Μάθημα 4

Η μέτρηση του εμβαδού μιας επιφάνειας (Ι)

Ποια είναι η μονάδα μέτρησης του εμβαδού στο S.I. και πως
ορίζεται ;
Στο S.I η μονάδα του εμβαδού μιας επιφάνειας είναι το τετραγωνικό μέτρο και
συμβολίζεται m2.
Ένα τετραγωνικό μέτρο (1m2) ονομάζεται το εμβαδόν της επιφάνειας ενός
τετραγώνου του οποίου η πλευρά είναι ίση με 1m.

Η μονάδα εμβαδού είναι θεμελιώδης ή παράγωγη μονάδα του S.I.;

Επειδή 1m2 = 1m.1m, συμπεραίνουμε ότι το 1m2 προκύπτει από μια
θεμελιώδη (βασική) μονάδα του S.I. (δηλαδή το 1m), χρησιμοποιώντας την πράξη
του πολλαπλασιασμού. Επομένως, το 1m2 είναι παράγωγη μονάδα του S.I.
Σημείωση
Υπενθυμίζουμε ότι η αριθμητική τιμή του εμβαδού μιας επιφάνειας, εξαρτάται
από τη μονάδα μέτρησής του. Για παράδειγμα, στο επόμενο σχήμα, αν πάρουμε σαν
μονάδα εμβαδού το τετράγωνο ε, τότε:

α) Η επιφάνεια Σ1 έχει εμβαδόν 2 και γράφουμε: Εμβ.Σ1 = 2ε.

β) Η επιφάνεια Σ2 έχει εμβαδόν 8,5 και γράφουμε: Εμβ.Σ2 = 8,5ε.

1
 Ονομασία και συμβολισμός των συνηθισμένων πολλαπλασίων
και υποπολλαπλασίων (υποδιαιρέσεων) του τετραγωνικού μέτρου.
Όταν το εμβαδόν μιας επιφάνειας είναι μεγαλύτερο από 1m2 , χρησιμοποιούμε
πολλαπλάσιά του, όπως το τετραγωνικό δεκάμετρο (1dam2), το τετραγωνικό
εκατόμετρο (1hm2), το τετραγωνικό χιλιόμετρο (1km2), κ.α.
Όταν το εμβαδόν μιας επιφάνειας είναι μικρότερο από 1m2 , χρησιμοποιούμε
υποπολλαπλάσιά του, όπως το τετραγωνικό δεκατόμετρο ή τετραγωνική παλάμη ή
τετραγωνικό δέκατο (1dm2), το τετραγωνικό εκατοστόμετρο ή τετραγωνικό εκατοστό
(1cm2) , το τετραγωνικό χιλιοστόμετρο ή τετραγωνικό χιλιοστό (1mm2), κ.α.

Τι παριστάνουν οι υποδιαιρέσεις (υποπολλαπλάσια) του

τετραγωνικού μέτρου (m2);
 Το τετραγωνικό δεκατόμετρο ή τετραγωνικό παλάμη ή τετραγωνικό δέκατο (1dm2),
είναι το εμβαδόν ενός τετραγώνου πλευράς ίσης με ένα δεκατόμετρο (1dm).
 Το τετραγωνικό εκατοστόμετρο ή τετραγωνικό εκατοστό (1cm2), είναι το εμβαδόν
ενός τετραγώνου πλευράς ίσης με ένα εκατοστόμετρο (1cm).
 Το τετραγωνικό χιλιοστόμετρο ή τετραγωνικό χιλιοστό (1mm2), είναι το εμβαδόν
ενός τετραγώνου πλευράς ίσης με ένα χιλιοστόμετρο (1mm).

2
 Η σχέσεις του τετραγωνικού μέτρου (1m2) με τα συνηθισμένα
πολλαπλάσια και υποπολλαπλάσιά του (υποδιαιρέσεις του).
Χρησιμοποιώντας τις σχέσεις ανάμεσα στο μέτρο (1) και τα πολλαπλάσιά ή
τις υποδιαιρέσεις του, μπορούμε να υπολογίσουμε την σχέση ανάμεσα στο
τετραγωνικό μέτρο, τα πολλαπλάσια και τα υποπολλαπλάσιά του. Για να
πραγματοποιήσουμε αυτό, υψώνουμε στο τετράγωνο την κάθε σχέση χωριστά.
Ακολουθώντας αυτή τη μέθοδο, βρίσκουμε τις επόμενες βασικές σχέσεις:
Πολλαπλάσια
1
1km = 103m ή (1km)2 = (103m)2 ή 1km2 = 106m2 άρα 1m2 = km2
106
1
1hm = 102m ή (1hm)2 = (102m)2 ή 1hm2 = 104m2 άρα 1m2 = hm2
104
1
1dam = 10m ή (1dam)2 = (10m)2 ή 1dam2 = 102m2 άρα 1m2 = dam2
102
Υποπολλαπλάσια
1
α) 1m = 10dm ή (1m)2 = (10dm)2 ή 1m2 = 102dm2 άρα 1 dm2 =
102
1
β) 1m = 102cm ή (1m)2 = (102cm)2 ή 1m2 = 104cm2 άρα 1cm2 = m2
104
1
γ) 1m = 103mm ή (1m)2 = (103mm)2 ή 1m2 = 106mm2 άρα 1mm2 =
106
Ακολουθώντας την ίδια διαδικασία, μπορούμε να καταρτίσουμε τον
παρακάτω χρήσιμο πίνακα:

3
 Η σκάλα και πώς τη χρησιμοποιούμε κατά τις μετατροπές των
μονάδων εμβαδού.

Η σκάλα χρησιμοποιείται ως εξής:

 Όταν κατεβαίνουμε ένα σκαλοπάτι πολλαπλασιάζουμε επί 100 = 102, όταν
κατεβαίνουμε δύο σκαλοπάτια πολλαπλασιάζουμε επί 100.100 = 10 2.102 = 104
όταν κατεβαίνουμε τρία σκαλοπάτια πολλαπλασιάζουμε επί 100.100.100 =
102.102 .102 = 106, κ.ο.κ.
 Όταν ανεβαίνουμε ένα σκαλοπάτι διαιρούμε δια 100 = 10 2, όταν ανεβαίνουμε
δύο σκαλοπάτια διαιρούμε δια 100.100 = 102.102 = 104, όταν ανεβαίνουμε τρία
σκαλοπάτια διαιρούμε δια 100.100.100 = 102.102 .102 = 106, κ.ο.κ.
 Για κάθε σκαλοπάτι που ανεβαίνουμε ή κατεβαίνουμε, ο εκθέτης του 10
αυξάνεται κατά 2.

Το στρέμμα (στρ.)
Για τη μέτρηση μεγάλων εκτάσεων γης, συνήθως χρησιμοποιείται η μονάδα
1 στρέμμα, της οποίας η σχέση με το τετραγωνικό μέτρο m2 είναι :
1
1 στρέμμα = 1000m2 και επομένως 1m2 = στρέμματα
1000

Παράδειγμα 1
Να μετατρέψετε τα 3,5 km2 σε dm2
Λύση
Έχουμε διαδοχικά:
3,5 km2 = 3,5.100 hm2 = 350 hm2 = 350.100dam2 = 35000dam2 = 35000.100m2 =
3500000m2 = 3500000.100dm2 = 350000000dm2 = 3,5.108dm2

Επειδή κατεβαίνουμε 4 σκαλοπάτια (άρα πολ/ζουμε επί 100.100.100.100 =

4
100000000), θα μπορούσαμε όμως να γράψουμε και αμέσως:
3,5 km2 = 3,5.100000000dm2 = 3,5.108dm2

Παράδειγμα 2
Να μετατρέψετε τα 45500cm2 σε dm2
Λύση
Έχουμε διαδοχικά:
45500
45500cm2 = dm2 = 455dm2
0
10 
Παράδειγμα 3
Να μετατρέψετε τα 1550000mm2 σε dm2
Λύση
Έχουμε διαδοχικά:
155000 0
 15500
1550000mm2 = cm2 = 15500cm2 = dm2 = 155dm2
0
10  0
10 
Παρατήρηση
Παρακάτω παραθέτουμε μερικά παραδείγματα στα οποία περιγράφονται
διάφοροι τρόποι και μέθοδοι τις οποίες ακολουθούμε για να μετατρέψουμε ένα
εμβαδόν από μια μονάδα σε μια άλλη. Όπως θα διαπιστώσετε, ανάλογα με την
περίπτωση, κάποιοι τρόποι είναι ευκολότεροι στους υπολογισμούς που πρέπει να
κάνουμε και κάποιοι άλλοι είναι συντομότεροι.
Είναι αυτονόητο, ότι μπορούμε να χρησιμοποιούμε οποιαδήποτε μέθοδο,
αρκεί να είναι επιστημονικά ορθή.
Επίσης χρησιμοποιούνται οι ιδιότητες των δυνάμεων και η τυποποιημένη
γραφή των αριθμών, ώστε τα αποτελέσματα να είναι γραμμένα κομψά και σύμφωνα
με τα διεθνή πρότυπα που υιοθετούνται στις φυσικές επιστήμες.
Παράδειγμα 4
Να λογαριάσετε πόσα τετραγωνικά εκατοστόμετρα (cm2) είναι τα 0,15m2.
Λύση
α΄ τρόπος (χρησιμοποιώντας τους συντελεστές μετατροπής)
Αφού 1m2 = 104cm2, θα έχουμε: 0,15m2 = 0,15.1m2 = 0,15.104cm2 = 1,5.10-1.104 cm2
= 1,5.10-1+4 cm2 = 1,5.103 cm2 = 1500 cm2

β΄ τρόπος (χρησιμοποιώντας την σκάλα)

5
Αφού κατεβαίνουμε δύο σκαλοπάτια, πολλαπλασιάζουμε επί 100.100=10 4 και
παίρνουμε:
0,15m2 = 0,15.104 cm2 = 1,5.10-1.104 cm2 = 1,5.10-1+4 cm2 = 1,5.103 cm2 = 1500 cm2
γ΄ τρόπος (ανάλογα ποσά – απλή μέθοδος των τριών)
Το 1m2 ισοδυναμεί με 104cm2
Τα 0,15m2 ισοδυναμούν x
2
4 0,15m
2
ή x = 10 cm . 2 = 0,15.104cm2 = 1,5.10-1.104cm2 =1,5.10-1+4 cm2 = 1,5.103
1m
cm2 = 1500cm

Παράδειγμα 5
Να λογαριάσετε πόσα τετραγωνικά εκατοστόμετρα (cm2) είναι τα 560dm2.
Λύση
α΄ τρόπος (χρησιμοποιώντας τους συντελεστές μετατροπής)
1 2
Αφού 1m2 = 102dm2, έπεται ότι 1dm2 = m . Επίσης γνωρίζουμε ότι1m2 =
102
104cm2. Επομένως έχουμε:
1 2 1
560dm2 = 560.1dm2 = 560. 2 m = 560. 104 cm2 = 560.104-2cm2 = 560.102cm2 =
10 102
5,6.100.102cm2 = 5,6.102.102cm2 = 5,6.102+2 cm2 = 5,6.104cm2.

β΄ τρόπος (χρησιμοποιώντας την σκάλα)

Αφού κατεβαίνουμε ένα σκαλοπάτι πολλαπλασιάζουμε επί 100 = 10 2,
επομένως: 560dm2 = 560.100 cm2 = 56000 cm2 = 5,6.104cm2.
γ΄ τρόπος (ανάλογα ποσά – απλή μέθοδος των τριών)
Το 1m2 ισοδυναμεί με 102dm2 και 104 cm2
Τα y ισοδυναμούν 560 dm2 και z
560d m2 10 4
ή z = 104cm2. = 560. cm2 = 560.104-2cm2 = 560.102cm =
m2
10 2 d 10 2

5,6.102.102cm2

= 5,6.102+2cm2 = 5,6.104cm2

6
 Παράδειγμα 6
Να λογαριάσετε πόσα τετραγωνικά εκατοστόμετρα (cm2) είναι τα 34mm2.
Λύση
α΄ τρόπος (χρησιμοποιώντας τους συντελεστές μετατροπής)
1 2
Αφού 1m2 =106mm2 έπεται ότι 1mm2 = m . Επίσης γνωρίζουμε ότι 1m2 =
106
104cm2. Επομένως έχουμε διαδοχικά:
1 2 1 10 4
34mm2 = 34.1mm2 = 34. m = 34. .10 4
cm 2
= 34. cm2 = 34.104-6 cm2 =
106 106 10 6

34
34.10-2 cm2 = cm2 = 0,34cm2
100
β΄ τρόπος (χρησιμοποιώντας την σκάλα)
Αφού ανεβαίνουμε ένα σκαλοπάτι διαιρούμε δια 100, άρα:
34
34mm2 = cm2 = 0,34 cm2
100
γ΄ τρόπος (ανάλογα ποσά – απλή μέθοδος των τριών).

Το 1m2 ισοδυναμεί με 104 cm2 και 106 mm2

Τα y ισοδυναμούν x και 34mm2
2
34m m 10 4 34
ή x =104cm2. 6 2 =34. cm2 =34.104-6 cm2 = 34.10-2 cm2 = cm2 =
10 m  m 10 6 100

0,34cm

Παράδειγμα 7
Να μετατρέψετε σε m2 το εμβαδόν Ε = 37,5dm2.
Λύση
1 2
Γνωρίζουμε ότι 1m2 = 102dm2 επομένως 1 dm2 = m
102
1 2 1 2
Άρα : E = 37,5dm2 = 37, 5. 2 m = 37,5 . m = 37,5.0,01m2 = 0,375m2
10 100

Παράδειγμα 8
Να μετατρέψετε σε m2 το εμβαδόν Ε = 63250cm2.
Λύση
1
Επειδή 1m2 = 104cm2 έπεται ότι 1cm2 = m2.
104

7
 1 2 1 2
Άρα E = 63250cm2 = 63250. 4
4 m = 6,325.10 .
4 -4 2
4 m = 6,325.10 .10 m =
10 10
6,325.104-4 m2 = 6,3250.100 m2 = 6,325 m2

Παράδειγμα 9
Να μετατρέψετε σε m2 το εμβαδόν Ε = 7,53km2.
Λύση
Επειδή 1km2 = 106m2 , θα έχουμε: E = 7,53 km2 = 7,53.106 m2 = 7530000m2

Παράδειγμα 10
Να συμπληρώσετε τα κενά: 15909 mm2 =……cm2 =…..dm2 = …….m2
Λύση
15909 159,09 1,5909 2
15909mm2 = cm2 = 159,09cm2 = dm2 = 1,5909cm2 = m =
100 100 100
0,015909m2. Άρα 15909mm2 = 159,09cm2 = 1,5909cm2 = 0,015909m2

Παράδειγμα 11
Να συμπληρώσετε τα κενά: 74m2 = ……dm2 = ……cm2 = ……mm2
Λύση
74m2 = 74.102dm2 = 7,4.10. 102dm2 = 7,4.102+1dm2 = 7,4.103dm2 = 7,4.103.102cm2 =
7,4.103+2cm2 = 7,4.105cm2 = 7,4.105.102 mm2 = 7,4.105+2 mm2 = 7,4.107 mm2

Άρα 74m2 = 7,4.103dm2 = 7,4.105cm2 = 7,4.107 mm2

Παράδειγμα 12
Να τρέψετε σε στρέμματα τα παρακάτω εμβαδά: α) 40000m2 β) 156500m2
και γ) 1240m2.
Λύση
4000
0 
α) 40000m2 = στρ. = 40 στρ.
100
0
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και την απλή μέθοδο των τριών:
Το 1 στρέμμα ισοδυναμεί με 1000m2
Τα x στρέμματα ισοδυναμούν με 40000m2
4000
0m 
2
και x = 1στρ. = 40 στρ
100
0
156500 1565
β) 156500m2 = στρ = στρ = 156,5 στρ
0
100  10

8
 
1240 124
γ) 1240m2 = στρ = στρ = 1,24στρ

1000 100

Παράδειγμα 13
Να μετατρέψετε το 1mm2 σε cm2.
Λύση
1 2
Αφού 1m2 = 106mm2 έπεται ότι 1mm2 = m (1). Επίσης, αφού 1m2 = 104cm2
106

1
έπεται ότι 1cm2 = m2 (2)
104
Διαιρώντας κατά μέλη την (1) δια της (2), λαμβάνουμε:
1
2
m2
6 
1mm 10 1mm 2 10 4 1mm 2 4-6 1mm 2
= ή = ή =10 ή = 10-2 ή 1mm2
1cm 2 1 2 1cm 2
10 6
1cm 2
1cm 2
m

10 4
=10-2cm2
Παράδειγμα 14
Να μετατρέψετε το 1mm2 σε km2.
Λύση
1 2
Αφού 1m2 =106mm2 έπεται ότι 1mm2 = m (1). Επίσης 1km2 =106m2 (2).
106

1
1mm 2 m2
6 
Διαιρώντας κατά μέλη την (1) δια της (2), λαμβάνουμε: = 10 ή
1km 2 10 6 m 2


1mm 2 1 1mm 2 1 1mm 2

= 6 6 ή = 12 ή =10-12 ή 1mm2 =10-12 km2
1km 2
10 10 1km 2
10 1km 2

Ο πλήρης πίνακας με τα πολλαπλάσια και τα υποπολλαπλάσια

του τετραγωνικού μέτρου.
Ο πίνακας που ακολουθεί περιέχει τα ονόματα, τον συμβολισμό και τη σχέση ανάμεσα
στη μονάδα ένα τετραγωνικό μέτρο (1m2), τα πολλαπλάσια και τα υποπολλαπλάσιά της.
Στην αριστερή στήλη υπάρχει το όνομα της μονάδας, στη μεσαία στήλη υπάρχει ο
συμβολισμός της και στην τρίτη στήλη δίνεται η σχέση ανάμεσα στη μονάδα αυτή και τη
μονάδα ένα τετραγωνικό μέτρο (1m2).

9
 Πολλαπλάσια του μεγέθους m2

Πρόθεμα Σύμβολο Παράγοντας

Yotta Ym2 1048

Zetta Zm2 1042

Exa Em2 1036

Peta Pm2 1030

Tera Tm2 1024

Giga Gm2 1018

Mega Mm2 1012

kilo km2 106

hecto hm2 104

deca dam2 102

Μέγεθος m2 100

Υποπολλαπλάσια μεγέθους m2

deci dm2 10-2

centi cm2 10-4

mili mm2 10-6

micro μm2 10-12

nano nm2 10-18

pico pm2 10-24

femto fm2 10-30

atto αm2 10-36

zepto zm2 10-42

yocto ym2 10-48

Χρησιμοποιώντας τον πίνακα συμπεραίνουμε ότι:

10
 α) 1Gm2 = 1018m2 , β) 1pm2 = 10-24m2 , γ) 1μm2 = 10-12m2 και δ) 1Mm2 =1012 m2

Ένας συντομότερος τρόπος μετατροπής ενός εμβαδού από μια μονάδα

σε μια άλλη
Ακολουθούμε τα παρακάτω βήματα:
α) Γράφουμε την αριθμητική τιμή του εμβαδού που θέλουμε να μετατρέψουμε σε μια
άλλη μονάδα, επί το 10x και επί τη μονάδα στην οποία θέλουμε να το μετατρέψουμε.
β) Ο εκθέτης x, θα ισούται με τον εκθέτη της μονάδας στην οποία βρίσκεται το
εμβαδόν, μείον τον εκθέτη της μονάδας στην οποία θέλουμε να μετατρέψουμε το εμβαδόν
που δίνεται, δηλαδή x = εκθέτης μονάδας στην οποία βρίσκεται – εκθέτης μονάδας στην
οποία θέλουμε να μετατραπεί.

Παράδειγμα 15
Να μετατρέψετε το 1mm2 σε km2
Λύση
1mm2 = 1.10 – 6 – (+ 6) km2 = 10—6 – 6 km2 10 – 12 km2

Παράδειγμα 16
Να μετατρέψετε το 1mm2 σε cm2
Λύση
1mm2 = 1. 10 – 6 – (– 4 ) cm2 = 10-6 + 4 cm2 = 10-2 cm2

Παράδειγμα 17
Να λογαριάσετε πόσα τετραγωνικά εκατοστόμετρα (cm2) είναι τα 34mm2
Λύση
34mm2 = 34. 10 – 6 – (– 4 ) cm2 = 34. 10 – 6 + 4 cm2 = 34. 10 – 2 cm2

11