Professional Documents
Culture Documents
Sa bisa ng “Parolang Ginto” ni Clodualdo del Mundo noong 1972, si del Mundo
ay nagsimula ng pamimili ng sa palagay niya’y pinakamahusay na katha ng mga
buwan at taon. Ang panunuri at pamimiling ito ay tumagal nang walang patlang
hanggang noong 1935.
Sa “Hindi na Uso ang Hindi pa Uso: Ang Kritika sa Panahon pa ng Iraq,” isang
sanaysay ni Isagani R. Cruz ay sunud-sunod na tanong ang kanyang ipinukol sa mga
mambabasa bilang paglalarawan sa mga nangyayari ngayon sa larangan ng panunuri
na itinutumbas niya sa salitang kritika:
Ano ba ang tayo ng kritika sa kasalukuyan? Ano ba ang uso ay hindi uso? Anu-
ano ang mga isyu na nalutas na at ano pa ang hindi nalulutas? Sa madaling salita’y
nasaan na ba tayo ngayon sa kritika?
1. Bisa sa Isip = ito ang unang dapat taglayin ng isang akda. Katangian itong taglay
na nagbubunsod sa mambabasa na mag-isip upang yumaman at umunlad ang
kanyang diwa o isipan.
https://www.scribd.com/doc/180096805/Katangiang-Dapat-Taglayin-ng-Kritiko-docx
4.Sa pagsusuri lng anumang akda ay dapat maging maganda ang paksa,may kalinisan
ang wika at organisado ang paglalahad.
MAPANURING PAGBABASA
Ang pagbabasa ay ang pagkilala sa mga simboloat salitang nakalimbag . Ito din ay
pagkakahulugan ng mga mambabasa sa isang akda na naghahatid ng ideya o
mensahe. Paano nga ba masasabi naten na mapanuri ang ating pagbabasa?
https://nellymarcial.wordpress.com/2016/11/25/mga-batayang-simulain-sa-panunuring-
pampanitikan/
Mga teoryang pampanitikan— Ang Mga Teorya ng Panitikan May iba’t ibang
paliwanag ang iba’t ibang mga kritiko at makata patungkol sa mga nasabing mga
teorya ng panitikan. kayat kahit anong sabihin ko baka magkamali lang ako ng aking
mga magiging kasagutan patungkol sa mga teorya ng panitikan. Narito ang aking mga
pahayag sa mga teorya ng panitikan na malimit na gamitin sa ating mga akdang
pampantikan
1. Klasismo– Ito ay ang mga sinulat ng mga dakilang manunulat. Mga halimbawa nito
ay ang MARS CITY, FUSE BOX, POSPORO.
Ang humanismo ay nakatuon sa mga tao at ginagamitan ito ng ideya ng mga tao.
12. Marksismo- inuuwa ang akda batay sa kalagayan ng mga tauhan. Hinahanapan
ang akda ng patunay ng mga naglalabasang lakas sa pagitan ng mahina at malakas,
matalino at mangmang, duwag at matapang, mahirap at mayaman. Dito nakapaloob
ang mga tauhang bida at kontrabida. May suliranin ang bida at ang gumagawa nito ay
ang kontrabida. Sa teoryang ito, di padadaig ang naaping tauhan, babalikwas ito upang
madapi ang nangaaping lakas.
https://melodymular.wordpress.com/2011/06/12/mga-teoryang-pampanitikan-at-mga-
uri-nito/
TAGPUAN – dito naganap ang kuwento Lugar Saan nangyari ang kuwento? Panahon
Kailan nangyari ang kuwento?
ESTILO NG PAGSASALASAY – ito ang daloy kung paano isinalasaysay ang kuwento
Kronolohikal (A, B, C,…Z) Pabalik-tanaw (Z-A, B, C, -…) Daloy ng Kamalayan (P, X, N)
DETALYENG FILIPINO – Ano ang nagpapa-Filipino sa akdang isinalaysay sa akda
bukod sa wika? - tayo lang o isa lang tayo sa iilang mayroon - bahagi ng kulturang
Filipino na ipinakita o binanggit sa akda (maaaring bagay, lugar, pangyayari o okasyon,
kaugalian, kaisipan) MALALIM NA PAGSUSURI • maaaring higit sa isa ang tamang
sagot bagama’t may maituturing pa ring mali • ang mga paliwanag o patunay sa sagot
ay nagmula pa rin sa akda • bunga ito ng pinagsamang talino ng may-akda at
mambabasa • pormularyo: MALALIM = AKDA + IKAW (mambabasa)
PAHIWATIG – detalye sa likod ng mga detalye - mga nais sabihin ng may-akda ngunit
hindi niya direktang sinabi
https://specialfilipino.files.wordpress.com/2012/03/paano-magsuri-ng-maikling-
kuwento.pdf
I. Paksa ng tula
https://www.academia.edu/13027040/BALANGKAS_NG_PAGSUSURI_NG_TULA
I. Mga Tauhan
II. Buod
III. Pagsusuri
1. Panahong kinabibilangan
3. Gintong kaisipan:
4. Teoryang Napapaloob
http://balolotrv.blogspot.com/2014/03/pagsusuri-ng-isang-dula.html
Paraan ng pagsusuri sa Nobela
PAMAGAT:
ANG MAY-AKDA
MGA TAUHAN
BUOD
PAGSUSURI
ISTRUKTURA
TEORYA
SIMBOLISMO
TAYUTAY
PAGTUTULAD/SIMILI
PAGWAWANGIS/METAPOR
PERSONIPIKESYON
PAGMAMALABIS
IDYOMA
MGA BISA
BISA SA ISIP:
BISA SA DAMDAMIN
BISA SA KAASALAN
KONGKLUSYON
REAKSYON
http://jrp91.blogspot.com/
I. Tungkol sa Pelikula
A. Pamagat ng Pelikula
B. Direktor:
C. Prodyuser:
D. Pangunahin tauhan:
E. Tema ng Pelikula
F. Buod ng Pelikula
II. Mga Aspektong Teknikal
A. Musika
B. Sinematograpiya
C. Pgkasunodsunod ng mga Pangyayari
D. Pagganap ng mga artista
III. Kahalagahan Pangtao
A. Paglalapat ng Realismo
B. Mga aral
C.Kabuuang Pananaw
https://www.facebook.com/PanitikanSaFilipinoIvViii/posts/pagsusuri-ng-pelikulai-
tungkol-sa-pelikula-a-pamagat-ng-pelikula-estudyante-kaya/577153652430902/
Maestre, Angeluz P.
BSE-ENG.1A
Ma’am Aireen Mora
Pagsusuri at Pagsulat ng Akdang Panitikan