η φαση της συμπιεσης ξεκινα……………………αποτελει τον δευτερο χρονολειτουργιας του κινητηρα’’
Β2. Να αναφέρετε, ονομαστικά, πέντε (5) εξαρτήματα που βρίσκονται στην κεφαλή (πώμα) των
κυλίνδρων των δίχρονων πετρελαιομηχανών.
Μονάδες 10
Σελ 40 τευχος I,’’Στην κεφαλη βρισκονται , και αναφερεται ονομαστικα τα 5 εξαρτηματα που γραφει το βιβλιο σας’’
ΘΕΜΑ Γ
Μονάδες 10
Σελ 241 τευχος I,’’Αναφερεται 5 από τα9 που αναφερονται στο κεφαλαιο 6.3.7.’’
Γ2. Να αναφέρετε ονομαστικά πέντε (5) κατηγορίες στις οποίες κατατάσσονται οι εμβολοφόρες
παλινδρομικές Μηχανές Εσωτερικής Καύσης (Μ.Ε.Κ.).
Μονάδες 15
Σελ 8-9 τευχος I,’’Αναφερετε 5 από τις 16 διαφορετικες που αναφερονται’’
Δ1. Πώς γίνεται αντιληπτή η σταδιακή πτώση πίεσης στο δίκτυο του καυσίμου της μηχανής (μον. 6)
και σε ποιες αιτίες οφείλεται (μον. 9).
Μονάδες 15
Σελ 167 τευχος ΙI,’’Η σταδιακη πτωση………...δωματιο ελεγχου της μηχανης, αιτιες Σοβαρη βλαβη….τροφοδοτικη αντλια’’
Δ2. Κατά τη διάρκεια λειτουργίας της κύριας μηχανής παρατηρείται αύξηση της θερμοκρασίας του
νερού ψύξεώς της. Πώς αυτή γίνεται αντιληπτή από τον Μηχανικό Φυλακής και σε ποιες αιτίες
συνήθως οφείλεται.
Μονάδες 10
Σελ 161 τευχος ΙΙ,’’Η αυξηση της θερμοκρασιας …..υπερφορτιση της μηχανης’’
2017
ΘΕΜΑ A
A1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη
Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Η πυκνότητα του πετρελαίου δεν επηρεάζει τη λειτουργία των αντλιών εγχύσεως παρά μόνο τον
καθαρισμό τους.
β. Το ζύγωμα παραλαμβάνει τις πλάγιες δυνάμεις που αναπτύσσονται λόγω της μεταβαλλόμενης
κλίσεως του διωστήρα.
γ. Η υψηλή θερμική σταθερότητα συντελεί στη μείωση της διάρκειας ζωής του λιπαντικού.
δ. Η συνήθης σύνδεση του εμβόλου με το διωστήρα γίνεται με πείρο.
ε. Στον εκκεντροφόρο άξονα η γωνία τοποθέτησης των εκκέντρων καθορίζει την ταχύτητα
ανοίγματος και κλεισίματος των βαλβίδων.
Μονάδες 15
α.=>Λ, β.=>Σ, γ.=>Λ δ.=>Σ, ε=>Λ
A2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1, 2, 3, 4, 5 από τη στήλη Α και δίπλα ένα από τα
γράμματα α, β, γ, δ, ε, στ της στήλης Β που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα
γράμμα από τη στήλη Β θα περισσέψει.
ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β
1. Εισχώρηση καυσαερίων στο δίκτυο νερού ψύξης α. Αύξηση της θερμοκρασίας του λιπαντικού της μηχανής
2.Οσμή λαδιού (οξείδωση) β.Ελατήρια εμβόλων
3.Λέβητας καυσαερίων γ.Έλεγχος για αντικατάσταση λιπαντελαίου
4.Τμήμα μηχανισμού άμεσης επαφής με το έκκεντρο δ.Ανάκτηση θερμότητας
5.Δακτυλιοειδές σχήμα μη ολοκληρωμένου κύκλου ε.Ωστήριο
στ.Αύξηση της θερμοκρασίας του νερού ψύξης της μηχανής
Μονάδες 10
Μονάδες 15
Σελ 168 τευχος ΙΙ, ‘’ Αποτέλεσμα της κακής …..με το ρυθμιστή στροφών’’
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Γ
Γ1. Ποιους ελέγχους πραγματοποιεί ο μηχανικός πριν από την εκκίνηση της μηχανής μετά από
περιορισμένη ακινησία.
Μονάδες 7
Σελ 126-127 τευχος ΙΙ,’’ Όλα οι 1-12 ελεγχοι που αναφερονται αναλυτικα’’
Γ2. Σε ποια σημεία εκτελείται αποστράγγιση πριν την εκκίνηση της μηχανής μετά από περιορισμένη
ακινησία.
Μονάδες 3
Σελ 126 τευχος ΙΙ,’’Από τον ελεγχο 4 και τα τρια αναφερομενα σημεια’’
Μονάδες 15
ΘΕΜΑ Δ
Δ1. Κατά τη διάρκεια της βάρδιας σας ενεργοποιείται ο συναγερμός της σταδιακής πτώσης πίεσης
του λιπαντικού της μηχανής. Σε ποιες αιτίες συνήθως οφείλεται.
Μονάδες 8
Δ2. Κατά τη διάρκεια της βάρδιας σας παρατηρείτε ότι έχει ελαττωθεί η στάθμη του κυλινδρέλαιου
στη δεξαμενή ημερήσιας κατανάλωσης. Σε ποιες αιτίες οφείλεται.
Μονάδες 14
H μείωση στάθμης του κυλινδρελαίου στην δεξαμενή ημερήσιας κατανάλωσης μπορεί να οφείλεται:
α) στην απότομη πτώση πίεσης του (λόγω διαρροής ή βλάβης σε αντλία πχ κακή αναρρόφηση)
β) στην αύξηση θερμοκρασίας του (λόγω ανεπαρκούς ποσότητας ή τριβής σε μηχανικά μέρη)
γ) στην εξάτμιση του (λόγω χαμηλού ιξώδους από το απαιτούμενο
Μονάδες 3
Σελ 253 τευχος Ι,’’Αναλυτικα ότι γραφει στο σημειο με τις 3 παυλες’’
Όπως αναφέρθηκε και στην αρχή του κεφαλαιου από το 2018 και μετα αλλαξε η διδακτέα υλη
και εγινε προσθηκη ασκήσεων.
2018
ΘΕΜΑ A
A1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη
Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Στις δίχρονες μηχανές, το έμβολο ελέγχει την εναλλαγή των αερίων, ανοίγοντας και κλείνοντας,
στις κατάλληλες χρονικές στιγμές, τις θυρίδες εισαγωγής και εξαγωγής.
β. Το εσωτερικό δίκτυο του πετρελαίου που εξυπηρετεί μια μηχανή πλοίου διαιρείται στα
υποσυστήματα πληρώσεως και μεταφοράς, επεξεργασίας και τροφοδοτήσεως του καυσίμου.
γ. Η πυκνότητα του λιπαντικού επηρεάζει σημαντικά τη διαδικασία καθαρισμού του στους
φυγοκεντρικούς διαχωριστές.
δ. Η μηχανή του πλοίου πρέπει να λειτουργεί το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα στην περιοχή του
μέγιστου βαθμού αποδόσεώς της, όπου εμφανίζεται και η μικρότερη ειδική κατανάλωση καυσίμου.
ε. Η απότομη πτώση πίεσης του καυσίμου οφείλεται στην αναρρόφηση αέρα από τη βοηθητική
αντλία καυσίμου (από το στυπειοθλίπτη).
Μονάδες 15
α.=>Σ, β.=>Λ, γ.=>Σ δ.=>Σ, ε=>Λ
1 α Οδηγός βαλβίδας
2 .β Ωστική ράβδος
3 .γ Εξωτερικό ελατήριο
5 3
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β
Β1. Πώς ορίζονται η θερμογόνος δύναμη υγρού καυσίμου (μον. 5) και το σημείο
ροής πετρελαίου (μον. 6);
Μονάδες 11
Σελ 219 τευχος Ι ‘’ Η θερμότητα καύσεως …… KJ/mol’’ &
Σελ 219 τευχος Ι ‘’ Σημείο ροής …… αντλήσεως του’’
Β2. Να αναφέρετε επτά (7) από τις συνηθέστερες αιτίες αυξημένης κατανάλωσης του
λιπαντικού των μηχανών πλοίου.
Μονάδες 14
Σελ 166 τευχος ΙΙ 7 από τις 14 παυλές
Μονάδες 6
Σελ 51 τευχος Ι ‘’ Η εκκεντρότητα……..των βαλβίδων’’
Να υπολογιστούν:
Μονάδες 4
Σελ 159 τευχος IΙ Οι δυο παυλες
Αριθμός κυλίνδρων z = 8
Διάμετρος εμβόλου D = 1000 mm
Διαδρομή εμβόλου s = 2000 mm
Η μέση πίεση τριβέων pr = 2 bar
H ενδεικνυόμενη ισχύς Ni = 40.000 kW
Να υπολογιστούν:
2019
ΘΕΜΑ A
A1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο
γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση, τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή τη λέξη
Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.
α. Οι τριβείς είναι κυλινδρικοί μεταλλικοί δακτύλιοι, οι οποίοι τοποθετούνται στα πώματα (καπάκια)
των μηχανών.
β. Στη φάση εισαγωγής μιας τετράχρονης ΜΕΚ, καθώς ο εισερχόμενος αέρας έρχεται σε επαφή με
τις θερμές επιφάνειες της μηχανής, αυξάνεται η θερμοκρασία του, με αποτέλεσμα να μειωθεί η
πυκνότητά του.
γ. Το σημείο καύσεως του πετρελαίου είναι κατά 15-25 οC υψηλότερο από το σημείο αναφλέξεώς
του.
δ. Το βάκτρο μαζί με το ζύγωμα συναντώνται στις τετράχρονες ταχύστροφες μηχανές.
ε. Τα πρωτογενή βασικά λάδια προέρχονται από το φυσικό πετρέλαιο.
Μονάδες 15
α.=>Λ β.=>Σ γ.=>Σ δ.=>Λ, ε=>Σ
A2. Με βάση τη σχηματική παράσταση του συστήματος αντλίας υψηλής πιέσεως και εγχυτήρων
μιας τετράχρονης μεσόστροφης πετρελαιομηχανής, να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1,
2, 3, 4, 5 από τη στήλη Α και, δίπλα, ένα από τα γράμματα α, β, γ, δ, ε, στ της στήλης Β, που δίνει
τη σωστή αντιστοίχιση. Σημειώνεται ότι ένα γράμμα από τη στήλη Β θα περισσέψει.
Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β
Β1. Να αναφέρετε τέσσερις (4) προϋποθέσεις που πρέπει να ισχύουν κατά την έγχυση του
καυσίμου στις πετρελαιομηχανές, για να επιτευχθεί η σωστή ανάμειξη του αέρα με το καύσιμο.
Μονάδες 16
Σελ 79 τευχος Ι Οι τεσσερεις παυλες
Β2. Να αναφέρετε τρεις (3) αιτίες από τις οποίες μπορεί να προκληθεί στρέβλωση της κεφαλής
(πώματος) των κυλίνδρων μιας ναυτικής ΜΕΚ.
ΘΕΜΑ Γ
Γ1. Ο Μηχανικός Φυλακής έχει την ευθύνη για τον έλεγχο του συστήματος προσαγωγής και
εγχύσεως καυσίμου των μηχανών του πλοίου. Να αναφέρετε πέντε (5) από τα τμήματα που καλείται
να ελέγξει κατά τη βάρδιά του.
Μονάδες 10
Μονάδες 15
ΘΕΜΑ Δ
Μονάδες 15