1.

Ένα βλήμα μάζας , βάλλεται με οριζόντια ταχύτητα

μέτρου και διαπερνά ένα κιβώτιο μάζας που ήταν αρχικά

ακίνητο στη θέση μη λείου οριζόντιου δαπέδου. Το βλήμα εξέρχεται από το κιβώτιο με

ταχύτητα . Αν ο συντελεστής τριβής μεταξύ δαπέδου και κιβωτίου

είναι , όπου η θέση του κιβωτίου στο (S.I.), να υπολογίσετε:

α) Την ταχύτητα του κιβωτίου αμέσως μετά την κρούση.

β) Το ποσοστό μεταβολής της κινητικής ενέργειας του βλήματος κατά τη διάρκεια της κρούσης.

γ) Το διάστημα που θα διανύσει το κιβώτιο μέχρι να σταματήσει.

δ) Το μέτρο του στιγμιαίου ρυθμού μεταβολής της ορμής του κιβωτίου στη θέση .

ε) Τη συνολική θερμότητα που μεταφέρθηκε στο περιβάλλον στη διάρκεια του φαινομένου.

Δίνεται η επιτάχυνση βαρύτητας .

Λύση

α) Φαινόμενο 1o: Ανελαστική κρούση .

Σε κάθε κρούση ισχύει η Αρχή Διατήρησης της Ορμής:

Επιλέγοντας θετική φορά προς τα δεξιά, η παραπάνω σχέση γράφεται αλγεβρικά:

β)

Στα η μεταβολή της κινητικής του ενέργειας είναι

Στα 100% %

% % % % %

γ) Φαινόμενο 2o: Κίνηση κιβωτίου από το Α στο Γ.

Εφαρμόζουμε το θεώρημα μεταβολής κινητικής ενέργειας για το κιβώτιο.

 (2)

Η τριβή όμως είναι μεταβλητή δύναμη:

Συνεπώς το έργο της θα υπολογιστεί μέσω της γραφικής της παράστασης σε συνάρτηση με τη
θέση .

(3)

Αντικαθιστώντας στην (2), έχουμε:

Η παραπάνω δευτεροβάθμια εξίσωση έχει ρίζες:

Δεκτή είναι μόνο η θέση:

δ) Το μέτρο του στιγμιαίου ρυθμού μεταβολής της ορμής του κιβωτίου δίνεται από τον δεύτερο
νόμο του Νεύτωνα:

Στη θέση , ο παραπάνω ρυθμός παίρνει την τιμή:

ε) Η συνολική θερμότητα θα είναι η ενέργεια που μετατράπηκε σε θερμότητα στην ανελαστική

κρούση και η θερμότητα λόγω της τριβής του κιβωτίου με το δάπεδο:

(4)

:
2. Ένα σώμα μάζας ισορροπεί δεμένο στο κάτω άκρο κατακόρυφου ιδανικού

ελατηρίου σταθεράς , το άλλο άκρο του οποίου είναι ακλόνητα στερεωμένο σε

οροφή. Κάποια στιγμή ένα βλήμα μάζας βάλλεται από

απόσταση κάτω από το σώμα Μ με αρχική ταχύτητα μέτρου και

με φορά προς τα πάνω και συγκρούεται πλαστικά με το σώμα μάζας Μ. Να υπολογίσετε:

α) Το μέτρο της ταχύτητας του βλήματος λίγο πριν την κρούση.

β) Το μέτρο της ταχύτητας του συσσωματώματος αμέσως μετά την κρούση.

γ) Τη θερμότητα που αναπτύχθηκε κατά την διάρκεια της κρούσης.

δ) Τη μέγιστη συσπείρωση του ελατηρίου από την αρχική του θέση.

Δίνεται η επιτάχυνση της βαρύτητας .

Λύση

Α.

(*)
α) Φαινόμενο 1o: Κίνηση του m από το Α προς το Γ.

Θ.Μ.Κ.Ε. για το :

(1)

β) Φαινόμενο 2o: Πλαστική κρούση .

Α.Δ.Ο (λίγο πριν –λίγο μετά την κρούση)

Επιλέγοντας θετική φορά προς τα πάνω, γράφουμε την παραπάνω σχέση αλγεβρικά:

(2)

γ) (3)

Η αρχική κινητική ενέργεια του συστήματος είναι:

(4)

Η τελική κινητική ενέργεια του συστήματος είναι:

 (5)

δ) Φαινόμενο 3o: Συσπείρωση του ελατηρίου.

Θ.Μ.Κ.Ε για το συσσωμάτωμα από το Γ στο Δ (ή διατήρηση της μηχανικής ενέργειας του
συστήματος μεταξύ των θέσεων Γ και Δ)