Paano Nabubuo ang Isang Batas? 4.
Ano ang salitang maaaring kasingkahulugan ng sumaklaw sa ikalawang
May pinagdadaanang proseso ang isang panukalang-batas bago ito tuluyang
maging batas para maipatupad sa ating bansa. Ang bawat panukalang-batas na
pinagtibay ng Kongreso ay dapat sumaklaw ng isang paksa lamang na dapat
nakalahad sa pamagat nito.
Ang isang panukalang-batas ng anumang kapulungan ay pinagtitibay sa tatlong
pagbasa sa magkakahiwalay na araw. Tatlong araw bago mapagtibay ito ay
ipinag-uutos ang pamamahagi ng nakalimbag na kopya nito sa mga kagawad ng
kapulungan.
Ang bawat panukalang-batas na mapagtitibay ng Kongreso ay ihaharap sa
pangulo bago maging batas. Lalagdaan ito ng pangulo kung sinasang-ayunan niya
ito. Kung hindi naman, ipaiiral niya ang kapangyarihang betohan ito at ibalik sa
Kongreso. Kinikilala ito bilang veto power. Kalakip nito ang kanyang mga tutol
laban sa panukalang-batas upang muling talakayin ang mga ito.
MGA TANONG
1. Alin sa sumusunod ang nagsasabi tungkol sa isang panukalang batas?
(Literal)
a. Nilalagdaan ito ng pangulo bago ito pinagtitibay.
b. Kasama ang pangulo sa pagtitibay nito sa Kongreso.
c. Maaaaring tutulan ito ng pangulo bago maging batas.
d. Hinaharap ito sa pangulo bago pinagtitibay ng Kongreso.
2. Alin sa sumusunod ang unang nagaganap sa pagbuo ng isang batas? (Literal)
a. Hinaharap ang panukala sa pangulo upang lagdaan.
b. Ipinapamahagi ang kopya ng panukala sa mga kagawad.
c. Pinagtitibay ang panukala sa tatlong pagbasa sa Kongreso.
d. Ibinabalik ito ng pangulo sa Kongreso kung may mga tutol dito.
3. Kailan ginagamit ng pangulo ang kanyang kapangyarihang betohan ang isang
panukalang-batas ? (Paghinuha) Ginagamit ng pangulo ang veto power kapag
______________________ .
a. sang-ayon siya sa panukalang batas
b. hindi sang-ayon ang Kongreso sa panukalang batas
c. may mga dahilan siyang tutulan ang panukalang batas
d. hindi ipinagtibay ng tatlong beses ang panukalang batas
pangungusap ng seleskyon? (Paghinuha)
a. bumanggit b. magsama c. mag-usisa d. tumalakay
5. Ano kaya ang dahilan kung bakit kinailangang makapagpatibay ng mga
bagong panukalang-batas? (Paghinuha)
a. Isinasaalang-alang nito ang ikabubuti ng Kongreso.
b. Kailangan ng batas para sa ikabubuti ng mga mamamayan.
c. Pinagtitibay ang batas para sundin ang panukala ng pangulo.
d. Trabaho ng Kongreso na makabuo at makapaglimbag na batas.
6. Ano kaya ang mangyayari kapag hindi napagpatibay ang isang batas sa
Kongreso? (Paghinuha)
a. Ito ay hindi maaaring maipatupad.
b. Madadagdagan ang batas na susundin.
c. Ipaaalam na ito sa lahat para ipatupad.
d. Hindi ito lalagdaan ng pangulo bilang pagtutol.
7. Alin sa sumusunod ang nagsasabi ng pangunahing ideya ng seleksyon?
(Paghinuha)
a. Sa Kongreso nabubuo ang isang batas.
b. Maraming paraan para makabuo ng batas sa Kongreso.
c. May paraang pinagdaraanan ang pagbuo ng bagong batas.
d. Ang isang panukalang batas ay dapat sumaklaw sa isang paksa.
8. Saang bahagi ng seleksyon matatagpuan ang pangunahing ideya nito?
(Pagsusuri) Makikita ito sa ___________________ ng seleksyon.
a. gitna b. katapusan c. simula d. simula at katapusan
9. Ano ang layunin ng sumulat ng seleksyon? (Pagsusuri)
a. Hatid nito ang isang balita. c. Nais nitong magbigay ng kaalaman.
b. Hangad nitong manghikayat. d. Gusto nitong magbigay ng mungkahi.
10. Ano ang ginamit ng may-akda ng seleksyon upang ipaabot ang mensahe
nito? (Pagsusuri)
a. Binanggit ang kasaysayan ng pagbuo ng batas.
b. Nakasaad ang mga dahilan ng pagbuo ng batas.
c. Inilarawan ang sanhi bunga ng pagbuo ng batas.
d. Tinalakay ang pinagdaraanan sa pabuo ng batas.
 Panahon ng Bagong Bato d. Mas mahusay na gamit kaysa sa yari sa putik ang natuklasan nila.
Sa pagdaan ng mga panahon nagkaroon ng bagong pangangailangan ang 14. Ano ang kahulugan ng labi sa pangungusap sa loob ng kahon? (Paghinuha)
mga sinaunang tao. Kinailangan nila ng mga bagong kagamitang yari rin sa mga Ito ay ___________
bato na lubos na pinakinis at inayos. Sa paglabas ng mga gamit na ito ay a. isang bahagi ng katawan c. katawan ng namatay na tao
dumating ang isang bagong panahon, ang Panahon ng Bagong Bato. b. gamit ng namatay na tao d. ang yumao na isinama sa putik
Ang mga tao ay natutong magtanim, magsaka at mag-alaga ng mga hayop. 15. Anong mga katangian ng mga sinaunang tao ang ipinakita sa
Palay ang sinasabing pinakaunang produkto ng mga sinaunang tao na ginamitan seleksyon?(Paghinuha) Sila ay ____________________________.
ng ararong bato na lalong nagpaunlad ng pagsasaka. Patuloy pa rin ang kanilang a. matapang at magalang c. mapamaraan at masipag
pangangaso kahit gumawa na sila ng mga sasakyang pantubig. b. masipag at maka-Diyos d. matulungin at mapamaraan
Bukod dito, natutong gumawa at gumamit ang mga tao ng mga 16. Ano kaya ang magiging bunga nang nakagawa ang mga sinaunang tao ng
kasangkapang yari sa putik (earthenware). Isang pinakamagandang halimbawa sasakyang pantubig? (Paghinuha)
nito ay ang Bangang Manunggul na sinasabing ginawa noong 900 BC. a. Maaari silang maglakbay sa tubig.
Nagsimula na rin silang maniwala sa buhay pagkatapos ng kamatayan. b. Walang pagbabago sa paglalakbay nila.
Mapapatunayan ito sa pamamagitan ng ginawa nilang pagsama ng mga gamit ng c. Makaaalis silang ligtas kapag may bagyo.
yumao sa kanilang mga labi. Ito rin ang naging gamit ng Bangang Manunggul. d. Magkakaroon na sila ng bago at ligtas na tirahan.
May iba’t ibang paraan pang ginagawa sa mga labi depende sa lipunang 17. Ano ang naging halaga ng Bangang Manunggul sa panahong iyon? (Paghinuha)
ginalawan ng yumao. a. Magandang pag-aari ito ng mga yumao.
b. Isinasama ito sa yumao sa kabilang buhay.
11. Alin sa sumusunod ang nagpapatunay kung bakit Panahon ng Bagong Bato c. Ito ay tanda ng paniniwala sa kabilang buhay.
ang tawag sa panahong tinalakay sa seleksyon? (Literal) d. Magandang gamit ito na yari sa pinakinis na bato.
a. Yari sa bato ang lahat ng mga kagamitan nila. 18. Alin sa sumusunod ang isa pang magandang pamagat para sa seleksyon?
b. Gumamit sila ng mga kagamitang gawa sa pinakinis na bato. (Pagsusuri)
c. Nakahanap sila ng bago at pinakinis na bato na ginamit nila. a. Ibang Uri ng Kagamitang Bato
d. Dumating sila sa lugar na may kagamitang pinakinis na bato. b. Pamumuhay ng Sinaunang Tao
12. Alin sa sumsusunod ang HINDI nagpapakita ng naganap noong Panahon ng c. Masisipag na mga Sinaunang Tao
Bagong Bato? (Paghinuha) d. Mga Kagamitan ng Panahon ng Bagong Bato
a. Nakapaglakbay sila sa tubig. 19. Ano ang layunin ng sumulat ng seleksyon? (Pagsusuri)
b. May mga kagamitan silang yari sa putik. a. Hatid nito ang isang balita. c. Gusto nitong magbigay ng aral.
c. Higit na mas mahusay ang uri ng pagsasaka nila. b. Hangad nitong manghikayat. d. Nais nitong magbigay ng kaalaman.
d. Naniniwala sila na may buhay pagkatapos ng kamatayan. 20. Ano ang ginamit ng may-akda upang ipaabot ang mensahe nito? (Pagsusuri)
13. Ano ang sanhi ng bagong kagamitan sa panahong ito? (Literal) a. Binanggit ang suliranin ng paksa.
a. Nagsawa na sila sa lumang mga gamit at kasangkapan. b. Nakasaad ang mga solusyon sa paksa.
b. Hindi sapat sa pangangailangan nila ang mga yari sa putik. c. Tinalakay ang maraming sanhi ng paksa.
c. Hindi na angkop ang dating kagamitan sa pangangailangan nila. d. Inilarawan ang paksa gamit ang mga halimbawa.
Read each selection silently. Then read the questions that follow and write
the letter of the correct answer in the answer sheet:
Chameleons
Chameleons are extraordinary animals. They are one of the few animals
that can change their color. This is their way of hiding themselves.
Chameleons that live in trees are often green. Those that live in desert lands
are usually brown.
It is also their way of keeping warm. Turning a darker shade helps them
absorb more heat. They also change colors to send messages to other
chameleons. Their bright colors may attract another chameleon or warn
enemies.
1. What is one unique characteristic of chameleons? (Literal)
a. Their color changes.
b. They live in trees.
c. They live in deserts.
d. They climb trees fast. They send messages to other animals.
2. What will happen to a chameleon on a cold day? (Inferential)
a. It will become invisible. c. It will turn white.
b. It will turn a shade lighter. d. It will turn a shade darker.
3. Changing its color is the chameleon’s way of __________. (Literal)
a. showing its special power c. finding its family
b. hiding itself from other animals d. shedding its skin
4. Chameleons are extraordinary animals. Another word for extraordinary
is ________________________. (Inferential)
a. amazing b. not known c. common d. unusual
5. What is the advantage of changing color? (Inferential)
a. It can hide itself. c. It can join with other chameleons.
b. It can kill enemies d. It can hold on to the branch as it climbs.
6. The main idea of the selection is (Critical)
a. why chameleons change colors. c. where chameleons come from.
b. how chameleons survive in the wild. d. where chameleons live.
7. The best title for this selection is (Critical)
a. How Chameleons Communicate with Other Animals
b. Why Chameleons Change Color
c. The Different Habitats of Chameleons
d. The Enemies of Chameleons
The Philippine Eagle
The Philippine Eagle has replaced the maya as our national bird. It is one of
the three largest and strongest eagles in the world. But it is in danger of
extinction. Hunting and deforestation have caused the number of Philippine
Eagles to dwindle. Scientists have tried to increase their number by breeding
them in captivity. The first eagle to be bred in captivity is Pag-asa. At 25
years old, Pag-asa is not yet suited to be released to the wild as she has
developed dependency on her human keeper.
8. The Philippine Eagle is in danger of extinction. It means this type of eagle
will eventually ________________.(Inferential)
a. disappear b. increase c. migrate d. starve
9. When birds are bred in captivity, they are _____________.(Inferential)
a. allowed to freely fly in the wide forest c. caught and sold as pets
b. cared for in a safe environment d. given a diet of bread
10. What is responsible for the decrease in the number of Philippine Eagles?
(Inferential)
a. their migration to cooler countries c. the activities of humans
b. their transfer to warmer places d. lack of available food
11. Pag-asa is the name of the first eagle which (Literal)
a. was discovered first in our country. c. was kept in the wild
b. was born in captivity. d. was given as a gift.
12. What is the problem posed in the selection? (Critical)
The Philippine Eagles _______________________________.
a. are in danger of being gone forever c. migrate to other countries
b. are dying because of a disease d. are not growing fast
13. The purpose for writing the selection is to (Critical)
a. invite researchers to study the Philippine eagle.
b. make the reader proud of the Philippine eagle.
 c. warn the hunters not to harm the Philippine eagle.
d. raise an alarm about the possible disappearance of the Philippine
Eagle.
14. A good title for this selection is (Critical)
a. Help Save the Philippine Eagle
b. See the Rare Philippine Eagle
c. Breeding the Philippine Eagle
d. The Effects of Deforestation
Home to Millions of Fish
Coral reefs are found in shallow areas of tropical ocean waters. They are like
beautiful underground gardens that grow in salty waters. Millions of fish and
sea plants make their home in the reefs as these provide a safe sanctuary
for them. They allow small fish to hide from large predator fish.
19. How is the last paragraph of the selection developed? (Critical)
a. by giving a list of effects
b. by enumerating a series of sequenced events
c. by stating the main topic and giving examples
d. by defining the problem and the possible solution
20. Which cause of the destruction of coral reefs is mentioned in the last
paragraph? (Literal)
a. pollution
b. the presence of big fish
c. the strong wind and big waves
d. the increasing temperature of the ocean

But many coral reefs are in trouble. Water pollution is destroying many reefs.
Tourism likewise harms them. If reefs are damaged, we will lose many of our
most beautiful fish.

15. Coral reefs are described as underground gardens because

___________. (Inferential)
a. they are full of flowers c. they have many enormous fish
b. there are many sea plants d. there are many types of pebbles
16. Coral reefs provide a safe sanctuary to live for the small fish. A sanctuary
is synonymous to ______________________. (Inferential)
a. water b. shelter c. cage d. cave
17. Which of these bodies of water would have coral reefs? (Inferential)
a. the sea b. the lake c. the river d. the pond
18. Why are the small fish safer in the coral reefs than in the open sea?
(Inferential)
a. The water is saltier.
b. The waves are not so big.
c. There is no pollution there.
d. It is less likely that the big fish will eat them.