You are on page 1of 25

Inspektorati Kombëtar i Arsimit Parauniversitar (IKAP)

Programi i MASH-it “Braktisja zero” 2009-2013

“Zhvillimi i orëve suplementare në klasat e arsimit bazë si një mjet


i frytshëm për parandalimin dhe zbutjen e braktisjes fizike të
shkollës - Testuar dhe vlerësuar në Korçë, Berat dhe Durrës”

(Në ndihmë të mësuesve dhe drejtuesve të shkollave të arsimit bazë,


specialistëve të DAR/ZA-ve, politikëbërësve të MASH-it si dhe
institucioneve të tjera arsimore)

Mbështetur nga UNICEF


Tiranë, 2012
1
Page
Ky material është përgatitur në kuadrin e programit të Arsimit Bazë 2011-2012 të UNICEF-it
(Fondi i Kombeve të Bashkuara për Fëmijët).

Koordinoi e zbatoi Inspektorati i Arsimit para-Universitar (IKAP)


projektin

Grupi i punës Robert Gjedia (IKAP), Fatmir Vejsiu (MASH),


Pranvera Kamani (MASH), Rolanda Bulku (IKAP),
Mimoza Matraxhiu (IKAP), Josip Kallanxhi (DAR Korçë),
Anesti Shuke (DAR Durrës), Violeta Tici (Korçë),
Majlinda Xhamo (DAR Berat)

Nën kujdesin e përgjegjëses


së Programit të Arsimit Bazë,
UNICEF Aurora K. Bushati

Mbështetur nga UNICEF


Rruga Skënderbej, Godina e Volkswagenit, Kati i 3-të.
Tiranë, Shqipëri.
Tel: (+335-4) 273335
Fax: (+335-4) 243775
http://www.unicef.org/albania
2
Page

Copyright © 2012 IKAP & UNICEF


Instrumente në ndihmë të zbatimit të orëve suplementare në shkollat 9-vjeçare

Në këtë pjesë renditen disa instrumente që mund të përdoren nga specialistët e DAR/ZA-ve e
në mënyrë të veçantë nga mësuesit dhe drejtuesit e shkollave 9-vjeçare. Instrumentet e listuara
më poshtë i shërbejnë zbatimit sa më të frytshëm të Udhëzimit Nr. 34 të MASH-it, datë
02.11.2009, “Për organizimin e veprimtarive në shërbim të nxënësve në Arsimin
Parauniversitar” dhe Urdhërit Nr. 120 datë 25.02.2010 “Për organizimin e konsultimeve në
shërbim të nxënësve të klasës IX në arsimin bazë”

Secili/a specialist/e e DAR/ZA-së apo mësues e drejtues shkolle identifikon lehtë dhe gjen se
cilat nga instrumentet e mëposhtme lidhen drejtpërdrejt me punën e tij.

3
Page
Instrumente model (dokumenta që duhet t’i ketë drejtoria e shkollës,
mësuesi kujdestar, mësuesi lëndor, bordi i shkollës, etj).

Instrumenti 1. Listë kontrolli për zbatimin e orëve suplementare në shkollë


(Ky instrument i shërben DAR/ZA-së dhe drejtorisë së shkollës)

1 3
Nr. Veprimtaritë që do të zhvillohen 2 4
Shumë Mjaftu-
Mirë Dobët
mirë eshëm
1 Zbatimi i orëve suplementare është përfshirë në planin vjetor të shkollës.
2 Shkolla ka hartuar oraret për orët suplementare në çdo klasë.
3 Ekipet kurrikulare lëndore kanë identifikuar objektivat lëndorë të nivelit bazë(më i ulti) që
buron nga programet lëndore për lëndët matematikë dhe gjuhë shqipe.
4 Ekipet kurrikulare kanë hartuar planin vjetor të lëndës duke listuar një tërësi konceptesh dhe
aftësish shkencore që synohen të krijohen si të domosdoshme tek nxënësit, sidomos për lëndët
gjuhë shqipe dhe matematikë.
5 Mësuesit kanë përdorur instrumente për identifikimin e vështirësive në të nxënë dhe miniteste
për objektivat e nivelit bazë të lëndëve gjuhë shqipe dhe matematikë.
6 Mësuesit përgatitin çdo ditë planin ditor për orët suplementare dhe në të janë të paraqitura
objektivat, metodologjia, mjetet didaktike dhe teknikat e vlerësimit.
7 Mësuesit kanë lista të veçanta që tregojnë progresin e nxënësve në orët suplementare.
8 Shkolla mbështet zhvillimin e orëve suplementare me mjete didaktike, literaturë shkencore dhe
artistike.
9 Mësuesit dokumentojnë punën e bërë me nxënësit me vështirësi në të nxënë.
10 Zhvillimi i orëve suplementare është objekt i analizave mujore, semestrale dhe vjetore në
shkollë.
11 Bordi i shkollës, Qeveria e nxënësve, Këshilli i mësuesve, prindërit janë përfshirë në procesin e
mbështetjes së zhvillimit të orëve suplementare.
12 Drejtoria e shkollës gjen hapësira për të mbështetur financiarisht mësuesit që kanë rezultate nga
orët suplementare, sidomos ato që lidhen me braktisjen fizike dhe përmirësimin e aftësive në të
lexuar, të shkruar dhe në matematikë.

Udhëzimi 1.
Shkolla merr vlerësimin shumë mirë në ato raste kur ka zhvilluar të gjitha veprimtaritë.
Vlerësimin mirë, kur janë realizuar pjesa më e madhe e tyre; mjaftueshëm në rastet kur
shkolla bën përpjekje, por ka realizuar vetëm një pjesë të tyre.
4 Page
Instrumenti 2. Formati i planit vjetor të orëve suplementare për orët gjuhë shqipe dhe
matematikë
(Ky instrument i shërben ekipeve kurrikulare, mësuesve dhe drejtorisë së shkollës)

Nr. Temat Koncepte, aftësi Mjetet didaktike Vlerësimi


1 Emrat e gjinisë  Gjinia mashkullore (koncepti)
mashkullore  Identifikimi/dallimi i tyre (aftësia)
2
3
4
5
Etj.

Udhëzimi 2.
Kjo tabelë plotësohet sipas numrit të orëve të përcaktuara nga ekipi kurrikular. Në kolonën e
dytë (koncepte, aftësi) shkruhet përmbajtja e objektivave të nivelit bazë (më i ulti) i
programeve lëndore, të cilat ekipi kurrikular i kategorizon në koncepte, aftësi. Psh, nëse
objektivi më i ulët në program është: “Të identifikojë emrat e gjinisë mashkullore”, kjo në këtë
kolonë nënkupton që koncepti është gjinia mashkullore e emrit. “Aftësia” nënkupton
identifikimin, dallimin e tyre. Sipas këtij sugjerimi mund të punohet për çdo objektiv të
programit lëndor që ekipi kurrikular përcakton se duhet trajtuar në orët suplementare për lëndët
gjuhë shqipe dhe matematikë.

5
Page
Instrumenti 3. Formati i planit ditor për orët suplementare
(Ky instrument i shërben mësuesve që zhvillojnë orët suplementare, si dhe drejtuesve të
shkollës)

Plan ditor
Orë suplementare për lëndë gjuhë shqipe ose matematikë
Klasa IX
Tema:
Objektivat: Në fund të orës mësimore nxënësi të jetë i aftë:
(Sugjerohen jo më shumë se 3 objektiva për orën mësimore)
Mjetet didaktike: Listohen të gjitha mjetet që duhen për zhvillimin e orës mësimore si: tekste, libra,
kompjuter, fletë pune, tabelë, shkumës, lapustil, minitest, pra çdo mjet që duhet përdorur nga mësuesi
dhe nxënësi për arritjen e objektivave

Metodologjia
Hapi 1.
Hapi 2.
Hapi 3.
Etj.
Metodologjia - Nënkupton metodat, teknikat që mësuesi do të përdorë për arritjen e objektivave nga
nxënësi. Mësuesit janë të lirë të zgjedhin ato metoda dhe teknika që i kanë të frytshme në punën e tyre,
por do të sugjeronim që për nxënësit me vështirësi në të nxënë të përdorin metodën me hapa që do të
thotë:
Hapi 1. Shpjegimi i konceptit, punë në ekipe nxënësish, punë individuale, shkrim i lirë etj.
Hapi 2. Listohen metoda të tjera që mësuesi/ja mendon
Secili hap duhet të ketë një minutazh të caktuar që mund të variojë nga 5-15 minuta, sipas rëndësisë së
objektivit. Sugjerohen që hapat të jenë për secilin objektiv që mësuesi ka parashikuar në planin ditor

Vlerësimi
Mësuesit janë të lirë të përdorin teknika të ndryshme vlerësimi që pëputhen me nevojat e nxënësve, duke
parashikuar vlerësime me notë, me shprehje, vlerësime motivuese, miniteste, si dhe vlerësime të punës
në ekipe dhe të produkteve që hartojnë vetë nxënësit. Momenti i vlerësimit mund të shërbejë dhe për të
marrë nganjëherë dhe feedback-un që nënkupton marrjen e reagimeve dhe prishtmërive se sa-nxënës e
6

kanë kuptuar apo zbatuar atë që është trajtuar gjatë orës suplementare.
Page
Instrumenti 4. Për paraqitjen dhe identifikimin e vështirësive në të nxënë për nxënësit e
ciklit fillor (klasat 1-6 )

(Instrumentet më poshtë mund t’i përdorë ekipi kurrikular lëndor i gjuhës shqipe, mësuesi i
lëndës, por dhe drejtoria e shkollës. Ai mund të përdoret tri herë në orë të ndryshme
mësimore.)

Përmbledhje për nxënësin (Emri, mbiemri)________________Data_________


3 2 1 0
Drejtimet Elementë të vështirësive Shumë Mirë Dobët Shumë Pikët
mirë dobët Total
Funksioni  Formimi i shkronjave dhe i fjalëve të lexueshme
motor-lëvizës  Formimi i shkronjave dhe i fjalive të mjaftueshme
 Mbajtja e stilolapsit në një mënyrë “ normale”
 Shpejtësia në përdorimin e tastierës së kompjuterit
 Përdorimi i duarve gjatë punëve, që s’kanë lidhje me
të shkruarin
Gjuha  Ide të shprehura në mënyrë të komplikuar
 Gjetja e fjalëve të sakta
 Të folurit sipas rregullave gramatikore.
 Bën një shpjegim të përpunuar
 Përdor mirë gjuhën e shkruar
Kujtesa  Kujton shumë gjëra njëherazi
 Rithotë detaje, rregulla ndërkohë që shkruan
 Përdor një drejshkrim të rregullt, ndërsa shkruan
 Rithotë fakte
 I mban mend gjërat ose proceset e ndryshme
Kontrolli mendor-  Është i gatshëm dhe bashkëveprues, ndërsa shkruan
energjik  I përfundon gjërat
 I përfundon gjërat në një rrugë konseguente
 I gatshëm të fillojë një detyrë
Mënyra e të  Punon me një shpejtësi të caktuar (jo shumë e lartë,
punuarit por dhe as e ulët)
 Planifikon përpara se të bëjë diçka
 Zbulon gabimet e tij ( monitoron)
 Nxë nga përvoja e tij
 Mendon për të gjetur rrugën më të mirë për të bërë
diçka
Përmbajtja e  Përdor mirë konceptet e mësuara
7

produkteve që  Krijon lidhje midis ideve, mendimeve ose hapave që


Page

përgatit ndërmerr
 Sjell dhe krijon ide origjinale
 Krijon produkte të sofistikuara
 E zgjidh situatën kur dalin probleme
Koha dhe  Planifikon takime
vazhdimësia  E cakton kohën në mënyrë të mjaftueshme në lidhje
me detyrat
 I organizon idetë, duke u bazuar në rregullat më të
mira
 I kryen detyrat në një hap me kohën e caktuar
 Parashikon gjatësinë e kohës për çdo detyrë
Stili i të  Ndjek rrugën, e cila mbështetet në aftësitë e tij
nxënit  Di se ku dhe si t’i gjejë gjërat e nevojshme
 Kujton materialet e nevojshme
 Organizon punën në një fletë
 Mban marrëdhënie me mjedisin ku nxë

Komente të përgjithshme
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

Udhëzimi 4.
Në fund operohet sipas pikëve të mbledhura
12-15 pikë - Nxënësi që nuk dëshiron dhe nuk pëlqen të ketë lidhje me fushën e përcaktuar
8-11 pikë - Nxënësi që ka mundësi për të përmbushur vështirësitë e identifikuara
Nën 8 pikë - Nxënësi i orientuar mirë, i cili mund të shërbejë si një burim për drejtimet e
përcaktuara
Aplikimi dhe përpunimi i të dhënave që merren nëpërmjet këtij instrumenti përcakton se në
cilën nga drejtimet e mësipërme nxënësit shfaqin vështirësi në të nxënë. Fushat e përcaktuara
për studim të vështirësive kanë lidhje të plotë me natyrën e të nxënit të secilit individ.
Ky instrument mund të përdoret nga prindërit, mësuesit dhe të interesuarit e tjerë në mjedise
përkatëse si klasë, shkollë, familje etj, duke bërë objekt vëzhgimi mënyrat dhe format që
nxënësit kryejnë gjatë procesit të të nxënit në lëndë të ndryshme mësimore, në veprimtari që
lidhen me të shkruarin, të lexuarin, me problem-zgjidhjen në matematikë e mjaft situata të tjera
të nxëni, në të cilat natyrshëm shfaqen vështirësitë e nxënësit.
8
Page
Sa më mirë të njohësh dhe të përcaktosh vështirësitë që pengojnë nxënësin në procesin e
zhvillimit të tij, aq më realisht bën të mundur gjetjen e rrugëve dhe hapave që duhen zgjedhur
për përmirësimin e tyre në këtë proces kaq delikat.

9
Page
Instrumenti 4.1
Për identifikimin e vështirësive në të shkruar për nxënësit e ciklit të ulët (klasa 1-6)

Nr Fushat për identifikim e vështirësive në të shkruar për nxënësit e ciklit të ulët 0 1 2 3


I. Lëvizjet e gishtave ndërkohë që shkruan
1. Nxënësit ankohen që gishtat e tyre lodhen shumë kur shkruajnë gjatë.
2. Shumë nxënës kanë një mënyrë të veçantë të mbajtjes së stilolapsit dhe penës në dorë.
3. Nxënësit mendojnë që duhet të shkruajnë pak në testet ose detyrat e shtëpisë.
4. Shumë nxënës mund të printojnë më mirë se sa mund të përdorin shkronjat e dorës,.
5. Shumica e nxënësve thonë se formimi i fjalëve me anë të shkronjave nuk është i lehtë për ata, siç
është në disa raste i lehtë për nxënës të tjerë.
II. Krijimi i ideve me anë të fjalëve
Ka nxënës të cilët me vështirësi i thithin dhe krijojnë idetë e tyre përmes fjalëve që janë thënë në
shkollë
6. Shumë nxënës bëjnë zakonisht shumë gabime gramatikore kur ata shkruajnë.
7. Ndërkohë që shkruajnë, shumë nxënës mendojnë gjatë se si t’i paraqesin idetë e tyre në letër.
8. Kur disa njerëz shkruajnë, ata e kanë shqetësim përdorimin e një fjalori të përzgjedhur mirë; ata
përdorin vetëm fjalë të lehta.
9. Një pjesë e nxënësve vendosin thjesht, vetëm idetë. Ata e kanë të vështirë të përdorin figura, sepse
mendojnë se po i ndërlikojnë idetë, kur ata shkruajnë.
III. Të menduarit rreth ideve të shkruara
10. Disa nxënës e kanë shumë të vështirë të mendojnë rrreth temës ose të përcaktojnë se çfarë do të
shkruajnë.
11. Ka nxënës që shfaqin urrejtje të shkruajnë për një histori.
12. Ka nxënës që e kanë shumë e vështirë të shkruajnë ose përfshijnë në material idetë.
13. Një pjesë e nxënësve thonë se nuk është e lehtë për ta t’i zhvillojnë idetë e tyre origjinale rreth
gjërave, kur ata shkruajnë.
14. Shumë njerëz thonë se e kanë realisht vështirë të shkruajnë rreth opinioneve të tyre ose çfarë të
mendojnë rreth gjërave.
IV. Të kujtuarit ndërsa ju shkruani
15. Është konfuze të kujtosh shumë gjëra njëherazi (si ortografia, shenjat e pikësimit, fjalori etj) ndërsa
shkruan.
16. Shumë nxënës e kanë shumë të thjeshtë, kur ata kopjojnë nga tabela, se sa kur shkruajnë një
paragraf.
17. Kur janë duke shkruar për një histori, është e vështirë për shumë nxënës të kujtojnë idetë që ata
kanë, ndërsa janë duke shkruar.
18. Shumë nxënës thonë që ata i kanë shumë më të mira idetë kur flasin se kur ata shkruajnë.
19. Problemet me ortografinë e bëjnë të shkruarin veçanërisht të vështirë për disa njerëz.
V. Organizmi
10

20. Është ekstremisht vështirë të bëjnë gjëra të ndryshme, ndërsa janë duke shkruar.
21. Kur shkruajnë, disa nxënës e kanë të vështirë t’i renditin mendimet e tyre në letër, në një mënyrë të
Page

drejtë.
22. Shumë nxënës nuk bëjnë një përgatitje paraprake rreth asaj që do të shkruajnë; ata fillojnë direkt
me të shkruarin.
23. Ka nxënës që e kanë të vështirë të ndajnë midis tyre libra, letra dhe dhe mjete të tjera që ata i kanë
të nevojshme për të shkruar.
24. Ka nxënës që e kanë të vështirë të dinë se sa gjatë do të shkruajmë një raport ose një histori.
VI. Përqëndrimi
25. Mund të jetë realisht e vështirë të fillosh të shkruash pa e përcaktuar se për çfarë.
26. Shumë nxënës e kanë të vështirë të shkruajnë detaje të vogla të mendimeve gjatë të shkruarit.
27. Shumë nxënës ndihen të mërzitur dhe të lodhur, kur mendojnë se duhet të shkruajnë shumë.
28. Një nxënës mund të përfshihet në të shkruar pa përcaktuar se për çfarë do të shkruajë, pa
planifikuar asgjë dhe pa u menduar shumë.
29. Disa nxënës asnjëherë ose me vështirësi korrigjojnë ndonjë gjë që shkruajnë vet.

Udhëzimi 4.1.
Shkallët e përdorura për identifikim 0-gjithmonë, 1 shpesh, 2- ndonjëherë, 3-rrallëherë

11
Page
Instrumenti 4.2

Për identifikimin e vështirësive në të shkruar për nxënësit e ciklit të lartë (klasat 6-9)

Shkruesi_______________________ Data _________________________


Subjekti i temës ________________ Koha ________________________
Firmosur nga ___________________ (Mësuesi lëndor)
Gjatësia e materialit afërsisht _________________________ (në faqe ose në shkronja)

A. Hapat dhe planifikimi. Koha e shpenzuar.


Nivelet e të shkruarit Koha e nevojshme Data dhe koha e mbarimit Data e saktë e përfundimit
Stuhi mendimesh
Kërkimi
Ide kyç për arritjet e synuara, të
renditura
Drafti i papërpunuar
Gjuha dhe idetë e përpunuara
Drafti i dytë
Korrektimi dhe redaktimi
Versioni final

B. Titulli paraprak
(Rrethanat që lidhen ngushtë me përmbajtjen e materialit )
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

C. Pyetjet dhe përgjigjet e mundshme


____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
12

____________________________________________________________________________
Page

____________________________________________________________________________
Instrumenti 4.2. (vazhdim - 1)
D. Burimet e informacionit
Lloji i informacionit Burimet e parashikuara për informacionin Të përdorura
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

E. Përmbledhje e njohurive
(Qëndrime personale dhe përmbledhje e pozicionit se çfarë është e njohur)
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

F. Pikëpamjet dhe qëndrimet e shkruesit të materialit


____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________

G. Ide dhe implikime praktike ose personale


____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
13

H. Kënaqësia nga rezultatet (Si ndihet shkruesi i materialit)


Page

Shumë mirë _______ Mirë _______ Mjaftueshëm________ I zhgënjyer ________


Instrumenti 4.2. (vazhdim - 2)

Hapat e të shkruarit Sa i vështirë ishte

Të shkruarit është i mjaftueshëm në lidhje me temën e trajtuar


Të shkruarit ose shkrimi i saktë me kompjuter
Përdorimi i shenjave të pikësimit
Përdorimi i një gramatike të mirë
Një drejtshkrim shumë korrekt
Mënyra e hvillimit të përmbajtjes
Zgjedhja dhe caktimi i titullit
Zgjedhja e titullit
Kërkimi i bërë
Të përmbledhurit e materialit
Opinionet e formuara
Përqëndrimi
Korrektimi dhe rishikimi

Është interesant materiali i shkruar?


Përfundimtar _______
Afërsisht _________
Jo i gjithi ________

14
Page
Instrumenti 4.3.
Përdorimi i minitestit për identifikimin e vështirësive në të nxënë në matematikë

Udhëzimi 4.3.
Për lëndën e matematikës, ekipet kurrikulare apo mësuesi lëndor sugjerohet që të përdorë
minitestin, që nënkupton një ushtrim apo problemë që lidhet ngushtë me objektivin bazë (më i
ulti) në programin lëndor. Moszgjidhja e ushtrimit, problemës nënkupton që nxënësi ka
vështirësi me të nxënët e matematikës. Mësuesit me përvojë i kanë të identifikuara konceptet
dhe aftësitë matematikore të çdo programi lëndor ku paraqiten vështirësi për t’u përvetësuar
nga nxënësit, prandaj paraprakisht ekipi kurrikular i matematikës, përpara se të zhvillojë
minitestin, i ka të listuara konceptet që paraqesin vështirësi për nxënësit dhe mbi to përgatit
ushtrime apo problema për minitestet. Kjo mënyrë i ndihmon mësuesit e matematikës të
përgatitin planin vjetor të orëve suplementare duke u mbështetur realisht në vështirësitë e
nxënësve. Nga ana tjetër, një mësues i mirë harton një bazë të mjaftueshme me ushtrime dhe
problema që i korespondojnë objektivave të nivelit bazë në programin lëndor, të cilat e
lehtësojnë përgatitjen e mësuesit për zhvillimin e orëve suplementare të matematikës.

15
Page
Instrumenti 5. Format për orarin mësimor të orëve suplementare për ciklin e ulët
(klasat 1-4)
(Ky instrument i shërben mësuesve të klasave të ciklit të ulët, drejtuesve të shkollës për të
përcaktuar orët suplementare. Me të njëjtën logjikë mund të punohet dhe për hartimin e
orareve në klasat e tjera, ku si bazë shërben orari i përcaktuar nga drejtoria e shkollës.)

DITET ORA KLASA I A.B KLASA II A,B KLASA IIIA KLASA IIB KLASA IV A
E HËNË 1 GJUHE GJUHË GJUHË GJUHË GJUHË
2 MATEMATIKË MATEMATIKË MATEMATIKË MATEMATIKË MATEMATIKË
3 GJUHË EDUKATË GJUHË GJUHË ITALISHT
4 ED.FIZIK ED.FIZIK ITALISHT ED.FIZIK . ED.FIZIK
5 Orë S Mat ED.FIZIK ITALISHT Orë S gjuhë
E MARTË 1 GJUHË GJUHË D.NATYRE GJUHË GJUHË
2 MATEMATIKË MATEMATIKË GJUHË D.NATYRË MATEMATIKË
3 AFTËSIM GJUHË MATEMATIKË MATEMAT V.J.K.
4 ED.FIGURATIV ED.FIGURAT V.J.K V.J.K D.NATYRË
5 Orë S Mat ED.FIGURAT

E MËRKURË 1 GJUHË GJUHË GJUHË GJUHË GJUHË


2 MATEMATIKË MATEMATIKË MATEMATIKË MATEMATIKË MATEMATIKË
3 GJUHË GJUHË ED.FIGURATIV ED.FIGURATIV D.NATYRE
4 ED.MUZIKOR ED.MUZIKOR ED.MUZIKOR ED.MUZIKOR ITALISHT
5 Orë S Mat Orë S Mat ED.MUZIKOR

E ENJTE 1 GJUHË GJUHE GJUHË GJUHË GJUHË


2 MATEMATIKË MATEMATIKE MATEMATIKË MATEMATIKË MATEMATIKË
3 ED.SHOQER GjUHË ED.SHOQ ED.SHOQ ED.SHOQ
4 ED.FIZIK ED.FIZIK ITALISHT ED.FIZIK ED.FIZIK
5 Orë S gjuhë ED.FIZIK ITALISHT V.J.K

E PREMTE 1 GJUHË GJUHË GJUHË GJUHË GJUHË


2 MATEMATIKË MATEMATIKË D.NATYRË D.NATYRË HISTORI
3 GjUHË AF.TEKNOL. MATEMATIKË MATEMATIKË D.NATYRE
4 V.J.K V.J.K AF.TEKNOL AF.TEKNOL. AF.TEKNOL
5 Orë S Gjuhë Orë S gjuhë Orë S gjuhë Orë S Mat
16
Page
Instrumenti 6. Tabelë për të regjistruar progresin e nxënësve në orët suplementare të
gjuhës shqipe dhe matematikës

(Ky instrument i shërben drejtorive të shkollave, mësuesit kujdestar, mësuesit lëndor)


Nr. Emri mbiemri Shtator Tetor Nëntor Dhjetor Janar Shkurt Mars Prill Maj
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.

Udhëzimi 6.
Në tabelën e mësipërme shkruhen me radhë emrat e nxënësve për çdo muaj si dhe vendoset
rezultati/nota që ai ka arritur pas vlerësimit përmbledhës mujor që mësuesi/ja ka bërë. Kjo
tabelë evidenton progresin ose jo të nxënësve në orët suplementare.

17
Page
Instrumenti 7. Tabelë me të dhëna statistikore për trajtimin e nxënësve me vështirësi të
ndryshme në të nxënë në lëndët gjuhë shqipe dhe matematikë

DAR/ZA-ja ____________________
Shkolla 9-vjeçare _______________

Nxënës me vështirësi Nxënës me vështirësi


Numri i Nxënës me vështirësi të
Nr. Klasa në të nxënë në gjuhën në të nxënë në Gjithsej
klasave ndryshme në të nxënë
shqipe matematikë
1. Klasa e parë
2. Klasa e dytë
3. Klasa e tretë
4. Klasa e katërt
5. Klasa e pestë
6. Klasa e gjashtë
7. Klasa e shtatë
8. Klasa e tetë
9. Klasa e nëntë

Udhëzimi 7.
Kjo tabelë identifikon dhe jep të dhëna për numrin e saktë të nxënësve me vështirësi të
ndryshme në të nxënë, si dhe për vështirësitë e tyre në gjuhë shqipe dhe matematikë. Kjo
tabelë i shërben jo vetëm shkollës, por dhe DAR/ZA-ve, ndaj ato duhet t’ua kërkojnë zyrtarisht
këtë statistikë shkollave.

18
Page
Instrumenti 8. Tabelë me të dhëna për nxënësit që frekuentojnë orët suplementare

Vazhdon
Larguar Larguar Larguar
shkollën jashtë

Seksi
Kalon brenda jashtë jashtë

Me fletë pranimi

Me fletë pranimi
shtetit
Vazhdon kl. e rrethit rrethit shtetit
(e konfirmuar)
Nr. Emri Mbiemri 5 ose 9 në shk.
tonë këtë vit

kl . III/VII

kl . III/VII

kl . III/VII

kl . III/VII
kl . II/VI

kl . II/VI

kl . II/VI

kl . II/VI
F/M

kl. I/V

kl . I/V

kl . I/V

kl . I/V
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
etj.

Udhëzimi 8.
Kjo tabelë shërben për të identifikuar frekuentimin e nxënësve që regjistrohen apo transferohen
në shkollë tjetër dhe ndihmon në uljen apo minimizimin e braktisjes fizike të shkollës. Këtë
tabelë mund ta përdorë shkolla, por dhe DAR/ZA-ja për të mbikëqyrur braktisjen fizike në
shkollat 9-vjeçare.

19 Page
Instrumenti 9. Vlerësimi i përdorimit të mjeteve didaktike në orët suplementare

Nivelet e vlerësimit
Nënfusha Treguesi Instrumente
1 2 3 4
1. Baza materiale dhe didaktike e planifikuar për mësim përdoret plotësisht
në orën mësimore.
2. Mësuesi/ja ka përgatitur dhe vetë mjete mësimore
Mjetet
që lidhen drejtpërdrejt me arritjen e objektivave.
didaktike dhe
3. Mësuesi/ja bashkëpunon me nxënësit, me prindërit,
BAZA baza materiale
me komunitetin për të siguruar mjete mësimore.
MATERIALE e përdorur në
4. Mësuesi /ja përdor TIK në mësim në varësi
DHE orët
të përmbajtjes dhe objektivave mësimorë.
DIDAKTIKE suplementare që
5. Mësuesi/ja dhe nxënësit janë të familjarizuar
mbështetin të
me përdorimin e saktë të mjeteve didaktike dhe teknike.
nxënët
6. Secili nxënës ka tekstin e tij dhe mjetet më të domosdoshme individuale
për pjesëmarrje në procesin mësimor (stilolaps, fletore, vizore, ngjyra,
ngjitës, laps etj).

Udhëzimi 9.
Shkolla merr vlerësimin shumë mirë në ato raste kur ka siguruar dhe ka përdorur mjetet
didaktike dhe bazën materiale të nevojshme për realizimin e objektivave të orëve suplementare.
Vlerësimin mirë, kur janë përdorur me efektivitet në pjesën më të madhe të orëve tyre;
mjaftueshëm në rastet kur shkolla bën përpjekje, por ka siguruar dhe përdor pjesërisht mjetet
didaktike.

20 Page
Instrumenti 10. Mbikëqyrja e procesit të vlerësimit të nxënësve në orët suplementare

Nënfusha Treguesi Instrumente Nivelet e vlerësimit

1 2 3 4

1. Mësuesi/sja bën vlerësime të ndryshme si:


VLERËSIMI Vlerësimi i vlerësim me fjalë, vlerësim me komente, vlerësim me notë, vlerësim me shënime,
nxënësve në vlerësim për provime, vlerësim për miniteste etj.
orët 2. Mësuesi/ja e bën vlerësimin duke u bazuar në objektivat e përcaktuara në
suplementare planifikimin mësimor.
është real dhe 3. Vlerësimi i bërë nga mësuesi shërben si shtysë dhe nxitje për të nxënë.
nxitës 4.Vlerësimi që bën mësuesi/ja është real dhe në përputhje me arritjen e nxënësit
sipas objektivave mësimorë.
5. Punimet/produktet më të mira të nxënësve shpallen para klasës ose në vende të
posaçme të saj.
6. Mësuesi vlerëson me notë grupe të ndryshme nxënësish.
7. Mësuesi/ja përdor një fletore të veçantë përvlerësimin e nxënësve.
8. Nxënësit vetëvlerësojnë punët individuale, por dhe të njërit-tjetrit.
9. Mësuesi/ja së bashku më nxënësit, në fund të orës mësimore, bën një
përmbledhje për veprimtaritë mësimore të zhvilluara dhe arritjet e tyre.

Udhëzimi 10.
Shkolla merr vlerësimin shumë mirë në ato raste kur realizon suksesshëm të gjitha rubrikat e
vlerësimit të nxënësve me objektiva të qarta. Mësuesi e përdor vlerësimin për të parë ecurinë e
nxënësit dhe e përdor atë si mjet për të nxitur drejt përmirësimit të rezultateve.
Vlerësimin mirë, kur mësuesi përdor vlerësime të ndyshme dhe e argumenton atë.
Vlerësimin mjaftueshëm në rastet kur mësuesi ka program vlerësimi, por pa objektiva të qarta.
Mësuesi mban evidencë vlerësimi, por nuk pasqyron të dhëna të plota për ecurinë e tij.

21 Page
Instrumenti 11. Vlerësimi i përmbushjes së objektivave të arritjes nga nxënësit gjatë
orëve suplementare

Nivelet e vlerësimit
Nënfusha Treguesi Instrumente
1 2 3 4
Plani mësimor i 1. Mësuesja paraqet në fillim të orës së mësimit objektivat që duhen arritur
OBJEKTIVAT zhvilluar nga nxënësi.
E ARRITJES mundëson 2. Mësuesi/ja zbaton planin e përcaktuar në zhvillimin e orës mësimore.
arritjen e 3. Plani mësimor zbatohet natyrshëm nëpër kalimet nga një fazë në tjetrën
objektivave në orën mësimore.
të orës 4. Teksti dhe materialet burimore që përdoren lidhen ngushtë me objektivat
mësimore mësimorë.
5. Koha e planifikuar për çdo veprimtari mësimore zbatohet me rigorozitet.
6. Mësuesi/ja siguron që secili nxënës të jetë i qartë se çfarë duhet të bëjë.
7. Mësuesi/ja shpjegon ose lehtëson për nxënësit mënyrën e realizmit të
veprimtarive mësimore.
8.Mësuesi/ja verifikon dhe mbikëqyr ecurinë e nxënësve në krijimin e
aftësive për njohjen dhe përdorimin e koncepteve të reja.
9. Metodat, teknikat dhe strategjitë që përdoren nga mësuesi, nga
bashkëpunimi i tij/saj me nxënësit, nga bashkëpunimi i nxënësve me njëri-
tjetrin mundësojnë arritjen e objektivave.
10. Mësuesi/ja përdor forma dhe teknika të ndryshme vlerësimi për të matur
arritjen e objektivave.
11.Plani mësimor i zhvilluar ka siguruar që të gjithë nxënësit që arrijnë
objektivat minimalë të domosdoshëm për orën mësimore.
12. Mësuesi/ja në fund të orës mësimore paraqet se si janë arritur objektivat
nga nivelet e ndryshme të nxënësve.

Udhëzimi 11.
Shkolla merr vlerësimin shumë mirë në ato raste kur mësuesi/ja harton objektivat e arritjeve
në përputhje me kërkesat e programit lëndor. Mësuesi/ja bashkëvepron objektivisht me
nxënësit me vështirësi në të nxënë dhe bën përpjekje për të identifikuar dhe ndrequr gabimet e
nxënësve.
Vlerësimin mirë, kur mësuesit motivojnë nxënësit për të punuar mirë dhe me entuziazëm.
Vlerësimin mjaftueshëm në rastet kur mësuesi/ja ka planifikuar orën mësimore, por objektivat
nuk janë formuluar gjithmonë qartë dhe saktë.
22 Page
Instrumenti 12. Vlerësimi i metodologjisë që zbatohet në orët suplementare

Nivelet e vlerësimit
Nënfusha Treguesi Instrumente
1 2 3 4
1. Mësuesi/ja zhvillon në klasë metoda, teknika dhe strategji mësimore me në
Metodologjia e qendër nxënësin.
METODOLOGJIA

zbatuar siguron 2. Metodat, teknikat dhe strategjitë mësimore krijojnë mundësi për punë
arritjen e individuale, punë në ekipe të nxënësve.
objektivave të 3. Metodat, teknikat, strategjitë e përzgjedhura që zhvillohen lidhen
orës ngushtësisht me përmbajtjen dhe objektivat e nivelit më të ulët të orës
suplementare suplementare, rrjedhojë e objektivave bazë të programit lëndor.
4. Mësuesi/ja jep detyra të cilat nxitin përfshirjen aktive të nxënësve.
5. Nxënësit punojnë në mënyrë individuale në klasë.
6. Nxënësit punojnë në grupe.
7. Shpjegimi i mësuesit/es është i qartë, i kuptueshëm dhe i përshtatshëm për
nxënësit.
8. Mësuesi/ja së bashku me nxënësit në fund të orës mësimore nxjerrin
përfundimet ose bëjnë “feedback”.

Udhëzimi 12.
Shkolla merr vlerësimin shumë mirë në ato raste kur mësuesi/ja zhvillon në klasë metoda,
teknika dhe strategji mësimore me në qendër nxënësin, harton objektivat e arritjeve në
përputhje me kërkesat e programit lëndor. Metodat, teknikat, strategjitë e përzgjedhura që
zhvillohen lidhen ngushtësisht me përmbajtjen dhe objektivat e nivelit më të ulët të orës
suplementare, rrjedhojë e objektivave bazë të programit lëndor.
Vlerësimin mirë, kur shpjegimi i mësuesit/es është i qartë, i kuptueshëm dhe i përshtatshëm
për nxënësit. Mësuesit përpiqen të bashkëveprojnë me efektivitet me të gjithë klasën.
Vlerësimin mjaftueshëm në rastet kur mësuesi/ja ka planifikuar metoda dhe teknika që nuk
janë gjithnjë të përshtatshme me realizimin e objektivave të përcaktuara. 23 Page
Instrumenti 13. Vlerësimi i hartimit të planit mësimor për orët suplementare

Nivelet e vlerësimit
Nënfusha Treguesi Instrumente
1 2 3 4
1. Mësuesi/ja bën planifikimin e çdo ore suplementare dhe e paraqet atë në mënyrë
të vijueshme në planin ditor.
2. Përdor zakonisht në planifikimin e orës suplementare si elementë të përhershëm:
objektivat, metodologjinë, mjetet didaktike, si dhe vlerësimin.
PLANI 3. Përdor zakonisht strukturën e mëposhtme në planifikimin e një ore suplementare
DITOR Mësuesi/ja  Tema e orës suplementare ,
përgatit çdo  Objektivi përkatës i programit mësimor,
ditë planin e  Objektivi (objektivat bazë ) të orës suplementare ,
orës  Plani i orës suplementare ,
suplementare  Vlerësimi,
 Detyrat e shtëpisë,
 Refleksione/feedback
4.Vendos në planifikimin e orës suplementare temën përkatëse sipas planit vjetor.
5. Paraqet në planifikimin e orës suplementare objektiva, të cilat janë të nivelit më
të ulët dhe që janë rrjedhojë e drejtpërdrejtë e objektivave të nivelit bazë të
programeve.
6. Plani i orës suplementare ndërtohet duke u bazuar në modele të njohura
mësimore, por dhe në modelin individual që mësuesi/ja përdor ose ndërton vetë.
7. Rendit në planifikimin e orës suplementare të gjitha materialet dhe mjetet
didaktike që duhen për zhvillimin normal të mësimit.
8. Paraqet në planin e orës suplementare dhe burime të tjera, që u ka kërkuar
nxënësve t’i shqyrtojnë.
9. Paraqet në planifikimin e orës suplementare kohën e menduar për zhvillimin e
detyrës së kontrollit/minitesteve.
10. Parashikon detyra shtëpie duke i saktësuar ato në tekst, por dhe i shkruan
hollësisht, kur i krijon vetë.
11. Parashikon një kohë për refleksion, të cilën e përdor shpesh si një “feedback”
në përfundim të orës suplementare për rezultatet e pritshme të nxënësve.

Udhëzimi 13.
Instrumentet 8, 9, 10, 11, 12 i shërbejnë mësuesve, drejtuesve të shkollës 9- vjeçare si dhe
specialistëve të DAR/ZA-ve:
 për të hartuar sipas rekomandimeve të dhëna orët suplementare
24

 për të kuptuar dhe hartuar me profesionalizëm elementët e domosdoshëm të planit


Page

mësimor si: metodologjia, mjetet didaktike, objektivat dhe vlerësimi


Këto instrumente do të lehtësojnë punën mbikëqyrëse të drejtuesve të shkollës dhe të
DAR/ZA-ve për të vëzhguar dhe kontrolluar zhvillimin e orëve suplementare. Ato mbështeten
mbi filozofinë dhe metodologjinë e inspektimit që zbaton IKAP-i për vlerësimin e procesit
mësimor në klasë.

***

25
Page

You might also like