Είναι ο Διαλογισμός για εσάς;

Έφη Χαλκιώτη
Ένας σύντομος οδηγός για να
ξεπεράσετε τους δισταγμούς
σας και να δοκιμάσετε την
πρακτική του διαλογισμού

Εισαγωγή
Πιστεύω ακράδαντα στα οφέλη του
διαλογισμού.
Πολλοί φοβούνται ότι ο διαλογισμός
είναι μια μυστικιστική πρακτική
κάποιας θρησκείας ή δόγματος. Αυτό
είναι σαν να λέμε πως ένα αεροπλάνο
είναι ένα πουλί επειδή και τα δύο
πετάνε.
Άλλοι νομίζουν πως είναι κάτι πολύ
δύσκολο και πως χρειάζεται
μακρόχρονη εμπειρία και εξάσκηση, ή
κάποια ειδική "μύηση" για να μπορούν
να κάνουν διαλογισμό. Η αλήθεια είναι
πως αν μπορείτε να συγκεντρωθείτε σε
κάτι, π.χ. στο να διαβάσετε ένα βιβλίο,
ή να ράψετε ένα κουμπί, τότε μπορείτε
να κάνετε και διαλογισμό!
Στην πραγματικότητα, κάθε φορά που
ο νους σας εστιάζεται σε ένα πράγμα
μόνο, κάνετε διαλογισμό! Δηλαδή
κάθε φορά που αφοσιώνεστε σε κάτι
χωρίς να σκέφτεστε άλλα πράγματα
κάνετε διαλογισμό.
Σκεφτείτε τις φορές που χρειάστηκε να
συγκεντρωθείτε σε κάτι για να το
κάνετε σωστά -- όπως να κλαδέψετε
την τριανταφυλλιά σας, να παρκάρετε
το αυτοκίνητο σε μία στενή θέση, να
τρίψετε ένα λεκέ μέχρι να βγει, να
διακοσμήσετε μια τούρτα, να κόψετε
το περίγραμμα ενός σχεδίου -- όλες
Είναι ο Διαλογισμός για εσάς;
αυτές οι εργασίες σας έκαναν
αυτομάτως να δώσετε εκεί όλη σας την
προσοχή, χωρίς να τρέχει ο νους σας
από το ένα θέμα στο άλλο. Χωρίς να το
καταλάβετε, έχετε κάνει διαλογισμό
άπειρες φορές στη ζωή σας!
Διαλογισμός, λοιπόν, είναι η
ικανότητα συγκέντρωσης του νου
και το μόνο που χρειάζεται να
μάθετε είναι πώς να το κάνετε
κατά βούληση, αντί να συμβαίνει
αυτομάτως όταν πρέπει να
εκτελέσετε κάποια εργασία.
Γιατί να το κάνετε; Γιατί τα οφέλη είναι
πάρα πολλά!
Ηρεμία, χαλάρωση, ενδυνάμωση του
ανοσοποιητικού, αναζωογόνηση
σώματος και νου, νεότερη όψη,
περισσότερη δημιουργικότητα,
καλύτερη απόδοση στις σπουδές ή την
εργασία, καλύτερη διαχείριση
συναισθημάτων, και τόσα ακόμα...
Σε αυτό το βιβλιαράκι θα βρείτε
πληροφορίες για να αποφασίσετε αν ο
διαλογισμός είναι κατάλληλος για
εσάς.
1

Κάντε μια
δοκιμή
Αν δεν έχετε ποτέ δοκιμάσει το
διαλογισμό, δοκιμάστε να κάνετε το
εξής:
Καθίστε ήσυχα κάπου, χωρίς παρέα, ή
τηλεόραση, ή ραδιόφωνο, ή ίντερνετ,
χωρίς κανένα εξωτερικό ερέθισμα.
Κλείστε τα μάτια σας και περιμένετε να
δείτε τι θα συμβεί. Αν είστε όπως οι
περισσότεροι άνθρωποι, ο νους σας θα
αρχίσει να σκέφτεται όλα όσα σας
απασχολούν, όλες τις εκκρεμότητες
και όσα δεν βρήκατε χρόνο να
σκεφτείτε όλη την υπόλοιπη ώρα.
Σε λιγότερο από μισό λεπτό, όλες
αυτές οι σκέψεις θα σας
δημιουργήσουν τόση αναταραχή, που
θα ανοίξετε αμέσως τα μάτια σας και
θα επιζητήσετε κάποιου είδους
περισπασμό ή διασκέδαση, ώστε να
σταματήσει η φλυαρία του νου σας.
Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι ο νους
σας θα σταματήσει να φλυαρεί.
Ασφαλώς όχι, γιατί αυτή είναι η
δουλειά του νου: να κάνει σκέψεις
ασταμάτητα. Απλώς εσείς θα έχετε
δημιουργήσει αρκετή φασαρία γύρω
σας ώστε να μην τον προσέχετε. Όλες
αυτές οι σκέψεις, ιδιαίτερα εκείνες
που σας αγχώνουν, αναγκάζουν το
σώμα σας να εκλύει συνεχώς χημικές
Είναι ο Διαλογισμός για εσάς;
ενώσεις, προετοιμάζοντάς το να
αντιδράσει σε αυτό που εκλαμβάνει
ως απειλή. Κι’αυτό γιατί ο νους σας
δεν ξεχωρίζει τι είναι πραγματικότητα
και τι είναι φαντασία. Για το νου σας,
τα υποθετικά αρνητικά σενάρια και οι
σκέψεις φόβου και ανησυχίας
αποτελούν πραγματικότητα.
Η άσκηση του διαλογισμού σάς
μαθαίνει πώς να κάθεστε ήσυχα, χωρίς
περισπασμούς, χωρίς όλες αυτές τις
σκέψεις και πραγματικά να
χαλαρώνετε! Να χαλαρώνετε χωρίς
τσιγάρο, χωρίς ποτό, χωρίς ίντερνετ
και τηλεόραση! Να δίνετε στο σώμα
σας την ευκαιρία να καθαρίσει από την
ένταση και να ισορροπήσει.
Ο διαλογισμός προσφέρει
συγκέντρωση, αναζωογόνηση
και ξεκούραση, ήδη από την
πρώτη φορά που θα τον
δοκιμάσετε.
2
 Είναι ο Διαλογισμός για εσάς;

Ο διαλογισμός
είναι μια
αρχαιότατη
πρακτική
που συναντάμε
σε όλες τις
παραδόσεις,
ακόμα και την
αρχαιοελληνική.

Σήμερα ο
διαλογισμός μάς
έρχεται κυρίως
από τη
Βουδιστική και
την Ινδουιστική
παράδοση
και γι’ αυτό
υπάρχουν πολλές
παρανοήσεις και
μύθοι σχετικά με
μ’αυτόν.

3
Μύθοι για το διαλογισμό

Μύθος 1. Υπάρχει μόνο ένας τρόπος να κανεις διαλογισμό.

Στην πραγματικότητα, υπάρχουν πολλές διαφορετικές μέθοδοι και
πρακτικές που μπορεί κάποιος να ακολουθήσει. Ο διαλογισμός είναι και
πρέπει να είναι, χαρά και απόλαυση. Δοκιμάστε διάφορες μεθόδους για
να δείτε τι σας αρέσει. Αφού επιλέξετε τον τρόπο που σας ταιριάζει
καλύτερα, μετά θα συνεχίσετε να εξασκείστε και να να εμβαθύνετε
σ’αυτόν για να πετύχετε τα αποτελέσματα που γίνονται εφικτά με την
επανάληψη. Με τον καιρό, είναι πολύ πιθανό να εμπλουτίσετε την
πρακτική σας και με άλλες μεθόδους και να εξελίξετε τις ικανότητες σας
περισσότερο.

Μύθος 2. Ο διαλογισμός είναι το «άδειασμα» του νου.

Οι περισσότεροι άνθρωποι φαντάζονται πως διαλογισμός είναι να
κάθεσαι οκλαδόν σε ένα σκοτεινό δωμάτιο και να ψέλνεις «ΟΜ»,
προσπαθώντας να αδειάσεις το νου σου. Τα πράγματα δεν είναι ακριβώς
έτσι. Το να προσπαθείς να αδειάσεις το νου σου είναι μάταιο, γιατί ο νους
σκέφτεται αδιάκοπα. Αυτή είναι η δουλειά του. Ο στόχος δεν είναι να
πάψει ο νους να σκέφτεται, αλλά εμείς να σταματήσουμε να δίνουμε
σημασία στις σκέψεις που περνάνε από το νου μας.
Ο διαλογισμός μάς εκπαιδεύει να μη δίνουμε σημασία στις σκέψεις που
εισβάλλουν απρόσκλητες κατά τη διάρκεια της άσκησης μας. Αυτό στην
αρχή είναι δύσκολο, αλλά με τον καιρό γίνεται όλο και πιο εύκολο, έως
ότου πετύχουμε την πραγματικη εσωτερική ησυχία.
Ο νους είναι ένα πολύ υπάκουο εργαλείο, φτάνει να ξέρει κάποιος πώς
να τον κατευθύνει. Όταν αδιαφορούμε για ορισμένες σκέψεις, ο νους
παίρνει το μήνυμα ότι αυτές δεν είναι σημαντικές για μας και τις
σκέφτεται όλο και λιγότερο. Αντιθέτως, όταν κάνουμε συνέχεια τις ίδιες
σκέψεις, δίνουμε το μήνυμα στο νου μας ότι αυτές μας ενδιαφέρουν
πολύ, γι’αυτό και εκεινος συνεχίζει να τις επαναλαμβάνει.
Το αποτέλεσμα του διαλογισμού στην καθημερινότητα μας είναι να
μπορούμε να ελέγχουμε το είδος των σκέψεων που κάνουμε, άρα να
είμαστε πιο ήρεμοι, πιο χαρούμενοι και πιο συγκροτημένοι.
Μύθος 3. Ο διαλογισμός είναι μια θρησκευτική πρακτική.
Παρόλο που ο διαλογισμός συνδέεται με την πνευματικότητα, δεν αποτελεί
δόγμα, ούτε θρησκευτική τελετουργία. Ασφαλώς ο διαλογισμός απαντάται
σε πολλές παραδόσεις, όπως το Βουδισμό, τον Ινδουϊσμό και πολλές άλλες,
όμως δεν είναι απαραίτητο κάποιος να είναι θρησκευόμενος για να κάνει
διαλογισμό. Ο διαλογισμός μπορεί να είναι μια καθημερινή άσκηση όπου
και αν βρισκόμαστε. Εν τέλει, διαλογισμός ονομάζεται ένα σύνολο από
πολλές διαφορετικές μεθόδους με στόχο να στραφούμε προς τα μέσα και
να συνδεθούμε με τον εσώτερο εαυτό μας.

Μύθος 4. Ο διαλογισμός απαιτεί πολύ χρόνο.

Ο λόγος που υπάρχουν τόσοι πολλοί τρόποι και μέθοδοι διαλογισμού είναι
για να μπορεί ο καθένας να τον εντάξει στο πρόγραμμά του, χωρίς να
πρέπει να αφιερώσει πολύ χρόνο. Ο μύθος αυτός προέρχεται από κάποιες
πιο παραδοσιακές διαλογιστικές πρακτικές, κατά τις οποίες κάποιος
αποσύρεται και κάνει διαλογισμό επί ώρες. Ο μοντέρνος δυτικός
διαλογισμός γίνεται σε σύντομο χρόνο, ακόμα και στο χώρο εργασίας, ή στο
σχολείο. Και αυτό γιατί έχει παρατηρηθεί πως οι εργαζόμενοι και οι
μαθητές αποδίδουν πολύ καλύτερα αν κάνουν μερικά λεπτά διαλογισμό
κάθε μέρα.
Μόλις βρείτε το στυλ του διαλογισμού που σας ταιριάζει, μπορείτε να
αποφασίσετε πόσο χρόνο θέλετε να διαθέσετε. Το σημαντικό είναι να
ασκείστε τακτικά για να έχετε όλα τα οφέλη. Αφιερώνοντας λίγο χρόνο
καθημερινά θα δείτε καλύτερα αποτελέσματα από ότι αν αφιερώσετε
περισσότερο χρόνο σποραδικά.

«Πρέπει να προχωρήσετε πέρα από τις μυριάδες σκέψεις σας και να

συλλογιστείτε ήσυχα τις ανώτερες πραγματικότητες με αγνή, εστιασμένη
προσοχή. Αν το κάνετε αυτό, θα διατηρήσετε μία κατάσταση εμπνευσμένης
γαλήνης σε όλη σας τη ζωή, η οποία θα διαμορφώσει τον χαρακτήρα σας και θα
σας ωφελήσει με πάμπολλους τρόπους. Εάν αντιθέτως εστιάσετε την προσοχή
σας στα μικροπράγματα με τα οποία ασχολούνται εμμονικά οι περισσότεροι
άνθρωποι, στις ανόητες ασυναρτησίες που θολώνουν τους νόες τους, το μόνο που
θα πετύχετε θα είναι να αποκτήσετε περισσότερα αντικείμενα, τα οποία κάποια
στιγμή θα χάσετε έτσι κι αλλιώς.» - Εμπεδοκλής ( 495-430 π.Χ.)

Τα οφέλη του
Διαλογισμού
Ο διαλογισμός βελτιώνει τη ζωή σε
πολλά επίπεδα. Ορισμένες αλλαγές θα
είναι αισθητές στο σώμα, άλλες στο
νου και άλλες στο πνευματικό
επίπεδο.
Ο διαλογισμός είναι μια κατάσταση
επίγνωσης χωρίς σκέψεις. Είναι μια
εσωτερική κατάσταση ηρεμίας και
ακινησίας του νου, ενώ παραμένουμε
σε εγρήγορση. Ο διαλογισμός
προκύπτει χωρίς προσπάθεια και
χωρίς ένταση, απλώς αφήνοντας τον
εαυτό μας να είναι, χωρίς να κάνει.
Για να επιτύχουμε αυτό το είδος της
επίγνωσης, ασκούμαστε πρώτα στον
Είναι ο Διαλογισμός για εσάς;
έλεγχο του νου, ώστε να είμαστε σε
θέση να αποσυνδεθούμε από τη
συνεχή ροή των σκέψεων.
Ο καθοδηγούμενος διαλογισμός με ή
χωρίς ασκήσεις αναπνοής είναι ένας
απ΄τους τρόπους προετοιμασίας για
τον βαθύ, πραγματικό διαλογισμό,
κατά τον οποίο πραγματικά δεν
υπάρχουν σκέψεις.
Η πρακτική του διαλογισμού αποκτά
καθημερινά όλο και περισσότερους
οπαδούς, μια και είναι το καλύτερο
αντίδοτο στο στρες που μαστίζει τις
σημερινές κοινωνίες.
Όλο και περισσότεροι επιστήμονες
επιβεβαιώνουν πως ο διαλογισμός
είναι μια από τις πιο αποτελεσματικές
μεθόδους μείωσης της έντασης. Αυτό
με τη σειρά του οδηγεί σε μια
καλύτερη υγεία και ποιότητα ζωής.
6

Ακόμα και μεγάλες εταιρείες όπως η
Google, η Apple, η Nike και πολλές
άλλες, προωθούν την άσκηση του
διαλογισμού σαν ένα μέσο βελτίωσης
της υγείας και της ισορροπίας των
εργαζομένων, με αποτέλεσμα τη
μεγαλύτερη παραγωγικότητα και την
ικανοποίηση από την εργασία. Ο
διαλογισμός πλέον διδάσκεται στα
σχολεία, σε αθλητικές ομάδες και στην
ολιστική ιατρική.
Τα οφέλη που αναφέρουν όσοι κάνουν
τακτικά διαλογισμό είναι η αίσθηση
της χαλάρωσης, της αναζωογόνησης
και της μείωσης του άγχους. Επιπλέον,
μπορούν να μειωθούν πόνοι και
σημεία έντασης στο σώμα, λόγω της
απελευθέρωσης ενεργειακών
μπλοκαρισμάτων.
Είναι ο Διαλογισμός για εσάς;
Υπάρχουν πολλές επίσης περιπτώσεις
που θέματα ψυχο-συναισθηματικά
έχουν επιλυθεί ή βελτιωθεί σαν
αποτέλεσμα του τακτικού
διαλογισμού. Φυσικά, για όσους
αναζητούν ή ακολουθούν μια πιο
πνευματική πορεία ζωής, ο
διαλογισμός είναι καθημερινή
άσκηση.
Εν γένει, όσοι εξασκούνται
συχνά στο διαλογισμό είναι
υγιέστεροι, πιο ξεκούραστοι,
δείχνουν νεώτεροι από την
ηλικία τους, είναι πιο ήρεμοι
και ισορροπημένοι και έχουν
περισσότερη διαύγεια.
7

Μέθοδοι
διαλογισμού
Οι μέθοδοι διαλογισμού που είναι
διαθέσιμες είναι τόσες πολλές, που
σίγουρα κάποια θα ταιριάζει και σε
σας. Το να ακολουθήσετε μια μέθοδο
που σας είναι ευχάριστη είναι
εξαιρετικά σημαντικό, γιατί αλλιώς δεν
θα συνεχίσετε την εξάσκησή σας για
πολύ! Όση περισσότερη χαρά και
ικανοποίηση παίρνετε από την
πρακτική του διαλογισμού, τόσο
μεγαλύτερα θα είναι και τα οφέλη σας.
Υπάρχουν διαλογισμοί που έχουν σαν
κύριο στόχο τον καθαρισμό και την
εξισορρόπηση της ενέργειας του
σώματος, με αποτέλεσμα πολλά
θεραπευτικά οφέλη.
Άλλοι εστιάζονται στην εξάσκηση της
ικανότητας να παραμένουμε ατάραχοι
και ανεπηρέαστοι από τα εξωτερικά
ερεθίσματα, με στόχο τη διατήρηση
της γαλήνης σε όλο και περισσότερες
καθημερινές καταστάσεις.
Σε άλλες περιπτώσεις ο διαλογισμός
γίνεται με την συγκέντρωση σε μια
εικόνα, σε μία φλόγα κεριού ή την
επανάληψη μιας φράσης ή προσευχής.
Όποιο τρόπο και αν επιλέξει
κανείς, είναι βέβαιο πως η ζωή του
θα αλλάξει προς το καλύτερο!
Είναι ο Διαλογισμός για εσάς;
Στο ξεκίνημά σας, είναι σημαντικό να
επιλέξετε μια μέθοδο που σας
ταιριάζει και κάποιον να σας
καθοδηγήσει.
Παρόλο που ο διαλογισμός είναι
απλός, στην αρχή είναι πολύ πιθανό να
έχετε απορίες σχετικά με όσα θα
βιώσετε. Επίσης, όπως με κάθε τι το
καινούργιο, θα αναρωτηθείτε αν
εξασκείστε σωστά και θα έρθετε
αντιμέτωποι με τις αντιστάσεις του
νου σας. Μπορεί να νοιώσετε
σωματική δυσφορία ή να το βρείτε
εξαιρετικά δύσκολο να
συγκεντρωθείτε. Όλα αυτά είναι
απολύτως φυσιολογικά.
Έχοντας έναν έμπειρο δάσκαλο θα
προχωρήσετε πολύ γρήγορα,
ξεπερνώντας όλα τα πραγματικά ή
φανταστικα εμπόδια και θα αρχίσετε
να απολαμβάνετε τα οφέλη του
διαλογισμού.
Δεν έχετε παρά να ξεκινήσετε!
8
 Είναι ο Διαλογισμός για εσάς;

Η αναπαραγωγή του περιεχομένου

σε οποιαδήποτε μορφή
απαγορεύεται χωρίς την άδεια του συγγραφέα

Έφη Χαλκιώτη
©2018, Φῶς Ἔνδον
www.fosendon.com