Kiểm nghiệm độc chất khí

Các phương pháp chung trong kiểm nghiệm chất độc:

Quá trình phân tích chất độc gồm các bước chủ yếu:
- Chiết xuất chất độc
- Phân tách (với các pp sắc ký)
- Xác định chất độc (thường dùng kỹ thuật đo phổ)
 Chiết xuất chất độc:
Chọn dung môi thích hợp để chiết chất độc khỏi mẫu, tỷ lệ
thường dùng là 5-25 thể tích dung môi/1 thể tích chất độc. các
kỹ thuật thường được sử dụng là:
- Xay với dung môi
- Lắc với dung môi
- Chiết soxhlet
- Chiết xuất lỏng siêu giới hạn
- Phương pháp cất
Có thể sử dụng 1 hay nhiều phương pháp tùy vào đặc tính lý hóa
của mẫu
 Các kỹ thuật sắc ký đều có thể được chọn để tách chất độc:
- Sắc kí lớp mỏng
- sắc ký cột
- sắc ký khí
- sắc ký lỏng hiệu năng cao
- điện di mao quản.
phương pháp để xác định chất độc phần lớn là đo phổ, các
phương pháp đo phổ thường sử dụng là:
 - Phổ UV-Vis
- Phổ huỳnh quang
- Phổ hồng ngoại và Raman
- Quang phổ ngọn lửa
- Phổ cộng hưởng từ hạt nhân
- Khối phổ
Đối với chất độc khí, các mẫu kiểm nghiệm thường là: không
khí, các dich sinh học (mẫu máu, mẫu nước tiểu)
Đối với mẫu không khí:
- Lấy mẫu: các dụng cụ lấy mẫu có thể là: bơm tay, bình
hút, bình chân không, …
- Phân lập chất độc từ mẫu:
o Nồng độ các chất độc trong mẫu không khí có thể
xác định trực tiếp trong dụng cụ lấy mẫu.
o Trong 1 số trường họp phải chiết từ mẫu với các
phương pháp phù hợp, phụ thuộc vào tình chất vật
lý và hóa học của chất độc.
 Các chất khí dễ tan hoặc phản ứng thì cho sục
qua chất lỏng
 Nếu các chất khí không tan dễ dàng thì có thể
cho hấp phụ qua chất rắn như than hoạt tính,
bột cellulose, …
Đối với mẫu là dịch sinh học (mẫu máu, nước tiểu)
- Lấy mẫu:
o Mẫu nước tiểu: sự hiện diện của các chất chuyển
hóa trong nước tiểu giúp định danh chất độc, khi lấy
 mẫu cần lấy càng sớm càng tốt, không cần thêm
chất bảo quản.
o Mẫu máu: thường được sử dụng để phân tích định
lượng chất độc, lượng mẫu thường lấy là 10ml,
đựng trong ống có heparin. Trường hợp ngộ độc CO
hoặc cyanid thì mẫu máu là mẫu toàn phần (cả máu
và huyết tương). Đối với trường hợp ngộ độc CO,
cần lấy mẫu tránh để khoảng không khí phía trên
mẫu.
- Phương pháp thường dùng là đo nồng độ các chất hoặc
chất chuyển hóa của chúng ở trong mẫu bằng máy móc
chuyên dụng
- Các phương pháp xác định chất độc trong dịch sinh học
thường là định tính nhằm xác định loại chất độc đã mắc
để có phác đồ điều trị chuẩn xác
- Người ta thường kết hợp kết quả phân tích với triệu
chứng và lịch sử ngộ độc để chẩn đoán nhiễm độc chất
khí