You are on page 1of 96

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018).

Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa


CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates: www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 1
CMO No. 4, Series of 2018 is downloaded from: http://ched.gov.ph/wp-
content/uploads/2018/04/CMO-No.-4-Series-of-2018-Policy-on-the-Offering-of-
Filipino-and-Panitikan-Subjects-in-All-Higher-Education-Programs-as-Part-of-the-
New-General-Education-Curriculum.pdf
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa
CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates: www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 2
SILABUS NG BAGONG ASIGNATURANG FILIPINO SA KOLEHIYO

Pamagat ng Kurso: KONTEKSTWALISADONG KOMUNIKASYON SA FILIPINO (KOMFIL)

Bilang ng Yunit: 3

Deskripsyon ng Kurso: Ang KOMFIL ay isang praktikal na kursong nagpapalawak at nagpapalalim sa kontekstwalisadong komunikasyon sa wikang
Filipino ng mga mamamayang Pilipino sa kani-kanilang mga komunidad sa partikular, at sa buong lipunang Pilipino sa pangkalahatan. Nakatuon ang
kursong ito sa makrokasanayang pakikinig at pagsasalita, gayundin sa kasanayan sa paggamit ng iba’t ibang tradisyonal at modernong midya na
makabuluhan sa kontekstong Pilipino sa iba’t ibang antas at larangan.

Inaasahang Matututuhan:

Sa pagtatapos ng kurso, inaaasahang matututuhan ng mga mag-aaral ang mga sumusunod:

Kaalaman
1. Mailarawan ang mga gawing pangkomunikasyon ng mga Pilipino sa iba’t ibang antas at larangan.
2. Maipaliwanag ang kabuluhan ng wikang Filipino bilang mabisang wika sa kontektwalisadong komunikasyon sa mga komunidad at sa buong
bansa.
3. Matukoy ang mga pangunahing suliraning panlipunan sa mga komunidad at sa buong bansa.
4. Matukoy ang mga mapagkakatiwalaan, makabuluhan at kapaki-pakinabang na sanggunian sa pananaliksik
5. Makapagmungkahi ng mga solusyon sa mga pangunahing suliraning panlipunan sa mga komunidad at sa buong bansa, batay sa
pananaliksik.
6. Maipaliwanag ang mahigpit na ugnayan ng pagpapalakas ng wikang pambansa, pagpapatibay ng kolektibong identidad, at pambansang
kaunlaran.

Kasanayan
1. Magamit ang wikang Filipino sa iba’t ibang tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon sa lipunang Pilipino.
2. Makapagpahayag ng mga makabuluhang kaisipan sa pamamagitan ng tradisyonal at modernong midyang akma sa kontekstong Pilipino.
3. Makagawa ng mga malikhain at mapanghikayat na presentasyon ng impormasyon at analisis na akma sa iba’t ibang konteksto.
4. Makagawa ng makabuluhan at mabisang materyales sa komunikasyon na akma sa iba’t ibang konteksto.
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 3
5. Malinang ang Filipino bilang daluyan ng inter/multidisiplinaring diskurso na nakaugat sa mga realidad ng lipunang Pilipino.

Halagahan
1. Mapalalim ang pagpapahalaga sa sariling paraan ng pagpapahayag ng mga Pilipino sa iba’t ibang antas at larangan.
2. Makapagbalangkas ng gabay etikal kaugnay ng paggamit ng iba’t ibang porma ng midya.
3. Maisaalang-alang ang kultura at iba pang aspektong panlipunan sa pakikipagpalitang-ideya.
4. Makapag-ambag sa pagtataguyod ng wikang Filipino bilang daluyan ng makabuluhan at mataas na antas ng diskurso na akma at nakaugat
sa lipunang Pilipino, bilang lunsaran sa mas mabisang pakikipag-ugnayan sa mga mamamayan ng ibang bansa.

Bilang ng oras: 3 oras bawat linggo sa loob ng 18 linggo o 54 oras sa isang semester

Linggo Mga Paksa


1-3 Introduksyon: Ang Pagtataguyod ng Wikang Pambansa sa Mas Mataas na Antas
ng Edukasyon at Lagpas Pa
(Kailangang ipaliwanag dito na tinangkang paslangin ng Commission on Higher
Education ang Filipino sa kolehiyo, at ipinaglaban ito ng iba’t ibang grupo sa
pangunguna ng Alyansa ng Mga Tagapagtanggol ng Wikang Filipino/TANGGOL WIKA
kaya’t hanggang ngayon ay may asignaturang Filipino pa rin sa kolehiyo. Kailangang
bigyang-diin sa bahaging ito ang kahalagahan ng wikang pambansa sa pagbubuo ng
makabuluhang diskurso sa iba’t ibang larangan ng komunikasyon at pananaliksik.)

Pagpoproseo ng Impormasyon Para sa Komunikasyon


• Pagpili ng Batis (Sources) ng Impormasyon
• Pagbabasa at Pananaliksik ng Impormasyon
• Pagbubuod at Pag-uugnay-ugnay ng Impormasyon
• Pagbubuo ng Sariling Pagsusuri Batay sa Impormasyon

Mga Gawing Pangkomunikasyon ng mga Pilipino


• Tsismisan
• Umpukan
• Talakayan

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 4
• Pagbabahay-bahay
• Pulong-bayan
• Komunikasyong Di Berbal (Kumpas atbp.)
• Mga Ekspresyong Lokal
4-6 Mga Napapanahong Isyung Lokal at Nasyonal
• Korapsyon
• Konsepto ng “Bayani”
• Kalagayan ng serbisyong pabahay, pangkalusugan, transportasyon,
edukasyon atbp.
• Bagyo, baha, polusyon, mabilis na urbanisasyon, malawakang pag(ka)wasak
ng/sa kalikasan, climate change atbp.
• Kultural/politikal/lingguwistikong/ekonomikong
dislokasyon/displacement/marhinalisasyon ng mga lumad at iba pang
katutubong pangkat/pambansang minorya, mga maralitang tagalungsod (urban
poor), manggagawang kontraktwal, magsasaka, tindero/a, tsuper ng dyip at
traysikel, kabataang manggagawa, out-of-school youth, migrante atbp. sa
panahon/bunsod ng globalisasyon
• Kahirapan, malnutrisyon, (kawalan ng) seguridad sa pagkain

(Malaya ang guro na palawakin ang bahaging ito batay sa pangangailangan. Maaaring
pahapyaw lamang din ang pagtakakay sa bahaging ito bilang paghahanda sa susunod
na bahagi. Kailangan ang pahapyaw na pagtalakay sa mga isyung ito upang
magkaroon ng makabuluhang nilalaman ang mga pagsasanay ng mga estudyante sa
mga tiyak na sitwasyong pangkomunikasyon. Lunsaran ang mga talakayang ito sa
paglinang ng kasanayang komunikatibo ng mga Pilipino sa mas matataas na antas ng
diskurso na nakaugat sa realidad ng kanilang lipunang ginagalawan, tungo sa
intelektwalisasyon ng wikang pambansa at paghuhubog ng mga mamamayang may
mapanuri at malikhaing pag-iisip.)

7-18 Mga Tiyak na Sitwasyong Pangkomunikasyon


• Forum, Lektyur, Seminar
• Worksyap
• Symposium at Kumperensya
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 5
• Roundtable at Small Group Discussion
• Kondukta ng Pulong/Miting/Asembliya
• Pasalitang Pag-uulat sa Maliit at Malaking Pangkat
• Programa sa Radyo at Telebisyon
• Video Conferencing
• Komunikasyon sa Social Media

KONTEKSTWALISADONG KOMUNIKASYON SA FILIPINO (KOMFIL)

Plano ng Mga Aralin

Inaasahang Matututuhan Mga Paksa Metodolohiya Materyales Pagtatasa


Kaalaman Introduksyon: Ang Pagbabalangkas/outlining “Sulong Wikang Filipino: Maikling
1. Maipaliwanag ang Pagtataguyod ng Wikang Edukasyong Pilipino, Para pagsusulit
kabuluhan ng wikang Pambansa sa Mas Mataas na Pagbubuod ng Kanino?” ni D. Neri
Filipino bilang mabisang impormasyon/datos

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 6
wika sa Antas ng Edukasyon at “Sulong Wikang Filipino” Paglikha ng
kontektwalisadong Lagpas Pa Pangkatang talakayan video hinggil
komunikasyon sa mga Mga Posisyong Papel ng Iba’t sa adbokasing
komunidad at sa buong Panonood ng Ibang Unibersidad Kaugnay pangwika
bansa. video/documentary ng Filipino sa Kolehiyo
2. Maipaliwanag ang
mahigpit na ugnayan ng Pakikinig sa awit Posisyong Papel ng
pagpapalakas ng wikang Pambansang Samahan sa
pambansa, Linggwistika at Literaturang
pagpapatibay ng Filipino (PSLLF) Kaugnay ng
kolektibong identidad, at Filipino sa Kolehiyo
pambansang kaunlaran.
Resolusyon ng National
Committee on Language and
Translation Kaugnay ng
Kasanayan Filipino sa Kolehiyo
1. Magamit ang
wikang Filipino sa Resolusyon ng National
iba’t ibang tiyak na Commission for Culture and
sitwasyong the Arts Kaugnay ng Filipino
pangkomunikasyon sa Kolehiyo
sa lipunang Pilipino.
2. Makapagpahayag
ng mga Petisyon sa Korte Suprema
makabuluhang ng Tanggol Wika
kaisipan sa
pamamagitan ng “Speak in English Zone” ni J.
tradisyonal at C. Malabanan
modernong midyang
akma sa kontekstong Introduksyon ng “Mula tore
Pilipino. patungong palengke:
3. Makagawa ng mga neoliberal education in the
malikhain at
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 7
mapanghikayat na Philippines” nina B. Lumbera,
presentasyon ng R. Guillermo, at A. Alamon,
impormasyon at
analisis na akma sa “Filipino, ang pambansang
iba’t ibang konteksto. wikang dapat pang
Halagahan ipaglaban”
1. Mapalalim ang ni A. Contreras
pagpapahalaga sa
sariling paraan ng
pagpapahayag ng “12 Reasons to Save The
mga Pilipino sa iba’t National Language” at
ibang antas at “Debunking PH Language
larangan. Myths” ni D.M. San Juan
2. Maisaalang-alang
ang kultura at iba “Madalas Itanong sa Wikang
pang aspektong Pambansa” ni V. Almario
panlipunan sa
pakikipagpalitang- “ISANG SARILING
ideya. WIKANG PAMBANSA:
MGA BABASAHIN SA
KASAYSAYAN NG
FILIPINO” antolohiya ng
KWF

Kaalaman Pagpoproseo ng Pagbubuod ng Mga artikulo sa Philippine E- Pagsulat ng


1. Maipaliwanag ang Impormasyon Para sa impormasyon/datos Journals Database, partikular reaksyong
kabuluhan ng wikang Komunikasyon ang mga journal na papel
Filipino bilang • Pagpili ng Batis (Sources) Think-pair-share sa mga naglalathala ng mga (o ilang)
mabisang wika sa ng Impormasyon ispesipikong teksto artikulo sa Filipino gaya ng Paglikha ng
kontektwalisadong • Pagbabasa at dayagram
komunikasyon sa Pananaliksik ng Pangkatang talakayan Daloy hinggil sa
mga komunidad at sa Impormasyon pagpoproseso
buong bansa. Dalumat ng
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 8
2. Matukoy ang mga • Pagbubuod at Pag- Lektyur-worksyap sa computer impormasyon
mapagkakatiwalaan, uugnay-ugnay ng laboratory o gamit ang Hasaan para sa
makabuluhan at Impormasyon computer sa klase (para sa komunikasyon
kapaki-pakinabang • Pagbubuo ng Sariling pagsipat ng mga database ng Layag
na sanggunian sa Pagsusuri Batay sa mga journal)
pananaliksik. Impormasyon Malay
Kasanayan Komparatibong analisis ng
1. Magamit ang saklaw ng mga journal Katipunan
wikang Filipino sa
iba’t ibang tiyak na Daluyan
sitwasyong
pangkomunikasyon Social Science Diliman
sa lipunang Pilipino.
2. Makapagpahayag Humanities Diliman
ng mga
makabuluhang Mga Artikulo sa U.P. Diliman
kaisipan sa Journals Online
pamamagitan ng
tradisyonal at “Introduksyon sa Saliksik”
modernong midyang antolohiya ng KWF
akma sa kontekstong
Pilipino.
3. Makagawa ng mga
malikhain at
mapanghikayat na
presentasyon ng
impormasyon at
analisis na akma sa
iba’t ibang konteksto.
4. Makagawa ng
makabuluhan at
mabisang materyales
sa komunikasyon na
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 9
akma sa iba’t ibang
konteksto.
Halagahan
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa
sariling paraan ng
pagpapahayag ng
mga Pilipino sa iba’t
ibang antas at
larangan.
2. Maisaalang-alang
ang kultura at iba
pang aspektong
panlipunan sa
pakikipagpalitang-
ideya.
Kaalaman Mga Gawing Pakikinig ng musika at Ang estado ng wikang Pagsasagawa
1. Mailarawan ang Pangkomunikasyon ng mga panonood ng video clips Filipino ng pulong-
mga gawing Pilipino bayan sa klase
pangkomunikasyon • Tsismisan Pagsusuri ng teksto at diskurso
ng mga Pilipino sa • Umpukan “Pahiwatig” ni M. Maggay Roleplaying o
iba’t ibang antas at • Talakayan Pagtatala ng talasalitaan batay skit ng iba’t
larangan. • Pagbabahay-bahay sa interbyu (kaugnay ng mga Awiting “Pitong Gatang” ni F. ibang gawing
2. Maipaliwanag ang • Pulong-bayan ekspresyong lokal sa iba’t Panopio o ASIN pangkomunika
kabuluhan ng wikang • Komunikasyong Di Berbal ibang wika ng Pilipinas) syon
Filipino bilang (Kumpas atbp.) Mga pahayagang Filipino
mabisang wika sa • Mga Ekspresyong Lokal Komparatibong analisis ng gaya ng Balita, Hataw
kontektwalisadong mga barayti ng wika sa mga Tabloid at Pinoy Weekly
komunikasyon sa pahayagan
mga komunidad at sa “Sawsaw o babad: Anong
buong bansa. klaseng usisero ka?” ni J.
Kasanayan Barrios

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 10
1. Magamit ang
wikang Filipino sa “Ituro Mo Beybi: Ang
iba’t ibang tiyak na Improbisasyon sa Pagtuturo”
sitwasyong ni G. Atienza
pangkomunikasyon
sa lipunang Pilipino. “Kasal-Sakal: Alitang Mag-
2. Makapagpahayag Asawa” (saliksik na gumamit
ng mga ng umpukan) ni M. F. Balba
makabuluhang at E. Castronuevo
kaisipan sa
pamamagitan ng “Ang Pagtuturo ng Wika at
tradisyonal at Kulturang Filipino sa
modernong midyang Disiplinang
akma sa kontekstong Filipino (Konteksto ng K-12)”
Pilipino. ni G. Zafra
3. Makagawa ng mga
malikhain at “Bayan at Pagkabayan sa
mapanghikayat na Salamyaan: ang Pagpopook
presentasyon ng ng Marikina sa Kamalayang-
impormasyon at bayang Marikenyo” ni J.
analisis na akma sa Petras
iba’t ibang konteksto.
4. Makagawa ng “ANG BARAYTI NG WIKANG
makabuluhan at FILIPINO SA SYUDAD NG
mabisang materyales DABAW:
sa komunikasyon na Isang Paglalarawang
akma sa iba’t ibang Panglinggwistika” ni J.G.
konteksto. Rubrico
Halagahan
1. Mapalalim ang “Ang Makrong-kasanayan sa
pagpapahalaga sa Filipinolohiya” ni J. Mangahis
sariling paraan ng
pagpapahayag ng
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 11
mga Pilipino sa iba’t
ibang antas at
larangan.
2. Maisaalang-alang
ang kultura at iba
pang aspektong
panlipunan sa
pakikipagpalitang-
ideya.
Kaalaman Mga Napapanahong Isyung Pangkatang pag-uulat Mga artikulo sa Pagsasagawa
1. Maipaliwanag ang Lokal at Nasyonal ng interbyu at
kabuluhan ng wikang • Korapsyon Panel discussion Pinoy Weekly rebyu ng
Filipino bilang • Konsepto ng “Bayani” kaugnay na
mabisang wika sa • Kalagayan ng serbisyong Paglikha ng KWL Chart Manila Today literatura at
kontektwalisadong pabahay, pangkalusugan, pag-aaral
komunikasyon sa transportasyon, Pagbabalangkas/outlining ng Bulatlat (review of
mga komunidad at sa edukasyon atbp. nilalaman ng artikulo related
buong bansa. • Bagyo, baha, polusyon, Ibon Databank literature and
2. Matukoy ang mga mabilis na urbanisasyon, Panonood ng dokumentaryo, study)
pangunahing malawakang pelikula atbp. Philippine Institute for kaugnay ng
suliraning panlipunan pag(ka)wasak ng/sa Development Studies mga isyung
sa mga komunidad at kalikasan, climate change panlipunan
sa buong bansa. atbp. “Praymer sa Pambansang
Kasanayan • Kultural/politikal/lingguwis Kalagayan”
1. Magamit ang tikong/ekonomikong
wikang Filipino sa dislokasyon/displacement “Praymer Hinggil sa APEC”
iba’t ibang tiyak na /marhinalisasyon ng mga
sitwasyong lumad at iba pang “Kalagayan at Karapatan
pangkomunikasyon katutubong ng Kababaihan:
sa lipunang Pilipino. pangkat/pambansang CEDAW Primer”
2. Makapagpahayag minorya, mga maralitang
ng mga tagalungsod (urban poor), Lathalain hinggil sa
makabuluhang manggagawang pagmimina
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 12
kaisipan sa kontraktwal, magsasaka,
pamamagitan ng tindero/a, tsuper ng dyip “KALAGAYAN NG SINING
tradisyonal at at traysikel, kabataang AT KULTURA
modernong midyang manggagawa, out-of- SA PANAHON NG
akma sa kontekstong school youth, migrante GLOBALISASYON” ni J.
Pilipino. atbp. sa panahon/bunsod Padilla
3. Makagawa ng mga ng globalisasyon
malikhain at • Kahirapan, malnutrisyon, “Globalisasyon, Kultura, at
mapanghikayat na (kawalan ng) seguridad sa Kamalayang Pilipino” ni
presentasyon ng pagkain N. Mabaquiao
impormasyon at
analisis na akma sa Sagisag-Kultura A-M
iba’t ibang konteksto. (publikasyon ng NCCA)
4. Makagawa ng
makabuluhan at Sagisag-Kultura N-Z
mabisang materyales (publikasyon ng NCCA)
sa komunikasyon na
akma sa iba’t ibang
konteksto. “Bigwas sa Neoliberalismo,
5. Malinang ang Dutertismo Para sa Obrero:
Filipino bilang Mga Mungkahing
daluyan ng Repormang Maka-
inter/multidisiplinarin Manggagawa sa Pilipinas” ni
g diskurso na D.M. San Juan
nakaugat sa mga
realidad ng lipunang “Sarbey hinggil sa Sosyo-
Pilipino. ekonomikong Kalagayan at
Pamumuhay ng mga
Halagahan Kababaihan
1. Mapalalim ang sa Ilang Piling Maralitang
pagpapahalaga sa Komunidad sa Bansa”
sariling paraan ng
pagpapahayag ng
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 13
mga Pilipino sa iba’t “Ang Implikasyon ng
ibang antas at Kahirapan sa Identidad at
larangan. Saloobin ng mga Batang
2. Kargador sa Crossing,
Makapagbalangkas Calamba” nina J. Bathan et
ng gabay etikal al.
kaugnay ng paggamit
ng iba’t ibang porma Mga dokumentaryo/video
ng midya. mula sa
3. Maisaalang-alang
ang kultura at iba Altermidya
pang aspektong
panlipunan sa Tudla Productions
pakikipagpalitang-
ideya. Mga materyales mula sa mga
kilusang panlipunan

Mga artikulo sa Philippine E-


Journals Database, partikular
ang mga journal na
naglalathala ng mga (o ilang)
artikulo sa Filipino gaya ng

Daloy

Dalumat

Hasaan

Layag

Malay

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 14
Katipunan

Daluyan

Social Science Diliman

Humanities Diliman

Mga Artikulo sa U.P. Diliman


Journals Online

Kaalaman Mga Tiyak na Sitwasyong Panonood ng video Video ng mga aktwal na Pagsasagawa
1. Mailarawan ang Pangkomunikasyon forum atbp. ng forum,
mga gawing • Forum, Lektyur, Seminar Pakikinig sa radyo lektyur,
pangkomunikasyon • Worksyap Video ng mga sesyon sa seminar atbp.
ng mga Pilipino sa • Symposium at Pagsusuri sa teksto at diskurso Senado at Kongreso hinggil sa mga
iba’t ibang antas at Kumperensya makabuluhang
larangan. • Roundtable at Small Pagbubuod ng Video o audio ng mga paksang
2. Maipaliwanag ang Group Discussion impormasyon/datos programa sa radyo at panlipunan
kabuluhan ng wikang • Kondukta ng telebisyon gaya ng
Filipino bilang Pulong/Miting/Asembliya Piling episodes ng
mabisang wika sa • Pasalitang Pag-uulat sa
kontektwalisadong Maliit at Malaking Pangkat Bawal Ang Pasaway:
komunikasyon sa • Programa sa Radyo at
mga komunidad at sa Telebisyon Pilipinas/Filipinas
buong bansa. • Video Conferencing
3.Makapagmungkahi • Komunikasyon sa Social Usapang Pangkapayapaan
ng mga solusyon sa Media
mga pangunahing Failon Ngayon:
suliraning panlipunan
sa mga komunidad at MRT
sa buong bansa,
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 15
batay sa Pagmimina at Kalikasan
pananaliksik.
Kasanayan Mga makabuluhang social
1. Magamit ang media pages at/o webpages:
wikang Filipino sa
iba’t ibang tiyak na Tanggol Wika
sitwasyong
pangkomunikasyon Tanggol Kasaysayan
sa lipunang Pilipino.
2. Makapagpahayag TangIna This
ng mga
makabuluhang Pixel Offensive
kaisipan sa
pamamagitan ng Sustainable Development
tradisyonal at Goals sa Wikang Filipino
modernong midyang
akma sa kontekstong “Isang Pagsusuri sa Korpus
Pilipino. Ukol sa Pagbabago ng
3. Makagawa ng mga Wikang Filipino, 1923-2013”
malikhain at ni M. K. Gallego
mapanghikayat na
presentasyon ng “Literasing Midya” ni
impormasyon at R. Tolentino
analisis na akma sa
iba’t ibang konteksto.
4. Makagawa ng “SNS: Isang Estratehiya sa
makabuluhan at Pagtuturo” ni M.F. Hicana
mabisang materyales
sa komunikasyon na “Wika at Diwang Filipino sa
akma sa iba’t ibang Media at
konteksto. Komunikasyon sa UP” ni R.
Halagahan Tolentino

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 16
1. Mapalalim ang “Kapit-galit: Pagpapahayag
pagpapahalaga sa ng "galit" ng mga Bikolano sa
sariling paraan ng kapitbahay” ni W.
pagpapahayag ng Pasatiempo at E.
mga Pilipino sa iba’t Castronuevo
ibang antas at
larangan. “KATUTUBONG
2. PANGGAGAMOT NG
Makapagbalangkas PANGKAT-ETNIKONG
ng gabay etikal PALA’WAN SA BROOKE’S
kaugnay ng paggamit POINT AT BATARAZA,
ng iba’t ibang porma PALAWAN” ni
ng midya. J. Villapa
3. Maisaalang-alang
ang kultura at iba “Ang Anti-Lenggwahe Samga
pang aspektong Piling Nobelang Filipino Sa
panlipunan sa Ating Panahon”
pakikipagpalitang- ni T. Fortunato
ideya.
4. Makapag-ambag “Tanong-Sagot Ukol sa
sa pagtataguyod ng Sawikaan” ng KWF
wikang Filipino bilang
daluyan ng
makabuluhan at “Ang Sawikaan at ang
mataas na antas ng Pagbabanyuhay ng Wikang
diskurso na akma at Filipino: Ilang Tala uko sa
nakaugat sa lipunang Ugnayan ng Wika at
Pilipino, bilang Kulturang Popular sa
lunsaran sa mas Kasalukuyan” nina
mabisang pakikipag- W. at R. J. Rodriguez
ugnayan sa mga
mamamayan ng “Wika ng mga Manlalarong
ibang bansa Pilipino: Pagsusuri sa
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 17
Pinagmulan at Saysay ng
mga Salitang Ginagamit sa
Mundo ng DotA 2 at LoL” nina
M. Abel et al.

“Mula sa Hispanismo tungo


sa Filipinismo:
Ang Interkultural na
Pagtuturo ng Filipino sa mga
mag-aaral na Hispaniko
Bilang Lunsaran ng
Pagpapalaganap ng
Kulturang Filipino” ni
W. Fajilan

KONTEKSTWALISADONG KOMUNIKASYON SA FILIPINO (KOMFIL) – MAPA NG KURSO

MGA INAASAHANG MATUTUTUHAN SA GENERAL EDUCATION (GE) KOMFIL


Kahusayang Intelektuwal (Kaalaman)
1. Masusing makapagsuri ng “mga teksto” (nakasulat, biswal, pasalita atbp.) NT
2. Makapagpamalas ng mahusay at mabisang komunikasyon (pagsulat, NT
pagsasalita, at paggamit ng bagong teknolohiya)
3. Makagamit ng batayang konseptong batay sa mga dominyo (domain) ng NT
kaalaman
4. Makapagpamalas ng mapanuri, analitiko, at malikhaing pag-iisip NT
5. Makagamit ng iba’t ibang mapanuring paraan ng paglutas ng suliranin NT
Pananagutan sa Sarili at sa Bayan (Halagahan)
1. Maunawaan ang kompleksidad ng kalagayan ng sangkatauhan PM
2. Maipaliwanag ang karanasan ng sangkatauhan sa iba’t ibang perspektiba PM
3. Masuri ang kasalukuyang sitwasyon ng mundo sa pamamagitan ng
perspektibang lokal at global
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 18
4. Tanganan ang responsibilidad na alamin kung ano ang Pilipino at pagiging PM
Pilipino
5. Mapanuring makapagnilay-nilay sa mga kolektibong suliranin PM
6. Makagawa ng mga makabagong paraan at solusyong ginagabayan ng mga PM
pamantayang etikal
7. Makapagdesisyon batay sa mga pamantayang moral PM
8. Mapahalagahan ang iba’t ibangb anyo ng sining PM
9. Makapag-ambag sa estetika PM
10. Makapag-ambag sa pagtataguyod ng pagrespeto sa karapatang pantao PM
11. Personal at mahalagang makapag-ambag sa pag-unlad ng bansa PM

Mga Kasanayang Praktika


1. Epektibong makagampan sa gawain bilang isang pangkat NP
2. Makagamit ng mga kasangkapan gaya ng kompyuter upang epektibong NP
makapagproseso ng impormasyon
3. Makagamit ng bagong teknolohiya na tutulong at magpapadali sa NP
pagkatuto at pananaliksik
4. Responsableng mahawan ang mga hadlang sa maayos na paglalakbay sa NP
mundo ng teknolohiya
5. Makalikha ng mga solusyon sa mga problema sa iba’t ibang larangan NP
6. Magamit ang sariling kaalaman, kasanayan, at halagahan tungo sa NP
responsable at produktibong pamumuhay
7. Maihanda ang sarili para sa proseso ng habambuhay na pagkatuto NP

Leyenda:
NT: Natutuhan
NP: Napraktis
PM: Pagkakataong Matuto

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 19
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 20
SILABUS NG BAGONG ASIGNATURANG FILIPINO SA KOLEHIYO

Pamagat ng Kurso: FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA (FILDIS)

Bilang ng Yunit: 3 yunit

Deskripsyon ng Kurso: Ang FILDIS ay isang praktikal na kursong nagpapalawak at nagpapalalim sa kasanayan sa malalim at mapanuring pagbasa,
pagsulat, at pananaliksik sa wikang Filipino sa iba’t ibang larangan, sa konteksto ng kontemporaryong sitwasyon at mga pangangailangan ng bansa
at ng mga mamamayang Pilipino. Nakatuon ang kursong ito sa makrokasanayang pagbasa at pagsulat, gamit ang mga makabuluhang pananaliksik
sa wikang Filipino, bilang lunsaran ng pagsasagawa ng pananaliksik (mula sa pangangalap ng datos at pagsulat ng borador ng pananaliksik hanggang
sa publikasyon at/o presentasyon nito) na nakaugat sa mga suliranin at realidad ng mga komunidad ng mga mamamayan sa bansa at maging sa
komunidad ng mga Pilipino sa iba pang bansa. Saklaw rin ng kursong ito ang paglinang sa kasanayang pagsasalita, partikular sa presentasyon ng
pananaliksik sa iba’t ibang porma at venue. Pre-requisite sa kursong ito ang pagkuha ng kursong Konstektwalisadong Komunikasyon sa Filipino
(KOMFIL).

Inaasahang Matututuhan:

Sa pagtatapos ng kurso, inaaasahang matututuhan ng mga mag-aaral ang mga sumusunod:

Kaalaman

1. Maipaliwanag ang ugnayan ng mga function ng wikang Filipino bilang wikang pambansa, wika ng bayan, at wika ng pananaliksik na nakaugat sa
pangangailangan ng sambayanan.
2. Maisa-isa ang mga suliraning lokal at nasyonal ng komunidad na kinabibilangan.
3. Matukoy ang mga mapagkakatiwalaan, makabuluhan at kapaki-pakinabang na sanggunian sa pananaliksik
4. Makapagmungkahi ng mga solusyon sa mga pangunahing suliraning panlipunan sa mga komunidad at sa buong bansa, batay sa pananaliksik.
5. Maipaliwanag ang mahigpit na ugnayan ng pagpapalakas ng wikang pambansa, pagpapatibay ng kolektibong identidad, at pambansang kaunlaran.
6. Malikhain at mapanuring mailapat sa pananaliksik ang piling makabuluhang konsepto at teoryang lokal at dayuhan na akma sa konteksto ng
komunidad at bansa.

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 21
Kasanayan

1. Maisapraktika at mapaunlad pa ang mga batayang kasanayan sa pananaliksik.


2. Makapagbasa at makapagbuod ng impormasyon, estadistika, datos atbp. mula sa mga babasahing nakasulat sa Filipino sa iba’t ibang larangan.
3. Makapagsalin ng mga artikulo, pananaliksik atbp. na makapag-aambag sa patuloy na intelektwalisasyon ng wikang Filipino.
4. Makapagsaliksik hinggil sa mga sanhi at bunga ng mga suliraning lokal at nasyonal gamit ang mga tradisyonal at modernong mga sanggunian.
5. Makapagbalangkas ng mga makabuluhang solusyon sa mga suliraning lokal at nasyonal.
6. Makapagpahayag ng mga makabuluhang kaisipan sa pamamagitan ng tradisyonal at modernong midyang akma sa kontekstong Pilipino.
7. Makagawa ng mga malikhain at mapanghikayat na presentasyon ng impormasyon at analisis na akma sa iba’t ibang konteksto.
8. Makapagsagawa ng pananaliksik sa Filipino sa iba’t ibang larangan.
9. Malinang ang Filipino bilang daluyan ng inter/multidisiplinaring diskurso at pananaliksik na nakaugat sa mga realidad ng lipunang Pilipino.
10. Makabuo ng papel o artikulo na maaaring ibahagi sa isang forum o kumperensya at/o ilathala sa isang akademikong journal.

Halagahan
1. Mapalalim ang pagpapahalaga sa sariling teorya ng mga Pilipino sa iba’t ibang larangan.
2. Malinang ang adhikaing makibahagi sa pagbabagong panlipunan.
3. Maisaalang-alang ang kultura at iba pang aspektong panlipunan sa pagsasagawa ng pananaliksik.
4. Makapag-ambag sa pagtataguyod ng wikang Filipino bilang daluyan ng makabuluhan at mataas na antas ng diskurso na akma at nakaugat sa
lipunang Pilipino, bilang wika ng pananaliksik na nakaayon sa pangangailangan ng komunidad at bansa.
Bilang ng oras: 3 oras bawat linggo sa loob ng 18 linggo o 54 oras sa isang semester

Linggo Mga Paksa


1-3 Introduksyon: Filipino Bilang Wikang Pambansa, Wika ng Bayan, at Wika ng
Pananaliksik na Nakaugat sa Pangangailangan ng Sambayanan
(Pokus nito ang pagtalakay sa ugnayan ng mga function ng wikang Filipino bilang
wikang pambansa, wika ng bayan, at wika ng pananaliksik na nakaugat sa
pangangailangan ng sambayanan.)

Rebyu sa Mga Batayang Kasanayan sa Pananaliksik

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 22
• Pagpili ng Batis (Sources) ng Impormasyon
• Pagbabasa at Pagbubuod ng Impormasyon
• Pagsasalin, Paraphrasing Atbp.
• Pagpili ng Paksa ng Pananaliksik
• Pagbabalangkas

4-6 Filipino Bilang Larangan at Filipino sa Iba’t Ibang Larangan


(Pokus nito ang pasaklaw na pagtalakay sa naabot na at sa possible pang direksyon
o ekspansyon ng unique na diskurso sa Filipino bilang larangan at sa Filipino sa iba’t
ibang larangan)

Filipino sa Humanidades, Agham Panlipunan at Iba Pang Kaugnay na Larangan


(Pokus nito ang pagbasa ng piling tekstong Filipino sa Humanidades, Agham
Panlipunan at iba pang kaugnay na larangan, bilang lunsaran ng paglinang sa
kasanayan sa pagsulat ng pananaliksik sa Filipino sa iba’t ibang larangan. Ang lahat
ng estudyante – kahit ang mga NON-HUSOCOM ang kurso – ay kailangang masanay
na makipagdiskurso sa Filipino sa Humanidades, Agham Panlipunan at iba pang
kaugnay na larangan, alinsunod na rin sa layunin ng kompleto o holistikong General
Education/GE.)

Filipino sa Siyensya, Teknolohiya, Inhenyeriya, Matematika At Iba Pang Kaugnay


na Larangan
(Pokus nito ang pagbasa ng piling tekstong Filipino sa Siyensya, Teknolohiya,
Inhenyeriya, Matematika at iba pang kaugnay na larangan, bilang lunsaran ng
paglinang sa kasanayan sa pagsulat ng pananaliksik sa Filipino sa iba’t ibang
larangan. Ang lahat ng estudyante – kahit ang mga HUSOCOM ang kurso – ay
kailangang masanay na makipagdiskurso sa Filipino sa Siyensya, Teknolohiya,
Inhenyeriya, Matematika at iba pang kaugnay na larangan, alinsunod na rin sa layunin
ng kompleto o holistikong General Education/GE.)

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 23
7-18 Batayang Kaalaman sa Mga Teorya sa Pananaliksik na Akma o Buhat sa
Lipunang Pilipino
• Mga Diskurso sa Nasyonalismo
• Marxismo at Kritikal na Diskurso sa Globalisasyon
• Teoryang Dependensiya
• Pagbaklas/Pagbagtas
• Pantayong Pananaw
• Sikolohiyang Pilipino
• Pantawang Pananaw
• Bakod, Bukod, Buklod

Batayang Kaalaman sa Metodolohiya (Pagtitipon, Pagpoproseso at Pagsusuri


ng Datos) sa Pananaliksik-Panlipunan
• Pagmamapang kultural, ekonomiko atbp.
• Etnograpiya
• Pananaliksik na leksikograpiko
• Video documentation
• SWOT Analysis
• Literature review
• Pagtatanung-tanong, obserbasyon, interbyu, FGD atbp.
• Participant observation
• Kwentong-Buhay
• Secondary data analysis
• Eksperimental na Pananaliksik
• Case study
• Aksyong Pananaliksik/Action research
• Pagsusuri ng dokumento
• Comparative analysis
• Discourse analysis
• Content analysis
• Saliksik-arkibo (archival research)
• Policy review
• Impact assessment
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 24
• Pagsasagawa ng survey
• Transkripsyon

Aktwal na Pagsulat ng Pananaliksik, Presentasyon at/o Publikasyon ng


Pananaliksik

FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA (FILDIS)

Plano ng Mga Aralin

Balangkas ng Kurso at Mga Paksa Metodolohiya Materyales Pagtatasa


Sakop na OrasInaasahang
Matututuhan
Kaalaman Introduksyon: Filipino Pagbabalangkas/outlining “Sa Madaling Salita: Kasaysayan at Maikling pagsusulit
1. Maipaliwanag ang Bilang Wikang Pag-unlad ng Wikang Pambansa”
ugnayan ng mga function Pambansa, Wika ng Pagbubuod ng ng Sentro ng Wikang Filipino-UP Pagsulat ng maikling
ng wikang Filipino bilang Bayan, at Wika ng impormasyon/datos Diliman sanaysay hinggil sa
wikang pambansa, wika Pananaliksik na wikang Filipino bilang
ng bayan, at wika ng Nakaugat sa Pangkatang talakayan “Intelektwalismo at Wika” ni R. wikang pambansa,
pananaliksik na Pangangailangan ng Constantino wika ng bayan, at
nakaugat sa Sambayanan Panonood ng wika ng pananaliksik
pangangailangan ng video/documentary “Ang Wikang Filipino at ang Banta na nakaugat sa
sambayanan. ng Globalisasyon” ni B. Lumbera pangangailangan ng
2. Matukoy ang mga Pakikinig sa awit sambayanan
mapagkakatiwalaan, “The Filipino National Language:
makabuluhan at kapaki- Discourse on Power” ni T.
pakinabang na Gimenez-Maceda
sanggunian sa
pananaliksik “Nahuhuli at Panimulang
Pagtatangka: Ang Pilosopiya ng

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 25
3. Maipaliwanag ang Wikang Pambansa/Filipino” ni M.
mahigpit na ugnayan ng Flores
pagpapalakas ng wikang
pambansa, “Alyansa ng Mga Tagapagtanggol
pagpapatibay ng ng Wikang Filipino/TANGGOL
kolektibong identidad, at WIKA:
pambansang kaunlaran. Internal na Kwento, Mga Susing
Argumento at Dokumento (2014-
Kasanayan 2017)” ni D. M. San Juan
1. Maisapraktika at
mapaunlad pa ang mga
batayang kasanayan sa
pananaliksik.
2. Makapagbasa at Filipino Bilang Pagbabalangkas/outlining “Sariling atin: Ang nagsasariling
Patalatang
makapagbuod ng Larangan at Filipino sa komunidad na pangkomunikasyon pagbubuod sa 3
impormasyon, Iba’t Ibang Larangan Pagbubuod ng sa disiplinang Araling Pilipino” ni
bagong pananaliksik
estadistika, datos atbp. impormasyon/datos R.Guillermo (artikulo, tesis,
mula sa mga babasahing disertasyon na
nakasulat sa Filipino sa Pagsasalin “Philippine Studies/Araling Pilipino/ kalalathala pa lamang
iba’t ibang larangan. Pilipinolohiya sa Wikang Filipino: o nalathala sa
3. Makapagsalin ng mga Pangkatang talakayan Pagpopook at Pagdadalumat nakaraang 5 taon)
artikulo, pananaliksik sa Loob ng Kapantasang Pilipino” mula sa aklatan ng
atbp. na makapag- Paggamit ng mga arkibo ni M.J. Rodriguez-Tatel kolehiyo/unibersidad
aambag sa patuloy na at database
intelektwalisasyon ng “Pagsipat sa mga Nagawang
wikang Filipino. Pananaliksik sa Larang ng
4. Makapagpahayag ng Wika noong 1996-2007
mga makabuluhang Tungo sa Pagbuo ng Isang Agenda
kaisipan sa sa Pananaliksik” ni
pamamagitan ng J. Peregrino
tradisyonal at
modernong midyang “Pagbuo ng Makabuluhang
Adyenda sa Pananaliksik sa
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 26
akma sa kontekstong Araling Pilipinas Para sa Siglo 21 at
Pilipino. Lagpas Pa” ni D.M. San Juan
5. Makagawa ng mga
malikhain at
mapanghikayat na
presentasyon ng
impormasyon at analisis
na akma sa iba’t ibang
konteksto.
6. Makapagsagawa ng “Introduksiyon sa Saliksik” ni V.
pananaliksik sa Filipino Rebyu sa Mga Pagbubuod ng Almario et al. (eds.) Borador ng
sa iba’t ibang larangan. Batayang Kasanayan impormasyon/datos konseptong papel
7. Malinang ang Filipino sa Pananaliksik “Manwal sa Panlipunang para sa planong
bilang daluyan ng • Pagpili ng Batis Pagsasalin Pananaliksik” ni R. Simbulan pananaliksik
inter/multidisiplinaring (Sources) ng
diskurso at pananaliksik Impormasyon Pangkatang talakayan “Saliksik: Gabay sa Pananaliksik sa
na nakaugat sa mga • Pagbabasa at Agham Panlipunan, Panitikan, at
realidad ng lipunang Pagbubuod ng Paggamit ng mga arkibo Sining” ni E. Evasco et al.
Pilipino. Impormasyon at database
• Pagsasalin, “BATAYANG PAGSASALIN:
Halagahan Paraphrasing Lektyur-worksyap sa Ilang Patnubay at Babasahín para
1. Makapag-ambag sa Atbp. computer laboratory o sa Baguhan” ni V. Almario (ed.)
pagtataguyod ng wikang • Pagpili ng Paksa gamit ang computer sa
Filipino bilang daluyan ng Pananaliksik klase (para sa pagsipat ng “Introduksiyon sa Pagsasalin: Mga
ng makabuluhan at • Pagbabalangkas mga database ng mga Panimulang Babasahin Hinggil sa
mataas na antas ng journal) Teorya
diskurso na akma at at Praktika ng Pagsasalin” ni V.
nakaugat sa lipunang Almario (ed.)
Pilipino, bilang wika ng
pananaliksik na “PAGSASALIN: Teorya at Praktika”
nakaayon sa nina L. Antonio at A. Batnag (eds.)
pangangailangan ng
komunidad at bansa.
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 27
Mga artikulo sa Philippine E-
Journals Database, partikular ang
mga journal na naglalathala ng mga
(o ilang) artikulo sa Filipino gaya ng

Daloy

Dalumat

Hasaan

Layag

Malay

Katipunan

Daluyan

Social Science Diliman

Humanities Diliman

Mga Artikulo sa U.P. Diliman


Journals Online

Piling saliksik mula sa iba’t ibang


database:
http://iskwiki.upd.edu.ph/index.php/
Category:Theses#.WVdcJhWGMv
U

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 28
www.narcis.nl

www.diva-portal.org

http://nora.openaccess.no

Kaalaman Filipino sa Pagbubuod ng “Ang proseso ng transkripsiyon ng Nirebisang borador


1. Maisa-isa ang mga Humanidades at impormasyon/datos mga ng konseptong papel
suliraning lokal at Agham Panlipunan at inskripsiyon sa mga Bato ng Ticao”
nasyonal ng komunidad Iba Pang Kaugnay na Think-pair-share sa mga ni R. Guillermo Venn diagram ng
na kinabibilangan. Larangan ispesipikong teksto dalawang
2. Matukoy ang mga “Andres Bonifacio: Kapookan, magkaugnay na
mapagkakatiwalaan, Pangkatang talakayan Kaisipan, at Kabayanihan” ni N. artikulo sa journal
makabuluhan at kapaki- Kimuell-Gabriel
pakinabang na Lektyur-worksyap sa Paglikha ng
sanggunian sa computer laboratory o “Musika at Krisis: Kung Papaano dayagram na
pananaliksik gamit ang computer sa Umawit nang Matipid si Juan de la nagbubuod sa
3. Makapagmungkahi ng klase (para sa pagsipat ng Cruz” ni E. Carandang II nilalaman ng
mga solusyon sa mga mga database ng mga binasang artikulo
pangunahing suliraning journal) “Luntiang Pamayanan: Tungo sa
panlipunan sa mga Pag-unlad ng Kalikasan, Antas ng
komunidad at sa buong Komparatibong analisis Pamumuhay at Wika” ni R. Nuncio
bansa, batay sa ng saklaw ng mga journal
pananaliksik. “Ang Pilosopiya ni Pierre Bourdieu
4. Maipaliwanag ang bilang Batayang Teoretikal sa
mahigpit na ugnayan ng Araling Pilipino” ni F.P. Demeterio
pagpapalakas ng wikang III at L.A. Liwanag
pambansa,
pagpapatibay ng “Ciao! Ciao!: Pagsusuri sa mga
kolektibong identidad, at Pananda ng Negosasyon sa
pambansang kaunlaran. Pagbuo ng Transnasyonal na
5. Malikhain at mapanuring Identidad ng mga Pilipino sa
mailapat sa pananaliksik Venezia, Italya” ni R. Madula
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 29
ang piling makabuluhang
konsepto at teoryang “Ang Papel ng Pagsasalin sa
lokal at dayuhan na ASEAN Integration: Ilang
akma sa konteksto ng Pagninilay at Mungkahing Gawain”
komunidad at bansa. ni R. Sison-Buban

Kasanayan “Ang Hermeneutika ng


1. Maisapraktika at Pakikipagtunggali: Ang
mapaunlad pa ang mga pagpapakahulugan sa diskurso ng
batayang kasanayan sa pakikibakang panlipunan” ni F.
pananaliksik. Gealogo
2. Makapagbasa at
makapagbuod ng “Ang Mga Liriko ni Gary Granada
impormasyon, Bilang Repleksyon ng Pulitika,
estadistika, datos atbp. Nasyonalismo at Kalagayan ng
mula sa mga babasahing Bansa” ni J. Malabanan
nakasulat sa Filipino sa
iba’t ibang larangan. “Transpormatibong Edukasyon sa
3. Makapagsalin ng mga Pagtuturo ng
artikulo, pananaliksik Maka-Filipinong Pananaliksik:
atbp. na makapag- Tungo sa Pagpapalakas ng
aambag sa patuloy na Instruksyon at Programang
intelektwalisasyon ng Ekstensyon sa Pamantasang San
wikang Filipino. Luis” ni C. Sicat-De Laza
4. Makapagsaliksik hinggil
sa mga sanhi at bunga “Varayti ng Wika sa Pinoy Indie:
ng mga suliraning lokal Isang Mungkahing Balangkas sa
at nasyonal gamit ang Pedagohiyang Kritikal Tungo sa
mga tradisyonal at Pagsasabansa ng Akademya at
modernong mga Sining” ni J. Geronimo
sanggunian.
5. Makapagbalangkas ng “Pambansang Salbabida at Kadena
mga makabuluhang ng Dependensiya: Isang Kritikal na
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 30
solusyon sa mga Pagsusuri sa Labor Export Policy
suliraning lokal at (LEP) ng Pilipinas” ni D.M. San
nasyonal. Juan
6. Makapagpahayag ng
mga makabuluhang “Ingles at Pedagohikal na
kaisipan sa Pagganap
pamamagitan ng nito sa Reproduksiyon ng
tradisyonal at Paggawa” ni
modernong midyang G. Campoamor II
akma sa kontekstong
Pilipino. “Imperyalismong Pangkultura sa
7. Makagawa ng mga Pilipinas”
malikhain at ni J. M. Sison
mapanghikayat na
presentasyon ng “Wikang Lokal at Filipino sa
impormasyon at analisis Pananaliksik: Isang Naratibong
na akma sa iba’t ibang Sosyolohikal”
konteksto. ni C. Batan
8. Makapagsagawa ng
pananaliksik sa Filipino “Noon pa man, Nand’yan na, Ano’t
sa iba’t ibang larangan. Inietsapwera: Ang Maraming Wika
9. Malinang ang Filipino ng Pilipinas”
bilang daluyan ng ni R. Aguila
inter/multidisiplinaring
diskurso at pananaliksik “Paglahok ng mga Lider
na nakaugat sa mga Magsasaka sa Istruktura ng
realidad ng lipunang Pamamahala sa Lokal at
Pilipino. Pambansang Antas: Mga Bunga at
Halagahan Hamon” ni
1. Mapalalim ang A. Bawagan et al.
pagpapahalaga sa
sariling teorya ng mga “Ang Pagsasakatutubo mula sa
Loob/Kultural na Pagpapatibay ng
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 31
Pilipino sa iba’t ibang mga Salitang Pandamdaming
larangan. Tumutukoy sa “Sayá”: Isang
2. Malinang ang adhikaing Semantikal na Elaborasyon ng
makibahagi sa Wikang Filipino sa Larangan ng
pagbabagong Sikolohiya” ni
panlipunan. J. Petras
3. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang “Mula Tsismis Hanggang Panata:
Filipino bilang daluyan Filipino Bilang Multidisiplinal at
ng makabuluhan at Interdisiplinaryong Larangan” ni C.
mataas na antas ng Sicat-De Laza
diskurso na akma at
nakaugat sa lipunang “E. San Juan, Jr. at ang Diskursong
Pilipino, bilang wika ng Kulturang Popular” ni R. Tolentino
pananaliksik na
nakaayon sa “Rebyu sa Progreso ng at Salin-suri
pangangailangan ng ng Piling Dokumento sa Usapang
komunidad at bansa. Pangkapayapaan ng Gobyerno ng
Republika ng Pilipinas (GRP) at
National
Democratic Front of the Philippines
(NDFP): Tungo sa Tagumpay ng
Usapang
Pangkapayapaang Nakabatay sa
Pagkakaisa Para sa Pambansang
Kaunlaran” ni J. K. Briones

“UP Diksiyunaryong Filipino:


Sinonismong Walang Hangganan”
ni R. Guillermo et al.

“Nasaan ang Lesbiana sa


Panitikan? Pagsipat sa Lesbianang
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 32
Persona sa Piling Maikling
Kuwento ng Pilipinas (1987 –
2008)” ni S. A. Pangilinan

“#ingrata at si Mary Jane Veloso:


Mga Bakas ng Trolling sa
Spreadable Media” ni V. Gonzales

“Maiksing Kalagayang Magbubukid


ng Pilipinas”

“Praymer hinggil sa Two-Tier Wage


System (2TWS)”

Mga artikulo sa Philippine E-


Journals Database, partikular ang
mga journal na naglalathala ng mga
(o ilang) artikulo sa Filipino gaya ng

Daloy

Dalumat

Hasaan

Layag

Malay

Katipunan

Daluyan

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 33
Social Science Diliman

Humanities Diliman

Mga Artikulo sa U.P. Diliman


Journals Online

Ispesyal na Isyu ng Malay: Vol.22,


No. 1 (2009)

Ispesyal na Isyu ng Daluyan: No. 1


(2015)

Piling blogs mula sa:

https://kapirasongkritika.wordpress
.com/

https://kritikasatabitabi.wordpress.c
om/

https://dakilapinoy.wordpress.com/

https://xiaochua.net/

http://risingsun.dannyarao.com/

https://rolandotolentino.wordpress.
com/

https://sirmykel.wordpress.com/

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 34
Piling videos mula sa:
http://tvup.ph/

Altermidya

Tudla Productions

Mga materyales mula sa mga


kilusang panlipunan

Mga Publikasyon ng Sento ng


Wikang Filipino ng UP-Diliman

“Ang Gamit at Kahalagahan ng


Wikang Filipino sa Pagtuturo ng Nirebisang borador
Filipino sa Siyensya, Pagbubuod ng Agham: Panayam kay Prop. ng konseptong papel
Teknolohiya, impormasyon/datos Fortunato Sevilla III” nina W. Fajilan
Inhenyeriya, at R. B. Zafra Venn diagram ng
Matematika At Iba Pang Think-pair-share sa mga dalawang
Kaugnay na Larangan ispesipikong teksto “Ang Filipino bilang Pundasyon ng magkaugnay na
Teknikal na Pagkatuto: Panayam artikulo sa journal
Pangkatang talakayan kay Prop. James Christopher D.
Domingo” ni W. Fajilan Paglikha ng
Lektyur-worksyap sa dayagram na
computer laboratory o “Ang Pagtuturo ng Matematika Sa nagbubuod sa
gamit ang computer sa Wikang Filipino” ni M. Acelajado nilalaman ng
klase (para sa pagsipat ng binasang artikulo
mga database ng mga “Epekto ng mga Wikang Filipino at
journal) Ingles Bilang Midya sa Pagtuturo Pagsulat ng maikling
ng Aljebra sa Antas ng Pagkatuto at sanaysay hinggil sa
mga posibleng
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 35
Komparatibong analisis Atityud ng mga Mag-aaral sa imbensyon,
ng saklaw ng mga journal Kolehiyo” ni M. Acelajado debelopment atbp. sa
siyensya, teknolohiya
“Ang Paglubog nina Hippokrates at at iba pang larangan,
Galen sa Kanluran: Isang sa susunod na 50
Intepretasyon sa Anyo ng taon
Siyantipikong Rebolusyon
sa Larangan ng Medisina” ni F. P.
Demeterio III

“Ang mga Teorya ng Relatividad ni


Albert Einstein: Isang Pagsusuri sa
Kahandaan ng Wikang Filipino sa
Pagtalakay sa mga Paksa ng
Makabagong Agham” ni F. P.
Demeterio III

“Praymer hinggil sa Pambansang


Industriyalisasyon” ng AGHAM

“Kasaysayan ng Cyberspace,
Kasaysayan sa Cyberspace:
Panimulang Pagtanaw sa
Karanasang Pilipino” ni M. Chua

“Pagsisiyasat sa Elektripikasyon sa
Kanayunan” ni A. J. Mesina

“Ang Pagsasaling Teknikal:


Pagsipat sa Praktika at
Pagpapahalaga” ni R. Sison-Buban

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 36
“Ang ISI at ang Alamat ng
Internasyonal na Komunidad ng
mga Syentista” ni R. Guillermo

“Manwal sa nakakaing krustasyo


ng Pilipinas” ni H. Motoh

“Kapaligiran, Kalinisan, at
Kalusugan: Ang Impluwensya ng
Heograpiya sa Paghubog ng
Patakarang Pangkalusugan ng
mga Amerikano sa Kolonyal na
Maynila, 1898-1918” ni R. Mactal

“PAGBABAGO SA KLIMA. Usaping


Pangkalikasan, Suliraning
Panlipunan, Isyu ng Katutubong
Mamamayan”

“Ang Gabay sa Mekanismo ng


Malinis na Pag-unlad”

“Ang Filipino Sa Inhinyeriya”


ni C. Salazar

Mga Publikasyon ng Sento ng


Wikang Filipino ng UP-Diliman

Kaalaman Batayang Kaalaman sa Pagbubuod “Metodolohiya at Pagdalumat sa Panel discussion


1. Matukoy ang mga Mga Teorya sa Pananaliksik” ni R. Nuncio hinggil sa mga teorya
mapagkakatiwalaan, Pananaliksik na Akma Paglalahad ng sa pananaliksik
makabuluhan at kapaki- o Buhat sa Lipunang impormasyon sa “Ang Wikang Katutubo at ang
pakinabang na Pilipino Kamalayang Filipino” ni B. Lumbera
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 37
sanggunian sa • Mga Diskurso sa pamamagitan ng
pananaliksik Nasyonalismo talahanayan “Lisyang Edukasyon ng Pilipino” ni
2. Malikhain at mapanuring • Marxismo at R. Constantino
mailapat sa pananaliksik Kritikal na Pagsasalin ng piling (salin ni L. M. Martinez)
ang piling makabuluhang Diskurso sa bahagi ng pananaliksik
konsepto at teoryang Globalisasyon “Krisis at Rebolusyong Pilipino” ni
lokal at dayuhan na • Teoryang J. M. Sison
akma sa konteksto ng Dependensiya
komunidad at bansa. • Pagbaklas/Pagba “Pag-aklas, Pagbaklas, Pagbagtas:
gtas Politikal Na Kritisismong
Kasanayan • Pantayong Pampanitikan” ni R. Tolentino
1. Maisapraktika at Pananaw
mapaunlad pa ang mga • Sikolohiyang “Kaisipang Nasyonalista at
batayang kasanayan sa Pilipino Teoryang Dependensiya sa
pananaliksik. • Pantawang Edukasyon: Ideolohikal na Kritik ng
2. Makapagbasa at Pananaw Programang K to 12 ng Pilipinas” ni
makapagbuod ng • Bakod, Bukod, D. M. San Juan
impormasyon, Buklod
estadistika, datos atbp. “Ang “Tunay na Dekalogo” ni
mula sa mga babasahing Mabini Bilang Isang Akda sa
nakasulat sa Filipino sa Pilosopiyang Pilipino” ni N.
iba’t ibang larangan. Mabaquiao
3. Makapagsalin ng mga
artikulo, pananaliksik “Mga Batayan ng Sikolohiyang
atbp. na makapag- Pilipino sa Kultura at Kasaysayan”
aambag sa patuloy na ni V. Enriquez
intelektwalisasyon ng
wikang Filipino. “Ang Pantayong Pananaw Bilang
4. Makapagsaliksik hinggil Diskursong Pangkabihasnan”
sa mga sanhi at bunga ni Z. Salazar
ng mga suliraning lokal
at nasyonal gamit ang “Kaalamang Bayang Dalumat ng
mga tradisyonal at Pagkataong Pilipino”
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 38
modernong mga ni P. Covar
sanggunian.
5. Makapagpahayag ng “Pook at Paninindigan: Kritika ng
mga makabuluhang Pantayong Pananaw” ni R.
kaisipan sa Guillermo
pamamagitan ng
tradisyonal at “Pagkataong Pilipino: Isang Teorya
modernong midyang sa Lalim ng Banga” ni R. Guillermo
akma sa kontekstong
Pilipino. “Ang Konsepto ng Pagsasaayos
6. Makagawa ng mga Bilang Panimulang Postkolonyal na
malikhain at Pagdalumat Pulitikal sa Panahong
mapanghikayat na Postmoderno” ni A. Contreras
presentasyon ng
impormasyon at analisis “Ang Nagbabagong Anyo ng
na akma sa iba’t ibang Sosyolohiya sa Nagbabagong
konteksto. Lipunan at Mundo: Ang
7. Makapagsagawa ng Posmodernismo at Ang Hinaharap
pananaliksik sa Filipino ng Sosyolohiya” ni G. Lanuza
sa iba’t ibang larangan.
8. Malinang ang Filipino “Pakiramdaman: Isang Tatak
bilang daluyan ng Filipinong Lapit sa Pagdadalumat
inter/multidisiplinaring sa Sosyolohiya” ni D. Erasga
diskurso at pananaliksik
na nakaugat sa mga “Ang Pakikipagkapwa: Pilipinong
realidad ng lipunang Lapit sa Pananaliksik” ni R. Javier
Pilipino.
“Saysay at Salaysay ng Pantawang
Halagahan Pananaw mula Pusong Hanggang
1. Mapalalim ang Impersonasyon” ni R. Nuncio
pagpapahalaga sa
sariling teorya ng mga “Ang Siyudad ng Mall: Ang Bakod,
Bukod at Buklod bilang Espasyo at
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 39
Pilipino sa iba’t ibang Biswal mula Tabuan hanggang SM
larangan. City North Edsa” ni E. Morales-
2. Malinang ang adhikaing Nuncio
makibahagi sa
pagbabagong
panlipunan.
3. Maisaalang-alang ang
kultura at iba pang
aspektong panlipunan sa
pagsasagawa ng
pananaliksik.
4. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan
ng makabuluhan at
mataas na antas ng
diskurso na akma at
nakaugat sa lipunang
Pilipino, bilang wika ng
pananaliksik na
nakaayon sa
pangangailangan ng
komunidad at bansa.
Kaalaman Batayang Kaalaman sa Pangkatang pag-uulat “Metodolohiya at Pagdalumat sa Pinal na konseptong
1. Matukoy ang mga Metodolohiya Pananaliksik” ni R. Nuncio papel
mapagkakatiwalaan, (Pagtitipon, Paglikha ng KWL Chart
makabuluhan at kapaki- Pagpoproseso at “Pagmamapa ng Pagbabagong
pakinabang na Pagsusuri ng Datos) sa Pagbabalangkas/outlining Heograpikal, Historikal at Kultural Progress report
sanggunian sa Pananaliksik- ng nilalaman ng artikulo ng Quiapo” ni J. Pamintuan hinggil sa isinusulat
pananaliksik Panlipunan na papel o artikulo
2. Malikhain at mapanuring • Pagmamapang Pangkatang pagsusuri sa “Kasarian at Kabuhayan : Ilang
mailapat sa pananaliksik kultural, borador ng konseptong Tala sa Kasaysayang
ang piling makabuluhang ekonomiko atbp. papel Demograpikal ng Paggawa at
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 40
konsepto at teoryang • Etnograpiya Pasahod sa Pilipinas, 1903-1948” Papel o artikulong
lokal at dayuhan na • Pananaliksik na Konsultasyon ni F. Gealogo maaaring iprisenta sa
akma sa konteksto ng leksikograpiko isang forum o
komunidad at bansa. • Video Independyenteng “Kasaysayang Pasalita: Ang kumperensya, at/o
documentation Pananaliksik Kulturang Filipino at Karanasan ng ilathala sa isang
Kasanayan • SWOT Analysis Mga Pilipinong Mananaliksik sa akademikong journal
1. Maisapraktika at • Literature review Larangang Pasalita” ni N. Kimuell-
mapaunlad pa ang mga • Pagtatanung- Gabriel
batayang kasanayan sa tanong,
pananaliksik. obserbasyon, “‘Mga Tiwali sa Daang Matuwid’ at
2. Makapagbasa at interbyu, FGD Ang Mga Talinghaga’t Tema sa
makapagbuod ng atbp. Talumpati ni P-Noy”
impormasyon, • Participant ni R. Javier
estadistika, datos atbp. observation
mula sa mga babasahing • Kwentong-Buhay “Tundo: Pagkatapos ng Paraiso
nakasulat sa Filipino sa • Secondary data (1902-2010)” ni N. Kimuell-Gabriel
iba’t ibang larangan. analysis
3. Makapagsalin ng mga • Eksperimental na “Pagdalumat sa Bagyong Ondoy:
artikulo, pananaliksik Pananaliksik Isang Konstruktibismo at Lokal na
atbp. na makapag- • Case study Pananaw ng mga Kasapi ng
aambag sa patuloy na • Aksyong Sagrada Familia” ni D. Café
intelektwalisasyon ng Pananaliksik/Actio
wikang Filipino. n research “Glosaryo ng Mga Termino sa
4. Makapagsaliksik hinggil • Pagsusuri ng Panitikan” ni D. M. San Juan
sa mga sanhi at bunga dokumento
ng mga suliraning lokal • Comparative “Aspirations and Challenges
at nasyonal gamit ang analysis for Economic and Social
mga tradisyonal at • Discourse Development
modernong mga analysis in the Philippines Toward 2030”
sanggunian. • Content analysis nina J. Yap at R. Majuca
5. Makapagpahayag ng • Saliksik-arkibo
mga makabuluhang (archival “Pagpapabida sa Kontrabida: Isang
kaisipan sa research) Paghahanap at Pagsusuri sa
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 41
pamamagitan ng • Policy review Konstruksiyon at Diskurso ng
tradisyonal at • Impact Kontrabida sa Teleseryeng Walang
modernong midyang assessment Hanggan” ni L. Oblena
akma sa kontekstong • Pagsasagawa ng
Pilipino. survey “Ang Espasyong Bakla sa
6. Makagawa ng mga • Transkripsyon Cyberspace.Com: Isang Pagsusuri
malikhain at ng Diskurso ng Usapang Bakla sa
mapanghikayat na mga Chatroom” ni R. Madula
presentasyon ng
impormasyon at analisis “Kasaysayang Buhay: Pananaw,
na akma sa iba’t ibang Pamamaraan, Pananaliksik” ni
konteksto. R. Javar
7. Makapagsagawa ng
pananaliksik sa Filipino “Komparatibong Analisis ng
sa iba’t ibang larangan. Aktuwal na Gamit ng Wika at mga
8. Malinang ang Filipino Piling Pamantayan sa Gramatika at
bilang daluyan ng Ortograpiya sa Filipino, Sebwano-
inter/multidisiplinaring Bisaya at Ilokano: Lapit Batay sa
diskurso at pananaliksik Korpus” ni J. Ilao
na nakaugat sa mga
realidad ng lipunang “Review of Philippine Migration
Pilipino. Laws and Regulations: Gains,
9. Makabuo ng papel o Gaps, Prospects” nina J. Ambito et
artikulo na maaaring al.
ibahagi sa isang forum o
kumperensya at/o “The Philippine Mining Act of 1995:
ilathala sa isang Is the law sufficient in achieving
akademikong journal. the goals of output growth,
attracting foreign investment,
Halagahan environmental protection and
1. Mapalalim ang preserving sovereignty?” ni R.
pagpapahalaga sa Raymundo
sariling teorya ng mga
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 42
Pilipino sa iba’t ibang “Neoliberal Restructuring of
larangan. Education in the Philippines:
2. Malinang ang adhikaing Dependency, Labor, Privatization,
makibahagi sa Critical Pedagogy, and the K to 12
pagbabagong System” ni D. M. San Juan
panlipunan.
3. Maisaalang-alang ang “Journalismong Tagalog sa
kultura at iba pang Renacimiento Filipino (1910-1913):
aspektong panlipunan sa Pagbibinhi ng Makabayang
pagsasagawa ng Sanaysay sa Panitikan ng Pilipinas”
pananaliksik. ni E. Guieb III
4. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan “Pangasinan: Kung Paano
ng makabuluhan at Naimapa ang Lalawigan Mula Sa
mataas na antas ng Matandang Dikotomiya ng Baybay-
diskurso na akma at Alog (Panag-‘Asinan’ - Caboloan)”
nakaugat sa lipunang ni M.Flores
Pilipino, bilang wika ng
pananaliksik na “Militant and Nationalist
nakaayon sa Organizers: The Filipino Women in
pangangailangan ng the 1906 Issues of Muling
komunidad at bansa. Pagsilang” ni J. Taguiwalo

“Ang Kwentong Buhay Bilang


Teksto ng Pagsasakapangyarihan
ng mga Manggagawa sa Bahay” ni
R. Ofreneo

“Tanikala at Talinhaga: Ang


Manunulat na Bilanggong Politikal”
ni R. Rodriguez

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 43
“May Perang Dumadaan Lang sa
Palad, Merong Padala, at May
Padulas din”: Paniniwala’t
Pananaw sa Pera at Palagay sa
Pandaigdigang Krisis
Pampinansiya” ni R. Javier

“(Ini)lihim sa Dagat: Mga Salaysay


ng Pagsubok at Pakikibaka ng mga
Pilipinong Seaman” ni
J. Manzano

“Apple o Atis: Isang Pag-aaral sa K-


2” nina E. Hermosa et al.

“Pamahiin nila noon, Buhay pa ba


ngayon?
Pagsusuri sa mga Pamahiing
Nananatili
mula noon Hanggang Ngayon” nina
R. M. Lopez

“Isang kritikal na pag-aaral ukol sa


epekto ng malawakang pagpapalit-
gamit ng lupa
sa kita at pang-ekonomikong
kasiguruhan ng mga pesante
sa barangay Santiago ng General
Trias, Cavite” ni K. M. Reyes

Aktwal na Pagsulat ng “Introduksiyon sa Saliksik” ni V.


Pananaliksik, Almario et al. (eds.)
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 44
Presentasyon at/o
Publikasyon ng “Manwal sa Panlipunang
Pananaliksik Pananaliksik” ni R. Simbulan

“Saliksik: Gabay sa Pananaliksik sa


Agham Panlipunan, Panitikan, at
Sining” ni E. Evasco et al.

“Mga Isyung Pampaggawa at


Pang-ekonomya: Gabay sa
Paghahanda ng Mga Journal
Article sa Filipino” ni D. M. San
Juan

“Praktikal na Dulog sa
Akademikong Pagsulat” ni D. M.
San Juan

FILIPINO SA IBA’T IBANG DISIPLINA (FILDIS) – MAPA NG KURSO

MGA INAASAHANG MATUTUTUHAN SA GENERAL EDUCATION (GE) FILDIS


Kahusayang Intelektuwal (Kaalaman)
1. Masusing makapagsuri ng “mga teksto” (nakasulat, biswal, pasalita atbp.) NT
2. Makapagpamalas ng mahusay at mabisang komunikasyon (pagsulat, NT
pagsasalita, at paggamit ng bagong teknolohiya)

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 45
3. Makagamit ng batayang konseptong batay sa mga dominyo (domain) ng NT
kaalaman
4. Makapagpamalas ng mapanuri, analitiko, at malikhaing pag-iisip NT
5. Makagamit ng iba’t ibang mapanuring paraan ng paglutas ng suliranin NT
Pananagutan sa Sarili at sa Bayan (Halagahan)
1. Maunawaan ang kompleksidad ng kalagayan ng sangkatauhan PM
2. Maipaliwanag ang karanasan ng sangkatauhan sa iba’t ibang perspektiba PM
3. Masuri ang kasalukuyang sitwasyon ng mundo sa pamamagitan ng
perspektibang lokal at global
4. Tanganan ang responsibilidad na alamin kung ano ang Pilipino at pagiging PM
Pilipino
5. Mapanuring makapagnilay-nilay sa mga kolektibong suliranin PM
6. Makagawa ng mga makabagong paraan at solusyong ginagabayan ng mga PM
pamantayang etikal
7. Makapagdesisyon batay sa mga pamantayang moral PM
8. Mapahalagahan ang iba’t ibangb anyo ng sining PM
9. Makapag-ambag sa estetika PM
10. Makapag-ambag sa pagtataguyod ng pagrespeto sa karapatang pantao PM
11. Personal at mahalagang makapag-ambag sa pag-unlad ng bansa PM

Mga Kasanayang Praktika


1. Epektibong makagampan sa gawain bilang isang pangkat NP
2. Makagamit ng mga kasangkapan gaya ng kompyuter upang epektibong NP
makapagproseso ng impormasyon
3. Makagamit ng bagong teknolohiya na tutulong at magpapadali sa NP
pagkatuto at pananaliksik
4. Responsableng mahawan ang mga hadlang sa maayos na paglalakbay sa NP
mundo ng teknolohiya
5. Makalikha ng mga solusyon sa mga problema sa iba’t ibang larangan NP
6. Magamit ang sariling kaalaman, kasanayan, at halagahan tungo sa NP
responsable at produktibong pamumuhay
7. Maihanda ang sarili para sa proseso ng habambuhay na pagkatuto NP
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 46
Leyenda:
NT: Natutuhan
NP: Napraktis
PM: Pagkakataong Matuto

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 47
SILABUS NG BAGONG ASIGNATURANG FILIPINO SA KOLEHIYO

Pamagat ng Kurso: DALUMAT NG/SA FILIPINO (DALUMATFIL)

Bilang ng Yunit: 3 yunit

Deskripsyon ng Kurso: Ang DALUMATFIL ay isang maagwat na kursong nagpapalawak at nagpapalalim sa kasanayan sa malalim at mapanuring
pagbasa, pagsulat, at pananaliksik sa wikang Filipino sa iba’t ibang larangan, sa konteksto ng kontemporaryong sitwasyon at mga pangangailangan
ng bansa at ng mga mamamayang Pilipino. Partikular na nakatuon ang kursong ito sa makrokasanayang pagbasa at pagsulat, gamit ang mga
makabuluhang pananaliksik sa wikang Filipino, bilang lunsaran ng pagpapalawak at pagpapalalim sa kasanayan, kakayahan at kamalayan ng mga
estudyante na malikhain at mapanuring makapagdalumat o “makapag-teorya” sa wikang Filipino, batay sa mga piling lokal at dayuhang konsepto at
teorya na akma sa konteksto ng komunidad at bansa. Pre-requisite sa kursong ito ang pagkuha ng kursong Filipino sa Iba’t Ibang Disiplina (FILDIS).
Samakatwid, ito ang karagdagang 3 yunit ng GE-Filipino para sa mga kumukuha ng mga kurso sa larangang Humanities, Social Sciences at
Communication/HUSOCOM (gaya ng Bachelor in Secondary Education/BSE Filipino, BSE English, BSE Chemistry, AB Political Science,
Communication Arts, Journalism, Legal Management at iba pa.), bukod pa sa 6 yunit ng batayang GE-Filipino (KOMFIL at FILDIS) na kinukuha rin ng
mga mag-aaral na ang kurso ay NON-HUSOCOM.

Inaasahang Matututuhan:

Sa pagtatapos ng kurso, inaaasahang matututuhan ng mga mag-aaral ang mga sumusunod:

Kaalaman

7. Maipaliwanag ang kahalagahan ng wikang Filipino sa pagdadalumat o pagteteorya.


8. Matukoy ang mga mapagkakatiwalaan, makabuluhan at kapaki-pakinabang na sanggunian sa pagdadalumat at pananaliksik.
9. Malikhain at mapanuring makapag-ambag sa pagpapaliwanag at pagpapalawak ng piling makabuluhang konsepto at teoryang lokal at dayuhan na
akma sa konteksto ng komunidad at bansa.

Kasanayan

11. Maisapraktika at mapaunlad pa ang mga batayang kasanayan sa pananaliksik.


12. Makapagbasa at makapagbuod ng impormasyon, estadistika, datos atbp. mula sa mga babasahing nakasulat sa Filipino sa iba’t ibang larangan.

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 48
13. Makapagsalin ng mga artikulo, pananaliksik atbp. na makapag-aambag sa patuloy na intelektwalisasyon ng wikang Filipino.
14. Makapagpahayag ng mga makabuluhang kaisipan sa pamamagitan ng tradisyonal at modernong midyang akma sa kontekstong Pilipino.
15. Makagawa ng mga malikhain at mapanghikayat na presentasyon ng impormasyon at analisis na akma sa iba’t ibang konteksto.
16. Malinang ang Filipino bilang daluyan ng inter/multidisiplinaring pagdadalumat at pananaliksik na nakaugat sa mga realidad ng lipunang Pilipino.
17. Makabuo ng isang sanaysay hinggil sa isang mungkahing rebisyon o ekspansyon ng isang umiiral na konsepto o teorya, o kaya’y isang mungkahing
bagong konsepto o teorya na akam sa mga realidad ng lipunang Pilipino.

Halagahan
1. Mapalalim ang pagpapahalaga sa sariling teorya ng mga Pilipino sa iba’t ibang larangan.
2. Maisaalang-alang ang kultura at iba pang aspektong panlipunan sa pagsasagawa ng pananaliksik.
3. Mapahalagahan ang dinamikong ugnayan ng teorya at praktika sa pananaliksik
4. Makapag-ambag sa pagtataguyod ng wikang Filipino bilang daluyan ng makabuluhan at mataas na antas ng diskurso na akma at nakaugat sa
lipunang Pilipino, bilang wika ng pananaliksik na nakaayon sa pangangailangan ng komunidad at bansa.

Bilang ng oras: 3 oras bawat linggo sa loob ng 18 linggo o 54 oras sa isang semester

Linggo Mga Paksa


1-3 Dalumat-Salita: Mga Salita ng Taon/Sawikaan, Ambagan, Mga Susing Salita
Atbp.

(Pokus nito ang pagtalakay sa mga kumperensya/aktibidad na lumilinang sa


pagdadalumat gamit ang mga salita sa Filipino at iba pang wika ng bansa.)
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 49
4-14 Masinsin at Mapanuring Pagbasa sa Mga Pangunahing Sanggunian sa
Pagdadalumat/Pagteteorya sa Kontekstong P/Filipino

(Pokus nito ang pagtalakay sa mga pangunahing sanggunian sa


pagdadalumat/pagteteorya sa kontekstong P/Filipino.)
15-18 Pagsasalin ng Piling Tekstong Makabuluhan sa Dalumat ng/sa Filipino

Pagsulat ng Dalumat-Sanaysay

DALUMAT NG/SA FILIPINO (DALUMATFIL)

Plano ng Mga Aralin

Balangkas ng Kurso at Mga Paksa Metodolohiya Materyales Pagtatasa


Sakop na OrasInaasahang
Matututuhan
Kaalaman Dalumat-Salita: Mga Pagbabalangkas/outlining “Loob” ni J. Santiago Maikling pagsusulit
1. Maipaliwanag ang Salita ng
kahalagahan ng wikang Taon/Sawikaan, Pagbubuod ng “Sawikaan: Isang Dekada ng Music video ng
Filipino sa pagdadalumat Ambagan, Mga Susing impormasyon/datos Pagpili ng Salita ng Taon” ni E. A. awiting “Loob” ni J.
o pagteteorya. Salita Atbp. Narvaez Santiago o paglikha
2. Matukoy ang mga Pangkatang talakayan ng awiting kagaya
mapagkakatiwalaan, “Fotobam” (2016) nito
makabuluhan at kapaki- Panonood ng
pakinabang na video/documentary “Endo” (2014) Borador ng papel na
sanggunian sa pang-Sawikaan,
pagdadalumat at Pakikinig sa awit “Selfie” (2012) Ambagan, o Mga
pananaliksik. Susing Salita
3. Malikhain at mapanuring Pagsasalin “Wang-wang” (2012)
makapag-ambag sa
pagpapaliwanag at Pangkatang talakayan Ambagan:

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 50
pagpapalawak ng piling
makabuluhang konsepto “Ang Bigat ng Lamigas at Bigas” ni
at teoryang lokal at G. Asenjo
dayuhan na akma sa
konteksto ng komunidad “Ifugao Terms Proposed for
at bansa. Incorporation
Kasanayan Into the Vocabulary of the National
1. Maisapraktika at Language” ni M. Dulawan
mapaunlad pa ang mga
batayang kasanayan sa “Bag-ong Yanggaw: Ang Filipinong
pananaliksik. may Timplang Bisaya sa Kamay ng
2. Makapagbasa at Makatang Tagalog na si Rebecca
makapagbuod ng T. Anonuevo” ni J. Antonio
impormasyon,
estadistika, datos atbp.
mula sa mga babasahing Hinggil sa Mga Susing Salita:
nakasulat sa Filipino sa
iba’t ibang larangan. Balita at Maikling Pagtalakay
3. Makapagsalin ng mga
artikulo, pananaliksik
atbp. na makapag-
aambag sa patuloy na
intelektwalisasyon ng
wikang Filipino.
4. Makapagpahayag ng
mga makabuluhang
kaisipan sa
pamamagitan ng
tradisyonal at
modernong midyang
akma sa kontekstong
Pilipino.

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 51
5. Makagawa ng mga
malikhain at
mapanghikayat na
presentasyon ng
impormasyon at analisis
na akma sa iba’t ibang
konteksto.
6. Malinang ang Filipino
bilang daluyan ng
inter/multidisiplinaring
pagdadalumat at
pananaliksik na
nakaugat sa mga
realidad ng lipunang
Pilipino.
7. Makabuo ng isang
sanaysay hinggil sa
isang mungkahing
rebisyon o ekspansyon
ng isang umiiral na
konsepto o teorya, o
kaya’y isang
mungkahing bagong
konsepto o teorya na
akam sa mga realidad ng
lipunang Pilipino.
Halagahan
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa sariling
teorya ng mga Pilipino sa
iba’t ibang larangan.
2. Maisaalang-alang ang
kultura at iba pang
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 52
aspektong panlipunan sa
pagsasagawa ng
pananaliksik.
3. Mapahalagahan ang
dinamikong ugnayan ng
teorya at praktika sa
pananaliksik
4. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng
makabuluhan at mataas na
antas ng diskurso na akma
at nakaugat sa lipunang
Pilipino, bilang wika ng
pananaliksik na nakaayon
sa pangangailangan ng
komunidad at bansa.

Kaalaman Masinsin at Pagbubuod ng “Kasaysayan ng Kapilipinuhan Patalatang


1. Maipaliwanag ang Mapanuring Pagbasa impormasyon/datos (Bagong Balangkas)” ni Z. Salazar pagbubuod sa piling
kahalagahan ng wikang sa Mga Pangunahing teoryang tinalakay
Filipino sa pagdadalumat Sanggunian sa Concept mapping “Makabagong Emilio Jacinto:
o pagteteorya. Pagdadalumat/Pagtete Ginhawa, Liwanag, Dilim at Iba Venn diagram ng
2. Matukoy ang mga orya sa Kontekstong Think-pair-share sa mga Pang Mga Dalumat ng Bayan at dalawang
mapagkakatiwalaan, P/Filipino ispesipikong teksto Katipunan sa Mga Awitin ni Francis magkaugnay na
makabuluhan at kapaki- Magalona” ni M. Chua at A. artikulo o aklat
pakinabang na Pangkatang talakayan Campomanes
sanggunian sa Paglikha ng
pagdadalumat at Panel discussion hinggil “Barangay: Bangka at Lipunan” ni talahanayan
pananaliksik. sa mga teorya sa E. Isorena
3. Malikhain at mapanuring pananaliksik Reaksyong papel
makapag-ambag sa “Lipunan at Rebolusyong Pilipino”
pagpapaliwanag at ni J.M. Sison
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 53
pagpapalawak ng piling
makabuluhang konsepto “Filipino ng Kilusang Pambansa-
at teoryang lokal at Demokratiko (KPD): Pilosopiya at
dayuhan na akma sa Pulitika sa Pambansang Wika” ni
konteksto ng komunidad M. Atienza
at bansa.
“Edukasyon bilang Tagpuan ng
Kasanayan Katwirang
1. Maisapraktika at Lungsod at Katwirang Lalawigan” ni
mapaunlad pa ang mga N. Clemente
batayang kasanayan sa
pananaliksik. “Das Kapital” ni K. Marx (salin sa
2. Makapagbasa at Filipino ni R. Guillermo)
makapagbuod ng
impormasyon, “Mga Tinig Mula sa Ibaba” ni T.
estadistika, datos atbp. Gimenez-Maceda
mula sa mga babasahing
nakasulat sa Filipino sa “Bigwas sa Neoliberalismo,
iba’t ibang larangan. Alternatibo sa Kapitalismo:
3. Makapagsalin ng mga Adbokasing Pangwika at
artikulo, pananaliksik Sosyalistang Programa sa
atbp. na makapag- Nobelang Mga Ibong Mandaragit ni
aambag sa patuloy na Amado V. Hernandez” ni D. M. San
intelektwalisasyon ng Juan
wikang Filipino.
4. Makapagpahayag ng “Ang Pinagmulan ng Kaisipang
mga makabuluhang Feminista sa Pilipinas” ni L.
kaisipan sa Santiago
pamamagitan ng
tradisyonal at “ANG KRITIKA SA PANAHON NG
modernong midyang KRISIS” ni E. San Juan, Jr.
akma sa kontekstong
Pilipino.
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 54
5. Makagawa ng mga “Espasyong Bakla sa Rebolusyong
malikhain at Pilipino: Pagsipat sa Paglaladlad
mapanghikayat na ng Lihim na Katauhan sa Lihim na
presentasyon ng Kilusan” ni R. Madula
impormasyon at analisis
na akma sa iba’t ibang “The Symptom Called
konteksto. Marketization” ni S. Raymundo
6. Malinang ang Filipino
bilang daluyan ng “Pamimilosopiya sa Sariling Wika:
inter/multidisiplinaring Mga Problema at Solusyon” ni F.
pagdadalumat at Timbreza
pananaliksik na
nakaugat sa mga “Pananaliksik Tungo sa
realidad ng lipunang Teolohiyang Makapilipino” ni M.
Pilipino. Andrade
7. Makabuo ng isang
sanaysay hinggil sa “Sikolohiyang Pilipino: Perspektibo
isang mungkahing at Direksyon” ni V. Enriquez
rebisyon o ekspansyon
ng isang umiiral na “Sikolohiyang Pilipino sa Ugnayan
konsepto o teorya, o ng Pahinungod: Pakikipagkapwa at
kaya’y isang Pagbabangong-Dangal ng Mga
mungkahing bagong Pilipino” ni G. Aguiling-Dalisay
konsepto o teorya na
akam sa mga realidad ng “Sikolohiyang Pilipino (Filipino
lipunang Pilipino. Psychology): A Legacy of Virgilio G.
Enriquez” ni R. Pe-Pua at E.
Halagahan Protacio-Marcelino
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa sariling “The State of Philosophy in the
teorya ng mga Pilipino sa Philippines” ni E. Quito
iba’t ibang larangan.

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 55
2. Maisaalang-alang ang “Ang Kaugnayan ng Wikang
kultura at iba pang Pambansa at Edukasyon” ni E.
aspektong panlipunan sa Quito
pagsasagawa ng
pananaliksik. “Ang Pilosopiya ni Emerita S.
3. Mapahalagahan ang Quito” ni L. Liwanag
dinamikong ugnayan ng
teorya at praktika sa “Emerita S. Quito (1929 -- ): Ang
pananaliksik Ugat ng Isang Panibagong
4. Makapag-ambag sa Direksiyon ng Pamimilosopiya sa
pagtataguyod ng wikang Pilipinas” ni E. De Leon
Filipino bilang daluyan ng
makabuluhan at mataas na “Sikolohiyang Pilipino: Papaloob o
antas ng diskurso na akma Papalabas?” ni R. Javier
at nakaugat sa lipunang
Pilipino, bilang wika ng “Toward a Filipino-Language
pananaliksik na nakaayon Philippine Studies Project” ni R.
sa pangangailangan ng Guillermo
komunidad at bansa.
“Bayan at lipunan: ang kritisismo ni
Bienvenido L. Lumbera” ni R.
Torres-Yu

“Sa Loob at Labas ng Mall Kong


Sawi, Kaliluha’y Siyang
Nangyayaring Hari” ni Rolando
Tolentino

“Kontra-Modernidad:
Pakikipagsapalaran sa Pagtuklas

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 56
ng Sarili Nating Mapagpalayang
Kabihasnan” ni E. San Juan, Jr.

“Pilosopiyang Pang-ekonomiya
nina Recto, Tañada, at Diokno:
Isang Paghahabi” ni B.N. Cepeda

“Writing the Nation/Pag-akda ng


Bansa” ni B. Lumbera

Mga artikulo sa antolohiyang “Salita


ng Sandata: Bonifacio's Legacies to
the People's Struggles” nina B.
Lumbera et al. (eds.).

Mga artikulo sa antolohiyang


“MULA TORE
PATUNGONG PALENGKE
Neoliberal Education In the
Philippines” nina B. Lumbera et al.
(eds.)

Kaalaman Pagsasalin ng Piling Lektyur-Worksyap sa “Pasyon and Revolution” ni R. Ileto Saling buod ng piling
1. Maipaliwanag ang Tekstong Makabuluhan Pagsasalin bahagi ng teksto o
kahalagahan ng wikang sa Dalumat ng/sa aklat
Filipino sa pagdadalumat Filipino Ulat-aklat (book report) “Tikim: Essays on Philippine Food
o pagteteorya. and Culture” ni D. Fernandez
2. Matukoy ang mga Pagsulat ng Dalumat- Peer review ng salin
mapagkakatiwalaan, Sanaysay Dalumat-Sanaysay
makabuluhan at kapaki- (detalyadong
pakinabang na paliwanag hinggil sa

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 57
sanggunian sa “Welgang Bayan: Empowering bagong konsepto o
pagdadalumat at Labor Unions Against Poverty and teorya, o kaya’y
pananaliksik. Repression” ni R. Torres-Yu pagsusuri sa lumang
3. Malikhain at mapanuring konsepto o teorya)
makapag-ambag sa
pagpapaliwanag at “Dissent and counter-
pagpapalawak ng piling consciousness” ni R. Constantino
makabuluhang konsepto
at teoryang lokal at “From Globalization to National
dayuhan na akma sa Liberation” by E. San Juan, Jr.
konteksto ng komunidad
at bansa.
Kasanayan “The Age Of Globalization:
1. Maisapraktika at Anarchists and the Anti-Colonial
mapaunlad pa ang mga Imagination” by B. Anderson
batayang kasanayan sa
pananaliksik.
2. Makapagbasa at “The Light of Liberty: Documents
makapagbuod ng and Studies on the Katipunan,
impormasyon, 1892-1897” ni J. Richardson
estadistika, datos atbp.
mula sa mga babasahing
“Pedagogy of the Oppressed” ni
nakasulat sa Filipino sa
Paulo Freire
iba’t ibang larangan.
3. Makapagsalin ng mga
artikulo, pananaliksik “Brains of the Nation: Pedro
atbp. na makapag- Paterno, T.H. Pardo de Tavera,
aambag sa patuloy na Isabelo de los Reyes and the
intelektwalisasyon ng Production of Modern Knowledge”
wikang Filipino. ni R. Mojares
4. Makapagpahayag ng
mga makabuluhang
kaisipan sa
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 58
pamamagitan ng “Forging a Nationalist Foreign
tradisyonal at Policy: Essays on U.S. Military
modernong midyang Presence and the Challenges to
akma sa kontekstong Philippine Foreign Policy” ni R.
Pilipino. Simbulan
5. Makagawa ng mga
malikhain at
mapanghikayat na “Nationalist Economics” ni A.
presentasyon ng Lichauco
impormasyon at analisis
na akma sa iba’t ibang “Imagined Communities: ni B.
konteksto. Anderson
6. Malinang ang Filipino
bilang daluyan ng
inter/multidisiplinaring “Imperialism in the Philippines” ni A.
pagdadalumat at Lichauco
pananaliksik na
nakaugat sa mga
“Prison Notebooks” ni A. Gramsci
realidad ng lipunang
Pilipino.
“Facing the Anthropocene: Fossil
7. Makabuo ng isang
Capitalism and the Crisis of the
sanaysay hinggil sa
Earth System” ni I. Angus
isang mungkahing
rebisyon o ekspansyon
“Open Veins of Latin America: Five
ng isang umiiral na
Centuries of the Pillage of a
konsepto o teorya, o
Continent” ni E. Galeano
kaya’y isang
mungkahing bagong
“The Wretched of the Earth” ni F.
konsepto o teorya na
Fanon
akam sa mga realidad ng
lipunang Pilipino.
“The World We Wish to See” ni S.
Halagahan
Amin

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 59
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa sariling “Time for Outrage!” ni S. Hessel
teorya ng mga Pilipino sa
iba’t ibang larangan. “Manufacturing Consent: The
2. Maisaalang-alang ang Political Economy of the Mass
kultura at iba pang Media” nina
aspektong panlipunan sa E. Herman at N. Chomsky
pagsasagawa ng
pananaliksik. “The Development of
3. Mapahalagahan ang Underdevelopment” ni A. G. Frank
dinamikong ugnayan ng
teorya at praktika sa “The Darker Nations: A People's
pananaliksik History of the Third World” by V.
4. Makapag-ambag sa Prashad
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng “The Language of Globalization” ni
makabuluhan at mataas na P. Marcuse
antas ng diskurso na akma
at nakaugat sa lipunang “Necessary Fictions: Philippine
Pilipino, bilang wika ng Literature and the Nation, 1946-
pananaliksik na nakaayon 1980” ni C. Hau
sa pangangailangan ng
komunidad at bansa. “A Nation For Our Children” ni J.
Diokno

DALUMAT NG/SA FILIPINO (DALUMATFIL) – MAPA NG KURSO

MGA INAASAHANG MATUTUTUHAN SA GENERAL EDUCATION (GE) DALUMATFIL


Kahusayang Intelektuwal (Kaalaman)
1. Masusing makapagsuri ng “mga teksto” (nakasulat, biswal, pasalita atbp.) NT
2. Makapagpamalas ng mahusay at mabisang komunikasyon (pagsulat, NT
pagsasalita, at paggamit ng bagong teknolohiya)
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 60
3. Makagamit ng batayang konseptong batay sa mga dominyo (domain) ng NT
kaalaman
4. Makapagpamalas ng mapanuri, analitiko, at malikhaing pag-iisip NT
5. Makagamit ng iba’t ibang mapanuring paraan ng paglutas ng suliranin NT
Pananagutan sa Sarili at sa Bayan (Halagahan)
1. Maunawaan ang kompleksidad ng kalagayan ng sangkatauhan PM
2. Maipaliwanag ang karanasan ng sangkatauhan sa iba’t ibang perspektiba PM
3. Masuri ang kasalukuyang sitwasyon ng mundo sa pamamagitan ng
perspektibang lokal at global
4. Tanganan ang responsibilidad na alamin kung ano ang Pilipino at pagiging PM
Pilipino
5. Mapanuring makapagnilay-nilay sa mga kolektibong suliranin PM
6. Makagawa ng mga makabagong paraan at solusyong ginagabayan ng mga PM
pamantayang etikal
7. Makapagdesisyon batay sa mga pamantayang moral PM
8. Mapahalagahan ang iba’t ibangb anyo ng sining PM
9. Makapag-ambag sa estetika PM
10. Makapag-ambag sa pagtataguyod ng pagrespeto sa karapatang pantao PM
11. Personal at mahalagang makapag-ambag sa pag-unlad ng bansa PM

Mga Kasanayang Praktika


1. Epektibong makagampan sa gawain bilang isang pangkat NP
2. Makagamit ng mga kasangkapan gaya ng kompyuter upang epektibong NP
makapagproseso ng impormasyon
3. Makagamit ng bagong teknolohiya na tutulong at magpapadali sa NP
pagkatuto at pananaliksik
4. Responsableng mahawan ang mga hadlang sa maayos na paglalakbay sa NP
mundo ng teknolohiya
5. Makalikha ng mga solusyon sa mga problema sa iba’t ibang larangan NP
6. Magamit ang sariling kaalaman, kasanayan, at halagahan tungo sa NP
responsable at produktibong pamumuhay
7. Maihanda ang sarili para sa proseso ng habambuhay na pagkatuto NP
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 61
Leyenda:
NT: Natutuhan
NP: Napraktis
PM: Pagkakataong Matuto

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 62
SILABUS NG BAGONG ASIGNATURANG FILIPINO SA KOLEHIYO

Pamagat ng Kurso: SOSYEDAD AT LITERATURA/PANITIKANG PANLIPUNAN (SOSLIT)

Bilang ng Yunit: 3 yunit

Deskripsyon ng Kurso: Ang SOSLIT ay isang kurso sa pag-aaral at paglikha ng panitikang Filipino na nakatuon sa kabuluhang panlipunan ng mga
tekstong literari sa iba’t ibang bahagi ng kasaysayan ng bansang Pilipinas. Sinasaklaw nito ang mga isyung panlipunan na tinalakay ng mga akdang
Filipino tulad ng kahirapan, malawak na agwat ng mayayaman at mahirap, reporma sa lupa, globalisasyon, pagsasamantala sa mga manggagawa,
karapatang pantao, isyung pangkasarian, sitwasyon ng mga pangkat minorya at/o marhinalisado, at iba pa.

Inaasahang Matututuhan:

Sa pagtatapos ng kurso, inaaasahang matututuhan ng mga mag-aaral ang mga sumusunod:

Kaalaman
1. Maipaliwanag ang sanhi at bunga ng mga suliraning panlipunan sa pamamagitan ng mga makabuluhang akdang pampanitikan.
2. Matukoy ang mga mapagkakatiwalaan, makabuluhan at kapaki-pakinabang na sanggunian sa panunuring pampanitikan.
3. Matukoy ang mga katangian ng mahusay na akdang pampanitikan na may kabuluhang panlipunan.
Kasanayan
1. Maibuod ang mahahalagang pangyayari at/o kaisipan sa akdang binasa.
2. Makasulat ng akademikong papel na nagsusuri sa kabuluhang panlipunan ng isang akdang pampanitikan.
3. Makasulat ng sariling akdang pampanitikan na tumatalakay sa isang suliraning panlipunan.
Halagahan
1. Mapalalim ang pagpapahalaga sa sariling panitikan.
2. Maisaalang-alang ang kultura at iba pang aspektong panlipunan sa pagsasagawa ng pananaliksik.
3. Mapahalagahan ang dinamikong ugnayan ng panlipunan realidad at ng panitikan.
4. Makapag-ambag sa pagtataguyod ng wikang Filipino bilang wika ng panitikang pambansa na nakaugat sa realidad ng buhay at mga pangarap ng
mga mamamayang Pilipino.

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 63
Bilang ng oras: 3 oras bawat linggo sa loob ng 18 linggo o 54 oras sa isang semester

Linggo Mga Paksa


1-2 Batayang Kaalaman sa Panunuring Pampanitikan

3-14 Panitikan Hinggil sa Kahirapan

Panitikan Hinggil sa Karapatang Pantao

Panitikan Hinggil sa Isyung Pangmanggagawa, Pangmagsasaka, at Pambansa

Panitikan Hinggil sa Isyung Pangkasarian

Panitikan Hinggil sa Sitwasyon ng Mga Pangkat Minorya

Panitikan Hinggil sa Diaspora/Migrasyon

15-18 Worksyap sa Pagsulat ng Akdang Pampanitikan (apat na tula, isang sanaysay,


o isang maikling kwento)
Rebisyon at Pagpapasa ng Awtput

SOSYEDAD AT LITERATURA/PANITIKANG PANLIPUNAN (SOSLIT)

Plano ng Mga Aralin

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 64
Balangkas ng Kurso at Mga Paksa Metodolohiya Materyales Pagtatasa
Sakop na OrasInaasahang
Matututuhan
Kaalaman Batayang Kaalaman sa Pagbubuod Mga piling sanaysay sa mga Reaksyong papel na
1. Maipaliwanag ang sanhi Panunuring sumusunod na aklat: tumatalakay sa
at bunga ng mga Pampanitikan Pangkatang talakayan kasalukuyang
suliraning panlipunan sa “Kilates : Panunuring Pampanitikan sitwasyon ng
pamamagitan ng mga KWL Chart ng Pilipinas” Panitikang Filipino
makabuluhang akdang ni R. Torres-Yu
pampanitikan. Concept mapping Panel discussion
2. Matukoy ang mga “Writing the nation = Pag-akda ng hinggil sa mga
mapagkakatiwalaan, Bansa” kontemporaryong
makabuluhan at kapaki- ni B. Lumbera isyung panlipunan na
pakinabang na maaaring paksain ng
sanggunian sa “Paano magbasa ng panitikang kontemporaryong
panunuring Filipino: Mga babasahing panitikan
pampanitikan. pangkolehiyo” nina J. Barrios et al.
3. Matukoy ang mga Borador ng planong
katangian ng mahusay “Sarilaysay: Danas at Dalumat ng akademikong papel
na akdang pampanitikan Lalaking Manunulat sa Filipino”
na may kabuluhang nina R. Torres-Yu at A. Aguirre
panlipunan.
Kasanayan “Sarilaysay: Tinig ng 20 Babae sa
1. Maibuod ang Sariling Danas Bilang Manunulat”
mahahalagang ni R. Torres-Yu
pangyayari at/o kaisipan
sa akdang binasa. “Gitnang Uring Fantasya at
2. Makasulat ng Materyal na Kahirapan sa
akademikong papel na Neoliberalismo: Politikal na
nagsusuri sa kabuluhang Kritisismo ng Kulturang Popular” ni
panlipunan ng isang R. Tolentino
akdang pampanitikan.

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 65
3. Makasulat ng sariling “Muling-Pagkatha sa Ating Bansa:
akdang pampanitikan na O Bakit Pinakamahabang Tulay sa
tumatalakay sa isang Buong Mundo Ang Tulay Calumpit”
suliraning panlipunan. ni V. Almario
Halagahan
1. Mapalalim ang “Bayan at Lipunan: Ang Kritisismo
pagpapahalaga sa sariling ni Bienvenido L. Lumbera” ni R.
panitikan. Torres-Yu
2. Maisaalang-alang ang
kultura at iba pang Piling artikulo gaya ng mga
aspektong panlipunan sa sumusunod:
pagsasagawa ng
pananaliksik. “REVOLUTIONARY LITERATURE
3. Mapahalagahan ang AND ART IN THE PHILIPPINES,
dinamikong ugnayan ng FROM THE 1960s TO THE
panlipunan realidad at ng PRESENT” ni J. M. Sison
panitikan.
4. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang “#RevolutionGo: Tungkol sa
Filipino bilang wika ng makabayang panitikan sa panahon
panitikang pambansa na ng Facebook, Twitter at
nakaugat sa realidad ng Instagram*” ni K. L. Tarima
buhay at mga pangarap ng
mga mamamayang Pilipino. “PANITIKAN TUNGO SA
KALAYAAN: 1838–1903” ni V.
Almario

“MGA LEKTURA
SA PANITIKANG POPULAR” ni V.
Almario (ed.)

“Kasaysayan, Sining, Lipunan: Ang


Politika ng Panitikan sa
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 66
Makabagong Panahon” ni E. San
Juan, Jr.

Kaalaman Panitikan Hinggil sa Pagbubuod Mga akda mula sa alinman sa mga Patalatang buod ng
1. Maipaliwanag ang sanhi Kahirapan sumusunod na antolohiya: mga pangyayari at/o
at bunga ng mga Pangkatang pagbasa mahahalagang
suliraning panlipunan sa “Panitikan ng Kahirapan” (Ani, Vol. kaisipan mula sa
pamamagitan ng mga Think-pair-share sa mga 26, CCP) akdang binasa
makabuluhang akdang ispesipikong teksto
pampanitikan. “Mga Agos sa Disyerto” nina E. Nirebisang borador
2. Matukoy ang mga Pangkatang talakayan Abueg et al. ng akademikong
mapagkakatiwalaan, papel
makabuluhan at kapaki- Pahambing na pagtalakay “Langaw sa Isang Basong Gatas at
pakinabang na sa magkakaugnay na Iba Pang Kuwento” ni A. Borador ng sariling
sanggunian sa akda Hernandez (inedit ni R. Torres-Yu) akdang pampanitikan
panunuring
pampanitikan. Concept mapping Mga tula sa blog ni R. Ordoñez Pagsulat ng maikling
3. Matukoy ang mga sanaysay hinggil sa
katangian ng mahusay KWF Chart Mga kaugnay na makabuluhang mga binasang akda
na akdang pampanitikan awitin (sipatin ang presentasyon ni
na may kabuluhang J. Malabanan)
panlipunan.
Kasanayan Iba pang akda na tumatalakay sa
1. Maibuod ang kahirapan (maaaring pana-
mahahalagang panahong sipatin ang website ng
pangyayari at/o kaisipan Carlos Palanca Memorial Awards;
sa akdang binasa. Culture Section ng Manila Today;
2. Makasulat ng Seksyong Kultura ng Pinoy Weekly;
akademikong papel na KM64 Poetry Collective; Likhaan;
nagsusuri sa kabuluhang Poetry archives ng Bulatlat atbp.
para sa mas bagong mga akda)
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 67
panlipunan ng isang
akdang pampanitikan.
3. Makasulat ng sariling
akdang pampanitikan na
tumatalakay sa isang
suliraning panlipunan.
Halagahan
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa sariling
panitikan.
2. Maisaalang-alang ang
kultura at iba pang
aspektong panlipunan sa
pagsasagawa ng
pananaliksik.
3. Mapahalagahan ang
dinamikong ugnayan ng
panlipunan realidad at ng
panitikan.
4. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang wika ng
panitikang pambansa na
nakaugat sa realidad ng
buhay at mga pangarap ng
mga mamamayang Pilipino.

Kaalaman Panitikan Hinggil sa Pagbubuod Bahagi ng o isa sa mga sumusunod Patalatang buod ng
1. Maipaliwanag ang sanhi Karapatang Pantao na aklat: mga pangyayari at/o
at bunga ng mga Pangkatang pagbasa mahahalagang
suliraning panlipunan sa “Desaparesidos” ni L. Bautista kaisipan mula sa
pamamagitan ng mga (nobela) akdang binasa
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 68
makabuluhang akdang Think-pair-share sa mga
pampanitikan. ispesipikong teksto “Poetika/Politika” ni B. Lumbera Nirebisang borador
2. Matukoy ang mga (mga tula) ng akademikong
mapagkakatiwalaan, Pangkatang talakayan papel
makabuluhan at kapaki- “Ka Amado” ni J. Reyes
pakinabang na Pahambing na pagtalakay (biograpiya) Borador ng sariling
sanggunian sa sa magkakaugnay na akdang pampanitikan
panunuring akda “Pitong Sundang: Mga Tula at Awit”
pampanitikan. ni E. Acosta Pagsulat ng maikling
3. Matukoy ang mga Concept mapping sanaysay hinggil sa
katangian ng mahusay “Duguang Lupa” ng KM64 Poetry mga binasang akda
na akdang pampanitikan KWF Chart Collective (mga tula)
na may kabuluhang
panlipunan. Mga tula sa blog ni R. Ordoñez
Kasanayan
1. Maibuod ang Mga kaugnay na makabuluhang
mahahalagang awitin (sipatin ang presentasyon ni
pangyayari at/o kaisipan J. Malabanan)
sa akdang binasa.
2. Makasulat ng Iba pang akda na tumatalakay sa
akademikong papel na karapatang pantao (maaaring
nagsusuri sa kabuluhang pana-panahong sipatin ang website
panlipunan ng isang ng Carlos Palanca Memorial
akdang pampanitikan. Awards; Culture Section ng Manila
3. Makasulat ng sariling Today; Seksyong Kultura ng Pinoy
akdang pampanitikan na Weekly; KM64 Poetry Collective;
tumatalakay sa isang Likhaan; Poetry archives ng
suliraning panlipunan. Bulatlat atbp. para sa mas bagong
Halagahan mga akda)
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa sariling
panitikan.

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 69
2. Maisaalang-alang ang
kultura at iba pang
aspektong panlipunan sa
pagsasagawa ng
pananaliksik.
3. Mapahalagahan ang
dinamikong ugnayan ng
panlipunan realidad at ng
panitikan.
4. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang wika ng
panitikang pambansa na
nakaugat sa realidad ng
buhay at mga pangarap ng
mga mamamayang Pilipino.

Kaalaman Pagbubuod Panitikan Hinggil sa Isyung Patalatang buod ng


1. Maipaliwanag ang sanhi Pangmanggagawa, mga pangyayari at/o
at bunga ng mga Pangkatang pagbasa Pangmagsasaka, at Pambansa mahahalagang
suliraning panlipunan sa kaisipan mula sa
pamamagitan ng mga Think-pair-share sa mga Bahagi ng o isa sa mga sumusunod akdang binasa
makabuluhang akdang ispesipikong teksto na aklat:
pampanitikan. Nirebisang borador
2. Matukoy ang mga Pangkatang talakayan “Ang Aso, Ang Pulgas, Ang Bonsai, ng akademikong
mapagkakatiwalaan, at Ang Kolorum” ni J.R. Munsayac papel
makabuluhan at kapaki- Pahambing na pagtalakay (nobela)
pakinabang na sa magkakaugnay na Borador ng sariling
sanggunian sa akda “Mga Ibong Mandaragit” ni A. akdang pampanitikan
panunuring Hernandez (nobela)
pampanitikan. Concept mapping
“Sanaysaging” ni E. Matute
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 70
3. Matukoy ang mga Pagsulat ng maikling
katangian ng mahusay KWF Chart “Muog: Ang Naratibo Ng sanaysay hinggil sa
na akdang pampanitikan Kanayunan Sa Matagalang mga binasang akda
na may kabuluhang Digmaang Bayan Sa Pilipinas” ni G.
panlipunan. Guillermo (iba’t ibang sulating
Kasanayan prosa)
1. Maibuod ang
mahahalagang “Hijo y Hija de Puta at Iba Pang
pangyayari at/o kaisipan Mga Tula” ni R. Ordoñez
sa akdang binasa.
2. Makasulat ng “Simulain: Dulambayan ng
akademikong papel na Manggagawa sa Konteksto ng
nagsusuri sa kabuluhang Militanteng Kilusang
panlipunan ng isang Unyonismo,1980-1994” ni A.B.
akdang pampanitikan. Chua
3. Makasulat ng sariling
akdang pampanitikan na “Bayan Ko: Mga Tula ng pulitika at
tumatalakay sa isang Pakikisangkot” ni Jose Corazon de
suliraning panlipunan. Jesus (inedit ni M. Atienza)
Halagahan
1. Mapalalim ang “Daluyong” ni L. Francisco (nobela)
pagpapahalaga sa sariling
panitikan. Mga tula sa blog ni R. Ordoñez
2. Maisaalang-alang ang
kultura at iba pang “Kabyawan” ng KM64 Poetry
aspektong panlipunan sa Collective (mga tula)
pagsasagawa ng
pananaliksik. Mga kaugnay na makabuluhang
3. Mapahalagahan ang awitin (sipatin ang presentasyon ni
dinamikong ugnayan ng J. Malabanan)
panlipunan realidad at ng
panitikan. Iba pang akda na tumatalakay sa
isyung pangmanggagawa,
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 71
4. Makapag-ambag sa pangmagsasaka, at pambansa
pagtataguyod ng wikang (maaaring pana-panahong sipatin
Filipino bilang wika ng ang website ng Carlos Palanca
panitikang pambansa na Memorial Awards; Culture Section
nakaugat sa realidad ng ng Manila Today; Seksyong Kultura
buhay at mga pangarap ng ng Pinoy Weekly; KM64 Poetry
mga mamamayang Pilipino. Collective; Likhaan; Poetry
archives ng Bulatlat atbp. para sa
mas bagong mga akda)

Kaalaman Pagbubuod Panitikan Hinggil sa


Isyung Patalatang buod ng
1. Maipaliwanag ang sanhi Pangkasarian mga pangyayari at/o
at bunga ng mga Pangkatang pagbasa mahahalagang
suliraning panlipunan sa Bahagi ng o isa sa mga sumusunod kaisipan mula sa
pamamagitan ng mga Think-pair-share sa mga na aklat: akdang binasa
makabuluhang akdang ispesipikong teksto
pampanitikan. “Walo at Kalahating Dekada ng Nirebisang borador
2. Matukoy ang mga Pangkatang talakayan Isang Buhay” ni G. Edroza-Matute ng akademikong
mapagkakatiwalaan, (nobela) papel
makabuluhan at kapaki- Pahambing na pagtalakay
pakinabang na sa magkakaugnay na “Sa Ngalan ng Ina: Sandaang Taon Borador ng sariling
sanggunian sa akda ng Tulang Feminista sa Pilipinas, akdang pampanitikan
panunuring 1889-1989” ni L. Quindoza
pampanitikan. Concept mapping Santiago Pagsulat ng maikling
3. Matukoy ang mga sanaysay hinggil sa
katangian ng mahusay KWF Chart “Mga Liham ni Pinay” ni R.E. mga binasang akda
na akdang pampanitikan Mabanglo (mga tula)
na may kabuluhang
panlipunan. “Amapola” at “Para Kay B” ni
Kasanayan R. Lee (mga nobela)

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 72
1. Maibuod ang “Rampa: Mga Sanaysay” ni D.
mahahalagang Remoto
pangyayari at/o kaisipan
sa akdang binasa. “Kulay Rosas Ang Pintig ng Puso:
2. Makasulat ng Mga Maikling Kuwento” ni G.
akademikong papel na Torres
nagsusuri sa kabuluhang
panlipunan ng isang “Talong/Tahong: Mga Kuwentong
akdang pampanitikan. Homoerotiko” inedit nina R.
3. Makasulat ng sariling Tolentino et al.
akdang pampanitikan na
tumatalakay sa isang “Laglag-Panty, Laglag-Brief: Mga
suliraning panlipunan. Kuwentong Heterosexual” inedit
Halagahan nina R. Tolentino et al.
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa sariling Mga kaugnay na makabuluhang
panitikan. awitin (sipatin ang presentasyon ni
2. Maisaalang-alang ang J. Malabanan)
kultura at iba pang
aspektong panlipunan sa Iba pang akda na tumatalakay sa
pagsasagawa ng isyung pangkasarian (maaaring
pananaliksik. pana-panahong sipatin ang website
3. Mapahalagahan ang ng Carlos Palanca Memorial
dinamikong ugnayan ng Awards; Culture Section ng Manila
panlipunan realidad at ng Today; Seksyong Kultura ng Pinoy
panitikan. Weekly; KM64 Poetry Collective;
4. Makapag-ambag sa Likhaan; Poetry archives ng
pagtataguyod ng wikang Bulatlat atbp. para sa mas bagong
Filipino bilang wika ng mga akda
panitikang pambansa na
nakaugat sa realidad ng
buhay at mga pangarap ng

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 73
mga mamamayang Pilipino.

Kaalaman Pagbubuod Panitikan Hinggil sa Sitwasyon Patalatang buod ng


1. Maipaliwanag ang sanhi ng Mga Pangkat Minorya mga pangyayari at/o
at bunga ng mga Pangkatang pagbasa mahahalagang
suliraning panlipunan sa Bahagi ng o isa sa mga sumusunod kaisipan mula sa
pamamagitan ng mga Think-pair-share sa mga na aklat: akdang binasa
makabuluhang akdang ispesipikong teksto
pampanitikan. “Sikami'n Lumad: Bagong Nirebisang borador
2. Matukoy ang mga Pangkatang talakayan Panitikan ng Katubong Mindanaw” ng akademikong
mapagkakatiwalaan, ng Mindanawon Initiatives for papel
makabuluhan at kapaki- Pahambing na pagtalakay Cultural Dialogue (iba’t ibang
pakinabang na sa magkakaugnay na akdang pampanitikan) Borador ng sariling
sanggunian sa akda akdang pampanitikan
panunuring “Isang Mahabang-mahabang
pampanitikan. Concept mapping Paglalakbay Pauwi” ni Levy Balgos Pagsulat ng maikling
3. Matukoy ang mga de la Cruz (mga maikling kwento) sanaysay hinggil sa
katangian ng mahusay KWF Chart mga binasang akda
na akdang pampanitikan “Ang Katutubo at Dalawa Pang
na may kabuluhang Dula” ni Nonilon V. Queano
panlipunan.
Kasanayan “Mga Kuwento ni Datu Lubay” ni
1. Maibuod ang Alex C. Delos Santos
mahahalagang
pangyayari at/o kaisipan Mga tula para sa lumad
sa akdang binasa.
2. Makasulat ng Mga kaugnay na makabuluhang
akademikong papel na awitin (sipatin ang presentasyon ni
nagsusuri sa kabuluhang J. Malabanan)
panlipunan ng isang
akdang pampanitikan. Iba pang akda na tumatalakay sa
sitwasyon ng mga pangkat minorya
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 74
3. Makasulat ng sariling (maaaring pana-panahong sipatin
akdang pampanitikan na ang website ng Carlos Palanca
tumatalakay sa isang Memorial Awards; Culture Section
suliraning panlipunan. ng Manila Today; Seksyong Kultura
Halagahan ng Pinoy Weekly; KM64 Poetry
1. Mapalalim ang Collective; Likhaan; Poetry
pagpapahalaga sa sariling archives ng Bulatlat atbp. para sa
panitikan. mas bagong mga akda
2. Maisaalang-alang ang
kultura at iba pang
aspektong panlipunan sa
pagsasagawa ng
pananaliksik.
3. Mapahalagahan ang
dinamikong ugnayan ng
panlipunan realidad at ng
panitikan.
4. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang wika ng
panitikang pambansa na
nakaugat sa realidad ng
buhay at mga pangarap ng
mga mamamayang Pilipino.

Kaalaman Pagbubuod Panitikan Hinggil sa Patalatang buod ng


1. Maipaliwanag ang sanhi Diaspora/Migrasyon mga pangyayari at/o
at bunga ng mga Pangkatang pagbasa mahahalagang
suliraning panlipunan sa Bahagi ng o isa sa mga sumusunod kaisipan mula sa
pamamagitan ng mga Think-pair-share sa mga na aklat: akdang binasa
makabuluhang akdang ispesipikong teksto
pampanitikan.
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 75
2. Matukoy ang mga Pangkatang talakayan “Pamilya, Migrasyon, Nirebisang borador
mapagkakatiwalaan, Disintegrasyon” ni F. Garcia (mga ng akademikong
makabuluhan at kapaki- Pahambing na pagtalakay sanaysay) papel
pakinabang na sa magkakaugnay na
sanggunian sa akda “Diaspora at Iba Pang Mga Kwento” Borador ng sariling
panunuring ni G. Edroza Matute akdang pampanitikan
pampanitikan. Concept mapping
3. Matukoy ang mga “Nasa Puso ang Amerika: Isang Pagsulat ng maikling
katangian ng mahusay KWF Chart Kasaysayan ng Buhay ni Carlos sanaysay hinggil sa
na akdang pampanitikan Bulosan” nina C. Malay at P.C. mga binasang akda
na may kabuluhang Malay
panlipunan.
Kasanayan Mga kaugnay na makabuluhang
1. Maibuod ang awitin (sipatin ang presentasyon ni
mahahalagang J. Malabanan)
pangyayari at/o kaisipan
sa akdang binasa. Iba pang akda na tumatalakay sa
2. Makasulat ng sitwasyon ng mga pangkat minorya
akademikong papel na (maaaring pana-panahong sipatin
nagsusuri sa kabuluhang ang website ng Carlos Palanca
panlipunan ng isang Memorial Awards; Culture Section
akdang pampanitikan. ng Manila Today; Seksyong Kultura
3. Makasulat ng sariling ng Pinoy Weekly; KM64 Poetry
akdang pampanitikan na Collective; Likhaan; Poetry
tumatalakay sa isang archives ng Bulatlat atbp. para sa
suliraning panlipunan. mas bagong mga akda
Halagahan
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa sariling
panitikan.
2. Maisaalang-alang ang
kultura at iba pang
aspektong panlipunan sa
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 76
pagsasagawa ng
pananaliksik.
3. Mapahalagahan ang
dinamikong ugnayan ng
panlipunan realidad at ng
panitikan.
4. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang wika ng
panitikang pambansa na
nakaugat sa realidad ng
buhay at mga pangarap ng
mga mamamayang Pilipino.

Kaalaman Progress report Worksyap sa Pagsulat ng Pinal na borador ng


1. Maipaliwanag ang sanhi Akdang Pampanitikan (apat na akademikong papel
at bunga ng mga Regular na konsultasyon tula, isang sanaysay, o isang
suliraning panlipunan sa sa guro maikling kwento) Pinal na borador ng
pamamagitan ng mga Rebisyon at Pagpapasa ng sariling akdang
makabuluhang akdang Peer review ng akda Awtput pampanitikan
pampanitikan.
2. Matukoy ang mga
mapagkakatiwalaan,
makabuluhan at kapaki-
pakinabang na
sanggunian sa
panunuring
pampanitikan.
3. Matukoy ang mga
katangian ng mahusay
na akdang pampanitikan

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 77
na may kabuluhang
panlipunan.
Kasanayan
1. Maibuod ang
mahahalagang
pangyayari at/o kaisipan
sa akdang binasa.
2. Makasulat ng
akademikong papel na
nagsusuri sa kabuluhang
panlipunan ng isang
akdang pampanitikan.
3. Makasulat ng sariling
akdang pampanitikan na
tumatalakay sa isang
suliraning panlipunan.
Halagahan
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa sariling
panitikan.
2. Maisaalang-alang ang
kultura at iba pang
aspektong panlipunan sa
pagsasagawa ng
pananaliksik.
3. Mapahalagahan ang
dinamikong ugnayan ng
panlipunan realidad at ng
panitikan.
4. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang wika ng
panitikang pambansa na
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 78
nakaugat sa realidad ng
buhay at mga pangarap ng
mga mamamayang Pilipino.

SOSYEDAD AT LITERATURA/ PANITIKANG PANLIPUNAN (SOSLIT) – MAPA NG KURSO

MGA INAASAHANG MATUTUTUHAN SA GENERAL EDUCATION (GE) KONKOMFIL


Kahusayang Intelektuwal (Kaalaman)
1. Masusing makapagsuri ng “mga teksto” (nakasulat, biswal, pasalita atbp.) NT
2. Makapagpamalas ng mahusay at mabisang komunikasyon (pagsulat, NT
pagsasalita, at paggamit ng bagong teknolohiya)
3. Makagamit ng batayang konseptong batay sa mga dominyo (domain) ng NT
kaalaman
4. Makapagpamalas ng mapanuri, analitiko, at malikhaing pag-iisip NT
5. Makagamit ng iba’t ibang mapanuring paraan ng paglutas ng suliranin NT
Pananagutan sa Sarili at sa Bayan (Halagahan)
1. Maunawaan ang kompleksidad ng kalagayan ng sangkatauhan PM
2. Maipaliwanag ang karanasan ng sangkatauhan sa iba’t ibang perspektiba PM
3. Masuri ang kasalukuyang sitwasyon ng mundo sa pamamagitan ng
perspektibang lokal at global
4. Tanganan ang responsibilidad na alamin kung ano ang Pilipino at pagiging PM
Pilipino
5. Mapanuring makapagnilay-nilay sa mga kolektibong suliranin PM
6. Makagawa ng mga makabagong paraan at solusyong ginagabayan ng mga PM
pamantayang etikal
7. Makapagdesisyon batay sa mga pamantayang moral PM
8. Mapahalagahan ang iba’t ibangb anyo ng sining PM
9. Makapag-ambag sa estetika PM
10. Makapag-ambag sa pagtataguyod ng pagrespeto sa karapatang pantao PM

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 79
11. Personal at mahalagang makapag-ambag sa pag-unlad ng bansa PM

Mga Kasanayang Praktika


1. Epektibong makagampan sa gawain bilang isang pangkat NP
2. Makagamit ng mga kasangkapan gaya ng kompyuter upang epektibong NP
makapagproseso ng impormasyon
3. Makagamit ng bagong teknolohiya na tutulong at magpapadali sa NP
pagkatuto at pananaliksik
4. Responsableng mahawan ang mga hadlang sa maayos na paglalakbay sa NP
mundo ng teknolohiya
5. Makalikha ng mga solusyon sa mga problema sa iba’t ibang larangan NP
6. Magamit ang sariling kaalaman, kasanayan, at halagahan tungo sa NP
responsable at produktibong pamumuhay
7. Maihanda ang sarili para sa proseso ng habambuhay na pagkatuto NP

Leyenda:
NT: Natutuhan
NP: Napraktis
PM: Pagkakataong Matuto

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 80
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 81
SILABUS NG BAGONG ASIGNATURANG FILIPINO SA KOLEHIYO

Pamagat ng Kurso: SINESOSYEDAD/PELIKULANG PANLIPUNAN (SINESOS)

Bilang ng Yunit: 3 yunit

Deskripsyon ng Kurso: Ang SINESOS ay kurso sa Panitikan na nakatuon sa paglinang sa kasanayan sa kritikal na panonood at komparatibong
pagsusuri ng mga pelikulang makabuluhan sa konteksto ng Pilipinas. Sa pamamagitan ng dulog na tematiko ay inaasahang masasaklaw ng kurso ang
mga paksang makabuluhan sa pag-unawa ng kontemporaryong lipunang lokal, nasyonal at internasyonal, alinsunod sa pagtanaw sa panitikan bilang
transpormatibong pwersa.

Inaasahang Matututuhan:

Sa pagtatapos ng kurso, inaaasahang matututuhan ng mga mag-aaral ang mga sumusunod:

Kaalaman
1. Maipaliwanag ang piling teorya sa pagsusuri ng pelikulang panlipunan.
2. Matukoy ang mga pelikulang panlipunan na makabuluhan sa kontekstong Pilipino.

Kasanayan
1. Magamit ang wikang Filipino sa pagsulat ng komparatibong pagsusuri ng pelikulang panlipunan.
2. Makapagpahayag ng mga makabuluhang kaisipan hinggil sa kabuluhan sa lipunan ng mga paksang pelikula.
3. Mapanuring maisakatuparan ang makrokasanayang panonood.

Halagahan
1. Mapalalim ang pagpapahalaga sa mga positibong aspekto ng kultura ng mga mamamayan sa iba’t ibang panig ng mundo.
2. Malinang ang adhikaing makapag-ambag sa pagbabagong panlipunan.
3. Makapag-ambag sa pagtataguyod ng wikang Filipino bilang daluyan ng makabuluhan at mataas na antas ng diskursong pangkultura, pampanitikan,
at pampelikula.

Bilang ng oras: 3 oras bawat linggo sa loob ng 18 linggo o 54 oras sa isang semester

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 82
Linggo Mga Paksa
1-3 Mga Dulog sa Pagsusuri ng Pelikulang Panlipunan
• Marxismo
• Realismo
• Pormalismo
• Feminismo

4-6 Mga Pangunahing Elemento sa Pagsusuri ng Pelikulang Panlipunan


• Karakterisasyon/Mga Tauhan
• Banghay/Plot at/o Sinopsis at/o Buod
• Sinematograpiya
• Panlipunang Nilalaman/Social Content ng Pelikula

7-18 Panonood at Pagtalakay/Pagsusuri sa Mga Pelikula

SINESOSYEDAD O PELIKULANG PANLIPUNAN (SINESOS)

Plano ng Mga Aralin

Balangkas ng Kurso at Mga Paksa Metodolohiya Materyales Pagtatasa


Sakop na OrasInaasahang
Matututuhan
Kaalaman Mga Dulog sa Pagbubuod Presentasyon hinggil sa Rebyu ng dalawang
1. Maipaliwanag ang piling Pagsusuri ng Sinesosyedad magkaugnay na
teorya sa pagsusuri ng Pelikulang Panlipunan Pangkatang talakayan pelikula
pelikulang panlipunan. • Marxismo Komparatibong pagsusuri “Ilang tala hinggil sa ‘Les
2. Matukoy ang mga • Realismo sa magkakaugnay na Miserables’” ni P. Pamintuan
pelikulang panlipunan na • Pormalismo pelikula sa pamamagitan
makabuluhan sa • Feminismo ng Venn Diagram “Si bruha, si maganda” ni P.
kontekstong Pilipino. Pamintuan

Kasanayan

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 83
1. Magamit ang wikang Mga Pangunahing Pagbubuod sa “Ilang punto sa pelikulang ‘Ang
Filipino sa pagsulat ng Elemento sa Pagsusuri pamamagitan ng Babaeng Humayo’” ni R. Tolentino
komparatibong ng Pelikulang talahanayan
pagsusuri ng pelikulang Panlipunan Iba pang suring-pelikula sa Pinoy
panlipunan. • Karakterisasyon/ KWL Chart Weekly at sa Plaridel Journal
2. Makapagpahayag ng Mga Tauhan
mga makabuluhang • Banghay/Plot at/o Concept mapping
kaisipan hinggil sa Sinopsis at/o
kabuluhan sa lipunan ng Buod
mga paksang pelikula. • Sinematograpiya
3. Mapanuring • Panlipunang
maisakatuparan ang Nilalaman/Social
makrokasanayang Content ng
panonood. Pelikula

Halagahan
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa mga
positibong aspekto ng
kultura ng mga mamamayan
sa iba’t ibang panig ng
mundo.
2. Malinang ang adhikaing
makapag-ambag sa
pagbabagong panlipunan.
3. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng
makabuluhan at mataas na
antas ng diskursong
pangkultura, pampanitikan,
at pampelikula.

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 84
Kaalaman Pelikulang Hinggil sa Pagbubuod “Everything About Her” (2016)
Rebyu ng dalawang
1. Maipaliwanag ang piling Isyung Pangkasarian magkaugnay na
teorya sa pagsusuri ng Think-pair-share sa mga “Sayaw ng Dalawang Kaliwang pelikula
pelikulang panlipunan. ispesipikong pelikula Paa” (2011)
2. Matukoy ang mga
pelikulang panlipunan na Pangkatang talakayan “Suffragette” (2015)
makabuluhan sa
kontekstong Pilipino. Pahambing na pagtalakay “Pride” (2014)
sa magkakaugnay na
Kasanayan pelikula “Erotisismo ng salita at imahen” ni
1. Magamit ang wikang R. Tolentino
Filipino sa pagsulat ng Concept mapping
komparatibong “Mga Kuwentong Barbero: Di
pagsusuri ng pelikulang KWF Chart Kuwentong Kutsero” ni J. Lerio
panlipunan.
2. Makapagpahayag ng Pagsasadula ng ilang “Review: In ‘Suffragette,’ Feminist
mga makabuluhang bahagi ng pelikula Insight That’s About More Than the
kaisipan hinggil sa Vote” ni A.O. Scott
kabuluhan sa lipunan ng “Meet the press” (para sa
mga paksang pelikula. pagpapakilala ng “A Cause Unites Unlikely Partners
3. Mapanuring mahahalagang karakter) in South Wales” by S. Holden
maisakatuparan ang
makrokasanayang Panel discussion hinggil Iba pang suring-pelikula sa Pinoy
panonood. sa mga paksa ng pelikula Weekly at sa Plaridel Journal

Halagahan
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa mga
positibong aspekto ng
kultura ng mga mamamayan
sa iba’t ibang panig ng
mundo.
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 85
2. Malinang ang adhikaing
makapag-ambag sa
pagbabagong panlipunan.
3. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng
makabuluhan at mataas na
antas ng diskursong
pangkultura, pampanitikan,
at pampelikula.

Kaalaman Pelikulang Hinggil sa Pagbubuod “Emir” (2010) Rebyu ng dalawang


1. Maipaliwanag ang piling Migrasyon at Diaspora magkaugnay na
teorya sa pagsusuri ng Think-pair-share sa mga “Caregiver” (2008) pelikula
pelikulang panlipunan. ispesipikong pelikula
2. Matukoy ang mga “Transit” (2013)
pelikulang panlipunan na Pangkatang talakayan
makabuluhan sa “Unlucky Plaza” (2014)
kontekstong Pilipino. Pahambing na pagtalakay
sa magkakaugnay na “Ilo ilo” (2013)
Kasanayan pelikula
1. Magamit ang wikang “Sunday Beauty Queen” (2016)
Filipino sa pagsulat ng Concept mapping
komparatibong “Cesar Chavez” (2014)
pagsusuri ng pelikulang KWF Chart
panlipunan. “It’s A Free World” (2007)
2. Makapagpahayag ng Pagsasadula ng ilang
mga makabuluhang bahagi ng pelikula “Ilo Ilo: The Movie” ni D. Aguilar
kaisipan hinggil sa
kabuluhan sa lipunan ng “Meet the press” (para sa “Loach films the
mga paksang pelikula. pagpapakilala ng logic of the system” by C. Lotz
mahahalagang karakter)
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 86
3. Mapanuring Iba pang suring-pelikula sa Pinoy
maisakatuparan ang Panel discussion hinggil Weekly at sa Plaridel Journal
makrokasanayang sa mga paksa ng pelikula
panonood.

Halagahan
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa mga
positibong aspekto ng
kultura ng mga mamamayan
sa iba’t ibang panig ng
mundo.
2. Malinang ang adhikaing
makapag-ambag sa
pagbabagong panlipunan.
3. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng
makabuluhan at mataas na
antas ng diskursong
pangkultura, pampanitikan,
at pampelikula.

Kaalaman Pelikulang Hinggil sa Pagbubuod “Filipinas” (2003) Rebyu ng dalawang


1. Maipaliwanag ang piling Isyung Pampamilya, magkaugnay na
teorya sa pagsusuri ng Panrelasyon, at Think-pair-share sa mga “Pamilya Ordinario” (2016) pelikula
pelikulang panlipunan. Pampag-ibig ispesipikong pelikula “Dagsin” (2016)
2. Matukoy ang mga
pelikulang panlipunan na Pangkatang talakayan “Endo” (2007)
makabuluhan sa
kontekstong Pilipino. “Honor Thy Father” (2015)

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 87
Kasanayan Pahambing na pagtalakay “Perdiendo el norte” (2015)
1. Magamit ang wikang sa magkakaugnay na
Filipino sa pagsulat ng pelikula “In a Better World” (2010)
komparatibong
pagsusuri ng pelikulang Concept mapping “Meow” (2017)
panlipunan.
2. Makapagpahayag ng KWF Chart “The Secret of the Magic Gourd”
mga makabuluhang (2007)
kaisipan hinggil sa Pagsasadula ng ilang
kabuluhan sa lipunan ng bahagi ng pelikula “Comrade Kim Goes Flying” (2012)
mga paksang pelikula.
3. Mapanuring “Meet the press” (para sa “Karangalan at kawalang hustisya”
maisakatuparan ang pagpapakilala ng ni Y. Fernan
makrokasanayang mahahalagang karakter)
panonood. “A Do-Gooder Vision Clouded by
Panel discussion hinggil Blind Spots” ni A.O. Scott
Halagahan sa mga paksa ng pelikula
1. Mapalalim ang Iba pang suring-pelikula sa Pinoy
pagpapahalaga sa mga Weekly at sa Plaridel Journal
positibong aspekto ng
kultura ng mga mamamayan
sa iba’t ibang panig ng
mundo.
2. Malinang ang adhikaing
makapag-ambag sa
pagbabagong panlipunan.
3. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng
makabuluhan at mataas na
antas ng diskursong
pangkultura, pampanitikan,
at pampelikula.
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 88
Kaalaman Pelikulang Hinggil sa Pagbubuod “Ang Babae sa Septic Tank” Rebyu ng dalawang
1. Maipaliwanag ang piling Isyung Pangkultura (2011) magkaugnay na
teorya sa pagsusuri ng Think-pair-share sa mga pelikula
pelikulang panlipunan. ispesipikong pelikula “Thy Womb” (2016)
2. Matukoy ang mga
pelikulang panlipunan na Pangkatang talakayan “K’na, The Dreamweaver” (2015)
makabuluhan sa
kontekstong Pilipino. Pahambing na pagtalakay “Debosyon” (2013)
sa magkakaugnay na
Kasanayan pelikula “The Monk” (2014)
1. Magamit ang wikang
Filipino sa pagsulat ng Concept mapping “También la lluvia” (2010)
komparatibong
pagsusuri ng pelikulang KWF Chart “Panata at sumpa” ni S. Abada
panlipunan.
2. Makapagpahayag ng Pagsasadula ng ilang “Thy Womb: Brillante Mendoza’s
mga makabuluhang bahagi ng pelikula finest” ni J. Cartalaba
kaisipan hinggil sa
kabuluhan sa lipunan ng “Meet the press” (para sa Iba pang suring-pelikula sa Pinoy
mga paksang pelikula. pagpapakilala ng Weekly at sa Plaridel Journal
3. Mapanuring mahahalagang karakter)
maisakatuparan ang
makrokasanayang Panel discussion hinggil
panonood. sa mga paksa ng pelikula

Halagahan
1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa mga
positibong aspekto ng
kultura ng mga mamamayan

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 89
sa iba’t ibang panig ng
mundo.
2. Malinang ang adhikaing
makapag-ambag sa
pagbabagong panlipunan.
3. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng
makabuluhan at mataas na
antas ng diskursong
pangkultura, pampanitikan,
at pampelikula.

Kaalaman Pelikulang Hinggil sa Pagbubuod “Muro-Ami” (1999) Rebyu ng dalawang


1. Maipaliwanag ang piling Kalikasan magkaugnay na
teorya sa pagsusuri ng Think-pair-share sa mga “Oro” (2016) pelikula
pelikulang panlipunan. ispesipikong pelikula
2. Matukoy ang mga “Avatar” (2009)
pelikulang panlipunan na Pangkatang talakayan
makabuluhan sa “The Lorax” (2012)
kontekstong Pilipino. Pahambing na pagtalakay
sa magkakaugnay na “Yogi Bear” (2010)
Kasanayan pelikula
1. Magamit ang wikang “Samsara” (2011)
Filipino sa pagsulat ng Concept mapping
komparatibong “Okja” (2017)
pagsusuri ng pelikulang KWF Chart
panlipunan. “Pandora” (2011)
2. Makapagpahayag ng Pagsasadula ng ilang
mga makabuluhang bahagi ng pelikula “Malikhaing Kritik ng Kapitalismo sa
kaisipan hinggil sa Tatlong Pelikulang

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 90
kabuluhan sa lipunan ng “Meet the press” (para sa Mainstream: Ambag sa
mga paksang pelikula. pagpapakilala ng Pedagohiyang Mapagpalaya sa
3. Mapanuring mahahalagang karakter) Konteksto ng Bagong General
maisakatuparan ang Education Curriculum (GEC) Tungo
makrokasanayang Panel discussion hinggil sa Sustentableng Sistemang
panonood. sa mga paksa ng pelikula Ekonomiko” ni D.M. San Juan

Halagahan “Review: In ‘Okja,’ a Girl and Her


1. Mapalalim ang Pig Take on the Food Industrial
pagpapahalaga sa mga Complex” ni A.O. Scott
positibong aspekto ng
kultura ng mga mamamayan Iba pang suring-pelikula sa Pinoy
sa iba’t ibang panig ng Weekly at sa Plaridel Journal
mundo.
2. Malinang ang adhikaing
makapag-ambag sa
pagbabagong panlipunan.
3. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng
makabuluhan at mataas na
antas ng diskursong
pangkultura, pampanitikan,
at pampelikula.

Kaalaman Pelikulang Hinggil sa Pagbubuod “April and the Extraordinary World” Rebyu ng dalawang
1. Maipaliwanag ang piling Teknolohiya, (2015) magkaugnay na
teorya sa pagsusuri ng Modernisasyon Atbp. Think-pair-share sa mga pelikula
pelikulang panlipunan. ispesipikong pelikula “Ethel and Ernest” (2016)
2. Matukoy ang mga
pelikulang panlipunan na Pangkatang talakayan “RPG Metanoia” (2010)

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 91
makabuluhan sa Pahambing na pagtalakay “The Future of Work and Death”
kontekstong Pilipino. sa magkakaugnay na (2016)
pelikula
Kasanayan “Ex Machina” (2015)
1. Magamit ang wikang Concept mapping
Filipino sa pagsulat ng “Cloud Atlas” (2012)
komparatibong KWF Chart
pagsusuri ng pelikulang “Snowpiercer” (2013)
panlipunan. Pagsasadula ng ilang
2. Makapagpahayag ng bahagi ng pelikula “Elysium” (2013)
mga makabuluhang
kaisipan hinggil sa “Meet the press” (para sa “In Time” (2011)
kabuluhan sa lipunan ng pagpapakilala ng
mga paksang pelikula. mahahalagang karakter) “Matrix” (1999)
3. Mapanuring
maisakatuparan ang Panel discussion hinggil “Pana-panahon ang pagkakataon”
makrokasanayang sa mga paksa ng pelikula ni V. Valentin
panonood.
“Imagining Anti/Altercapitalism: A
Halagahan Marxist Reading of Selected
1. Mapalalim ang Contemporary Dystopian Films” ni
pagpapahalaga sa mga D. M. San Juan
positibong aspekto ng
kultura ng mga mamamayan Iba pang suring-pelikula sa Pinoy
sa iba’t ibang panig ng Weekly at sa Plaridel Journal
mundo.
2. Malinang ang adhikaing
makapag-ambag sa
pagbabagong panlipunan.
3. Makapag-ambag sa
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng
makabuluhan at mataas na
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 92
antas ng diskursong
pangkultura, pampanitikan,
at pampelikula.

Kaalaman Pelikulang Hinggil sa Pagbubuod “Patikul” (2011) Rebyu ng dalawang


1. Maipaliwanag ang piling Ekonomya, Politika at magkaugnay na
teorya sa pagsusuri ng Kasaysayan Think-pair-share sa mga “Metro Manila” (2013) pelikula
pelikulang panlipunan. ispesipikong pelikula
2. Matukoy ang mga “Sigwa” (2010)
pelikulang panlipunan na Pangkatang talakayan
makabuluhan sa “Sister Stella L” (1984)
kontekstong Pilipino. Pahambing na pagtalakay
sa magkakaugnay na “Amigo” (2010)
Kasanayan pelikula
1. Magamit ang wikang “Los Ultimos de Filipinas” (2016)
Filipino sa pagsulat ng Concept mapping
komparatibong “History of the Underground” (2017)
pagsusuri ng pelikulang KWF Chart ni S. Dalena
panlipunan.
2. Makapagpahayag ng Pagsasadula ng ilang “Where To Invade Next” (2015)
mga makabuluhang bahagi ng pelikula
kaisipan hinggil sa “Our Brand is Crisis” (2015)
kabuluhan sa lipunan ng “Meet the press” (para sa
mga paksang pelikula. pagpapakilala ng “The Good Lie” (2014)
3. Mapanuring mahahalagang karakter)
maisakatuparan ang “The Guerilla is A Poet” (2013)
makrokasanayang Panel discussion hinggil
panonood. sa mga paksa ng pelikula “Tibak” (2016)

Halagahan “Birdshot” (2017)


1. Mapalalim ang
pagpapahalaga sa mga “Eye in the Sky” (2015)
MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 93
positibong aspekto ng
kultura ng mga mamamayan “Goodbye Lenin!” (2003)
sa iba’t ibang panig ng
mundo. “Millions” (2004)
2. Malinang ang adhikaing
makapag-ambag sa “Voces Inocentes” (2004)
pagbabagong panlipunan.
3. Makapag-ambag sa “Chakravyuh” (2012)
pagtataguyod ng wikang
Filipino bilang daluyan ng “The Liberator” (2013)
makabuluhan at mataas na
antas ng diskursong “Selma” (2014)
pangkultura, pampanitikan,
at pampelikula. “Mandela” (2013)

“Orapronobis” (1989)

“The Big Short” (2015)

“A Royal Affair” (2012)

“Capitalism: A Love Story” (2009)

“The Last Emperor” (1987)

“The Founding of The Republic”


(2013)

“The Young Karl Marx” (2017)

“I Daniel Blake” (2016)

“Fire at Sea” (2016)


MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 94
“Sa mata ng sigwa” ni D. Magtigilca

“Patikul
depicts the struggle for education
amidst armed conflict in Mindanao”
ni W. Reyes

“Fallout From a Ruinous Civil War


Seen Through a Child's Eyes” S.
Holden

“Ibong walang laya” ni S. Natividad

Iba pang suring-pelikula sa Pinoy


Weekly at sa Plaridel Journal

SINESOSYEDAD/PELIKULANG PANLIPUNAN (SINESOS) – MAPA NG KURSO

MGA INAASAHANG MATUTUTUHAN SA GENERAL EDUCATION (GE) KONKOMFIL


Kahusayang Intelektuwal (Kaalaman)
1. Masusing makapagsuri ng “mga teksto” (nakasulat, biswal, pasalita atbp.) NT
2. Makapagpamalas ng mahusay at mabisang komunikasyon (pagsulat, NT
pagsasalita, at paggamit ng bagong teknolohiya)
3. Makagamit ng batayang konseptong batay sa mga dominyo (domain) ng NT
kaalaman
4. Makapagpamalas ng mapanuri, analitiko, at malikhaing pag-iisip NT
5. Makagamit ng iba’t ibang mapanuring paraan ng paglutas ng suliranin NT
Pananagutan sa Sarili at sa Bayan (Halagahan)
1. Maunawaan ang kompleksidad ng kalagayan ng sangkatauhan PM
2. Maipaliwanag ang karanasan ng sangkatauhan sa iba’t ibang perspektiba PM

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 95
3. Masuri ang kasalukuyang sitwasyon ng mundo sa pamamagitan ng
perspektibang lokal at global
4. Tanganan ang responsibilidad na alamin kung ano ang Pilipino at pagiging PM
Pilipino
5. Mapanuring makapagnilay-nilay sa mga kolektibong suliranin PM
6. Makagawa ng mga makabagong paraan at solusyong ginagabayan ng mga PM
pamantayang etikal
7. Makapagdesisyon batay sa mga pamantayang moral PM
8. Mapahalagahan ang iba’t ibangb anyo ng sining PM
9. Makapag-ambag sa estetika PM
10. Makapag-ambag sa pagtataguyod ng pagrespeto sa karapatang pantao PM
11. Personal at mahalagang makapag-ambag sa pag-unlad ng bansa PM

Mga Kasanayang Praktika


1. Epektibong makagampan sa gawain bilang isang pangkat NP
2. Makagamit ng mga kasangkapan gaya ng kompyuter upang epektibong NP
makapagproseso ng impormasyon
3. Makagamit ng bagong teknolohiya na tutulong at magpapadali sa NP
pagkatuto at pananaliksik
4. Responsableng mahawan ang mga hadlang sa maayos na paglalakbay sa NP
mundo ng teknolohiya
5. Makalikha ng mga solusyon sa mga problema sa iba’t ibang larangan NP
6. Magamit ang sariling kaalaman, kasanayan, at halagahan tungo sa NP
responsable at produktibong pamumuhay
7. Maihanda ang sarili para sa proseso ng habambuhay na pagkatuto NP

Leyenda:
NT: Natutuhan
NP: Napraktis
PM: Pagkakataong Matuto

MGA SILABUS SA FILIPINO SA KOLEHIYO (Abril 2018). Binuo ng Tanggol Wika bilang pagtupad sa CMO No. 4, Series of 2018 Para sa regular updates:
www.facebook.com/TANGGOLWIKA Pahina 96

You might also like