You are on page 1of 4

Isaiah 41:10 Ang wika ay isang obra maestra ni

Picasso, isang komposisyon ni


Fear not, for I am with you; be not
Beethiven o di kaya’y kahanga-hangang
dismayed, for I am your God; I will
pagtatanghal ng mga gymnasts sa
strengthen you, I will help you, I will
Olympics. Ito ay isang sining. Lumilikha
uphold you with my righteous right
ito ng kagandahan, pasalita o pasulat.
hand.
CHARLEMAGNE
WIKA
Ang pagkatuto ng ibang wika ay
DR. JOSE P. RIZAL pagkakaroon ng pangalawang kaluluwa
Ang wika ay kaisipan ng mamamayan. WIKA- Isang Sistema ( may konsistensi
G. BAYANI ABADILLA (2002) o may sinusunod na pattern/tuntunin)

Malaki ang nagagawa ng wika sa Binubuo ng mga arbitraryong simbolo ng


paghuhugis ng kamalayan- ng kaisipamh mga tunog.
Pilipino at ng karunungang Pilipino. Ginagamit para sa komunikasyon ng tao.
CARLOS P. ROMULO
KATANGIAN NG WIKA
Kailangan ang wikang sarili upang
1. MAY SISTEMATIK NA
manatili ang tatak na sarili
BALANGKAS
HENRY GLEASON Morpolohiya- pag-aaral sa pagbuo
ng mga salita
Ang wika ay masistemang balangkas ng Morpema- pinakamaliit nay unit
sinasalitang tunog na binigyan ng mge ng salita
simbolo at hinugisan ng mga letra upang
 Mula sa salitang ugat sa pagsasama-
makabuo ng mga salita; ang mga salita
sama ng mga panlapi at salitang ugat
ay pinagsama-sama upang makabuo ng
ay nakahugis at nabuo.
pangungusap at makapagbigay ng
 Bawat salitang nabubuo ay nagmula
kaisipan.
sa tunog. Ang bawat tunog ay
JOHANN GOTTFIELD HERDER tinutumbasan ng mga simbolo.
Halimbawa: bata---
Ang wika ng tao ay nakatali sa resonansa
pamabata---bumata
ng kalikasan.
2. BUHAY AT DINAMIKO
DAVID ABRAM  Patuloy na nadaragdagan ang ating
wika dahil sa paglikha, pagsasalin,
May koneksyon ang wika sa kalikasan na panghihiram, pag-usbong ng
kaakibat ang gestura, emosyon o teknolohiya at mga imbesyon
damdamin ng tao. May malalim nap ag- 3. TUNOG NA BINIBIGKAS
unawa sa koneksyon ng katawan sa pag-
 Ponolohiya- pag-aaral ng tunog
iisip ng tao.
 Ponema- pinakamaliit nay unit ng
SAMSON ET. AL tunog
 Mahalagang banggitin ang tunog sa 2. TEORYANG BOW-WOW
bawat titik ng salitang anumang wika  Nagsimula sa pamamagitan ng
 Ponemik- makabuluhang tunog na panggagaya ng tao sa mga tunog ng
nakapagpapaiba ng kahulugan ng kalikasan
salita. Halimbawa:
Halimbawa: Ihip ng hangin, dagundong ng
Bisa (Talab)--- Visa kulog, twit-twit ng ibon
(Pasaporte) 3. TEORYANG YUM-YUM
Port(Daungan)—Fort (Kuta)  Ginagaya ng tao ang iba’t-ibang
Bapor (Ship)---Vapor (Hamog) galaw ng mga bagay sa paligid sa
 Ponetik- hindi nagbabago ang pamamagitan ng kanyang bibig na
kahulugan ng salita. kalaunan ay may kaakibat ng tunog at
Halimbawa: tseke- cheque ang tunog ay nilapatan ng kahulugan
4. TEORYANG POOH-POOH
4. PINIPILI AT ISINASAAYOS  Sinasabi na dahil ang tao ay may
 Iniaangkop ang mga gamit ng salita, tagalay na damdamin at kapag
parilala sa kung ano ang nararapat nasapol ang damdaming ito,
paggamitan nito. nakapagbulaslas siya ng mga salita
5. KABUHOL NG KULTURA kaakibat ng naramdamang tuwa,
 Sumasalamin ang wika sa kultura ng lungkot atbp.
isang tao o bansa. 5. TEROYANG YO-HE-HO
6. ARBITRARYO  Ang tao ay nakalilikha ng tunog kapag
 Lumitaw ang wika ayon sa siya ay gumagamit ng puwersang
pinagkasunduang gamit ng tao sa pisikal.
loob ng kanilang pamayanan. 6. TEORYANG TARARA-BOOM-
Maaaring iba ang kahulugan ng salita DE-AY
sa isang lugar kaysa sa ibang lugar.  May primitibong tao ay may mga
Halimbawa: Magandang ritwal na ginagawa.
Umaga 7. TEORYANG TA-TA
Malipay nga Aga  Ang galaw ng katawan ay kaakibat sa
Maayong Buntag wika
7. PATULOY NA GINAGAMIT  Ang Ta-ta ay “paalam o goodbye” sa
 Kailanman ay hindi huminto ang tao pranses na binibigkas ng dila.
sa pagtatamo at pagdaragdag ng 8. TEORYANG DING-DONG
salitang kailangan niyang matutunan  Sinasabing ang lahat ng bagay sa
o di sinasadya ang kaniyang kapaligiran ay may sariling tunog na
natutunan. kumakatawan ditto.
Halimbawa:
MGA TEORYANG PINAGMULAN Klang-klang ng Kampana
NG WIKA Tsug-tsug ng tren
1. Teoryang hinggil sa kalituhan wika
(TORE NG BABEL)
9. TEORYANG SING-SONG DI PORMAL- Tumutukoy sa mga
 Ang wika ay nabuo sa pamamagitan salitang karaniwan. Pakikipag-
ng mga awit at sayaw ng mga usap/talastasan
sinaunang tao.
LALAWIGANIN
KAHALAGAHAN NG WIKA  Ginagamit na wika sa mga tiyak at
 Instrumento ng Komunikasyon particular na pook at lalawigan.
- Ang wika, pasalita man o Guyam—langgam (Batangas)
pasulat, ay ang Mabanas—Maalinsangan (Cavite)
pangunahing kasangkapan KOLOKYAL
ng tao sa pagpapahayag
ng damdamin at kaisipan.  Impormal na gamit ng wika.
 Nag-iingat at nagpapalaganap ng Pagpapaikli ng salita. Hal. Nasaan-
kaalaman san
- Maraming kaalaman ang BALBAL
naisasalin sa ibang
salinlahi at  Pinakamababang antas ng wika.
napakikinabangan ng  Salitang kalye
ibang lahi dahil sa wika. Halimabwa:
 Nagbubuklog ng Bansa Pulis-parak adik-sukarap
- Pagkakaisa LTO-buwaya shabu-tawas
 Lumilinang ng Malikhaing Pag-iisip
- Idyoma, tayutay
TUNGKULIN NG WIKA
INTERAKSYONAL
ANTAS NG WIKA
Ginagamit ng tao sa pagtatag at
PORMAL- Salitang standard dahil may
pagpapanatili ng relasyong sosyal sa
Sistema
kapwa tao.
PAMPANITIKAN
INSTRUMENTAL
 Ginagamit ng mga manunulat sa mga Ginagamit sa pagtugon sa sa mga
akdang pampanitikan. Masining, pangangailangan
mabisa at maingat ang paggamit ditto
ng mga salita. Pinakamataas na uri Pakiusap o pag-uutos
ng wika.
REGULATORI
PAMBANSA
Ginagamit sa pagkontrol o paggabay sa
 Ginagamit sa mga aklat pangwika at kilos o asal ng ibang tao.
nagsasaalang-alang ng paggamit ng Mga dapat o di dapat gawin.
gramatika.
IMAHINATIBO
Ginagamit sa pagpapahayag ng
imahinasyon sa malikhaing paraan
Paggamit ng idyoma, tayutay, sagisag at JARGON
simbolismo
Partikular na bokabolaryo na
PERSONAL nagpapakilala ng trabaho
Ginagamit sa pagpapahayg ng sariling Nakadepende sa larangan
damdamin o opinyon.
PIDGIN
HYURISTIK
Nobody’s Native Language
Ginagamit sa paghahanap o paghingi ng
Konbersasyong Makeshift (Chinese at
impormasyon
Filipino)
IMPORMATIBO
Bagong wika
Pagbibigay ng impormasyon
Halimbawa: Ikaw bili tinda mura.
BARAYTI NG WIKA
CREOLE
Ayon kay Zafra at Constantino (2001) ito
Wikang nagmula sa Pidgin at nagging
ay pagsasabing bunga ng punto,
wika ng isang lugar.
bokabularyo o ang pagkabuo ng salita.
1. Wastong gamit at anyo ng wika
DAYALEK
2. Paksa ng usapan
Ginagamit ng partikular na pangkat ng 3. Tugon o sagot sa taong kausap
mga tao mula sa isang partikular na lugar 4. Paggalang sa kausap
tulad ng lalawaigan, rehiyon o bayan.
Barasyon sa punto, titik o baybay
IDYOLEK
Sariling paraan ng pagsasalita sa isang
pangkat kahit iisang dayalek ang
ginagamit (may tugma)
Personal na lenggwaheng gamit ng isang
tao. Nakikita ito sa mga pattern ng piling
salita, parilala, grammar at kung paano
siya bumibigkas.
SOSYOLEK
Nakabatay sa katayuan o antas sa
lipunan o dimensyong sosyal ng mga
taong gumagamit ng wika.

You might also like