c.

Lihim na nagagalit si Adolfo kay Florante, kahit na gustong-gusto ni

Floranteng makipagkaibigan.
d. Simula pa lang ay hindi na magkasundo sila Florante at Adolfo dahil sa Mahahalagang tala ng Buhay ni Francisco Balagtas
magkaibang kapaligirang pinaglakihan.
“Makaligtaan ko kayang di basahin Francisco (Kiko) “Balagtas” Baltazar kInilalang “ Ama ng Balagtasan”
Nagdaang panahon ng suyuan namin?”03 (Kay Selya)
at itinuturing na “Prinsipe ng mga Makatang Tagalog” ayon kina
Maalala ko pa kaya ang mga masasayang araw ng aming kabataan?
b. Madama ko pa kaya ang init ng kanayang pagmamahal? Mariano Ponce at Dr. Jose P. Rizal. Para naman kina Jose N.Sevilla at
c. Makalimutan ko kayang di alalahanin ang lumipas na pagmamahalan Tolentino itinuri nilang isang “Makata ng Wikang Tagalog at Hari ng
namin? mang-aawit” si Balagtas dahil na rin sa natatangi at dalubhasa niyang
d. Maalis ba sa isip ko ang mga masasayang libangan namin?
“Di ko akalaing iyong sasayangin
pagkakasulat ng Florante At Laura (isinulat niya ito noong nabilanggo
Maraming luha mong ginugol sa akin.” 42 (Laura, Bakit ka Nagtaksil) siya sa maling paratang) na isang awit at korido. Ang Orosman at
a. Laging umiiyak si Laura kapag wala si Florante. Zafira , at La India Elegante y El Negrito Amante na isang
b. Hindi nanghihinayang si Laura sa mga panangis niya. satirikong tula ay mga hindi matatawarang akda ni Balagtas. Noong
c. Sayang pa ang mga pag-iyak ni Laura dahil magtataksil rin lamang siya
kay Florante. lumipat siya sa Balanga , Bataan taong 1840 nakilala siya bilang
d. Ang pag-iyak na ginawa ni Laura ay nasayang lamang dahil may iba na si manunulat ng komedya at moro-moro na pawing kinahihiligan at
Florante. kinalilibangan ng panahong iyon.
5. “Ngayong namamanglaw sa pangungulila
Ang ginagawa kong pang-aliw sa dusa, Kapanganakan: Abril 02, 1788 sa Barrio Panginay, Bigaa,
Nagdaang panahon ay inaalala.” 05 ( Kay Selya)
Bulacan
a. Sa gitna ng aking pagdurusa, ikaw ay aking naaalala.
b. Ang gunita ng kahapon ang nakaaaliw sa aking pag-iisa.
c. Lalong naghihirap ang aking kalooban kung naaalala kita. Mga Magulang: Juan Baltazar
d. Umaasa ako na kapag naaalala kita ay sasaya ako. Juana dela Cruz
6. “Nanlisik ang mata’t ang ipinagsaysay
Ay hindi ang ditsong nasa orihinal.” 227 (Ang Dula-Dulaan) Pinag-aralan: Pilosopiya, Huminadades
a. Tumingin nang masama ay sinambit ang ga linyang hindi naman kabilang Teknolohiya , Canon Law
sa totoong iskrip.
b. Tumingin ang matang nanliliit at hindi makapagsalita. Mga naging guro sa Akademiya at pagsulat ng tula:
c. Nag-apoy ang mata’t kung ano-ano ang sinabi
Padre Mariano Pilapil
d. Hindi maibulalas ang saloobin dahil sag alit na nararamdaman.
7. “Tapat ang puso mo’t di nagunamgunam Agapita Bernardo Rivera (guro sa sining at
Na ang paglililo’y nasa kagandahan.” 41 (Laura, Bakit Ka Nagtaksil?) pagtula)
a. Ang magaganda pala ang hindi nagtataksil. Jose dela Cruz (Huseng Sisiw)
b. Tapat si Laura kay Florante kaya hindi ito magtataksil. Karibal : Mariano Kapule
c. Hindi akalain ni Florante na dahil maganda si Laura ay hindi ito Mga Natatanging Pag-ibig: Maria Asuncion Rivera (M.A.R.) 1835
magtataksil. Juana Tiambeng( asawa)
8. “Manalo na ako’y kung bagong nanasok Mga naging anak: (R.I.P)Marcelo, Juan, Miguel, Josefa, Maria, Marcelina
Nakikita mo na’y may dala pang takot.” 49 (Laura, Bakit Ka Nagtaksil?) At Julia
a. Natutuwa si Laura kapag nababalitaang nanalo si Florante pero takot (Mga nabuhay na anak)Victor, Isabel, Silverina, Ceferino
naman na baka masugatan ang binata. Mga nahawakang posisyon panggubyerno: Juez mayor de sementra
b. Umaaliwalas ang mukha ni Laura sa tuwing nagwawagi sa labanan si
PANGALAN Tinente Primero
Florante.:
c. Kinakabahan si Laura na dahil nanalo si Florante ay baka gumanti ang Ilang dulang likha: Mahomet at Constanza, Don Nuno Y Celinda,
kalaban. Orestes Y Pilades, Buhay ni Gaptalim, Bayaseto Y Dorlisa, Nudo
PETSA:
d. Laging nananalo si Florante sa digmaan kaya natutuwa si Laura. Gordiano, Rodolfo Y Rosamunda at Almanzor Y Rosalina
9. “Ay, Laurang poo’y bakit isinuko Kamatayan: Pebrero 20, 1862
SEKSYON:

Florante
Jhoana Diaz At
Sa iba ang sintang sa aki’y pangako?” 39 (Mga Hinagpis ni Florante)
a. Nais malaman ni Florante kung bakit umibig pa si Laura sa iba gayong Mahigpit na bilin sa asawang Juana na “ Huwag hayaang maging

GURO: Esposo
magkasintahan na sila.
b. Nangako si Laura kay Florante na iibigin niya ang binata habang buhay.
makata ang sinuman sa kanyang mga anak,Mabuti pang
putulin mo ang mga daliri ng ating mga anak kaysa maging
Nagdaramdam si Florante dahil sa pagtataksil ni Laura. bokasyon ang paggawa ng tula.” Sa kagustuhang hindi na matulad
Iba na ang kasintahan ni Laura. pa sa kanyang sinapit…….
_______10. . “Nililigawan ko ang iyong larawan
 Mga tauhan ng Florante At Laura
Florante: pangunahing tauhan ,protagonista (gerero)
“Naririnig ko pa hangga ngayon,
Palayaw na tawag ng ama kong poon
Noong ako’y batang kinakandong-kandong,
Taguring Floranteng bulaklak kong bugtong.
“ di lubhang naglaon noong pag-alis mo,
O! sintang Florante sa Albanyang reyno,
Narinig sa baya’y isang piping gulo
Na umalingawngaw hanggang palasyo.
Laura : kasintahan ni Florante, anak ni Haring Linceo
“ Isang binibini ang gapos na taglay
Na sa damdam nami’y tangkang pupugutan,
Ang puso ko’y lalong naipit ng lumbay
Sa gunitang baka si Laura kong buhay.
Aladin: ang muslim (moro) na nagligtas kay Florante sa kamay
ng dalawang leon na handing silain ang nakagapos na
katawan ni Florante mula sa mapanglaw na gubat
“ ipinapahayag ng pananamit mo,
Taga-Albanya ka at ako’y Persyano,
Ikaw ay kaaway ng baya’t sekta ko,
Sa lagay mo ngayo’y magkatoto tayo.
Flerida: ang kasintahan ni Aladin na siyang nagligtas kay Laura
sa tiyak na kalapastanganan ni Konde Adolfo.
“Sa isang Dukado ng Albanyang syudad,
Doon ko nakita ang unang liwanag,
Yaring katauha’y utang kong tinanggap
Sa Duke Briseo , na ama kong liyag!
Konde Adolfo kababayan/kamag-aral at karibal na nagtangkang
pumatay kay Florante at nagnasang maging
asawa at maagaw si Laura ky Florante at sa
kaharian
1 174
“” Saka nahalatang ako’y minamahal
Ng pinag-uusig niyang kariktan
17
Ang Konde Adolfo’y nagpapakamatay
Dahil sa korona’t kay Laura’y makasal
Duke Briseo: Ama ni Florante, tanungan ng Haring Linceo at
kinikilalang pangalawang puno ng kaharian ng
Albanya
“” Sa isang Dukado ng Albanyang syudad
Doon ko nakita ang unang liwanag,
37
Yaring katauha’y utang kong tinanggap
Sa Duke Briseo, na ama kong liyag!
Reyna Floresca: ina ni Florante, mapagkandili at mapag-
arugang ina.
“ Ngayong nariyan ka sa payapang bayan
37Sa harap ng aking inanag minamahal,
Prinsesang Florescang esposa mong hirang
Tanggap ang luha kong sa mata’y nunukal
Sultan Ali-Adab: ama ni Aladin na naging kaagaw sa kasintahang
si Flerida
“ Ang pagkabuhay mo’y yamang natalastas
14 Tantuin mo naman ngayon ang kausap,
Ako ang Aladin sa Persyang syudad
Anak ng balitang sultang Ali-adab
Antenor: guro/ maestro ni Florante sa Atenas at amain ni
Menandro
“Pag-aaral sa akin ay ipinatungkol
Ng isang mabait at maestrong marunong,
17 Lahi ni pitako ngala’y Antenor
Lumbay ko’y sabihin ng dumating doon”
Menandro: kamag-aral/ kaibigang nagligtas mula tangkang
pagpatay Adolfo sa isang dula-dulaan
“Ako’y napahiga sa inilag-ilag
Sinabayng bigla ng tagang malakas,
Salamat sa yo ,O Menandrong liyag
Kundi sa liksi mo buhay ko’y nautas”.
Heneral Osmalik: ang heneral na Muslim na sumakop sa
Krotona at nagapi ni Forante mula sa labanan
“Humihingi ng tulong at nasa pangamba
Ang Krotonang reyno’y
2 kubkob ng kabaka,
Ang pino ng hukbo’y balita sa sigla
Heneral Osmalik na bayaning Per’sya
Menalipo: pinsan ni Florante na nagligtas sa kanya sa
tiyak na kapahamakan mula sa isang ibon
noong siya ay bata pa
“Sa sinigaw-sigaw ng ina kong mutya
Nasok ang pinsan kong sa Epiro mula,

Alam mo ba kung ilang bahagi binubuo ang Florante At Laura?
Sagot: Tatlong bahagi
Ang Tatlong bahagi ng Florante At Laura
Tulang pag-aalay
Cay Celia
Sapagkat ang Florante At Laura ay tulang liriko, ito ay tulang
damdamin, kung 175saan ang mga hinaing ng pusong umiibig at nabigo
ang naging tagapagturo ng mga angkop na salitang maglalarawan ng
nararamdaman ng may- Akda para sa kanyang pag-aalayan na may
inisyal na M.A.R. at maglalagay sa walang kamatayang pedestal.
Tulang nagtatakda ng tamang pagbasa
175
Sa Babasa nito
Layon niya rito ang mga pagtatakda hinggil sa kanyang likha na
kung paano ito babasahin at kung hindi ito lubos na maunawaan ay
huwag itong baguhin at papalitan. Ni ang basahin ito tulad ng
pangkaraniwang akda lamang ay mahigpit niyang sinabi na huwag
gawin.
175
Tulang salaysay
Puno ng salita
Masasabing puno ng salita ang bahaging ito na kung saan
ang simula ng awit ay nagpapakita ng matagumpay na
paglalarawan sa mapanglaw n gubat na nagmistulang
bilangguan at libingan ng kahabag-habag na sinapit ng binatang
si Florante. Metamorphosis o pagbabagong buhay ang bahaging
ito sapagkat mula sa sa kadilimang bunga ng mapait at
masaklap na karanasan nangibabaw pa rin ang paggunita sa
higit na kagandahan ng buhay niya noon bago mangyari ang
mga ito.
“Malalaking kahoy ang inihahandog,
Pawing dalamhati, kahaposa’t lungkot,
Huni pa ng ibon ay nakalulunos,
Sa lalong matimpi’t nagsasayang loob”
3
“Makinis na balat na anaki’y burok,
Pilikmata’tkilay mistulang balantok,
Bagong sapong ginto ang kulay ng buhok,
Sangkap ng katawa’y pawing magkaayos.”
Buod ng Florante at Laura
Kay Celia
Kapag naaalaala ng makata ang nakaraan, iisang babae ang
binabalikan niya sa gunita, si Celia lamang. Matamis ang kanilang pag-
iibigan at masaya sila habang namamasyal sa Ilog Beata at Hilom.
Ngunt ngayo’y di mapigilan ng makata ang pagluha kapag naiisip na
baka naagaw na ng iba ang pag-ibig ni Celia. Dahil sa kalungkutan,
natutong magsulat ng tula ang makata. Inihahandog niya ang tulang
ito kay Celia, na ang sagisag ay M.A.R.
Sa Babasa Nito
Nagpapasalamat ang makata sa mga babasa ng kanyang awit.
Ang kanyang akda ay parang bubot na prutas sa unang tingin ngunit
masarap kapag ninamnam. Hinihiling ng makata na huwag babaguhin
ang kanyang berso at pakasuriin muna ito bago pintasan. Kung may
bahaging di malinawan, iminumungkahi niyang tumingin lamang ang
mambabasa sa ibaba ng pahina at may paliwanag doon. Ipinakiusap
din niya na huwag babaguhina ng mga salita sapagkat sa halip na
mapabuti ay baka sumama pa ang akda.
Sa Mapanglaw na Gubat
Nagsisimula ang awit sa isang madilim at mapanglaw na gubat
na di halos mapasok ng sikat ng araw. Madawag ang gubat at
maraming puno ng higera at sipres. Maraming hayop dito, tulad ng
ahas, basilisko,2hyena, tigre at leon. Sa isang punong higera sa gitna ng
gubat, naktali ang paa, kamay at leeg ng isang guwapong binata, na
may makinis na balat at kulay gintong buhok. Sayang walang mga
nimpa sa gubat na makapagliligtas sa binata.
Ang Reynong Albanya
Umiiyak1ang binatang nakagapos. Sinabi niyang naghahari ang
kasamaan sa kahariang
0 Albanya. Bawal magsabi ng totoo, may parusa
itong kamatayan. Kagagawan ni Konde Adolfo ang lahat, sapagkat ibig
nitong mapasakanya ang kapangyarihan ni Haring Linseo at ang
kayamanan ni Duke Briseo na ama ng nakagapos.
Sawing Kapalaran
Nakikiusap ang binatang nakagapos na ibagsak ng kalangitan
ang poot nito at parusahan ang masasama. Alam niyang lahat ng
nangyayari ay sa ikabubuti ng lahat kaya’t nakahanda siyang magdusa.
Ang tanging hiling niya ay sana, 4maalaala siya ng minamahal na si
Laura. Kung naiisip niyang iniiyakan ni Laura ang kanyang pagkamatay,
para na rin siyang nagkaroon ng buhay na walng hanggan. Ngunit ang
labis na ipinaghihirap ng kanyang loob ay ang hinalang baka naagaw
na ng kanyang karibal na si Adolfo ang pagmamahal ni Laura.
Mga Hinaing ng Lalaking Nakagapos
Larawan ng kalungkutan at pagseselos ang binatang nakagapos.
Isinigaw niya sa buong kagubatan ang kanyang sama ng loob dahil tila
nalimot na siya ni Laura, ngayon pa namang kailangan niya ito. Noon,
kapag patungo sa digmaan, ang binata ay pinababaunan ni Laura ng
luha at ng bandang may letrang L at mahahalagang bato. Pagkagaling
sa labanan, munting galos ng binata ay huhugasan agad ni Laura ng
luha. At kung nalulungkot ang binata pinipilit siyang aliwin ni Laura.
Halina, Aking Laura
Ang Pagdating ng Gerero
Nagkataong dumating sa gubat ang isang mandirigma o gerero
na sa pananamit ay masasabing isang Morong taga-Persiya. Naupo ito
sa lilim ng isang puno at lumuluhang naghimutok. Nagbanta siya na
sino mang umagaw sa pagmamahal ng babae ay papatayin niya,
maliban sa kanyang ama. Naihimutok ng gererong Moro na sadyang
napakalaki ng kapangyarihan ng pag-ibig. Kahit mag-aama’y nag-
aaway nang dahil sa pag-ibig.
Duke Briseo—Mapagkandiling Ama
Nang huminto sa paghihimutok ang gerero, nagulat pa ito sa
sumalit na buntung hininga ng lalaking nakagapos. Moo’y ginugunita
ng nakagapos ang amang mapagmahal na ipinapatay ni Adolfo.
Pinaghiwa-hiwalay ang ulo, katawan at mga kamay ng kanyang ama at
walang nakapangahas na ito’y ilibing. Ngunit hanggang sa huling
sandali, tanging kapakanan ng kaisa-isang anak ang nasa isip ng ama.
Panaghoy ng Gerero
Naalaala rin ng gerero ang sariling ama na kaiba sa ama ng
lalaking nakagapos ay di nagpakita ng pagmamahal sa anak minsan
man. Ang lalong masakit, ang kanyang ama pa ang umagaw sa
babaing kanyang pinakamamahal. Maagang naulila sa ina ang gerero
kaya’t di siya nakatikim ng pagmamahal ng magulang. Naputol ang
iniisip ng gerero nang marinig sa nakagapos na malibing man ito ay
patuloy pa ring mamahalin si Laura.
Sa Harap ng Dalawang Leon
Dalawang leon ang papalapit sa nakagapos ngunit parang
naaawang napahinto ang mga ito sa harap ng lalaki. Sa harap ng
nagbabantang kamatayan sa pangil ng mga leon, nagpaalam ang
binata sa bayang Albanya na pinaghandugan ng kanyang paglilingkod
at kay Laura. Sinabi ng binata na ang lalong ipinaghihirap ng kanyang
loob ay ang pangyayaring haharapin niya ang kamatayan nang di
angkin ang pag-ibig ni Laura.
Ang Pagliligtas sa Lalaking Nakagapos
Hindi na natiis ng gerero ang naririnig na daing. Kaya’t hinanap
niya ang pinanggagalingan ng tinig. Pinagputol-putol ng gerero ang
mga dawag hanggang marating ang kinaroroonan ng nakagapos.
Anyong sisilain na ng dalawang leon ang binata na sa tindi ng hirap 5ay
nawalan ng malay. Pinagtataga ng gerero ang dalawang leon hanggang
sa mapatay. Pagkatapos kinalagan nito at kinalong ang binata.
Sa Kandungan ng Gerero
Nang matauhan ang binata, si Laura agad ang unang hinanap.
Nagulat pa ito nang mamalayang nasa kandungan siya, hindi ni Laura,
kundi ng isang Moro. Ipinaliwanag ng gerero na di niya natiis na di
tulungan ang binata, sapagkat magkaiba man sila ng
pananampalataya, nakaukit din sakanyang puso ang pagtulong sa
kapwa, gaya ng iniuutos ng Langit ng mga Kristiyano. Sa halip na
magpasalamat, isinagot ng binata na higit pang ibig niyang mamatay
sa laki ng hirap na dinaranas. Sa narinig na ito, napasigaw ang gerero.
Paglingap ng Gerero
Walang kibuan ang dalawa hanggang sa lumubog ang araw.
Dinala ng gerero ang binata sa isang isang malapad at malinis na bato.
Dito pinakain ng Moro ang binata na di nagtagal ay nakatulog sa
Kamusmusan ni Florante
Isinalaysay ng binata ang kanyang buhay. Siya’y si Florante,
nag-iisang anak ni Duke Briseo ng Albanya, at ni Prinsesa Floresca ng
Krotona. Sa Albanya siya lumaki at nagkaisip. Ang kanyang ama’y
tanungan o sanggunian ni Haring Linseo at tumatayong pangalawang
puno sa kaharian. Isang matapang na pinuno at mapagmahal na ama si
Duke Briseo.
May ilang mahalagang pangyayari noong bata pa si Florante.
Nang sanggol pa’y muntik na siyang madagit ng isang buwitre ngunit
nailigtas siya ng pinsang si Menalipo. Isang araw, isang ibong arkon
ang biglang pumasok sa salas at dinagit ang kanyang dyamanteng
kupido sa dibdib. Nang siya’y siyam na taon na, pinalili[pas niya ang
maghapon sa pamamasyal sa burol. Bata pa’y natuto na siyang
mamana ng mga ibon at iba pang hayop. Naging mapagmahal siya sa
kalikasan.
Ang Laki sa Layaw
Lumaki sa galak si Florante. Ngunit ngayon niya naisip na di
dapat palakhin sa layaw ang bata sapagkat sa mundong ito’y higit ang
hirap kaysa sarap. Ang batang nasanay sa ginhawa ay maramdamin at
di makatatagal sa hirap.
Alam ito ni Duke Briseo. Kaya’t tiniis nito ang luha ng asawa at
masakit man sa loob na mawalay sa anak, ipinadla siya ng ama sa
Atenas upang doon mag-aral.
Pag-aaral sa Atenas
Labing-isang taong gulang si Florante nang ipadala sa Atenas
upang mag-aral. Ang naging guro niya rito ay si Antenor. Isa sa mga
estudyante rito ay ang kababayang si Adolfo, na nang una ay nadama
na si Florante na tila pakunwari lamang ang kabaitan ni Adolfo. Anim na
taon sa Atenas si Florante. Sa loob ng panahong ito, natuto siya ng
pilosopiya, astrolohiya at matematika.
Tangkang Pagpatay kay Florante
Nanguna si Florante sa katalinuhan at dinaig niya maging si
Adolfo. Napabalita ang una sa6buong Atenas. Dito na lumabas ang
tunay na pagkatao ni Adolfo. Sa isang dulang ginampanan nina kapwa
ni Florante, pinagtangkaan nitong patayin ang huli. Salamat at nailigtas
siya ng kaibigang si Menandro. Kinabukasan din, umuwi sa Albanya si
Adolfo.
Namatay si Ina
Naiwan sa Atenas si Florante at nagtagal doon nang isang taon
pa. isang araw, tumanggap ng liham si Florante mula sa ama. Sinasabi
sa sulat na namatay ang kanyang ina. Nawalan ng malay si Florante sa
tindi ng kalungkutan. Hindi nakabawas sa kanyang kalungkutan ang
tapat na pakikiramay ng guro at mga kamag-aral.
Mga Tagubilin ng Maestro
Pagkaraan ng dalawang buwan ng matinding kalungkutan para
kay Florante dumating ang ikalawang sulat ng kanyang ama, kasama
ang sasakyang sumundo sa kanya. Bago umalis pinagbilinan si Florante
ng gurong si Antenor na pakaingatan ng una si Adolfo sapagkat tiyak
itong maghihiganti. Idinagdag pang huwag padadala si Florante sa
magiliw na pakikiharap. Pinayuhan siyang lihim na maghanda nang
hindi nagpapahalata.
Pinayagan ni Antenor si Menandro na sumama kay Florante.
ang sugo ni Haring Linseo, dala ang sulat ng Hari ng Krotona na
humihingi ng tulong sapagkat nilusob ang Krotona ni Heneral
Osmalikng Persiya. Pangalawa ito ng bantog na si Prinsipe Aladin na
hinahangaan ni Florante at ayon sa balita’y kilabot sa buong mundo. Sa
narinig, napangiti ang Moro at nagsabing bihirang magkatotoo ang
mga balita at karaniwang may dagdag na.
Nagtungo sa palasyo ng Albanya ang mag-ama. Doon masakit
man sa loob, pumayag din ang ama ni Florante nang ito’y hirangin ng
hari na heneral ng hukbo.
Ang Kariktan ni Laura
Nakilala ni Florante ang anak ng hari na si Laura, isang
dalagangkaagaw ni Venus sa kagandahan, isang kagandahang mahirap
isiping makapagtataksil.
Sa harap ng kagandahan ni Laura, laging nagkakamali ng
sasabihin si Florante sapagkat natatakot siyang baka di maging
marapat sa dalaga.
Paghahanda Patungong Krotona
Tatlong araw ang piging ng hari para kay Florante. Sa loob ng
panahong ito ay di man lamang nakausap ni Florante nang sarilinan si
Laura. Sa kabutihang-palad, isang araw bago umalis sina Florante
upang makidigma, nakausap nito ang dalaga at pinagtapatan ng pag-
ibig. Hindi sumagot ng ‘oo” ang dalaga ngunit lumuha siya nang umalis
si Florante patungong digmaan.
Madugong Paglalaban
Dahil sa luhang pabaon ni Laura, natiis ni Florante ang
kalungkutang bunga ng pagkawalay sa minamahal. Pagdating sa
digmaan, naabutan ng hukbo nina Florante na halos mawasak na ang
kaaway ang kuta ng Krotona. Ngunit magiting na nagtanggol si
Florante at ang kanyang mga kawal hanggang sa hamunin ni Osmalik
si Florante na silang dalawa ang magharap. Limang oras silang
naglaban hanggang sa mapatay ni Florante si Osmalik. Ipinagbunyi ng
taong-bayan si Florante lalo nang 7malamang ito’y apo ng hari ng
Krotona. Ngunit nahaluan ng lungkot ang kanilang kagalakan nang
magkita ang maglolo. Muling nanariwa ang kirot ng pagkamatay ng ina
ni Florante. Dito naisip ni Florante na walang lubos na ligaya sa mundo.
Pagkaraan ng limang buwan sa Krotona, nagpilit nang bumalik
sa Albanya si Florante upang makita si Laura. Ngunit nang malapit na
at natatanaw na ang moog ng Albanya, biglang kinutuban si Florante.
Tanggulang ng Syudad
Hindi nagkamali ang kutob ni Florante. Nakawagayway sa
Albanya ang bandilang Moro. Pinatigil muna ni Florante ang kanyang
hukbo sa paanan ng bundok. Mula roon natanaw nilang tila pupugutan
ng ulo ang isang babae. Dali-daling lumusob sina Florante at ginapi ang
mga Moro. Naligtas ang babae na walng iba kundi si Laura.
Papupugutan ng ulo ang dalaga sapagkat tinanggihan nito ang pag-ibig
ng emir at ito’y sinampal pa. noon binigkas ni Laura ang “sintang
Florante.”
Pinawalan ni Florante ang hari, ang kaniyang ama at ang iba
pang bilanggong kinabibilangan ni Adolfo. Lalong nainggit si Adolfo kay
Florante hindi lamang dahil sa papuring tinanggap kundi dahil nakamit
pa niya ang pag-ibig ni Laura. Dahil dito, muling nagbalak si Adolfo na
Isang araw, nasa Etolya si Florante at ang kanyang hukbo nang
dumating ang sulat ng hari na nagpapauwi sa kanya. Iniwan niya ang
hukbo kay Menandro. Ngunit pagdating sa Albanya, nilusob siya ng
30,000 sandatahan at noon di’y ibinilanggo. Noon niya nalamang
ipinapatay ni Adolfo si Haring Linseo at ang kanyang amang si Duke
Briseo. Si Laura nama’y nakatakdang ikasal kay Adolfo. Labingwalong
araw na ipiniit si Florante. Pagkaraan, itinali siya sa gubat na
kinatagpuan sa kanya ng gererong Moro.
Ang Paghihirap ni Aladin
Nang matapos magsalaysay si Florante, nagpakilala ang Moro.
Siya si Aladin mula sa Persiya na anak ni Sultan Ali-Adab. Sinabi ni
Aladin na yamang kapwa sila sawi ni Florante, mamuhay na silang
magkasama sa gubat. Noon isinalaysay ni Aladin ang kanyang
pinagdaanang buhay. Ikinuwento niya ang pakana ng sarili niyang ama
upang maagaw sa kanya si Flerida. Ipinapakulong siya nito sa bintang
na iniwan niya ang hukbo sa Albanya kahit wala pang utos ng sultan. At
nang mabawi ni Florante ang Albanya, hinatulang pugutan ng ulosi
Aladin. Pinatawad siya sa kondisyong aalis siya sa Persiya noon din.
Bagama’t nakaligtas sa kamatayan, higit pang ibig ni Aladin na
mamatay kaysa maagaw ng iba ang pagmamahal ni Flerida.
Ang pagtakas ni Flerida
Natigil sa pag-uusap ang dalawa nang marinig ang dalawang
babaing nag-uusap. Ayon sa isa, nang malaman niyang papupugutan
ng ulo ang kanyang minamahal, nagmakaawa siya sa sultan. Pumayag
ang sultan na patawarin ang nobyo ng babae, kung papayag itong
pakasal sa sultan. Walang nagawa ang babae kundi ang sumang-ayon.
Ngunit nakaalis ang kanyang nobyo nang di sila nagkausap. Nang
gayak na ang kanilang kasal tumakas ang babae na nakadamit-gerero.
Ilang taon siyang naglagalag sa mga bundok at gubat hanggang sa
mailigtas niya ang kausap.
Noon biglang sumulpot sina Florante at Aladin. Sa di
inaasahang pagtatagpong iyon, di masusukat ang kaligayahan ng apat
8
na tauhan.
Pagliligtas kay Laura
Si Laura naman ang nagsalaysay. Ayon sa kanya, napapaniwala
ni Adolfo na gugutumin ng hari ang taong-bayan kaya’t nagkagulo ang
mga ito. Kasunod ng pagkakagulo, ipinapatay ni Adolfo ang hari at ang
matatapat na alagad nito. Inagaw ni Adolfo ang pagkahari at pinilit si
Laurang pakasal sa kanya. Hindi nagpapahalata ng tunay na niloloob,
pumayag si Laura ngunit humingi ng limang buwang palugit upang
magkapanahong mapauwi si Florante. Sa kasamaang-palad, nahulog si
Florante sa pakana ni Adolfo at naipatapon. Handa nang
magpakamatay si Laura nang dumating si Menandro na siyang
nakatanggap ng sulat ni Laura kay Florante. Tumakas si Adolfo, tangay
si Laura na pinagtangkaang abusuhin sa gubat na iyon. Siya namang
pagdating ni Flerida. Pinana nito si Adolfo na namatay noon din.
Masayang Wakas
Matapos ang pagkukuwento ni Laura, dumating si Menandro na
may kasamang hukbo. Laking tuwa nito nang makita ang kaibigang si
Florante. Ipinagbunyi ng hukbo ang bagong hari na si Florante.
Ipinagsama nina Florante sa Albanya sina Aladin at Flerida na kapwa
PAGSASANAY
I. Ibigay ang hinihingi:
__________ 1. Buong pangalan ni Balagtas.
__________ 2. Petsa ng kapanganakan.
__________ 3. Lugar ng kanyang kapanganakan.
__________ 4. Pangalan ng kanyang ama.
__________ 5. Pangalan ng kanyang ina.
__________ 6. Saan siya nanilbihan bilang katulong noong siya ay bata pa.
__________ 7. Unang dilag na bumihag sa kanyang puso.
__________ 8. Tawag kay Jose dela Cruz na tagaayos ng mga tula.
__________ 9. Buong pangalan ni Selya.
__________10. Katunggali sa pag-ibig ni Balagtas kay Selya.
__________11. Pinakasalan ni Balagtas.
__________12. Edad ni Balagtas noong siya ay ikinasal.
__________13. Dahilan ng pagkakakulong ni Balagtas sa ikalawang pagkakataon.
__________14. Edad ni Balagtas nang siya ay namatay.
__________15. Petsa ng kamatayan ni Balagtas.
II. Kilalanin ang mga sumusunod:
__________ 1. Pinakatampok na tauhan sa awit.
__________ 2. Ang naging laman ng puso’t isipan ni Florante.
__________ 3. Ang muslim na siyang nagligtas kay Florante na nataboy sa gubat
dala ng matinding sama ng loob sa kanyang ama.
__________ 4. Ang kasintahan ni Aladin na siyang nagligtas kay Laura sa tiyak na
kapahamakan nito sa kamay ni Konde Adolfo.
__________ 5. Ang kababayan ni Florante na nagtangkang pumatay sa kanya at
naging dahilan ng kamatayan ng kanyang ama.
__________ 6. Ama ni Florante.
__________ 7. Ina ni Florante. 10
__________ 8. Ama ni Aladin na umagaw sa kanyang katipang si Flerida.
__________ 9. Guro ni Florante sa Atenas. 9
__________10. Nagligtas kay Florante sa tangkang pagpatay ni Adolfo.
__________11. Ang heneral na muslim na sumakop sa Krotona at natalo ni
Florante.
__________12. Nagligtas kay Florante sa kapahamakan noong siya’y musmos pa.
__________13. Ama ni Laura at hari ng Albanya.
__________14. Muntik nang sumila kay Florante sa gubat na mapanglaw.
__________15. Ang kumuha ng kupidong dyamante sa dibdib ni Florante noong
siya’y sanggol pa lamang.
I. Panuto: Basahin ang sumusunod na pangungusap at unawain ang
kahulugan ng bawa’t isa. Piliin sa mga titik ang kasingkahulugan ng
bawa’t pangungusap. Titik lamang ang isulat sa patlang.
________1. “Ay bago sa mundo’y walang kisapmata
Ang tao’y mayroong sukat ipagdusa.” 201 (Ang Alaala ng Kamusmusan)
a. Ang taong makasalanan lamang ang maghihirap sa mundong
ibabaw.
b. Ang lahat ng tao sa mundo aydaraas ng hirap.
c. Ang mundo ay ibinigay sa tao para maghirap tayo.
d. Masalimuot ang mamuhay sa mundo.
_________2.“Puso ko’y ninilag na siya’y giliw
Aywan nga kung bakit naririmarim;
Si Adolfo nga’y gayundin sa akin,
Nararamdaman ko kahit lubhang lihim.” 214 (Pag-aaral sa Atenas)
a. Ninanais ni Florante at Adolfo na magustuhan ang isa’t isa ngunit sa hindi
maipaliwanag na kadahilanan ay pareho silang nakararamdam ng inis sa
isa’t isa, kahit ito ay ilihim.
b. Unang kita pa lamang nina Florante at Adolfo ay ipinakita na agad
 6
6