Professional Documents
Culture Documents
Isang magsasaka ang nais manirahan sa ibang bayan kaya isang araw
ay inipon niya ang kanyang mga gamit at inilulan sa kanyang alagang
kabayo at kalabaw. Maaga pa ay sinimulan na nila ang mahabang
paglalakbay.
suliranin. Subali't ang lahat ng ito ay nasira dahil lamang sa isang pangyayari.
Isang araw, umuwi ang aso na may dala-dalang buto para pagsaluhan nila ng
kaniyang mga kaibigang pusa at daga. Wala doon sina pusa at daga dahil
naghahanap pa rin ang mga ito ng pagkain. Nakarinig ng ingay ang aso sa pintuan
ng bahay. Inilapag ng aso ang buto at tumakbo sa labas upang tingnan kung ligtas
ang kaniyang amo.
Sa oras naman na iyon ay dumating ang daga. Malungkot siya dahil wala siyang
nakuhang pagkain. Nakita niya ang buto. Kinuha niya ito at dinala sa bubungan
ng bahay.
"Mamayang gabi ay may pagsasaluhan kami ng aking mga kaibigang aso at pusa."
bulong ng daga sa sarili.
Pagbalik ng aso sa bahay ay nagulat ito ng makitang walana ang iniwang buto.
Naghanap nang naghanap ang aso subalit hindi rin niya makita ang buto.
Dumating ang pusa na wala ring dalang pagkain. Tinulungan niya ang asc sa
paghahanap ng buto. Nakarating sila sa itaas ng bahay hanggang sa kinaroroonan
ng daga. Nagulat ang aso at pusa. Akala nila ay sadyang kinuha ng daga ang buto
para masolo niya ito.
Mabilis na lumapit ang pusa sa daga at pinagalitan ito. Nagpaliwanag ang daga
nguni't hindi rin siya pinakinggan ng pusa. Nag-away silang dalawa kaya't ang
buto ay nalaglag. Nasalo ito ng aso at dali-daling tumakbo hanggang sa likods ng
bahay."Hah..hah.. hihintayin ko na lang sila ditl. Siguro mamaya ay
magkakasundo na rin sila at masaya naming pagsasaluhan itong buto." bulong ng
asong humihingal. Dahil sa pagod at matagal-tagal ding paghihintay sa pagdating
ng dalawang kaibigan, kinain na ng aso ang ikatlong bahagi ng buto. Itinira niya
ang parte ng daga at ng pusa.Mainit pa ang ulo ng pusa dahil sagalit nang ito ay
dumating sa kinaroroonan ng aso. Inabutan niya ang aso na kumakai ng mag-isa.
Bigla niyang inangilan ang aso. Nagkasagutan silang dalawa hanggang sa sila ay
magkasakitan ng katawan. Narinig ng may-ari ng bahay ang ingay na dulot ng
pag-aaway ng aso at pusa. Inawat silang dalawa at pinaghiwalay. Naghiwalay ang
aso at pusa na kapwa may tanim na galit sa isa't isa. Iyon na ang simula ng
kanilang pagiging magkaaway.
Magmula noon, sa tuwing makikita ng asc ang pusa ay kinakahulan niya ito. Ang
pusa naman ay di padadaig, lagi siyang sumasagot at lumalaban sa aso. At sa tuwi
namang makikita ng pusa ang daga ay hinahabol niya ito. Dahil naman sa takot
ang daga ay pumapasok sa isang maliit na lungga at lumalabas lamang doon
kapag wala na ang pusa.
"Pero hindi ako marunong lumangoy. Dalhin mo ako sa likod mo. "Ang wika ng
kambing.Sumakay nga ang kambing sa kalabaw. Ito naman ay lumangoy sa ilog
hanggang sa kabilang ibayo. Kumain sila ng kumain doon. Mabilis kumain ang
kambing. Ang kalabaw naman ay hihinay-hinay kumai.
Nayamot na ang kambing. Inisip kung paano niya mapatitigil sa pagkain ang
kalabaw, Mayroon siyang naisib. Naglulundag ang kambing. Gumawa ito ng
malaking ingay.Dahil sa ingay na iyon ay narinig sila ng mga tao. Nagdatingan ang
mga tao. Nakita nilang kumakain ang kalabaw. Hinambalos nila nang hinambalos
ang kalabaw."Ano, kapitbahay, gusto mo na bang umuwi? ang tanong ng kambing
sa kalabaw."Oo, tayo na nga. Sige, lundag nasa likod ko," ang sabi ng kalabaw, at
lumakad nang papunta sa ilog.Nang sila ay nasa gitna na ng ilog, huminto ang
kalabaw. Tinanong niya kung bakit nag-ingay ang kambing.
"Ewan ko nga ba. Tuwing ako ay mabubusog, ay gawi ko na ang kumanta at
magsayaw," ang sagot ng kambing.Lumakad na rin sa tubig ang kalabaw. Walang
anu-ano ay narating nila ang malalim na bahagi ng ilog. Muling hum into ang
kalabaw."O. bakit kahuminto? ang tanong ng kambing.
Malapit-lapit na naman ang tag-ulan kung kaya’t ang isang mag-anak na langgam
ay abalang-abala sa paghahakot ng pagkain para sa kanilang pinagtataguan.
Huwag kayong lilihis ng landas patungo sa ating lungga, dahil sa may gawing
kaliwa ay may munting kanal, sabi ni Tatay Langgam.
Siguro naman ay hindi ako mahuhulog sa kanal kung dahan-dahan kong kukunin
ang kendi.
Sa kasabikan niyang makuha ang kendi ay hindi niya napansin ang munting
sinulid na kinapatiran ng kanyang paa, kaya nawalan siya ng panimbang at
tuloy-tuloy na nahulog sa kanal.
Hindi mapakali ang Amang Langgam nang hindi niya makita ang kanyang
Bunsong anak sa pila. Kaya dali-dali siyang umalis upang ito’y hanapin,
hanggang sa siya’y mapadako sa ipinagbabawal na pook. Pagtingin niya sa ibaba
ay nakita niyang nakalutang sa tubig ang kanyang bunsong anak.
Masakit man sa kalooban ay naibulong niya sa kanyang sarili na: Iyan ang
napapala ng mga anak na matigas ang ulo.
. Ang Agila at ang Maya
"Hoy Maya, baka gusto mong subukan kung sino sa ating dalawa ang mabilis
lumipad?" buong kayabangan ni Agila, kaya naipasya niyang tanggapin ang
hamon nito para maturuan niya ng leksyon.
Natuwa ang Agila, himdi niya akalain na tatanggapin nito ang hamon niya.
"Aba, nasa sa iyon 'yan. Kung kailan mo gusto," buong kayabangang sagot ni
Agila.
"Sige Agila, gusto kong umpisahan na natin ang karera ngayon na. Pero, para
lalong maging masaya ang paligsahan natin ay kailangang bawat isa sa atin ay
magdadala ng kahit ano ng bagay. Halimbawa ang dadalhin ko ay asukal ikaw
nman ay bulak."
Tumawa ang Agila sa narinig na sinabi ni Maya. Tuwang-tuwa talaga siya, bakit
nga naman hindi eh, mas hamak na magaan ang bulak na dadalhin niya kumpara
sa mabigat na asukal na dadalhin naman nito.
"Sige doon tayo mag-uumpisa sa ilog na 'yon at doon tayo hihinto sa ituktok ng
mataas na bundok na iyon," wika pa ni Maya.
Gusto ng matawa ni Agila sa katuwaan dahil tiyak na ang panalo niya, subalit
hindi siya nagpahalata.
Aral:
"Hoy Maya, baka gusto mong subukan kung sino sa ating dalawa ang mabilis
lumipad?" buong kayabangan ni Agila, kaya naipasya niyang tanggapin ang
hamon nito para maturuan niya ng leksyon.
"Sige! Tinatanggap ko ang hamon mo. Kailan mo gustong magsimula tayo?"
Natuwa ang Agila, himdi niya akalain na tatanggapin nito ang hamon niya.
"Aba, nasa sa iyon 'yan. Kung kailan mo gusto," buong kayabangang sagot ni
Agila.
"Sige Agila, gusto kong umpisahan na natin ang karera ngayon na. Pero, para
lalong maging masaya ang paligsahan natin ay kailangang bawat isa sa atin ay
magdadala ng kahit ano ng bagay. Halimbawa ang dadalhin ko ay asukal ikaw
nman ay bulak."
Tumawa ang Agila sa narinig na sinabi ni Maya. Tuwang-tuwa talaga siya, bakit
nga naman hindi eh, mas hamak na magaan ang bulak na dadalhin niya kumpara
sa mabigat na asukal na dadalhin naman nito.
"Sige doon tayo mag-uumpisa sa ilog na 'yon at doon tayo hihinto sa ituktok ng
mataas na bundok na iyon," wika pa ni Maya.
Gusto ng matawa ni Agila sa katuwaan dahil tiyak na ang panalo niya, subalit
hindi siya nagpahalata.
Aral:
Langgam ngunit dahil madami itong gawain ay iniwan siya nito. Makalipas
ang ilang oras ay dumating ang kaibigan niyang gagamba ngunit hindi rin siya
nito tinulungan sapagkat ayon dito ay aayusin pa nito ang bahay nito.
may mga kapwa insekto pang makakita sa kanya lalo na’t magdidilim na.
Aral: Sa oras ng kagipitan ay nakikilala natin kung sino ang ating mga tunay
na kaibigan.