Już od czasów starożytnych, w sztukach teatralnych obecne były zawoalowane nawiązania

polityczne. Przykładami sztuk teatralnych minionych epok, które z pewnością zawierają

komentarze polityczne są między innymi: Odprawy posłów greckich z 1578 roku autorstwa
Jana Kochanowskiego, czy Powrót posła Juliana Ursyna Niemcewicza z 1791 roku.
Pojęcie „teatr polityczny” zrodziło się dopiero w XX wieku, wtedy też zjawisko to przyjęło
zupełnie nową postać. Teatr faktu, bo tak możemy nazywać ów prąd w współczesnej sztuce
teatralnej narodził się w dużej mierze za sprawą niemieckiego reżysera – Erwina Piscatora.
Artysta w 1927 roku zrealizował spektakl zatytułowany Rasputin, Romanowie, wojna i lud,
który przeciwko nim powstał, w którym wykorzystał fragmenty nagrań rzeczywistych działań
wojskowych, kalendarium wojny, dane statystyczne dotyczące ofiar i fragmenty listu cara
Mikołaja II do małżonki. Wplecenie prawdziwych informacji z dziedziny polityki w spektakl
teatralny wzbudziło w widzach bardzo silne emocje, uczyniło spektakl znacznie bardziej
wiarygodnym i poruszającym.
Na podstawie dzieła Erwina Piscatora możemy wymienić podstawowe cechy teatru faktu. Są
to przede wszystkim fabuła utworu odwzorowująca fakty i wykorzystanie autentycznych
dokumentów i nagrań. Twórcy tego nurtu zamiast przedstawiania wymyślonej historii, starają
się odwzorować realne wydarzenia i ewentualnie opatrzyć je komentarzem lub próbą
interpretacji, czy wyjaśnienia. Ich przedstawienia często utrzymywane są w konwencji
śledztwa lub rozprawy sądowej. Ponadto tematyka dotyczy przeważnie realnych wydarzeń,
sytuacji i kwestii, które budzą silne emocje w społeczeństwie.
Szczególną popularność teatr faktu zyskał w latach 60. w RFN. Rolf Hochhuth stworzył sztukę
Namiestnik, Heiner Kipphardt Przesłuchanie J.R. Oppenheimera, a Peter Weiss Dochodzenie,
Pieśń o luzytańskim straszydle oraz Viet-Nam Diskurs.
W latach 90 ubiegłego stulecia w obrębie tego nurtu powstał kolejny kierunek – teatr verbatim
zajmujący się szybkimi relacjami na aktualne wydarzenia. Verbatim (od angielskiego
określenia "dosłowny"), nazywany jest też teatrem verite, w nawiązaniu do nurtu kina lat 60.
Powstał w Wielkiej Brytanii w latach 90. Spektakle rozgrywają się na pustej scenie z minimum
dekoracji. Równie surowe jest aktorstwo, chwilami ma się wrażenie, że wykonawcy ignorują
obecność widowni.
Polskie spektakle z nurtu teatru faktu to na przykład Golgota wrocławska Jana Komasy i
Rozmowy z katem Macieja Englerta.
Erwin Piscator, Rasputin, Romanowie, wojna i lud, który przeciwko nim powstał 1927r

Heiner Kipphardt, Przesłuchanie

Jan Komasa, Golgota wrocławska, 2008

Maciej Englert, Rozmowy z katem