Tích phân suy rộng + lời giải chi tiết PDF

Lời giải thực hiện: HOÀNG HUY QUÂN – Lớp: Kỹ thuật nhiệt – K64 và NGUYỄN THỊ MAI
HƯƠNG – Lớp: TĐH 09 – K64
TÍCH PHÂN SUY RỘNG


x2
Câu 1: Khảo sát sự hội tụ của tích phân suy rộng: 
2 x6  1
dx
Giải
 
x2
Đặt 
2 x6  1
dx   f  x  dx
2
x2 x2 1 f  x x3
f  x  ~   g  x   0, lim  lim  1.
x  g  x 
x6  1 x6 x x 
x6  1
 
1 x2
Vì  dx phân kỳ   1 , nên  dx phân kỳ theo tiêu chuẩn so sánh 2
2
x 2 x6  1
x2  1
1
Câu 2: Khảo sát sự hội tụ của tích phân suy rộng: 0  2 x  1 x dx
Giải:
x2  1 x2  1
1
Tích phân 0  2 x  1 x dx suy rộng loại 2 tại cận dưới x  0 ; Đặt f  x  
 2 x  1 x
1 f  x x2  1
Xét g  x   có lim  lim  1.
x x 0 g  x  x 0  2 x  1
x2  1
1 1
dx
Mặt khác 
0 x
hội tụ nên tích phân 0  2 x  1 x dx cũng hội tụ

1  sinx
Câu 3: Khảo sát sự hội tụ của tích phân suy rộng:  dx
x  x  1
3
1
Giải
1  sinx 2
Ta có: 0   , x  1.
x  x  1 x2
3
 
2 1  sinx
Vì  dx nên  dx
x2 x  x  1
3
1 1

1  sinx
Vậy  dx hội tụ tuyệt đối theo tiêu chuẩn so sánh 1.
x  x  1
3
1

x 2  arctan  x   1
Câu 4: Khảo sát sự hội tụ của tích phân suy rộng: J   dx.
1  x  1  x 7  2 
Giải:

x 2  arctan  x   1 x  arctan  x   1
2 2
x  arctan  x   1
 2
J  dx   dx   dx  J1  J 2
1  x  1  x 7  2  1  x  1  x 7  2  2  x  1  x 7  2 


x  arctanx  1
2
Khi x  1 : f  x   ~ 4  g  x
 x  1  x  2
1
3  x  1
7
2
2
Mà  g  x  hội tụ nên
1
J 1 hội tụ
x 2  arctanx  1 x2 1
Khi x   : f  x   ~   g  x
 x  1  x 7  2 
8
2
x2
x

Mà  g  x  dx hội tụ nên
2
J 2 hội tụ
Vậy J  J1  J 2 hội tụ

x3  x
 x  1
8
1
Giải:
 
x3  x
Đặt  dx   f  x  dx
 x  1
8
1 1
x3  x x3 1
Khi x   : f  x   ~ 
 x  1  x  1 x
8 8
1 f  x x3  x
Chọn g  x   , ta có lim  lim  .x  1
x  g  x 
x x 
 x  1
8

Mặt khác ta có  g  x  dx phân kỳ  p  1 .
1

x3  x
Vậy theo tiêu chuẩn so sánh 2, tích phân  dx phân kỳ
 x  1
8
1

x
4  x  1
5
1
Giải:
 
x
Đặt  dx   f  x  dx
4  x  1
5
1 1
x 1
Khi x   : f  x  ~ 
4x 5 2 x2
1 f  x x
Chọn g  x   , ta có lim  lim  .2 x 2  1.
x  g  x 
 x  1
2 x 
2x 5

Mặt khác ta có  g  x  dx hội tụ  p  2  1 .
1

x
Vậy theo tiêu chuẩn so sánh 2, tích phân  dx hội tụ
4  x  1
5
1

x2  7 x  3
1 3x 4  x x
dx
Giải:
x2  7 x  3 x2 1
Với x  [1; ), xét f  x    0, g  x    0
3x 4  x x
4
3x 3x 2
f  x  x2  7 x  3 2 
lim  lim  4 .3x   1
x  g  x  x  3 x  x x
 
 
x2  7 x  3 1
Suy ra K  
1 3x 4  x x
dx và  3x
1
2
dx cùng tính chất hội tụ

1
Mà  3x
1
2
dx hội tụ, vì p  2  1 . Vậy K hội tụ

x1,01dx
Câu 8: Tích phân suy rộng  2x2
2
 4  x2
hội tụ hay phân kỳ?
Giải:
x1,01 1
Với x  [2; ), xét f  x    0, g  x   0,99
0
2 x2  4  x2 x
f  x  x1,01  1
lim  lim  .x 0,99  
x  g  x  x 
 2x  4  x  2
2 2
3 
dx x1,01dx
Mà 2 x0,99 phân kỳ nên  2x
2
2
 4  x2
phân kỳ theo tiêu chuẩn so sánh giới hạn

x3  5 x  1
Câu 9: Khảo sát sự hội tụ của tích phân: 
1
x 6  sinx
dx
Giải
 
x3  5 x  1
Đặt 
1
x 6  sinx
dx   f  x  dx
1
x3 1
Khi x   : f  x  ~ 6  3
x x
1 f  x x3  x3  5 x  1
Xét g  x   3 , ta có lim  lim   1.
x x  g  x  x  x 6  sinx
 
1 x3  5 x  1
Mặt khác ta có 1
x3
dx hội tụ nên 
1
x 6  sinx
dx hội tụ
1 x
2
Câu 10: Khảo sát sự hội tụ của tích phân: x dx.

1  x 1 
Giải
1 x
2 2
Tích phân x dx   f  x dx là tích phân suy rộng loại 2 tại cận dưới.
1  x 1 1
Xét hàm g  x  
1
; lim
f  x
 lim
1  x  x  1  lim 1  x  x  1  4  
1  x x 1 g  x  x 1 x x  1 
x 1 x 
1 x
2 2
1
mà 1 x  1 dx phân kì nên tích phân x dx phân kì
1  x 1 

3  si.n2 x
Câu 11: Xét sự hội tụ của tích phân suy rộng: I  x
0
4
 2. 3 x 2
dx.
Giải:
 
3  sin2 x 3  sin2 x 3  si.n2 x
2
I x
0
4
 2. 3 x 2
dx  
0 x 4  2. 3 x 2
dx  x
2
4
 2. 3 x 2
dx  I1  I 2
3  sin2 x
2
Xét I1   dx
0 x 4  2. 3 x 2
Hàm dưới dấu tích phân là hàm không âm.
3  sin2 x 3 0
Ta có: x  0 : ~ VCB 
x 4  2. 3 x 2 2. 3 x 2
 2 
2
3
Mà  2.
0
3
x
dx hội tụ do     1 nên I1 hội tụ (TCSS2)
2
 3 

3  si.n2 x 3  sin2 x 4
Xét I 2  x
2
4
 2. 3 x 2
dx. Ta có : 0 
x 4  2. 3 x 2

x4
; x  [2; )

3
Mà x 4
dx hội tụ do   4  1 nên I 2 hội tụ (TCSS1) Kết luận: I hội tụ
2

x3  5 x 2  1
Câu 12: Khảo sát sự hội tụ của tích phân sau: 
1
2 x5  x3  5 x 2  1
dx
Giải:
x3  5 x 2  1 1 f  x 1
Đặt f  x   5 . Xét hàm g  x   2 ; lim 
2 x  x  5x  1
3 2
x x  g  x 2
 
1 x3  5 x 2  1
Mà 
1
x2
dx hội tụ nên 
1
2 x5  x3  5 x 2  1
dx hội tụ
2
x.ln 1  x 
Câu 13: Khảo sát sự hội tụ của tích phân sau: 
1
3
x2 1
dx
Giải
x.ln 1  x  1 h  x xln 1  x  ln2

Đặt h  x   . Xét hàm k  x   ; lim  lim 3  3
3
x 1
2 3
x  1 x1 k  x  x1 x 1 2
2
1
2
x.ln 1  x 
Mà 
1
3
x 1
dx hội tụ nên 1
3
x2 1
dx hội tụ
1
x
0 1  x3
dx
Giải
x 1
Ta có: 0  ~ 1
khi x  1
1 x 3
3  x  1 2
1 1 1
x
 1  x  2 dx hội tụ  

Mà dx hội tụ
0 0 1  x3
Câu 15: Tích phân suy rộng sau đây hội tụ hay phân kì? Tính giá trị tích phân nếu có:

1
0 x 1  x  dx.
Giải
 1  1 t
1 1 1 1 1

0 x 1  x 
dx  
0 x 1  x 
dx  
1 x 1  x 
dx  lim 
t 0
t x 1  x 
dx  lim
t 
1 x 1  x 
dx
1 1
 x 1  x 
dx  2
1 u2
du  2arctan x  C (Đặt u  x )
   
1 1 t
 dx  lim 2arctan x  lim 2arctan x
0 x 1  x  t 0 t t  1
    
 x  lim  2.  2arctan t   lim  2arctan t  2.   
t 0  4  t 
 4

7  3sinx
2 3  x  2   x5  2 
Giải:
 
7  3sinx 7  3sinx 7  3sinx
3
 dx   dx   dx  I1  I 2
2 3  x  2  x 5
 2 2 3  x  2  x 5
 2 3 3  x  2  x 5
 2
Xét I1
7  3sinx 7  3sin 2
Khi x  2 : ~
3  x  2   x5  2  3
 x  2  .34
7  3sin2
3
1
Do   x  2 .34 dx,  3  1 hội tụ nên I
2
3
1 hội tụ ( TCSS2)
Xét I 2
7  3sinx 10 10
Khi x   :  ~ .
3  x  2   x5  2  3  x  2   x5  2  x2
 
10 10
Do 3 x2 dx;  2  1 hội tụ nên  dx hội tụ (TCSS2) nên I1 hội tụ ( TCSS1)
3 3  x  2  x 5
 2
Vậy I  I1  I 2 hội tụ.
Câu 17: Khảo sát sự hội tụ của tích phân suy rộng: J  
3
x 2
 3 x  1
dx
2
5
 x  2  3  x 
Giải
x 2  3x  1 9
Khi x  2 : ~  0 1
5
 x  2  x  3 5 5  x  2
3 3
9 9 dx 1
Mà  5  x  2 dx   hội tụ vì    1 2 
2
5 5
52 5
 x  2 5
Từ 1 và  2   J hội tụ (theo tiêu chuẩn so sánh 2)

x 1
Câu 18: Khảo sát sự hội tụ của tích phân suy rộng: x
1
3
 x4 1
dx
Giải:
x 1 1
Ta có: 0  ~ 5
khi x  
x3  x 4  1 x 2
 

5
x 1
x
1
2
dx hội tụ  x
1
3
 x4  1
dx hội tụ
1  sinx
2
1
3
 4x2  4x
dx
Giải
1  sinx
2 2
Đặt 1 x3  4 x2  4 xdx  1 f  x dx 𝑥 là tích phân suy rộng loại 2 tại cận trên x  2
f  x 1  sinx  x  2 
2
1 1  sinx 1  sin 2
Xét hàm g  x   ; lim  lim  lim  hữu hạn
 x  2
2
x2 g  x x2 
x  4x  4x
3 2
x2 x 2
1  sinx
2 2
1
Mà   x  2
1
2
dx phân kỳ nên x
1
3
 4x2  4x
dx phân kỳ

x x  x 1
0
x3  x 2  1
dx
Giải
x x 11 1
Khi x  , ~ 3
x3  x 2  1
x2

1
Mà  1
3
dx hội tụ
2
x

x x  x 1
Vậy 
0
x3  x 2  1
dx hội tụ theo tiêu chuẩn so sánh 2
2
1
Câu 21: Khảo sát sự hội tụ của tích phân suy rộng: 1 x4 1
dx.
Giải:
1 1
Khi x  1 : ~
x4 1 2 x 1
2
1 1
Mặt khác: 2
1 x 1
dx hội tụ do    1
2
x  lnx
2
Vậy 
1 x2  5x  6
dx. hội tụ theo tiêu chuẩn so sánh 2

sinx
1
2
1
dx
Giải
sinx 1
Ta có:  2 , x  1
x 1 x
2
 
dx sinx
Mà 
1
x2
hội tụ nên x
1
2
1
dx hội tụ

dx
Câu 23: Tính tích phân suy rộng:  x.
2 x2  x 1
Giải:
t2 1 2  t 2  t  1
Đặt x  x 1  t  x  x 
2
 dx  dt
1  2t  2t  1
2
Đổi cận: t  x 2  x  1  x; x  2  t  5  2; x    t  lim

x 
 
x2  x 1  x 
1
2
1
2
2dt 1
I   t 1
2
 arctan
2
5 2

dx
Câu 24: Tính tích phân suy rộng:  19
1
x . 1  x2
3 3
Giải:
  
dx dx dx
 19
  3
x x
19 21
  1
1
x . 1  x2
3 3 1 1
x7 3 1 
x2
1 1
Đặt t  3 1  2
 t3  1 2
x x
1
  2 t t  1 dt 
3 2 3 3 27
I  3
. 4
3
2
10 80

xm
Câu 25: Khảo sát sự hội tụ của tích phân: I   dx
0
3
1  cos 2 x
Giải:

 m 
x 2
xm xm
I  dx   dx   dx
0
3
1  cos 2 x 0
3
1  cos 2 x 
3
1  cos 2 x
2
xm 1 2 1
Khi x  0 : f  x  ~  2
. Tp HT khi và chỉ khi  m 1 m  
2 m 3 3
x x 3
3 2.
2
xm m m
Khi x   : f  x   ~  . TP hội tụ m
1  cos   x  3 1  cos   x    x 
2
  x 
3 2
3
3
2.
2
1
Vậy tp đã cho HT với m  
3

dx
Câu 26: Tính tích phân suy rộng: I   x ln x  ln x  lnx 
e
3 2
Giải:
dx
Đặt t  lnx  dt  . Ta được tpsr loại 1 của hàm hữu tỉ:
x

dt  3
I  t t
1
2
t 3
 ln 3 
8
1
lnx
Câu 27: Khảo sát sự hội tụ của tích phân: I   dx
x 1  x 

0
Giải
1
1 2 1
lnx lnx lnx
I  dx   dx   dx
x 1  x  x 1  x  x 1  x 
  
0 0 1
2
1
Khi x  0 : f  x  ~ . TPHT
x
1
Khi x  1 : f  x  ~ . TP hội tụ khi và chỉ khi   2
1  x 

Vậy tp đã cho HT khi và chỉ khi   2

1
Câu 28: Tính tích phân suy rộng: I   lnn 1  x  dx
0
Giải:
Đặt t  ln 1  x   x  et  1  dx  et dt . Ta được tích phân

0
0
 nt n 1et  n  n  1 t n 2et  ...   1 .n !.t.et   1 .n !.et
n 1
I  t e dt  t e
n t n t n


2
x3  x 3
1
Câu 29: Tìm tất cả các giá trị m  0 để tích phân: I   2 hội tụ
0
x  arctanx m
Giải
Hàm f  x   0, x  (0; 2]. Ta sẽ so sánh khi x  0  .Lưu ý: Không nhận xét f dương thì trừ
điểm
2
3
x 1
  2 : f  x ~ 2
 4  TP phân kỳ
x
x3
2
x3
  2 : f  x  ~ 2  TP phân kỳ
2x
2
3
x 1 2 5
  2 : f  x ~ 
  TP hội tụ khi và chỉ khi    1   
x 2 3 3
x 
3
5
Vậy I hội tụ khi và chỉ khi 0   
3

1  x2
Câu 30: Tìm số thực m  0 để tích phân sau hội tụ I  
0 x m 1  x m 1 
dx.
Giải:
 
1  x2 1  x2 1  x2
1
Ta có: I  
0 x m 1  x m 1 
dx  0 x m 1  x m1  dx  
1 x m 1  x m 1 
dx  I1  I 2
Hàm f  x   0, x  0
1
x  0 : f  x  ~  I1 hội tụ khi và chỉ khi m  1
xm
1 1
x   : f  x  ~ 2m
 I 2 hội tụ khi và chỉ khi m 
x 2
1
Vậy I hội tụ khi và chỉ khi  m 1
2
1
2
dx
Câu 31: Tìm  để tích phân sau hội tụ I   . Tính tích phân khi   2

0 x 1  4x2
Giải
Ta thấy 2 cận của tích phân làm cho biểu thức dưới dấu tích phân không xác định. Nên ta tách ra
thành 2 tích phân suy rộng loại 2 như sau:
1 1 1
2 4 2
dx dx dx
I     I1  I 2
  
0 x 1 4x 2
0 x 1 4x 2
1 x 1  4 x2
4
1
4
dx
Xét tích phân I1 : I1  
0 x 1  4 x 2
Xét khi x  0  :
1
+ Khi   0 : ~ 0  I1 hội tụ

x 1  4x2
1 1
+ Khi   0 : ~ ~ 1  I1 hội tụ

x 1  4x 2
1  4x2
1 1
+ Khi   0 : ~
x 1  4 x 2 x
Như vậy thì để I1 hội tụ thì trong trường hợp này  phải thỏa 0    1
Tổng hợp lại thì với   1 thì I1 hội tụ!

1
2
dx
Xét tích phân I 2 : I 2  

1 x 1  4x2
4

1
Xét khi x  :
2
+ Khi
1 1 1 1 1
  0:  ~  
x 1  4 x 2 x 1  2 x 1  2 x 
1
1 1 
2 1 2x 1
2  x  1 2
2 2  21   x 
2 2  2 
1
 do đây là tích phân suy rộng loại 2 và    1 nên I 2 hội tụ.
2
1 1
+ Khi   0 : ~  I 2 hội tụ.
 1
x 1 4x 2
1 2
2  x 
2 
1 1
+ Khi   0 : ~  I 2 hội tụ
 1
x 1 4x 2
1  2
21   x 
2 
KẾT LUẬN: Do I 2 đã hội tụ nên để cho I hội tụ thì I1 phải hội tụ. Vậy   1 thỏa mãn.
* Tính tích phân khi   2

1 1
2
2
x 12
x2
Khi   2 thì ta có tích phân sau: I  
2 0 1
dx  dx
0 1  4 x2 x 2
4
1   1
Đặt: x  sint với   t   dx  costdt
2 2 2 2
1 
Đổi cận: x  0  t  0; x  t 
2 2
 
1 1 2  1 cos 2t 
2

Tích phân trở thành:  sin tdt    
2
dt 
80 8 02 2  32

 22 3
 2 
Câu 32: Tìm  để tích phân sau hội tụ I   x  e x  e x  dx . Tính tích phân khi   5
1  
Giải:
Đây là tích phân suy rộng loại 1.
 22 3
 2   22    x32    2 3  5 x 5
Khi x   , ta có: x  e x  e x   x

 e x
 1 
  e  1   ~ x  2  2 
 2  2 
       x x  x x
Để tích phân hội tụ thì: 2    1    1

2 3


ex  e
2
x2
Khi   5 , tích phân trở thành: I  
1
x5
dx
1 2
Đặt: u  2
 du   3 dx . Đổi cận: x  1  u  1; x    u  0
x x
1 1 1
Tích phân trở thành: I   u  e2u  e3u du   ue2u du   ue3u du  I1  I 2
1 1 1
20 20 20
Đến đây dễ dàng tính được I1 , I 2 bằng tích phân từng phân
e2 2 5
Vậy I   3
8 9e 72

dx
Câu 33: Cho tích phân I   x
1
m
 2 x2 1
.Tìm m để tích phân I hội tụ và tính tích phân khi
m2
Giải:
Do x  1 làm cho biểu thức trong dấu tích phân không xác định. Nên đây là tích phân suy rộng
loại 1 và 2.
Tách ra thành 2 tích phân sau:
 2 
dx dx dx
I     I1  I 2
1  x  2 x 1 1  x  2 x 1 2  x  2 x 1
m 2 m 2 m 2
2 2
dx dx
Xét tích phân I1 sau: I1   
1 x m
 2 x2 1 1 x m
 2  x  1 x  1
dx 1
Khi x  1 : ~
x m
 2  x  1 x  1 3 2  x  1 2
1
1
+ Đây là tích phân suy rộng loại 2, thấy    1  I1 hội tụ.
2

dx
Xét tích phân I 2   x
2
m
 2 x2 1
Khi x   ta xét các trường hợp của m như sau:

1 1
Khi m  0, xét ~    1  I 2 phân kỳ  I phân kỳ
x m
 2 x2 1 2x
1 1
Khi m  0, xét: ~    1  I 2 phân kỳ  I phân kỳ
x m
 2 x2 1 3x
1 1
Khi m  0, xét: ~
x m
 2 x2  1 x m 1
Như vậy khi m  0 thì ta thấy m  1  1  I 2 hội tụ (do đây là tích phân suy rộng loại 1).
Kết luận: + Do I1 hội tụ nên để I hội tụ thì chỉ phụ thuộc vào I 2 . Suy ra, I hội tụ khi m  0 .
Tính tích phân khi m  2 :

 
dx dx
Khi m  2, tích phân đã cho trở thành: I    
1 x 2
 2 x2 1 1
x  x2  2 1 
1
x2
1 1 1 t
Đặt: t  1   t 2  1  2  x2   xdx  dt
1 t 1  t 
2 2
2 2
x x
Tích phân đã tương đương với:

t
1

xdx
1
1  t  2 2
dt   1  t dt  
2 1
1
1
1
 
1  1  t 3 2
dt
x2  x2  2
1  2t 2 t
1
1 2 0
  2t 0 0
x 1 t2  1 t2  1 t2 2
6 6
1 1 t  t 1
1 1 1 1 1 1
  dt   2 2    dt
2 0  6  6  2 6 0  6  6  2 6 0 6   6 
  t  t   t  t  t  t
 2  2   2  2   2   2 
1  1
  ln
2 6  2
6
 t  ln
2
6
t  
1
0 2 6
ln 5  2 6  


dx
Câu 34: Cho tích phân I   x
2
m
 1 2 x 2  5 x  2
.Tìm m để tích phân I hội tụ và tính tích
phân khi m  1
Giải:
- Do x  2 làm cho biểu thức trong dấu tích phân không xác định. Nên đây là tích phân bất định
loại 1 và 2.
Tách ra thành 2 tích phân sau:
 3 
dx dx dx
I     I1  I 2
2  x  1 2 x  5 x  2 2  x  1 2 x  5 x  2 3  x  1 2 x  5 x  2
m 2 m 2 m 2
3 3
dx dx
Xét tích phân I1 sau: I1   
2 x m
 1 2 x 2  5 x  2 2
x m  1
 1 2  x    x  2 
 2
1 1
Khi x  2 : ~
3  2m  1  x  2  2
1
 xm  1 2  x  12   x  2 
Nhận thấy với mọi m  0 (lưu ý vì hàm số chỉ xác định khi m  0 ). Thì 3  2m  1 luôn là hằng.
1
Do đó thấy    1  I1 hội tụ (đây là tích phân suy rộng loại 2).
2

dx
Xét tích phân I 2   x
3
m
 1 2 x 2  5 x  2
Khi x   ta xét các trường hợp của x   như sau:

1 1
Khi m  0, ta xét hàm dương sau: ~    1  I 2 phân kỳ  I phân
x m
 1 2 x  5 x  2
2
2x
kỳ
Khi m  0 : không xét vì làm hàm số không xác định  I không có tích phân.
1 1
* Khi m  0, ta có: ~
x m
 1 2 x 2  5 x  2 2 x m1
Như vậy khi m  0 thì ta thấy m  1  1  I 2 hội tụ.
Kết luận: + Do I1 hội tụ nên để I hội tụ thì chỉ phụ thuộc vào I1 Suy ra, I hội tụ khi m > 0.

dx
Tính tích phân khi m  1:   x  1
2 2 x2  5x  2
1 1
Đặt: x  1   dx   2 dt
t t
1
 0
dx t2
Tích phân đã tương đương với:   x  1 2 x2  5x  2
 
2
dt
2 1 1 1  1 
2   1  5   1  2
t t  t 
1 1 1
dt dt dt
  
0 2 1
 1 0 2t t 2
0 9  1
2
t
t2 t t  
4  2
1 3 3
Đặt t   sinu  dt  cos udu
2 2 2
 3
cosudu
2
 1
Tích phân trở thành:  2
3
  arcsin
2 3
arcsin
1 cosu
3 2

1
Câu 35: Tính tích phân I  x
1 4  x2
dx
Giải
Xét: 4  x 2  0  x  2
x 1 2 
4  x2 4  x2 0 x2  4
 2 
1 1 1
Vậy, ta có: I  x
1 4  x2
dx  
1 x 4 x 2
dx  x
2 x2  4
dx  I1  I 2
Xét I1 :
1 1 1
Đặt t   x   dx   2 dt
x t t
t  1
x  1 
Với   1
 x  2 t 
 2
1 1 1
dt  1
dt
2 2 2 1
1 2 dt 1 1
I1   dx   t    ln 2t  4t  1 1  ln 2  3
2
1 x 4 x
4  2 1 4t  1 12 4t  1
2
1 1 1 2 2 2 2
2
t t

Tương tự với I 2 
4

1
Vậy I  I1  I 2  ln 2  3 
2 4
 

x  ln 1  x 
Câu 36: Tìm tất cả số thực   0 để tích phân I   dx hội tụ
x  arctanx 2 
3 
0
Giải:

x  ln 1  x  2
x  ln 1  x  
x  ln 1  x 
I  dx   dx   dx  I1  I 2
 x3  arctanx 2  0  x  arctanx   x3  arctanx 2 
 3 2  
0 2
x  ln 1  x 
Đặt f  x  
x  arctanx 2 
3 
Xét I1 :
 
 x2     x   
x  x   
x  x 1   x  x   1  x  1
Khi x  0 : f  x  ~  2
  2 ~  2 ~x  1
 x3  x 2   x3  x 2 
 
x 2 x 2 x 1
2
1
Suy ra I1 cùng bản chất với  x
0
1
dx
Vậy để I1 hội tụ thì:   1  1    2 1
Xét I 2 :
x 1
Khi x   : f  x  ~ 3
 2
x x

1
Suy ra I 2 cùng bản chất với  x  dx
2
2
1
Vậy để I 2 hội tụ thì: 2  1     2
2
1
Từ 1 và  2  : Để I HỘI TỤ thì   2
2
1
1
Câu 37: Tìm tất cả các số thực  để tích phân sau hội tụ I   dx . Tính giá
0  x  1 xarctanx
1
trị của tích phân khi  
2
Giải
x  0 là điểm kì dị.
Khi x  0  :
1
TH1:   0 : lim x  lim   
x 0 x 0 x 
1 1 1
 ~ ~
 x  1 x.arctanx  
1
2
x. x
2 2
1 1
dx 2 dx
Suy ra 𝐼 cùng bản chất với 
0
1


 0 1
2
x
2 x2
1
2 dx
hội tụ  I hội tụ 1
 0 1
Dễ thấy
x2
1 1 1
TH2:   0 : ~ ~ 1
 x  1 x.arctanx 
x.x 
x 2
1
dx
Suy ra 𝐼 cùng bản chất với 
0
1
2
x
1 
Vậy để I hội tụ  1    1 2 
2
Từ 1 và  2  suy ra   1
1
1 1
Khi   , tích phân trở thành: I   dx
2 0  x  1 x.arctan x

4 
dx 2dt
Đặt t  arctan x  dt  I 4 t 4 2 
2 x 1  x  0 t 0

x.sin  ax 
Câu 38: Xét tính hội tụ của tích phân:  dx  k  0, a  0 
0
k 2  x2
Giải
x k 2  x2
Xét hàm g  x   2 , ta có: g '  x   . Như vậy x  k thì g '  x   0 khi đó hàm
k  x2  k 2  x2 
2
x
g  x  đơn điệu giảm và lim g  x   lim 0
x  x  k  x 2 2
1  cosAa 2
A
Mặt khác, với mọi A  a :  sin axdx   M
0
a a
Theo dấu hiệu tích phân Dirichle tích phân đã cho hội tụ

sinx
Câu 39: Xét sự hội tụ của tích phân: 
a
x
dx với a  0
 
sinx sinx
Trước hết theo định lý Dirichlet tích phân a x dx hội tụ. Tuy nhiên, tích phân 
a
x
dx không
hội tụ.
sinx sin2 x
Do   0, x  [a, )
x x
  
sin2 x 1  cos 2 x sin 2 x 1 dx 1 cos 2 x
Mặt khác:
x

2x
nên a x dx  2 a x  2 a x dx

sin2 x
Tích phân thứ nhất phân kì, tích phân thứ hai hội tụ. Vậy tích phân a x dx phân kỳ,

sinx
 dx phân kỳ
a
x

e x
2
Câu 40: Tính tích phân suy rộng  1

2
dx
x  
0 2
 2

e x
2
Đặt: I      2 dx
0
x 
     
e x  e  t
2
 x 2  t 1t  x 2
Khi đó, ta có:  2 dx   e  e
 x2
dtdx   e  e
 t
dtdx  . dt
0
x  0 0 0 0 0
2 1 t
 
e x 
2
1
t
t 
Ta thấy y: 0  2 1 2 dt  I '  2   2  1 t
e 2 dt
x  
0
 2
Nhưng
  
    
t 
t

t
1 
t
 t
1 
t
1 
t

0 1 t
e dt   1  te dt  
2
0
2
0 1 t
e dt   2 1  te   
2

2
 0 0 1 t
e dt  
2
0 1 t
e 2 dt  2

e x
2
Vậy  1
2
dx  
x  
0 2
 2

x dx
Câu 41: Tìm  để tích phân sau hội tụ: I  
0 1  x  
2 5
1  x 4  cosx 
Giải:
 
x dx x dx x dx
1
I      I1  I 2
0 1  x 2   5
1  x 4  cosx  0 1  x 2   5
1  x 4  cosx  1 1  x 2   5
1  x 4  cosx 
2
Xét I1 , x  0 : f  x  ~ 2 
x
1
2
 I1 cùng bản chất với x
0
2 
dx
Vậy I1 hội tụ  2    1    1
2
Xét I 2 , x   : f  x  ~ 14

5
x

2
 I 2 cùng bản chất với  1
14

dx
5
x
Vậy I 2 hội tụ  2    1    1

1  x2
Câu 42: Tìm  để tích phân sau hội tụ: I  
0 x 1  x 1 
dx
Giải:
 
1  x2 1  x2 1  x2
1
I 
0 x 1  x 1 
dx   
0 x 1  x
 1

dx  
1 x 1  x 1 
dx  I1  I 2
Khi   1
1
Xét I1 , x  0 : f  x  ~
x
1
1
 I1 cùng bản chất với  x dx
0
Vậy I1 hội tụ    1
1
Xét I 2 , x   : f  x  ~
x 2

1
 I 2 cùng bản chất với  x  dx
1
2
1
Vậy I 2 hội tụ  2  1   
2
Khi   1 làm tương tự

2
dx
Câu 43: Xét sự hội tụ của tích phân sau: I  
0 sinxcosx
Giải:

f  x   0, kỳ dị tại và 0  tách cận
2
  
2 3 2
dx dx dx
I     I1  I 2
0 sinxcosx 0 sinxcosx  sinxcosx
3
Xét I1 : f  x  kỳ dị tại 0

3
1 1
x  0 : f  x  ~ . Vì  1
hội tụ nên I1 hội tụ
x 0 2
x

Xét I 2 : f  x  kỳ dị tại
2
 1 1
x : f  x  ~
2   
sinx .sin   x  x
2  2

2
1
Vì  1
hội tụ nên I 2 hội tụ

  2
3
  x
2 
Vậy I  I1  I 2 hội tụ

dx
Câu 44: Tính tích phân suy rộng: I    x  1
1 x2  x
Giải:
x  1 là điểm kỳ dị  Tích phân suy rộng kết hợp. Ta tách thành 2 tích phân:
 2 
dx dx dx
I   x  1
1 x2  x

1  x  1 x2  x
   x  1
2 x2  x
2 2 2
dx dx dx
Xét I1    lim   lim 
1  x  1 x2  x k 1
k  x  1 x2  x k 1
k
 x  1
2
1
3

2
x  1  x  12
1 dx
Đặt: t   dt 
x 1  x  1
2
Đổi cận:
x 1 2
t 1 1
2 3
Ta có:
k k
dt 2 3 3 1 2 3 3 1 2 2
I1  lim   lim ln t   t 2  t  1  lim ln k   k 2  k     2ln 2  ln12
k
1
1 2t 2  3t  1 k
1 2 4 2 2 k
1 2 4 2 2 2 2
2
3
2 3 2
 k 
dx dx dx
I2    x  1 x x
2
 lim
k    x  1 x x2
 lim
k   3 2
 x  1 1 
2 2 2 2
x  1  x  12
2 1 2 3 2
Giải tương tự: I 2  ln  ln   
2 12 2  4 2 
2 3 2
Vậy I  I1  I 2   2ln2  ln   
2  4 2 

2x 1
Câu 45: Xét sự hội tụ của tích phân:   3  x 
0
4
x5  1
dx
Giải:
5 1
Khi x   ta so sánh: 2 x  1 ~ 2 x;  3  x  4 x5  1 ~ x x 4  x

4
Nên bắt buộc phải chia tp ban đầu thành tổng 2 tp như sau:
 
2x 1 2x 1 2x 1
1
I   3  x 
0
4
x5  1
dx  
0 3  x  x  1
 4 5
dx    3  x 
1
4
x5  1
dx  I1  I 2
I1 là tp của hàm liên tục trong đoạn lấy tp nên là tp xác định (tp HT)

1
Tp I 2 là tp HT khi và chỉ khi 
1

1
dx HT (theo so sánh trên)
4
x
3
Do vậy, tp đã cho HT khi và chỉ khi  
4
BÀI TẬP TỰ LUYỆN

1
 x 2 arctan

Câu 1: Khảo sát sự hội tụ của tích phân suy rộng: J  x dx
1 x x  5 x 4
1  x  3 1  x
1
Câu 2: Khảo sát sự hội tụ của tích phân I   dx
0 sin x

 x 2  3x  2 


Câu 3: Khảo sát sự hội tụ của tích phân I  x ln  2  dx
1  x  x 1 

arctanx 3
Câu 4: Cho tích phân  dx . Tìm  để tích phân hội tụ và tính tích phân khi  
0 1  x  2  2
1
arcsin xdx
Câu 5: Cho tích phân I   . Tìm  để tích phân hội tụ và tính tích phân khi   1
0 x 1  x 
5
1
1  x  3
Câu 6: Tìm  để tích phân sau hội tụ :  arctan  x  x 
0
2

dx
Câu 7: Xét tích phân suy rộng  1  x 1  x  ,
0
3
là tham số. Tìm giá trị  nguyên dương bé
nhất để tích phân suy rộng này hội tụ. Với  tìm được, tính tích phân này.

1
Câu 9: Xét tích phân suy rộng  dx. Tìm m điều kiện về m để tích phân suy rộng này
xm .3 1  x2
1
7
hội tụ. Tính giá trị tích phân này khi m 
3
0
f  x
Câu 10: Cho f  x   e sin x , g  x    ln 1  sint dt. Tìm b để lim
2
nhận giá trị hữu hạn.
3x
x 0 g  x
Với b vừa tìm được, hãy tính giá trị giới hạn trên

sinhx
Câu 11: Khảo sát sự hội tụ của I   dx
0 e  cosx
x2

x 2  sin  x 2  1
Câu 12: Tìm  để tích phân sau hội tụ I  
1 x   lnx  1


2x 1
Câu 13: Tìm  để tích phân sau hội tụ I    3  x 
1
4
x5  1
1
 x 2  arcsin
x 2 dx
Câu 14: Tìm  để tích phân sau hội tụ 
0 1  x 3 x

Tích phân suy rộng + lời giải chi tiết PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Tích phân suy rộng + lời giải chi tiết PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Lời giải thực hiện: HOÀNG HUY QUÂN – Lớp: Kỹ thuật nhiệt – K64 và NGUYỄN THỊ MAI

HƯƠNG – Lớp: TĐH 09 – K64

TÍCH PHÂN SUY RỘNG

Câu 10: Khảo sát sự hội tụ của tích phân: x dx.

x.ln 1  x  1 h  x xln 1  x  ln2

Vậy I  I1  I 2 hội tụ.

Từ 1 và  2   J hội tụ (theo tiêu chuẩn so sánh 2)

Đổi cận: t  x 2  x  1  x; x  2  t  5  2; x    t  lim

Vậy tp đã cho HT khi và chỉ khi   2

Đặt t  ln 1  x   x  et  1  dx  et dt . Ta được tích phân

Tổng hợp lại thì với   1 thì I1 hội tụ!

* Tính tích phân khi   2

Để tích phân hội tụ thì: 2    1    1

Khi x   ta xét các trường hợp của m như sau:

Tính tích phân khi m  2 :

Tích phân đã tương đương với:

Khi x   ta xét các trường hợp của x   như sau:

Như vậy khi m  0 thì ta thấy m  1  1  I 2 hội tụ.

Vậy để I1 hội tụ thì:   1  1    2 1

Câu 40: Tính tích phân suy rộng  1

BÀI TẬP TỰ LUYỆN

You might also like