DETYRE PORTOFOLI REA MEMA

Kërkim: Frensis Gallton njihet si krijuesi i konceptit te shmangies mesatare katrore dhe
i korrelacionit.Ai ishte i pari qe studioi dukurine e regresit drejt mesatares.
Cfare eshte regresi drejt mesatares?
Pse duhet marre parasysh kur kryejme eksperimente?

Analiza e regresionit eshte pikerisht studimi i lidhjeve gjegjësisht raporteve apo

marrëdhënieve në mes të dy apo më shumë variablave.Kjo eshte prej mjeteve më të
shfrytëzuar për analizën e biznesit dhe fenomeneve të tjera shoqërore dhe ekonomike. E
lehtë për tu përdorur dhe e aplikueshme në shumë situata. Jane dy lloje regresionesh drejt
mesatares:
• Regresion i thjeshtë : një variabël e shpjegueshme dhe mund të jetë regresion linear dhe
jolinear.
• Regresioni multivariabël: përfshin disa variabla të shpjegueshme.
Në statistikë, regresioni drejt mesatares është fenomeni që lind nëse një variabël e
rastësishme është ekstreme në matjen e parë, por më afër mesatares në matjen e dytë dhe
nëse është ekstrem në matjen e dytë, por më afër mesatares në të parën e saj. Për të
shmangur konkluzionet e pasakta, regresioni ndaj mesatares duhet të merret parasysh kur
hartohen eksperimente shkencore dhe interpretohen të dhëna. Historikisht, ajo që tani
quhet regresion ndaj mesatares është quajtur gjithashtu kthim në mesatare ose kthim në
mediokritet.
Kushtet në të cilat ndodh regresioni ndaj mesatares varen nga mënyra se si termi përcaktohet
matematikisht. Polimati britanik Sir Francis Galton së pari vëzhgoi fenomenin në
kontekstin e regresionit të thjeshtë linear të pikave të të dhënave. Galton zhvilloi modelin e
mëposhtëm:

MODELI I GALTON-it
Fishekët bien përmes një objekti te posacem për të formuar një shpërndarje normale të
përqendruar direkt nën pikën e tyre të hyrjes. Këto fishekë më pas mund të lëshohen në një
situate të dytë që korrespondon me një matje të dytë. Galton pastaj e bëri pyetjen e kundërt:
"Nga erdhën këto fishekë?"
 Përgjigja nuk ishte "mesatarisht drejtpërdrejt". Përkundrazi ishte 'mesatarisht, më
shumë drejt mesit', për arsyen e thjeshtë se mbi të kishte më shumë fishekë drejt mesit që
mund të endeshin majtas se sa ishin në ekstremin e majtë që mund të endej në të djathtë,
nga brenda.

Rendesia e regresionit drejt mesatares ne kryerjen e eksperimenteve.

Regresioni ndaj mesatares është një metode konsiderueshme dhe e rendesishme në hartimin
e eksperimenteve.

Merrni një shembull hipotetik të 1.000 individëve të një moshe të ngjashme, të cilët u
ekzaminuan dhe u shënuan në rrezikun e një sulmi në zemër. Statistikat mund të përdoren
për të matur suksesin e një ndërhyrje në 50 që u vlerësuan me rrezikun më të madh.
Ndërhyrja mund të jetë një ndryshim në dietë, stërvitje ose një trajtim të drogës. Edhe nëse
ndërhyrjet janë të pavlefshme, grupi i testit pritet të tregojë një përmirësim në provimin e
tyre të ardhshëm fizik, për shkak të regresionit ndaj mesatares. Mënyra më e mirë për të
luftuar këtë efekt është që grupi të ndahet rastësisht në një grup trajtimi që merr trajtimin,
dhe një grup kontrolli që jo. Trajtimi atëherë do të gjykohet efektiv vetëm nëse grupi i
trajtimit përmirësohet më shumë sesa grupi i kontrollit.