Balitang
MASIPAG Magsasaka at Siyentipiko para sa Pag-unlad ng Agrikultura
Editoryal
Papel ng LGUs sa
pangangalaga ng komunidad
Malaki ang naging papel ng mga local
government units o LGUs sa kasalukuyang
kampanya laban sa Bt-talong. Bagong
produkto o teknolohiya ang genetically
modified (GM) talong na balak sanang
itanim sa pitong komunidad sa bansa para
pag-aralan. Sa ganitong pagkakataon,
tungkulin ng mga LGUs, kasama mismo ng
mga nagsasagawa ng proyekto (proponent)
na bigyang-impormasyon at konsultahin
ang mga mamamayan ukol sa proyekto at
posibleng epekto nito.
Malinaw na nakasaad sa ating mga batas
ang tungkulin ng lokal na pamahalaan na
pangalagaan ang kapakanan ng komunidad.
Binibigyang-diin sa Local Government Code
(Sec. 26 at 27) ang responsibilidad ng LGU
na maging bukas sa kanilang komunidad,
maging mapanlahok (participatory) sa
mga desisyon, at bigyang-halaga ang
involvement ng mga mamamayan lalo na
sa mga proyekto o aktibidad na maaaring
magdulot ng polusyon, climate change,
pagkaubos ng likas-yaman, pagkawala ng
lupang sakahan o pagkaubos (extinction)
ng mga hayop o halaman.
Sa pitong lugar na target para sa multi-
location testing ng Bt-talong, tatlo ang
natuloy na itanim – Bae, Laguna; Pili,
Camarines Sur at Sta. Maria, Pangasinan.
Sa Kabacan, North Cotabato naman,
matapos ang matinding gitgitan sa pagitan
ng mga magsasaka at mga consumers,
piniling panigan ng Sangguniang
Panlalawigan (SP) ang kaisa-isang Board
Member na pumayag sa Bt-talong.
Mahigpit na naniniwala ang mga
mamamayan sa Kabacan, at ng buong
North Cotabato na sa ginawang ito ng
SP, malinaw na pinili nitong itaguyod ang
interes ng mga dayuhang korporasyon
kaysa mamamayan. Ang pagpapahintulot
sa pagtatanim ng Bt-talong sa kabila ng
kawalan ng sapat na konsultasyon at
partisipasyon ng komunidad ay malinaw na
paglabag sa tungkulin at mandato ng LGU.
Sa kabila nito, may mga pinuno naman
na naging mapagmatyag at mapanuri sa
proyektong Bt-talong. Sa Davao City; Sta.
Barbara, Iloilo; at Baybay, Leyte nanindigan
hindi lamang ang mga mamamayan laban
sa Bt-talong – nagpasa ng resolusyon ang
lokal na pamahalaan na nagbabawal sa
pagtatanim ng Bt-talong.
Ipinag-utos pa ng punong-lungsod ng
Davao City ang pagbunot ng mga itinanim
na Bt-talong sa loob ng UP Mindanao
matapos labagin ang mga rekisito na
konsultasyon para sa field testing. Sa
mga lugar na ito, aktibong lumahok sa
mga talakayan at pagpupulong ang mga
pinuno ng komunidad upang mapakinggan
ang iba’t ibang panig ng isyu, na kanilang
isinaalang-alang sa pagbubuo ng desisyon.
Sa mga kampanya para itaguyod
ang karapatan ng mga magsasaka at
kapakanan ng mamamayan, mahalagang
bahagi ang kilos at aksyon ng lokal na
pamahalaan. Maaaring makatulong
sila, gaya sa Davao City, Baybay at Sta.
Barbara. Maaari din naman na sila mismo
ang makakatunggali ng mamamayan, gaya
sa North Cotabato.
Subalit sa bandang huli, nakasalalay
pa din sa masigasig na pagbabantay at
solidong pag-oorganisa ng mga magsasaka
at mamamayan ang ikatatagumpay ng
isang kampanya at adhikain. Nakita
natin ito sa aktibong pamumuno ng mga
magsasaka, kabilang na ang MASIPAG
sa pagpapalaganap ng impormasyon na
makakatulong sa mga LGUs. Kung kaya
kailangan ang tuloy-tuloy na pagpapalakas
ng ating mga organisasyon habang patuloy
ding nakikipag-ugnayan sa ating mga lokal
na pamahalaan.
Hunyo 2011
Unang kumperensya
sa adbokasiya ng
MASIPAG, inilunsad
Nagsama-sama ang ilang lider-magsasaka ng MASIPAG
sa isang pambansang kumperensya hinggil sa gawaing-
adbokasiya nitong Hunyo sa Tagaytay City.
Layunin ng aktibidad na higit na patibayin ang posisyon
at paninindigan ng MASIPAG sa mga isyung kinakaharap
ng mga mahihirap na magsasaka. Tinalakay at sinuri sa
kumperensiya ang mga isyu sa GMOs, pagmimina, climate
change, repormang agraryo at liberalisasyon sa agrikultura. gaya ng taas, dami ng ani, kakayahan laban sa peste at
Malaki ang epekto sa kasiguruhan sa pagkain ng mga isyung ing umabot ng ilang buwan bago mailabas ang resulta.
ito. Ayon kay Dr. Chito Medina, kailangang pigilan ang
paglaganap ng mga genetically modified organisms (GMOs) Napag-alaman ng MASIPAG na nasa Back Cross 3 Filial Gen-
gaya ng Bt-talong at Golden Rice dahil hindi pa rin tiyak ang eration 3 (BC3 F3) pa lang ang Golden Rice. Ipinalahi ito sa
kaligtasan nito sa kapaligiran at kalusugan ng tao.
Ayon naman kay Francis Morales, MASIPAG Board Member,
apektado ang maraming sakahan at komunidad sa
malawakang pagmimina ng mga dayuhang korporasyon.
Nagdudulot ang pagmimina ng pagkasira ng likas-yaman at
pagtindi ng mga landslide at pagbaha na lalong nagpapalala
sa epekto ng climate change.
Samantala, patuloy pa ring nakakapagpahirap sa mga
magsasaka ang mga kawalan ng lupa at huwad na
repormang agraryo. Sa kabilang banda, nagkaroon ng isang Round Table Dis-
cussion hinggil sa Golden Rice ang mga miyembro ng RE-
Ayon kay Atty. Ben Ramos ng Paghida-et sa Kauswagan SIST noong Hunyo 2 sa Balay Kalinaw UP Diliman. Layon
(PDG) at MASIPAG Board Member, hindi makatarungan ang ng pagtitipon na ito na masusing pag-aralan ang magiging
kasalukuyang kalagayan sa usaping agraryo dahil naka- epekto ng Golden Rice sa buhay at kabuhayan ng mga mag-
konsentra lang sa iilan ang pagmamay-ari ng lupa. Sumang- sasaka, consumers at iba pang sektor na maaapektuhan
ayon naman ang mga lider-magsasaka sa kumperensya na kung ma-komersyalisa ang Golden Rice. Tinatayang mai-
kinakailangan ng tunay na repormang agraryo para sa tunay komersyalisa ang Golden Rice sa taong 2013.
na karapatang panlipunan.
Tinalakay naman ni Antonio Flores ng Bantay-Bigas ang
epekto ng liberalisasyon sa agrikultura. Aniya, lalo itong
nagdudulot ng kahirapan sa mga magsasaka na patuloy
na nalulugi dahil sa hindi pantay na kumpetisyon sa mga
produkto galing sa mayayamang bansa.
Nagkaisa ang paninindigan ng mga partisipante laban sa
mga isyung ito at nagbuo ng mga plano ang kada rehiyon sa
susunod na anim na buwan.
Kabilang sa mga nakaplanong aktibidad ang patuloy na
pagbibigay impormasyon at edukasyon sa mga komunidad,
pagpapalakas ng mga alyansa at ugnayan sa iba’t ibang
sektor, at mga kilos-protesta.
Dinaluhan ang kumperensya ng 41 magsasaka at NGOs at
MASIPAG istap mula sa Luzon, Visayas at Mindanao.
▲Pinasinayaan at binuksan ang Food Bowl Night Market noong
ika-18 ng Marso 2011 sa ETON Centris Walk sa Quezon City
kung saan tampok ang mga pagkaing organic, biodynamic,
at gawang natural. Nagsilbing sentro ang night market sa
pagpapakilala, pagpapakita, at pagbebenta ng mga organikong
produktong na ligtas at masustansyang kainin.
▲Interesadong nakikinig ang mga lider-magsasaka at istap sa
bahaginan ng karanasan at istratehiya ng mga POs sa mga lokal
na kampanya laban sa mga maiinit na isyu sa komunidad.
Confined field trial ng
Golden Rice, tapos na
– PhilRice
Naani na ang Golden Rice noong Hunyo 10, ayon sa mga
siyentista ng Philrice. Bunga ito ng isinagawang single-
location confined field trial testing ng Golden Rice sa loob ng
Philippine Rice Research Institute (Philrice) sa Muñoz, Nueva
Ecija. Kasalukuyang pinag-aaralan ang mga katangian nito
pagsukat ng beta carotene content at iba pa subalit maaar-
PSB Rc82, isang binhi na dinebelop ng Philrice. Gayunman,
hindi nagkaroon ng pagkakataon ang MASIPAG na makalapit
o makabisita sa nasabing field trial. Pinayagan ng National
Commission on Biosafety sa ilalim ng DOST ang confined
field trial noong Nobyembre 2010.
Matapos ang single-location field testing sa Philrice ay
susunod na ang multi-location field testing sa iba’t ibang
panig ng bansa oras na bigyan ng BPI ng permit na mag-
field-test ang Philrice.
▲Aktibong lumahok ang MASIPAG sa isinagawang Food Bowl
Night Market sa Eton Centris sa Quezon City bilang bahagi ng
gawain sa marketing.
▼Iba’t-ibang klase ng mga organic MASIPAG rice ang nabenta.
Kasabay din nito ang pagbibigay impormasyon sa magandang
epekto ng polished at colored rice sa kalusugan ng tao.
REGIONAL UPDATES
Luzon
Tradisyunal na halaman at pagkain,
yaman ng mga magsasaka
Ilaya Ilasan, Tayabas – Maituturing na mayaman din at pinagpala
ang mga mahihirap na kumakain lamang ng mga tradisyunal at
masustansyang pagkain.
Ito ang pahayag ni Dr. Susan Balingit, isang kilalang health
advocate sa forum na ginanap noong Pebrero 24 ukol sa
katutubong sistema ng pagkain. Aniya, mayaman sa bitamina
at mineral ang mga tradisyunal na prutas, gulay at halamang-
ugat na kailangan ng mga tao para sa magandang kalusugan.
Binigyang-diin niya ang kahalagahan ng patuloy na pagtatanim
sa iba’t ibang uri ng pagkain, upang mabawasan ang mga sakit
gaya ng alta-presyon at diabetes.
Sa kabilang banda, nananatiling malaking banta sa pagkain ng
mga mamamayan ang paggamit ng mga kemikal na input sa
pagsasaka. Ibinahagi ni Alfie Pulumbarit ng MASIPAG ang mga
delikadong epekto ng kemikal sa agrikultura, lalo na sa mga
magsasaka na gumagamit nito. Bukod sa mga kemikal na input,
kailangang tutulan din ang mga genetically modified na pagkain
sapagkat hindi pa rin tiyak ang kaligtasan nito sa kalusugan ng
mga mamamayan.
Dinaluhan ang nasabing forum ng may halos 200 estudyante,
guro, agricultural officers ng lokal na pamahalaan, magsasaka,
barangay health workers at mga konsehal ng iba’t ibang
barangay sa Tayabas.
▲Tinalakay ni Dr. Susan Balingit ang kahalagahan ng mga
katutubong halaman para sa magandang kalusugan ng mga
mamamayan.
Visayas
Resolusyon laban sa Bt-talong,
ipinasa sa Leyte
Isang resolusyon na nagbabawal sa pagtatanim ng genetically
modified na talong ang ipinasa sa Barangay Pangasugan sa
Baybay, Leyte, kung saan nakatakda sanang itanim sa loob ng
unibersidad ang kontrobersyal na halaman. Inprubahan noong
Enero 22 sa pangunguna ni Kapitan Dexter Magan ang nasabing
resolusyon matapos ang tuloy-tuloy at sistematikong kampanya
ng iba’t-ibang sektor laban sa Bt-talong.
Ayon sa resolusyon, nangangamba ang mga mamamayan sa
Barangay Pangasugan na malapit sa Visayas State University
(VSU) sa maaaring maging epekto ng Bt-talong sa kapaligiran,
lalo’t walang mga pag-aaral ang nagpapatunay na ligtas
ito sa kalusugan, kalikasan at maging sa sosyo-kultural na
kalagayan ng komunidad. Dagdag pa rito, walang isinagawang
pampublikong konsultasyon ang mga proponent ng proyekto. Ito
rin ang rason ng pagsususpindi ng Bureau of Plant Industry sa
field testing sa VSU noong huling bahagi ng 2010.
Ikinatuwa naman ng mga magsasaka at NGOs ang pagpapatupad
ng resolusyon ng Barangay Pangasugan. Nauna nang
nagpahayag ng pagtutol sa Lungsod ng Davao at Sangguniang
Bayan ng Sta. Barbara, Iloilo noong 2010.
Mindanao
MASIPAG, nanawagan laban sa
pandarambong sa kalikasan
Aktibong lumahok sa pagtitipon ang mga lider-magsasaka
ng MASIPAG mula sa ibat-ibang probinsya sa kauna-unahang
Mindanao Environment Conference na ginanap noong April 26-
27, 2011 sa San Isidro Labrador Parish, Digos City, Davao Del
Sur. Pangunahing layunin ng kumperensya na magbuo ng mga
sinkronisadong plano sa Mindanao upang tugunan ang isyu ng
pagmimina, genetically modified crops, plantations expansion, at
coal-fired power plants.
“Isang konkretong hakbang ang ganitong pagtitipon upang
mas lalo pa nating mapalakas ang ating lokal na kampanya
at makahanap ng maraming ka-alyado,” pahiwatig ni Reagan
Pilar at Leo Sianda, lider-magsasaka mula sa Palimbang, Sultan
Kudarat.
Ibinahagi ng MASIPAG ang kampanya laban sa Bt-talong at GM-
crops kasabay ng panawagan na dapat pang pag-ibayuhin ng
mga kapwa magsasaka ang pag-adopt sa sustainable agriculture.
Nagsagawa naman ng kilos-protesta na tinawag na People’s
Caravan against Environmental Plunder sa harap ng provincial
capitol ng Davao Del Sur at sa Municipal Halls ng Sulop at
Malalag, sa nabanggit na probinsya.
Inorganisa ng Panalipdan Mindanao!, isang multi-sectoral na
alyansa laban sa pandarambong sa kalikasan ang nasabing
pagtitipon. Isa sa mga nagtatag ito ang MASIPAG na miyembro
din ng konseho nito.
Balitang
MASIPAG Patnugot Dr. Chito Medina
MASIPAG National Secretariat
3346 Aguila St., Rhoda Subdivision
Manunulat Eloisa Bosito Delos Reyes
Alfie Pulumbarit
Los Baños, Laguna 4030
Telefax: (63-49) 536-5549
Email: info@masipag.org
Geonathan Barro
Kheerleejohn Estabillo
Website: www.masipag.org