‫اﺳﻔﺎر ارﺑﻌﻪ‬

‫اﺳﻔﺎر ارﺑﻌﻪ‬

‫ارﺑﻌﻪ‪ ‬ﯾﺎ‪ ‬ﺳ َﻔﺮﻫﺎی ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ‪ ‬ﺑﻨﺎ ﺑﺮ آﺛﺎر و ﺗﻌﻠﯿﻤﺎت ﻋﺎرﻓﺎن »ﻣﺮاﺣﻞ ﻋﻤﻠﯽ« ﺑﺮای »رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺧﺪا« اﺳﺖ‪.‬‬
‫َ‬ ‫اﺳﻔﺎر‬
‫ﻣﺸﻬﻮرﺗﺮﯾﻦ ﺗﻘﺮﯾﺮ از‪ ‬اﺳﻔﺎر ارﺑﻌﻪ از ﻣﻼﺻﺪرا‪ ‬اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﺎم ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺧﻮد و ﻓﺼﻮل آن را ﺑﺎ َﺳ َﻔﺮﻫﺎی ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ ﺗﻄﺒﯿﻖ‬
‫دادهاﺳﺖ‪ .‬اﺻﻞ اﯾﻦ ﺗﻘﺮﯾﺮ رﯾﺸﻪ در ﮐﻠﻤﺎت‪ ‬داود ﺑﻦ ﻣﺤﻤﻮد ﻗﯿﺼﺮی‪ ،‬ﺷﺎرح ﻓﺼﻮص اﻟﺤﮑﻢ دارد‪ .‬ﺑﯿﺎن ﻗﯿﺼﺮی ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﺗﻘﺮﯾﺮ‬
‫ّ‬
‫ﻋﺒﺪاﻟﺮزاق ﮐﺎﺷﺎﻧﯽ در ﺷﺮح ﻣﻨﺎزل اﻟﺴﺎﺋﺮﯾﻦ اﺳﺖ و وی ﻧﯿﺰ ﺻﻮرت آن را از ﻋﻔﯿﻒاﻟﺪﯾﻦ ﺗﻠﻤﺴﺎﻧﯽ در ﺷﺮﺣﺶ ﺑﺮ ﻣﻨﺎزل‬ ‫ﻣ ّ‬
‫ﻼ‬
‫اﻟﺴﺎﺋﺮﯾﻦ ﮔﺮﻓﺘﻪاﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﻪ ﺗﻘﺮﯾﺮ ﺗﻔﺎوتﻫﺎﯾﯽ )ﺑﻪ وﯾﮋه در ﺳﻔﺮ ﭼﻬﺎرم( ﻧﯿﺰ دارد‪.‬‬
‫ﺳﻔﺮﻫﺎی ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ ﻋﺮﻓﺎﺗﺮﺟﻤﻪ ﻓﺎرﺳﯽ ﺳﻔﺮﻫﺎﺳﻔﺮ اول‪ :‬ﺳﻔﺮ ﻣﻦ اﻟﺨﻠﻖ اﻟﯽ اﻟﺤﻘﻤﺴﺎﻓﺮت از ﻣﺮدم ﺗﺎ ﺧﺪاﺳﻔﺮ دوم‪ :‬ﺳﻔﺮ ﺑﺎﻟﺤﻖ ﻓﯽ‬
‫ﺧﺪا‪ ‬درﺑﺎره‪ ‬ﺧﺪاﺳﻔﺮ ﺳﻮم‪ :‬ﺳﻔﺮ ﻣﻦ اﻟﺤﻖ اﻟﯽ اﻟﺨﻠﻖ ﺑﺎﻟﺤﻘﻤﺴﺎﻓﺮت از ﺧﺪا ﺗﺎ ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺧﺪاﺳﻔﺮ ﭼﻬﺎرم‪ :‬ﺳﻔﺮ ﻓﯽ‬
‫ٔ‬ ‫اﻟﺤﻘﻤﺴﺎﻓﺮت ﺑﺎ‬
‫اﻟﺨﻠﻖ ﺑﺎﻟﺤﻘﻤﺴﺎﻓﺮت درﻣﯿﺎن‪ ‬ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺧﺪا‬
‫ﺳﻔﺮ اول از اﺳﻔﺎر ارﺑﻌﻪ‬

‫ﺣﮑﯿﻢ ﻗﻤﺸﻪ ای ﺑﺮ اﯾﻦ ﻋﻘﯿﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺳﻔﺮ اول‪ ،‬ﮐﻠﯿﻪٔ ﺣﺠﺎبﻫﺎی ﻇﻠﻤﺎﻧﯽ و ﻧﻮراﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻦ ﺷﺨﺼﯽ ﺳﺎﻟﮏ و ﺣﻘﯿﻘﺖ ازﻟﯽ و‬
‫اﺑﺪی او ﮐﺸﯿﺪه ﺷﺪهاﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در ﭘﺎﯾﺎن اﯾﻦ ﺳﻔﺮ‪ ،‬ﺳﺎﻟﮏ ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺟﻤﺎل ﺣﻖ ﭘﺮداﺧﺘﻪ و ذات او در ﺣﻖ ﻓﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ وﺟﻮد ﺳﺎﻟﮏ‪ ،‬وﺟﻮد ﺣﻘﺎﻧﯽ ﮔﺸﺘﻪ و ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺤﻮ ﺑﺮ وی ﻋﺎرض ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬در ﻫﻤﯿﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻄﺢ ﮔﻔﺘﻦ‬
‫آﻏﺎز ﻣﯽﮐﻨﺪ و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺎ ﻋﻮاﻗﺐ آن ﻧﯿﺰ روﺑﺮو ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺳﻔﺮ دوم از اﺳﻔﺎر ارﺑﻌﻪ‬

‫اﻣﺎ در ﺳﻔﺮ دوم ﮐﻪ ﺷﺨﺼﯽ ﺳﺎﻟﮏ ﺑﻪ ﻣﻘﺎم وﻻﯾﺖ ﻧﺎﺋﻞ آﻣﺪه و وﺟﻮد وی ﯾﮏ وﺟﻮد ﺣﻘﺎﻧﯽ ﮔﺸﺘﻪ‪ ،‬ﺳﻔﺮ ﺧﻮد را از ﻣﻮﻗﻒ ذات آﻏﺎز‬
‫ﮐﺮده و ﺑﺴﻮی ﮐﻤﺎﻻت‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﭘﺲ از دﯾﮕﺮی ﭘﯿﺶ ﻣﯽرود؛ ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻫﻤﻪٔ ﮐﻤﺎﻻت را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮده و ﺟﺰ اﺳﻤﺎی ﻣﺴﺘﺄﺛﺮه‪ ،‬ﻫﻤﻪٔ‬
‫اﺳﻤﺎی ﺣﻖ را ﻣﯽآﻣﻮزد‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ وﻻﯾﺖ ﺳﺎﻟﮏ‪ ،‬ﺗﺎم و ﺗﻤﺎم ﺷﺪه و ذات و ﺻﻔﺎت و اﻓﻌﺎﻟﺶ‪ ،‬در ذات و ﺻﻔﺎت و اﻓﻌﺎل ﺣﻖ ﻓﺎﻧﯽ‬
‫ﻣﯽﮔﺮدد؛ ﺑﻪ ﺣﻖ ﻣﯽﺷﻨﻮد و ﺑﻪ ﺣﻖ ﻣﯽﺑﯿﻨﺪ‪.‬‬

‫ﺳﻔﺮ ﺳﻮم از اﺳﻔﺎر ارﺑﻌﻪ‬

‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﺳﻔﺮ‪ ،‬ﺳﻔﺮ ﺳﻮم اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺣﻖ ﺑﺴﻮی ﺧﻠﻖ ﺑﻮده و ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺣﻖ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد‪ .‬در اﯾﻦ ﺳﻔﺮ‪ ،‬ﺳﺎﻟﮏ ﻣﺮاﺗﺐ اﻓﻌﺎﻟﯽ ﺣﻖ‬
‫را ﺳﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در اﯾﻦ ﺳﯿﺮ و ﺳﻠﻮک ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺤﻮ زاﺋﻞ ﮔﺸﺘﻪ و ﺻﺤﻮ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺮای وی ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﮔﺮدد‪ .‬در ﻫﻤﯿﻦ ﺳﻔﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﺳﺎﻟﮏ ﻋﻮاﻟﻢ ﺟﺒﺮوت‪ ،‬ﻣﻠﮑﻮت و ﻧﺎﺳﻮت را ﻃﯽ ﮐﺮده و آﻧﭽﻪ در اﯾﻦ ﻋﻮاﻟﻢ اﺳﺖ ‪ -‬اﻋﻢ از اﻋﯿﺎن و ﻟﻮازم آن ‪ --‬را ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‬
‫و در اﯾﻨﺠﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﺑﻬﺮه ای از ﻧﺒﻮت و ﭘﯿﻐﻤﺒﺮی ﻧﺼﯿﺐ ﺳﺎﻟﮏ ﮔﺸﺘﻪ و در ﻋﺎﻟﻢ ﻣﻌﺎرف‪ ،‬از ذات و ﺻﻔﺎت و اﻓﻌﺎل ﺣﻖ‬
‫ﺗﺒﺎرک و ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺳﺨﻦ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺒﻮت‪ ،‬ﻧﺒﻮت ﺗﺸﺮﯾﻊ ﻧﺒﻮده و ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮان او را ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻧﺎﻣﯿﺪ؛ زﯾﺮا اﺣﮑﺎم ﺷﺮﯾﻌﺖ را‬
‫از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﻣﻄﻠﻖ ﻓﺮا ﻣﯽﮔﯿﺮد و در ﻫﻤﻪٔ اﯾﻦ اﻣﻮر‪ ،‬ﺗﺎﺑﻊ او ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﯾﻨﺠﺎ ﺳﻔﺮ ﺳﻮم ﭘﺎﯾﺎن ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺳﻔﺮ ﭼﻬﺎرم آﻏﺎز ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬

‫ﺳﻔﺮ ﭼﻬﺎرم از اﺳﻔﺎر ارﺑﻌﻪ‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺧﻼﯾﻖ و آﺛﺎر و ﻟﻮازم آﻧﻬﺎ‪ ،‬از ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت اﯾﻦ ﺳﻔﺮ‬

‫ٔ‬ ‫ﺳﻔﺮ ﭼﻬﺎرم‪ ،‬از ﺧﻠﻖ ﺑﺴﻮی ﺧﻠﻖ و ﺑﻮﺳﯿﻠﻪٔ ﺣﻖ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﭘﺬﯾﺮد‪.‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﺳﻔﺮ‪ ،‬ﺳﺎﻟﮏ ﻫﻤﻪ ﺿﺮرﻫﺎ و ﻣﻨﻔﻌﺖﻫﺎی ﻧﺰدﯾﮏ و دور ﯾﻌﻨﯽ دﻧﯿﺎ و آﺧﺮت را ﺑﻪﺧﻮﺑﯽ ﻣﯽداﻧﺪ و از ﮐﯿﻔﯿﺖ رﺟﻮع ﻫﻤﻪ‬
‫اﻣﻮر ﺑﻪ ﺧﺪاوﻧﺪ و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺧﻮب و ﺑﺪ آن آﮔﺎه اﺳﺖ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺳﺎﻟﮏ اﯾﻦ ﺳﻔﺮ‪ ،‬ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ ﺗﻌﺮﯾﻒ)ﻧﻪ ﺗﺸﺮﯾﻊ( ﺑﻮده و ﻧﺎم ﭘﯿﻐﻤﺒﺮی ﻧﯿﺰ‪ ،‬ﺑﺮ‬
 ‫وی اﻃﻼق ﻣﯽﮔﺮدد؛ زﯾﺮا از آﻧﭽﻪ ﺳﻌﺎدت و ﺷﻘﺎوت ﺑﺸﺮ ﺑﻪ آن ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪ ،‬ﺧﺒﺮ داده و ﻫﻤﻪ اﯾﻦ اﻣﻮر را ﺑﻮﺳﯿﻠﻪ ﺣﻖ اﻧﺠﺎم‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬وﺟﻮد او ﯾﮏ وﺟﻮد ﺣﻘﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺷﺘﻐﺎل ﺑﻪ اﯾﻨﮕﻮﻧﻪ اﻣﻮر‪ ،‬ﻫﺮﮔﺰ او را از ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﻖ ﺑﺎزﻧﻤﯽدارد‪.‬‬

‫زﻣﺎن اﯾﺠﺎد‪ :‬ﭘﻨﺞ ﺷﻨﺒﻪ ‪۱۱:۳۹:۲۵ - ۱۳۹۹/۰۴/۱۲‬‬

‫‪http://bit.ly/SimNote‬‬