‫ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮﯼ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ‬

‫»اﻧﺴﺎن و ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ در ﮐﻮﺑﺎ«‬

‫ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ارﻧﺴﺘﻮ ﭼﻪ ﮔﻮارا‬

‫ﻣﻘﺎﻟ ﻪ اﯼ ﮐ ﻪ از ﻧﻈ ﺮ ﺧﻮاﻧﻨ ﺪﻩ ﻣ ﯽ ﮔ ﺬرد‪ ،‬در اﺻ ﻞ ﻧﺎﻣ ﻪ اﯼ اﺳ ﺖ از ﭼ ﻪ ﮔ ﻮارا ﺑ ﻪ‬

‫»ﮐ ﺎرﻟﻮس ﮐ ﯽ ه ﺎﻧﻮ« ﺳ ﺮدﺑﻴﺮ »ﻣﺎرﭼ ﺎ«‪ .‬اﻳ ﻦ هﻔﺘ ﻪ ﻧﺎﻣ ﻪ در »ﻣﻮﻧﺘ ﻪ وﻳ ﺪﺋﻮ« ﭘﺎﻳﺘﺨ ﺖ‬
‫»اروﮔﻮﺋﻪ« ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﯽ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑ ﺎر در ﺷ ﻤﺎرﻩ ﯼ ‪ ١٢‬ﻣ ﺎرس ‪ ١٩٦٥‬ﺁن‬
‫ﺑﻪ ﭼﺎپ رﺳﻴﺪ‪.‬‬

‫رﻓﻴﻖ ﻋﺰﻳﺰ‪:‬‬
‫اﻳ ﻦ ﻳﺎدداﺷ ﺖ ه ﺎ را ﻃ ﯽ ﺳ ﻔﺮم ﺑ ﻪ اﻓﺮﻳﻘ ﺎ ﺗﻨﻈ ﻴﻢ ﻣ ﯽ ﮐ ﻨﻢ‪ .‬اﻣﻴ ﺪوارم ﺑ ﻪ ه ﺮ ﺣ ﺎل ﺑ ﻪ‬
‫وﻋﺪﻩ ﯼ ﺧﻮد اﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﺎ ﺗﺄﺧﻴﺮ وﻓﺎ ﮐﺮدﻩ ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻨﺪم ﻣﻮﺿ ﻮع ﻣ ﻮرد ﺑﺤ ﺚ‪ ،‬هﻤ ﻴﻦ‬
‫ﺗﻴﺘﺮ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺑﺮاﯼ ﺧﻮاﻧﻨﺪﮔﺎن اروﮔﻮﺋﻪ اﯼ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺟﺎﻟﺒﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻄﻠﺒ ﯽ ﮐ ﻪ ﭘﻴﻮﺳ ﺘﻪ ﺳ ﺨﻨﮕﻮﻳﺎن ﺳ ﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ در ﻣﺒ ﺎرزﻩ ﯼ اﻳ ﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﮑﯽ ﺷ ﺎن ﺑ ﺎ‬
‫ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴ ﻢ‪ ،‬راﻩ ﮐﻨ ﻮﻧﯽ ﻣ ﺎ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان ﻳﮑ ﯽ از وﻳﮋﮔ ﯽ ه ﺎﯼ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴ ﻢ ﻣﻄ ﺮح‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻗﺮﺑ ﺎن ﮐ ﺮدن ﻓ ﺮد در ﭘ ﺎﯼ دوﻟ ﺖ هﻨﮕ ﺎم ﺳ ﺎﺧﺘﻦ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴ ﻢ اﺳ ﺖ‪ .‬ﻣ ﻦ ﺳ ﻌﯽ‬
‫ﻧﺨ ﻮاهﻢ ﮐ ﺮد ﮐ ﻪ اﻳ ﻦ ﻧﻈﺮﻳ ﻪ را ﺻ ﺮﻓ ًﺎ در ﻋﺮﺻ ﻪ ﯼ ﻧﻈ ﺮﯼ رد ﮐ ﻨﻢ‪ ،‬ﺑﻠﮑ ﻪ در اﺑﺘ ﺪا ﺑ ﻪ‬
‫ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻣﻮﺟﻮد در ﮐﻮﺑﺎ ﻣﯽ ﭘﺮدازم‪ ،‬ﺁﻧﮕﺎﻩ ﻣﻄﻠ ﺐ ﮐﻠ ﯽ ﺗ ﺮﯼ را ﺑﻴ ﺎن ﺧ ﻮاهﻢ ﮐ ﺮد‪.‬‬
‫در ﺁﻏ ﺎز ﮐﻠﻴ ﺎﺗﯽ از ﺗﺎرﻳﺨﭽ ﻪ ﯼ ﻣﺒ ﺎرزﻩ ﯼ اﻧﻘﻼﺑ ﯽ ﺧﻮدﻣ ﺎن در دوران ﻗﺒ ﻞ و ﺑﻌ ﺪ از ﺑ ﻪ‬
‫دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻗﺪرت‪ ،‬اراﺋﻪ ﻣﯽ دهﻢ‪.‬‬

‫‪١‬‬
‫اﻧﺴﺎن و ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ در ﮐﻮﺑﺎ‬

‫هﻤﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﻣﯽ داﻧﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺎرﻳﺦ دﻗﻴﻖ ﺷﺮوع ﻣﺒﺎرزﻩ ﯼ اﻧﻘﻼﺑﯽ‪ ٢٦ ،‬ژوﺋﻴﻪ ‪١٩٥٣‬‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ در ژاﻧﻮﻳﻪ ‪ ١٩٥٩‬ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪ‪ .‬ﮔﺮوهﯽ از اﻓ ﺮاد ﺗﺤ ﺖ رهﺒ ﺮﯼ ﻓﻴ ﺪل ﮐﺎﺳ ﺘﺮو‬
‫در ﺳ ﺤﺮﮔﺎﻩ ﺁن روز ﺑ ﻪ ﭘﺎدﮔ ﺎن ﻣﻮﻧﮑ ﺎدا واﻗ ﻊ در اﺳ ﺘﺎن اورﻳﻨﺘ ﻪ ﺣﻤﻠ ﻪ ور ﺷ ﺪﻧﺪ‪ .‬ﺁن‬
‫ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﺴﺖ اﻧﺠﺎﻣﻴﺪ و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﯼ ﺷﮑﺴﺖ‪ ،‬ﻓﺎﺟﻌﻪ ﺁﻣﻴﺰ ﺑﻮد‪ .‬اﻓﺮادﯼ ﮐﻪ ﺟﺎن ﺳﺎﻟﻢ ﺑ ﻪ‬
‫در ﺑﺮدﻧﺪ رواﻧﻪ ﯼ زﻧﺪان هﺎ ﺷﺪﻧﺪ و ﺗﻨﻬﺎ ﭘ ﺲ از ﺁزادﯼ ﺑ ﺎ ﻋﻔ ﻮ ﻋﻤ ﻮﻣﯽ‪ ،‬ﺑ ﺎز ﺗﻮاﻧﺴ ﺘﻨﺪ‬
‫دﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزﻩ ﯼ اﻧﻘﻼﺑﯽ ﺑﺰﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﺁن ﺟﺮﻳﺎن ﮐﻪ ﺻﺮﻓ ًﺎ ﻧﺸﺎن دهﻨﺪﻩ ﯼ روﻳ ﺶ ﺟﻮاﻧ ﻪ ه ﺎﯼ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴ ﻢ ﺑ ﻮد‪ ،‬اﻧﺴ ﺎن‬
‫ﻧﻘ ﺶ ﻳ ﮏ ﻋﺎﻣ ﻞ اﺳﺎﺳ ﯽ را داﺷ ﺖ‪ .‬ﻣ ﺎ درﺑﺴ ﺖ ﺑ ﻪ او اﻋﺘﻤ ﺎد ﮐ ﺮدﻳﻢ‪ -‬ﺑ ﻪ ﻓ ﺮد‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻳ ﮏ‬
‫اﻧﺴﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ؛ ﺑﻪ ﮐﺴﯽ ﮐﻪ اﺳﻢ و رﺳﻤﺶ ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد‪ -‬و ﭘﻴﺮوزﯼ ﻳﺎ ﺷﮑﺴﺖ ﻣ ﺄﻣﻮرﻳﺘﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ او واﮔﺬار ﺷﺪﻩ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﺗﻮاﻧﺎﻳﯽ ﻋﻤﻞ وﯼ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺳﭙﺲ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻣﺒﺎرزﻩ ﯼ ﭼﺮﻳﮑﯽ رﺳﻴﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠ ﻪ در دو ﺣﻴﻄ ﻪ ﯼ ﻣﺠ ﺰا ﭘ ﺎ ﮔﺮﻓ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ ﻋﺒ ﺎرت ﺑﻮدﻧ ﺪ از‪ :‬ﻣ ﺮدم ﻳﻌﻨ ﯽ ﺗ ﻮدﻩ ﯼ هﻨ ﻮز ﺑﻴ ﺪار ﻧﺸ ﺪﻩ اﯼ ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﺑﺎﻳﺴ ﺖ ﺑﺴ ﻴﺞ‬
‫ﻣﯽ ﺷﺪ؛ و ﭘﻴﺸﺘﺎزان ﺁن ﻳﻌﻨﯽ ﭼﺮﻳﮏ هﺎ ﮐ ﻪ ﻧﻴ ﺮوﯼ ﻣﺤﺮﮐ ﻪ ﯼ اﻳ ﻦ ﺑﺴ ﻴﺞ و ﻋﺎﻣ ﻞ ﻧﺸ ﺮ‬
‫ﺁﮔﺎهﯽ اﻧﻘﻼﺑﯽ و ﺷﻮر و ﺷﻮق ﻣﺒﺎرزﻩ ﺟﻮﻳﯽ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻗﺸ ﺮ ﭘﻴﺸ ﺘﺎز ﻋﺎﻣ ﻞ ﻓﻌ ﻞ و اﻧﻔﻌ ﺎﻻت‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ زﻣﻴﻨﻪ ﯼ ذهﻨﯽ ﻻزم را ﺑﺮاﯼ ﮐﺴﺐ ﭘﻴﺮوزﯼ ﻓﺮاهﻢ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫در ﺁن ﻣﺮﺣﻠ ﻪ ﻧﻴ ﺰ‪ ،‬در راﺳ ﺘﺎﯼ رﺷ ﺪ ﻓﺮهﻨ ﮓ ﺟﻨ ﺒﺶ ﮐ ﺎرﮔﺮﯼ در اﻓﮑ ﺎر ﻣ ﺎ و در‬
‫ﭼﺎرﭼﻮب ﺗﺤﻮل اﻧﻘﻼﺑﯽ ﮐﻪ در ﻋﺎدات و ﺑﻴﻨﺶ ﻣ ﺎ ﺑ ﻪ وﻗ ﻮع ﭘﻴﻮﺳ ﺖ‪ ،‬ﻋﺎﻣ ﻞ اﺳﺎﺳ ﯽ ﺑ ﺎز‬
‫هﻢ ﻓﺮد ﺑ ﻮد‪ .‬ه ﺮ ﻳ ﮏ از رزﻣﻨ ﺪﮔﺎن ﺳﻴﻴﺮاﻣﺎﻳﺴ ﺘﺮا ﮐ ﻪ در ﺻ ﻔﻮف ﻧﻴﺮوه ﺎﯼ اﻧﻘﻼﺑ ﯽ ﺑ ﻪ‬
‫درﺟ ﺎت ﺑ ﺎﻻ رﺳ ﻴﺪﻩ اﻧ ﺪ‪ ،‬داراﯼ ﺳ ﻮاﺑﻖ ﻋ ﺎﻟﯽ ﻋﻤﻠ ﯽ هﺴ ﺘﻨﺪ و ﺑ ﺮ هﻤ ﻴﻦ اﺳ ﺎس ﺑ ﻪ ﺁن‬
‫درﺟﺎت ﺑ ﺎﻻ دﺳ ﺖ ﻳﺎﻓﺘ ﻪ اﻧ ﺪ‪ .‬ﺁن هﻨﮕ ﺎم‪ ،‬ﻧﺨﺴ ﺘﻴﻦ دوران ﻗﻬﺮﻣ ﺎﻧﯽ ﺑ ﻮد و اﻓ ﺮاد رزﻣﻨ ﺪﻩ‬
‫ﺑﺮاﯼ ﻗﺒﻮل ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ هﺎ و ﺑﻪ ﺟﺎن ﺧﺮﻳﺪن ﺑﺰرﮔﺘ ﺮﻳﻦ ﺧﻄﺮه ﺎ‪ ،‬ﺁن ه ﻢ ﻓﻘ ﻂ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ‪ ،‬از هﻢ ﭘﻴﺸﯽ ﻣﯽ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫هﻨﮕﺎم ﮐﺎر در زﻣﻴﻨﻪ ﯼ ﺁﻣﻮزش اﻧﻘﻼﺑﯽ‪ ،‬ﻣﺎ اﻏﻠﺐ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﯽ ﭘﺮدازﻳﻢ ﮐﻪ در‬
‫رﻓﺘﺎر رزﻣﻨﺪﮔﺎن اﻣﺮوز ﻣﯽ ﺗﻮان ﺷﻤﺎﻳﻠﯽ از اﻧﺴﺎن ﻓﺮدا‪ ،‬ﻣﺸﺎهﺪﻩ ﮐﺮد‪.‬‬

‫‪٢‬‬
‫ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮﯼ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ‬

‫ﺗﻌﻬﺪ ﮐﺎﻣﻞ ﺑﻪ اه ﺪاف اﻧﻘﻼﺑ ﯽ در ﻣﻘ ﺎﻃﻊ دﻳﮕ ﺮ ﺗ ﺎرﻳﺦ ﻣ ﺎ ﻧﻴ ﺰ وﺟ ﻮد داﺷ ﺘﻪ اﺳ ﺖ‪ .‬در‬

‫دوران ﺑﺤ ﺮان اﮐﺘﺒ ﺮ و در روزه ﺎﯼ ﻃﻮﻓ ﺎن ﺳ ﻬﻤﮕﻴﻦ ﻓﻠ ﻮرا ﻣ ﺎ ﺷ ﺎهﺪ ﻧﻤﻮﻧ ﻪ ه ﺎﯼ‬
‫ﻓﻮق اﻟﻌﺎدﻩ اﯼ از دﻻورﯼ و ﻓﺪاﮐﺎرﯼ هﻤ ﻪ ﯼ ﻣ ﺮدم ﺑ ﻮدﻳﻢ‪ .‬اﮔ ﺮ از دﻳ ﺪﮔﺎﻩ اﻳ ﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﮑﯽ‬
‫ﺑ ﻪ ﻣﺴ ﺌﻠﻪ ﻧﮕ ﺎﻩ ﮐﻨ ﻴﻢ‪ ،‬ﺑﺎﻳ ﺪ ﮔﻔ ﺖ‪ :‬ﻳ ﺎﻓﺘﻦ راه ﯽ ﮐ ﻪ اﻳ ﻦ رﻓﺘ ﺎر ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧ ﻪ را ﭘﻴﻮﺳ ﺘﻪ در‬
‫زﻧﺪﮔﯽ روزﻣﺮﻩ ﺗﺠﻠﯽ دهﺪ‪ ،‬از وﻇﺎﻳﻒ اﺳﺎﺳﯽ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر ﻣﯽ رود‪.‬‬
‫در ژاﻧﻮﻳ ﻪ ﯼ ‪ ١٩٥٩‬ﺣﮑﻮﻣ ﺖ اﻧﻘﻼﺑ ﯽ ﺑ ﺎ ﺷ ﺮﮐﺖ ﺑﺮﺧ ﯽ اﻋﻀ ﺎﯼ ﺑ ﻮرژوازﯼ ﺧ ﺎﺋﻦ‬
‫ﺗﺸﮑﻴﻞ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺣﻀﻮر ارﺗ ﺶ ﺷﻮرﺷ ﻴﺎن ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان ﻧﻴ ﺮوﯼ اﺻ ﻠﯽ در ﺻ ﺤﻨﻪ‪ ،‬ﺗﻀ ﻤﻴﻨﯽ‬
‫ﺑﺮاﯼ ﺣﻔﻆ ﻗﺪرت ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻀ ﺎدهﺎﯼ ﺟ ﺪﯼ ﺧﻴﻠ ﯽ زود ﺷ ﮑﻞ ﮔﺮﻓ ﺖ‪ .‬در وهﻠ ﻪ ﯼ اول‪ ،‬اﻳ ﻦ ﺗﻀ ﺎدهﺎ‪ ،‬هﻨﮕ ﺎﻣﯽ‬
‫ﺑﺮﻃ ﺮف ﺷ ﺪﻧﺪ ﮐ ﻪ ﻓﻴ ﺪل ﮐﺎﺳ ﺘﺮو ﻓﻮرﻳ ﻪ ﯼ ‪ ١٩٥٩‬رهﺒ ﺮﯼ ﺣﮑﻮﻣ ﺖ و ﻣﻘ ﺎم ﻧﺨﺴ ﺖ‬
‫وزﻳﺮﯼ را ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ اﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎن در ژوﺋﻴﻪ ﯼ هﻤﺎن ﺳﺎل‪ ،‬ﺑﺮ اﺛﺮ ﻓﺸﺎر ﺗﻮدﻩ هﺎ‪ ،‬ﺑ ﻪ‬
‫اﺳﺘﻌﻔﺎﯼ رﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮر اوروﺗﻴﺎ اﻧﺠﺎﻣﻴﺪ‪.‬‬
‫ﻼ ﻣﺸ ﺨﺺ ﺧ ﻮد ﭘﺪﻳ ﺪار‬
‫اﮐﻨ ﻮن در ﺗ ﺎرﻳﺦ اﻧﻘ ﻼب ﮐﻮﺑ ﺎ ﺷﺨﺼ ﻴﺘﯽ ﺑ ﺎ ﺧﺼﻮﺻ ﻴﺎت ﮐ ﺎﻣ ً‬
‫ﺷﺪﻩ ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﺨﺼﻴﺘﯽ ﮐﻪ از ﺁن ﭘﺲ ﺑﻄ ﻮر ﻣ ﻨﻈﻢ اﻋ ﻼم ﺣﻀ ﻮر ﻣ ﯽ ﮐ ﺮد‪ :‬ﺗ ﻮدﻩ ﯼ ﻣ ﺮدم‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﻮﺟﻮد ﮐﺜﻴﺮاﻟﭽﻬﺮﻩ‪ ،‬ﺁﻧﮕﻮﻧﻪ ﮐﻪ ادﻋﺎ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﺣﺎﺻﻞ ﺟﻤﻊ ﻋﻨﺎﺻﺮ هﻤﮕﻮن ﻧﻴﺴﺖ‪-‬‬
‫ﺁن هﻢ ﻋﻨﺎﺻﺮﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ دﺳ ﺖ ﻧﻈ ﺎم ﺣ ﺎﮐﻢ ﺑ ﻪ ﻳ ﮏ ﻗﻤ ﺎش ﺗﻨ ﺰل ﻳﺎﻓﺘ ﻪ اﻧ ﺪ‪ -‬ﮐ ﻪ ﻣﺎﻧﻨ ﺪ ﻳ ﮏ‬
‫ﮔﻠﻪ ﯼ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬درﺳﺖ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺗ ﻮدﻩ از رهﺒ ﺮاﻧﺶ‪ ،‬اﺳﺎﺳ ًﺎ از ﻓﻴ ﺪل ﮐﺎﺳ ﺘﺮو‪،‬‬
‫ﺑﯽ درﻧﮓ ﺗﺒﻌﻴﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﻟﻴﮑﻦ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﯽ وﯼ در ﺟﻠﺐ اﻳﻦ اﻋﺘﻤﺎد دﻗﻴﻘ ًﺎ ﻧﺎﺷ ﯽ از ﺗﻔﺴ ﻴﺮ‬
‫و ﺑﻴﺎن ﺑﯽ ﮐﻢ و ﮐﺎﺳﺖ ﺁﻣﺎل و ﺁرزوهﺎﯼ ﻣﺮدم و ﺗﻼش ﺧﺎﻟﺼﺎﻧﻪ ﯼ او در ﻋﻤﻞ ﮐﺮدن ﺑ ﻪ‬
‫وﻋﺪﻩ هﺎﻳﺶ ﺑﻮدﻩ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻮدﻩ در اﺻﻼﺣﺎت ارﺿﯽ و در اﺟﺮاﯼ وﻇﻴﻔﻪ ﯼ دﺷﻮار ادارﻩ ﯼ ﻣﻮﺳﺴﺎت اﻗﺘﺼ ﺎدﯼ‬
‫)‪(٢‬‬
‫را ﭘﺸ ﺖ ﺳ ﺮ ﮔﺬاﺷ ﺖ‪ ،‬در‬ ‫دوﻟ ﺖ ﺷ ﺮﮐﺖ ﮐ ﺮد‪ ،‬ﺗﺠﺮﺑ ﻪ ﯼ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧ ﻪ ﯼ ﺧﻠ ﻴﺞ ﺧﻮﮐﻬ ﺎ‬
‫روﻳﺎروﻳﯽ ﺑ ﺎ دﺳ ﺘﺠﺎت ﻣﺨﺘﻠ ﻒ اﺷ ﺮار ﻣﺴ ﻠﺢ ﺳ ﺎزﻣﺎن ﺳ ﻴﺎ‪ ،‬ﺁﺑﺪﻳ ﺪﻩ ﺷ ﺪ‪ .‬در اﻳ ﺎم ﺑﺤ ﺮان‬

‫‪٣‬‬
‫اﻧﺴﺎن و ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ در ﮐﻮﺑﺎ‬

‫اﮐﺘﺒﺮ در ﻳﮑﯽ از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﻴﺮﯼ هﺎﯼ دوران ﺟﺪﻳ ﺪ ﺣﻀ ﻮر ﭘﻴ ﺪا ﮐ ﺮد؛ و اﻣ ﺮوز‬
‫ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ اداﻣﻪ ﻣﯽ دهﺪ‪.‬‬
‫در ﻧﮕﺎهﯽ ﺳﻄﺤﯽ ﺷﺎﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺁﻳﺪ ﮐﻪ ﻣﺪﻋﻴﺎن ﺗﺰ ﺗﺴ ﻠﻴﻢ ﭘ ﺬﻳﺮﯼ و اﻃﺎﻋ ﺖ ﻓ ﺮد‬
‫از دوﻟﺖ‪ ،‬ﺻﺤﻴﺢ ﻣﯽ ﮔﻮﻳﻨﺪ‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﺗﻮدﻩ ﺑﺎ اﺷﺘﻴﺎق و اﻧﻀﺒﺎﻃﯽ ﺑﯽ ﻧﻈﻴﺮ وﻇﺎﻳﻔﯽ را ﮐﻪ‬
‫ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﻌﻴﻦ ﻧﻤﻮدﻩ‪ ،‬ﺧﻮاﻩ در زﻣﻴﻨﻪ ﯼ اﻗﺘﺼﺎد و ﻓﺮهﻨ ﮓ‪ ،‬ﺧ ﻮاﻩ در زﻣﻴﻨ ﻪ ﯼ دﻓ ﺎع و‬
‫ورزش و اﻣﺜﺎﻟﻬﻢ‪ ،‬اﺟﺮا ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺑﺘﮑﺎر ﻋﻤﻞ ﻣﻌﻤﻮ ًﻻ از ﺟﺎﻧﺐ ﻓﻴﺪل ﻳﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪهﯽ ﻋﺎﻟﯽ اﻧﻘﻼب اﺳ ﺖ‪ .‬ﺁﻧﻬ ﺎ ﻣﻮﺿ ﻮع را‬
‫ﺑﺮاﯼ ﻣﺮدم ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣ ﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ و ﻣ ﺮدم ﻧﻴ ﺰ ﻋﻘﺎﻳ ﺪ ﻋﻨ ﻮان ﺷ ﺪﻩ را از ﺁن ﺧ ﻮد ﻣ ﯽ ﺳ ﺎزﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺰب و ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻧﻴﺰ در ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮارد ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از هﻤ ﻴﻦ روش‪ ،‬ﻳ ﮏ ﺗﺠﺮﺑ ﻪ ﯼ ﻣﺤﻠ ﯽ‬
‫را در ﻧﻈﺮ ﻣﯽ ﮔﻴﺮﻧﺪ و ﺗﻌﻤﻴﻢ ﻣﯽ دهﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﻳﻦ هﻤﻪ ﮔﺎهﯽ اﺷﺘﺒﺎهﺎﺗﯽ از دوﻟﺖ ﺳﺮ ﻣﯽ زﻧﺪ‪ ،‬ﻟ ﺬا وﻗﺘ ﯽ ﺷ ﻮر و ﺷ ﻮق ﺗ ﮏ ﺗ ﮏ‬
‫ﻣﺮدم ﮐﺎهﺶ ﻳﺎﺑﺪ در ﻣﺠﻤﻮع ﮐﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ دﭼﺎر ﺧﻤﻮدﮔﯽ ﻣ ﯽ ﮔ ﺮدد‪ .‬اﻣ ﻮر ﻓﻠ ﺞ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻨ ﺎن ﮐ ﻪ ﮐ ﺎر ﻗﺎﺑ ﻞ ﻣﻼﺣﻈ ﻪ اﯼ ﺻ ﻮرت ﻧﻤ ﯽ ﮔﻴ ﺮد‪ .‬ﺁﻧﮕ ﺎﻩ زﻣ ﺎن ﺗﺼ ﺤﻴﺢ اﺷ ﺘﺒﺎﻩ‬
‫ﻓﺮا ﻣﯽ رﺳ ﺪ‪ .‬اﻳ ﻦ هﻤ ﺎن ﭼﻴ ﺰﯼ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ در ﻣ ﺎرس ‪ ١٩٦٢‬در ﻧﺘﻴﺠ ﻪ ﯼ ﺳﻴﺎﺳ ﺖ ه ﺎﯼ‬
‫ﻓﺮﻗﻪ ﮔﺮاﻳﺎﻧﻪ اﯼ ﺑﻮﻗﻮع ﭘﻴﻮﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ »ﺁﻧﻴﺒﺎل اﺳﮑﺎﻻﻧﺘﻪ« ﺑﺮ ﺣﺰب ﺗﺤﻤﻴﻞ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد‪.‬‬
‫واﺿ ﺢ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﭼﻨ ﻴﻦ ﻣﮑﺎﻧﻴﺴ ﻤﯽ ﺑ ﺮاﯼ ﺗﻀ ﻤﻴﻦ اﻗ ﺪاﻣﺎت ﻣﻌﻘ ﻮل و ﻣﺴ ﺘﻤﺮ ﮐ ﺎﻓﯽ‬
‫ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز‪ ،‬ﺑﺮﻗﺮارﯼ ارﺗﺒ ﺎط ﺳ ﺎﺧﺘﺎرﯼ ﺑ ﺎ ﺗ ﻮدﻩ اﺳ ﺖ؛ و ﻣ ﺎ ﺑﺎﻳ ﺪ ﻃ ﯽ ﺳ ﺎل ه ﺎﯼ‬
‫ﺁﻳﻨ ﺪﻩ ﺁن را ﺑﻬﺘ ﺮ ﮐﻨ ﻴﻢ‪ .‬اﻣ ﺎ در ﺑ ﺎرﻩ ﯼ اﻗ ﺪاﻣﺎت و اﺑﺘﮑ ﺎر ﻋﻤ ﻞ ﻣﺴ ﺌﻮﻟﻴﻦ ردﻩ ﺑ ﺎﻻﯼ‬
‫ﺣﮑﻮﻣ ﺖ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮان ﮔﻔ ﺖ‪ :‬اﮐﻨ ﻮن از روﺷ ﯽ ﺗﻘﺮﻳﺒ ًﺎ ﺣﺴ ﯽ و ﺷ ﻬﻮدﯼ ﺑ ﺮاﯼ درﮎ‬
‫واﮐﻨﺶ هﺎﯼ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺸﮑﻼت ﺑﺰرگ ﺟﺎرﯼ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﯽ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻓﻴ ﺪل اﺳ ﺘﺎد اﻳ ﻦ ﮐ ﺎر اﺳ ﺖ‪ .‬ﺑﺎﻳ ﺪ او را در ﻋﻤ ﻞ دﻳ ﺪ ﺗ ﺎ ﭘ ﯽ ﺑ ﺮد‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧ ﻪ ﺑ ﺎ ﺷ ﻴﻮﻩ اﯼ‬
‫ﺧﺎص‪ ،‬ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻣﺮدم در ﻣﯽ ﺁﻣﻴﺰد‪ .‬در اﺟﺘﻤﺎﻋﺎت ﺑ ﺰرگ ﺗ ﻮدﻩ اﯼ‪ ،‬ارﺗﻌﺎﺷ ﺎت دﻋ ﻮت‬
‫ﻓﻴﺪل از ﺗﻮدﻩ و ﭘﺎﺳﺦ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ هﻢ ﻧﻮازﯼ دو ﺳﺎز‪ ،‬ﺑﺮ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ اﺛﺮ ﻣﯽ ﮔﺬارﻧﺪ و ﺻ ﻮت‬
‫ﺟﺪﻳﺪﯼ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ ﺁورﻧﺪ‪ .‬ﻓﻴﺪل و ﺗﻮدﻩ هﺎ‪ ،‬درﮔﻴﺮودار ﻣﺤﺎورﻩ اﯼ ﮐﻪ ﺗﺪرﻳﺠ ًﺎ ﺑﻪ ﺷﺪت‬

‫‪٤‬‬
‫ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮﯼ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ‬

‫و ﺣﺪّت ﺁن اﻓﺰودﻩ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎن ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﯼ اوﺟﯽ ﻣﯽ رﺳﻨﺪ ﮐﻪ ﻓﺮﻳﺎدهﺎﯼ ﻣﺒ ﺎرزﻩ و‬

‫ﭘﻴﺮوزﯼ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ ﺣﺪ ﮐﻤﺎل ﺁﻧﺴﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻴﺰﯼ ﮐﻪ درﮐﺶ ﺑﺮاﯼ ﺁن ﮐﺲ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر زﻧﺪﻩ ﺗﺠﺮﺑﻪ اﻧﻘﻼب را ﻟﻤﺲ ﻧﮑﺮدﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺸﮑﻞ اﺳ ﺖ‪ ،‬هﻤ ﻴﻦ وﺣ ﺪت ﻓﺸ ﺮدﻩ ﯼ دﻳ ﺎﻟﮑﺘﻴﮑﯽ ﻓ ﺮد و ﺗ ﻮدﻩ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﻣﻮﺟ ﺐ ارﺗﺒ ﺎط‬
‫ﻣﺘﻘﺎﺑ ﻞ ﺁن دو ﻣ ﯽ ﺷ ﻮد و در ﻋ ﻴﻦ ﺣ ﺎل ﺗ ﻮدﻩ را‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان اﻧﺒ ﻮهﯽ از اﻓ ﺮاد‪ ،‬از‬
‫ﺗﺄﺛﻴﺮﭘﺬﻳﺮﯼ ﺑﺮﺧﻮردار ﮐﺮدﻩ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺪﻳﺪﻩ اﯼ از اﻳﻦ ﻧﻮع را ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎم ﺳ ﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ ه ﻢ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮان ﻣﺸ ﺎهﺪﻩ ﻧﻤ ﻮد‪ ،‬و ﺁن‬
‫هﻨﮕﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺪاراﻧﯽ ﭘﻴﺪا ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺑﺴﻴﺞ اﻓﮑﺎر ﻋﻤ ﻮم هﺴ ﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫و ﻟ ﻴﮑﻦ اﮔ ﺮ اﻳﻨﻬ ﺎ ﺟﻨ ﺒﺶ ه ﺎﯼ اﺻ ﻴﻞ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ ﻧﺒﺎﺷ ﻨﺪ‪ -‬اﮔ ﺮ ﺑﻮدﻧ ﺪ زدن ﺑﺮﭼﺴ ﺐ‬
‫ﻼ ﺻ ﺤﻴﺢ ﻧﻤ ﯽ ﺑ ﻮد‪ -‬ﻓﻘ ﻂ ﺗ ﺎ زﻣ ﺎﻧﯽ ﻣﻄ ﺮح ﺧﻮاهﻨ ﺪ ﺑ ﻮد ﮐ ﻪ‬
‫ﺳ ﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ ﺑ ﻪ ﺁﻧﻬ ﺎ ﮐ ﺎﻣ ً‬
‫ﺑﺮاﻧﮕﻴﺰﻧ ﺪﻩ ﯼ ﺁﻧﻬ ﺎ زﻧ ﺪﻩ ﺑﺎﺷ ﺪ و ﻳ ﺎ هﻨ ﻮز ﺗﻮهﻤ ﺎت ﻣ ﺮدم ﺑ ﻪ ﺳ ﺒﺐ ﺧﺸ ﻮﻧﺖ ﺟﺎﻣﻌ ﻪ ﯼ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ زدودﻩ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫در ﺟﺎﻣﻌ ﻪ ﯼ ﺳ ﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ‪ ،‬ﻗ ﻮاﻧﻴﻦ ﻣﺒﺘﻨ ﯽ ﺑ ﺮ ﺑ ﯽ رﺣﻤ ﯽ ﺑ ﺮ اﻧﺴ ﺎن ﺣﮑ ﻢ ﻓﺮﻣﺎﺳ ﺖ‬
‫ﮐ ﻪ او ﻣﻌﻤ ﻮ ًﻻ از درﮎ ﺁن ﻋ ﺎﺟﺰ اﺳ ﺖ‪ .‬اﻳ ﻦ اﻧﺴ ﺎن از ﺧ ﻮد ﺑﻴﮕﺎﻧ ﻪ ﺷ ﺪﻩ ﺑ ﺎ ﻳ ﮏ‬
‫ﺑﻨ ﺪﻧﺎف ﻧ ﺎﻣﺮﺋﯽ‪ ،‬ﻳﻌﻨ ﯽ ﻗ ﺎﻧﻮن ارزش‪ ،‬ﺑ ﻪ ﮐ ﻞ ﺟﺎﻣﻌ ﻪ ﯼ ﺳ ﺮﻣﺎﻳﻪ دار وﺻ ﻞ اﺳ ﺖ‪ .‬اﻳ ﻦ‬
‫ﻗ ﺎﻧﻮن ﺑ ﺮ هﻤ ﻪ ﯼ ﺟﻮاﻧ ﺐ زﻧ ﺪﮔﯽ او اﺛ ﺮ ﻣ ﯽ ﮔ ﺬارد و ﻣﺴ ﻴﺮ و ﺳﺮﻧﻮﺷ ﺖ او را ﺗﻌﻴ ﻴﻦ‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﮐﻮر ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﺮدم ﻋﺎدﯼ ﻧﺎﻣﺮﺋﯽ اﻧﺪ‪ ،‬ﺑ ﯽ ﺁن ﮐ ﻪ ﻓ ﺮد ﺑﺪاﻧ ﺪ‪،‬‬
‫در او اﺛ ﺮ ﻣ ﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ‪ .‬ﻓ ﺮد ﻓﻘ ﻂ ﮔﺴ ﺘﺮدﮔﯽ ﻳ ﮏ اﻓ ﻖ ﻇ ﺎهﺮًا ﺑ ﯽ اﻧﺘﻬ ﺎ را در ﺑﺮاﺑ ﺮ ﺧ ﻮد‬
‫ﻼ‬
‫ﻣﯽ ﺑﻴﻨﺪ‪ .‬و ﺁن ﺗﺼﻮﻳﺮﯼ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺒﻠﻐﻴﻦ ﻧﻈﺎم ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ ﺑﻪ ﭘﺮدﻩ ﻣ ﯽ ﮐﺸ ﻨﺪ؛ و ﻣ ﺜ ً‬
‫زﻧﺪﮔﯽ راﮐﻔﻠﺮهﺎ را‪ -‬ﺣﺎل درﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﺎدرﺳﺖ‪ -‬ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان ﺳﺮﻣﺸ ﻘﯽ ﺑ ﺮاﯼ ﮐﺴ ﺐ ﻣﻮﻓﻘﻴ ﺖ‬
‫ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﻧﺎﭘﻴﺪاﺳﺖ ﻣﻘﺪار ﻓﻘﺮ و ﻣﺼﻴﺒﺖ و ﻣﺤﺮوﻣﻴﺘﯽ اﺳ ﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺟﻤﻊ ﮐﺜﻴﺮﯼ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺷﻮد ﺗﺎ ﻳﮏ راﮐﻔﻠﺮ ﺑ ﺎ ﺳ ﺮﻣﺎﻳﻪ ﯼ ﮐ ﻼن اﻧﺒﺎﺷ ﺘﻪ ﺷ ﺪﻩ اش‬

‫‪٥‬‬
‫اﻧﺴﺎن و ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ در ﮐﻮﺑﺎ‬

‫ﻇﺎهﺮ ﮔﺮدد‪ ،‬و ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺮاﯼ ﻧﻴﺮوهﺎﯼ ﻣﺮدﻣﯽ ﻧﻴﺰ اﻣﮑﺎن روﺷ ﻦ ﮐ ﺮدن اذه ﺎن هﻤﻴﺸ ﻪ‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬
‫)ﺑﺠﺎﺳﺖ اﮔﺮ هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺤ ﺚ ﺷ ﻮد‪ :‬ﭼﻄ ﻮر ﮐ ﺎرﮔﺮان ﮐﺸ ﻮرهﺎﯼ اﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴ ﺘﯽ ﭼ ﻮن ﺗ ﺎ‬
‫ﺣ ﺪودﯼ در اﺳ ﺘﺜﻤﺎر ﮐﺸ ﻮرهﺎﯼ واﺑﺴ ﺘﻪ ﺷ ﺮﻳﮏ ﺟ ﺮم هﺴ ﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣ ﺮام اﻧﺘﺮﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴ ﻢ‬
‫ﻃﺒﻘ ﻪ ﯼ ﮐ ﺎرﮔﺮ را از دﺳ ﺖ ﻣ ﯽ دهﻨ ﺪ؛ و اﻳ ﻦ اﻣ ﺮ ﭼﮕﻮﻧ ﻪ ﻣﻮﺟ ﺐ ﺳﺴ ﺘﯽ در رزﻣﻨ ﺪﮔﯽ‬
‫ﺗﻮدﻩ هﺎﯼ ﮐﺸﻮرهﺎﯼ اﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ ورود ﺑﻪ ﺁن ﻣﺒﺤﺚ‪ ،‬ﻣﺎ را از هﺪف ه ﺎﯼ‬
‫اﻳﻦ ﻳﺎدداﺷﺖ ﻓﺮاﺗﺮ ﺧﻮاهﺪ ﺑﺮد(‪.‬‬
‫ﺑ ﻪ ه ﺮ ﻃﺮﻳ ﻖ‪ ،‬راﻩ رﺳ ﻴﺪن ﺑ ﻪ ﻣﻮﻓﻘﻴ ﺖ‪ ،‬راه ﯽ ﻣﻤﻠ ﻮ از ﺧﻄ ﺮات در ﮐﻤ ﻴﻦ ﻧﺸﺴ ﺘﻪ‬
‫ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد‪ -‬ﺧﻄﺮاﺗﯽ ﮐﻪ ﻓﺮد ﺑﺎ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﯽ هﺎﯼ ﻻزم ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮ ﺁﻧﻬ ﺎ ﻓ ﺎﻳﻖ ﺁﻳ ﺪ و‬
‫ﺑﻪ هﺪف دﺳﺖ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺟ ﺎﻳﺰﻩ ﯼ ﻓ ﺮد در ﻓﺎﺻ ﻠﻪ اﯼ دور ﻗ ﺮار دارد و او در ﻃ ﻮل اﻳ ﻦ راﻩ‪،‬‬
‫ﺑﯽ ﮐﺲ و ﺗﻨﻬﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﻼوﻩ‪ ،‬اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ هﻤﺎﻧﻨﺪ رﻗﺎﺑ ﺖ ﮔ ﺮگ هﺎﺳ ﺖ‪ :‬ﻣﻮﻓﻘﻴ ﺖ ﻳ ﮏ ﻧﻔ ﺮ‬
‫ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﺷﮑﺴﺖ دﻳﮕﺮان ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﻣﻦ ﻣﯽ ﺧﻮاهﻢ ﻓﺮد‪ ،‬اﻳﻦ ﺑﺎزﻳﮕﺮ درام ﺷﮕﻔﺖ و ﮔﻴﺮاﯼ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ را در‬
‫ﻗﺎﻟ ﺐ هﺴ ﺘﯽ دوﮔﺎﻧ ﻪ اش‪ ،‬ﻳﻌﻨ ﯽ ه ﻢ ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان ذات ﻣﻨﺤﺼ ﺮ ﺑ ﻪ ﻓ ﺮد‪ ،‬و ه ﻢ ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان‬
‫ﻋﻀﻮﯼ از ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬وﺻﻒ ﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫ﻓﮑﺮ ﻣﯽ ﮐﻨﻢ در ﺁﻏﺎز ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻘﺺ وﯼ ﺑﺮﻣﻼ ﮔﺮدد‪ ،‬اﻳ ﻦ ﮐ ﻪ او ﺳ ﺎﺧﺘﻪ اﯼ اﺳ ﺖ ﻧﺎﺗﻤ ﺎم‪.‬‬
‫در ﺿﻤﻴﺮ ﺁﮔﺎﻩ ﻓﺮد‪ ،‬ﺁﺛﺎر و ﺑﻘﺎﻳ ﺎﯼ ﮔﺬﺷ ﺘﻪ ﺑ ﻪ ﺣ ﺎل راﻩ ﻣ ﯽ ﻳﺎﺑﻨ ﺪ و زدودن ﺁﻧﻬ ﺎ ﻣﺴ ﺘﻠﺰم‬
‫ﺗ ﻼش داﺋﻤ ﯽ اﺳ ﺖ‪ .‬اﻳ ﻦ ﺟﺮﻳ ﺎن داراﯼ دو ﺟﻨﺒ ﻪ اﺳ ﺖ‪ :‬از ﻳ ﮏ ﺳ ﻮ ﺟﺎﻣﻌ ﻪ از ﻃﺮﻳ ﻖ‬
‫ﺁﻣﻮزش هﺎﯼ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ وارد ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد؛ و از ﺳﻮﯼ دﻳﮕﺮ ﻓ ﺮد ﺧ ﻮد را‬
‫ﺑﻪ ﻳﮏ ﺟﺮﻳﺎن ﺁﮔﺎهﺎﻧﻪ ﯼ ﺧﻮدﺁﻣﻮزﯼ ﻣﯽ ﺳﭙﺎرد‪.‬‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﯼ ﺟﺪﻳﺪﯼ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺷﮑﻞ ﮔﻴﺮﯼ اﺳﺖ‪ ،‬داﺋﻤ ًﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ رﻗﺎﺑﺘﯽ ﺳ ﺨﺖ ﺑ ﺎ ﮔﺬﺷ ﺘﻪ‬
‫ﺑﺮﺧﻴﺰد‪ .‬ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺁﮔﺎهﯽ ﻓ ﺮد را ﺗﺤ ﺖ ﺗ ﺄﺛﻴﺮ ﻗ ﺮار ﻣ ﯽ ده ﺪ‪ -‬و اﻳ ﻦ ﻧﺎﺷ ﯽ از ﻓﺸ ﺎر‬
‫ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺑﻘﺎﻳ ﺎﯼ ﺁﻣﻮزﺷ ﯽ اﺳ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑﻄ ﻮر ﺳﻴﺴ ﺘﻤﺎﺗﻴﮏ ﻓ ﺮد را در اﻧ ﺰوا ﻗ ﺮار ﻣ ﯽ دادﻩ‪-‬‬
‫ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻣﺎهﻴ ﺖ اﻳ ﻦ دورﻩ ﯼ اﻧﺘﻘ ﺎﻟﯽ و زﻳ ﺮ ﺳ ﻠﻄﻪ ﯼ رواﺑ ﻂ ﮐ ﺎﻻﻳﯽ‪ ،‬راه ﯽ ﺑ ﺮاﯼ‬

‫‪٦‬‬
‫ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮﯼ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ‬

‫اﺛﺮﮔﺬارﯼ ﻓﺮاهﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﮐﺎﻻ ﺳﻠﻮل اﻗﺘﺼﺎدﯼ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﯼ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ دار اﺳﺖ‪ .‬ﺗ ﺎ زﻣ ﺎﻧﯽ ﮐ ﻪ‬
‫ﮐﺎﻻ وﺟ ﻮد داﺷ ﺘﻪ ﺑﺎﺷ ﺪ‪ ،‬ﺁﺛ ﺎر ﺁن در ﺳ ﺎزﻣﺎن ﺗﻮﻟﻴ ﺪ و ﻧﺘﻴﺠﺘ ًﺎ در ﺁﮔ ﺎهﯽ اﻧﺴ ﺎن ﻣ ﻨﻌﮑﺲ‬
‫ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎرﮐﺲ دورﻩ ﯼ اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ را ﻧﺎﺷ ﯽ از ﺑ ﺮوز ﻳ ﮏ ﺗﻐﻴﻴ ﺮ و ﺗﺤ ﻮل اﻧﻔﺠ ﺎر ﺁﻣﻴ ﺰ در ﺑﻄ ﻦ‬
‫ﻧﻈ ﺎم ﺳ ﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ ﺗﻮﺻ ﻴﻒ ﻧﻤ ﻮد ﮐ ﻪ ﻧﻈ ﺎم ﺑ ﻪ ﻟﺤ ﺎظ ﺗﻀ ﺎدهﺎﯼ دروﻧ ﯽ ﺧ ﻮد ﺳ ﺮاﻧﺠﺎم‬
‫ﻧﺎﺑﻮد ﻣﯽ ﺷﻮد‪ .‬ﻟﻴﮑﻦ ﻣﺎ در ﻋﺮﺻﻪ واﻗﻌﻴﺖ ﺗﺎرﻳﺦ‪ ،‬ﮐﺸﻮرهﺎﻳﯽ را دﻳﺪﻩ اﻳﻢ ﮐﻪ ه ﻢ ﭼ ﻮن‬
‫ﺷﺎﺧﻪ هﺎﯼ ﺳﺴﺖ و ﺿﻌﻴﻒ درﺧﺖ اﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ‪ ،‬زودﺗﺮ از هﻤﻪ ﻗﻄ ﻊ ﺷ ﺪﻩ اﻧ ﺪ‪ -‬ﭘﺪﻳ ﺪﻩ اﯼ‬
‫ﮐﻪ ﻟﻨﻴﻦ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﯽ ﮐﺮدﻩ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻃ ﺮق‬
‫در اﻳ ﻦ ﮐﺸ ﻮرهﺎ ﺳ ﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ ﺁﻧﻘ ﺪر رﺷ ﺪ ﮐ ﺮدﻩ ﺑ ﻮد ﮐ ﻪ ﺁﺛ ﺎر ﺁن را ﻣ ﺮدم ﺑ ﻪ ُ‬
‫ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن ﺣﺲ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻋﻠﺖ وﻗﻮع اﻧﻔﺠﺎر اﻳﻦ ﻧﻈﺎم ه ﺎ اﻳ ﻦ ﻧﺒ ﻮد ﮐ ﻪ ﺗﻀ ﺎدهﺎﯼ دروﻧ ﯽ‬
‫ﻼ ﭼ ﺎرﻩ ﻧﺎﭘ ﺬﻳﺮ ﺷ ﺪﻩ ﺑﻮدﻧ ﺪ‪ .‬ﻣﻌﻤ ﻮ ًﻻ ﻋﻮاﻣ ﻞ ﺷ ﺮوع اﻳﻨﮕﻮﻧ ﻪ‬
‫ﺳ ﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ دﻳﮕ ﺮ ﮐ ﺎﻣ ً‬
‫اﻧﻔﺠﺎرهﺎ از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ اﻧﺪ‪ :‬ﻣﺒ ﺎرزﻩ ﺑ ﺮاﯼ ﺁزادﯼ از ﻳ ﻮغ ﻳ ﮏ ﻗ ﺪرت اﺳ ﺘﻌﻤﺎرﮔﺮ ﺧ ﺎرﺟﯽ‪،‬‬
‫ﺗﻨﮕﺪﺳﺘﯽ و ﻧﮑﺒﺖ ﻧﺎﺷﯽ از وﻗﺎﻳﻊ ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﻨﮓ ﮐﻪ ﻃﺒﻘﺎت ﻣﻤﺘﺎز هﻤﻮارﻩ ﺑﺎرﮔﺮان‬
‫ﻋﻮاﻗﺐ ﺁن را ﺑﺮ ﮔﺮدﻩ ﯼ ﻣﺤﺮوﻣﺎن ﻣﯽ اﻧ ﺪازد‪ ،‬و ﻳ ﺎ ﺟﻨ ﺒﺶ ه ﺎﯼ ﺁزادﻳ ﺒﺨﺶ ﮐ ﻪ در ﭘ ﯽ‬
‫ﺳﺮﻧﮕﻮن ﺳﺎﺧﺘﻦ رژﻳﻢ هﺎﯼ ﻧﻮ‪ -‬اﺳﺘﻌﻤﺎرﯼ هﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺎﺑﻘﯽ ﮐﺎر را ﻋﻤﻞ ﺁﮔﺎهﺎﻧﻪ ﺑ ﻪ اﻧﺠ ﺎم‬
‫ﻣﯽ رﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ ﮐﺸﻮرهﺎ هﻨﻮز ﻳﮏ ﺁﻣﻮزش ﮐﺎﻣﻞ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﮐ ﺎر اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ ﺻ ﻮرت ﻧﮕﺮﻓﺘ ﻪ‬
‫اﺳﺖ و راﻩ درازﯼ در ﭘﻴﺶ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺟﺮﻳﺎن ﺳﺎدﻩ ﯼ ﺗﻤﻠﮏ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻏﻨﺎﯼ ﺗﻮدﻩ هﺎ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻋﻘ ﺐ ﻣﺎﻧ ﺪﮔﯽ اﻗﺘﺼ ﺎدﯼ از ﻳ ﮏ ﺳ ﻮ‪ ،‬و ﻓ ﺮار ﻣﻌﻤ ﻮل ﺳ ﺮﻣﺎﻳﻪ از ﺳ ﻮﯼ دﻳﮕ ﺮ‪ ،‬ﻳ ﮏ‬
‫دورﻩ ﯼ اﻧﺘﻘﺎﻟﯽ ﺳﺮﻳﻊ را ﮐﻪ ﻋﺎرﯼ از ﺗﺤﻤﻞ ﺳﺨﺘﯽ هﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻏﻴﺮﻣﻤﮑﻦ ﻣﯽ ﺳﺎزد‪ .‬ﺑ ﺮاﯼ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻦ زﻳﺮﺑﻨﺎﯼ اﻗﺘﺼﺎدﯼ راهﯽ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻴﻤﻮدﻩ ﺷﻮد‪ ،‬و وﺳﻮﺳﻪ هﺎﯼ زﻳﺎدﯼ ﺑﺮاﯼ‬
‫ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ روش ﻓﺮﺳﻮدﻩ اﺗﮑﺎ ﺑﺮ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﺎدﯼ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اهﺮﻣﯽ ﺑﺮاﯼ ﺗﺴﺮﻳﻊ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯼ‬
‫اﻗﺘﺼﺎدﯼ وﺟﻮد دارد‪.‬‬

‫‪٧‬‬
‫اﻧﺴﺎن و ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ در ﮐﻮﺑﺎ‬

‫اﻳ ﻦ ﺧﻄ ﺮ هﺴ ﺖ ﮐ ﻪ ﺑ ﻪ ﻗ ﻮل ﻣﻌ ﺮوف درﺧ ﺖ ه ﺎ ﻣ ﺎﻧﻌﯽ ﺷ ﻮﻧﺪ ﺗ ﺎ اﻧﺴ ﺎن ﻧﺘﻮاﻧ ﺪ ﺧ ﻮد‬

‫ﺟﻨﮕﻞ را ﺑﺒﻴﻨ ﺪ‪ .‬ﻏ ﺮق ﺷ ﺪن در اﻳ ﻦ ﺧ ﻮاب و ﺧﻴ ﺎل ﮐ ﻪ ﻣ ﯽ ﺗ ﻮان ﺑ ﻪ ﮐﻤ ﮏ اﺑ ﺰار ﮐﻨ ﺪ و‬
‫ﻼ ﮐﺎﻻ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﻠﻮل اﻗﺘﺼﺎدﯼ‪ ،‬ﺳ ﻮدﺁورﯼ‪،‬‬
‫ﻓﺮﺳﻮدﻩ ﯼ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﻩ از ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ )ﻣﺜ ً‬
‫ﻳﺎ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﺎدﯼ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻧﮕﻴﺰﻩ و اﻣﺜﺎﻟﻬﻢ( ﺑﻪ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ دﺳﺖ ﻳﺎﻓ ﺖ‪ ،‬راﻩ ﺑ ﻪ‬
‫ﺟ ﺎﻳﯽ ﺟ ﺰ ﺑ ﻦ ﺑﺴ ﺖ ﻧﺨﻮاه ﺪ ﺑ ﺮد‪ .‬ﺷ ﻤﺎ ﻣﺴ ﺎﻓﺖ درازﯼ را ﺑ ﺎ دو راه ﯽ ه ﺎﯼ ﻣﺘﻌ ﺪد ﻃ ﯽ‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﻴﺪ و ﺗﺎزﻩ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻦ ﺑﺴﺘﯽ ﻣﯽ رﺳ ﻴﺪ و ﻣﺸ ﮑﻞ ﺧﻮاهﻴ ﺪ ﻓﻬﻤﻴ ﺪ ﮐ ﻪ دﻗﻴﻘ ًﺎ ﮐﺠ ﺎ ﺑ ﻪ‬
‫ﺑﻴﺮاهﻪ اﻓﺘﺎدﻩ اﻳﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﻣﻨﻮال‪ ،‬ﭘﺎﻳﻪ ه ﺎﯼ اﻗﺘﺼ ﺎدﯼ رﻳﺨﺘ ﻪ ﺷ ﺪﻩ‪ ،‬ﮐ ﺎر ﺧ ﻮد را ﮐ ﺮدﻩ و‬
‫رﺷﺪ ﺁﮔﺎهﯽ را ﺗﻀﻌﻴﻒ و ﮐﻨﺪ ﻧﻤﻮدﻩ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاﯼ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﻻزم اﺳﺖ هﻢ زﻣﺎن ﺑﺎ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻦ زﻳﺮﺑﻨﺎهﺎﯼ ﻣﺎدﯼ ﻧﻮﻳﻦ‪ ،‬اﻧﺴﺎن ﻧﻮﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫از اﻳﻦ رو‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب اﺑﺰار ﺻﺤﻴﺢ ﺑﺮاﯼ ﺑﺴ ﻴﺞ ﺗ ﻮدﻩ ه ﺎ ﺑﺴ ﻴﺎر ﻣﻬ ﻢ اﺳ ﺖ‪ .‬اﺳﺎﺳ ًﺎ اﻳ ﻦ‬
‫اﺑ ﺰار ﺑﺎﻳ ﺪ ﻣ ﺎهﻴﺘﯽ اﺧﻼﻗ ﯽ داﺷ ﺘﻪ ﺑﺎﺷ ﻨﺪ‪ ،‬در ﺿ ﻤﻦ ﻧﺒﺎﻳ ﺪ اﺳ ﺘﻔﺎدﻩ ﯼ ﺻ ﺤﻴﺢ از‬
‫اﻧﮕﻴ ﺰﻩ ه ﺎﯼ ﻣ ﺎدﯼ‪ ،‬ﺑ ﻪ وﻳ ﮋﻩ اﻧﮕﻴ ﺰﻩ ه ﺎﯼ داراﯼ ﺧﺼ ﻠﺖ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ را ﻓﺮاﻣ ﻮش ﮐ ﺮد‪.‬‬
‫ﻼ ﮔﻔﺘﻢ‪ :‬در ﻟﺤﻈﺎت ﻣﺨﺎﻃﺮﻩ ﺁﻣﻴﺰ‪ ،‬ﻳﺎﻓﺘﻦ واﮐﻨﺸ ﯽ ﻗ ﻮﯼ ﺑ ﺎ اﻧﮕﻴ ﺰﻩ ه ﺎﯼ‬
‫هﻤﺎن ﻃﻮر ﮐﻪ ﻗﺒ ً‬
‫اﺧﻼق‪ ،‬ﻣﺸﮑﻞ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﻟﻴﮑﻦ زﻧﺪﻩ ﻧﮕﻬﺪاﺷ ﺘﻦ اﺛ ﺮات اﻳ ﻦ واﮐ ﻨﺶ‪ ،‬ﻣﺴ ﺘﻠﺰم اﻳﺠ ﺎد ﻧ ﻮﻋﯽ‬
‫ﺁﮔﺎهﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻳﮏ ﺳﻠﺴﻠﻪ ارزش هﺎﯼ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻟﺬا ﮐﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﻳ ﺪ ﺑ ﻪ ﻳ ﮏ‬
‫ﻣﺪرﺳﻪ ﯼ ﻋﻈﻴﻢ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺧﻄﻮط ﮐﻠﯽ اﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﭼﻴ ﺰﯼ ﺷ ﺒﻴﻪ ﺷ ﮑﻞ ﮔﻴ ﺮﯼ ﺁﮔ ﺎهﯽ در ﺑ ﺪو ﻇﻬ ﻮر ﺳ ﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ‬
‫اﺳ ﺖ‪ .‬ﺳ ﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ ﺿ ﻤﻦ ﺗﻮﺳ ﻞ ﺑ ﻪ زور‪ ،‬ﻣ ﺮدم را در ﻣﮑﺘ ﺐ ﺧ ﻮد ﻧﻴ ﺰ ﺁﻣ ﻮزش‬
‫ﻣ ﯽ ده ﺪ‪ .‬ﺗﺒﻠﻴﻐ ﺎت ﻣﺴ ﺘﻘﻴﻢ را ﮐﺴ ﺎﻧﯽ ﻣ ﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ ﮐ ﻪ وﻇﻴﻔ ﻪ ﯼ ﺗﺸ ﺮﻳﺢ ﮔﺮﻳﺰﻧﺎﭘ ﺬﻳﺮﯼ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ ﯼ ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ را ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ دارﻧﺪ؛ و اﻳ ﻦ ﮐ ﺎر را ﻳ ﺎ ﺑ ﺎ اراﺋ ﻪ ﯼ ﻧﻈﺮﻳ ﻪ ه ﺎﯼ اﻟﻬ ﯽ؛ ﻳ ﺎ‬
‫ﻧﻈﺮﻳﻪ هﺎﯼ ﻣﮑﺎﻧﻴﮑﯽ ﻗﻮاﻧﻴﻦ ﻃﺒﻴﻌﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ دهﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﻣﻮﺟﺐ ﺧﻤﻮدﮔﯽ ﺗﻮدﻩ هﺎ‬
‫ﻣﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﭼﺮا ﮐﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﺳﺘﻢ ﮐﺸﯽ ﺧﻮﻳﺶ را در وﺟ ﻮد ﻧﻴ ﺮوﯼ ﻣﻨﺤﻮﺳ ﯽ ﻣ ﯽ ﺑﻴﻨﻨ ﺪ‬
‫ﮐﻪ ﻣﺒﺎرزﻩ ﺑﺎ ﺁن ﻓﺎﻳﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪٨‬‬
‫ﻧﺸﺮ ﮐﺎرﮔﺮﯼ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﯽ‬

‫ﭘﺲ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﯽ ﻣﺎﻧﺪ اﻣﻴﺪوارﯼ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد اوﺿﺎع اﺳﺖ؛ و در اﻳﻦ ﺑﺎرﻩ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ ﺑ ﺎ‬
‫ﻧﻈﺎم هﺎﯼ ﮐﺎﺳﺘﯽ ﭘﻴﺶ از ﺁن ﺗﻔﺎوت داﺷﺖ ﮐ ﻪ ه ﻴﭻ روزﻧ ﻪ ﯼ اﻣﻴ ﺪﯼ اراﺋ ﻪ ﻧﻤ ﯽ دادﻧ ﺪ‪.‬‬
‫در اﻳﻨﺠﺎ ﻧﻴﺰ اﺻﻞ ﻧﻈﺎم ﮐﺎﺳﺖ ﺑﺮاﯼ ﺑﻌﻀﯽ هﺎ ﮐﻤﺎﮐﺎن ﭘﺎﺑﺮﺟﺎ ﺧﻮاهﺪ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﮐ ﻪ‬
‫ﻓﺮد ﻣﻄﻴﻊ‪ ،‬ﻃﺒﻖ اﻋﺘﻘﺎدات ﮐﻬﻦ‪ ،‬ﻣﺜﻞ هﻤﻪ ﯼ ﺧﻮﺑﺎن‪ ،‬ﭘﺎداش ﺧﻮﻳﺶ را ﭘﺲ از ﻣ ﺮگ در‬
‫دﻧﻴﺎﯼ ﺷﮕﻔﺖ اﻧﮕﻴﺰ دﻳﮕﺮﯼ ﺧﻮاهﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ دارﯼ اﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪﻩ را ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن ﺁوردﻩ‬
‫اﺳ ﺖ‪ :‬اﺧﺘﻼﻓ ﺎت ﻃﺒﻘ ﺎﺗﯽ ﮐ ﺎر ﺗﻘ ﺪﻳﺮ اﺳ ﺖ‪ ،‬وﻟ ﯽ ﻓ ﺮد ﻣ ﯽ ﺗﻮاﻧ ﺪ ﺑ ﺎ ﺗ ﻼش و اﺑﺘﮑ ﺎر و‬
‫ﭼﻴﺰهﺎﻳﯽ از اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ از ﻃﺒﻘﻪ ﯼ ﺧﻮد ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﯼ ﺑ ﺎﻻﺗﺮﯼ ارﺗﻘ ﺎ ﻳﺎﺑ ﺪ‪ .‬ﮐ ﻞ اﻳ ﻦ ﺟﺮﻳ ﺎن و‬
‫اﻓﺴ ﺎﻧﻪ ﯼ ﻣ ﺮد ﺧ ﻮد ﺳ ﺎﺧﺘﻪ‪ ،‬ﺗﺰوﻳ ﺮ و رﻳﺎﺳ ﺖ‪ :‬ﻧﻤﺎﻳﺸ ﯽ اﺳ ﺖ ﺳ ﺎﺧﺘﮕﯽ ﺑ ﺮاﯼ ﺟ ﺎزدن‬
‫دروغ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺣﻘﻴﻘﺖ‪.‬‬
‫در ﻣﻮرد ﻣﺎ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﯼ ﺁﻣﻮزش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از اهﻤﻴ ﺖ ﺑ ﻪ ﻣﺮاﺗ ﺐ ﺑﻴﺸ ﺘﺮ ﺑﺮﺧ ﻮردار اﺳ ﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﺑ ﻪ ﻣ ﺮدم دادﻩ ﻣ ﯽ ﺷ ﻮد ﻗ ﺎﻧﻊ ﮐﻨﻨ ﺪﻩ اﻧ ﺪ زﻳ ﺮا ﺣﻘﻴﻘ ﺖ دارﻧ ﺪ؛ و ه ﻴﭻ ﻧﻴ ﺎز‬
‫ﺑﻪ ﻓﺮﻳﺐ ﮐﺎرﯼ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬اﻳﻦ اﻣﺮ را دﺳﺘﮕﺎﻩ هﺎﯼ ﺁﻣﻮزﺷﯽ دوﻟﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ وزارت ﺁﻣﻮزش و‬
‫ﭘ ﺮورش و ﺗﺸ ﮑﻴﻼت ﺁﮔ ﺎهﯽ ﺑﺨ ﺶ ﺣﺰﺑ ﯽ‪ ،‬ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان وﻇﻴﻔ ﻪ اﯼ در زﻣﻴﻨ ﻪ ﯼ‬
‫ﺁﻣﻮزش هﺎﯼ ﻋﻤﻮﻣﯽ‪ ،‬ﻓﻨﯽ و اﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﮑﯽ اﺟﺮا ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺁﻣﻮزش در ﻣﻴﺎن ﺗﻮدﻩ ه ﺎ ﺟ ﺎ‬
‫ﻣ ﯽ اﻓﺘ ﺪ و رﻓﺘ ﺎر ﺟﺪﻳ ﺪ ﭘ ﻴﺶ ﺑﻴﻨ ﯽ ﺷ ﺪﻩ ﺑ ﻪ ﺷ ﮑﻞ ﻋ ﺎدت در ﻣ ﯽ ﺁﻳ ﺪ‪ .‬ﺗ ﻮدﻩ ه ﺎ ﺑ ﻪ ﺟ ﺬب‬
‫ﺁﻣ ﻮزش اداﻣ ﻪ ﻣ ﯽ دهﻨ ﺪ و روﯼ ﮐﺴ ﺎﻧﯽ ﮐ ﻪ هﻨ ﻮز ﺧ ﻮد را ﺁﻣ ﻮزش ﻧ ﺪادﻩ اﻧ ﺪ ﺗ ﺄﺛﻴﺮ‬
‫ﻣ ﯽ ﮔﺬارﻧ ﺪ؛ و اﻳ ﻦ ه ﻢ ﺷ ﮑﻞ ﻏﻴﺮﻣﺴ ﺘﻘﻴﻢ ﺁﻣ ﻮزش ﺗ ﻮدﻩ هﺎﺳ ﺖ ﮐ ﻪ از ﻟﺤ ﺎظ ﻗ ﺪرت‬
‫ﮐﺎرﺑﺮدﯼ دﺳﺖ ﮐﻤﯽ از ﺁﻣﻮزش ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫اﻣ ﺎ اﻳ ﻦ‪ ،‬روﻧ ﺪﯼ ﺁﮔﺎهﺎﻧ ﻪ اﺳ ﺖ‪ .‬ﻓ ﺮد ﭘﻴﻮﺳ ﺘﻪ ﺁﺛ ﺎر ﻧﻴ ﺮوﯼ اﺟﺘﻤ ﺎﻋﯽ ﺟﺪﻳ ﺪ را ﺣ ﺲ‬
‫ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و در ﻣﯽ ﻳﺎﺑﺪ ﮐﻪ هﻨﻮز ﻧﻤﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻣﻌﻴﺎره ﺎﯼ ﺁن‪ ،‬ﻣﻴ ﺰان ﮐﻨ ﺪ‪ .‬ﻟ ﺬا زﻳ ﺮ‬
‫ﻓﺸﺎر ﺁﻣﻮزش ﻏﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‪ ،‬و ﺑﺎ اﻧﮕﻴﺰﻩ ﯼ ﻣﺤﻮ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﺷ ﺨﺺ ﺑ ﻪ ﻋﻨ ﻮان ﻣ ﺎﻧﻊ‬
‫دﺳﺖ ﻳﺎزﯼ هﺮﭼﻪ زودﺗﺮ ﺑﻪ وﺿﻊ دﻟﺨﻮاﻩ‪ ،‬ﺳﻌﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﺧﻮد را ﺑﺎ وﺿﻌﯽ وﻓﻖ دهﺪ ﮐ ﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮش درﺳﺖ ﻣﯽ رﺳﺪ‪.‬‬

‫‪٩‬‬
‫اﻧﺴﺎن و ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ در ﮐﻮﺑﺎ‬

‫در اﻳﻦ دورﻩ از ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ ﻣﯽ ﺗﻮان ﺷﺎهﺪ ﺗﻮﻟﺪ اﻧﺴﺎن ﻧﻮﻳﻦ ﺑ ﻮد‪ .‬ﺷﺨﺼ ﻴﺖ‬
‫اﻳ ﻦ اﻧﺴ ﺎن هﻨ ﻮز ﮐﺎﻣ ﻞ ﻧﺸ ﺪﻩ و هﺮﮔ ﺰ ﻧﻤ ﯽ ﺗﻮاﻧ ﺪ ﮐﺎﻣ ﻞ ﺑﺎﺷ ﺪ ﭼ ﺮا ﮐ ﻪ روﻧ ﺪ ﺗﮑﺎﻣ ﻞ‬
‫ﺷﺨﺼﻴﺖ او ﭘﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﯼ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺷﮑﺎل اﻗﺘﺼﺎدﯼ ﺟﺪﻳﺪ ﭘﻴﺶ ﺧﻮاهﺪ رﻓﺖ‪.‬‬
‫در اﻳﻦ اﺣﻮال‪ ،‬ﻋﻼوﻩ ﺑﺮ ﺁﻧﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺁﻣﻮزش‪ ،‬ﻳﮑﻪ و ﺗﻨﻬﺎ در ﮐﻮرﻩ راﻩ‬
‫ارﺿﺎﯼ ﺟﺎﻩ ﻃﻠﺒﯽ هﺎﯼ ﺷﺨﺼﯽ ﻣﯽ اﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﮐﺴﺎﻧﯽ ه ﻢ هﺴ ﺘﻨﺪ ﮐ ﻪ ﺑ ﺎ وﺟ ﻮد ﺗﻌﻠ ﻖ ﺑ ﻪ اﻳ ﻦ‬
‫ﻃﻴﻒ ﭘﻴﺸﺮوﻧﺪﻩ ﯼ ﻣﺘﺤﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻳﻠﻨﺪ ﺟﺪا از ﺗﻮدﻩ هﺎﯼ هﻤﺮاﻩ ﺷﺎن ﮔﺎم ﺑﺮدارﻧﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻬ ﻢ اﻳ ﻦ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ اﻧﺴﺎن هﺎ هﺮ روز ﺁﮔﺎهﯽ ﺑﻴﺸ ﺘﺮﯼ ﻣ ﯽ ﻳﺎﺑﻨ ﺪ ﮐ ﻪ ﺑﺎﻳ ﺪ در ﺟﺎﻣﻌ ﻪ ادﻏ ﺎم ﺷ ﻮﻧﺪ و‬
‫ﻧﻴﺰ ﺑﻪ اهﻤﻴﺖ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ ﯼ ﻧﻴﺮوﯼ ﻣﺤﺮﮐﻪ ﯼ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﭘﯽ ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺁﻧﻬﺎ دﻳﮕﺮ در اﻧﺰواﯼ ﮐﺎﻣﻞ و در ﮐﻮرﻩ راﻩ هﺎﯼ ﭘﺮت ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﺁﻣ ﺎل و ﺁرزوه ﺎﯼ دور‬
‫و دراز ﺳ ﻔﺮ ﻧﻤ ﯽ ﮐﻨﻨ ﺪ‪ .‬ﺑﻠﮑ ﻪ ﭘ ﺎ در ﺟ ﺎﯼ ﭘ ﺎﯼ ﭘﻴﺸ ﺘﺎزان ﺧ ﻮد‪ ،‬ﻣﺘﺸ ﮑﻞ از ﺣ ﺰب و‬
‫ﮐﺎرﮔﺮان ﭘﻴﺸﺮو‪ ،‬ﻣﯽ ﮐﺬارﻧﺪ‪ -‬اﻧﺴﺎن ه ﺎﯼ ﭘﻴﺸ ﺮوﯼ ﮐ ﻪ در اﺗﺤ ﺎد ﺑ ﺎ ﺗ ﻮدﻩ ه ﺎ و هﻤ ﺪل و‬
‫هﻤﺮاﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﮔﺎم ﺑﺮ ﻣﯽ دارﻧﺪ‪ .‬ﭼﺸﻢ هﺎﯼ ﭘﻴﺶ ﺗﺎزان ﺑﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ و ﺑﻪ ﭘﺎداﺷﯽ دوﺧﺘﻪ‬
‫ﺷﺪﻩ ﮐﻪ در ﭘﻴﺶ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﻧﻪ ﭘﺎداﺷﯽ ﻓﺮدﯼ‪ .‬ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻼش‪ :‬ﺟﺎﻣﻌﻪ ﯼ ﻧﻮﻳﻨﯽ ﺧﻮاهﺪ ﺑ ﻮد‬
‫ﮐﻪ اﻧﺴ ﺎن ه ﺎ در ﺁن از ﺧﺼﻮﺻ ﻴﺎت ﻣﺘﻔ ﺎوﺗﯽ ﺑﺮﺧ ﻮردار ﺑﺎﺷ ﻨﺪ؛ ﻳﻌﻨ ﯽ ﺟﺎﻣﻌ ﻪ ﯼ اﻧﺴ ﺎن‬
‫ﮐﻤﻮﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬

‫‪١٠‬‬