1

ინგლისური ენა /gramatika/

მასალა ვიკიპედიიდან — თავისუფალი ენციკლოპედია

ინგლისური ენა (ინგლ. English language [ˈɪŋɡlɪʃ]) — ფრიზიულ ენათა ჯგუფს ეკუთვნის და ინდოევროპულ

ენათა ქვეოჯახის, დასავლეთ გერმანული ენების შტოს წარმოადგენს.
ინგლისური ენა ყველაზე ახლოს ფრიზიულ ენასთანაა. ასევე ენათესავება ნიდერლანდურ ენასა და
გერმანული ენის დიალექტებს. გარკვეულ სიახლოვეს ამჟღავნებს სალიტერატურო გერმანულ ენასთანაც.
V საუკუნეში დღევანდელი დანიისა და ჩრდილოეთ
გერმანიის ტერიტორიიდან ინგლისში გადმოსახლდნენ ანგლები, საქსები და იუტები. ამ ტომთა ენების,
ან დიალექტების საფუძველზე ჩამოყალიბდა შერეული ენა, რომელიც თანამედროვე ინგლისურის ფუძე-
ენას წარმოადგენს. ინდოგერმანულ ენათა საწყისი ენა — პროტო-ინდოგერმანული ენა კი, სავარაუდოდ, ჩვ. წ.
V საუკუნის დადგომამდე ბევრად ადრე, დაახლოებით, 5 ათასი წლის წინათ უნდა არსებულიყო

1. მხოლობითი და მრავლობითი
ყველაზე ხშირად , იმის აღსანიშნად, რომ რამე მეტია ვიდრე ერთი, ინგლისურში არსებით სახელს
უმატებენ s-სუფიქსს.
მაგალითად: 
banana – bananas  ბენენა-ბენენას
dog – dogs
სიტყვის დაბოლოებას თუ მიაქცევთ ყურადღებას, ნახავთ, რომ მრავლობითის აღმნიშვნელი სუფიქსი ასევე
შეიძლება იყოს: – es, -ies ან -ves.
მაგალითად: 
box – boxes 
family – families 
Family /femilი/ -  ['fæm(ə)lɪ] ოჯახი, გვარი, დინასტია, ოჯახობა, ცოლშვილი, ქმარშვილი;
life – lives
Families /femilზ/ -  ოჯახები

Life - ლაივ 1) სიცოცხლე, ცხოვრება; 2) მოქმედების ვადა; 3) სამუდამო პატიმრობა.

Lives -  ლაივს - ცხოვრობს plural იხილეთ life - ცხოვრება.

Plural -  1) noun {გრამ} მრავლობითი რიცხვი; 2) adjective მრავლობითი; მრავალრიცხოვანი,

რიცხვმრავალი.
Noun /naun/ {გრამ} არსებითი სახელი; collective noun - კრებითი არსებითი სახელი; common noun -
საზოგადო სახელი; verbal noun - ნაზმნარი სახელი, სახელზმნა.

Common ქო:მე(ო)ნ -  1) noun საერთო, ჩვეულებრივი; in common - ერთად, ერთობლივ; out of

the common - არაჩვეულებრივი, განსაკუთრებული; 

Common -  1) საერთო, ერთობლივი; 2) საზოგადოებრივი, საჯარო; 3) მარტივი, საყოველთაოდ

ცნობილი, ჩვეულებრივი.

Verbal /verbol/-  adjective ზეპირი, სიტყვიერი, სიტყვასიტყვითი; {გრამ} ნაზმნარი; {დიპლ}

ვეებერთელა, სიტყვიერი.

Verbally /ვერბოლი/ - სიტყვიერად;

 2

verbal communication - ვერბალური კომუნიკაცია;

Adjective /ედჟეკტივ/ -  1) noun {გრამ} ზედსართავი სახელი; 2) adjective დამატებითი;

დამოკიდებული.

Adjective Law -  საპროცესო უფლება

ასევე არსებობს სიტყვები, რომლებსაც არაწესიერი მრავლობითი აქვთ. მაგალითად, ხმოვანი შეიძლება
შეიცვალოს, სიტყვამ შეიძლება მიიღოს დაბოლოება -en, ან შეიძლება იყოს ორი სხვადასხვა მრავლობითი
სხვადასხვა მნიშვნელობებისთვის. ეს გამონაკლისები ზეპირად უნდა ისწავლოთ.
მაგალითად: 
tooth – teeth 
Tooth /თ(ი)უზ/-  კბილი;   Teeth /თი:ზ/-  plural იხილეთ tooth - კბილები.
child – children 

Child -  ბავშვი;  with child - ორსული, ფეხმძიმე;  Children -  ბავშვები

penny – pennies/pence

Penny /ფენი:/ -  noun (plural pence) ფულადი თანხა;

Pence /ფენს/ -  noun, plural იხილეთ penny; school pence - ყოველკვირეული შესატანი სწავლის
ფასი დაწყებით სკოლაში; ჭ take care of the pence and the pounds will take of themselves -
{ანდ} გაუფრტხილდი პენსებს და გირვანქები თვითონ გაუფრთხილდებიან თავს = ცვარი ცვარს ჰკარი -
ზღვად იქცევაო, თითო ცვარითა ტბა შედგაო.

Pennies /ფენი:ზ/-  plural იხილეთ penny..  plural pennies - {ამერ} ერთცენტიანი;

Pound /ფა-უნდ/ -  1) ფუნტი (წონის ერთეული, უდრის 453,59 გრამს, ინგლისში შემოკლებით lb), 2)
ფუნტი (ფულის ერთეული, რომელიც ფუნტების თანხის წინ განსაზღვრული ნიშნით და თანხის შემდეგ l
ასოთი აღენიშნება), 3) ფუნტი სტერლინგი (ინგლისის ფულის ერთეული);

Pounds -  გირვანქა
Pounds Sterling -  ფუნტი სტერლინგი
themselves - ისინი (თითონ); იხმარება აგრეთვე უკუქცევით ზმნებთან, მათთვის
Take -  1) აღება, მისაკუთრება; 2) მიღება; 3) დაკავება, დაპატიმრება; 4) სამართლებრივი წოდება (სხვა
გზით , მემკვიდრეობის გარდა) რაიმე (საქმის) (ნივთი, საქონელი)(against)რაიმესი, (სასამართლოზე).
Take -  1) აღება, 2) მიღება, 3) ფასის აღება, ამოღება, 4) მოხსნა, 5) (ნაგებობის) იჯარით აღება, 6)
ჩაბმა, 7) დაკავება (დროის), 8) მიღება, 9) გამოსყიდვა, 10) გადახდა.\

ზოგიერთ სიტყვას საერთოდ არ გააჩნია მრავლობითი ფორმა.

მაგალითად: 
money, advice, furniture
Money /მანი/ -  1) noun ფული;
Advice /ედვაის/ -  1) noun რჩევა, დარიგება; კონსულტაცია (ექიმისა, იურისტისა); ცნობა, უწყება;
2) plural შეტყობინება, ცნობება; 3) ავიზო.
Furniture /fურნიჩა/ -  1) ავეჯი , მოწყობილობა; 2) ფურნიტურა , ნაწილები , აქსესუარები ,
(მოსართავები , საკეტები , კარის სახელურები და ა.შ.)
 3

ზოგიერთ სიტყვას კი მხოლოდ მრავლობითის ფორმა მოეპოვება.

მაგალითად: 
looks, manners, customs
Looks /ლუქს/ -  (verb) უყურებს, მზერები; ხედვები, გამომეტყველებანი; გამოიყურება. 
Manners /მეანაrs/ -  მანერები;
Customs /qa:stumს/ -  1) ბაჟი; 2) საბაჟო, საბაჟო პოსტი.

განსაკუთრებული ყურადღება მიაქციეთ იმ სიტყვებს, რომლებიც ქართულში მხოლობითშია წარმოდგენილი,

ინგლისურში კი მრავლობითში გვხვდება.

მაგალითად: 
შარვალი  – trousers /trousers/,  და არა trouser,  მაკრატელი  –  scissors, /sizorrs/და არა scissor

2. არტიკლები
როდესაც საგანი, რომელზეც ვლაპარაკობთ, არ არის ნაცნობი ან პირველად ვახსენებთ, მის წინ განუსაზღვრელ
არტიკლს a ან an–ს ვიყენებთ.
არტიკლი a გამოიყენება, როდესაც სიტყვის პირველი ასო გამოითქმის, როგორც თანხმოვანი.
მაგალითად: 
a car, a pony, a tree
Pony /ფონი/-  1) noun პონი, ჯუჯა ცხენი; {ჟარგ} ოცდახუთგირვანქიანი სტერლინგი; {ამერ}
შპარგალკა; {სალ} ერთი თლაშო არაყი; 2) verb {ამერ} გაკვეთილის შპარგალკით მზადება.

არტიკლი an გამოიყენება, როდესაც სიტყვის პირველი ასო გამოითქმის, როგორც ხმოვანი.

მაგალითად: 
an accent, an egg, an idea
Accent I /ა:!-კცენტ ვან/-  1) noun მახვილი; მახვილის ნიშანი; აქცენტი,  წარმოთქმა, გამოთქმა;
primary accent - {ფონ} მთავარი მახვილი; 2) plural {პოეტ} მეტყველება.
Primary /ფრაიმერi/ -  პირველადი 1) noun ძირითადი ფერი; {ამერ} ერთი პარტიის ამომრჩეველთა
წინასაარჩევნო კრება; {ელ} პირველადი დახვევა; {ასტრ} პლანეტა; 2) adjective პირველადი, დაწყებითი;
ძირითადი, მთავარი; პირველხარისხოვანი.
Primary -  1) წინასწარი; პირველი ქრონოლოგიით; 2) მთავარი; 3) პრაიმერიზი (1. პარტიულ კრებაზე
დელეგატების არჩევნები 2. საყოველტაო არჩევნებზე ბალოტირებისთვის კანდიდატების არჩევნები)
Idea /აი!დია/ -  noun ცნება, წარმოდგენა; აზრი; ფიქრი; წარმოსახვა, ფანტაზია; to have an idea of -
წარმოდგენის ქონა; not the remotest (the faintest) idea - არავითარი წარმოდგენის არ ქონა;
to fight for an idea -იდეისათვის ბრძოლა . 

Fight /fაით/ -  ჩხუბი.

შენიშვნა! სიტყვებთან რომლებიც იწყება ხმოვანზე მაინც გამოიყენება არტიკლი a თუ ხმოვანი გამოითქმება
როგორც თანხმოვანი: a university /უნივერსტი/,. a user /იუსერ/ (User /იუსერ/-  1) მომხმარებელი;
2) მომხმარებელი, რომელიც სარგებლობს რაიმეთი.User Attitude -  მომხმარებლის პოზიცია).

Attitude / eTiud/-  1) მდგომარეობა, პოზა; ტანადობა 2) მდებარეობა (ნაყოფის საშვილოსნოში) 3)

პოზიცია, დამოკიდებულება.
 4

როდესაც საუბრის საგანი უკვე ნაცნობია ან ადრე უკვე ნახსენებია, მის წინ გამოიყენება განსაზღვრული
არტიკლი the.
მაგალითად: 
We have a cat and a dog, and sometimes the dog chases the cat. 
Have - ქონა, ყოლა, აქვს.
ჩვენ გვყავს კატა და ძაღლი და ხანდახან ძაღლი კატას დასდევს.
ხანდახან, არტიკლი საერთოდ არ გამოიყენება, მაგალითად, როცა რამეს ზოგადად განიხილავენ.

Sometimes -  adverb ზოგჯერ, ხანდახან, დროგამოშვებით, დროდადრო, erTiorjer.

Chases /ჩეისის/ -  დევნის, devna, ნადირობს, მიზდევს

ზოგჯერ - adv  sometimes  ; at times; in some cases;
Cases  /ქეისის/ -    შემთხვევები, კაზუსები.
Adv./ეიდივი/ -  1. (advice) შეტყობინება; ავიზო; 2. (advice) შეტყობინება, ცნობის მიწოდება.

Adv. -  1. მრჩეველი, კონსულტანტი; 2. ადვოკატი.

Advice - რჩევა, დარიგება; კონსულტაცია (ექიმისა, იურისტისა); ცნობა, უწყება

ზოგჯერ - adverb  sometimes  . 

Adverb /aდვერბ/ -  noun {გრამ} ზმნისართი, ზმნიზედა.
მაგალითად:

There are dogs in the park/ფარქ7. პარკში ძაღლები არიან.

There /ზეარ/ -  adverb იქ; იქით; are you there? - გესმით? მისმენთ? 
There's -  არსებობს There’s /ზეარს/ -  {სალ} = there is - იქ არის;

მაგრამ: Those are the dogs that bark at night. ღამით რომ ყეფენ, ძაღლებია.

ადამიანების სახელები, ადგილები, კვირის დღეები , თვეები და დღესასწაულები არ საჭიროებენ არტიკლებს.
Those /ზოუს/ - ისინი, plural იხილეთ that - ის, ისე, რომ.

Night -  1) noun ღამე; გამოსასვლელი საღამო (მსახურისა); ბინდი, მწუხრი სიბნელე, წყვდიადი; in

the night, at night - ღამის განმავლობაში; all night - მთელი ღამე შეუწყვეტლივ; 

Nightmare /ნაითმერ/ -  noun კოშმარი, მაჯლაჯუნა.

მაგალითად: 
Mikko met Hanna in Sweden in July, და არა Mikko met the Hanna in a Sweden in the July.
Mikko met Hanna in Sweden in July.
Met /მე!-თ/ - შეხვდა -  იხილეთ meet verb. Meet -  1) verb (met, met) შეხვედრა, შეყრა;
შეკრება, თავის მოყრა (to meet together); ხელის გამართვა, ხელის შეწყობა; დაკმაყოფილება
(სურვილისა და მისთანანი); ერთმანეთთან შეყრა; განაღდება ( მოვალეობისა); გასწორება (ანგარიშისა და
მისთანანი); შეჩეხება, წაწყდომა; გამოცდა, განცდა; to meet with - შეხვედრა; well met! - კეთილი იყოს
თქვენი მობრძანება! მოხარული ვართ შეხვედრით (გაცნობით); 2) noun შეხვედრის, შეკრების ადგილი.
Sweden /ს(შ)ვიდენ/ -  noun შვეცია.
 5

3. დიდი ასოები
ინგლისურში ზოგიერთი სიტყვა იწერება დიდი ასოთი, ძირითადად, საკუთარი სახელები.

დიდი ასოთი იწერება თვეების სახელები და კვირის დღეები.

მაგალითად: 
ორშაბათი – Monday, თებერვალი – February
დღესასწაულების სახელები ასევე იწყება დიდი ასოთი.

მაგალითად: 
აღდგომა – Easter /ი:სთერ/, დამოუკიდებლობის დღე – Independence Day
Independence /ინდეფენდეს/ -  დამოუკიდებლობა, თავისთავადობა.
ასევე დიდი ასოთი იწყება ყოველი ახალი წინადადება.

შენიშვნა, I-მე – ყოველთვის იწერება დიდი ასოთი, მიუხედავად იმისა, წინადადებაში რა ადგილი უჭირავ

4. კუთვნილება
კუთვნილება გულისხმობს, ვის ან რას ეკუთვნის ნივთი ან რისი ნაწილია ის; მაგალითად,
ქართულში ,,მასწავლებლის მაგიდა” კუთვნილებას გამოხატავს; ინგლისურში კი კუთვნილების
გამოხატვის ორი გზა არსებობს: სუფიქსი –s და სიტყვა of.
of გამოიყენება მაშინ, როცა გვინდა მივანიშნოთ, რომ ადგილები და ნივთები ერთმანეთს უკავშირდება.

Of -  preposition გადმოსცემს პიროვნების ან საგნის კუთვნილებას: the towns of our country -

ჩვენი ქვეყნის ქალაქები; ავტორობას: the works of Dickens - დიკენსის ნაწარმობები; მთლიანის ნაწილს:
a pound of sugar - გირვანქა შაქარი; many of us - ბევრი ჩვენთაგანი.
Towns _ ქალაქები; town's _ ქალაქის;
Country -  1) noun ქვეყანა; მხარე;  2) ქვეყნის მოსახლეობა, 3) სამშობლო, მამული, 4) სოფელი,
სასოფ. დასახ.

Pound /ფა!-უნდ/-  1) ფუნტი (წონის ერთეული, უდრის 453,59 გრამს, ინგლისში შემოკლებით lb), 2)
ფუნტი (ფულის ერთეული, რომელიც ფუნტების თანხის წინ განსაზღვრული ნიშნით და თანხის შემდეგ l
ასოთი აღენიშნება), 3) ფუნტი სტერლინგი (ინგლისის ფულის ერთეული)
Many -  1) noun მრავალი, უამრავი, დიდძალი; ბევრნი; the many - უმრავლესობა, უმეტესობა; a
good many - საკმაოდ ბევრი, საკმაოდ, ბლომად;
Sugar /შაგარ/ Sugar -  1) noun შაქარი; პირფერობა, მლიქვნელობა; {ქიმ}
საქაროზა; -  1) noun შაქარი; პირფერობა, მლიქვნელობა; {ქიმ} საქაროზა;
სუფიქსი ‘s ხშირად გამოიყენება, როცა რამე ეკუთვნის ადამიანს.
მაგალითად: 
The teacher’s desk  - მასწავლებლის მაგიდა
a famous actor’s house - ცნობილი მსახიობის სახლი 
Famous /ფეიმოს/ -  adjective სახელოვანი, სახელგანთქმული, ცნობილი; {სალ}საუკეთესო,
ჩინებული, პოპულარული.
somebody’s jacket - ვინმეს ქურთუკი
Somebody I -  pronoun ვიღაც, ვინმე; somebody else - ვინმე სხვა.
 6

somebody’s -ვინმე
 Else /ელს; იელს/ -  adverb სხვა, კიდევ, გარდა, გარეშე; სხვანაირად, სხვაგვარად, წინააღმდეგ
შემთხვევაში; anybody else - კიდევ ვინმე; who else? - კიდევ ვინმე? who else’s? - ვისი? somebody
else’s? - ვიღაცასი; what else coundl l say? - კიდევ რისი თქმა შემეძლო? run (or) else you will be
late - გაიქეცით, წინააღმდეგ შემტხვევაში დაიგიანებთ.
Else's /ელსის/ -  თუნდაც. ან.
Adverb -  noun {გრამ} ზმნისართი, ზმნიზედა.

Anybody -  pronoun ვინმე, ყოველი.

მაგალითად: 
The streets of London  - ლონდონის ქუჩები
the door of the bedroom - საძინებლის კარი
Bedroom -  noun საწოლი (საძინებელი) ოთახი.
Could -  იხილეთ can.-
Can  -  კონსერფი, დაკონსერვება, verb (could) შეძლება, შეიძლება; ცოდნა; I can speak Enflish -
შემიძლია ინგლისურად ლაპარაკი; can you do this? - შეგიძლიათ ამის გაკეთება? No, I cannot (can’t)
- არა, არ შემიძლია; I can’t help it - ვერაფერს გავხდები.
Couldn't -  არ შეეძლო
Cannot -  I cannot - არ შემიძლია, არ შუძლია (იხილეთ can).
can't[kɑːnt] ვერ შეძლება; cannot -ის მოკლე ფორმა 
Run /რან/ -  1) noun სირბილი, რბენა; გადარბენა; გარბენა; (ხანმოკლე) მგზავრობა; სვლის დროს,
მიმავალი; ნაჩქარევად უკან დახევა; აქეთ-იქით სირბილი; 

 at a run - სირბილით, რბენით;

on the run - მოძრაობაში;

to come on the run - მოძრაობაში მოყვანა;

to go for a run - გარბენა (გაირბენს);

to take a run - გაქცევა;

the run of events - ამბების მიმდინარეობა;

at a run - ზედიზედ, თანდაყოლებით;

at (in) run - ბოლოს და ბოლოს, საბოლოოდ, შემდეგში, შემდგომ;

to keep on the run - შეჩერ

Will -  ნება; 1) სურვილი, 2) მტკიცე განზრახვა, 3) ანდერძი 

Late -  1) adjective (later, latter; latest, last) გვიანი, ნაგვიანები; დაგვიანებული (ყვავილი,

ხილი); დაყოვნებული, დახანებული, დროგადასული; არაშორეული, არადიდიხნის, უკანასკნელი;
განსვენებული; ყოფილი; to be late - დაგვიანება; it is too late to go - გვიანაა წასვლა; of late years -
 7

უკანასკნელ წლებში; 2) adverb(later; latest, last) გვიან; ახლახან, ამას წინათ, დიდი ხანი არაა (of
late); early or late - ადრე თუ გვიან; better late than never - სჯობს გვიან, ვიდრე არასდროს.

Come -  verb (came, come) მოსვლა, მისვლა; არაქვეითად ჩამოსვლა; to come into a fortune -

მემკვიდრეობის მიღება; to come into one’s own - კუთვნილების მირება; 

Come -  1) მოსვლა; 2) დადგომა; 3) სასამართლოში გამოცხადება (into force, into operation).

 Come -  1) მოსვლა, ჩამოსვლა; 2) მისვლა რაღაცამდე.
Come Back -  დაბრუნება
Go - ცვლა (მიდის), სიარული (დაადის)
For - -ად, - ით; განმავლობაში; ამისთვის
Take -  1) აღება, მისაკუთრება; 2) მიღება; 3) დაკავება, დაპატიმრება; 4) სამართლებრივი წოდება (სხვა
გზით , მემკვიდრეობის გარდა) რაიმე (საქმის) (ნივთი, საქონელი)(against)რაიმესი, (სასამართლოზე).
Events -  ივენთები, ღონისძიებები, მოვლენები

Keep -  1) noun შენახვა, რჩენა, გამოკვება; მთავარი გოდოლი (ციხე-დარბაზში); ციტადელი; to earn

one’s kep - საზრდოს, სარჩოს შოვნა; in good (low) keep - კარგ (ცუდ) მდგომარეობაში; for keeps -
{სალ} სამუდამოდ; 2) verb (kept, kept) ყოლა, ქონა (აქვს) (ფრინველებისა, პირუტყვისა და მისთანანი);
სიტყვის არ გატეხა; დაპირების შესრულება; შენახვა; დაცვა, შენახვა (ჩვეულებისა, კანონისა); გადახდა
(დღესასწაულისა);

Keeps - იჰნახავს, ინარჩუნებს;

keep on - გაგრძელება 

5. აწმყო მარტივი, მესამე პირი

აწმყო მარტივი გამოიყენება მაშინ, როცა ვლაპარაკობთ რეგულარულ ქმედებაზე, რამეზე, რაც
ზოგადად ჭეშმარიტადაა აღიარებული ან უცვლელ მდგომარეობაზე.

მაგ: I walk to work on Mondays.-   ორშაბათობით სამსახურში დავდივარ.

Walk -  1) noun სიარული; გასეირნება, სეირნობა (ფეხით); ალეა, ხეივანი, გზა, ბილიკი (ფეხით

მოსიარულეთათვის); საყვარელი გასასეირნებელი ადგილი; მყიდველების ჩამოვლა; საზოგადოებრივი
მდგომარეობა; ცხოვრების რაგვარობა; at the walk - ნაბიჯით;
Monday -  noun ორშაბათი; Black Monday - პირველი დღე არდადეგების შემდეგ.
 Mondays -  ორშაბათები
Black -  1) adjective შავი; ბნელი, შავბნელი, უკუნი; მოღუშული, დაღვრემილი ავბედი, ავის მომას-
წავებელი; უსიხარულო, გაუხარებელი; გაცოფებული, ძალიან გაჯავრებული; to look black - მოღუშვა,
შუბლის შეკვრა, წარბების შეჭმუხვნა; black and blue - დალურჯებული; (in) black and white - შავით
თეთრზე; black in the face - გაწითლებული, წამოჭარხლებული; 2) nounსიშავე; შავი ფერი; შავი საღე-
ბავი; შავკანიანი; შავი, სამგლოვიარო ტანსაცმელი; 3) verb გაშავება, შავად შეღებვა; 
Some people put milk in their tea. ზოგი ადამიანი ჩაიში რძეს იმატებს.
Some /სომ,საუმ/ -  1) adjective ზოგიერთი, ზოგი; ვინმე, რაღაც; რამდენიმე; დაახლოებით,
მიახლოებით; {ამერ} {სალ} მნიშვნელოვანი; 2) pronoun რამდენიმე, ცოტაოდენი; give me some bread
- მომეცით პური; ზოგიერთი, ზოგი, რომელიღაც; 3) adverb რამდენადმე.
 8

People /ფიფლ/-  noun ხალხი, ერი; 2) plural ადამიანები; მოსახელობა; მცხოვრებნი; working

people - მშრომელები; big people - ცნობილი ადამიანები; people of good will - კეთილი ნების
ადამიანები; young people - ახალგაზრდობა; country people - სოფლელები, სფლის მცხოვრებნი; little
people - ბავშვები, ბალღები; professional people - გარკვეული პროფესიის ხალხი; the little people -
ფერიები, ელფები; people say - ამბობენ; to poll people - რეფერენდუმის ჩატარება; most people -
უმრავლესობა, უმეტესობა; (იხმარება როგორც plural) ნათესავები; my people - ჩემი ნათესავები;
3) verb დასახლება, დასახლიანება, დაბინავება.
Put /ფათ/ -  verb (put, put) დადება, ჩადება, დაწყობა, ჩალაგება; დადგმა, შედგმა, ჩადგმა;
მოთავსება; დატევა; ჩასმა, მოთავსება (სატუსაღოში, საგიჟეთში და მისთანანი); გამოსახვა, გამოხატვა;
თარგმნა, გადათარგმნა (ერთი ენიდან მეორეზე - from into); 
Milk -  1) noun რძე; {ბოტ} რძე-წვენი; new milk - ახალმოწველილი რძე; desiccated milk - რძის
ფხვნილი; pigeon’s milk - {ხატ} ჩიტის რძე; 2) attributive რძის, სარძევე, რძიანი; 3) verb წველა; 
Their /ზეარ/ -  pronoun possessive მათი, თავიანთი; their books are on the table - მათი
წიგნები მაგიდაზეა; they do their lessons - ისინი თავიანთ გაკვეთილებს ამზადებენ.
Theirs /ზეარს/ -  pronoun possessive მათი, თავიანთი; this book is theirs, not ours - ეს მათი
წიგნია და არა ჩვენი; ის ცვლის არსებით სახელს; our room is smill, theirs is large - ჩვენი ოთახი
პატარაა, მათი კი დიდი.
Tea -  noun ჩაი; მაგარი ნახარში; five-o’-clock tea - დღის ჩაი (ჩვეულებრივ 5 საათზე); high tea -
საღამოს ჩაი საუზმით; to draw tea - ჩაის დაყენება; beef tea - ხორცის მაგარი ბულიონი.
Dict: Marketing        Tea Garden -  1) კაფე (რესტორანი) ღია ცის ქვეშ; 2) ჩაის პლანტაცია.

The sun is brighter than the moon. მზე უფრო კაშკაშაა, ვიდრე მთვარე.
Sun /san/ -  1) noun მზე; {პოეტ} დღე, წელი; mock sun - {ასტრ} მატყუარა მზე; under the sun -
მზის ქვეშ, დედამიწაზე; against the sun - საათის ისრის წინააღმდეგ; with the sun - საათის ისრის
მიხედვით; his sun is set - მისი ვარსკვლავი დაეშვა, ჩაესვენა; to take the sun - მზის მოკიდება; 2)
attributive მზის, მზიანი, მზიური; ჭ to have been out in the sun, to have the sun in one’s eyes -
გადაკრულში ყოფნა; 3) verb მზეზე გამოფენა; მზის გავლენის ქვეშ მოქცევა; მზისმოკიდება (to sun
oneself).
Sun Stroke /strok/-  მზის დარტყმა
Brighter -  adjective უფრო კაშკაშა, უფრო მკაფიო, mkafio
Than -  conjunction (გადმოსცემს შედარებას) ვიდრე; he is taller than his sister - ის უფრო
მაღალია, ვიდრე მისი და; you know better than I do - თქვენ უკეთ იცით ვიდრე მე; ho else van we
come than by train? - რით შეგვიძლია კიდევ ჩამოვიდეთ, გარდა მატარებლისა?.
Taller -  adjective უფრო მაღალი.
Better -  ukeTesi 1) გადამეტება, გადაჭარბება (წარმოების დონით); 2) გაუმჯობესება, სრულყოფა.
Van /ven/ -  1) ფურგონი, ფურა; 2) ვაგონი (სავაჭრო, საბარგო); 3) ავანგარდი; 4) კინო-,
რადიოგადამტანი. Train -  1) noun მატარებელი; by train - მატარებლით, რკინიგზით; fast (slow)
train - სწრაფი (სამგზავრო) მატარებელი; through train - პირდაპირი მიმოსვლის მატარებელი; boat
train - გემების განრიგთან შეთანხმებული მატარებელი; local train - საგარეუბნო მატარებელი; baggage
(goods, freight) train - სატვირთო მატარებელი; mixed train - სატვირთო-სამგზავრო მატარებელი; owl
train - {ამერ} ღამის მატარებელი; armoured train - ჯავშნიანი ჯავშნოსანი მატარებელი; hospital train -
სანიტარული მატარებელი; down train - ლონდონიდან (ცენტრიდან) მიმავალი მატარებელი; up train -
ლონდონისაკენ (ცენტრისკენ) მიმავალი მატარებელი; partamentaru train - იაფაფსიანი მესამე კლასის
 9

მატარებელი; to take the train - მატარებელში ჩაჯდომა; მატარებლით მგზავრობა; to lose one’s train -
მატარებელზე დაგვიანება; to catch the train - მატარებელს მისწრება;
Fast -  swrafi 1) მდგრადი;რეზისტენტური 2) სწრაფი, ჩქარი 3) განზრახ შიმშილობა; შიმშილობა;
მარხვის დაცვაDict: Common        
Boat -  noun გემი, ხომალდი; ნავი; კანჯო; flying boat - მფრინავი ნავი; to take boat - გემში ჩაჯ-
დომა; in the same boat - {გადატ} ერთნაირ პირობებში; საწებლის ჯამი, სასაწებლე; 2) verb ნავით სე-
ირნობა; ნავით გადატანა.
Local -  ადგილობრივი, ლოკალური; კერული
Dict: Juridical       
Local -  პროფკავშირის ადგილობრივი განყოფილება | ადგილობრივი, ლოკალური.
Local -  1. ადგილობრივი; 2.1) ადგილობრივი მცხოვრები, 2) ბროკერები, რომლებიც ატარებენ
ოპერაციებს საკუთარ ხარჯზე.
Baggage -  1) noun ბაგაჟი, ბარგი; {სამხ} აღალი; impudent baggage - თავხედი, კადნიერი; silly
baggage - სულელი ქალი; sly (saucy) baggage - ეშმაკი ქალი; 2) attributive საბაგაჟო, საბარგო;
ბაგაჟის, ბარგის.
Mixed -  1) შერეული 2) კომბინირებული; კომპლექსური
Mixed -  adjective შერეული, არეული, ნარევი; გამოშტერებული,
გამოტვინებული,დამთვრალი,მთვრალი.
Dict: Economics        Mixed -  1) შერეული, 2) სხვადასხვაგვარი.
Owl /au/-  noun ბუ; to send owls to Athens - {ხატ} ბუების შეყვანა ათენში = ტყესი შეშის შეტანა.
Armoured /armord/-  adjective ჯავშნიანი, შეჯავშნული.
Hospital -  1) noun ჰოსპიტალი, საავადმყოფო; field hospital - საველე ჰოსპიტალი; to walk the
hospitals - პრაქტიკის გავლა საავადმყოფოში; lying-in hospital - სამშობიარო სახლი; 2) attributive
ჰოსპიტალის, საჰოსპიტლო, ჰოსპიტალური, სანიტარული.
Down /daun/ -  1.1) ქვემოთ დაწეული, 2)იწევა, 3)კლებულობს,ვარდება, 4)გაუარესება, 5)ნაღდი;
2.ნიშნავს რაოდენობის ან მოცულობის შემცირებას, ვარდნას, დაქვეითებას, შესუსტებას, გაუარესებას.

Up I -  zeviT, zemoT 1) preposition გადმოსცემს ზევით მოძრაობას; up the river - მდინარის

აყოლებით; up the hill - ზევით მთაში; up the steps - ზევით კიბეზე; მოახლოებას; he came up to me
- ის მომიახლოვდა; I counted up to twenty - ოცამდე დავთვალე; no up it the mark - არა თავის
სიმაღლეზე; არადამაკმაყოფილებელი; not up to the mark - არ შეეფერება მის ნამუშევარს; up to his
income - არ შეესაბამება მის შემოსავალს; 2) adverb hands up! - ხელები ზევით!; to climb up to the
top of the ladder - კიბის თავზე ასვლა; up and down - ზევით და ქვევით; სიგრძე-სიგანით; წინ და
უკან; იქით და აქეთ; high up a tree - ზემოთ ხეზე; I was up at eight in the morning - დილის რვა
საათზე ავდექი; we get up early - ადრე ვდგებით; the patient sat up in bed - ავადმყოფი ლოგინზე
წამოჯდა; the sun (the moon) is up - მზე (მთვარე) ამოვიდა; the barometer is up - ბარომეტრი
მაღლა მიდის; I could not catch him up - ვერ შევძელი დავწეოდი; our time is up - ჩვენი დრო
ამოიწურა; it is all up with him - ყველაფერი გათავებულია; the weather has cleared up - ამინდი
გამოკეთდა; 3) noun ადგომის დრო; the ups and downs of life - ბედის უკუღმართობა, ბედის
ტრიალი; 4) adjective მზარდი, ზევით მიმავალი; ცენტრისკენ მიმავალი (მატარებელი); 5)verb {სალ}
ადგომა; ფასების აწევა.

Ups -wevs
 10

Moon -  1) noun მთვარე; ნახევარი მთვარე; full moon - სავსე მთვარე, ბადრი მთვარე; half moon -
ნახევარი მთვარე; new moon - ახალი მთვარე; mock moon - ყალბი მთვარე; {ასტრ} თანამგზავრი,
თანამავალი; to cry for the moon - შეუძლებლის ნდომა; once in a blue moon - ძალიან იშვიატად;
ძლივს, ამდენი ხნის შემდეგ; to crover with the moon - {ჟარგ} პარკში ღია ცის ქვეშ ძილი (უმუშევრისა);
to shoot the moon - {ჟარგ} ბინიდან ღამით გადავლა, ბინის ქირის გადახცდის აცდენის გზით;
2) verb ძილში მოძრაობა, მოქმედება (to moon about); უმიზნოდ, უქმად დრო გატარება (to moon
away).
 Moon Face -  მთვარისებრი სახე
With – Tan, iT, T 1) preposition თან; I shall go with you - თქვენთან ერთად წამოვალ; we talked
(argued, sat, dealt) with him - ჩვენ ვლაპარაკობდით (ვკამათობდით, ვისხედით, საქმე გვქონდა)
მასთან; with a long beard (gray hair, black moustache, a soft hat) - გრძელი წვერით (ჭაღარა
თმით, შავი ულვაშით, რბილი ქუდით); with a stick in his hand - ჯოხით ხელში; with energy -
ენერგიულად; with zeal - თავგამოდებით, გულმოდგინებით; with all one’s heart - სულით და გულით,
წმინდა გულით; with a loud voice - ხმამაღლა; with hears in his eyes - აცრემლებული თვალებით;
with animation - ცოცხლად, ცხოველად; with emotion - გულაჩუყებით; to die with pneumonia
(trist) - ფილტვების ანთებით (წყურვილისაგან) მოკვდომა; to shiver with cold (fear) - სიცივისაგან
(შიშისაგან) კანკალი; with a spoon - კოვზით; with a knife - დანით და მისთანანი,; his coat is
covered with dust - მისი პალტო მტვრით არის დაფარული; 2) prefix აღნიშნავს; მოშორებას ან
დაყოფას; to withdraw - წასვლა, გადაყვანა (ჯარისა); to withstand - წინააღმდეგობა, წინააღმდეგობის
გაწევა.

აწმყო მარტივში ზმნა მხოლოდ მხოლობითი რიცხვის მესამე პირში იცვლება (he, she, it,
ადამიანი, საგანი) ბოლოში ირთავს სუფიქსებს -s ან -es.
მაგალითად: 
run -> Emily runs 
catch -> Sam catches butterflies
სუფიქსი -es გამოიყენება, როცა ზმნა მთავრდება ასოებზე: -ss, -sh, -ch, -x, – z.
მაგალითად: 
misses, და არა misss
fixes, და არა fixs

6. აწმყო განგრძობითი
აწმყო განგრძობითი აღწერს ქმედებას, რომელიც ზუსტად ამ დროს ხდება (ზუსტად იმ დროს,
როცა ვსაუბრობთ ან უფრო ზოგადად აწმყო დროში) ან რომელიც მოხდება.

აწმყო განგრძობითი იწარმოება ზმნა be-ს აწმყოს ფორმითა და ზმნისთვის -ing სუფიქსის

დართვით.
მაგალითად: 
Harry is eating. ჰარი ჭამს. (ჰარი ჭამს ახლა, როცა ვსაუბრობთ)
We are rehearsing a new play in the drama club. თეატრალურ კლუბში ახალ პიესას
ვდგამთ. (ზოგადად აწმყო დროში, რაღაც პერიოდის მანძილზე ვდგამთ ამ პიესას)
 11

The plane is landing soon. თვითმფრინავი მალე დაეშვება. (მოვლენა, რომელიც

აუცილებლად მოხდება ახლო მომავალში)

7. პირის ნაცვალსახელები, როგორც ობიექტები

პირის ნაცვალსახელები – ესაა სიტყვები, რომლებსაც იყენებენ არსებითი სახელების ადგილზე
იმისთვის, რომ აღნიშნონ ადამიანები, სხვა არსებები და ნივთები.

როცა ადამიანი, არსება ან ნივთი, რომელიც აღნიშნულია ნაცვალსახელით, ქმედების ობიექტია,

მაშინ ზოგი ნაცვალსახელი იცვლება.

მხოლობითი:
I -> me
you -> you
he, she, it -> him, her, it
მრავლობითი:
we -> us
you -> you
they -> them
მაგალითად: 
Don’t make me laugh. არ გამაცინო (მე არ გამაცინო).
She loves you. მას უყვარხარ (მას შენ…).
Give this book to him. მიეცი ეს წიგნი (მიეცი მას…).
The audience liked us. აუდიტორიას მოვეწონეთ (აუდიტორიას ჩვენ…).
Hanna saw them together.  ჰანამ ისინი ერთად დაინახა.

8. Can, could და be able to

ზმნა can ქართულად ნიშნავს „შეუძლია“. ის გამოიყენება მაშინ, როცა ვიღაცას ან რაღაცას
შეუძლია რამის გაკეთება.
Can არის მოდალური ზმნა. მას არა აქვს ყველა ის ფორმა, რაც, ძირითადად, აქვთ ხოლმე
ზმნებს; მას აქვს მარტივი წარსულის ფორმა could და არა აქვს მიმღეობა. როცა გვჭირდება
მიმღეობა, გამოიყენება კონსტრუქცია be able to.
მაგალითად: 
Can you lift that box?  შეგიძლია, ეს ყუთი აწიო?
I had no idea they could do things like that. წარმოდგენა არ მქონდა, თუ ასეთი რამის
გაკეთება შეეძლოთ.
Since when have you been able to sing? როდის მერე შეგიძლია სიმღერა?
can–ის და could–ის ნეგატიური ფორმები არის cannot და could not. სალაპარაკო და
არაფორმალურ ენაში მათ ხშირად კვეცენ და მიიღება can’t და couldn’t.
მაგალითად: 
I can’t go out tonight. დღეს ვერ წამოვალ გასართობად.
They couldn’t hear anything.  მათ ვერაფერი ვერ გაიგონეს. (მაგ. ხმაურის გამო)
მიაქციე ყურადღება იმას, რომ cannot ერთი სიტყვაა და could not – ორი სხვადასხვა.
 12

9. Must და have to
ზმნა must ნიშნავს, რომ რაღაც უნდა გაკეთდეს ან მოხდეს. მისი ეკვივალენტი ქართულ ენაში
არის „უნდა“.
Must არის მოდალური ზმნა. მას აქვს მხოლოდ აწმყოს ფორმა. სხვა ფორმების და დროების
საწარმოებლად შეიძლება გამოვიყენოთ გამოთქმა have to.
მაგალითად: 
You must change into dry clothes. უნდა გამოიცვალო და მშრალი ტანსაცმელი ჩაიცვა.
Mikko had to do that too. მიკოსაც უნდა გაეკეთებინა ეს. 
Have to–ს გამოყენება აწმყო დროშიც შეიძლება.
მაგალითად: 
I have to go now. ახლა უნდა წავიდე.
10. ფიქტიური სუბიექტი

ხანდახან წინადადებაში არ არის მოცემული სათანადო სუბიექტი. მაგალითად, ჩვენ შეგვიძლია ვთქვათ,
„თოვს“. ინგლისურში, მსგავსი წინადადებები შეიცავენ ფიქტიურ სუბიექტს, it ან there.
ფიქტიური სუბიექტი it გამოიყენება, როცა ამინდზე ვლაპარაკობთ.
მაგალითად: 
It is cold. ცივა.
It rained. წვიმდა.
It ასევე გამოიყენება, როცა ვლაპარაკობთ დროზე.
მაგალითად: 
Is it Friday already? უკვე პარასკევია?
It’s six o’clock. ექვსი საათია.
როცა ვამბობთ, რომ რაღაც არის სადღაც და ადგილის გარემოებას იმავე წინადადებაში ვიმეორებთ,
გამოიყენება ფიქტიური სუბიექტი there.
მაგალითად: 
There is food in the fridge. მაცივარში საჭმელია.
შეადარე წინადადებას The food is in the fridge, (საჭმელი მაცივარშია): კონკრეტული საჭმელი,
რომელიც მანამდე იყო ნახსენები, მაცივარშია.
ეს სტრუქტურები ინგლისურში ძალიან გავრცელებულია. გამოიყენეთ ისინი სწორად, თუ გინდათ, რომ
თქვენი ინგლისური უფრო ბუნებრივად ჟღერდეს.

ინგლისური ენის მორფოლოგია[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ზმნები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
ზმნის კლასები[რედაქტირება |  წყაროს რედაქტირება]

ა) ინგლისურ ენას აქვს ზმნის ორი კლასი:

 დამხმარე ზმნები (ასევე ცალკეულ პარადიგმებში): to be, to have, to do; can, could, may, might, must,
ought, shall, should, will. აღსანიშნავია, რომ to be და to have ზმნებს არა მარტო დამხმარე ზმნის ფუნქცია აქვს,
არამედ დამოუკიდებელ ზმნებადაც გამოიყენება.
 დამოუკიდებელი ზმნები: to work, to sign, to pray. დამხმარე ზმნების გარდა, ინგლისური ენის ყველა
ზმნას მხოლოდ დამოუკიდებელი ფუნქცია აქვს.
ბ) ზმნებს be, have, need და dare სრული ზმნებივით აქვს ინფინიტური (განუსაზღვრელი) და პარტიციპული
(მიმღეობითი) ფორმები; მაგრამ can, could, may, might, must, ought, shall, should, will და would ზმნებს არ
 13

გააჩნიათ აღნიშნული განუსაზღვრელი და მიმღეობითი ფორმები და მათ შეუძლიათ აწარმოონ ზმნის

ფორმათა მხოლოდ გარკვეული, მეტად შეზღუდული რაოდენობა. სწორედ ინფინიტივის არქონის გამო,
დასახელებისას ამგვარ ზმნებს წინ to-ს არ ურთავენ.
დამოუკიდებელი ზმნები (ordinary verbs)[რედაქტირება |  წყაროს რედაქტირება]
ინგლისური ზმნის აქტიური ფორმები

ფორმის სახელწოდება თხრობითი ფორმა უარყოფითი ფორმა

ინფინიტივ-პრეზენსი
to work not to work
(განუს. ფორმა, ახლ. დრო)

ინფინიტივ-პრეზენსის
to be working not to be working
განგრძობითი ფორმა

ინფინიტივ-პერფექტი to have worked not to have worked

ინფინიტივ-პერფექტის
to have been working not to have been working
განგრძობითი ფორმა

პარტიციპ-პრეზენსი
working not working
და გერუნდივი

პარტიციპ-პერფექტი
having worked not having worked
და გერუნდივი

პარტიციპ-პერფექტი
worked not worked
(წარსული დროის მაწარმოებელი)

დამოუკიდებელი და წესიერი ზმნები ნამყოსა და ნამყო მიმღეობით (პარტიციპ-პერფექტი) ფორმებს

იწარმოებენ ინფინიტივზე -d-ს ან -ed-ის დართვით. ზმნის განუსაზღვრელი ფორმის ბოლო თანხმოვანი
ზოგჯერ ორმაგდება (მაგ., ban, banned).
აწმყო მიმღეობისა (პარტიციპ-პრეზენსი) და გერუნდივის ფორმები ერთი საერთო წესის მიხედვით
იწარმოება. კერძოდ, ზმნის ინფინიტივი დაირთავს -ing დაბოლოებას. თანხმოვანთა გაორმაგების წესი ამ
შემთხვევაშიც მოქმედებს.
ზმნის დროთა ფორმები[რედაქტირება |  წყაროს რედაქტირება]

ა) ინგლისურ ზმნას, სხვა ენების მსგავსად, სამი დრო აქვს – აწმყო (ახლანდელი), ნამყო (წარსული) და
მყოფადი (მომავალი); მაგრამ ინგლისურში ეს სამი დრო დამატებით ფორმებად იყოფა, რომელთაც დროის
ფორმებს უწოდებენ.
დრო დროის ფორმა ნიმუში

განუსაზღვრელი simple he works

აწმყო განგრძობითი continuous he is working
present სრული perfect he has worked
სრული განგრძობითი perfect continuous he has been working

ნამყო განუსაზღვრელი simple he worked

past განგრძობითი continuous he was working
სრული perfect he had worked
 14

სრული განგრძობითი perfect continuous he had been working

განუსაზღვრელი simple he will work

მყოფადი განგრძობითი continuous he will be working
future სრული perfect he will have worked
სრული განგრძობითი perfect continuous he will have been working

აწმყო პირობითი conditional he would work

present პირობითი განგრძობითი conditional continuous he would be working

ნამყო პირობითი conditional he would have worked

perfect პირობითი განგრძობითი conditional continuous he would have been working

'ბ) თხრობითი  წინადადებების  მოკლე ფორმები

დამხმარე ზმნებს be, have, will, would მოკლე ფორმებიც აქვთ:
am = 'm,
have = 've,
will = 'll,
is = 's,
has = 's,
would = 'd,
are = 're,
had = d.
ზმნა has ფორმის შესამოკლებლად s გამოიყენება, ხოლო had და would ფორმებისთვის – d:
he's going = he is going.
he's gone = he has gone.
He'd paid = He had paid.
He'd like a drink = He would like a drink.
მოკლე ფორმები გამოიყენება ნაცვალსახელების, here, there, ზოგიერთი კითხვითი სიტყვის პატარა არსებითი
სახელების შემდეგ:
Here's your pen.
I've already got it.

თხრობითი წინადადების ბოლოში მოკლე ფორმა არ გამოიყენება:

You aren't in a hurry, but I am.
ამ წინადადების ბოლოს შემოკლებული ფორმის – I'm გამოყენება სრულიად მიუღებელი იქნებოდა.
ზმნათა shall ან should, was და were ფორმებს არ გააჩნიათ შემოკლებები, მაგრამ სასაუბრო ენაში მათთვისაც
არსებობს შემოკლებული ფორმები, რომლებიც ასე ისმის ზეპირ მეტყველებაში: [ʃl], [ʃəd], [wəs], [wə(r)].
გ) აქცენტირება, მახვილის დასმა
თავისი ფუნქციის შესრულებისას დამხმარე ზმნებს მახვილი არ დაესმის, ხოლო მთავარ (მნიშვნელობის
მქონე) ზმნას მახვილს აქვს.
ზმნის დროთა უარყოფითი ფორმები[რედაქტირება |  წყაროს რედაქტირება]

ა) ახლანდელი დროის აწმყო განუსაზღვრელის (present simple) ფორმა: მხოლობითი რიცხვის მესამე
პირში does not ან doesn't + ინფინიტივი: სხვა პირებში do not ან don't + ინფინიტივი.
 15

ნამყო განუსაზღვრელი (past simple) ფორმა: უარყოფის გამოსახატავად ყველა პირში გვაქვს did not/didn't +
ინფინიტივი.

სასაუბრო ენაში ხშირია შემოკლებული ფორმების გამოყენება:

He doesn't (does not) answer letters.
They don't (do not) live here.
I didn't (did not) phone her.
She didn't (did not) wait for me.

უარყოფითი წინადადების მისაღებად, დამხმარე ზმნის შემდეგ not ემატება. სასაუბრო მეტყველებაში ხშირია

შემოკლებები:
He has not (hasn't) finished.
He would not (wouldn't) come.

ბ) მოკლე ფორმები უარყოფით წინადადებებში.

დამხმარე ზმნები be, have, will, would, shall, should, do შემოკლდებიან შემდეგნაირად:
am not = 'm not.
is not = isn't ან 's not.
are not = aren't ან 're not.
am not, are not, is not = ain't (სასაუბრო ინგლისურის ფორმაა და მისი გამოყენება მხოლოდ არაფორმალურ
სიტუაციაშია მიღებული!)
I'm not going and Tom isn't going (ან Tom's not going).
We aren't going (We're not going).

have not და has not ფორმების შემოკლებული ვარიანტებია haven't და hasn't, ხოლო სრული დროის (Perfect)

მოკლე ფორმებია: 've not და 's not:
We haven't seen him, ან We've not seen him.
He hasn't, ან He's not come yet.

შემოკლებული will not ორიდან ერთ-ერთ ფორმას იღებს: won't ან 'll not.

გ) ინგლისურ ენაში უარყოფითი წინადადება შეიძლება შეიცავდეს მხოლოდ ერთ უარყოფას. ინგლისურ
წინადადებაში ორმაგი უარყოფა წინადადების აზრს ატრიალებს საპირისპირო მნიშვნელობით და დადებითი
შინაარსის გამოდის: Nobody did nothing(სიტყვასიტყვით თარგმანში „არავინ აკეთებდა არაფერს“),
ინგლისელი გულისხმობს, რომ „ყველა რაღაცას აკეთებდა“ ანუ „უსაქმოდ არავინ იყო“.
ასეთივე მნიშვნელობით გამოიყენება სიტყვები: never, no (ზედსართავი სახელი), none, nobody, no one,
nothing, hardly, hardly ever და მისთ.:
He didn't eat anything. = He ate nothing.
He doesn't ever complain. = He never complains.
He haven't seen anyone. = He have seen no one.
They didn't speak much. = They hardly spoke at all (ანდა – They hardly ever spoke).
კითხვითი ფორმები – შეკითხვა და თხოვნა[რედაქტირება |  წყაროს რედაქტირება]

ა) აწმყო განსუზღვრელი დროის კითხვითი ფორმა: does he (she, it) + ინფინიტივი; do I (you, we, they) +
ინფინიტივი.
ნამყო განსუზღვრელი დროის კითხვითი ფორმა: did + ქვემდებარე (არსებითი სახელი) + ინფინიტივი.
do I (you, we, they) + ინფინიტივი.

მაგ.:
 16

Does Peter enjoy parties?

Did he enjoy Ann's party?
ყველა სხვა დანარჩენ დროში კითხვითი ფორმები იწარმოება დამხმარე ზმნის შემდეგ ქვემდებარის (არსებითი
სახელის) მოთავსებით:
Have you finished?
Are you coming?
ბ) დამხმარე ზმნების შემოკლებული ფორმები კითხვით წინადადებებში
კითხვითი სიტყვების შემდეგ: how, what, who, where და why, შეიძლება გამოვიყენოთ am, is, are, have, had,
will და would-ის მოკლე ფორმები:
How will he get there? = How'll he get there?
What has happened? = What's happened?
is და will შეიძლება when-ის შემდეგ შემოკლდეს:
When is he coming? = When's he coming?

სიტყვა where-ის შემდეგ დამხმარე ზმნა will შეიძლება ასე შემოკლდეს:

Where will you go? = Where'll you go?
თუ ზმნა პირველ ადგილზეა წინადადებაში, მაშინ დაწერისას არ გამოვიყენებთ მოკლე ფორმას.
გამონაკლისია მხოლოდ უარყოფით-კითხვითი ფორმები. მეტყველებაში შემოკლებები უფრო ხშირად
გვხვდება, ვიდრე ნაწერში.
Shall, should, do და did ფორმებს შემოკლებები არ გააჩნია. თუმცა აქაც არის მცირე გამონაკლისი do-ს
სახით: do you ზოგჯერ d'you ფორმით გვხვდება. ზეპირ მეტყველებაში shall, shoud და do you ფორმები
შეიძლება ასე შეამოკლონ ხოლმე: [ʃl, ʃəd, dju:].
გ) კითხვითი ფორმები გამოიყენება შეკითხვის დასასმელად. გამონაკლისი შემთხვევებია:
1
თუ შეკითხვა ქვემდებარულია ანუ კითხვითი წინადადებით ქვემდებარის დაზუსტებას მოითხოვენ:
Who told you?
What happened?
2
ირიბ წინადადებაში:
He asked: "Where does she live?" = He asked where she lived.
3
თუ შეკითხვის წინ დგას გამონათქვამები: Do you now, Can you tell me, I want to now, I'd like to now, I wonder, I
was wondering, Have you any idea, Do you think:
When does it start?
მაგრამ: Have you any idea what time it starts?
Where does Peter live?
მაგრამ: I wonder where Peter lives?
Will I have to pay duty on this?
მაგრამ: Do you think I'll have to pay duty?
Do you know if I have to pay duty?

დ) თხოვნა ასევე გამოიხატება კითხვითი ფორმით:

Can you help me? Could you help me?
Will you pay at the desk? Would you pay at the desk?
Would you like to come this way?
 17

Would you mind moving your car?

ზმნის კითხვითი ფორმა თხოვნის მტკიცებით ფორმად გარდაიქმნება იმ შემთხვევაშიც, თუ ეს თხოვნა I
wonder, I was wondering ანდა Do you think ფრაზით იწყება:
Could you give me a hand with this?
მაგრამ: I wonder if you could give me a hand. I was wondering if you could give me a hand. I wondered if you
could give me a hand.
ანდა: Do you think you could give me a hand?
ირიბად თქმისას ეს პრობლემა არ არსებობს, რადგან ირიბი თხოვნა შეიძლება გამოვხატოთ ზმნაზე ask
ობიექტისა და ინფინიტივის დართვით:
ask + ობიექტი + ზმნის განუსაზღვრელი ფორმა.
He asked me to give him a hand.

ე) კითხვითი ფორმა გამოიყენება question tags-ში ნეგირებული ზნის შემდეგ:

You didn't see him, did you? (დაწვრილებითი ინფორმაცია იხილეთ თავში Question tags)

ვ) თუ წინადადების თავშია ისეთი სიტყვები ან გამოთქმები, როგორიცაა: never, rarely, seldom, only when, only
by, not only, not till, განსაკუთრებული აზრობრივი აქცენტის დასასმელად, მაშინ მომდევნო სრული ზმნა
ინვერტირებულ (კითხვით) ფორმაში გამოიყენება:
Only when we landed did we see how badly the plane had been damaged.
უარყოფით-კითხვითი ფორმები[რედაქტირება |  წყაროს რედაქტირება]

ა) ეს ფორმა იწარმოება not-ის დასმით კითხვითი ფორმის შემდეგ:

Did you not see her?
Is he not coming?

ამ ფორმას, თითქმის, ყოველთვის შემოკლებული სახით გამოიყენებენ:

Didn't you see her?
Isn't he coming?
not დგას ამჯერად სუბიექტის წინ.
ფორმას am I not? გააჩნია არაწესიერი (უწესო) შემოკლებული ფორმა aren't I?
ბ) უარყოფით-კითხვითი ფორმების გამოყენება შეიძლება, თუ მოსაუბრე დადებით პასუხს ელის:
Haven't you finished yet?
Don't you like my new dress?
Child: Can't I stay up till the end of the programme?
"I could wait ten minutes." "Couldn't you wait any longer?"

გ) უარყოფით-კითხვითი ფორმები გამოიყენება აგრეთვე (question tags-ში) დადებითი წინადადების შემდეგ:

You paid him, didn't you?
She would like to come, wouldn't she?
დამხმარე ზმნები (auxiliary verbs)[რედაქტირება |  წყაროს რედაქტირება]

ინგლისური ენა განასხვავებს დამხმარე ზმნებს. ესენია:

1. ძირითადი ანუ მთავარი დამხმარე ზმნები;
2. მოდალური დამხმარე ზმნები;
3. ნახევრადმოდალური დამხმარე ზმნები.
 18

ცნება „დამხმარე ზმნა“ დამკვიდრდა იმის გამო, რომ ამ ზმნების მეშვეობით წინადადებაში შესაძლებელია
რთული შედგენილი დროების წარმოება. დამხმარე ზმნა ერთვის ძირითადი საუღლებელი ზმნის პირველ,
მეორე ანდა მესამე ფორმებს (infinitive, present participle და present perfect):
I am coming.
He has finished.
I didn't see them.

როდესაც დამხმარე ზმნა დაერთვის ძირითადი საუღლებელი ზმნის საწყის ფორმას, იგი გამოხატავს
ნებართვას, შესაძლებლობას, ვალდებულებასა და ა.შ.

ძირითადი დამხმარე ზმნებია:[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

to be
to have
to do
მოდალური დამხმარე ზმნებია:[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
can, could
may, might
must, have to
ought to
shall, should
will, would

მოდალური დამხმარე ზმნების ცალკე დასახელებისას მათ to-ს არ დაურთავენ.

ნახევრადმოდალური დამხმარე ზმნებია:[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

to need
to dare
used
ენათმეცნიერული კონვენციის თანახმად, ცალკე დასახელებისას ნახევრადმოდალური used არ დაირთავს to-
ს. ეს წესი არ შეეხება ამ ზმნის ინფინიტიურ ფორმას.
დამხმარე ზმნები: ფორმები და ნიმუშები[რედაქტირება |  წყაროს რედაქტირება]

ა) to be, to have და to do დამოუკიდებელ ზმნებადაც არსებობენ წინადადებაში. თუმცა ძალიან ხშირად მათ
დამხმარე ზმნის ფუნქცია აკისრიათ.
მოცემულ ზმნათა მნიშვნელობების თარგმნა შესაძლებელი მხოლოდ მაშინ, როცა მათ დამოუკიდებელი
ფუნქცია აკისრიათ. თუკი ისინი მხოლოდ მორფოლოგიურ ფუნქციას ასრულებენ, მაშინ მთავარი
საუღლებელი ზმნის მნიშვნელობას განავრცობენ ან აზუსტებენ დროის, პირისა თუ რიცხვის შესაბამისად.
სწორედ ამ თვისების გამო უწოდებენ მათ დამხმარე ზმნებს.
1

be და do დამხმარე ზმნები უარყოფითსა და კითხვით ფორმებში შემდეგ სქემას ემორჩილებიან:

უარყოფითი ფორმა, ზმნა + not:
He isn't coming.
It did not matter.

კითხვითი ფორმა, სუბიექტი + ზმნა:

Was he waiting?
Does she see us?
2
 19

Have დამხმარე ზმნების ასეთ წყობას მისდევს:

Has he to go?
Has he got to go?

ზოგჯერ გამოიყენება do/did ფორმებიც:
Does he have to go?
3
be მოითხოვს სრულ ინფინიტურ ფორმას (to + ინფინიტივი):
They are to wait for us at the station.

have მოითხოვს აგრეთვე სრულ ინფინიტურ ფორმას, გარდა ორი კონსტრუქციისა (იხ. თავი
„have+ობიექტი+პარტიციპ-პერფექტი“, „have+ობიექტი+პარტიციპ-პრეზენსი“).
do ინფინიტივს უკავშირდება to-ს დაურთველად:
Did he write?
4
თუ be, have და do დამხმარე ზმნებადაა გამოიყენებული, საჭიროა ზმნის პირველი (infinitive) ანდა მესამე
(participle) ფორმა იმის მიუხედავად, რომ ეს ფორმები პასუხებსა და კომენტარებში იგულისხმება:
Have you seen it?
Yes, I have (seen it).
5
be, have და do ზმნების გამოყენება შეიძლება სრული (დამოუკიდებელი) ზმნების სახით. ამ შემთხვევაში, მათ
საკუთრივი მნიშვნელობა უნარჩუნდება:
ზმნა have შეიძლება აღნიშნავდეს (possess) მფლობელობას (ქონა, ყოლა).
ზმნა do შეიძლება აღნიშნავდეს (perform, occupy oneself) რამეს კეთებას, ქმნას, რაიმეთი დაკვებას.

ამ შემთხვევაში be, have, do ზმნები ცალკე უნდა იდგნენ:

He is lazy.
He has no job.
He does nothing.

თვითონ do იუღლება do-სავე მეშვეობით:
What do you do in the evenings?
ხოლო ზმნა have შეიძლება ორნაირად ვაუღლოთ:
Have you got time?
Do you have time?

ბ) Can, could, may, might, must, ought, will, would, shall და should (დამხმარე მოდალური ზმნები)
დამხმარე მოდალური ზმნები მხოლობითი რიცხვის მესამე პირში დაბოლოება s-ს არ დაირთავს:
I must, he must, I can, he can
ისინი უარყოფით და კითხვით ფორმებს შემდეგი ნიმუშის მიხედვით აწარმოებენ:
Will not he...? Will he...?
Ought not he...? Ought he...?
საერთოდ, შეიძლება ითქვას, რომ მოდალურ ზმნებს არ გააჩნია წარსულის ფორმები; მიუხედავად იმისა, რომ
could, might, should, would ფორმები არსებობს, მათი გამოყენების შესაძლებლობა შეზღუდულია.
 20

მოდალურ ზმნებს არ გააჩნია ინფინიტური ფორმები, მიმღეობები და ამ მიზეზის გამო, შეუძლებელია მათი
განგრძობით ფორმაში (contnuous form) ჩასმა და გამოყენება. Ought-ის გარდა, ყველა მოდალურ ზმნას
მხოლოდ ინფინიტივი მოსდევს:
You should pay.

მაგრამ:
You ought to pay.
მოდალური ზმნა ყოველთვის მოითხოვს ინფინიტივს, რომელიც ზოგჯერ იგულისხმება.
Can you understand?
Yes, I can (understand).

გ) need, dare და used (ნახევრადმოდალური ზმნები)

1
თუ used და dare ზმნები დამხმარე ზმნების ფუნქციას ასრულებენ, მაშინ ისინი მხოლოდ ინფინიტივს
შეერწყმიან წინადადებაში.
He need not wait.
Need და dare შეიძლება გამოვიყენოთ დამოუკიდებელ ზმნებად:
He needs help.
They dared me to jump.
2

Used (ზოგჯერ used to) წარსულის საწარმოებლად გამოიყენება. უარყოფითი ანდა კითხვითი ფორმა ასეთია:
I used not
მიუხედავად იმისა, რომ ზმნა used-ს არა აქვს ინფინიტივი, მაინც გაიგონებთ ასეთი სახით:
Didn't use to did he?
she use to?
დამხმარე ზმნების გამოყენება მოკლე პასუხებში[რედაქტირება |  წყაროს რედაქტირება]

მოკლე კითხვა-პასუხით მიმდინარე საუბარში განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანია დამხმარე ზმნების

გამოყენება შესაბამისი ფორმებით. თანამოსაუბრის მიერ ნახსენები ზმნის გამეორების თავიდან
ასაცილებლად, როდესაც საჭიროა დადებითი ან უარყოფითი პასუხის გაცემა (დათანხმება, არდათანხმება,
შენიშვნის უარყოფა ან განვრცობა და ა.შ.), გამოიყენება დამხმარე ზმნა.

მოკლე პასუხი დამხმარე ზმნის მეშვეობით[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

კითხვები, რომლებიც პასუხად „დიახ“ ან „არა“-ს მოითხოვენ (შემდეგი სახის შეკითხვებია: Do you
smoke? Can you ride a bicycle?), საჭიროებენ სიტყვებზე yes ანდა no + დამხმარე ზმნით პასუხის გაცემას.
არსებითი სახელით გამოხატულ სახელს შეცვლის ნაცვალსახელი. ნაცვალსახელით გამოხატული
ქვემდებარეები შეიძლება შეიცვალონ ისე, როგორც მაგალითებშია მოცემული:
"Do you smoke?" "Yes, I do." (და არა "Yes, I smoke")
"Is that Ann?" "Yes, it is." / "No, it isn't.“
"Did the twins go?" "Yes, they did." / "No, they didn't."
"Will there be an exam?" "Yes, there will." / "No, there won't."
თუ კითხვით წინადადებაში ერთზე მეტი დამხმარე ზმნაა, პასუხში გამოიყენება პირველი დამხმარე ზმნა:
"Should he have gone?" "Yes, he should."
 21

ისეთი დამხმარე ზმნების შემცველი კითხვითი წინადადებები, როგორიცაა must I / he და ა.შ. ან need I / he და
ა.შ. ასეთ პასუხს მოითხოვენ:
Yes, you (he, she და ა.შ.) must.
ანდა:
No, you (he, she და ა.შ.) needn't:
"Must I take all these pills?" "Yes, you must."
"Need I take all these pills?" "No, you needn't."
პასუხად მხოლოდ yes-ის ან no-ს თქმა არათავაზიანად ჟღერს და ინგლისელის ყურისთვის ძალიან უხეშ
პასუხად აღიქმება.

დადებითი და უარყოფითი პასუხის გაცემა[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

ა) დადებითი (affirmative) შინაარსის თხრობით წინადადებაზე პასუხის გაცემა შეიძლება ამგვარად: yes / so /
of course + დამხმარე ზმნის თანხმობის გამომხატველი ფორმა. წინადადებაში ნახსენები დამხმარე ზმნა
პასუხში მეორდება. თუ წინადადება არ შეიცავდა დამხმარე ზმნას, მაშინ პასუხში დამხმარე ზმნის ის ფორმა
უნდა გამოვიყენოთ, რომელსაც მოითხოვს პირველ წინადადებაში არსებული დამოუკიდებელი ზმნა (do,
does ან did):
"He works too hard." "Yes, he does."
"There may be a strike." "Yes, there may."
"Living in London will be expensive." "(Yes,) of course, it will."
"That's Ann!" "Oh, so is it."
ბ) უარყოფითი შინაარსის წინადადებაზე შედავება, შეკამათება ან საწინააღმდეგო აზრის გამოთქმა ასე
შეიძლება: yes, oh yes + დამხმარე ზმნის თანხმობის გამომხატველი ფორმა. ამ დროს დამხმარე ზმნა
განსაკუთრებულად ხაზგასმით წარმოითქმის აქცენტირების საშუალებით:
"I won't have to pay." "Oh yes, you `will!"
"My alarm didn't ring." "Oh yes, it `did!"
"There isn't any salt in this." "Yes, there ìs."
"Bread won't make me fat." "Oh yes, it `will."

გ) უარყოფითი (negative) შინაარსის წინადადებისთვის იწარმოება no + დამხმარე ზმნის უარის

გამომხატველი ფორმა, რომელიც დასტურს გამოხატავს (თუ პასუხის გაცემისას დამხმარე ზმნის თანხმობის
გამომხატველი ფორმა გამოვიყენებთ, შინაარსობრივად გამოგვივა, რომ არ ვეთანხმებით თანამოსაუბრეს):
"It wouldn't take long to get there." "No, it wouldn't."
"I haven't paid you yet." "No, you haven't.“
"The boys mustn't be late." "No, they mustn't."
"The door can't have been locked." "No, it can't."
დ) დადებითი (affirmative) შინაარსის თხრობითი წინადადება შეგვიძლია უარვყოთ no/oh no + დამხმარე
ზმნის უარის გამომხატველი ფორმის მეშვეობით:
"Ann'll lend it to you." "Oh no, she won't."
"Peter gets up too late." "No, he doesn't."
"There is plenty of time." "No, there isn't."
"Prices are coming down." "Oh no, They aren't."
კავშირის but გამოყენება შეიძლება იმ შემთხვევაში, როდესაც თანამოსაუბრე არ ეთანხმება კითხვითი
წინადადებით გამოთქმულ აზრს:
"Why did you travel first class?" "But I didn't."
 22

question tags[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

Question tag ეწოდება ყოველთვის წინადადების ბოლოს მოთავსებულ მოკლე კითხვით ფრაზას. თმცა
ინგლისურად question tag-ის იმდენი ვარიანტი არსებობს, რამდენიც დამხმარე ზმნაა, ქართულში მათი
ზუსტი თარგმანი სიტუაციურად შეიძლება იყოს: „განა არა?“ ან უბრალოდ „არა?“ ზოგჯერ კი „ხომ“.
ინგლისურში ამ მოკლე კითხვითი ფრაზის ფუნქციაა მოსაუბრისგან დასტურის მიღება გამოთქმულ აზრთან
დაკავშირებით.
კითხვითი ფრაზა იმავე დამხმარე ზმნით იწარმოება, რომელიც გამოყენებულია მთავარ წინადადებაში. თუ
მთავარი წინადადება მტკიცებითი (დადებითი) შინაარსისაა, მაშინ კითხვითი ფრაზა უარყოფითი უნდა იყოს.
თუ მთავარი წინადადება უარყოფითი შინაარსისაა, მაშინ კითხვითი ფრაზა მტკიცებითი (დადებითი)
შინაარსის უნდა იყოს. მაგალითად:
It's a nice day, isn't it? — მშვენიერი დღეა, განა არა?
She teaches English, doesn't she? — ის ინგლისურს ასწავლის, არა?
They enjoyed the party, didn't they? — მათ წვეულება მოეწონათ, არა?
Tom can sing, can't he? — ტომს სიმღერა შეუძლია, განა არა?
Ann will come soon, won't she? — ანა მალე მოვა, არა?
David hasn't got a car, has he? — დავითს ხომ მანქანა არა ჰყავს?
He isn't a doctor, is he? — ის ხომ ექიმი არაა?
Sarah can't cook, can she? — სარამ ხომ საჭმლის მომზადება არ იცის?
They didn't come home, did they? — ისინი შინ არ დაბრუნებულან, არა?

შენიშვნები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

რიცხვითი სახელი: წელი და თარიღი, წონა, ზომის

ერთეულები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]
რაოდენობითი და რიგობითი რიცხვითი სახელი[რედაქტირება |  წყაროს რედაქტირება]
რიგობითი რაოდენობითი რიგობითი
რიცხვი
რიცხვითი სახელი რიცხვითი სახელი რიცხვითი სახელი

20th — twentieth 110 (one) hundred-(and)-ten (one) hundred-(and)-tenth

21st — twenty-first 120 (one) hundred-(and)-twenty (one) hundred-(and)-twentieth

thirtieth 130 (one) hundred-(and)-thirty (one) hundred-(and)-thirtieth

fortieth 140 (one) hundred-(and)-forty (one) hundred-(and)-fortieth

fiftieth 150 (one) hundred-(and)-fifty (one) hundred-(and)-fiftieth

sixtieth 160 (one) hundred-(and)-sixty (one) hundred-(and)-sixtieth

seventieth 170 (one) hundred-(and)-seventieth (one) hundred-(and)-seventieth

eightieth 180 (one) hundred-(and)-eighty (one) hundred-(and)-eightieth

ninetieth 190 (one) hundred-(and)-ninety (one) hundred-(and)-ninetieth

hundredth 200 two hundred two hundredth

(one) hundred-(and)-first 210 two hundred-(and)-ten two hundred-(and)-tenth

 23

(one) hundred-(and)-second 220 two hundred-(and)-twenty two hundred-(and)-twenty

e (one) hundred-(and)-third 300 three hundred three hundredth

ინგლისური სიტყვები და ფრაზები[რედაქტირება | წყაროს რედაქტირება]

 გამარჯობა — Hello / Hi
 კეთილი იყოს თქვენი მობრძანება(...) — Welcome (to...)!
 გმადლობთ — Thank you
 ძალიან დიდი მადლობა — Thank you so much
 არაფრის — You are welcome / No problem
 დიახ — Yes
 არა — No
 გთხოვ(თ) / თუ შეიძლება) — Please
 რა გქვია(თ)? — What's your name?
 მე მქვია... — My name is...
 საიდან ბრძანდებით? სადაური ხარ? — Where are you from?
 როგორ ბრძანდებით? როგორა ხარ? — How are you?
 მოგწონთ აქ? მოგწონს აქ? — How do you like it here?
 ხომ არ გინდათ, რომ...? იქნებ გაინტერესებთ...? — Would you be interested in...?
 რას აკეთებ(თ)? — What are you doing?
 არ ვიცი — I don't know
 ვიცი — I know
 ზუსტად ვიცი — I know so
 მოიცა, დავფიქრდე — Let me see
 რას გულისხმობ(თ)? — What do you mean?
 თქვენ რას ფიქრობთ? როგორ გგონია? — What do you think?
 ნახვამდის / დროებით! — Goodbye / See you / See you soon / See you later