CLEANSING THE MESS IN THE PARTY LIST SYSTEM

(Privilege speech delivered by Rep. Agapito H. Guanlao in plenary at the House of Representatives,
December 5, 2012)

MR. SPEAKER, I RISE ON A MATTER OF PERSONAL AND COLLECTIVE PRIVILEGE ON THE MATTER OF
COMELEC’S CLOUDED AND APPARENTLY ARBITRARY DECISIONS RENDERED ON PARTYLIST
ORGANIZATIONS INCLUDINLG THE BUTIL FARMERS PARTY.

AKO, SAMPU NG MGA KASAPI NG BUTIL FARMERS PARTY AY NAGULANTANG SA DESISYON NG

COMELEC NA I-DISQUALIFY ANG AMING PARTIDO – ISANG DESISYON NA PARA SA AMIN AT SA IBA
PANG ORGANISASYONG PARTYLIST AY MALINAW NA HAKBANG UPANG BUSALAN ANG TUNAY NA
TINIG NG MALILIIT NA MAGSASAKA, MANGINGISDA AT MANGGAGAWANG-BUKID AT SAGKAAN
ANG KARAPATAN NITONG PILIIN ANG MGA KINATAWAN NITO SA KONGRESO. ANG DESISYONG
ITO NG KOMISYON AY MALINAW NA PAGLAPASTANGAN SA KARAPATAN AT KAGALINGAN NG MGA
SEKTOR NA NABANGGIT NA BUMUBUO SA MAHIGIT NA 60 PORSYENTO NG LIPUNANG PILIPINO.

THE COMMISSION ON ELECTIONS HAS PUBLICLY MADE KNOWN ITS POSITION THAT IT DESIRES TO
LESSEN THE NUMBER OF ACCREDITED PARTYLIST ORGANIZATIONS SAYING, “OUR TARGET IS TO
TRIM DOWN THE LIST OF PARTYLIST GROUPS THAT WILL TAKE PART IN THE ELECTIONS. IT SHOULD
NOT BE MORE THAN WHAT WE HAD IN 2010”.

WITH THE MENTIONED AS THE OBJECTIVE, THE COMELEC RULED THE DISQUALIFICATION OF BUTIL,
STATING IN ITS RESOLUTION THAT, “HOWEVER THE SECTORS WHICH BUTIL REPRESENT,
AGRICULTURAL AND COOPERATIVE SECTORS ARE NOT AMONG THE MARGINALIZED AND
UNDERREPRESENTED SECTORS. BUTIL FAILED TO CONVINCE THIS COMMISSION THAT THE
AGRICULTURAL AND COOPERATIVE SECTORS ARE BOTH MARGINALIZED AND
UNDERREPRESENTED”.

MALAKING PAGKAKAMALI NG COMELEC ANG PAG-DISKUWALIPIKA SA BUTIL FARMERS PARTY

BILANG LEHITIMONG PARTYLIST SA KADAHILANANG DI NITO KINANATAWAN ANG MARGINALIZED
AT UNDERREPRESENTED, MASUNOD LAMANG ANG KAPRITSO NITONG PABABAIN ANG BILANG NG
PARTYLIST GROUPS NA LALAHOK SA DARATING NA HALALAN.

NAKALIMUTAN YATA NG KOMISYON NA 60% SA SEKTOR NG AGRIKULTURA AY MGA MALILIIT NA

MAGSASAKA, MANGINGISDA AT MANGAGAWANG BUKID! SIYA RING MGA SEKTOR NA
NAGPUPURSIGING MAGORGANISA SA KANILANG HANAY NG MGA KOOPERATIBA, MAKAAHON
LAMANG SA KAHIRAPAN. DAGDAG PA RITO MR. SPEAKER, CHAIRMAN BRILLANTES, ANG
KANAYUNAN AY NAGHIHIRAP AT DITO MATATAGPUAN ANG 70% NG MAHIHIRAP NA
MAMAMAYANG PILIPINO. AYON ITO SA MGA DATOS NA HINALAW MULA SA NATIONAL
STATISTICS COORDINATION BOARD.
KUNG INUSISA LAMANG NG KOMISYON ANG LAHAT NG ISINUMITENG DOKUMENTO NG BUTIL SA
PAGDEDESISYON NITO, DISIN SANA’Y NAPAGTANTO DIN NILANG NAKAPASA ITO SA MGA
REQUIREMENTS O 8-POINT GUIDELINES NA INILATAG NG ANG BAGONG BAYANI. MOREOVER,
THERE IS NOWHERE IN THE COMELEC’S RESOLUTION ANY MENTION OR THE SLIGHTEST HINT THAT
BUTIL FAILED TO COMPLY WITH THE ABOVEMENTIONED REQUIREMENTS.

AT ANG NAKAKALUNGKOT PA NITO, SA ISANG PANAYAM NA NAILATHALA SA GMA NEWS ONLINE

NOONG IKA-28 NG NOBYEMBRE, NABANGGIT NI CHAIRMAN BRILLANTES NA, AND I QUOTE, MR.
SPEAKER:“BUTIL REFERS TO PEASANTS OR FARMERS PERO DI KA NAMAN
FARMER DAHIL LANDED ESTATE ANG HAWAK MO. GANUN KAMI KAHIGPIT.”

DAHIL SA KAWALAN NG PAGSISIYASAT NA SIYANG BUBUO NG ISANG DISIN SANA’Y SOLIDONG

DESISYON, DI ALAM NG KOMISYON NA ANG BUTIL AY NAGMULA PA SA PAMBANSANG KILUSAN
NG MGA SAMAHANG NAYON (PKSN) NA KINABIBILANGAN NG WALANG DILI IBA’T MGA MALILIIT
NA MAGSASAKA, NA TUMULONG DIN SA PAGPAPATUPAD NG MASAGANA 99. AT MAGMULA SA
HANAY NG ORGANISASYONG ITO NAKILALA AT NAGING TANYAG ANG MGA DATING KINATAWAN SA
KONGRESO NA SINA KGG. BENJAMIN CRUZ AT KGG. LEONILA CHAVEZ. MULA SA HANAY NG
MALILIIT NA MAGSASAKA, INANGKIN AT NIYAKAP NG DALAWANG NABANGGIT ANG INTERES NG
MGA ITO. MAGMULA RITO, NAITATAG ANG SANDUGUAN AT MAGMULA RITO, ITINAYO NAMAN
ANG BUTIL FARMERS PARTY. RECORDS IN CONGRESS WILL SHOW THAT BUTIL WAS ONE OF THE
13 ELECTED PARTY-LIST ORGANIZATIONS IN THE 1998 FIRST PARTY-LIST ELECTIONS. AND SINCE
THEN, IT HAS PARTICIPATED AND WON SEATS IN 2001, 2004, 2007 AND RECENTLY IN 2010.

STILL IF COMELEC BOTHERED TO DIG DEEPER INTO OUR HISTORY, THEY WILL FIND THAT SECOND
AND THIRD GENERATION MEMBERS OF THE PEASANT FAMILIES THAT WERE FIRST RECRUITED INTO
THE PEASANT MOVEMENT UNDER THE SOSYALISTA PARTY AND THE HUK MOVEMENT ARE
CURRENTLY MEMBERS OF BUTIL. THE LATE NICANOR “ KA KANING” MANGIDUYOS, A TOP HUK
LEADER, WAS IN FACT THE THEORETICIAN AND STRATEGIST OF THE SANDUGUAN , BEFORE ITS
EVOLUTION INTO THE BUTIL PARTY.

NAKASASAMA NG LOOB AT NAKAPAG-NGINGITNGIT NA HINDI MAN LAMANG INALAM NG

KOMISYON ANG PAGKILOS NG MGA KASAPI NG BUTIL FARMERS PARTY SA LOOB NG KONGRESO SA
PAMAMAGITAN NG MGA PANUKALANG BATAS AT RESOLUSYONG WALA NAMANG IBANG LAYON
KUNDI KAUNLARAN PARA SA HANAY NG MALILIIT NA MAGSASAKA, MANGINGISDA AT
MANGGAGAWANG BUKID.

MR. SPEAKER, COMMISSION ON ELECTIONS OF THE

IF ONLY TO EDUCATE US ESPECIALLY THE
LEGISLATIVE MEASURES AND ADVOCACIES THE SMALL FARMERS, FISHERFOLK AND FARM-WORKERS
RELENTLESSLY PURSUED IN CONGRESS THROUGH THE BUTIL FARMERS PARTY, MAY I SAY THAT
FROM 1998 TO 2012, THE PARTY HAD FILED AND SUPPORTED MORE THAN 150 HOUSE BILLS
AND RESOLUTIONS.
BUTIL ALSO SUPPORTED THE PASSAGE OF LAWS IN CONGRESS SUCH AS THE
EXTENSION OF THE AGRICULTURE AND FISHERIES MODERNIZATION ACT OF
1997, THE COMPREHENSIVE AGRARIAN REFORM PROGRAM EXTENSION WITH
REFORMS LAW (CARPER LAW), THE AGRI-AGRA REFORM CREDIT ACT, AND
OTHERS THAT TRULY HELP THE FARMERS AND FISHERFOLK. DOCUMENTS AND
RECORDS ARE PRESENTLY AVAILABLE IN THE HOUSE OF REPRESENTATIVES THAT
SERVE AS PROOF AND HARD EVIDENCE FOR THIS CLAIM, MR. SPEAKER. WILL

MR. SPEAKER, ANG LAHAT NG MGA PANUKALANG ITO AY DI KATHANG-ISIP LAMANG NG MGA
PINUNO NG BUTIL FARMERS PARTY KUNDI MGA DIREKTANG PANUKALA PO NG MAHIGIT 700,000
NA MGA BOTANTE AT KASAPI NG PARTIDO. ANG LAHAT PO NG MGA ITO AY NANGGALING MISMO
SA KANILANG HANAY AT ANG PARTIDO AY NAGSILBING DALUYAN LAMANG NG MGA ITO.

DAHIL DITO MR. SPEAKER, HINAHAMON KO PO NGAYON ANG COMELEC NA SABIHING ANG
LAHAT NG ITO AY DI PARA SA MGA MALILIIT NA MAGSASAKA, MANGINGISDA AT MANGGAGAWANG
BUKID! SABIHIN NILA NGAYON NA ANG BUTIL FARMERS PARTY AY DI SUMASALAMIN SA INTERES
NG MGA SEKTOR ITO! NGAYON, SABIHIN NINYO SA AMIN, MGA KAGALANG-GALANG NA
MIYEMBRO NG KOMISYON, NA ANG BUTIL FARMERS PARTY AY ISANG BOGUS NA PARTIDO
KATULAD NG IPINAHIHIWATIG NG DESISYON NINYO!

TILA DI PA RIN MALINAW SA KOMISYON ANG INTENSYON NG PARTYLIST LAW. MR. SPEAKER, IN
AN ATTEMPT TO CLEAN THE MESS THAT THEY THEMSELVES CREATED, THEY NOW INVENTED THEIR
OWN DEFINITION OF “MARGINALIZED SECTORS” THAT THEY NOW VICIOUSLY USE IN THE PURSUIT
OF THEIR OBJECTIVE AT TRIMMING-DOWN THE NUMBER OF PARTYLIST ORGANIZATIONS. NOW,
THE MESS THEY CREATED, THEY ALL DUMP IN THE SUPREME COURT.

PINAGKAITAN DIN NG KOMISYON ANG DAAN-LIBONG KASAPI NG BUTIL SA “RIGHT TO DUE

PROCESS” NA GINAGARANTIYA NG ATING SALIGANG BATAS. NO WONDER THE COMELEC
RENDERED A FLAWED AND ARBITRARY DECISION ON BUTIL FARMERS PARTY’S ACCREDITATION.
ITO AY MASASALAMIN SA MGA SUMUSUNOD NA DESISYON SA IBA PANG MGA PARTYLIST
ORGANIZATIONS:

 BAKIT INAPRUBAHAN NG KOMISYON ANG IBA PANG MGA PARTYLIST NA KUMAKATAWAN

SA MGA KOOPERATIBA, KOOP SAMANTALANG ANG BUTIL AY HINDI?
 BAKIT INAPRUBAHAN NG KOMISYON ANG IBA PANG PARTYLIST NA KUMAKATAWAN SA
SEKTOR NG AGRICULTURA SAMANTALANG INILAGLAG NITO ANG BUTIL?
 BAKIT PINAYAGAN ANG ISANG TRANSPORT GROUP SAMANTALANG SINIBAK NAMAN SA
LISTAHAN ANG KAULAD NITO NA DALAWANG ULIT NANG NAHALAL SA KONGRESO ANG
 REPRESENTATIBO NITO?PAREHO DING KUMAKATAWAN SA MGA TSUPER AT TRANSPORT
OPERATORS ANG MGA GRUPONG ITO?
 MAY MGA PARTYLISTS NA NA-DISKWALIPIKA DAHIL SILA DAW AY KUMAKATAWAN SA MGA
“ELECTRIC CONSUMERS” AT HINDI SILA KUMAKATAWAN SA MARGINALIZED SECTORS
SUBALI’T PINAYAGAN NAMAN NILA ANG ISA NA KUMAKATAWAN SA “CONSUMERS” NG
ISANG “CONSUMER PRODUCT?”
 MAY MGA PARTY LIST DIN NA KUMAKATAWAN SA MGA TINATAWAG NA REGIONAL OR
ETHNIC PARTY-LISTS AT MGA MULTI-SECTORAL ORGANIZATIONS NA PINAYAGANG
LUMAHOK SA HALALAN AT MAYROON DING HINDI PINAHINTULUTAN.
 BAKIT PO NADISKWALIPIKA ANG ISANG KINATAWAN NG “ELDERLY” NA MAY DALAWA
PANG KINATAWAN NGAYON SA KONGRESO PARA SA MGA SEKTOR NG NAKATATANDA
SUBALI’T PINAYAGAN NAMANG LUMAHOK ANG ISANG ORGANISASYON NA DALAWANG
BUWAN PA LANG NA NAKAKAKUHA NG REGISRATION MULA SA SEC.
 AT BAKIT ANG BUTIL NA KANILA MISMONG IDINEKLARA MAGING MIYEMBRO NG KAMARA
NOONG 2010 AY SILA RIN ANG NAGDISKWALIPIKA?

MALIWANAG NA SA MGA KASONG NABANGGIT, NA NAGKAMALI O SADYANG MINALI NG

KOMISYON ANG DESISYON NITO HINGGIL SA BUTIL. DAHIL SA MGA KATULAD NITONG KASO,
IPINAPASA NGAYON NG KOMISYON ANG MGA BASURANG DESISYON SA KORTE SUPREMA. THIS
ONLY SHOWS HOW ARBITRARY AND FLAWED COMELEC’S DECISIONS ON PARTYLIST
ACCREDITATION. THE RECORDS OF THEIR OWN DECISIONS WILL BEAR ME OUT.

RELATED WITH THE DISQUALIFICATION OF THE BUTIL FARMERS PARTY WILL BE THE
DISENFRANCHISEMENT NOT ONLY OF THE FARMERS AND FISHERFOLK THAT ARE SUPPORTED BY THE
PARTY. WE HAVE TO TAKE NOTE MR. SPEAKER THAT FARMERS AND FISHERFOLK ALSO HAVE
FAMILIES HENCE DISQUALIFYING THE BUTIL FARMERS PARTY WOULD MEAN THE
DISCONTINUATION OF SCHOLARSHIP PROGRAMS FOR CHILDREN OF FARMERS, STOPPAGE OF
MEDICAL ASSISTANCE AND THE END OF ASSISTANCE FOR COMMUNITY-BASED LIVELIHOOD
PROJECTS.

NAIS KO PONG IPAGDIINAN, NA ANG LAHAT NG ADBOKASIYA AT MGA PANUKALANG INIHATAG NG

BUTIL FARMERS PARTY SA MAHIGIT NA ISANG DEKADANG KASAYSAYAN NITO SA KONGRESO AY DI-
KATHANG ISIP AT GAWA-GAWA LAMANG NG MGA REPRESENTATIBO NITO. ANG PARTIDO AY
DALUYAN LAMANG NG MGA ITO, NA WALA NAMANG PAGMUMULAN KUNDI ANG MALILIIT AT
KADALASA’Y INAAPING SEKTOR SA AGRIKULTURA AT KANAYUNAN.

NGAYON, SABIHIN NINYONG DI NINYO MINAMALIIT ANG MGA MALILIIT NA MAGSASAKA,

MANGINGISDA AT MANGGAGAWANG-BUKID, NA WALA NAMANG LAYUNIN KUNDI ANG
SUPORTAHAN ANG GUBYERNO, MAKAMIT LAMANG ANG MINIMITHING TUNAY KAUNLARAN!
MR. SPEAKER, IT IS HIGH-TIME THATCONGRESS REVIEW THE PARAMETERS FOR ACCREDITING
PARTYLIST ORGANIZATIONS. NO LESS THAN COMMISSIONER BRILLANTES HIMSELF CAST DOUBT ON
THE INTEGRITY OF THEIR DECISIONS BY SAYING THAT THE DECISIONS OF THE COMMISSION SEEMS
ARBITRARY.

THE PARTY-LIST LAW NEEDS TO BE REVIEWED AND AMENDED, MR. SPEAKER!!

WHAT MAY BE MOST BRAZEN AND BLATANT MANIFESTATION OF ABUSE OF DISCRETION THAN THE
COMMISSIONER SAYING, “KUNG SA AKIN LANG, WALA NA SANANG PARTYLIST.” HE WAS ALSO
QUOTED SAYING THAT THE “PARTYLIST SYSTEM IS A JOKE”.

KUNG SYA MISMO NA CHAIRMAN NG COMELEC AY WALANG TIWALA O DI NANINIWALA SA MGA

DEMOKRATIKONG INSTITUSYONG KATULAD NG PARTYLIST SYSTEM, LALONG DI NYA
MAPAPANGALAGAAN ANG HALALAN BILANG PINAKAMAHALAGANG INSTRUMENTO NG
DEMOKRASYA. IT SADDENS ME THAT TO WHOM WE ENTRUSTED THIS DEMOCRATIC INSTITUTION
HE NOW RUTHLESSLY SUBVERT THROUGH PARTIALITY AND ARBITRARINESS.

LASTLY, MR. SPEAKER, IF THE COMELEC INDEED IS THE VANGUARD OF DEMOCRACY, THEN IT
SHOULD NOT ALLOW DISENFRANCHISEMENT OF BUTIL’S MEMBERS AND SUPPORTERS OR CONFINE
TO THE DUSTBINS THE MORE THAN 500,000 VOTES THE PARTY GARNERED IN THE LAST
ELECTIONS.

WITH THIS MR. SPEAKER, MY DEAR COLLEAGUES, LET US MUSTER OUR COLLECTIVE STRENGTH
AGAINST THOSE WHO ATTEMPT TO PRESIDE OVER THE DEATH OF THE PARTYLIST SYSTEM, THAT NO
LESS THAN THIS BODY BUILT IN ORDER FOR THE MARGINALIZED MAY HAVE THEIR VOICE IN THE
HALLS OF CONGRESS.

THANK YOU!