BÜNYAMİN HOCA KURS İSTANBUL ÖZEL 2020

YAPI VE TÜR SORULARININ ÇÖZÜM YÖNTEMİ İSİMLERE GELEN ÇEKİM EKLERİ

(Fiillere gelmez, hayır ona da gelmez, hayır hiçbir fiile gelmez!)
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün kökü,
A) Hâl (Durum Ekleri)
sözcük türü bakımından diğerlerinden farklıdır?
Ev - İ Belirtme
Bu tür sorularda sözcüğün türüne/görevine bak. İsim, sıfat, zamir, zarf, Ev - E Yönelme
edat, bağlaç, ünlem veya fiil olduğunu sözcüğün ya da seçeneğin yanına Ev - DE Bulunma
yaz. Daha sonra doğru cevabı işaretlersin. Ev - DEN Ayrılma
Bunlardan herhangi biri yoksa sözcük YALIN’dır.
2. Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerin hangilerinin
*Belirtme ekinden önce “ONUN” GELMEZ!
kökü, diğerlerinden farklı türdedir?
Kökü farklıdır diyorsa sözcükle yakın anlamda kalabilecek şekilde B) Çoğul Eki
parçala o sözcüğü. En küçük parçasını bulmaya çalış. Bulduktan sonra -lar, -ler (Fiillere gelmez. Fiillere gelmez. Fiillere gelmez)
-mak, -mek eki getir, geliyorsa fiildir, gelmiyorsa isimdir. Ona göre
işaretle. C) Küçültme Ekleri
(-cık, -msi, -mtırak, -ceğiz) Bunu sana sıfat olarak sorarlar.
3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözcük
Sağına soluna iyi bak. Sıfat mı değil mi diye.
diğerlerinden farklı işlevde bir ek almıştır?
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “– X” eki diğerlerinden
D) Eşitlik Eki
farklı bir görevdedir?
(-ce, -ca) Sorulmaz genelde. Eski zamanlarda bazı sözcüklere
Bu iki tarz sorunun cevap şekli iki türlü olabilir: gelip kalıplaşmış. Kokar+ca = Hayvan ismi.
İlk olarak yapım eki mi çekim eki mi şeklinde soruyor ona bak. Eğer
E) Vasıta (Araç) Eki
yapım ve çekim eki soruyorsa ekleri bul. Çekim eklerini ezberlemiş
(-le, -la) ile sözcüğünde ünlü düşmesi olur yanındaki sözcüğe
olman lazım. Yapım ekleri zaten kolay.
eklenir. O kadar.
İkinci ihtimal de şudur: Yapım eki soruyorsa dört çeşit yapım ekinden
hangilerinin kullanıldığına bak. Fiili fiil mi yapmış, fiili isim mi yapmış, F) İlgi (Tamlayan) İyelik (Tamlanan) Ekleri
ismi isim mi yapmış veya ismi fiil mi yapmış buna bakacağız. Bunu Ben + İM araba + M
anlamanın en kolay yolu tabi ki -mak, -mek eki getirmektir. Sen +İN araba + N
O +n+UN araba+s+I
5. Hangisinde iyelik eki vardır?
Biz +İM araba +MIZ
“Benim evİM……………onun evİ………………onların evlerİ” tüm Siz +İN araba +NIZ
zamirleri ve yanındaki iyelik eklerini sırayla say. Sağda ben saydım => Onlar +IN araba +LARI
BÜNYAMİN HOCA KURS İSTANBUL ÖZEL 2020

FİİLLERE GELEN ÇEKİM EKLERİ

6. Aşağıdakilerin hangisinde birden çok yapım eki almış bir
(Hayır isimlere gelmez, ısrar etme işte, gelmiyor!)
sözcük vardır?
Yapım eklerini biliyorsun artık. Aynı mantıkla yapım eklerini ayırıp A) ZAMAN KİP EKLERİ
sayacağız. İki yapım eki gördük mü işaretleyeceğiz. 1. Bilinen geçmiş zaman (-dı, -di, -du, -dü, -tı, -ti, -tu, -tü)
2. Öğrenilen geçmiş zaman (-mış, -miş, -MUŞ, -müş)
7. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük hem yapım hem
3. Şimdiki zaman (-yok, -mekte)
çekim eki almıştır?
4. Gelecek zaman (-acak, -ecek)
Türkçemizde yapım eki solda çekim eki sağdadır unutma. Birkaç istisna 5. Geniş zaman (-r, -ır, -ar, -ur)
var ama onları bu tarz sorularda sormazlar. Sözcüğün kökünü bul,
üzerine yapım eki + çekim eki buldun mu yapıştır cevabı. B) DİLEK KİP EKLERİ
1. Dilek-şart kipi (-se, -sa)
8. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcük yapım eki
2. İstek kipi (-e, -a)
almamıştır?
3. Gereklilik kipi (-meli, -malı)
9. Bu dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden hangileri gövde
4. Emir kipi (1 ve 3. şahıs yok, -sin, -iniz, -sinler)
değildir?
10. Bu dörtlükteki numaralanmış sözcüklerden hangisi yapıca
C) ŞAHIS EKLERİ
basittir?
11. Aşağıdaki dizelerin hangisinde türemiş sözcük yoktur?
Ben yaptı-M yapmış-IM
Bu dört sorunun cevabı aynıdır: Yapım eki almasın yeter! Sen yaptı-N yapmış-SIN
O yaptı yapmış
12. Bu dörtlükteki numaralanmış sözcüklerden hangisi yapı
Biz yaptı-K yapmış-IZ
bakımından diğerlerinden farklıdır?
Siz yaptı-NIZ yapmış-SINIZ
Yapım eki almış mı almamış mı önce ona bak, soru çıkmazsa birleşik Onlar yaptı-LAR yapmış-LAR
sözcükleri de ekle. Birleşik sözcük iki sözcüğün birbirine yapışmasıdır.
13. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde “X” sözcüğüyle özdeş HEM İSİMLERE HEM FİİLLERE GELEN ÇEKİM EKİ!
yapıda bir sözcük vardır?
EK FİİL!
Bu tür sorularda verilen X sözcüğünün kökünü bul isim mi fiil mi ona
(İDİ, İMİŞ, İSE, DIR)
bak, sonra üzerine gelen ekin hangi ek olduğunu anla.