AngMaiklingKwentosaPanahonngmgaAmerikano

Ito ay nagsimula sa mga anyong dagli.

Namayani ang sentimentalismo at nagingpaksa ang tungkol sa karanasan sa pag-ibig.

Sumunod na lumitaw ang mga pasingaw.

Mas lalong sumigla ang pagsulat ngmaikling kwento sa paglitaw ng mgamagsin tulad ng Liwaway, Taliba,
Banawagatb.

Sa panahong ito sinimulan ang pangpili ngpinakamahusay na katha at nilimbag samga anyong kalipunan.

Karaniwang paksa sa panahong ito ang

tungkol sa buhay-lunsod at nang malamanay naging paksain na rin ang tungkol sa buhay lalawigan.

Mga PusongSugatan

ni Guillermo A. Holandez

Wala ang dating malambing na

kundimang awit, samantalang nagbuburda atnananahi sa loob ng kanyang dukha ngunitmaayos na

tahanan ay hindi naulinagan salabi ni Esmeralda. Ang dating masayangpagbibiro sa kapwa mananahi
kung siya aydinadalaw at tiwalang nakikipagtawanan ditoay naging perang bulak na tinangay nghangin.

natapos na ang lahat

! At …

sa libingan na

rin ang ligayang pumanaw ay parang halamangsupling ang pighati, ang dusa at dalamhati.Nagbago si
Esmeralda na dating palangiti, “ ang kahalikan ng mga bulaklak at katipunan ng

bawat mga tala”,…

Ganap natalagang nagbagosi Esmeralda! Na inihalintulad sa isang sa bulaklak na nalagas na sana ang
mga talutot at tangkay.Habang tumatangis si Esmeralda sa mga

patak ng kanyang luha mula kanyang mga matang tumatangis ay may buntong-hiningangnamumutawi
sa kanyang mga mapuputing labi.
kinamusta siya ng kanyang ina kung ano angnangyari sa kanya. Ngunit sinabi Esmeralsa na wala.Sa mga
luhang nabantayan ng kanyang ina pilit napaaminin ng kanyan ina kung ano talaga ang nangyarisa kanya.
Hindi makasagot si Esmeralda pero nakitang kanyang ina ang sulat na hawak-hawak nito atbinasa ng
kanyang ina.

“Esmeralda:

Sa pagtunghay mo nito ay hindi na ako ang datimong giliw, kung di isang sinawi ng kapalarang dahilsa
pagbibigay-loob sa aking magulang ay magigingasawa ng babaeng hindi ko man lang iniibig.
Maysuliraning hindi ko masabi ang siyang sanhi ngpagtalimwang ko sa ating sumpaan.

Ngunit pakaasahan mong ikaw lamang ang

may-ari ng aking puso, dangan nga lamang atpinaglalaruan tayo ng kapalaran. Paalam
atpatawad.Aretemio”

Noon lang nalaman ni Esmeralda ang buong katutuhanan.

Pilit na pinapagaan ng kanyang ina ang nararamdaman ni Esmeralda. Pero hindi lubos

maisip n Esmeralda na ang kanyang iniibig ay nasa piling na ng ibang babae na mas lalongnagpasakit ng
kanyang nararamdaman.

kung hangad lamang ay ang“ magparayang-limot” ay maaari siyanghumanap ng pangalawang

kasintahan ngunit hindi niya kayang pagsinungalingan ang kanyang sarili at tanging si Artemio lang
anglaman ng kanyang puso.Kilala sa lipunan ang napangasawa niArtemio na may palayaw na Mimi,
ngunit

hindi pa nagtagal ang kanilang pagsasama ay nalaman ni Artemio na ang kasalukuyangsinta ay na sa

piling ng ibang lalaki.

Handa na sanang pumatay si Artemio sa nasaksihang pagtataksil ni Mimi ngunitpinigilan ng sariling

budhi at nabitawan ang hawak na balaraw na kinagulat ng taksil na kasintahan at ng lalaking kasama
nito.Namutla ang dalawa na handang tumalon na sana ang lalaki sa bintana.

Pinigilan I Artemio ang lalaki sa pagtalon at sinabing wala siyang gagawin at sinabihan si Mimi na
mahanda dahil isasauliito sa magulang.

Humingi ng tawad si Mimi sa kataksilang ginawa pero hindi itomapapatawad ni Artemio.Katulad ng sabi
ni Artemio, sinauli niyasi Mimi sa magulang nito sa araw ring iyon.Sa pag-uwi niya naalala niya si
Esmeralda nasugatan ang puso at siya rin buhat ngginawang pagtataksil ni Mimi.

Nagbalikan sina Esmeralda at Artemio at humingi ng tawad sa nagawa.