SIMULAN

NATIN!
 4PICS
1WORD
N T O E Y L S E I B
TELEBISYON
__________________________________________________
A N P A A Y G H A
PAHAYAGAN
__________________________________________________
 D R Y A O
RADYO
__________________________________________________
Magkakatulad ba ang wika sa
iba’t ibang larangan?

Sa inyong palagay, nakatutulong

ba o nagiging balakid ang
naturang sitwasyon sa
pagpapaunlad ng ating wikang
LAYUNIN:
Natatalakay nang maayos ang sitwasyong
pangwika sa Pilipinas partikular na sa
diyaryo/radyo, telebisyon, at pelikula;
Nakapagbabahagi ng sariling opinyon
hinggil sa paggamit ng wika sa iba’t ibang
sitwasyon; at
Nasusuri at naisasaalang-alang ang mga
lingguwistiko at kultural na pagkakaiba-iba sa
lipunang Pilipino sa mga pelikula at dulang
SITWASYONG
PANGWIKA SA
BANSA
MGA LARANGANG
PANGWIKA
Dr. Bonifacio Sibayan

 Kilalang linggwista na nagpahayag ng

tatlong pangkalahatang klasipikasyon ng
mga domeyn o uri ng larangan ng wika.
Uri ng Larangan ng
Wika
1. Mahalagang larangan ng wika

 Ito ang larangang kinabibilangan ng

akademya, batas, midya, pamahalaan,
mga pangunahing industriya, negosyo,
at komersyo.
Uri ng Larangan ng
Wika
2. Medyo mahalagang larangan ng wika

 Hindi kinakailangan nang mataas na

kadalubhasaan sa paggamit ng wikaat
hindi tuwirang nagdidikta ng
kawastuhan.
Uri ng Larangan ng
Wika
3. Di mahalagang larangan ng wika

 Dito ay malayang nagagamit ng isang

tao ang anumang wika sa paraang
kaniyang ninanais at maiintindihan siya
ng kausap.
 Ang mga nabanggit na larangan ay may
malaking gampanin sa pagpapaunlad at
paglinang ng ating wika.

 Sa tatlong larangang nabanggit, alam

natin na higit ang pangangailangan sa
pag-intelektwalisa ng wika sa
mahalagang domeyn ng wika.
 Mga Mahalagang
Larangan ng Wika
1. Edukasyon 6. Negosyo,
2. Pamahalaan pangkalakalan at
3. Pagbabatas industriya
4. Hukuman 7. Propesyon na may
5. Agham at Teknolohiyabahaging larangan
8. Mass media
Wikang Filipino sa
Akademya
Dr.Ang
 Teresitaakademya
F. Fortunato ay may patakarang
sinusunod sa pagsasakatuparan ng
layuning ito. Nakatadhana ito sa
kautusang Blg. 54, s.1987 na may pamagat
na “Panuntunan ng Implementasyon ng
Patakarang Edukasyong Bilinggwal.”
Tunguhin ng Edukasyong
Bilingwal
1. Pagpapahusay ng pagkatuto sa
pamamagitan ng dalawang wika upang
matamo ang may mataas na uri ng
edukasyon gaya ng itinakda ng
Konstitusyon ng 1987;
2. Paglinang at pagpapayabong ng Filipino
bilang wikang panliterasi;
Tunguhin ng Edukasyong
Bilingwal
3. Ang debelopment ng Filipino bilang
simbolong wika ng pambansang
pagkakaisa at identidad.

4. Kultibasyon at elaborasyon ng Filipino

bilang wika ng diskors iskolarli, na
nangangahulugan ng patuloy na
intelektwalisasyon nito; at
 Tunguhin ng Edukasyong
Bilingwal
5. Pagpapanatili ng Ingles bilang isang
internasyunal na wika para sa Pilipinas at
bilang eksklusibong wika ng Agham at
Teknolohiya.
 Ang intelektwalisasyon ay ang adaptasyon
ng wika para magkaroon ito ng
kakayahang bumuo ng wasto, tiyak, at
kung kakailanganin, ng mga pahayag na
abstrak na matatagpuan sa mga sulating
pansyensya at pampilosopiya.
- Pananalita ni Havnek ng Prague School of
Linguistics
 Ito ang makabagong midyum ng
komunikasyong dapat ginagamit sa
mahahalagang larangan sa loob ng isang
bansa tulad ng gobyerno, administrasyon,
lehislasyon, pagbabatas, agham,
teknolohiya, komersyo at industriya at sa
lahat ng lebel ng edukasyon.
- Sibayan at
Gonzalez
Mga Sangay ng Disiplina
Sa mga unibersidad at kolehiyo

1. Agham Panlipunan at Humanidades

2. Siyensiya at Teknolohiya
 Paraan ng Pagklasipika sa mga
Humanidades (Klasikal)
o Sining Pangwika at o Sining biswal
Literari  Pinta
 Grammar  Eskultura
 Retorika  Arkitektura
 Literatura
 Pamamahayag
 Publikasyon
 Paraan ng Pagklasipika sa mga
Humanidades (Klasikal)
o Itinatanghal na o Sining elektroniko
sining  Radyo
 Teatro  Telebisyon
 Musika  Pelikula
 Sayaw  Multimedia
kompyuter
 Paraan ng Pagklasipika sa mga
Humanidades (Klasikal)
o Siyensiyang  Pag-aaral
Humanistiko Interdisiplinari
 Kasaysayan - Sosyolohiya
 Linggwistiks - Antropolohiya
 Pilosopiya - At iba pa
 Teolohiya
 Pag-aaral
 Lahat ng mga kurso sa lahat ng lebel ng
edukasyon ay makaklasipika sa alinman sa
malalaking kategoryang binanggit. Ang
salik na nagsasanib sa mga karunungang
ito bilang isang grupo ng sosyal na tao.
 Naiiba naman ang mga agham
pangkalikasan at teknolohiya na
nangangailangan ng karunungang
siyentipiko na ipinahahayag sa isang
lenggwaheng precise o tiyak.

 Kahanay sa disiplinang ito ang inhinyeriya,

matematiks, agham pangmedisina,
biyolohiya, komersyo, agham
pangkompyuter at iba pa.
 Espesyal na Pangangailangan sa
Pag-aaral (Acuna, 1994)
1. Isang Sistema ng mga fact/katotohanan na pinag-
aaralan sa kalikasan o plinanong sitwasyong
tinatawag na eksperimento;
2. Pagbubuo ng mga obserbasyong ito sa mga pahayag
na tinatawag na mga batas;
3. Kapani-paniwalang pahayag na nagpapaliwanag
kung paano at bakit nangyari ang mga bagay-bagay.
 Ang Sistema ng ating edukasyon ay
nagmumungkahi sa paggamit ng Filipino
sa mga disiplinang panghumanidades at
agham panlipunan sa pilosopiyang
nakaangkla ang disiplina sa kultura.
Wika sa Larangan ng
Midya
 Ang iba’t ibang espisipikong larangang
pangmidya ay may malaking papel na
gampanin sa pagpapapaunlad ng ating
wikang Pambansa.

 Malakas ang impact ng midya dahil sa

lawak ng ng naaabot nito, kaya may
barayti ng wika itong naikintal sa
Wika sa Pahayagan
Balita
 Mula sa Sanskrito [ vārttā]
 Ang komunikasyon ng kasalukuyang
kaganapan sa labas at/o loob ng isang
bansa na nakatutulong sa pagbibigay
kaalaman sa mga mamamayan.
 Katangian ng Isang Mahusay at
Makabuluhang Balita
1. Balanse at walang pagkiling
2. Kawastuhan
3. Atribusyon
4. Kaiklian
5. kalinawan
 Kasaysayan ng
Pahayagan
1605
 Inilathal ang kauna-unahang
naimprentang peryodiko sa bansa.
La Solidaridad
 Nagsilbing boses ng rebolusyon.
 Kasaysayan ng
Pahayagan
The Graphic at Manila Bulletin
 Pahayagang nasusulat sa wikang Ingles sa
panahon ng Amerikano.
Taliba at Mabuhay
 Babasahing nasusulat sa wikang
Pambansa.
 Sa panahon ng Hapon ay maraming
palimbagan ng pahayagan ang nagsara
dahil sa pagbabawal ng mga Hapon na
gamitin ang wikang Ingles.

 Bumalik sa sirkulasyon ang The Manila

Bulletin, ang Graphic na nagging Kislap-
Graphic at bagong magazine na nasusulat
sa mga pangunahing katutubong wika.
 Sa kasalukuyan, bunsod ng teknolohiya, ang
mga publikasyon ay mayroon na ring online
na bersyon ng pamamahayag dahil sa
katotohanang sa pag-usbong ng teknolohiya
at internet, higit na nahiligan ng kasalukuyang
henerasyon ang pagbabasa mula sa internet
dahil sa paniniwalang ito ay higit na updated
bukod pa sa mga makukulay na larawan na
minsa’y kalakip pa na video.
 Wika sa Pamamahayag sa
Radyo sa Radyo
Pamamahayag
 Isang one-way wireless transmission sa
pamamagitan ng radio waves na
naglalayong maabot ang mga tagapakinig.
 Nagsimula taong 1992 nang masubukan
ng isang amerikanang magbrodkast mula
sa Nichols air base.
 Wika sa Telebisyon
Telebisyon
 Isang impluwensyal na behikulo sa
paghahatid ng impormasyon.

 Nakatutulong ito sa pagpapalaganap ng

wika lalo pa at wikang Filipino ang wikang
ginagamit.
 Dulot ng Wika sa Telebisyon

1. May malakas na hatak at impluwensya

sa paghubog ng wikang Filipino ng
mga estudyante sa larangan ng mga
programang Telenobela, Patalastas,
Balita at iba pa.

2. Siyetipikong nagpapakita ng
preperensiya sa mga salitang gagamit ng
mga nagsusulat ng balita, entertainment
sho at mga telenobela.
 Wika sa Social Media
Social Media
 May mga kasangkapang computer-
mediated na nagpapahintulot sa mga
taong lumikha, magbahagi at
makipagpalitan ng mga impormasyon,
ideya at larawan o video sa mga virtual
communities o network.
 SITWASYONG
PANGWIKA SA
Mas maraming banyagang PELIKULA
pelikula ang
naipalalabas sa ating bansa, ngunit ang lokal
na mga pelikulang gumagamit ng midyum na
Filipino at barayti nito ay tinangkilik din. Sa 20
nangungunang pelikula noong 2014,lima sa
mga ito ang lokal na tinatampukan din ng
lokal na mga artista. Iyon nga lang Ingles ang
mga pamagat ng mga pelikulang ito.
Sitwasyong Pangwika sa Iba pang
anyo ng Kulturang
 Isa sa katangian ng wika ang pagiging
malikhain. Sa patuloy na paglago ng wika ay
umusbing ang iba't ibang paraan ng
malikhaing paggamit dito dala na rin ng mga
pagbabagong pinalalaganap ng media.
 Pagtatalong oral na isinasagawa nang pa-
rap.
 “Modern Balagtasan”
 Bersong nira-rap ay magkatugma ngunit
walang malinawa na paksang
pagtatalunan.
 Kung ano lang ang paksang sinimulan ng
naunang kalahok ay siyang sasagutin ng
katunggali.
 WALANG ISKRIP!
Pangkaraniwang gumagamit ng mga salitang
nanlalait para makapuntos sa kalaban.
Laganap ang Fliptop sa kabataan, may malalaking
samahan na silang nagsasagawa ng mga
kompetisyong tinatawag na BATTLE LEAGUE.
Kinatatampukan ng 2 kalahok Mayroong 3 rounds at
ang mananalo ay dinedesisyunan ng hurado.
Mayroong mga Fliptop na isinasagwa sa
wikang Ingles subalit ang karamihan ay sa
wikang Filipino.
Napapalaganap sa pamamagitan ng YouTube.
Sa ngayon ay marami na ring paaralan ang
nagsasagawa ng Fliptop lalo na sa tuwing
ginugunita ang Buwan ng Wika.
 Sinasabing ito ang makabagong bugtong,
kung saan may tanong na sinasagot ng
isang bagay na madalas maiugnay sa pag-
ibig at ibang aspekto ng buhay.
 Sinasabing nagmula sa mga boladas ng
mga binatang nanliligaw na nagnanais
magpapansin at mapa-ibig ang dalagang
nililigawan.
Ang wikang ginagamit sa mga pick-up lines
ay karaniwang Filipino at ang mga barayati
nito, subalit nagagamit din ang Ingles at
Taglish.
Kailangang ang mga taong nagbibigay ng
pick-up lines ay mabilis magisip at
malikhain para sa ilang sandali ay maiugnay
o mai-konekta ang kanyang tanong sa isang
napakaikling sagot.
“BOOM” ang sinasabi kapag sakto o
maliwanag ang koneksyon.
Nauso ito dahil sa impluwensiya ni “Boy
Pick-up” o Ogie Alcasid sa programang
Bubble Gang sa isang segment.
Naging matunog din ito lalo na sa mga
talumpati ni Senadora Miriam Defensor
Santiago.
 Tinatawag ding love lines o love quotes.
 Hugot lines ang tawag sa mga linya ng pag-ibig na
nakakakilig, nakakatuwa, cute , cheesy o minsa'y
nakakainis.
 Karaniwang nagmula ito sa linya ng mga tauhan sa
pelikula o telebisyon na nagmarka sa puso't isipan ng
mga manonood subalit madalas nakakagawa rin ng
sariling hugot lines ang mga tao epende saa
damdamin o karanasang pinagdadaanan nila sa
kasalukuyan.
 Minsan ang mga ito ay nakasulat sa Filipino subalit
1. Paano maiuugnay ang paggamit ng
wikang Filipino sa mass media sa
paglaganap o pagdami ng mga
mamamayang gumagamit na rin ng
wikang ito?
2. Maituturing nga bang magandang
senyales ang paggamit ng wikang
Filipino sa mga nabanggit na media?
Magkaroon ng pagsusuri hinggil sa pagkakaiba-iba sa lipunang Pilipino sa mga pelikula
at dulang napanood.
Ang mga Panonoorin ay:
Huwag Kang Titingin ni Pam Miras
https://www.youtube.com/watch?v=KkYmH5wjCKc
Ruweda(Wheel) ni Hannah Espia
https://www.youtube.com/watch?v=yzPXzRZ_tCY
Pagkatapos ay sasagutin ang mga gabay na katanungan:
Paksa:
Tauhan:
Tagpuan:
Paggamit ng salita:
Uri ng kultura at lipunan:
Paano nagkaiba-iba o nagkapre-pareho ang dalawang pelikula?
Sa paanong paraan napatunayang ang mga pelikula o dulang napanood ay sumasalamin
sa mga tunay na pangyayari sa buhay at kultura ng isang lipunan?