Sözcük kök ya da gövdelerine gelerek onlardan

Bir kelimenin daha küçük parçalara ayrılamayan

anlamlı en küçük parçasına kök denir. yeni sözcükler türeten ya da onların cümle içerisinde
çeşitli görevlerde kullanılmasını sağlayan ses ya da ses
Kök Çeşitleri birliklerine ek denir.

İsim Kökü: Varlıkları, kavramları, duyguları karşıla- EKLER

yan ad soylu sözcüklerdir.
Örnek: Göz, su, beyaz, simit, çöl, güzel, kötü …

Fiil Kökleri: İş, oluş, durum bildiren köklerdir.

* –mek/mak mastar eki alabilen kökler fiil köküdür.
Örnek: oku-, yaz-, gez-,horla-, ağla– …

Ortak Kök: Aralarında anlam ilgisi bulunan, hem ad

hem de fiil olarak kullanılabilen köklerdir.

NOT: Ortak kökler arasında belirgin bir anlam ilgisi

vardır.
Ad Fiil
boya
“eski” → eski eski–
“boya” → boya boya–
“sıva” → sıva sıva–

Sesteş Kök: Yazılışları aynı, fakat anlamları farklı

olan köklerdir.

NOT: Sesteş kökler arasında en ufak bir anlam ilgisi

yoktur.

Ad Fiil 1. ÇEKİM EKLERİ

A) Çoğul Eki (-ler / -lar )

Gül Gül -
Geldiği ismi karşılayan varlık ya da kavramın birden
fazla olduğunu anlatan eklerdir.

Kaz Kaz- ağaç-lar insan-lar hayal-ler

Büyü Büyü- yol– lar masa-lar oda-lar
Kan Kan-
Kır Kır- B) İyelik Ekleri ( -m,-n,-i-,-miz,-niz,-leri )

Geldiği ismi karşılayan varlığın kime ait olduğunu

Aşağıdaki köklerin türünü yazınız.
bildiren eklerdir.
Sev …………. Yüz …………..
Kalem-im
Oku …………. Var …………..
Kalem-in
Ayak ………… Yan …………. Kalem-i
Güzel …………. Bil ………….. **Bu bölümden sonra
Kalem-imiz
Diş …………. Tuz ………….. Kalem-iniz defterinizde altı satır
Barış ………… Son ………….. boşluk bırakınız.
Kalem-leri
C) Fiil Çekim Ekleri 2. YAPIM EKLERİ

Kip Ekleri: Sözcüklere gelerek onlardan yeni kelimeler türeten

eklerdir.
Gel-iyor (şimdiki zaman kipi)
Gel– miş ( duyulan geçmiş zaman kipi) A) İsimden İsim Türeten Ekler
Gel-di ( görülen geçmiş zaman kipi)
İsim Yapım Eki Türemiş Sözcük
Gel-ecek ( gelecek zaman kipi)
Gel-ir (geniş zaman kipi) Kitap -lık Kitaplık
Gel-meli( gereklilik kipi)
Su -cu Sucu
Gel– se (koşul kipi)
Gel-e (istek kipi) Para -sız Parasız

Kişi Ekleri: İsimde n isim türeten diğer yağım ekleri: -lı,-cı,-cık,-daş

-cıl,-inci,-gil,-lık ...
Geliyor– um (I. tekil kişi)
Geliyor– sun (II. tekil kişi) B) İsimden Fiil Türeten Ekler
Geliyor (III. tekil kişi) İsim Yapım Eki Türemiş Sözcük
Geliyor– uz (I. çoğul kişi)
Geliyor– sunuz (II. çoğul kişi) Mor -ar Morar
Geliyor– lar (III. çoğul kişi) İnce -l İncel

D) Tamlama Eki (İlgi Eki) Yaş -a Yaşa

Eklendiği sözcük ile kendinden sonraki sözcük arasında İsimden fiil türeten diğer yapım ekleri: -laş,-la,-lan,-l,
ilgi kuran eklerdir. -ar,-ımsa,-a...

Kapı-nın kolu C) Fiilden Fiil Türeten Yapım Ekleri

Ev-in bacası Fiil Yapım Eki Türemiş Sözcük
Yol-un sonu
Sev -n Sevin
E) Hal Ekleri Bak -ış Bakış

İsimlere getirilerek onların cümle içerisinde çeşitli gö- Koş -tur koştur
revler edinmesini sağlayan eklerdir.
Fiilden fiil yapan diğer yapım ekleri: -t,-ı, -ıl,-er,imse...
Belirtme hal eki : -i İsmin yalın hali, hiçbir ek
Yönelme hal eki: -e D) Fiilden İsim Türeten Ekler
almamış halidir.
Bulunma hal eki: -de Ev,insan,bahçe vb. Fiil Yapım Eki Türemiş Sözcük
Ayrılma hal eki: -den
Düşün -ce Düşünce
Ev-i İnsan-ı Sev -g, Sevgi
Ev-e İnsan– a
Ev-de İnsan-da Bekle -iş Bekleyiş
Ev-den İnsan-dan

***ÇEKİM EKLERİNİ ŞİFRESİ : ÇİFT H *** Fiilden isim yapan diğer yapım ekleri: -ecek,-ak,-ge,-
gan,-nç,-im,-ıntı,-ir...
Ç oğul eki
İ yelik eki Aşağıdaki kelimelerin kökünü bulup eklerini gösteriniz.
Fiil çekim ekleri
T almama Eki Bebeklik Sebepsiz Bakıyor
Hal Ekleri Çocuklarım Gelinlik Gezi
Sevinç Çiçekçi Yazıcı
Kitaplıkta Benimse Gözlükçü
Masayı Güldü Görüş