MGA PABULA

SI LANGGAM AT SI TIPAKLONG
Virgilio S. Almario

Isang umagang maganda ang sikat ng araw, may isang tipaklong na

masayang naglalaro. Patalun-talon siya sa damuhan. Di nagtagal, dumaan
ang isang langgam na karga-karga ang butil ng bigas.
"Kaibigang Langgam, bakit gawa ka nang gawa? Tingnan mo ako, masayang
naglalaro. Halika, maglaro tayo at maganda ang sikat ng araw," ang anyaya
niya sa kaibigang si Langgam.
"Salamat, mahal kong kaibigan, ngunit marami. pa akong hahakuting
pagkain. Kailangan ko itong gawin upang kapag dumating ang tag-ulan ay
may sapat akong kakainin. Sa gayon, hindi ako gugutumin."
"Matagal pa iyon. Tingnan mo't napakaganda ng sikat ng araw. Kaysarapsarap sumayaw! Halika na," pamimilit ng tipaklong.
"Iyon na nga. Maganda ang sikat ng araw kaya dapat tayong magtipon ng
pagkain," at nagpatuloy ang langgam sa paglakad. Naiwan ang tipaklong na
patuloy na naglalaro sa damuhan. Maghapon siyang sasayaw-sayaw at
pakanta-kanta.
Sumapit ang tag-ulan. Walang makain si Tipaklong. Naisip niya ang kaibigang
langgam. Marami itong tinipong pagkain.
Isang gabi habang naghahapunan ang langgam, nakarinig siya ng marahang
katok sa pintuan. Binuksan niya ang pinto.
"Ako'y nagugutom at giniginaw. Para mo nang awa, kahit kaunting pagkain
ako'y iyong bigyan," ang pagsusumamo ni Tipaklong.

Naawa ang langgam sa kaibigan. Pinatuloy niya ito. Humanga si Tipaklong sa

dami ng pagkaing naitabi ni Langgam.
"Salamat, kaibigan. Ngayon ay alam ko na ang sinasabi mo na habang
maganda ang panahon ay dapat magtipon. Hindi katulad ko na walang
ginawa kundi sumayaw-sayaw sa panahon ng tag-araw," ang wika ni
Tipaklong.
"Huwag ka ng mag-alala. Marami akong pagkain. Heto kumain ka na. Ang
mahalaga ay natuto ka na sa iyong pagkakamali," ang may kababaang-loob
na sagot ni Langgam.
Nahihiyang kumain si Tipaklong. Masaya naman si Langgam sa nakikita
niyang pagbabago ng kaibigan.
Aral ng pabula:
Kailangang maging masinop. Kapag may itinago, ay may madudukot
sa oras ng kagipitan.

ANG UNGGOY AT ANG PAGONG

Virgilio S. Almario

Magkaibigan sina Unggoy at Pagong. Minsan sa kanilang pamamasyal ay

nakakuha sila ng isang punong saging. Naisip nilang paghatian at itanim ito.
Likas na tuso ang unggoy kaya nagmamadali niyang pinili ang bahaging
itaas ng saging. Sa kanyang palagay ay malapit na itong mamunga dahil
marami ng dahon. Masaya niya itong itinanim. Samantala, walang kibo
namang itinanim ni Pagong ang ibabang bahagi ng saging.
Makalipas ang ilang araw ay natuyo nang lahat ang dahon ng saging na
itinanim ni Unggoy. Samantala, dahil may ugat ang bahaging itinanim ni
Pagong, unti-unti nang sumibol ang dahon nito.
Labis ang kasiyahan ni Pagong nang magbunga ang kanyang saging. Hindi
nagtagal ay nahinog na ito. Ngunit hindi naman niya maakyat ang puno.
Tinawag niya ang kaibigang si Unggoy upang tulungan siyang makuha ang
bunga ng saging.
Mabilis namang umakyat sa puno si Unggoy. Agad itong namitas at kumain
nang kumain sa itaas ng puno. Sa halip na bigyan si Pagong ng bunga ay
balat ang itinatapon ni Unggoy kay Pagong. Dahil dito ay nagalit si Pagong at
tahimik itong umalis.
Maya-maya ay bumalik itong may dalang mga tinik. Inilagay niya ito sa
katawan ng puno ng saging. Pagkatapos ay dali-dali siyang umalis nang hindi
namamalayan ni Unggoy.
Nang mabusog si Unggoy, hinanap niya sa ibaba si Pagong. Ngunit hindi na
niya ito nakita.
Mabilis siyang bumaba sa puno kaya hindi niya napansin ang mga tinik sa
katawan nito.
"Aruy! Bakit napakaraming tinik dito?" panaghoy ni Unggoy.
Matapos alisin ang mga tinik ay hinanap niya si Pagong. Sa di kalayuan ay
naabutan niya ang humahangos na si Pagong.

"Aha! Nahuli rin kita. Bakit mo nilagyan ng tinik ang puno?" usig nito kay
Unggoy.
Hindi kumibo ang nag-iisip na si Pagong kaya lalong nagalit si Unggoy.
"Dudurugin kita nang pinung-pino," matigas na sabi ni Unggoy.
"Mabuti naman at dadami kami," mahinahong sagot ni Pagong.
Nag-isip si Unggoy. "Alam ko na! Iihawin kita sa apoy."
"Salamat naman at lalo akong gaganda dahil pupula ang buo kong katawan,"
wika ni Pagong.
Muli, nag-isip na naman ang unggoy habang mahigpit pa ring hawak-hawak
ang pagong.
"Itatapon kita sa ilog," banta ni Unggoy.
"Huwag! Para mo nang awa! Malulunod ako!" pagsusumamo ni Pagong.
Sa narinig ay dali-daling itinapon ni Unggoy si Pagong sa ilog.
"Ha-ha-ha! Nakalimutan mo na bang dito ako nakatira?" patuyang tanong ni
Pagong kay Unggoy.
Natulala si Unggoy. Bakit nga ba hindi niya naalalang sa tubig nakatira si
Pagong?
Sa nangyari ay lalong tumindi ang galit ni Unggoy. Masayang-masaya
namang lumangoy papalayo si Pagong.
Aral ng pabula: Ang tunay na magkaibigan ay nagbibigayan at
nagtutulungan at hindi naglalamangan. Ang mga taong tuso at manloloko ay
walang kinahihinatnang kabutihan sa buhay.

ANG UHAW NA UWAK

May isang uhaw na uhaw na Uwak na gustong uminom sa isang pitsel na

naiwan sa mesa. Makipot lamang ang bunganga ng pitsel kaya hindi
maipasok ng Uwak ang ulo upang sipsipin ng tuka ang tubig. Hirap na hirap
abutin ng Uwak ang kaunting tubig sa malalim na sisidlan. Kahit na anong
pilit ay hindi mabawasan ang sobrang pagkauhaw ng ibon.
Tumingala siya at luminga-linga sa paligid. Alam niyang may kasagutan sa
alinmang problemang kinakaharap natin. Tama siya! Sa isang iglap ay naisip
niya ang tanging kasagutan. Lumipad siya sa labas at tumuka ng isang
munting bato na inihulog sa loob ng pitsel. Nagpabalik-balik siya sa
paglalagay ng mumunting bato hanggang sa umabot ang tubig sa makitid na
bunganga ng pitsel. Nakainom ang Uwak at natugunan ang pagkauhaw niya
sa isang iglap lamang.
Aral ng pabula:
Ang bawat suliranin ay madaling sagutin kung ating iisipin.

ANG LEON AT ANG DAGA

May isang Leon na mahimbing na natutulog sa ilalim ng puno nang may

lumapit ditong isang Daga. Inakala ng Daga na tuyong damo ang buhok ng
leyon kaya kinutkut-kutkot niya ito. Nagising ang Hari ng kagubatan at
mabilis na umiktad at dumamba-damba na ikinahulog ng pobreng Daga.
Dali-daling sinakmal ng matutulis na kuko ng Leon ang gumambala sa
kaniyang pagtulog.
"Pa... patawarin ninyo ako, mahal na Hari. Hindi ko sinasadya ang
paggambala sa inyong pagtulog. Marami po ang mga anak ko na dapat
pakainin. Kung mapapalaya ninyo ako ay tatanawin ko itong malaking
pagkakautang. Makakabayad din po ako sa inyo sa hinaharap."
"Hindi man lang ako mabubusog kung kakainin kita. Sige, makalalaya ka na!"
Isang araw ay makikitang paikut-ikot sa gubat ang Leon. Naghahanap siya ng
pagkain sa pananghalian. Nang matanawan ang nakabiting inihaw na tapa
ng Usa sa isang puno ng akasya ay dali-dali itong nagtatakbo. Sa kasamaang
palad, bitag pala iyon ng mga mangangaso.
Nakulong sa makakapal na lubid ang Hari ng kagubatan. Hindi siya
makawala sa bitag. Pinilit niyang magdadamba pero napatali pati mga paa
niya. Walang nagawa ang lakas ng Hari.
Nagkataong nagdaraan ng tanghaling iyon ang Daga kasama ang kaniyang
mga anak. Naisip ng Inang Daga ito ang oras na kailangang bayaran niya
ang pinagkakautangan ng buhay.
Dali-daling lumapit ang Daga at pinagngangatngat ang makapal na lubid sa
paa ng Leon. Inutusan niya ang mga anak na ngatngatin naman ng mga ito
ang makakapal na lubid sa ulunan ng Hari. Sa tulung-tulong na pagkagat sa
mga lubid ay napalaya ng mga Daga ang Leon.
"Dati-rati ay minaliit ko ang katauhan mo," pagpapakumbaba ng Leon.

"Totoo nga pala na kung may malalaking nakakatulong sa maliliit ay

makatutulong din ang maliliit sa isang higanteng katulad ko."
Naging matalik na magkaibigan ang Daga at ang Leon magmula noon.
Aral ng pabula:
May maliit na nakapupuwing.

ANG LOBO AT ANG MGA UBAS

Gutom na gutom na ang Lobo. Wala siyag mabiktimang hayop sa pananghalian.
Lahat ay nagtatakbuhang papalayo kapag nakita siyang pnapalapit na may
mapupulang mga mata, matutulis na mga kuko at makikintab na mga pangil.
Napangiti ang Lobo nang madaanan ang balag na ginagapangan ng mga ubas.
Tiningala ng Lobo ang mga ubas. Napatakam siya. Tumalun-talon ang Lobo
upang maabot ang mga ubas. Pero kahit na gaano kataas ang pagtalon ay hindi
niya maabot ang mga prutas.

Natanawan ng Lobo na
lihim na
bumubungisngis ang
mga Daga, Kuneho at
Pusa sa lungga.
Nasulyapan din niyang
pinagtatawanan din
siya ng Kambing at
Matsing sa likod ng
puno ng balimbing.
Pagod na rin sa
katatawa ang Manok,
Maya at Agila na
nakatuntong sa mga
sanga ng puno ng
mangga. Paanong hindi
bubunghalit ng tawa
ang lahat gayong
parang akrobatikong
patalun-talon ang Lobo
sa gitna ng kagubatan. Pilit nitong inaabot ang hindi man lang makanting ubas
na pangarap na kainin subalit hindi kayang abutin.
"Parang sirkero ang Lobo." malakas na tawa ng Pagong.
"Hindi basta sirkero. Sirkerong gustong abutin ang araw." pang-iinis ng Gansa.
"Hindi lang araw. Pilit din niyang inaabot ang buwan at mga bituin." sigaw ng
Elepante. "Gusto mo bang sumakay sa ilong ko nang maabot mo ang mga ubas
sa baging?"
"Huwag na. Salamat. Ayoko naman talaga ng mga ubas na iyan. Berde pa at
tiyak na napakaasim pa."
Matapos pintas-pintasan ay inis na inis na iniwan ng Lobo ang ubasan.
Aral ng pabula: Umisip ng maraming paraan upang ang pangarap ay makamtan.