PENGUMPULAN DAN

PEMPROSESAN
SUMBER PRIMER
 Ahli-ahli sejarah perlu mengakseskan
banyak sumber primer :-
-tafsiran berada dalam keadaan yang betul.
-meyakinkan pelbagai pihak.
 Rujukan utama dalam menjalankan
penyelidikan sejarah.
 Ahli sejarah perlu mengetahui kaedah
mencari, mengumpul dan mengakses
sumber tersebut untuk mendapatkan
jawapan dalam kajian tersebut.
PENGUMPULAN SUMBER-SUMBER
PRIMER
SUMBER PRIMER PEROLEHAN

Surat-surat tulisan • Orang perseorangan (individu)

tangan • Pembesar (bangsawan)

• Kerabat diraja

• Penghulu

• Ketua Adat

• Pegawai British (Residen)

• Arkib Negara Malaysia

• Arkib Luar Negara

CONTOH:- DIARI TULISAN TANGAN AMINUDIN BAKI DAN
TULISAN TANGAN ZA’BA
FAIL DAN REKOD KERAJAAN • Pejabat Kerajaan (Daerah dan
Tanah)

• Kementerian dan Jabatan Kerajaan

• Arkib Negara Malaysia

• Arkib Luar Negara

LAPORAN TAHUNAN • Kementerian dan Jabatan Kerajaan

 
• Perpustakaan Negara, Negeri dan
Jabatan
 
• Perpustakaan Universiti
 
• Arkib Negara Malaysia
 
• Arkib Wilayah
SUMBER LISAN • Tokoh Politik

(individu yang mengetahui • Tokoh Tempatan

kejadian /
peristiwa sejarah ) • Ketua Kampung
 
• Ketua Adat
 
• Orang Tua

Tapak-tapak arkeologi, persisir pantai,

ARTIFAK ARKEOLOGI peninggalan dalam lautan.
 
Muzium Negara, Muzium Negeri

GAMBAR • Tokoh

• Tempat

• Artifak

• Bangunan
 Boleh diperoleh dan diakses di arkib sama ada tempatan
atau di luar negeri.
 Ahli-ahli sejarah perlu menghadapi halangan semasa
mengakses fail-fail tertentu di arkib.
 fail-fail melebihi 25 tahun pihak arkib tidak
memberikan laluan kepada ahli-ahli sejarah akibat faktor
keselamatan negara dan hubungan diplomatik.
 menghadapi masalah kerosakan yang berlaku ke atas fail-
fail fail-fail zaman penjajahan
• Sebagai contohnya, fail-fail yang melibatkan status sulit
yang menyentuh sensitiviti masyarakat Malaysia
terutamanya Peristiwa 13 Mei 1969.
• Pengkaji-pengkaji yang ingin merujuk fail dan rekod
kementerian atau jabatan kerajaan perlu juga
mendapatkan kebenaran daripada pihak yang
berkenaan dengan menyatakan tujuan penyelidikan
dijalankan.
 Sumber arkeologi ahli-ahli sejarah tidak merujuk
kepada sumber tersebut.
dipertanggungjawabkan
kepada ahli-ahli sejarah
 Bergantung kepada sumber primer bagi mendapatkan fakta-fakta
untuk membuat tafsiran
 Sebelum memulakan penyelidikan, ahli-ahli sejarah perlu
mengetahui tempat untuk mendapatkan sumber primer tersebut.
 Membuat keesahan ataupun ketulenan sumber primer tersebut
sebelum pembacaan fakta-fakta terdapat dalam sumber primer
 Pembacaan dan pemahaman fakta-fakta akan membawa ahli-ahli
sejarah untuk membuat tafsiran bagi memberikan hujah-hujah yang
bernas .
 ahli arkeologi merujuk kepada sumber arkeologi berbentuk artifak-
artifak sejarah seperti jumpaan manik, serpihan tembikar, runtuhan
candi, inskripsi di tapak-tapak arkeologi
 penyelidik sejarah lebih banyak merujuk kepada sumber bertulis
• Penyelidik sejarah perlu melakukan kajian demi
kajian terhadap jenis-jenissumber primer yang
akan mereka gunakan.
• Penyelidik sejarah perlu mengenalpasti lokasi
dan simpanan sumber-sumber tersebut supaya
memudahkan mereka membuat rujukan
seterusnya.
• Setelah berjaya mengesan sumber primer
tersebut,penyelidik sejarah perlu menentukan
adakah sumber yang diperoleh adalah asli
ataupun telah mengalami proses tafsiran
sebelumnya oleh pengkaji yang terdahulu
• Seorang penyelidik sejarah yang mahir dalam
bidang penyelidikan akan menggunakancara
yang betul dalam bidang penyelidikan sejarah.
• Sumber-sumber primer yang diperoleh akan
melalui proses pembacaan dan tafsiran yang
teliti oleh penyelidik sejarah.
• Pada peringkat ini, mereka akan membuat
analisis sumber dari pelbagai sudut dengan
merujuk kepada bilakah sumber itu dihasilkan,
di manakah sumber dihasilkan dan siapakah
yang menghasilkan sumber tersebut.
CONTOH – CONTOH SUMBER
PRIMER

 Surat perjanjian dalam tulisan Jawi
Sumber: Arkib Negara Malaysia

Piramid Khafre di Mesir
Monumen Candi Batu Pahat di Lembah 
Bujang, Merbok, Kedah
Sumber: Muzium Arkeologi Lembah
Bujang, Merbok, Kedah