CHUYÊN ĐỀ 3:

HỆ PHƯƠNG TRÌNH
I. Kiến thức và kĩ năng cơ bản:
1. Hai phương pháp cơ bản giải hệ phương trình: phương pháp cộng và phương pháp thế.
2. Hệ phương trình bậc nhất hai ẩn và các hệ phương trình quy về hệ bậc nhất hai ẩn bằng cách đặt
ẩn phụ.
3. Các loại hệ phương trình bậc hai hai ẩn: hệ hỗn hợp, hệ đối xứng (loại 1 và loại 2), hệ đẳng cấp
bậc hai.
4. Một số hệ phương trình giải được bằng phương pháp đặt ẩn phụ, phân tích thành tích và phương
pháp đánh giá.
II. Một số bài tập:
Bài 1. Giải các hệ phương trình sau:
3x 2y 1 x 5 y 4 xy
1. 2.
5x 3y 4 x 5 y 12 xy

5 4 10 5
5 1
12x 3 4y 1
3. 2x y 2x 3y 4.
15 2 7 8
5 1
2x y 2x 3y 12x 3 4y 1
16 3 100 27
2
1 1
5. x y2 6. x2
2
y2
8 9 y 9
1
x2 y2 x 2
25
21 x 1 x 5 x 1 y 5 1
7. 8.
1 x 41 x 7 y 5 x 1

2x 3y 12 0
9.
3x y 11 0

a 1x 2y 1
Bài 2. Chứng minh rằng với mọi a hệ phương trình có nghiệm duy nhất
3x ay 1

x 0 ; y0 . Khi đó tìm a để hiệu x 0 y0 đạt giá trị lớn nhất.

Bài 3. Giải các hệ phương trình sau:

Fermat Education – Số 6A1, TK Ngọc Khánh, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội.

Hotline: 0984.208.495. Email: contact@fermat.edu.vn.. Website:
www.fermat.edu.vn. Fb: Fermat Education
 x2 2y 2 2xy 5 x y 2
1. 2. 2 2
x 2y 7 x y 164
x2 5xy y2 7 x2 y2 55
3. 4.
2x y 1 0 xy 24
Bài 4. Giải các hệ phương trình sau:
x xy y 3 x2 xy y2 4
1. 2 2
. 2.
x y 2 x y xy 2
x y xy 11 x y xy 11
3. 2 2
4. 2 2
x y 3 x y 28 xy xy 30

x 1 y 1 8 x y 1
5. . 6. 3 3
x x 1 y y 1 xy 17 x y x2 y2

1 1
x y 5 x y x2 y2 8
7. x y
8.
1 1 xy x 1 y 1 12
x2 y2 9
x2 y2
x2 y2 xy 7 x2 y2 xy 19
9. 10.
x4 y4 x 2y 2 21 x4 y4 x 2y 2 931
Bài 5. Giải các hệ phương trình sau:
2x 2 y 5x x2 3x 2y
1. 2
2. 2
2y x 5y y 3y 2x

1
x3 1 2y 2x 2 y
3. 4. y
y3 1 2x 1
2y 2 x
x
1 3 y2 2
2x 3y
5. y x 6. x2
2
1 3 x 2
2y 3x 2
x y y
y
x 3y 4. x2 2 3xy 2
7. x 8.
x y2 2 3x 2y
y 3x 4.
y

Fermat Education – Số 6A1, TK Ngọc Khánh, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội.

Hotline: 0984.208.495. Email: contact@fermat.edu.vn.. Website:
www.fermat.edu.vn. Fb: Fermat Education
 x 19 y 6 m 2008 y 1
Bài 6. Cho hệ phương trình: .
y 19 x 6 m 2008 x 1

1. Giải hệ khi m 2008 .

2. Chứng minh hệ phương trình đã cho có không có một nghiệm khi m 2008 .
Bài 7. Giải các hệ phương trình sau:
x2 2xy 3y 2 9 3x 2 5xy 4y 2 38
1. 2.
2x 2 13xy 15y 2 0 5x 2 9xy 3y 2 15

x2 2xy 8 x2 2xy 3y 2 0
3. 4.
4y 2 2xy 8 xx yy 2
Bài 8. Giải các hệ phương trình sau:
2x 2 xy y2 5x y 2 0 2x 2 15xy 4y 2 12x 45y 24 0
1. 2 2
2. 2 2
x y x y 4 0 x 2y 3y 3x xy 0

x y x2 y2 9 x y x2 y2 15
3. 4.
x y x2 y2 5 x y x2 y2 3
5x y
27 x2 y2 x y 2
5. x 1 y 3 6.
2x 3y xy x y 1
4
x 1 y 3
x2 y2 x y xy 6
7.
xy x y 3

Bài 9. Cho phương trình: x 2 3y 2 2xy 2x 10y 4 0 . Tìm nghiệm x ; y của phương

trình đã cho thỏa mãn x 2 y2 10 .

Bài 10. Giải các hệ phương trình sau: (giải bằng phương pháp đánh giá)

x 1 y 1 x2 6y 6x
1. 2. 2
y 1 x 1 y 9 2xy

2x 3 3x 2y 5
3.
y3 6xy 2 7

Fermat Education – Số 6A1, TK Ngọc Khánh, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội.

Hotline: 0984.208.495. Email: contact@fermat.edu.vn.. Website:
www.fermat.edu.vn. Fb: Fermat Education
Fermat Education – Số 6A1, TK Ngọc Khánh, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội.
Hotline: 0984.208.495. Email: contact@fermat.edu.vn.. Website:
www.fermat.edu.vn. Fb: Fermat Education