ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Άσκηση 15.

Τετραγωνικό αγώγιμο πλαίσιο πλευράς a = 0,1m έχει N=100 σπείρες αμελητέας αντίστασης
και στρέφεται με γωνιακή ταχύτητα w = 200rad / s μέσα σε ομογενές μαγνητικό πεδίο
έντασης B = 1T , γύρω από άξονα που περνά από τα μέσα δύο απέναντι πλευρών του και
είναι κάθετος στις δυναμικές γραμμές του πεδίου. Τη στιγμή t=0 το πλαίσιο είναι κάθετο
στις γραμμές του πεδίου.

α) Να γράψτε τη χρονική εξίσωση της εναλλασσόμενης τάσης που δημιουργείται στα άκρα
του πλαισίου και να σχεδιάσετε τη γραφική παράσταση τάσης-χρόνου για το χρονικό
διάστημα δύο περιόδων, δηλαδή από 0 έως 2Τ.

β) Τα άκρα του πλαισίου συνδέονται με αντιστάτη αντίστασης R = 100W .

β1) Να υπολογίστε τη θερμότητα που εκλύεται στον αντιστάτη σε χρονικό διάστημα Δt=4s.

β2) Να γράψετε τη χρονική εξίσωση της στιγμιαίας ισχύος που απορροφά ο αντιστάτης και
να βρείτε τη μέγιστη και την ελάχιστη τιμή της.

γ) Κόβουμε τον αντιστάτη στη μέση και τα δύο κομμάτια τα συνδέουμε παράλληλα μεταξύ
τους, εφαρμόζοντας στα άκρα του συστήματός τους την αρχική εναλλασσόμενη τάση. Να
βρείτε τη θερμότητα που εκλύεται στο κύκλωμα σε χρονικό διάστημα Dt ' = 2s .

Λύση
-2
α) Το εμβαδόν του πλαισίου είναι A = a = 10 m .
2 2

Για το πλάτος της εναλλασσόμενης τάσης ισχύει:

æ rad ö
÷ × (1T ) × (10 m ) Þ V = 200V .
-2
V = Nw BA = 100 × ç 200 2

è s ø
Άρα, η χρονική εξίσωση της εναλλασσόμενης
τάσης είναι u = 200hm 200t (SI ) .

Η περίοδος της εναλλασσόμενης τάσης είναι

2p p
T= = s και η γραφική παράσταση τάσης-
w 100
χρόνου δείχνεται στο διπλανό διάγραμμα.

β1) Η ενεργός τάση δίνεται από τη σχέση

V
Ven = = 100 2V
2
και η ενεργός ένταση

Ven 100 2V
Ien = = = 2A .
R 100W
Άρα, η θερμότητα που εκλύεται στον αντιστάτη σε χρονικό διάστημα Δt=4s είναι

97
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Q = Ien 2 RDt Þ Q = ( 2 A)2 × (100W ) × ( 4s ) Þ Q = 800 J

β2) Η εξίσωση της στιγμιαίας έντασης είναι

u
i= Þ i = 2hm 200t ( SI ) .
R

Για τη στιγμιαία ισχύ έχουμε: p = ui Þ p = 400hm 200t (SI ) .

2

Γνωρίζουμε ότι: -1 £ hm 200t £ 1 οπότε: 0 £ hm 200t £ 1 και 0 £ 400hm 200t £ 400 (SI ) ,
2 2

δηλαδή 0 £ p £ 400W .

Άρα pmin = 0 και pmax = 400W

l
γ) Από τη σχέση R = r καταλαβαίνουμε ότι το κάθε κομμάτι θα έχει αντίσταση
s
R
R' = = 50W .
2

R'R'
Η ολική αντίσταση των δύο αντιστατών είναι: ROL = = 25W
R '+ R '

Ven 100 2V
I en' = = Þ I en' = 4 2A
ROL 25W

και Q' = I en' 2 ROL Dt ' = (4 2A)2 × ( 25W ) × ( 2s ) Þ Q = 1600 J .

98
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Άσκηση 16.

Δύο αντιστάτες αντιστάσεων R1 = 10W , R2 = 30W αντίστοιχα, συνδέονται σε σειρά και

στα άκρα του συστήματός τους εφαρμόζεται εναλλασσόμενη τάση που περιγράφεται
από τη συνάρτηση u = 200 2hm100p t ( SI ) .
α) Να γράψετε τη χρονική εξίσωση της έντασης του εναλλασσόμενου ρεύματος, καθώς και
τις χρονικές εξισώσεις της τάσης στα άκρα κάθε αντιστάτη ξεχωριστά.

β) Να υπολογίσετε τη μέση ισχύ που απορροφά το κύκλωμα.

γ) Να βρείτε το λόγο των θερμοτήτων που εκλύονται στους δύο αντιστάτες, στο ίδιο χρονικό
διάστημα.

δ) Να υπολογίστε τη στιγμιαία ισχύ που απορροφά το κύκλωμα τις χρονικές στιγμές στις
οποίες η ένταση του ρεύματος γίνεται ίση με την ενεργό της τιμή.

Λύση

α) ROL = R1 + R2 = 40W

u
i= Þ i = 5 2 hm100p t ( SI ) , επίσης
ROL

u1 = iR1 Þ u1 = 50 2 hm100p t (SI ) και

u2 = iR2 Þ u2 = 150 2 hm100p t (SI )

I 5 2
β) Γνωρίζουμε ότι Ien = = A Þ Ien = 5A
2 2

και η μέση ισχύς στο κύκλωμα είναι: P = I en2 ROL = (5A)2 × ( 40W ) Þ P = 103W

Q1 Ien R1Dt
2
Q R Q 1
γ) = 2 Þ 1 = 1Þ 1 =
Q2 Ien R2 Dt Q2 R2 Q2 3

δ) p = ui Þ p = i 2 ROL όταν i = Ien = 5A τότε p = (5A) × ( 40W ) Þ p = 10 W .

2 3

99
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Άσκηση 17.

Στα άκρα αντιστάτη αντίστασης R = 100W εφαρμόζεται εναλλασσόμενη τάση u = Vhmwt .

7T
Τη χρονική στιγμή t = η ένταση του ρεύματος είναι ίση με i = 3A .
6
α) Να βρείτε το πλάτος της εναλλασσόμενης τάσης.

β) Υπολογίστε τη θερμότητα που εκλύεται στον αντιστάτη σε χρονικό διάστημα Dt = 1min .

γ) Υπολογίστε τη φάση της εναλλασσόμενης τάσης τη χρονική στιγμή που η στιγμιαία ισχύς
του ρεύματος γίνεται ίση με το 50% της μέγιστης τιμής της για πρώτη φορά.

δ) Η τάση που τροφοδοτεί τον αντιστάτη παράγεται από αγώγιμο πλαίσιο αμελητέας
αντίστασης που στρέφεται μέσα σε ομογενές μαγνητικό πεδίο έντασης μέτρου Β με γωνιακή
ταχύτητα ω. Διπλασιάζουμε ταυτόχρονα την ένταση του ομογενούς μαγνητικού πεδίου και
τη γωνιακή ταχύτητα περιστροφής του πλαισίου. Να βρείτε πόσο τοις εκατό (%)
μεταβάλλεται η ενεργός τάση στα άκρα του αντιστάτη.

Λύση

α) Τα μεγέθη τάση και ένταση είναι συμφασικά μεγέθη οπότε i = Ihmwt .

7T 2p 7T 7p
Για t = έχουμε Ihm ( ) = 3A Þ Ihm = 3A Þ I = 2A
6 T 6 3
οπότε V = IR Þ V = 200V .

I
β) Q = Ien RDt , Ien = = 2A , οπότε Q = ( 2A)2 × (100W ) × ( 60s ) Þ Q = 12 ×103 J
2

γ) p = ui Þ p = i R Þ p = I hm wt × R και αφού 0 £ hm wt £ 1 , pmax = I 2 R .

2 2 2 2

50 I 2R 2
Ισχύει p = pmax Þ I 2hm 2wt × R = Þ hmwt = ±
100 2 2

2
Οι λύσεις για την εξίσωση hmwt = είναι:
2
p 3p
wt = 2kp + ή wt = 2kp + με k Î .
4 4

2
και για την εξίσωση hmwt = - οι λύσεις είναι:
2
p 5p
wt = 2kp - ή wt = 2kp + με k Î .
4 4

100
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

p
Η πρώτη φορά αντιστοιχεί στη μικρότερη τιμή φάσης, οπότε επιλέγουμε wt = rad και
4
p
συνεπώς η φάση της τάσης είναι f = rad .
4
δ) Αρχικά το πλάτος είναι V = NwBA .

Τελικά το πλάτος είναι

V ' = Nw 'B' A = N(2w)(2B)A = 4NwBA

V ' 4V
δηλαδή V = 4V άρα και Ven' = = = 4Ven .
'

2 2
Συνεπώς το ζητούμενο ποσοστό είναι:

Ven' - Ven
p% = 100% Þ p % = 300%
Ven

101
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Άσκηση 18.

Στα άκρα ενός αντιστάτη αντίστασης R εφαρμόζεται η εναλλασσόμενη τάση

u = Vhm100p t (SI ) . O μέσος ρυθμός έκλυσης θερμότητας στον αντιστάτη είναι
DQ 25T
= 103 J / s και η τιμή της τάσης τη χρονική στιγμή t = είναι u = 100 2V .
Dt 12
α) Να υπολογίστε το πλάτος της εναλλασσόμενης τάσης και την τιμή της αντίστασης R.

β) Να βρείτε τη θερμότητα που εκλύεται στον αντιστάτη, στο χρονικό διάστημα που
μεσολαβεί μεταξύ δύο διαδοχικών μηδενισμών της εναλλασσόμενης τάσης.

γ) Να βρείτε τη συνάρτηση που περιγράφει τη στιγμιαία ισχύ που καταναλώνει ο αντιστάτης

σε σχέση με το χρόνο και να τη σχεδιάσετε σε αριθμημένους άξονες.

δ) Να βρείτε ποιες χρονικές στιγμές μέσα στην πρώτη περίοδο η στιγμιαία ισχύς ισούται με
το μισό της μέγιστης τιμής της.

Λύση

25T
α) H εναλλασσόμενη τάση είναι u = Vhmwt και για t = ισχύει
12

2p 25T 25p p
Vhm ( × ) = 100 2V Þ Vhm = 100 2V Þ Vhm = 100 2V Þ V = 200 2V άρα
T 12 6 6
V
Ven = = 200V .
2
O μέσος ρυθμός έκλυσης θερμότητας στον αντιστάτη είναι η μέση ισχύς. Άρα
2
DQ æV ö DQ Ven 2 Ven 2 (200V )2
= Ien 2 R = ç en ÷ R Þ = Þ R= = 3 Þ R = 40W
Dt è R ø Dt R ( DQ / Dt ) 10 J / s
T
β) Ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ δύο διαδοχικών μηδενισμών της τάσης είναι Dt = ,
2
2p
όπου T = = 0, 02s , άρα Dt = 0,01s .
w
Ven 200V
Ακόμη Ien = = Þ Ien = 5A .
R 40W

( )
Άρα, Q = Ien 2 RDt Þ Q = (5A)2 × ( 40W ) × 10-2 s Þ Q = 10 J

γ) Το πλάτος της έντασης του εναλλασσόμενου ρεύματος είναι

I = Ien 2 Þ I = 5 2A

Η εξίσωση της στιγμιαίας ισχύος είναι

102
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

p = ui = 200 2 hm100p t × 5 2 hm100p t Þ p = 2 ×103 hm 2100p t (SI )

Το διάγραμμα της στιγμιαίας ισχύος που καταναλώνει ο αντιστάτης σε σχέση με το χρόνο

φαίνεται παρακάτω.

δ) Επειδή 0 £ hm 100p t £ 1 , Pmax = 2 ×103W .

2

Pmax 1 2
Πρέπει p = Þ hm 2100p t = Þ hm100p t = ± .
2 2 2

2 p 3p
Για hm100p t = , οι λύσεις είναι: 100p t = 2kp + ή 100p t = 2kp + με k Î . Για
2 4 4
2 p 5p
hm100p t = - οι λύσεις είναι: 100p t = 2kp - ή 100p t = 2kp + με k Î .
2 4 4
Οι χρονικές στιγμές που είναι λύσεις των παραπάνω εξισώσεων και ανήκουν στο χρονικό
διάστημα [0, Τ] είναι:

1 3 5 7
t1 = s , t2 = s , t3 = s , t4 = s.
400 400 400 400
Οι χρονικές στιγμές t1, t2, t3, t4 δείχνονται στο διάγραμμα ισχύος-χρόνου της ερώτησης (γ).

103
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Άσκηση 19.

Με σύρμα μήκους L = 16m αμελητέας αντίστασης κατασκευάζουμε πλαίσιο με Ν=10

σπείρες. Κάθε σπείρα έχει σχήμα τετραγώνου πλευράς α. Το πλαίσιο στρέφεται μέσα σε
ομογενές μαγνητικό πεδίο έντασης B = 2 T με γωνιακή ταχύτητα w = 100rad / s , γύρω
από άξονα που διέρχεται από τα μέσα δύο απέναντι πλευρών του και είναι κάθετος στις
δυναμικές γραμμές του πεδίου. Την αρμονικά εναλλασσόμενη τάση που αναπτύσσεται στα
άκρα του πλαισίου την εφαρμόζουμε σε θερμική συσκευή με στοιχεία κανονικής λειτουργίας
120V και 100W . Τη χρονική στιγμή t = 0 το πλαίσιο είναι κάθετο στο μαγνητικό πεδίο.

α) Να γράψετε τη χρονική εξίσωση της μαγνητικής ροής που περνά από κάθε σπείρα του
πλαισίου και να κάνετε την αντίστοιχη γραφική παράσταση μαγνητικής ροής-χρόνου σε
αριθμημένους άξονες.

β) Να γράψετε τη χρονική εξίσωση της εναλλασσόμενης τάσης.

γ) Να εξετάστε αν η συσκευή λειτουργεί κανονικά. Αν όχι, να υπολογίστε την αντίσταση Rx

του αντιστάτη που πρέπει να συνδέσουμε σε σειρά με τη συσκευή, για να λειτουργήσει
κανονικά.

δ) Να υπολογίσετε πόσο τοις εκατό (%) πρέπει να μεταβάλλουμε την ένταση του μαγνητικού
πεδίου, ώστε η συσκευή να λειτουργεί κανονικά, χωρίς την προσθήκη της Rx.

Λύση

α) Το μήκος του σύρματος και οι πλευρές του τετραγωνικού πλαισίου συνδέονται με τη

σχέση, L = N 4a Þ a = 0, 4m , οπότε το εμβαδόν κάθε σπείρας του πλαισίου είναι:
A = a 2 = 0,16m2 .

Η μαγνητική ροή που περνά από κάθε σπείρα του

πλαισίου δίνεται από τη σχέση

F = BAsunwt Þ
F = 0,16 2sun 100t ( SI )

Η περίοδος μεταβολής της μαγνητικής ροής είναι

2p 2p
T= = Þ T = 0, 02p s .
w 100 rad / s

H γραφική παράσταση μαγνητικής ροής-χρόνου είναι όπως στο σχήμα.

β) Το πλάτος της εναλλασσόμενης τάσης είναι

æ rad ö
V = NwBA Þ V = 10 × ç100
è s ø
÷× ( )
2T × ( 0,16m2 ) Þ V = 160 2 V

V
και Ven = Þ Ven = 160V .
2
Άρα, η χρονική εξίσωση της εναλλασσόμενης τάσης είναι

104
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

u = Vhmwt Þ u = 160 2 hm100t ( SI )

γ) Για τη θερμική συσκευή έχουμε: PK = 100W , VK = 120V .

PK 5
Άρα το ρεύμα κανονικής λειτουργίας είναι I K = = A και η αντίσταση της θερμικής
VK 6
VK
συσκευής RS = = 144W .
IK

Παρατηρούμε ότι η εφαρμοζόμενη ενεργός τάση στα άκρα της συσκευής είναι μεγαλύτερη
από την τάση κανονικής λειτουργίας ( VK < Ven ), άρα η συσκευή κινδυνεύει να
καταστραφεί.

Για να λειτουργήσει κανονικά η συσκευή πρέπει για την ένταση του

ρεύματος που διαρρέει τη συσκευή να ισχύει

5
Ien = I K = A,
6

Ven 160V
οπότε ROL = = Þ ROL = 192W .
Ien 5
A
6

Όμως ROL = RS + RC Þ 192W = 144W + RC Þ RC = 48W .

δ) Πρέπει Ven' = VK Þ Ven' = 120V και V = Ven 2 = 120 2V .

'

120 2V 3 2
Άρα, NwB' A = 120 2 Þ B' = Þ B' = T
æ rad ö
÷ × ( 0,16m )
4
10 × ç100 2

è s ø

Το ζητούμενο ποσοστό είναι

3 2T
- 2T
B -B'
4
p% = 100% = 100% Þ p % = -25%
B 2T

105
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Άσκηση 20.

Θερμική συσκευή με στοιχεία κανονικής λειτουργίας Pk = 400W , Vk = 160V συνδέεται σε

σειρά με αντιστάτη αντίστασης R = 16W . Στα άκρα του συστήματος εφαρμόζεται
εναλλασσόμενη τάση u = Vhmwt και η συσκευή λειτουργεί κανονικά. Η τάση εκτελεί 6000
πλήρεις εναλλαγές σε χρονικό διάστημα Dt = 2 min .

α) Να βρείτε την ενεργό ένταση του ρεύματος που διαρρέει τη θερμική συσκευή και την
αντίστασή της, RΣ.

β) Να γράψετε τη χρονική εξίσωση της εναλλασσόμενης τάσης.

11
γ) Να βρείτε το ρυθμό έκλυσης θερμότητας στο κύκλωμα τη χρονική στιγμή t = s.
600
δ) Η εναλλασσόμενη τάση παράγεται από αγώγιμο πλαίσιο αμελητέας αντίστασης, που
στρέφεται κατάλληλα μέσα σε ομογενές μαγνητικό πεδίο έντασης Β. Αφαιρούμε τον
αντιστάτη από το κύκλωμα. Να βρείτε πόσο τοις εκατό (%) πρέπει να μεταβάλλουμε την
ένταση του μαγνητικού πεδίου, ώστε η συσκευή να λειτουργεί κανονικά.

Λύση

α) Από τα στοιχεία κανονικής λειτουργίας για τη θερμική συσκευή βρίσκουμε το ρεύμα

κανονικής της λειτουργίας και την αντίστασή της.

PK 400W
IK = = Þ I K = 2,5A και
VK 160V

V 2 (160V )
2
V2
PK = K Þ RS = K = Þ RS = 64W .
RS PK 400W

Επειδή η συσκευή λειτουργεί κανονικά, Ien = I K = 2,5A .

β) Η ολική αντίσταση του κυκλώματος είναι : ROL = R + RS = 80W

Ven = Ien ROL = ( 2,5A ) × (80W ) Þ Ven = 200V ,

V = Ven 2 = 200 2V .

Η συχνότητα της εναλλασσόμενης τάσης δίνεται από τη σχέση

N 6000
f = = Þ f = 50 Hz και η γωνιακή συχνότητα
Dt 2 × 60s

rad
w = 2p f = 100p .
s

Άρα u = Vhmwt Þ u = 200 2 hm100p t ( SI )

γ) Το πλάτος της εναλλασσόμενης έντασης ρεύματος είναι

106
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

I = Ien 2 Þ I = 2,5 2A

Άρα, η χρονική εξίσωση της εναλλασσόμενης έντασης είναι

i = Ihmwt = 2,5 2hm100p t (SI ) .

11 11p p
Για t = s , i = 2,5 2hm A = 2,5 2hm (- ) A Þ i = -1, 25 2A .
600 6 6
Ο ρυθμός έκλυσης θερμότητας στο κύκλωμα είναι η στιγμιαία ισχύς

dQ dQ
= p = i 2 ROL = (-1, 25 2A)2 × (80W ) Þ = 250 J / s
dt dt

δ) Πρέπει Ven' = VK = 160V , άρα V ' = 160 2V

Αρχικά είναι V = NwBA και τελικά V = NwB A .

' '

V ' NwB' A B' 160 2 4

= Þ = Þ B' = B
V NwBA B 200 2 5

4B
-B
B' - B 5
Άρα, p % = 100% = Þ p % = -20%
B B

107
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Άσκηση 21.

Ένας αντιστάτης αντίστασης R = 200W

τροφοδοτείται από εναλλασσόμενη τάση
u = Vhmwt . Στο διπλανό σχήμα φαίνεται η
γραφική παράσταση της στιγμιαίας ισχύος στον
αντιστάτη σε συνάρτηση με το χρόνο.

α) Να βρείτε την περίοδο, τη συχνότητα και το

πλάτος της εναλλασσόμενης τάσης.

β) Υπολογίστε τη θερμότητα που εκλύεται στον αντιστάτη σε χρόνο ίσο με αυτόν που
χρειάζεται η τάση για να ολοκληρώσει 500 πλήρεις εναλλαγές.

γ) Ποια χρονική στιγμή η στιγμιαία ισχύς του εναλλασσόμενου ρεύματος ισούται με τη μέση
ισχύ για πρώτη φορά;

δ) Αντικαθιστούμε τον αντιστάτη με δύο άλλους αντίστασης 100Ω ο καθένας, τους οποίους
συνδέουμε παράλληλα μεταξύ τους και στη συνέχεια στα άκρα του συστήματός τους
εφαρμόζουμε την ίδια εναλλασσόμενη τάση. Να βρείτε πόσο τοις εκατό (%) μεταβάλλεται η
μέση ισχύς στο κύκλωμα.

Λύση

α) p=υi Þ p=i R
2

Συνεπώς η στιγμιαία ισχύς μηδενίζεται κάθε φορά που μηδενίζεται και η ένταση του
ρεύματος, οπότε:

T
= 0, 01s Þ Τ=0,02s , f=50Hz , ω=100πrad/s .
2

Ακόμη p=i R = I Rημ ωt , 0 £ ημ ωt £ 1 άρα pmax = I 2 R Þ 200W = I 2 200W Þ I = 1A και

2 2 2 2

V = IR Þ V = 200V

Ν 500
β) f= Þ t= s Þ t=10s .
t 50
2
æ I ö (1A) 2
÷ Rt= 2 × ( 200W ) × (10s ) Þ Q=10 J
2 3
Άρα, Q=Ien Rt= ç
è 2ø

1 2
γ) p=P Þ I Rημ ωt=Ien R Þ ( I en 2) ημ ωt=I en Þ ημ ωt= Þ ημωt= ±
2 2 2 2 2 2 2

2 2

2 π 3π
Για ημωt= έχουμε ωt=2κπ+ ή ωt=2κπ+ με k Î
2 4 4

2 π 5π
Για ημωt=- έχουμε ωt=2κπ- ή ωt=2κπ+ kÎ .
2 4 4

108
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Για πρώτη φορά η στιγμιαία ισχύς του εναλλασσόμενου ρεύματος ισούται με τη μέση ισχύ
π 1
όταν ωt= Þ t= s
4 400

R¢R¢ V
'
δ) ROL = = 50W , I en' = en'
R ¢ + R¢ ROL

V
με Ven = Þ Ven = 100 2V , άρα I en' = 2 2A
2

και P' = I en'2 ROL

'
= (2 2A)2 × ( 50W ) Þ P' = 400W .

2 2
Αρχικά η ισχύς ήταν P = I en R = (
2
A) × ( 200W ) Þ P = 100W
2

Άρα, η επί τοις εκατό (%) μεταβολή της μέσης ισχύος στο κύκλωμα είναι
P' - P 400 - 100
π%= 100% = 100% Þ π%=300%
P 100

109
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Άσκηση 22.

Ένα συρμάτινο πλαίσιο σχήματος τετραγώνου

πλευράς a = 0,1m , αμελητέας αντίστασης,
έχει Ν=100 σπείρες και στρέφεται μέσα σε
ομογενές μαγνητικό πεδίο έντασης Β, με
γωνιακή ταχύτητα ω γύρω από άξονα που
περνά από τα μέσα δύο απέναντι πλευρών του
πλαισίου και είναι κάθετος στις δυναμικές
γραμμές του πεδίου. Στο διπλανό σχήμα
παριστάνεται η μαγνητική ροή που διέρχεται
από κάθε σπείρα του πλαισίου σε συνάρτηση
με το χρόνο.

α) Να βρείτε την ένταση Β του μαγνητικού

πεδίου.

β) Να γράψετε τη χρονική εξίσωση της εναλλασσόμενης τάσης που δημιουργείται στα άκρα
του πλαισίου.

γ) Να βρείτε για πόσο χρονικό διάστημα σε κάθε περίοδο η αλγεβρική τιμή της στιγμιαίας
τάσης είναι μεγαλύτερη ή ίση από την ενεργό τάση.

δ) Συνδέουμε τα άκρα του πλαισίου με αντιστάτη αντίστασης R = 10W . Να βρείτε τη

θερμότητα που εκλύεται στον αντιστάτη, στο χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο το πλαίσιο
εκτελεί 200 στροφές.

Λύση

α) Για τη μαγνητική ροή που διέρχεται από μια σπείρα του πλαισίου ισχύει:

2 ×10-2
Wb
F = BAsunwt άρα F max = BA Þ F max = Ba Þ B =
2 p 2
ÞB= T .
-2 2
10 m p
2π
β) T = 0,02s , f=50Hz , ω= =100πrad/s .
Τ
Για το πλάτος της εναλλασσόμενης τάσης έχουμε:

æ rad ö æ 2 ö
÷ × ç T ÷ × (10 m ) Þ V=200V
-2
V=ΝωΒΑ=100 × ç100π 2

è s ø èπ ø

και υ=Vημωt Þ υ=200ημ100πt (SI)

2 π 3π
γ) υ ³ Vεν Þ Vεν 2ημ100πt ³ Vεν Þ ημ100πt ³ άρα 2κπ+ £ 100p t £ 2κπ+ (SI) με
2 4 4
kÎ .

110
 ΨΗΦΙΑΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ

Συνεπώς το ζητούμενο χρονικό διάστημα για κάθε

περίοδο θα είναι
3π π
(2κπ+ ) - (2κπ+ )
Dt= 4 4 Þ Dt= 1 s .
100p 200
Ν 200
δ) f= Þ t= Þ t=4s
t 50Hz

Ven V 200V
Ien = = = Þ Ien = 10 2A και
R R 2 10W 2

Q=Ien2 Rt Þ Q=(10 2Α)2 × (10W ) × ( 4s ) Þ Q=8 ×103J .

111