‫ﺑﺮ ﻟﻮح روزﮔﺎر‬

‫ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﺑﺎ ﺳﻬﺮاب ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ‬

‫ﻣﻬﺪي ﺳﺮرﺷﺘﻪداري‬

‫‪1‬‬
 ‫ﺑﺮ ﻟﻮح روزﮔﺎر‪ :‬ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﺑﺎ ﺳﻬﺮاب ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ‬
‫ﻣﻬﺪي ﺳﺮرﺷﺘﻪداري‬
‫ﻃﺮح ﺟﻠﺪ‪ :‬ﻫﻮﻣﻦ ﻣﺮﺗﻀﻮي‬
‫ﭘﺮﺗﺮ ٔه ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺳﻌﯿﺪ ﺳﯿﺎدت‬
‫ﻧﺎﺷﺮ‪ :‬ﺑﺎﺷﮕﺎه ادﺑﯿﺎت‬
‫ﭼﺎپ دوم)اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ(‪٢٠١٤ ،‬‬
‫ﮐﻠﯿ ٔﻪ ﺣﻘﻮق اﻧﺘﺸﺎر اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑﯽ اﯾﻦ اﺛﺮ ﻣﺤﻔﻮظ و ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺎﺷﮕﺎه ادﺑﯿﺎت اﺳﺖ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﯽ اﯾﻨﺘﺮﻧﺘﯽ‪:‬‬
‫‪https://www.facebook.com/groups/BashgaheKetab/‬‬
‫‪http://bashgaheketab.blogspot.fi/‬‬
‫ﭘﺴﺖ اﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮏ‬
‫‪BashgaheKetab@ groups.facebook.com‬‬
‫‪amir.ezati@gmail.com‬‬

‫‪2‬‬
 ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﺳﻬﺮاب ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ را اول ﺑﺎر در ﻟﺲآﻧﺠﻠﺲ دﯾﺪم‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ »در ﻏﺮﺑﺖ«اش را‬
‫در آﻟﻤﺎن ﺗﻤﺎﺷﺎ ﮐﺮده ﺑﻮدم وﻟﯽ درﺳﺖ ﺑﻪ ﯾﺎد ﻧﻤﯽآوردم‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﯽ ﮐﺶ‬
‫و ﻗﻮس‪ ،‬ﺳﻼم و ﻋﻠﯿﮏ ﮐﺮدﯾﻢ و آﺷﻨﺎ ﺷﺪﯾﻢ‪ .‬ﻋﻠﺖ ﺗﺮدﯾﺪم اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ اﮐﺜﺮ ﻣﻮاﻗﻊ ﻣﺴﺖ اﺳﺖ و ﺑﺪدﻫﻨﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻣﺸﮑﻞ ﻣﯽﺷﻮد ﺗﺤﻤﻠﺶ‬
‫ﮐﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ او آﺷﻨﺎ ﺷﺪم‪ ،‬ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﺗﻠﺦاﻧﺪﯾﺶ و ﺷﺪﯾﺪاً ﺗﻨﻬﺎﺳﺖ و‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﺑﻮده‪ .‬از آدمﻫﺎي دور و اﻃﺮاﻓﺶ ﺧﻮﺷﺶ ﻧﻤﯽآﻣﺪ و‬
‫ﺗﻨﻬﺎﯾﯽاش را‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﺜﻞ ﭼﺎه وﯾﻞ ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﭘﺮ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﭘﻨﺞ ﺳﺎل ﺑﻮد ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﻧﺴﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬و اﻟﮑﻞ ﺟﺎﻧﺸﯿﻦ ﺑﺪي ﺑﺮاي ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﻮد‪.‬‬
‫آن ﺗﺎرﯾﮑﯽ و ﺗﺒﺎﻫﯽ را ﮐﻪ در آﻏﻮشﺷﺎن ﺑﺰرگ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺧﻮب ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺖ‬
‫و ﺑﻪ ﻫﯿﭻ روﺷﻨﺎﯾﯽاي ﺑﺎور ﻧﺪاﺷﺖ ‪» :‬اﻫﻮراﻣﺰدا دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ اﻫﺮﯾﻤﻦ‬
‫وﺟﻮد دارد و آدمﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ«‪ .‬ﺧﻮدش آدﻣﯽ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ‬
‫ﻣﻮزه ﻫﻨﺮﻫﺎي ﻣﺪرن‬
‫ٔ‬ ‫ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﺶ را در ﻣﻮزهﻫﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪:‬‬
‫ﻧﯿﻮﯾﻮرك‪ ،‬ﺳﯿﻨﻤﺎﺗﮏ ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪ ،‬ﺳﯿﻨﻤﺎﺗﮏ ﺑﺮﻟﻦ‪ .‬ﭘﺪر‪ ،‬ﻣﺎدر‪ ،‬زن و ﺑﭽﻪ و ﮐﺲ و‬
‫ﮐﺎرش ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﻮد و ﺧﻮدش ﺑﯿﺮون از ﺳﯿﻨﻤﺎ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪» :‬رﺋﯿﺲ ﻣﺪرﺳﻪ‬
‫ﮔﻔﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﺎل دﯾﮕﻪ ﮐﻨﮑﻮر ﺑﺪي‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ وﻟﯽ ﺑﺎور ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺗﻮي ﺧﻮن‬
‫ﻣﻨﻪ‪ .‬ﻧﻤﯽدوﻧﻢ ﭼﻪ ﺟﻮري ﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﯾﮏ ﺟﻮري ﻧﮕﺎﻫﻢ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺗﻮش ﻧﻪ ﺗﺮﺣﻢ‬
‫ﺑﻮد ﻧﻪ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﻪ‪ .‬ﻗﺒﻮﻟﻢ ﮐﺮد«‪.‬‬

‫‪3‬‬
‫در ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺧﺪا ﺑﻮد و ﺑﯿﺮون از آن‪ ،‬ﺑﺸﺮي ﺑﻮد ﮐﻪ از ﺑﻬﺸﺖ ﺑﻪ ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﺗﺒﻌﯿﺪش‬
‫ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺣﺘﯽ وﻗﺘﯽ ﺟﺰ ﯾﮑﯽ دو ﻗﻄﺮه ﻫﻮﺷﯿﺎري ﺑﺮاﯾﺶ ﻧﻤﺎﻧﺪه ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ دﻗﯿﻖ ﺣﻮادث زﻧﺪﮔﯽ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽاش را ﺑﻪ ﯾﺎد داﺷﺖ‪ .‬ﺑﯽﻋﺸﻖ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ‬
‫آﻣﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﯽﻋﺸﻖ ﺑﺰرگ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﯽﻋﺸﻖ ﻣﯽزﯾﺴﺖ و ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺴﺮت آنﭼﻪ‬
‫ﺟﺰ ﻃﺮﺣﯽ ﻏﺒﺎرآﻟﻮد از آن را در ذﻫﻦ ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻮد ﺣﻤﻞ ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫و ﻫﻤ ٔﻪ اﯾﻦ ﺳﯿﺎﻫﯽﻫﺎ را در ﻓﺮﯾﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﻗﺎب ﻣﯽﮐﺮد و ﻟﺬت ﻣﯽﺑﺮد ﮐﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﻧﮕﺮﺷﺶ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ و ﺷﯿﻮ ٔه ﺑﺎزﻧﻤﺎﯾﯽ آن ﺑﻪ ﻧﮕﺮش ﭼﺨﻮف ﺷﺒﺎﻫﺖ دارد ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﺣﺲ ﺳﻞ و ﺳﺮﻃﺎﻧﺶ ﻫﻢ ﻫﻤﺎن ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎﯾﯽﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﺨﻮف داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻮد اﻣﺎ ﺷﻌﺎر ﻧﻤﯽداد‪ .‬ﺗﯿﻎ ﺑﺮﻫﻨ ٔﻪ واﻗﻌﯿﺖ ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﺳﻼﺣﺶ ﺑﻮد و‬
‫ﭼﻨﺎن آن را ﺑﺎز ﻣﯽﻧﻤﻮد ﮐﻪ ﭘﺲ از ﺗﻤﺎﺷﺎي ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﺶ دﯾﮕﺮ ﻧﻤﯽﺷﺪ ﮔﻔﺖ‬
‫»ﺳﯿﻨﻤﺎ دروغ اﺳﺖ«‪ .‬ﺟﻬﺎﻧﯽ را ﮐﻪ ﺧﻮد در آن زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮد در ﻫﺮ ﻓﺮﯾﻢ‬
‫ﻓﯿﻠﻤﺶ ﺑﺎز ﻣﯽﺗﺎﺑﺎﻧﺪ و آن اﻧﺪازه ﺻﺪاﻗﺖ داﺷﺖ ﮐﻪ »ﭘﺎﯾﺎن ﺧﻮش« را ﺑﻪ ﺛﻤﻦ‬
‫ﺑﺨﺲ‪ ،‬ﮐﻪ ﮔﺎﻫﯽ ﭘﻨﺞ ﻫﺰار ﻣﺎرك ﺑﻮد و ﮔﺎﻫﯽ ﻫﻤ ٔﻪ زﻧﺪﮔﯽاش‪ ،‬ﻧﻔﺮوﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺣﺮف ﻧﺰن‪ ،‬ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﻢ را ﺑﺒﯿﻦ‪ .‬و ﺣﺮﻓﺶ ﺣﺴﺎﺑﯽ ﺑﻮد ﭼﻮن ﮐﻪ‬
‫آﻓﺮﯾﻨﻨﺪهﻫﺎ در ﺗﻮﺿﯿﺢ و ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎتﺷﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻨﺪ‪ .‬و ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ! زﯾﺮا ﮐﻪ »ﻣﺎ‬
‫ﻧﻈﺎرﮔﺎن ﺗﻤﺎﺷﺎ« ﻣﻬﻠﺖ ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ ﺗﺎ ﺧﻮد ﺑﻨﻤﺎﯾﯿﻢ و ﺗﺄوﯾﻞ ﮐﻨﯿﻢ و ﺧﻮد‪،‬‬
‫آﻓﺮﯾﻨﻨﺪه ﺷﻮﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺳﻬﺮاب ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﻫﻤ ٔﻪ ﻫﺴﺘﯽاش را در ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺟﺎ ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﺮاي او‬
‫ﻫﻤ ٔﻪ ﺟﻬﺎن ﺑﻮد و ﺟﻬﺎن در او ﺑﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﺑﺎر ﮐﻪ ﺳﺮاغ ﻧﻮارﻫﺎي ﺿﺒﻂﺷﺪ ٔه‬
‫ﮔﻔﺖوﮔﻮﯾﻤﺎن را ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ و ﺟﻮاب ﻣﯽدادم وﻗﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻢ »ﭘﯿﺎدهﺷﺎن ﮐﻨﻢ«‬
‫ﺧﻮدم را ﻟﻌﻨﺖ ﻣﯽﮐﺮدم و ﺣﺎﻻ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺗﺴﮑﯿﻨﻢ ﻣﯽدﻫﺪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫آدم ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺰرگ ﻣﯽﺷﻮد و ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪4‬‬
‫اﻣﺎ ﮐﺎش ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻧﻤﯽﻣﺎﻧﺪﯾﻢ ﺗﺎ ﮐﺴﯽ ﺑﻤﯿﺮد ﺗﺎ اﺣﺴﺎﺳﺎﺗﯽ ﺷﻮﯾﻢ و ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ را‬
‫در آﻏﻮش ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ و ﮔﺮﯾﻪ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬وﻟﯽ ﭼﻪ ﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ در اﻓﺴﺎﻧﻪﻫﺎ آﻣﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺎ را ﭼﻨﯿﻦ آﻓﺮﯾﺪهاﻧﺪ‪ .‬و ﺗﻨﻬﺎ ﺣﺎدﺛﻪاي ﺑﻪ ﻋﻈﻤﺖ ﻣﺮگ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ را ﭼﻨﺪ‬
‫ﺛﺎﻧﯿﻪاي ﺑﻪ آنﺟﺎ ﻣﯽﺑﺮد ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪.‬‬
‫***‬
‫آنﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮاﻧﯿﺪ‪ ،‬ﺻﻮرت ﻣﮑﺘﻮب و ﺑﯽ ﮐﻢ و ﮐﺎﺳﺖ ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫﺎﯾﯽﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ در ﻓﺎﺻﻠ ٔﻪ اواﺳﻂ ﻣﺎه ﺟﻮن ﺗﺎ آﺧﺮ ﻣﺎه ﺟﻮﻻي ﺳﺎل ‪ ١٩٩٧‬ﺑﺎ ﺳﻬﺮاب ﺷﻬﯿﺪ‬
‫ﺛﺎﻟﺚ اﻧﺠﺎم دادهام‪ .‬ﻗﺮارﻣﺎن ﻫﻢ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﯿﺰي را ﻻﭘﻮﺷﺎﻧﯽ ﻧﮑﻨﯿﻢ و‬
‫ﻧﮑﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫آﻗﺎي ﺳﻌﯿﺪ ﺳﯿﺎدت ﻃﺮﺣﯽ از ﺳﻬﺮاب را‪ ،‬ﮐﻪ ﮔﻮﯾﯽ ﺧﻮد اوﺳﺖ در ﻟﺤﻈﺎت‬
‫ﺳﺮﺧﻮﺷﯽاش‪ ،‬در اﺧﺘﯿﺎر ﻣﻦ ﮔﺬاردﻧﺪ‪ .‬آﻗﺎي ﻫﻮﻣﻦ ﻣﺮﺗﻀﻮي‪ ،‬ﻋﺼﺎره و ذات‬
‫اﯾﻦ ﮔﻔﺖوﮔﻮﻫﺎ را در ﻃﺮﺣﯽ ﻗﺎب ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﺣﻀﻮر ﺑﯽﺧﻮد‪ ‬دو آدم‬
‫ﻣﺴﺖ ﻻﯾﻌﻘﻞ را ﮐﻪ »ﻧﻪ ﭼﻮن ﻣﯿﺨﻮارﮔﺎن«‪ ،‬در اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﻣﻐﺸﻮش ﭘﺮﻫﯿﺠﺎن‬
‫ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‪ ،‬دﺳﺖﺷﺎن را ﺑﻪ آدﻣﯿﺖ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﻨﺪ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﯾﺎد ﻣﻦ‬
‫ﻣﯽآورد‪ .‬ﺳﭙﺎسﮔﺰار و ﻣﺪﯾﻮن ﻫﻤﮕﯽ ﻫﺴﺘﻢ‪.‬‬
‫و ﻣﺎ زﻧﺪهاﯾﻢ‪ .‬و »ﺑﯿﺎ ﺗﺎ ﻗﺪر ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﺑﺪاﻧﯿﻢ«‪ .‬ﺣﺘﯽ اﮔﺮ ﻣﺴﺖ و ﺑﺪدﻫﻦ ﺑﺎﺷﯿﻢ؛‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﮕﯽ ﻫﻢ ﮔﺎﻫﯽ اﯾﻦ ﻃﻮر ﻫﺴﺘﯿﻢ‪.‬‬

‫ﻣﻬﺪي ﺳﺮرﺷﺘﻪداري‬

‫‪5‬‬
 ‫ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ‪ ،‬ﺳﻬﺮاب‬

‫ﺗﻮﻟﺪ‪ :‬ﻫﻔﺘﻢ ﺗﯿﺮ ﻣﺎه ‪ ١٣٢٢‬ﺧﻮرﺷﯿﺪي در ﺗﻬﺮان‪ .‬ﺑﯿﻦ ﺳﺎلﻫﺎي ‪ ١٩٦٣‬ﺗﺎ ‪١٩٦٦‬‬
‫ﻣﯿﻼدي در ﺷﻬﺮ وﯾﻦ ﺗﺤﺼﯿﻼت ﻋﺎﻟﯿ ٔﻪ ﺧﻮد را در رﺷﺘ ٔﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﺑﺮد‪.‬‬
‫ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼﯿﻞ ﮐﻨﺴﺮواﺗﻮار ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺳﯿﻨﻤﺎ در ﭘﺎرﯾﺲ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ در ﺳﯿﻨﻤﺎ را‬
‫از ﺳﺎل ‪ ١٣٤۵‬ﺧﻮرﺷﯿﺪي ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم »آﯾﺎ« آﻏﺎز ﮐﺮد‪.‬‬
‫ﮐﺎرش را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﻣﺘﺮﺟﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﯿﻦ ﺳﺎلﻫﺎي ‪ ١٣۵٢‬ﺗﺎ ‪١٣۵٤‬‬
‫اداﻣﻪ داد‪ .‬وي در ﺳﺎل ‪ ١٣۵۵‬ﺑﻪ آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ ﻣﻬﺎﺟﺮت ﮐﺮد و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺳﺎزياش را در آنﺟﺎ ﻧﯿﺰ اداﻣﻪ داد‪.‬‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ‪:‬‬
‫ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪،(١٣۵٢‬‬
‫ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪،(١٣۵٤‬‬
‫در ﻏﺮﺑﺖ )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﺎ ﻫﻤﮑﺎري ﻫﻠﮕﺎ ﻫﻮﺗﺰر‪ ،‬و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪،١٣۵٤‬‬
‫ﻣﺤﺼﻮل ﻣﺸﺘﺮك اﯾﺮان و آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ(‪،‬‬
‫ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪ ، ١٣۵۵‬در آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ(‪،‬‬
‫ﺧﺎﻃﺮات روزاﻧ ٔﻪ ﯾﮏ ﻣﺮد ﻋﺎﺷﻖ )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪ ،١٣۵٦‬آﻟﻤﺎن‬
‫ﻏﺮﺑﯽ(‪،‬‬
‫ﻣﺮﺧﺼﯽ ﻃﻮﻻﻧﯽِ ﻟﻮﺗﻪ آﯾﺰﻧﺮ )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪ ،١٣۵٧‬ﻣﺤﺼﻮل‬
‫ﻣﺸﺘﺮك ﻓﺮاﻧﺴﻪ و آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ‪ ،‬آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ(‪،‬‬
‫ﻧﻈﻢ )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪ ،١٣۵٨‬آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ(‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ رو ﺑﻪ راه اﺳﺖ )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﺎ ﻫﻤﮑﺎري دﯾﺘﺮ راﯾﻔﺎرت و ﺑﺮت اﺷﻤﯿﺖ‪،‬‬
‫و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪ ،١٣۵٩‬آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ(‪،‬‬

‫‪6‬‬
‫آﺧﺮﯾﻦ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮔﺮاﺑﻪ )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﺎ ﻫﻤﮑﺎري ﺗﻮﻣﺎس واﻟﻨﺘﯿﻦ و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ‬
‫‪ ،١٣۵٩‬آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ(‪،‬‬
‫ﯾﮏ زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﭼﺨﻮف )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﺎ ﻫﻤﮑﺎري ﭘﯿﺘﺮ اورﺑﺎن و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ‬
‫‪ ،١٣٦٠‬ﻣﺤﺼﻮل ﻣﺸﺘﺮك آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ و ﺷﻮروي‪ ،‬آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ(‪،‬‬
‫ﻣﺪﯾﻨﻪ ﻓﺎﺿﻠﻪ )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﺎ ﻫﻤﮑﺎري ﻣﺎﻧﻔﺮد ﮔﺮوﻧﺮ و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪ ،١٣٦١‬آﻟﻤﺎن‬
‫ﻏﺮﺑﯽ(‪،‬‬
‫ﮔﯿﺮﻧﺪه ﻧﺎﺷﻨﺎس ) ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪ ،١٣٦٢‬آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ(‪،‬‬
‫درﺧﺖ ﺑﯿﺪ )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪ ،١٣٦٣‬آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ(‪،‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ آﺑﯽ )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‪ ،‬ﺑﺮاﺳﺎس رﻣﺎن »ﻃﻼي آﺑﯽ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻫﺎﻧﺲ ﻓﺮﯾﮏ‪ ،‬و‬
‫ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪ ،١٣٦٤‬ﻣﺤﺼﻮل ﻣﺸﺘﺮك آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ و ﭼﮑﺴﻠﻮاﮐﯽ‪ ،‬آﻟﻤﺎن‬
‫ﻏﺮﺑﯽ(‪،‬‬
‫ﮔﻞﻫﺎي ﺳﺮخ ﺑﺮاي آﻓﺮﯾﻘﺎ )ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه و ﮐﺎرﮔﺮدان ـ ‪ ،١٣٧٠‬آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ(‪.‬‬

‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي دﯾﮕﺮ‪ :‬ﺳﺎز دﻫﻨﯽ )ﺗﺪوﯾﻦﮔﺮ – ‪(١٣۵٢‬‬

‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﮐﻮﺗﺎه‪ :‬دوﻣﯿﻦ ﻧﻤﺎﯾﺶﮔﺎه آﺳﯿﺎﯾﯽ‪ ،‬از ﻣﺠﻠﺲ ﺗﺎ ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ‪ ،‬ﺳﯿﺎه و‬
‫ﺳﻔﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺰم دروﯾﺸﺎن‪ ،‬رﻗﺺ ﺑﺠﻨﻮردي‪ ،‬رﻗﺺﻫﺎي ﺗﺮﺑﺖ ﺟﺎم‪ ،‬رﻗﺺ ﮐﺮدي‪،‬‬
‫رﻗﺺ ﺗﺮﮐﻤﻦ‪ ،‬آن ﺳﻮي ﻫﯿﺎﻫﻮ )دﺳﺘﯿﺎر ﮐﺎرﮔﺮدان(‪.‬‬
‫ﻣﺮگ‪ :‬دﻫﻢ ﺗﯿﺮﻣﺎه ‪ ۱۳۷۷‬ﺧﻮرﺷﯿﺪي در ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ‪.‬‬

‫ﺑﻪ ﻧﻘﻞ از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﺎن ﺳﯿﻨﻤﺎي اﯾﺮان‬

‫ﻧﻮﺷﺘ ٔﻪ ﺳﯿﺪ ﻣﺮﺗﻀﯽ ﺳﯿﺪ ﻣﺤﻤﺪي‬

‫‪7‬‬
 ‫ﮔﻔﺖوﮔﻮ‬

‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺳﻼم ﺳﻬﺮاب! از ﭘﯿﻐﻤﺒﺮ رواﯾﺖ ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻦ در دور ٔه‬

‫ﺳﻠﻄﻨﺖ ﭘﺎدﺷﺎه ﻋﺎدﻟﯽ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪم‪ .‬ﺗﻮ در ﭼﻪ دورهاي ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ در دور ٔه دو ﭘﺎدﺷﺎه ﻇﺎﻟﻢ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪم‪ .‬اوﻟﯿﺶ رﺿﺎﺷﺎه ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﻣﻦ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷﺪم داﺷﺘﻨﺪ ﺧﺎﮐﺶ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻦ ﻧﻔﻬﻤﯿﺪم‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﺰرگﺗﺮ ﺷﺪم و ﺷﻌﻮرم ﻣﯽرﺳﯿﺪ ﻣﺠﻼت رو ﺑﺨﻮﻧﻢ‪ ،‬اون ﻣﻮﻗﻊ‬
‫ﻓﻬﻤﯿﺪم‪ .‬و دوﻣﯿﺶ‪ ،‬ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻠﻔﺶ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎﺷﺎه ﺑﻮد ﮐﻪ اون ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‬
‫ﯾﮏ آدم دﯾﮑﺘﺎﺗﻮر ﺑﻮد و ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ و ﺗﻤﺎم ﻣﺼﯿﺒﺖﻫﺎﯾﯽ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﺎ‬
‫اوﻣﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬از ﺑﭽﮕﯽات ﭼﯿﺰي ﯾﺎدت ﻫﺴﺖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺷﯿﻄﻮن ﺑﻮدم‪ .‬ﺳﺎﻋﺖﻫﺎ ﺗﻮي اﺗﺎق ﭘﺸﺖ ﭘﺮده ﻗﺎﯾﻢ ﻣﯽﺷﺪم و‬
‫ﻫﻤﻪ ﻧﮕﺮان دﻧﺒﺎل ﻣﻦ ﻣﯽﮔﺸﺘﻨﺪ‪ .‬ﯾﮏ دﻓﻌﻪ ﭼﻨﺎن ﺗﺮﺗﯿﺒﯽ ازﺷﻮن دادم ﮐﻪ وﻗﺘﯽ‬
‫ﻣﺎدرم ﭘﯿﺪام ﮐﺮد ﮐﺘﮑﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ زد ﮐﻪ ﯾﺎدم ﻧﻤﯽره‪ .‬دو ﺳﺎل ﺑﻌﺪش ﻓﻬﻤﯿﺪم ﮐﻪ‬
‫ﻣﺎدر واﻗﻌﯽ ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﺖ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮐﻼس ﭼﻬﺎرم دﺑﺴﺘﺎن ﺑﻮدم‪ .‬ده ﯾﺎزده ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﯿﭽﯽ‪ ،‬وﻗﺘﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻓﻬﻤﯿﺪم اﯾﻦ ﻣﺎدر اﺻﻠﯽ ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ اون وﻗﺖ ﺗﺎزه از ﮐﺘﮏﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺧﻮرده‬
‫ﺑﻮدم دردم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻣﯽﺧﻮردم درد ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻣﺎدرم‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ اون زﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻦ رو ﺑﻪ دﻧﯿﺎ آورد‪ ،‬ﺗﻮي ﻟﺲآﻧﺠﻠﺲ ﺧﺎﮐﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮐﯽ ﻓﻬﻤﯿﺪي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺳﺎل ‪ ١٩٩٠‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ داﺷﺘﻢ ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻓﯿﻠﻢ ﮔﻞﻫﺎي ﺳﺮخ ﺑﺮاي‬
‫آﻓﺮﯾﻘﺎ رو آﻣﺎده ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﻋﻤﻮم ﺑﻬﻢ ﺗﻠﻔﻦ ﮐﺮد از اﯾﺮان‪ .‬ﺑﺎ ﻫﻢ ﺻﺤﺒﺖ‬

‫‪8‬‬
‫ﮐﺮدﯾﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺖ ﻣﺎدرت ﻫﻢ ﮐﻪ ﺧﺪاﺑﯿﺎﻣﺮز ﻣﺮﺣﻮم ﺷﺪه‪ .‬ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم‬
‫ﻣﺎدر ﺧﻮدش رو ﻣﯽﮔﻪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺧﻮب ﺑﻘﺎي ﻋﻤﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ دوﻣﺮﺗﺒﻪ ﮐﻪ‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ داد ﻓﻬﻤﯿﺪم ﮐﯽﺋﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﺠﺎ؟ ﮔﻔﺖ آﻣﺮﯾﮑﺎ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ اﯾﻦ‬
‫دﺧﺘﺮﻋﻤﻮﻫﺎم اﯾﻦﺟﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﮐﺮدم و ازﺷﻮن ﭘﺮﺳﯿﺪم‪ .‬ﺑﺮام ﺗﻮﺿﯿﺢ دادﻧﺪ‪ .‬اون‬
‫وﻗﺖﻫﺎ ﺧﺎﻧﻮاد ٔه ﻣﻦ ﺑﺎ ﻣﺎدرم رﻓﺖوآﻣﺪ ﻧﺪاﺷﺘﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ اوﻣﺪم اﯾﻦﺟﺎ ﭘﺎرﺳﺎل‬
‫ﺗﻮي ﺳﺎﻧﺘﺎﻣﻮﻧﯿﮑﺎ‪ ،‬ﺑﺎ ﺳﻪ ﺗﺎ ﺧﻮاﻫﺮ و ﺑﺮادر ﻧﺎﺗﻨﯽام آﺷﻨﺎ ﺷﺪم‪ .‬ﻣﯽرﻓﺘﯿﻢ ﺳﺮ ﻗﺒﺮ‪.‬‬
‫ﯾﮑﯽ دو دﻓﻌﻪ ﮔﻞ ﺳﺮخ ﺑﺮدم ﺳﺮ ﻗﺒﺮ‪ ،‬ﺑﻌﺪ دﯾﺪم ﺣﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮرد‪ .‬دﯾﺪم ﭼﻪ‬
‫ﮔُﻪﮐﺎرياي ﻣﻦ دارم ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﺳﻪ ﺗﺎ ﺧﻮاﻫﺮ و ﺑﺮادر ﺑﻮدﯾﻢ و اونﻫﺎ ﻫﻢ ﺳﻪ‬
‫ﺗﺎ‪ .‬ﻣﺎ ﻣﺎدر ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ وﻟﯽ زن ﭘﺪرﻣﻮن واﻗﻌﺎً ﺑﻬﺘﺮ از ﻣﺎدر ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﻫﻢ‬
‫ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻫﻢ ﺑﺮادر ﺑﺰرﮔﻢ ﮐﻪ در ﭘﻨﺴﯿﻠﻮاﻧﯿﺎﺳﺖ و ﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺮ‬
‫ﺑﺰرﮔﻢ ﮐﻪ اﯾﺮان ﻣﻮﻧﺪه )ﺷﻮﻫﺮ داره و دو ﺗﺎ دﺧﺘﺮ( و اﮔﺮ ﺑﺸﻪ ﮔﻔﺖ ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﺎﻫﺎ‬
‫ﺑﺎﻻﺧﺮه ﯾﮏ ﮔﻬﯽ ﺷﺪﯾﻢ‪ .‬ﻣﻦ در ﺳﻦ ‪ ١٦‬ﺳﺎﻟﮕﯽ ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺘﻢ ﻫﺮوﺋﯿﻨﯽ ﺑﺸﻢ‬
‫ﺗﻮي اﯾﺮان‪ .‬ﻫﺮوﺋﯿﻨﯽ ﻫﻢ ﻧﻪ‪ ،‬ﻫﺰار ﮐﺜﺎﻓﺖ دﯾﮕﻪ‪ .‬اﺻﻼً ﺳﺨﺖﮔﯿﺮي ﻫﻢ در‬
‫ﻣﻮرد ﻣﺎ ﻧﺸﺪ‪ .‬ﭘﺪر ﻣﺎ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﭽﻪ ﺑﻮدﯾﻢ دو ﺑﺎر ﮐﻪ اﯾﻦ زن اوﻣﺪه ﺑﻮد ﻣﺎ‬
‫رو ﺑﺒﯿﻨﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﻣﺎدرﺗﻮﻧﻪ‪ .‬از دور اﻟﺒﺘﻪ! ﻣﺎ ﻧﺪﯾﺪﯾﻤﺶ‪ .‬ﮔﻔﺖ اﯾﻦ‬
‫ﻣﺎدرﺗﻮﻧﻪ و ﻣﻦ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﻧﮑﺮدم ﮐﻪ ﺷﻤﺎﻫﺎ رو ﺑﺒﯿﻨﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪﻣﻮن ﻣﺜﻼً ﺑﺎﻟﻎ‬
‫ﺷﺪﯾﻢ )و ﻣﻦ دﯾﺮﺗﺮ از ﻫﻤﻪ(‪ ،‬از ﺧﻮاﻫﺮ ﺑﺰرﮔﻢ و ﺑﺮادر ﺑﺰرﮔﻢ ﭘﺮﺳﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫اون زﻧﻪ ﻣﯽﺧﻮاد ﺑﯿﺎد ﺑﺒﯿﻨﺪﺗﻮن‪ .‬ﺧﻮاﻫﺮم ﮔﻔﺖ ﻣﺎ ﻣﺎدر ﻧﺪارﯾﻢ‪ .‬ﻣﺎدر ﻣﺎ‬
‫اﯾﻦﺟﺎﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮادر ﺑﺰرﮔﻢ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ رو ﮔﻔﺖ‪ .‬از ﻣﻦ اﺻﻼً ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻧﭙﺮﺳﯿﺪ و‬
‫اﯾﻦ دﻟﯿﻠﺶ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ رﻓﺘﻢ اﯾﻦ زن رو در ﻫﺠﺪه ﺳﺎﻟﮕﯽ در اﺗﺮﯾﺶ ﭘﯿﺪا‬
‫ﮐﺮدم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺪرت ﭼﯽ؟‬

‫‪9‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭘﺪرم رو وﻗﺘﯽ ﻣﺮﯾﺾ ﺑﻮد آوردﻧﺪ ﻣﻮﻧﯿﺦ‪ .‬ﭘﺮوﺳﺘﺎﺗﺶ اذﯾﺘﺶ‬
‫ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻣﺪت ﻣﻦ رﻓﺘﻢ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن و ﻫﻤﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدم و او ﻫﻢ داﺋﻢ‬
‫ﻧﺎراﺿﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ از اﯾﻦ دﮐﺘﺮه ﺑﭙﺮس ﻣﻦ ﻣﯽﺗﻮﻧﻢ ﺷﺒﯽ ﺻﺪ ﮔﺮم‬
‫ﻣﺸﺮوب ﺑﺨﻮرم؟ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪم‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎل ﻋﻤﻠﺶ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ آﻣﭙﻮل‬
‫زده ﺑﻮدن ﺑﻬﺶ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻮر ﮐﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺑﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﮕﻮ ﺑﺮن ﻧﺎﻫﺎر‬
‫ﺑﺨﻮرن‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﻮدم ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﺧﺪاﯾﺎ ﻣﻦ اﻧﻘﺪه ﭘﯿﺮ ﻧﺸﻢ! ﺧﺪاﯾﺎ ﻣﻦ اﻧﻘﺪه‬
‫ﮐُﺲﺧﻞ ﻧﺸﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻣﺪتﻫﺎ ﮐﻪ ﭘﺪرم ﻣﺮﺧﺺ ﺷﺪ ﻣﻦ ﺑﺮاش ﯾﮏ آﭘﺎرﺗﻤﺎن‬
‫دواﺗﺎﻗﻪ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺗﻮي ﯾﮏ ﻫﺘﻞ‪ .‬ﯾﮏ روز رﻓﺘﻢ ﺑﺮاﺷﻮن از ﺑﺎزار ﺗﺮكﻫﺎ ﯾﮏ‬
‫ﻣﻘﺪاري ﺑﺎدﻣﺠﻮن ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎﺑﺎ دﯾﮕﻪ ﻏﺬا ﻫﻢ ﻧﻤﯽﺧﻮرد‪ .‬ﺳﺮﻃﺎن ﺑﻮد دﯾﮕﻪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ اﯾﻦﺟﺎ ﺑﺎﻣﯿﻪ ﺧﻮرﺷﯽ ﻧﺪارن؟ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﯽرم ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎور ﻧﻤﯽﮐﻨﯽ ﮐﻪ از‬
‫ﺑﺲ ﺑﺎر دﺳﺘﻢ ﺑﻮد ﻣﺠﺒﻮر ﺷﺪم ﺑﺎ ﺗﺎﮐﺴﯽ اوﻣﺪم‪ .‬رﻓﺘﻢ ﺑﺎﻻ ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﺑﺎﻣﯿﻪ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﺑﺎﻗﺎﻟﯽ ﺗﺎزه‪ ،‬اﯾﻦ اﻧﺠﯿﺮ ﺗﺎزه‪ ،‬اﯾﻦ ﻓﻼن و اﯾﻦ ﺑﻬﻤﺎن‪ .‬اﻧﻘﺪر ﮔﺬاﺷﺘﻢ روي ﻣﯿﺰ‬
‫ﮐﻪ از رو ﺑﺮدﻣﺶ‪ .‬ﭼﻮن ﺗﺼﻮر ﻧﻤﯽﮐﺮد ﺗﻮي آﻟﻤﺎن از اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﭘﯿﺪا ﺑﺸﻪ‪.‬‬
‫ﯾﮏ روز ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد و ﺳﯿﮕﺎر ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ‪ .‬ﺳﯿﮕﺎرش رو ﮐﻢ ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺜﻞ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ دﯾﮕﻪ ﺑﻬﺶ ﻣﺰه ﻧﻤﯽداد‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺗﺎزه اوﻣﺪه ﺑﻮدم‪ .‬ﻣﺎدرم ﺑﺎ ﯾﮑﯽ از‬
‫ﻓﺎﻣﯿﻞﻫﺎي ﻋﺒﺎس ﻣﻐﻔﻮرﯾﺎن رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﮔﺮدش‪ .‬ﺑﺎﺑﺎم ﮔﻔﺖ اﻣﺮوز از ﭘﻨﺠﺮه‬
‫ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدم دﯾﺪم ﯾﮏ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎ ﭘﺮﯾﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﻧﺪاز ٔه ﯾﮏ ﺑﻨﺪ اﻧﮕﺸﺖ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ‬
‫ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﺑﺎﺑﺎم‪ .‬ﻫﻤﻮن ﺑﺎﺑﺎﯾﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ در ﺑﭽﮕﯽ ﻧﮕﺎه ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯽﮐﺮد ﻣﺎ از‬
‫ﺗﺮس ﺗﻮ ﺷﻠﻮارﻣﻮن ﺧﺮاﺑﯽ ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺣﺘﻤﺎً ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎي ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺑﻮده‪ .‬ﭼﯽ‬
‫ﺑﮕﻢ دﯾﮕﻪ؟ ﺑﻌﺪ ﯾﮏ ﻣﺪﺗﯽ ﮐﻪ ﮔﺬﺷﺖ ﻣﻦ ﺳﯿﮕﺎرم رو روﺷﻦ ﮐﺮدم‪ ،‬ﮔﻔﺖ‬
‫اﮔﻪ ﻣﯽﺷﻪ ﯾﮏ ﮐﻤﯽ ﮐﻢﺗﺮ ﺑﮑﺶ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ واﺳﻪ ﭼﯽ؟ واﺳﻪ ﮐﯽ؟ ﻣﻦ ﻧﻪ زن‬
‫دارم‪ ،‬ﻧﻪ ﺑﭽﻪ دارم‪ .‬ﺧﺎﻧﻮادهاي ﻧﺪارم‪ .‬ﺑﺮاي ﭼﯽ ﮐﻢﺗﺮ ﺑﮑﺸﻢ‪ .‬آﻗﺎ اﯾﻦ ﻣﺮد ﺑﻪ‬
‫ﻣﻦ ﮔﻔﺖ واﺳﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻦ! ﺑﻌﺪ ﻫﻢ رﻓﺖ اﯾﺮان )اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺮه‪.‬‬

‫‪10‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻣﻨﻮ ﺑﻔﺮﺳﺖ ﺑﺮﻟﯿﻦ‪ ،‬ﭼﻮن آﭘﺎرﺗﻤﺎن ﻣﻦ ﺗﻮ ﺑﺮﻟﯿﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ اﺟﺎزهٔ‬
‫اﻗﺎﻣﺖ ﻧﺪارﯾﻦ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﺑﺎ ﺑﯽﻣﯿﻠﯽ ﻫﺮ دوﺷﻮن رﻓﺘﻨﺪ(‪ .‬در اﯾﺮان ﺷﺐ ﺑﺮف‬
‫اوﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺎدرم ﮔﻔﺘﻪ ﻓﺮخ درو واز ﮐﻦ ﺳﻬﺮاب ﭘﺸﺖ دره‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻫﻤﻮن‬
‫ﻣﻮﻗﻊ ﮐﻪ اﯾﺮان ﺑﻮدم و اﯾﻦ ﺟﺎﯾﺰهﻫﺎ رو ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬ﻣﺮدم ﺗﻠﻔﻦ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‬
‫ﺧﻮﻧ ٔﻪ ﺑﺎﺑﺎم )ﭼﻮن ﻣﻦ ﺗﻠﻔﻦ ﻧﺪاﺷﺘﻢ( ﺗﺒﺮﯾﮏ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﺴﺮ ﺷﻤﺎ دﺳﺖ ﻓﺮح‬
‫رو ﻣﺎچ ﻧﮑﺮده‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ اوﻣﺪ آﻟﻤﺎن و دﯾﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﺑﺎ ﻣﻦ آدﻣﯽ ﻫﺴﺘﻢ‪ ،‬زﺑﻮن‬
‫اﯾﻦﺟﺎ رو ﺣﺮف ﻣﯽزﻧﻢ‪ ،‬ﺗﺎزه ﯾﻮاشﯾﻮاش ﺷﺮوع ﮐﺮد ﺑﻪ ﻓﻬﻤﯿﺪن‪.‬‬
‫اﯾﻦ داﺳﺘﺎن ﺑﭽﮕﯽ ﻣﺎ ﯾﮏ داﺳﺘﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺜﻞ ﮐﻼف ﮐﺎﻣﻮاﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫دﺳﺖﻣﻮن ﻣﯽدادﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎز ﮐﻨﯿﻢ و ﮔﻠﻮﻟﻪ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺗﻤﻮم ﻧﻤﯽﺷﻪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ اﻻن‬
‫ﮐﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ اون روزﻫﺎ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻧﻪ ﻏﺼﻪ ﻣﯽﺧﻮرم و ﻧﻪ ﻋﻘﺪهاي دارم‪ .‬ﻣﺎل‬
‫ﺗﻮ ﺑﺪﯾﺶ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ اﯾﻦﻫﺎ زﻧﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺑﺨﺸﯽ ﻣﯽﮔﻢ زﻧﺪهاﻧﺪ‪ ،‬و رﻓﺘﯽ دوﺑﺎره‬
‫دﯾﺪيﺷﻮن!‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره ‪ ...‬و اوﻟﯿﻦ ﺑﺎري ﺑﻮد ﮐﻪ اﺣﺴﺎس ﻣﯽﮐﺮدم ﻣﯽﺗﻮﻧﻢ ﺑﺎﻫﺎﺷﻮن زﯾﺮ‬
‫ﯾﮏ ﺳﻘﻒ ﺑﺸﯿﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ از ﯾﮏ ﭼﯿﺰي ﺗﻮي زﻧﺪﮔﯽ ﺧﯿﻠﯽ ﻏﺼﻪدار ﻣﯽﺷﻢ ﻫﺮ وﻗﺖ‬
‫ﮐﻪ ﻓﮑﺮﺷﻮ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﯾﮏ آﮐﺘﻮري رو ﺗﻮي ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﯾﺎ ﯾﮏ‬
‫دﮐﺘﺮي رو ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﮐﻪ داره دوا ﻣﯽده ﯾﺎ ﮐﺴﯽ رو ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﮐﻪ داره ﮔﯿﺘﺎر‬
‫ﻣﯽزﻧﻪ و ﻣﺜﻼً ‪ ٤٩‬ﯾﺎ ‪ ۵٠‬ﺳﺎﻟﺸﻪ‪ .‬ﺑﺎ ﺧﻮدم ﻣﯽﮔﻢ اﯾﻦﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﯾﮏ وﻗﺘﯽ‬
‫ﺑﭽﻪ ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻮدن‪ .‬وﻗﺘﯽ ﭼﻬﺎر‪ ،‬ﭘﻨﺞ ﺳﺎلﺷﻮن ﺑﻮده اﻟﮏدوﻟﮏ ﺑﺎزي‬
‫ﻣﯽﮐﺮدن‪ .‬ﮐﯽ ﻣﯽدوﻧﺴﺖ ﯾﮏ روزي اون ﻣﯽﺷﯿﻨﻪ اﯾﻦﺟﺎ ﮔﯿﺘﺎر ﻣﯽزﻧﻪ‪ ،‬اون‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸ ٔﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻣﯽﺷﻪ و ﻫﻤﻪﻣﻮن ﻣﯽدوﯾﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اون ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫اﺳﻤﺶ رو ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﭘﻮل‪ .‬اوﻟﯿﻦ ﺷﺮﻃﺶ اﯾﻨﻪ دﯾﮕﻪ‪ .‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ راﺣﺖ و‬
‫آﺳﺎﯾﺶ‪ .‬ﯾﮏ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﻪاي ﻫﻢ ﮐﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ ﮐﻮدﮐﯽ و ﻧﻮﺟﻮاﻧﯽ و ﺣﺘﯽ‬

‫‪11‬‬
‫ﺟﻮاﻧﯽ ﺧﻮدم ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮕﻢ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻣﺎﻫﺎ )ﻣﺜﻼً ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻣﺜﻞ زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد ﺗﻮ‪.‬‬
‫اﻣﯿﺪوارم اﺷﺘﺒﺎه ﺑﮑﻨﻢ( ﺑﭽﮕﯽ ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ‪ .‬ﻣﺎﻫﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎي ﮐﻮﭼﮑﯽ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﺗﺎ‬
‫ﭼﺸﻢﻣﻮن رو ﺑﺎز ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﻣﯽاﻓﺘﯿﻢ ﺗﻮي ﭘﯿﺮي‪ .‬ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﯽاﻓﺘﯿﻢ ﺗﻮي‬
‫ﺑﺰرگﺳﺎﻟﯽ‪ .‬اﯾﻦ ﯾﮑﯽ از اﻧﮕﯿﺰهﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده ﺷﺪ ﺑﺮاي‬
‫ﻣﻦ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﯾﮏ ﺳﻮال ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻬﻤﻪ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻫﯿﭻ وﻗﺖ در‬
‫زﻧﺪﮔﯿﺖ ﻋﺎﺷﻖ ﺷﺪهاي؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره‪ .‬ﯾﮑﯽ دو ﺑﺎر‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﻮن آدمﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ‪ ،‬ﺑﭽﻪﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ‪ ،‬ﻋﺎﺷﻖ ﻧﻤﯽﺷﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮔﺎﻫﯽ آدم ﺟﻠﻮﺷﻮ ﻣﯽﮔﯿﺮه‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﻣﻦ ﺟﻠﻮﺷﻮ ﻧﮕﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﭼﻮن ﻫﻤ ٔﻪ زﻧﺪﮔﯿﻢ رو‪ ،‬ﻣﻦ‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﺳﻼﻣﺘﻢ رو ﺑﺮاي ﮐﺎرم دادهام و ﮐﺎرم از ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺑﺮام ﺑﺎارزشﺗﺮ ﺑﻮده‪،‬‬
‫ﯾﻌﻨﯽ ﻫﻢ زﻧﻢ ﺑﻮده‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﭽﻪام ﺑﻮده‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﺎﺑﺎم ﺑﻮده‪ ،‬ﻫﻢ ﻧﻨﻪام ﺑﻮده‪ ،‬ﻫﻢ رﻓﯿﻘﻢ‬
‫ﺑﻮده‪ ،‬ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰم ﺑﻮده‪ ،‬زن رو ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ ﻣﻮﺟﻮدي ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﺗﻮﻧﻪ از ﺳﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﺗﺎ ﺳﻪ ﻣﺎه زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻨﻮ ﭘﺮ ﮐﻨﻪ‪ .‬ﺧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻢ‪ .‬ﻣﯽدوﻧﯽ ﭼﺮا؟‬
‫ﻣﯽدوﻧﯽ از ﭼﯽ ﺧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻢ؟ اﯾﻦ زﻧﯽ ﮐﻪ روز اول ازش ﺧﻮﺷﻢ اوﻣﺪه‪،‬‬
‫ﻃﺮز ﭼﺎﯾﯽ ﺧﻮردﻧﺶ ﻣﯽره ﺗﻮ اﻋﺼﺎب ﻣﻦ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺧﻮدم ﻣﯽﮔﻢ اﺣﻤﻖ ﺗﻮ‬
‫ﭼﺮا اون ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ داﺷﺖ ازش ﺧﻮﺷﺖ ﻣﯽاوﻣﺪ ﻧﺪﯾﺪي ﮐﻪ دﺳﺘ ٔﻪ ﻓﻨﺠﻮن رو‬
‫اﯾﻦ ﺟﻮري ﻣﯽﮔﯿﺮه‪ .‬ﭼﺮا اﯾﻦ رو ﻧﻔﻬﻤﯿﺪي‪ .‬اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ﺑﺎﻋﺚ‬
‫ﻣﯽﺷﻪ ﻣﻦ داﺋﻢ دﻧﺒﺎل ﯾﮏ راه ﻓﺮار ﺑﮕﺮدم و واي ﺑﻪ ﺣﺎل اون روزي ﮐﻪ‬
‫درﺳﺖ در ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ رو ﺷﺮوع ﮐﻨﻢ‪ .‬اونﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﯽﮔﻦ‬
‫ﺑﺮو ﮐﺎرت رو ﺑﮑﻦ و ﺑﺮﮔﺮد ﺑﯿﺎ! و ﺷﺐ ﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﯽري ﺧﻮﻧﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﺑﻪ!‬
‫ﺑﺮات ﭼﻪ ﻏﺬاﯾﯽ درﺳﺖ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻣﯽﭘﺮﺳﻦ ﺧﺴﺘﻪاي؟ ﻣﯽﺧﻮاي ﺑﺮي ﺣﻤﻮم؟‬
‫ﺗﻮي آﻟﻤﺎن ﺑﯿﺶﺗﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻦ اﯾﻦ ﺟﻮري ﮔﺬﺷﺖ‪ .‬وﻟﯽ ﻣﻦ ﻗﺎدر ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ .‬ﭼﻮن‬

‫‪12‬‬
‫دوﺳﺖ داﺷﺘﻦ رو ﯾﺎد ﻧﮕﺮﻓﺘﻪام‪ ،‬ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻢ دوﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬آدمﻫﺎ رو ﭼﺮا‪.‬‬
‫ﻣﻦ در دوﺳﺖ داﺷﺘﻦ آدمﻫﺎ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮﻗﻊﻫﺎ از ﺗﻮ ﻫﻢ ﺟﻠﻮ ﺑﺰﻧﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آﺧﻪ اﯾﻦ دوﺳﺖ داﺷﺘﻦ‪ ،‬ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻧﺪاره‪ .‬ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﺗﻮش ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺑﻌﻀﯽ وﻗﺖﻫﺎ ﮐﻪ آدم ﻋﺎﺷﻖ ﻣﯽﺷﻪ ﻣﺜﻞ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ اون آدﻣﻪ‪ ،‬ﺧﻮد ﺗﻮﯾﯽ‪ .‬او‬
‫ﻃﺮف ﺧﻮد ﺗﻮﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬و ﺗﻮ اﯾﻦ رو ﻓﻬﻤﯿﺪهاي؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره‪ .‬وﻟﯽ ﮔﺎﻫﯽ ﺗﺮس آدم از درﮔﯿﺮ ﺷﺪن و ﻋﺎﻃﻔﻪاش رو ﺑﺮﻫﻨﻪ‬
‫ﮐﺮدن‪ ،‬ﺑﺰرگﺗﺮ از ﻋﺸﻖ آدﻣﻪ و وﻗﺘﯽ آدم ﺑﺎ ﮐﺲ دﯾﮕﺮي زﯾﺮ ﯾﮏ ﺳﻘﻒ‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻪ اون ﺗﺮﺳﻪ ﺳﺮ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﻪ و ﮐﺎر ﺧﻮدش رو ﺻﻮرت ﻣﯽده‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﯿﺴﺘﻢ ﻋﺎﺷﻖ ﺑﺸﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﯽﺗﺮﺳﯽ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﻧﻤﯽﺗﺮﺳﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ اﺟﺎزه ﻧﻤﯽدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ! ﻣﻦ ﺗﻮي ﻫﻤﯿﻦ ﺧﯿﺎﺑﻮن ﮐﻪ ﻣﯽرم‪ ،‬ﯾﮏ زﻧﯽ رو ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﮐﻪ‬
‫ﭘﺸﺘﺶ ﻗﺸﻨﮕﻪ‪ .‬ﻣﯽﮔﻢ ﺧﺪاﯾﺎ ﻣﯽﺷﻪ ﻣﻦ ﯾﻪ ﺷﮑﻢ ﺳﯿﺮ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻮم ﺑﺨﻮاﺑﻢ!‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﺳﻬﺮاب ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﮐﻪ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن رو ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻫﻤﭽﯿﻦ ﺣﺮﻓﯽ‬
‫ﺑﺰﻧﻪ! وﻟﯽ ﻏﯿﺮﻣﻤﮑﻨﻪ ﺑﮕﻢ ﺧﺪاﯾﺎ ﻣﯽﺷﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻮم دوﺳﺖ ﺑﺸﻢ! ﭼﻮن‬
‫ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ زن ﺟﻤﺎﻋﺖ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺎدر اﺻﻠﯿﻢ‪ ،‬اﺻﻼً اﻋﺘﻤﺎد ﻧﺪارم‪ .‬ﺗﺎ‬
‫ﺑﻪ ﺣﺎل ﻫﻢ ﻫﯿﭻ زﻧﯽ ﻣﻦ رو ﺗﺮك ﻧﮑﺮده ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﯾﮏ ﻣﺮدي‪ .‬ﺟﻮون ﮐﻪ‬
‫ﺑﻮدم ﯾﻪ ﺑﺮ و روﯾﯽ ﻫﻢ داﺷﺘﻢ‪ ،‬دﻟﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﮐﻪ ﻣﻦ رو ول ﮐﻨﻦ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﻢ‬
‫ﮐﻪ ﻧﻤﯽرﺳﻢ ﺑﺮم دﻧﺒﺎﻟﺶ‪ .‬واﻗﻌﺎً ﻧﻤﯽرﺳﻢ‪ .‬ﯾﮑﯽ از دوﺳﺖﻫﺎم ﺑﻌﻀﯽ وﻗﺖﻫﺎ‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﮐﻪ ﻣﺜﻼً ﻋﺎﺷﻖ ﺷﺪه‪ .‬ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻨﺪم‪ .‬ﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﺴﺨﺮهاش‬
‫ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﻣﯽﮔﻢ ﻓﻼﻧﯽ ﻣﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻢ ﻋﺎﺷﻖ ﺑﺸﻢ‪ .‬ﻣﻦ اﮔﺮ ﯾﮏ زﻧﯽ رو ازش‬

‫‪13‬‬
‫ﺧﻮﺷﻢ ﺑﯿﺎد ﻣﯽﺧﻮام ﺑﺰﻧﻤﺶ زﻣﯿﻦ و ﺗﺮﺗﯿﺒﺶ رو ﺑﺪم‪ .‬ﻣﻤﮑﻨﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ دادن‬
‫ﺳﻪ ﻣﺎه ﻃﻮل ﺑﮑﺸﻪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻨﻪ ﺷﺶ ﻣﺎه ﻃﻮل ﺑﮑﺸﻪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻨﻪ ﯾﮏ روز ﻃﻮل ﺑﮑﺸﻪ‪.‬‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺘﺄﺳﻔﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻗﺒﻞ از ﺑﻠﻮغ ﭼﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اوﻧﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر‪ .‬ﺗﺎ ﺳﻦ ‪ ١٦‬ﺳﺎﻟﮕﯽ ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﯽﮐﺮدم ﺑﺮم دﻧﺒﺎل‬
‫ﮐﺎر ﻓﯿﻠﻢ‪ .‬ﯾﮏ ﺑﺎر ‪ ١٤‬ﺳﺎﻟﻢ ﮐﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻫﺎﻟﯿﻮودي ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽدﯾﺪم‪ ،‬آرزوي ﺑﺰرﮔﻢ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﻮازﻧﺪ ٔه ﺗﺮوﻣﭙﺖ ﺑﺸﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪش ﯾﮏ ﻣﺪﺗﯽ‬
‫ﮐﻪ ﮔﺬﺷﺖ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺟﺮاح ﻣﻐﺰ ﺑﺸﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ‪ ١٦‬ﺳﺎﻟﮕﯽ ﮐﻪ زﯾﺎد ﺳﯿﻨﻤﺎ‬
‫رﻓﺘﻢ دﯾﺪم ﺳﯿﻨﻤﺎي اﯾﺮان ﯾﮏ آش ﺷﻠﻪﻗﻠﻤﮑﺎري اﺳﺖ و ﻫﯿﭻ ﻣﮑﺘﺒﯽ ﻧﯿﺴﺖ و‬
‫ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰ ﻧﻤﯽﺷﻪ از ﮐﺴﯽ ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﯾﻮاشﯾﻮاش ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم ﮐﻪ ﭼﺮا اﯾﻦﺟﺎ‬
‫اﯾﻦ ﻃﻮري اﺳﺖ و ﭼﺮا ﻣﻤﺎﻟﮏ دﯾﮕﻪ ﺟﻮر دﯾﮕﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب ﺑﻪ ﭼﻪ ﻧﺘﯿﺠﻪاي رﺳﯿﺪي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮏ ﭼﯿﺰي ﻫﺴﺖ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﺮﺑﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ داده‬
‫ﻧﺸﺪه و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﺎ ﺧﻮدﻣﻮن ﮐﺴﺐ ﮐﺮدﯾﻢ و ﺗﻨﻬﺎ اون ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ از ﻣﺎ ﮐﺴﺐ‬
‫ﮐﺮدن ﮐﻪ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﺑﻮدن ﯾﻌﻨﯽ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺑﻔﻬﻤﻦ و ﺑﺪوﻧﻦ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺮاي ﮐﻔﺎش و‬
‫ﺑﻘﺎل و ﻧﺠﺎر و ﻧﻮﻧﻮا ﺑﯿﺶﺗﺮ ارزش ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻮدم ﺗﺎ ﺑﺮاي آدمﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺎزاري‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﭘﻮل ﺗﻮ دﺳﺖﺷﻮن ﺑﻮد‪ .‬ﮐﻤﺎ اﯾﻦﮐﻪ اﯾﻦﺟﺎ ﺗﻮي ﻟﺲآﻧﺠﻠﺲ ﻫﻢ‬
‫وﺟﻮد دارن‪ .‬ﻣﻦ ﯾﮏ ﺳﻔﺮ رﻓﺘﻢ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺴﺎزم ﺑﺮاي ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ‪،‬‬
‫ﻧﺬاﺷﺘﻦ و ﻣﻦ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪ .‬دﮐﺘﺮي ﮐﻪ در ﭼﺎﺑﻬﺎر ﺑﻮد ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮد ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮاي ﯾﮏ آدم ﺑﻠﻮچ ﺷﺮﺑﺖ ﺳﯿﻨﻪ ﺗﺠﻮﯾﺰ ﮐﺮده ﺑﻮده‪ .‬ﺑﻠﻮﭼﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﻮي ﮐﻮه‬
‫ﺷﺮﺑﺖ ﺳﯿﻨﻪ رو رﯾﺨﺘﻪ ﺑﻮده ﺗﻮي ﺗﻐﺎر و ﻧﻮن ﺗﻮش ﺗﺮﯾﺪ ﮐﺮده ﺑﻮده و ﺑﺎ زن و‬
‫ﺑﭽﻪ ﺧﻮرده ﺑﻮدن‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻣﺪت اﯾﻦ آدم ﺑﺎ زﻧﺶ ﯾﺎ ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺮادرش ﻣﯽره ﺗﻮي‬
‫ﮐﻮﻫﺴﺘﺎن و ﺧﺎر ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬اﯾﻦ ﺧﺎرﻫﺎ رو ﯾﻪ ﺟﻮري درﺳﺖ ﻣﯽﮐﺮدن ﮐﻪ‬

‫‪14‬‬
‫ﺷﯿﺮهاش رو ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺘﻦ ﺑﺨﻮرن‪ .‬اﯾﻦ آدم ﻫﯿﭻ وﻗﺖ ﺷﮑﺴﭙﯿﺮ ﻧﺨﻮﻧﺪه‪ ،‬روﻣﺌﻮ‬
‫ژوﻟﯿﺖ و ﺷﯿﺮﯾﻦ و ﻓﺮﻫﺎد ﻧﺨﻮﻧﺪه‪ ،‬ﻋﺎﺷﻖ ﻧﻤﯽﺷﻪ‪ .‬ﺑﭽﻪ درﺳﺖ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ ،‬وﻟﯽ‬
‫ﻣﺴﺎﻟﻪ‬
‫ٔ‬ ‫زﻧﺶ رو ﺷﺐ‪ ،‬ﻋﯿﻦ ﺷﻠﻮار ﭘﯿﮋاﻣﻪ ﭘﺎش ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮده ﺑﻪ ﻫﻤﻮن‬
‫ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﺮﺑﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ ﮐﺴﺐ ﮐﺮدن و ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺘﻮﻧﺴﺘﻦ‬
‫ﮐﺴﺐ ﮐﻨﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب ﯾﮏ ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮدي ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪» :‬ﻃﻠﺐ« ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ دارﻧﺪ و‬
‫ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬درﺳﺘﻪ‪ .‬وﻟﯽ ﭼﻪ ﻃﻮر ﻣﯽﺷﻪ ﻣﺎ ﻃﻠﺐﮐﺎر ﻣﯽﺷﯿﻢ و اونﻫﺎ‬
‫ﻧﻤﯽﺷﻦ‪ .‬اﮔﺮ اون دﯾﮑﺘﺎﺗﻮر ﮐﻪ اﺳﻤﺶ ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎﺷﺎه ﺑﻮد ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ ﻣﺮدم‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻟﯽِ ﻓﻘﯿﺮ ﺑﯿﺶﺗﺮ از زﻧﺪهﺑﺎد ﺷﺎه روزﻧﺎﻣﻪ ﺑﺨﻮﻧﻦ و ﺳﻮاد ﯾﺎد ﺑﮕﯿﺮن‪ ،‬اﻣﺮوز‬
‫وﺿﻊ ﻣﻠﺖ اﯾﻦ ﻃﻮري ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﻣﺎ اﯾﻦ دﯾﮑﺘﺎﺗﻮري در ﻫﻤﻪٔ ﺳﻄﻮح ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﺮﯾﺎن داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮐﺎﻣﻼً ﻣﻮاﻓﻘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻤﯽﺧﻮام راﺟﻊ ﺑﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﺧﻮدم ﺻﺤﺒﺖ‬
‫ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﺎدر ﮐﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ در ﺳﺎل ‪ ١٣٢٣‬ﺑﻪ دﻧﯿﺎ اوﻣﺪه ﺑﻮدم‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺳﻪ‬
‫ﺳﺎﻟﻢ ﺷﺪ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻤﯽ در ﺧﺎﻧﻮاد ٔه ﻣﺎ ﺑﻮد و ﺑﻪ ﻣﻦ ﯾﺎد دادﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻬﺶ ﺑﮕﻮ‬
‫ﻣﺎﻣﯽ‪ .‬ﭘﺪرم ﻫﻢ آدﻣﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﻪ ﻧﺪرت ﻟﺒﺨﻨﺪش رو دﯾﺪم‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً‬
‫ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺪﯾﺪم و آدﻣﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺪون اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺎرو ﮐﺘﮏ ﺑﺰﻧﻪ‪ ،‬داد ﻣﯽزد‬
‫ﺳﺮِ ﻣﺎ )ﺧﺪا ﺑﯿﺎﻣﺮزدش‪ .‬ﻣﻦ اﻣﺮوز ﻣﯽﻓﻬﻤﻢ ﭼﻪ ﻗﺪر دوﺳﺘﺶ داﺷﺘﻢ و ﻫﯿﭻ‬
‫وﻗﺖ ﻫﻢ ازش ﻣﺘﻨﻔﺮ ﻧﺸﺪم( وﻟﯿﮑﻦ اﯾﻦ آدم رﻓﺘﺎرش واﻗﻌﺎً رﻓﺘﺎر ﯾﮏ‬
‫دﯾﮑﺘﺎﺗﻮر ﺑﻮد‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺎ ﻣﻮﻗﻊ ﻏﺬا ﺧﻮردن اﮔﺮ ﻣﻠﭻﻣﻮﻟﻮچ ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ‪ ،‬ﻓﺤﺶ‬
‫ﻣﯽﺧﻮردﯾﻢ ﯾﺎ اﮔﺮ ﺗﻪدﯾﮓ رو ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺧﻮردﯾﻢ‪ ،‬ﻓﺤﺶ ﻣﯽﺷﻨﯿﺪﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺣﺮف ﺗﻮ ﮐﺎﻣﻼً ﻣﻮرد ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻣﻨﻪ‪ .‬و ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﯽﮔﻢ ﮐﻪ ﭘﺪرم ﻫﻢ در‬
‫زﻣﺎن رﺿﺎﺷﺎه ﺑﻪ دﻧﯿﺎ اوﻣﺪ و در زﻣﺎن ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎﺷﺎه ﺷﺎﻏﻞ ﯾﮏ ﮐﺎري ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪15‬‬
‫ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﺴﺖ از اﯾﻦ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬رﯾﺸﻪ و اﺳﺎس ﺗﺮﺑﯿﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ در اﯾﺮان وﺟﻮد‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻤﯽﮔﻢ ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﻣﻦ و ﺷﻤﺎ ﺑﯽﮔﻨﺎه ﺑﻮدن‪ .‬وﻟﯽ ﺧﻮب ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ‬
‫ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺷﺎﻣﻠﻮ از آب دراوﻣﺪن‪ .‬ﻣﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺘﺄﺳﻒ ﺷﺪم ﮐﻪ ﺷﻨﯿﺪم ﯾﮑﯽ از‬
‫ﭘﺎﻫﺎﺷﻮ از دﺳﺖ داده‪ .‬اﻣﺎ ﺷﻨﯿﺪم ﺑﻌﺪ از اون ﺷﻌﺮﻫﺎش ﺑﻬﺘﺮ ﺷﺪه‪ .‬ﮐﺎش ﻣﺎ ﻫﺮ‬
‫دو ﭘﺎﻣﻮﻧﻮ از دﺳﺖ ﻣﯽدادﯾﻢ ﺗﺎ ﻣﻦ ﺑﺘﻮﻧﻢ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺑﻬﺘﺮي ﺑﺴﺎزم و ﺗﻮ ﻫﻢ‬
‫ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺘﯽ ﮐﺎرﻫﺎي ﺗﺤﻘﯿﻘﯽ ﺑﻬﺘﺮي ﺑﮑﻨﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬درﺳﺘﻪ‪ .‬وﻟﯽ ﻣﻦ دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاد دوﺑﺎره دﺳﺖ ﺑﻨﺪازم ﺑﻪ اون ﻋﻨﺼﺮِ‬
‫»ﻃﻠﺐ«‪ .‬ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ دﻧﺒﺎل ﯾﮏ ﭼﯿﺰي رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﺗﻮ رﻓﺘﯽ دﻧﺒﺎل ﺳﯿﻨﻤﺎ‪ .‬ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻨﻪ‬
‫ﮐﻪ آدم اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎ رو ﻗﺒﻞ از ﻫﺮ ﭼﯿﺰ ﺑﺮاي ﺧﻮدش اﻧﺠﺎم ﻣﯽده‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬وﻟﯽ ﭼﻪ ﻃﻮر ﻣﯽﺷﻪ آدم ﺷﺐ ﻣﯽﺧﻮاﺑﻪ و ﺻﺒﺢ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﻪ و‬
‫ﻣﯽﮔﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮام ﻓﯿﻠﻢﺳﺎز ﺑﺸﻢ؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ رو ﻣﯽﺧﻮام ﺑﻔﻬﻤﻢ‪ .‬ﯾﺎدت ﻫﺴﺖ ﭼﻪ ﻃﻮر ﺷﺪ رﻓﺘﯽ‬
‫دﻧﺒﺎل ﺳﯿﻨﻤﺎ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ از ﺑﭽﮕﯽ ﮐﺮم ﺳﯿﻨﻤﺎ داﺷﺘﻢ‪ .‬ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ رو ﺑﺎ‬
‫ﺟﯿﻤﺰ ﻣﯿﺴﻮن دﯾﺪم‪ .‬ﺗﺎ آﺧﺮﯾﻦ ﻧﻔﺲ رو دﯾﺪم ﮐﻪ ﯾﮑﯽ از ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي‬
‫ﺿﺪﻓﺎﺷﯿﺴﺘﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ از دﺳﺖﺷﻮن در رﻓﺘﻪ ﺑﻮد و ﻧﺸﻮن دادن‪ .‬ﻻﺑﺪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدن‬
‫ﻣﺮدم ﺧﺮن و ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﺮ ﭼﯽ ﺟﻠﻮﺗﺮ رﻓﺘﻢ و ﻫﺮ ﭼﯽ ﺑﺰرگﺗﺮ ﻣﯽﺷﺪم‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻓﺎرﺳﯽ ﻣﺜﻞ وﻟﮕﺮد‪ ،‬ﻏﻔﻠﺖ و ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻫﻨﺪي ﻣﺜﻞ ﻋﻨﺒﺮ رو ﮐﻪ دﯾﺪم‬
‫ﺑﻪ ﺧﻮدم ﮔﻔﺘﻢ ﭼﺮا ﺗﻮ ﻣﻤﻠﮑﺖ ﻣﺎ اﯾﻦ ﺟﻮريﺋﻪ؟ ﯾﺎدم ﻣﯽآد ﯾﻪ روز رﻓﺘﻢ‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎ )ﺟﻮون ﺑﻮدم‪ ١۵ ،‬ـ ‪ ١٤‬ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد( ﺗﻤﺎﺷﺎي ﻓﯿﻠﻢ زﻧﮓﻫﺎ ﺑﺮاي ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺻﺪا در ﻣﯽآﯾﻨﺪ‪ .‬ﮐﺘﺎب رو ﻗﺒﻼً ﺧﻮﻧﺪه ﺑﻮدم‪ .‬رﻓﺘﻢ دﯾﺪم ﮔﺎري ﮐﻮﭘﺮ رو ﭘﺮده‬
‫اﺳﺖ و اﯾﻨﮕﺮﯾﺪ ﺑﺮﮔﻤﻦ و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ و ﺳﻮزﻧﺎﮐﻪ و ﻓﯿﻠﻢ رﻧﮕﯽ ﺑﻮد‪ .‬وﻟﯽ‬
‫ﺧﻮب‪ ،‬داﺳﺘﺎن رو ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻢ‪ .‬و ﻣﻦ ﻫﻤﻪاش از اون ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم ﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ‬

‫‪16‬‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺴﺎزم ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﻘﺪاري ﻣﺮدم ﺑﺒﯿﻨﻦ اﺻﻼً زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮدﺷﻮن ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﭘﯿﺶ ﻣﯽآد ﯾﺎ ﻧﻤﯽآد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﺳﺎﻟﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺳﺎلﻫﺎي ‪ ٦١‬ـ ‪ . ١٩٦٠‬ﺗﺎ اﯾﻦ ﮐﻪ اوﻟﯿﻦ ﻧﻔﺮي ﮐﻪ از ﺧﺎرج اوﻣﺪ‬
‫ﻓﺮخ ﻏﻔﺎري ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺟﻨﻮب ﺷﻬﺮ )ﮐﻪ ﻣﻦ اون ﻓﯿﻠﻢ رو‬
‫ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺪﯾﺪم(‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﮐﺎووﺳﯽ اوﻣﺪه ﺑﻮد ادﻋﺎ ﻣﯽﮐﺮد ﻓﯿﻠﻢﺳﺎزه ﮐﻪ‬
‫ﻫﺮﮔﺰ ﻫﻢ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﻧﺴﺎﺧﺖ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺘﺄﺳﻔﻢ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﺳﻨﺶ ﻫﻢ ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﺑﺎﻻﺳﺖ‪ .‬اﻣﯿﺪوارم اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎي ﻣﻦ رو ﻫﯿﭻ وﻗﺖ ﻧﺨﻮﻧﻪ ﯾﺎ ﻧﺸﻨﻮه‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ ﺳﯿﻨﻤﺎ رو ﺣﻔﻆ ﺑﻮد و ﻗﻠﻢ ﺧﻮﺑﯽ داﺷﺖ‪ .‬ﺗﻮي ﻓﺮدوﺳﯽ ﯾﺎ ﻣﺠﻠﻪاي ﺷﺒﯿﻪ‬
‫ﺑﻪ اون ﻧﻘﺪ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﻫﻤﻪ ﻧﻘﺪﻫﺎش رو ﻣﯽﺧﻮﻧﺪم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻫﮋﯾﺮ‬
‫دارﯾﻮش اوﻣﺪ ﮐﻪ اوﻟﯿﻦ ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼﯿﻞ ]اﯾﺮاﻧﯽ[ ﻣﺪرﺳ ٔﻪ اﯾﺪ‪‬ك ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﯾﺪ‪‬ك ﻣﺪرﺳ ٔﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻬﻤﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼً آﻟﻦ رِﻧ‪‬ﻪ اونﺟﺎ درس ﺧﻮﻧﺪه‪ .‬ﻫﮋﯾﺮ رو‬
‫ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ‪ .‬دو ﺳﺎل ﭘﯿﺶ درﮔﺬﺷﺖ‪ .‬ﺳﯿﮕﺎر زﯾﺎد ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ و‬
‫ﺣﺮص زﯾﺎد ﻣﯽﺧﻮرد‪ .‬از ﻃﺮﯾﻖ آﺷﻨﺎﻫﺎي دورِ ﺧﻮاﻫﺮم ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪش‪،‬‬
‫ﯾﮏ ﺑﺎر در ﻫﻔﺪه ﺳﺎﻟﮕﯽ اﻓﺘﺨﺎرش رو ﭘﯿﺪا ﮐﺮدم ﺑﺎ ﻫﮋﯾﺮ ﺗﻠﻔﻨﯽ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻨﻢ‬
‫و ]ﺑﻬﺶ[ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﯽﺧﻮام ﺑﺮم ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺨﻮﻧﻢ و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﯾﮏ‬
‫ﻣﺎﺷﯿﻦ آﻟﻔﺎ روﻣﺌﻮ ﺧﺮﯾﺪه ﺑﻮد؛ ﻫﻤﻪاش ﺗﻮ آﻟﻔﺎ روﻣﺌﻮ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺜﻞ اﯾﻦﮐﻪ ﺟﻠﺪ‬
‫ﻣﺎر رو ﻫﻨﻮز ﻧﺴﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد از روي ﻧﻤﺎﯾﺶﻧﺎﻣﻪاي ﺑﻪ اﺳﻢ‬
‫ﭘﺎﯾﺎن ﯾﮏ آﻫﻨﮓ ﮐﻪ ﻋﺒﺎس ﻣﻐﻔﻮرﯾﺎن ﻫﻢ ﺗﻮش ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﻓﯿﻠﻤﻪ ﻫﻢ‬
‫ﺧﻮب ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ رو ﺗﺸﻮﯾﻖ ﮐﺮد ﯾﺎ ﻧﮑﺮد ﻧﻤﯽدوﻧﻢ وﻟﯽ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‬
‫اﮔﻪ ﺑﺮي اﯾﺪك ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺨﺘﻪ و اﮔﺮ ﻫﻢ اﺳﺘﻌﺪاد ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯽ ﺑﻬﺘﺮه اﺻﻼً‬
‫دﻧﺒﺎل ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺮي‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﮐﻮﺗﺎه ﺑﺎ ﻣﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮد‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮه در‬
‫ﻫﺠﺪه ﺳﺎﻟﮕﯽ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﻗﻄﻌﯽ و ﻧﻬﺎﯾﯽام اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺮم ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺨﻮﻧﻢ‪ .‬ﭘﺪر‬

‫‪17‬‬
‫ﺧﺪاﺑﯿﺎﻣﺮزم ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮد ﺧﻮب اﯾﻦ ﯾﮏ ﭼﯿﺰي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻌﺪاً ﻧﻮن و آﺑﯽ‬
‫ﺗﻮش ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ اوﻣﺪﯾﻢ و رﻓﺘﯽ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدار ﺷﺪي‪.‬‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدار ﻧﻤﯽﺷﻢ‪ ،‬ﮐﺎرﮔﺮدان ﻣﯽﺷﻢ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺖ ﭼﻪ ﻋﻠﯽ‬
‫ﺧﻮاﺟﻪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺧﻮاﺟﻪ ﻋﻠﯽ‪ .‬و وﺿﻊ ﻣﺎﻟﯿﺶ ﻫﻢ ﺧﻮب ﻧﺒﻮد ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﯾﮏ‬
‫ﺧﻮﻧ ٔﻪ ﻗﺮاﺿﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﺣﯿﻮوﻧﮑﯽ و ﺗﺎ آﺧﺮ ﻋﻤﺮش ﻫﻢ ﻣﻘﺮوض ﻣﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺎرﻣﻨﺪ ﺑﺎﻧﮏ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬در اﯾﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻮدت ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﯽرﻓﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮐﺪوم ﻣﺪرﺳﻪ ﻣﯽرﻓﺘﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دﺑﯿﺮﺳﺘﺎن‪ ،‬ﯾﮏ ﺳﺎل اﻟﺒﺮز ﺑﻮدم‪ .‬ﺗﻮي اﻟﺒﺮز ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﮐﻪ‬
‫ﺗﺠﺪﯾﺪ آوردم‪ ،‬از ﺗﺮس ﺗﻮ ﺷﻠﻮارم ﺧﺮاﺑﯽ ﮐﺮدم‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم اﮔﺮ ﮐﺴﯽ‬
‫ﺑﻔﻤﻪ دﻧﯿﺎ ﺑﻪ آﺧﺮ ﻣﯽرﺳﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ و ﺑﯿﭽﺎرﮔﯽ ﻗﺒﻮل ﺷﺪم‪ .‬ﺷﻬﺮﯾﻪاش ﻫﻢ‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺎﻻ ﺑﻮد‪ .‬از ﺳﺎل ﺑﻌﺪش رﻓﺘﻢ ﯾﮏ دﺑﯿﺮﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺳﺪ ﮐﺮج ﮐﻪ ﺗﻮي‬
‫ﺑﻠﻮار ﮐﺮج ﺑﻮد‪ .‬ﻗﺒﻼً اﺳﻤﺶ ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﯿﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺳﺎل ‪ ١٩٦٣‬ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫دﯾﭙﻠﻢ ﮔﺮﻓﺘﻢ و از اﯾﺮان رﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﯾﻦﮐﻪ ﮐﺎرم ﺗﻤﻮم ﺷﺪ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﺳﻪ ﻣﺎه‬
‫ﺑﻌﺪش‪ ،‬اﯾﺮان رو ﺗﺮك ﮐﺮدم‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﺎ ﭼﻮن ﭘﺪرم ﭘﻮل ﻧﺪاﺷﺖ‪ ،‬ﺳﻪ ﺗﺎ ﻋﻤﻪٔ ﭘﯿﺮ‬
‫داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﺷﻮﻫﺮ ﻧﮑﺮده ﺑﻮدن و ﯾﮏ ﻣﺎدر ﺑﺰرگ ﭘﯿﺮ‪ .‬رﻓﺘﻢ ﺧﻮﻧﻪﺷﻮن ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﭘﻮل ﻣﯽدﯾﻦ ﻣﻦ ﺑﺮم؟ ﯾﮏ ﻋﻤ ٔﻪ ﺑﺰرگ داﺷﺘﻢ ﮐﻪ دوﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺮ ﺑﺰرﮔ ٔﻪ‬
‫ﺑﺰرگ ﻋﻠﻮي ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﭘﻮل دارم وﻟﯽ ﺑﻬﺖ ﻧﻤﯽدم ﭼﻮن ﺗﻮ دﯾﻮوﻧﻪاي‪،‬‬
‫ﻋﯿﻦ ﺻﺎدق ﻫﺪاﯾﺖ ﻣﯽري ﻣﯽزﻧﯽ ﺧﻮدت رو ﻣﯽﮐﺸﯽ‪ .‬اون ﻋﻤﻪ وﺳﻄﯽ ﻫﻢ‬
‫ﮐﻪ ﺗﺎزﮔﯽ ﻣﺮد ﺑﯽﭼﺎره‪ ،‬اﺻﻼً ﻫﯿﭽﯽ ﻧﮕﻔﺖ‪ .‬رﻓﺘﻢ ﺟﻠﻮي ﻣﺎدرﺑﺰرﮔﻢ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﻣﻦ واﺳ ٔﻪ ﭼﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﯽاوﻣﺪم اﯾﻦﺟﺎ ﻣﺒﻞ ﺑﺮاﺗﻮن رﻧﮓ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم؟ واﺳﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﻮلﺗﻮن ﻣﯽاوﻣﺪم! ﻋﻤ ٔﻪ ﺧﻮد ﻣﻦ )ﻋﻤﻪﻫﺎ ﻣﺎ رو ﺗﻘﺴﯿﻢ‬

‫‪18‬‬
‫ﮐﺮده ﺑﻮدن‪ ،‬ﭼﻮن ﮐﻪ ﻣﺎدر ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ( ﺧﻮﻧﻪ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﻦ ﯾﮏ ﻣﻘﺪاري‬
‫ﺣﺮفﻫﺎي رﮐﯿﮏ زدم و ﮔﺮﯾﻪ ﮐﺮدم و رﻓﺘﻢ‪ .‬ﻋﻤ ٔﻪ ﺧﻮدم وﻗﺘﯽ اوﻣﺪه ﺑﻮد‬
‫ﺟﺮﯾﺎن رو ﺑﻬﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﻠﻔﻦ ﮐﺮد ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﮐﯽ ﻣﯽﺧﻮاي ﺑﺮي؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﻓﻼن ﻣﻮﻗﻊ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺑﻬﺖ ﭘﻮل ﻣﯽدم‪ .‬درﺳﺘﺶ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﮔﺬرﻧﺎﻣﻪات‬
‫رو ﮔﺮﻓﺘﻪاي؟ ﭼﻬﺎر ﻫﺰار دﻻر ﺑﻪ ﻣﻦ داد و ﮔﻔﺖ ﯾﺎ ﺑﺮو ﺑﺎﻫﺎش ﺗﺎ آﺧﺮ ﻋﻤﺮت‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻦ ﯾﺎ ﺑﺎﻫﺎش درس ﺑﺨﻮن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﺗﻔﺎﻗﺎً ﯾﮑﯽ از دوﺳﺖﻫﺎي ﻣﻦ ﻫﻢ در ﮐﻨﺴﺮواﺗﻮار اﺗﺮﯾﺶ درس‬
‫ﺧﻮﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﺗﻮي ﻣﻬﻤﻮﻧﯽ ﻋﻤﻮش ازش ﭘﺮﺳﯿﺪه ﺑﻮد ﻋﻤﻮ‬
‫ﺟﻮن ﭼﯽ ﺧﻮﻧﺪهاي؟ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮده ﻣﻮﺳﯿﻘﯽ‪ .‬ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮده ﺧﻮب ﺣﺎﻻ ﺷﻐﻠﺖ ﭼﯿﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮏ ﺧﺎﻃﺮ ٔه ﺑﺎﻧﻤﮑﯽ ﮐﻪ ﻗﺒﻞ از ﺳﻔﺮم دارم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺷﺐ آﺧﺮ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻦ داﺷﺘﻢ ﻣﯽرﻓﺘﻢ‪ ،‬ﻫﻤ ٔﻪ ﺧﺎﻧﻮاده اوﻣﺪه ﺑﻮدن )ﺑﺎ اﺗﻮﺑﻮس ﻣﯿﻬﻦ ﺗﻮر رﻓﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺜﻞ‬
‫ﻋﺮوﺳﯽﻫﺎي ﻗﺪﯾﻢ ﻫﻔﺖ ﺷﺐ و ﻫﻔﺖ روز ﻣﺴﺎﻓﺮت ﮐﺮدم ﺗﺎ رﺳﯿﺪم ﺑﻪ ﺷﻬﺮ‬
‫ﮔﺮاﺗﺲ در اﺗﺮﯾﺶ‪ .‬ﺑﻌﺪش ﻫﻢ رﻓﺘﻢ وﯾﻦ ﭼﻮن ﺧﺎﻧﻢ زﯾﻨﺖ ﻗﻤﺸﻪاي‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﻫﻤﻮن زﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ رو زاﯾﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺷﻮﻫﺮ و ﺳﻪ ﺗﺎ ﺑﭽﻪاش اونﺟﺎ ﺑﻮد( ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‬
‫ﻗﺮار ﺑﻮد ﻓﺮدا ﺻﺒﺤﺶ راه ﺑﯿﻔﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﺟﻮون ﺑﻮدم وﻟﯽ‬
‫ﻫﯿﭻ ﺗﺮﺳﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﯾﮏ ﺷﻮﻫﺮﻋﻤﻪ داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﯾﺰدي ﺑﻮد ﺑﻪ اﺳﻢ دﮐﺘﺮ اﻓﺴﺮ‪.‬‬
‫دﻧﺪانﭘﺰﺷﮏ ﺑﻮد‪ .‬ﻋﺮق زﯾﺎد ﻣﯽﺧﻮرد و وﻗﺘﯽ ﻋﺮق ﻣﯽﺧﻮرد‪ ،‬ﺷ‪‬ﺮ و وِر زﯾﺎد‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ .‬ﻧﻪ اﯾﻦﮐﻪ ﺑﯽادﺑﯽ ﺑﮑﻨﻪ‪ .‬اون ﺷﺐ ﻫﻤﻪ واﯾﺴﺎده ﺑﻮدن دم در داﺷﺘﻨﺪ‬
‫ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﯽ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬دﺳﺖ ﻣﻦ رو ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺮد ﺗﻮي ﭘﯿﺎدهرو‪ .‬ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم ﭼﻪ‬
‫اﺗﻔﺎﻗﯽ ﺧﻮاﻫﺪ اﻓﺘﺎد؟ ﭼﻪ ﻧﺼﯿﺤﺘﯽ ﻣﯽﺧﻮاد ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮑﻨﻪ؟ ﻫﯽ ﺳﯿﮕﺎر ﮐﺸﯿﺪ و‬
‫ﺣﺪود ده دﻗﯿﻘﻪ ﻣﻦ ﺑﺪﺑﺨﺖ رو ﻧﮕﻪ داﺷﺖ و ﻫﯽ ﮔﻔﺖ آره‪ ،‬اﯾﻦ ﺟﻮريﺋﻪ‪،‬‬
‫ﻣﯽدوﻧﯽ ﭼﻪ ﺟﻮريﺋﻪ‪ .‬ﻣﺮدم ﻫﻢ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮدن داره ﻣﻦ رو ﻧﺼﯿﺤﺖ ﻣﯽﮐﻨﻪ‬
‫ﮐﻪ ﻣﻮاﻇﺐ ﺧﻮدم ﺑﺎﺷﻢ و درس ﺑﺨﻮﻧﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺻﺒﺢ روز ﺑﻌﺪ ﮐﻪ رﻓﺘﻢ ﮔﺎراژ‬

‫‪19‬‬
‫ﻣﯿﻬﻦ ﺗﻮر‪ ،‬ﭘﺪرم ﻫﻢ ﻫﻤﺮاﻫﻢ اوﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﯾﺎدﻣﻪ ﻋﯿﻨﮏ دودي ﻫﻢ زده ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﻤﯽدوﻧﻢ ﭼﺮا؟ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ ‪ ...‬اﺷﮑﺶ رو ﻧﺪﯾﺪم‪ .‬ﯾﮏ دﻻر داﺷﺖ داد ﺑﻪ‬
‫ﻣﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﮔﻔﺖ ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻊ ﻧﺘﻮﻧﺴﺘﯽ ﺑﻤﻮﻧﯽ ﺑﺮﮔﺮد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﭼﯿﺰي ﺑﻮد ﮐﻪ ﮔﻔﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ ﺣﺮف ﺑﺰرﮔﯽ زده‪ .‬ﺧﯿﺎﻟﺖ رو راﺣﺖ ﮐﺮده ﮐﻪ اﮔﺮ ﻧﺘﻮﻧﺴﺘﯽ‬
‫ﻋﯿﺐ ﻧﺪاره‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ روﺑﻮﺳﯽ ﮐﺮدﯾﻢ و ﻣﻦ ﺳﻮار اﺗﻮﺑﻮس ﺷﺪم‪ .‬ﯾﮏ‬
‫ﻣﺸﺖ آدم ﺗﻮي اﯾﻦ اﺗﻮﺑﻮس )ﯾﮏ ﺳﺮي ﺟﻮون‪ ،‬ﯾﮏ ﺳﺮي ﭘﯿﺮ و ﭘﺎﺗﺎل‪ ،‬ﯾﮏ‬
‫ﺳﺮي ﻫﻢ زن و ﺷﻮﻫﺮ و ﺑﭽﻪ( ﺑﻮدﻧﺪ و اﺗﻮﺑﻮس راه اﻓﺘﺎد ﮐﻪ راه اﻓﺘﺎد‪ .‬ﻫﻔﺖ‬
‫ﺷﺒﺎﻧﻪروز ﻣﯽرﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬در اروﭘﺎ زﻧﺪﮔﯽ رو ﮐﺠﺎ ﺷﺮوع ﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬رﻓﺘﻢ وﯾﻦ ﮐﻪ زﯾﻨﺖ ﻗﻤﺸﻪاي رو ﺑﺒﯿﻨﻢ‪ .‬و ﯾﮏ ﺑﺮﺧﻮردﻫﺎﯾﯽ ﺑﻪ‬
‫وﺟﻮد اوﻣﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺗﺎ اون وﻗﺖ ﻧﺪﯾﺪه ﺑﻮدﯾﺶ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﮕﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدرت ﮐﯽ از ﻫﻢ ﻃﻼق ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﺜﻞ اﯾﻦﮐﻪ دو ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد‪ .‬در وﯾﻦ رﻓﺘﻢ دم آﭘﺎرﺗﻤﺎنﺷﻮن‪.‬‬
‫ﻧﺰدﯾﮏ اﯾﺴﺘﮕﺎه راهآﻫﻦ ﺑﻮد‪ .‬دﻗﯿﻘﺎً ﯾﺎدﻣﻪ ﮐﻪ ﻃﺮف ﭼﭗ ﺳﺮش رو ﻣﯽزد ﺑﻪ‬
‫ﭼﺎرﭼﻮب در و ﻣﯽﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﭘﺴﺮ ﻣﻨﻪ؟ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺘﻢ ﭼﯽ ﺑﮕﻢ‪.‬‬
‫ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺘﻢ ﺑﮕﻢ ﻣﺎدر‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﺎﻣﺎن‪ ،‬ﯾﺎ ﭼﯽ‪ .‬آﺧﺮش ﮔﻔﺘﻢ ﺧﺎﻧﻢ ﻧﮑﻨﯿﺪ اﯾﻦ ﮐﺎر‬
‫رو‪.‬‬
‫ﺑﺎﻻﺧﺮه ﭼﻤﺪون ﻣﻦ رو از ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎر ﮔﺮﻓﺘﯿﻢ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﺳﻌﯽ داﺷﺖ ﻣﻦ رو‬
‫ﺑﺎ ﭘﻮل ﯾﺎ ﻏﺬا ﺑﺨﺮه‪ .‬ﭘﻮل ﮐﻪ ﺑﻪ اﻧﺪاز ٔه ﮐﺎﻓﯽ داﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻏﺬاﺧﻮر ﻫﻢ ﻧﺒﻮدم‪ .‬ﻣﺜﻞ‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ‪.‬‬

‫‪20‬‬
 ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺮاي ﻧﺰدﯾﮏ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺗﻮ‪ ،‬دو ﺗﺎ وﺳﯿﻠﻪ ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﺷﺐ اول ﻣﻦ رو ﺑﺮدن ﯾﮏ ﺗﻔﺮﯾﺢﮔﺎه ﻣﻌﺮوﻓﯽ در وﯾﻦ ﮐﻪ‬
‫ﯾﮏ ﭘﺎرك ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺰرﮔﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﯾﮏ ﮐﻤﯽ ﻣﻨﻮ دوﺳﺖ‬
‫داري؟ ﮔﻔﺘﻢ ﻧﻪ! ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﮐﺲ دﯾﮕﺮي ﺑﺮاي ﻣﺎ ﻣﺎدري ﮐﺮده و ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ‬
‫زﺣﻤﺖ ﻣﺎرو ﮐﺸﯿﺪ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰي دﯾﮕﻪ ﻧﮕﻔﺖ‪ .‬و اﯾﻦ ﺷﺮوع ﺑﺮﺧﻮردﻫﺎي‬
‫ﺑﻌﺪي ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺜﻼً ﭘﺸﺖ‪ ‬ﺳﺮ ﭘﺪرم ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺎد ﺣﺮفﻫﺎي ﻧﺎﻣﺮﺑﻮط زد ﮐﻪ ﺗﺎ‬
‫اونﺟﺎ ﮐﻪ ﻣﻦ ﭘﺪرم رو ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ اﯾﻦ ﻃﻮري ﻧﺒﻮد‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺑﺎﺑﺎت ﻗﻤﺎرﺑﺎز ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎﺑﺎي ﻣﻦ اﺻﻼً ﻗﻤﺎرﺑﺎز ﻧﺒﻮد‪ .‬ﯾﺎ ﻣﻦ ﺳﯿﮕﺎر ﮐﻪ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪم ﻣﯽﮔﻔﺖ اﮔﺮ اﯾﻦ‬
‫ﻣﺎدري ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮔﯽ ﻣﺎدر ﺑﻮد ﺑﺮات‪ ،‬ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺖ ﺗﻮ ﺳﯿﮕﺎر ﺑﮑﺸﯽ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦ ﮔﺬاﺷﺖ ﻣﻦ ﺳﯿﮕﺎر ﺑﮑﺸﻢ ﮐﻪ ﺑﻬﺶ ﻧﮕﻦ ﻧﺎﻣﺎدريﺋﻪ‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ‬
‫ﻣﻨﻄﻖ ﻣﻦ اﯾﻦ ﻃﻮري ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ درﺳﺖ ﻧﮕﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ دﻟﯿﻠﺶ ﭼﯿﺰ‬
‫دﯾﮕﻪاي ﺑﻮد‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻦ وﻗﺘﯽ از اﯾﺮان اوﻣﺪم ﺑﯿﺮون ﺗﺎزه ﻣﺎدرم ﻓﻬﻤﯿﺪ ﮐﺠﺎ ﺗﻮ‬
‫ﺧﻮﻧﻪ ﺳﯿﮕﺎر ﻗﺎﯾﻢ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﮐﺎرﺗﻦﻫﺎي ﺳﯿﮕﺎر ﭘﺪرم رو ﻣﻦ ﺑﺎز ﻣﯽﮐﺮدم و‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﺑﺮادر ﺑﺰرگ ﻣﻦ ﮐﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻫﻢ ﺳﯿﮕﺎري ﻧﺸﺪ ﯾﮏ ﮐﻠﮑﺴﯿﻮن‬
‫ﺳﯿﮕﺎر درﺳﺖ ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﺳﯿﮕﺎر دوﻧﻪاي‪ .‬ﺗﻤﺎم اﯾﻦﻫﺎ رو ﻣﻦ ﺑﺎ اﺟﺎز ٔه ﺧﻮدش‬
‫ﮐﺸﯿﺪم‪.‬‬
‫ﻫﯿﭽﯽ دﯾﮕﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻣﺪﺗﯽ ﮐﻪ اونﺟﺎ ﺑﻮدم دﻋﻮاﻣﻮن ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﯽذاﺷﺘﻢ ﺗﺎ‬
‫ﺻﺒﺢ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺗﻮي اﯾﺴﺘﮕﺎه راهآﻫﻦ ‪ Ost Bahnhoff‬ﮐﻪ ﻏﺮﺑﯽﻫﺎ ﻫﻤﻪ از‬
‫اونﺟﺎ ﻣﯽرن ﻃﺮف ﺗﺮﮐﯿﻪ‪ .‬ﺻﺒﺮ ﻣﯽﮐﺮدم ﺻﺒﺢ ﺑﺸﻪ و ﺑﺮﮔﺮدم‪ .‬ﺧﻮشﺑﺨﺘﺎﻧﻪ‬
‫ﮔﺬرﻧﺎﻣﻪام ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻮد و اﺟﺎز ٔه اﻗﺎﻣﺖ داﺷﺘﻢ ﭼﻮن ﭘﻠﯿﺲ ﻣﺪام ﻣﯽاوﻣﺪ و‬
‫ﺑﺎزرﺳﯽ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺘﻢ از ﻣﻦ ﻧﻤﯽﭘﺮﺳﯿﺪ اﺻﻼً ﭼﯽ ﺷﺪه‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ رﻓﺘﻢ ﭘﺎرﯾﺲ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻗﺪر ﻣﻮﻧﺪي ﺗﻮ اﺗﺮﯾﺶ؟‬

‫‪21‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دو ﻣﺎه‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﻢ ﭘﺎرﯾﺲ‪ .‬اونﺟﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﺧﯿﻠﯽ ﮔﺮون ﺑﻮد‪.‬‬
‫اﺗﺮﯾﺶ ﻫﺰﯾﻨ ٔﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺧﯿﻠﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻮي ﭘﺎرﯾﺲ دﯾﺪم ﮐﻪ ﮐﻒﮔﯿﺮ داره‬
‫ﺑﻪ ﺗﻪ دﯾﮓ ﻣﯽﺧﻮره و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻮدم‪ .‬ﯾﺎدﻣﻪ ﺗﻮي ﯾﮏ اﺗﺎﻗﯽ در ﯾﮏ‬
‫ﺧﻮﻧ ٔﻪ داﻧﺶﺟﻮﯾﯽ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدم ﮐﻪ ﯾﮏ آﻗﺎي اﯾﺮوﻧﯽ ﮐﻪ آدم ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﺧﻮﺑﯽ ﻫﻢ ﺑﻮد ﺑﺮام ﭘﯿﺪا ﮐﺮده ﺑﻮد و ﺷﺐﻫﺎ ﻣﯽرﻓﺘﻢ از اﯾﻦ ﮐﻨﺴﺮوﻫﺎي‬
‫ﮔﻮﺷﺖ ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻢ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺗﯿﮑﻪ ﻧﻮن ﻣﯽﺧﻮردم و ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻖ ﮐﺮدم دﯾﺪم ﺗﻮي ﻣﺪرﺳ ٔﻪ اﯾﺪ‪‬ك ﻣﻦ رو ﻗﺒﻮل ﻧﻤﯽﮐﻨﻦ‪ .‬اﺻﻼً ﺷﺮاﯾﻄﺶ‬
‫رو ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬اﺻﻼً اﻣﺘﺤﺎنﻫﺎش ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺨﺖ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺑﻠﺪ ﺑﻮدم اﻣﺎ ﻧﻪ اون‬
‫ﻓﺮاﻧﺴﻪاي ﮐﻪ ﺑﺮاي اﯾﺪ‪‬ك ﻻزم ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻮاد اﻣﺘﺤﺎﻧﯽاش ﭼﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬روانﺷﻨﺎﺳﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺦ ﺳﯿﻨﻤﺎ و ﯾﮏ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﻫﻢ ﺑﻪ‬
‫رﯾﺎﺿﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽﺷﺪ ﮐﻪ ﯾﺎدم ﻧﯿﺴﺖ ﭼﯽ ﺑﻮد‪ .‬وﻟﯽ اﯾﻦ روانﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اوﻟﯿﻦ ﭼﯿﺰي ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻦ رو ﺑﻪ وﺣﺸﺖ اﻧﺪاﺧﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‬
‫اﺗﺮﯾﺶ و رﻓﺘﻢ ﺧﻮﻧ ٔﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﻗﻤﺸﻪاي و ﺑﺎز دﻋﻮاﻫﺎ ﺷﺮوع ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﻣﺪت‬
‫ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ رﻓﺘﻢ ﺧﻮﻧ ٔﻪ ﯾﮏ داﻧﺶﺟﻮي اﯾﺮاﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﻦ ﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮏ اﺗﺎق ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﺑﺎرﯾﮏ داﺷﺖ‪ .‬ﺧﻮدش روي ﺗﺨﺖ ﻣﯽﺧﻮاﺑﯿﺪ‪ ،‬ﻣﻦ روي زﻣﯿﻦ ﻣﯽﺧﻮاﺑﯿﺪم‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ ﯾﮏ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﺑﺮاي ﺧﺎﻧﻢ ﻗﻤﺸﻪاي‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻢ ﭘﺪر ﻣﺎ ﺑﺮاي اﯾﻦ آدم ﺑﺪي‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ اﺷﮏﻫﺎي ﺗﻤﺴﺎح ﺗﻮ رو ﺟﺪي ﻧﮕﺮﻓﺖ و ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺒﻮد ﻫﺮ روز ﺑﺎ ﺗﻮ راه‬
‫ﺑﯿﻔﺘﻪ و ﺑﺮه ﯾﮏ ﮐﺸﻮر ﺧﺎرﺟﯽ و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺎﻣﻪ رو ﻓﺮﺳﺘﺎدم و‬
‫دﯾﮕﻪ ﻧﺪﯾﺪﻣﺶ‪ .‬وﻟﯽ ﺗﻮي اﺗﺮﯾﺶ ﻣﻮﻧﺪم ﭼﻮن زﻧﺪﮔﯽ ارزون ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻗﺪر ﺗﻮ ﭘﺎرﯾﺲ ﻣﻮﻧﺪي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻢ‪ .‬دو ﻣﺎه‪ .‬دو ﻣﺎه ﻫﻢ ﻧﺸﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﻣﺎه و ﻧﯿﻢ‪ .‬ﭘﻮﻟﻢ داﺷﺖ‬
‫ﺗﻤﻮم ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ اﺗﺮﯾﺶ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺮاي ﻣﺎدرم در اﯾﺮان ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻢ‬

‫‪22‬‬
‫ﮐﻪ ﭘﻮل ﻧﺪارم‪ .‬از اون ﭼﻬﺎر ﻫﺰار دﻻر دﯾﮕﻪ ﭼﯿﺰي ﻧﻤﻮﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﻫﻢ‬
‫ﻧﻪ ﻣﺸﺮوﺑﯽ ﻣﯽﺧﻮردم ﻧﻪ دﺧﺘﺮﺑﺎزي ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﺷﻬﺮ ﺧﯿﻠﯽ ﮔﺮوﻧﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻨﻮز‬
‫ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل در وﯾﻦ ﻫﻨﻮز ﺗﻮي اﺗﺎق اون داﻧﺶﺟﻮي اﯾﺮوﻧﯽ زﻧﺪﮔﯽ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم و ﺧﻮدم ﺧﻮﻧﻪ ﻧﺪاﺷﺘﻢ و ﺧﻼﺻﻪ ﺑﺎ ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ و ﮔﺪاﯾﯽ رﻓﺘﻢ ﻣﺪرﺳﻪاي‬
‫ﺑﻪ اﺳﻢ ﻣﺪرﺳ ٔﻪ ﭘﺮﻓﺴﻮر ﮐﺮاوس اﺳﻢ ﻧﻮﺷﺘﻢ‪ .‬ﭘﺮﻓﺴﻮر ﮐﺮاوس ﯾﮏ ﺷﺨﺼﯿﺖ‬
‫ﺗﺌﺎﺗﺮي ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﻮد و ﻣﺜﻼً اﺳﮑﺎر ورﻧﺮ از ﻣﺪرﺳﻪاش ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼﯿﻞ ﺷﺪه‬
‫ﺑﻮد‪ .‬دورهاش ﺳﻪ ﺳﺎل ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮏ ﺳﺎل در اونﺟﺎ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﻫﻨﺮ دراﻣﺎﺗﯿﮏ‬
‫ﺗﺌﺎﺗﺮ و ﺑﺎزﯾﮕﺮي ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﻢ ﻣﺪرﺳ ٔﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻪ ﮐﻨﮑﻮر داﺷﺖ‪ .‬وﻟﯽ‬
‫وﻗﺘﺶ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﯾﺎدم ﻣﯽآد رﻓﺘﻢ ﭘﯿﺶ ﻣﺪﯾﺮ ﻣﺪرﺳ ٔﻪ ﻓﯿﻠﻢ‪ .‬اون وﻗﺖﻫﺎ‬
‫ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻃﯿﺎب ﺗﺎزه ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼﯿﻞ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺧﺴﺮو ﺳﯿﻨﺎﯾﯽ اونﺟﺎ درس‬
‫ﻣﯽﺧﻮﻧﺪ‪ .‬ﯾﮏ اﯾﺮاﻧﯽ ارﻣﻨﯽ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮب ﺑﻪ اﺳﻢ اوﻫﺎﻧﺠﺎﻧﯿﺎن از اونﺟﺎ‬
‫ﻓﺎرغاﻟﺘﺤﺼﯿﻞ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬اﺳﻢ ﻣﺪﯾﺮ ﻣﺪرﺳﻪ ﭘﺮﻓﺴﻮر ﺋﺪر ﺑﻮد‪ .‬ﺧﻮدش‬
‫آرﺷﯿﺘﮑﺖ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﯽﮐﻨﻢ! ﻣﻦ ﺳﯿﻨﻤﺎ رو ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ دارم‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ﻫﻤﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ رو دوﺳﺖ دارﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮ ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ ﺳﺎل دﯾﮕﻪ ﮐﻨﮑﻮر ﺑﺪي‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ اﻻن ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﻨﻢ؟ ﺗﺎزه اول ﺳﺎﻟﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎور ﮐﻨﯿﺪ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺗﻮي ﺧﻮن‬
‫ﻣﻨﻪ‪ .‬ﻧﻤﯽدوﻧﻢ ﭼﻪ ﺟﻮري ﺑﻬﺶ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻧﮕﺎﻫﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻧﻪ ﺗﺮﺣﻢ‬
‫ﺗﻮش ﺑﻮد و ﻧﻪ ﭼﯿﺰي‪ .‬ﻣﻦ رو ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺴﺘﻤﻊ آزاد ﻗﺒﻮل ﮐﺮد‪ .‬و ﯾﺎدم ﻧﻤﯽره‬
‫روز اوﻟﯽ ﮐﻪ اﺳﺘﺎد ﺳﻨﺎرﯾﻮﻧﻮﯾﺴﯽ ﻣﺎ اوﻣﺪ ﺳﺮ ﮐﻼس )ﺷﺪﯾﺪاً ﺳﯿﮕﺎر ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ‬
‫و ﻣﺎ ﻫﻢ اﺟﺎزه داﺷﺘﯿﻢ ﺳﯿﮕﺎر ﺑﮑﺸﯿﻢ( ﮔﻔﺖ اﺻﻮل ﺳﻨﺎرﯾﻮﻧﻮﯾﺴﯽ اﯾﻦﻫﺎﺳﺖ و‬
‫ﺣﺎﻻ ﯾﮏ ﺳﻨﺎرﯾﻮي ﮐﻮﺗﺎه ﺑﻨﻮﯾﺴﯿﺪ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﮐﻪ داﺷﺖ ﻣﯽﮔﻔﺖ و ﻣﻦ‬
‫ﮔﻮش ﻣﯽدادم‪ ،‬دﯾﺪم ﻫﻤﻪ ﺳﺮﺷﻮن رو اﻧﺪاﺧﺘﻪاﻧﺪ ﭘﺎﯾﯿﻦ و دارﻧﺪ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺗﺮﯾﺸﯽ ﺑﻮدﻧﺪ دﯾﮕﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آﻟﻤﺎﻧﯽ رو ﮐﺠﺎ ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدي؟‬

‫‪23‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺗﻮي ﻣﺪرﺳ ٔﻪ ﭘﺮﻓﺴﻮر ﮐﺮاوس ﮐﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬ﻣﺪرﺳﮥ زﺑﺎن ﻣﯽرﻓﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺎل ﯾﮏ آﻗﺎﯾﯽ ﺑﻮد ﺑﻪ اﺳﻢ ﻫﺎﻧﺲ؛ آدم ﺧﻮﺑﯽ ﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻫﻤﻪ ﺷﺮوع‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮ‪ .‬ﻣﻦ دﺳﺘﻢ رو ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮدم‪ .‬ﭘﺮﻓﺴﻮر ﮔﻔﺖ ﭼﯿﻪ؟ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﻣﯽﺗﻮﻧﻢ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻓﻼشﺑﮏ ﺷﺮوع ﮐﻨﻢ؟ ﮔﻔﺖ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮ ﺑﯿﺎ ﺑﯿﺮون‪ .‬ﻣﻦ رو ﺑﺮد‬
‫ﺑﯿﺮون‪ .‬ﮔﻔﺖ ﭼﻪ ﺟﻮري ﻣﯽﺧﻮاي ﻓﻼشﺑﮏ ﺑﮑﻨﯽ؟ ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﺟﻮري و اﯾﻦ‬
‫ﺟﻮري و اﯾﻦ ﺟﻮري‪ .‬از اون ﺗﺎرﯾﺦ‪ ،‬اﻧﻘﺪر اﯾﻦ آدم ﺑﻪ ﻣﻦ ﻋﻼﻗﻪ ﭘﯿﺪا ﮐﺮد و‬
‫روي ﻣﻦ ﮐﺎر ﮐﺮد و ﺑﺎ ﻣﻦ ﮐﺎر ﮐﺮد ﮐﻪ ﺣﺪ ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﻣﻦ و ﯾﮑﯽ از‬
‫ﻫﻢﮐﻼﺳﯽﻫﺎي اﺗﺮﯾﺸﯽام رو ﮐﻪ ﻫﻢدﯾﮕﻪ رو ﻣﯽﻓﻬﻤﯿﺪﯾﻢ دﻋﻮت ﮐﺮد‬
‫ﺧﻮﻧﻪاش‪ .‬ﺳﻪ ﺗﺎ ﮔﺮﺑﻪ داﺷﺖ‪ .‬اونﺟﺎ ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﯿﻢ و ﺑﺎ ﻫﻢ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ ﻣﺪرﺳﻪ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻗﺒﻞ از اﯾﻦﮐﻪ ﻣﻦ ﮐﻨﮑﻮر ﺳﺎل ﺑﻌﺪ اﯾﻦ ﻣﺪرﺳﻪ رو ﺑﺪم‪ ،‬ﺳﻞ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻃﻮر ﺷﺪ ﺳﻞ ﮔﺮﻓﺘﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اوﻻً ﭘﻮل ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻏﺬاي ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺨﻮرم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻫﻮاي وﯾﻦ‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺮد ﺑﻮد و ﻣﻦ ﻫﻢ ﮐﺎر ﺑﺪﻧﯽ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﻣﺜﻼً ﯾﺎدﻣﻪ ﯾﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﺎر‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺷﯿﺸﻪﻫﺎ رو ﻣﯽﺷﺴﺘﻢ‪ ،‬ﭘﺮدهﻫﺎ رو ﻣﯽﺷﺴﺘﻢ و ﺧﯿﺲ ﮐﻪ‬
‫ﺑﻮدن آوﯾﺰون ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﮐﺎرﻓﺮﻣﺎي ﻣﻦ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﺴﻦ اﺗﺮﯾﺸﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻤﯽدوﻧﻢ‬
‫‪ ١١٢‬ﺗﺎ ﯾﺎ ‪ ٧٢‬ﺗﺎ ﭘﻠﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﺑﺮس ﻣﯽﺷﺴﺘﻢ و ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻫﻢ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮدم‬
‫وﺟﺪاﻧﺎً ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮب ﮐﺎر ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮري ﮐﻪ داﺷﺘﻢ ﭘﻠﻪﻫﺎ رو ﻣﯽﺷﺴﺘﻢ و‬
‫ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﺎﻻ‪ ،‬و در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﻣﺮدم از ﭘﻠﻪﻫﺎ ﻣﯽاوﻣﺪن ﭘﺎﯾﯿﻦ و ﺟﺎي ﭘﺎي آنﻫﺎ‬
‫رو ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻤﯿﺰ ﻣﯽﮐﺮدم‪ ،‬اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻣﻦ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‬
‫ﺳﻄﻞ آب رو ﺑﺮدارم دﯾﺪﻣﺶ‪ .‬ﮔﻔﺖ اﮔﺮ ﭘﺪر و ﻣﺎدرت اﯾﻦﺟﺎ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺗﻮ رو‬
‫در اﯾﻦ ﺣﺎل ﻣﯽدﯾﺪﻧﺪ‪ ،‬ﭼﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ! ﺑﻌﺪ ذاتاﻟﺮﯾﻪ ﮐﺮدم‪ .‬ﻫﯽ ﺳﯿﻨﻪام‬

‫‪24‬‬
‫ﺧﺎرش داﺷﺖ و ﺳﺮﻓﻪ ﻣﯽﮐﺮدم و ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﯿﺪم ﭼﯿﻪ‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻦﮐﻪ رﻓﺘﻢ ﭘﻬﻠﻮي‬
‫دﮐﺘﺮ‪ .‬ﯾﮏ دوﺳﺖدﺧﺘﺮ اﺗﺮﯾﺸﯽ داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﺎﻫﺎم اوﻣﺪ‪ .‬دﮐﺘﺮه ﮔﻔﺖ‬
‫ﻟﺒﺎسﻫﺎت رو درآر‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ از رﯾﻪام ﻋﮑﺲ ﺑﮕﯿﺮه‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﻟﺨﺖ ﺷﺪم‬
‫ﮔﻔﺖ‪ :‬ﻗﯿﺎﻓﻪاش رو ﻧﮕﺎه ﮐﻦ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺣﻀﺮت ﻣﺴﯿﺢ! ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺖ ﻣﮕﻪ ﺗﻮ ﺑﺎﺑﺎ و ﻧﻨﻪ‬
‫ﻧﺪاري؟ ﮔﻔﺘﻢ ﭼﺮا! ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺖ ﺳﺮﻓﻪ ﮐﻦ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺳﺮﻓﻪ ﮐﺮدم ﮔﻔﺖ‪ :‬ﯾﮏ ﺳﻞ‬
‫ﺗﺮ و ﺗﺎزه! ﻣﻦ اﺻﻼً ﮐﻠﻤ ٔﻪ آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺳﻞ رو ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺘﻢ‪ .‬دﯾﺪم دﺧﺘﺮه داره ﮔﺮﯾﻪ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﻢ ﺗﻮي ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻟﻐﺎت ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم دﯾﺪم ﺳﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪام‪ .‬ﭘﯿﺶ‬
‫ﺧﻮدم ﮔﻔﺘﻢ ﭼﺨﻮف ﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺮض ﻣﺮده‪ ،‬ﮐﺎﻓﮑﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﺮض‬
‫ﻣﺮده‪ .‬دﯾﮕﻪ ﺳﺎل ﺳﻮم ﻣﺪرﺳﻪ ﺑﻮدم‪ .‬ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻦ ﻣﻦ رو در آﺳﺎﯾﺶﮔﺎه ﺑﺴﺘﺮي‬
‫ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺗﺼﻮر ﺑﺪي از آﺳﺎﯾﺶﮔﺎه داﺷﺘﻢ‪ .‬رﻓﺘﻢ دو ﺳﻪ ﻣﺎﻫﯽ‬
‫اﯾﺮان‪ .‬اونﺟﺎ ﯾﮏ دﮐﺘﺮ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻮد و ﺗﺄﮐﯿﺪ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺳﻞ دارم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﯾﺎدﻣﻪ ﮐﻪ‬
‫ﭘﺮﺳﺘﺎر دﮐﺘﺮه ﺑﺎ ﻣﺎدرم ﭘﭻﭘﭻ ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﻗﺎﺷﻘﺶ رو از ﺑﻘﯿﻪ ﺟﺪا ﮐﻨﯿﻦ‪،‬‬
‫ﻟﯿﻮاﻧﺶ رو ﺟﺪا ﮐﻨﯿﻦ و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ‪ .‬دو ﻣﺎه و ﻧﯿﻢ اﯾﺮان ﺑﻮدم و ﺧﺎﻧﻮادهام‬
‫ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﺑﺮﮔﺮدم‪ .‬ﺗﻮي ورﻗ ٔﻪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﺪرﺳ ٔﻪ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﮕﯽ وﻟﯽ‬
‫ﺷﺎﻧﺲ آوردم ﺧﻮﻧﺪﻧﺪ ﻣﺪرﺳ ٔﻪ ﭘﺰﺷﮑﯽ و ﺗﻮﻧﺴﺘﻢ ﺑﺮﮔﺮدم‪ .‬اﯾﻦ دﻓﻌ ٔﻪ اول ﺑﻮد‪.‬‬
‫وﻗﺘﯽ آدم ﺳﻞ ﻣﯽﮔﯿﺮه ﺑﺎﯾﺪ روزي ‪ ٢١‬ﻗﺮص ﺑﺨﻮره و ﻣﯽدوﻧﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭼﻪ‬
‫ﺑﻼﯾﯽ ﺳﺮ ﻣﻌﺪه ﻣﯽآره‪ .‬ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ اﺗﺮﯾﺶ و ﯾﮏ ﺳﺎل ﺗﻮي ﻣﺪرﺳ ٔﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻮدم و‬
‫ﺷﺐﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان درﺑﺎن ﺗﻮي ﺧﻮابﮔﺎه داﻧﺶﺟﻮﯾﯽ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﺧﻮاب ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﯾﮏ روزي ﺳﺮﻓﻪ ﮐﺮدم دﯾﺪم ﺧﻮن اوﻣﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ اونﺟﺎ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﻫﺮ ‪ ٦‬ﻣﺎه ﯾﮏ ﺑﺎر ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻌﺎﯾﻨ ٔﻪ ﭘﺰﺷﮑﯽ ﻣﯽﺷﺪﯾﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﯽﻓﻬﻤﯿﺪن‪ ،‬ﺑﯿﺮوﻧﻢ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدن‪ .‬ﻣﻦ ﺗﺮس ورم داﺷﺖ‪ .‬ﻣﺪرﺳﻪ رو ول ﮐﺮدم و ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪم رﻓﺘﻢ‬
‫ﭘﺎرﯾﺲ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﺳﺎﻟﯽ در ﭘﺎرﯾﺲ ﺑﻮدي؟‬

‫‪25‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﺳﺎلﻫﺎي ‪٦٨‬ـ‪ . ١٩٦٧‬در ﻣﺎه ﻣﻪ ‪ ١٩٦٨‬ﮐﻪ ﺧﯿﺎﺑﻮنﻫﺎي‬
‫ﭘﺎرﯾﺲ ﺷﻠﻮغ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬داﺷﺘﻢ ﺑﺮﻣﯽﮔﺸﺘﻢ ﺧﻮﻧﻪ‪ .‬از ﺗﺮس رﻓﺘﻢ ﺗﻮي ﯾﮏ‬
‫ﻣﻐﺎزه ﻗﺎﯾﻢ ﺷﺪم‪ .‬ﻧﻪ از ﺗﺮس ﮐﺘﮏ ﺧﻮردن‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد ﺑﻪ آدم ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑﺰﻧﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اونﺟﺎ ﭼﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬رﻓﺘﻢ در ﮐﻨﺴﺮواﺗﻮار ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻓﯿﻠﻢ ﻓﺮاﻧﺴﻪ اﺳﻢ ﻧﻮﺷﺘﻢ‪ .‬از اﯾﻦ‬
‫ﻣﺪرﺳﻪﻫﺎي ﮐﺎخ داﻧﺸﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ اﻟﺒﺘﻪ ﺷﻨﯿﺪهام ﻋﮑﺲ ﻣﻦ رو ﺑﺰرگ‬
‫ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬زدهاﻧﺪ ﺑﻪ دﯾﻮار ﮐﻪ اﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻓﯿﻠﻢﺳﺎزه و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ‪ .‬ﺑﺎور‬
‫ﻧﻤﯽﮐﻨﯽ اونﺟﺎ ﻣﺜﻼً ﺑﻪ ﻣﺎ درس ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﻧﻤﯽدادﻧﺪ‪ .‬ﯾﮏ ﺳﺮي ﻣﻮاد آﺷﻐﺎﻟﯽ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺧﺒﺮي رو ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﯽدادن ﮐﻪ اﯾﻦﻫﺎ رو ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﮐﻨﯿﻦ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﻣﻮﻧﺘﺎژ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺎرﯾﺲ آﺷﻨﺎ داﺷﺘﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ ،‬اونﺟﺎ ﯾﮏ ﭘﺴﺮﻋﻤ ٔﻪ ﭘﺪري داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ رو ﺑﺮد ﭘﯿﺶ‬
‫دﮐﺘﺮ و ﮔﻔﺘﻦ ﮐﻪ ﺗﻮي رﯾﻪات ﯾﮏ ﺣﻔﺮه ﻫﺴﺖ و ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺴﺘﺮي ﺑﺸﯽ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‬
‫ﺳﻪ ﻣﺎه رﻓﺘﻢ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن؛ ﻧﻪ! ﺗﻮي آﺳﺎﯾﺶﮔﺎه ﺧﻮاﺑﯿﺪم‪ ٢١ .‬ﻣﺮﯾﺾ ﺗﻮي ﺳﺎﻟﻦ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻢ ﺳﻞ داﺷﺘﻨﺪ ﻫﻢ ﺳﺮﻃﺎن رﯾﻪ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﻗﺴﺎم ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي رﯾﻮي‪ .‬ﻣﺜﻼً دو‬
‫ﻧﻔﺮﺷﻮن ﺟﻠﻮي ﭼﺸﻢ ﻣﻦ ﻣﺮدﻧﺪ‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻪ ﺟﺎي ﻗﺮص ﺑﻪ ﻣﻦ آﻣﭙﻮل‬
‫ﻣﯽزدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ ﻣﺎه ﮐﻪ ﻣﺮﺧﺺ ﺷﺪم ﮔﻔﺘﻨﺪ دوﺑﺎره ﺑﺎﯾﺪ روزي ‪ ٢١‬ﻗﺮص‬
‫ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ﺳﻞ ﺗﻤﻮم ﺷﺪه ﺑﻮد و ﻣﻦ ﺳﺎﻟﻢ ﺷﺪه ﺑﻮدم وﻟﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ‬
‫ٔ‬ ‫رو ﺑﺨﻮري‪.‬‬
‫ﻫﻔﺘﻪ دﯾﮕﻪ اﯾﻦ ﻗﺮصﻫﺎ رو ﻣﯽﺧﻮردم ﮐﻪ اوﻟﺶ ﺧﻮنرﯾﺰي ﻣﻌﺪه ﮐﺮدم و‬
‫ٔ‬
‫ﺑﻌﺪش ﻣﻌﺪهام ﺳﻮراخ ﺷﺪ و دوﺧﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﺟﺮاﺣﯽ ﮐﺮدﻧﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻠﻪ‪ .‬ﻣﻌﺪه رو ﺑﺎز ﮐﺮدن و دوﺧﺘﻦ‪ .‬اول ﻫﻢ دﮐﺘﺮﻫﺎ ﻣﯽﺗﺮﺳﯿﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻮن اﯾﻦ درد ﺳﻮراخ ﺷﺪن ﻣﻌﺪه اﻧﻘﺪر ﻓﺠﯿﻌﻪ ﮐﻪ آدم داﺋﻢ از ﺷﺪت درد‬

‫‪26‬‬
‫ﻣﯽاﻓﺘﻪ ﺗﻮ اﻏﻤﺎ‪ .‬ﺻﺪاي دﮐﺘﺮه رو ﺷﻨﯿﺪم ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻣﻦ اﯾﻦ رو ﺑﺎز ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‬
‫ﭼﻮن ﺳﺎﺑﻘﻪٔ ﺑﯿﻤﺎري رﯾﻮي داره‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺧﻮد ﭘﺮﻓﺴﻮره اوﻣﺪ ﻋﻤﻞ ﮐﺮد‪ .‬و‬
‫ﺧﻮشﺑﺨﺘﺎﻧﻪ ﻣﺜﻞ ﺑﻘﯿﻪٔ ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎم‪ ،‬ﻓﮏ و ﻓﺎﻣﯿﻠﯽ دور و ﺑﺮم ﻧﺒﻮد و ﺧﻮدم ﺑﺎﯾﺪ‬
‫رﺿﺎﯾﺖﻧﺎﻣﻪ رو اﻣﻀﺎ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﮐﻪ در اون ﺣﺎﻟﺖ اﻏﻤﺎ و درد اﻣﻀﺎ ﻫﻢ ﮐﺮدم‪.‬‬
‫روزي ﮐﻪ ﻣﻦ رو از ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﺮﺧﺺ ﮐﺮدن ﮔﻔﺘﻦ ﻣﺸﺮوب ﻧﺨﻮر ﺳﯿﮕﺎر‬
‫ﻫﻢ ﻧﮑﺶ و ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ ﺑﻨﺪه ﻧﻪ ﺳﯿﮕﺎر ﻣﯽﮐﺸﻢ و ﻧﻪ ﻣﺸﺮوب‬
‫ﻣﯽﺧﻮرم‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل اواﺧﺮ ‪ ١٩٦٨‬ﻫﻢ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ اﯾﺮان‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب ﺑﻌﺪش ﻓﯿﻠﻢﺳﺎز ﺷﺪي؟ ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻓﯿﻠﻢﺳﺎز ﺷﺪن‬
‫ﭼﯽ ﻻزﻣﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ در رﺷﺘﻪٔ ﺳﯿﻨﻤﺎ آدم ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺎرﯾﺦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﯾﮏ ﮐﻤﯽ‬
‫ﺑﺪوﻧﻪ‪ .‬آدم ﺑﺎﯾﺪ ﻓﯿﻠﻢ زﯾﺎد ﺑﺒﯿﻨﻪ‪ .‬آدم ﺑﺎﯾﺪ از ﻣﻌﻤﺎري و ﻃﺮاﺣﯽ ﻗﺮن ﭼﻬﺎردﻫﻢ‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪوﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ آرﺷﯿﺘﮑﺖ و ﻃﺮاح ﻓﯿﻠﻢﺗﻮن ﻧﺘﻮﻧﻦ ﺳﺮﺗﻮن ﮐﻼه ﺑﺬارن‪.‬‬
‫و ﻋﮑﺎﺳﯽ و ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﻫﻢ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻬﻤﻪ ﮐﻪ ﻧﻮرﭘﺮدازي رو ﯾﺎد ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ‪.‬‬
‫ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻦ اﻣﺮوز ﮐﻪ ﭘﻨﺠﺎه و ﺳﻪ ﺳﺎﻟﻢ ﺷﺪه‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﻫﺎي ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري در آﻟﻤﺎن‬
‫ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﺮدن از دﺳﺖ ﻣﻦ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻣﻦ اﯾﻦ ﺷﯿﺸﻪٔ ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي ﺑﻪ ﮔﺮدﻧﻢ‬
‫آوﯾﺰون ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻣﺪﯾﺮ ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺻﺤﻨﻪ ﺣﺎﺿﺮه ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدم‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦﺟﺎ و اﯾﻦﺟﺎ و اﯾﻦﺟﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻋﻮض ﺑﺸﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداره ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﭼﻪ‬
‫ﻗﺪر وﻗﺖ ﻣﯽﺧﻮاي‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻧﯿﻢ ﺳﺎﻋﺖ‪ .‬ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﻧﯿﻢ ﺳﺎﻋﺖ دﯾﮕﻪ‬
‫ﻣﯽاوﻣﺪم‪ .‬ﺳﺮ ﻫﻤﻮن ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻪ ﺳﻪ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﻃﻼ ﮔﺮﻓﺖ )آﺧﺮﯾﻦ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮔﺮاﺑﻪ( ﺑﻪ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداره ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦﺟﺎ ﻗﺮن ﻫﺠﺪﻫﻤﻪ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺮدي ﮐﻪ داره ﺑﺎ اﯾﻦ ﭼﺮاغ ﻧﻔﺘﯽ‬
‫از ﭘﻠﻪﻫﺎ ﻣﯽره ﺑﺎﻻ ﭼﺮا ﭘﺸﺘﺶ روﺷﻨﻪ‪ .‬ﻃﺮف اﻧﻘﺪر ﻧﺎراﺣﺖ ﺷﺪ ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﻣﺎ‬
‫ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﯿﻢ ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏﺗﺮ از ﭘﺎپ ﺑﺸﯿﻢ‪ .‬و ﻣﺪﯾﺮ ﻧﻮرﭘﺮدازي ﻣﻦ ﺻﺤﻨﻪ رو درﺳﺖ‬
‫ﮐﺮد‪.‬‬

‫‪27‬‬
 ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻌﻤﺎري ﻗﺮن ﭼﻬﺎردﻫﻢ رو ﺑﻠﺪ ﺑﺎﺷﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اوﻣﺪﯾﻢ و ﻓﺮدا ﯾﮏ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهاي ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ راﺟﻊ ﺑﻪ اﯾﻦ آدم‬
‫در ﻗﺮن ﭼﻬﺎردﻫﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺴﺎز‪ .‬ﻣﻦ اﮔﻪ ﻧﺪوﻧﻢ درﻫﺎ ﭼﻪ ﺷﮑﻠﯽ ﺑﻮده‪،‬‬
‫دﺳﺖﮔﯿﺮهﻫﺎ ﭼﻪ ﺟﻮري ﺑﻮده‪ ،‬ﭘﻨﺠﺮهﻫﺎ اون ﻣﻮﻗﻊ ﭼﻪ ﺟﻮري ﺑﻮده‪ ،‬ﺧﯿﺎﺑﻮنﻫﺎ‬
‫ﭼﻪ ﺟﻮري ﺑﻮده‪ ،‬ﯾﮏ آرﺷﯿﺘﮑﺘﯽ از ﻣﻦ ﺑﯽﺳﻮادﺗﺮ ﺑﺎﺷﻪ )ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽﻫﺎﺷﻮن ﻫﻢ‬
‫ﻫﺴﺘﻦ( ﻣﯽآد ﯾﮏ آش ﺷﻠﻪﻗﻠﻤﮑﺎري ﻣﯽرﯾﺰه ﺟﻠﻮي ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﯽﮔﻪ اون وﻗﺖﻫﺎ‬
‫اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ اﯾﻦ ﺷﮑﻠﯽ ﺑﻮده‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪوﻧﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺣﺮﻓﺖ ﮐﺎﻣﻼً درﺳﺘﻪ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻣﻦ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﺸﺪم ﭼﺮا روي ﻗﺮن ﭼﻬﺎردﻫﻢ‬
‫ﺗﺄﮐﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﯽ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ ،‬ﻣﻨﻈﻮرم ﮐﻼً ﻣﻌﻤﺎري ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اون وﻗﺖ ﺑﺎ ﻧﮑﺎت ﺗﮑﻨﯿﮑﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﭼﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرت ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻓﯿﻠﻤﻪ؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻧﻪ‪ ،‬ﮐﺎرﻫﺎي ﻓﻨﯽ ﻓﯿﻠﻢ و ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري و از اﯾﻦ ﺟﻮر ﭼﯿﺰﻫﺎ‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ رو‬
‫ﺗﻮ ﻣﺪرﺳﻪ ﯾﺎد ﻧﻤﯽدن؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﺑﻪ اون ﺻﻮرت ﮐﻪ ﻻزﻣﻪ ﯾﺎد ﻧﻤﯽدن‪ .‬ﭼﻮن ﻣﺪرﺳﻪﻫﺎ ﺑﻮدﺟﻪ‬
‫دارن‪ .‬وﻟﯿﮑﻦ ﻣﻦ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ رﻓﺘﻢ اﯾﺮان ﺗﺎ اوﻟﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺜﻼً ﻫﻨﺮﯾﻢ رو ﮐﻪ ﯾﮏ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻮﺗﺎه ﺑﻮد ﺑﺴﺎزم و ﯾﺎ دوﻣﯿﺶ رو ‪...‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺗﻮي اﯾﺮون ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﯿﺴﺖ و دو ﺗﺎ‪ .‬ﻣﻮﻗﻊ ﺳﺎﺧﺘﻦ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﻫﻢ ﺳﺮ ﺗﻤﺎم ﮐﺎرﻫﺎي‬
‫ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﺧﻮدم ﺑﻮدهام‪ .‬ﻧﻪ اﯾﻦﮐﻪ ﺧﻮدم ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﻣﻦ از اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺪم‬
‫ﻣﯽاوﻣﺪ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ رﯾﺘﻢ دﺳﺖ ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﯽﺷﯿﻨﻢ ﺑﻪ ﻣﻮﻧﺘﻮر ﻣﯽﮔﻢ‬
‫اﯾﻦﺟﺎ رو ﻋﻼﻣﺖ ﺑﺰن‪ .‬اﯾﻦﺟﺎ رو ﺑﻨﺪاز دور‪ .‬اﯾﻦﺟﺎ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ‪ .‬اﯾﻦﺟﺎ ﺷﺮوﻋﻪ‪ٔ .‬‬
‫ﻫﻤﻪ‬

‫‪28‬‬
‫اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎ رو ﻣﯽﮐﺮدم ﺗﺎ اﯾﻦﮐﻪ اوﻟﯿﻦ ﮐﭙﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻪ در اﯾﺮان ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻔﺘﻦ‬
‫ﮐﭙﯽ ﺻﻔﺮ )ﻣﺜﻞ اﯾﻦﮐﻪ اﯾﻦﺟﺎ ﻫﻢ ﯾﻪ ﻫﻤﭽﯿﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻦ( رو‬
‫ﻣﯽدﯾﺪم و ﺑﻌﺪ ﻣﻮﻗﻊ ﺗﺼﺤﯿﺢ رﻧﮓ ﻫﻢ ﺑﺎﻻﺳﺮﺷﻮن ﻣﯽاﯾﺴﺘﺎدم‪ .‬ﺳﺮ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﻣﺴﺘﻨﺪ اﺣﻤﻘﺎﻧﻪ ﮐﻪ اﺳﻤﻢ رو ﻫﻢ روش ﻧﻤﯽذاﺷﺘﻢ! ﭼﻮن ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﺳﻔﺎرﺷﯽ ﺑﻮد و‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ ﮐﺎرﻣﻨﺪ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ ﺑﻮدم‪ .‬ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺳﻔﺎرﺷﯽ ﻫﻢ ﺗﺒﻠﯿﻎ ﺑﻮد ﺑﺮاي‬
‫رژﯾﻢ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮﮔﺸﺘﯽ اﯾﺮون ﺗﻨﻬﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺘﯽ ﺑﺮي وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ‬
‫و ﻫﻨﺮ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻠﻪ دﻗﯿﻘﺎً‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اونﺟﺎ اﺳﺘﺨﺪام ﺷﺪي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮ ﮐﻞ ا ٔ‬
‫داره ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻓﯿﻠﻢ )ﭼﻮن ﻣﻦ ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﺟﻮون ﺑﻮدم‪ ٢٦ ،‬ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد( ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ آﻗﺎ ﺷﻤﺎ ﭼﺮا اﻧﻘﺪر ﯾﻮاش ﺣﺮف‬
‫ﻣﯽزﻧﯽ؟ ﮐﺎرﮔﺮدان ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻠﻨﺪ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﺮدهاي؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎ رو ﮐﺮدهام‪ .‬اﯾﻦ درس رو ﻓﻼن ﺟﺎ ﺧﻮﻧﺪهام و اون ﯾﮑﯽ رو‬
‫ﻓﻼن ﺟﺎ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺣﺎﻻ ﻧﻤﯽﺷﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﺟﺎي ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﮐﺎر دﯾﮕﻪ ﺑﮑﻨﯽ؟ ﻣﻦ‬
‫در اﺗﺎﻗﺶ رو ﺑﺎز ﮐﺮدم و اوﻣﺪم ﺑﯿﺮون و در رو زدم ﺑﻪ ﻫﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرش ﭼﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﻪ ﻣﯽدوﻧﻢ ﻻﺑﺪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺻﺪاﺑﺮدار ﺑﺸﻢ‪ .‬ﯾﺎ ﺳﺎز و ﺿﺮب‬
‫ﺑﺰﻧﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﺑﯽﭼﺎره دﺑﯿﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﯿﺪوارم ﻫﻨﻮز زﻧﺪه ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﻣﺮد‬
‫ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻮد‪ .‬اﺗﺎﻗﺶ ﭘﻬﻠﻮي اﺗﺎق ﭘﻬﻠﺒﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﻌﺪ ﭼﯽ ﺷﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻌﺪش رﻓﺘﻢ ﭘﯿﺶ ﻓﺮخ ﻏﻔﺎري‪ .‬ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻣﻌﺎون ﮐﻞ‬
‫ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻬﺶ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﺣﺎﺿﺮم آﺳﯿﺴﺘﺎن ﺷﻤﺎ ﯾﺎ ﻫﮋﯾﺮ دارﯾﻮش ﺑﺸﻢ‪.‬‬

‫‪29‬‬
‫دﯾﮕﻪ ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺘﻢ ﻫﯿﭻ ﮐﺪومﺷﻮن ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻤﯽﺳﺎزن‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻣﻦ اﻻن ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮم‬
‫ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﺎن‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﻠﻔﻦ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻮن ﻧﺸﻮن ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺸﺖ‬
‫و ﺗﻠﻔﻦ ﻧﮑﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺣﯿﻮوﻧﮑﯽ ﻓﺮﯾﺪون رﻫﻨﻤﺎ ﻫﻨﻮز زﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮏ روز ﻗﺮار‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدم ﺑﺎﻫﺎش‪ .‬رﻓﺘﻢ ﺧﻮدش ﻧﺒﻮد‪ .‬دﯾﺪم ﯾﮏ ﺳﺮي ﺳﮑﺮﺗﺮ و ﯾﮏ‬
‫ﺳﺮي ﻣﺮد اﯾﺴﺘﺎدهاﻧﺪ و دارن ﻫﻢدﯾﮕﺮو ﻣﯽﻣﺎﻟﻦ و ﺳﯿﮕﺎر ﻣﯽﮐﺸﻦ‪ .‬اوﻣﺪم‬
‫ﺑﯿﺮون‪ .‬دوﺑﺎره رﻓﺘﻢ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ‪ .‬اﯾﻦ دﻓﻌﻪ ﻣﻦ رو اﺳﺘﺨﺪام ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﺎ‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺎﯾﺪ ﻓﯿﻠﻢ آزﻣﺎﯾﺸﯽ ﺑﺴﺎزي‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺴﯿﺎر ﮔُﻪ )ﮐﻪ ﮐﭙﯽاش رو ﻫﻢ ﯾﮑﯽ از ﻣﻦ ﺑﻠﻨﺪ ﮐﺮده ﮐﻪ‬
‫ﯾﻪ روزي اﻧﺘﻘﺎم ﺑﮕﯿﺮه( ﺑﻪ اﺳﻢ ﻗﻔﺲ‪ .‬داﺳﺘﺎﻧﺶ ﻫﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻨﺪيﺋﻪ‪ .‬وﻟﯽ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﺑﻪ اون ﻣﻮﻗﻊ اﯾﺮان )اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻼﻧﺴﺒﺖ آﻗﺎي ﺧﺴﺮو ﭘﺮوﯾﺰي( ﻣﻮج ﻧﻮ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﺎ‬
‫ﻣﺎﻫﯽ ‪ ٩٠٠‬ﺗﻮﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﺎرﮔﺮدان ﻗﺮاردادي در ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ اﺳﺘﺨﺪاﻣﻢ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﺳﺎﻟﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺳﺎل ‪ .١٩٦٩‬ﻓﮑﺮ ﻧﮑﻨﯽ ﺧﯿﻠﯽ ﭘﯿﺮم‪ .‬ﺗﺎزه دﯾﺮوز ﺷﺪه ﭘﻨﺠﺎه و ﺳﻪ‬
‫ﺳﺎﻟﻢ‪ .‬ﻫﻨﻮز اﻣﯿﺪوارم ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻢ ﺑﯿﺴﺖ ﺳﺎﻟﻪٔ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﯾﺎ ﻣﮑﺰﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﭼﺸﻤﮏ ﺑﺰﻧﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬در اﯾﻦ ﻣﻮرد ﮐﻪ ﻫﻤﻪ اﻣﯿﺪوارﯾﻢ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ ﺑﻪ زﺑﻮن ﻧﻤﯽآرن‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻨﺪه ﺑﯿﺎن ﮐﺮدم‪ .‬وﻟﯽ در ﻋﻤﺮم دﻧﺒﺎل زن ﻧﺪوﯾﺪهام‪ .‬ﺑﻠﺪ ﻫﻢ‬
‫ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪه‪ .‬ﯾﺎدم ﻣﯽآد دوﺳﺘﯽ داﺷﺘﻢ ﮐﻪ اﻻن ﺗﻮي ﻧﯿﻮﯾﻮرﮐﻪ‪ .‬ﻣﺴﺌﻮل‬
‫اداره ﺻﺪاي ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ‪ ١٦‬ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮي ﺑﻮد‪ .‬ﻫﺮ ﺧﺎﻧﻮﻣﯽ رو ﺗﻮي ﺧﯿﺎﺑﻮن ﻣﯽدﯾﺪ‬
‫ٔ‬
‫ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺑﺮﯾﻢ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺨﻮاﺑﯿﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ زﻧﻪ ﻓﺤﺶ ﻣﯽداد و ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻣﮕﻪ‬
‫ﺧﻮاﻫﺮ و ﻣﺎدر ﻧﺪارﯾﻦ؟ ﻣﻦ ﻫﻨﻮز ﮐﻪ ﻫﻨﻮزه ﻫﻤﻮن ﺟﻮري ﻣﻮﻧﺪهام‪ .‬ﺑﺮاي‬

‫‪30‬‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﻣﻦ ﺣﻮﺻﻠﻪٔ ﺑﺤﺚ و اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ رو ﻧﺪارم‪ .‬ﺳﯿﻨﻤﺎ رﻓﺘﻦ و رﺳﺘﻮران‬
‫ﺑﻌﺪاً ﻫﻢ )اﮔﺮ ﺧﺎﻧﻢ ﺿﺎﯾﻊ ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﻪ و ﺗﺼﺎدف ﻧﮑﺮده ﺑﺎﺷﻪ( ﻣﯽﺷﻪ رﻓﺖ‪ .‬ﻣﻦ‬
‫اﺻﻼً ﺑﻪ ﻋﺸﻖ اﻋﺘﻘﺎد ﻧﺪارم وﻟﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﯾﮑﯽ از ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﻣﻬﻢ ﻋﺸﻖ و ﺑﺎ‬
‫ﻫﻢ ﺑﻮدن‪ ،‬راﺑﻄﻪٔ ﺟﻨﺴﯽﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ٔ :‬‬
‫ﺑﻘﯿﻪ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎش ﭼﯿﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺗﻔﺎﻫﻤﻪ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ رﻓﺎﻗﺘﻪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﭼﻮن ﻓﯿﻠﻢﻫﺎم رو ﻫﻤﯿﺸﻪ اﯾﻦ ﺟﻮر‬
‫دﯾﺪهام ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻫﻢ ﭘﺪر ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻢ ﻣﺎدر ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﭽﻪ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻢ‬
‫زن ﺑﻮدهاﻧﺪ‪ ،‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﯾﺎ ﻧﺨﻮاﺳﺘﻪام ﯾﺎ اﯾﻦ ﺗﻔﺎﻫﻢ )ﺑﺎ ﯾﮏ زن( ﺑﺮام ﻧﺒﻮده‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ اﺻﻮﻻً ﯾﮏ ﻟﺤﻈﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ اون ﺗﻌﺮﯾﻔﯽ ﮐﻪ ﺧﻮدت از ﻋﺸﻖ‬
‫داري‪ ،‬ﻧﺰدﯾﮏ ﻧﺸﺪهاي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻫﺮﮔﺰ‪ .‬ﻫﺮﮔﺰ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﺮا؟ ﺗﻮﻗﻊ آدمها ازت زﯾﺎد ﺑﻮده ﭼﻮن ﻣﺸﻬﻮر ﺑﻮدهاي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ از زنﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ آﺷﻨﺎ ﻣﯽﺷﺪن ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺘﻦ ﻣﻦ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺳﺎزم‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ آرﺷﯿﺘﮑﺖ ﻫﺴﺘﻢ وﻟﯽ ﻓﻌﻼً ﺑﯽﮐﺎرم‪ .‬ﭼﻮن ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﭼﻪ در‬
‫آﻟﻤﺎن و ﭼﻪ در ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪ ،‬ﺗﺼﻮرﺷﻮن از ﻓﯿﻠﻢﺳﺎز ﯾﮏ آدم ﭘﻮلداره و ﻣﻦ ﻫﻤﯿﺸﻪ‬
‫ﭘﻮﻟﻢ رو از ﭘﻨﺠﺮه‪ ،‬ﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﯿﺮون رﯾﺨﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ آدمﻫﺎ ﯾﺎ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي‬
‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﮐﻪ ﺑﻬﺸﻮن ﻋﻼﻗﻪ داﺷﺘﻢ ﯾﺎ ﺑﻬﺸﻮن ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮدم دادهام؛ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﭘﻮل‬
‫ﮐﻢ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮدهام‪ .‬وﻟﯽ ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ ﯾﮏ وﮐﯿﻞ دارم ﺗﻮي آﻟﻤﺎن ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﻣﻨﻮ دوﺳﺖ داره و اون ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ آﻗﺎي ﺛﺎﻟﺚ ﺷﻤﺎ ﻣﯽدوﻧﯿﻦ ﮐﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ‪٦‬‬
‫ﺗﺎ ﺧﻮﻧﻪاي ﮐﻪ ﺑﺮاي اﯾﻦ ‪ ٦‬ﺗﺎ دوﺳﺖ ﺧﺎﻧﻮﻣﯽ ﮐﻪ داﺷﺘﯿﻦ درﺳﺖ ﮐﺮدﯾﻦ و‬
‫دﮐﻮر ﮐﺮدﯾﻦ ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺘﯿﻦ ﯾﻪ آﭘﺎرﺗﻤﺎن ﺑﺮاي ﺧﻮدﺗﻮن ﺑﺨﺮﯾﻦ؟ ﺑﺎ ﺧﻨﺪه ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﭼﺮا اﺻﻼً ﺷﻤﺎ راﺟﻊ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯿﻦ؟ ﮔﻔﺖ ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻗﺪر‬
‫ﭘﻮلﺗﻮن رو ﻧﻤﯽدوﻧﯿﻦ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ اﮔﻪ ﻣﻦ ﯾﻪ روزي ﺑﻤﯿﺮم‪ ،‬ﻣﻨﻮ ﺑﺎ ﭘﻮﻟﻢ ﭼﺎل‬

‫‪31‬‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻦ؟ ﻣﻦ ورﺛﻪاي ﻫﻢ ﮐﻪ ﻧﺪارم‪ .‬اﯾﻦ ﯾﮏ ﻃﺮف؛ ﻃﺮف دﯾﮕﻪ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ ﯾﮏ زﻧﯽ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻢ و اﯾﻦ زن ﻣﺜﻼً ﺗﺮﺑﭽﻪ رو‬
‫ﻗﺎرتﻗﺎرت ﺑﺎ ﺻﺪاي ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺧﻮره و ﻣﯽره ﺗﻮ اﻋﺼﺎب ﻣﻦ‪ ،‬ﯾﺎ آب ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﺧﻮره اﻧﮕﺸﺖ ﮐﻮﭼﯿﮑﻪٔ دﺳﺘﺶ رو ﻣﯽﺑﺮه ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻣﻦ ﻣﺪﺗﯽ ﺗﻮ ﻓﮑﺮ ﻣﯽرم ﺗﺎ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﭼﻬﺎر ﭘﻨﺞ ﻣﺎه ﺻﺒﺢ ﮐﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﺪم ﯾﺎ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻮم در ﺧﻮاب ﺑﻮد‬
‫و ﯾﺎ رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺳﺮِ ﮐﺎرش‪ ،‬دو ﺗﺎ ﭼﻤﺪون دﺳﺘﻢ ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﮐﺘﺎبﻫﺎم ﺑﻮد‬
‫و ﯾﮑﯽ ﻟﺒﺎسﻫﺎم‪ .‬و ﻣﺴﻮاك ﺳﻔﯿﺪم رو ﻫﻢ ﯾﺎدم ﻧﻤﯽرﻓﺖ‪ .‬ﻣﯽﮔﺬاﺷﺘﻢ ﺟﯿﺒﻢ‬
‫و ﻣﯽرﻓﺘﻢ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ اون ﺧﻮﻧﻪ ﺑﻮد و ﭘﻮﻟﺶ رو داده ﺑﻮدم‪ ،‬از‬
‫ﺗﺨﺖﺧﻮاب ﭘﻨﺞ ﻫﺰار ﻣﺎرﮐﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻣﺎﺷﯿﻦ رﺧﺖﺷﻮﯾﯽ‪ ،‬ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن و ‪...‬‬
‫ﻫﻤﻪ رو ﻣﯽﮔﺬاﺷﺘﻢ و ﻣﯽرﻓﺘﻢ‪ .‬اﮔﺮ اﻻن ﺷﻤﺎ ﺷﺨﺼﺎً ﺗﻠﻔﻦ ﮐﻨﯿﻦ از اﯾﻦ‬
‫ﺧﺎﻧﻮمﻫﺎ ﺑﭙﺮﺳﯿﻦ ﺳﻬﺮاب ﮐﺠﺎﺳﺖ ﻣﯽﮔﻦ ﺗﻮ رو ﺧﺪا اﮔﺮ ﭘﯿﺪاش ﮐﺮدﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﺎ‬
‫ﻫﻢ ﺑﮕﯿﻦ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﮐﺎر ﻣﻦ رو ﻧﺎﺟﻮانﻣﺮداﻧﻪ ﺗﻠﻘﯽ ﻧﮑﺮدﻧﺪ‪ .‬وﻟﯽ ‪ ٦‬ﺗﺎ‬
‫ﻫﻤﭽﯿﻦ ﻣﻮردي ﮐﺎﻓﯽﺋﻪ دﯾﮕﻪ ﻗﺮﺑﺎن‪ ٧ .‬ﻣﻮرد‪ .‬ﯾﮑﯿﺶ ﻫﻢ در ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ‬
‫ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب ﺑﺮﮔﺮدﯾﻢ ﺑﻪ اﺻﻞ ﻣﻄﻠﺐ‪ .‬ﮔﻔﺘﯽ ‪ ٢٢‬ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﯽ‪ .‬ﮐﻢ‬
‫و ﺑﯿﺶ ﯾﺎدت ﻫﺴﺖ ﭼﯽﻫﺎ ﺑﻮدﻧﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬در وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ ‪ ٢٢‬ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻢ و دوﺗﺎ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻮﺗﺎه ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰه ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ ﺑﻪ اﺳﻢ آﯾﺎ ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﺳﭙﺎس ﺑﺮاي ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي‬
‫ﮐﻮﺗﺎه رو ﮔﺮﻓﺖ )اﺻﻼَ ﻧﻤﯽدوﻧﻢ اﯾﻦ ﺟﺎﯾﺰهﻫﺎ رو ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﺮدهام(‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ‬
‫ﺑﺮاي ﮐﺎﻧﻮن ﭘﺮورش ﻓﮑﺮي ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺳﺎﺧﺘﻢ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺳﯿﺎه و ﺳﻔﯿﺪ‪ .‬ﭼﻬﺎر ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻢ راﺟﻊ ﺑﻪ رﻗﺺﻫﺎي ﻣﺤﻠﯽ اﯾﺮان‪ :‬رﻗﺺ ﺗﺮﮐﻤﻦ و رﻗﺺ ﺗﺮﺑﺖ ﺟﺎم‬
‫و دو ﺗﺎ رﻗﺺ دﯾﮕﻪ ﮐﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﯾﺎدم ﻧﻤﯽآد‪ .‬وﻗﺘﯽ آﻟﻤﺎن ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﺮادرم از‬
‫آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺧﺒﺮ داد رﻗﺺ ﺗﺮﮐﻤﻦ رو اونﺟﺎ ﻧﺸﻮن دادهاﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ اون ﻣﻮﻗﻊ ﺗﻨﻬﺎ‬

‫‪32‬‬
‫ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﺑﻮدم ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﺳﻪ ﺗﺎ دورﺑﯿﻦ ﻻزم دارم‪ .‬و ﺳﻪ ﺗﺎ دورﺑﯿﻦ ﻫﻢ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻢ ﭼﻮن ﮐﻪ رﻗﺺ رو ﺑﺎﯾﺪ از ﭼﻨﺪ ﻃﺮف ﺑﮕﯿﺮي‪ .‬ﮐﻠﯽ ﻓﯿﻠﻢ راﺟﻊ ﺑﻪ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶﮔﺎهﻫﺎي ﻧﻘﺎﺷﯽ ﺳﺎﺧﺘﻢ‪ .‬ﺧﻮب ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺣﻘﻮق ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻮن‬
‫ﻣﯽﺧﻮردم‪ .‬ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ راﺟﻊ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎي اﻧﺼﺎف ﺳﺎﺧﺘﻢ ﮐﻪ ﭘﻬﻠﺒﺪ ﻓﯿﻠﻢ رو دﯾﺪ‬
‫)اﻟﺒﺘﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻧﺸﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﮔﻔﺖ ﻧﻤﯽﺧﻮام( و ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‬
‫ﺗﻮ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺑﺰرﮔﯽ ﺧﻮاﻫﯽ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫ﯾﮏ روز ﻫﻢ ﮐﻪ اوﻣﺪه ﺑﻮدم وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻦ دﻧﺒﺎﻟﺖ ﻣﯽﮔﺮدن‪.‬‬
‫رﻓﺘﻢ ﭘﻬﻠﻮي ﻣﺪﯾﺮ ﮐﻞ‪ .‬ﮔﻔﺖ آﻗﺎي ﭘﻬﻠﺒﺪ اﯾﻦﺟﺎ ﺑﻮده و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﺒﯿﻨﺪت‪.‬‬
‫اﺟﺎزه دﺧﻮل داد‪ .‬ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﺠﺎ ﺑﻮدهاي‬
‫ٔ‬ ‫رﻓﺘﻢ‪ .‬آﻗﺎي ﭘﻬﻠﺒﺪ ﻫﻨﻮز ﺗﻮي ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻮد‪.‬‬
‫و ﭼﻪ ﮐﺮدهاي؟ ﻣﻦ ﻫﻤﻪ رو ﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﺣﺘﯽ ﮔﻔﺘﻢ دو ﺑﺎر ﺳﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪام و ﻣﻌﺪهام‬
‫ﻫﻢ ﺳﻮراخ ﺷﺪه‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺣﺎﻻ ﻣﺮغ ﻣﯽﺧﻮري؟ اﺳﺐﺳﻮاري ﻣﯽﮐﻨﯽ؟ ﺷﯿﺮ‬
‫ﺑﺨﻮر! ﮔﻮﯾﺎ ﺷﻤﺲ ﭘﻬﻠﻮي ﺳﻞ داﺷﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻠﻪ! ﭼﺸﻢ! اوﻣﺪم ﺑﯿﺮون ﺗﻮي‬
‫دﻓﺘﺮ ﺧﺎﻃﺮاﺗﯽ ﮐﻪ داﺷﺘﻢ و ﮔﻢ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻮﺷﺘﻢ ﺟﻨﺎب وزﯾﺮ ﻧﻤﯽداﻧﺴﺖ‬
‫اﺳﺐﺳﻮاري و ﺧﻮردن ﮔﻮﺷﺖ ﻣﺮغ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﻘﻮق اﻣﮑﺎن ﻧﺪارد!‬
‫ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﻄﺮح ﺷﺪ‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﯽ ﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬وﻗﺘﯽ ﻣﻦ ﻓﯿﻠﻢ آﯾﺎ رو ﺑﺮاي وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ ﺳﺎﺧﺘﻢ ﻣﺴﺎﻟﻪٔ‬
‫ﺟﻮاﻧﺎن در اﯾﺮان ﻣﺴﺎﻟﻪٔ ﺣﺎدي ﺑﻮد و ﻫﻤﻮن ﻃﻮري ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺟﺎﯾﺰهٔ‬
‫ﺟﺎﯾﺰه ﺳﭙﺎس( و ﺧﺐ‪ ،‬ﯾﮏ ﻣﻘﺪاري‬
‫ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻮﺗﺎه ﺳﺎل رو ﮔﺮﻓﺖ ) ٔ‬
‫وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ ﭘ‪‬ﺰ داد‪ .‬ﺳﺎل ﺑﻌﺪش ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻢ ﺑﺮاي ﮐﺎﻧﻮن‬
‫ﭘﺮورش ﻓﮑﺮي ﮐﻮدﮐﺎن‪ .‬و ﺑﺎ ﭼﻪ ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ! ﭼﻮن ﺧﺎﻧﻢ ﻟﯿﻠﯽ اﻣﯿﺮ ارﺟﻤﻨﺪ ﻣﺪام‬
‫ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺣﻖ وﺗﻮ دارم‪ .‬ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﭼﻬﺎر دﻗﯿﻘﻪ و ﻧﯿﻤﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ اﺳﻢ ﺳﯿﺎه و‬
‫ﺳﻔﯿﺪ‪ .‬اون ﻫﻢ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﭘﻼك ﻃﻼي ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﮐﻮدﮐﺎن رو ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده‪ ،‬ﻣﻦ دو ﻣﺎه از ﭘﻠﻪﻫﺎي )ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ(‬

‫‪33‬‬
‫ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﺎﻻ و ﻣﯽاوﻣﺪم ﭘﺎﯾﯿﻦ‪ .‬ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻧﺒﻮد ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮕﻪ آﯾﺎ اﻣﮑﺎن داره ]ﮐﻪ‬
‫اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﺑﺴﺎزم ﯾﺎ ﻧﻪ[‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ اﯾﻦﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم اﯾﻦ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻤﯽ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺮاي ﮐﻮدﮐﺎن‪ ،‬ﻃﻮﻟﺶ ﺑﯿﺴﺖ دﻗﯿﻘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎﺗﺮﯾﺎل ﯾﮏ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﻣﯽﺧﻮام و اﯾﻦ‬
‫ﻫﻢ داﺳﺘﺎﻧﺶ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﺎﺗﺮﯾﺎل ﯾﮏ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﯾﻌﻨﯽ ﭼﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ از ﯾﮏ ﺻﺤﻨﻪ ﭘﻨﺞ ﺑﺎر ﻓﯿﻠﻢ ﺑﮕﯿﺮم‪ .‬ﺣﺘﯽ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺧﻮب‬
‫آﻟﻤﺎﻧﻢ رو ﻫﻢ ﯾﮏ ﺑﻪ دو و ﯾﮏ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهﻫﺎ ﺑﺎ دﻫﻦ ﺑﺎز ﻣﻦ‬
‫رو ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدن‪ .‬ﺑﻌﺪ ﯾﺎدﻣﻪ ﭘﻬﻠﺒﺪ از آدمﻫﺎي ﺳﯿﮕﺎري ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪش ﻣﯽاوﻣﺪ‪.‬‬
‫و اون ﻣﻮﻗﻊ ﮐﻪ ﻣﻦ رو اذﯾﺖ ﻣﯽﮐﺮدن و ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﺑﺴﺎزم‬
‫)ﻧﻤﯽدوﻧﻢ ﭘﻬﻠﺒﺪ ﻣﯽدوﻧﺴﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ( ﯾﻪ روز داﺷﺖ از ﺳﺎﻟﻦ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽاوﻣﺪ‬
‫ﺑﯿﺮون )ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﺮدانﻫﺎ ﻣﯽﮔﻔﺖ »ﺗﻮ«( ﻣﻦ اﺻﻼً ﺳﻼم ﻫﻢ ﺑﻬﺶ ﻧﮑﺮدم‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﺶ ﭼﯿﻪ دﺳﺘﺖ؟ ﮔﻔﺘﻢ ﺳﯿﮕﺎر‪ .‬اﺻﻼً ﺑﻪ روي ﻣﺒﺎرﮐﺶ ﻧﯿﺎورد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل‬
‫ﺑﺎ ﻫﺰار ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ ﺳﯿﺰده ﻫﺰار ﺗﻮﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺧﺮج ﺻﺤﻨﻪ دادن و ﻣﺎﺗﺮﯾﺎل ﯾﮏ ﺑﻪ‬
‫ﭘﻨﺞ ﺑﺮاي ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﯿﺴﺖ دﻗﯿﻘﻪاي‪ .‬رﻓﺘﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده رو ﺳﺎﺧﺘﻢ‪.‬‬
‫وﺳﻂ ﮐﺎر ﭼﻬﺎر ﺣﻠﻘﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻢ آوردم‪ .‬ﺑﺮام ﻧﻤﯽﻓﺮﺳﺘﺎدن‪ ،‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻦ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﺮﮔﺮدي‪ .‬دﺳﺘﮕﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري در ﺷﺐ ﻻزﻣﻪ )ﺑﺮاي ﻧﻮر دادن( ﺑﻪ‬
‫ﻣﻦ ﻧﺪادن‪ .‬ژﻧﺮاﺗﻮر ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻗﺘﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﺟﺎﯾﺰه ﺑﺮد ﺗﻐﯿﯿﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﻫﮋﯾﺮ دارﯾﻮش ﺣﯿﻮوﻧﮑﯽ رﺋﯿﺲ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻮي‬
‫ﻓﺴﺘﯿﻮال ﭼﻨﺪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮑﯿﺶ ﻫﻢ ﺗﻨﮕﺴﯿﺮ اﻣﯿﺮ ﻧﺎدري ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﻤﯿﺘﻪٔ اﻧﺘﺨﺎب‬
‫رد ﮐﺮدش‪ .‬ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ اﻧﻮر و زﻧﺪهﯾﺎد ﺑﻬﺮام ريﭘﻮر ﻫﻢ از اﻋﻀﺎي ﮐﻤﯿﺘﻪٔ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺷﺎﯾﻊ ﺑﻮد ﺑﻬﺮوز وﺛﻮﻗﯽ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻢ اﺷﺮف راﺑﻄﻪ داره‪ .‬ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ‬
‫اﻧﻮر ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد اﮔﺮ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺮه ﺗﻮ ﻓﺴﺘﯿﻮال‪ ،‬ﻣﻦ اﺳﺘﻌﻔﺎ ﻣﯽدم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ‬

‫‪34‬‬
‫ﺑﺎر ﺑﺎ ﻫﻢ آﺷﻨﺎ ﺷﺪﯾﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺟﻮون ﺑﻮدم‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﺟﻮونﺗﺮ ﺑﻮدم‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ از ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﺧﻮﺷﺶ اوﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻨﻮ ﺗﺸﻮﯾﻖ ﮐﺮد‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻦ رو و ﻣﻐﻮلﻫﺎي ﭘﺮوﯾﺰ‬
‫ﮐﯿﻤﯿﺎوي رو در ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻧﺸﻮن دادن )از ﻫﺮ ﮐﺸﻮري دو ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺸﻮن ﻣﯽدادن(‬
‫ﮐﻠﯽ ﻫﻢ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺜﻞ ﺳﯿﺮوس اﻟﻮﻧﺪ )ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﮐﺎرﮔﺮدان ﺷﺪه(‪،‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺣﺴﺎﻣﯽ‪ ،‬ژاﻧﺖ ﻻزارﯾﺎن ﮐﻪ دﯾﺮ اوﻣﺪ و ﺳﺮ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ دﯾﺮ رﺳﯿﺪ‪ .‬ﯾﮏ‬
‫ﺧﺎﻧﻢ ﻓﺮاﻧﺴﻮي ﻫﻢ ﻓﯿﻠﻢ رو دﯾﺪه ﺑﻮد و ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد اﯾﻦ ﻣﺜﻞ ﮐﺎرﻫﺎي ﺑﺎخ‬
‫ﻣﯽﻣﻮﻧﻪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ رﻓﺘﻢ ﺟﻠﻮي ﺟﻤﻌﯿﺖ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺑﺸﻢ و ﻣﺮدم دﺳﺖ‬
‫ﺑﺰﻧﻦ‪ ،‬ﯾﮏ ﺷﻠﻮار ﺗﻮﺋﯿﺪ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺑﻮدم ﮐﻪ ﻣﺎل زﻣﺎن ]زﻧﺪﮔﯿﻢ در[ ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫دوﻻ ﮐﻪ ﺷﺪم ﺗﻌﻈﯿﻢ ﮐﻨﻢ ﺧﺸﺘﮏ ﺷﻠﻮاره ﺷﮑﺎﻓﺖ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻗﺒﻞ از اﯾﻦﮐﻪ‬
‫ﮔﻞ رو ﺑﯿﺎرن‪ ،‬ﻋﻘﺐﻋﻘﺐ ﺑﺎ ﺗﻮاﺿﻊ رﻓﺘﻢ ﺑﯿﺮون‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻫﮋﯾﺮ دارﯾﻮش ﮔﻔﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدن ﭼﺮا ﺑﻪ اﯾﻦ ﮔﻞ ﻧﺪادي! ﺑﻌﺪ ﻣﻦ ﮔﺎﻫﯽ ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺗﻮ دﻓﺘﺮ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﻪ‬
‫ﺗﻮ ﻫﯿﻠﺘﻮن ﯾﺎ ﺷﺮاﯾﺘﻮن ﺑﻮد‪ ،‬زﻧﺪهﯾﺎد ﺑﻬﺮام ريﭘﻮر ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻨﻮ ﻣﯽدﯾﺪ ﯾﮏ‬
‫ﭼﺸﻤﮑﯽ ﻣﯽزد ﯾﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻣﺮﻣﻮزي ﻣﯽزد و ﻣﻦ ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﯿﺪم ﯾﻌﻨﯽ ﭼﯽ‪ .‬ﻫﮋﯾﺮ‬
‫دارﯾﻮش ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻓﯿﻠﻢ از ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺗﻬﺮان ﺑﺴﺎز ﺑﻪ ﺳﺒﮏ ﮐﻠﻮد ﻟﻠﻮش و‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺳﺎﺧﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﻌﺪ ﻫﻤﻮن ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ‪nervous‬‬
‫‪ breakdown‬ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﯾﮏ ﺷﺐ ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﯾﻢ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از‬
‫ﻣﻬﻤﻮﻧﯽهاي ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺗﻬﺮان‪ .‬داﺷﺘﻢ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداره ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﮕﯿﺮه‪ .‬ﻋﻤﻮم‬
‫رو ﮐﻪ ﺳﺮدﺑﯿﺮ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻮد دﯾﺪم‪ ...‬ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻤﯽ ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮد ﮐﻪ‬
‫اﺳﻤﺶ ﭘﻮري ﺑﻨﺎﯾﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺎ اون وﻗﺖ اﺳﻤﺶ رو ﻧﺸﻨﯿﺪه ﺑﻮدم‪ .‬ﯾﮏ آﻗﺎﯾﯽ ﻫﻢ‬
‫در ﻣﻬﻤﻮﻧﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم اﺳﻤﺶ دﮐﺘﺮ ﺗﻮﮐﻞ ﺑﻮد‪ .‬ﻗﺪ ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺘﺮﺟﻢ ﺳﺮﮔﺌﯽ ﺑﺎﻧﺪارﭼﻮك ﺑﻮد )اون ﺳﺎل داورﻫﺎ ﺣﺴﺎﺑﯽ ﺑﻮدن(‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﺟﺪي ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﺑﯿﺎ اﯾﻦﺟﺎ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﻦ رو ﺑﺮد ﺗﻮي ﻣﺴﺘﺮاح و ﺷﺮوع ﮐﺮد ﮐﻪ‬
‫ﻓﻼن ﻓﻼن ﺷﺪه‪ ،‬ﺧﻮاﻫﺮ و ﻣﺎدرت ﻓﻼن‪ ،‬ﺗﻮ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎرﮔﺮدان رو‬

‫‪35‬‬
‫ﮔﺮﻓﺘﯽ! ﻣﻦ ﻧﻔﻬﻤﯿﺪم ﭼﺮا ﺗﻮ ﻣﺴﺘﺮاح ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ و ﭼﺮا ﻓﺤﺶ ﻣﯽداد‪ .‬اوﻣﺪم‬
‫ﺑﯿﺮون و ﺧﻮدﻣﻮ ﺗﻮ آﯾﻨﻪ دﯾﺪم‪ .‬رﻧﮕﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻣﺜﻞ ﮔﭻ‪ .‬ﯾﺎد ﻫﻤﻪٔ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي‬
‫ﻓﯿﻠﻢ اﻓﺘﺎدم‪ .‬ﯾﺎد اون ﺑﭽﻪ ﮐﻮﭼﯿﮑﻪ اﻓﺘﺎدم‪ .‬ﯾﮏ ﻏﻤﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮاي‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﻣﻬﻤﻮنﻫﺎ داﺷﺘﻨﺪ ﻫﺸﺖ ﺟﻮر ﻏﺬاي اﯾﺮوﻧﯽ و ﻓﺮﻧﮕﯽ ﻣﯽﺧﻮردن‪.‬‬
‫اوﻣﺪم ﺑﯿﺮون‪ .‬ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم ﮔﻔﺘﻢ‪ .‬اﯾﻦ رو ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﮔﺮﯾﻪام ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﮔﻔﺖ‬
‫ﻋﯿﺒﯽ ﻧﺪاره‪ .‬ﻣﯽدوﻧﺴﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﻪاي ﺑﮕﻪ ﻣﯽزﻧﻢ ﺗﻮ ﮔﻮﺷﺶ‪.‬‬
‫ﻫﯿﭽﯽ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺷﺐ ﺟﺎﯾﺰه رﻓﺘﯿﻢ اونﺟﺎ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻦ ﺷﺎه از رﯾﺸﻮﻫﺎ ﺧﻮﺷﺶ‬
‫ﻧﻤﯽآد‪ .‬ﻣﻦ رﯾﺶ داﺷﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﮐﺖ ﺷﻠﻮار ﺟﯿﻦ ﺳﻮرﻣﻪاي‪ ،‬ﯾﮏ ﭘﯿﺮﻫﻦ آﺑﯽ‬
‫آﺳﻤﺎﻧﯽ و ﯾﮏ ﮐﺮاوات‪ .‬دم در ﻫﺘﻠﯽ ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰهﻫﺎ رو ﻣﯽدادن‪ ،‬ﻣﻦ رو راه‬
‫ﻧﻤﯽدادن‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺧﻮب ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدم‪ .‬ﯾﮏﻣﺮﺗﺒﻪ ﺑﯽﭼﺎره اﯾﻦ ﺧﺮدﻣﻨﺪ )ﺧﺪا‬
‫ﺑﯿﺎﻣﺮزدش‪ ،‬ﻣﻌﺎون وزﯾﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد( اوﻣﺪ ﮔﻔﺖ آﻗﺎ ول ﮐﻨﯿﻦ‪ .‬ﻣﻦ رو آورد ﺗﻮ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ آﻗﺎ ﺷﻤﺎ ﻣﯽرﯾﺪ ﺳﺮِ ردﯾﻒ ﻣﯽﻧﺸﯿﻨﯿﺪ‪ .‬ﻣﻦ دﯾﮕﻪ ﻓﻬﻤﯿﺪم ﺟﺎﯾﺰه‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪام ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺘﻢ ﭼﻪ ﺟﺎﯾﺰهاي‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺮاي ﭼﯽ؟ ﮔﻔﺖ وﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫ﻣﯽﮔﻦ ﯾﻪ ﮐﺎري ﺑﮑﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮑﻨﯿﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺟﺎي وﺳﻂ ﺑﻬﺘﺮه ﻣﯽﺧﻮام ﺧﻮب‬
‫ﺑﺒﯿﻨﻢ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﺑﻬﺮام ريﭘﻮر ﺣﯿﻮوﻧﮑﯽ ﮐﻠﯽ ﺧﺎﯾﻪﻣﺎﻟﯽ ﮐﺮد‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﺳﻬﺮاب ﺗﻮ‬
‫رو ﺟﺪت ﻧﮑﻦ‪ .‬رﻓﺘﻢ ﺳﺮ ردﯾﻒ ﻧﺸﺴﺘﻢ‪ .‬ﯾﮏ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺳﻮﺋﯿﺴﯽ ﻫﻢ ﺑﻮد ﺑﻪ اﺳﻢ‬
‫آﺑﺮوز آﯾﺸﻨﺒﺮﮔﺮ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﺠﻠﻪٔ ‪ zoom‬ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ و ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﻋﻼﻗﻪ داﺷﺖ‬
‫ﺑﻪ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ‪ .‬اوﻣﺪ ﭘﻬﻠﻮي ﻣﻦ ﻧﺸﺴﺖ‪ .‬ﻣﻨﻮ ﮐﻪ ﺻﺪا ﮐﺮدن‪ ،‬از ﺟﺎﯾﺰهٔ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﻔﯿﺪ‬
‫و ﺳﯿﺎه ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﮐﻪ ﻓﻮري ﺑﻠﻨﺪ ﻧﺸﻢ ﭼﻮن ﺑﻪ ﭼﻬﺎر زﺑﻮن ﻣﯽﮔﻦ‪ .‬ﺻﺪاي‬
‫ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ اﻧﻮر ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻠﻪ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻪ ﻓﻼﻧﯽ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻪ زﺑﻮن دﯾﮕﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ دﺳﺖ و دﺳﺖ و دﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎوﻗﺎر ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﺷﺪم رﻓﺘﻢ اون ﺑﺎﻻ‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ ﻓﺮح ﺟﺎﯾﺰه رو ﺑﻪ ﻣﻦ داد )ﺧﺎﻧﻢ ﻋﻠﯿﺎﺣﻀﺮت ﻓﺮح‬
‫اﻟﺒﺘﻪﻫﺎ( ﺑﺎ ﻣﻦ دﺳﺖ داد‪ .‬ﻣﻦ دﺳﺘﺶ رو ﮔﺮﻓﺘﻢ وﻟﯽ ﻧﺒﻮﺳﯿﺪم‪ .‬ﺟﺎﯾﺰه رو ﮔﺮﻓﺘﻢ‬

‫‪36‬‬
‫و اوﻣﺪم ﮐﻪ ﺑﺮم‪ .‬ﭘﻬﻠﺒﺪ ردﯾﻒ اول ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻦ اﺷﺎره ﮐﺮد ﯾﻌﻨﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ﮐﺎرﮔﺮدان ﻣﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻮﯾﺪاي ﺑﺪﺑﺨﺖ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﻦ دﺳﺖ داد‪ .‬ﻣﻦ اوﻣﺪم ﭘﻬﻠﻮي‬
‫اون ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺳﻮﺋﯿﺴﯽ ﻧﺸﺴﺘﻢ‪ .‬ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﻢ ﺑﺮاي ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﺟﺎﯾﺰه ﮔﺮﻓﺘﻪام‬
‫وﻟﯽ ﮔﺮﯾﻪام ﮔﺮﻓﺖ ﭼﻮن ﯾﺎد ﻣﺮﺣﻮم ‪ ...‬اﻓﺘﺎدم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﺎ رو ﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﺑﺮاي‬
‫ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ‪ .‬ﭘﺮوﯾﺰ ﻗﺮﯾﺐ اﻓﺸﺎر اون ﻣﻮﻗﻊ ﺷﻮﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﭘﺮوﯾﺰ ﮐﯿﻤﯿﺎوي ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰهٔ‬
‫ﻣﺨﺼﻮص ﻫﯿﺌﺖ ژوري رو ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد رﻓﺘﯿﻢ‪ .‬ﭘﺮوﯾﺰ ﻗﺮﯾﺐ اﻓﺸﺎر ﮔﻔﺖ آﻗﺎي‬
‫ﺳﻬﺮاب اﺧﻮان ﺛﺎﻟﺚ! ﺑﻌﺪ ﯾﻬﻮ ﮔﻔﺖ ﻗﻄﻊ! ﻗﻄﻊ! ﻗﻄﻊ! ﭘﺮﺳﯿﺪ درﺳﺖ ﮔﻔﺘﻢ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ اﺳﻢ ﺑﻨﺪه ﺳﻬﺮاب ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺜﻪ‪ .‬ﮔﻔﺖ آﻗﺎي ﺳﻬﺮاب ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ‬
‫اﺣﺴﺎﺳﯽ دارﯾﻦ اﻻن؟ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﯾﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪام‪ .‬اﯾﻦ رو ﻣﺮدم ﻧﺪﯾﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﺮدم ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻣﻬﻤﻪ ﻧﻪ ﻧﻈﺮ ﯾﺎزده ﺗﺎ ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺌﺖ داوري‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﺎ رو‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺗﻮ ﭘﺎوﯾﻮن ﺳﻠﻄﻨﺘﯽ‪ .‬ﻋﻠﯿﺎﺣﻀﺮت ﻓﺮح اونﺟﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﭘﻬﻠﺒﺪ ﺟﻠﻮي‬
‫ﭘﺎوﯾﻮن اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻮي ﻫﻤﻮن ﺟﺎ ﮐﻪ ﻣﯿﺰ ﭼﯿﺪه ﺑﻮدن و ﻣﺮدم ﻏﺬا و ﻋﺮق و‬
‫ﺷﺮاب ﻣﯽﺧﻮردن‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﺎ دﺳﺖ زد رو ﺷﻮﻧﻪٔ ﻣﻦ و ﮔﻔﺖ ﺑﯿﺎ ﺟﻮﻧﻢ‪ .‬ﻣﯽدوﻧﻢ‬
‫ﺳﺮ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺧﯿﻠﯽ اذﯾﺖ ﺷﺪي‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ اﯾﻦ رو ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﺜﻼً ﻣﻦ ﺑﻪ ﻓﺮح‬
‫ﭼﯿﺰي ﻧﮕﻢ‪ .‬ﻓﺮح ﭼﻪ ﮔﻮزي ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻬﺶ ﭼﯿﺰي ﺑﮕﻢ‪ .‬ﻓﺮح ﻗﺒﻞ از اﯾﻦﮐﻪ‬
‫ﺑﯿﺎد ﺗﻤﺎم ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي ﻣﻌﺮوف اﯾﺮوﻧﯽ ﻣﺜﻞ ﻓﺮوزان‪ ،‬وﺣﺪت‪ ،‬ﻓﺮدﯾﻦ‪ٔ ..‬‬
‫ﻫﻤﻪ‬
‫اﯾﻦﻫﺎ رو ﯾﮏ ﻃﺮف ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ و ﮐﯿﻤﯿﺎوي رو روﺑﺮوﺷﻮن ﮐﻪ اول‬
‫ﺑﯿﺎد از اونﻫﺎ ﺳﺎن ﺑﺒﯿﻨﻪ‪ .‬دﯾﺪم ﺧﺎﻧﻢ ﻓﺮوزان ﮐﻪ اون وﻗﺖ زن ﺧﻮﺷﮕﻠﯽ ﺑﻮد و‬
‫ﺑﺮ و روﯾﯽ داﺷﺖ روﺷﻮ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﺮد و ﻟﺒﺶ رو ﻏﻨﭽﻪ ﮐﺮد‪ .‬ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم‬
‫داره ﻣﯽﮔﻪ اﻟﻬﯽ ﻗﺮﺑﻮﻧﺖ ﺑﺮم! ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﯽ ﻣﮑﺚ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ ﺑﺒﯿﻨﻢ ﮐﺴﯽ ﭘﺸﺖ‬
‫ﺳﺮم ﻫﺴﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ‪ .‬دﯾﺪم ﻧﻪ ﭘﺸﺘﻢ ﭼﻮب و دﯾﻮاره‪ .‬ﺑﻪ روي ﻣﺘﺎﻧﺖ و وﻗﺎر ﺧﻮدم‬
‫ﻧﯿﺎوردم‪ .‬ﺑﺎز دوﺑﺎره ﯾﮏدﻓﻌﻪ دﯾﮕﻪ و ﻣﻦ ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻠﯽ ﻧﺸﻮن ﻧﺪادم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺧﺎﻧﻢ‬
‫ﻋﻠﯿﺎﺣﻀﺮت اوﻣﺪن و ﺑﺎ ﻫﻤﻪ دﺳﺖ دادن و ﺑﻌﺪ از ﮐﯿﻤﯿﺎوي ﭘﺮﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ‬

‫‪37‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻗﺪر ﺧﺮج ﺑﺮداﺷﺖ؟ اوﻧﻢ ﮔﻔﺖ ﻣﺜﻼً ﻧﻬﺼﺪ ﻫﺰار ﺗﻮﻣﻦ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺗﺮﺟﻤﻪٔ‬
‫دﯾﺎﻟﻮگ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻐﻮلﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﺮاﻧﺴﻪ را ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮب ﮐﺮده ﺑﻮدﯾﺪ‪ .‬ﮐﻠﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ‬
‫ﮐﺮد‪ .‬رﺳﯿﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﻓﯿﻠﻢ ﺷﻤﺎ ﭼﻪ ﻗﺪر ﺧﺮج ﺑﺮداﺷﺖ؟ ﮔﻔﺘﻢ ﺳﯿﺼﺪ و‬
‫ﭘﻨﺠﺎه ﻫﺰار ﺗﻮﻣﻦ )ﭘﻮﻧﺰده ﻫﺰار ﺑﻪ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهام ﺧﺮج ﺻﺤﻨﻪ داده ﺑﻮدن و ﺑﺎ اﯾﻦ‬
‫ﭘﻮل ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻤﺎم ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ رو ﮐﻪ ﺣﺮﻓﻪاي ﻫﻢ ﻧﺒﻮدن ﺷﺎم و ﻧﺎﻫﺎر ﻣﯽدادﯾﻢ‪ ،‬ﺗﯿﻢ‬
‫ﺧﻮدﻣﻮن ﻫﻢ ﮐﻪ ﮐﺎرﻣﻨﺪﻫﺎي وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎﯾﺪ زﻧﺪﮔﯽ‬
‫ﻣﯽﮐﺮد(‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﺳﻮژه رو ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﮐﺮده ﺑﻮدم ﺑﻪ ﮐﺎﻧﻮن ﭘﺮورش‬
‫ﻓﮑﺮي‪ ،‬اونﻫﺎ رد ﮐﺮدﻧﺪ ﭼﻮن ﺑﺮاي ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﺒﻮد )آﺧﻪ ﻟﯿﻠﯽ اﻣﯿﺮ‬
‫ارﺟﻤﻨﺪ اون وﻗﺖﻫﺎ دوﺳﺘﺶ ﺑﻮد(‪ .‬ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﺸﻮن ﮐﺎﻣﻼً واردن‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫ﺣﺎل دﯾﮕﻪ ﺻﺤﺒﺘﯽ ﻧﺸﺪ‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻮﺷﻬﺮي ﺷﻮﻫﺮ اﺷﺮف ﺑﻮد و ﺑﺎ ﻫﻤﻪ دور و‬
‫وريﻫﺎ و ﺑﺎ ﻫﻮﯾﺪا ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺖ ﮐﻪ آدم رﯾﺸﻮي ﻻﻏﺮ‬
‫ﻣﺮدﻧﯽ ﺟﻮوﻧﯽ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﮐﻪ اونﺟﺎ واﯾﺴﺎده ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺑﻠﺪه‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻮﯾﺪا ﮔﻔﺖ اوﻧﻮ‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻢ )ﻣﻨﻈﻮرش ﮐﯿﻤﯿﺎوي ﺑﻮد( ‪ . c’est la lui‬ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﯾﺎرو ﮐﯽﺋﻪ؟‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﻪ ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺟﻮاب ﺑﺪم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺗﻮ اون ﺷﻠﻮغﭘﻠﻮﻏﯽ ﯾﮑﯽ اوﻣﺪ دﺳﺖ ﻣﻦ‬
‫رو ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﺮد ﺑﻪ اون ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ روﺳﯽ ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ زن رو‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و زن ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺒﺎﯾﯽ ﺑﻮد ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﺮد‪ .‬و ﻣﻦ اونﺟﺎ ﺧﯿﻠﯽ ﺗﺄﺳﻒ‬
‫ﺧﻮردم ﮐﻪ ﭼﺮا ﺗﻮي ﻫﯿﺌﺖ اﻋﺰاﻣﯽ روسﻫﺎ ﻧﯿﺴﺘﻢ!‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﺻﻮﻻً رﻓﺖوآﻣﺪ داﺷﺘﯽ ﺑﺎ ﺑﺰرﮔﺎن؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺗﻮي اﯾﺮان ﻣﻄﻠﻘﺎً‪ .‬ﺑﺰرﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺗﻮ اﯾﺮان ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻢ اوﻟﯽ و‬
‫آﺧﺮﯾﺶ ﻣﺮﺗﻀﯽ ﻣﻤﯿﺰ ﺑﻮد‪ .‬آﯾﺪﯾﻦ آﻏﺪاﺷﻠﻮ ﺧﯿﻠﯽ دور و ور ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻮن‬
‫ﻫﺮ وﻗﺖ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﻧﺎﻫﺎر ﺑﺨﻮره ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺑﺮﯾﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺎﻫﺎر ﺑﺪه‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ‬
‫ﮐﻪ اون ﻣﻮﻗﻊ ﺣﻘﻮق اون ده ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﻘﻮق ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﺎﻣﺮان ﺷﯿﺮدل رو ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﺑﻬﺶ ﻋﻼﻗﻪ داﺷﺘﻢ و ﻋﻠﯽ ﺣﺎﺗﻤﯽ‪ .‬وﻟﯽ ﺑﺎ اﯾﻦ دو ﺗﺎ ﻧﻪ ﯾﮏ ﺑﺎر ﺧﻮﻧﻪﺷﻮن رﻓﺘﻢ‬

‫‪38‬‬
‫و ﻧﻪ ﯾﮏ دﻓﻌﻪ اونﻫﺎ ﺧﻮﻧﻪٔ ﻣﻦ اوﻣﺪن‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺰرﮔﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻢ ﻏﯿﺮ از‬
‫ﻣﻤﯿﺰ‪ ،‬اﺣﻤﺪرﺿﺎ اﺣﻤﺪي ﺑﻮد ﮐﻪ ﯾﺎدﻣﻪ اون ﻣﻮﻗﻊ ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰه ﺑﺮاي ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ‬
‫اﺗﻔﺎق ﺳﺎده رو ﮔﺮﻓﺘﻢ اﺣﻤﺪرﺿﺎ داﺋﻢ ﻣﯽاوﻣﺪ ﺧﻮﻧﻪام ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺗﻮ ﻣﺪ ﺷﺪهاي‬
‫دﯾﮕﻪ اﻻن‪ .‬ﺑﺎ اون ﻃﻨﺰ ﺧﺎﺻﺶ‪ .‬راﺳﺖ ﻫﻢ ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ .‬ﻣﺪ ﺷﺪه ﺑﻮدم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻓﺮح و اﯾﻦﻫﺎ ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﭘﺰ ﺑﺪن ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ‬
‫داﺷﺘﻦ ﺑﺎ آدمﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﺗﻮ رﻓﺖوآﻣﺪ ﮐﻨﻦ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ اﺻﻼً ﻫﻤﭽﯿﻦ اﺳﺘﻨﺒﺎﻃﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬آﺧﻪ ﻣﻦ دو ﺑﺎر از دﺳﺖ‬
‫ﻓﺮح ﺟﺎﯾﺰه ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎر اوﻟﺶ ﺑﺮاي ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺳﻔﯿﺪ و ﺳﯿﺎه ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰهٔ‬
‫ﭘﻼك ﻃﻼي ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﻮدﮐﺎن رو ﮔﺮﻓﺘﻢ ﮐﻪ اون رو ﻓﺮح داد‪ .‬و ﻣﻦ ﺷﻨﯿﺪه‬
‫ﺑﻮدم ﮐﻪ ﺷﺎه از رﯾﺸﻮﻫﺎ ﺑﺪش ﻣﯽآد و ﻣﻦ ﯾﺎدﻣﻪ ﻓﺮح ﻗﺒﻞ از اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺮه ﺑﺎﻻ‪،‬‬
‫ﻣﻦ ﺟﺰء ﻣﺪﻋﻮﯾﻦ واﯾﺴﺎده ﺑﻮدم‪ .‬ﯾﮏ ﻧﮕﺎه ﭼﭗﭼﭙﯽ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﺮد‪ .‬ﭼﭗِ‬
‫ﭼﭗِ ﻫﺎ! ﺧﯿﻠﯽ ﺳﻬﻢﮔﯿﻦ و ﻏﻀﺐﻧﺎك و ﺳﺮ ﺟﺎﯾﺰه ﻫﻢ دﺳﺘﺶ رو ﻣﺎچ ﻧﮑﺮدم‬
‫و ﻣﺮدم ﺑﻪ ﺧﻮﻧﻪٔ ﭘﺪر ﻣﻦ ﺗﻠﻔﻦ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و ﺑﻬﺶ ﺗﺒﺮﯾﮏ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﭘﺴﺮﺗﻮن دﺳﺖ ﻓﺮح رو ﻣﺎچ ﻧﮑﺮده‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ ﺑﺮﺧﻮردي ﺑﺎﻫﺎش ﻧﺪاﺷﺘﯽ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ‪ .‬اﮔﺮ ﻫﻢ ﻗﺮار ﺑﻮد ﭘﯿﺶ ﺑﯿﺎد ﻣﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎً ﺑﺎ ﯾﮏ ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﮐﺎﻣﯿﮑﺎزيوار ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮔﻔﺘﯽ ﮐﻪ داﺳﺘﺎن ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده داﺳﺘﺎن ﻫﻤﻪٔ آدمﻫﺎﺳﺖ در‬
‫ﻗﺎﻟﺐ اون ﺑﭽﻪاي ﮐﻪ ﺑﺪون ﮔﺬر از دورهٔ ﺟﻮوﻧﯽ‪ ،‬ﯾﮏﻣﺮﺗﺒﻪ ﭘﯿﺮ ﻣﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ در زﻣﺎن ﺷﺎه ﺑﭽﮕﯽ ﺧﻮد ﻣﺎ ﻫﻢ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﻃﻮر ﺑﻮد‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺎ ﺑﭽﻪ ﺑﻮدﯾﻢ و ﺑﻌﺪ ﯾﮏﻣﺮﺗﺒﻪ ﭼﺸﻢﻫﺎﻣﻮن رو ﺑﺎز ﮐﺮدﯾﻢ و‬
‫دﯾﺪﯾﻢ آدمﻫﺎي ﻣﺴﻨﯽ ﻫﺴﺘﯿﻢ‪ .‬ﻫﻔﺘﺎد ﺳﺎﻟﻪ ﻧﺒﻮدﯾﻢ وﻟﯽ ﻣﺜﻼً ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﻫﻔﺖ‬
‫ﺳﺎلﻣﻮن ﺑﻮد و ﺑﻌﺪ ﯾﮏﻣﺮﺗﺒﻪ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدﯾﻢ‪.‬‬

‫‪39‬‬
 ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﺎ در ‪ ٢٧‬ﺳﺎﻟﮕﯽ ﻫﻢ ﻣﺴﻦ ﺑﻮدﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬ﻣﻦ اﺻﻼً در اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺷﮑﯽ ﻧﺪارم‪ .‬وﻟﯽ ﻣﯽﮔﻢ ﮐﻪ‬
‫ﺑﭽﮕﯽاي ﮐﻪ ﺑﭽﮕﯽ ﻧﯿﺴﺖ و ﺑﻪ ﭘﯿﺮي ﻣﯽاﻓﺘﻪ‪ ،‬ﭼﯿﺰ ﺧﯿﻠﯽ وﺣﺸﺘﻨﺎﮐﯽﺋﻪ‪.‬‬
‫ﻏﻢاﻧﮕﯿﺰه‪ .‬ﺗﻮي اروﭘﺎ اﯾﻦ ﺟﻮر ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﭽﮕﯽ ﻣﯽﮐﻨﻦ‪ .‬در آﻣﺮﯾﮑﺎ رو‬
‫ﻧﻤﯽدوﻧﻢ‪ .‬وﻟﯽ در اﯾﺮان اﯾﻦ ﻃﻮري ﺑﻮد‪ .‬و ﺑﺎ اﯾﻦ ﺟﻮر ﺑﭽﮕﯽ‪ ،‬ﻣﻘﺪاري از‬
‫وﺟﻮد و روح رﺷﺪ ﻧﻤﯽﮐﻨﻪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻢ ﺑﭽﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ زود ﭘﯿﺮ ﻣﯽﺷﻦ‬
‫ﻣﻤﮑﻨﻪ ﯾﺎ ﻧﺎﺑﻐﻪ ﺑﺸﻦ ﯾﺎ آدمﻫﺎي ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ از آب درآن ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ‬
‫ﺧﻮدﮐﺸﯽ ﺑﮑﻨﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺑﭽﮕﯽ رو از دﺳﺖ دادهاﻧﺪ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎ ﻻﻻﯾﯽ ﺗﺮﮐﻤﻨﯽ ﺷﺮوع‬
‫ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﺑﭽﻪ ﮐﻨﺎر ﺧﻂ آﻫﻦ راه ﻣﯽره‪ .‬ﻗﻄﺎري ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ ﻫﯿﭻ‬
‫وﻗﺖ ﻗﻄﺎر ﻧﯿﺴﺖ وﻟﯽ ﺳﻮت ﻗﻄﺎر ﻫﺴﺖ‪ .‬ﺧﺒﺮه ﻫﺴﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺳﻮت ﻗﻄﺎر ﺑﻪ‬
‫ﮔﻮش ﻣﯽرﺳﻪ و ﺑﭽﻪ ﺷﺮوع ﻣﯽﮐﻨﻪ ﺑﻪ دوﯾﺪن‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬اون راﻫﺒﺎﻧﯽ ﮐﻪ اونﺟﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻪ ﺑﭽﻪ ﺑﺮو ﮐﻨﺎر‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﻪاي ﻣﯽﺧﻮام ﺑﻬﺖ ﺑﮕﻢ‪ .‬اول ﻓﯿﻠﻢ‪ ،‬اون ﺑﭽﻪ رو ﮐﻪ داره‬
‫ﮐﻨﺎر رﯾﻞﻫﺎ راه ﻣﯽره ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻠﻪ اﺑﮋﮐﺘﯿﻒ ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﻪ‬
‫درﺟﺎ داره راه ﻣﯽره‪ .‬درﺟﺎ ﻣﯽزﻧﻪ‪ .‬و در ﺣﻘﯿﻘﺖ اﯾﻦ درﺟﺎ زدﻧﺶ ﺗﻤﺎم‬
‫زﻧﺪﮔﯿﺸﻪ‪ .‬ﺣﺎﻻش اﯾﻦ ﺟﻮريﺋﻪ و ﺑﻌﺪاً ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺑﭽﻪ‬
‫در ﺣﺎﻟﺖ اﯾﺴﺘﺎده داره راه ﻣﯽره ﺑﻪ ﯾﮏ ﻃﺮﻓﯽ ﮐﻪ ﺧﻮدش ﻫﻢ ﻧﻤﯽدوﻧﻪ‬
‫ﮐﺪوم ﻃﺮﻓﻪ و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ در ﺑﺰرﮔﯿﺶ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮري ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬در ﻃﻮل ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻢ ﺑﺰرگ ﻣﯽﺷﻪ و ﭘﯿﺮ ﻣﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ زﻣﺎﻧﯽ در ﺑﺰرﮔﯽ‪ ،‬ﺳﻮزنﺑﺎن ﻓﯿﻠﻢ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪40‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬درﺳﺘﻪ‪ .‬وﻟﯽ در ﻫﻤﻮن ﺑﭽﮕﯽ ﻫﻢ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺑﻪ ﮔﺮدﻧﺶ اﻓﺘﺎده‪ .‬داره‬
‫ﺧﻮﻧﻪ اداره ﻣﯽﮐﻨﻪ دﯾﮕﻪ‪ ،‬ﭘﺪر اﺻﻠﯽ اوﻧﻪ‪ ،‬ﻣﺮد ﺧﺎﻧﻮاده اوﻧﻪ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺘﯽ ﺑﻪ‬
‫ﮔﺮدﻧﺸﻪ ﮐﻪ اﺻﻼً ﻣﺎل اون ﺳﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﺎل ﯾﮏ آدم ﺑﺰرگ و ﺳﻦ و ﺳﺎل‬
‫داره‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮم اوﻣﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ﮐﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻮري داره ﻣﯽره و ﯾﮏ ﻣﺮﺗﺒﻪ اون‬
‫ﺳﻮزنﺑﺎن ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻪ ﺑﭽﻪ ﺑﺮو ﮐﻨﺎر و ﺑﭽﻪ ﺷﺮوع ﻣﯽﮐﻨﻪ ﺑﻪ دوﯾﺪن‪ ،‬ﻣﺜﻞ اﯾﻨﻪ‬
‫ﮐﻪ دوران ﺑﭽﮕﯿﺶ ﻫﻤﻮن ﺟﺎ ﺗﻤﻮم ﻣﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬زﻧﺪه ﺑﺎد! ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻤﺎم ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻮي ﻫﻤﻮن ﯾﮏ ﻧﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﻧﻤﺎي اول‪.‬‬
‫ﻣﯽﺑﺨﺸﯽ ﻣﯽﮔﻢ زﻧﺪه ﺑﺎد‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ رو ﻣﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪام و ﺗﻮ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯽ و ﺑﺮداﺷﺖ درﺳﺘﯽ اﺳﺖ ﻣﯽﮔﻢ زﻧﺪه ﺑﺎد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل وﻗﺘﯽ ﺷﺮوع ﻣﯽﮐﻨﻪ ﺑﻪ دوﯾﺪن ﻣﺜﻞ اﯾﻦﮐﻪ دوران ﺑﭽﮕﯽ‬
‫ﺗﻤﻮم ﺷﺪ و از اونﺟﺎ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ رو دﯾﮕﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪوه‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬درﺳﺘﻪ‪ .‬ﻫﻤﻮن ﻃﻮر ﮐﻪ در ﺗﻤﺎم ﻓﯿﻠﻢ داره ﻣﯽدوه‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬از اونﺟﺎ ﺑﺪون اﯾﻦﮐﻪ ﺣﺪ واﺳﻄﯽ ﺑﯿﻦ اﯾﺴﺘﺎدن و درﺟﺎ زدن و‬
‫دوﯾﺪن وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ‪ ،‬دوﯾﺪن ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬وارد ﯾﮏ ﺟﻬﺎن دﯾﮕﻪ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺷﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬و ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺧﻮدش ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺘﻪ‪ .‬آوردﻧﺶ اون ﺗﻮ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬و وﻗﺘﯽ وارد اﯾﻦ ﺟﻬﺎن ﻣﯽﺷﻪ ﯾﻌﻨﯽ از ﻟﺤﻈﻪاي ﮐﻪ ﺷﺮوع ﻣﯽﮐﻨﻪ ﺑﻪ‬
‫دوﯾﺪن‪ ،‬ﻣﺪام داره ﯾﮏ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﮐﺎرﻫﺎ رو ﺗﮑﺮار ﻣﯽﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﯾﮑﯿﺶ ﻣﺜﻼً‬
‫رﺧﺖﺧﻮاب اﻧﺪاﺧﺘﻨﻪ‪ .‬ﻫﻤﻮن ﻃﻮر ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﺑﺰرگ ﻣﯽﺷﻪ‪ ،‬در ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن‪،‬‬
‫ﺑﺎز ﻫﻢ ﯾﮏ ﮐﺎري رو ﻫﯽ ﺗﮑﺮار ﻣﯽﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ رﺧﺖﺧﻮاب اﻧﺪاﺧﺘﻦ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻣﺪرﺳﻪ رﻓﺘﻦ ﺗﮑﺮاره‪ ،‬ﮐﻨﺎر‬
‫درﯾﺎ رﻓﺘﻦ و ﻣﺎﻫﯽﻫﺎي ﻗﺎﭼﺎق رو آوردن و ﻓﺮوﺧﺘﻦ ﺗﮑﺮاره‪.‬‬

‫‪41‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬و ﺑﻌﺪ از اون ﻫﻤﻪ دوﯾﺪن‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﻣﺎدر ﻣﯽﻣﯿﺮه‪ ،‬دوﯾﺪن ﭘﺴﺮه ﻣﺘﻮﻗﻒ‬
‫ﻣﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﺑﺎز ﻫﻢ ﻣﯽدوه‪ .‬دو دﻓﻌﻪ دﯾﮕﻪ ﻫﻢ ﻣﯽدوه‪ .‬ﯾﮏ دﻓﻌﻪ ﺑﻌﺪ از‬
‫ﻣﺮگ ﻣﺎدرش وﻗﺘﯽ ﻣﯽآد ﺧﻮﻧﻪ و ﺟﺎي ﺧﺎﻟﯽ ﻣﺎدره رو ﻣﯽﺑﯿﻨﻪ و ﻣﯽره ﺑﻪ‬
‫ﻗﺒﺮﺳﺘﻮن‪ ،‬از ﻗﺒﺮﺳﺘﻮن ﺗﺎ ﺧﻮﻧﻪ رو ﻣﯽدوه )وﻗﺘﯽ ﺑﺎﺑﺎش ﺑﻬﺶ ﭘﻨﺞ ﺗﻮﻣﻦ ﻣﯽده(‬
‫ﯾﮏ دﻓﻌﻪ ﻫﻢ ﻫﻤﻮن روز وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﯽره ﻣﺎﻫﯽﻫﺎي ﺑﺎﺑﺎﻫﻪ رو ﺑﯿﺎره‪ ،‬روي ﭘﻞ‬
‫ﻫﻢ ﻣﯽدوه‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اﯾﻦ دوﯾﺪن ﻓﻘﻂ روزي ﺗﻮﻗﻒ داره ﮐﻪ روز ﺗﻌﻄﯿﻠﻪ‪.‬‬
‫ﺟﻤﻌﻪ اﺳﺖ و ﺑﺎﺑﺎﻫﻪ ﻣﯽﺧﻮاد ﺑﺮه ﺑﺮاي ﭘﺴﺮه ﮐﺖ و ﺷﻠﻮار ﺑﺨﺮه ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫ﻣﯽﮔﻪ ﻋﺠﺐ ﺑﭽﺎپ ﺑﭽﺎﭘﻪ‪ .‬اونﺟﺎ دﯾﮕﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اون زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬ﭘﯿﺮيِ اون‬
‫ﺑﭽﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦﮐﻪ ﮐﺖ و ﺷﻠﻮار ﺑﺮاش ﻧﺨﺮﯾﺪه؛ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﭘﺪره داره ﺟﻠﻮ ﻣﯽره و ﭘﺴﺮه از دﻧﺒﺎﻟﺶ‪ .‬و از ﺑﻠﻨﺪﮔﻮي اﯾﺴﺘﮕﺎه‪،‬‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﻗﻄﺎرﻫﺎ رو اﻋﻼم ﻣﯽﮐﻨﻦ و اﯾﻦ ﭘﺴﺮه‪ ،‬ﺷﺪه ﺑﺎﺑﺎش‪.‬‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ اﺻﻠﯽ ﻓﯿﻠﻤﺖ ﮐﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ٔ‬ ‫ﻣﻬﺪي‪:‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﺳﻤﺶ ﻣﺤﻤﺪ زﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮد‪ .‬در ﻋﻤﺮش ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻮي اون‬
‫آﻟﻮﻧﮑﯽ ﮐﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮب ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬وﻟﯽ ﯾﮏ‬
‫ﺟﻮري ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﺎه ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﻮدش ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ آوردﻣﺶ‬
‫ﺑﯿﺮون‪ .‬ﺗﺴﺖ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﺗﺴﺖ ﺳﺎدهاي ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺮو و ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻊ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫واﯾﺴﺎ‪ ،‬واﯾﺴﺎ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺮو‪ ،‬رﻓﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺗﻨﺪﺗﺮ ﺑﺮو‪ ،‬ﺗﻨﺪﺗﺮ رﻓﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺣﺎﻻ‬
‫دﺳﺘﺖ رو ﺑﮑﻦ ﺗﻮ ﺟﯿﺒﺖ‪ ،‬ﮐﺮد ﺗﻮ ﺟﯿﺒﺶ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺣﺎﻻ واﯾﺴﺎ‪ ،‬واﯾﺴﺎد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﺣﺎﻻ ﺑﺮﮔﺮد ﯾﻮاش ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﺎه ﮐﻦ‪ .‬دﯾﺪم اﯾﻦ ﻫﻤﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮام‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻃﻮري ﭘﯿﺪاش ﮐﺮدي؟‬

‫‪42‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬رﻓﺘﻢ ﺗﻮي ﻣﺪرﺳﻪ ﺗﻮ ﺑﻨﺪر ﺷﺎه‪ .‬ﯾﮏ دﺑﺴﺘﺎﻧﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻮن‬
‫ﻣﯽدوﻧﺴﺘﻦ ﮐﻪ از ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ اوﻣﺪم و ﻣﯽﺧﻮام ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺴﺎزم‪ ،‬ﻣﻌﺎون آﻣﻮزش‬
‫و ﭘﺮورش اونﺟﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﻤﮏ ﮐﺮد و ﻫﻤﻪٔ ﺑﭽﻪﻫﺎ رو از ﮐﻼس ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ‬
‫ﺑﯿﺮون و ﺑﻪ ﺻﻒ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺗﻤﺎم ﺻﻒﻫﺎ رو ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم‪ .‬ﺗﻮي ﺻﻒ ﺳﻮم‬
‫ﻣﺤﻤﺪ زﻣﺎﻧﯽ اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮد‪ .‬ﮔﺮﻓﺘﻤﺶ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮري رﻓﺘﻪ ﺑﻮدي ﺑﻨﺪر ﺷﺎه؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﻨﺪر ﺷﺎه رو ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ دارم‪ .‬ﭼﻮن ﮐﻪ ﻣﻌﻤﺎرﯾﺶ ﺧﯿﻠﯽ‬
‫روﺳﯽﺋﻪ‪ .‬ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﺑﻨﺪر ﺑﻮده‪ ،‬در زﻣﺎن روﺳﯿﻪٔ ﺗﺰاري‪ ،‬و ﯾﮏ ﺗﯿﮑﻪﻫﺎﯾﯽ از‬
‫ﻣﻌﻤﺎرﯾﺶ ﻣﺜﻞ ﻣﻌﻤﺎري روﺳﯿﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﺗﯿﮑﻪﻫﺎﯾﯿﺶ ﻫﻢ اﻧﻘﺪر ﺧﺮاﺑﯽ و‬
‫ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ آدم رو ﯾﺎد‪ ‬ﺗﻬﺮون ﻣﯽﻧﺪازه و ﺑﻌﺪ ﯾﮏ ﻃﺒﻘﻪٔ درﺟﻪ ﺳﻪ داره‬
‫ﮐﻪ اونﻫﺎ ﻫﻤﻮن ﻣﻐﻮلﻫﺎن‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺗﺮﮐﻤﻦﻫﺎن‪ .‬در ﺑﺪﺗﺮﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﺗﻮي ﮔﻞ و‬
‫ﮐﺜﺎﻓﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻫﺮ ﭼﯽ دﻟﺖ ﺑﺨﻮاد اونﺟﺎ ﺳﮓ ﺑﻮد‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﺳﮓﻫﺎ ﺗﺎ ﺗﻮ رو ﻣﯽدﯾﺪن ﮐﻪ ﻏﺮﯾﺒﻪاي ﻣﯽﭘﺮﯾﺪن ﺑﻬﺖ‪ .‬ﻣﻦ اﻧﻘﺪر ﭼﺎﯾﯽ ﺗﻮ‬
‫ﻋﻤﺮم ﻧﺨﻮردهام ﮐﻪ ﺗﻮي ﺑﻨﺪر ﺷﺎه ﺧﻮردم‪ .‬ﻫﺮ ﺟﺎ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﭼﺎﯾﯽ‬
‫ﻣﯽدادن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب ﻣﺤﻤﺪ زﻣﺎﻧﯽ ﭼﯽ ﺷﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻌﺪ از اﯾﻦﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺗﻤﻮم ﺷﺪ ﮔﻤﺶ ﮐﺮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ اﻟﺒﺘﻪ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ رﻓﺘﯿﻢ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن رو ﺑﺴﺎزﯾﻢ )اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻢ در ﺑﻨﺪر ﺷﺎه و ﺣﻮاﻟﯽ‬
‫ﺑﻨﺪر ﺷﺎه ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ( ‪...‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻣﺪﺗﯽ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮏ ﺳﺎل ﺑﻌﺪش‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ زﻣﺎﻧﯽ اﺣﺴﺎس ﮐﺮده ﺑﻮد ﯾﺎ ﺣﺪس زده‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻦ دﯾﮕﻪ رﻟﯽ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺮاش ﻧﺪارم وﻟﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ‬

‫‪43‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺑﻬﺎرﻟﻮ ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ﻫﻢ ﻣﯽآد ﺑﺎ ﻣﺎ‪ .‬ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ رو ﻣﯽﺧﻮاي‬
‫ﭼﻪ ﮐﺎر ﮐﻨﯽ؟ ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ‪ script girl‬ﻣﻨﻪ‪ .‬ﺳﺮ ﻓﯿﻠﻢ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن اون‬
‫رو ﺑﺎ ﺧﻮدم ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻣﯽﺑﺮدم‪ .‬ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﺗﻮ ﻣﻮاﻇﺐ ﺑﺎش ﺑﺒﯿﻦ اﯾﻦﻫﺎ ﭼﻪ‬
‫ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮕﻮ‪ .‬ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻢ ﻣﻦ را ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ داﺷﺖ وﻟﯽ اﯾﻦ‬
‫ﻋﺸﻖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﺎدﮔﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻧﯿﻮﻣﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﯾﮏ روز ﮐﻪ ﯾﮏ ﺻﺤﻨﻪ رو‬
‫ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﯿﻢ‪ ،‬ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ اﯾﻦ آﻗﺎ ﺗﻮ آﯾﻨﻪ ﺑﻮد‪ .‬آﺳﯿﺴﺘﺎﻧﻢ را ﻣﯽﮔﻔﺖ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﮐﺪوم آﻗﺎ؟ ﮔﻔﺖ اﯾﻦ! ﺗﻮ آﯾﻨﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮏ ﺑﺎر دﯾﮕﻪ ﮔﺮﻓﺘﯿﻢ‪ .‬وﻗﺘﯽ راشﻫﺎ‬
‫رو ﻣﯽدﯾﺪﯾﻢ اون آﻗﺎ واﻗﻌﺎً ﺗﻮ آﯾﻨﻪ ﺑﻮد!‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬دﯾﮕﻪ ﺧﺒﺮي ازش ﻧﺪاري؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﺗﺎ ﺳﺎل ‪ ١٩٧٦‬ﺑﺎ ﻣﻦ ﻣﮑﺎﺗﺒﻪ ﻣﯽﮐﺮد و اواﯾﻠﺶ ﮐﻪ در آﻟﻤﺎن‬
‫ﺑﻮدم ﺗﺎ اونﺟﺎ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺘﻢ ﯾﮏ ﭘﻮل ﺟﺰﺋﯽ ﺑﻪ آدرس ﺑﻨﺪر ﺷﺎه ﺑﺮاش ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﻓﺮﺳﺘﺎدم و ﻧﺎﻣﻪ ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﺎد‪ .‬ﻣﻌﺬرت ﻣﯽﺧﻮام ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻢ‪ .‬ﻣﺎدر ﻣﺤﻤﺪ دﯾﮑﺘﻪ‬
‫ﻣﯽﮐﺮد و ﻣﺤﻤﺪ ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ‪ .‬ﯾﺎدﻣﻪ در ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻦ رو‬
‫ﻟﺮزوﻧﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد »اي ﻓﺮزﻧﺪ ﻋﺰﯾﺰ ﮐﻪ در دﻫﮑﺪهﻫﺎي ﻏﺮﯾﺐ ﺳﺮﮔﺮداﻧﯽ«‪ .‬ﻣﻦ‬
‫واﻗﻌﺎً ﮔﺮﯾﻪام ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﭼﻮن ﻣﺪتﻫﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ازش ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﺗﺮﺳﯿﺪم ﮐﻪ‬
‫ﻣﺠﺎﻫﺪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم ﻧﮑﻨﻪ اﯾﻦ رﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ ﺗﻮ ﺟﻤﻊ اﯾﻦﻫﺎ ﮐﺸﺘﻪ‬
‫ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﯾﺎ رﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ ﺟﻨﮓ و ﮐﺸﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬اونﻫﺎ ﻫﻢ آدرس ﻣﻦ رو ﮔﻢ‬
‫ﮐﺮده ﺑﻮدن‪ .‬از ﺑﺲ ﮐﻪ اﺳﺒﺎب ﮐﺸﯿﺪم ﺗﻮي آﻟﻤﺎن‪ .‬ﺗﻮي ﯾﮑﯽ از ﺷﻤﺎرهﻫﺎي‬
‫ﮐﻠﮏ ﮐﻪ اﻣﯿﺪ روﺣﺎﻧﯽ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻪ ﮐﻪ ﺳﻬﺮاب در‬
‫ﺑﺤﺒﻮﺣﻪ ﺟﻨﮓ ﯾﮏ دﻓﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺼﻒ ﺷﺐ ﺗﻠﻔﻦ ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ ﻣﺤﻤﺪ زﻣﺎﻧﯽ‬
‫ٔ‬
‫ﭼﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﻪ؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬از ﮐﺠﺎ اوﻣﺪه ﺑﻮد؟‬

‫‪44‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﺤﻤﺪ زﻣﺎﻧﯽ و ﭘﺪر و ﻣﺎدرش ﺗﻮي ﯾﮏ آﻟﻮﻧﮏ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﺮدن‪ .‬ﭘﺪرش اون ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﭘﯿﺮ ﻣﯽاوﻣﺪ‪ .‬ﻣﺎدرش ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﻃﻮر‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ رﻧﺠﻮر ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽاوﻣﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﯾﮏ ﺷﺐ ﻣﻦ و ﻣﻮﺳﯿﻮ زاﮔﯿﺮ‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن رو دﻋﻮت ﮐﺮدن ﺧﻮﻧﻪﺷﻮن‪ .‬ﯾﺎ ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ ﻣﻮﺳﯿﻮ‬
‫ٔ‬
‫زاﮔﯿﺮ رو ﻣﻦ ﺑﺎ ﺧﻮدم ﺑﺮدم‪ .‬ﺗﻮي ﯾﮏ آﻟﻮﻧﮑﯽ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدن ﮐﻪ ﻧﻔﻬﻤﯿﺪم‬
‫ﻣﺴﺘﺮاﺣﺶ ﮐﺠﺎﺳﺖ‪ .‬ﺗﻮي ﯾﮏ ﻣﺤﻠﻪٔ ﺧﯿﻠﯽ ﭘﺴﺖ‪ .‬ﻣﯽدوﻧﯽ ﭼﯽ درﺳﺖ‬
‫ﮐﺮده ﺑﻮدن؟ ﻗﺮﻣﻪ ﺳﺒﺰي‪ .‬ﯾﮏ ﮐﺴﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ اﯾﻦﻫﺎ ﻧﺪا داده ﺑﺎﺷﻪ ﮐﻪ ﺳﻬﺮاب‬
‫ﻗﺮﻣﻪ ﺳﺒﺰي دوﺳﺖ داره‪ .‬اﻣﯿﺪوارم اﮔﺮ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎي ﻣﺎ رو ﺑﺨﻮﻧﻪ ﯾﺎ ﺑﺸﻨﻮه‪،‬‬
‫ﯾﮏ ﻋﻼﻣﺘﯽ از ﺧﻮدش ﺑﺪه ﮐﻪ زﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﻻن ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﺶ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎﺷﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اون ﻣﻮﻗﻊ‪ ،‬ﺳﺎل ‪ ،١٩٧٣‬ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻟﺶ ﺑﻮد‪ .‬اﻻن ﺑﺎﯾﺪ ‪ ٣٢‬ﺳﺎﻟﺶ‬
‫ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ زن ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﭽﻪ داره و داره ﺟﻮن ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮدي ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬
‫ﻣﻦ ﻣﺤﻤﺪ آدم ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺎاﺳﺘﻌﺪاد و ﺑﺎﺳﻮادي ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺖ ﺑﺸﻪ‪ .‬ﻣﻤﮑﻨﻪ اﻻن ﻫﻢ‬
‫ﯾﮏ آرﺷﯿﺘﮑﺖ ﯾﺎ دﮐﺘﺮ ﺧﻮب ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﻧﻤﯽدوﻧﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬در ﻣﻮرد ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده ﭼﯽ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اون ﺑﺎﺷﺮفﺗﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ در ﻋﻤﺮم ﺳﺎﺧﺘﻪام‪ .‬ﺗﻮش‬
‫ﻫﯿﭻ اﺗﻔﺎﻗﯽ ﻧﻤﯽاﻓﺘﻪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﻦ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده‪ ،‬ﻣﺮگ ﻣﺎدرم ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﺮگ‬
‫»ﻣﺎدر« ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻣﻦ‪ ،‬ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده ﻣﺼﯿﺒﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻫﻤﻪٔ ﻣﺎ‬
‫اوﻣﺪه و اون اﯾﻨﻪ ﮐﻪ‪ ،‬ﻫﻤﻮن ﻃﻮر ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬از ﺑﭽﮕﯽ ﯾﮏ ﻣﺮﺗﺒﻪ اﻓﺘﺎدﯾﻢ ﺗﻮ‬
‫ﭘﯿﺮي‪ .‬اﯾﻦ رو ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺗﻮﻧﺴﺘﻪام ﺗﻮي اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺸﻮن ﺑﺪم‪ .‬ﭼﻮن ﯾﮏ ﮐﭙﯽ‬
‫از اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻮي ﻣﻮزهٔ ﻫﻨﺮﻫﺎي ﻣﺪرن ﻧﯿﻮﯾﻮرﮐﻪ و ﯾﮏ ﮐﭙﯽاش ﻫﻢ ﺗﻮي‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎﺗﮏ‪ ‬ﺑﺮﻟﻦ‪.‬‬

‫‪45‬‬
 ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره‪ ،‬اﯾﻦ ﺟﻮري ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻮﻣﻪ ﮔﻮﯾﺎ ﺗﻮﻧﺴﺘﻪاي اﯾﻦ رو ﻧﺸﻮن ﺑﺪي!‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اون ﺳﺎل در ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﺳﺮﮔﺌﯽ ﺑﺎﻧﺪارﭼﻮك و ﻓﺮاﻧﮏ‬
‫ﮐﺎﭘﺮا و ﯾﮏ ﮐﺎرﮔﺮدان ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻌﺮوف ﻟﻬﺴﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ اﺳﻤﺶ ﯾﺎدم ﻧﻤﯽآد ﺟﺰء‬
‫ﻫﯿﺌﺖ داوران ﺑﻮدن‪ .‬و ﻣﺜﻼً ﻓﺮاﻧﮏ ﮐﺎﭘﺮا ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻣﻦ ﭼﺸﻢﻫﺎي اﯾﻦ ﺑﭽﻪ رو‬
‫ﻫﺮﮔﺰ در ﻋﻤﺮم ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﻮژه ﯾﺎ داﺳﺘﺎن ﯾﺎ‬
‫ﻣﻀﻤﻮﻧﯽ ﻧﺪاره‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻤﯿﺸﻪ داﺳﺘﺎنﻫﺎﯾﯽ رو دوﺳﺖ دارم ﮐﻪ اول و آﺧﺮ و‬
‫وﺳﻂ ﻧﺪارن‪ .‬ﯾﮏ ﺑﺮش از زﻧﺪﮔﯽ ﻫﺴﺘﻦ‪ .‬ﻣﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺸﮑﻞ داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ ﺑﻘﺒﻮﻟﻮﻧﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ‪ ٢٠‬دﻗﯿﻘﻪاي ﮐﻮﺗﺎﻫﻪ ﺑﺮاي‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺧﻮدم ﻣﯽدوﻧﺴﺘﻢ اﯾﻦ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻌﺪﯾﺖ رو ﭼﻪ ﻃﻮر ﺷﺪ ﺳﺎﺧﺘﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﻏﯿﺮﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد اﺟﺎزه ﺑﺪن ﻓﯿﻠﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﺑﺴﺎزم‪ .‬ﮐﻤﺎ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﺳﻮژهٔ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن رو ﺑﺮدم ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ‪ ،‬ﻣﻌﺎون وزﯾﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ و‬
‫ﻫﻨﺮ ﮐﻪ اون ﻣﻮﻗﻊ ﯾﮏ آدﻣﯽ ﺑﻮد ﺑﻪ اﺳﻢ آﻗﺎي ﺟﺒﺎري )ﺷﻨﯿﺪهام اﻻن ﺗﻮ‬
‫آﻣﺮﯾﮑﺎﺳﺖ و ﭘﺎرﮐﯿﻨﺴﻮن ﮔﺮﻓﺘﻪ( ﻣﻦ رو ﮐﻪ دﯾﺪ ﮔﻔﺖ ﻣﺎ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺨﺶ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ ﮐﺎري ﻧﻤﯽﮐﻨﯿﻢ و ﻓﯿﻠﻤﯽ ﻧﻤﯽﺳﺎزﯾﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﺮاي ﺑﺨﺶ‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺧﻮﺑﻪ‪ .‬و اﮔﺮ ﺗﺼﺎدﻓﺎً ﭘﺮوﯾﺰ ﺻﯿﺎد و ﻧﺎﺻﺮ ﺗﻘﻮاﯾﯽ ﺳﻨﺎرﯾﻮي اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫رو ﻧﺨﻮﻧﺪه ﺑﻮدن اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺮﮔﺰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻤﯽﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬داﺳﺘﺎﻧﺶ ﭼﻪ ﺟﻮري ﺑﻪ ذﻫﻨﺖ رﺳﯿﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﭼﻮن ﻓﯿﻠﻢ ﻗﺒﻠﯽام رو در ﺑﻨﺪر ﺷﺎه ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدم‪ ،‬ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺎر از‬
‫ﮐﻨﺎر ﻣﺤﻞ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮدم و ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮدم اﮔﺮ آدم‬
‫ﺳﻮژهاي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ ﭼﻪ ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽﺗﻮﻧﻪ ﺑﮑﻨﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ ﻣﺤﻞ ﺧﯿﻠﯽ ﮔﯿﺮا ﺑﻮده‪.‬‬

‫‪46‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮏ ﻣﺤﻞ ﮐﻮﭼﮑﯽ ﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬اون دور دورﻫﺎ ﯾﮏ دﻫﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫ﺗﻮ ﻓﯿﻠﻢ دﯾﺪه ﻧﻤﯽﺷﺪ‪ .‬زﻧﺪﮔﯽ ﭘﺪرم و زن ﭘﺪرم از ﯾﮏ ﻃﺮف ﺑﺮاي ﻣﻦ ﯾﮏ‬
‫اﯾﺪه ﺷﺪ و از ﻃﺮف دﯾﮕﻪ داﺳﺘﺎن درﺧﺖ ﺑﯿﺪ ﭼﺨﻮف‪ ،‬ﮐﻪ ﺳﺎلﻫﺎ ﺑﻌﺪ در‬
‫ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﺑﺎ ﭘﻮل آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ ازش ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﻤﺎم ﮐﻤﮏﻫﺎ رو‬
‫ﮐﺮد و اﻧﮕﯿﺰه داد ﮐﻪ ازش ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺴﺎزم‪ .‬ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻦ ﯾﮏ زن اﯾﺮاﻧﯽ داﺷﺘﻢ‬
‫ﮐﻪ اﺧﻼق ﻏﺮﯾﺒﯽ داﺷﺖ‪ .‬در زﻧﺪﮔﯽ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ دو ﺗﺎ آدم ﯾﺎ ﻣﯽﺗﻮﻧﻦ ﺑﺎ‬
‫ﻫﻢدﯾﮕﻪ ﺑﺴﺎزن ﯾﺎ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻦ‪ .‬ﻣﺎ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﺴﺘﯿﻢ ﺑﺎ ﻫﻢدﯾﮕﻪ ﺑﺴﺎزﯾﻢ ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ‬
‫ﻣﻦ ﮐﺎر ﻓﯿﻠﻢ رو ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ دارم و ﺗﺎ ﻫﻤﯿﻦ اﻣﺮوز ﻫﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻫﻢ‬
‫زﻧﻪ‪ ،‬ﻫﻢ ﺑﭽﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻫﻢ ﭘﺪره‪ ،‬ﻫﻢ ﻣﺎدره و اون ﺷﺒﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺳﻨﺎرﯾﻮي‬
‫اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ ﯾﮏ دﻋﻮاي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﻦ و زن ﺳﺎﺑﻘﻢ ﭘﯿﺶ اوﻣﺪ و ﻣﻦ‬
‫ﻗﺴﻤﺶ دادم ﮐﻪ ﺑﺮه ﺑﺨﻮاﺑﻪ و ﺑﻬﺶ ﻗﻮل دادم ﮐﻪ ﻓﺮدا ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﻘﯿﻪٔ دﻋﻮا رو‬
‫اداﻣﻪ ﻣﯽدﯾﻢ‪ .‬و اون رﻓﺖ ﺧﻮاﺑﯿﺪ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺳﻨﺎرﯾﻮي ﻓﯿﻠﻢ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن‬
‫ﻇﺮف ‪ ٦‬ﺳﺎﻋﺖ و ﻧﯿﻢ ﯾﺎ ﻫﻔﺖ ﺳﺎﻋﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺻﺒﺢ روز ﺑﻌﺪ وﻗﺘﯽ‬
‫ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﺗﻤﻮم ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬زن ﺳﺎﺑﻖ ﻣﻦ ﻫﻨﻮز ﺧﻮاب ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﺗُﮏ ﭘﺎ ﺗُﮏ ﭘﺎ رﻓﺘﻢ‬
‫آﺷﭙﺰﺧﻮﻧﻪ ﯾﮏ ﮐﻤﯽ ﻧﻮن و ﭘﻨﯿﺮ ﺧﻮردم و رﻓﺘﻢ ﻣﯿﺪون ﺑﻬﺎرﺳﺘﺎن دادم ﺳﻨﺎرﯾﻮ‬
‫رو ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﻦ‪ .‬و ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪٔ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده‪ ،‬رﻓﺘﻢ ﺳﺮ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري‬
‫ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن‪ .‬ﮐﺎﻧﻮن ﺳﯿﻨﻤﺎﮔﺮان ﭘﯿﺸﺮو و ادارهٔ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﮐﻪ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻢﺧﺮﺟﯽ ﻫﻢ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺳﺎﺳﺎن وﯾﺴﯽ رﺋﯿﺴﺶ ﺑﻮد ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﻫﺸﺖ روزه ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدارﯾﺶ ﮐﺮدم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻮدن؟‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ ﻣﺮدش ﯾﮏ ﻧﻘﺎش ﺳﺎﺧﺘﻤﻮن ﺑﻮد ﮐﻪ ﺧﻮﻧﻪٔ ﻣﺎ و‬
‫ٔ‬ ‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪.‬‬
‫ﻋﻤﻮﻫﺎم رو رﻧﮓ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ارﻣﻨﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ آﻗﺎي ﮐﻨﯽ ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮ ﺗﻬﯿﻪام ﺑﻮد‬

‫‪47‬‬
‫ﻫﯽ ﻣﻨﻮ ﺑﺮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﭘﯿﺮزن ﻧﺸﻮن ﺑﺪه‪) .‬ﺑﺎﯾﺪ ازش ﺗﺸﮑﺮ ﮐﻨﻢ‪ .‬اﻣﯿﺪوارم‬
‫ﺧﻮب و ﺧﻮش ﺑﺎﺷﻪ( ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦﻫﺎ اونﻫﺎﯾﯽ ﻧﯿﺴﺘﻦ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮام‪.‬‬
‫ﺑﺎﻻﺧﺮه ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻤﯽ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻃﻮر ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎدر ﯾﮑﯽ از زن‪-‬‬
‫ﻫﺎي ﺷﻬﺮ ﻧﻮ ﺑﻮد و ﮐﻤﺮش ﺷﺪﯾﺪاً ﺗﺎ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدم داره ادا درﻣﯽ‪-‬‬
‫آره‪ .‬ﭘﺮﺳﯿﺪم ﭼﯽ ﺷﺪه ﮐﻤﺮ ﺷﻤﺎ؟ ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﺗﻮي ﮐﺎرﺧﻮﻧﻪٔ ﺑﺮﻧﺞ ﮐﻪ ﮐﺎر‬
‫ﻣﯽﮐﺮده‪ ،‬ﯾﮏ ﮐﯿﺴﻪ ﺑﺮﻧﺞ اﻓﺘﺎده رو ﮐﻤﺮش و ﺷﮑﺴﺘﻪ‪ .‬اﯾﻦ ﻫﻢ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸ ٔﻪ زن‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻮد‪ .‬اون ﺳﺮﺑﺎزه ﻫﻢ در واﻗﻊ ﻫﻤﻮن ﻣﻌﻠﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﻘﻂ ﭼﻮن ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﻋﻼﻗﻪ داﺷﺖ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪ ﺳﺮش رو ﺑﺘﺮاﺷﻪ و ﻫﺮ ﮐﺎري‬
‫ﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ اﯾﻦ آدمﻫﺎ از ﻗﺒﻞ ﻧﻤﯽﮔﻔﺘﻢ ﭼﻪ ﮐﺎر ﺑﮑﻨﻦ‪.‬‬
‫دورﺑﯿﻦ رو ﻣﯽﮐﺎﺷﺘﯿﻢ )ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺑﻬﺎرﻟﻮ ﻫﻢ ﻣﺪﯾﺮ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ‬
‫از اﯾﺮان رﻓﺖ و اﻻن ﺷﻨﯿﺪهام در ﻓﺮاﻧﺴﻪ اﺳﺖ و ﮐﺎرﻫﺎي ﺧﻮب ﮐﺮده( ﭼﻮن‬
‫ﻓﯿﻠﻢ رو ﺑﯽﺻﺪا ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﯿﻢ‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ ﺣﺮف ﻣﯽزدم‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﺑﯿﺎ ﺗﻮ‪،‬‬
‫ﺑﺸﯿﻦ‪ ،‬از ﭘﻨﺠﺮه ﺑﯿﺮون رو ﻧﮕﺎه ﮐﻦ‪ ،‬ﺣﺎﻻ از ﭘﻨﺠﺮه ﻣﻦ رو ﻧﮕﺎه ﮐﻦ‪ .‬وﻗﺘﯽ‬
‫اﯾﻦﻫﺎ رو ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﻣﻦ در واﻗﻊ ﻣﺜﻞ زن ﯾﺎرو ﻣﯽﺷﺪم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻣﻦ ﺑﺎ اﯾﻦ زن و‬
‫ﻣﺮد در ﺑﻨﺪر ﺷﺎه ﻣﻮﻧﺪم‪ .‬ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺑﻬﺎرﻟﻮ رﻓﺖ ﺑﻪ ﺗﻬﺮان ﮐﻪ راشﻫﺎ رو ﺑﺒﯿﻨﻪ‬
‫ﮐﻪ اﮔﺮ ﭼﯿﺰي ﺑﺪ دراوﻣﺪه ﺑﻮد دوﺑﺎره ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ و ﻣﻦ ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﺎ اﯾﻦﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﺑﻮدم‪ .‬ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻣﺮد ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﻋﺮق ﻣﯽﺧﻮرد‪ .‬ﻣﻦ رو ﻫﻢ ﻋﺮقﺧﻮر ﮐﺮده ﺑﻮد‬
‫اون ﻣﻮﻗﻊ‪ .‬ﺳﺎل ‪ ١٩٧٤‬ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﮐﻪ ﻋﺮق ﻣﯽﺧﻮرد ﺣﺮف زﯾﺎد ﻣﯽزد‪.‬‬
‫ﭘﯿﺮزﻧﻪ ﻏﺬاش رو ﻣﯽﺧﻮرد وﻟﯽ داﺋﻢ ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮام ﺑﺮم ﺗﻬﺮون‪ .‬و‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺟﻮاب ﺑﻬﺎرﻟﻮ ﺑﻮدم و ﺑﻪ اﯾﻦﻫﺎ ﻧﻤﯽﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﻗﻀﯿﻪ ﭼﯿﻪ ﭼﻮن‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﻧﮕﻬﺸﻮن دارم‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﺧﺒﺮ اوﻣﺪ ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺧﻮب از آب‬
‫دراوﻣﺪه و ﻣﯽﺗﻮﻧﯿﻦ ﺑﺮﮔﺮدﯾﻦ‪.‬‬

‫‪48‬‬
‫راﺑﻄﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮدت ﺑﺎ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎت )ﻻاﻗﻞ اونﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﻮي اﯾﺮان‬
‫ٔ‬ ‫ﻣﻬﺪي‪:‬‬
‫ﺳﺎﺧﺘﯽ( ﭼﯿﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﻣﻮرد ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن اون ﭘﯿﺮﻣﺮده ﭘﺪر ﺧﻮد ﻣﻨﻪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺧﻮدش‬
‫ﻫﯿﭻ وﻗﺖ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﻧﺪﯾﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺑﺒﯿﻨﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊﻫﺎ ﺗﻮي ﯾﮏ ﺣﺎﻟﯽ اﻓﺘﺎده ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮد‬
‫ﻫﻤﯿﻦ اﻣﺮوز و ﻓﺮدا ﻣﯽﻣﯿﺮه‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﻣﺮﯾﺾ ﻫﻢ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﮐﻪ ﻣﻦ رﻓﺘﻢ آﻟﻤﺎن اوﻣﺪ و ﭘﺮوﺳﺘﺎﺗﺶ رو ﻋﻤﻞ ﮐﺮد‪ .‬ﻣﺎدره‪ ،‬ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﺎدر‬
‫ﺑﻨﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻪ ﭘﻮل ﺑﺪه ﻣﯽﺧﻮام ﭼﺎدر ﺑﺨﺮم‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﺎ اﯾﻦ دﯾﺎﻟﻮگﻫﺎ در‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻦ اﺗﻔﺎق ﻧﯿﻔﺘﺎد‪ .‬ﻣﻦ اﯾﻦﻫﺎ رو ﺑﻪ ﻫﻢ ﭼﺴﺒﻮﻧﺪم‪ .‬اون ﭘﺴﺮﺷﻮن ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﯾﺎد ﺑﺎ ﺳﺮِ ﺗﺮاﺷﯿﺪه‪ ،‬اون ﺑﺮادر ﻣﻨﻪ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻣﻦ ﺗﺎزه از آﻟﻤﺎن اوﻣﺪه‬
‫ﺑﻮدم ﭘﺮﺳﯿﺪم ﮐﺠﺎﺳﺖ؟ ﮔﻔﺘﻨﺪ رﻓﺘﻪ ﺳﺮﺑﺎزي‪ ٦ .‬ﺳﺎل ﺑﻮد ﻧﺪﯾﺪه ﺑﻮدﻣﺶ‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﯾﮏ ﺑﺎر داﺷﺘﻢ ﺗﻮ دﺳﺖﺷﻮﯾﯽ ﺻﻮرﺗﻢ رو ﻣﯽﺷﺴﺘﻢ دﯾﺪم ﺻﺪا ﻣﯽﯾﺎد ﮐﻪ‬
‫ﺳﯿﺎوش )ﺑﺮادرم( اوﻣﺪه‪ .‬اوﻣﺪم ﺑﯿﺮون ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم دﯾﺪم اﯾﻦ ﺑﺮادر ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫اوﻧﯿﻔﻮرم ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺗﻨﺶ ﺑﻮد و ﺳﺮش رو ﻫﻢ ﺗﺮاﺷﯿﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﮔﺮﯾﻪام ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻢدﯾﮕﻪ رو ﺑﻐﻞ ﮐﺮدﯾﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺧﯿﻠﯽ آروم و ﻋﺎدي ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﻣﯽﻣﻮﻧﯽ‬
‫اﯾﻦﺟﺎ دﻧﺪهات ﭘﻬﻦ ﻣﯽﺷﻪ«‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺜﻼً اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ ﺑﮕﯿﻢ ﭼﻪ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﯾﯽ از‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﻣﻦ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢﻫﺎم ﻫﺴﺖ‪ ،‬اﯾﻦﻫﺎ ﺗﻮي ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن ﻫﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ آﯾﺎ اون ﻧﻮع راﺑﻄﻪاي ﮐﻪ ﺑﯿﻦ آدمﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن وﺟﻮد داره‬
‫در ذﻫﻨﺖ ﺑﻮد و ﺳﻮار ﮐﺮدي روي اﯾﻦ آدمﻫﺎ ﯾﺎ اﯾﻦ آدمﻫﺎ رو دﯾﺪي و‬
‫راﺑﻄﻪﺷﻮن ﻋﯿﻨﺎً ﺑﻪ ﭼﺸﻤﺖ ﺧﻮرد؟ ﯾﺎ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از اﯾﻦﻫﺎ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ذﻫﻨﻢ ﺑﻮد وﻟﯽ ﺑﯽﺳﺎﺑﻘﻪ ﻫﻢ ﻧﺒﻮد‪.‬‬

‫‪49‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬در زﻧﺪﮔﯽ ﺳﻮزنﺑﺎن ﻓﯿﻠﻢ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن ﻫﻢ ﭼﯿﺰ ﺟﺪﯾﺪي اﺗﻔﺎق‬
‫ﻧﻤﯽاﻓﺘﻪ؟ ﯾﺎ ﺑﺎزﻧﺸﺴﺘﮕﯽ ﺳﻮزنﺑﺎن ﺑﻌﺪ از ‪ ٣٠‬ﺳﺎل زﻧﺪﮔﯽ ﯾﮏﻧﻮاﺧﺖ ﯾﮏ‬
‫اﺗﻔﺎق ﺗﺎزه اﺳﺖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬اﯾﻦ ﯾﮏ ﭼﯿﺰي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮش ﻧﺒﻮده و ﻧﻤﯽدوﻧﻪ اﺻﻼً‬
‫ﭼﯿﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﯽﮔﻪ از ﮐﺎر ﺑﯽﮐﺎر ﺷﺪم‪ .‬ﭼﻮن ﺧﻮﻧﻪاي رو‬
‫ﮐﻪ ﺳﯽ و ﭘﻨﺞ ﺳﺎل ﺗﻮش زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮده ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺮك ﮐﻨﻪ‪ .‬ﭼﯿﺰ ﻧﻮ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ اون‬
‫ﺟﻮوﻧﻪ ﻣﯽآد‪ .‬ﺳﻮزنﺑﺎن ﺟﺪﯾﺪ ﻣﯽآد‪ .‬در ﺣﻘﯿﻘﺖ اون ﺟﻮوﻧﯽِﺋﻪ ﺧﻮد ﭘﯿﺮﻣﺮده‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ روزي ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻗﻮي‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺧﻮد ﭘﯿﺮﻣﺮده‪ ،‬از اﯾﻦﺟﺎ ﺧﻮاﻫﺪ‬
‫رﻓﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻮن ﻃﻮري ﮐﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻫﻢ ﯾﮏ روزي ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺟﻮوﻧﯽ اوﻣﺪه ﺑﻮد‬
‫اﯾﻦﺟﺎ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ ﯾﮏ ﺟﻮون دﯾﮕﻪ ﻫﻢ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﭘﺴﺮﺷﻮﻧﻪ‪ .‬ﺻﺮف ﻧﻈﺮ‬
‫از راﺑﻄﻪٔ اﯾﻦ ﭘﺪر و ﻣﺎدر و ﭘﺴﺮه ﻫﻤﻮن راﺑﻄﻪٔ ﮐﻼﺳﯿﮏ و آﺷﻨﺎي ﺧﻮدﻣﻮﻧﻪ‬
‫وﻟﯽ اﯾﻦﮐﻪ ﭘﺴﺮه داره از اون ﻣﺤﯿﻂ ﺑﯿﺮون ﻣﯽره ﭼﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﯾﻦ ﭘﺴﺮ رو ﻣﻦ ﺑﺮاي اﯾﻦ آوردم ﮐﻪ ﻓﻘﻂ اونﺟﺎ ﺑﺎﺷﻪ و ﺑﮕﻪ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺎ رو ﻣﯽﺧﻮان ﺑﺒﺮن اﻫﻮاز‪ .‬و ﻫﺮ دوي اون دو ﺗﺎ ﭼﻮن در اون ﻧﻘﻄﻪ زﻧﺪﮔﯽ‬
‫ﮐﺮدهاﻧﺪ و ﭼﻮن ﻣﻤﮑﻨﻪ ﺣﺘﯽ در اون ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ اوﻣﺪه ﺑﺎﺷﻦ‪ ،‬ﻧﻤﯽدوﻧﻦ اﻫﻮاز‬
‫ﮐﺠﺎﺳﺖ‪ .‬و ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻣﯽﮔﻪ‪» :‬دور‪ ،‬دور«‪ .‬اﯾﻦ رو ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻋﻨﺼﺮ‬
‫اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ آوردم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ ﮐﺎرﮐﺮدي ﻧﺪاره ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪...‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﺮا! وﮔﺮﻧﻪ ﻣﺎدره ﭼﻬﺎر دﻗﯿﻘﻪ دﮔﻤﻪٔ ﭘﺎﻟﺘﻮش رو ﻧﻤﯽدوﺧﺖ‪.‬‬
‫ﮐﺎرﮐﺮد داره ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﭽﻪﺷﻮن‪ .‬ﻣﺜﻼً ﺷﺐ ﮐﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮده و ﭘﯿﺮزﻧﻪ روي زﻣﯿﻦ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﺑﻦ‪...‬‬

‫‪50‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﺻﺤﻨﻪٔ زﯾﺒﺎﯾﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ دو ﺗﺎ ﺑﻌﺪ از ﻣﺪتﻫﺎ دوﺑﺎره ﮐﻨﺎر‬
‫ﻫﻢدﯾﮕﻪ ﺧﻮاﺑﯿﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬و ﺑﻌﺪ ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻏﺼﻪ ﻣﯽﺧﻮره ﮐﻪ ﺑﭽﻪاش ﻫﻤﻪاش ﭘﻮﺳﺖ و‬
‫اﺳﺘﺨﻮن ﺷﺪه و ﭘﯿﺮزﻧﻪ ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻪ ﯾﮏ ﮐﻤﯽ ﺑﻬﺶ ﭘﻮل ﺑﺪه‪ .‬ﺧﻮب ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫ﺣﺎل ﯾﮏ ﻋﺸﻘﯽ ﻫﺴﺖ اﯾﻦﺟﺎ ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪﺷﻮن‪ .‬وﻟﯽ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ‬
‫ﻗﻀﯿﻪ ﻫﻤﻮن ﻗﻀﯿﻪٔ اﻫﻮازه‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ ﺧﻮد ﭘﺴﺮه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ روزﻧﻪٔ اﻣﯿﺪ ﻧﺠﺎت از اﯾﻦ وﺿﻌﯿﺖ‬
‫ﻣﻄﺮح ﻧﯿﺴﺖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻧﺠﺎﺗﯽ ﻫﻢ ﻧﻤﯽده‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺧﻮدش رو از اونﺟﺎ ﻧﺠﺎت ﺑﺪه‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ وﻗﺘﯽ داره‬
‫ﻣﯽره ﯾﻌﻨﯽ ﺧﻮدش رو از اﯾﻦ وﺿﻌﯿﺖ ﺟﺪا ﻣﯽﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ ﻋﻤﺪاً ]آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ[ ﻧﻤﯽﮐﻨﻪ‪ .‬آدم ﮐﻪ ﻣﯽره ﺳﺮﺑﺎزي ﮐﺸﯿﺪه ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺷﻪ ﺑﻪ ارﺗﺶ‪.‬‬
‫ﺻﺤﻨﻪ ﭘﺎﯾﺎن ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻢ ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺒﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫ﻣﻬﺪي‪:‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اون ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻬﻤﻪ‪ .‬در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺗﻤﺎم زﻧﺪﮔﯽ ﭘﯿﺮﻣﺮده‬
‫ﺗﻮي آﯾﻨﻪ اﺳﺖ دﯾﮕﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﺟﺎي اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺮگ رو ﻧﺸﻮن ﺑﺪم‪ ،‬ﭘﯿﺮﻣﺮده وﻗﺘﯽ آﯾﻨﻪ‬
‫رو از روي دﯾﻮار ور ﻣﯽداره ﯾﻌﻨﯽ دﯾﮕﻪ ﺗﻤﻮﻣﻪ‪ .‬ﻫﻢ ﭘﯿﺮﻣﺮده و ﻫﻢ ﭘﯿﺮزﻧﻪ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻪﺷﻮن ﻣﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻧﻘﻄﻪٔ آﺧﺮ ﺟﻤﻠﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آﯾﻨﻪ رو ور ﻣﯽداره و دورﺑﯿﻦ روي دﯾﻮار ﻣﯽﻣﻮﻧﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دﯾﻮار ﮔﭽﯽ ﮐﺜﯿﻒ و ﻟﮑﻪ ﻟﮑﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻗﺘﯽ آﯾﻨﻪ رو ورداﺷﺖ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺑﻪ ذﻫﻦ ﻣﻦ رﺳﯿﺪ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ‪:‬‬
‫»آﻣﺪ ﻣﮕﺴﯽ ﭘﺪﯾﺪ و ﻧﺎﭘﯿﺪا ﺷﺪ«‪.‬‬

‫‪51‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دﻗﯿﻘﺎً ﺑﺎرﯾﮏ اﷲ‪ .‬ﻣﺎل ﮐﯽﺋﻪ اﯾﻦ ﺷﻌﺮ؟ ﻫﻤﻪٔ ﻣﺎ ﻣﮕﺴﯿﻢ‪ .‬ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ‬
‫ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻗﺒﻮل ﻧﺪارن‪ .‬اﺻﻼً ﺑﻬﺶ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آﺧﻪ وﻗﺘﯽ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدي ﻣﮕﺴﯽ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻮع ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ رﻓﺘﺎر ﮐﻨﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻏﻪاي و ﺑﺎد ﮐﺮدهاي‪ .‬اون ﺻﺤﻨﻪٔ آﺧﺮ ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺒﺎ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﺳﯿﻨﻤﺎي ﻣﻄﻠﻖ ﯾﺎ ﻧﺎب ﺑﻮد‪ ،‬ﯾﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ اﺳﻤﺶ رو ﺑﺬاري‪ .‬ﺗﺼﻮر ﻣﻦ اﯾﻦ ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻤﻪ وﻗﺘﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﻧﺪاره‪ ،‬ﭘﺲ ﺣﺮﮐﺖ دروﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻃﺒﯿﻌﺘﺎً ﭼﯿﺰي‬
‫ﮐﻪ در درﺟﻪٔ اول اﻫﻤﯿﺖ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮه‪ ،‬رﯾﺘﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬و رﯾﺘﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻘﺺ‬
‫ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺳﻪ ﭼﻬﺎر ﻧﻔﺮ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺰﺧﺮﻓﯽ ﺑﻮد‪ .‬اوﻣﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﮐﻬﻨﻪ ﺑﯽﻣﻌﻨﺎﯾﯽ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻠﯿﻂ ﻫﻢ ﺧﺮﯾﺪه ﺑﻮدﻧﺪ ده دﻻر‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻓﯿﻠﻢ ﻗﺪﯾﻤﯽﺋﻪ ٔ‬
‫اﯾﻦ ﺟﻮر ﻫﻢ ﻣﯽﺷﻪ دﯾﺪش‪ .‬اﯾﻦ ﯾﮏ ﻣﺴﺎﻟﻪٔ آﻧﺘﻦ ﮔﯿﺮﻧﺪه و ﻓﺮﺳﺘﻨﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻮي اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ آﮐﺴﯿﻮن ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺗﻌﻘﯿﺐ در اﺗﻮﺑﺎن ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬از اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن ﭼﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻓﯿﻠﻢ رو ﻓﺮﺳﺘﺎدﯾﻢ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﺎن‪ .‬ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن در ﻗﺴﻤﺖ‬
‫ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻧﺸﻮن داده ﺷﺪ و ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده در دو ﻫﻔﺘﻪٔ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﺎن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻃﺒﯿﻌﺘﺎً ﺧﻮدت ﻫﻢ رﻓﺘﯽ ﺑﺮﻟﻦ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻌﺪ از ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﻮم ﺑﺴﺎزم ﺑﻪ اﺳﻢ‬
‫ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ‪ .‬داﺳﺘﺎﻧﺶ ﻣﺎل ﺧﻮدم ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮏ ﭘﺮورشﮔﺎﻫﯽ ﺑﻮد روﺑﻪروي ﺷﻬﺮ ﻧﻮ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﭼﻬﺎر ﻣﺎﻫﯽ ﻣﯽرﻓﺘﻢ اونﺟﺎ و ﺑﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﺣﺮف ﻣﯽزدم‬
‫ﺑﺎﻫﺎﺷﻮن‪ .‬ﯾﮏ ﻣﺪدﮐﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻫﻢ ﻣﯽاوﻣﺪ ﮐﻤﮏ ﺑﮑﻨﻪ‪ .‬آدم ﺧﻮﺑﯽ ﻫﻢ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬رﺋﯿﺲ ﮐﻞ اﯾﻦ ﭘﺮورشﮔﺎه ﻫﻢ ﯾﮏ آدﻣﯽ ﺑﻮد ﺑﻪ اﺳﻢ آﻗﺎي رازي‪ .‬ﻣﻦ‬

‫‪52‬‬
‫ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو ﻧﻮﺷﺘﻢ و ﺗﻤﻮم ﮐﺮدم‪ .‬ﺑﻬﺸﻮن ﻧﺸﻮن دادم ﻗﺒﻮل ﻧﮑﺮدن‪ .‬ﺑﻌﺪ دﻋﻮت‬
‫ﺷﺪم ﺑﻪ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺑﺮﻟﻦ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺘﻢ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده‬
‫ﻫﻔﺘﻪ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﺎن ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﺜﻼً‬
‫ﻫﻢ در ﻗﺴﻤﺖ ﺟﻨﺒﯽ در دو ٔ‬
‫دوازده روز زودﺗﺮ رﻓﺘﻢ ﺑﺮﻟﻦ ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ اﺣﺘﯿﺎج ﺑﻪ زﯾﺮﻧﻮﯾﺲ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺷﺐ اول رﻓﺘﻢ ﺗﻮ ﻫﺘﻞ ﺧﻮاﺑﯿﺪم‪ .‬ﺻﺒﺤﺶ ﺧﯿﻠﯽ زود ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪم ﺑﺮم ﻗﻬﻮه‬
‫ﺑﺨﻮرم‪ ،‬ﯾﮏ اﺗﻔﺎﻗﺎت اﺣﻤﻘﺎﻧﻪاي اﻓﺘﺎد‪ ،‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﻣﺆﺳﺴﻪاي ﮐﻪ ﻗﺮار ﺑﻮد‬
‫ﺑﺮاي ﻓﯿﻠﻢ زﯾﺮﻧﻮﯾﺲ ﺑﺬاره‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﻓﻼﻧﯽ ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬اوﻣﺪم ﺑﺮاي ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﯽ‬
‫زﯾﺮﻧﻮﯾﺲﮔﺬاري‪ .‬اﺳﻢ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑﻮد ‪ .Neue Mars Film‬ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻓﺮدا ﺑﯿﺎﯾﯿﻦ‬
‫و ﻓﻼن ﺧﺎﻧﻢ داره روش ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﻣﻦ رﻓﺘﻢ ﺑﻪ دﻓﺘﺮ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺑﺮﻟﻦ ﮐﻪ ﺑﮕﻢ‬
‫ﻣﻦ اوﻣﺪم و ﺗﮑﻠﯿﻒ ﻣﻦ ﭼﯿﻪ اﺻﻼً‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺗﻮي اون‬
‫اﺗﺎق ﻫﺴﺘﻦ‪ .‬رﻓﺘﻢ در زدم‪ .‬ﯾﮏ ﺳﺮي آﻗﺎﯾﻮن ﻣﺤﺘﺮم ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﻮي اﺗﺎق و‬
‫داﺷﺘﻨﺪ ﺷﺪﯾﺪاً ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﯾﺎدم ﻧﯿﺴﺖ ﭼﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﮐﻠﯽ ﻣﺎﺷﯿﻦ‬
‫ﺗﺤﺮﯾﺮ و ﺗﻠﮑﺲ و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ روي ﻣﯿﺰﻫﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﭼﯽ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاي؟ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ اوﻣﺪم ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻓﯿﻠﻤﻢ ﮐﻪ اﯾﻦﺟﺎ دارن زﯾﺮﻧﻮﯾﺲ ﺑﺮاش‬
‫ﻣﯽذارن‪ .‬ﺷﻤﺎﻫﺎ ﭼﻪ ﮐﻤﮑﯽ ﻣﯽﺗﻮﻧﯿﻦ ﺑﮑﻨﯿﻦ‪ .‬ﮔﻔﺖ اﺳﻢ ﻓﯿﻠﻤﺖ ﭼﯿﻪ؟ ﺑﻪ‬
‫آﻟﻤﺎﻧﯽ ﮔﻔﺘﻢ ‪ Stilleben‬ﯾﻌﻨﯽ ﻫﻤﻮن ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن‪ .‬ﯾﮏ ﭘﯿﺮﻣﺮدي اون ﺗﻪ‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ اوﻣﺪ ﻃﺮف ﻣﻦ‪ .‬ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﺗﻮ ﺳﺎﺧﺘﻪاي؟ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫آره‪ .‬ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﺶ ﺗﻮﯾﯽ؟ ﮔﻔﺘﻢ آره‪ ،‬ﺳﻨﺎرﯾﻮش رو ﻫﻢ‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪام‪ .‬ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ اﮔﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺖ ﻣﻨﻮ ﻣﺎچ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻓﺴﺘﯿﻮال‬
‫ﺷﺮوع ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﮐﺖ ﺑﺮزﻧﺘﯽ و ﯾﮏ ﺷﻠﻮار ﻣﺨﻤﻞ ﻣﺸﮑﯽ ﺑﺎ‬
‫ﮐﻔﺶﻫﺎي ﮐﻼرك ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺗﻮي ﻏﺮﻓﻪٔ اﯾﺮان‪ .‬ﻫﮋﯾﺮ دارﯾﻮش اوﻣﺪه ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺑﻬﺎرﻟﻮ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺮﺗﻀﯽ ﻣﻤﯿﺰ اوﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺳﺎل ‪ ١٩٧٤‬ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﭘﺮوﯾﺰ‬

‫‪53‬‬
‫ﺻﯿﺎد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﻤﮏ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه اونﺟﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده رو ﮐﻪ در‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﺟﻨﺒﯽ ﻧﺸﻮن ﻣﯽدادن ﺳﺎﻟﻦ ﭘﺮ ﺑﻮد و ﻣﺮدم ﻫﻮرا ﻣﯽﮐﺸﯿﺪﻧﺪ‪ .‬ﯾﮏ ﺳﺮي‬
‫ﻫﻢ ﺑﻮدن ﮐﻪ زارزار ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن رو ﮐﻪ در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ‬
‫ﻧﺸﻮن دادﻧﺪ‪ ،‬ﯾﺎدم ﻧﻤﯽره‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦﺟﺎ واﯾﺴﺎ ﭘﺸﺖ ﭘﺮده و ﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﮐﺴﯽ ﺑﻮدم ﮐﻪ از اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ اونﺟﺎ ﺑﻮدم‪ .‬ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ ﮐﻪ ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ‪ .‬اﺳﻤﻢ رو ﮐﻪ‬
‫ﮔﻔﺘﻦ ﻣﻦ رﻓﺘﻢ رو ﺻﺤﻨﻪ‪ .‬ﺳﺎﻟﻦ ﻫﻢ ﭘ‪‬ﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﭘ‪‬ﺮ‪ .‬ﻣﻦ دو دﻓﻌﻪ ﺗﻌﻈﯿﻢ ﮐﺮدم‪ .‬ﯾﮏ‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮدي ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ در ﺣﺎل دﺳﺖ زدن ﮔﻔﺖ »ﺑﺮاوو‪ ،‬ﺑﺮاوو«‪ .‬ﺧﺒﺮﻧﮕﺎر ﯾﮏ‬
‫روزﻧﺎﻣﻪ داﻧﻤﺎرﮐﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ در اﯾﻦ ﻣﺪت ﮔﺎﻫﯽ ﺷﺐﻫﺎ‬
‫ٔ‬
‫ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺑﯿﺮون ﺷﺎم ﻣﯽﺧﻮردم‪ .‬ﺑﻌﻀﯽ وﻗﺖﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ ﭘﺮوﯾﺰ ﺻﯿﺎد و ﻋﻠﯽ اﮐﺒﺮ‬
‫ﺻﺎدﻗﯽ ﻣﯽرﻓﺘﯿﻢ ﺗﻮي ﻣﻬﻤﻮﻧﯽﻫﺎي ﻓﺴﺘﯿﻮال‪ .‬ﻣﻦ ﺣﻮﺻﻠﻪام ﺳﺮ ﻣﯽرﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻋﻠﯽ اﮐﺒﺮ ﺻﺎدﻗﯽ ﻣﮕﻪ ﻧﻘﺎش ﻧﯿﺴﺖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﺮا‪ .‬ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻮﺗﺎه ﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰه ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﻫﻢ آدم ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻮد‪ ،‬ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺘﺶ دارم‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﯾﮏ روز ﻣﻮﻧﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫ﺟﺎﯾﺰهﻫﺎ رو ﺑﺪن ﻣﻦ رﻓﺘﻢ ﺗﻮي ﻏﺮﻓﻪٔ اﯾﺮان‪ .‬ﺧﺮدﻣﻨﺪ اوﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻌﺎون وزﯾﺮ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻔﺖ ﺗﺎ ﻗﻮﻃﯽ ﺧﺎوﯾﺎر ﺑﺎ ﺧﻮدش از اﯾﺮان آورده ﺑﻮد‪ .‬در ﻣﻮﻧﯿﺦ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدﻧﺶ‪ .‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻣﻦ ﻣﻌﺎون وزﯾﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ اﯾﺮاﻧﻢ ﻓﺎﯾﺪهاي ﻧﮑﺮده ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺗﻠﻔﻦ و ﺗﻠﮕﺮاف زده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﮐﻨﺴﻮلﮔﺮي اﯾﺮان در ﺑﺮﻟﻦ ﺗﺎ وﻟﺶ‬
‫ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ و اوﻣﺪه ﺑﻮد ﺑﻪ ﻓﺴﺘﯿﻮال‪ .‬آدم ﺧﻮﺑﯽ ﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﺷﻨﯿﺪم اﯾﻦﺟﺎ ﺳﺮﻃﺎن‬
‫ﮔﺮﻓﺖ و ﻣﺮد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ اﻣﺸﺐ ﻟﺒﺎس ﺧﻮب ﺑﭙﻮش‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﮋﯾﺮ دارﯾﻮش اوﻣﺪ‬
‫ﮔﻔﺖ ﺳﻬﺮاب ﻧﻮﮐﺮﺗﻢ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﻧﺪا رو ﺑﻪ ﻣﻦ داد ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰه ﮔﺮﻓﺘﻪاي‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﺧﺮس ﻃﻼ؟ ﮔﻔﺖ ﻧﻪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﭘﺲ ﭼﯽ؟ ﮔﻔﺖ ﻟﺒﺎس ﺧﻮب ﺑﭙﻮش‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺧﺮس‬
‫ﻃﻼ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺪن ﻣﻦ ﺟﺎﯾﺰه رو رد ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎ ﮐﻤﺎل ﭘﺮروﯾﯽ! ﻓﯿﻠﻤﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ اﺻﻼً‬

‫‪54‬‬
‫روش ﺣﺴﺎب ﻧﻤﯽﮐﺮدم ﺟﺎﯾﺰه ﺑﮕﯿﺮه‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ رﻓﺘﯿﻢ ﯾﮏ ﮐﺖ و ﺷﻠﻮار‬
‫ﻣﺨﻤﻞ ﺧﺮﯾﺪم ‪ ٦٠٠‬ﻣﺎرك ﺑﻪ ﭘﻮل ﺧﻮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺷﺐ رﻓﺘﻢ ﭘﺸﺖ ﺻﺤﻨﻪ‬
‫ﺻﺤﻨﻪ آﺧﺮ ﮐﻪ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ ﯾﮏ دﺳﺘﯽ ﻣﯽزدن و‬
‫ٔ‬ ‫واﯾﺴﺎدم ﮐﻪ ﺻﺪام ﮐﻨﻦ‪.‬‬
‫ﻫﻮراﯾﯽ ﻣﯽﮐﺸﯿﺪن ﮐﻪ ﻧﮕﻮ‪ .‬ﻣﯽدوﻧﯽ ﺟﺎﯾﺰه رو ﮐﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ داد؟ ﺟﻮﻟﯿِﺘﺎ ﻣﺎﺳﯿﻨﺎ‪.‬‬
‫زن ﻓﻠﯿﻨﯽ‪ .‬ﻣﯽﺗﻮﻧﻢ ﺑﮕﻢ از اﻓﺘﺨﺎرات ﺑﺰرگ ﻣﻦ در زﻧﺪﮔﯿﻢ ﻫﻤﯿﻨﻪ‪ .‬ﺟﻮﻟﯿِﺘﺎ‬
‫ﻣﺎﺳﯿﻨﺎ رو ﻣﻦ دوﺳﺖ دارم ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﻣﺜﻞ ﺟﺎده‪ ،‬ﯾﺎ ﺷﺐﻫﺎي ﮐﺎﺑﯿﺮﯾﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ از اﯾﻦﮐﻪ اﯾﻦ زن ﺟﺎﯾﺰه رو ﺑﻪ ﻣﻦ داد‪ ،‬ﮔﺮﯾﻪام ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﻋﮑﺲ از اﯾﻦ‬
‫ﻣﺮاﺳﻢ داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ از ﻣﻦ دزدﯾﺪﻧﺪ‪ .‬رﺋﯿﺲ ﻫﯿﺌﺖ داوران ﺑﻮد‪ .‬اﻓﺘﺨﺎر از‬
‫ﭘﺮوﻧﺪه ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن رو ﻫﻤﯿﻦ ﺟﺎ ﻣﯽﺷﻪ ﺑﺴﺖ‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫اﯾﻦ ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻧﻤﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﻌﺪ ﺑﺮﮔﺸﺘﯽ ﺗﻬﺮون؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﺳﻪ ﻣﺎه ﻣﻮﻧﺪم ﭼﻮن داﺷﺘﻢ ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻓﯿﻠﻢ در ﻏﺮﺑﺖ رو ﻓﺮاﻫﻢ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﭘﺮوﯾﺰ ﺻﯿﺎد و ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺑﻬﺎرﻟﻮ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎ ﺑﺮاي ﻓﯿﻠﻢ ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ‬
‫ﮐﻪ ﻗﺮار ﺑﻮد در ﭘﺮورشﮔﺎه ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﺸﻪ‪ .‬ﻣﻦ ﮐﻪ اوﻣﺪم دﯾﺪم رازي ﮐﻪ‬
‫ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﭘﺮورشﮔﺎه ﺑﻮد ﺑﻪ ﻫﯿﭻ وﺟﻪ راﺿﯽ ﻧﻤﯽﺷﻪ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﭘﺮوﯾﺰ ﺻﯿﺎد ﮐﻪ‬
‫رﻓﺘﻪ ﺑﻮد اونﺟﺎ ﻫﻤﯿﻦ رازي ﺑﻬﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﺸﻮن در ﺳﻨﺎرﯾﻮش ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﮐﻪ »ﺑﭽﻪ اﺳﻤﺖ ﭼﯿﻪ؟« )ﺑﺎ ﺗﺸﺪد(‪ .‬ﺻﯿﺎد ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﺷﻤﺎ آﻗﺎي ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ رو‬
‫ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﯿﺪ‪ .‬اﯾﺸﻮن ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ »ﺑﭽﻪ اﺳﻤﺖ ﭼﯿﻪ؟« )ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻼﯾﻢ(‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد ﯾﮏ روز ﻣﯽآد ﺗﻮي ﭘﺮورشﮔﺎه ﺻﻤﺪ رو ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﺬارن ﻣﻦ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ رو ﺑﺴﺎزم‪ .‬ﺳﻪ روز ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﮐﺮدم و ﺑﻌﺪش ﺟﻠﻮي ﻓﯿﻠﻢ رو ﮔﺮﻓﺘﻦ‪.‬‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﺧﻮﺑﯽ ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪش ﻓﻬﻤﯿﺪم ﮐﻪ رازي ﺑﺎ ﻣﺎدر ﻓﺮح آﺷﻨﺎ ﺑﻮده و ﺑﻬﺶ‬
‫ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮده ﮐﻪ ﯾﮏ آدﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺑﺲ ﮐﻪ در آﻟﻤﺎن ﺧﺮابﮐﺎري ﮐﺮده از‬

‫‪55‬‬
‫اونﺟﺎ ﺑﯿﺮوﻧﺶ ﮐﺮدهاﻧﺪ و ﺣﺎﻻ اوﻣﺪه اﯾﻦﺟﺎ ﮐﻪ اﯾﺮان اﻣﺮوز رو ﺑﺪ ﺟﻠﻮه ﺑﺪه‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﺧﺒﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮔﻮش ﻣﻦ رﺳﯿﺪ‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻦ دﯾﮕﻪ در اﯾﺮان ﻧﺒﻮدم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اون ﻣﻘﺪار ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺷﺪ ﭼﯽ ﺑﻪ ﺳﺮش اوﻣﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﺻﻼً ﺧﺒﺮ ﻧﺪارم‪ .‬ﯾﮏ آﺳﯿﺴﺘﺎﻧﯽ داﺷﺘﻢ ﺑﻪ اﺳﻢ ﻣﻬﺪي ﮐﻔﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﺧﻮدش رو ﮐﺸﺖ‪ .‬ﺗﺎزﮔﯽ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻦ ﭼﻬﺎر ﭘﻨﺞ ﺳﺎل ﭘﯿﺶ‪ ،‬ﺗﻮي اﯾﺮان‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺣﺘﯽ ﯾﮏ ﺳﺎل آوردﻣﺶ ﺑﺮﻟﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﻦ رﻓﺘﻢ ﻣﻮﻧﯿﺦ ﺑﺮاي ﻣﺮﯾﻀﯽ ﭘﺪرم‪.‬‬
‫ﻫﯽ ﻧﻮﺷﺖ ﺑﺮﮔﺮد ﺑﯿﺎ ﺑﺮﻟﻦ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻫﺮ وﻗﺖ ﺗﻤﺎم ﺳﺮﻃﺎنﻫﺎي دﻧﯿﺎ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ‬
‫ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدم‪ .‬ﻣﻬﺪي ﯾﮏ ﻋﮑﺲ از ﯾﮑﯽ از ﺻﺤﻨﻪﻫﺎ ﻣﻮﻗﻊ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻗﺪر ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﮐﺮده ﺑﻮدﯾﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺳﻪ رﺑﻊ ﺳﺎﻋﺖ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺷﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺗﻮي آﻟﻤﺎن ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻓﯿﻠﻢ در ﻏﺮﺑﺖ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪ و ﺑﺮﮔﺸﺘﯽ ﺑﻪ اﯾﺮان؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﺶ ﮐﺎﻣﻼً ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﭘﺮوﯾﺰ ﺻﯿﺎد ﯾﮏ ﺷﻌﺮ‬
‫ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺒﺎ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻓﺮﺳﺘﺎد )ﮐﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ اون رو ﻫﻢ ﻧﺪارم( ﮐﻪ ﺑﯿﺎ و ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ رو ﻣﯽﺷﻪ ﺳﺎﺧﺖ و ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺑﻬﺎرﻟﻮ ﻫﻢ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ رﻓﺘﻢ وﻟﯽ ﻧﺸﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬داﺳﺘﺎن ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ ﻣﺎل ﺧﻮدت ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬ﺑﭽﻪﻫﺎﯾﯽ رو ﮐﻪ ﺗﻮي ﺧﯿﺎﺑﻮن ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ و ﻣﯽآوردﻧﺪ‬
‫ﺑﻪ ﭘﺮورشﮔﺎه‪ ،‬اوﻟﺶ ﺗﻮي ﻗﺮﻧﻄﯿﻨﻪ ﻧﮕﻪ ﻣﯽداﺷﺘﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﻮن ﻃﻮر ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﺟﻠﻮي ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﮔﺮﻓﺘﻦ‪ .‬ﺣﺘﯽ ﻗﺮار ﺑﻮد ﺳﺎواك ﻣﻦ رو دﺳﺘﮕﯿﺮ ﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﯾﮏ آﻗﺎﯾﯽ ﺑﻮد در اون زﻣﺎن ﺑﻪ اﺳﻢ ﺛﺎﺑﺘﯽ‪ ،‬رﻓﺘﻪ ﺑﻮد در ﺳﺎﻟﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ‬
‫ﺟﻠﻮي ﻫﻤﻪٔ ﮐﺎرﻣﻨﺪﻫﺎ ﻧﻄﻖ ﮐﺮده ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺎ ﻣﯽدوﻧﯿﻢ ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﭼﻪ‬
‫ﮐﺴﯽ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ رو ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ .‬ﻣﻨﻈﻮرش ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده و ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪56‬‬
‫ﻻﺑﺪ ﺑﻪ دﺳﺘﻮر ﺷﻮروي! اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ ]اونﺟﺎ[ ﻧﺒﻮدم‪ .‬وﻗﺘﯽ اوﻣﺪم دﯾﺪم ﻣﻮﻧﺘﻮر ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﻣﻦ ﮐﻪ اﻣﺮوز ﯾﮑﯽ از اﺳﺎﺗﯿﺪ ﻣﻮﻧﺘﺎژه در اﯾﺮان‪ ،‬ﺑﻪ اﺳﻢ آﻗﺎي روحاﷲ اﻣﺎﻣﯽ‪،‬‬
‫اﺳﻬﺎل ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺧﻮب ﺷﺪ ﻧﺒﻮدي ﺗﻮ اﯾﻦﺟﺎ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﻦ رو ﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺑﻪ اﺗﺎق‬
‫آﻗﺎي ﭘﻬﻠﺒﺪ‪ .‬اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر در ﻋﻤﺮم ﺑﻮد ﮐﻪ رﻓﺘﻢ ﺑﻪ اﺗﺎﻗﺶ و ﺣﺘﯽ اﺟﺎزه داﺷﺘﻢ‬
‫ﺑﻨﺸﯿﻨﻢ‪ .‬اوﻣﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺮوﺻﺪا ﮐﺮدهاي‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻗﺤﻂاﻟﺮﺟﺎﻟﻪ‪ .‬ﺳﺮي‬
‫ﺗﮑﻮن داد و ﻟﺒﺨﻨﺪي زد و ﺑﻌﺪ ﭘﺮﺳﯿﺪ ﺗﻮ اﻣﺮوز در اﯾﻦ ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻮدي؟ ﮔﻔﺘﻢ ﻧﻪ‪.‬‬
‫اﺻﻼً ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺘﻢ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﯽ اﻓﺘﺎده‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﺗﻮ رو در ﺟﺎي ﺧﻮد ﻗﺮار دادم‪،‬‬
‫ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﯽدوﻧﻢ ﺗﻮ آدم وﻃﻦﭘﺮﺳﺘﯽ ﻫﺴﺘﯽ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ اﮔﺮ ﻣﻦ در ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده ﺗﮑﻪﻫﺎﯾﯽ از ﺳﻌﺪي رو آوردهام‪ ،‬ﻣﺎل ﺳﻌﺪي اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫رﺑﻄﯽ ﻧﺪاره و در ﮐﺘﺎب ﮐﻼس ﭘﻨﺠﻢ دﺑﺴﺘﺎن ﭼﺎپ ﺷﺪه‪ .‬و داﺳﺘﺎنﻫﺎﯾﯽ از‬
‫اﯾﻦ ﻗﺒﯿﻞ‪ ،‬ﺗﺎ داﺳﺘﺎن ﻣﺪال ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻦ‪ ،‬ﻣﺪال ﺗﺎج ﻫﻤﺎﯾﻮن‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ زور ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫دادﻧﺪ ﮔﺮ ﭼﻪ ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﯿﺮم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬داﺳﺘﺎن ﺳﻌﺪي ﭼﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اونﺟﺎ ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻤﻪ در ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده دﯾﮑﺘﻪ ﻣﯽﮔﻪ‪ ،‬از‬
‫ﮔﻠﺴﺘﺎن ﻣﯽﮔﻪ‪ ،‬ﻣﯽﮔﻪ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮏ ﻓﺮﻣﻮد ﻏﻼم را ﺑﻪ درﯾﺎ ﺑﯿﻨﺪازﯾﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﮐﯽ ﻣ‪‬ﻠ‪‬ﮑﻪ و‬
‫ﮐﯽ ﻏﻼﻣﻪ‪ ،‬ﺧﺪا ﻣﯽدوﻧﺴﺖ و ﻣﻦ‪ .‬وﻟﯽ زدم زﯾﺮش‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب ﺑﻌﺪ از اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺪال ﺗﺎج ﻫﻤﺎﯾﻮن رو ﮔﺮﻓﺘﯽ و ﻣﻘﺎﻣﺎت از‬
‫ﻣﺮاﺗﺐ وﻃﻦﭘﺮﺳﺘﯽ ﺗﻮ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬اﺟﺎزهٔ ﺧﺮوج از اﯾﺮان ﺑﻬﺖ دادﻧﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﺟﺎزه ﻧﺪادﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﻗﺎﭼﺎﻗﯽ اوﻣﺪم ﺑﯿﺮون‪ .‬ﺑﻠﯿﻄﻢ رو ﺑﺮادرم ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻦ اون ﻣﻮﻗﻊ ‪ nervous breakdown‬ﮐﺮده ﺑﻮدم‪ .‬ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻮدم‪.‬‬
‫ﺣﺘﯽ ﻣﻌﺎون وزﯾﺮ اوﻣﺪ دﯾﺪن ﻣﻦ‪ .‬ﺑﯽﭼﺎره ﮐﺎرت ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽاش رو ﻫﻢ زده ﺑﻮد‬
‫ﺑﻪ ﺳﯿﻨﻪٔ ﮐﺘﺶ ﮐﻪ راﻫﺶ ﺑﺪن ﭼﻮن دﮐﺘﺮ ﻣﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﻣﻼﻗﺎت ﻣﻤﻨﻮع‪ .‬ﻣﻦ‬
‫ﺑﻠﯿﻂ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎ داﺷﺘﻢ‪ .‬ﮔﺬرﻧﺎﻣﻪام رو ﺑﺮادرم رﻓﺖ ﺑﺮام درﺳﺖ ﮐﺮد‪ .‬داﺳﺘﺎن‬

‫‪57‬‬
‫ﺧﺴﺘﻪﮐﻨﻨﺪه و ﺑﯽﻣﻌﻨﺎﯾﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺷﺒﺶ رﻓﺘﻢ ﺧﻮﻧﻪٔ ﭘﺪرم ﺧﻮاﺑﯿﺪم و روز‬
‫ﺑﻌﺪش ﺑﺎ ﭼﻬﺎر ﺗﺎ ﺑﺎديﮔﺎرد‪ ،‬ﻣﻬﺪي ﮐﻔﺎﯾﯽ آﺳﯿﺴﺘﺎﻧﻢ )زﻧﺪهﯾﺎد‪ ،‬ﮐﻪ ﺳﺎﻟﯿﺎن ﺑﻌﺪ‬
‫ﺧﻮدش رو ﮐﺸﺖ( ﺷﻮﻫﺮ ﺧﻮاﻫﺮم و ﺑﺮادرم و زن ﭘﺪرم‪ ،‬ﺻﺒﺢ زود ﻣﻦ رو‬
‫ﺑﺮدﻧﺪ ﻓﺮودﮔﺎه و ﻣﻦ ﮔﺬرﻧﺎﻣﻪام دﺳﺖ ﺧﻮدم ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺷﻤﺎ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﯿﺪ‬
‫ﺑﺮﯾﺪ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﺴﺖ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻋﺖ ﺻﺒﺮ ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮔﺬرﻧﺎﻣﻪ اول ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮه‬
‫ﺳﺎواك‪ .‬ﻫﮋﯾﺮ دارﯾﻮش ﯾﮏ ﻋﮑﺲ از ﻣﻦ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد و اﯾﻦ ﻋﮑﺲ روي ﺟﻠﺪ‬
‫ﻣﺠﻠﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﭼﺎپ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﯾﮏ ﮐﺖ ﺑﺮزﻧﺘﯽ ﺗﻨﻢ ﺑﻮد ﺑﺎ ﯾﮏ ﺷﻠﻮار ﻣﺨﻤﻞ‪.‬‬
‫ٔ‬
‫رﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﻬﻤﺎنداري ﮐﻪ اونﺟﺎ ﺑﻮد ﮔﻔﺘﻢ ﺳﻼم ﻋﻠﯿﮑﻢ‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ‬
‫ﻣﻬﻤﺎندار ﺑﺮﮔﺸﺖ و ﺑﺎ ﺗﻔﺮﻋﻦ ﮔﻔﺖ ﺑﻠﻪ؟ ﻋﮑﺴﻪ رو ﻧﺸﻮﻧﺶ دادم و ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ‬
‫ﻣﻨﻢ‪ .‬ﯾﮏ ﺟﻮري ﺑﺎ دﺳﺖﭘﺎﭼﮕﯽ ﮔﻔﺖ ا‪‬ه‪ ،‬ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﺑﻠﻪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮام ﺑﺮم‬
‫ﺟﻠﻮﻣﻮ ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬اﻓﺘﺨﺎر اﯾﺮان در ﺧﻄﺮ ﻧﺎﺑﻮدي اﺳﺖ! ﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮم ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﻣﺸﺘﺮك اﯾﺮان و آﻟﻤﺎن ﺑﺴﺎزم در آﻟﻤﺎن‪ .‬و اﯾﻦﻫﺎ ﻧﻤﯽذارن ﻣﻦ ﺑﺮم‪ .‬ﮔﻔﺖ‬
‫ﭼﺮا؟ ﮔﻔﺘﻢ ﭘﺎﺳﭙﻮرﺗﻢ دﺳﺖ ﺧﻮدم ﺑﻮده و ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺳﺎواك‪ .‬ﯾﮏ ﮐﻤﯽ ﻓﮑﺮ ﮐﺮد‬
‫و ﮔﻔﺖ ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺨﺘﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺖ ﺑﺎ ﯾﮏ آﻗﺎﯾﯽ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮد‪ ،‬ﯾﮏ آﻗﺎي‬
‫ﺳﺮﻫﻨﮓ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﯽ ﻣﺴﻦ‪ .‬ﻣﻦ از ﭘﺸﺖ ﺷﯿﺸﻪ ﻣﯽدﯾﺪم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺳﺮﻫﻨﮕﻪ ﺑﺎ ﻗﯿﺎﻓﻪٔ‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﺗﺤﻘﯿﺮآﻣﯿﺰ ﺑﺎ ﺳﺮ اﺷﺎره ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﯿﺎ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ رﻓﺘﯿﻢ و از ﺟﻠﻮي ﻫﻤﻮن‬
‫ﭘﺎﺳﺒﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺖ ﺑﺮم رد ﺷﺪﯾﻢ‪ .‬ﭘﺎﺳﺒﺎﻧﻪ ﮔﻔﺖ ﻣﻦ اﯾﻦ ﮐﺎر رو ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ رﻓﺎﻗﺖ ﮐﺮدم‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ و ﺷﻤﺎ ﮐﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ رﻓﯿﻖ ﺑﻮدﯾﻢ؟ ده ﺗﻮﻣﻦ ﻫﻢ‬
‫ﺑﻬﺶ دادم‪ .‬رﻓﺘﻢ ﺗﻮ و ﻧﺸﺴﺘﻢ ﺗﺎ وﻗﺘﯽ ﻣﻦ رو ﺻﺪا ﮐﺮدﻧﺪ ﺗﻮي ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎي‬
‫ﻟﻮﻓﺖ ﻫﺎﻧﺰا‪ .‬ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎ از ﺟﺎ ﮐﻨﺪه ﺷﺪ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻢ ﭘﺪري از ﺷﻤﺎ درﺑﯿﺎرم‬
‫ﮐﻪ ﯾﺎدﺗﻮن ﻧﺮه‪ .‬اﯾﻦ آﺧﺮﯾﻦ دﯾﺪار ﻣﻦ از اﯾﺮان ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﺳﺎﻟﯽ ﺑﻮد؟‬

‫‪58‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اواﺋﻞ ﻣﺎه اﮐﺘﺒﺮ ‪ .١٩٧٤‬ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ رﻓﺘﻢ ﺑﺮﻟﻦ ﺑﺮاي اداﻣﻪٔ ﮐﺎر ﻓﯿﻠﻢ‬
‫در ﻏﺮﺑﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﭘﺮوﯾﺰ ﺻﯿﺎد اوﻣﺪ‪ .‬آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ ‪ ٦٠‬درﺻﺪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫اﯾﺮوﻧﯽﻫﺎ ‪ ٤٠‬درﺻﺪ‪ .‬اﺳﻤﺶ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﺎﻧﻮن ﺳﯿﻨﻤﺎﮔﺮان ﭘﯿﺸﺮو ﺷﺮﯾﮏ‬
‫ﺷﺪه وﻟﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ در ﻓﯿﻠﻢ در ﻏﺮﺑﺖ ﯾﺎ ﭘﺮوﯾﺰ ﺻﯿﺎد ﭘﻮل ﮔﺬاﺷﺖ ﯾﺎ‬
‫ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ رﻓﺖ ﺗﻮي ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺑﺮﻟﻦ و ﻫﻤﻪٔ ﺑﻠﯿﻂﻫﺎش‬
‫ﻫﻢ ﭘﯿﺶﻓﺮوش ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺮﭼﻢ اﯾﺮان رو آوﯾﺰون ﮐﺮده ﺑﻮدن و ﭘﺮﭼﻢ آﻟﻤﺎن‬
‫ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ اون وﻗﺖﻫﺎ ﭘﺮوﯾﺰ ﺻﯿﺎد ﺑﺎﯾﺪ وﺿﻌﺶ ﺧﻮب ﺑﻮده ﺑﺎﺷﻪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮﻧﻪ‬
‫ﺑﺮاي اون ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاري ﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺧﻮب ﭘﺮوﯾﺰ ﺻﯿﺎد ﻣﺜﻼً ﻫﻤﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺻﻤﺪ و اﯾﻦﻫﺎ رو ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺳﺎﺧﺖ وﻟﯽ روي ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ اﺳﺮار ﮔﻨﺞ در‪‬هٔ ﺟﻨﯽ ﭘﻮل ﮔﺬاﺷﺖ‪ ،‬روي‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻦ ﭘﻮل ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺧﻮدش رو ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﻣﯽﮐﺮد ﻣﺜﻞ‬
‫ﺑﻦﺑﺴﺖ و ﺻﺒﺢ روز ﭼﻬﺎرم‪ ،‬وﻟﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺿﻤﻦ اﯾﻦﮐﻪ ﺻﻤﺪ رو ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻌﯽ ﺧﻮدش رو ﻫﻢ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﻣﻦ ﻧﻪ ﺗﺒﺮﺋﻪاش ﻣﯽﮐﻨﻢ و ﻧﻪ ﻣﺤﮑﻮﻣﺶ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬و اﯾﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪه‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ ﺧﯿﻠﯽ اﻧﺴﺎﻧﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬درﺳﺘﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮص وﻗﺘﯽ آدم زﻧﺪﮔﯽ ﺻﯿﺎد رو ﺑﺸﻨﺎﺳﻪ‪ .‬ﺻﯿﺎد ﺑﻪ‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﻦ از اﯾﻦ ﻟﺤﺎظ آدم ﺑﺴﯿﺎر ﻗﺎﺑﻞ ﺳﺘﺎﯾﺸﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺻﺮف ﻧﻈﺮ از اﯾﻦﮐﻪ ﺻﻤﺪ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺧﻮﺑﻪ ﯾﺎ ﺑﺪه )ﮐﻪ ﻣﻦ ﻧﻤﯽدوﻧﻢ(‬
‫ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺻﯿﺎد در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺻﻤﺪ ﮐﺎرﻫﺎي دﯾﮕﻪ ﻫﻢ ﮐﺮده‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺻﺪ در ﺻﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﮏ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﮐﻮﭼﮏ ﺗﻬﺮان ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﭘﻮل ﺗﻮ اﯾﻦ ﺟﻮر ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬

‫‪59‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﺻﻼً ﺻﯿﺎد ﯾﮏ آدﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺗﻌﺰﯾﻪ ﺧﯿﻠﯽ داﻧﺎﺳﺖ‪ .‬در ﺑﻪ‬
‫اﺟﺮا ﮔﺬاﺷﺘﻦ ﮐﺎرﻫﺎي ﺑﮑﺖ و ﺑﺮﺷﺖ ﺧﯿﻠﯽ داﻧﺎﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺘﺄﺳﻔﻢ‬
‫ﮐﻪ ﺻﯿﺎد ﮐﺎرﮔﺮدان ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷﻪ و اﯾﻦ ﮐﺎر رو ﮐﺮد و ﺑﻪ ﺧﻮدش ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﺻﺪﻣﻪ زد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻦ ﻓﯿﻠﻢ در ﻏﺮﺑﺖ رو در ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن آﻟﻤﺎن دﯾﺪم‪ .‬ﺣﺪود ‪ ١٧‬ﺳﺎل‬
‫ﭘﯿﺶ‪ .‬ﻃﺒﯿﻌﺘﺎً ﺟﺰ ﯾﮏ ﺳﺮي ﺻﺤﻨﻪﻫﺎي ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﭼﯿﺰي ﯾﺎدم ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﺜﻞ‬
‫اﺳﮑﻠﺘﯽ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﺑﻌﻀﯽ ﺟﺎﻫﺎش ﮔﻮﺷﺖ داره‪ .‬وﻟﯽ ﯾﺎدﻣﻪ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ‪ ،‬ﺣﺘﯽ اﮔﺮ‬
‫ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﯿﺪن ﮐﻪ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ ﭼﯽ دارن ﻣﯽﮔﻦ‪ ،‬ﺑﺎﻫﺎش ﻫﻢﺣﺴﯽ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن‬
‫ﺑﺎﻻﺧﺮه داﺳﺘﺎن ﻫﻤﻪٔ ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻪ اون ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ روي ﺧﻮدﺷﻮن ﻧﻤﯽآوردن‬
‫)ﻣﺜﻼً ﯾﮏ ﻧﻔﺮ رو ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻢ دﻧﺪانﭘﺰﺷﮏ ﺑﻮد و ﻧﺼﻒ ﺟﻨﻮب رود راﯾﻦ رو‬
‫ﺧﺮﯾﺪه ﺑﻮد( و ﭼﻪ آدمﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﮐﻪ ﺗﺎ ﭘﻠﯿﺲ ﻣﯽدﯾﺪﯾﻢ ﻣﺜﻞ ﺳﮓ ﭘﺎوﻟﻮف‬
‫دﺳﺖ ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ و از ﺟﯿﺐ ﺑﻐﻞ‪ ،‬ﮐﺎرت ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽﻣﻮن رو درﻣﯽآوردﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺧﯿﻠﯽﻫﺎ ﺧﻮدﺷﻮن رو ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽدﯾﺪن وﻟﯽ در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﭼﻮن داﺳﺘﺎن‬
‫ﺗﺮكﻫﺎ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﯽﺷﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﯾﺮاﻧﯽ ﯾﮏ ﺟﻮري از زﯾﺮش در ﺑﺮي‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﻣﯽﺷﺪ ﮔﻔﺖ ﺗﺮكﻫﺎ رو داره ﻣﯽﮔﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﺮﺑﻮط ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دﻗﯿﻘﺎً درﺳﺖ ﻣﯽﮔﯽ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اون ﻣﻮﻗﻊ ﻣﺎ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﮐﺎرﮔﺮ‬
‫ﻣﯿﻬﻤﺎن ﯾﺎ ‪ Gastarbeiter‬اﯾﺮوﻧﯽ در آﻟﻤﺎن ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ ﺣﺎﻻ در ژاﭘﻦ ﻫﻢ دارﯾﻢ‪ .‬ﺑﮕﺬرﯾﻢ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ در ﻏﺮﺑﺖ ﭼﻪ ﻗﺪر ﻃﻮل‬
‫ﮐﺸﯿﺪ ﺗﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ؟ و ﭼﺮا ﺻﯿﺎد رو اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮدي و ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي ﺗﺮك رو‬
‫ﭼﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﺪا ﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺳﻨﺎرﯾﻮي در ﻏﺮﺑﺖ رو ﻣﻦ ﯾﺎزده ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻧﻮﺷﺘﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﺸﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ ﺗﺎ آﻟﻤﺎﻧﯽاش ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬

‫‪60‬‬
 ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﺎ ﮐﯽ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬واﷲ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻤﯽ ﮐﻪ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﻣﯽﻧﻮﺷﺘﻢ‪ ،‬داﺷﺖ‬
‫ﺑﺎ ﺟﺎروﺑﺮﻗﯽ ﯾﮏ اﺗﺎق ﮐﻮﭼﮏ رو درب و داﻏﻮن ﻣﯽﮐﺮد و از ﻣﻦ ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ‬
‫»ﻣﺰاﺣﻢ ﺗﻮ ﻧﯿﺴﺖ ﻋﺰﯾﺰم؟« و ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﻧﻪ‪ .‬و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ اﺳﻢ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﺑﻪ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺖ‬
‫ﻋﻨﻮان ﮐﻤﮏ ﺳﻨﺎرﯾﺴﺖ در ﻓﯿﻠﻢ اوﻣﺪه ﭼﻮن ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫اﮔﺮ اﺳﻢ ﯾﮏ ﻧﻔﺮ آﻟﻤﺎﻧﯽ در ﮐﺎدر ﻓﻨﯽ ﻧﺒﺎﺷﻪ‪ ،‬ﺷﺎﻧﺲ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﻧﻘﺪي ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﮐﻢ ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬ﭘﺮوﯾﺰ ﺻﯿﺎد ﻫﻢ از ﻗﺒﻞ داﺳﺘﺎن رو ﺑﻬﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم و دوﺳﺖ‬
‫داﺷﺖ ﺑﺎزي ﮐﻨﻪ‪ .‬وﻟﯽ ﺑﻘﯿﻪٔ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ )ﮐﻪ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﯾﺮ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي اون ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻦ‬
‫ﺧﻮﻧﻪ ﺗﺮكﻫﺎ ﭘﯿﺪا ﮐﺮدم‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ ﻫﻤﻪ رو ﯾﮏ‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ ﻧﺒﻮدﻧﺪ( رو از ﺗﻮي ﻗﻬﻮه ٔ‬
‫ﻃﺮف ﮔﺬاﺷﺘﻢ و ﺻﯿﺎد رو ﻫﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻢ ﻣﻘﺎﺑﻞﺷﻮن‪ .‬ﺑﻪ ﺻﯿﺎد ﮔﻔﺘﻢ ﺳﻌﯽ ﻧﮑﻦ‬
‫ﺟﻠﻮي اﯾﻦﻫﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎزي ﮐﻨﯽ‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ آدمﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺟﻠﻮي دورﺑﯿﻦ‬
‫ﻧﺒﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدارﯾﺶ ﻫﻢ ﯾﺎزده ﯾﺎ دوازده روز ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ‪ ،‬ﻃﻮري ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮ‬
‫ﺗﻬﯿﻪ ﮐﻪ ﻣﺮد ﻣﺤﺘﺮم و ﻣﺴﻨﯽ ﺑﻮد و ﺑﺎ ﮐﺎرﮔﺮدانﻫﺎي ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻌﺮوف آﻟﻤﺎﻧﯽ‬
‫)ﮐﻪ اﮐﺜﺮاً ﻫﻢ ﻣﺮده ﺑﻮدﻧﺪ( ﮐﺎر ﮐﺮده ﺑﻮد‪ ،‬ﺷﺐ آﺧﺮي ﮐﻪ ﻣﻦ ﯾﮏ ﺻﺤﻨﻪ رو‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﮐﺮدم ﮔﻔﺖ ﻓﺮدا ﭼﯽ ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﻢ؟ ﮔﻔﺘﻢ ﻫﯿﭽﯽ! ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ﭼﯽ؟ و ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﻣﺎﺗﺶ ﺑﺮده ﺑﻮد ﺑﻪ دﻫﻦ ﻣﻦ‪ .‬ﭼﻮن ﺗﯿﻢ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري‬
‫رو ﺑﺮاي ﺑﯿﺴﺖ روز ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪٔ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﮐﻪ ﻣﻦ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﺮده ﺑﻮدم‬
‫اﺳﺘﺨﺪام ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮏ ﺟﺸﻨﯽ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ در ﮐﺎر ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻪ ﻣﺜﻼً ﺟﺸﻦ ﭘﺎﯾﺎن‬
‫ﮐﺎره و ﻫﻤﻮن ﺷﺐ ﻣﺎ رو دﻋﻮت ﮐﺮد ﺑﻪ ﯾﮏ رﺳﺘﻮران ﭼﯿﻨﯽ و ﮐﺎر ﺗﻤﺎم ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎرﮔﺮ ﻏﺮﺑﺘﯽ ‪ Gastarbeiter‬ﮐﺠﺎ و ﭼﻪ ﻃﻮري آﺷﻨﺎ‬
‫ﺷﺪي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺎ زﻧﺪﮔﯽ ‪ Gastarbeiter‬در اﺗﺮﯾﺶ‪ ،‬ﻧﻪ ﮐﻪ آﺷﻨﺎ ﺷﺪم وﻟﯽ‬
‫ﻧﺼﻒ دﯾﺎﻟﻮﮔﯽ ﮐﻪ در ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﺷﻨﻮي در زﻣﺎن داﻧﺶﺟﻮﯾﯽ در اﺗﺮﯾﺶ ﺑﻪ ﺳﺮ‬

‫‪61‬‬
‫ﺧﻮد ﻣﻦ اوﻣﺪه‪ .‬ﻣﺜﻼً ﯾﺎدﻣﻪ در وﯾﻦ ﺷﺐ دﯾﺮوﻗﺖ داﺷﺘﻢ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺧﻮﻧﻪ‪ ،‬داﺷﺘﻢ‬
‫ﯾﮏ ﺳﻮﺳﯿﺲ ﮔﺮم ﻣﯽﺧﻮردم و ﻣﯽﻟﺮزﯾﺪم از ﺳﺮﻣﺎ و ﻣﻨﺘﻈﺮ اﺗﻮﺑﻮس ﺑﻮدم‪.‬‬
‫ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮري ﮐﻪ ﺗﻨﺪﺗﻨﺪ داﺷﺘﻢ ﻣﯽﺧﻮردم ﯾﮏ اﺗﺮﯾﺸﯽﺋﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‬
‫ﺧﻮشﻣﺰه اﺳﺖ؟ ﻣﻦ ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮري ﻧﮕﺎﻫﺶ ﮐﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ آره‪ .‬ﮔﻔﺖ ﭘﺲ‬
‫ﻧﺸﺨﻮار ﮐﻦ‪ .‬اﯾﻦ درﺳﺖ ﯾﮑﯽ از دﯾﺎﻟﻮگﻫﺎي ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ در ﻏﺮﺑﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫اوﻣﺪم و رﻓﺘﺎر آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ رو ﺑﺎ اﯾﻦ ﮐﺎرﮔﺮاي ﻏﺮﺑﺘﯽ ﮐﻪ دﯾﺪم ﻓﻬﻤﯿﺪم ﭼﻪ‬
‫ﻃﻮري ﻣﯽﺷﻪ اﯾﻦﻫﺎ رو ﺑﻪ ﻫﻢ ﭼﺴﺒﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﯿﻠﻢ رو اول ﺑﺎر ﮐﺠﺎ ﻧﺸﻮن دادﻧﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺑﺮﻟﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞﻫﺎ ﭼﻪ ﻃﻮر ﺑﻮد؟‬
‫ﺟﺎﯾﺰه ﻣﺠﻤﻊ ﻣﻨﺘﻘﺪﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﻣﻬﻤﯽ اﺳﺖ رو ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪:‬‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدار ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮد ﻓﯿﻠﻢ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﺧﺮس ﻃﻼ رو ﻣﯽﮔﯿﺮه و اوﻣﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﺑﮕﻪ ﮐﻪ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ‪ .‬ﮔﺮﯾﻪ ﮐﺮد‪ .‬ﺷﺐ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﺎي ﺑﺮﯾﻢ ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ‬
‫ﺟﺎﯾﺰه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ زور داري دﺳﺖ ﺑﺰﻧﯿﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﺑﻪ ﭼﻪ دﻟﯿﻞ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﺧﺮس ﻃﻼ ﯾﺎ ﻧﻘﺮه ﻧﺪادﻧﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دﻻﯾﻠﺶ ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦﮐﻪ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ در ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻓﯿﻠﻢ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﯿﺠﺎن ﻧﺸﻮن داده ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﺮ دو ﺳﺎﻧﺲ ﻓﯿﻠﻢ در ﻏﺮﺑﺖ‬
‫ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ از ﺷﺮوع ﻓﯿﻠﻢ ﭘﯿﺶﻓﺮوش ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬زﻧﺪهﯾﺎد ﻫﮋﯾﺮ دارﯾﻮش ﺑﻪ‬
‫ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ در ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﺎن ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺧﺎﻃﺮات ﺳﺎلﻫﺎي‬
‫ﺧﺎﮐﺴﺘﺮي رو از ﯾﮏ ﮐﺎرﮔﺮدان اﻟﺠﺰاﯾﺮي ﻧﺸﻮن دادهاﻧﺪ و ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺘﻪاﻧﺪ‬
‫ﺑﻬﺶ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﻧﺨﻞ ﻃﻼ رو ﺑﺪﻫﻨﺪ‪ .‬اون ﺑﺎﺑﺎ ﭼﻮن ﻓﻬﻤﯿﺪه ﺑﻮد ﺟﺮﯾﺎن ﭼﯿﻪ رﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد و در ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ‪ ،‬ﺗﺮﺗﯿﺐ ژوري رو داده ﺑﻮد ﻃﻮري ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰه رو ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺗﻮ‬

‫‪62‬‬
‫ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﮐﺎرو ﺑﮑﻨﯽ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﺑﻠﺪ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺎر رو ﻧﮑﺮدهام‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻣﻦ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﻫﮋﯾﺮ ﺣﯿﻮوﻧﮑﯽ ﯾﮏ ﺗﻠﮑﺲ ﺑﻪ اﯾﺮان زد ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل ﻓﯿﻠﻢ در ﻏﺮﺑﺖ‬
‫ﺟﺎﯾﺰه ﻣﺠﺘﻤﻊ ﻣﻨﺘﻘﺪﯾﻦ ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ رو ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﮐﺎرﮔﺮدان ﺧﯿﺎل داره ﺟﺎﯾﺰهٔ‬
‫ٔ‬
‫ﺧﺮس ﻧﻘﺮه رو رد ﺑﮑﻨﻪ‪ .‬ﮐﭙﯽ ﺗﻤﺎم اﯾﻦ ﺗﻠﮑﺲﻫﺎ ﻣﯽرﻓﺖ ﺑﻪ دﻓﺘﺮ رﺋﯿﺲ‬
‫ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﻪ آدﻣﯽ ﺑﻮد ﺑﻪ اﺳﻢ دﮐﺘﺮ ﺑﺎوﺋﺮ‪ .‬دﮐﺘﺮ ﺑﺎوﺋﺮ اﯾﻦ ﺗﻠﮑﺲ رو ﻣﯽﺑﺮه‬
‫ﭘﻬﻠﻮي ﻫﯿﺌﺖ ژوري و ﻣﯽﭘﺮﺳﻪ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ در ﻏﺮﺑﺖ ﭼﻪ ﺟﺎﯾﺰهاي ﻣﯽﮔﯿﺮه؟‬
‫ﻣﯽﮔﻦ ﭼﻪ ﻃﻮر ﻣﮕﻪ؟ ﻣﯽﮔﻪ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﺶ ﺗﻠﮑﺲ زده ﺑﻪ ﻣﻤﻠﮑﺘﺶ ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻦ ﺧﺮس ﻧﻘﺮه ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻣﻦ رد ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬اوﻧﻬﺎم ﮔﻔﺘﻪان ﮐﻪ ﮔﻮز ﻫﻢ ﺑﻬﺶ ﻧﻤﯽ‪-‬‬
‫دﯾﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ ﺗﻒ ﺳﺮ ﺑﺎﻻ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬ﻫﻨﻮز ﮐﻪ ﻫﻨﻮزه ﺗﻮ ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎ ﻧﺸﻮﻧﺶ ﻣﯽدن‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ ﭘﻮﻟﺶ رو‬
‫درآورد‪ .‬و ﻣﻦ ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﺗﻮي ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎ‪ ،‬ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽﻫﺎ آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬در ﻓﺎﺻﻠﻪٔ ﺑﯿﻦ دو ﻓﯿﻠﻢ ﭼﻪ ﻣﯽﮐﺮدي؟ ﭼﻮن ﻣﻌﻠﻮم ﻧﺒﻮد ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻌﺪي‬
‫رو ﮐﯽ ﻣﯽﺳﺎزي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﺮا‪ .‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ در ﻏﺮﺑﺖ در ﻓﺴﺘﯿﻮال اون ﺟﺎﯾﺰه رو ﮔﺮﻓﺖ ﯾﮏ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه دﯾﮕﺮ آﻟﻤﺎﻧﯽ آﻣﺪ و ﮔﻔﺖ ﺧﯿﻠﯽ ﻋﻼﻗﻪ دارﯾﻢ ﺑﺎ ﺷﻤﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺴﺎزﯾﻢ و‬
‫ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﻣﻦ ﺧﻼﺻﻪٔ داﺳﺘﺎن ‪) Time of Maturity‬ﺑﻠﻮغ( رو ﺑﻬﺸﻮن دادم ﮐﻪ درﺟﺎ‬
‫ﻫﻢ ﻗﺒﻮل ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ رو ﺳﺎﺧﺘﻢ و ﺟﺎﯾﺰهٔ ﻫﻮﮔﻮي ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ رو‬
‫ﮔﺮﻓﺖ و ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻓﻬﻤﯿﺪم ﮐﻪ ﻣﻮزهٔ ﻫﻨﺮﻫﺎي ﻣﺪرن ﻧﯿﻮﯾﻮرك دﯾﻮاﻧﻪٔ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﺷﺪه و در ﺳﺎل ‪ ١٩٧٧‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ و ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده‬
‫ﻣﻦ رو دﻋﻮت ﮐﺮدن ﺑﻪ ﻧﯿﻮﯾﻮرك ﺑﻪ ﻣﻮزهٔ ﻫﻨﺮﻫﺎي ﻣﺪرن و اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ اﻻن‬
‫اونﺟﺎﺳﺖ‪.‬‬

‫‪63‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب ﻣﻮاﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻌﺪﯾﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﺑﻌﺪ از اﺗﻤﺎم ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﭼﻪ ﻣﯽﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دﻗﯿﻘﺎً از ﺳﺎل ‪ ١٩٧٦‬ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺧﺎﻃﺮات ﯾﮏ ﻋﺎﺷﻖ رو ﺗﻤﻮم‬
‫ﮐﺮدم )ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻠﻮغ ﺳﺎﺧﺘﻤﺶ( دﯾﮕﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﺎر ﻧﺪادن و ﻣﻦ ﺑﺎ ﮐﻠﯽ‬
‫وام و ﺑﯽ ﻫﯿﭻ ﭘﻮﻟﯽ‪ ،‬دو ﺳﺎل ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮري ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮدم‪ .‬در ﺳﺎل ‪ ١٩٧٨‬رﻓﺘﻢ‬
‫ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻟﻮﺗﻪ آﯾﺰﻧﺮ ﯾﮑﯽ از ﺑﻨﯿﺎنﮔﺬاران ﺳﯿﻨﻤﺎﺗﮏ ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺳﺎﺧﺘﻢ ﺑﻪ‬
‫اﺳﻢ ﺗﻌﻄﯿﻼت ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻟﻮﺗﻪ آﯾﺰﻧﺮ و در ﺳﺎل ‪ ١٩٧٩‬ﺑﻌﺪ از ﺳﻪ ﺳﺎل ﺗﻮﻧﺴﺘﻢ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻈﻢ رو ﺑﺴﺎزم ﮐﻪ در ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﺎن‪ ،‬در ﻗﺴﻤﺖ دو ﻫﻔﺘﻪٔ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﺎن‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﮔﻞ ﮐﺮد و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻓﯿﻠﻢ ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ رو ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﯽﭘﺮﺳﯽ‬
‫ﺑﯿﻦ اﯾﻦﻫﺎ ﭼﻪ ﻣﯽﮐﺮدم؟ ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻢ از ﭘﻨﺠﺮه ﺑﯿﺮون رو ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدم و ﻏﺼﻪ‬
‫ﻣﯽﺧﻮردم‪ .‬از ﺑﺎﻧﮏ ﭘﻮل ﻗﺮض ﮐﺮده ﺑﻮدم و ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﭘﺲ ﺑﺪم‪ .‬ﻧﻮن ﺷﺐ‬
‫ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ دوﻣﺖ‪ ،‬ﺑﻠﻮغ‪ ،‬رو ﭼﻪ ﺟﻮري ﺑﺎ داﺳﺘﺎﻧﺶ آﺷﻨﺎ ﺷﺪي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻗﺒﻞ از اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺎ داﺳﺘﺎن آﺷﻨﺎ ﺑﺸﻢ ﻣﺤﻞ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﻣﻦ رو‬
‫ﺟﺬب ﮐﺮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺘﻢ در ﻫﻤﭽﯿﻦ ﻣﺤﻠﯽ‪ ،‬آدم ﭼﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﻣﯽﺗﻮﻧﻪ ﺑﺴﺎزه‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﯾﮏ ﻣﻘﺪاري ﯾﺎد داﺳﺘﺎنﻫﺎي ﭼﺨﻮف اﻓﺘﺎدم‪ .‬ﻧﻤﯽدوﻧﻢ ﮐﺪوم داﺳﺘﺎﻧﺶ‪ .‬وﻟﯽ‬
‫ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺘﻢ ﭼﺮا ﯾﺎد داﺳﺘﺎنﻫﺎي ﭼﺨﻮف ﻣﯽاﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪش ﺷﺮوع ﮐﺮدم ﺑﻪ‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻖ ﮐﺮدن ﮐﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺗﻮ ﻣﺪرﺳﻪ ﭼﻪ ﺟﻮريان و ﭼﯽ ﻣﯽﮔﻦ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﻌﻠﻢﻫﺎﺷﻮن‬
‫ﭼﻪ ﺟﻮريان؟ ﺑﻌﺪ ﻧﺸﺴﺘﻢ زرپ ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو ﻧﻮﺷﺘﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ زرﭘﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﺟﻮر ﻣﺤﻠﯽ ﺑﻮد؟ ﻧﺠﯿﺐﺧﻮﻧﻪ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﮔﺪاﯾﯽﺗﺮﯾﻦ ﻣﺤﻠﻪٔ ﺑﺮﻟﻦ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻮن دو ﺗﺎ ﺧﯿﺎﺑﻮن اون‬
‫ﻃﺮفﺗﺮش دﯾﻮار ﺑﺮﻟﻦ ﺑﻮد‪.‬‬

‫‪64‬‬
 ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ زرﭘﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﯽ ﭼﻪ ﻗﺪر ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﻮن اون ﻣﻮﻗﻊ ﺷﺮوع ﮐﺮده ﺑﻮدم ﮐﻪ ﺷﺮح ﺻﺤﻨﻪ رو ﺑﻪ آﻟﻤﺎﻧﯽ‬
‫و دﯾﺎﻟﻮگﻫﺎ رو ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯽ ﺑﻨﻮﯾﺴﻢ‪ ،‬دو ﻫﻔﺘﻪ ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ ﮐﻼً در ذﻫﻨﺖ ﺣﺎﺿﺮ و آﻣﺎده ﺑﻮده ﮐﻪ ﻇﺮف ﻣﺪت ﺑﻪ اﯾﻦ‬
‫ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪه‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﯾﻪ ﭼﯿﺰي ﻣﻌﺘﻘﺪم و اون اﯾﻨﻪ ﮐﻪ اﮔﺮ ذﻫﻦ آدم ﺣﺎﻣﻠﻪ‬
‫ﻧﺒﺎﺷﻪ‪ ،‬ﻓﺎﯾﺪهاي ﻧﺪاره ﮐﻪ آدم ﯾﻪ ﭼﯿﺰي ﺑﻪ اﺳﻢ ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﺑﻨﻮﯾﺴﻪ‪ .‬ﻣﯽذاﺷﺘﻢ ذﻫﻨﻢ‬
‫ﺣﺎﻣﻠﻪ ﺑﺸﻪ و ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﺣﺎﻣﻠﻪ ﻣﯽﺷﺪ ﻣﯽﻧﻮﺷﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ داﺳﺘﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ واﻗﻌﯿﺖ ﭼﮏ ﺑﺸﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ آدم‬
‫دﻟﺶ ﻣﯽﺧﻮاد ﮐﻪ ﯾﮏ واﻗﻌﻪٔ ﻋﺠﯿﺒﯽ اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﻪ وﻟﯽ ﻻزﻣﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص‬
‫در ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﮐﺎرﻫﺎي ﺗﻮ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ واﻗﻌﯿﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﭼﻪ ﻃﻮري‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪات رو ﺑﺎ واﻗﻌﯿﺖ ﭼﮏ ﻣﯽﮐﻨﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻓﻘﻂ ﻣﻮﻗﻊ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺑﻪ ﻃﻮر اُﭘﺘﯿﮏ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﭽﻪﻫﻪ رو ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺘﻢ‬
‫ﺗﻮ ﺧﯿﺎﺑﻮن ﻫﺮ ﺟﻮري ﺑﺬارم راه ﺑﺮه وﻟﯽ ﮔﺬاﺷﺘﻢ ﮐﻪ روي ﺧﻂ ﺳﻔﯿﺪ راه ﺑﺮه‪.‬‬
‫و ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ راه ﺑﺮه‪ .‬ﻫﻨﻮز ﮐﻪ ﻫﻨﻮزه ﺧﻮدم ﻫﻢ ﺳﻨﻢ رﻓﺘﻪ ﺑﺎﻻ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﺧﻂ‬
‫ﺳﻔﯿﺪ ﺳﺮ ﭼﻬﺎرراه ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ روي ﺧﻂ ﺳﻔﯿﺪ راه ﻣﯽرم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻣﺜﻼً ﻧﻤﯽدوﻧﻢ ﻫﻨﺮي ﭘﻨﺠﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳﺮ ﺷﺶ ﺗﺎ زﻧﺶ‬
‫رو ﺑﺮﯾﺪ ﯾﺎ ﻫﻨﺮي ﺷﺸﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺳﺮ ﭘﻨﺞ ﺗﺎ زﻧﺶ رو ﺑﺮﯾﺪ و اﯾﻦ ﯾﮏ واﻗﻌﯿﺖ‬
‫ﺗﺎرﯾﺨﯽ اﺳﺖ‪ .‬وﻟﯽ وﻗﺘﯽ ﺗﻮ ﻣﯽﺧﻮاي اﯾﻦ رو ﭼﻪ در رﻣﺎن و ﭼﻪ در ﻓﯿﻠﻢ و‬
‫اﻣﺜﺎﻟﻬﻢ ﻧﺸﻮن ﺑﺪي ﺑﺎﯾﺪ دﻻﯾﻠﺶ رو روﺷﻦ ﮐﻨﯽ و ﻃﻮري ﮐﺎراﮐﺘﺮ اون آدم‬
‫رو ﻧﺸﻮن ﺑﺪي ﮐﻪ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﺑﻬﺶ ﺑﯿﺎد ﮐﻪ ﺷﺶ ﺗﺎ زﻧﺶ رو ﮐﺸﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﻈﻮرم از ﭼﮏ ﮐﺮدن ﺑﺎ واﻗﻌﯿﺖ اﯾﻦ ﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﯾﮏ واﻗﻌﻪاي ﺑﻪ ﮐﻠﯽ ﺑﺎ‬

‫‪65‬‬
‫واﻗﻌﯿﺖ ﮐﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺑﺎ ﮐﻢ و زﯾﺎدش‪ ،‬ﻣﻌﯿﺎر ﻣﺸﺘﺮك ﻣﺎﻫﺎﺳﺖ ﺑﯽارﺗﺒﺎط‬
‫ﺑﺎﺷﻪ‪ ،‬ﺑ‪‬ﺮدش ﮐﻢ ﻣﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﯾﮏ ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﻣﺜﺎل ﮐﻪ ﻧﻪ‪ ،‬ﯾﮏ ﻧﻈﺮ ﺷﺨﺼﯽ دارم‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻦ‬
‫ﻫﯿﭻ وﻗﺖ در ﻓﯿﻠﻢﻫﺎم ﻧﻪ داﺳﺘﺎن رو ﮔﺬاﺷﺘﻪام ﺑﻪ ﺻﻮرت روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﺮه و ﻧﻪ آدمﻫﺎ رو ﮔﺬاﺷﺘﻪام روانﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﻋﻤﻞ ﮐﻨﻦ‪) .‬ﺑﺮﺧﻼف ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي‬
‫ﺑﺮﮔﻤﻦ(‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ روانﺷﻨﺎﺳﯽ دﺳﺖ ﺧﻮد ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦﮐﻪ ﻣﻦ ﯾﮏ‬
‫داﺳﺘﺎن ﮐﻪ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻢ ﻣﯽﮔﻢ اول اﯾﻦ داﺳﺘﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ داﺳﺘﺎن‪ ،‬وﻗﺘﯽ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﺷﺪ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﯾﮏ ﻧﺸﺎﻧﻪاي از زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻪ اﻣﺮوز دارﯾﻢ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺗﻮش ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬دوم اﯾﻦﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي ﻓﯿﻠﻢﻫﺎم ﮐﻪ ﻫﻤﻪﺷﻮن ﺑﻌﺪاً‬
‫ﻣﻌﺮوف و ﻣﻌﺮوفﺗﺮ ﺷﺪﻧﺪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ ﻫﺮ ﺳﻮاﻟﯽ ﮐﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ روان و ﺣﺎﻻت‬
‫رواﻧﯽ ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎ دارﯾﻦ از ﻣﻦ ﻫﻤﯿﻦ اﻻن ﺑﭙﺮﺳﯿﻦ‪ .‬ﺳﺮ ﺻﺤﻨﻪ اﮔﻪ ﺑﭙﺮﺳﯿﻦ‬
‫ﻧﻤﯽذارم ﮐﺎر ﮐﻨﯿﻦ‪ .‬ﺑﯿﺮونﺗﻮن ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﻫﺴﺖ؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﻪ ﺳﺮ ﺻﺤﻨﻪ‪ ،‬ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ ﺑﺎﯾﺪ آدﻣﯽ ﺑﺎﺷﻪ ﮐﻪ ﺗﻮ در‬
‫داﺳﺘﺎﻧﺖ در ﻧﻈﺮ داﺷﺘﯽ‪ .‬اونﺟﺎ دﯾﮕﻪ ﺟﺎي ﺳﻮال ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دﻗﯿﻘﺎً ﭼﻮن ﮐﻪ اﯾﻦ آدم رو ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدهام‪ .‬و اﯾﻦ آدم وﻗﺘﯽ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ راﺳﺖ راه ﺑﺮه‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ راﺳﺖ راه ﺑﺮه‪ .‬از ﻣﻦ ﺳﻮال ﻧﮑﻨﻪ ﮐﻪ ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ راﺳﺖ‬
‫راه ﺑﺮم‪ .‬اﻧﮕﯿﺰهاش ﭼﯿﻪ؟ ﻗﺒﻞ از ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺑﺎﯾﺪ ﺑﭙﺮﺳﻪ‪ .‬ﻣﻮﻗﻊ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري اﮔﻪ‬
‫ﺑﯿﺎد ﻃﺮف ﻣﻦ‪ ،‬ﯾﮏ ﭼﮏ ﻣﯽﺧﻮره از ﻣﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ رو ﻣﯽﻓﻬﻤﻢ‪ .‬وﻟﯽ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺑﺮام روﺷﻦ ﻧﯿﺴﺖ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﯽ‬
‫»ﺑﺮﺧﻼف ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺑﺮﮔﻤﻦ«‪ .‬ﻣﮕﻪ ﺑﺮﮔﻤﻦ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢﻫﺎش ﭼﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﻪ؟‬
‫ﺗﺼﻮرم اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﺎري ﻣﯽﮐﻨﻪ ﺑﺮﺧﻼف ﮐﺎري ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮐﻨﯽ‪.‬‬

‫‪66‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺮﮔﻤﻦ رو ﺑﻪ اﯾﻦ ﺧﺎﻃﺮ دوﺳﺖ ﻧﺪارم ﮐﻪ ﻏﯿﺮ از ﻣﻬﺮ‬
‫ﻫﻔﺘﻢ و ﺗﻮت ﻓﺮﻧﮕﯽﻫﺎي وﺣﺸﯽ )ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪي اﺳﺖ( در ﺗﻤﺎم‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎش ﯾﮏ ﺑﺨﺸﯽ از آدم رو ﻣﯽﮔﯿﺮه ﮐﻪ رﺑﻄﯽ ﺑﻪ ﮐﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬ﻣﺜﻼً‬
‫در ﻓﺮﯾﺎدﻫﺎ و ﻧﺠﻮاﻫﺎ‪ ،‬وﻗﺘﯽ زنﻫﺎ ﺑﺎ ﺷﯿﺸﻪ زﻧﺎﻧﮕﯽ ﺧﻮدﺷﻮن رو ﻣﯽﺑ‪‬ﺮﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬
‫ﻣﻦ اﯾﻦ ﺑﺮاي ﯾﮏ ﺳﺮي از آدمﻫﺎي ﺧﺮدهﺑﻮرژوا ﮐﻪ ﻫﻨﻮز اﯾﻦ ﮐﺎر رو‬
‫ﻧﮑﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﻧﺸﻮن دادﻧﺶ ﺿﺮورﺗﯽ ﻧﺪاره‪ .‬ﯾﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر در ﻓﯿﻠﻤﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻟﯿﻮ‬
‫اوﻟﻤﺎن ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﯾﯽ از ﯾﮏ زﻧﺪﮔﯽ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ و ﺣﺘﯽ ﯾﮏ ﺳﺮﯾﺎل ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﻫﻢ ﺷﺪ‪ .‬ﺗﻀﺎد و ﺑﺮﺧﻮرد زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ ﯾﮏ‬
‫ﻣﺮد و ﯾﮏ زن‪ ،‬ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺑﺮﺧﻮرد و ﺗﻀﺎد ﺟﺎﻣﻌﻪٔ اﻣﺮوزي ﯾﺎ اون ﻣﻮﻗﻊ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻀﺎدﻫﺎي ﺑﺰرگﺗﺮي وﺟﻮد داره‪ .‬ﻧﻪ ﮐﻪ ﺑﺨﻮام ﺷﻌﺎر ﺑﺪم و ﺑﮕﻢ ﻣﺜﻼً‬
‫ﮔﺮﺳﻨﮕﯽ ﯾﺎ ﻓﻘﺮ ﯾﺎ ﺟﻨﮓ‪ .‬ﯾﮏ ﻣﺜﺎل زﯾﺒﺎي ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻢ‪ ،‬ﻓﯿﻠﻢ آﻟﻦ رﻧﻪ‬
‫اﺳﺖ ﺑﻪ اﺳﻢ ﻫﯿﺮوﺷﯿﻤﺎ ﻋﺸﻖ ﻣﻦ ﮐﻪ در ده دﻗﯿﻘﻪٔ اول ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ ﮐﻪ‬
‫آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽﻫﺎ ﻫﯿﺮوﺷﯿﻤﺎ رو ﺑﺎ ﭼﻪ ﺳﺮﻋﺘﯽ ﻧﺎﺑﻮد ﮐﺮدﻧﺪ و ﭼﻪ ﻗﺪر آدم رو‬
‫ﮐﺸﺘﻨﺪ و ﭼﻪ ﻗﺪر آدم ﺳﺮﻃﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﺟﺎ ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬وﻟﯽ ﺑﻌﺪ ﻗﻀﯿﻪ ﻋﺸﻘﯽ ﻣﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ رو ﻣﻦ ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻗﺒﻮل ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺮﮔﻤﻦ‪ .‬ﻣﻦ اﻧﻘﺪر از اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺮﮔﻤﻦ‬
‫ﺑﺪم ﻣﯽآد ﮐﻪ ﺣﺪ ﻧﺪاره‪ .‬اﯾﻦ ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﮐﺜﺎﻓﺖﮐﺎري اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﻤﻦ‬
‫ﮐﺮده‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﻢ اﻣﺴﺎل ﻗﺮاره ﺑﺮه ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﺎن و ﺟﺎﯾﺰهٔ ﺑﺰرگ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﺎن رو‬
‫ﺑﻬﺶ ﺑﺪن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺮﮔﻤﻦ آدم رو ﻧﻪ در ﮐﻠﯿﺘﺶ ﺑﻠﮑﻪ ﻓﻘﻂ در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺮﯾﺾ و‬
‫درب و داﻏﻮﻧﺶ ﻧﺸﻮن ﻣﯽده؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮐﺎﻣﻼً ﻣﻮاﻓﻘﻢ و اﺟﺎزه ﺑﺪه ﯾﮏ ﭼﯿﺰي ﺑﻪ اﯾﻦ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﻢ‪ .‬آدمﻫﺎ‬
‫ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺪا اﻋﺘﻘﺎد دارﻧﺪ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮان و‬

‫‪67‬‬
‫ﮐﺘﺎبﻫﺎي آﺳﻤﺎﻧﯽ اﻋﺘﻘﺎد دارﻧﺪ‪ .‬آدﻣﯽ ﮐﻪ در زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮدش ﻧﺘﻮﻧﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢ‬
‫ﺑﮕﯿﺮه ﮐﻪ ﺑﻪ ﭼﯽ اﻋﺘﻘﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ )ﻣﺜﻞ ﻓﯿﻠﻢ ﻓﺮﯾﺎدﻫﺎ و ﻧﺠﻮاﻫﺎ ﮐﻪ اون زنﻫﺎ‪،‬‬
‫ﻫﻤﻮن ﻃﻮري ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﻄﺮي ﺷﮑﺴﺘﻪ زﻧﺎﻧﮕﯽ ﺧﻮدﺷﻮن رو ﻣﯽﺑﺮﯾﺪﻧﺪ( ﺗﻮ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺑﺪه ﮐﻪ ﯾﻌﻨﯽ ﭼﯽ؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻧﻤﯽدوﻧﻢ‪ .‬ﺟﻮر دﯾﮕﻪاي ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﻢ ﻧﮕﺎه ﮐﻨﻢ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﻤﻦ ﻫﻤﻪٔ‬
‫ﯾﮕﻪ آدم ﻧﺸﻮن ﻣﯽده و ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ‬
‫اون ﺑﺨﺶ ﻣﺮﯾﺾ رو ﺑﺪون ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻃﺮف د ٔ‬
‫ﻋﻤﺪاً ﻧﺸﻮن ﻣﯽده و ﻣﯽﺧﻮاد ﺑﮕﻪ ﺑﯽاﻋﺘﻘﺎدي ﻫﻢ ﯾﮏ ﺷﯿﻮهٔ زﻧﺪﮔﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﯾﻦ دﯾﮕﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح اﯾﻦﻫﺎ ‪ cheap‬و ﺑﯽارزﺷﻪ‪ .‬و اﯾﻦ‬
‫رو ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻪ و ﻣﻠﺖ ﻫﻢ ﺳﯿﻨﻪ ﻣﯽزﻧﻦ و ﻣﯽﮔﻦ اﺳﺘﺎد ﺑﺮﮔﻤﻦ‪ .‬از ﻣﻦ اﮔﺮ‬
‫ﺑﭙﺮﺳﯽ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ از ﺑﻮﻧﻮﺋﻞ‪ ،‬اﮔﻪ ﯾﮏ اﺳﺘﺎد دﯾﮕﻪ در ﺳﯿﻨﻤﺎي دﻧﯿﺎ وﺟﻮد‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ‪ ،‬ﺟﺎن ﮐﺎﺳﺎوﺗﯿﺲ ﺑﻮده‪ .‬ﺟﺎن ﻫﻮﺳﺘﻮن ﻫﻢ ﻣﺮد ﺑﺰرﮔﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬
‫ﻣﻦ‪ .‬اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﮐﻪ اﺻﻮﻻً ﮔﻔﺘﻦ ﻧﺪاره‪ .‬ﻧﻮاﺑﻐﯽ ﻣﺜﻞ ﭘﺎزوﻟﯿﻨﯽ‪ ،‬ﻣﺜﻞ دﺳﯿﮑﺎ‪ ،‬ﻣﺜﻞ‬
‫وﯾﺴﮑﻮﻧﺘﯽ‪ ،‬ﻣﺜﻞ آﻧﺘﻮﻧﯿﻮﻧﯽ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﺑﺮﺗﻮﻟﻮﭼﯽ ﺗﻮﺷﻮن ﺑﻮده‪ .‬وﻟﯽ اونﺟﺎ ﻣﺜﻞ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ اﺻﻮﻻً آب و ﻫﻮاش ﺟﻮر دﯾﮕﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﯿﺰ ﻋﺠﯿﺒﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺜﻞ اﯾﻦﮐﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ در اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﻫﯿﭻ وﻗﺖ ﻧﻤﯽﻣﯿﺮه‪.‬‬
‫ﺧﺎك اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﺗﺨﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎ رو ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪ‪ .‬ﺑﺮﮔﺮدﯾﻢ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻠﻮغ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻠﻮغ رو ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻢ‪ ،‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻬﺖ‪ ،‬ﺟﺎﯾﺰهٔ ﻫﻮﮔﻮ رو در ﻓﺴﺘﯿﻮال‬
‫ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﻌﺬرت ﻣﯽﺧﻮام ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻢ ﺟﺎﯾﺰه‪ .‬ﺗﻘﺼﯿﺮ ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪،‬‬
‫دادهاﻧﺪ دﯾﮕﻪ‪ .‬ﺑﺎرﻫﺎ آﻗﺎي ﺧﺴﺮو ﭘﺮوﯾﺰي ﺑﺎ ﯾﮏ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﯿﻤﻪ اﺳﺘﺎدي و ﻧﯿﻤﻪ‬
‫ﺗﻤﺴﺨﺮ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻪ ﺟﺎﯾﺰه ﮔﺮﻓﺘﻪ! ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﻧﮕﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻬﻢ دادهان‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب ﺑﮕﺬرﯾﻢ از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ دوﻣﺖ در آﻟﻤﺎن‪ ،‬ﺑﻠﻮغ‪ ،‬رو‬
‫ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﯽ ﮔﻔﺘﯽ ﯾﮏ ﻓﻄﺮت دو ﺳﺎﻟﻪ ﭘﯿﺶ اوﻣﺪ‪.‬‬

‫‪68‬‬
 ‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ ﺑﻌﺪش ﺧﺎﻃﺮات ﯾﮏ ﻋﺎﺷﻖ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﯽ ﺑﻮد ﺧﺎﻃﺮات ﯾﮏ ﻋﺎﺷﻖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ٔ :‬‬
‫ﻗﻀﯿﻪ ﯾﮏ آدﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺻﺒﺢ ﮐﻪ از ﺧﻮاب ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﻪ ﯾﺎدش‬
‫ﻣﯽآد ﺷﺐ ﻗﺒﻞ )آﺧﺮ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻮده(‪ ،‬ﺑﺎ دوﺳﺖ دﺧﺘﺮش ﮐﻪ اﺳﻤﺶ ﻣﻮﻧﯿﮑﺎ اﺳﺖ‬
‫دﻋﻮا ﮐﺮده و ﻣﻮﻧﯿﮑﺎ ﻫﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و رﻓﺘﻪ‪ .‬و ﺗﻤﺎم ﻓﯿﻠﻢ‪ ،‬اﯾﻦ ﻣﺮد ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﻮﻧﯿﮑﺎ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﯿﺶﺗﺮ از اﯾﻦ ﻫﻢ ﻧﻤﯽﮔﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯿﺎن ﻋﺰﯾﺰ‪ .‬ﭼﻮن اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ دﺳﯿﮑﺎ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﺮدهاﻧﺪ و ﻣﻦ ﭼﻮن‬
‫ٔ‬ ‫در ﻣﺠﻠﻪٔ وراﯾﺘﯽ ﺑﺎ ﻓﯿﻠﻢ اوﻣﺒﺮﺗﻮ دي‬
‫اوﻣﺒﺮﺗﻮ دي و دﺳﯿﮑﺎ رو ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ دارم‪ ،‬ﺧﺠﺎﻟﺖ ﮐﺸﯿﺪم‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ‬
‫اﯾﻦ دو ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻢردﯾﻒ و ﻫﻢﺳﻄﺢ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻃﻮري ﮐﻪ ﻣﯽﮔﯽ ﺳﺎﺧﺘﻨﺶ ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺨﺖ‬
‫ﺑﻮده‪ .‬ﭼﻮن ﺣﺮﮐﺖ ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﻧﺪاره‪ .‬ﻻاﻗﻞ ﺗﺼﻮر ﻣﻦ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﮐﺴﯽ اﯾﻦ‬
‫ﻧﻮع داﺳﺘﺎن رو ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﮐﻨﻪ و ﮐﺎرش ﻫﻢ ﺧﻮب از آب درﻣﯽآد‪ ،‬ﮐﺎر درﺳﺖ‬
‫و ﺣﺴﺎﺑﯽ ﮐﺮده‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ در ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻟﻨﺪن ﻧﺸﻮن داده ﺷﺪ‪ .‬ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻟﻨﺪن ﮐﻪ‬
‫ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻦ ‪ . Festival of Festivals‬ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻟﻨﺪن ﺟﺎﯾﺰهاي ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫اونﺟﺎ ﺟﺎﯾﺰهٔ ‪) British Film Institute‬ﮐﻪ ﺑﯿﺴﺖ و ﭘﻨﺠﻤﯿﻦ ﺳﺎﻟﮕﺮدش‬
‫ﻫﻢ ﺑﻮد( رو ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﻦ درﺳﺖ اون ﻣﻮﻗﻊ ﻧﻮن ﻧﺪاﺷﺘﻢ ﺑﺨﻮرم‪ .‬وﻗﺘﯽ دﯾﭙﻠﻢ‬
‫ﺟﺎﯾﺰه اوﻣﺪ‪ ،‬دادﻣﺶ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از دوﺳﺘﺎن ارﻣﻨﯽ‪ .‬ﻫﻨﻮز ﻫﻢ زده ﺑﻪ دﯾﻮار‬
‫ﻣﻐﺎزهاش‪ .‬ﺧﺎﻃﺮات ﯾﮏ ﻋﺎﺷﻖ در ﺳﺎل ‪ ١٩٧٦‬ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ و در ﺳﺎل ‪١٩٧٧‬‬
‫اﯾﻦ ﺟﺎﯾﺰه رو ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮐﺠﺎي آﻟﻤﺎن ﺳﺎﺧﺘﯽ؟‬

‫‪69‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﺑﺮﻟﻦ‪ .‬ﻣﻦ ﯾﮏ ﻣﺪﯾﺮ ﺗﻬﯿﻪ داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ آدمﻫﺎي ﺧﯿﻠﯽ ﻏﻮﻟﯽ‬
‫ﮐﺎر ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﭘﻮل ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ ﺑﺮاي ﻓﯿﻠﻢ آرﺷﯿﺘﮑﺖ ﯾﺎ ﻃﺮاح ﺻﺤﻨﻪ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮام آﺷﭙﺰﺧﻮﻧﻪام‪ ،‬ﻓﻼن ﭼﯿﺰش اﯾﻦﺟﺎ ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬راه ﭘﻠﻪام اﯾﻦ‬
‫ﻃﻮري ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬اﺗﺎﻗﻪ اﯾﻦ ﺷﮑﻠﯽ ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﻫﯽ ﻣﯽزد ﺗﻮ ﺳﺮ ﺧﻮدش و ﻣﯽﮔﻔﺖ‬
‫ﺳﻬﺮاب ﻣﺎ اﯾﻦ ﻗﺪر ﭘﻮل ﻧﺪارﯾﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ ﺳﻪ ﺗﺎ ﺧﻮﻧﻪ رو ﺑﻪ ﻫﻢ دوﺧﺘﻢ و‬
‫اﺣﺪاﻟﻨﺎﺳﯽ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﻤﯽﺷﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ راهﭘﻠﻪﻫﺎ رو در ﯾﮏ ﻣﺤﻞ ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬آﺳﺎﻧﺴﻮر‬
‫رو ﺟﺎي دﯾﮕﻪ ﮔﺮﻓﺘﻢ و آﺷﭙﺰﺧﻮﻧﻪ رو ﻫﻢ ﯾﮏ ﺟﺎي دﯾﮕﻪ‪ .‬ﻇﺮف ﭘﺎﻧﺰده روز‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺗﻤﻮم ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮐﺎر ﺑﺰرﮔﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬و اﯾﻦﻫﺎ رو ﮐﺴﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﯾﺎد ﻧﺪاد‪ .‬در ﻓﺮﻧﮓ ﮐﻪ درس ﺳﯿﻨﻤﺎ‬
‫ﻣﯽﺧﻮﻧﺪم ﮐﻪ ﯾﺎد ﻧﺪادﻧﺪ‪ .‬در اﯾﺮان وزارت ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ ﺑﻪ ﻣﻦ ﯾﺎد داد ﮐﻪ‬
‫اﮔﻪ ﻣﯽﺧﻮاي ﻓﯿﻠﻢ ﺧﻮب ﺑﺴﺎزي ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪوي‪ .‬ﺑﺪون اﺟﺎزهٔ ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺪوي‪ .‬ﻧﻪ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﻮد آدم اﯾﻦ رو ﺑﮕﻦ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﻫﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻣﯽﺧﻮام ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ‪ ٢٠‬دﻗﯿﻘﻪاي ﺑﺴﺎزم ﺑﺮاي ﺑﭽﻪﻫﺎ‪ .‬رﻓﺘﻢ‬
‫ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺷﻪ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻠﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬و ﺑﻌﺪ اون ﻓﻄﺮت دو ﺳﺎﻟﻪ ﭘﯿﺶ اوﻣﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬ﺑﻪ ﺟﺰ اون ﻓﯿﻠﻤﯽ ﮐﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻟﻮﺗﻪ آﯾﺰﻧﺮ ﺳﺎﺧﺘﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬
‫ﻋﻼﻗﻪاي ﮐﻪ ﺑﻬﺶ داﺷﺘﻢ و ﻋﻼﻗﻪاي ﮐﻪ اون ﺑﻪ ﻣﻦ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﯿﺶ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اون اﺻﻼً ﻣﺪﻋﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻨﻮ ﮐﺸﻒ ﮐﺮده‪ .‬زﻧﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﺮوﻓﻮ‬
‫رو ﮐﺸﻒ ﮐﺮد‪ ،‬ﮔﺪار رو ﮐﺸﻒ ﮐﺮد‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺧﻮدش ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ .‬ﺑﺮﮔﻤﻦ رو‬

‫‪70‬‬
‫ﮐﺸﻒ ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬وﻟﯽ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﯿﺶﺗﺮ از ﻫﻤﻪﺷﻮن رﻓﯿﻖ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ در ﺳﺎل ‪١٩٧٩‬‬
‫ﺗﻮﻧﺴﺘﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻈﻢ رو ﺑﺴﺎزم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﺳﻢ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ‪ ،‬ﻧﻈﻢ‪ ،‬ﺧﯿﻠﯽ ﻓﺮق داره ﺑﺎ اﺳﻢ ﺑﻘﯿﻪٔ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎت‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آﺧﻪ داﺳﺘﺎﻧﺶ ﻫﻢ در ﻣﻮرد ﻧﻈﻢ ﺑﻮده‪ ،‬ﯾﮏ ﻧﻈﻢ در ﯾﮏ‬
‫زﻧﺪﮔﯽ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽ‪ .‬ﯾﮏ ﻋﺸﻘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣ‪‬ﺮده‪ .‬و دﯾﮕﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﯽ اﯾﻦ ﻋﺸﻖ رو‬
‫زﻧﺪه ﮐﻨﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﻣﺎ دﻟﺖ ﻣﯽﺧﻮاد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬دﻟﻢ ﻫﻢ ﻧﻤﯽﺧﻮاد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ ﭼﺮا ﻣﻬﻤﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺬار ﯾﻪ ﺳﻮال ازت ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬اﮔﺮ ﯾﻪ آدﻣﯽ ﺑﻬﺖ ﺑﮕﻪ ﺗﻮ ﮐﻪ ﺳﯿﮕﺎر‬
‫ﻧﻤﯽﮐﺸﯽ‪ ،‬ﭼﺮا ﻟﺒﺎﺳﺖ ﺑﻮي ﺳﯿﮕﺎر ﻣﯽده؟ ﭼﺮا ﻫﻤﻪاش ﺧﻮﻧﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪاي؟ ﭼﺮا‬
‫ﻧﻤﯽري ﮐﺎر ﺑﮑﻨﯽ ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦﮐﻪ ﺗﺨﺼﺺ ﺗﻮ ﯾﮏ ﺗﺨﺼﺺ ﻋﺎﻟﯽ اﺳﺖ‪ .‬و‬
‫داﺋﻢ از اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﺑﻬﺖ ﺑﮕﻪ‪ ،‬اﯾﻦ ﻧﻈﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ در واﻗﻊ ﺗﻮ رو ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اون ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻫﺴﺘﯽ ﻧﻤﯽﭘﺬﯾﺮه‪ .‬ﺗﻮ رو‬
‫در ﯾﮏ ﻧﻈﻢ دﯾﮕﺮي ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺑﯽارﺗﺒﺎﻃﻪ ﻣﯽﺧﻮاد ﺑﺬاره و اون ﺟﻮري ﻗﺒﻮﻟﺖ‬
‫ﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دﻗﯿﻘﺎً‪ .‬ﻋﺪل ﺑﯿﺦ ﻗﻀﯿﻪ رو دﯾﺪي‪ .‬اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﻓﺴﺘﯿﻮال‬
‫ﺷﯿﮑﺎﮔﻮ رو ﮔﺮﻓﺖ و در ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﺎن در ﻗﺴﻤﺖ دو ﻫﻔﺘﻪٔ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﺎن ﻧﺸﻮن‬
‫داده ﺷﺪ‪ .‬ﻓﺎﺳﺒﯿﻨﺪر اون ﻣﻮﻗﻊ زﻧﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻤﺎم ﺗﯿﻤﺶ ﺗﻮي ﺳﯿﻨﻤﺎ ﺑﻮدن‪ .‬از‬
‫ﺧﻨﺪه اﻓﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ زﯾﺮ ﺻﻨﺪﻟﯽ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﻤﺪي ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫آدمﻫﺎﯾﯽ ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻓﻬﻤﯿﺪﻧﺪ ﻓﯿﻠﻢ ﭼﯽ داره ﻣﯽﮔﻪ‪.‬‬

‫‪71‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻗﺒﻼً راﺟﻊ ﺑﻪ راﺑﻄﻪٔ زﻧﺎﺷﻮﯾﯽات ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدي و اون داﺳﺘﺎن‬
‫ﮐﻤﺪي رو ﺧﯿﻠﯽ ﺟﺪي ﻧﻘﻞ ﮐﺮدي ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﻬﺖ اﺟﺎزه ﺑﺪه ﮐﺎرت رو ﺗﻤﻮم‬
‫ﮐﻨﯽ‪ ،‬دﻧﺒﺎﻟﻪٔ دﻋﻮا رو ﻓﺮدا اداﻣﻪ ﻣﯽدي‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺮاي ﻣﻦ اون ﻣﻮﻗﻊ ﻏﻢاﻧﮕﯿﺰ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﻻن ﮐﻪ آدم از ﺑﯿﺮون ﺑﻬﺶ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻪ ‪ black comedy‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﯾﺎ ﻃﻨﺰ ﺗﻠﺦ‪ .‬ﺑﺪون اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺨﻮام وارد ﺑﺤﺚ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺧﻼﻗﯿﺖ ﺑﺸﻢ ﻓﻘﻂ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﭙﺮﺳﻢ ﮐﻪ آﯾﺎ اون داﺳﺘﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮدي ﺑﺎ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﯽ ارﺗﺒﺎط داره؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﺧﻮره ﺑﻪ زﻣﺎن ﺑﯽﮐﺎري ﻣﻦ ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻢ آﻟﻤﺎﻧﯽ‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدم ﮐﻪ در دﻓﺘﺮ ﻟﻮﻓﺖ ﻫﺎﻧﺰا ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬و ﯾﺎدﻣﻪ ﺳﺮ ﻣﯿﺰ‬
‫ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﯾﮏ ﻣﻘﺪاري ﺗﺮﺑﭽﻪ ﻫﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻃﻮري اﯾﻦﻫﺎ رو ﺑﺎ ﺳﺮ و‬
‫ﺻﺪا ﻣﯽﺧﻮرد ﮐﻪ ﻣﻦ روي ﮐﺎﻏﺬ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﻣﻦ زﻧﯽ رو ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ ﮐﻪ ﻃﻮري‬
‫ﺗﺮﺑﭽﻪ ﻣﯽﺧﻮرد ﮐﻪ اﻧﮕﺎر ﻫﺰاران ﺳﺮﺑﺎز از روي ﺧﺮدهﺷﯿﺸﻪ رژه ﻣﯽروﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ﭼﯽ داري ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﯽ؟ ﮔﻔﺘﻢ ﻫﯿﭽﯽ‪ .‬اﻻن ﺗﻤﻮم ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬اﯾﻦ زن ﻗﻬﻮه ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﺧﻮرد ﻫ‪‬ﺮت ﻣﯽﮐﺸﯿﺪ ﻃﻮري ﮐﻪ ﯾﮏدﻓﻌﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ »ﭼﯽ ﮔﻔﺘﯽ؟« و اﯾﻦ‬
‫ﺻﺤﻨﻪ رو ﻫﻢ ﮔﺬاﺷﺘﻢ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ‪ .‬وﻗﺘﯽ اﯾﻦ زن در ﺷﺐ اﻓﺘﺘﺎح‪ ،‬اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو‬
‫دﯾﺪ‪ ،‬زﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﻟﺬت زﻧﺪﮔﯿﺶ ﺧﻮردن ﯾﮏ ﮔﯿﻼس ﺷﺮاب ﺳﻔﯿﺪ‬
‫ﺑﻮد‪ ،‬ﯾﮏ ﺑﻐﻠﯽ وﯾﺴﮑﯽ ﺧﺮﯾﺪه ﺑﻮد و رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﺗﻮ ﭘﺎرك و ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﺑﻐﻠﯽ رو‬
‫ﺧﺎﻟﯽ ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬روز ﺑﻌﺪش ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﻠﻔﻦ ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ ﺳﻬﺮاب اﯾﻦ زﻧﻪ ﻣﻨﻢ؟‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﻧﻪ‪ .‬ﮐﯽ ﮔﻔﺘﻪ؟ ﮔﻔﺖ آﺧﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﭼﯿﺰﻫﺎش ﺷﺒﯿﻪ ﻣﻨﻪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺗﻘﺼﯿﺮ ﻣﻦ‬
‫ﭼﯿﻪ؟‬

‫‪72‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آدم ﻣﺸﮑﻞ ﻣﯽﺗﻮﻧﻪ ﺧﻮدش رو ﻫﻤﻮن ﺟﻮري ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﺒﯿﻨﻪ‪ .‬ﻣﺜﻞ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﺷﮏ داﺷﺘﻪ‪ .‬ﺑﮕﺬرﯾﻢ‪ .‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﭼﻪ ﻃﻮر ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻈﻢ در آﻟﻤﺎن در ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ‪ ZDF‬ﻧﺸﻮن داده ﺷﺪ و ﺣﻖ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه آﻟﻤﺎﻧﯽ‬
‫ﭘﺨﺶ در آﻟﻤﺎن ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬وﻟﯽ اﯾﻦ اوﻟﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻨﻪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﭘﺨﺶ ٔ‬
‫ﭘﯿﺪا ﮐﺮد ﺑﻪ ﻧﺎم ‪ Cine-International‬و ﻓﯿﻠﻢ رو ﺑﻪ ﻫﻤﻪٔ دﻧﯿﺎ ﻓﺮوﺧﺖ‪.‬‬
‫ﺣﺘﯽ ﺷﻨﯿﺪم در ﺑﺮزﯾﻞ ﻫﻢ ﻧﺸﻮن داده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬از ﺳﺎل ‪ ١٩٨٠‬ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﯽ اﻓﺘﺎد؟‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اول ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن آﻟﻤﺎن )‪ (ARD‬و رادﯾﻮ ﺑﺮﻟﻦ ﺑﻬﻢ داﺳﺘﺎﻧﯽ‬
‫ٔ‬ ‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪:‬‬
‫ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﮐﺮدﻧﺪ ﺑﻪ اﺳﻢ آﺧﺮﯾﻦ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮔﺮاﺑﻪ‪ .‬ﻣﻦ رﻓﺘﻢ ﺑﺎﻫﺎﺷﻮن ﺻﺤﺒﺖ‬
‫ﮐﺮدم و ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﺣﺎﺿﺮه‪ .‬ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو ﮐﻪ ﺧﻮﻧﺪم دﯾﺪم از اول ﺗﺎ آﺧﺮ‬
‫ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ وﺳﺘﺮﻧﻪ در ﻗﺮن ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺳﻨﺎرﯾﻮي اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﺸﻪ‪.‬‬
‫ﺳﻨﺎرﯾﺴﺘﺶ ﻫﻢ زﻧﺪه ﺑﻮد ﻣﻦ ﻫﻤﻪٔ ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو ﻋﻮض ﮐﺮدم و ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ‬
‫ﺧﺎﺻﯽ رو ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﺧﻮام‪ .‬ﯾﮑﯽﺷﻮن ﺗﻮي ﺗﺌﺎﺗﺮ وﯾﺴﺒﺎدن ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﻪ‪،‬‬
‫ﯾﮑﯽﺷﻮن ﻓﻼن ﺟﺎ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ وﻟﯽ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ اول زن رو ﺑﺮات‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪاﯾﻢ و ﻣﯽﭼﺴﺒﻮﻧﺪت ﺑﻪ دﯾﻮار‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮐﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮏ آدﻣﯽ ﺑﻪ اﺳﻢ رﻧﺎﺗﻮ ﺷﺮوﺧﺮ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﭼﻪ ﻃﻮري از ﻣﻦ ﺗﻮﻗﻊ‬
‫دارﯾﻦ ﮐﻪ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﮐﻨﻢ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ رو ﺷﻤﺎﻫﺎ ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﻦ‪.‬‬
‫ﺧﻼﺻﻪ ﺳﻨﺎرﯾﺴﺖ اﺻﻠﯽ ﮐﻪ ﻣﺮد ﻣﺴﻨﯽ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻧﺎم ﺗﻮﻣﺎس واﻟﻨﺘﯿﻦ ﮐﻠﯽ‬
‫ﺧﻮاﻫﺶ و ﺗﻤﻨﺎ ﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﯿﺎ اﯾﻦ رو ﺑﮕﯿﺮ و ﻣﺴﺌﻮل دراﻣﺎﺗﻮرژي ﻫﻢ اﺻﺮار‬
‫ﮐﺮد‪ .‬ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺒﯿﻨﻢ ﮐﺪوم ﺧﺎﻧﻮﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاد ﻣﺎ رو ﺑﺬاره ﺳﯿﻨﻪٔ‬
‫دﯾﻮار‪ .‬ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي دﯾﮕﻪاي ﮐﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ ﻣﺮد اول‪،‬‬

‫‪73‬‬
‫ﮐﻪ ﺷﺎﻫﮑﺎر ﺑﻮد‪ ،‬ﻫﻤﻪ رو ﻗﺒﻮل ﮐﺮده ﺑﻮدن‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺧﺒﺮ دادﻧﺪ ﮐﻪ ﻃﺮاح‬
‫ﻟﺒﺎس ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺮﯾﺾ ﺷﺪه و ﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮم ﻟﻨﺪن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﺮا ﻟﻨﺪن؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮐﻪ ﻟﺒﺎسﻫﺎي ﺧﺎﻧﻢ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪاي ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاد ﻣﻨﻮ ﺑﺰﻧﻪ ﺑﻪ دﯾﻮار‬
‫ﺑﺒﯿﻨﻢ‪ .‬ﻣﻦ اول ﮐﻪ رﺳﯿﺪم ﺑﻪ ﻓﺮودﮔﺎه ﻟﻨﺪن دﯾﺪم ﯾﮏ ﻣﺮد ﻧﮑﺮهاي واﯾﺴﺎده و‬
‫ﯾﮏ ﺗﺎﺑﻠﻮ دﺳﺘﺸﻪ ﮐﻪ روش ﻧﻮﺷﺘﻪ ‪ . Mrs. Saless‬ﺧﻼﺻﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﺧﺎﻧﻢ ﺛﺎﻟﺚ‬
‫ﻣﻨﻢ و ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ آﺧﺮﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﻨﻮ ﺑﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﯾﮏ اﺳﺘﻮدﯾﻮي اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ‬
‫ﺗﻮي ﻟﻨﺪن‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﺮﯾﺪ ﺗﻮي اون اﺗﺎق‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ داره ﻟﺒﺎس ﻋﻮض‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﯾﮑﻬﻮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم اوﻣﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ زن ﮔﺮﻓﺘﻪام و زﻧﻢ داره ﻣﯽزاد‪ .‬ﺻﺒﺮ‬
‫ﮐﺮدﯾﻢ ﺗﺎ ﻣﻨﻮ ﺻﺪا ﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺮم ﺑﺒﯿﻨﻢ‪ .‬ﯾﺎدم اوﻣﺪ ﮐﻪ در ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻠﻮغ اون زﻧﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﺎدره رو ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺳﯿﻨﻪﺑﻨﺪ ﻣﯽﺑﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮ ﺗﻬﯿﻪام ﮐﻪ‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮد ﺑﻮد ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺮو ﺑﺒﯿﻦ ﺳﯿﻨﻪﺑﻨﺪه ﺧﻮﺑﻪ ﯾﺎ ﻧﻪ‪ .‬ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻣﯽﮐﺸﻢ ﺗﻮ‬
‫ﺑﺮو ﺑﺒﯿﻦ‪ .‬ﺳﺮ اﯾﻦ دﻋﻮاﻣﻮن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل رﻓﺘﻢ ﺗﻮ دﯾﺪم ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻮﻣﯽ اونﺟﺎ‬
‫واﯾﺴﺎده ﯾﮏ ﻟﺒﺎس ﻋﺠﯿﺒﯽ ﺗﻨﺶ ﮐﺮده‪ .‬ﻟﺒﺎس زﯾﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ ﺑﺎر‬
‫ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﻟﺒﺎس زﯾﺮ ﺑﯿﺎد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﺗﻮ )ﻧﻪ ﺷﻤﺎ( زرﺗﺸﺘﯽ ﻫﺴﺘﯽ؟ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﻧﺨﯿﺮ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻣﮕﻪ اﯾﺮوﻧﯽ ﻧﯿﺴﺘﯽ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﭼﺮا‪ .‬ﮔﻔﺖ ﭘﺲ ﭼﻪ دﯾﻨﯽ داري؟ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫اﺻﻼً دﯾﻦ ﻧﺪارم‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ از اﯾﻦ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﻦ ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم ﺑﻪ ﺧﯿﺎطﻫﺎ‬
‫ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦﺟﺎ رو ﺗﻨﮓﺗﺮ ﺑﮑﻨﯿﺪ و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ‪ .‬ﺧﺎﻧﻮم ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ اﺳﻢ‬
‫ﮐﻮﭼﮏ ﻣﻦ رو ﻣﯽدوﻧﺴﺖ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﭘﺲ ﺷﺎم رو ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﯽﺧﻮرﯾﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎﺷﻪ‪.‬‬
‫ﺣﺎﻻ ﮐﯽ اونﺟﺎﺳﺖ؟ ﺧﻮاﻫﺮ ﺑﺰرگ ﻋﻠﻮي ﺑﻪ اﺳﻢ ﻧﺠﻤﯽ ﮐﻪ ﺳﺎلﻫﺎ ﺑﻮد در‬
‫اﻧﮕﻠﺴﺘﺎن زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﺳﺎلﻫﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ از ﺷﻮروي اوﻣﺪه ﺑﻮد ﺑﯿﺮون‪ .‬ﺑﻬﺶ‬
‫ﺗﻠﻔﻦ ﮐﺮدم ﮐﻪ ﻧﺠﻤﯽ ﺟﺎن ﺧﻮرش ﻗﻮرﻣﻪ ﺳﺒﺰي درﺳﺖ ﮐﻦ ﻣﻦ ﺷﺐ دارم‬

‫‪74‬‬
‫ﻣﯽآم‪ .‬ﻣﺎﻫﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﻪ ﺗﻮي ﯾﮏ ﻫﺘﻞ ﺑﻮدﯾﻢ‪ .‬ﺧﺎﻧﻮمﻫﺎ ﻗﺮار ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﺗﻮي‬
‫ﯾﮏ ﮐﺎﻓﻪاي ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻫﺘﻞ‪ .‬رﻓﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﯾﮏ وﯾﺴﮑﯽ ﺧﻮردم و ﺑﻘﯿﻪ ﺷﺮاب‬
‫ﺧﻮردﻧﺪ و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ ﺷﺮوع ﮐﺮد ﺑﻪ ﻧﻄﻖﻫﺎي ﻏﺮّا راﺟﻊ ﺑﻪ‬
‫رلﻫﺎي ﻋﺠﯿﺐ و ﻏﺮﯾﺒﯽ ﮐﻪ ﺑﺎزي ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬و اﯾﻦﮐﻪ اﯾﻦ رل رو ﺧﯿﻠﯽ‬
‫دوﺳﺖ دارم‪ .‬ﻣﻦ ﭘﻮل ﻣﺸﺮوبﻫﺎ رو ﮔﺬاﺷﺘﻢ روي ﻣﯿﺰ ﮔﻔﺘﻢ اﻣﯿﺪوارم اﺟﺎزه‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ ﮐﻪ دﻋﻮت ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬اوﻣﺪم ﺑﯿﺮون و ﺳﻮار ﺷﺪم رﻓﺘﻢ ﺧﻮﻧﻪٔ‬
‫ﻧﺠﻤﯽ‪ ،‬ﻗﻮرﻣﻪ ﺳﺒﺰي رو ﺧﻮردم و ﻫﻤﻮن ﺟﺎ ﻫﻢ ﺷﺐ ﺧﻮاﺑﯿﺪم‪ .‬دﯾﮕﻪ ﺧﺎﻧﻢ‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ رو ﻧﺪﯾﺪم ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺷﺮوع ﺷﺪ‪ .‬روز اول ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﯾﮏ ﺻﺤﻨﻪٔ‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺸﮑﻞ ﻓﯿﻠﻢ رو ﻗﺮار ﺑﻮد ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮔﻔﺘﯽ ﮐﻪ ﻫﻢ ﺧﻮدت ﺻﺤﻨﻪﻫﺎي ﻣﺸﮑﻞ رو روز اول ﺷﺮوع ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﺮدي و ﻫﻢ ﻣﺪﯾﺮ ﺗﻬﯿﻪﻫﺎ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎي ﻣﺸﮑﻞ رو روز اول ﺷﺮوع ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ ﺗﻮ ﭼﻪ ﮐﺎرهاي‪ .‬رﺳﻢ اﯾﻨﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ در ﻣﻮرد ﻣﻦ دﯾﮕﻪ د‪‬ﻣ‪‬ﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ دﯾﮕﺮان اﻧﺠﺎم‬
‫ﻣﯽدن ﮐﻪ ﺑﺒﯿﻨﻦ ﮐﺎرﮔﺮدان ﭼﻪ ﻗﺪر ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ داره‪ .‬ﺑﻌﺪ ﯾﮏ ﺻﺤﻨﻪاي ﺑﻮد ﺑﺎ اﯾﻦ‬
‫ﺧﺎﻧﻢ‪ ،‬ﻗﺒﻞ از اﯾﻦﮐﻪ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ ﻣﺮد )ﮐﻪ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ ﻓﻮقاﻟﻌﺎدهاي ﻫﻢ ﺑﻮد( وارد‬
‫ﺻﺤﻨﻪ ﺑﺸﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﺳﻤﺶ ﯾﺎدﺗﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬وﯾﻠﻔﯿﺪ ﮔﺮﯾﻤﭙﻪ‪ .‬ﻣﯽدوﻧﯽ ﭼﺮا اﺳﻤﺶ ﯾﺎدﻣﻪ؟ ﺟﻔﺖﻣﻮن‬
‫ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻮدﯾﻢ ﮐﻪ اون ﻣﺮد‪ .‬و ﻣﻮﻗﻌﯽ ﻣﺮد ﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ ﻣﺮد‬
‫رو ﻫﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺳﺮﻃﺎن ﻟﻮزاﻟﻤﻌﺪه داﺷﺖ‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻋﻠﯽ ﺣﺎﺗﻤﯽ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﻣﻨﻮ‬
‫دوﺳﺖ داﺷﺖ‪ .‬واﻗﻌﺎً ﻫﻢ ﺣﺮف ﮔﻮش ﮐﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺑﮕﺬرﯾﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ اوﻣﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻤﯽﮔﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺑﻮد ﺑﺪون ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري‪ .‬اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﺑﺎﯾﺪ‬

‫‪75‬‬
‫دﯾﺎﻟﻮﮔﺶ رو ﻣﯽﮔﻔﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﯾﮏ ﻫﻮاري ﻣﯽزد ﮐﻪ اون ﺳﺮش ﻧﺎﭘﯿﺪا‪ .‬ﻣﻦ اﺻﻼً‬
‫ﻋﺎدت ﻧﺪارم ﺑﺎ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ از ﮐﻨﺎر دورﺑﯿﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻨﻢ‪ .‬ﻣﯽرم در ﮔﻮﺷﺶ ﺑﻬﺶ‬
‫ﻣﯽﮔﻢ‪ .‬رﻓﺘﻢ ﻃﺮﻓﺶ ﮔﻔﺘﻢ ﺷﻤﺎ ﭼﺮا داد ﻣﯽزﻧﯿﺪ؟ اﺻﻼً اﺗﻔﺎﻗﯽ ﻧﯿﻔﺘﺎده ﮐﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫داد ﻣﯽزﻧﯿﺪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﯾﮏ ﻣﻘﺪاري اﺑﻬﺖ ﻗﻀﯿﻪ ﮔﺮﻓﺘﺶ‪ .‬ﻫﻤﻮن ﺧﺎﻧﻤﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻗﺮار ﺑﻮد ﻣﻨﻮ ﺑﭽﺴﺒﻮﻧﻪ ﺑﻪ دﯾﻮار‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻤﻮن روز ﺻﺤﻨﻪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ‬
‫و اون ﻣﺮدي ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﺷﻮﻫﺮش رو ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﺮد ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺑﺎ ﭼﻪ ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ‬
‫ﮐﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﻫﻤﻪاش ﺑﺎﯾﺪ در ﻧﻮر ﺷﻤﻊ ﺑﺎﺷﻪ و ﻣﺪﯾﺮ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﺴﺖ‬
‫اﻓﮑﺖ ﻧﻮر ﺷﻤﻊ ﺑﺪه‪ .‬اون ﻫﻢ ﺑﻪ ﺟﺎي ﺧﻮد‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﺻﺤﻨﻪاي رﺳﯿﺪ ﮐﻪ‬
‫ﺧﺎﻧﻮﻣﻪ از ﺑﯿﺮون از ﯾﮏ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻌﺮﺧﻮﻧﯽ ﻣﯽاوﻣﺪ‪ .‬ﺷﻮﻫﺮه در اﺗﺎق ﺧﻮدش‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻪ و داره ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ دو ﺳﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﺷﻮﻫﺮه رو از ﺧﻮﻧﻪ ﺑﯿﺮون‬
‫ﮐﺮده‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﺎد و ﻃﻮري ﮐﻪ ﻣﻌﻠﻮم ﺑﺎﺷﻪ ﺑﻬﺶ ﺧﻮش ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ .‬ﺧﺎﻧﻢ‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ از در ﮐﻪ اوﻣﺪ ﺗﻮ‪ ،‬ﺷﺮوع ﮐﺮد ﺑﻪ آواز ﺧﻮﻧﺪن‪ .‬رﻓﺘﻢ ﭘﯿﺸﺶ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﭼﺮا آواز ﻣﯽﺧﻮﻧﯽ؟ ﺗﻮ ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﻧﻤﯽدوﻧﯽ ﺷﻮﻫﺮت ﺧﻮﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻮ ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﺧﻮﺷﺤﺎل ﺑﯿﺎ ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪ‪ .‬وﻗﺘﯽ داري ﻣﯽري ﺗﻮي اﺗﺎق‪ ،‬ﮐﻼﻫﺖ رو وردار و‬
‫دﺳﺘﮑﺶﻫﺎت رو درﺑﯿﺎر ﺑﻌﺪ ﺻﺪاي ﺷﻮﻫﺮت رو ﺑﺸﻨﻮ و ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮ‪ .‬اﯾﻦ زن‬
‫ﺗﺎ آﺧﺮ ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺮ ﺟﺎ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺗﻮ ﺧﺪاﯾﯽ! و ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﮐﻪ ﻫﻨﻮزه اﮔﺮ‬
‫ﺑﻬﺶ ﺑﮕﯽ )در ﺳﻮﺋﯿﺲ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻪ(‪ ،‬ﻣﯽﮔﻪ ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ ﺗﻨﻬﺎ ﮐﺎرﮔﺮدان‬
‫روي زﻣﯿﻨﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﭼﻪ ﻗﺪر ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮏ ﻣﺎه و ﺑﯿﺴﺖ روز‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮐﺠﺎ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﮐﺮدي؟‬

‫‪76‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﯾﮑﯽ از دﻫﺎت ﮐﻮﭼﮏ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﺮﻟﯿﻦ ﺑﻪ اﺳﻢ ﻓ‪‬ﻞ )‪.(Fell‬‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﺷﺪ ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ و ﻧﯿﻢ‪ .‬و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻨﺪ ﮐﻮﺗﺎﻫﺶ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ اﮔﺮ ﮐﻮﺗﺎﻫﺶ‬
‫ﮐﻨﯿﻦ ﺑﻤﺐ ﻣﯽذارم ﺗﻮي دﻓﺘﺮﺗﻮن‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه در ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ و ﺳﯿﺰده دﻗﯿﻘﻪ ﺗﻮاﻓﻖ‬
‫ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﯿﻠﻢ در اﺻﻞ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره در ﺳﺎلﻫﺎي ‪ ٨١‬ـ‪.١٩٨٠‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮐﺠﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﻫﺮ ﺟﺎ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﺳﺎﺧﺘﻢ ﻫﻤﻮن ﺟﺎ ﻫﻢ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدم‪.‬‬
‫اون ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻘﺮّ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﺑﻨﺪه‪ ،‬ﺑﺮهﻣﻦ )‪ (Bremen‬ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺮدﻣﺎن ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺑﯽ‬
‫داره‪ .‬ﺷﻤﺎﻟﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﺗﺮكﮐﺸﯽ ﻫﻨﻮز رﺳﻢ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﻧﮑﺘﻪاي‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻣﻬﻤﻪ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ در آﻟﻤﺎن ﻓﺴﺘﯿﻮاﻟﯽ ﺑﻮد ﺑﻪ اﺳﻢ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻣﺎرل‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﺟﺎﯾﺰه ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮ و ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎرﮔﺮدان و ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ‬
‫ٔ‬ ‫آﺧﺮﯾﻦ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮔﺮاﺑﻪ‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸ ٔﻪ ﻣﺮد را از اﯾﻦ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺳﻪ ﺗﺎ ﻃﻼ! ﻃﻮري ﮐﻪ ﺑﺮق از ﻫﻤﻪ‬
‫ﭘﺮﯾﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﯾﺎدﻣﻪ وﻗﺘﯽ ﺻﺪام ﮐﺮدن ﮐﻪ ﺑﺮم ﺟﺎﯾﺰه رو ﺑﮕﯿﺮم وزﯾﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ‬
‫آﻟﻤﺎن روي ﺻﺤﻨﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮏ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﻧﻘﺪي ﻫﻢ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺘﻢ ﭼﻪ ﻗﺪره‪.‬‬
‫ﭘﺎﮐﺖ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﻧﻘﺪي رو ﮐﻪ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺮم‪ .‬دﯾﺪم دﺳﺖ ﻣﻨﻮ ﺳﻔﺖ ﻓﺸﺎر‬
‫ﻣﯽده‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم دﯾﺪم اﺷﺎره ﻣﯽﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﺑﺰن‪ .‬ﭘﻨﺞ ﻫﺰار ﻣﺎرك ﺟﺎﯾﺰهٔ‬
‫ﻧﻘﺪي ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻤﺎم آدمﻫﺎي ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن اﯾﺴﺘﺎده ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﺟﺎﯾﺰه ﻣﺎل ﺷﻤﺎ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ ﭘﺎﮐﺖ رو ﻧﺸﻮن دادم و ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ وﻟﯽ ﻣﺎل ﻣﻨﻪ‪ .‬ﮔﺬاﺷﺘﻢ زﯾﺮ ﺑﻐﻠﻢ و رﻓﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب ﺑﻌﺪ ﭼﻪ ﮐﺮدي؟‬

‫‪77‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﺪتﻫﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ دﻧﺒﺎل ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﻣﯽﮔﺸﺘﻢ‪ .‬ﯾﮑﯽ از آرزوﻫﺎي‬
‫ﺻﺪ در ﺻﺪ ﻗﻠﺒﯽ ﻣﻦ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻤﯽ در ﻣﻮرد زﻧﺪﮔﯽ ﭼﺨﻮف ﺑﺴﺎزم‪ .‬وﻟﯽ‬
‫ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺘﻢ ﻣﯽﺗﻮﻧﻢ ﺑﺮاش ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﭘﯿﺪا ﮐﻨﻢ ﯾﺎ ﻧﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﯽ از روي زﻧﺪﮔﯽ ٔ‬
‫ﻧﺎﻣﻪ ﭼﺨﻮف ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺴﺎزي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻪ ﺷﺮﻃﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺗﻤﺎم ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﻧﺎﻣﻪاي رو ﮐﻪ ﭼﺨﻮف ﻧﻮﺷﺘﻪ‬
‫ﺧﻮﻧﺪه ﺑﺎﺷﯽ و زﻧﺪﮔﯽﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ زﺑﺎنﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻧﺎﻣﻪ ﭼﺨﻮف وﺟﻮد داره‪.‬‬
‫اونﻫﺎ رو ﻫﻢ ﺧﻮﻧﺪه ﺑﺎﺷﯽ ﻣﯽﺗﻮﻧﯽ ﺑﮕﯽ زﻧﺪﮔﯽ ٔ‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬و ﮐﺎرﻫﺎي ﺧﻮدش رو ﻫﻢ ﻃﺒﯿﻌﺘﺎً‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﺻﺪ در ﺻﺪ‪ .‬ﺧﻮﻧﺪن ﮐﺎرﻫﺎي ﺧﻮدش ﻫﻢ ﻻزﻣﻪ‪ .‬ﺟﺎﻟﺐ اﯾﻦ‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺮاي ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهام ﮐﻪ اون ﻫﻢ ﮐﺎﻧﺎل اول ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن آﻟﻤﺎن‬
‫ﺑﻮد ﺑﻪ اﺳﻢ ‪ West Deutsche Rundfunk‬و ﺑﻪ اﺳﻢ ‪ WDR‬ﻣﻌﺮوف‬
‫ﺑﻮد ﻣﯽﻧﻮﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮام ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻤﯽ از زﻧﺪﮔﯽ ﭼﺨﻮف ﺑﺴﺎزم‪ .‬ﻫﯿﭽﯽ ﻫﻢ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﻧﻪ ﺳﻨﺎرﯾﻮﯾﯽ ﻧﻪ ﭼﯿﺰي‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮔﺮاﺑﻪ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ )ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﻓﯿﻠﻤﯽ ﮐﻪ اﻻن ﺻﺤﺒﺘﺶ رو ﮐﺮدﯾﻢ( ﻣﻦ رﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﮐﻠﻦ و ﯾﮏ ﺳﺎل‪ ،‬ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً‬
‫ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﺎل‪ ،‬ﯾﺎدم ﻣﯽآد ﻫﺮ روز ﻣﺜﻞ اﯾﻦ ﺳﮓﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻬﺸﻮن ﭘﻮدل‬
‫ﻣﯽﮔﻦ‪ ،‬ﺗﻮ اﺗﺎق ﺳﮑﺮﺗﺮ و ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻢ و ﺑﻪ اﯾﻦﻫﺎ زور ﻣﯽآوردم ﮐﻪ‬
‫ﺑﮕﺬارﯾﻦ ﻣﻦ ﯾﮏ دﻓﻌﻪ ﺑﺮم ﺷﻮروي‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ در ﺳﺎل ‪ ١٩٨١‬ﺑﻮد ﯾﺎ ﻗﺒﻞ از اون؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دﻗﯿﻘﺎً ﺳﺎل ‪ ١٩٨١‬ﺑﻮد‪ .‬و اﯾﻦﻫﺎ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﺧﻮب ﺑﺮو ﺷﻮروي‪،‬‬
‫وﻟﯽ ﻣﺎ ﭘﻮل ﺳﺎﺧﺘﻦ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﻧﺪارﯾﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺷﻮن ﺧﯿﻠﯽ ﺟﻤﻊ و ﺟﻮر‬
‫ﺑﻮد و ﺗﻮي آﻟﻤﺎن ﻫﻢ ﮐﺴﯽ ﻋﻼﻗﻪ ﻧﺪاﺷﺖ ﮐﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ ﭼﺨﻮف ﭼﯿﺰي ﺑﺪوﻧﻪ‪.‬‬
‫ﻫﯿﭻ ﮐﺲ‪ .‬ﯾﺎدﻣﻪ ﮐﻪ ﺗﻮي ﺧﻮﻧﻪٔ ﯾﮑﯽ از دوﺳﺖﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اون ﻣﻮﻗﻊ داﺷﺘﻢ اون‬

‫‪78‬‬
‫ﻏﺬاي ﻣﻌﺮوف ‪ ،‬ﮔﻮﻻش‪ ،‬رو ﺗﻮي ﯾﮏ دﯾﮓ ﺑﺰرگ ﺑﻪ اﻧﺪازهٔ ﯾﮏ وان‪،‬‬
‫ﻣﯽﭘﺨﺘﻢ و ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺜﻼً ﺧﻮشﻣﺰه ﻫﻢ ﺑﺸﻪ ﺗﻮش ﻟﻮﺑﯿﺎ ﻣﯽرﯾﺨﺘﻢ و ﺑﻌﺪ ﺳﻪ‬
‫ﯾﺎ ﭼﻬﺎر روز ﻏﺬاﻣﻮن ﻫﻤﻮن ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﭘﻮل ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺗﺎ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﯾﮏ روزي رﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﯽﺗﻮﻧﯽ ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﺮي ﺷﻮروي )زﻣﺎن‬
‫ﺑﺮژﻧﻒ ﺑﻮد( و ﺑﺒﯿﻨﯽ ﻣﯽﺗﻮﻧﯽ ﮐﺎر ﮐﻨﯽ ﯾﺎ ﻧﻪ و وﺿﻊ از ﭼﻪ ﻗﺮاره؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻗﺮار ﺑﻮد ﻫﻤﻮن ﺟﺎ در ﺷﻮروي ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺑﺸﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﺑﻠﻪ‪ .‬ﯾﮏ ﻣﻘﺪار زﯾﺎدش رو در ﻣﺤﻞ زﻧﺪﮔﯽ ﭼﺨﻮف‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل رﻓﺘﻢ ﺷﻮروي‪ .‬وﻗﺘﯽ رﺳﯿﺪم ﯾﮑﯽ اوﻣﺪه‬
‫ﺑﻮد ﻋﻘﺒﻢ‪ .‬ﮐﯿﻒ دﺳﺘﯽام ﮔﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺣﺘﯽ ﻣﺴﻮاك و ﻣﺎﺷﯿﻦ رﯾﺶﺗﺮاﺷﯽ‬
‫ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﻫﯿﭽﯽ ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﺎ ﻟﻮﻓﺖ ﻫﺎﻧﺰا اوﻣﺪه ﺑﻮدم ﺑﻪ ﻣﻦ ﯾﮏ‬
‫ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ ﻣﻮﻗﺘﺎً دادن و ﻣﻨﻮ ﺑﺮدن ﺗﻮي ﻫﺘﻠﯽ ﺑﻪ اﺳﻢ روﺳﯿﺎ ﮐﻪ ﺗﻮش ﺷﺶ ﻫﺰار‬
‫ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺟﺎ ﻣﯽﮔﺮﻓﺖ‪ .‬از ﻫﻤﻪ ﺟﺎي روﺳﯿﻪ ﺗﻮش ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺑﻮد و اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻮرﯾﺴﺖﻫﺎ‬
‫ﻫﻢ ﺑﻮدن‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﮐﻢﺗﺮ‪ .‬روز اول ﺧﻮاﻫﺶ ﮐﺮدم ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ رو ﮐﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﮔﺴﺘﻠﻪ‬
‫ﭼﺨﻮف ﻣﻮﺟﻮده ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺸﻮن ﺑﺪن‪ .‬رﻓﺘﻢ ﺗﻮي ﺳﺎﻟﻦ و ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫رادﯾﻮ)‪ (Gostele‬ﮐﻪ در واﻗﻊ اﺳﻢ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﺷﻮروي ﺑﻮد ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﻦ اوﻣﺪ‪ .‬ﻣﻦ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ رو ﮐﻪ دﯾﺪم ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ ﻧﺎﻣﻪٔ ﭼﺨﻮﻓﻪ ﺑﻪ ﻟﯿﺪﯾﺎ اﻟﯽ ﻟﻮا؛ ﻧﻤﯽدوﻧﻢ اﯾﻦ ﻧﺎﻣﻪٔ‬
‫ﺗﻮﻟﺴﺘﻮي اﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﺨﻮف و ‪ ...‬ﻣﻨﺘﻬﺎ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻮﺗﺎه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﯾﻦ‬
‫ﻓﯿﻠﻤﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ژاﭘﻨﯽ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﺪت ﭘﺎﻧﺰده دﻗﯿﻘﻪ‪ .‬از اون‬
‫دﯾﮕﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮي ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬از ﺧﻮد ﭼﺨﻮف ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺴﺘﻨﺪي ﻧﺒﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﭼﺨﻮف در ﺳﺎل ‪ ١٩٠٤‬ﻣﺮد‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻋﮑﺲ ازش ﺑﻮد وﻟﯽ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﮔﺴﺘﻠﻪ رادﯾﻮ ﮔﻔﺘﻢ‪،‬‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ازش ﻧﺒﻮد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻣﻦ اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ رو ﺑﻪ ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬

‫‪79‬‬
‫ﮔﻔﺖ ﺗﻮ روﺳﯽ ﺑﻠﺪي؟ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻪ ﺧﺪا ﻧﻪ‪ .‬ﻫﺮﭼﻪ ﻗﺴﻢ و آﯾﻪ ﺧﻮردم ﮔﻔﺖ ﻧﻪ ﺗﻮ‬
‫روﺳﯽ ﻣﯽﻓﻬﻤﯽ‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﯿﻢ ﯾﮏ ﻣﻘﺪاري ﺗﻮي ﻣﺴﮑﻮ ﮔﺸﺘﯿﻢ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﺧﻮﻧﻪاي‬
‫ﮐﻪ ﭼﺨﻮف ﺗﻮش زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮد رو ﻧﺸﻮن ﻣﻦ دادن‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻦﮐﻪ دوره ﺗﻤﻮم‬
‫ﺷﺪ و ﻣﻦ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ و ﺑﺮاي ‪ WDR‬ﯾﮏ ﻃﺮح ﻧﻮﺷﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺜﻼً ﺗﻮ ﻣﯽﮔﻔﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮام ﯾﮏ ﻫﻤﭽﯿﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑﺴﺎزم و‬
‫اونﻫﺎ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻧﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﯽ ﺑﺴﺎزي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺧﻮب ﭘﻮل ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺣﺴﺎب ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽ‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻤﭽﯿﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺗﻮي آﻟﻤﺎن ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب ﭘﺲ ﭼﺮا ﺑﺮاي ﻫﻤﻮن ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪاي ﻫﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ رو ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ‬
‫ﺷﻮروي ﭘﻮل ﺧﺮج ﮐﺮدﻧﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺧﻮب ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ اﻣﯿﺪوار ﺑﻮدن ﮐﻪ ﻣﯽرم ﺷﻮروي و ﺑﺮﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮔﺮدم و ﺑﺮاي اوﻧﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﭼﺨﻮف ﭼﯿﺰي ﻧﻤﯽدوﻧﻦ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﯾﮏ ﭼﯿﺰي‬
‫ﻣﯽﯾﺎرم ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ و ﯾﮏ ﻃﺮح دادم ﺑﻬﺸﻮن‪ .‬و اﯾﻦ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ‪ WDR‬ﺧﯿﻠﯽ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭼﻮن ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده رو دﯾﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي دﯾﮕﺮت رو ﭼﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ ﻧﺪﯾﺪه ﺑﻮدن‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﺪاً دﯾﺪن‪ .‬ﺳﻪ ﺗﺎ ﺟﺎﯾﺰهاي ﮐﻪ اون ﺳﺎل‬
‫ﺑﺮاي ﻓﯿﻠﻢ آﺧﺮﯾﻦ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮔﺮاﺑﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﻫﻢ ﯾﮏ ﻣﻘﺪاري ﺑﺎﻋﺚ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﻦ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ‪ WDR‬ﺑﺎ رادﯾﻮ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﮐﻪ ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻦ ‪ RAI‬و‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻫﻢ ﺧﻮدم ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺘﻢ‬
‫ﺑﺎ ﮔﺴﺘﻠﻪ رادﯾﻮ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮد‪ .‬ﯾﮏ ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﮐﻪ ﭘﯿﺶﺗﺮﻫﺎ ﺑﺎﻫﺎﺷﻮن ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدم ﺑﻪ اﺳﻢ ﭘﺮووﺑﯿﺲ ﻓﯿﻠﻢ ‪Prowobis‬‬
‫‪ Film‬ﮐﻪ ﮐﺎﺗﻮﻟﯿﮏ ﻫﺴﺘﻦ‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ ﭼﻬﺎر ﺗﺎﯾﯽ روي ﻫﻢ ﭘﻮل ﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ‬

‫‪80‬‬
‫ﺑﺮم ﻓﯿﻠﻢ رو ﺑﮕﯿﺮم‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﭘﻮﻟﺶ ﭼﻪ ﻗﺪر ﺑﻮد؟ ﺳﯿﺼﺪ و ﭘﻨﺠﺎه‬
‫ﻫﺰار ﻣﺎرك‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮐﻪ اون وﻗﺖﻫﺎ ﭼﯿﺰي ﺣﺪود ﺻﺪ و ﭘﻨﺠﺎه ﻫﺰار دﻻر ﻣﯽﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪:‬آره‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﭘﻮل ﻣﻦ ﻧﮕﺎﺗﯿﻮ ﺧﺎم ﺧﺮﯾﺪم‪ ،‬ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدار ﮔﺮﻓﺘﻢ‪،‬‬
‫آﺳﯿﺴﺘﺎن ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدار ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬و اﮔﺮ ﺻﺪاي ﻣﺤﯿﻂ ﻻزم داﺷﺘﯿﻢ ﺧﻮدم ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﭘﺮووﺑﯿﺲ ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻢ ﯾﮏ ﻣﺪﯾﺮ ﺗﻬﯿﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ داد ﮐﻪ ﻣﻮاﻇﺐ دﺧﻞ و ﺧﺮج‬
‫ﻣﺎ ﺑﺎﺷﻪ ﮐﻪ زﯾﺎد ﺧﺮج ﻧﮑﻨﯿﻢ‪ .‬اول ﻣﻦ رﻓﺘﻢ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ اﯾﻦﻫﺎ اوﻣﺪن ﺷﻮروي‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﮔﺴﺘﻠﻪ رادﯾﻮ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻨﯽ ﺷﺒﯿﻪ ﻟﯿﻤﻮزﯾﻦ ﺗﻮي ﻓﺮودﮔﺎه‬
‫دﻓﻌﻪ ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﻣﺴﮑﻮ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ رو ﺑﺮدﻧﺪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻫﺘﻠﯽ ﺑﻪ اﺳﻢ ﻫﺘﻞ اوﮐﺮاﯾﻦ‪ .‬در‬
‫ﯾﮏ اﺗﺎق ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮب‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺗﯿﻢ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري اوﻣﺪ و ﻣﺎ از روز ﺑﻌﺪش ﺷﺮوع‬
‫ﮐﺮدﯾﻢ ﺑﻪ ﮐﺎر‪ .‬اول رﻓﺘﯿﻢ ﺗﻮي ﺧﻮﻧﻪٔ ﭼﺨﻮف در ﻣﺴﮑﻮ و از ﻋﮑﺲﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫اونﺟﺎ ﺑﻮد ﮔﻔﺘﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﮕﯿﺮن‪ .‬ﯾﮏ ﺑﺎر ﻫﻢ ﻋﺪﺳﯽ زوم ﺧﻮرد زﻣﯿﻦ‪ .‬ﭼﻮن‬
‫آﺳﯿﺴﺘﺎن ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدار ﮐﻪ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖ ﺑﻮد از ذوق رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﺴﮑﻮ زوم رو‬
‫اﻧﺪاﺧﺖ زﻣﯿﻦ و ﺑﺎ زوم دﯾﮕﻪ ﻧﻤﯽﺷﺪ ﮐﺎر ﮐﺮد‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻦﮐﻪ در ﺳﻔﺮ ﺑﻌﺪي ﺑﻪ‬
‫ﯾﺎﻟﺘﺎ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﻫﻮاﭘﯿﻤﺎ ﭘﺮواز ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ ﺗﻬﯿﻪ ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﺨﻮف در ﯾﺎﻟﺘﺎ ﻫﻢ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮده ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﺨﻮف ﺳﺎلﻫﺎي آﺧﺮ ﻋﻤﺮش رو در ﯾﺎﻟﺘﺎ ﮔﺬروﻧﺪ‪ .‬اونﺟﺎ از‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﺎﻟﯽ وﺿﻌﺶ ﺑﻬﺘﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد ﭼﻮن ﺗﻤﺎم آﺛﺎرش رو ﺑﻪ ﻫﻔﺘﺎد ﻫﺰار روﺑﻞ‬
‫ﻓﺮوﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﯾﮏ آدﻣﯽ ﺑﻪ اﺳﻢ ﻣﺎرﮐﺲ و ﺑﺎﻣﺰه اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ آﺛﺎري رو‬
‫ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﻠﮑﻪ آﺛﺎر آﯾﻨﺪهاش رو ﻫﻢ ﻓﺮوﺧﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ!‬

‫‪81‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬ﻣﻦ رﻓﺘﻢ ﺧﻮﻧﻪاش رو ﮐﻪ ﺧﻮاﻫﺮش ﺑﻌﺪ از ﻣﺮگ ﭼﺨﻮف‬
‫ﻣﺜﻞ ﭼﺸﻤﺶ ازش ﻧﮕﻬﺪاري ﮐﺮده ﺑﻮد و اون ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻮزه ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ازش ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﯿﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﯿﻢ »ﺗﺎﮔﺎن روگ« ﮐﻪ زادﮔﺎه ﭼﺨﻮف ﺑﻮد‪ .‬آﻗﺎ ﭼﻪ ﺧﺎﻧﻮمﻫﺎي‬
‫ﺧﻮﺷﮕﻠﯽ اونﺟﺎ دﯾﺪﯾﻢ‪ .‬ﺗﻮ رو ﺑﻪ ﺧﺪا اﯾﻦ رو ﺑﻨﻮﯾﺲ‪ .‬واﻗﻌﺎً ﻣﻦ زﯾﺒﺎﺗﺮﯾﻦ زن‪-‬‬
‫ﻫﺎي زﻧﺪﮔﯿﻢ رو ﺗﻮي ﺗﺎﮔﺎن روگ دﯾﺪم‪ .‬ﯾﮑﯽﺷﻮن آبِ ﻟﺒﻮ ﻣﯽﻓﺮوﺧﺖ‪ .‬ﻧﻪ‪،‬‬
‫آب ﻟﺒﻮ ﮐﻪ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﭼﻮن ﺗﺎﺑﺴﺘﻮن ﮔﺮم و داغ ﺑﻮد‪ ،‬ﯾﮏ آب ﻣﯿﻮهاي ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﻓﺮوﺧﺖ‪ .‬آب ﻣﯿﻮهٔ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﺎرﻣﻮن ﺗﻤﻮم ﺷﺪ و ﺑﺮﮔﺸﺘﯿﻢ ﻣﺴﮑﻮ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﻣﯽﺧﻮام ﺑﺮم »ﻣ‪‬ﻠﯽ ﺧُﻮا« )‪ (Melikhovo‬ﻫﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﮕﯿﺮم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪» :‬ﻣ‪‬ﻠﯽ ﺧُﻮا« ﮐﺠﺎﺳﺖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪» :‬ﻣ‪‬ﻠﯽ ﺧُﻮا« ﺟﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﺨﻮف اونﺟﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل زﻧﺪﮔﯽ و‬
‫ﻃﺒﺎﺑﺖ ﮐﺮد‪ .‬ﭼﺨﻮف اوﻟﺶ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻃﺒﯿﺐ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﺎﺷﺮش ﺣﺮف‬
‫ﻗﺸﻨﮕﯽ زده؛ ﮔﻔﺘﻪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﯿﻦ ﮐﻪ ﺳﺮ دو ﺗﺎ ﭼﺎه ﻧﺮم‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﯾﺎ‬
‫ﻃﺒﺎﺑﺖ ﺑﮑﻦ ﯾﺎ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﯽ‪ .‬ﮔﻔﺘﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﯽ زﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ دوﺳﺘﺶ دارم‪،‬‬
‫ﻋﺸﻘﻤﻪ‪ .‬ﻃﺒﺎﺑﺖ زن ﻋﻘﺪي ﻣﻨﻪ‪ .‬ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻊ از ﯾﮑﯽ ﺧﺴﺘﻪ ﻣﯽﺷﻢ ﻣﯽرم ﺳﺮاغ‬
‫اون ﯾﮑﯽ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل اﯾﻦﻫﺎ ﻫﻤﻪ رو ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺧﻮدم اوﻣﺪم ﻫﺎﻣﺒﻮرگ‪ .‬در ﺷﻬﺮ‬
‫ﻧﺎﻣﻪ ﭼﺨﻮف رو ﺑﻪ ﺳﺒﮏ اﺳﺘﺎﻧﯿﺴﻼوﺳﮑﯽ‬
‫ﻫﺎﻣﺒﻮرگ ﺳﻪ ﺗﺎ ﻧﻤﺎﯾﺶ ٔ‬
‫ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﮐﺮدم‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﺳﺘﺎﻧﯿﺴﻼوﺳﮑﯽ ﮐﺎرﻫﺎي ﭼﺨﻮف رو ﺧﺮاب ﮐﺮده ﺑﺎ‬
‫وﺟﻮد اﯾﻦﮐﻪ ﺣﺘﯽ ﭼﺨﻮف ﻫﻢ ﺳﺮ ﺗﻤﺮﯾﻦﻫﺎش ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮده‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻧﻤﺎﯾﺶﻧﺎﻣﻪﻫﺎ رو ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪.‬ﯾﮑﯽ »داﯾﯽ واﻧﯿﺎ« اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﮑﯽ »ﻣﺮغ درﯾﺎﯾﯽ« و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ‬
‫»اﯾﻮاﻧﻒ« ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ رﺑﻄﯽ ﺑﻪ اﺳﺘﺎﻧﯿﺴﻼوﺳﮑﯽ ﻧﺪاره‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ رو ﺟﻮري‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﮐﺮدم ﮐﻪ ﺧﻮد روسﻫﺎ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدن ﮐﻪ ازﺷﻮن دزدﯾﺪهام‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ‬

‫‪82‬‬
‫ﺳﺒﮏ و ﻓﺮم ﺗﺼﻮﯾﺮي درﺳﺖ ﺷﮑﻞ ﻫﻤﻮن زﻣﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ رو ﺑﻪ ﻫﻢ‬
‫ﭼﺴﺒﻮﻧﺪﯾﻢ و ﺗﻤﻮم ﺷﺪ دﯾﮕﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺗﻮ ﭼﺮا اﻧﻘﺪر ﻣﺴﺤﻮر ﭼﺨﻮف و ﮐﺎرﻫﺎﺷﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺳﻮاﻟﺖ ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺒﺎﺳﺖ و ﺑﻪ ﺟﺎ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ در ﺳﺎل ‪ ١٩٨٤‬از‬
‫روي داﺳﺘﺎن »درﺧﺖ ﺑﯿﺪ« ﭼﺨﻮف‪ ،‬ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻢ‪ .‬داﺳﺘﺎن »درﺧﺖ ﺑﯿﺪ«‬
‫ﭼﻬﺎر ﺻﻔﺤﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ازش ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ‪ ٩٠‬دﻗﯿﻘﻪاي ﺳﺎﺧﺘﻢ ﺑﺪون اﯾﻦﮐﻪ‬
‫ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽ ﺧﺴﺘﻪ ﺑﺸﻪ‪ .‬ﻋﺮض ﺑﻪ ﺣﻀﻮرت ﻣﻦ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﻫﺠﺪه ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد وارد‬
‫اﺗﺮﯾﺶ ﺷﺪم‪ .‬ﻗﺒﻞ از اﯾﻦﮐﻪ اوﻟﯿﻦ ﺑﯿﻤﺎري ﺳﻞ رﯾﻮيام رو ﺑﮕﯿﺮم‪ ،‬ﻧﻪ‪ ،‬ﺗﺎزه‬
‫اوﻟﯿﻦ ﺳﻞ رﯾﻮيام رو در ﻧﻮزده ﺳﺎﻟﮕﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﮐﻪ ﺗﺼﺎدﻓﺎً داﺳﺘﺎن »اﺗﺎق‬
‫ﺷﻤﺎره ‪ «٦‬رو ﺧﻮﻧﺪم ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﻫﯿﭻ ﺑﯿﻤﺎري ﺳﻞ ﺗﻮش ﭘﯿﺶ ﻧﻤﯽآد‪ .‬ﻣﻦ دﯾﻮاﻧﻪٔ‬
‫ٔ‬
‫ﭼﺨﻮف ﺷﺪم‪ .‬ﻗﺒﻠﺶ ﯾﮏ ﭼﻨﺪ ﺗﺎﯾﯽ داﺳﺘﺎن ﮐﻮﺗﺎه ازش ﺧﻮﻧﺪه ﺑﻮدم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮔﻔﺘﯽ ﺗﻮي اﯾﻦ داﺳﺘﺎن ﺻﺤﺒﺘﯽ از ﻣﺮض ﺳﻞ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻗﻬﺮﻣﺎنﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﺳﻞ ﻧﺪارن وﻟﯿﮑﻦ آدمﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﯾﺎن ﺗﻮي‬
‫داﺳﺘﺎن ﻫﻤﻪ ﺟﻮر ﺑﯿﻤﺎري دارن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ ﻣﺤﯿﻂ داﺳﺘﺎن ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﻮ رو ﮔﺮﻓﺖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ ﻣﺤﯿﻂ ﻧﺒﻮد؛ ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺤﯿﻂ ﻧﺒﻮد‪ .‬اﺻﻞ ﻗﻀﯿﻪ‪ ،‬ﻗﻬﺮﻣﺎن ﯾﺎ‬
‫ﻓﯿﮕﻮر اﺻﻠﯽ داﺳﺘﺎن ﺑﻮد ﮐﻪ دﮐﺘﺮه‪ .‬و آﺧﺮش ﻫﻢ ﻣﯽﺑﻨﺪﻧﺶ ﺗﻮ ﺗﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن و‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ وﺿﻊ ﻓﺠﯿﻌﯽ ﮐﻪ ﯾﺎدت ﻫﺴﺖ ﻣﯽﻣﯿﺮه‪ .‬اﯾﻦ داﺳﺘﺎن رو ﮐﻪ ﺧﻮﻧﺪم‬
‫ﺑﻌﺪش ﺷﺮوع ﮐﺮدم ﻣﺴﻠﺴﻞ ﮐﺎرﻫﺎي ﭼﺨﻮف رو ﺧﻮﻧﺪن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦﮐﻪ ﻣﯽﮔﯽ اﯾﻦ داﺳﺘﺎن رو ﺧﻮﻧﺪي و دﯾﻮاﻧﻪٔ ﭼﺨﻮف ﺷﺪي‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﭼﻪ ﻃﻮر ﺷﺪ؟ ﭼﻮن ﺑﻌﻀﯽ وﻗﺖﻫﺎ آدم ﯾﮏ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ رو ﻣﯽﺧﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﺜﻞ‬
‫ﻣﺸﺖ ﻣﯽﺧﻮره ﺗﻮ ﭼﻮﻧﻪاش ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﭼﯿﺰي ﻣﯽﺷﻪ ﮐﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎل‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻬﺶ ﻧﺒﻮده و ﺑﻪ ﺧﻮدش ﻣﯽﮔﻪ ﮐﻪ اي ﺑﺎﺑﺎ اﯾﻦ ﭼﻬﻞ ﺳﺎل اﯾﻦﺟﺎ ﺑﻮده و‬

‫‪83‬‬
‫ﻣﻦ ﻧﻤﯽدﯾﺪﻣﺶ‪ .‬اﯾﻦ دو ﺣﺎﻟﺖ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺮﺑﻮط ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺗﻮ ﭼﻪ‬
‫ﻃﻮري ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻫﺮ دو‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﭼﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﯿﺰي ﺑﻮد و ﻣﻦ ﻧﻤﯽدﯾﺪم‪ .‬اﻣﺎ آدمﻫﺎي دور ور اﯾﻦ دﮐﺘﺮه‪ ،‬ﭼﻪ‬
‫اون ﻣﻮﻧﯿﺲ ﻣﻮﻧﯿﺴﯿﭻ ﮐﻪ ﯾﮏ آدم ﺷﻞ و ﻧﻮﮐﺮ اونﺟﺎﺳﺖ و ﭼﻪ اون ﮐﺴﯽ‬
‫ﮐﻪ آﺳﯿﺴﺘﺎن دﮐﺘﺮه اﺳﺖ و ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻪ ﺗﻮ دﯾﻮوﻧﻪاي )ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ اﻟﺒﺘﻪ(‪ .‬اﯾﻦ‬
‫از ﯾﮏ ﻃﺮف‪ .‬زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد اﯾﻦ دﮐﺘﺮه )ﭼﻮن زن داﺷﺖ( ﺑﺎ ﭘﯿﺮزﻧﻪ ﻫﻢ از‬
‫ﻃﺮف دﯾﮕﻪ‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻦ رو ﻣﺴﺤﻮر ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ وﻗﺘﯽ داﺳﺘﺎنﻫﺎش رو ﻣﯽﺧﻮﻧﺪم‪ ،‬دوﺳﺖدﺧﺘﺮﻫﺎي اون ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻦ ﮐﻪ ﻣﯽ‪-‬‬
‫دوﻧﺴﺘﻦ ﻣﻦ ﺑﻪ ﭼﺨﻮف ﻋﻼﻗﻪ دارم )ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦﮐﻪ ﺧﻮدﺷﻮن ﺑﻪ ﭼﺨﻮف‬
‫ﻧﺎﻣﻪ ﭼﺨﻮف ﺑﻪ ﻣﻦ ﻫﺪﯾﻪ ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻼﻗﻪاي ﻧﺪاﺷﺘﻦ( دو ﺗﺎ ﮐﺘﺎب زﻧﺪﮔﯽ ٔ‬
‫ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ آﻟﻤﺎﻧﯽ‪ .‬ﻣﻦ اون رو ﮐﻪ ﺧﻮﻧﺪم ﻓﻬﻤﯿﺪم اﺳﺘﺎدم رو ﭘﯿﺪا ﮐﺮدهام‪.‬‬
‫ﯾﻌﻨﯽ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﭼﺨﻮف ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻌﻠﻤﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ داﺷﺘﻢ در زﻧﺪﮔﯽ و در ﻧﺸﻮن‬
‫دادن زﻧﺪﮔﯽ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ ﻏﻠﻂ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﮐﻪ ادﻋﺎ ﮐﻨﻢ زﻧﺪﮔﯽ رو ﻣﺜﻞ ﭼﺨﻮف‬
‫ﻧﺸﻮن دادهام‪ ،‬وﻟﯽ راﻫﻢ رو از اون ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﺪون اﯾﻦﮐﻪ ﺑﯽﭼﺎره ﺑﺨﻮاد‪،‬‬
‫ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ اﯾﻦ ﮐﺎر رو ﮐﺮدم ﭼﺨﻮف اون زﯾﺮ ﺧﻮاﺑﯿﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻫﻨﺮ ﭼﺨﻮف در اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻧﻤﯽذاره ﻋﺎدت‪ ،‬ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺸﻪ ﮐﻪ‬
‫آدم ﭼﯿﺰﻫﺎ رو ﺑﺒﯿﻨﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﮔﻪ اﺟﺎزه ﺑﺪي ﻣﯽﺧﻮام دو ﭼﯿﺰ راﺟﻊ ﺑﻪ ﭼﺨﻮف ﺑﻬﺖ ﺑﮕﻢ‪.‬‬
‫اول اﯾﻦﮐﻪ ﮐﺎرﻫﺎي ﭼﺨﻮف رو ﻫﻤﯿﻦ اﻣﺮوز و ﯾﺎ در ﺳﺎل دو ﻫﺰار ﻫﻢ اﮔﺮ‬
‫ﺑﺨﻮﻧﯽ ﻫﻨﻮز واﻗﻌﯽان‪ .‬ﻣﺜﻼً ﻣﺸﮑﻞ ﯾﮏ زن ﻓﺎرغ ﯾﺎ ﯾﮏ ﻣﺮد ﻋﺎﺷﻖ‪ .‬ﯾﺎ ﻣﺜﻼً‬
‫راﺑﻄﻪ دوﺗﺎ دوﺳﺖ و ﯾﺎ راﺑﻄﻪٔ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻮاده ﺑﺎ ﺑﭽﻪﻫﺎﺷﻮن‪ .‬دوﻣﯿﻦ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ از‬
‫ٔ‬

‫‪84‬‬
‫ﭼﺨﻮف ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪام‪ ،‬و اﯾﻦ رو در ﻧﺎﻣﻪاي ﺑﻪ ﮔﻮرﮐﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ‪ ،‬اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻪ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﭘﺸﺖ ﻣﯿﺰ ﻣﯽﺷﯿﻨﻪ و ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﺮد ﺑﺎﺷﻪ‪ ،‬ﻋﯿﻦ‬
‫ﯾﺦ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦﮐﻪ ﻫﯿﭻ اﺣﺴﺎس ﺗﺮﺣﻤﯽ ﺑﺮاي ﻓﯿﮕﻮري ﮐﻪ ﺧﻠﻖ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫اﺣﺴﺎس ﻋﺸﻖ‪ ،‬ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬و اﯾﻦ رو ﺧﻮاﻧﻨﺪه ﺑﺎﯾﺪ اﺣﺴﺎس ﺑﮑﻨﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ‬
‫اﺑﮋﮐﺘﯿﻮﯾﺘﻪ رو ﭼﺨﻮف ﺑﻪ ﺗﻤﺎم دﻧﯿﺎ و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهﻫﺎ ﯾﺎد داد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﮔﺮ اﺟﺎزه ﻣﯽداد ﮐﻪ ﺟﺮﯾﺎن ﻋﺎدت اون رو ﺑﺎ ﺧﻮدش ﺑﺒﺮه‪ ،‬ﻧﻪ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺗﻮﻧﺴﺖ اﯾﻦ ﻃﻮري ﺑﺒﯿﻨﻪ و ﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺖ اﯾﻦ ﻃﻮري ﺑﻨﻮﯾﺴﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﻧﻪ‪ .‬ﭼﺨﻮف اﺻﻼً ﺑﺎ ﮐﻠﯿﺸﻪﻫﺎي ادﺑﯽ ﮐﺎر ﻧﮑﺮد‪ .‬ﻏﯿﺮ از اون‬
‫ﻣﺜﻼً ﺑﮕﻢ ﻫﻔﺖ ﯾﺎ ﻫﺸﺖ ﺳﺎل اول ﮐﻪ داﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻃﻨﺰآﻟﻮد ﺑﺮاي ﻧﻮن ﺧﻮردن‬
‫ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﯾﮏ داﺳﺘﺎن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻮﺗﺎه و ﭼﺎپ ﻫﻢ ﺷﺪه‪ .‬ﻧﺎﺷﺮش‬
‫ﺷﺮط ﮐﺮده ﺑﻮد ﮐﻪ داﺳﺘﺎنﻫﺎ از ﺻﺪ ﺳﻄﺮ ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻧﺸﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ اﮔﺮ ﺻﺪ و دو‬
‫ﺳﻄﺮ ﻣﯽﺷﺪ ﺳﺎﻧﺴﻮرش ﻣﯽﮐﺮدن‪ ،‬ﻧﻪ ﺳﺎﻧﺴﻮر ﺳﯿﺎﺳﯽ اﻟﺒﺘﻪ‪ .‬ﺑﮕﺬرﯾﻢ از زﻣﺎن‬
‫ﺗﺰار‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮ ﯾﮏ ﺻﻔﺤﻪ ﺟﺎ ﻣﯽﺷﺪه‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺎرك اﷲ‪ .‬ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ داﺳﺘﺎن ﭼﺎپ ﻣﯽﺷﻪ ﭼﺨﻮف ﺑﺮاي‬
‫اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﭘﻮل ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﺮاي روز ﺗﻮﻟﺪ ﯾﺎ ﻧﺎمﮔﺬاري ﻣﺎدرش ﯾﮏ‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده ﭼﺨﻮف ﻫﻤﻪ ﻓﻘﯿﺮ ﺑﻮدن‪ .‬ﯾﮑﯽ از‬
‫ٔ‬ ‫ﺷﯿﺮﯾﻨﯽ ﮐﯿﮏ ﺑﻬﺶ ﻫﺪﯾﻪ ﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﺑﺮادراش ﻧﻘﺎش ﺑﻮد ﮐﻪ در ﺟﻮوﻧﯽ ﺑﻪ ﺑﯿﻤﺎري ﺳﻞ ﻣﺮد‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﺗﻮ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻦ‬
‫ﻫﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺧﻮدم اﯾﻦ ﺳﮑﺎﻧﺲ رو ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ دارم‪ ،‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ وﻗﺘﯽ‬
‫ﻣﯽﺑﯿﻨﻤﺶ ﺧﯿﻠﯽ ﻏﺼﻪام ﻣﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﮑﯽ از داﺳﺘﺎنﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮم ﻣﻮﻧﺪه وﻟﯽ ﻋﻨﻮاﻧﺶ ﯾﺎدم ﻧﯿﺴﺖ‪،‬‬
‫ﻗﻀﯿﻪ ﯾﮏ ﭘﺴﺘﭽﯽ ﯾﺎ رﺋﯿﺲ ادارهٔ ﭘﺴﺖ ﺑﻮد ﮐﻪ ﯾﮏ زن ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺒﺎ داﺷﺖ و‬
‫ٔ‬

‫‪85‬‬
‫ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ زﻧﺶ ﭼﺸﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ ﺧﻮدش ﺷﺎﯾﻊ ﮐﺮده ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫زﻧﺶ ﻣ‪‬ﺘﺮِس رﺋﯿﺲ ﭘﻠﯿﺲ ﺷﻬﺮه‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮐﺴﯽ ﺟﺮأت ﻧﻤﯽﮐﺮد ﻣﺰاﺣﻢ زﻧﺶ‬
‫ﺑﺸﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﯾﻦﮐﻪ ﻣﯽﮔﯽ ﻣﻦ رو ﯾﺎد ﭼﻨﺪ ﺗﺎ از داﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﭼﺨﻮف ﻣﯽﻧﺪازه‪ .‬ﯾﮑﯽ »ﭼﻮب ﮐﺒﺮﯾﺖ ﺳﻮﺋﺪي« ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ داﺳﺘﺎن ﮐﻮﺗﺎه ﻧﯿﺴﺖ‬
‫و ﯾﮏ ﮐﻤﯽ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮه‪ .‬ﯾﮏ ﻣﻘﺪار ﻫﻢ ﺣﺎﻟﺖ ﺟﻨﺎﯾﯽ داره‪ .‬ﯾﺎ ﻣﺜﻼً داﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﻪ‬
‫اﺳﻢ »داروﺧﺎﻧﻪﭼﯽ« ﯾﺎ »در داروﺧﺎﻧﻪ« ﮐﻪ ﯾﮏ داروﻓﺮوش اﯾﻦ ﮐﺎرو ﻣﯽﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﯾﮑﯽ از داﺳﺘﺎنﻫﺎي زﯾﺒﺎي ﭼﺨﻮف ﮐﻪ در ﻫﻤﯿﻦ زﻣﯿﻨﻪاي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﮔﯽ‬
‫و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺷﺎﻫﮑﺎره‪ ،‬داﺳﺘﺎن ﯾﮏ زﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻮﻫﺮ داره‪ .‬ﯾﮏ روز‬
‫ﺷﻮﻫﺮه ﻣﯽآد ﺧﻮﻧﻪ و ﻣﻮﻗﻊ ﻏﺬا ﺧﻮردن ﺑﻪ زﻧﺶ ﻣﯽﮔﻪ اﻣﺮوز اﺳﺘﻔﺎن‬
‫اﺳﺘﻔﺎﻧﻮوﯾﭻ رو دﯾﺪم‪ .‬اﯾﻦ آدم دﯾﻮوﻧﻪ ﺷﺪه‪ .‬زﻧﻪ ﻣﯽﮔﻪ ﭼﺮا؟ )اﺳﺘﻔﺎن‬
‫اﺳﺘﻔﺎﻧﻮوﯾﭻ زن ﻧﺪاره( ﻣﺮده ﻣﯽﮔﻪ آﺧﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻪ ﭼﺸﻢ راﺳﺖ ﺗﻮ‬
‫ﻗﺮﻧﯿﻪاش ﺑﺰرگﺗﺮ از ﭼﺸﻢ ﭼﭙﺘﻪ‪ .‬ﺗﻮ رو ﺧﺪا ﻧﮕﺎه ﮐﻦ‪ .‬زﻧﻪ ﻣﯽره ﺗﻮ ﻓﮑﺮ‪ .‬ﻣﯽ‪-‬‬
‫ره ﺗﻮ آﯾﻨﻪ ﺧﻮدﺷﻮ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﻣﯽﮔﻪ ﻣﺜﻞ اﯾﻦﮐﻪ ﯾﺎرو راﺳﺖ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎ‪ .‬ﻫﺮ‬
‫روز ﺧﻼﺻﻪ ﺷﻮﻫﺮه ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﭘﯿﻐﺎم ﺑﺮاي زﻧﻪ ﻣﯽآره ﮐﻪ ﯾﺎرو ﭼﯽ ﮔﻔﺘﻪ‪ .‬ﺗﺎ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﯾﮏ روز ﺷﻮﻫﺮه ﻣﯽآد ﻣﯽﮔﻪ اﺳﺘﻔﺎن اﺳﺘﻔﺎﻧﻮوﯾﭻ اﻣﺮوز از ﻣﻦ‬
‫ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﯽ ﮐﺮد‪ .‬ﻣﻌﺬرت ﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﯿﻮﻣﺪه از ﺗﻮ و ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺧﺪاﺣﺎﻓﻈﯽ ﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﻣﯽﺧﻮاد ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﺸﻪ از اﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﺮه‪ .‬ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻣﯽره ﺧﻮدش رو‬
‫ﺑﮑﺸﻪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺷﺐ ﺷﺪه و ﺷﻮﻫﺮه ﺧﻮاﺑﯿﺪه و ﺧﺮﻧﺎس ﻣﯽﮐﺸﻪ‪ .‬زﻧﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﻪ‪،‬‬
‫ﻟﺒﺎس ﻣﯽﭘﻮﺷﻪ‪ ،‬ﺗﻮاﻟﺖ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ ،‬از در ﺧﻮﻧﻪ ﻣﯽره ﺑﯿﺮون‪ .‬ﭼﻮن ﮐﻪ ﻣﯽدوﻧﻪ‬
‫ﯾﺎرو اﻻن ﺗﻮي ﻓﻼن ﺑﻮﻟﻮاره‪ ،‬و ﻣﯽره‪ .‬و ﭼﺨﻮف ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻪ‪ :‬ﺧﺮﮔﻮش ﺑﻪ ﮐﺎم‬
‫ﻣﺎر ﻣﯽرود‪.‬‬

‫‪86‬‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﮐﺎرﻫﺎي زﯾﺒﺎﯾﯽ داره‪ .‬اﺻﻼً ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﺑﻌﺪ از اون‬
‫اوﻣﺪه ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﻣﻦ ﺳﺎل ‪ ١٩٧٧‬ﮐﻪ اوﻣﺪم آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺧﯿﻠﯽ ﺟﻮون ﺑﻮدم‪ .‬اﻣﺎ ﻫﻤﻪ‬
‫ﻋﺸﻖ ﻣﻦ رو ﺑﻪ ﭼﺨﻮف ﻓﻬﻤﯿﺪه ﺑﻮدن‪ .‬ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻢ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﯾﮏ ﮐﺘﺎب‬
‫ﻫﺪﯾﻪ ﮐﺮد راﺟﻊ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﭼﺨﻮف‪ .‬اﯾﻦﺟﺎ دارﻣﺶ ﻫﻨﻮز‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻪ »ﺑﻪ ﭘﯿﺮو و‬
‫دﻧﺒﺎﻟﻪرو ﭼﺨﻮف ﺗﻘﺪﯾﻢ ﻣﯽﮐﻨﻢ«‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮد ﻓﯿﻠﻢ ﭼﯽ ﺷﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن آﻟﻤﺎن و اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ و ﺷﻮروي ﻧﺸﻮن داده ﺷﺪ‪ .‬ﺗﻮي‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻧﺸﻮن داده ﻧﺸﺪ ﭼﻮن ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺷﺎﻧﺰده ﻣﯿﻠﯽﻣﺘﺮي ﺑﻮد‪ .‬ﻫﯿﭻ ﺟﺎﯾﺰهاي ﻫﻢ‬
‫ﻧﮕﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻗﺪر ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ و ﮐﯽ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري رو در ﻣﺎه اﮔﻮﺳﺖ ‪ ١٩٨١‬ﺗﻤﻮم ﮐﺮدم‪ ،‬در‬
‫ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ و اﮐﺘﺒﺮ و ﻧﻮاﻣﺒﺮ ﻣﻮﻧﺘﺎژ و ﻣﯿﮑﺴﺎژ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﻓﯿﻠﻢ در ﻣﺎه دﺳﺎﻣﺒﺮ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﻇﺮف ﮐﻢﺗﺮ از ﯾﮏ ﺳﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬وﻟﯽ اون ﮔﺪاﯾﯽ اوﻟﺶ ﺧﯿﻠﯽ ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ‪ .‬ﺑﻠﻨﺪﺗﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ‬
‫ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﭼﺨﻮف ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه‪ .‬ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ و ﻧﯿﻢ ﻃﻮل‬
‫ﻣﯽﮐﺸﻪ‪ .‬ﻋﯿﻦ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ﻋﺠﯿﺒﯽ ﺑﮕﻢ‪ .‬ﭼﺨﻮف در‬
‫ﺑﺎدن ﺑﺎدن در آﻟﻤﺎن ﻣﺮد‪ .‬ﺗﻮي ﻋﮑﺲﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺗﻮي ﯾﮑﯽ از‬
‫ﮐﺘﺎبﻫﺎم داﺷﺘﻢ ﯾﮏ ﻋﮑﺴﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ »اوﻟﮕﺎ ﮐﻨﯽ ﭘﺮ«‪ ،‬زن ﭼﺨﻮف‪ ،‬رو ﻧﺸﻮن‬
‫ﻣﯽداد ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﺎﻧﯿﺴﻼوﺳﮑﯽ در ﭘﺎرﮐﯽ در ﺑﺎدن ﺑﺎدن ﺟﻠﻮ ﻣﺠﺴﻤﻪٔ ﭼﺨﻮف‬
‫واﯾﺴﺎده ﺑﻮدن‪) .‬زن ﭼﺨﻮف ﻓﺎﺣﺸﻪٔ ﺑﯽﺷﺮﻣﯽ ﺑﻮد‪ .‬از ﯾﮏ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ ﻣﺴﮑﻮﯾﯽ‬
‫آﺑﺴﺘﻦ ﺷﺪ‪ ،‬اوﻣﺪ ﺳﻘﻂ ﺟﻨﯿﻨﺶ رو ﺗﻮي ﺧﻮﻧﻪٔ ﭼﺨﻮف ﮐﺮد‪ .‬ﭼﺨﻮف ﻫﻢ‬
‫ﭼﻮن دﮐﺘﺮ ﺑﻮد ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻤﮑﺶ ﮐﺮد( ﻣﻦ ﮐﻪ رﻓﺘﻢ ﺑﺎدن ﺑﺎدن ﻓﯿﻠﻢ ﺑﮕﯿﺮم ﺗﻤﺎم‬

‫‪87‬‬
‫ﭘﺎرك رو ﮔﺸﺘﻢ و ﻣﺠﺴﻤﻪ رو ﭘﯿﺪا ﻧﮑﺮدم‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ وﻟﯽ اﯾﻦﺟﺎﻫﺎ ﯾﮏ ﺟﺎﯾﯽ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺠﺴﻤﻪٔ ﭼﺨﻮف ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﻣﺎ رو ﻓﺮﺳﺘﺎدﻧﺪ ﺷﻬﺮداري‪ .‬ﺗﻮي آرﺷﯿﻮ ﺷﻬﺮداري‬
‫ﯾﮏ آدم ﭘﯿﺮي ﺑﻮد‪ .‬دﻓﺘﺮﻫﺎ رو ورق زد و ﮔﻔﺖ آره ﻣﺠﺴﻤﻪٔ ﭼﺨﻮف اﯾﻦﺟﺎ‬
‫ﺑﻮده‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﭼﯽ ﺷﺪ؟ ﮔﻔﺖ ﻣﻮﻗﻊ ﺟﻨﮓ دوم ﺟﻬﺎﻧﯽ ذوﺑﺶ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ ،‬ﮔﻠﻮﻟﻪ‬
‫درﺳﺖ ﮐﺮدهاﻧﺪ و ﺷﻠﯿﮏ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻋﺠﺐ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﯽ! ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﺑﺎدن ﺑﺎدن ﭼﺨﻮف ﺗﻮي ﭘﺎرك ﻫﺘﻞ ﻣﯽﺧﻮاﺑﯿﺪ‪ .‬اول ﺗﻮي‬
‫ﯾﮏ ﺧﻮﻧﻪٔ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻓﻬﻤﯿﺪن ﺳﻞ داره ﺑﯿﺮوﻧﺶ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ اوﻣﺪ‬
‫ﺗﻮي ﭘﺎرك ﻫﺘﻞ‪ .‬زﻧﺶ ﻫﻢ ﻫﺮ روز ﻣﯽرﻓﺖ ﺳﻮﺋﯿﺲ دﻧﺪونﻫﺎﺷﻮ درﺳﺖ‬
‫ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ زن ﺑﺎوﻓﺎ و ﻣﻬﺮﺑﻮﻧﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﻋﯿﻦ زنﻫﺎي اﯾﺮوﻧﯽ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ ﻣﻦ رﻓﺘﻢ اﯾﻦ ﻫﺘﻞ اﺗﺎق ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦ اﺗﺎق رو ﻣﯽﺧﻮام‪ .‬ﻫﻤﻮن اﺗﺎق رو‬
‫ﺑﻬﻢ دادن‪ .‬دﯾﺪم از اﯾﻦ اﺗﺎق ﻫﯿﭽﯽ ﻧﻤﻮﻧﺪه‪ .‬ﺣﺘﯽ آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ آن ﻗﺪر ﺷﻌﻮر‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ اﺗﺎق رو ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻮزه ﻧﮕﻪ دارﻧﺪ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﻣﻨﻈﺮهاي ﮐﻪ از ﭘﻨﺠﺮه‬
‫دﯾﺪه ﻣﯽﺷﺪ ﻫﻤﻮن ﺑﻮد‪ ،‬وﮔﺮﻧﻪ اﺗﺎق ﺧﻮدش دﯾﮕﻪ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺳﺮاﻧﺠﺎﻣﺶ ﻫﻢ ﭼﻨﺪان ﺧﻮش ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﺨﻮف در ﭼﻬﻞ و ﭼﻬﺎر ﺳﺎﻟﮕﯽ ﻣﺮد‪ ،‬ﺧﯿﻠﯽ ﺟﻮون‪ .‬و اﯾﻦ آدم‬
‫ﺧﻮدش ﭘﺰﺷﮏ ﺑﻮد و ﻣﯽدوﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻣﺮﺿﯽ داره‪ .‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺳﻞ رﯾﻮي ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﺳﺮﻃﺎن روده ﻫﻢ داﺷﺖ‪ .‬اﯾﻦ دو ﺗﺎ ﻣﺮض ﮐﺸﺘﻨﺪش‪ .‬ﻏﺬا ﺑﺎﯾﺪ ﻣﯽﺧﻮرد ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦﮐﻪ ﺳﻞ داﺷﺖ اﻣﺎ ﻫﺮﭼﻪ ﻣﯽﺧﻮرد دﻓﻊ ﻣﯽﺷﺪ ﭼﻮن ﺳﺮﻃﺎن روده‬
‫داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺷﺎﯾﺪ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻪ وﺟﻮد اوﻣﺪن اون ﻧﮕﺮش ﺧﺎﺻﺶ ﺑﻪ‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪88‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬درﺳﺘﻪ‪ .‬ﺑﻠﻪ درﺳﺘﻪ‪ .‬ﻣﻮاﻓﻘﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل اﺳﻢ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﮔﺬاﺷﺘﻢ‬
‫ﭼﺨﻮف‪ :‬ﯾﮏ زﻧﺪﮔﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬و اﯾﻦ آﺧﺮ ﺳﺎل ‪ ١٩٨١‬ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬ﭼﻮن اواﺋﻞ ﺳﺎل ‪ ١٩٨٢‬ﻣﻦ داﺷﺘﻢ اوﺗﻮﭘﯿﺎ رو آﻣﺎدهٔ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﻣﯽﮐﺮدم ﮐﻪ در ﻣﺎه دﺳﺎﻣﺒﺮ ‪ ١٩٨٣‬ﺗﻤﻮم ﺷﺪ وﻟﯽ ﻗﺒﻞ از اﯾﻦﮐﻪ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ اوﺗﻮﭘﯿﺎ در ﺑﺮﻟﻦ ﻧﺸﻮن داده ﺑﺸﻪ ﻣﻦ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ دﯾﮕﻪ ﺳﺎﺧﺘﻢ ﺑﻪ اﺳﻢ‬
‫ﮔﯿﺮﻧﺪه‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎس ﮐﻪ ﺳﻨﺎرﯾﻮش رو ﻫﻢ ﺧﻮدم ﻧﻮﺷﺘﻢ و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻢ ﻗﺒﻮل ﺷﺪ‪.‬‬
‫وﻟﯽ از ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهﻫﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻣﻨﺘﻘﺪﻫﺎ راﺟﻊ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﮑﻮت ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮔﯿﺮﻧﺪه‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎس ﻫﻢ در ﺳﺎل ‪ ١٩٨٣‬ﺗﻤﻮم ﺷﺪ و ﻫﺮ دو رو در ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺑﺮﻟﻦ‬
‫در ﺳﺎل ‪ ١٩٨٣‬ﻧﺸﻮن دادﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬داﺳﺘﺎن ﮔﯿﺮﻧﺪه‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎس ﭼﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬داﺳﺘﺎن ﯾﮏ زن و ﻣﺮد ﺑﻮرژواي آﻟﻤﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ دو ﺗﺎ ﺑﭽﻪ‬
‫دارﻧﺪ‪ .‬زﻧﻪ از ﺷﻮﻫﺮش ﺟﺪا ﺷﺪه ﭼﻮن ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ آرﺷﯿﺘﮑﺖ ﺗﺮك رﻓﯿﻖ ﺷﺪه‪.‬‬
‫ﺷﻮﻫﺮه ﻫﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﻟﯿﺒﺮاﻟﻪ و از اﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ ﻧﺎﻣﻮﺳﯽ ﻧﻤﯽﺷﻪ‪ .‬اﯾﻦ زن و ﺷﻮﻫﺮ‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﮑﺎﺗﺒﻪ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺮده ﻣﺪام ﺑﻪ زﻧﻪ ﻣﯽﮔﻪ ﺑﺮﮔﺮد‪ ،‬ﺑﭽﻪﻫﺎت ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﻫﺴﺘﻦ‪ .‬ﺗﺎ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﺗﺮﮐﻪ رو‪ ،‬ﭼﻮن ﮐﺎر ﭘﯿﺪا ﻧﻤﯽﮐﻨﻪ‪ ،‬از آﻟﻤﺎن ﺑﯿﺮون ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﻨﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬داﺳﺘﺎن ﺧﯿﻠﯽ واﻗﻌﯽ اﺳﺖ ﺗﻮي آﻟﻤﺎن‪ .‬ﺣﺘﻤﺎً زﻧﻪ ﻫﻢ دﻧﺒﺎﻟﺶ ﻧﻤﯽره‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬وﻟﯽ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق دﯾﮕﻪ ﻣﯽاﻓﺘﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺷﻮﻫﺮه ﻣﯽﮔﻪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎ ﺑﺮﯾﻢ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﻮن ﻫﺘﻠﯽ ﮐﻪ در ﻓﺮاﻧﺴﻪ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﯾﻢ ﺑﺮاي ﻣﺎه ﻋﺴﻞ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ دوﺑﺎره ﺷﺮوع ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬زﻧﻪ ﻫﻢ ﻗﻮل ﻣﯽده ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺮده‪ .‬ﺑﻘﯿﻪاش ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺑﻪ دﯾﺪن ﻓﯿﻠﻢ‪.‬‬

‫‪89‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ داﺳﺘﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در آﻟﻤﺎن ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻋﻤﻮﻣﯿﺖ داره‪ .‬زﻧﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ از‬
‫ﻧﻈﺮ ﻋﺎﻃﻔﯽ ﺑﻠﮑﻪ از ﻧﻈﺮ ﺟﻨﺴﯽ ﻫﻢ ‪...‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دﻗﯿﻘﺎً ﻫﻤﯿﻨﻪ‪ .‬اﻣﺎ از ﺳﻪ ﻟﺤﺎظ‪ .‬زﻧﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﮐﻤﺒﻮد ﺟﻨﺴﯽ ﺑﺎ ﺗﺮﮐﻪ‬
‫رﻓﯿﻖ ﻧﺸﺪه و ﻣﻦ ﺣﺘﯽ ﯾﮏ ﺑﺎر ﻫﻢﺧﻮاﺑﮕﯽ اﯾﻦﻫﺎ رو ﻧﺸﻮن ﻧﻤﯽدم‪ .‬وﻟﯽ در‬
‫آﺧﺮ ﻓﯿﻠﻢ زﻧﻪ در دﻓﺘﺮ ﺧﺎﻃﺮاﺗﺶ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻪ ﮐﻪ آﻟﻤﺎنِ ﻣﻦ! ﻣﻨﻮ ﺑﺒﺨﺶ ﮐﻪ‬
‫اﻣﺮوز ﭘﻮل ﺗﻮي ﺑﺎﻧﮏ ﻧﺬاﺷﺘﻢ‪ ،‬ﻓﻼن روزﻧﺎﻣﻪ رو ﻧﺨﻮﻧﺪم‪ ،‬ﺳﺮ ﺻﺒﺢ ﺷﯿﺮﯾﻨﯽ‬
‫ﺧﺎﻣﻪاي ﻧﺨﻮردم‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﺗﻤﺎم ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ رو ﮐﻪ آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ دوﺳﺖ‬
‫ﻧﺪارن وﻟﯽ ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ اﻧﺠﺎﻣﺶ ﻣﯽدن‪ ،‬ﺗﻮي اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﺑﻮد‬
‫ﮐﻪ ﻣﻨﺘﻘﺪﻫﺎي آﻟﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻮي روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺑﺰرگ ﻣﺜﻞ ‪Die Zeit,‬‬
‫‪ Frankfurter Rundschau, Zud Deutche Zeitung‬ﻣﯽﻧﻮﺷﺘﻨﺪ‬
‫و ﺑﻪ ﻣﻦ ﻋﻼﻗﻪ ﻫﻢ داﺷﺘﻨﺪ در ﻣﻮرد اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻄﻠﻘﺎً ﺳﮑﻮت ﮐﺮدﻧﺪ و ﺣﺘﯽ‬
‫ﻧﻨﻮﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺪي ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦﮐﻪ ﻣﯽﮔﯽ ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦﮐﻪ دوﺳﺘﺶ ﻧﺪارﻧﺪ اﻣﺎ اﻧﺠﺎﻣﺶ ﻣﯽدن‪،‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ درﺳﺘﻪ‪ .‬وﻟﯽ اﻧﺠﺎﻣﺶ ﻣﯽدن ﭼﻮن ﯾﮏ ﺣﺲ ﻫﻮﯾﺖﻣﻨﺪي ﺑﻬﺸﻮن ﻣﯽده‪.‬‬
‫ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺎ آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ‪ ،‬اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎ رو ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ .‬و ﺻﺮف ﻧﻈﺮ از اﯾﻦﮐﻪ دوﺳﺖﺷﻮن‬
‫دارﯾﻢ ﯾﺎ ﻧﺪارﯾﻢ‪ ،‬ﺗﺎ وﻗﺘﯽ اﻧﺠﺎمﺷﻮن ﻣﯽدﯾﻢ آﻟﻤﺎﻧﯽ ﻫﺴﺘﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺒﯿﻦ‪ .‬ﻣﻦ اﻻن ﯾﮏ ﺳﺎل و ﻧﯿﻤﻪ ﮐﻪ از آﻟﻤﺎن اوﻣﺪهام ﺑﯿﺮون‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﻬﺖ ﺑﮕﻢ ﮐﻪ در ﺑﻌﻀﯽ ﻣﺴﺎﺋﻞ‪ ،‬ﻃﺒﻘﻪٔ ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﺟﻮونﻫﺎي آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﺮفﺗﺮ‬
‫از آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﯾﮏ دﻓﻌﻪ ﺑﺎ ﺗﺎﮐﺴﯽ از ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت رﻓﺘﻢ وﯾﺴﺒﺎدن‬
‫ﭼﻮن ﺑﺎﻧﮑﻢ اونﺟﺎ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻮﻗﻊ ﺑﺮﮔﺸﺘﻦ ﺗﻮي اﺗﻮﺑﺎن‪ ،‬راﻧﻨﺪه ﮐﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮدي ﺑﻮد‬
‫داﺷﺖ از ﺧﺎﻃﺮات ﺟﻨﮓ دوﻣﺶ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﮔﻔﺖ رﻓﺘﯿﻢ ﺗﻮ ﺷﻮروي‪،‬‬
‫ﯾﮑﻬﻮ دﯾﺪﯾﻢ ﮐﻪ دﺷﻤﻦ داره ﻣﯽآد ﻃﺮف ﻣﺎ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻓﻼن ﻓﻼن ﺷﺪه ﺷﻤﺎﻫﺎ‬
‫رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﯾﻦ ﺗﻮي اون ﻣﻤﻠﮑﺖ‪ ،‬ﺑﻪ اوﻧﺎ ﻣﯽﮔﯽ دﺷﻤﻦ؟ دﻋﻮاﻣﻮن ﺷﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‬

‫‪90‬‬
‫ﻫﻤﯿﻦ ﺟﺎ وﺳﻂ اﺗﻮﺑﺎن ﻣﻨﻮ ﭘﯿﺎده ﮐﻦ‪ .‬ﻣﻦ دﯾﮕﻪ ﺑﺎ ﺗﻮ ﻧﻤﯽﯾﺎم‪ .‬دﻫﻨﺶ رو ﺑﺴﺖ‬
‫و ﻣﻨﻮ رﺳﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﻘﺼﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻣﻦ ﺳﺎل ‪ ٨۵‬از آﻟﻤﺎن رﻓﺘﻢ و ﺗﺎ ﺳﺎل ‪٩٠‬‬
‫ﺑﺮﻧﮕﺸﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره‪ .‬اﯾﻦ ﻧﺴﻞ ﺟﺪﯾﺪ در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ اون ﺣﻮادث ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﭼﻪ ارﺗﺒﺎﻃﯽ داره‪...‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ رو داري ﻣﯽﮔﯽ دﯾﮕﻪ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻧﺌﻮﻓﺎﺷﯿﺴﺖﻫﺎ‬
‫ﻫﻤﮕﯽ از آﻟﻤﺎن ﺷﺮﻗﯽ دراوﻣﺪن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره دﯾﮕﻪ‪ .‬اونﺟﺎ ﭼﻮن ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰ ﺳﺮﮐﻮب ﺷﺪه ﺑﻮد و ﮐﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﺎر دﭘﺮﺳﯿﻮن و اﻓﺴﺮدﮔﯽ ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎش ﻫﻢ دﭘﺮﺳﯿﻮن داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬ﺑﺎرك اﷲ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﯾﻦﮐﻪ دﭘﺮﺳﯿﻮن رﻓﻊ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺮضﻫﺎ ﺳﺮ ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﮐﻪ ﻣﻌﺎﻟﺠﻪ ﻧﺸﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮي آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽ ﺑﭽﻪﻫﺎي ﺟﻮون ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﭼﻪ ﮐﻪ ﭼﻬﻞ ﭘﻨﺠﺎه ﺳﺎل ﭘﯿﺶ ﯾﮏ ﺳﮕﯽ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺑﺎﻣﯽ ﺟﺴﺘﻪ‪ .‬وﻟﯽ‬
‫در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل وﻗﺘﯽ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺑﺎﻫﺎﺷﻮن ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻨﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺜﻼً دو ﺗﺎ ﺳﯿﻠﯽ‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺗﻮي ﮔﻮشﺷﻮن ﻣﯽزدي ﺗﺎ ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﻨﺪ و آدم ﺑﻪ آدم ﺑﺎﻫﺎت ﺻﺤﺒﺖ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮐﺎﻣﻼً درﺳﺘﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺑﻪ ﻫﻮﯾﺖ آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺧﯿﻠﯽ ﺣﺴﺎساﻧﺪ‪ .‬ﻫﻮﯾﺖ ﻫﻤﻮن ﻋﺎدﺗﻪ‬
‫دﯾﮕﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺒﺎ ﻣﯽﮔﯽ‪ .‬ﻫﻮﯾﺖ واﻗﻌﺎً ﻫﻤﻮن ﻋﺎدﺗﻪ‪ .‬ﯾﻪ ﭼﯿﺰ ﺟﺪﯾﺪي‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻨﻮم‪.‬‬

‫‪91‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ وﻗﺘﯽ ﺗﻮ ﻋﺎدﺗﯽ ﻧﺪاري‪ ،‬ﻫﻮﯾﺘﯽ ﻫﻢ ﻧﺪاري‪ .‬ﻧﺘﯿﺠﺘﺎً وﻗﺘﯽ ﺗﻮ‬
‫ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻤﺖ ﺑﻪ ﻋﺎدت آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﯽﮐﻨﯽ در واﻗﻊ داري ﺑﻪ ﻫﻮﯾﺖ آﻟﻤﺎﻧﯽ‬
‫ﺣﻤﻠﻪ ﻣﯽﮐﻨﯽ‪ .‬آﻟﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬آﻟﻤﺎﻧﯿﻪ ﭼﻮن ﺳﺎﻋﺖ ﭼﻬﺎر ﺑﻌﺪ از ﻇﻬﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﺷﯿﺮﯾﻨﯽ و‬
‫ﻗﻬﻮه ﺑﺨﻮره‪ .‬ﻣﺜﻞ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽﻫﺎ ﮐﻪ ﻫﻤﻮن ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﭼﺎي و ﺑﯿﺴﮑﻮﺋﯿﺖ‬
‫ﺑﺨﻮرﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺧﻮب ﺑﺎﺑﺎ ﺗﻮ اﯾﺮان ﺧﻮدﻣﻮن ﻫﻢ ﺗﻮ ﮐﺎﻓﻪ ﻧﺎدري ﻣﻦ ﯾﺎدﻣﻪ ﮐﻪ‬
‫ﻫﻤﯿﻦ ﻋﺎدت اﺟﺮا ﻣﯽﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻣﺎ ﺗﮑﻠﯿﻒﻣﻮن در ﻣﻮرد ﻫﻮﯾﺖ ﺧﯿﻠﯽ ﻧﺎﻣﺸﺨﺺﺗﺮه‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﮔﯿﺠﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮐﺪومِ ﻣﺎ؟ ﻣﺎي ﺗﻮ اﯾﺮان؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﺻﻮﻻً اﯾﺮاﻧﯽﻫﺎ‪ .‬ﺑﯿﻦ اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﻮدن و ﻣﺴﻠﻤﺎن ﺑﻮدن ﮔﯿﺠﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺒﯿﻦ اﮐﺜﺮ اﯾﺮاﻧﯽﻫﺎ ﻣﻐﺮورﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺨﺖ ﺟﻤﺸﯿﺪ وﻟﯽ ﻫﺮﮔﺰ‬
‫درﺑﺎرهاش ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﮑﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﺒﯿﻦ‪ .‬ﻣﺮدم دلﺷﻮن ﻣﯽﺧﻮاد رﺳﺘﮕﺎر ﺑﺸﻦ‪ .‬اﻣﺎ اﺷﮑﺎل اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻣﺴﺎﻟﻪٔ‬
‫رﺳﺘﮕﺎري‪ ،‬آﻣﺮزش‪ ،‬ﯾﮏ ﻣﺴﺎﻟﻪٔ ﻓﺮدي اﺳﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﻤﻌﯽ‬
‫ﻣﻄﺮﺣﺶ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﻣﯽﺷﻪ اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژي و اون وﻗﺖ ﺑﻬﺸﺘﯽ رو ﮐﻪ اﺻﻮﻻً ﻫﻢ‬
‫ﻣﺴﺎﻟﻪ ذﻫﻨﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮاد ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﯿﻨﯽ ﺑﺴﺎزه ‪...‬‬
‫ٔ‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در اون دﻧﯿﺎ ﯾﺎ در ﻫﻤﯿﻦ دﻧﯿﺎ؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻫﻤﯿﻦ دﻧﯿﺎ‪ .‬ﺑﻬﺸﺖ اﺻﻮﻻً دﻧﯿﺎي ﺧﯿﺎﻟﻪ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻣﯽﺧﻮاد ﺗﻮي ﻫﻤﯿﻦ دﻧﯿﺎ‬
‫ﻃﺒﻘﻪ ﻓﺎﺷﯿﺴﺘﯽ‬
‫ﻃﺒﻘﻪ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺘﯽ ﺑﺴﺎزه ﯾﺎ ﺑﯽ ٔ‬
‫ﺑﺴﺎزه‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﯽﺧﻮاد ﺟﺎﻣﻌﻪٔ ﺑﯽ ٔ‬
‫ﺑﺴﺎزه و اﻣﺜﺎﻟﻬﻢ اون وﻗﺖ ﻫﻤﻪٔ آدمﻫﺎ رو ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮔﻮﺷﺖ‪ ‬دم ﺗﻮپ ﺑﻬﺸﻮن‬

‫‪92‬‬
‫ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬اون وﻗﺘﻪ ﮐﻪ ﻫﺸﺖ ﻣﯿﻠﯿﻮن در روﺳﯿﻪ ﻣﻮﻗﻊ آﻣﺎرﮔﯿﺮي اﺛﺮي‬
‫ازﺷﻮن ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﺷﺶ ﻣﻠﯿﻮﻧﯽ در آﻟﻤﺎن از ﺑﯿﻦ ﻣﯽره ‪...‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺷﺶ ﻣﻠﯿﻮن ﻓﻘﻂ ﯾﻬﻮدي ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﮐﻮﻟﯽﻫﺎ‪ ،‬ﻫﻢﺟﻨﺲﻃﻠﺐﻫﺎ‪،‬‬
‫ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻫﺮ ﮐﺲ ﮐﻪ ﺟﻮر دﯾﮕﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل اﺷﮑﺎل اﺳﺎﺳﯽ اﯾﻦ ﺟﻮر ﭘﯿﺶ ﻣﯽﯾﺎد ﮐﻪ ﺟﻬﺎن ذﻫﻦ‬
‫ﺧﻮدﻣﻮن رو ﺑﺎ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ واﻗﻌﺎً ﺗﻮش زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻗﺎﻃﯽ ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺑﮕﺬرﯾﻢ و ﺑﭙﺮدازﯾﻢ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢ اوﺗﻮﭘﯿﺎ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﺳﺎل ‪ ١٩٧٨‬ﻣﻦ اﯾﺪهٔ ﻓﯿﻠﻢ رو داﺷﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮐﻪ ﭼﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭘﻨﺞ ﺗﺎ زن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﺼﺎدﻓﺎً ﺑﺎ ﻫﻢ آﺷﻨﺎ ﻣﯽﺷﻦ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﺪوم ﯾﮏ‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪاي دارﻧﺪ وﻟﯽ ﺑﻪ ﺟﺰ دو ﺗﺎﺷﻮن ﻫﯿﭻ ﮐﺪوم ﻓﺎﺣﺸﻪ ﻧﺒﻮدهاﻧﺪ‪ .‬ﺳﻪ ﺗﺎﺷﻮن‬
‫ﻣﺎل ﺷﻬﺮﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ آﻟﻤﺎن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﯾﺪه اﯾﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ اﯾﻦﻫﺎ ﺑﻪ اﻣﯿﺪ ﭘﻮلدار‬
‫ﺷﺪن )ﻧﻤﯽدوﻧﻢ ﮐﺴﯽ ﮔﻔﺘﻪ ﯾﺎ ﺗﻮ اﻧﺠﯿﻞ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﮐﻪ ﻓﺎﺣﺸﮕﯽ ﻗﺪﯾﻤﯽﺗﺮﯾﻦ‬
‫ﺷﻐﻞ دﻧﯿﺎﺳﺖ( ﻣﯽرن در ﯾﮏ ﻓﺎﺣﺸﻪﺧﻮﻧﻪاي ﮐﻪ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ﻣﺎ ﺟﻨﺪهﺧﻮﻧﻪ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﯾﮏ ﮐﻠﻮب ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻﺳﺖ‪ ،‬و ﯾﮏ ﭘﺎاﻧﺪاز دارن ﮐﻪ ﺻﺎﺣﺐ‬
‫اونﺟﺎﺳﺖ‪ .‬و اﺳﺘﺜﻤﺎر ﻣﯽﺷﻦ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻣﻦ در ﻣﻮﻧﯿﺦ اﯾﻦ اﯾﺪه رو داﺷﺘﻢ و ﺷﺮوع ﮐﺮدم ﺑﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮ‪.‬‬
‫ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو ﻣﯽﻧﻮﺷﺘﻢ و ﻣﯽدادم ﺑﻪ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻢ آﻟﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺮام ﺗﺎﯾﭗ ﮐﻨﻪ‪ .‬ﻣﻦ‬
‫ﺗﺎﯾﭗ ﮐﺮدن رو در ﻋﻤﺮم ﯾﺎد ﻧﮕﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﮐﺎر ﺑﺎ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ رو ﻫﻢ ﯾﺎد ﻧﮕﺮﻓﺘﻢ و ﺑﻪ‬
‫اﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﻣﻔﺘﺨﺮم‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ اون ﭼﯿﺰي ﮐﻪ آدم در ﻟﺤﻈﻪ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮاد ﺑﺎ ﮐﺎﻣﭙﯿﻮﺗﺮ و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ ﺑﻨﻮﯾﺴﻪ ﺗﺎ ﺣﺪ زﯾﺎدي ﮐﺎر رو‬
‫ﺧﺮاب ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻫﺮ روز ﺻﻔﺤﺎت ﺟﺪﯾﺪ رو ﻣﯽﺑﺮدم ﭘﯿﺶ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ‬

‫‪93‬‬
‫و ﺑﻬﺶ دﯾﮑﺘﻪ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﯾﺎدم ﻧﻤﯽره‪ .‬اﺳﻤﺶ ﺑﻮد وروﻧﯿﮑﺎ ﮐﻮردس‪ .‬ﻋﺎﺷﻖ‬
‫ﯾﮏ ﻣﺮد اﺳﭙﺎﻧﯿﺎﯾﯽ ﺑﻮد و ﻫﺮ ﺻﻔﺤﻪاي رو ﮐﻪ ﺗﺎﯾﭗ ﻣﯽﮐﺮد از ﺷﻮك از‬
‫ﺟﺎش ﻣﯽﭘﺮﯾﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻦ ﺷﻮك ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﻤﮑﻨﻪ ﺑﺮاي اون ﺷﻮك‬
‫داﺷﺖ‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻫﻢ اون ﻣﺮد اﺳﭙﺎﻧﯿﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ رو ﮔﺬاﺷﺖ و ﺑﺎ ﯾﮏ دﺧﺘﺮ‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﺟﻮون آﻟﻤﺎﻧﯽ در رﻓﺖ‪ ،‬ﭼﻮن ﮐﻪ اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ از ﺷﻮﻫﺮ ﻗﺒﻠﯿﺶ ﯾﮏ ﺑﭽﻪ‬
‫ﻫﻤﻪ ﮐﺎرﻫﺎش اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬در آﻟﻤﺎن‬
‫داﺷﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺗﺎﯾﭗ ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ‪ٔ .‬‬
‫ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎﯾﯽ ﺑﻮد ﺑﻪ اﺳﻢ ‪ . Filmforderung Anstahl‬ﺟﺎﯾﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺳﺎز و ﺳﻨﺎرﯾﺴﺖ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﺎﻟﯽ ﻣﯽدادن‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو ﻓﺮﺳﺘﺎدم ﺑﻪ ﯾﮑﯽ‬
‫از اﯾﻦ ﺟﺎﻫﺎ‪ .‬ﮔﻔﺘﻨﺪ دو روز دﯾﺮ ﻓﺮﺳﺘﺎدهاي و دروغ ﻣﺤﺾ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‬
‫ﺳﻨﺎرﯾﻮ از ﻫﯿﺞ ﺟﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﺎﻟﯽ ﻧﮕﺮﻓﺖ‪ .‬اﺳﻢ اون آدﻣﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ رو ﺑﻬﻢ ﮔﻔﺖ‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻢ روي ﯾﮑﯽ از ﺷﺨﺼﯿﺖﻫﺎي ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻈﻢ‪ .‬ﭼﯿﺰ ﻣﻬﻤﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﺗﯿﮑﻪٔ‬
‫ﮐﻮﭼﮑﯽ اﺳﺖ و اﺳﻢ اﯾﻦ آدم ﻫﻢ ﻣﯽﯾﺎد‪ .‬از اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎ ﻣﻦ زﯾﺎد ﮐﺮدهام‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﮐﻪ ﻗﺒﻮل ﻧﮑﺮدﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﺣﯿﺮان و واﻣﺎﻧﺪه ﺗﺎ ﺳﺎل ‪ ١٩٨٢‬دﻧﺒﺎل ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮاي‬
‫اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻮدم‪ .‬ﯾﺎدم ﻧﻤﯽره‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهاي ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻈﻢ رو ﺑﺎ ﻣﻦ ﺳﺎﺧﺖ‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدم‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺳﻨﺎرﯾﻮي ﻣﻦ رو ﺧﻮﻧﺪهاي؟ ﮔﻔﺖ ﻧﻤﮏ و ﻓﻠﻔﻠﺶ ﮐﻤﻪ‪.‬‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﻣﮕﻪ ﻣﻦ آﺷﭙﺰم و اﯾﻦ دﯾﮓ؟ وﻗﺘﯽ در ﺳﺎل ‪ ١٩٨٠‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻈﻢ‬
‫رﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﺎن‪ ،‬ﻫﻤﯿﻦ آدم ﺗﻠﮕﺮاف زد و ﺗﺒﺮﯾﮏ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻤﺖ رو‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري رو ﺑﺮاي ﻣﺎ ﺑﻔﺮﺳﺖ و ﺑﮕﻮ ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه‬ ‫ٔ‬ ‫اﻻن ﻣﯽﺗﻮﻧﯿﻢ ﺑﺴﺎزﯾﻢ‪.‬‬
‫دوم ﭼﻪ ﮐﺴﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺟﻮاب ﻧﺪادم‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ آﻟﻤﺎن ﺗﻠﻔﻦ ﮐﺮد و‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﻣﻦ ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻣﻦ اﻧﻘﺪر‬
‫ﻗﺮﺑﻮن ﺻﺪﻗﻪٔ ﻣﻦ رﻓﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺗﻮ ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﺑﻬﺖ ﺧﻮﺑﯽ ﮐﺮدهام‪ ،‬ﻫﻤﻪٔ ﺳﺘﻮنﻫﺎ رو ﺑﺮات ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻪام‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺗﻮ ﻧﮑﺮدي‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﺧﻮد ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺳﺘﻮنﻫﺎ رو ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻢ و ﯾﮏ دوﻧﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻮ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻢ‪ .‬ﮔﻔﺖ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاي اﯾﻦ ﺟﻮري اداﻣﻪ ﺑﺪي دﯾﮕﻪ در آﻟﻤﺎن ﻓﯿﻠﻢ‬

‫‪94‬‬
‫ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﺗﻬﺪﯾﺪم ﮐﺮد‪ .‬ﻣﻦ اﯾﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو ﺑﺮاي ﻣﺪﯾﺮ ﻗﺴﻤﺖ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن آﻟﻤﺎن ﺳﺎﺧﺘﻢ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﻧﺒﻮد وﻟﯽ اﮔﺮ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﻣﯽﮔﻔﺖ ﮐﻪ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻫﻢ‬
‫ﻫﺸﺘﺼﺪ ﯾﺎ ﻧﻬﺼﺪ ﻫﺰار ﻣﺎرك ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻣﯽﮔﺬارﯾﻢ‪ ،‬ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻣﯽﮔﺬاﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﻫﻢ ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو ﻓﺮﺳﺘﺎدم ﭘﻬﻠﻮي رﺋﯿﺲ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن‬
‫‪ ZDF‬ﮐﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪٔ دوم ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن آﻟﻤﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ رو ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ داﺷﺖ‪ .‬ﯾﮏ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻈﻢ‪ .‬ﻃﺮف دﯾﮕﻪ ﻫﻢ‬
‫روز ﻣﻦ رو دﻋﻮت ﮐﺮد‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻮدم و ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫رﺋﯿﺲ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهﻫﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد و اون ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﺌﻮل ﺑﻮد اﺣﺘﻤﺎﻻً اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫رو ﺑﺴﺎزه‪ .‬آدم ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺎﺷﻌﻮري ﺑﻮد‪ .‬ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻣﻦ رو دوﺳﺖ داﺷﺖ و ﯾﮑﯽ از‬
‫ﺣﺎﻣﯿﺎن ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬وﻗﺘﯽ رﻓﺘﻢ ﺗﻮي اﺗﺎﻗﺶ ﮔﻔﺖ ﺑﺸﯿﻦ زﯾﺮ ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﺳﻪ ﺗﺎ‬
‫ﻋﮑﺲ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم دﯾﺪم ﻋﮑﺲ ﺑﻮﻧﻮﺋﻞ و اورﺳﻦ وﻟﺰ و ﻫﯿﭽﮑﺎك ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻢ زﯾﺮ ﻋﮑﺲ ﺑﻮﻧﻮﺋﻞ و ﮔﻔﺘﻢ‪» :‬ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺗﺒﻌﯿﺪيﻫﺎ«‪ .‬ﺧﻨﺪﯾﺪ و ﻫﻤﻪ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﺧﺼﻮﺻﯽ ﻫﻢ ﻧﺸﺴﺖ ﻃﺮف ﭼﭗ ﻣﻦ‪ .‬ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ ﭼﻨﺪ‬
‫ﻧﺸﺴﺘﯿﻢ و ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﺷﻤﺎ ﺗﻬﺪﯾﺪ ﮐﺮده‬
‫ﺳﺎل ﺻﺒﺮ ﮐﺮدهام ﺗﺎ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﭘﯿﺪا ﮐﻨﻢ و ﺣﺎﻻ ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﮐﻪ دﯾﮕﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮐﺎر ﻧﻤﯽده‪ .‬اون آﻗﺎي ﻗﺪﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﻫﻢ ﮐﻪ اون ﻃﺮف ﻧﺸﺴﺘﻪ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﺳﻪ ﯾﺎ ﭼﻬﺎر ﺗﺎ از ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻣﻦ‬
‫ﺑﻮد اﺳﻤﺶ وﯾﻠﯽ زﯾﮕﻠﺮ ﺑﻮد و ﺑﻌﺪاً ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬وﻗﺘﯽ اﯾﻦ رو ﮔﻔﺘﻢ دﯾﺪم ﯾﮏ ﭼﯿﺰي داره ﻣﯽﺧﻮره ﺑﻪ ﭘﺎم‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﺧﺼﻮﺻﯽ داره ﺑﺎ ﮐﻔﺸﺶ ﻣﯽزﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﺎم‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ‬
‫دﯾﺪم ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫رو ﻧﺰن‪ .‬داد زدم ﮔﻔﺘﻢ ﭼﺮا ﻣﯽزﻧﯽ ﺑﻪ ﭘﺎم! ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﺗﻮ زﻧﺪﮔﯿﻢ ﭼﯿﺰي ﻧﺪارم‬
‫از دﺳﺖ ﺑﺪم و ﺑﺎﻻﺗﺮﯾﻦ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻨﻪ از دﺳﺖ ﺑﺪم‪ ،‬زﻧﺪﮔﯿﻤﻪ‪ .‬اون‬
‫ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﺳﺮخ ﺷﺪ و ﺑﻘﯿﻪ ﺷﺮوع ﮐﺮدن ﻗﺎهﻗﺎه ﺧﻨﺪﯾﺪن‪ .‬رﺋﯿﺲ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهﻫﺎي‬
‫ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮي ﺷﻤﺎ رو ﺧﻮﻧﺪهام ﺑﺴﯿﺎر درﺳﺘﻪ و ﺧﻮﺑﻪ‪ .‬ﻓﻘﻂ‬
‫ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺧﻮن و ﺧﻮنرﯾﺰي و ﺗﺠﺎوز و زن ﺑﺮﻫﻨﻪ ﺗﻮش ﻧﺒﺎﺷﻪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ‬

‫‪95‬‬
‫ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺗﻮي ﺳﻨﺎرﯾﻮي ﻣﻦ ﻧﻪ ﺧﻮن و ﺧﻮنرﯾﺰي ﻫﺴﺖ‬
‫ﻧﻪ زن ﻟﺨﺖ و اﯾﻦ ﻃﻮري ﺷﺪ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ در ﺳﺎل ‪ ١٩٨٢‬ﺑﺎ ﻫﺸﺘﺼﺪ ﻫﺰار ﻣﺎرك‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﻻزم ﮐﻪ ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ٔ‬ ‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺗﻠﻮزﯾﻮن آﻟﻤﺎن و ﺑﻘﯿﻪٔ‬
‫ٔ‬
‫ﮐﺮده ﺑﻮد )اﻟﺒﺘﻪ ﻋﻮﺿﺶ ﮐﺮده ﺑﻮدم( درﺳﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﻣﻦ در آﻟﻤﺎن اﯾﻦ ﻗﺪرت رو‬
‫داﺷﺘﻢ ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ وﮐﯿﻠﻢ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهﻫﺎ رو ﻋﻮض ﮐﻨﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﯾﮏ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻣﯽﺷﻪ ﮔﻔﺖ ارﺗﺠﺎﻋﯽ دﺳﺖ راﺳﺘﯽ ﺑﻪ اﺳﻢ اوﻟﺸﺘﺎﯾﻦ‬
‫ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﻓﻮرﻻگ را آوردﻧﺪ ﺗﻮي ﮐﺎر )اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﺪ از اﯾﻦﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد(‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫ﺣﺎل ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﯿﻠﯿﻮن و ﭼﻬﺎرﺻﺪ‪ ،‬ﭘﻮﻧﺼﺪ ﻫﺰار ﻣﺎرك ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎت ﺣﺮﻓﻪاي ﺑﻮدﻧﺪ؟‬
‫ﻧﺎﻣﻪ »اﯾﻮاﻧﻒ« اﺛﺮ ﭼﺨﻮف در‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ ﻧﻘﺶ اول رو در ﻧﻤﺎﯾﺶ ٔ‬
‫ٔ‬ ‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪:‬‬
‫ﻣﻮﻧﯿﺦ دﯾﺪه ﺑﻮدم‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ از ﮐﺎرش ﺧﻮﺷﻢ اوﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻦ ﺑﺮﻟﻦ ﺑﻮدم‬
‫و ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ در ﺑﺮﻟﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﮔﺮﯾﻤﻮرم ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺤﺾ اﯾﻦﮐﻪ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ ﻣﺮد رﺳﯿﺪ ﺑﻪ ﻓﺮودﮔﺎه ﺑﺮﻟﻦ ﺗﺎ ﺑﯿﺎد ﺑﻪ ﺧﻮدش ﺑﺠﻨﺒﻪ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﺒﺮﯾﻤﺶ ﺗﻮ ﻣﺴﺘﺮاح و ﺳﺒﯿﻠﺶ رو ﺑﭽﺴﺒﻮﻧﯿﻢ‪ .‬از اون ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻃﺮف در ﺗﻤﺎم‬
‫ﻣﺪت‪ ،‬ﺳﺒﯿﻞ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ داﺷﺖ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو ﺑﺮاش ﻓﺮﺳﺘﺎده ﺑﻮدﯾﻢ‪ ،‬زﻧﺶ‬
‫ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﺣﻖ ﻧﺪاري در اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎزي ﮐﻨﯽ‪ .‬اﻣﺎ ﺧﻮدش دو دﻓﻌﻪ ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو‬
‫ﺧﻮﻧﺪه ﺑﻮد و ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد )ﻣﺼﺎﺣﺒﻪاش رو ﻫﻨﻮز دارم( ﮐﻪ ﺗﻮي اﯾﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﯾﮏ‬
‫ﭼﯿﺰي ﻫﺴﺖ و ﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﺑﺎزي ﮐﻨﻢ‪ .‬و زده ﺑﻮد زﯾﺮ ﺷﺮاﻓﺖ زن و‬
‫ﺷﻮﻫﺮي‪ .‬از ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي زن‪ ،‬ﺳﻪ ﻧﻔﺮﺷﻮن ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ ﺑﻮدن‪ .‬دو ﻧﻔﺮﺷﻮن از‬
‫اونﻫﺎﯾﯽ ﺑﻮدن ﮐﻪ ﻋﻼﻗﻪ داﺷﺘﻦ ﮐﻪ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ ﺑﺸﻦ و ﺗﻮي ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻫﻢ ﯾﮏ‬
‫ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ ﮐﺮده ﺑﻮدن و ﻣﻦ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺗﻮ آﻟﻤﺎن ﻗﯿﺎﻓﻪﻫﺎﯾﯽ رو ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬آدم‪-‬‬
‫ﻫﺎﯾﯽ رو ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻢ ﮐﻪ ﺗﻮي ﺳﺮﯾﺎلﻫﺎي ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﺑﺎزي ﻧﮑﺮده ﺑﻮدن‪ .‬ﻣﺜﻼً‬
‫ﻫﻤﯿﻦ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪاي ﮐﻪ در ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻦ ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﺮد‪ ،‬ﺑﻌﺪ از ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻦ ﺗﻮي ﻫﻤﻪٔ‬

‫‪96‬‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﺑﻬﺶ ﻧﻘﺶ ﭘﺎاﻧﺪاز ﻣﯽدادن و اون ﻫﻢ ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﭼﻮن آدمﻫﺎ ﭘﻮل‬
‫ﻻزم دارن‪ .‬وﻟﯽ ﮐﺎرﻫﺎي ﺗﺌﺎﺗﺮي زﯾﺒﺎش رو اداﻣﻪ ﻣﯽداد و در ﺗﺌﺎﺗﺮ ﯾﮏ ﻏﻮﻟﯽ‬
‫ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﺳﻤﺶ ﮔﻔﺘﯽ ﭼﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﺎﻧﻔﺮد زاﭘﺎﺗﺎ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﻣﻨﻮ دوﺳﺖ داﺷﺖ و ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﻃﻮره‪ .‬ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ ﮔﻞﻫﺎي ﺳﺮخ ﺑﺮاي آﻓﺮﯾﻘﺎ ﻧﻘﺶ ﭼﻬﺎرم رو ﺑﺎزي ﮐﺮد‪ .‬ﻓﻘﻂ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻦ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻦ ﺑﺎﺷﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب‪ ،‬اﺗﻮﭘﯿﺎ ﭼﻪ ﺳﺎﻟﯽ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺳﺎل ‪ ١٩٨٢‬و در ﺳﺎل ‪ ١٩٨٣‬در ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺑﺮﻟﻦ در ﻗﺴﻤﺖ‬
‫ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺟﺎﯾﺰهاي ﻫﻢ ﺑﺮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﭼﻮن وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﮐﭙﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﭼﺎپ‬
‫ﻣﯽﺷﺪ و ﺗﺼﺤﯿﺢ رﻧﮓ ﻣﯽﺷﺪ ﺧﻮدم ﻧﺒﻮدم‪ .‬ﯾﮏ ﻣﺪﯾﺮ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري اﺣﻤﻘﯽ‬
‫داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻫﯽ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ ﻻﺑﺮاﺗﻮار ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد ﻓﯿﻠﻢ رو ﺗﺎرﯾﮏ ﮐﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﮏ‬
‫ﮐﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﮏ ﮐﻨﯿﻦ‪ .‬ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ از ﺗﺎرﯾﮏ ﺧﻮﺷﺶ ﻣﯽﯾﺎد‪ .‬ﻣﻦ رﻓﺘﻢ ﺗﻮ ﺳﺎﻟﻦ‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎ دﯾﺪم اﺻﻼً ﻫﯿﭽﯽ ﻧﻤﯽﺑﯿﻨﻢ وﻟﯽ ﺻﺪاي ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي ﻣﻦ ﻣﯽﯾﺎد‪.‬‬
‫دﯾﺎﻟﻮگﻫﺎي ﻣﻦ رو دارن ﻣﯽﮔﻦ‪ .‬دﯾﺪم ﯾﮏ ﭼﯿﺰي داره ﺳﻮﺳﻮ ﻣﯽزﻧﻪ ﮐﻪ‬
‫ﻓﻬﻤﯿﺪم ﭘﺮدهٔ ﺳﯿﻨﻤﺎﺳﺖ‪ .‬ﺧﻮد ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻫﻢ ﭘﺮ از ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻌﺮﻓﯽ‬
‫ﮐﺎرﮔﺮدان ﻧﺮﻓﺘﻢ روي ﺻﺤﻨﻪ‪ .‬وﻟﯽ ﺷﻨﯿﺪم ﺑﻌﺪ از اﯾﻦﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻤﻮم ﺷﺪه ﺑﻮد‪،‬‬
‫ﻧﺼﻒ ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽﻫﺎ داد زده ﺑﻮدن ﮔُﻪ! و ﻧﺼﻒ دﯾﮕﺮﺷﻮن ﻫﻢ داد زده ﺑﻮدن‬
‫ﺧﻮدﺗﻮن ﮔﻪ ﻫﺴﺘﯿﻦ‪ .‬ﺑﯿﻦ ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽﻫﺎ دﻋﻮا ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺗﻮ ﻫﺘﻠﻢ ﻧﺸﺴﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدم ﮐﻪ ﺑﺮام ﺧﺒﺮ ﺑﯿﺎرن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ ﺑﻌﺪاً ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺘﯽ رﻧﮓ ﻓﯿﻠﻢ رو درﺳﺖ ﮐﻨﯽ‪.‬‬

‫‪97‬‬
‫ﺟﺎﯾﺰه آﮐﺎدﻣﯽ‬
‫ٔ‬ ‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻌﺪاً اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺟﺎﯾﺰهٔ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻬﻤﯽ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻨﺮﻫﺎي ﺗﺠﺴﻤﯽ ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت رو ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻌﺪ از اﯾﻦﮐﻪ رﻧﮕﺶ رو ﺗﺼﺤﯿﺢ ﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﻫﻤﻮن ﻧﺴﺨﻪٔ ﮔُﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻫﻢ داﺷﺖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻠﻪ‪ .‬در ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت‪ ،‬ﻣﻮﻧﯿﺦ‪ ،‬ﻫﺎﻣﺒﻮرگ‪ ،‬ﮐﻠﻦ‪ .‬در ﺷﻬﺮﻫﺎي‬
‫ﺑﺰرگ آﻟﻤﺎن‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺗﻮي ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎي ﺧﺼﻮﺻﯽ زﯾﺎد ﻧﻤﺎﯾﺶ دادﻧﺪ‪ .‬ﭘﻨﺞ ﺷﺐ‬
‫ﺷﺶ ﺷﺐ ﻣﯽﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ و ﺑﻌﺪ ﺑﺮﻣﯽداﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻌﺪﯾﺖ رو ﮐﯽ ﺳﺎﺧﺘﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ‪ ١٩٨٢‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ اﺗﻮﭘﯿﺎ ﺗﻤﻮم ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬داﺳﺘﺎن‬
‫ﻫﻤﯿﻦ ﮔﯿﺮﻧﺪه‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎس ﺑﻪ ﻧﻈﺮم رﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﻧﻮﺷﺘﻢ و ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﻢ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ‪ok‬‬
‫داد‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﺎ وﻗﺘﯽ ﻓﯿﻠﻢ اوﻣﺪ روي ﭘﺮده‪ ،‬ﻫﯿﭻ ﮐﺲ‪ ،‬ﭼﻪ ﻣﻨﺘﻘﺪ و ﭼﻪ ﻏﯿﺮه‬
‫ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻠﯽ ﻧﺸﻮن ﻧﺪادﻧﺪ‪ .‬درﺳﺖ ﻫﻤﻮن وﻗﺘﯽ ﮐﻪ آﺧﺮﯾﻦ ﻧﺴﺨﻪٔ اوﺗﻮﭘﯿﺎ در‬
‫ﻏﯿﺎب ﻣﻦ داﺷﺖ آﻣﺎده ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻮدم داﺷﺘﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﮔﯿﺮﻧﺪه‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎس رو ﻣﻮﻧﺘﺎژ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﮔﯿﺮﻧﺪه‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎس در ﻗﺴﻤﺖ ﺟﻨﺒﯽ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﻪ ﭼﯿﺰي اﺳﺖ ﻣﺜﻞ دو‬
‫ﻫﻔﺘﻪ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﺎن‪ ،‬ﻧﺸﻮن داده ﺷﺪ و اﺗﻮﭘﯿﺎ در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ‪.‬‬
‫ٔ‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ ﮐﻼً ﺳﺎل ﺧﻮﺑﯽ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺮاي ﻣﻦ؟ ﻣﻦ دو ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻢ! اﻧﻘﺪر اﺳﺘﺮس داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻓﮑﺮ‬
‫ﮐﺮدم ﺳﮑﺘﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﻫﯿﭻ وﻗﺖ در ﻋﻤﺮم دو ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ در ﯾﮏ ﺳﺎل‬
‫ﻧﺴﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدم‪ .‬ﺳﺎﻟﯽ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﺳﺎﺧﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻫﺮ دو ﻓﯿﻠﻢ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﻮد؟‬

‫‪98‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬اوﺗﻮﭘﯿﺎ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ و ﺧﺮدهاي‪ .‬وﻟﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪه‪،‬‬
‫ﻧﺎﺷﻨﺎس ﻧﻮد دﻗﯿﻘﻪ ﺑﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﻪٔ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ در ﺳﺎل ‪ ١٩٨٣‬ﺑﺮاي ﺳﻮﻣﯿﻦ ﺑﺎر‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ‪ hommage‬ﯾﺎ ﻗﺪرداﻧﯽ از اﯾﻦ ﺣﻘﯿﺮ ﮐﻪ اون ﻣﻮﻗﻊ ﺳﯽ و ﻧﻪ ﺳﺎﻟﻢ‬
‫ﺑﻮد ﻧﺸﻮن داده ﺷﺪ و ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ در ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﮐﻪ آدمﻫﺎي راﺳﯿﺴﺘﯽ ﻫﻢ داره‪،‬‬
‫ﺟﻠﺐ ﻧﻈﺮ ﮐﺮد‪ .‬ﮔﯿﺮﻧﺪه‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎس را ﻣﯽﮔﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح ‪ hommage‬ﮐﺠﺎ ﺑﺮﮔﺰار ﺷﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﺳﯿﻨﻤﺎﺗﮏ ﭘﺎرﯾﺲ‪ .‬و اﯾﻦ ﺳﻮﻣﯿﻦ ﻣﺮاﺳﻢ ﻗﺪرداﻧﯽ از ﻣﻦ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اون دو ﺗﺎي دﯾﮕﻪ ﮐﺠﺎ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اوﻟﯿﺶ در ﺳﺎل ‪ ١٩٧٨‬ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎم رو ﺗﺎ ﺧﺎﻃﺮات ﯾﮏ‬
‫ﻋﺎﺷﻖ ﻧﺸﻮن دادن و ﯾﮑﯽ دﯾﮕﻪ ﻫﻢ در ﺳﺎل ‪ ١٩٨١‬ﺑﻮد ﮐﻪ ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﮔﯿﺮﻧﺪه‪،‬‬
‫ﻧﺎﺷﻨﺎس ﻓﯿﻠﻢﻫﺎم ﻧﺸﻮن داده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬راﺟﻊ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮات ﯾﮏ ﻋﺎﺷﻖ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدﯾﻢ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬اﺟﺎزه ﺑﺪه اﺿﺎﻓﻪ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ در ﺳﺎل ‪ ١٩٧٧‬اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو در‬
‫ﺟﺸﻦ ﺳﺎﻟﮕﺮد ﺑﯿﺴﺖ و ﭘﻨﺠﻤﯿﻦ ﺳﺎلﮔﺮد ‪British Film Museum‬‬
‫ﻧﺸﻮن دادﻧﺪ و اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﻫﻢ در زﻣﺎن ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻓﯿﻠﻢ ﻟﻨﺪن ﺟﺎﯾﺰهٔ )ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺘﺄﺳﻔﻢ‬
‫ﮐﻪ ﻫﯽ ﻣﯽﮔﻢ ﺟﺎﯾﺰه(‪Special Award of British Film Institute‬‬
‫رو ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﯾﮏ دﻓﺘﺮﭼﻪاي ﭼﺎپ ﮐﺮده ﺑﻮدﻧﺪ ﺑﺎ ﻋﮑﺲ ﻣﻦ و ﺳﻪ ﺗﺎ از‬
‫ﮐﺎرﮔﺮدانﻫﺎي ﺑﺰرگ دﻧﯿﺎ ﮐﻪ اون ﻣﻮﻗﻊ زﻧﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮐﯽﻫﺎ ﺑﻮدن؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮑﯿﺶ ﺑﯽ ﺑﯽ آﻧﺪرﺳﻮن ﺑﻮد؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﮕﻪ ﺑﯽ ﺑﯽ آﻧﺪرﺳﻮن ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﻪ؟‬

‫‪99‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ ،‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﭘﯿﺮ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﻫﻢ ﻣﯽﮐﺮد؟ وﻗﺘﯽ‬
‫ﺑﺮﮔﻤﻦ اﺣﻤﻖ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ ،‬اون ﭼﺮا ﻧﮑﻨﻪ‪ .‬اون دو ﻧﻔﺮ دﯾﮕﻪ رو ﻫﻢ‬
‫ﯾﺎدم ﻧﻤﯽآد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ رﺳﯿﺪﯾﻢ ﺑﻪ ﺳﺎل ‪ ١٩٨٣‬و اﯾﻦﮐﻪ ﭼﻪ ﻃﻮر اوﺗﻮﭘﯿﺎ و ﮔﯿﺮﻧﺪه‪،‬‬
‫ﻧﺎﺷﻨﺎس ﺗﻤﻮم ﺷﺪ‪ .‬وﻟﯽ اﯾﻦ وﺳﻂ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﯽ ﯾﻪ ﭼﯿﺰي ﺑﮕﯽ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﻢ در ﻣﻮرد ﮔﯿﺮﻧﺪه‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎس ﻣﻦ ﯾﺎدم ﻫﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽﻫﺎي ﺗﻮي ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺎد ﺑﻮدن‪ .‬ﯾﮏ ﻋﺪه ﻫﻢ اوﻣﺪه ﺑﻮدن‬
‫ﮐﻪ ﺑﺎديﮔﺎرد ﻣﻦ ﺑﻮدن ﮐﻪ ﻣﺒﺎدا ﺑﻼﯾﯽ ﺳﺮ ﻣﻦ ﺑﯿﺎد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻮد ﺑﻼﯾﯽ ﺳﺮت ﺑﯿﺎره؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ‪ .‬ﻧﺌﻮﻓﺎﺷﯿﺴﺖﻫﺎ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺗﻮي ﺳﺎﻟﻦ ﯾﮏ آدﻣﯽ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ‬
‫ﮔﻔﺘﺶ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ اﯾﻦ ﮐﺎر و اون ﮐﺎرو ﮐﺮدﯾﻦ و وﺿﻊ ﯾﻬﻮديﻫﺎ رو در زﻣﺎن‬
‫ﻫﯿﺘﻠﺮ ﺑﺎ وﺿﻊ ﺗﺮكﻫﺎ در آﻟﻤﺎن اﻣﺮوز ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﺮدﯾﻦ و ﭼﻪ و ﭼﻪ‪ .‬ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ‬
‫ﺷﻐﻞ ﺷﻤﺎ ﭼﯿﻪ؟ ﮔﻔﺖ ﻣﻦ از اﺳﺮاﺋﯿﻞ اوﻣﺪم‪ .‬و اﯾﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﺎ ﺑﻪ اونﺟﺎ رﺳﯿﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﭼﺮا راﺟﻊ ﺑﻪ ﺧﻤﯿﻨﯽ ﯾﺎ ﺿﺪ ﺧﻤﯿﻨﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻤﯽﺳﺎزي‪ .‬ﯾﮏ‬
‫ﻣﻘﺪاري از ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽﻫﺎ ﺑﺮاي اون دﺳﺖ زدن وﻟﯽ دو ﺳﻮمﺷﻮن ﺑﺮاي ﻣﻦ‬
‫دﺳﺖ زدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل اﯾﻦ ﻫﻢ ﺟﺮﯾﺎن ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﺟﻮاﺑﯽ دادي ﺑﻪ ﻃﺮف؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪام ﮐﻪ در ﻣﻮرد اﯾﺮان ﻧﯿﺴﺖ و در‬
‫ﻣﻮرد وﻗﺎﯾﻊ اﯾﺮان ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﻠﮑﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ وﻗﺎﯾﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ اﻣﺮوز در آﻟﻤﺎن‬
‫ﻓﺪرال )اون ﻣﻮﻗﻊ ﻫﻨﻮز دﯾﻮار ﻧﯿﻔﺘﺎده ﺑﻮد( اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﻪ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫راﺟﻊ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ از ﻣﻦ ﺳﻮال ﮐﻨﯿﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﻋﺘﺮاﺿﺶ اﺻﻮﻻً ﺑﻪ ﭼﯽ ﺑﻮد؟‬

‫‪100‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ ﺻﺤﻨﻪاي ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﯾﻬﻮديﻫﺎ در زﻣﺎن ﻫﯿﺘﻠﺮ‬
‫ﺟﻠﻮي ﯾﮏ ﻣﻐﺎزهاي اﯾﺴﺘﺎدهاﻧﺪ و ﭘﺸﺖ ﺳﺮﺷﻮن ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ‪Juden Raus‬‬
‫ﯾﻌﻨﯽ ﻫﻤﻪٔ ﯾﻬﻮديﻫﺎ ﺑﺮن ﺑﯿﺮون‪ .‬و ﺻﻮرت اﯾﻦﻫﺎ ﻫﻤﻪ رﻧﮓ ﻣﯽﺑﺎزه و ﻣﯽﺷﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﺗﺮكﻫﺎ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﻬﺶ ﺑﺮﺧﻮرده ﺑﻮد‪ .‬ﯾﻪ آدﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺧﻮدش‬
‫از اﺳﺮاﺋﯿﻞ اوﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‪ .‬از اﺳﺮاﺋﯿﻞ ﻧﯿﻮﻣﺪه ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ ﻫﺮ دو ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ و ﻧﻤﺎﯾﺶ دادﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻫﺮ دو ﺗﺎ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ اوﺗﻮﭘﯿﺎ رو در ﭼﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎﯾﯽ و‬
‫ﮐﺠﺎ ﻧﻤﺎﯾﺶ دادﻧﺪ‪ .‬ﮔﯿﺮﻧﺪه‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎس رو در ﻫﯿﭻ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻧﺪادن‪ .‬در‬
‫ﺧﺎرج از آﻟﻤﺎن ﻫﻢ ﻏﯿﺮ از ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﻧﻤﺎﯾﺶ داده ﻧﺸﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪش در ﺳﺎل‬
‫‪ ١٩٨٣‬ﻣﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻌﺪﯾﻢ رو ﻣﯽﺳﺎﺧﺘﻢ در ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻗﺒﻼً ﭼﻨﺪ ﺑﺎر‬
‫ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﯿﻖ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻌﺪﯾﺖ ﭼﯽ ﺑﻮد و ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﺶ ﭼﻪ ﻃﻮر ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﺳﻤﺶ ﺑﻮد ﻫﺎﻧﺲ‪ ،‬ﺟﻮاﻧﯽ از آﻟﻤﺎن ﺑﺮاﺳﺎس رﻣﺎن ﯾﮏ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهٔ‬
‫آﻟﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ در آﻟﻤﺎن ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ ﭼﻮن راﺟﻊ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﯽ‬
‫دوم ﺑﻮد ﻣﻨﺘﻬﺎ آﻟﻤﺎن دﯾﮕﻪ آﺑﺎد ﺷﺪه ﺑﻮد و ﻧﻤﯽﺷﺪ اونﺟﺎ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﮐﺮد‪ .‬ﻣﺎ‬
‫رﻓﺘﯿﻢ در ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ در ﯾﮏ ﺷﻬﺮي ﺑﻪ اﺳﻢ اوﺳﺘﺮاوا اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﺳﺎﺧﺘﯿﻢ و‬
‫ﻣﺪت ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدارﯾﺶ ﻫﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻃﻮر ﺷﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﺳﺎﺧﺘﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺧﻮد ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺴﺎزم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﯾﺎ ﭼﻪ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺳﻪ ﺗﺎ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪٔ اول ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن آﻟﻤﺎن ﮐﻪ از‬
‫ﻣﻦ ﺧﻮاﻫﺶ ﮐﺮد ﮐﻪ رﻣﺎن رو ﺑﺨﻮﻧﻢ‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﻣﻮﺟﻮد ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ دو‬

‫‪101‬‬
‫ﮐﻨﻨﺪه ﻓﺮاﻧﺴﻮي ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺪا اﮔﺮ اﻣﺮوز از ﻣﻦ‬
‫ﺗﺎ دﯾﮕﻪ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﯾﮑﯽ ﯾﮏ ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﺑﭙﺮﺳﯽ ﻧﻤﯽدوﻧﻢ ﮐﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺗﯿﺘﺮﻫﺎي ﻓﯿﻠﻢ رو ﻧﮕﺎه ﮐﻨﻢ‪ .‬و ﯾﮏ ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه‬
‫ﺧﺼﻮﺻﯽ آﻟﻤﺎﻧﯽ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ ﮔﺮوﻧﯽ ﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬و اﯾﻦ داﺳﺘﺎن ﻣﻔﺼﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در‬
‫ﺣﻘﯿﻘﺖ وﻗﺖ ﻣﻔﺼﻠﯽ ﻫﻢ ﻣﯽﺧﻮاد‪ .‬ﻓﻘﻂ ﺑﮕﻢ ﮐﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهٔ رﻣﺎن در اون ﻣﻮﻗﻊ‬
‫زﻧﺪه ﺑﻮد و ﺷﻨﯿﺪهام ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ زﻧﺪه اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻫﺎﻧﺲ ﻓﺮﯾﮏ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو ﭼﻪ ﮐﺴﯽ ﻧﻮﺷﺖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺳﻨﺎرﯾﻮي اوﻟﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﺻﻼً‬
‫ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺖ ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﭼﯿﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﻮل ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﻦ روي اون ﺳﻨﺎرﯾﻮ‬
‫ﮐﺎر ﮐﺮدم و ﯾﮏ ﺳﻨﺎرﯾﻮي ﻗﺎﺑﻞ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري درﺳﺖ ﮐﺮدم ازش‪ .‬وﻗﺘﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﺧﺎم ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ‪ ،‬ﺧﻮد ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه اوﻣﺪه ﺑﻮد در ﺳﺎﻟﻦ و ﻓﯿﻠﻢ رو دﯾﺪه‬
‫ﺑﻮد )ﺧﻮد ﻣﻦ در ﺳﺎﻟﻦ ﻧﺒﻮدم(‪ .‬ﻣﻮﻧﺘﻮر ﻣﻦ ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﺤﺘﺮم و ﻣﺴﻨﯽ ﺑﻮد‬
‫ﺑﺎ ﻫﺮ ﻗﯿﭽﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽزد ﻣﯽﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻢ اﯾﻦ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎ رو ﺑﺒﯿﻨﻢ‪.‬‬
‫وﻗﺘﯽ ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦﺟﺎ ﺷﺮوﻋﻪ و اﯾﻦﺟﺎ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﯾﺎد ﺟﻮوﻧﯽ ﺧﻮدم‬
‫ﻣﯽاﻓﺘﻢ ﮐﻪ ﭼﻪ زﻣﺎن وﺣﺸﺘﻨﺎﮐﯽ ﺑﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮد ﮐﻪ‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﮐﺘﺎب ﺑﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﺗﻮي ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻋﯿﻨﮏ ﺳﯿﺎه زده ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻌﻠﻮم ﺑﻮد داره‬
‫ٔ‬
‫ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻪ )ﭼﻮن ﮐﺘﺎب داﺳﺘﺎن زﻧﺪﮔﯽ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺧﻮدش ﺑﻮد(‪ .‬داﺳﺘﺎن‬
‫ﻓﯿﻠﻢ از زﻣﺎن ﻗﺪرت ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻫﯿﺘﻠﺮ ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﻪ ﺗﺎ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺟﻨﮓ ﺗﻤﻮم ﻣﯽﺷﻪ‬
‫و ﻣﺘﻔﻘﯿﻦ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽﻫﺎ‪ ،‬وارد ﺷﻬﺮي ﻣﯽﺷﻦ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ و ﻣﺎدرش‬
‫اونﺟﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮔﻔﺘﯽ ﮐﻪ داﺳﺘﺎن ﯾﮏ ﻣﻘﺪاري ﺣﺎﻟﺖ زﻧﺪﮔﯽﻧﺎﻣﻪاي داره‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﺳﻢ اﺻﻠﯽ رﻣﺎن ﻫﺎﻧﺲ ﻓﺮﯾﮏ ﺑﻮد »ﺳﺎﻋﺖ آﺑﯽ«‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﻪ‬
‫اون ﺳﺎﻋﺘﯽ ﻣﯽﮔﻦ ﮐﻪ آدمﻫﺎ ﻣﯽﻣﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه در واﻗﻊ داره ﻣﺮگ ﻣﺎدرش‬
‫رو ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﯽﮐﻨﻪ وﻟﯽ ﺑﺎ ﻣﺮگ ﻣﺎدرش ﺗﻤﺎم ﺑﭽﮕﯽ و ﺟﻮوﻧﯿﺶ و ﻣﺼﯿﺒﺖ‪-‬‬

‫‪102‬‬
‫ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﺮش اوﻣﺪه ﺑﻪ ﯾﺎدش ﻣﯽﯾﺎد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻣﺴﺎﻟﻪٔ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺤﻮ‬
‫ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺎ اول ﺧﻮاﺳﺘﯿﻢ در آﻟﻤﺎن ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﮐﻨﯿﻢ ﭼﻮن داﺳﺘﺎن در آﻟﻤﺎن‬
‫اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺎد‪ .‬در آﻟﻤﺎن زﻣﺎن ﺟﻨﮓ و ﻗﺒﻞ از ﺟﻨﮓ‪ .‬ﻣﻦ آرﺷﯿﺘﮑﺖ و ﻃﺮاح‬
‫ﺻﺤﻨﻪ ﻓﯿﻠﻢ و ﻣﺪﯾﺮ ﺗﻬﯿﻪ رو ﻓﺮﺳﺘﺎدم ﮐﻪ ﻣﺤﻞ رو ﺑﺒﯿﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ٔ‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬در ﺧﻮد رﻣﺎن ﻣﺤﻞ وﻗﻮع داﺳﺘﺎن ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺒﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﺮا ﯾﮏ ﺟﺎي ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮد در ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺤﻞ ﭘﯿﺪا‬
‫ﻣﯽﮐﺮدن و ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺸﻮن ﻣﯽدادن ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﻮاﻓﻘﺖ ﮐﻨﻢ‪ .‬رﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﯾﮑﯽ دو ﺗﺎ‬
‫ﻣﺤﻞ ﭘﯿﺪا ﮐﺮده ﺑﻮدن اﻣﺎ اول اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺮدم اون ﻣﺤﻠﻪﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﺎ ﻧﻤﯽ‪-‬‬
‫ذارﯾﻢ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺑﺸﻪ و ﻣﺎ آراﻣﺶ و آﺳﺎﯾﺶ ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﻢ‪ .‬دوم اﯾﻦﮐﻪ‬
‫ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت ﺳﺎل ‪ ١٩٨٣‬ﺑﺎ ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت ﺳﺎل ‪ ١٩٣٩‬ﻓﺮق ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ در‬
‫ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت ﻣﺸﮑﻞ ﻣﯽﺷﺪ ﯾﮏ ﺧﯿﺎﺑﻮن ﺳﻨﮓﻓﺮش ﭘﯿﺪا ﮐﺮد‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﻌﺪ از‬
‫ﻣﺪﺗﯽ ﮐﻪ ﮐﺎر ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻮﻧﺪ‪ ،‬ﭼﻮن ﻣﻦ ﻣﺸﻐﻮل ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺎرﻫﺎي ﻓﺴﺘﯿﻮال و‬
‫ﮔﯿﺮﻧﺪه‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎس و اوﺗﻮﭘﯿﺎ ﺑﻮدم‪ ،‬آرﺷﯿﺘﮑﺖ و ﻣﺪﯾﺮ ﺗﻬﯿﻪ رﻓﺘﻨﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﯽ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺧﺒﺮ اوﻣﺪ ﮐﻪ ﻣﺤﻞ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري در ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﭘﯿﺪا ﺷﺪه‪ .‬ﻣﻦ ﻗﺒﻞ‬
‫از اون ﻫﯿﭻ وﻗﺖ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﻧﺒﻮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ وﻗﺘﯽ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺮﻟﻦ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ‬
‫و ﻫﺮ دو ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻦ رو در ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻧﺸﻮن دادن )ﮔﯿﺮﻧﺪه‪ ،‬ﻧﺎﺷﻨﺎس در ﺑﺨﺶ‬
‫ﮐﺎرﮔﺮداﻧﺎن و اوﺗﻮﭘﯿﺎ در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ( ﻣﻦ رﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ‪ .‬ﯾﮏ ﺷﺐ‬
‫در ﭘﺮاگ ﺧﻮاﺑﯿﺪم و رﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﺷﻬﺮي ﺑﻪ اﺳﻢ اﺳﺘﺮاوا‪ .‬اﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﺪﺗﺮﯾﻦ و‬
‫ﻣﺨﺮوﺑﻪﺗﺮﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﺑﻮد‪ .‬واردش ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪي ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮدي از‬
‫ﺗﻬﺮون اوﻣﺪي ﺑﻪ زاﺑﻞ‪ .‬وﻟﯽ ﮐﺎرﺧﻮﻧﻪ زﯾﺎد ﺑﻮد و ﯾﮑﯽ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻢ‬
‫ﮐﺎرﺧﻮﻧﻪ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ از ﺗﻮ و ﺑﯿﺮون ﻧﺸﻮن ﻣﯽدادﯾﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم و دﯾﺪم‬
‫ﮐﻪ ﻓﻀﺎ‪ ،‬ﻓﻀﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ درد اون ﻣﻮﻗﻊ ﻣﯽﺧﻮره‪ .‬ﺗﺼﻮﯾﺐ ﮐﺮدم‪.‬‬
‫ﺷﺨﺼﯿﺖ اﺻﻠﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ ﺑﭽﻪٔ ﭘﻮﻧﺰده ﺳﺎﻟﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻔﺪه ﺳﺎﻟﮕﯽ ﻣﯽرﺳﻪ‪.‬‬

‫‪103‬‬
‫ﯾﺎ ﭼﻬﺎرده ﺳﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﺷﻮﻧﺰده ﺳﺎﻟﻪ ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬و ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ آﻟﻤﺎﻧﯽ‬
‫ﻧﺒﺎﺷﻪ و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﺑﻠﻮﻧﺪ ﻧﺒﺎﺷﻪ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ در داﺳﺘﺎن‪ ،‬ﭘﺪرش ﯾﮏ ﻣﺠﺎري‬
‫ﯾﻬﻮدي ﺑﻮده ﮐﻪ وﻗﺘﯽ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ اوﻣﺪه ﮔﺬاﺷﺘﻪ و رﻓﺘﻪ‪ ،‬و ﺑﺎ ﻣﺎدر ﭘﺴﺮه‬
‫ﻫﻢ ازدواج ﻧﮑﺮده ﺑﻮده‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ از ﻃﺮف ﭘﺪر ﯾﻬﻮدﯾﻪ و ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ‬
‫ﯾﮏ ﮐﻤﯽ ﻣﻮﻫﺎش ﺗﯿﺮه ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ رو ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدم و ﻗﺒﻮل ﮐﺮده ﺑﻮدن و ﯾﮏ‬
‫روز ﺧﺒﺮ دادن ﮐﻪ ﺑﯿﺎ ﭼﻨﺪﯾﻦ و ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﭽﻪ اوﻣﺪن ﺑﻪ ﺑﺮﻟﻦ ﺷﺮﻗﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﯿﺎي‬
‫ﺑﺒﯿﻨﯽﺷﻮن‪ .‬در اون ﻣﻮﻗﻊ ﭼﻮن ﻣﻦ ﻗﺒﻼً ﺧﺒﺮ ﻧﺪاده ﺑﻮدم‪ ،‬ﺑﻬﻢ وﯾﺰا ﻧﺪادن ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮم‪ .‬ﺧﻮد آﻟﻤﺎن ﻏﺮﺑﯽﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﺎﯾﺪ وﯾﺰا ﻣﯽﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﭽﻪ و ﻣﺪﯾﺮ ﺗﻬﯿﻪ‬
‫ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﺑﺮﮔﺸﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ و ﺑﻌﺪ از اونﺟﺎ آوردنﺷﻮن ﺑﻪ‬
‫ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﭽﻪ رو از ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﺑﺮده ﺑﻮدن آﻟﻤﺎن ﺷﺮﻗﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬اوﻧﺎ ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺘﻦ اونﺟﺎﻫﺎ راﺣﺖ ﺳﻔﺮ ﮐﻨﻦ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﭽﻪ رو‬
‫دﯾﺪم و ﻫﻤﻮن ﺗﺴﺖﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ رو ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي آﻣﺎﺗﻮر‪ ،‬ﻣﺜﻞ‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده‪ ،‬ﮐﺮدم ﺑﺎ اﯾﻦ ﺟﻮون ﻫﻢ ﮐﺮدم‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻣﺘﺮﺟﻢ‬
‫ﻻزم داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﺪﯾﺮ ﺗﻬﯿﻪٔ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺧﻮب ﺑﻠﺪ ﺑﻮد‪ .‬دﯾﺪم‬
‫ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞ ﺑﭽﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺑﻪ و ﮔﻔﺘﻢ ﻫﻤﯿﻦ رو ﻣﯽﺧﻮام‪ .‬و ﻋﺠﯿﺒﻪ ﮐﻪ ﻣﻮﻗﻌﯽ‬
‫ﮐﻪ اﯾﻦ ﮔﺮوه ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﻫﻤﻪ از آﻟﻤﺎن ﺷﺮﻗﯽ ﺑﺮﮔﺸﺘﻦ ﻋﮑﺲ ﮐﻠﯽ ﺑﭽﻪ رو از‬
‫ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ آورده ﺑﻮدن و ﻣﻦ ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺖ ﻋﮑﺲ ﻫﻤﯿﻦ ﭘﺴﺮﺑﭽﻪ رو ﻧﺸﻮن‬
‫داده ﺑﻮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدن ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺖ دﺳﺘﺶ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﻪ!‬
‫اﻟﺒﺘﻪ ﻫﯿﭻ ﻣﻌﺠﺰهاي ﻧﺒﻮد‪ ،‬ﭼﯿﺰ ﻏﺮﯾﺒﯽ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻗﺮار ﺷﺪ ﮐﻪ در ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻌﯿﻨﯽ‬
‫ﺑﺮﯾﻢ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﺑﺮاي ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري‪ .‬ﯾﮏ ﺗﻌﺪادي از ﻫﺘﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ آﻟﻤﺎﻧﯽ‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ و ﯾﮏ ﺗﻌﺪادي ﭼﮑﯽ‪ .‬ﭼﻮن اﻫﺎﻟﯽ اﺳﺘﺮاوا‪ ،‬اﺳﻠﻮاك ﻧﺒﻮدن و اﯾﻦ‬
‫ﻃﻮري ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺷﺮوع ﺷﺪ‪.‬‬

‫‪104‬‬
 ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻣﺪﺗﯽ ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺳﻪ ﻣﺎه‪ .‬ﭼﻮن ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ در زﻣﺴﺘﻮن و ﺑﻬﺎر و ﺗﺎﺑﺴﺘﻮن اﺗﻔﺎق‬
‫ﺑﯿﻔﺘﻪ‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻣﺎ ﺷﺮوع ﮐﺮدﯾﻢ ﺑﻬﺎر ﺑﻮد و درﺧﺖﻫﺎ ﺳﺒﺰ ﺷﺪه ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ‬
‫ﮔﺮوه ﻓﻨﯽ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ درﺧﺖﻫﺎ رو ﻣﺎﺳﮏ ﺑﮑﻨﻦ ﮐﻪ ﻣﺒﺎدا ﺳﺒﺰي ﻧﺸﻮن داده‬
‫ﺑﺸﻪ‪ .‬ﯾﺎ ﻣﺜﻼً وﻗﺘﯽ ﺗﺎﺑﺴﺘﻮن رو ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﯿﻢ ﻧﺸﻮن ﺑﺪﯾﻢ واﻗﻌﺎً ﻓﺼﻞ زﻣﺴﺘﻮن ﺑﻮد‬
‫و دو ﺗﺎ آدم ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻦ ﺑﺨﺎر از دﻫﻦﺷﻮن ﺑﯿﺮون ﻣﯽ‪-‬‬
‫اوﻣﺪ‪ .‬ﮐﺎري ﮐﻪ ﻣﻦ ﮐﺮدم اﯾﻦ ﺑﻮد )ﻧﻤﯽدوﻧﻢ ﮐﺲ دﯾﮕﺮي ﻫﻢ اﯾﻦ ﮐﺎرو‬
‫ﮐﺮده ﯾﺎ ﻧﻪ( ﮐﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ اﻣﺮوز اﯾﻦ ﺻﺤﻨﻪ رو ﻣﯽﮔﯿﺮم؛ ﮔﻔﺘﻨﺪ آﻗﺎي ﺷﻬﯿﺪ‬
‫ﺛﺎﻟﺚ از دﻫﻦ اﯾﻦﻫﺎ ﺑﺨﺎر درﻣﯽﯾﺎد‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻟﺒﺎس ﺗﺎﺑﺴﺘﻮﻧﯽ ﺑﭙﻮﺷﻦ ﮐﻪ ﭘﻮﺷﯿﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ ﺗﻮي دﻫﻦ ﭘﺴﺮه و ﻣﺎدره ﯾﺦ ﮔﺬاﺷﺘﻢ‪ .‬ﺳﺎل ‪ ١٩٨٣‬ﺑﻮد‪ .‬ﺧﺎﻃﺮات ﺗﻠﺦ و‬
‫ﺷﯿﺮﯾﻦ ﺗﻮي اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ زﯾﺎد ﻫﺴﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﻣﻦ ﯾﮏ روز رﻓﺘﻢ ﯾﮏ ﺳﮑﺎﻧﺲ ﺑﮕﯿﺮم‬
‫ﺗﻮي ﯾﮏ ﺧﺮاﺑﻪ‪...‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ ﻣﺪت ﻫﻤﻮن ﺟﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره ﺗﻮي ﻫﺘﻞ‪ .‬اﻧﻘﺪر ﺑ‪‬ﺮُس ﺑﻪ ﭘﯿﺮاﻫﻦﻫﺎي ﻣﻦ ﮐﺸﯿﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﯾﺨﻪٔ‬
‫ﯾﺨﻪ ﻫﻤﻪ رو ﺑﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺘﻞ‬
‫ﻫﻤﻪﺷﻮن ﺳﺎﺑﯿﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﻣﯽدادم ﺑﺸﻮرن و اﺗﻮ ﮐﻨﻦ‪ٔ .‬‬
‫ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻮد وﻟﯽ ﻫﺘﻞ ﺷﯿﮑﯽ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎ آﺳﯿﺴﺘﺎﻧﻢ و ﻣﺪﯾﺮ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري و ﻃﺮاح‬
‫ﻟﺒﺎس ﺗﻮي ﯾﮏ ﻫﺘﻞ ﻣﯽﺧﻮاﺑﯿﺪﯾﻢ و ﺑﻘﯿﻪٔ ﺗﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺷﺐﻫﺎ ﺗﺎ ﺳﺎﻋﺖ‬
‫دو‪ ،‬دﺧﺘﺮﻫﺎي ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ رو ﺑﯽﻧﺎﻣﻮسﺗﺮ از اونﭼﻪ ﺑﻮدن ﺑﮑﻨﻦ در ﯾﮏ‬
‫ﻫﺘﻞ دﯾﮕﻪ ﺑﻮدن‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل رﻓﺘﻢ ﺳﺮاغ اون ﺧﺮاﺑﻪ‪ .‬واﻗﻌﺎً ﺧﺮاﺑﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﯾﮏ‬
‫ﺟﺎي ﺑﻤﺒﺎرانﺷﺪه‪ .‬ﺻﺤﻨﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻪ ﺗﺎ ﮐﺎرﮔﺮ ﻟﻬﺴﺘﺎﻧﯽ و ﻣﻮﻗﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻫﯿﺘﻠﺮ ﺳﻘﻮط ﮐﺮده‪ .‬ﻋﮑﺲ ﻫﯿﺘﻠﺮ رو ﻣﺜﻞ داﻣﻦ ﺟﻠﻮي آﻟﺖﺷﻮن ﻣﯽﮐﺸﻦ‪ ،‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﭘﺮﭼﻢ آﻟﻤﺎن رو ﻣﯽزﻧﻦ زﻣﯿﻦ‪ .‬ﻣﻦ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم ﺑﺎﻻ ﮐﻪ ﺟﺎ رو ﺑﺒﯿﻨﻢ ﮐﻪ دورﺑﯿﻦ‬

‫‪105‬‬
‫ﻨﻪ ﺑﻌﺪ ﮐﺠﺎ ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬دﯾﺪم ﭘﺎم ﺳﻮﺧﺖ‪ .‬ﻧﮕﺎه ﮐﺮدم دﯾﺪم ﯾﮏ اﻟﻮار زﯾﺮ‬
‫در ﺻﺤ ٔ‬
‫ﭘﺎﻣﻪ‪ .‬ﮐﻔﺶ ﮐﺎر ﻫﻢ ﭘﺎم ﺑﻮد‪ .‬ﯾﮏ ﻣﯿﺦ ﺑﻠﻨﺪ زﻧﮓ زده ﺷﺎﯾﺪ ﺑﻪ اﻧﺪازهٔ ‪٣٠‬‬
‫ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﺘﺮ از ﭘﺎم اوﻣﺪ ﺑﯿﺮون‪ .‬ﮐﻔﺸﻢ رو درآوردم دﯾﺪم از ﭘﺎم ﺧﻮن ﻣﯽﯾﺎد‪.‬‬
‫ﺻﺪاي ﯾﮏ ﻣﺮد ﭼﮏ رو ﺷﻨﯿﺪم ﮐﻪ ﺑﺎ آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺷﮑﺴﺘﻪ و ﺑﺴﺘﻪ ﻣﯽﮔﻔﺖ آﻗﺎي‬
‫ﮐﺎرﮔﺮدان رو ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺒﺮﯾﻢ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺻﺪاي ﯾﮑﯽ از ﻣﺪﯾﺮﻫﺎي ﺗﺪارﮐﺎت‬
‫آﻟﻤﺎﻧﯽ رو ﺷﻨﯿﺪم ﮐﻪ ﮔﻔﺖ ﭼﺮا؟ ﯾﺎرو ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﮐﺰاز ﻣﯽﮔﯿﺮه اﮔﺮ ﻧﺮه‬
‫ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن‪ .‬ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ اون ﻣﺮد ﭼﮏ دﮐﺘﺮه‪ .‬اوﻣﺪه ﺑﻮده ﺳﯿﺎﻫﯽﻟﺸﮑﺮ ﺑﺸﻪ ﺗﻮي‬
‫ﻓﯿﻠﻢ‪ .‬ﺑﻨﺪه رو ﺑﺎ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﺘﺮﺟﻢ ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن‪ .‬ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻫﻢ دو ﺗﺎ‬
‫آﻣﭙﻮل ﮐﺰاز ﺑﻪ ﻣﻦ زدن و ﮔﻔﺘﻦ ﺑﺮو ﺑﺨﻮاب‪ .‬ﻣﻦ ﺷﺐ رﻓﺘﻢ ﯾﮏ دوﻧﻪ ﮐﻨﯿﺎك‬
‫ﺧﻮردم و ﺧﻮاﺑﯿﺪم و ﺧﻮاﺑﯿﺪن ﻫﻤﺎن و ﺳﺎﻋﺖ ده ﺻﺒﺢ ﺑﯿﺪار ﺷﺪن ﻫﻤﺎن‪ .‬ﻧﻪ‬
‫ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺘﻢ راه ﺑﺮم ﻧﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺘﻢ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﮐﻨﻢ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﻤﻪ اوﻣﺪن دﯾﺪنِ ﻣﻦ‬
‫ﻣﻨﺘﻬﺎ از ﮔﺮوه ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻫﯿﭻ ﮐﺲ ﻧﻤﯽاوﻣﺪ ﭼﻮن ﺑﺎ اونﻫﺎ دﻋﻮا ﮐﺮده ﺑﻮدم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬دﻋﻮا ﺳﺮ ﭼﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آﺳﯿﺴﺘﺎن ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدار ﺧﺮابﮐﺎري ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدار ﻏﺎﻓﻞ‬
‫ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﻓﻮﮐﻮس رو ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﯽزد‪ .‬ﺑﯿﺮوﻧﺶ ﮐﺮدم‪ .‬ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ آرﺷﯿﺘﮑﺖ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫رو ﺑﯿﺮون ﮐﺮدم‪ .‬ﭼﻮن ﮐﺎرش رو ﺑﻠﺪ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺴﻦ ﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬در‬
‫ﻧﺘﯿﺠﻪ اﯾﻦﻫﺎ ﻧﻤﯽاوﻣﺪن دﯾﺪن ﻣﻦ‪ .‬اون روز رو ﻣﻦ اﻓﺘﺎدم‪ .‬ﻣﺪﯾﺮ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري‬
‫رﻓﺖ ﺑﻪ ﻋﺸﻘﺶ رﺳﯿﺪ‪ .‬ﻋﺎﺷﻖ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻋﺸﻖ اﻓﻼﻃﻮﻧﯽ‪ .‬ﯾﮏ ﻣﺎه ﭘﺎم ﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﺑﻮد و ﺑﺎ ﻋﺼﺎ راه ﻣﯽرﻓﺘﻢ‪ .‬ﯾﺎدﻣﻪ ﻫﻤﻮن ﺷﺐ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ آﻣﭙﻮل ﮐﺰاز زدن ﻣﻦ‬
‫ﺗﻠﻔﻦ زدم ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮ ﺗﻬﯿﻪٔ دوم ﮐﻪ آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮد ﮔﻔﺘﻢ آﻗﺎي اﺷﺘﺎﯾﻦ ﺑﺎخ‪ ،‬ﺣﺎﺿﺮ‬
‫ﺑﺎش ﮐﻪ ﮐﺎرﮔﺮدان داره ﻣﯽﯾﺎد‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺑﺮو ﺑﺎﺑﺎ ﺷﻮﺧﯽ ﻧﮑﻦ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻧﻤﺮده! داره‬
‫ﻣﯽﯾﺎد‪) .‬ﻗﺮار ﺑﻮد ﺗﻮي ﯾﮏ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ( ﺑﻌﺪ ﺗﺎزه ﻓﻬﻤﯿﺪ ﮐﻪ ﺧﻮد‬
‫ﮐﺎرﮔﺮدان داره ﺑﺎﻫﺎش ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﺑﺎ ﻫﻤﻮن ﭘﺎي ﺑﺎﻧﺪﭘﯿﭽﯽ رﻓﺘﻢ ﺻﺤﻨﻪ‬

‫‪106‬‬
‫رو ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﯾﮑﯽ دﯾﮕﻪ ﻫﻢ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﯿﺎه و ﺳﻔﯿﺪ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺷﺪه‪ .‬ﻣﻦ‬
‫اﯾﻦ ﺟﻮري ﺧﻮاﺳﺘﻢ‪ .‬و ﻣﯽدوﻧﯽ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺳﯿﺎه و ﺳﻔﯿﺪ ﻣﺸﮑﻞﺗﺮه‪ .‬ﯾﮏ‬
‫ﺻﺤﻨﻪ ﻣﻬﻢ ﺑﺮف ﻫﺴﺖ و ﭼﻮن ﺑﻬﺎر ﺑﻮد‪ ،‬آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ اﯾﺪه دادﻧﺪ ﮐﻪ ﻧﻤﮏ ﺑﯿﺎرن‬
‫ٔ‬
‫ﺑﺮﯾﺰن‪ .‬ﻧﺸﺪ‪ .‬ﻣﻨﻮ ﺑﺮدن ﺗﻮي ﺣﯿﺎط ﺧﻠﻮت ﯾﮏ ﭼﯿﺰي ﭘﺎﺷﯿﺪن ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‬
‫ﺳﺮﻃﺎنزاﺳﺖ‪ .‬اﺳﻤﺶ ﯾﺎدم رﻓﺘﻪ‪ .‬ﺗﻮي اﮐﺜﺮ ﺳﺎﺧﺘﻤﻮنﻫﺎ ﺗﻮي آﻟﻤﺎن ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦ آﺗﺶﻧﺸﺎﻧﯽ اﯾﻦﺟﺎ ﻫﺴﺖ؟ ﮔﻔﺘﻦ آره‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﻫﻤﻪٔ ﺧﯿﺎﺑﻮن‪-‬‬
‫ﻫﺎ رو ﮐﻒ ﺑﺮﯾﺰﯾﻦ‪ .‬آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ ﺧﻨﺪﯾﺪن‪ .‬ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽﻫﺎ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﺎرﮔﺮدان‬
‫ﺧﺪاﺳﺖ و ﻫﺮ ﮐﺎري ﻣﯽﮔﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺮد‪ .‬ﺗﻤﺎم ﺧﯿﺎﺑﻮن رو ﭘﺮ ﮐﻒ ﮐﺮدﯾﻢ و ﺑﻌﺪ‬
‫ﮐﻒﻫﺎ رو ﻣﺎﻟﻪ ﮐﺸﯿﺪن‪ .‬ﺗﻤﺎم ﻣﺪت آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ ﻣﯽﺧﻨﺪﯾﺪن‪ .‬اﯾﻦ ﺻﺤﻨﻪ رو ﻣﺎ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﯿﻢ‪ .‬ﺻﺪاي ﻗﺪم ﺳﺮﺑﺎزﻫﺎ و ﻣﺮدم رو ﮔﺬاﺷﺘﯿﻢ رو ﺻﺤﻨﻪ‪ .‬ﻋﯿﻦ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮﻓﻪ‪ .‬ﻣﮕﺮ اﯾﻦﮐﻪ ﯾﮏ آدم ﺣﺮﻓﻪاي ﺑﺎﺷﻪ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽ ﺟﺎﻫﺎﺷﻮ ﺑﻮ ﺑﺒﺮه‪ .‬و ﺷﺎﻧﺲ‬
‫آوردﯾﻢ ﮐﻪ اون روز ﺑﺎد ﻧﻤﯽاوﻣﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﻌﺪ ﺑﺮﮔﺸﺘﯿﻦ آﻟﻤﺎن؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬ﭼﻮن ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺳﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ‬
‫ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت و ﻣﺸﻐﻮل ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﺷﺪم‪ .‬وﻟﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻤﻮم ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬دو ﺗﯿﮑﻪاش رو‬
‫در ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﮐﺮدم‪ .‬ﻣﻮﻧﺘﻮر ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺴﻨﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ‬
‫ﺟﻨﮓ ﺑﻪ ﺳﺮش اوﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻃﻔﻠﮑﯽ اوﻣﺪه ﺑﻮد ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ‪ ،‬ﺳﺮ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري‬
‫ﻣﻦ ﻫﻢ واﯾﺴﺎده ﺑﻮد‪ .‬از ﻣﻦ ﺧﻮﺷﺶ ﻣﯽاوﻣﺪ ﭼﻮن ﻣﯽدﯾﺪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﮐﺎرم رو‬
‫ﺑﻠﺪم‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﯿﻢ ﺑﺮاﺗﯿﺴﻼوا‪ .‬اونﺟﺎ در اﺳﺘﻮدﯾﻮي ﮐﻮﻟﯿﺒﺎ و ﻣﻘﺪاري از ﻣﻮﻧﺘﺎژ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ رو ﺑﺎ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻧﻢ در ﮐﻮﻟﯿﺒﺎ اﻧﺠﺎم دادﯾﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻮﻧﺘﻮر ﻫﻢ ﺟﺰء ﮔﺮوه ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﻣﻦ وﻗﺘﯽ ﻣﻮﻧﺘﻮر ﺧﻮب داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ ﺻﺪاش ﻣﯽزﻧﻢ ﯾﮏ روز‬
‫ﻓﺮزﻧﺪﺧﻮاﻧﺪه وﯾﺮاﻧﮕﺮ دﻋﻮت‬
‫ٔ‬ ‫ﯾﺎ دو روز و ﯾﺎ ﺣﺘﯽ آﻫﻨﮓﺳﺎزم رو ﺳﺮ ﻓﯿﻠﻢ‬

‫‪107‬‬
‫ﮐﺮدم‪ .‬اوﻣﺪ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﻣﺎ رو ﻧﮕﺎه ﮐﺮد‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮدي ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺖ ﭼﻪ‬
‫ﻣﻮزﯾﮑﯽ ﻣﯽﺧﻮاد ﺑﺴﺎزه‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺮﮔﺸﺘﯿﻢ ﮐﺎرﻫﺎي ﻣﻮﻧﺘﺎژ و ﻓﻨﯽ رو در‬
‫ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت اﻧﺠﺎم دادﯾﻢ‪ .‬در آﺧﺮ ﺳﺎل ‪.١٩٨٣‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﯿﻠﻢ رو ﮐﯽ ﻧﺸﻮن دادن؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﺳﺎل ‪ .١٩٨۵‬ﭼﻮن ﻣﻦ ﯾﮏ دﻋﻮاﯾﯽ داﺷﺘﻢ ﺑﺎﻫﺎﺷﻮن‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﺷﺪه ﺑﻮد ﺳﻪ ﺳﺎﻋﺖ و ﺧﺮدهاي‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻪٔ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻣﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهﻫﺎ‬
‫اوﻣﺪن و ﻓﯿﻠﻢ رو دﯾﺪن و ﮔﻔﺘﻦ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮب ﺷﺪه‪ ،‬ﺷﺎﻫﮑﺎر ﺷﺪه‪،‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﺑﮑﻨﯿﺪش دو ﺳﺎﻋﺖ و ﻧﯿﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﯾﮏ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﺑﺎ ﺧﻮدم ﺑﺮده ﺑﻮدم‬
‫و ﺑﺎ وﮐﯿﻠﻢ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺧﻮدﺗﻮن ﺑﮑﻨﯿﻦ دو ﺳﺎﻋﺖ و ﻧﯿﻢ! اﯾﻦﻫﺎ ﺟﺮأت‬
‫ﻧﻤﯽﮐﺮدن ﻓﯿﻠﻢ رو ﮐﻮﺗﺎه ﺑﮑﻨﻦ‪ .‬اﻧﻘﺪر رﻓﺘﻨﺪ و اوﻣﺪن و ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدن و ﺗﻠﻔﻦ‬
‫ﮐﺮدن ﺑﻪ وﮐﯿﻞ ﻣﻦ)ﭼﻮن ﻣﻦ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺒﻮدم دﯾﮕﻪ ﺑﺎ اﯾﻦﻫﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻨﻢ( ﺗﺎ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ وﮐﯿﻠﻢ ﯾﮏ روز ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﻠﻔﻦ ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ اﯾﻦﻫﺎ ﻣﯽﮔﻦ اﮔﺮ آﻗﺎي‬
‫ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺸﻪ ﭘﻨﺞ ﻫﺰار ﻣﺎرك ﺑﮕﯿﺮه و ﻓﯿﻠﻢ رو اﻧﻘﺪر ﮐﻮﺗﺎه ﺑﮑﻨﻪ‪ ،‬ﻣﺎ‬
‫ﺣﺎﺿﺮﯾﻢ اﯾﻦ ﻣﺒﻠﻎ رو ﻋﻼوه ﺑﺮ دﺳﺖﻣﺰدش ﺑﻬﺶ ﺑﺪﯾﻢ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﻪ اﯾﻦﻫﺎ ﺑﮕﻮ‬
‫ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﻦ ﺑﺎ اﯾﻦ ﭘﻨﺞ ﻫﺰار ﻣﺎرك ﭘﺴﺘﻮنﺑﻨﺪ و ﺗﻨﮑﻪ ﺑﺮاي ﺳﮑﺮﺗﺮﻫﺎﺷﻮن‬
‫ﺑﺨﺮن‪ .‬ﻗﻀﯿﻪ ﻣﺪتﻫﺎ ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ و ﻣﻦ اﺳﻤﻢ رو ﻫﻢ از روي ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺮداﺷﺘﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﻣﻮﻧﺘﻮر ﺑﺎ ﻣﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮد و اﻟﺘﻤﺎس و زاري ﮐﺮد و ﮔﻔﺖ‬
‫ﺣﯿﻒ از اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو از ﻋﻘﺐ ﯾﮏ ﺑﺎر دﯾﮕﻪ ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﮐﺮدم و ﮐﻮﺗﺎه‬
‫ﮐﺮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ اﺳﻤﻢ رو ﻫﻢ ﻧﻤﯽذاﺷﺘﻢ روش‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻗﺪر ﮐﻮﺗﺎﻫﺶ ﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﺣﺪود ﭘﻨﺠﺎه دﻗﯿﻘﻪ‪ .‬و اﻣﺮوز ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ رو ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ ،‬ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺑﯿﻨﻢ ﮐﻪ ‪ ٣٠‬دﻗﯿﻘﻪاش ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻮﺗﺎه ﻣﯽﺷﺪ وﻟﯽ ﻧﻪ ‪ ۵٠‬دﻗﯿﻘﻪ‪.‬‬

‫‪108‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﻟﺒﺘﻪ ﺷﺎﯾﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻧﺒﺎﺷﻪ وﻟﯽ آدم ﮐﻪ ﭼﯿﺰي ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻪ ﯾﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻪ و ﺑﻌﺪ از ﻣﺪﺗﯽ ﺳﺮاﻏﺶ ﻣﯽره ﻣﯽﺑﯿﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﻌﻀﯽ ﺟﺎﻫﺎش ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺘﻪ‬
‫ﺣﺬف ﺑﺸﻪ و ﻏﯿﺮه‪ .‬وﻟﯽ اﯾﻦﮐﻪ ﮐﺠﺎﻫﺎ رو ﺳﺎده ﮐﻨﯽ ﯾﺎ ﺣﺬف ﮐﻨﯽ ﺗﺼﻤﯿﻢ‬
‫ﻣﺸﮑﻠﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﭘﺲ ﯾﮏ دو ﺳﺎﻟﯽ ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ اﯾﻦ ﺟﺮﯾﺎن‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﺑﺎر اول ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ رو ﻧﺸﻮن دادن اﺳﻢ ﮐﺎرﮔﺮدان روش ﻧﺒﻮد‬
‫وﻟﯽ ﺗﻤﺎم روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎي آﻟﻤﺎن ﻣﻦ ﺟﻤﻠﻪ زود دوﯾﭽﻪ ﺳﺎﯾﺘﻮﻧﮓ‪ ،‬ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرﺗﺮ‬
‫روﻧﺪ ﺷﺎو‪ ،‬و ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرﺗﺮ آﻟﮕﻤﺎﯾﻨﻪ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺎل ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺜﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪش‬
‫ﺳﺎل ‪ ١٩٨٤‬ﺑﺎ ﻫﻢ آﺷﺘﯽ ﮐﺮدﯾﻢ و ﻣﻦ اﺳﻤﻢ رو ﮔﺬاﺷﺘﻢ روي ﻓﯿﻠﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ در‬
‫ﻣﺎه ﻣﻪ ‪ ١٩٨٤‬رﻓﺘﻢ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﺑﺮاي ﻓﯿﻠﻢ درﺧﺖ ﺑﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬در اﯾﻦ ﻓﻮاﺻﻞ ﺑﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ ﭼﻪ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در اﯾﻦ ﻓﻮاﺻﻞ ﯾﮏ دوﺳﺖ دﺧﺘﺮ داﺷﺘﻢ ﮐﻪ ﺣﺎﻣﻠﻪ ﺑﻮد و ﺑﻌﺪ‬
‫دﺧﺘﺮم ﺑﻪ دﻧﯿﺎ اوﻣﺪ وﻟﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ ازدواج ﻧﮑﺮدﯾﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺳﺮﮔﺮم اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ﺑﻮدم و‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮﯾﯽ ﺑﻪ اﺳﻢ ﭼﯿﺰ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺸﻖ ﮐﻪ در ﺳﺎل ‪١٩٨۵‬‬
‫ﺗﻤﻮﻣﺶ ﮐﺮدم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﻌﺪﯾﺖ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﮐﺎر ﺑﻌﺪﯾﻢ ﻫﻤﯿﻦ درﺧﺖ ﺑﯿﺪ ﭼﺨﻮف ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪش ﺳﺮﻃﺎن‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ ،‬ﺑﻌﺪش ﺑﺎﯾﺪ ﻫﻤﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﭼﯿﺰ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺸﻖ رو ﻣﯽﺳﺎﺧﺘﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪﺧﻮاﻧﺪه وﯾﺮاﻧﮕﺮ رو ﺳﺎﺧﺘﻢ ‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻮدم‪ .‬و در ﺳﺎل ‪ ١٩٨۵‬ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﺳﺎل ‪ ١٩٩٠‬ﮔﻞﻫﺎي ﺳﺮخ ﺑﺮاي آﻓﺮﯾﻘﺎ رو‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب ﯾﮏ ﮐﻤﯽ ﺻﺒﺮ ﮐﻦ‪ .‬ﮔﻔﺘﯽ ﮐﻪ ﭼﯿﺰ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺸﻖ رو‬
‫در ﻣﺎه ﻣﻪ ‪ ٨٤‬ﺷﺮوع ﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﻣﺎه ‪ ١٩٨٤‬رﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري و در ﻣﺎه ﺟﻮن‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري رو ﺷﺮوع ﮐﺮدم‪.‬‬

‫‪109‬‬
 ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬و ﯾﮏ ﻫﻔﺖ ﻫﺸﺖ ﻣﺎﻫﯽ ﻫﻢ اﯾﻦ وﺳﻂ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدي‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬زﻧﺪﮔﯽ و ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ در ﺣﻘﯿﻘﺖ وﻗﺘﯽ ﻣﺎدر ﺑﭽﻪام ﺑﺎ‬
‫دﺧﺘﺮم ﻣﯽرﻓﺖ ﻣﯽﺧﻮاﺑﯿﺪ‪ ،‬ﻣﻦ ﻧﻤﯽﺧﻮاﺑﯿﺪم و ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﻣﯽﻧﻮﺷﺘﻢ‪ .‬ﻓﻘﻂ ﮔﺎﻫﯽ‬
‫ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﮔﻮش ﻣﯽدادم ﺑﺒﯿﻨﻢ ﺑﭽﻪ ﻧﻔﺲ ﻣﯽﮐﺸﻪ ﯾﺎ ﻧﻪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻟﻄﻔﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫در ﺣﻖ اون ﺑﭽﻪ ﮐﺮدم‪ .‬ﭼﻮن وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺸﺘﻢ دﯾﮕﻪ اون ﺑﭽﻪ رو ﻧﺪﯾﺪم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬و ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻌﺪي‪ ،‬درﺧﺖ ﺑﯿﺪ‪ ،‬رو در ﺳﺎل ‪ ١٩٨٤‬ﺳﺎﺧﺘﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻓﯿﻠﻢ درﺧﺖ ﺑﯿﺪ ﺑﺮاﺳﺎس داﺳﺘﺎﻧﯽ اﺳﺖ از ﭼﺨﻮف‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮐﻪ اون داﺳﺘﺎن ﭼﯿﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬داﺳﺘﺎن ﺳﺎده و ﮐﻮﺗﺎﻫﻪ‪ .‬داﺳﺘﺎن ﭘﯿﺮﻣﺮدي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﮏ و ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﺗﻮي ﯾﮏ آﺳﯿﺎب ﺧﺮاﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﮐﻨﺎر اﯾﻦ آﺳﯿﺎب ﯾﮏ درﺧﺖ ﭘﯿﺮ‬
‫ﻗﺪﯾﻤﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻃﻮري ﮐﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮده ﮔﺎﻫﯽ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﻣﯽﮔﻪ اﯾﻦ درﺧﺘﻪ از‬
‫ﻣﻦ ﭘﯿﺮﺗﺮه‪ .‬و ﻫﺮ روز ﻣﯽﺷﯿﻨﻪ ﻟﺐ رودﺧﻮﻧﻪ و ﻣﺎﻫﯽ ﻣﯽﮔﯿﺮه و ﻣﯽﺧﻮره‪.‬‬
‫ﻃﻮري ﮐﻪ دﯾﮕﻪ ﺣﺎل ﺧﻮدش ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮرده‪ .‬ﯾﮏ ﻋﻤﺮ داره اﯾﻦ ﮐﺎرو ﻣﯽﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫و ﻫﺮ روز ﺳﺮ ﺳﺎﻋﺖ ‪ ١٢‬ﻇﻬﺮ ﯾﮏ درﺷﮑﻪ ﺳﺮاﺳﯿﻤﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ درﺷﮑﻪﭼﯽ و‬
‫ﯾﮏ ﭘﺴﺘﭽﯽ از اونﺟﺎ رد ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﯾﮏ روز درﺷﮑﻪ ﻣﯽاﯾﺴﺘﻪ‪.‬‬
‫ﮐﺮوك درﺷﮑﻪ ﺑﺎزه‪ .‬ﭘﯿﺮﻣﺮده از اﯾﻦ ﭘﺎﯾﯿﻦ از ﻟﺐ آب داره ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻪ و‬
‫اونﻫﺎ اون ﺑﺎﻻ روي ﺟﺎده ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬درﺷﮑﻪﭼﯽ ﻣﯽزﻧﻪ ﭘﺴﺘﭽﯽ رو ﮐﻪ ﺧﻮاﺑﻪ‬
‫ﻣﯽﮐﺸﻪ‪ .‬ﮐﯿﻔﺶ رو ﻣﯽﺑﺮه ﺗﻮي ﺷﮑﻢ درﺧﺖ ﺑﯿﺪ ﻗﺎﯾﻢ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬دو ﺗﺎ ﮔﺮز ﻫﻢ‬
‫ﻣﯽزﻧﻪ ﺗﻮي ﺳﺮ ﺧﻮدش و داد ﻣﯽزﻧﻪ ﮐﻤﮏ! دزد! ﮐﻪ ﺑﮕﻪ ﺑﻬﺸﻮن ﺣﻤﻠﻪ ﺷﺪه‪.‬‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻫﻤﻪٔ اﯾﻦﻫﺎ رو ﻣﯽﺑﯿﻨﻪ و ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﻪ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﯽ اﻓﺘﺎده ﯾﺎ داره ﻣﯽاﻓﺘﻪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪش ﯾﮏ ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻣﯽﯾﺎد ﮐﻪ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﻣﯽﯾﺎن اونﺟﺎ ﭘﯿﮏ ﻧﯿﮏ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬از ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻫﻢ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﺳﻮال ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﺗﻤﺎم روز ﻣﯽﻣﻮﻧﻦ و ﻏﺮوب‬

‫‪110‬‬
‫ﻣﯽرن‪ .‬وﻟﯽ ﭘﯿﺮﻣﺮده ﺣﺮﻓﯽ ﻧﻤﯽزﻧﻪ ﮐﻪ ﭼﯿﺰي دﯾﺪه‪ .‬ﻣﯽره ﮐﯿﻔﻪ رو درﻣﯽﯾﺎره‬
‫ﺗﻮش رو ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﻪ ﭘﺮ از ﭘﻮل و ﭼﮏ و ﺳﻔﺘﻪ و ﺑﺮاﺗﻪ‪ .‬روز ﺑﻌﺪش‬
‫ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﻪ ﻣﯽره ﺷﻬﺮ درﺑﻪدر دﻧﺒﺎل ﺟﺎﯾﯽ ﻣﯽﮔﺮده ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﯿﻒ رو ﺗﺤﻮﯾﻞ‬
‫ﺑﺪه‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮي دادﮔﺎه‪ .‬ﻣﯽره اونﺟﺎ‪ .‬اونﺟﺎ ﻧﺼﻒ ﭘﻮل‬
‫رو ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﻦ‪ .‬ﻣﯽﯾﺎد ﺑﯿﺮون ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽﺷﻪ ﮐﯿﻒ ﺳﺒﮏﺗﺮ ﺷﺪه‪ .‬ﻣﯽره ﭘﯿﺶ‬
‫ﭘﻠﯿﺲ‪ .‬ﭘﻠﯿﺲ ﻣﯽﮔﻪ ﺑﻘﯿﻪاش ﮐﻮ؟ ﺑﻨﺪازﯾﻨﺶ زﻧﺪون! ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻣﯽﮔﻦ ﺑﺬارﯾﻦ‬
‫ﺑﺮه‪ .‬ﭘﯿﺮﻣﺮده ﺑﺮﻣﯽﮔﺮده ﻟﺐ آب ﮐﻪ زﻧﺪﮔﯿﺶ رو اداﻣﻪ ﺑﺪه‪ .‬درﺷﮑﻪﭼﯽ ﺑﺎ ﺳﺮ‬
‫ﺑﺎﻧﺪﭘﯿﭽﯽﺷﺪه ﻣﯽﯾﺎد‪ .‬اول ﻣﯽره ﺳﺮاغ درﺧﺖ‪ .‬ﻣﯽﺑﯿﻨﻪ از ﮐﯿﻒ ﺧﺒﺮي ﻧﯿﺴﺖ‬
‫و ﻓﻘﻂ زﻧﺒﻮرﻫﺎ از دل درﺧﺖ ﻣﯽﯾﺎن ﺑﯿﺮون‪ .‬ﺑﻌﺪ ﭘﯿﺮﻣﺮده رو ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻣﯽﮔﻪ ﮐﯿﻒ ﮐﻮ؟ ﭘﯿﺮﻣﺮده ﺟﻮاب ﻧﻤﯽده‪ .‬دوﺑﺎره ﻣﯽﮔﻪ ازت ﭘﺮﺳﯿﺪم‬
‫ﮐﯿﻒ ﮐﻮ؟ ﭘﯿﺮﻣﺮده ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﻪ ﻟﻮازم ﻣﺎﻫﯽﮔﯿﺮﯾﺶ رو ورداره ﺑﺮه ﺧﻮﻧﻪ‪ .‬ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮔﻪ دﯾﺮوز ﺑﺮدﻣﺶ ﺷﻬﺮ ﺗﺤﻮﯾﻞ ﻣﻘﺎﻣﺎت دادم‪ .‬درﺷﮑﻪﭼﯽ ﻣﯽاﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﻮن‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮده و ﺗﺎ ﻣﯽﺧﻮره ﻣﯽزﻧﺪش‪ .‬زﯾﺒﺎﯾﯽ داﺳﺘﺎن در اﯾﻦﺟﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﭼﺨﻮف‬
‫ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻪ‪ :‬وﻟﯽ درﺷﮑﻪﭼﯽ از آنﺟﺎ ﻧﺮﻓﺖ‪ .‬آنﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪ و ﺑﺎ ﭘﯿﺮﻣﺮد زﻧﺪﮔﯽ‬
‫ﮐﺮد‪ .‬ﻣﺜﻞ ﯾﮏ زﻧﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻧﻤﯽﺧﻮاﺳﺘﺶ‪ ،‬ﻣﻮﻧﺪ ﺗﻮ ﺧﻮﻧﻪٔ ﭘﯿﺮﻣﺮده‪.‬‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻫﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻏﺮ ﻣﯽزﻧﻪ ﮐﻪ ﭼﺮا از اﯾﻦﺟﺎ ﻧﻤﯽري‪ .‬درﺷﮑﻪﭼﯽ ﻣﯽﮔﻪ‬
‫ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﭘﺎﻫﺎم درد ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻗﻠﺒﻢ درد ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﻣﺠﺒﻮرش ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﻨﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮن ﺷﻬﺮ‪ .‬درﺷﮑﻪﭼﯽ ﻣﯽره اﻋﺘﺮاف ﻣﯽﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﮐﺸﺘﻢ‪ .‬ﻣﯽﮔﻦ‬
‫ﮐﺪوم ﻗﺎﺗﻞ؟ ﮐﺪوم ﮐﯿﻒ؟ ﻣﮕﻪ ﻣﺴﺘﯿﻦ؟ ﺟﻔﺖﺗﻮن رو ﻣﯽﻧﺪازﯾﻢ ﺗﻮ آب‬
‫ﺳﺮد‪ .‬ﭼﺮا ﭼﺮتوﭘﺮت ﻣﯽﮔﯿﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدن ﺧﻮﻧﻪٔ ﭘﯿﺮﻣﺮده‪ .‬ﭘﯿﺮﻣﺮده‬
‫راﺿﯽﺋﻪ ﮐﻪ درﺷﮑﻪﭼﯽ اون اﻋﺘﺮاف رو ﮐﺮده اﻣﺎ راﺿﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﭼﺮا‬

‫‪111‬‬
‫ﻣﻘﺎﻣﺎت ﺣﺮﻓﺶ رو ﻗﺒﻮل ﻧﮑﺮدهاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪش دم ﺻﺒﺢ وﻗﺘﯽ ﭘﯿﺮﻣﺮده ﺧﻮاﺑﻪ‪،‬‬
‫درﺷﮑﻪﭼﯽ ﺧﻮدش رو ﺗﻮ رودﺧﻮﻧﻪ ﻏﺮق ﻣﯽﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﺼﻮﺻﯿﺖ داﺳﺘﺎنﻫﺎي ﭼﺨﻮف‪ ،‬اون ﭼﻨﺪ ﺗﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺧﻮﻧﺪم‪ ،‬اﯾﻨﻪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح »ﺑﻮدور ﮐﻪ واردور«‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺎرك اﷲ‪ .‬زﻧﺪه ﺑﺎد‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺒﺎ ﮔﻔﺘﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل وﻗﺘﯽ ﺑﻌﺪاً راﺟﻊ ﺑﻬﺶ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﯾﺎدت‬
‫ﻣﯽﯾﺎد ﮐﻪ اﺻﻮﻻً داﺳﺘﺎن ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﯾﮏ آدﻣﯽ ﯾﮏ ﺣﺎدﺛﻪاي ﺑﺮاش‬
‫اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﻪ ﮐﻪ ﻧﻪ اﻧﺘﻈﺎر اون ﺣﺎدﺛﻪ رو داﺷﺘﻪ و ﻧﻪ ﺑﺮاش آﻣﺎده ﺑﻮده و ﻧﻪ‬
‫اﺻﻮﻻً ﺳﺎﺑﻘﻪاش رو داﺷﺘﻪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﯾﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﮐﺎﻣﻼً ﺑﯽدﻓﺎﻋﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺒﯿﻦ‪ .‬ﭼﻬﺎر ﻫﺰار ﻧﺎﻣﻪ از ﭼﺨﻮف ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﻤﻪاش رو‬
‫اﯾﻦﺟﺎ دارم و ﺑﻪ زﺑﻮن آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺧﻮﻧﺪهام‪ .‬ﮐﺘﺎبﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ دارم راﺟﻊ ﺑﻪ‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﭼﺨﻮف ﺑﻪ ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪ ،‬اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ‪ ،‬آﻟﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺧﻮﻧﺪهام‪ .‬ﺑﺎ ﯾﮏ ﺣﺮف ﺗﻮ‬
‫ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻢ ﻣﻮاﻓﻖ ﺑﺎﺷﻢ و اون ﻣﺴﺎﻟﻪٔ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻪ‪ .‬ﺑﺒﯿﻦ‪ ،‬ﺗﻤﺎم اﺗﻔﺎﻗﺎﺗﯽ ﮐﻪ در‬
‫داﺳﺘﺎنﻫﺎي ﭼﺨﻮف ﻣﯽاﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اﻟﺒﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮاﻧﻨﺪه اﯾﻦ ﻃﻮري‬
‫ﻣﯽﯾﺎد ﮐﻪ ﭼﺨﻮف ﺑﺮاي ﻓﯿﮕﻮرﻫﺎي اﺻﻠﯽ داﺳﺘﺎﻧﺶ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﻧﻤﯽﮔﯿﺮه‪ .‬ﺗﺼﻤﯿﻢ‬
‫رو ﻣﯽذاره ﺑﻪ ﻋﻬﺪهٔ ﺧﻮاﻧﻨﺪه‪ .‬و وﻗﺘﯽ ﺗﺼﻤﯿﻢ رو ﻣﯽذاره ﺑﻪ ﻋﻬﺪهٔ ﺧﻮاﻧﻨﺪه‬
‫اﯾﻦﺟﺎ دﯾﮕﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ رﻟﯽ ﺑﻪ اون ﺻﻮرت ﻧﺪاره‪ .‬ﻣﺜﻞ اﯾﻦﮐﻪ اﯾﻦ رو ﯾﮏ‬
‫دﻓﻌﻪ دﯾﮕﻪ ﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﭼﺨﻮف ﻣﯽﮔﻪ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﭘﺸﺖ ﻣﯿﺰ ﮐﺎرش‬
‫ﻣﯽﺷﯿﻨﻪ و ﻣﯽﺧﻮاد ﭼﯿﺰي ﺑﻨﻮﯾﺴﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺳﺮد ﺑﺎﺷﻪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﯾﮏ ﺗﮑﻪ ﯾﺦ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﺣﺘﯽ ﯾﮏ داﺳﺘﺎن ﻋﺸﻘﯽ ﭼﺨﻮف ﻧﻮﺷﺘﻪ و ﻣﻦ رو ﺑﻪ ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﻧﺪازه ﯾﺎ ﻣﻤﮑﻨﻪ‬
‫ﺗﻮ رو ﻣﺘﺄﺛﺮ ﺑﮑﻨﻪ‪ ،‬ﭼﺨﻮف رو ﻣﺘﺄﺛﺮ ﻧﮑﺮده‪ .‬اون ﮐﺎر ﺧﻮدش رو اﻧﺠﺎم داده‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﻓﻘﻂ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﮑﺘﻪاي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻫﺎت ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ‪.‬‬

‫‪112‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره‪ .‬اﺗﻔﺎﻗﺎً ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ اﯾﻦ رو ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺑﺪم ﮐﻪ ﮐﻪ وﻗﺘﯽ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮔﻢ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ‪ ،‬ﻣﻨﻈﻮرم ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ﻣﺘﺎﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬زﻧﺪه ﺑﺎد‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺘﺸﮑﺮم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ در اﯾﻦﺟﺎ ﺧﻮد ﭼﺨﻮﻓﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺧﺎﻟﻖ‪ ،‬ﺧﺪا‪ ،‬اون ﻟﺤﻈﻪاي‬
‫ﮐﻪ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﻣﯽﮔﯿﺮه ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﻪ و ﯾﮏ ﭼﯿﺰي رو‪ ،‬ﯾﮏ ﻣﺤﺼﻮﻟﯽ رو ﻣﺴﺘﻘﻞ ﮐﻨﻪ‬
‫از ﺧﻮدش‪ ،‬در واﻗﻊ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻪ ﮐﻪ ﺧﻮدش ﻧﻘﺶ و ﺻﻮرت و زﻣﺎن و ﻣﮑﺎن‬
‫ﻧﺪاره اﻣﺎ داره ﺑﻪ ﯾﮏ ﭼﯿﺰي ﺷﮑﻞ ﻣﯽده‪ .‬ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﺨﻮف ﻫﻢ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﮐﻪ در داﺳﺘﺎن »درﺧﺖ‬
‫ﺑﯿﺪ« ﺳﻪ روز اون ﮐﺎﻟﺴﮑﻪ از اونﺟﺎ رد ﺑﺸﻪ و روز ﭼﻬﺎرم ﻗﺘﻞ اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره اون ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺖ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺑﮕﯿﺮه ﮐﻪ اﺻﻮﻻً ﭘﯿﺮﻣﺮده ﺟﻮر دﯾﮕﺮي‬
‫درﮔﯿﺮ ﻫﻤﯿﻦ ﺣﺎدﺛﻪ ﺑﺸﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ ﻧﻤﯽﺷﺪ‪ .‬ﭼﻮن زﻧﺪﮔﯽ ﭘﯿﺮﻣﺮده ﺧﯿﻠﯽ ﺧﺴﺘﻪﮐﻨﻨﺪه و‬
‫ﯾﮏﻧﻮاﺧﺘﻪ‪ .‬و ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﮑﻦ ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﯿﺮﻣﺮد ﻗﺒﻞ از اﯾﻦﮐﻪ ﺑﯿﺎد ﺗﻮي اﯾﻦ‬
‫ﺧﻮﻧﻪ ارﺑﺎبﻫﺎ دﯾﮕﻪ وﺟﻮد‬
‫ٔ‬ ‫آﺳﯿﺎب‪ ،‬ﺑ‪‬ﺮده ﺑﻮده‪ .‬ﭘﯿﺶ ارﺑﺎبﻫﺎ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮده‪.‬‬
‫ﻧﺪاره‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ اوﻣﺪه ﺗﻮي اﯾﻦ آﺳﯿﺎب ﻣﺘﺮوك زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬و وﻗﺘﯽ اون‬
‫ﮐﻤﯿﺴﯿﻮن ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺮاي ﺑﺎزرﺳﯽ ﻗﺘﻞ اوﻣﺪه و ﺑﺎ ﭘﯿﺮﻣﺮده و ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ‬
‫درﺷﮑﻪﭼﯽﻫﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻣﯽﮔﻪ ارﺑﺎبﻫﺎي ﻣﻦ آدمﻫﺎي ﺧﻮﺑﯽ‬
‫ﺑﻮدن‪ ،‬ﻣﻦ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺮاﺷﻮن ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﻋﯿﺪ ﭘﺎك ﻣﯽاوﻣﺪ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدم‪،‬‬
‫ﻋﯿﺪ ﻧﻮﺋﻞ ﺑﻮد ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﺣﺎﻻ اونﻫﺎ ﻣﺮدهاﻧﺪ و ﺑﭽﻪﻫﺎﺷﻮن ﺑﺰرگ ﺷﺪهاﻧﺪ‬
‫و رﻓﺘﻪاﻧﺪ ﺷﻬﺮ و دﯾﮕﻪ ﮐﺴﯽ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﯽﮔﻪ ﯾﺎدﺷﻮن ﺑﻪ ﺧﯿﺮ‪.‬‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﻓﺮاﻧﺴﻮي! ﯾﮏ درﺷﮑﻪﭼﯽ ﺟﻮون ازش ﻣﯽﭘﺮﺳﻪ ﭼﺮا‬
‫ﻓﺮاﻧﺴﻮي؟ ﻣﯽﮔﻪ ﻫﯿﭽﯽ‪ ،‬ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮري‪ .‬ﺧﺪا ﺑﯿﺎﻣﺮزﺗﺸﻮن‪.‬‬

‫‪113‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬داﺷﺘﯿﻢ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻗﻀﯿﻪٔ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ آدم و اﯾﻦﮐﻪ ﭼﺨﻮف ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه‪ ،‬ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ آدمﻫﺎي داﺳﺘﺎنﻫﺎش رو ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﯾﺎ ﻧﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﺮدﯾﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ ،‬ﭼﺨﻮف ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﭼﺨﻮف ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه ﯾﮏ ﺑﺮش از زﻧﺪﮔﯽ رو ﻫﻤﯿﺸﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﭼﯿﺰي ﻫﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ از‬
‫ﭼﺨﻮف ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪام اﯾﻨﻪ ﮐﻪ داﺳﺘﺎنﻫﺎي ﭼﺨﻮف اول و آﺧﺮ ﻧﺪاره‪ .‬ﯾﺎ اﮔﺮ‬
‫ﻫﻢ ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﻼﺳﯿﮑﺶ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﭼﺨﻮف ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﻤﯽﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ آدمﻫﺎ رو ﻣﯽﮐﺸﻪ ﺑﯿﺮون‪ ،‬ﻧﺸﻮنﺷﻮن ﻣﯽده ﯾﺎ ﺗﻌﺮﯾﻒﺷﻮن ﻣﯽﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﭼﻪ‬
‫ﺟﻮري زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدن‪ ،‬و وﻗﺘﯽ ﺗﻤﻮم ﻣﯽﺷﻪ ﺻﺤﻨﻪ رو ﻣﯽﺑﻨﺪه‪ .‬ﺗﺼﻤﯿﻢ‬
‫ﻧﻤﯽﮔﯿﺮه ﮐﻪ اﯾﻦ آدم ﺑﺪي اﺳﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ اﯾﻦ ﻋﺸﻖ واﻗﻌﯽ اﺳﺖ ﯾﺎ‬
‫ﺟﻌﻠﯽ‪ .‬ﻫﯿﭻ وﻗﺖ اﯾﻦﻫﺎ رو ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﻧﻤﯽﮔﻪ وﻟﯽ وﻗﺘﯽ داﺳﺘﺎﻧﺶ رو‬
‫ﻣﯽﺧﻮﻧﯽ ﻣﯽﻓﻬﻤﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﺨﻮف‪ ،‬ﯾﺎ ﺧﻮد ﺗﻮ‪ ،‬آﯾﺎ زﻧﺪﮔﯽ رو ﮐﻼً دﻧﺒﺎل ﻣﯽﮐﻨﯽ ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ‬
‫ﺗﺼﻤﯿﻢ ﻣﯽﮔﯿﺮي ﮐﺪوم ﺑﺨﺶ از زﻧﺪﮔﯽ رو دﻧﺒﺎل ﮐﻨﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺨﺸﯽ از زﻧﺪﮔﯽ رو ﻧﻤﯽﺷﻪ ﮔﻔﺖ‪ .‬در ﻣﻮرد ﺧﻮدم ﻣﯽﮔﻢ‪ .‬در‬
‫ﻣﻮرد ﭼﺨﻮف ﻫﻢ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻃﻮر ﺑﻮده ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﮔﻨﺪهدﻣﺎﻏﯽ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاد ﮐﻪ آدم ﺑﮕﻪ ﭼﺨﻮف ﺑﺨﺸﯽ از زﻧﺪﮔﯽ رو اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﺮده‪ .‬ﺑﻠﮑﻪ‬
‫ﻣﺎ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻦ‪ ،‬اون ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ رو ﮐﻪ ﺿﺮوري ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ ﺗﻮي زﻧﺪﮔﯽ‪ ،‬اونﻫﺎ رو‬
‫ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢﻫﺎم ﻧﺸﻮن ﻣﯽدم و ﭼﺨﻮف ﮐﻪ اﺳﺘﺎد ﻣﻦ ﺑﻮده و ازش ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪام‪،‬‬
‫در داﺳﺘﺎنﻫﺎش ﺗﮑﻪاي از زﻧﺪﮔﯽ رو ﻣﯽﮔﯿﺮه و ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﯾﮏ ﺑ‪‬ﺮِﺷﯽ رو اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﻪ؟‬

‫‪114‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﻧﺘﺨﺎﺑﺶ رو ﻣﺎ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﯾﺎدم ﻣﯽﯾﺎد ﮐﻪ در ﻣﮑﺎﺗﺒﺎت ﺑﯿﻦ زن‬
‫ﭼﺨﻮف ﮐﻪ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻫﻨﺮي ﻣﺴﮑﻮ ﺑﻮد ﺑﺎ ﭼﺨﻮف ﮐﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺳﻞ و‬
‫ﺑﯿﻤﺎرﯾﺶ در ﯾﺎﻟﺘﺎ ﺑﻮد‪ ،‬زﻧﺶ داﺋﻢ ﻣﯽﻧﻮﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ دﯾﮕﻪ ﺧﺴﺘﻪ ﺷﺪهام و ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺧﻮام ﺑﺮﮔﺮدم‪ .‬در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﻫﻢ ﺑﻪ ﭼﺨﻮف ﺧﯿﺎﻧﺖ ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﻌﺪاً ﮔﻨﺪش‬
‫دراوﻣﺪ‪ .‬ﺧﯿﺎﻧﺖ ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺮد دﯾﮕﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺑﯿﺪ‪ .‬و ﭼﺨﻮف ﻫﻢ‬
‫ﺟﻮاب ﻣﯽداد ﮐﻪ ﻣﺜﻼً ﺳﮓ ﮐﻮﭼﻮﻟﻮي ﻣﻦ ﻧﺎراﺣﺖ ﻧﺒﺎش‪ ،‬ﺗﻮ اون ﺗﺌﺎﺗﺮ رو‬
‫ﻻزم داري‪ ،‬اون ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻫﻢ ﺗﻮ رو ﻻزم داره‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﯾﮏ ﺑﺎر ﺑﺎز زﻧﺶ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺷﺐ ﺗﻮي ﻫﺘﻞ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮدن‪ ،‬زﻧﺪﮔﯽ وﺣﺸﺘﻨﺎﮐﯽ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺧﺴﺘﻪﮐﻨﻨﺪه اﺳﺖ‪ .‬زﻧﺪﮔﯽ ﭼﯿﻪ؟ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮕﻮ زﻧﺪﮔﯽ ﭼﯿﻪ؟ ﭼﺨﻮف ﻣﯽﮔﻪ ﻣﺜﻞ‬
‫اﯾﻨﻪ ﮐﻪ از ﻣﻦ ﺑﭙﺮﺳﯽ ﻫﻮﯾﺞ ﭼﯿﻪ؟ ﻫﻮﯾﺞ‪ ،‬ﻫﻮﯾﺠﻪ‪ .‬و ﺑﺎز ﭼﻮن ﻣﻦ از ﭼﺨﻮف‬
‫ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪام ﻣﯽﺗﻮﻧﻢ ﺑﮕﻢ ﮐﻪ ﭼﺨﻮف در ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎش زﻧﺪﮔﯽ رو اون ﺟﻮري‬
‫ﻧﻤﯽدﯾﺪ ﮐﻪ دﯾﮕﺮان ﻣﯽدﯾﺪﻧﺪ و ﻣﻦ ﻫﻢ زﻧﺪﮔﯽ رو ﻫﻮﯾﺞ ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ‪ .‬و آب‬
‫ﻫﻮﯾﺞ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره‪ .‬اﺗﻔﺎﻗﺎً وﻗﺘﯽ زﻧﺪﮔﯽ رو ﻫﻮﯾﺞ ﺑﺒﯿﻨﯽ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﯽ آﺑﺶ رو‬
‫ﺑﮕﯿﺮي‪ .‬وﻟﯽ آب ﻫﻮﯾﺞ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺧﻼﻗﯿﺖ ﻻزم داره‪ .‬ﺧﻮب ﺑﺎﻻﺧﺮه در ﺳﺎل‬
‫‪ ١٩٨٤‬درﺧﺖ ﺑﯿﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ و ﺗﻤﻮم ﺷﺪ و در ﻣﺎه ﻧﻮاﻣﺒﺮ ﯾﺎ دﺳﺎﻣﺒﺮ ﻧﺸﻮن‬
‫داده ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬درﺳﺘﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد اوﻣﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺴﺎزم ﺑﻪ اﺳﻢ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮاﻧﺪهٔ وﯾﺮاﻧﮕﺮ‪ .‬اﺳﻤﺶ اﯾﻦ ﻧﯿﺴﺖ‪ Wechssel Balg .‬ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪﺧﻮاﻧﺪه ﻧﻤﯽده‪ .‬وﻟﯽ در زﺑﺎن ﻓﺎرﺳﯽ ﻣﻌﺎدﻟﯽ ﺑﺮاش ﻧﺪارﯾﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ Balg :‬ﯾﻌﻨﯽ ﭼﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻫﻤﻪ رو اﻻن ﺑﻬﺖ ﻣﯽﮔﻢ‪ .‬اﯾﻦ اﺻﻄﻼح ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽﺷﻪ ﺑﻪ آدم‪-‬‬
‫ﻫﺎﯾﯽ در آﻟﻤﺎن‪ ،‬ﮐﻤﯽ ﺑﻌﺪ از ﻗﺮون وﺳﻄﺎ‪ ،‬ﮐﻪ ﮐﻮﻟﯽ و ﺑﯽﺧﺎﻧﻤﺎن ﺑﻮدن‪.‬‬

‫‪115‬‬
‫ﺑﭽﻪدار ﮐﻪ ﻣﯽﺷﺪن ﻣﯽدادﻧﺪش ﺑﻪ آدمﻫﺎي ﭘﻮلدار ﮐﻪ ﯾﮏ ﭘﻮﻟﯽ ﮔﯿﺮﺷﻮن‬
‫ﺑﯿﺎد‪ .‬و اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ﭘﻮﺳﺖ اون آدمﻫﺎي ﭘﻮلدار رو ﻣﯽﮐَﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ‪Wechssel‬‬
‫‪ Balg‬ﻫﻤﻮن ﺑﭽﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﯿﻦ ﻫﻢ اﺳﻢ ﻓﯿﻠﻢ رو ﮔﺬاﺷﺘﻪاﻧﺪ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪﺧﻮاﻧﺪه وﯾﺮاﻧﮕﺮ‪.‬‬
‫ٔ‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آﯾﺎ اﯾﻦ ﻧﻮﻋﯽ اﻧﺘﻘﺎمﺟﻮﯾﯽ اﺳﺖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬از ﻃﺮف ﺑﭽﻪ ﻫﯿﭻ وﻗﺖ ﺣﺎﻟﺖ اﻧﺘﻘﺎمﺟﻮﯾﯽ ﻧﺪاره‪ .‬وﻟﯽ ﺗﺤﺖ‬
‫ﺷﺮاﯾﻄﯽ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺣﺎﻟﺖ ﺟﻨﮓ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽﯾﺎد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪ اﺟﺎزه ﺑﺪه داﺳﺘﺎن ﻓﯿﻠﻢ رو ﺑﻬﺖ ﺑﮕﻢ‪ .‬ﭼﻮن روش ﮐﺎر ﮐﺮدهام و ﻣﺜﻞ‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺳﻨﺎرﯾﻮش رو ﻧﻮﺷﺘﻪام و ﻋﻮض ﮐﺮدهام‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ آﯾﺎ اﯾﻦ اﻧﺘﻘﺎمﺟﻮﯾﯽ ﯾﮏ ﻃﺒﻘﻪ از ﻃﺒﻘﻪٔ دﯾﮕﺮ اﺳﺖ از‬
‫ﻃﺮﯾﻖ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬در ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻦ ﻧﻪ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻦ در ﺳﺎل ‪ ١٩٨۵‬اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﻪ‪ .‬داﺳﺘﺎن‬
‫اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﯾﮏ زن و ﺷﻮﻫﺮ ﺑﻮرژوا ﺳﺎلﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻦ وﻟﯽ‬
‫ﺑﭽﻪ ﻧﺪارن و ﺗﺼﻤﯿﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪان ﮐﻪ ﺑﭽﻪاي رو از ﭘﺮورشﮔﺎه ﺑﻪ ﻓﺮزﻧﺪي ﻗﺒﻮل‬
‫ﮐﻨﻦ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﭽﻪ رو ﻫﻢ از ﭘﺮورشﮔﺎه ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ و ﻣﯽآرﻧﺪ ﺧﻮﻧﻪ‪ .‬ﯾﮏ‬
‫دﺧﺘﺮﺑﭽﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ اﺳﺖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اون ﻣﻮﻗﻊ ‪ ٩‬ﺳﺎﻟﺶ ﺑﻮده و اول از ﻫﻤﻪ‪ ،‬زن ﺧﻮﻧﻪ ﯾﻌﻨﯽ ﻣﺜﻼً‬
‫ﻧﺎﻣﺎدري دﺧﺘﺮه‪ ،‬اﺻﺮار ﻏﺮﯾﺒﯽ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﮕﯽ ﻣﺎﻣﺎن و ﺑﻪ ﺷﻮﻫﺮم‬
‫ﻫﻢ ﺑﮕﯽ ﺑﺎﺑﺎ‪ .‬دﺧﺘﺮه ﻣﯽﮔﻪ وﻟﯽ ﻣﻦ ﻣﯽدوﻧﻢ ﮐﻪ ﻣﺎدرم ﮐﯽﺋﻪ‪ .‬ﺷﻮﻫﺮه ﻣﯽﭘﺮﺳﻪ‬
‫ﭘﺲ دﻟﺖ ﻣﯽﺧﻮاد ﭼﯽ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺑﮕﯽ؟ ﻣﯽﺧﻮاي ﻣﺎﻫﺎ رو ﻋﻤﻮ و ﻋﻤﻪ ﺻﺪا ﮐﻨﯽ؟‬
‫دﺧﺘﺮه ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر واﯾﺴﺎده‪ .‬ﻧﻤﯽدوﻧﻪ ﭼﯽ ﺑﮕﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺷﻮﻫﺮه ﻣﯽﮔﻪ اﺳﻢ ﻣﺎرو‬

‫‪116‬‬
‫ﺑﺬار »رﯾﻢ ﺗﺎل ﺗﻮ«‪ ،‬ﻣﺜﻼً ﯾﮏ ﻫﻤﭽﯿﻦ ﭼﯿﺰي‪ .‬ﺑﭽﮕﯽ زﻧﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦﮐﻪ ﭘﯿﺶ‬
‫ﭘﺪر و ﻣﺎدر ﺧﻮدش ﺑﺰرگ ﺷﺪه‪ ،‬ﭘﺮ از ﻣﺸﮑﻼت ﺑﻮده و ﺑﺮاش ﻋﻘﺪهﻫﺎي‬
‫زﯾﺎدي ﺑﻪ وﺟﻮد آورده ﮐﻪ روز ﺑﻪ روز در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ﺑﺮوز ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﺧﺼﻮص وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﺷﻮﻫﺮه ﺧﻮﻧﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﭼﻮن دﺧﺘﺮه‪ ،‬ﺷﻮﻫﺮه رو ﮐﻪ ﺑﻬﺶ‬
‫ﻣﯽﮔﻪ ﻋﻤﻮ ﻫﺮﻣﺎن‪ ،‬دوﺳﺖ داره وﻟﯽ زﻧﻪ رو ﮐﻪ ﻋﻤﻪ ﻟﻮﺋﯿﺰه دوﺳﺖ ﻧﺪاره‪.‬‬
‫وﻟﯽ اﻟﺒﺘﻪ ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﺑﻪ زﺑﻮن ﻧﯿﺎورده و اﯾﻦ ﺑﺮﺧﻮرد اﻧﻘﺪر ﺑﺎﻻ ﻣﯽﮔﯿﺮه ﮐﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮه‬
‫اﯾﻦ دﺧﺘﺮﺑﭽﻪ ﯾﮏ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﯽذاره زﯾﺮ ﺑﺎﻟﺸﺶ ﮐﻪ »ﻋﻤﻮ ﻫﺮﻣﺎن ﻣﻨﻮ از اﯾﻦﺟﺎ ﺑﺒﺮ‪.‬‬
‫ﻋﻤﻪ ﻟﻮﺋﯿﺰ ﺑﭽﻪ دوﺳﺖ ﻧﺪاره و ﻣﻦ ﻫﻢ دﯾﮕﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻢ اﯾﻦﺟﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻨﻢ«‪.‬‬
‫اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ﺟﺎي دﯾﮕﺮي ﺟﺰ ﭘﺮورشﮔﺎه ﻧﺪاره ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺮده‪ .‬زﻧﻪ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ‬
‫داره اﺗﺎق ﺑﭽﻪ رو ﺗﻤﯿﺰ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﻧﺎﻣﻪ رو ﭘﺒﺪا ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﻇﻬﺮ ﺳﺮ ﻣﯿﺰ ﻧﺎﻫﺎر ﻣﯽﮔﻪ‬
‫اﯾﻦ ﻧﺎﻣﻪ رو ﭘﯿﺪا ﮐﺮدهام و ﺗﻮ ﻫﯿﭻ ﺟﺎ ﻧﻤﯽري‪ .‬ﺗﻮ اﻻن ﻣﺎل ﻣﺎﯾﯽ‪ .‬ﭼﻪ ﺑﺨﻮاي‬
‫و ﭼﻪ ﻧﺨﻮاي‪ .‬ﺑﭽﻪ دﯾﮕﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻪ ﺳﻮﭘﺶ رو ﺑﺨﻮره‪ .‬ﻗﺎﺷﻘﺶ رو ﻣﯽذاره‬
‫زﻣﯿﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ زﻧﻪ ﻧﺎﻣﻪ رو ﻣﯽذاره ﺟﻠﻮي ﺑﭽﻪ و ﻣﯽﮔﻪ ﭘﺎرهاش ﮐﻦ‪ .‬ﺑﭽﻪ ﻧﺎﻣﻪ رو‬
‫ﭘﺎره ﻧﻤﯽﮐﻨﻪ‪ .‬زﻧﻪ ﻣﻼﻗﻪ رو ور ﻣﯽداره و اﻧﻘﺪر ﻣﯽزﻧﻪ ﺗﻮ ﺳﺮ ﺑﭽﻪ ﮐﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً‬
‫ﻧﯿﻤﻪ ﻣﺪﻫﻮش ﻣﯽاﻓﺘﻪ رو زﻣﯿﻦ‪ .‬ﺑﻌﺪ وﻗﺘﯽ زﻧﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﭽﻪ زﻧﺪه اﺳﺖ ﻣﯽﮔﻪ‬
‫ﻣﻦ ﺗﻮ رو ﻧﮑﺸﺘﻢ‪ .‬ﭼﻪ ﺧﻮب! ﭼﻪ ﺧﻮب! ﻣﯽره از ﺑﺎﻻ از ﺗﻮي ﮐﺸﻮي ﻣﯿﺰ‬
‫ﺣﻤﻮم وﺳﺎﺋﻞ ﭘﺎﻧﺴﻤﺎن ﻣﯽﯾﺎره‪ .‬ﻣﯽﯾﺎد ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻣﯽﺑﯿﻨﻪ ﺑﭽﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﯽﺑﯿﻨﻪ از‬
‫ﮔﻮﺷﻪ ﻟﺐ ﺑﭽﻪ داره ﺧﻮن ﻣﯽﯾﺎد‪ .‬ﺑﭽﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻬﺶ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬زﻧﻪ ﻣﯽﮔﻪ ﮐﺠﺎ‬
‫ٔ‬
‫ﻣﯽري؟ ﺗﻮ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﯽ ﻣﻨﻮ اﯾﻦ ﺟﻮري ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺬاري‪ .‬ﻧﺮو! ﮐﺠﺎ ﻣﯽري؟ ﺑﭽﻪ در‬
‫ﺧﻮﻧﻪ رو واز ﻣﯽﮐﻨﻪ و ﺑﯿﺮون ﻣﯽره‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺳﮑﺎﻧﺲ ﺑﻌﺪﯾﺶ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺷﻮﻫﺮه‬
‫داره ﺑﭽﻪ رو ﺟﻠﻮي در ﭘﺮورشﮔﺎه ﭘﯿﺎده ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬واﻟﺴﻼم ﻧﺎﻣﻪ ﺗﻤﺎم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ ﺑﭽﻪ آﯾﺎ ﺑﭽﮕﯽ ﺧﻮد اﯾﻦ زن ﻧﯿﺴﺖ؟‬

‫‪117‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻣﻦ ﺗﻮي اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ‪ ،‬ﺑﺮاي ﭼﻨﺪﻣﯿﻦ ﺑﺎر ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ‪-‬‬
‫ﻫﺎم‪ ،‬ﺧﯿﻠﯽ ﺳﻮررآﻟﯿﺴﺖ ﺑﺎزي درآوردم‪ .‬ﺗﻮ ﺑﭽﮕﯽ ﺧﻮد زﻧﻪ رو ﻫﻢ در ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ‪ .‬زﻧﻪ از ﻣﺎدرش ﻋﺸﻖ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﺪاره ﮐﻪ ﺑﺪه‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻧﺪاره ﮐﻪ ﺑﺪه‪ .‬ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل زﻧﻪ ﺑﺎ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ﺑﻪ اﺻﻄﻼح اﯾﻦﻫﺎ ‪ connect‬ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اول زورش رو ﻣﯽزﻧﻪ‪ .‬وﻟﯽ ﻣﺜﻼً ﺑﮕﯿﻢ ‪١٦‬ـ‪ ١۵‬دﻗﯿﻘﻪ ﮐﻪ از‬
‫اﺳﺒﺎبﮐﺸﯽ ﺑﭽﻪ ﻣﯽﮔﺬره )ﺑﭽﻪ ﯾﮏ ﭼﻤﺪون ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻧﺪاره( دﯾﮕﻪ زه ﻣﯽزﻧﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﯽﮔﻢ اﯾﻦ زﻧﻪ‪ ،‬ﺑﭽﮕﯽ ﺧﻮدش رو ﺗﻮ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﻪ‬
‫و ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﺑﭽﮕﯽ ﺧﻮدش راﺑﻄﻪ ﺑﺮﻗﺮار ﮐﻨﻪ‪ .‬ﭼﻮن ﺧﯿﻠﯽ دردﻧﺎﮐﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﯾﻦ ﺣﺮف ﺗﻮ ﮐﺎﻣﻼً درﺳﺘﻪ و دﻗﯿﻘﺎً ﻣﯽﺷﻪ از اﯾﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﺮﮐﺖ‬
‫ﮐﺮد‪ .‬وﻟﯽ اﯾﻦ رو ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽ ﻣﻤﮑﻨﻪ در آﺧﺮ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻔﻬﻤﻪ‪ .‬ﻧﻪ اﯾﻦﮐﻪ ﻣﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو‬
‫ﻣﺜﻞ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻫﯿﭽﮑﺎك درﺳﺖ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﯾﺎدﻣﻪ وﻗﺘﯽ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﯾﮏ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯽ ﺗﻮي ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن آﻟﻤﺎن ﻧﺸﻮن دادن ﺗﻤﺎم زنﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﭽﻪ داﺷﺘﻨﺪ و‬
‫ﺷﻮﻫﺮاﺷﻮن ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺑﻮدن رﻓﺘﻪ ﺑﻮدن ﯾﺎ ﻃﻼق ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدن‪ ،‬ﺧﻮن ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﺮدن‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ اﺻﻼً ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺮاژدي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ‬
‫زﻧﻪ ﯾﮏ وﺳﻮاس ﺧﺎﺻﯽ ﻫﻢ داره‪ .‬ﻣﺜﻼً روز اول ﮐﻪ ﺑﭽﻪ ﻣﯽﯾﺎد ﺧﻮﻧﻪ‪ ،‬ﻣﯽﮔﻪ‬
‫ﮐﻒ ﮐﻔﺸﺖ آداﻣﺲ ﭼﺴﺒﯿﺪه‪ .‬ﻣﯽﺑﺮدش ﺗﻮ آﺷﭙﺰﺧﻮﻧﻪ‪ ،‬آداﻣﺲ رو از ﮐﻒ‬
‫ﮐﻔﺶ ﺑﭽﻪ ﭘﺎك ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﯾﮏ ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ ﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﺪون اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺨﻮاد‪،‬‬
‫ﻣﯽره ﺗﻮ اﻋﺼﺎب ﺑﭽﻪ‪ .‬در اﯾﻔﺎي ﻧﻘﺶ ﻣﺎدر ﻣﻮﻓﻖ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﻣﺎدر ﻫﻤﯿﻦ زن‬
‫ﮐﻪ ﻣﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺎر ﻗﺒﻞ از ﻗﻀﯿﻪٔ ﭘﺬﯾﺮش ﻓﺮزﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻮررآﻟﯿﺴﺘﯽ ﻧﺸﻮﻧﺶ‬

‫‪118‬‬
‫ﻣﯽدﯾﻢ‪ ،‬ﯾﮏ روزي ﻣﯽﯾﺎد ﺑﻪ دﯾﺪن اﯾﻦﻫﺎ‪ .‬ﻗﺒﻞ از اوﻣﺪﻧﺶ‪ ،‬زﻧﻪ داره ﻗﺎﺷﻖ و‬
‫ﭼﻨﮕﺎلﻫﺎ رو ﭘﺎك ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﺑﻪ دﺧﺘﺮه ﻣﯽﮔﻪ اﮔﻪ ﻣﺎدرﺑﺰرگ ﺑﯿﺎد ازت ﺑﭙﺮﺳﻪ‬
‫ﮐﻪ ﻣﻨﻮ دوﺳﺖ داري ﯾﺎ ﻧﻪ ﭼﯽ ﻣﯽﮔﯽ؟ ﺑﭽﻪ ﻣﯽﮔﻪ ﺑﻠﻪ‪ .‬ﻣﯽﮔﻪ ﺑﻠﻪ ﭼﯽ؟ ﺑﭽﻪ‬
‫ﻣﯽﮔﻪ ﺑﻠﻪ ﺗﻮ رو دوﺳﺖ دارم‪ .‬ﻣﺎدرﺑﺰرﮔﻪ ﻣﯽﯾﺎد‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻮه ﺧﻮﻧﺪه رو ﻣﯽﺑﯿﻨﻪ و‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺷﺤﺎل ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬ﯾﮏ اﻧﮕﺸﺘﺮ ﺑﻬﺶ ﻣﯽده ﮐﻪ ﺑﺮاي اﻧﮕﺸﺘﺶ ﺑﺰرﮔﻪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ اﻧﮕﺸﺘﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ زن در زﻣﺎن ﮐﻮدﮐﯿﺶ ﺧﯿﻠﯽ ﺣﺴﺮﺗﺶ رو ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺧﻮرده‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي اﻧﮕﺸﺖ دﺧﺘﺮه ﺑﺰرﮔﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻌﺪ وﻗﺘﯽ ﺑﺎ ﻣﺎدره ﻧﺸﺴﺘﻪاﻧﺪ و دارن ﻗﻬﻮه ﻣﯽﺧﻮرن‪ ،‬دﺳﺖ ﺑﭽﻪ‬
‫ﻗﻬﻮه داغ رو ﻣﯽرﯾﺰه روي دﺳﺖ ﺑﭽﻪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ اﻧﮕﺸﺘﺮ ﺑﻪ اﻧﮕﺸﺘﺶ‪ ،‬روي ﻣﯿﺰه‪ٔ .‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬از اون ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽﻫﺎ ﺑﺎﻫﺎش ﯾﮏ راﺑﻄﻪٔ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﺮﻗﺮار‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﺷﺎﯾﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽﺷﻦ ﮐﻪ ﺑﭽﮕﯽﺷﻮن رو دارﻧﺪ ﺗﮑﺮار ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﺎ اﯾﻦ‬
‫ﺗﻔﺎوت ﮐﻪ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ اﯾﻦ ﺑﺎر ﮐﻨﺘﺮل دﺳﺖ ﺧﻮدﺷﻮﻧﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮐﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ﺧﯿﻠﯽ ﭘﯿﭽﯿﺪهاي اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﻣﻦ‬
‫ﺧﻮدم ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺎدر اﺻﻠﯽام رو ﻫﯿﭻ وﻗﺖ ﻧﺪﯾﺪم‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﯾﮏ ﺑﺎر ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﮐﻮﺗﺎه دﯾﺪﻣﺶ و ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﺳ‪‬ﺮ ﺧﻮردم )اون ﻣﻮﻗﻊ ﻫﯿﺠﺪه ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد( ﺑﻪ ﺧﻮدم‬
‫ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ اﮔﺮ ﯾﮏ روز ﭘﺪر ﺑﺸﯽ اﯾﻦ ﻃﻮري ﻧﺨﻮاﻫﯽ ﺷﺪ‪ .‬ﭘﺪر ﻣﻦ ﻫﻢ آدم‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻮد وﻟﯽ ﺣﻮﺻﻠﻪٔ ﺑﭽﻪﻫﺎ رو ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ از‬
‫ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻮم آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺑﭽﻪدار ﺷﺪم ﺑﺪون اﯾﻦﮐﻪ ازدواج ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻢ و ﻋﮑﺴﺶ‬
‫ﻫﻢ اﯾﻦﺟﺎﺳﺖ و داري ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ‪...‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻗﺪر ﻫﻢ ﺧﻮﺷﮕﻠﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻗﺮﺑﺎن ﺗﻮ‪.‬‬

‫‪119‬‬
 ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺧﻮﺷﮕﻠﻪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻗﯿﺎﻓﻪاش ﻫﻢ ﺣﺮﻓﯽ ﺑﺮاي ﮔﻔﺘﻦ داره‪.‬‬
‫ﻗﯿﺎﻓﻪ ﻧﺠﯿﺒﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﯾﮏ دﻓﻌﻪ آﻗﺎي ﻣﯿﺮآﻓﺘﺎﺑﯽ ﺗﻮ‬
‫ٔ‬ ‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﺠﯿﺒﻪ‪.‬‬
‫ﻣﺼﺎﺣﺒﻪاش راﺟﻊ ﺑﻪ دﺧﺘﺮم ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ اﻣﯿﺪوارم )ﭼﻮن وﻗﺘﯽ ﭘﻨﺞﻣﺎﻫﻪ ﺑﻮد‬
‫ﻣﻦ رﻓﺘﻢ و ﻧﺪﯾﺪﻣﺶ دﯾﮕﻪ( ﻫﺮ ﮐﺎري ﻣﯽﮐﻨﻪ ﺑﮑﻨﻪ‪ ،‬ﺗﻮ ﮐﺎر ﻓﯿﻠﻢ ﻧﯿﺎد‪ .‬ﻣﻦ ﻓﮑﺮ‬
‫ﮐﺮدم وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﭘﺪر ﺷﺪم‪ ،‬اﺷﺘﺒﺎﻫﺎت ﭘﺪر و ﻣﺎدرم رو ﺗﮑﺮار ﻧﺨﻮاﻫﻢ ﮐﺮد‪ .‬از‬
‫اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﯽدوﻧﯽ ﭼﺮا ﻣﺘﺄﺛﺮ ﻧﯿﺴﺘﻢ؟ ﭼﻮن ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ وﻗﺘﯽ ﭘﻨﺞ ﻣﺎﻫﺶ‬
‫ﺑﻮد ﻣﻦ ازش ﺟﺪا ﺷﺪم‪ .‬ﺟﺰ ﺳﻪ ﯾﺎ ﭼﻬﺎر ﺗﺎ ﻋﮑﺲ ﻫﻢ ﭼﯿﺰي ازش ﻧﺪارم‪.‬‬
‫ﮔﺎﻫﯽ ﻫﻢ ﺗﻠﻔﻨﯽ از آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻪ آﻟﻤﺎن ﺑﺎﻫﺎش ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدهام وﻟﯽ ﺑﺮاي ﻣﻦ‬
‫ﯾﮏ آدم ﻏﺮﯾﺒﻪ اﺳﺖ‪ .‬و ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺮاي اون ﯾﮏ آدم‬
‫ﻏﺮﯾﺒﻪام‪ .‬ﻣﻦ از روزي ﻣﯽﺗﺮﺳﻢ ﮐﻪ ‪ ١٦‬ﺳﺎﻟﺶ ﺑﺸﻪ )اﻻن ﺳﯿﺰده ﺳﺎﻟﺸﻪ( و ﺑﯿﺎد‬
‫ﯾﻘﻪ ﻣﻨﻮ ﺑﮕﯿﺮه و ﺑﮕﻪ ﺗﻮ ﭘﺪر ﻣﻦ ﺑﻮدي‪ ،‬ﭼﺮا رﻓﺘﯽ و ﻓﻼن و ﺑﻬﻤﺎن‪ .‬و اون روز‬
‫ٔ‬
‫ﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺪ اوﻣﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻫﺮ ﮐﺪوم از ﻣﺎﻫﺎ ﯾﮏ ﺟﻮاﺑﯽ داره ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺳﻮال‪.‬‬
‫ﯾﮏ ﻣﻘﺪارﯾﺶ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ داره ﮐﻪ آدم ﺧﻮدش اﯾﻦ ﺟﻮاب رو ﭼﻪ ﻗﺪر‬
‫اﺣﺴﺎس ﮐﺮده ﺑﺎﺷﻪ‪...‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻠﻪ‪ ،‬ﺑﻠﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬و ﭼﻪ ﺟﻮري ﺑﮕﻪ‪ .‬و ﻣﻘﺪارﯾﺶ ﻫﻢ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ اون آدﻣﯽ داره ﮐﻪ اﯾﻦ‬
‫ﺟﻮاب رو ﻣﯽﺷﻨﻮه‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬اون ﻣﺴﺎﻟﻪٔ اوﻟﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﯽﮔﯿﺪ درﺳﺘﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦﮐﻪ آدم ﭼﻪ‬
‫ﺟﻮري ﺑﮕﻪ و ﭼﻪ اﺣﺴﺎﺳﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬وﻟﯽ ﻃﺮف ﻣﻘﺎﺑﻠﺖ رو وﻗﺘﯽ ﻧﺸﻨﺎﺳﯽ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻮاﻇﺐ ﺑﺎﺷﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺑﺎر زﺧﻤﯿﺶ ﮐﺮدهاي و دو ﻣﺮﺗﺒﻪ اﯾﻦ ﺟﺮاﺣﺖ رو‬
‫ﭼﺎك ﻧﺪي‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺒﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺗﺎ ﭼﻪ اﻧﺪازه آﻣﺎدﮔﯿﺶ رو داره‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ در ‪١٦‬‬
‫ﺳﺎﻟﮕﯽ آﻣﺎدﮔﯿﺶ رو ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﺗﺎزه ﮐﯽ ﻣﯽدوﻧﻪ اﺻﻼً وﻗﺘﯽ ‪ ١٦‬ﺳﺎﻟﺶ‬

‫‪120‬‬
‫ﺷﺪ ﻣﻦ زﻧﺪه ﻧﺒﺎﺷﻢ‪ .‬وﻟﯽ ﻣﻤﮑﻨﻪ اﯾﻦ آﻣﺎدﮔﯽ رو در ‪ ٢٠‬ﺳﺎﻟﮕﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ‪.‬‬
‫ﻣﺜﻞ ﻗﺼﻪٔ ﯾﮑﯽ ﺑﻮد ﯾﮑﯽ ﻧﺒﻮده‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻦ ﻣﯽﺗﻮﻧﻢ ﺑﻬﺶ ﺑﮕﻢ ﯾﮑﯽ ﺑﻮد ﯾﮑﯽ‬
‫ﻧﺒﻮد‪ ،‬اﯾﻦ ﺟﻮري ﺷﺪ و اون ﺟﻮري ﺷﺪ‪ .‬ﻫﺎ؟ ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺑﺨﻮام ﺑﻪ ﻗﻮل‬
‫ﺗﻮ ‪ soul to soul‬ﺻﺤﺒﺖ ﺑﮑﻨﻢ‪ ،‬ﺑﻬﺶ ﺑﮕﻢ ﻗﻀﯿﻪ دﻗﯿﻘﺎً اﯾﻦ ﺟﻮري ﺑﻮد‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﺟﻮري ﺑﻮد‪ .‬ﻫﻤﻪ رو ﺑﻬﺶ ﺑﮕﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﯾﮏ ﻣﺴﺎﻟﻪاي اﺳﺖ ﮐﻪ زﻣﺎن ﻣﯽﺧﻮاد‪،‬‬
‫وﻗﺖ ﻣﯽﺧﻮاد‪ .‬وﻗﺘﺶ رو ﻓﻌﻼً ﺑﻪ وﻓﻮر دارم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ رو ﮐﺎﻣﻼً ﻣﯽﻓﻬﻤﻢ‪ .‬ﺗﺼﻮري ﮐﻪ دارم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ‪ ،‬ﺗﻮ اﯾﻦ ﺣﺴﻦ ﻧﯿﺖ‬
‫رو داري ﮐﻪ ﻫﻤﻪٔ داﺳﺘﺎن رو ﻫﻤﻮن ﺟﻮري ﮐﻪ ﺑﻮد ﺑﺮاش ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﻨﯽ‪ .‬اﯾﻦﮐﻪ‬
‫اون ﭼﯽ ﻣﯽﻓﻬﻤﻪ داﺳﺘﺎن دﯾﮕﺮي اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺒﯿﻦ‪ .‬ﻣﻦ ﯾﺎد ﯾﮏ ﻣﻄﻠﺒﯽ ﻣﯽاﻓﺘﻢ ﮐﻪ ﺧﻨﺪهام ﻣﯽﮔﯿﺮه و اون اﯾﻨﻪ‬
‫ﮐﻪ ﻓﺮدا اﯾﻦﺟﺎ روز ﭘﺪره‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﭘﺪرم‪ .‬ﻓﺮدا ﻫﺮ ﺑﺎﺑﺎﯾﯽ اﯾﻦﺟﺎ ﯾﮏ‬
‫ﮔﻠﯽ‪ ،‬ﯾﮏ ﻧﺎﻫﺎري‪ ،‬ﯾﮏ ﭼﯿﺰي از ﺑﭽﻪاش درﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﺑﻨﺪه ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﺗﻮ‬
‫ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﻋﯿﻦ ﺧﯿﺎﻟﻤﻪ؟ ﻋﯿﻦ ﺧﯿﺎﻟﻢ ﻧﯿﺴﺖ ﭼﻮن ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ﭘﻨﺞ ﻣﺎﻫﺶ‬
‫ﺑﻮده ﮐﻪ ﻣﻦ رﻓﺘﻢ‪ .‬ﺑﺰرﮔﺶ ﻧﮑﺮدم‪ .‬اﯾﻦ رو ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﯽﮔﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﮑﺮ‬
‫ﮐﺮدم ﮐﻪ اﯾﻦ ﺑﭽﻪ ﮐﻪ ﺣﺎﻻ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ اوﻣﺪه ﻣﻦ اﺷﺘﺒﺎه ﭘﺪر و ﻣﺎدرم رو ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‬
‫وﻟﯽ ﮔُﻪﺗﺮ و ﺑﯿﺶﺗﺮ از اونﻫﺎ اﺷﺘﺒﺎه ﮐﺮدم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب اﯾﻦ ﺟﻮريﺋﻪ دﯾﮕﻪ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﯾﮏ ﺑﺎﺑﺎﯾﯽ دارم و راﺟﻊ‬
‫ﺑﻬﺶ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﺑﺎﺑﺎم اونﺟﺎﺳﺖ دﯾﮕﻪ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﮐﻪ راﺑﻄﻪٔ‬
‫ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺎﻫﺎش داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ ﻫﻢ ﯾﮏ ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬و ﻫﺮ ﺑﺎر ﻫﻢ ﮐﻪ ﺳﻌﯽ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻢ )اﻟﺒﺘﻪ ﻫﺮ ﺑﺎر ﮐﻢﺗﺮ از ﺑﺎر ﭘﯿﺶ( ﺳ‪‬ﺮﺧﻮرده ﻣﯽﺷﻢ‪ .‬وﻟﯽ اﮔﺮ ﻣﻦ اﯾﻦ‬
‫اﻣﮑﺎن رو ﻧﺪارم ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ رو ﺑﻬﺶ ﺑﺰﻧﻢ‪ ،‬دﺧﺘﺮ ﺗﻮ در ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﺰرگ‬
‫ﺷﺪه ﮐﻪ ارﺗﺒﺎﻃﺶ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺑﭽﻪ‪ ،‬ﺑﺎ واﻗﻌﯿﺖ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﯿﺶﺗﺮ از ارﺗﺒﺎط ﻣﺎﻫﺎ‬

‫‪121‬‬
‫ﺑﻮده‪ .‬و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ ﻫﻢ اﯾﻦ ﻧﺴﻞ ﺧﯿﻠﯽ راﺣﺖﺗﺮ ﻣﯽﺗﻮﻧﻪ ﺑﺎ واﻗﻌﯿﺖ‪ ،‬اون‬
‫ﺟﻮري ﮐﻪ ﻣﺎ زﻧﺪﮔﯿﺶ ﮐﺮدﯾﻢ‪ ،‬ارﺗﺒﺎط ﺑﺮﻗﺮار ﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﻟﺒﺘﻪ دﺧﺘﺮ ﻣﻦ ﻣﺎدر ﺧﻮﺑﯽ داره‪ .‬وﻟﯽ اﺟﺎزه ﺑﺪه ﻣﻦ ﯾﮏ ﺗﻮﺿﯿﺢ‬
‫ﻣﺨﺘﺼﺮي راﺟﻊ ﺑﻪ ارﺗﺒﺎط ﺑﭽﻪﻫﺎ و ﭘﺪرﻫﺎ در اﯾﺮان اون ﻣﻮﻗﻊ ﺑﺪم‪ .‬اﻻن ﺷﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﻬﺘﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻪ ﮔﺮ ﭼﻪ ﻓﮑﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‪ ،‬ﭼﻮن ﭘﺪرﺳﺎﻻري و ﻣﺮدﺳﺎﻻري در‬
‫اﯾﺮان ﮐﻤﺎﮐﺎن ﻫﺴﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮﻗﻊﻫﺎ ﻓﮑﺮ ﮐﺮدهام‪ ،‬دﺧﺘﺮم ﻣﺪرﺳﻪ ﮐﻪ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ره ﭼﻨﺪ ﺗﺎ از دوﺳﺖﻫﺎش ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻦ ﭘﺪر و ﻣﺎدرﻣﻮن از ﻫﻢ ﺟﺪا ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﯽﮔﻦ اﺻﻼً ﺑﺎﺑﺎﻣﻮن رو ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﯿﻢ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ اونﺟﺎ ﺑﺮاش راﺣﺖ‬
‫ﺷﺪه‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ﺧﯿﻠﯽ ﻃﺒﯿﻌﯽﺋﻪ ﺑﺮاش‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره اﯾﻦ ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪهٔ ﻋﻤﻮﻣﯽ اون ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ در اﯾﺮان‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدرﺷﻮن از ﻫﻢ ﻃﻼق ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ ﻣﺸﮑﻞ ﺑﺰرﮔﯽ در ﻣﺪرﺳﻪ‬
‫دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻫﻤﯿﻦ ﺟﺎ ﻫﻢ اﻧﻘﺪر دارﯾﻢ ﮐﻪ ﺣﺪ ﻧﺪاره‪ .‬ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﻧﮕﺮان‬
‫ﺑﭽﻪﻫﺎي ده ـ دوازده ﺳﺎﻟﻪٔ اﻣﺮوز ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ دﻧﯿﺎي ﻣﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻗﻮل‬
‫ﺑﻮﻧﻮﺋﻞ‪ ،‬ﻫﺮ روز ﺑﺪﺗﺮ ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﮔﺎﻫﯽ ﺧﯿﻠﯽ ﭘﺸﯿﻤﻮﻧﻢ ﮐﻪ ﺑﭽﻪ‬
‫درﺳﺖ ﮐﺮدهام‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﻣﺎ اﻻن ﮐﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ ﯾﮑﯽ از ﻋﻨﺎﺻﺮش‬
‫اﻣﯿﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره ﻫﻤﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ‪. Shawshank Redemption‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﻟﺒﺘﻪ ﻧﻪ اﻣﯿﺪ اﻟﮑﯽ‪ .‬اﯾﻦ ﯾﮏ ﺟﻮر ﻣﺸﻨﮕﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽﻫﺎ ﯾﮏ ﺿﺮباﻟﻤﺜﻞ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﻧﻪ اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺎ اﻣﯿﺪ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺷﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮد‪ ،‬ﯾﮏ ﭼﯿﺰ زﯾﺒﺎﺗﺮ داﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺑﻌﺪاً ﯾﺎدم ﻣﯽاﻓﺘﻪ‪.‬‬

‫‪122‬‬
 ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﯾﮏ ﻋﻨﺼﺮ اﯾﻦ داﺳﺘﺎن ﻫﻢ اﻣﯿﺪه‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺧﯿﻠﯽ ﻣﻌﺬرت ﻣﯽﺧﻮام‪ .‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﺑﮑﻨﯿﻢ‪ .‬ﻧﻪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻦ‪ .‬ﺗﻮي‬
‫‪. Shawshank Redemption‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﮏ داﺳﺘﺎن اﺳﻄﻮرهاي ﻫﺴﺖ راﺟﻊ ﺑﻪ ﺧﺪاي زﻣﺎن‪ .‬دﻟﺶ ﻣﯽﺧﻮاد‬
‫ﺑﭽﻪدار ﺑﺸﻪ‪ .‬ﻫﺰار ﺳﺎل دﻋﺎ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﺑﭽﻪدار ﻧﻤﯽﺷﻪ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﯾﮏ ﺷﮑﯽ در‬
‫دﻟﺶ ﻣﯽاﻓﺘﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﺑﭽﻪدار ﻣﯽﺷﻪ ﯾﮏ دوﻗﻠﻮ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬از اﻣﯿﺪش ﺑﻪ‬
‫ﺗﺪاوم ﻫﺴﺘﯽ ﯾﮏ ﺑﭽﻪ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﺧﺪاي ﻧﻮره‪ .‬اﻫﻮراﻣﺰداﺳﺖ‪ .‬از اون‬
‫ﺷﮑﺶ ﺑﻪ اﯾﻦﮐﻪ آﯾﺎ ﻫﺴﺘﯽ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ اﻫﺮﯾﻤﻦ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯿﺎد‪ .‬اﯾﻦ دو‬
‫ﺗﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬دوﻗﻠﻮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺒﺎﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اﻫﻮراﻣﺰدا دﯾﮕﻪ وﺟﻮد ﻧﺪاره‪.‬‬
‫اﻫﺮﯾﻤﻦ وﺟﻮد داره و آدمﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب اﯾﻦ ﻫﻢ ﯾﮏ ﺟﻮر ﻧﮕﺮش ﺑﻪ دﻧﯿﺎﺳﺖ وﻟﯽ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل اﯾﻦ اﻣﯿﺪ‬
‫ﮐﻪ در ﻧﻬﺎﯾﺖ‪ ،‬اﻣﯿﺪ ﺑﻪ آﻣﺮزﯾﺪﮔﯽ اﺳﺖ ﻫﻢ ﻣﺴﺎﻟﻪٔ ﻓﺮدي اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ اﯾﺪهٔ ﺟﻤﻌﯽ درﻣﯽﯾﺎد ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻓﺎﺷﯿﺴﻢ و ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﻢ و از‬
‫اﯾﻦ ﭼﯿﺰﻫﺎ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺗﻮ ﺑﺰرگ ﻋﻠﻮي ﻣﺜﻼً‪ ،‬ﮐﻪ ‪ ٩٤‬ﺳﺎﻟﺶ ﺑﻮد و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﺟﻮان ﻧﺎﮐﺎم‪ ،‬رﺳﺘﮕﺎر ﻣﺮد؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺑﺰرگ ﻋﻠﻮي ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﯾﻦﮐﻪ ﭘﺎ ﮔﺬاﺷﺖ در ﺣﺰب‪،‬‬
‫ﮐﻞ اﻣﮑﺎن رﺳﺘﮕﺎرﯾﺶ رو از ﺑﯿﻦ ﺑﺮد‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭼﺮا؟ ﻣﮕﻪ ﺣﺰب ﺗﻮده ﭼﯽ ﺑﻮد؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻧﻪ ﺣﺰب ﺗﻮده‪ .‬ﻫﺮ ﺣﺰﺑﯽ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺼﻮص اون ﮐﻪ ﻫﻨﺮ رو ﺗﺎ ﺣﺪودي‬
‫داﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﺎﯾﻪٔ رﺳﺘﮕﺎرﯾﺶ ﺑﺸﻪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﯾﻦﮐﻪ اﻣﯿﺪش رو از ﺧﻮدش‬

‫‪123‬‬
‫ﻗﻄﻊ ﮐﺮد و رﺳﺘﮕﺎري ﺧﻮدش رو واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ رﺳﺘﮕﺎري ﯾﮏ واﺣﺪ ﺑﺰرگﺗﺮ‬
‫ﮐﺮد‪ ،‬ﺧﻮدش از دﺳﺖ رﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﺟﺎزه ﺑﺪه ﻣﻦ اﯾﻦﺟﺎ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻮﺗﺎه ﺑﮕﻢ‪ .‬رﺣﻤﺎن ﻫﺎﺗﻔﯽ‬
‫رو ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﯽ ﺗﻮ؟ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺣﯿﺪر ﻣﻬﺮﮔﺎن ﻣﻌﺮوﻓﻪ‪ .‬ﮐﻠﯽ از روزﻧﺎﻣﻪﻧﻮﯾﺲﻫﺎﯾﯽ‬
‫رو ﮐﻪ دور و ﺑﺮ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ در اﯾﻦﺟﺎ و در اﯾﺮان‪ ،‬اﯾﻦﻫﺎ رو ﺗﺮﺑﯿﺖ ﮐﺮد و ﺳﻮاد‬
‫روزﻧﺎﻣﻪﻧﻮﯾﺴﯽ ﺑﻬﺸﻮن ﯾﺎد داد‪ .‬اﯾﻦ آدم رﻓﺖ ﺗﻮدهاي ﻫﻢ ﺷﺪ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﺗﻮدهاي ﻫﻢ ﮐﺸﺘﻨﺪش‪ .‬ﮐﺠﺎ رﺳﺘﮕﺎرﯾﺶ رو ﮔﻢ ﮐﺮد؟ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦﮐﻪ‪ ،‬ﯾﮏ‬
‫آدﻣﯽ ﺑﻪ ﻗﻮل ﺗﻮ ﺗﻮي ﻫﺮ ﺣﺰﺑﯽ ﮐﻪ ﭘﺎ ﻣﯽذاره رﺳﺘﮕﺎرﯾﺶ رو ﮔﻢ ﻧﻤﯽﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫رﺳﺘﮕﺎري ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ذاﺗﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮي ﻧﻔﺲ آدم ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﯾﺎ آدم از روز اول‬
‫ﮐﻪ دﻧﯿﺎ ﻣﯽﯾﺎد‪ ،‬ﻧﺪاره‪ .‬ﻣﺜﻞ اﺳﺘﻌﺪاد‪ .‬ﯾﺎ داره‪ .‬ﺑﺰرگ ﻋﻠﻮي ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬ﺧﺪاﯾﺶ‬
‫ﺑﯿﺎﻣﺮزاد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره دﻗﯿﻘﺎً ﻫﻤﯿﻨﻪ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﯽ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺨﻮام دﻗﯿﻖﺗﺮ و در ﭘﺎﻧﻮﯾﺲ ﭼﯿﺰي‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮ ﮔﻔﺘﯽ ﺑﮕﻢ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﺗﻮ اﯾﻦ رﺳﺘﮕﺎري رو در ﻧﻔﺲ ﺧﻮدت ﻧﺪاري ﺳﻌﯽ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯽ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﻪ رو ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﺶ ﮐﻨﯽ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺎرك اﷲ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬و رﺳﺘﮕﺎري ﻗﺎﺑﻞ ﺟﺎيﮔﺰﯾﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﯾﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽﺷﯽ و ﺳﻌﯽ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﻨﯽ ﺑﺎﻫﺎش ﮐﻨﺎر ﺑﯿﺎي ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﺑﻪ دﺳﺘﺶ ﺑﯿﺎري ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﻤﯽﺷﯽ و‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﯽ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﻪاي رو ﺟﺎيﮔﺰﯾﻨﺶ ﺑﮑﻨﯽ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻋﻮض اﯾﻦﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮدت ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﯽ ﻫﯽ ﻣﯽﮔﯽ ﺧﻠﻖﻫﺎي ﻓﺸﺮده ﻓﺸﺮده و ﻧﻬﯿﺐ ﺗﻨﺪر ﺳﻮزان‬
‫ﺧﺸﻢ ﺗﻮدهﻫﺎ و ﻏﯿﺮه و ﻏﯿﺮه‪ .‬اونﺟﺎﺳﺖ ﮐﻪ رﺳﺘﮕﺎري از دﺳﺖ ﻣﯽره‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬درﺳﺘﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺑﺮﮔﺮدﯾﻢ ﺑﻪ ﺳﺎل ‪ .١٩٨۵‬درﺧﺖ ﺑﯿﺪ رو ﮐﺠﺎ ﻧﺸﻮن‬
‫دادن؟‬

‫‪124‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﻧﻤﯽدوﻧﻢ‪ .‬ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺑﺮﻟﻦ دﻋﻮﺗﺶ ﮐﺮد وﻟﯿﮑﻦ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه‬
‫ﻧﻔﺮﺳﺘﺎد‪ ،‬ﭼﻮن ﺧﺮج زﯾﺮﻧﻮﯾﺲﮔﺬارﯾﺶ زﯾﺎد ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬در ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪٔ اول‬
‫آﻟﻤﺎن ﺳﻪ ﺑﺎر ﻧﺸﻮﻧﺶ دادن‪ .‬ﻣﻦ ﯾﮏ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﻪاي ﻫﻢ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﮕﻢ راﺟﻊ‬
‫ﻓﺮزﻧﺪﺧﻮاﻧﺪه وﯾﺮاﻧﮕﺮ‪ .‬در اون زﻣﺎن ﻣﻦ ﺑﯿﻦ ﻫﺎﻧﺲ ﺟﻮاﻧﯽ از آﻟﻤﺎن و ﻓﺮزﻧﺪ‬
‫ٔ‬ ‫ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮاﻧﺪه وﯾﺮاﻧﮕﺮ داﺷﺘﻢ روي ﯾﮏ ﺳﻨﺎرﯾﻮﯾﯽ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدم ﺑﻪ اﺳﻢ ‪Ein‬‬
‫ٔ‬
‫‪ Unding der Liebe‬از روي رﻣﺎن ﻟﻮدوﯾﮓ ﻓﻠﺘﺲ‪ .‬ﮐﻪ ﺑﻌﺪاً ﻫﻢ ﺧﻮدش‬
‫دﺳﺖﻧﻮﯾﺲ رﻣﺎن ﮔﻞﻫﺎي ﺳﺮخ ﺑﺮاي آﻓﺮﯾﻘﺎ رو ﺑﺮاي ﻣﻦ آورد‪ .‬اﺳﻢ رﻣﺎن رو‬
‫ﺑﻪ ﻓﺎرﺳﯽ ﻓﻘﻂ ﻣﯽﺷﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﮐﺮد ﺑﻪ ﭼﯿﺰ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺸﻖ‪ .‬ﻣﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮي‬
‫اﯾﻦ رو ﻣﺮﺗﺐ روش ﮐﺎر ﻣﯽﮐﺮدم و درﺳﺖ ﯾﺎدﻣﻪ ﮐﻪ وﺳﻂ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري‬
‫ﻓﺮزﻧﺪﺧﻮاﻧﺪه وﯾﺮاﻧﮕﺮ ﻗﺮارداد ﺳﻨﺎرﯾﻮ اوﻣﺪ ﮐﻪ ﭘﻮل ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺑﯽ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ٔ‬
‫دادن‪ .‬ﮐﻪ ﻫﻤﻮن ﺷﺐ ﻣﺪﯾﺮ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدارﯾﻢ و آﺳﯿﺴﺘﺎﻧﺶ رو دﻋﻮت ﮐﺮدم و‬
‫رﻓﺘﯿﻢ ﻋﺮق ﻣﻔﺼﻠﯽ ﺧﻮردﯾﻢ و رﻓﺘﯿﻢ ﺧﺎﻧﻮمﺑﺎزي ﺑﮑﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﯾﺎدم ﻧﯿﺴﺖ ﺷﺪ ﯾﺎ‬
‫ﻧﺸﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﮔﻞﻫﺎي ﺳﺮخ ﺑﺮاي آﻓﺮﯾﻘﺎ ﮐﯽ ﺷﺮوع ﺷﺪ؟‬
‫ﺪﺧﻮاﻧﺪه وﯾﺮاﻧﮕﺮ رﻓﺘﻢ ﻟﻮﮐﯿﺸﻦﻫﺎي ﻓﯿﻠﻢ ﭼﯿﺰ‬
‫ٔ‬ ‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﻌﺪ از ﻓﺮزﻧ‬
‫ﻧﺎﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺸﻖ رو دﯾﺪم‪ .‬ﻗﺮارداد ﺳﻨﺎرﯾﻮش رو ﻫﻢ ﮐﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮدم‪ .‬ﻗﺮار‬
‫ﺑﻮد ﺧﻮد ﻣﻦ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﺑﮑﻨﻢ‪ .‬ﯾﮏ ﺳﺮ رﻓﺘﻢ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ‬
‫اونﺟﺎ دوﺳﺖﻫﺎي زﯾﺎدي ﭘﯿﺪا ﮐﺮده ﺑﻮدم و زﺑﻮنﺷﻮن رو ﻫﻢ ﺗﺎزه ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺑﻮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ در اونﺟﺎ ﺳﺮﻃﺎن روده ﮔﺮﻓﺘﻢ و ﺳﺮﻃﺎن ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻦ ﻫﻤﺎن و‬
‫ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﺑﺎ وﮐﯿﻞ ﻣﻦ اوﻣﺪن ﺧﻮاﻫﺶ و ﺗﻤﻨﺎ‪ .‬دﮐﺘﺮه ﮔﻔﺖ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻪ ﺑﺮه‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺑﻤﻮﻧﻪ‪ .‬ﻧﮕﻔﺖ ﺑﻬﺸﻮن ﮐﻪ ﭼﻪ ﻣﺮﺿﯽ دارم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻠﻮم ﺷﺪ ﮐﻪ ﺳﺮﻃﺎن روده داري؟‬

‫‪125‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺧﻮب اول ﺧﻮدم ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﻢ آزﻣﺎﯾﺶ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻣﻌﻠﻮم‬
‫ﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﻮي رودهٔ ﺑﺰرﮔﻢ ﯾﮏ ﻏﺪه دارم‪ .‬ﺗﻮي ﯾﮏ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺧﻮﺑﯽ ﺗﻮي‬
‫ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﺑﺴﺘﺮي ﺷﺪم‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه و وﮐﯿﻞ ﻣﻦ اوﻣﺪن اﻟﺘﻤﺎس‬
‫و زاري ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﺎﯾﯽ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﻣﺎه ﻣﺎرس ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﻣﺜﻞ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ اﮐﺘﺒﺮ ﺑﻮد‪ .‬دﮐﺘﺮ ﮔﻔﺖ اﯾﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻪ ﺑﯿﺎد ﺑﺎﯾﺪ اﺳﺘﺮاﺣﺖ ﮐﻨﻪ‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ‬
‫اﯾﻦﻫﺎ رﻓﺘﻨﺪ‪ .‬و ﻣﻦ ﻫﻢ ﻋﻤﻞ ﮐﺮدم‪ .‬ﺳﺎل ‪ ١٩٨٦‬ﻣﮋده آﻣﺪ ﮐﻪ ﺳﺮﻃﺎن دارم‪.‬‬
‫ژاﻧﻮﯾﻪ ‪ ١٩٨٧‬ﻋﻤﻞ ﺷﺪم و ﺗﺎ ﻣﺎه ﻣﻪ در ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺑﻮدم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺳﻪ ﺳﺎل ﻫﻢ در‬
‫ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﻣﻮﻧﺪم ﺑﺮاي ﻣﺮاﻗﺒﺖﻫﺎي ﺑﻌﺪي‪ .‬در ﺳﺎل ‪ ١٩٩٠‬ﺑﻪ ﻣﻦ ﺧﺒﺮ دادن‬
‫ﮐﻪ ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل اﺳﺖ و ﺑﯿﺎ‪ .‬آدم ﺧﺎرﺟﯽ‪ ،‬ﺣﺘﯽ اﮔﺮ اﻗﺎﻣﺖ ﻧﺎﻣﺤﺪود‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ‪ ،‬وﻗﺘﯽ ﺑﯿﺶﺗﺮ از ﺷﺶ ﻣﺎه از آﻟﻤﺎن ﺧﺎرج ﺑﺎﺷﻪ و ﭘﻠﯿﺲ ﺑﻔﻬﻤﻪ‪،‬‬
‫ﯾﮏ ﻣﻬﺮ ﻣﯽزﻧﻪ ﺗﻮ ﭘﺎﺳﭙﻮرﺗﺖ ﮐﻪ اﺑﺪاﻟﺪﻫﺮ ﻧﺘﻮﻧﯽ داﺧﻞ ﺑﺸﯽ‪ .‬وﮐﯿﻞ ﻣﻦ ﻣﻨﻮ‬
‫ﻗﺎﭼﺎق رد ﮐﺮد ﺑﺎ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺷﯿﮏ ﻣﺮﺳﺪس ﺑﻨﺰ ﺑﻪ آﻟﻤﺎن‪ .‬ﻣﻦ اوﻣﺪم و ﺷﺮوع‬
‫ﮐﺮدم ﺑﻪ ﺗﻬﯿﻪٔ ﻣﻘﺪﻣﺎت و در ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت و در ﻣﻮﻧﯿﺦ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺷﺪ‪ .‬ﻗﺒﻞ از‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺮم ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ‪ ،‬ﻟﻮﮐﯿﺸﻦ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﭼﯿﺰ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺸﻖ رو‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮده ﺑﻮدم‪ .‬آرﺷﯿﺘﮑﺖ‪ ،‬ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدار‪ ،‬ﻃﺮاح ﻟﺒﺎس‪ ،‬ﻫﻤﻪ رو اﻧﺘﺨﺎب‬
‫ﮐﺮده ﺑﻮدم‪ .‬اﮔﺮ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﺷﻤﺎ ﺑﺒﯿﻨﯽ ﻫﻤﻪ ﻟﻮﮐﯿﺸﻦﻫﺎ ﻣﺎل ﻣﻨﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬در اﺳﺘﻮدﯾﻮ و دﮐﻮر ﻫﻢ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺷﺪه؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ ﻃﺒﯿﻌﯽﺋﻪ‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﻢ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﮐﻪ ﺑﺮﮔﺮدم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﺮا ﺑﺮﮔﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮏ دوﺷﯿﺰهاي ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﮑﺎرﺗﺶ رو ﺑﻨﺪه زده ﺑﻮدم و ‪...‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬رﻓﺘﻪ ﺑﻮد ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ از دﺳﺘﺖ ﻋﺎرض ﺷﺪه ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬اﻫﻞ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﺑﻮد‪ .‬اﺣﺴﺎس ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬رﻓﺘﻢ‬
‫ﺑﺒﯿﻨﻤﺶ‪ .‬ﻋﺸﻖ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻓﮑﺮ ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ در زﻧﺪﮔﯿﻢ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ اﺻﻼً ﻋﺎﺷﻖ ﺷﺪه‬

‫‪126‬‬
‫ﺑﺎﺷﻢ‪ .‬رﻓﺘﻢ ﺳﺮي ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺑﺰﻧﻢ‪ .‬رﻓﺘﻢ و ﺳﻪ ﻣﺎﻫﯽ ﻫﻢ اونﺟﺎ ﻣﻮﻧﺪم‪ .‬در ﻫﻤﯿﻦ‬
‫اﺣﻮال ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪم ﮐﻪ ﯾﮏ ﭼﯿﺰي در رودهام درﺳﺖ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ درد‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ ١٩٨٩ .‬ﻗﺮار ﺑﻮد ﭼﯿﺰ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻋﺸﻖ رو ﺑﺴﺎزم‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﻨﻮز ﺳﺎل‬
‫‪ ١٩٨٩‬ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻪ ﺑﺒﺨﺸﯿﺪ اﺷﺘﺒﺎه ﮐﺮدم‪ ،‬ﻣﺎرچ ‪ ١٩٨٧‬ﻗﺮار ﺑﻮد اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﺑﺴﺎزم‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدارﯾﻢ ﮐﻪ اﻫﻞ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﺑﻮد ﮔﻔﺘﻢ رﻓﺖ ﺑﺎ ﯾﮏ دﮐﺘﺮي ﮐﻪ‬
‫ﺧﻮب ﻣﯽﺷﻨﺎﺧﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮد‪ .‬دﮐﺘﺮه ﻫﻢ ﮔﻔﺖ ﺑﻬﺶ ﺑﮕﻮ ﺑﯿﺎد‪ .‬رﻓﺘﻢ ﭘﯿﺶ‬
‫اون دﮐﺘﺮ و ﻣﻌﺎﯾﻨﺎت اوﻟﯿﻪ ﻧﺸﻮن داد ﮐﻪ ﺳﺮﻃﺎﻧﻪ‪ .‬داﺳﺘﺎن ﻣﻔﺼﻞ داره‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﻋﻤﻞ ﺑﺸﻢ و ﺗﻮي ﯾﮑﯽ از ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎنﻫﺎي‬
‫ﻧﺎﻣﻪ ﺳﻮﻣﻢ رو ﻫﻢ ﻧﻮﺷﺘﻢ‪ .‬دو‬
‫ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﻣﻨﻮ ﺧﻮاﺑﻮﻧﺪن‪ .‬ﻣﻦ ﺣﺘﯽ وﺻﯿﺖ ٔ‬
‫ﺗﺎ ﻗﺒﻼً ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮدم‪ .‬وﮐﯿﻠﻢ ﻫﻢ از آﻟﻤﺎن اوﻣﺪ ﺑﻬﺶ دادم‪ .‬ﺣﺘﯽ اون ﺷﺒﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽرﻓﺖ‪ ،‬ﮔﺮﯾﻪ ﻫﻢ ﮐﺮد‪ .‬آدم ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﻮد‪ .‬آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮد‪ .‬ده روز ﺗﻤﺎم ﻫﻤﻪٔ‬
‫ﺑﺪن ﻣﻨﻮ آزﻣﺎﯾﺶ ﮐﺮدﻧﺪ‪ ،‬از ﻗﻠﺐ ﺗﺎ ﮐﻠﯿﻪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺒﯿﻨﻦ ﮐﺠﺎﻫﺎ ﻣﻤﮑﻨﻪ زده ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﺗﺎ‬
‫اون ﻟﺤﻈﻪاي ﮐﻪ اونﻫﺎ ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ ﻣﯽﮐﺮدن ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﻧﺰده ﺑﻮد‪ .‬در ﻫﺮ ﺻﻮرت‬
‫روز ﯾﺎزدﻫﻢ ﻣﻨﻮ ﻋﻤﻞ ﮐﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻋﻤﻠﻢ ﻫﻢ دو ﺳﺎﻋﺖ و ﻧﯿﻢ ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻃﻮل ﻧﮑﺸﯿﺪ‪.‬‬
‫از اﯾﻦﺟﺎي ﺳﯿﻨﻪ ﮐﻪ ﻣﻌﺪه اﺳﺖ ﺑﺎز ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎﻻي ﺷﻮﻣﺒﻮل آدم‪ٔ .‬‬
‫ﭘﺮده‬
‫ﺻﻔﺎق رو ﺑﺎﯾﺪ وردارن‪ .‬روده رو ﻣﯽذارن ﺑﯿﺮون‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﯾﮏ ﻏﺪهٔ‬
‫ﮐﻮﭼﮑﯽ ﺑﻮد‪ ،‬اون ﻏﺪه رو درآوردن و ﺿﻤﻦ ﻋﻤﻞ داده ﺑﻮدن ﯾﮏ ﺗﮑﻪ از‬
‫رودهام رو‪ ،‬ﻫﻤﻮن ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻏﺪه ﺑﻬﺶ ﺑﻮد‪ ،‬آزﻣﺎﯾﺶﮔﺎه و اونﺟﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﻧﺰده ﺣﺘﯽ ﺑﻪ ﺟﺪار رودهام ﻫﻢ ﻧﺰده‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ زود ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪه ﺑﻮدي‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره دﯾﮕﻪ‪ .‬ﻣﻦ ﺧﻮدم ﻫﻢ ﯾﮏ آدﻣﯽ ﺑﻮدم ﮐﻪ ﭼﻮن ﺑﯿﻤﺎريﻫﺎي‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ در زﻧﺪﮔﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدم دﯾﮕﻪ ﺧﺒﺮه ﺑﻮدم‪ .‬ﺣﺘﯽ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻮش‬
‫اوﻣﺪم آﺳﯿﺴﺘﺎن ﭘﺮوﻓﺴﻮر ﺟﺮاح ﺑﺎﻻي ﺳﺮ ﻣﻦ ﺑﻮد و ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻣﻨﻮ ﻧﮕﺎه ﻣﯽ‪-‬‬

‫‪127‬‬
‫ﮐﺮدن‪ .‬دﯾﺪم اﯾﻦﻫﺎ ﺧﯿﻠﯽ دور ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽﯾﺎن‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ راﺿﯽ ﻫﺴﺘﯿﻦ؟ دﯾﺪم ﻣﯽ‪-‬‬
‫دﻓﻌﻪ دوم ﮐﻪ ﺑﻪ ﻫﻮش‬
‫ﺧﻨﺪن‪ .‬ﮔﻔﺘﻦ آره‪ ،‬ﺗﻮ ﭼﯽ؟ ﻣﻦ دوﺑﺎره ﺑﯿﻬﻮش ﺷﺪم‪ٔ .‬‬
‫اوﻣﺪم دﮐﺘﺮ ﺑﯿﻬﻮﺷﯽ ﺑﺎﻻي ﺳﺮم ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻋﺠﺐ ﺷﺎﻧﺴﯽ آوردي‪ .‬ﭘﻨﺞ دﻗﯿﻘﻪ‬
‫ﺑﻪ دوازده ﺑﻮدي‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﻨﺞ دﻗﯿﻘﻪ ﺑﻪ ﭼﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﭘﻨﺞ دﻗﯿﻘﻪ ﺑﻪ دوازده ﯾﻌﻨﯽ اﮔﺮ دوازده ﺷﺪه ﺑﻮد رﻓﺘﻪ ﺑﻮدي‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﯾﮏ ﻣﺪﺗﯽ ﻫﻢ ﺗﻮي ‪ ICU‬ﺧﻮاﺑﯿﺪم‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ ﮐﻠﯽ از دﺳﺖ ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻨﺪﯾﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭼﻮن روﺑﻪروي ﻣﻦ ﯾﮏ ﻣﺮﯾﺾ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﮐﯿﺴﻪٔ ﺻﻔﺮاش رو ﻋﻤﻞ ﮐﺮده‬
‫ﺑﻮدن‪ .‬ﺑﺎﻻي ﺳﺮش ﯾﮏ ﻣﺎﻧﯿﺘﻮر ﻃﺒﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺿﺮﺑﺎن ﻗﻠﺒﺶ رو ﻧﺸﻮن ﻣﯽداد و‬
‫رﻧﮕﯽ ﻫﻢ ﺑﻮد‪ .‬ﺳﺎﻋﺖ دو ﺑﻌﺪ از ﻧﺼﻒ ﺷﺐ ﺑﻮد و ﻣﻦ ﺧﻮاﺑﻢ ﻧﻤﯽﺑﺮد‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﺘﺎره اوﻣﺪ از ﺗﻮي ﺳﺎﻟﻦ رد ﺑﺸﻪ‪ ،‬اﻟﺒﺘﻪ ﺟﻮون ﺑﻮد اﻣﺎ ﺧﻮﺷﮕﻞ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻬﺶ‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ‬
‫ٔ‬ ‫ﮔﻔﺘﻢ ﺧﻮاﻫﺮ‪ .‬ﮔﻔﺖ ﺑﻠﻪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪٔ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ اﻧﺪازهٔ‬
‫ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن اﯾﻦ ﯾﺎرو اﺣﻤﻘﺎﻧﻪ اﺳﺖ؟ از ﺧﻨﺪه ﻧﺸﺴﺖ رو زﻣﯿﻦ دﯾﮕﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﺴﺖ‬
‫ﺑﺮه‪ .‬ﺧﻼﺻﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﺴﺘﻦ ﻣﻨﻮ از ‪ ICU‬ﻣﺮﺧﺺ ﺑﮑﻨﻦ‪ .‬ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻣﻨﻮ ول ﮐﺮدن‬
‫و اوﻣﺪم ﺑﺎﻻ و ﺑﻪ ﻣﺪت ﯾﮏ ﻣﺎه ﺑﺮاي راﺣﺘﯽ ﺧﯿﺎل ﺧﻮدﺷﻮن و ﻣﻦ‪ ،‬ﺻﺒﺢ ﻣﻨﻮ‬
‫ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﺎدن ﯾﮏ ﺟﺎﯾﯽ و ﯾﮏ دور ﺿﻌﯿﻒ ﮐُﺒﺎﻟﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽزدن‪ .‬اونﺟﺎ‬
‫آدمﻫﺎﯾﯽ رو ﻣﯽدﯾﺪم ﮐﻪ ﺳﺮﻃﺎن ﺣﻨﺠﺮهﺷﻮن رو ﺧﻮرده ﺑﻮد‪ .‬ﯾﺎرو ﻧﻤﯽ‪-‬‬
‫ﺗﻮﻧﺴﺖ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻪ وﻟﯽ ﺻﺒﺢ ﺟﻔﺖﻣﻮن ﻧﺎﺷﺘﺎ ﻣﯽرﻓﺘﯿﻢ ﺑﯿﺮون ﺑﺎ ﻫﻢ ﺳﯿﮕﺎر‬
‫ﻣﯽﮐﺸﯿﺪﯾﻢ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺑﻌﺪ اون دوره ﻫﻢ ﺗﻤﻮم ﺷﺪ و ﻣﻨﻮ ول ﮐﺮدن‪ .‬ﻣﻦ‬
‫ﯾﺎدﻣﻪ ﮐﻪ اواﯾﻠﺶ ﺗﻮي ﯾﮏ ﺧﻮﻧﻪٔ ﺗﮑﯽ ﺑﻮدم )ﯾﮏ آﭘﺎرﺗﻤﺎن ﮐﻮﭼﮏ ﺑﻮد ﺑﺎ‬
‫ﯾﻪ آﺷﭙﺰﺧﻮﻧﻪ و ﯾﻪ ﺣﻤﻮم و ﯾﻪ ﺗﻮاﻟﺖ( ﺻﺒﺢﻫﺎ ﮐﻪ ﺑﯿﺪار ﻣﯽﺷﺪم اول از ﻫﻤﻪ‬
‫ﯾﺎد دوﺳﺖ ﻋﺰﯾﺰم ﺳﺮﻃﺎن ﻣﯽاﻓﺘﺎدم‪ .‬ﺑﻌﺪ ﯾﮏ ﺷﺐ روي ﯾﮏ ﮐﺎرﺗﻦ ﺧﯿﻠﯽ‬

‫‪128‬‬
‫ﺑﺰرگ ﻧﻮﺷﺘﻢ »اﯾﻦ ﺑﯿﻤﺎري دﯾﮕﺮ ﻋﻮد ﻧﻤﯽﮐﻨﺪ«‪ .‬ﻣﺜﻞ ﭘﻼﮐﺎرد زده ﺑﻮدم‬
‫روﺑﻪروي ﺗﺨﺘﻢ‪ ،‬ﺻﺒﺢ ﮐﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﺪم اوﻧﻮ ﻣﯽدﯾﺪم‪ .‬ﻫﯿﭽﯽ دﯾﮕﻪ‪ ،‬ﮔﺬﺷﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﻫﻤﯿﻦ آﻗﺎي ﻟﻮدوﯾﮓ ﻓ‪‬ﻠﺰ ﮐﻪ ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهٔ رﻣﺎن ﭼﯿﺰ ﻧﺎﻣﻔﻬﻮﻣﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم‬
‫ﻋﺸﻖ و رﻣﺎن آﺧﺮﯾﻦ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎن ﮔﺮاﺑﻪ ﺑﻮد و ﻫﻢ ﺳﻦ ﺧﻮدﻣﻮن ﻫﻢ ﻫﺴﺖ و داﺋﻢ‬
‫ﻫﻢ ﻋﺎﺷﻖ ﺑﻮد)ﻫﯽ ﻋﺎﺷﻖ ﻣﯽﺷﺪ و ﻫﯽ زنﻫﺎ ردش ﻣﯽﮐﺮدن ﺑﯽﭼﺎره رو(‬
‫ﻓﻬﻤﯿﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻦ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﻫﺴﺘﻢ اوﻣﺪ دﯾﺪن ﻣﻦ‪ .‬ﭘﯿﺶﻧﻮﯾﺲ اول‬
‫ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو آورده ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻣﯽﺗﻮﻧﯽ راه ﺑﺮي؟ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ رودهام رو ﻋﻤﻞ‬
‫ﮐﺮدهام ﭼﻪ رﺑﻄﯽ ﺑﻪ ﭘﺎم داره‪ .‬رﻓﺘﯿﻢ اﺗﻔﺎﻗﺎً ﯾﮏ آﺑﺠﻮﯾﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺧﻮردﯾﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ‬
‫ﭘﯿﺶﻧﻮﯾﺲ ﺳﻨﺎرﯾﻮ رو ﺑﻪ ﻣﻦ داد و ﮔﻔﺖ اﯾﻦ رو ﺑﺨﻮن اﮔﻪ ﺧﻮﺷﺖ اوﻣﺪ‬
‫ﮐﭙﯽراﯾﺖ ﻣﺎل ﺷﻤﺎ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻨﻈﻮرش اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ اﮔﻪ ﺧﻮﺷﺖ اوﻣﺪ ﻫﺮ ﺗﻐﯿﯿﺮي‬
‫ﺑﺨﻮاي ﻣﯽﺗﻮﻧﯽ ﺗﻮش ﺑﺪي‪ .‬ﺧﻮدش ﻫﻢ آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮد ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺗﻮ اﺗﺮﯾﺶ زﻧﺪﮔﯽ‬
‫ﻣﯽﮐﺮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﭼﮑﻮﺳﻠﻮاﮐﯽ ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮه‪ .‬در وﯾﻦ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﻣﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮ‬
‫رو ﺧﻮﻧﺪم و ﺧﻮﺷﻢ اوﻣﺪ‪ .‬ﻋﺠﯿﺐ ﻫﻢ ﺧﻮﺷﻢ اوﻣﺪ ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺧﺒﺮي ﺑﻬﺶ ﻧﺪادم‪.‬‬
‫ﯾﮏ ﻣﺪت زﯾﺎدي ﮔﺬﺷﺖ ﺗﺎ اون ﺳﺮاغ ﻣﻨﻮ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ ﭼﻪ ﻃﻮره؟ ﮔﻔﺘﻢ دارم‬
‫ﺳﻨﺎرﯾﻮش رو ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻢ‪ .‬ﺳﻪ ﺑﺎر ﺳﻨﺎرﯾﻮش رو ﻧﻮﺷﺘﻢ و ﺳﻪ ﺑﺎر ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه‬
‫آﻟﻤﺎﻧﯽ ردش ﮐﺮد‪ .‬اﮔﻪ ﺳﻨﺎرﯾﻮي اوﻟﯽ رو ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮدم ‪ ٤٨‬ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻨﺎرﯾﻮي دوﻣﯽ ﺳﮑﺎﻧﺲﻫﺎﯾﯽ داﺷﺖ ﮐﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽ ﺧﺮدهﺑﻮرژوا اﮔﻪ ﻣﯽدﯾﺪ‬
‫وﺣﺸﺖ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺴﺨﻪٔ ﺳﻮم ﺳﻨﺎرﯾﻮ ﺗﺎ ﺳﺎل ‪ ١٩٩٠‬ﻃﻮل ﮐﺸﯿﺪ‪ .‬در‬
‫ﺳﺎل ‪ ١٩٩٠‬از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪٔ دوم ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن آﻟﻤﺎن ‪ ZDF‬ﺧﺒﺮم ﮐﺮدن ﮐﻪ ﺑﯿﺎ‪ .‬ﺣﺎﻻ‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻗﻮاﻧﯿﻦ آﻟﻤﺎن‪ ،‬ﯾﮏ ﺧﺎرﺟﯽ اﮔﺮ اﺟﺎزهٔ اﻗﺎﻣﺖ ﻧﺎﻣﺤﺪود ﻫﻢ داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﻪ ﺑﯿﺶﺗﺮ از ﺷﺶ ﻣﺎه ﺣﻖ ﻧﺪاره ﺧﺎرج از آﻟﻤﺎن ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﯾﺎ دﯾﮕﻪ ﺗﻮ‬
‫آﻟﻤﺎن راﻫﺶ ﻧﻤﯽدن ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﯾﻪ ﻣﻬﺮ ﻣﯽزﻧﻦ ﺗﻮ ﮔﺬرﻧﺎﻣﻪاش ﮐﻪ دﯾﮕﻪ ﻧﺘﻮﻧﻪ‬
‫ﺗﮑﻮن ﺑﺨﻮره‪ .‬ﺑﻪ وﮐﯿﻠﻢ ﮔﻔﺘﻢ‪ .‬ﺑﯽﭼﺎره اوﻣﺪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺑﻨﺰ ﺧﯿﻠﯽ ژﯾﮕﻮﻟﯽ‬

‫‪129‬‬
‫و ﺧﯿﻠﯽ ﺷﯿﮏ ﻣﻨﻮ ﻗﺎﭼﺎﻗﯽ ﺑﺮد آﻟﻤﺎن‪ .‬ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ ﻧﻔﻬﻤﯿﺪ‪ .‬ﺣﺘﯽ دم ﻣﺮز ﺑﻪ‬
‫ﺧﺎﻃﺮ اون ﻣﺎﺷﯿﻦ اﺻﻼً ﭘﺎﺳﭙﻮرت ﻣﻨﻮ ﻫﻢ ﻧﮕﺎه ﻧﮑﺮدن‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ‪ ١٩٩٠‬در‬
‫ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت ﻣﺸﻐﻮل ﺗﻬﯿﻪٔ ﻣﻘﺪﻣﺎت ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻮدم‪ .‬ﭼﻮن ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻘﺎﺿﺎي‬
‫ﮐﻨﻨﺪه اﺻﻠﯽ ﻗﺮار ﺑﻮد در ﻣﻮﻧﯿﺦ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﺸﻪ‪ .‬و ﺑﻌﺪ درﺳﺖ در دﺳﺎﻣﺒﺮ‬
‫ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫‪ ١٩٩٠‬ﻫﻤﻮن ﻣﻮﻗﻌﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻣﻦ دور و ور ﻓﺮاﻧﮑﻔﻮرت ﺗﻮي ﯾﮏ آﭘﺎرﺗﻤﺎن‬
‫اﺟﺎرهاي ﻣﺒﻠﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدم ﮐﻪ ﺟﻨﮓ ﺧﻠﯿﺞ ﻓﺎرس ﺷﺮوع ﺷﺪ و ﻣﻦ‬
‫ﺳﺎﻋﺖ دو ﺑﻌﺪ از ﻧﺼﻒ ﺷﺐ ﺑﯿﺪار و ﺧﻮاب ﺑﻮدم و ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻮدم ﮐﻪ ﺳﻮرﭘﺮاﯾﺰ‬
‫ﺳﺎل ﻧﻮ ﭼﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﻫﻢ روﺷﻦ ﺑﻮد‪ .‬دﯾﺪم ﮐﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﺷﺪه ﺑﻪ‬
‫ﻋﺮاق‪ .‬ﺑﻌﺪ ژاﻧﻮﯾﻪٔ ‪ ١٩٩١‬رﻓﺘﻢ ﺑﻪ ﻣﻮﻧﯿﺦ و اونﺟﺎ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮام ﯾﮏ‬
‫آﭘﺎرﺗﻤﺎن ﭼﻬﺎراﺗﺎﻗﻪ در ﯾﮏ ﻫﺘﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ آدم ﺣﺴﺎﺑﯽ ﺑﻮدﯾﻢ‪ ،‬ﻫﻢ‬
‫ﭘﻮل داﺷﺘﯿﻢ ﻫﻢ ﻋﺰت و اﺣﺘﺮام ﺑﻬﻤﻮن ﻣﯽذاﺷﺘﻦ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﯿﻢ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدم‪ .‬ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ رو اﻧﺘﺨﺎب ﮐﺮدم ﺣﺘﯽ ‪ ٨‬روز ﻫﻢ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎ رو ﺑﺎ‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ ﺑﺪون دورﺑﯿﻦ ﺗﻤﺮﯾﻦ ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ‪ .‬در ﻣﺎه ﻓﻮرﯾﻪ ﺑﻮد و ﭼﻮن ﻓﮑﺮ‬
‫ﻣﯽﮐﺮدن ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ دو ﺳﺎﻋﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﮐﻪ ‪ ٣١‬روز ﻫﻢ وﻗﺖ‬
‫دارم‪ .‬ﻣﻦ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﮐﻪ ﺷﺪ ‪ ٣‬ﺳﺎﻋﺖ و ده دﻗﯿﻘﻪ‪ ،‬ﻇﺮف ‪ ٢٩‬روز ﺗﻤﻮم‬
‫ﮐﺮدم‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﻤﯿﻦ ﻫﻢ ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهﻫﺎ ﮐﻠﯽ ﭘﺎداش و ﺟﻮاﯾﺰ ﻣﺘﻌﺪد ﺑﻬﻢ دادن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي ﻓﯿﻠﻢ ﮐﯽ ﺑﻮدن؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻫﻤﻪﺷﻮن از ﺗﺌﺎﺗﺮ اوﻣﺪه ﺑﻮدن‪ ،‬ﻏﯿﺮ از ﯾﮑﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ‬
‫ﻣﺮدي ﺑﻮد ﮐﻪ در ﻓﯿﻠﻢ اوﺗﻮﭘﯿﺎ ﻧﻘﺶ ﭘﺎاﻧﺪاز رو ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬اون ﻫﻢ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ‬
‫ﺗﺌﺎﺗﺮه‪ .‬ﯾﮑﯽ از ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي ﺗﺌﺎﺗﺮ ‪ Commerspiel‬ﻣﻮﻧﯿﺦ ﺑﻮده و‬
‫ﻫﺴﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻦ ﻗﺒﻮل ﮐﺮد ﮐﻪ ﻧﻘﺶ ﭘﻨﺠﻢ رو در ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎزي ﮐﻨﻪ‪ .‬ﺑﻘﯿﻪ ﻫﻤﻪ‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﺑﻮدن‪ .‬ﻣﻦ آوردمﺷﻮن ﺗﻮي ﺳﯿﻨﻤﺎ‪.‬‬
‫ٔ‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﺮا از ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪ ﻣﯽآوردي؟‬

‫‪130‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دﻟﯿﻞ اوﻟﺶ اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﭼﻮن ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي ﺳﯿﻨﻤﺎي آﻟﻤﺎن‬
‫ﻗﯿﺎﻓﻪﺷﻮن ﺧﯿﻠﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد و ﺑﺎزيﻫﺎﺷﻮن ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎﻫﺎﺷﻮن‬
‫ﮐﺎر ﻧﻤﯽﮐﺮدم‪ .‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﺑﻮد‪ .‬دوم اﯾﻦﮐﻪ ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ ﺗﺌﺎﺗﺮ دﯾﺴﯿﭙﻠﯿﻦ‬
‫ﺑﯿﺶﺗﺮي داره‪) .‬ﺑﺮﺧﻼف ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ ﺳﯿﻨﻤﺎ( ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻓـﻮﮐﻮس و ﻏﯿﺮ ﻓﻮﮐﻮس‬
‫)‪ (to be or not to be‬آﺷﻨﺎ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ وﻗﺘﯽ آدم ﺑﺎﻫﺎش ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﻪ و‬
‫ﺗﻤﺮﯾﻦ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﻣﻄﻠﺐ رو ﻣﯽﻓﻬﻤﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب ﺑﭙﺮدازﯾﻢ ﺑﻪ ﮔﻞﻫﺎي ﺳﺮخ ﺑﺮاي آﻓﺮﯾﻘﺎ‪ .‬ﺧﻂ داﺳﺘﺎﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ ﭼﯽ‬
‫ﺑﻮد؟‬
‫ﻗﻀﯿﻪ ﻣﺮد ﺟﻮاﻧﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﺠﯿﺒﻪ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﻣﯽﺑﯿﻨﻪ‬
‫ٔ‬ ‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪:‬‬
‫ﻣﯽﮔﻪ اﯾﻦ ﺧﻮد ﺗﻮﯾﯽ‪ .‬اون ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻦ دﯾﮕﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﺟﻮون ﻧﺒﻮدم‪ ٤٩ .‬ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد‬
‫وﻟﯽ اﺻﺮار داﺷﺘﻢ‪ ،‬و ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﻨﻮ دوﺳﺖ داﺷﺘﻦ‪ ،‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﺴﺮه ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﺟﻮر ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻢ ﺑﺎزي ﺑﮑﻨﻪ و ﺗﻤﺎم ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻦ ﮐﺎر رو ﮐﺮد و ﻃﻮري ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﺴﺖ از ﻣﻦ دل ﺑﮑﻨﻪ‪ ،‬ﺣﺘﯽ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﻤﻮم‬
‫ﺷﺪ‪ .‬داﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻗﻀﯿﻪٔ ﯾﮏ ﭘﺴﺮ ﺳﯽ ﺳﺎﻟﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺎرﮔﺮه‪ ،‬ﻋﺮق ﻣﯽﺧﻮره‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫ﻣﺎدرش زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ ،‬و ﯾﮏ ﺑﺮادر داره ﮐﻪ ﺳﺎلﻫﺎﺳﺖ رﻓﺘﻪ آﻓﺮﯾﻘﺎ‪ .‬اونﺟﺎ‬
‫ﻣﻮﻧﺘﻮر ﻓﯿﻠﻤﻪ‪ .‬و ﻣﺎدره‪ ،‬اون ﺑﺮادره رو ﮐﻪ ﻣﻌﻘﻮلﺗﺮ ﺑﻮده و ﺑﻪ ﯾﮏ ﺟﺎﯾﯽ‬
‫رﺳﯿﺪه ﺑﯿﺶﺗﺮ دوﺳﺖ داره‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻦﮐﻪ اﯾﻦ ﭘﺴﺮ ﺟﻮون ﮐﻪ در ﻓﯿﻠﻢ اﺳﻤﺶ ﭘﺎول‬
‫واﻻ اﺳﺖ ﺗﺼﺎدﻓﺎً ﺑﺎ ﯾﮏ دﺧﺘﺮي آﺷﻨﺎ ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬ﺗﻮي ﯾﮏ ﭘﺎرﮐﯽ ﺑﺮ اﺛﺮ ﻣﺴﺘﯽ‪،‬‬
‫ﺗﺮاﺷﯿﺪه ﮐﺖ‬
‫ٔ‬ ‫روي ﻧﯿﻤﮑﺖ ﺧﻮاﺑﺶ ﺑﺮده و ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ از اﯾﻦ ﻻتﻫﺎي ﮐﻠﻪ‬
‫ﭼﺮﻣﯽﭘﻮش ﺑﻪ ﯾﮏ زﻧﯽ ﺑﻨﺪ ﮐﺮدهاﻧﺪ‪ .‬دﻋﻮاﺷﻮن ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬ﮐﺘﮏ ﻣﻔﺼﻠﯽ ﺑﻪ‬
‫ﭘﺴﺮه ﻣﯽزﻧﻦ‪ .‬دﺧﺘﺮه ﻣﯽﯾﺎد ﮐﻪ از اﯾﻦ ﭘﺴﺮ ﺗﺸﮑﺮ و دلﺟﻮﯾﯽ ﮐﻨﻪ‪ .‬ﭘﺴﺮه‬
‫ﺷﻤﺎره ﺗﻠﻔﻦ دﺧﺘﺮه رو ﻣﯽﮔﯿﺮه‪ .‬ﺧﺎﻃﺮﺧﻮاه ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬ﻣﯽره ﺳﺮاغ دﺧﺘﺮه‪ .‬دﺧﺘﺮه‬

‫‪131‬‬
‫ﯾﮏ دوﺳﺖﭘﺴﺮ داره ﮐﻪ زﻣﺴﺘﻮن و ﺗﺎﺑﺴﺘﻮن رﻧﮕﺶ ﺑﺮﻧﺰه اﺳﺖ‪ .‬دﺧﺘﺮه‬
‫دوﺳﺖﭘﺴﺮه رو ول ﻣﯽﮐﻨﻪ و ﺑﺎ اﯾﻦ ﭘﺴﺮ ﺟﻮون ﻣﯽره‪ .‬و ﻗﻀﯿﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ‬
‫ﻋﺸﻖﺑﺎزي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺷﺮوع ﻣﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬زﻣﺴﺘﻮن و ﺗﺎﺑﺴﺘﻮن رﻧﮕﺶ ﺑﺮﻧﺰه اﺳﺖ ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺎاﻧﺪازه؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﯾﮏ آدﻣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺐ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ و ﺻﺒﺢ ﺗﺎ ﺷﺐ زﯾﺮ ﭼﺮاغ‬
‫ﻣﺎدون ﻗﺮﻣﺰ ﻣﯽﺷﯿﻨﻪ‪ .‬ﻣﻬﻢ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ رﻧﮓ ﭘﻮﺳﺖ ﺗﻦ و ﺻﻮرﺗﺶ ﻃﻮري ﺑﺎﺷﻪ‬
‫ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﻦ از ﻓﻠﻮرﯾﺪا ﯾﺎ از ﮐﺎﻟﯿﻔﺮﻧﯿﺎ اوﻣﺪه‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل اﯾﻦﻫﺎ اول ﻣﺪت‬
‫ﮐﻮﺗﺎﻫﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻋﺎﺷﻖ و ﻣﻌﺸﻮﻗﻨﺪ ﺑﻌﺪ ﭘﺴﺮه اﺳﺒﺎب ﻣﯽﮐﺸﻪ و ﻣﯽره ﺧﻮﻧﻪٔ‬
‫دﺧﺘﺮه و ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﻫﻢ ازدواج ﻣﯽﮐﻨﻦ و اﯾﻦ دﺧﺘﺮ ﺣﺎﻣﻠﻪ ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬ﺣﺎﻣﻠﮕﯽ دﺧﺘﺮه‬
‫ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﻓﺎﺟﻌﻪٔ زﻧﺪﮔﯽ ﭘﺴﺮه اﺳﺖ‪ .‬اوﻻً ﮐﺎر درﺳﺖ و ﺣﺴﺎﺑﯽ ﻧﺪاره‪ .‬ﭘﺪر‬
‫و ﻣﺎدر دﺧﺘﺮه ﺧﯿﻠﯽ ﭘﻮلدارن‪ ،‬آﭘﺎرﺗﻤﺎﻧﯽ ﮐﻪ دﺧﺘﺮه ﺗﻮش زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻪ‬
‫ﻫﺪﯾﻪ ﭘﺪر و ﻣﺎدرﺷﻪ و دﺧﺘﺮه ﻫﻢ ﻫﯽ ﻣﯽﮔﻪ ﭼﺮا ﻧﻤﯽﺧﻮاﻫﯽ ﺑﺮي ﭘﯿﺶ ﭘﺪر‬
‫ٔ‬
‫ﻣﻦ ﮐﺎر ﮐﻨﯽ‪ .‬ﭘﺴﺮه ﻫﻢ داﺋﻢ ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﺑﺎت ﺑﮕﻮ ﻟﻄﻔﺎً ﺑﯿﺎد از ﮐﻮن ﻣﻦ‬
‫ﺑﺨﻮره‪ .‬ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﺗﻮ و ﭘﺪرت از ﮐﻮن ﻣﻦ ﺑﺨﻮرﯾﻦ‪ .‬و ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻣﺼﯿﺒﺖ‬
‫دوم ﭘﺴﺮه اﯾﻨﻪ ﮐﻪ آرزوي رﻓﺘﻦ ﺑﻪ آﻓﺮﯾﻘﺎش از ﺑﯿﻦ ﻣﯽره‪ .‬ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ‬
‫آرزوش اﯾﻦ ﺑﻮده ﮐﻪ ﯾﻪ روزي ﺑﺎ اﯾﻦ زن ﮐﻪ ﻋﺸﻘﺸﻪ ﺑﺮه آﻓﺮﯾﻘﺎ‪ .‬ﻧﻪ ﭘﯿﺶ‬
‫ﺑﺮادرش‪ .‬ﺑﺮه آﻓﺮﯾﻘﺎ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﯾﻪ دﯾﺎﻟﻮگ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮد ﻣﻦ درﺳﺘﯽ ﮐﻪ اونﺟﺎ ﻫﺴﺖ‬
‫اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﻪ زﻧﻪ ﻣﯽﮔﻪ »ﺗﻮ ﻣﺠﺴﻢ ﺑﮑﻦ اﻻن ﺗﺎرزان ﭘﯿﺮ ﺷﺪه‪ .‬ﺣﺘﻤﺎً ﺑﺎ ﻣﯿﻤﻮنﻫﺎ‬
‫ﻫﻢ رﻓﯿﻖ ﺑﻮده ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﯾﮏ دوﺳﺖدﺧﺘﺮ ﺑﻠﻮﻧﺪ داره ﮐﻪ‬
‫اون ﻫﻢ ﭘﯿﺮ ﺷﺪه‪ .‬ﺗﻮي ﯾﮑﯽ از ﺷﻬﺮﻫﺎي آﻓﺮﯾﻘﺎ ﺗﻮي اﯾﺴﺘﮕﺎه ﻣﺘﺮو ﮔﻞ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﻓﺮوﺷﻪ‪ .‬ﮔﻞﻫﺎي ﺳﺮخ ﭘﻼﺳﺘﯿﮑﯽ«‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻗﻀﯿﻪٔ ﻣﻨﺘﻔﯽ ﺷﺪن ﺳﻔﺮ آﻓﺮﯾﻘﺎ ﺑﺮاي‬
‫ﭘﺴﺮه اﻧﻘﺪه ﺟﺪي ﻣﯽﺷﻪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺑﺎر ﺗﻮي ﯾﮏ دﻋﻮاﯾﯽ ﺑﺎ زﻧﺶ )ﺧﻮب‬
‫ﻣﻌﻠﻮﻣﻪ آدم وﻗﺘﯽ ازدواج ﻣﯽﮐﻨﻪ ﺑﻌﺪ از ﯾﮏ ﻣﺪﺗﯽ ﻣﻌﺎﺷﻘﻪ ﺑﺎﯾﺪ دﻋﻮا ﺑﺸﻪ‬

‫‪132‬‬
‫دﯾﮕﻪ‪ ،‬ﻏﯿﺮ از اﯾﻦ ﭼﯿﺰ دﯾﮕﻪاي اﻣﮑﺎن ﻧﺪاره( ﯾﮏ ﻟﮕﺪ ﻣﯽزﻧﻪ ﺗﻮي ﺷﮑﻢ‬
‫زﻧﺶ ﮐﻪ ﺣﺎﻣﻠﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺷﮑﻢ زﻧﻪ ﻫﻨﻮز ﺟﻠﻮ ﻧﯿﻮﻣﺪه‪ .‬ﺣﺘﯽ ﺗﻬﯿﻪ ٔ‬
‫ﮐﻨﻨﺪه‬
‫ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن از ﻣﻦ ﺧﻮاﻫﺶ ﮐﺮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﺻﺤﻨﻪ وﺣﺸﯿﺎﻧﻪ و ﺧﺸﻦ ﻧﺸﻪ‪ .‬و درﺳﺖ‬
‫ﻫﻤﻮن ﺟﺎﯾﯽ ﻣﯽزﻧﻪ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ‪ .‬و ﺑﺎﯾﺪ ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬وﻟﯽ ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ ﻧﻔﺲ‬
‫ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽ ﻫﻢ ﺑﻨﺪ ﻣﯽﯾﺎد‪ .‬و ﺑﻌﺪش دﺧﺘﺮه اﯾﻨﻮ از ﺧﻮﻧﻪ ﺑﯿﺮون ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﯾﮏ‬
‫ﻫﻤﮑﺎر داره ﮐﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮديﺋﻪ ﮐﻪ اﺳﻤﺶ ﺗﻮﺗﺴﯽ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻮي ﮐﺎرﺧﻮﻧﻪٔ‬
‫ﺧﺎﮐﺮوﺑﻪﮐﺸﯽ ﮐﺎر ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻮﺗﺴﯽ ﯾﮏ ﭘﯿﺮﻣﺮدي اﺳﺖ ﮐﻪ زﻧﺶ ﻫﻔﺖ‬
‫ﺳﺎل ﭘﯿﺶ ﻣﺮده ﻣﻨﺘﻬﺎ وﻗﺘﯽ ﺑﺮي ﺗﻮ ﺧﻮﻧﻪاش ﻣﯽﺑﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﻣﺒﻞ و ﻟﺒﺎس و‬
‫ﻫﻤﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎي زﻧﺶ ﯾﻪ ﺟﻮريﺋﻪ ﮐﻪ اﻧﮕﺎر زﻧﻪ رﻓﺘﻪ ﻧﻮن ﺑﺨﺮه ﺑﺮﻣﯽﮔﺮده‪ .‬ﺑﭽﻪ‬
‫ٔ‬
‫ﻫﻢ ﻧﺪارن‪ .‬ﯾﮏ رﻓﺎﻗﺖ ﻋﺠﯿﺒﯽ ﺑﯿﻦ اﯾﻦ دو ﺗﺎ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽﯾﺎد‪ .‬ﭘﺴﺮه دﯾﮕﻪ ﺟﺎ‬
‫و ﺧﻮﻧﻪ ﻧﺪاره و ﻣﺎدرش ﻫﻢ ﺑﻬﺶ ﮔﻔﺘﻪ اﮔﻪ ﺑﯽﮐﺎر ﺷﺪي اﯾﻦ ﻃﺮفﻫﺎ ﭘﯿﺪات‬
‫ﻧﺸﻪ‪ .‬ﻣﻦ ﭘﯿﺮم و ﻣﺸﮑﻞ ﺟﻮونﻫﺎ رو ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﻢ‪ .‬و ﯾﮏ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﻔﺮﺗﯽ ﻫﻢ ﺗﻮي‬
‫ﻣﺎدره ﻫﺴﺖ‪ .‬ﭘﺴﺮه از ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻣﺘﻨﻔﺮه ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦﮐﻪ ﻫﻔﺖ‬
‫ﺳﺎل ﭘﯿﺶ زﻧﺶ ﻣﺮده ﻫﻨﻮز زﻧﻪ رو دوﺳﺖ داره در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ زن ﺧﻮدش ﺑﺎ‬
‫وﺟﻮد اﯾﻦﮐﻪ زﻧﺪه اﺳﺖ دوﺳﺘﺶ ﻧﺪاره‪ .‬و ﺑﻌﺪ ﭘﺴﺮ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﻣﯽﮔﯿﺮه ﯾﮏ‬
‫ﺑﺎﻧﮏ رو ﺑﺰﻧﻪ‪ .‬ﭘﯿﺮﻣﺮده ازش ﺧﻮاﻫﺶ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﮐﻪ ﻧﮑﻦ اﯾﻦ ﮐﺎر رو‪ .‬ﯾﮏ‬
‫ﻫﻔﺖﺗﯿﺮ ﭘﯿﺮﻣﺮده داره ﮐﻪ ﺳﻪ ﺗﺎ ﮔﻠﻮﻟﻪ داره‪ .‬ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻣﯽﮔﻪ ﻣﻦ اﯾﻦ رو ﭘﯿﺪا‬
‫ﮐﺮدهام ﺗﻮ ﺳﻄﻞ آﺷﻐﺎل‪ .‬ﻣﯽﮔﻪ اﯾﻦ ﻫﻔﺖﺗﯿﺮ رو ﺧﻮﺑﻪ آدم ﮐﻪ ﺑﯽﭘﻮل ﻣﯽﺷﻪ‬
‫ﺑﻔﺮوﺷﻪ ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﻪ اﮔﻪ ﺳﺮﻃﺎن ﺑﮕﯿﺮه ﺧﻮدﺷﻮ ﺑﺎﻫﺎش ﺑﮑﺸﻪ‪ .‬ﭘﺴﺮه اﯾﻦ‬
‫ﻫﻔﺖﺗﯿﺮ رو ﺑﺎﻻﺧﺮه از ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻣﯽﮔﯿﺮه‪ .‬ﺑﺎ ﺳﻪ ﺗﺎ ﻓﺸﻨﮓ‪ .‬ﺑﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻣﯽﮔﻪ ﺑﺎ‬
‫اﺗﻮﺑﻮس ﺑﺮو ﺳﺮ ﮐﺎر‪ .‬وﻗﺘﯽ ﻣﯽره ﺗﻮي ﺑﺎﻧﮏ‪ ،‬ﺻﺒﺢ زوده‪ .‬ﺑﻪ ﺻﻨﺪوقدار ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮔﻪ ﭘﻮلﻫﺎ رو ﺑﺪه‪ .‬ﯾﺎرو ﻣﯽﮔﻪ اﮔﻪ ﻧﺪم ﭼﯽ؟ ﻣﯽﮔﻪ ﯾﮏ ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺑﻬﺖ ﻣﯽزﻧﻢ‬
‫ﮐﻪ ﮐﺮمﻫﺎ اون ﭘﺎﯾﯿﻦ دﯾﮕﻪ زﯾﺎد زﺣﻤﺖ ﻧﮑﺸﻦ‪ .‬ﯾﺎرو اول ﺗﻌﺪادي اﺳﮑﻨﺎس‬

‫‪133‬‬
‫ﭘﻨﺞ ﻣﺎرﮐﯽ ﺑﻬﺶ ﻣﯽده‪ .‬ﭘﺴﺮه ﻣﯽﮔﻪ ﻣﻨﻮ ﻣﺴﺨﺮه ﮐﺮدهاي؟ ﯾﮏ ﺗﯿﺮ از ﺳﻪ ﺗﺎ‬
‫ﮔﻠﻮﻟﻪ رو در ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﻣﯽﺧﻮره ﺑﻪ ﺷﯿﺸﻪٔ ﺿﺪﮔﻠﻮﻟﻪ‪ .‬ﯾﺎرو ﻣﯽﺗﺮﺳﻪ و ﺷﺮوع‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻪ اﺳﮑﻨﺎسﻫﺎي ﺻﺪ ﻣﺎرﮐﯽ رو دادن‪ .‬دﺳﺘﻪدﺳﺘﻪ‪ .‬ﭘﯿﺮﻣﺮده از ﭘﺸﺖ‬
‫ﻣﯽﯾﺎد و ﻣﯽﮔﻪ اﯾﻦﻫﺎ ﻫﻤﻪ ﺷﻮﺧﯽﺋﻪ‪ .‬ﭘﺴﺮه ﻣﯽﮔﻪ اﺻﻼً ﺷﻮﺧﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﻣﯽره‬
‫ﻋﻘﺐ‪ .‬ﭘﺎش ﺳﺮ ﻣﯽﺧﻮره و ﻣﯽﺧﻮره زﻣﯿﻦ‪ .‬ﺗﯿﺮ در ﻣﯽره‪ ،‬ﻣﯽﺧﻮره درﺳﺖ‬
‫زﯾﺮ ﮔﻠﻮي ﭘﯿﺮﻣﺮده‪ .‬ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻣﯽاﻓﺘﻪ‪ .‬ﻧﻤﺮده‪ ،‬وﻟﯽ اﻓﺘﺎده‪ .‬ﭘﺴﺮه ﻣﯽﮔﻪ ﺗﻮﺗﺴﯽ‬
‫ﺑﯿﺎ‪ .‬اﺑﻠﻪ ﺑﯿﺎ‪ .‬اﯾﻦ ﭼﻪ ﮐﺎري ﺑﻮد ﮐﻪ ﮐﺮدي‪ .‬ﺣﺎﻻ ﯾﮏ ﻣﻘﺪاري از ﭘﻮلﻫﺎ رو ﻫﻢ‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺟﯿﺒﺶ‪ .‬ﺳﻮار ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﭘﯿﺮﻣﺮده رو ﺑﺎ ﻫﺰار ﺑﺪﺑﺨﺘﯽ‪ .‬ﭼﻮن‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮده دﯾﮕﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻪ راه ﺑﺮه‪ .‬ﻣﯽﺑﺮدش ﺗﻮ ﻣﺎﺷﯿﻦ‪ .‬ﻣﯽﮔﻪ ﺑﯿﺎ اﯾﻦ ﻫﻢ ﭘﻮل‪.‬‬
‫ﺻﺪ ﻣﺎرﮐﯽﻫﺎ رو ﻣﯽرﯾﺰه روي ﭘﺎي ﭘﯿﺮﻣﺮده‪ .‬ﻣﯽﮔﻪ ﺣﺎﻻ دﯾﮕﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﯿﻢ ﺑﺮﯾﻢ‬
‫ﺑﺎ ﻫﻢدﯾﮕﻪ آﻓﺮﯾﻘﺎ‪ .‬ﭘﯿﺮﻣﺮده ﯾﻘﻪٔ ﭘﺴﺮه رو ﻣﯽﮔﯿﺮه‪ .‬ﻣﯽﮔﻪ ﻣﺎرﮔﺎرت! )اﺳﻢ زن‬
‫ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻣﺎرﮔﺎرت ﺑﻮده( ﻣﻨﻮ ﺑﺒﺮ ﭘﯿﺶ ﻣﺎرﮔﺎرت‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺳﺮش ﻣﯽاﻓﺘﻪ ﭘﺎﺋﯿﻦ و‬
‫ﻣﯽﻣﯿﺮه‪ .‬ﻗﺒﻼً ﯾﮏ دﻓﻌﻪ ﺑﺎ ﭘﯿﺮﻣﺮده رﻓﺘﻪ ﺑﻮدن ﻗﺒﺮﺳﺘﻮن‪ .‬ﺑﺎ ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻣﯽره ﺗﻮ‬
‫ﻗﺒﺮﺳﺘﻮن‪ .‬ﺑﺎﻻي ﺳﺮ ﻗﺒﺮ ﻣﺎرﮔﺎرت‪ .‬ﻗﺒﺮ اﯾﻦ ﭘﯿﺮﻣﺮده ﻫﻢ آﻣﺎده اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺎرﯾﺦ‬
‫ﺗﻮﻟﺪش رو روش ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺎرﯾﺦ ﻣﺮﮔﺶ رو ﻧﻨﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬در ﻣﺎﺷﯿﻦ رو واز‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻪ ﻣﯽﮔﻪ رﺳﯿﺪﯾﻢ‪ .‬ﭘﯿﺮﻣﺮده رو ﻣﯽﻧﺪازه ﺗﻮي ﻗﺒﺮ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺗﻠﻔﻦ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﺑﻪ زن‬
‫ﺧﻮدش و ﺷﺮوع ﻣﯽﮐﻨﻪ ﺑﻪ اﻇﻬﺎر ﻋﺸﻖ ﮐﺮدن‪ .‬زﻧﻪ ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻪ ﮐﻪ ﻣﺎﺷﯿﻦ رو‬
‫ﺑﯿﺎر ﺑﺬار دم ﺧﻮﻧﻪ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﺎﺷﯿﻦ ﻣﺎل زﻧﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺻﺪاي ﯾﻪ ﺗﯿﺮ ﻣﯽﯾﺎد‪ .‬زﻧﻪ‬
‫ﻣﯽﮔﻪ واﻻ ‪) du bist ein idiot‬ﺗﻮ آدم اﺣﻤﻘﯽ ﻫﺴﺘﯽ(‪ .‬ﺑﻌﺪ دورﺑﯿﻦ ﻧﺸﻮن‬
‫ﻣﯽده ﮐﻪ ﭘﺴﺮه زده ﻣﻐﺰ ﺧﻮدش رو داﻏﻮن ﮐﺮده‪ .‬ﺑﻌﺪ درﺳﺖ ﻗﺒﻞ از اﯾﻦﮐﻪ‬
‫اﯾﻦ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺗﻤﻮم ﺑﺸﻪ و ﭼﺸﻢ ﭘﺴﺮه ﻫﻨﻮز وازه‪ ،‬از ﺗﻮ ﭼﺸﻤﺶ ﯾﮏ ﻗﻄﺮه‬

‫‪134‬‬
‫اﺷﮏ ﻣﯽﯾﺎد ﺑﯿﺮون ﮐﻪ رﻧﮕﺶ ﻗﺮﻣﺰه‪ .‬ﻣﺜﻞ اﯾﻦﮐﻪ ﺧﻮن ﮔﺮﯾﻪ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﺗﻤﻮم ﻣﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﯿﻠﻢ رو ﮐﺠﺎ ﻧﺸﻮن دادن؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬در ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ‪ ZDF‬و در ﻓﺴﺘﯿﻮال روﺗﺮدام‪ .‬ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻟﻨﺪن ﺑﺮاي‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺧﻮاﺳﺖ اﻣﺎ ﭼﻮن ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪه ﭘﻮل ﻧﺪاﺷﺖ زﯾﺮﻧﻮﯾﺲ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﺮاش‬
‫ﻧﺬاﺷﺘﻦ‪ ZDF .‬ﭘﻨﺞ ﺑﺎر ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻫﻢ ﻓﯿﻠﻢ رو ﻧﺸﻮن داد‪ .‬ﺑﻌﺪ در ﺳﺎل ‪١٩٩٢‬‬
‫ﺟﺎﯾﺰه ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﺳﻨﺎرﯾﻮ و ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ رو در آﻟﻤﺎن ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻧﻮار وﯾﺪﺋﻮ‬
‫ٔ‬
‫ﻫﻢ اﯾﻦﺟﺎ ﻣﻮﺟﻮده ﺑﺨﻮاي ﻧﺸﻮﻧﺖ ﻣﯽدم ﮐﻪ ﺑﺎور ﮐﻨﯽ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ آﺧﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ در آﻟﻤﺎن ﺳﺎﺧﺘﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﯾﻦ آﺧﺮﯾﻦ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ در ﻋﻤﺮم ﺳﺎﺧﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آﯾﺎ در آﻟﻤﺎن ﻋﻀﻮ اﺗﺤﺎدﯾﻪٔ ﮐﺎرﮔﺮدانﻫﺎ ﺑﻮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮏ ﺳﻨﺪﯾﮑﺎي ﮐﺎرﮔﺮدانﻫﺎ ﺑﻮد‪ .‬اواﯾﻞ ﻫﻢ ﻣﻦ ﻋﻀﻮش ﺑﻮدم‪.‬‬
‫ﻣﺎﻫﯽ ﭘﻨﺠﺎه ﻣﺎرك ﻫﻢ ﺣﻖ ﻋﻀﻮﯾﺖ ﻣﯽدادم‪ .‬آدمﻫﺎي ﺧﯿﻠﯽ اﺣﻤﻖ و ﺗﻨﺒﻠﯽ‬
‫اونﺟﺎ ﺑﻮدن‪ .‬ﻣﻦ اوﻣﺪم ﺑﯿﺮون ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻫﻤﻮن ﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﯽدوﻧﯽ ﻣﻦ از‬
‫ﺳﺎل ‪ ١٩٨٤‬ﻋﻀﻮ آﮐﺎدﻣﯽ ﻫﻨﺮ آﻟﻤﺎن ﻫﺴﺘﻢ‪ .‬ﺧﻮدﺷﻮن ﻣﻨﻮ ﺑﻪ ﻋﻀﻮﯾﺖ ﻗﺒﻮل‬
‫ﮐﺮدن‪ .‬ﻣﻦ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻧﮑﺮدم‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر از ﺳﺎل ‪ ١٩٨٠‬ﻋﻀﻮ ﺳﻬﺎمدار اﻧﺠﻤﻦ‬
‫ﻧﻮﯾﺴﻨﺪﮔﺎن و ﺳﻨﺎرﯾﺴﺖﻫﺎي آﻟﻤﺎن ﻫﺴﺘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻦ ﺑﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﻘﯿﻪٔ ﮐﺎرﮔﺮدانﻫﺎي آﻟﻤﺎﻧﯽ رﻓﺖوآﻣﺪ داﺷﺘﯽ‬
‫و اﺻﻼً اﯾﻦﻫﺎ رو ﻣﯽدﯾﺪي و ﺑﺎﻫﺎﺷﻮن ﺑﺤﺚ و ﮔﻔﺖوﮔﻮ ﻣﯽﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﺜﻞ ﺷﻠﻮﻧﺪورف‪ ،‬وﯾﻢ وﻧﺪرس و اﯾﻦﻫﺎ؟ اﯾﻦﻫﺎ رو ﻣﻦ ﺗﻮي‬
‫ﺟﻠﺴﺎت آﮐﺎدﻣﯽ ﻫﻨﺮ ﻣﯽدﯾﺪم‪ .‬ﺑﺎ ﺷﻠﻮﻧﺪورف ﺳﻼم و ﻋﻠﯿﮏ داﺷﺘﻢ‪ .‬ﺑﺎ وﯾﻢ‬
‫وﻧﺪرس اﺻﻼً ﺳﻼم و ﻋﻠﯿﮏ ﻧﻤﯽﮐﺮدم ﭼﻮن ﻫﺮ وﻗﺖ ﻣﻨﻮ ﻣﯽدﯾﺪ ﻧﻤﯽدوﻧﻢ‬

‫‪135‬‬
‫ﺑﻪ ﭼﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﺠﻬﻮﻟﯽ ﺑﺎ ﻣﻦ اﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬اﺻﻼً ﻓﯿﻠﻢﻫﺎش رو‬
‫دوﺳﺖ ﻧﺪارم‪ .‬ﻓﯿﻠﻢﻫﺎش ﮐﺎرت ﭘﺴﺘﺎﻟﯽ اﺳﺖ‪ .‬دو ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ اوﻟﺶ ﺑﺪ ﻧﺒﻮد‪ .‬آﻟﯿﺲ‬
‫در ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﻋﺠﺎﯾﺐ و ﺗﺮس دروازهﺑﺎن از ﭘﻨﺎﻟﺘﯽ‪ .‬وﻟﯽ ﺑﻌﺪ ﮐﻪ اوﻣﺪ ﺗﻮي اﯾﻦ‬
‫ﻗﻀﯿﻪ ﭘﺎرﯾﺲ‪ ،‬ﺗﮑﺰاس و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ‪ ،‬ﮔﻪ زد‪ .‬ﻧﻈﺮ ﻣﻨﻪ‪.‬‬
‫ٔ‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ورﻧﺮ ﻫﺮﺗﺰوگ ﭼﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺎ اون ﺧﯿﻠﯽ رﻓﯿﻘﻢ‪ .‬ﭼﻮن ﻣﺪتﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺴﺎزه‬
‫ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎش ﮔﺮون و ﻣﺸﮑﻠﻪ و ﻓﺮوش ﻧﻤﯽﮐﻨﻪ‪ .‬اﻻن رﻓﺘﻪ اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ‬
‫ﭼﻮن ﻋﺎﺷﻖ ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻢ اﯾﺘﺎﻟﯿﺎﯾﯽ ﺑﻮد‪ .‬از ﻣﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺴﻦﺗﺮه‪ .‬اونﺟﺎ اﭘﺮا ﻣﯽذاره‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﺎﺳﺒﯿﻨﺪر ﭼﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻓﺎﺳﺒﯿﻨﺪر ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ‪ gay‬ﺑﻮد‪ .‬ﯾﺎ ﺧﻮشﺑﺨﺘﺎﻧﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮدش‪ .‬ﻫﻢ‬
‫دراگ ﻣﯽزد و ﻫﻢ ﺷﺪﯾﺪاً ﻋﺮق ﻣﯽﺧﻮرد‪ .‬در ‪ ٣٦‬ﺳﺎﻟﮕﯽ ﻫﻢ ﻗﻠﺒﺶ واﯾﺴﺎد‪.‬‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎش ﻫﻢ ﺑﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻨﺘﻘﺪﻫﺎ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻦ ﺑﮕﻦ اﯾﻦ ﻧﺎﺑﻐﻪٔ آﻟﻤﺎﻧﻪ و ﻧﺎﺑﻐﻪ ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫زور ﻣﯽزد ﮐﻪ ﻧﺎﺑﻐﻪ ﺑﺸﻪ و ﺧﻮدﺷﻮ ﮐﺸﺖ‪ .‬ﻧﻪ ﮐﻪ ﺧﻮدﮐﺸﯽ ﺑﮑﻨﻪ‪ .‬ﻣﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺗﻮي آﻟﻤﺎن ﻫﻨﻮز ‪ gay‬ﺑﻮدن ﻣﺴﺎﻟﻪ اﺳﺖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮐﺴﯽ ﻫﻢ اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ‪ gay‬ﺑﻮدﻧﺶ اﺷﺎرهاي ﻧﻤﯽﮐﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﺴﺖ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﮕﻪ ﻣﻦ ‪ gay‬ﻫﺴﺘﻢ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬درﺳﺘﻪ‪ .‬ﺑﻠﻪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻻن وﺿﻌﯿﺖ ﻓﺮق ﮐﺮده‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻦ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ از ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﺷﻮ دﯾﺪهام‪ .‬ﯾﮏ ﺟﻮر اﺣﺴﺎﺳﺎت زﻧﻮﻧﻪ ﺗﻮش‬
‫ﻫﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﯽﺑﺨﺸﯽ وﺳﻂ ﺣﺮﻓﺖ ﻣﯽﭘﺮم‪ .‬وﻗﺘﯽ ﺗﻮي ﻓﺴﺘﯿﻮال ﻓﯿﻠﻢ ﻃﺒﯿﻌﺖ‬
‫ﺑﯿﺠﺎن رو ﻧﺸﻮن ﻣﯽدادﻧﺪ ﻓﺎﺳﺒﯿﻨﺪر ﻫﻢ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻤﯽ داﺷﺖ ﺑﻪ اﺳﻢ اﯾﻔﯽ‬
‫ﺑﺮﯾﺴﺖ‪ .‬داﺳﺘﺎن ﻣﺎل ﻧﻮﯾﺴﻨﺪهاي اﺳﺖ ﺑﻪ اﺳﻢ ﻓُﻦ ﺗﺎرﻧﻪ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو ﻫﻢ در‬

‫‪136‬‬
‫ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻧﺸﻮن ﻣﯽدادن‪ .‬ﯾﻪ ﺑﺎﺑﺎﯾﯽ ﻫﻢ از ﻃﺮف ﯾﮏ روزﻧﺎﻣﻪاي ﯾﮏ‬
‫ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﻣﻦ و اون ﮔﺬاﺷﺖ‪ .‬اون وﺳﻂ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد و ﻣﻦ و ﻓﺎﺳﺒﯿﻨﺪر ﻫﻢ اﯾﻦ‬
‫ﻃﺮف و اون ﻃﺮﻓﺶ‪ .‬اﺻﻼً راﺟﻊ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﺎ دو ﺗﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﻧﻤﯽﮐﺮد‪ .‬ﮐﻼً ﻧﻈﺮ ﻣﺎ‬
‫رو راﺟﻊ ﺑﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻣﯽﭘﺮﺳﯿﺪ‪ .‬ﻣﻦ وﻗﺘﯽ ﻓﯿﻠﻢ اوﻟﻢ رو در اﯾﺮان ﺳﺎﺧﺘﻢ ﻫﻨﻮز ﺳﯽ‬
‫ﺳﺎﻟﻢ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد‪ .‬اون ﻫﻢ ﺟﻮون ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ‪ ،‬دو روز ﺑﻌﺪ از اﯾﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ )از‬
‫ﻓﺴﺘﯿﻮال( رﻓﺖ‪ .‬اﮔﺮ رﺋﯿﺲ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺑﺪوﻧﻪ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺷﺎﻧﺲ ﺟﺎﯾﺰه ﮔﺮﻓﺘﻦ داري‬
‫ﻧﻤﯽذارن ﺑﺮي‪ .‬ﮐﺴﯽ ﻫﻢ ﺟﻠﻮﺷﻮ ﻧﮕﺮﻓﺖ‪ .‬ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد اﯾﻦ اﯾﺮوﻧﯽﺋﻪ ﺟﺎﯾﺰه رو‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮه و رﻓﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺧﻮرد ﻣﺎ ﺑﻮد‪ .‬و ﻣﻦ ﻫﻢ ﻫﻤﻮن ﺳﺎل ﺟﺎﯾﺰهٔ ﺧﺮس‬
‫ﻧﻘﺮهاي رو ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﯿﺶﺗﺮ ازش ﻧﺪﯾﺪم‪ .‬ﯾﮑﯽ ﻣﺎرﺗﺎ رو‬
‫دﯾﺪم‪ ،‬ﯾﮑﯽ ﺗﺮس روح را ﻣﯽﺧﻮرد‪ٔ .‬‬
‫ﻗﻀﯿﻪ اون ﻣﺮد اﻟﺠﺰاﯾﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ‬
‫زن آﻟﻤﺎﻧﯽ رو ﻫﻢ ﻣﯽرﯾﺰه ﮐﻪ ﺑﻌﺪ ﺷﻨﯿﺪم رواﯾﺖ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽاش رو ﯾﮏ‬
‫آدﻣﯽ ﺑﻪ اﺳﻢ داﮔﻼس ﺳﯿﺮك ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ .‬از اون ﺗﻘﻠﯿﺪ ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﺧﻮﺷﻢ ﻧﯿﻮﻣﺪ‪.‬‬
‫از ﻫﯿﭻ ﮐﺪوم از ﻓﯿﻠﻢﻫﺎش ﺧﻮﺷﻢ ﻧﯿﻮﻣﺪ‪ .‬و اون ﻫﻢ ﺑﺪﺗﺮ از ﻣﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺮﯾﻊ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﺳﺎﺧﺖ‪ .‬ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﻣﻨﺘﻘﺪﻫﺎ و روزﻧﺎﻣﻪﻧﻮﯾﺲﻫﺎ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮔﻔﺘﯽ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي وﯾﻢ وﻧﺪرس ﮐﺎرتﭘﺴﺘﺎﻟﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻨﻈﻮرت ﭼﯿﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺒﯿﻦ‪ ،‬ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻓﺮم ﻓﯿﻠﻢ ﺳﻮار ﺑﺮ ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﯿﻠﻤﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮدار ﺑﻪ ﺧﻮاﺳﺖ وﻧﺪرس ﻫﺮ ﭘﻼﻧﯽ رو ﻣﺜﻞ ﮐﺎرتﭘﺴﺘﺎل ﮔﺮﻓﺘﻪ‪.‬‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻫﺴﺘﯽ؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ ﯾﮑﯽ دو ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﮐﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ ﻓﺮﺷﺘﻪﻫﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﭼﯽ؟ ﻣﻨﻈﻮرم‬
‫‪ wings of desire‬و ‪. that far so close‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺎﺧﺖ دو ﺳﺎل ﭘﯿﺶ ﺑﺎ ﻫﻮرﺳﺖ ﺑﻮﺧﻬﻮﻟﺘﺰ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪ‬
‫ﺑﻮد‪ .‬اﺻﻼً ﺗﻮي ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﺎن ﻫﻢ ﻫﻮ ﮐﺮدﻧﺶ‪ .‬اﺳﻤﺶ ﯾﺎدم ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫‪137‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ اﯾﻦﻫﺎ ﺟﺪﯾﺪﺗﺮه و ﺑﺨﺸﯽ ﻫﻢ در آﻟﻤﺎن ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ‬
‫ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﭘﯿﺘﺮ ﻓﺎﻟﮏ و ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪﻫﺎي آﻟﻤﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻤﯽدوﻧﻢ‪ .‬ﺳﺎل ‪ ،١٩٧٩‬ﻣﺎ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻣﻦ و ورﻧﺮ ﻫﺮﺗﺴﻮگ و‬
‫ﻫﻮﺑﺮت اﺧﺘﻨﺒﺮوش اوﻣﺪﯾﻢ آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻪ اﺳﻢ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن ﺳﯿﻨﻤﺎي ﺟﺪﯾﺪ آﻟﻤﺎن‬
‫ﮐﻪ ﻫﻨﻮز ﺟﺪﯾﺪه! و ﺑﻌﺪ از اﯾﻦﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻣﺎرو در ﺳﺎﻧﻔﺮاﻧﺴﯿﺴﮑﻮ ﻧﺸﻮن دادن‬
‫اوﻣﺪﯾﻢ ﻟﺲآﻧﺠﻠﺲ‪ .‬وﻧﺪرس اون ﻣﻮﻗﻊ داﺷﺖ ﻫ‪‬ﻤ‪‬ﺖ رو ﻣﯽﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهاش ﮐﻮﭘﻮﻻ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺜﻞ ﻧﻮﮐﺮﻫﺎ ﺑﺎ وﻧﺪرس رﻓﺘﺎر ﻣﯽﮐﺮد‪ .‬و ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺪي‬
‫ﻫﻢ از آب دراوﻣﺪ‪ .‬ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻮﻧﺘﺎژ وﻧﺪرس رو ﻓﺮﺳﺘﺎدن ﭘﯽ ﮐﺎرش‪ .‬ﺧﻮد ﮐﻮﭘﻮﻻ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ رو ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﮐﺮد‪ .‬و ﻓﯿﻠﻢ ﭘﺎرﯾﺲ‪ ،‬ﺗﮑﺰاس در واﻗﻊ اﻧﺘﻘﺎم ﺷﺨﺼﯽ وﻧﺪرس‬
‫از ﻫﺎﻟﯿﻮود و ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻦﺟﺎﺳﺖ‪ .‬ﺗﺼﻔﯿﻪﺣﺴﺎب ﻣﯽﮐﻨﻪ وﻟﯽ اﮔﺮ ﻣﯽﮔﯽ ﭘﯿﺘﺮ‬
‫ﻓﺎﻟﮏ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻤﺶ ﺑﺎزي ﮐﺮده ﯾﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﯿﻠﯽ ﭘﯿﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻪ ﯾﺎ ﭘﻮل ﻻزم داﺷﺘﻪ‪.‬‬
‫ﭘﯿﺘﺮ ﻓﺎﻟﮏ رو ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ دارم‪ .‬ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢ ﻫﺮ ﮐﺴﯽ ﺑﺎزي ﻧﻤﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ‬
‫ﺧﻮب‪ ،‬وﻧﺪرس رو دوﺳﺖ داره‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻣﻦ رﻓﯿﻘﺶ ﻧﯿﺴﺘﻢ و از ﻓﯿﻠﻢﻫﺎش‬
‫ﻫﻢ ﺧﻮﺷﻢ ﻧﻤﯽﯾﺎد!‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﻟﺒﺘﻪ! ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ ﺑﺮﺳﻮﻧﻢ ﺑﻪ اﯾﻦﺟﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﻮال رو ﻣﻄﺮح ﮐﻨﻢ ﮐﻪ‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎ اﺻﻼً ﯾﻌﻨﯽ ﭼﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬دﯾﺸﺐ ﻋﻠﯽ ﭘﻮرﺗﺎش اوﻣﺪ ﻋﻘﺒﻢ ﮐﻪ ﺑﺮم ﺑﺎ آﻗﺎي ﻧﺎدر رﻓﯿﻌﯽ‬
‫ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﮐﻨﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻢ رﻓﺘﻢ ﭼﻮن ﯾﮏ دوﺳﺖ ﺧﻮب دارم ﺑﻪ اﺳﻢ آﻗﺎي ﻋﻠﯽ‬
‫ﻣﺮﺗﻀﻮي‪ ،‬ﮔﻔﺖ ﺿﺮر ﻧﺪاره‪ .‬ﻓﻘﻂ ﺧﻮاﻫﺶ ﮐﺮدم راﺟﻊ ﺑﻪ ﻓﺴﺘﯿﻮال و ﮐﺎرﻫﺎي‬
‫ﻣﻦ در ﻓﺴﺘﯿﻮال ﺻﺤﺒﺖ ﻧﺸﻪ‪ .‬ﺗﻮي دﻫﻦ ﻋﻠﯽ ﭘﻮرﺗﺎش اﻧﺪاﺧﺘﻢ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺟﻮري‬
‫ﻣﺠﺒﻮرش ﮐﻦ ﮐﻪ ﺑﭙﺮﺳﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﭼﯿﻪ؟ ﭘﺮﺳﯿﺪ‪ .‬ﮔﻔﺘﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﯾﻌﻨﯽ دروغ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﯾﮏ‬
‫ﺑﺤﺚ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﺷﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮي ‪ midnight show‬ﻧﺸﻮن ﺑﺪن‪.‬‬
‫ﮔﻔﺖ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﭘﺲ دروغ ﻣﯽﮔﯿﻦ؟ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﻧﻪ‪ .‬وﻟﯽ اﮐﺜﺮ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ‬

‫‪138‬‬
‫روي ﭘﺮده ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻦ دروﻏﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ زﻧﺪﮔﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬آدم ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻪ ﺑﮕﻪ‬
‫ﻧﺌﻮرﺋﺎﻟﯿﺴﺖﻫﺎ دروغﮔﻮ ﺑﻮدن‪ ،‬وﻟﯽ ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ ﻣﻦ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ دوﺑﺎره‬
‫ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدم ﮐﻪ »ﺳﯿﻨﻤﺎ دروﻏﻪ«‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻪ ﻃﻮر ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ از ﺳﯿﻨﻤﺎ رﺳﯿﺪي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮏ ﻣﻮﻧﺘﻮري داﺷﺘﯿﻢ‪ ،‬ﯾﮏ ﺧﺎﻧﻤﯽ ﺑﻮد‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﺗﻮي‬
‫ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻫﻨﺮ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﻣﯽﺳﺎﺧﺘﻢ‪ .‬زن ﺑﺴﯿﺎر اﺣﻤﻘﯽ ﺑﻮد‪ .‬و ﻣﻌﺎون وزﯾﺮ‬
‫ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺧﺎﻧﻮم رو ﻣﯽداد‪ .‬ﻣﻌﺎون وزﯾﺮ اﯾﻦﺟﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻤﻪ ﭼﯽ ﺷﺪ‪ ،‬ﻧﻤﯽدوﻧﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﯾﺎدﻣﻪ ﻫﺮ وﻗﺖ ﮐﻪ ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ اﯾﻦﺟﺎ رو ﻗﯿﭽﯽ ﺑﺰن‪ ،‬ﺑﺮو ﺟﻠﻮ‪ ،‬ﺣﺎﻻ‬
‫ﺑﺮﮔﺮد ﻋﻘﺐ‪ ،‬اﮔﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺷﺶ ﻣﯽاوﻣﺪ ﺳﺮش رو ﺗﮑﻮن ﻣﯽداد و ﻣﯽﮔﻔﺖ‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎ ﯾﻌﻨﯽ دروغ‪ .‬آدم ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺗﻮي زﻧﺪﮔﯽ ﭼﯿﺰ ﯾﺎد ﻣﯽﮔﯿﺮه‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﺮداﺷﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ دارم از اﯾﻦ ﺣﺮف ﺗﻮ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﯽ ﺳﯿﻨﻤﺎ ﯾﻌﻨﯽ دروغ‪،‬‬
‫اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﺮداﺷﺖ ﺗﻮ از واﻗﻌﯿﺖ ﺑﺎ ﺧﻮد واﻗﻌﯿﺖ ﯾﮑﺴﺎن ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬درﺳﺘﻪ‪ .‬ﭼﻮن واﻗﻌﯿﺘﯽ رو ﮐﻪ ﻣﻦ ﺑﻬﺶ اﻋﺘﻘﺎد دارم اﮔﺮ ﺑﯿﺎرم رو‬
‫ﭘﺮده‪ ،‬ده ﻧﻔﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽ ﻫﻢ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻣﻦ اﻗﻼً ﺳﯽ ﺗﺎ‬
‫ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽ داره! ﺑﺬار ﯾﮏ ﭼﯿﺰي ﺑﮕﻢ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪاي ﮐﻪ ﺑﺼﯿﺮ ﻧﺼﯿﺒﯽ ﺗﻮي‬
‫ﮐﯿﻬﺎن ﻟﻨﺪن ﻧﻮﺷﺘﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ ﺟﻮاﯾﺰ ﻓﺴﺘﯿﻮال ﮐﺎن‪ ،‬ﺟﻤﻠﻪٔ آﺧﺮش ﻣﺎل ﺑﺮﺷﺖ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﻬﺶ اﻋﺘﻘﺎد دارم‪ .‬ﻣﯽﮔﻪ اون ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ رو‬
‫ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﻪ و ﺳﮑﻮت ﺑﮑﻨﻪ ﻧﺎداﻧﻪ اﻣﺎ اون ﮐﺲ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻪ و ﺳﮑﻮت ﻣﯽﮐﻨﻪ‬
‫ﺗﺒﻬﮑﺎره‪ .‬ﻣﻦ ﺳﻌﯽ ﮐﺮدهام ﺗﺒﻬﮑﺎر ﻧﺒﺎﺷﻢ‪ .‬زورم رو زدهام‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ ﺷﻨﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺳﻄﻮح و ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ داره‪ .‬واﻗﻌﯿﺖ ﻫﻢ ﮐﻪ ﯾﮏ‬
‫دوﻧﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﯾﻦﮐﻪ ﻣﺎ واﻗﻌﯿﺖﻫﺎ رو ﺗﻘﺴﯿﻢﺑﻨﺪي ﮐﻨﯿﻢ و ﺗﺼﻤﯿﻢ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ ﮐﻪ‬
‫ﮐﺪوم رو ﻧﺸﻮن ﺑﺪﯾﻢ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮده ﺑﻪ ﻧﻈﺎم ارزﺷﯽ ﻣﺎ‪.‬‬

‫‪139‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮐﺎﻣﻼً ﺑﺎ ﻧﻈﺮت ﻣﻮاﻓﻘﻢ ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﭼﻮن ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻣﻦ‬
‫ﻫﯿﭻ وﻗﺖ ﺗﺠﺎرﺗﯽ ﻧﺸﺪﻧﺪ و اﻓﺘﺨﺎر ﻫﻢ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ ﻧﻤﯽﮐﻨﻢ‪ ،‬ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ اون‬
‫واﻗﻌﯿﺖ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺗﻮ‪ ،‬ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻢﻫﺎم وﻓﺎدار ﻣﻮﻧﺪهام‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﻪ ﻧﻈﺎم ارزﺷﯽ ﺧﻮدت وﻓﺎدار ﻣﻮﻧﺪهاي‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪ .‬آره‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺣﺎﻻ اﮔﺮ ﮐﺴﯽ اون ﻧﻈﺎم ارزﺷﯽ ﺗﻮ رو ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ ﯾﻌﻨﯽ واﻗﻌﯿﺖ رو‬
‫ﺟﻮر دﯾﮕﻪ ﺑﺒﯿﻨﻪ؛ اﮔﺮ اون رو ﺑﺘﻮﻧﻪ ﺧﻮب ﻧﺸﻮن ﺑﺪه‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﻃﻮري ﮐﻪ ﺑﺸﻪ‬
‫ﺑﻬﺶ ﮔﻔﺖ ﺳﯿﻨﻤﺎ‪ ،‬اون ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻫﺴﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اون ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ اﺳﻤﺶ ﻫﺴﺖ ‪. speculation‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻣﯽﭘﺮﺳﻢ ﮐﻪ اﮔﺮ ﯾﺎدت ﺑﺎﺷﻪ اﯾﺸﺘﻮان زاﺑﻮ ﯾﮑﯽ دو ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﺑﺎ اون ﻫﻨﺮﭘﯿﺸﻪٔ اﺗﺮﯾﺸﯽ ﮐﻼوس ﻣﺎرﯾﺎ ﺑﺮاﻧﺪاور راﺟﻊ ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ‬
‫روﺷﻦﻓﮑﺮ در ﻧﻈﺎمﻫﺎي دﯾﮑﺘﺎﺗﻮري‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮑﯿﺶ ﻫﺴﺖ ﻣﻔﯿﺴﺘﻮ و ﯾﮑﯿﺶ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﮐﻠﻨﻞ رِد‪‬ل‪ .‬ﺗﻮي‬
‫ﻣﻔﯿﺴﺘﻮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ واﻗﻌﯿﺖ رو ﻧﻤﯽﮔﻪ وﻟﯽ ﯾﮏ ﺗﺎرﯾﺦﻧﮕﺎري دﻗﯿﻖ ﻣﯽﮐﻨﻪ از‬
‫زﻣﺎن ﻫﯿﺘﻠﺮ و ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻮﻓﻘﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ وﺿﻌﯿﺖ روﺷﻦﻓﮑﺮ رو در ﻫﻤﭽﯿﻦ ﻧﻈﺎﻣﯽ ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﺧﻮب ﻧﺸﻮن ﻣﯽده‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮐﺎﻣﻼً ﺑﺎﻫﺎت ﻣﻮاﻓﻘﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب اﯾﻦﮐﻪ آدم ﯾﺎ ﮐﻞ واﻗﻌﯿﺖ رو ﺑﮕﻪ ﯾﺎ ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰي ﻧﮕﻪ‪ ،‬اﯾﻦ‬
‫ﯾﮏ وﺿﻌﯿﺖ اﯾﺪهآﻟﻪ اﻟﺒﺘﻪ‪ .‬وﻟﯽ در ﻋﻤﻞ اﻣﮑﺎن ﻧﺪاره‪ .‬ﻣﺜﻞ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺑﮕﯿﻢ ﻫﻤﻪ‬
‫ﺑﻤﯿﺮن ﮐﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎر اﺳﺎرت ﻓﺎﺷﯿﺴﻢ ﻧﺸﻦ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬درﺳﺖ ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬

‫‪140‬‬
 ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻮن ﻫﺴﺘﯽ ﺑﺎﯾﺪ اداﻣﻪ ﭘﯿﺪا ﺑﮑﻨﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﯾﻦ اﺻﻼً ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺗﻮي ﻫﯿﭻ ﺗﺌﻮري و دﮐﺘﺮﯾﻨﯽ ﺟﺎ ﻧﻤﯽﮔﯿﺮه‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺣﺎﻻ ﻣﺜﻼً اﮔﺮ ﮐﯿﺎرﺳﺘﻤﯽ داره ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﻣﯽﺳﺎزه راﺟﻊ ﺑﻪ ﺑﺨﺸﯽ‬
‫از واﻗﻌﯿﺖ ﮐﻪ ﺧﻮدش ﻫﻢ اﻟﺒﺘﻪ واﻗﻌﯿﺘﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺜﻼً زﯾﺮ درﺧﺘﺎن زﯾﺘﻮن ﯾﺎ ﻃﻌﻢ‬
‫ﮔﯿﻼس ‪...‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻫﯿﭻ ﮐﺪوم رو ﻧﺪﯾﺪهام‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره‪ .‬اﯾﻦﮐﻪ ﭼﻪ ﻃﻮري واﻗﻌﯿﺖ رو ﻧﺸﻮن ﻣﯽده ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﮐﻨﻪ ﮐﻪ‬
‫ﮐﺎرش ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻫﺴﺖ ﯾﺎ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬وﻟﯽ اﯾﻦﮐﻪ واﻗﻌﯿﺖ ﺟﺰﺋﯽ رو ﮔﻔﺘﻪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬
‫اﯾﻦﮐﻪ واﻗﻌﯿﺖ ﮐﻠﯽ و ﮔﻨﺪه رو ﻧﮕﻔﺘﻪ‪ ،‬دﯾﮕﻪ اﯾﻦ داﺳﺘﺎن ارزﺷﯽ ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻧﺼﯿﺒﯽ ﺗﻮي ﮐﯿﻬﺎن‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺧﺎﻃﺮ داره ازش اﻧﺘﻘﺎد ﻣﯽﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﺑﺒﯿﻦ ﮐﺎر ﯾﮏ ﻣﻨﺘﻘﺪ‪ ،‬ﺗﻮ ﺧﻮدت ﺑﻬﺘﺮ ﻣﯽدوﻧﯽ از ﻣﻦ‪ ،‬ﺧﯿﻠﯽ‬
‫آﺳﻮنﺗﺮه از ﮐﺎر ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢﺳﺎز‪ .‬دﯾﺪن و ﯾﮏ ﮐﺎري را ﻗﻀﺎوت ﮐﺮدن ﺳﻬﻞﺗﺮ‬
‫از اﯾﻨﻪ ﮐﻪ آدم ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺴﺎزه‪ .‬وﻟﯽ ﺑﺼﯿﺮ ﻧﺼﯿﺒﯽ از آدمﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ داﻧﺶ و‬
‫ﺷﻌﻮر ﻓﯿﻠﻢ دﯾﺪن داره‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﻟﺒﺘﻪ ﮐﻪ داره‪ .‬وﻟﯽ ﺗﺼﻮر و ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻦ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻧﺼﯿﺒﯽ ﻣﯽﮔﻪ ﭼﺮا‬
‫ﮐﯿﺎرﺳﺘﻤﯽ ﺗﻮي ﻓﯿﻠﻤﺶ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ ﻓﻼن و ﺑﻬﻤﺎﻧﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬درﺳﺘﻪ‪ .‬و ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﯽﮔﻪ ﯾﮑﯽ ﺑﻮد ﯾﮑﯽ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﯾﮏ ﻣﺮدي‬
‫ﺑﻮد ﯾﮏ زﻧﯽ داﺷﺖ‪ .‬زﻧﺶ ﻫﻢ ﺧﻮﺷﮕﻞ ﺑﻮد ﻫﻢ ﺧﻮب ﮐﺲ ﻣﯽداد‪ .‬اﺳﻢ زﻧﻪ‬
‫ﺑﻮد ﻋﺒﺎس ﮐﯿﺎرﺳﺘﻤﯽ‪ ،‬ﺑﮑﻨﺶ ﻫﻢ ﺑﻮد ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ‪ .‬دﯾﮕﻪ واﺿﺢﺗﺮ از‬
‫اﯾﻦ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﻪ ﺑﻨﻮﯾﺴﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ اﯾﻦ ﻧﻈﺎم ارزﺷﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﯽﺗﻮﻧﻪ ﺑﻬﺶ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﺎﺷﻪ ﻣﯽﺗﻮﻧﻪ ﻧﺒﺎﺷﻪ‪.‬‬
‫وﻟﯽ اﯾﻦﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ اﯾﻦ آدم ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺪي اﺳﺖ‪ ،‬رﺑﻄﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﻈﺎم ارزﺷﯽ ﻧﺪاره‪.‬‬

‫‪141‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﺑﺎ ﻫﻤﻪٔ آدمﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﮔﺒﻪ رو ﻧﺪﯾﺪهاﻧﺪ و ﺗﺎ‬
‫زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻃﻌﻢ ﮔﯿﻼس رو ﻧﺪﯾﺪهاﻧﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ اﯾﺮاد ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‬
‫ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻣﯽﮔﻢ آدم اول ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ رو دﯾﺪه ﺑﺎﺷﻪ ﺑﻌﺪ‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻨﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ ﺑﻌﻀﯽﻫﺎ ﻣﺜﻞ ﺻﯿﺎد ﺣﺮفﺷﻮن اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﻫﺮ ﭼﯽ ﮐﻪ ﺗﻮي اﯾﺮان‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻪ ﺑﺪه و ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﻪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺳﺮﭘﻮﺷﯽ اﺳﺖ ﺑﺮ ﻓﻘﺪان ﺧﻼﻗﯿﺖ‬
‫در اﯾﻦﺟﺎ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺻﯿﺎد ده ﺳﺎل دﯾﮕﻪ ﭘﺸﯿﻤﻮن ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬اﮔﻪ زﻧﺪه ﺑﺎﺷﻪ‪ ،‬ﮐﻪ اﻣﯿﺪوارم‬
‫زﻧﺪه ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﭘﺸﯿﻤﻮن ﻣﯽﺷﻪ ﮐﻪ ﭼﺮا ﻣﺜﻼً ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ رو‬
‫ﺑﺎﯾﮑﻮت ﮐﺮده‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ رو ﻫﻤﻮن ﺧﺎﻧﻮم ﺧﻮﺷﮕﻞﻫﺎﯾﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ ﺧﻮاﺑﯿﺪهاﻧﺪ دﯾﮕﻪ‪ ،‬ﺣﺎﻻ اﯾﻦﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪاﻧﺪ ﺧﻮب‬
‫ﻫﻤﻪﺷﻮن ﻓﺎﺣﺸﻪ ﺑﻮدهاﻧﺪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﻧﮕﻔﺘﻢ ﻓﺎﺣﺸﻪ ﺑﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺣﺎﻻ ﺧﻮاﺑﯿﺪهاﻧﺪ دﯾﮕﻪ‪ .‬وﻟﯽ در ﻣﻘﺎﺑﻞ اﯾﻦ ﺑﻐﻞ ﺧﻮاﺑﯽ ﺗﻮﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ‬
‫اﺟﺎزه ﺑﮕﯿﺮن ﺑﺮاي ﯾﮏ ﮐﺎري‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﺳﺨﺘﻪ‪ .‬دﺷﻮاره‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺣﺎﻻ اﯾﻦ ﮐﺎر ﺧﻮﺑﻪ ﯾﺎ ﺑﺪه‪ .‬آﯾﺎ ﺷﺎﻫﺪي ﺑﺮ ﯾﮏ ﺑﺮﻫﻪ از زﻣﺎن و ﺗﺎرﯾﺦ‬
‫ﻫﺴﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺒﯿﻦ‪ .‬ﻣﻦ در ﻓﯿﻠﻢ ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﺳﺎده ﻣﻘﻄﻊ ﯾﮏ زﻣﺎﻧﯽ رو ﮔﺮﻓﺘﻪام‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮ ﺑﺎ ﻣﺪرك و ذرهﺑﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮﻧﯽ ﺑﻔﻬﻤﯽ در ﭼﻪ دورهاي ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه و ﭼﯽ‬
‫ﺑﻮده و ﮐﺠﺎ ﺑﻮده‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﻦ ﺑﯿﺶﺗﺮ ﺗﻮﻗﻊ دارم از ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي اﯾﺮوﻧﯽ‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﺎ‬

‫‪142‬‬
‫اﯾﻦ ﺳﺎواك ﯾﺎ ﺳﺎﻧﺴﻮر ﺷﺎه ﺑﻪ ﻗﺪرت ﺳﺎﻧﺴﻮر ﻓﻌﻠﯽ ﻧﺒﻮد‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺳﺨﺘﻪ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي ﻓﯿﻠﻢﺳﺎز اﯾﺮوﻧﯽ در اﯾﺮان ﺳﺨﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﺘﻮﻧﻪ از ﻻي اﯾﻦﻫﺎ ﺣﺮف ﺑﺰﻧﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ ﺗﺼﻮر ﻣﻦ اﯾﻨﻪ ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ ﻣﺴﺎﻟﻪ رو ﻣﻄﺮح ﮐﻨﯿﻢ ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرﺗﯽ ﻣﻄﺮح ﻧﮑﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻃﺮﻓﺶ ﺑﺎﯾﮑﻮت ﺑﺎﺷﻪ و ﯾﮏ ﻃﺮﻓﺶ ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﻓﺎﺣﺸﮕﯽ دادن‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ اﺻﻮﻻً از ﻃﺮﯾﻖ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ آﺷﻨﺎ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﺑﺎﻫﺎش‬
‫ﯾﻌﻨﯽ وﺿﻌﯿﺖ روﺷﻦﻓﮑﺮ در ﻧﻈﺎمﻫﺎي دﯾﮑﺘﺎﺗﻮري ﻣﻄﺮﺣﺶ ﺑﮑﻨﯿﻢ‪ .‬و ﭼﻪ ﻗﺪر‬
‫اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻓﯿﻠﻢﺳﺎز‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺘﻘﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫روﺷﻦﻓﮑﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آدمﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اونﺟﺎ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ و ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮدﯾﻢ‬
‫ﺣﺮفﻫﺎي ﻋﺠﯿﺒﯽ دارﯾﻢ ﮐﻪ ﻧﻤﯽذارن ﺑﮕﯿﻢ و وﻗﺘﯽ اوﻣﺪﯾﻢ ﺑﯿﺮون ﯾﺎ‬
‫ﺧﻮدﻣﻮن رو ﮐﺸﺘﯿﻢ ﯾﺎ ﮐﺎري اﻧﺠﺎم ﻧﺪادهاﯾﻢ‪ ،‬اﻫﻤﯿﺖ داره‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬
‫ﺧﻼﻗﯿﺖ در وﺟﻮد ﻣﺎ ﻧﺒﻮده؟ ﻣﺎ ﻓﻘﻂ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﺎزﯾﺎﻧﻪ ﻋﮑﺲاﻟﻌﻤﻞ ﻧﺸﻮن ﻣﯽ‪-‬‬
‫دادﯾﻢ؟ ﺧﻮب ﭼﺮا ﻣﺴﺎﻟﻪ رو اﯾﻦ ﺟﻮري ﻣﻄﺮح ﻧﮑﻨﯿﻢ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﯾﻦ ﺣﺮﻓﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ ﻣﯽزﻧﯽ درﺳﺘﻪ‪ .‬ﺣﺎﺿﺮم زﯾﺮش رو ﻫﻢ اﻣﻀﺎ‬
‫ﮐﻨﻢ‪ .‬وﻟﯽ ﺗﻮ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﭼﻪ ﻗﺪر از ﺟﻤﺎﻋﺖ اﯾﺮوﻧﯽ ﭼﻪ ﺗﻮي ﻟﺲآﻧﺠﻠﺲ و‬
‫ﭼﻪ ﺗﻮي اﯾﺮان اﯾﻦ ﻃﻮر روﺷﻦﮔﺮاﻧﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻪ؟ ﻣﻦ دﻟﻢ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺳﻮزه‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺗﻮ ﺧﻮدت ﻣﮕﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎت رو ﺑﺮاي ﮐﺴﯽ ﺳﺎﺧﺘﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ‪ .‬ﺑﺬار ﯾﮏ ﭼﯿﺰي ﺑﻬﺖ ﺑﮕﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻫﻤﯿﺸﻪ وﻗﺘﯽ ﻓﯿﻠﻤﯽ رو ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺳﺎزم اول از ﻫﻤﻪ ﺑﺮاي ﺧﻮدم ﻣﯽﺳﺎزم‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻢ ﺧﻮدﺧﻮاﻫﺎﻧﻪ ﻣﯽﮔﻢ‪ .‬رو‬
‫ﭘﺮده ﮐﻪ ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ دﯾﮕﻪ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺗﻤﻮم ﺷﺪه ﭼﻮن ﻣﻦ ﮐﺎر ﺧﻮدم رو ﮐﺮدهام‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻗﻮل ﯾﺎرو ﮔﻔﺘﻨﯽ ﺑﺸﺎش ﺑﺎﯾﻨﺪر‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﺑﺸﺎش ﺑﻪ اﯾﻦ در‪ ،‬ﻣﻦ ﺑﻪ اﯾﻦ در‬
‫ﺷﺎﺷﯿﺪهام و رﻓﺘﻪام‪ .‬ﺣﺎﻻ ﻫﺮ ﮐﯽ ﺧﻮﺷﺶ اوﻣﺪه ﺧﻮﺷﺶ اوﻣﺪه‪ ،‬ﺑﺪش اوﻣﺪه‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﭼﻪ ﮐﻪ ﺑﺪش اوﻣﺪه‪.‬‬

‫‪143‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﻮب‪ ،‬ﻫﻨﺮ ﻫﻢ ﻫﻤﯿﻨﻪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﺤﺾ اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺨﻮاد در ﻧﻘﺶ ﭘﺪر ﻇﺎﻫﺮ‬
‫ﺑﺸﻪ و راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ ﺑﮑﻨﻪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ اون ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺷﻮروي ﮐﻪ ﯾﮏ ﺟﺎش ﯾﺎرو‬
‫ﻣﯽاوﻣﺪ ﺟﻠﻮي دورﺑﯿﻦ و ﭘﯿﺎم ﻓﯿﻠﻢ رو ﻣﯽﺧﻮﻧﺪ‪ ،‬دﯾﮕﻪ ﻫﻨﺮ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬آره‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭼﻨﺪ وﻗﺘﻪ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺴﺎﺧﺘﻪاي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺒﯿﻦ‪ ،‬ﻣﻦ اﻻن ‪ ۵‬ﺳﺎﻟﻪ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺴﺎﺧﺘﻪام‪ .‬ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﻤﯽ‪-‬‬
‫ﺳﺎزم ﺧﻮدم رو اﺻﻼً ﯾﮏ آدم ﺑﯽﻣﺼﺮف ﻣﯽدوﻧﻢ و ﺧﯿﻠﯽ دﻟﻢ ﻣﯽﺳﻮزه ﮐﻪ‬
‫ﭼﺮا ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﻃﻮري ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﺷﺎﯾﺪ ﺗﻘﺪﯾﺮ ﻣﻦ ﺑﻮده و ﺷﺎﯾﺪ ﺗﺎ آﺧﺮ ﻋﻤﺮم دﯾﮕﻪ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺴﺎزم‪ .‬ﺑﺮادر ﺑﺰرگ ﻣﻦ و ﻫﻤﯿﻦ زن ﭘﺪر ﻣﻦ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻦ ﺗﻮ ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﯽ‬
‫ﮐﻪ در زﻧﺪﮔﯿﺖ ﺧﻮاﺳﺘﯽ رﺳﯿﺪهاي‪ ،‬از ﻧﻈﺮ ﮐﺎرم‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﮔﺮ ﻓﺮدا ﻫﻢ‬
‫ﺑﻤﯿﺮي ﺗﺎ ﺻﺪ ﺳﺎل دﯾﮕﻪ راﺟﻊ ﺑﻪ ﺗﻮ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﻦ‪ .‬ﻣﻦ اﻣﯿﺪوارم ﻣﻨﻈﻮرﺷﻮن اﯾﺮان‬
‫ﻧﺒﺎﺷﻪ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﺗﻮ اﯾﺮان ﮐﺎر ﻣﻬﻤﯽ ﻧﮑﺮدهام‪ .‬وﻟﯿﮑﻦ ﯾﮏ دوﺳﺘﯽ داﺷﺘﻢ‬
‫در ﮐﺎﻧﺎدا‪ ،‬ﻧﻤﯽدوﻧﻢ اﯾﻨﻮ ﮔﻔﺘﻢ ﯾﺎ ﻧﻪ‪ ،‬اﺳﻤﺶ ﻋﺒﺪي اﺳﺖ‪ ،‬ﻓﺎﻣﯿﻠﺶ رو ﯾﺎدم‬
‫رﻓﺘﻪ‪ .‬ﯾﮏ دﻓﻌﻪ ﺗﻮي ﯾﮏ روزﻧﺎﻣﻪاي ﻧﻮﺷﺖ روزي ﮐﻪ ﺳﻬﺮاب ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ از‬
‫ﺧﻮاب ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪ و ﺟﻮراﺑﺶ رو ﭘﻮﺷﯿﺪ و ﮐﻔﺸﺶ رو ﭘﺎش ﮐﺮد و اوﻣﺪ ﺑﯿﺮون‪،‬‬
‫دﻧﯿﺎ ﺧﺎﻧﻪٔ او ﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﯾﮏ دلداري اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ واﻗﻌﺎً ﺑﺮاي ﻣﻦ‬
‫ﮐﻪ آدم ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯽ ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻏﯿﺮ از آﻣﺮﯾﮑﺎ ﮐﻪ اﺻﻼً ﺧﻮﺷﻢ ﻧﻤﯽﯾﺎد زﻧﺪﮔﯽ‬
‫ﮐﻨﻢ‪ ،‬ﺗﻤﺎم دﻧﯿﺎ ﺧﻮﻧﻪٔ ﻣﻦ ﺑﻮده‪ .‬از اﯾﺮان ﺑﮕﯽ )ﺳﯿﺴﺘﺎن‪ ،‬ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن( ﺗﺎ ﻫﻠﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺳﻮﺋﯿﺲ‪ ،‬ﺷﻮروي‪ ،‬اﺗﺮﯾﺶ‪ ،‬ﻓﺮاﻧﺴﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﻮﻧﺎن و اﺳﭙﺎﻧﯿﺎ ﻫﻢ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮدهاي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاد ﯾﻮﻧﺎن رو ﺑﺒﯿﻨﻢ‪ .‬ﻣﺮدم ﯾﻮﻧﺎن رو‬
‫ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ دارم‪ .‬وﻟﯽ ﻣﯽدوﻧﯽ ﮐﻪ ﯾﻮﻧﺎن ﻫﻔﺖ ﻣﯿﻠﯿﻮن و ﺧﺮدهاي ﺟﻤﻌﯿﺖ‬

‫‪144‬‬
‫داره‪ ،‬ﺳﻪ ﻣﯿﻠﯿﻮﻧﺶ ﺑﯿﺮون ﻫﺴﺘﻦ ﺑﺮاي ﭘﻮل درآوردن‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﺑﻐﻞ ﻣﺎ ﯾﮏ‬
‫رﺳﺘﻮران ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ﻫﺴﺖ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺑﯿﺴﺘﺮو ﮔﺮﯾﮏ‪ .‬ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻏﺬاي ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ‬
‫ﻧﻤﯽرم اونﺟﺎ‪ .‬ﯾﻮﻧﺎن رو ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺖ دارم‪ .‬ﻣﺎدرﻫﺎﺷﻮن ﻣﻨﻮ ﯾﺎد ﻣﺎدرﻫﺎي‬
‫اﯾﺮاﻧﯽ ﻣﯽﻧﺪازن‪ .‬ﭘﯿﺮﻣﺮدﻫﺎﺷﻮن ﺳﻤﺒﻞ ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﻓﺎﺷﯿﺴﻢاﻧﺪ‪ .‬و اﺳﭙﺎﻧﯿﺎ رو‬
‫دوﺳﺖ دارم‪ .‬ﻧﻪ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎي ﺗﻮرﯾﺴﺘﯽاش رو ﮐﻪ آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ ﻣﯽرن‪ .‬ﺑﻠﮑﻪ ﺟﺎﯾﯽ‬
‫ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻪ رﻓﺖ و اﺳﭙﺎﻧﯿﺎي درﺳﺖ و ﺣﺴﺎﺑﯽ رو دﯾﺪ‪ .‬ﭼﯿﻦ ﻫﻢ ﻧﺮﻓﺘﻪام‪ .‬ﭼﯿﻦ‬
‫ﻫﻢ ﺧﯿﻠﯽ دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاد ﺑﺮم‪ .‬آﻻﺳﮑﺎ ﻫﻢ ﻧﺒﻮدهام‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاد آﻻﺳﮑﺎ‬
‫رو ﺑﺒﯿﻨﻢ‪ .‬ﮐﻮﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﺒﻮدهام‪ ،‬ﺧﯿﻠﯽ دﻟﻢ ﻣﯽﺧﻮاد ﮐﻮﺑﺎ رو ﺑﺒﯿﻨﻢ‪ .‬ﮐﺸﻮرﻫﺎي‬
‫آﻣﺮﯾﮑﺎي ﺟﻨﻮﺑﯽ اﺻﻼً ﻧﺒﻮدهام‪ .‬اونﺟﺎ ﻣﺮدم ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮﺑﯽ داره‪ .‬ﻣﮑﺰﯾﮏ‬
‫ﻧﺒﻮدهام‪ ،‬ﻫﻤﻮن ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻮﻧﻮﺋﻞ ﻣﺮد و ﮔﻔﺖ ﻣﻨﻮ اﯾﻦﺟﺎ ﺧﺎك ﮐﻨﯿﻦ ﺑﺎ‬
‫وﺟﻮدي ﮐﻪ ﺧﻮدش اﺳﭙﺎﻧﯿﺎﯾﯽ ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻢ ﺗﻮي ﻣﮑﺰﯾﮏ ﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﺴﺎﺧﺖ‪ .‬ﺳﯿﺰده ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮه ﻓﺮاﻧﺴﻮيﻫﺎ‬
‫اوﻣﺪن دوﺑﺎره ﻗﺎﭘﯿﺪﻧﺶ و ﺑﺮدﻧﺶ‪ .‬ﺑﻮﻧﻮﺋﻞ در ‪ ٤٦‬ﺳﺎﻟﮕﯽ اﺻﻮﻻً ﺷﺮوع ﮐﺮد ﺑﻪ‬
‫ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﻓﯿﻠﻢ‪ .‬ﺳﺎﻟﻮادور داﻟﯽ ﭘﻔﯿﻮز ﺑﺮاش زد و از آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﯿﺮوﻧﺶ ﮐﺮدﻧﺪ‪.‬‬
‫ﯾﮏ زن ﻓﺮاﻧﺴﻮي داﺷﺖ و دو ﭘﺴﺮ‪ .‬راﺑﯿﻨﺴﻮن ﮐﺮوزﺋﻪ رو ﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد‪ .‬وﻟﯽ‬
‫ﻓﯿﻠﻤﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺖ و ﺷﺎﻫﮑﺎره ‪ Los Olivados1‬اﺳﻤﺸﻪ و اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺧﯿﻠﯽ‬
‫زﯾﺒﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﺮان رو ﭼﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬از ﻣﻦ ﺳﻮال ﻣﯽﮐﻨﻦ ﯾﺎ ﻣﯽﮐﺮدن ﮐﻪ ﭼﺮا ﺑﺮﻧﻤﯽﮔﺮدي اﯾﺮان؟ ﺑﺎ‬
‫اﯾﻦ رژﯾﻢ اﺳﻼﻣﯽ ﮐﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﺴﺘﻢ ﻫﯿﭻ وﻗﺖ آﺷﺘﯽ ﺑﮑﻨﻢ و ﺷﺎهدوﺳﺖ ﻫﻢ‬

‫‪1‬ﻓﺮاﻣﻮشﺷﺪﮔﺎن‬

‫‪145‬‬
‫ﻧﺒﻮدهام ﭼﻮن در زﻣﺎن ﺷﺎه ﻫﻢ اﯾﺮان رو ﺗﺮك ﮐﺮدم‪ .‬ﻣﯽدوﻧﻢ ﺣﺘﯽ ﺷﻨﯿﺪهام‬
‫ﮐﻪ ﺟﻮونﻫﺎي اﯾﺮوﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ ﮐﺎر ﻓﯿﻠﻢ رﻓﺘﻪان ﯾﺎ ﻣﯽﺧﻮان ﺑﺮن ﺧﯿﻠﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﻋﻼﻗﻪ دارن و ﻣﺜﻼً وﻗﺘﯽ ﺷﻨﯿﺪه ﺑﻮدن ﮐﻪ ﻣﻦ ﻣﺮﯾﺾ ﺷﺪه ﺑﻮدم و در ﭘﻨﺴﯿﻠﻮاﻧﯿﺎ‬
‫ﺑﺴﺘﺮي ﺑﻮدم از رژﯾﻢ اﺳﻼﻣﯽ اﻧﺘﻘﺎد ﻣﯽﮐﺮدن ﮐﻪ ﭼﺮا اﯾﻦ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﯿﺎد ﺗﻮي ﺧﻮﻧﻪٔ‬
‫ﺧﻮدش و ﺑﯿﻤﺎرﯾﺶ رو ﺑﮕﺬروﻧﻪ‪ .‬ﻣﻦ ﺧﻮدم رو ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﻬﺎﺟﺮ ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ آدم ﺑﺪون ﻣﻠﮏ و ﻣﺎل ﻣﯽﺑﯿﻨﻢ‪ .‬و از اﯾﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻫﯿﭻ ﻏﺼﻪدار‬
‫ﻧﯿﺴﺘﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺎرﻫﺎ ﺳﺮ ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﻣﻮﻗﻌﯽ ﮐﻪ ﻣﯽاﯾﺴﺘﻢ ﺑﯿﺮون‪ ،‬از ﻣﺪﯾﺮ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻣﺘﺼﺪيﻫﺎي ﻧﻮرﭘﺮدازي ﮐﻔﺶ ﻫﻤﻪ رو ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫ﻣﯽﮔﻢ اﻣﺮوز اﯾﻦﻫﺎ ﺑﺎ ﭼﻪ دلﺧﻮﺷﯽ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﺪهاﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﺎ ﭼﻪ ﮐﺎر ﻣﻬﻤﯽ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﻢ ﺑﮑﻨﯿﻢ‪ .‬و اون ﻣﻮﻗﻌﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺪﯾﺪاً ﻣﺘﺄﺛﺮ ﻣﯽﺷﻢ و ﺑﻪ روي‬
‫ﺧﻮدم ﻫﻢ ﻧﻤﯽآرم‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﻻن ﻣﯽﺑﯿﻨﯿﻢ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺣﺲ رو ﻗﺒﻼً ﺗﻮي ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺧﻮدﻣﻮن داﺷﺘﻪاﯾﻢ‪.‬‬
‫اﯾﻦﺟﺎ ﻫﻢ دارﯾﻢ‪ .‬ﻗﺒﻼً ﮐﻪ ﺟﻮونﺗﺮ ﺑﻮدﯾﻢ‪ ،‬ﻣﯽرﻓﺘﯿﻢ ﻣﯽﻧﺸﺴﺘﯿﻢ ﺗﺎ ﮔﻠﻮ ﻋﺮق‬
‫ﻣﯽﺧﻮردﯾﻢ و ﺑﺎ ﻫﻤﻮن ﻟﯿﻮان آﺑﺠﻮ اﻧﻘﻼب ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ و ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﺟﻮري‬
‫ﻣﺪاوا ﺑﺮاش ﭘﯿﺪا ﻣﯽﺷﺪ‪ .‬اﻻن ﺑﺮاي ﻣﻦ اﯾﻦ دﯾﮕﻪ ﻣﺪاوا ﻧﺪاره‪ .‬ﯾﺎ ﻗﺒﻮﻟﺶ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﻨﯽ و ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﻧﻤﯽﺗﻮﻧﯽ ﻗﺒﻮﻟﺶ ﮐﻨﯽ‪ .‬اﮔﻪ ﻗﺒﻮﻟﺶ ﮐﺮدي ﻣﯽﺗﻮﻧﯽ در‬
‫ﮐﻨﺎرش زﻧﺪﮔﯽ ﻫﻢ ﺑﮑﻨﯽ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﯽﺧﻮام ﯾﮏ ﭼﯿﺰي ﺑﻪ اﯾﻦ اﺿﺎﻓﻪ ﺑﮑﻨﻢ و ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺨﻮام ﻧﻈﺮ‬
‫ﺧﻮدم رو ﺑﮕﻢ ﻓﻘﻂ‪ .‬ﻣﻦ ﯾﮏ آدﻣﯽ ﻫﺴﺘﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻗﺎﻣﺖ ﻃﻮﻻﻧﯽ در‬
‫ﺧﺎرج از زادﮔﺎه )ﻧﻪ زادﮔﺎﻫﻢ( ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪام ﮐﻪ وﻃﻦﭘﺮﺳﺖ ﻣﺜﻼً ﻧﺒﺎﺷﻢ‪ .‬اﯾﻦ رو‬
‫از ﺑﻮﻧﻮﺋﻞ اﻟﺒﺘﻪ ﯾﺎد ﮔﺮﻓﺘﻪام‪ .‬ﻣﻦ از آدمﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ اداي وﻃﻦﭘﺮﺳﺖ درﻣﯽﯾﺎرن‬
‫ﺑﺪم ﻣﯽﯾﺎد‪ .‬وﻟﯿﮑﻦ ﻣﯽﮔﻢ ﻣﺎ ﻫﻤﻪﻣﻮن ﺑﭽﻪﻫﺎي اﯾﻦ دﻧﯿﺎ ﻫﺴﺘﯿﻢ‪ .‬ﺣﺎﻻ اﮔﺮ‬

‫‪146‬‬
‫ﻫﻢدﯾﮕﻪ رو ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﯿﻢ ﯾﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﺮﺑﯿﺖﻫﺎي‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻔﻪ‪ .‬ﻣﺜﻼً ﺗﻮ ﻣﺠﺴﻢ ﮐﻦ ﻣﻦ وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﯽرﻓﺘﻢ ﻣﺪرﺳﻪٔ ﻓﯿﻠﻢ در اﺗﺮﯾﺶ‪،‬‬
‫ﯾﮏ روز ﺑﺮف زﯾﺎدي اوﻣﺪه ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺎ درس ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري داﺷﺘﯿﻢ‪ .‬ﻣﻦ داﺷﺘﻢ‬
‫ﺗﻮي ﺳﺮﻣﺎ ﻣﯽدوﯾﺪم ﮐﻪ ﺑﺮم ﺗﻮي اون آﮐﺎدﻣﯽ ﮐﻪ ﻓﻘﻂ ﯾﮏ اﺗﺎﻗﺶ ﮐﻼس‬
‫درس ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﺑﻮد‪ .‬اﺳﻤﺶ ﻫﻢ آﮐﺎدﻣﯽ ﻫﻨﺮﻫﺎي ﺗﺠﺴﻤﯽ ﺑﻮد ﻣﺜﻞ اﯾﻦﮐﻪ‪.‬‬
‫ﺑﻌﺪ اون دوﺳﺖ اﺗﺮﯾﺸﯽ ﻣﻦ رﺳﯿﺪ ﮔﻔﺖ ﺑﺮف ﺧﻮﺑﻪ‪ ،‬ﻧﻪ؟ اﯾﺮان ﺑﺮف ﻫﻢ‬
‫ﻣﯽﯾﺎد؟ ﮔﻔﺘﻢ آره اﯾﺮان ﺑﺮف ﻣﯽﯾﺎد‪ ،‬ﺷﺘﺮ ﺗﻮ ﺧﯿﺎﺑﻮن ﻧﻤﯽره‪ ،‬ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺗﻮ‬
‫ﺧﯿﺎﺑﻮن ﻫﺴﺖ‪ ،‬ﺗﯿﺮ ﭼﺮاغ ﺑﺮق داره‪ ،‬ﻫﻤﯿﻦ ﻃﻮر ﮐﻪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ رﻓﺘﯿﻢ ﺗﻮ‪ .‬اﯾﻦ رو‬
‫ﻣﻦ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﯾﮏ آدم وﻃﻦﭘﺮﺳﺖ ﻧﮕﻔﺘﻢ ﺑﻠﮑﻪ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺘﻢ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ ﺑﺪم‪ .‬و‬
‫ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ اون روزي ﮐﻪ آدم ﺑﺘﻮﻧﻪ ﺑﺎ آدمﻫﺎي اﯾﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ )ﻣﺜﻼً اﻣﺮوز‬
‫آﻣﺮﯾﮑﺎﺳﺖ‪ ،‬دﯾﺮوز ﺑﺮاي ﻣﻦ اروﭘﺎ ﺑﻮد( ﮐﻨﺎر ﺑﯿﺎد ﻓﺮﻗﯽ دﯾﮕﻪ ﻧﺪاره ﮐﻪ ﮐﺠﺎ‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﻣﻤﮑﻨﻪ اﯾﻦ ﺣﺮف ﺑﺮاي ﺧﯿﻠﯽﻫﺎ ﺧﻮﺷﺎﯾﻨﺪ ﻧﺒﺎﺷﻪ‪ ،‬ﻣﺜﻞ ﻣﺮگ‬
‫ﻣﯽﻣﻮﻧﻪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ آدم وﻗﺘﯽ ﻣﯽﻣﯿﺮه دﯾﮕﻪ ﻓﺮﻗﯽ ﻧﺪاره ﮐﻪ اﯾﻦﺟﺎ ﺧﺎك ﻣﯽﺷﻪ‪،‬‬
‫در اﯾﺮان ﺧﺎك ﻣﯽﺷﻪ‪ ،‬ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن ﺧﺎك ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﻃﯽ ﮐﻪ ﺗﻮي‬
‫ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن آدم رو ﻧﺴﻮزوﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﻣﯽﮔﯽ ﺑﺮاي ﻣﻦ دو ﺗﺎ ﮔﺮهﮔﺎه داره‪ .‬ﯾﮑﯽ اﯾﻦﮐﻪ‬
‫»ﮐﻨﺎر اوﻣﺪن« ﺗﻮي ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺎ ﯾﮏ ﺟﻮري ﺑﺎر ﻣﻨﻔﯽ داره‪ .‬ﺑﻬﺘﺮه ﺑﮕﯿﻢ »ﺑﻪ‬
‫ﺗﻮاﻓﻖ رﺳﯿﺪن«‪ .‬ﺗﺎ اون ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﻦ ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﻢ اﺳﺎﺳﺎً اﯾﻨﻪ ﮐﻪ آدم ﺑﺎ‬
‫ﺧﻮدش در ﻣﻮرد اون ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﻫﺴﺖ ﺑﻪ ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺮﺳﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮐﺎﻣﻼً درﺳﺘﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻗﺘﯽ ﺑﺎ ﺧﻮدش ﺑﻪ ﺗﻮاﻓﻖ رﺳﯿﺪ اون وﻗﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آدم ﻣﺴﺘﻘﻠﯽ ﮐﻪ‬
‫ﻣﯽﺗﻮﻧﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮﯾﻦ ﮐﻨﺶ و واﮐﻨﺶ ﺑﮑﻨﻪ ﺑﺪون اﯾﻦﮐﻪ ﻋﺼﺒﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻪ ‪...‬‬

‫‪147‬‬
 ‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ آﮔﺮﺳﯿﻮ ﺑﺎﺷﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ ... :‬آﮔﺮﺳﯿﻮ ﺑﺎﺷﻪ‪ ،‬و ﺑﺨﻮاد ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭘﺸﺖ ﭘﺎ ﺑﺰﻧﻪ‪ ،‬اون وﻗﺖ ﻣﯽﺗﻮﻧﻪ ﺑﺎ‬
‫ﻧﮑﺘﻪ دﯾﮕﺮي ﻫﻢ‬
‫ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﺎﻣﻼً ﺑﺎ ﺧﻮدش ﺗﻔﺎوت دارن راﺑﻄﻪ ﺑﺮﻗﺮار ﺑﮑﻨﻪ‪ٔ .‬‬
‫ﮐﻪ ﮔﻔﺘﯽ داﺳﺘﺎن ﻣﺮﮔﻪ‪ .‬ﻣﺮگ و زﻧﺪﮔﯽ اﻧﻘﺪر ﺑﺎ ﻫﻢ ﻋﺠﯿﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﺮگ‬
‫ﻫﻢ ﺑﻪ اﻧﺪازهٔ زﻧﺪﮔﯽ ﻋﺎدي اﺳﺖ‪ .‬در ﺗﻔﺴﯿﺮﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪاﻧﺪ ﮐﻪ ﻋﺰراﺋﯿﻞ‬
‫از زﻣﯿﻦ ﺧﺎك ﺑﺮد ﮐﻪ ﺧﺪا آدم رو ﺑﯿﺎﻓﺮﯾﻨﻪ‪ .‬در واﻗﻊ اﯾﻦ ﻣﺮﮔﻪ ﮐﻪ زﻧﺪﮔﯽ رو‬
‫ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﻣﯽروﻧﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﺑﺮاي آدمﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ زﻧﺪﮔﯽﺑﺎز ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﺟﺎزه ﺑﺪه‬
‫ﯾﮏ ﺗﻮﺿﯿﺢ ﮐﻮﭼﮑﯽ ﺑﺪم‪ .‬ﺑﺰرگ ﻋﻠﻮي ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽ دﻟﺶ ﻣﯽﺧﻮاﺳﺖ ﻣﺜﻞ‬
‫ﺟﻤﺎلزاده ﺻﺪ و ﺷﺶ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺸﻪ‪ ،‬در ‪ ٩٤‬ﺳﺎﻟﮕﯽ ﻣﺮد‪ .‬ﻣﻦ در ﻣﻮرد ﻣﺮگ و‬
‫زﻧﺪﮔﯽ ﻧﻈﺮ ﺗﻮ رو درﺑﺴﺖ ﻗﺒﻮل ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬ﻣﻦ ﻣﺮگدوﺳﺖ ﻧﯿﺴﺘﻢ وﻟﯽ ﻣﯽﮔﻢ‬
‫اون ﻟﺤﻈﻪ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮم‪ ،‬ﺧﻮب ﺧﻮاﻫﻢ رﻓﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﯾﺎدﻣﻪ ﻣﺎ ﺑﭽﻪ ﮐﻪ ﺑﻮدﯾﻢ ﺗﻮي‬
‫ﺧﯿﺎﺑﻮنﻫﺎ ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ‪ .‬اﻟﮏ دوﻟﮏ و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ‪ .‬ﯾﮏ روزي ﺗﻮي‬
‫ﻫﻤﻮن ﺑﭽﮕﯽ رﻓﺘﯿﻢ ﺗﻮ ﺧﻮﻧﻪ دﯾﺪﯾﻢ ﮐﻪ ﻋﻤﻪ و ﻧﻨﻪ و اﯾﻦ و اون دور ﻫﻢ‬
‫ﻧﺸﺴﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺤﻞ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻧﻤﯽﮔﺬاﺷﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺑﭽﻪ ﺑﻮدﯾﻢ ﺧﺮ ﺑﻮدﯾﻢ ﻻﺑﺪ و ﺷﻌﻮر‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﯿﻢ ﺑﻔﻬﻤﯿﻢ‪ .‬داﺷﺘﻨﺪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ ﻓﻼن ﺧﺎﻧﻢ ﻋﺎﺷﻖ ﻓﻼﻧﯽ ﺷﺪه و ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ‬
‫ﮐﺎري ﮐﺮد ﭼﻮن اﮔﺮ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺮﺳﻨﺪ ﺑﺪ ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬ﺑﺮاي اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر در زﻧﺪﮔﯽ ﮐﻠﻤﻪٔ‬
‫ﻋﺸﻖ رو ﺷﻨﯿﺪﯾﻢ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺑﺎزيﻫﺎﻣﻮن رو ﻣﯽﮐﺮدﯾﻢ‪ .‬ﺗﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺎز ﯾﮏ ﻣﺪﺗﯽ‬
‫ﮔﺬﺷﺖ و دﯾﺪﯾﻢ ﮐﻪ ﻓﻼن ﺧﺎﻧﻢ و ﻓﻼن آﻗﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ازدواج ﮐﺮدهان و ﺑﭽﻪ دارن‬
‫و دارن دﻋﻮا ﻣﯽﮐﻨﻦ و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻨﻮز ﻋﻘﻞﻣﻮن ﻧﻤﯽرﺳﯿﺪ وﻟﯽ‬
‫ﮐﺘﺎب ﮐﻪ ﻣﯽﺧﻮﻧﺪﯾﻢ ﮐﻠﻤﻪٔ ﻋﺸﻖ ﺗﻮش ﻣﯽاوﻣﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﯾﺎدت ﺑﺎﺷﻪ در ﻫﻤﯿﻦ‬
‫ﮐﺘﺎب اﻣﯿﺮ ارﺳﻼن ﻧﺎمدار ﻣﯽﮔﻪ اﻣﯿﺮ ارﺳﻼن اﻧﻘﺪر ﻏﺒﻐﺐ ﻓﺮخﻟﻘﺎ رو ﺑﻮﺳﯿﺪ‬

‫‪148‬‬
‫ﮐﻪ ﻫﺮ دو ﻣﺪﻫﻮش ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ اﻣﺮوز ﮐﻪ ﺑﺰرگ ﺷﺪهاﯾﻢ ﻣﯽﻓﻬﻤﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫از ﺑﻮﺳﯿﺪن ﻏﺒﻐﺐ ﭼﯽ ﺑﻮده‪ .‬ﺑﻌﺪ رﻓﺘﯿﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎ دﯾﺪﯾﻢ ﮐﻪ اونﺟﺎ ﻫﻤﺪﯾﮕﻪ رو‬
‫ﻣﺎچ ﻣﯽﮐﻨﻦ و ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﯽﮔﻦ ﻣﻦ ﺗﻮ رو دوﺳﺖ دارم و از اﯾﻦ ﺣﺮفﻫﺎ‪ .‬ﺑﻪ ﺳﻦ‬
‫ﭼﻬﺎرده ﭘﻮﻧﺰده ﺳﺎﻟﮕﯽ ﮐﻪ رﺳﯿﺪﯾﻢ ﮔﻔﺘﯿﻢ ﭘﺲ اﮔﺮ ﻓﻼن ﺧﺎﻧﻮم و ﻓﻼن ﻋﻤﻪ‬
‫ﻋﺎﺷﻖ ﺷﺪ و ﻓﻼن آﻗﺎ ﻋﺎﺷﻖ اﯾﻦﻫﺎ ﺷﺪ و اﻣﯿﺮارﺳﻼن ﻏﺒﻐﺐ ﻓﺮخﻟﻘﺎ رو ﻣﮑﯿﺪ‬
‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺎﯾﺪ ﯾﮏ ﻫﻤﭽﯿﻦ ﭼﯿﺰي ﺑﻪ اﺳﻢ ﻋﺸﻖ ﺑﺎﺷﻪ‪ .‬ﻣﺎ ﻫﻢ رﻓﺘﯿﻢ دﻧﺒﺎﻟﺶ‪.‬‬
‫ﭘﯿﺮزنﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ‪ ،‬ﻣﺎدرﻫﺎ‪ ،‬ﻧﻔﺮﯾﻦ ﻣﯽﮐﺮدن ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ اﻟﻬﯽ ﺗﻮ ﭘﯿﺎده ﺑﺎﺷﯽ و‬
‫ﻧﻮن ﺳﻮاره! ﻣﺎ ﻫﻨﻮز ﮐﻪ ﻫﻨﻮزه ﭘﯿﺎدهاﯾﻢ و ﻧﻮن ﺳﻮاره اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻗﻀﯿﻪٔ‬
‫ﻣﺮگ و زﻧﺪﮔﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﮔﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻋﺠﯿﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ و »ﻫﺴﺘﯽ« رو درﺳﺖ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻦ‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﺸﻖﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﻋﺸﻖ روﻣﺌﻮ و ژوﻟﯿﺖ ﯾﺎ ﺷﯿﺮﯾﻦ و ﻓﺮﻫﺎد و ﯾﺎ‬
‫ﺧﺴﺮو و ﺷﯿﺮﯾﻦ ﻫﯿﭻ ﮐﺪوم اﻋﺘﻘﺎد ﻧﺪارم‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﻫﻤﻪاش ﻣﺴﺎﻟﻪٔ ﻏﺒﻐﺐ‬
‫ﺑﻮده‪ .‬ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﺸﻖ ﺑﯿﻦ اﻧﺴﺎنﻫﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪم‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ اﯾﻦﮐﻪ ﯾﮏ آدﻣﯽ ﺑﺘﻮﻧﻪ ﯾﮏ آدم‬
‫دﯾﮕﻪ رو دوﺳﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ ﺑﺪون ﺗﻮﻗﻊ ﺧﺎﺻﯽ‪ .‬ﺑﺎﻫﺎش ﺧﺼﻮﺻﺎً زﯾﺮ ﯾﮏ‬
‫ﺳﻘﻒ زﻧﺪﮔﯽ ﻧﮑﻨﻪ‪ .‬ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ زﯾﺮ ﯾﮏ ﺳﻘﻒ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮدن ﻫﻤﺎن و ﻣﻌﻠﻖ‬
‫ﺷﺪن ﻋﺸﻖ ﻫﻤﺎن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﯾﻦ رو ﮐﺎﻣﻼً ﻣﯽﻓﻬﻤﻢ‪ .‬اﯾﻦ اﺗﻔﺎق ﺑﺮاي ﻣﻦ ﻫﻢ اﻓﺘﺎده‪ .‬وﻟﯽ اﮔﺮ‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﯿﻢ اﻧﺘﺰاﻋﯽ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﺑﺸﻪ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ زﻧﺪﮔﯽ و ﻣﺮگ‬
‫رو ﻫﻤﯿﻦ ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻣﯽﮐﻨﻪ؟ ﺣﺎﻻ ﭼﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺸﻖ ﻏﺒﻐﺒﯽ و ﭼﻪ‬
‫در ﺣﺎﻟﺖ ﻟﯿﻠﯽ و ﻣﺠﻨﻮن ﮐﻪ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺪاﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﻓﺎﺻﻠﻪٔ زادن و‬
‫ﻣﺮدن رو ﻋﺸﻖ ﭘﺮ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﯾﻦﮐﻪ آدم ﺣﻮﺻﻠﻪاش ﺳﺮ ﻧﺮه‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﻣﻌﺬرت ﻣﯽﺧﻮام‪ .‬ﻣﻦ ﺑﺰرگ ﻋﻠﻮي رو ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮب ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻢ و اون ﻫﻢ در ﮔﺬﺷﺘﻪاي ﻧﺰدﯾﮏ ﺗﺎ ﻣﺪت ﻣﻌﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻋﻼﻗﻪ داﺷﺖ‪.‬‬
‫ﯾﺎدﻣﻪ ﺟﻮونﺗﺮ ﮐﻪ ﺑﻮدم ﺗﻮ آﻟﻤﺎن ﯾﮏ دﻓﻌﻪ ﺑﻬﺶ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ آﻗﺎ ﺑﺰرگ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬

‫‪149‬‬
‫ﺷﻤﺎ ﻣﺎ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﺑﻪ دﻧﯿﺎ ﻧﯿﻮﻣﺪهاﯾﻢ ﮐﻪ ﺑﻤﯿﺮﯾﻢ؟ زد زﯾﺮش‪ .‬ﮔﻔﺖ ﻧﻪ‪ .‬ﮔﻔﺖ آدم‬
‫ﺑﯿﻦ ﺗﻮﻟﺪ و ﻣﺮگ ﻣﯽﺗﻮﻧﻪ ﮐﺎرﻫﺎي ﻣﻔﯿﺪ ﺑﮑﻨﻪ و ﻏﯿﺮه و ذاﻟﮏ‪ .‬در اون‬
‫ﻟﺤﻈﻪاي ﮐﻪ اﯾﻦ رو ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‪ ،‬ﻣﻦ دﯾﺪم و ﺣﺲ ﮐﺮدم ﮐﻪ ﭼﻪ ﻗﺪر از ﻣﺮدن‬
‫ﻣﯽﺗﺮﺳﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻦ ﻣﻨﻈﻮر از ﮐﺎر ﻣﻔﯿﺪ رو ﻧﻤﯽﻓﻬﻤﻢ‪ .‬آدم ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ رو ﮐﻪ دوﺳﺖ‬
‫داره ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬و ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﺗﻮ اﯾﻦ ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ رو ﮐﻪ دوﺳﺖ داﺷﺘﻪاي‬
‫اﻧﺠﺎم دادهاي‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻌﺬرت ﻣﯽﺧﻮام‪ .‬وﻟﯽ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﮐﻪ ﻋﻠﻮي ﻣﺜﻼً ﮐﺎرﻫﺎي ﺑﺪ‬
‫ادﺑﯽاش رو ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮐﺎرﻫﺎي ﻣﻔﯿﺪ ﻣﯽدﯾﺪ؟ اﮔﺮ اﯾﻦ ﻃﻮر ﺑﺎﺷﻪ ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪه‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻣﻦ ﯾﮑﯽ دو ﺗﺎ ﮐﺎر از ﻋﻠﻮي ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻧﺨﻮﻧﺪهام و راﺑﻄﻪام دوري و‬
‫دوﺳﺘﯽﺋﻪ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺎﻫﺎش ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻮدم و ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮕﻢ ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮب‬
‫ﮐﺮدي ﮐﻪ ﯾﮑﯽ دو ﺗﺎ ﮐﺎرش رو ﺑﯿﺶﺗﺮ ﻧﺨﻮﻧﺪي‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪي ﮐﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﯽﺷﻪ‪ ،‬آدم ﺑﺴﯿﺎر ﮔﺮﻓﺘﺎري اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺬار ﯾﮏ ﭼﯿﺰي ﺑﻬﺖ ﺑﮕﻢ‪ .‬ﺳﺎل ‪ ١٩٧۵‬ﯾﺎ ‪ ١٩٧٦‬ﻣﻦ ﺑﺎ رژﯾﻢ‬
‫ﻫﻤﻪ اﯾﻦ ﮔﺮوهﻫﺎي ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﯽﮔﻔﺘﻨﺪ‬
‫ﺷﺎه در اﻓﺘﺎده ﺑﻮدم‪ .‬و ﺗﮏ ﻫﻢ ﺑﻮدم‪ٔ .‬‬
‫ﺣﯿﻒ ﮐﻪ ﺷﻬﯿﺪ ﺛﺎﻟﺚ ﮐﻮﻟﮑﺘﯿﻮ ﮐﺎر ﻧﻤﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﻫﻤﯿﻦ ﻋﻠﻮي ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ‪،‬‬
‫ﺧﺪاﯾﺶ ﺑﯿﺎﻣﺮزاد‪ ،‬ﻗﺒﺎﺗﻮ ﯾﻪ وري ﺑﻨﺪاز‪ :‬ﯾﺎ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﺗﻮ ﺑﺴﺎز ﯾﺎ ﺑﺮو ﺗﻮ ﮐﺎر ﺳﯿﺎﺳﯽ‪.‬‬
‫ﯾﻌﻨﯽ ﻗﺒﻮل داﺷﺖ ﮐﻪ ﺧﻮدش ﻣﺸﮑﻞ داره‪ .‬وﻟﯽ ﻧﮕﻔﺖ ﮐﻪ اﺷﺘﺒﺎه ﮐﺮده ﭼﻮن‬
‫ﭘﺸﺖ ﻣﯿﺰ ﮐﺎرش ﮐﻪ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﺳﺮش ﯾﮏ ﻋﮑﺲ‪ ،‬ﮐﻪ اون ﻫﻢ از‬
‫روزﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮﯾﺪه ﺷﺪه ﺑﻮد‪ ،‬زده ﺑﻮد ﮐﻪ ﻧﺸﻮن ﻣﯽداد وﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻋﻀﻮ ﮐﻤﯿﺘﻪٔ‬
‫ﻣﺮﮐﺰي ﺣﺰب ﺗﻮده ﺑﻮده‪ ،‬ﭘﺸﺖ ﺧﺮوﺷﭽﻒ اﯾﺴﺘﺎده ﮐﻪ داره ﻧﻄﻖ ﻣﯽﮐﻨﻪ‪.‬‬

‫‪150‬‬
 ‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻫﻨﺮﻣﻨﺪي ﮐﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎر ﺳﯿﺎﺳﺖ ﺷﺪه؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اوﻣﺪ ﺑﯿﺮون ﺑﻌﺪش‪ .‬وﻟﯽ واي ﺑﻪ ﺣﺎل آدﻣﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻊ‬
‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺷﺪه ﺑﻮده دوﺑﺎره ﮔﺮﻓﺘﺎرش ﺑﺸﻪ‪ .‬از ﭼﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﭼﺎه ﻫﻤﯿﻨﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ اون آدم ﻣﺴﺘﻘﻞ‪ ،‬اﯾﻦ وﺳﻂ ﭼﯽ ﻣﯽﺷﻪ؟ ﯾﻌﻨﯽ وﺟﻮد ﻧﺪاره؟‬
‫ﮐﺴﯽ ﮐﻪ ﺑﮕﻪ ﺻﺮف ﻧﻈﺮ از اﯾﺸﻮن و اوﺷﻮن‪ ،‬ﻣﻦ اﯾﻦ ﺟﻮري ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻫﺮﮔﺰ در زﻧﺪﮔﯿﺶ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﻧﻪ در اﯾﻦ دوره ﻧﻪ در اون دوره‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ‬
‫ﺣﺎل اﯾﻦ آدم دﯾﮕﻪ وﺟﻮد ﻧﺪاره و ﺑﯿﻬﻮده اﺳﺖ راﺟﻊ ﺑﻬﺶ ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮدن‪.‬‬
‫ﻣﺜﻼً ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﯽﮔﻔﺖ ﺟﻤﺎلزاده ﮐﻮر ﺷﺪه‪ ،‬ﮐﺮ ﺷﺪه‪ ،‬ﻧﻤﯽﺷﻪ ﺑﺎﻫﺎش ﺗﻠﻔﻨﯽ‬
‫ﺻﺤﺒﺖ ﮐﺮد‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺟﻤﺎلزاده ﺻﺪ و ﺷﺶ ﺳﺎﻟﺸﻪ‪ ،‬ﺗﻮي ﻣﺠﻠﻪٔ ﺑﯿﮋن اﺳﺪيﭘﻮر‪،‬‬
‫دﻓﺘﺮ ﻫﻨﺮ‪ ،‬ﯾﮏ ﻣﻘﺎﻟﻪٔ ﺑﺎﻣﺰه ﭼﺎپ ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮد »زﻧﺪﮔﯽ را ﺑﺮ ﻣﺮگ‬
‫ﺗﺮﺟﯿﺢ ﻣﯽدﻫﻢ«‪ .‬وﻟﯽ در ﺿﻤﻦ ﮔﻔﺘﻪ اﮔﻪ ﻗﺮار ﻫﻢ ﺷﺪ ﺑﻤﯿﺮم‪ ،‬ﺧﻮب ﺑﻪ درك‪.‬‬
‫ﻣﻦ ﺑﺮاي ﺟﻤﺎلزاده ﺧﯿﻠﯽ ارزش ﻗﺎﺋﻠﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬وﻟﯽ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﻫﻨﺮ و اﯾﺪﺋﻮﻟﻮژي آبﺷﻮن ﺗﻮي ﯾﮏ ﺟﻮي ﺑﺮه؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ ﯾﮏ ﻣﺴﺎﻟﻪاي رو ﻫﻢ ﺑﮕﻢ‪ .‬در زﻣﺎن ﺗﺰار آدمﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ‬
‫ﻣﺎﮐﺴﯿﻢ ﮔﻮرﮐﯽ ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬و ﭼﺨﻮف اوﻟﯿﻦ ﮐﺴﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ ﻋﻀﻮﯾﺘﺶ رو در‬
‫آﮐﺎدﻣﯽ روﺳﯿﻪ ﺑﻬﺶ ﺗﺒﺮﯾﮏ ﮔﻔﺖ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﮔﻮرﮐﯽ رو ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ اﻓﮑﺎر‬
‫ﺳﯿﺎﺳﯽاش از آﮐﺎدﻣﯽ ﺑﯿﺮون ﮐﺮدن‪ .‬ﭼﺨﻮف ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺗﺰار ﻧﻮﺷﺖ ﮐﻪ ﻣﻦ ﻫﻢ‬
‫اﺳﺘﻌﻔﺎ ﻣﯽدم‪ .‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﭼﺨﻮف ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﺒﻮد‪ .‬ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب اﮐﺘﺒﺮ‬
‫ﮔﻮرﮐﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺷﻨﯿﺪهام ﮐﻪ ﮐﺸﺘﻨﺪش‪ .‬ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ در ﻫﻤﻪ‬
‫ﺟﺎي دﻧﯿﺎ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ﺷﻮروي ﻫﻤﭽﯿﻦ ﭼﯿﺰي ﺑﻮده‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻮﻟﺴﺘﻮي ﮐﻪ‬
‫ادﻋﺎي آوردن ﯾﮏ آﯾﯿﻦ ﺟﺪﯾﺪ رو داﺷﺖ و زﻧﺶ ﺗﺮﺗﯿﺒﺶ رو داد‪ .‬ﻃﻮري ﮐﻪ‬
‫در ‪ ٨٦‬ﺳﺎﻟﮕﯽ ﻣﺠﺒﻮر ﺑﻮد از دﺳﺖ زﻧﺶ از راهﭘﻠﻪﻫﺎ ﻓﺮار ﮐﻨﻪ و ﯾﮏ ﻣﺎه‬
‫ﺑﻌﺪش ﮐﻪ در اﺗﺎق ﯾﮏ ﺳﻮزنﺑﺎن راهآﻫﻦ ﺳﯿﻨﻪﭘﻬﻠﻮ ﮐﺮد‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ﻣﺮدن ﮔﻔﺖ‬

‫‪151‬‬
‫ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺗﺸﯿﯿﻊ ﺟﻨﺎزهٔ ﻣﻦ ﺑﯿﺎن اﻣﺎ زﻧﻢ ﻧﯿﺎد‪ .‬ﺗﻮﻟﺴﺘﻮي ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﺒﻮد‪ ،‬دﯾﻦ درﺳﺖ‬
‫ﮐﺮد‪ .‬ﮔﻮرﮐﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻦ ﯾﺎدﻣﻪ »ﻣﺎدر« ﮔﻮرﮐﯽ رو در اﯾﺮان دم ﻣﯿﺪون‬
‫ﺑﻬﺎرﺳﺘﺎن‪ ،‬ﯾﮏ ﮐﺘﺎبﻓﺮوﺷﯽ اون ﻫﻢ ﭼﻮن ﻣﻦ رو ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮد ﺑﺎ ﺗﺮس و ﻟﺮز‬
‫ﺑﻪ ﻣﻦ ﻓﺮوﺧﺖ‪ .‬و ﻣﻦ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﺮدم ﮐﻪ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻣﻬﻤﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﭼﺮا اﯾﻦ ﺟﻮر‬
‫رﻓﺘﺎر ﻣﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬زﻧﺪﮔﯿﺖ در آﻟﻤﺎن ﭼﻪ ﻃﻮر ﺑﻮد؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اولﻫﺎ ﮐﻪ ﻣﻦ رﻓﺘﻪ ﺑﻮدم آﻟﻤﺎن ﭼﻮن ﺗﻮي ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮنﻫﺎي آﻟﻤﺎﻧﯽ‬
‫و ﺗﻮي روزﻧﺎﻣﻪﻫﺎي آﻟﻤﺎن ﺑﻪ رژﯾﻢ ﺳﻠﻄﻨﺘﯽ اﯾﺮان ﺑﺪ ﻣﯽﮔﻔﺘﻢ‪ ،‬ﺣﺘﯽ ﻓﮑﺮ ﻣﯽ‪-‬‬
‫ﮐﻨﻢ ﮐﻪ در ﯾﮑﯽ دو ﺳﺎل اول ﺳﺎواك دﻧﺒﺎل ﻣﻦ ﺑﻮد‪ .‬ﻧﻪ اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺨﻮان ﻣﻨﻮ‬
‫ﺑﮑﺸﻦ‪ .‬ﻣﻮاﻇﺐ ﺑﻮدن ﮐﻪ ﮐﺠﺎ ﻣﯽرم و ﭼﻪ ﻣﯽﮐﻨﻢ‪ .‬و ﺑﺎ اﯾﺮوﻧﯽﻫﺎ ﭼﻨﺪان‬
‫ﻣﻌﺎﺷﺮت ﻧﺪاﺷﺘﻢ‪ .‬ﻫﻤﯿﺸﻪ اﯾﺰوﻟﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬اﮔﺮ وﺿﻊ ﻣﺎﻟﯿﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻮد و‬
‫دﺳﺘﻢ ﻣﯽرﺳﯿﺪ ﺑﻪ ﯾﮏ ﺳﺮي داﻧﺶﺟﻮ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﺮدم ﮐﻪ ﺧﯿﻠﯽﻫﺎﺷﻮن ﺣﺘﯽ‬
‫اﻣﺮوز ﻫﻢ ﻧﻤﯽدوﻧﻦ‪ .‬و ﺑﻌﺪش ﯾﮏ ﺳﺮي دوﺳﺖﻫﺎﯾﯽ ﭘﯿﺪا ﮐﺮدم ﮐﻪ‬
‫ﺑﯿﺶﺗﺮﺷﻮن از اراﻣﻨﻪٔ ﻣﻘﯿﻢ آﻟﻤﺎن ﺑﻮدن ﮐﻪ آدمﻫﺎي ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮب و درﺳﺘﯽ‬
‫ﺑﻮدن و آدمﻫﺎي ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻮدن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺑﺎ ﮐﯽ ﻣﻌﺎﺷﺮت ﻣﯽﮐﺮدي؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﺎ ﺳﻪ ﭼﻬﺎر ﺗﺎ اﯾﺮوﻧﯽ ﻣﺴﻦﺗﺮ از ﺧﻮدم ﮐﻪ ﭼﭙﯽ ﺑﻮدن و آدمﻫﺎي‬
‫درﺳﺘﯽ ﻫﻢ ﺑﻮدن و دو ﺗﺎﺷﻮن ﻫﻢ ارﻣﻨﯽ ﺑﻮدن ﮐﻪ اﯾﻦ دو ﺗﺎ از ﻓﺎﻣﯿﻞﻫﺎي زاون‬
‫ﺧﻮدﻣﻮﻧﻦ‪ .‬ﭘﺴﺮﻋﻤﻪﻫﺎي زاون ﻫﺴﺘﻦ‪ .‬ﺧﻮب ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻢﻫﺎي آﻟﻤﺎﻧﯽ ﻫﻢ ﻣﻌﺎﺷﺮت‬
‫ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﺗﻮي ﺧﻮﻧﻪٔ ﺧﻮدم ﻣﯽنﺷﺴﺘﻢ ﻓﯿﻠﻢ ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺮد‬
‫اﻟﺠﺰاﯾﺮي ﻫﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﮐﺎرﻫﺎي ﻏﯿﺮﻗﺎﻧﻮﻧﯽ ﻋﺠﯿﺐ زﻧﺪﮔﯽ ﻣﯽﮐﺮد‬
‫ﻣﻌﺎﺷﺮت ﻣﯽﮐﺮدم‪ .‬ﯾﮏ رﺳﺘﻮران ﺑﺎز ﮐﺮده ﺑﻮد‪ .‬ﺑﺎ دو ﺗﺎ دراﻣﺎﺗﻮرگ ﺧﯿﻠﯽ‬

‫‪152‬‬
‫ﺧﻮب ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن آﻟﻤﺎن ﻫﻢ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻮدﯾﻢ‪ .‬ﯾﮑﯽﺷﻮن اﺳﻤﺶ‬
‫وﯾﻠﯽ زﮔﻠﺮ ﺑﻮد‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ دوﺳﺘﯽﻫﺎي ﺻﺎدﻗﺎﻧﻪاي ﺑﻮد‪ .‬از اﯾﻦ دوﺳﺖﻫﺎ ﺗﻮ آﻟﻤﺎن‬
‫زﯾﺎد داﺷﺘﻢ‪ .‬ﺑﺮﺧﻼف دوﺳﺘﯽﻫﺎي اﯾﺮوﻧﯽﻫﺎ ﮐﻪ ﺗﻮ ﭼﺸﻢ ﻫﻢ اﻇﻬﺎر ارادت‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻦ و از ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﻓﻮري ﺧﻨﺠﺮ ﻣﯽزﻧﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻫﻨﻮز ﺗﻮ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﯿﻨﻤﺎي آﻟﻤﺎن ﻫﺴﺘﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اﮔﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﺳﯿﻨﻤﺎي آﻟﻤﺎن رو ﻣﯽﮐﻨﯽ‪ ،‬ﺳﯿﻨﻤﺎي آﻟﻤﺎن از ﺳﺎل‬
‫‪ ١٩٨٨‬دﯾﮕﻪ ﭼﯿﺰي ﺑﺮاي ﻋﺮﺿﻪ ﮐﺮدن ﻧﺪاﺷﺖ‪ .‬در ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن‪ ،‬ﮐﺎرﮔﺮدانﻫﺎي‬
‫ﻣﺴﻦ و ﮐﺎرﮔﺮدانﻫﺎي ﻣﯿﺎنﺳﺎل ﺑﻮدن ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺧﻮﺑﯽ ﻣﯽﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬ﻣﺴﻦﻫﺎ‬
‫ﻣﺮدﻧﺪ‪ .‬ﻣﯿﺎنﺳﺎلﻫﺎ ﮐﺸﯿﺪه ﺷﺪﻧﺪ ﺑﻪ ﻃﺮف ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮنﻫﺎي ﺧﺼﻮﺻﯽ ﮐﻪ اﻻن‬
‫داره زﯾﺎدﺗﺮ ﻣﯽﺷﻪ ﺗﻮ آﻟﻤﺎن و ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺑﻨﺪﺗﻨﺒﻮﻧﯽ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ اﮔﻪ‬
‫از ﻣﻦ ﺑﭙﺮﺳﯽ ﻣﯽﮔﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎي آﻟﻤﺎن اون اﻋﺘﺒﺎري رو ﮐﻪ در ﯾﮏ دورهاي ﮐﻪ‬
‫ﺑﻬﺶ ﻣﯽﮔﻔﺘﻦ ‪ New German Cinema‬داﺷﺖ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﯾﻪ ﭼﯿﺰي ﺑﻮد‬
‫ﻣﺜﻞ ﻣﻮج ﻧﻮي ﻓﺮاﻧﺴﻪ )ﻣﺜﻞ اوﻟﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﺷﻠﻮﻧﺪورف ﺑﻪ ﻧﺎم ‪Yunge Torless‬‬
‫و اوﻟﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻫﺮﺗﺴﻮگ( دﯾﮕﻪ ﻧﺪاره‪ .‬آدمﻫﺎش ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻃﺮز ﻓﮑﺮﻫﺎ ﻓﺮق‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻪ‪ .‬ﻣﻦ ﯾﮏ ﻣﻘﺎﻟﻪاي ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺑﻮدم ﺗﻮي ﻣﺠﻠﻪاي ﺑﻪ ﻧﺎم ‪Kulture als‬‬
‫‪ Artewaker‬ﯾﻌﻨﯽ ﻓﺮﻫﻨﮓ رو آدم ﺑﮑﻨﻪ ﭘﻮﻟﯽ‪ ،‬ﮐﻪ در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﮔﺮ ﺑﺨﻮاي‬
‫ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺑﺴﺎزي و اون آدم دﯾﻮوﻧﻪٔ ﻗﺒﻠﯽ ﻧﺒﺎﺷﯽ و ﺑﺮاي زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮدن ﭘﻮل‬
‫ﺑﺨﻮاي‪ Artewaker ،‬رو ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺒﻮل ﺑﮑﻨﯽ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ ﺧﯿﻠﯽ ﮔﺮاﯾﺶ ﺑﻪ ﻃﺮف‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎي ﻣﺒﺘﺬل وﺟﻮد داره‪ .‬ﺧﻮدت ﺑﻬﺘﺮ ﻣﯽدوﻧﯽ ﮐﻪ در آﻣﺮﯾﮑﺎ در ﺳﺎل‬
‫اﺣﺘﻤﺎﻻً ‪ ۵‬ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽ ﺧﻮب ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻪ و ﺑﻘﯿﻪ ﺑﻨﺠﻞ و ﺑﺰنﺑﺰن و‬
‫آدمﮐﺸﯽ و ﺗﯿﺮاﻧﺪازي ﺗﻮ ﻓﺮي وي و ﺻﺤﻨﻪﻫﺎي ﻋﺸﻘﯽ ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪ و ﺳﺮﻣﺸﻖ‬

‫‪153‬‬
‫آﻟﻤﺎﻧﯽﻫﺎ ﻣﯽﺷﻪ و واي ﺑﻪ ﺣﺎل اﯾﻦﮐﻪ آﻟﻤﺎﻧﯽ ﺑﺨﻮاد ﯾﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺪ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ رو‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﺮﻣﺸﻖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﮕﯿﺮه‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﭘﺲ اﻻن ﺗﻮ آﻟﻤﺎن دارن ﻫﻤﯿﻦﻫﺎ رو ﻣﯽﺳﺎزن؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻠﻪ دﯾﮕﻪ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮﻧﯽ ﺧﯿﻠﯽ زﯾﺎده‪ .‬ﮐﻪ اﮐﺜﺮاً ﺑﺪ ﻫﺴﺘﻦ‪.‬‬
‫ﺑﺮاي اﯾﻦﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽ ﭘﯿﺪا ﺑﮑﻨﻦ ﺗﺎ ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮن ﺑﺘﻮﻧﻪ اداﻣﻪٔ ﺑﻘﺎ ﺑﺪه‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺧﺼﻮص ﺗﻠﻮﯾﺰﯾﻮنﻫﺎي ﺧﺼﻮﺻﯽ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﺳﯿﻨﻤﺎﯾﯽﺷﻮن ﻧﻪ ﺗﻮي ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎي‬
‫آﻟﻤﺎن ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽ داره ﻧﻪ ﺗﻮي ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎي ﺧﺎرج‪ .‬ﺧﯿﻠﯽ ﻫﻨﺮ ﺑﮑﻨﻦ ﯾﻪ ﻓﯿﻠﻢﺷﻮن‬
‫رو ﻣﯽﻓﺮﺳﺘﻦ ﺑﻪ ﯾﮑﯽ از ﻓﺴﺘﯿﻮالﻫﺎي درﺟﻪ ﺳﻪ ﺑﺪون اﯾﻦﮐﻪ ﺟﺎﯾﺰه ﺑﮕﯿﺮه‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﻨﻪ اﻟﺒﺘﻪ‪ .‬وﻟﯽ ﻣﻦ در ﺣﻘﯿﻘﺖ ﭼﻮن ﻗﺴﻤﺖ اﻋﻈﻢ ﮐﺎرم رو در اونﺟﺎ‬
‫ﮐﺮدم و ﺧﯿﻠﯽ ﺟﻮون ﺑﻮدم ﮐﻪ ﮐﺎرم رو ﺗﻮ آﻟﻤﺎن ﺷﺮوع ﮐﺮدم )‪ ٢٩‬ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻮد(‬
‫ﻣﯽﺗﻮﻧﻢ اﯾﻨﻮ ﺑﮕﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﯾﮏ ﺗﻌﺪادي ﺳﯿﻨﻤﺎﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ در آﻟﻤﺎن ﺑﻮد ﮐﻪ دو روز ﯾﺎ ﺳﻪ‬
‫روز ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻫﻨﺮي رو ﻧﺸﻮن ﻣﯽدادن‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬اوﻧﺎ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺣﺎﻻ ﭼﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﻧﺸﻮن ﻣﯽدن؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﺜﻼً در ﻏﺮﺑﺖ ﯾﺎ اوﺗﻮﭘﯿﺎي ﻣﻦ رو ﻫﻨﻮز ﮐﻪ ﻫﻨﻮزه ﻧﺸﻮن ﻣﯽدن‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬اﻻن ﺗﻮ اروﭘﺎ ﺳﯿﻨﻤﺎي زﻧﺪه اﺻﻼً ﻫﺴﺖ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻌﯽ اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﺟﻠﻮي ﻫﻤﻪ ﺑﻮد‪ .‬ﻣﺜﻼً آدﻣﯽ ﻣﺜﻞ ﺑﺮﺗﻮﻟﻮﭼﯽ‬
‫ﯾﮏ ﻏﻮل ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ دﯾﮕﻪ ﺗﻮي ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺧﻮدش ﮐﺎر ﻧﮑﺮد و ﺑﺎ‬
‫ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ آﺧﺮﯾﻦ اﻣﭙﺮاﻃﻮر ﮐﻪ اﺗﻔﺎﻗﺎً ﺿﺮر ﻣﺎﻟﯽ وﺣﺸﺖﻧﺎﮐﯽ ﻫﻢ ﺑﺮاي‬
‫ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهﻫﺎ داﺷﺖ ﺧﻮدﺷﻮ ﺧﺮاب ﮐﺮد و اﻟﺒﺘﻪ ﺧﻮب ﺳﻨﺶ ﻫﻢ ﺑﺎﻻ رﻓﺘﻪ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫از ﯾﮏ ﻃﺮف‪ .‬از ﻃﺮف دﯾﮕﻪ ﻓﻠﯿﻨﯽ ﻣﺮد‪ .‬ﻓﻠﯿﻨﯽ ﺑﺮاي ﻣﻦ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺟﺎده و‬

‫‪154‬‬
‫ﺷﺐﻫﺎي ﮐﺎﺑﯿﺮﯾﺎ رو ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺗﺎ اول ﻫﺸﺖ و ﻧﯿﻢ ﺧﺪا ﺑﻮد‪ .‬ﻫﺸﺖ و ﻧﯿﻢ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺪيﺋﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‪ .‬وﺳﻂ اﯾﻦﻫﺎ ﻫﻢ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ آﻣﺎرﮐﻮرد و‬
‫ﺳﺎﺗﯿﺮﯾﮑﻮن رو ﺳﺎﺧﺘﻪ‪ .‬اونﻫﺎ ﺳﯿﺮﮐﻪ دﯾﮕﻪ‪ .‬اون اﻟﺒﺘﻪ ﯾﮏ ﺗﺠﻤﻠﯽ ﺑﻮد ﮐﻪ‬
‫ﻓﻠﯿﻨﯽ ﻣﯽﺗﻮﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﺧﻮدش اﺟﺎزهٔ داﺷﺘﻨﺶ رو ﺑﺪه‪ .‬وﻟﯽ آدمﻫﺎي دﯾﮕﻪاي‬
‫ﺑﻮدﻧﺪ ﻣﺜﻞ ﻣﺎرﮐﻮ ﺑﻠﻮﮐﯿﻮ ﯾﺎ ﻣﺜﻞ اﺗﻮره اﺳﮑﻮﻻ ﮐﻪ اﯾﻦﻫﺎ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ رﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﺮاﻧﮑﻮ زﻓﯿﺮﻟﯽ ﻫﻢ ﻣﺮد‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻧﻤﯽدوﻧﺴﺘﻢ وﻟﯽ اون ﻫﻢ آدم درﺳﺖ و ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﻮد‪ .‬و ﻫﺮ ﭼﯽ‬
‫اﯾﻦﻫﺎ ﮐﻢ ﻣﯽﺷﻦ‪ ،‬ﻧﺴﻞ ﺟﻮون اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﻏﯿﺮ از اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ ﭘﺎرادﯾﺰو ﯾﺎ ﻣﺜﻼً ﭘﺴﺘﭽﯽ‪،‬‬
‫دﯾﮕﻪ ازﺷﻮن ﺧﺒﺮي ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬دو ﺗﺎ ﺑﺮادر آدم ﺣﺴﺎﺑﯽ ﻫﻢ ﺗﻮي اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫ﺑﺮادران ﺗﺎوﯾﺎﻧﯽ‪ .‬ﺷﺎﻫﮑﺎرن‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺳﯿﻨﻤﺎي اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﯾﮏ زﻣﯿﻦﻟﺮزه ﻻزم‬
‫داره‪ .‬وﻟﯿﮑﻦ از اﯾﺘﺎﻟﯿﺎ ﮐﻪ ﺑﮕﺬرﯾﻢ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﯾﮏ ﻗﺪرت ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﻮد‪،‬‬
‫اﻻن ﻓﺮاﻧﺴﻪ ﭘﺖﭘﺖ ﻣﯽﮐﻨﻪ و ﮐﺸﻮرﻫﺎي اﺳﮑﺎﻧﺪﯾﻨﺎوي و ﻫﻠﻨﺪ ﻫﻢ ﮐﻪ ﺣﺘﯽ‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎي اﯾﺮان ﺑﻬﺘﺮ از ﺳﯿﻨﻤﺎي اونﻫﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺳﯿﻨﻤﺎي ﻫﻠﻨﺪ ﮐﻪ اﺻﻮﻻً ﻫﯿﭻ وﻗﺖ ﺧﺒﺮي ﻧﺒﻮد‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﮔﺎﻫﯽ ﭼﺮا‪ .‬ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢﺳﺎز ﺑﻮد ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢﻫﺎي ﻣﺴﺘﻨﺪ ﻣﯽﺳﺎﺧﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻠﻨﺪي ﺑﻮد‪ .‬اﺳﻤﺶ ﯾﺎدم رﻓﺘﻪ‪ .2‬در اﻧﮕﻠﯿﺲ ﻫﻢ ﯾﮑﯽ از ﺑﺰرﮔﺎن اونﺟﺎ ﻫﻨﻮز‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﮐ‪‬ﻦ ﻟﻮچ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮم دو ﺳﺎل ﭘﯿﺶ ﻫﻢ اﺳﮑﺎر ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ‬
‫ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ رو ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺳﯿﻨﻤﺎي اﻧﮕﻠﯿﺲ آدم زﯾﺎد داره‪ .‬ﻣﺸﮑﻠﺶ ﻫﻤﻮن‬
‫ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاري ﺗﻬﯿﻪﮐﻨﻨﺪهﻫﺎﺳﺖ‪ .‬دﯾﮕﻪ ﮐﺴﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻣﺜﻞ زﻣﺎن ﺟﻮزف‬
‫ﻟﻮزي ﭘﻮل ﺑﺬاره‪ .‬ﺗﻘﺼﯿﺮ ﻓﯿﻠﻢﺳﺎزﻫﺎش ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ از ﺳﯿﻨﻤﺎي اﻧﮕﻠﯿﺲ زﯾﺎد ﭼﯿﺰ‬

‫‪ 2‬ﻣﻨﻈﻮر‪ ،‬ﺑﯽﺗﺮدﯾﺪ ﯾﻮرﯾﺲ اﯾﻮﻧﺲ اﺳﺖ ـ وﯾﺮاﺳﺘﺎر‬

‫‪155‬‬
‫دﻧﺪونﮔﯿﺮي ﺑﯿﺮون ﻧﻤﯽﯾﺎد‪ .‬اﺗﻔﺎﻗﺎً ﺗﻮي اﻧﮕﻠﯿﺲ ﺳﯿﻨﻤﺎي درﺳﺘﯽ وﺟﻮد داره‬
‫ﮐﻪ ﻫﺮ آن ﺗﻠﻨﮕﺮ ﺑﺰﻧﯽ ﻣﺜﻞ ﯾﮏ اژدﻫﺎي ﺧﻔﺘﻪ ﺑﯿﺪار ﻣﯽﺷﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺧﺎرج از اروﭘﺎ ﭼﯽ؟ ژاﭘﻦ ﭼﯽ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ژاﭘﻦ ﺣﯿﻠﯽ ﺧﻮﺑﻪ و ﺑﻬﺘﺮ ﻫﻢ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﭼﯿﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ‬
‫ﺳﯿﻨﻤﺎش ﺑﻪ زودي ﺗﻤﺎم دﻧﯿﺎ رو ﻗﺒﻀﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﮐﺮد‪ .‬ﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﺒﮏ ﻫﻨﺪوﺳﺘﺎن اﻟﺒﺘﻪ‪.‬‬
‫ﯾﮏ ﻣﻮﻗﻌﯽ ﻫﻢ ﻣﺜﻼً ﻋﺜﻤﺎن ﺳﻨﺒﻨﻪ ﮐﻪ ﺳﻨﮕﺎﻟﯽ ﺑﻮد‪ ،‬آدم درﺳﺘﯽ ﺑﻮد‪ .‬اﯾﻦﻫﺎ‬
‫ﮔﺎﻫﯽ ﻣﺜﻞ ﺟﺮﻗﻪ روﺷﻦ و ﺧﺎﻣﻮش ﻣﯽﺷﻦ‪ .‬ﻣﺼﺮ ﺳﯿﻨﻤﺎش ﯾﮏ وﻗﺘﯽ ﺧﯿﻠﯽ‬
‫ﺧﻮب ﺑﻮد‪ .‬ﯾﻮﺳﻒ ﺷﺎﻫﯿﻦ ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮب ﺑﻮد‪ .‬ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻣﻦ آدم ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﻢ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺼﺮي اﺳﺖ و اﺳﺘﺎد داﻧﺸﮕﺎﻫﻪ اﯾﻦﺟﺎ و ﺧﯿﻠﯽ ﺳﻌﯽ ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﻨﻮ ﻣﻨﺼﺮف‬
‫ﮐﻨﻪ از اﯾﻦﮐﻪ ﯾﻮﺳﻒ ﺷﺎﻫﯿﻦ ﻓﯿﻠﻢﺳﺎز ﺧﻮﺑﯽﺋﻪ‪ .‬و ﻣﺜﻞ اﯾﻦ ﻣﯽﻣﻮﻧﻪ ﮐﻪ ﺷﻤﺎ‬
‫ﯾﮏ ﻏﺬاي ﺧﺎص دوﺳﺖ دارﯾﻦ‪ ،‬ﻣﺜﻼً ﻏﺬاي ژاﭘﻨﯽ‪ ،‬و ﻣﻦ ﻏﺬاي ﻣﮑﺰﯾﮑﯽ‬
‫دوﺳﺖ دارم و ﻣﻦ ﺑﺨﻮام ﺷﻤﺎ رو ﻣﺘﻘﺎﻋﺪ ﮐﻨﻢ ﮐﻪ ﻏﺬاي ژاﭘﻨﯽ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺨﻮرﯾﻦ‪.‬‬
‫ﻧﻤﯽﮔﻢ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢﺳﺎزي ﻣﺜﻞ ﻏﺬاﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﯾﻮﺳﻒ ﺷﺎﻫﯿﻦ رو ﻣﻦ ﺧﯿﻠﯽ‬
‫دوﺳﺖ داﺷﺘﻢ‪ .‬اﺻﻼً ﺳﯿﻨﻤﺎي ﻗﺪﯾﻢ ﻣﺼﺮ ﯾﮏ ﺗﺎرﯾﺨﯽ داره ﮐﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ‬
‫ﻓﺮﯾﺪاﻻﻃﺮش و ﺳﺎﻣﯿﻪ ﺟﻤﺎل ﻣﯽﺷﻨﺎﺳﯿﻢ‪ .‬ﻧﻪ اﯾﻦﮐﻪ ﺣﺘﻤﺎً دﯾﺪه ﺑﺎﺷﯿﻢ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﭽﻪ‬
‫ﺑﻮدﯾﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺎرﯾﺦ رو ﺑﺎﯾﺪ ارزش ﺑﺮاش ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪ و اﻻن ﻧﻤﯽدوﻧﻢ در ﺳﯿﻨﻤﺎي‬
‫ﻣﺼﺮ ﭼﻪ ﺧﺒﺮه‪ .‬در آﻣﺮﯾﮑﺎ ﻫﻢ ﻏﯿﺮ از دو ﺳﻪ ﺗﺎ ﻓﯿﻠﻢﺳﺎز ﺧﻮب ﻣﺜﻞ ﻣﯿﻠﻮش‬
‫ﻓﻮرﻣﻦ )ﮐﻪ ﺧﻮدش ﻫﻢ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﻧﯿﺴﺖ( ﯾﺎ ﯾﮏ ﮐﺎرﮔﺮداﻧﯽ ﮐﻪ ﻓﯿﻼدﻟﻔﯿﺎ رو‬
‫ﺳﺎﺧﺖ ﮐﻪ ﻗﯿﺎﻓﻪٔ ژاﭘﻨﯽﻫﺎ رو داره وﻟﯽ اﺳﻤﺶ آﻣﺮﯾﮑﺎﯾﯽ ﺷﺪه‪ ،‬و ﻣﺜﻼً دو ﺳﻪ‬
‫ﺗﺎ ﯾﺎ ﭼﻬﺎر ﺗﺎ ﮐﺎرﮔﺮدان ﺧﻮب دﯾﮕﻪ ﮐﻪ وﺟﻮد دارن‪ .‬ﻣﻦ ﺳﯿﻨﻤﺎي آﻣﺮﯾﮑﺎ رو‬
‫اﺻﻼً ﺳﯿﻨﻤﺎ ﻧﻤﯽدوﻧﻢ‪ .‬ﮐﺎرﮔﺮدانﻫﺎي ﻗﺪﯾﻤﯽ آﻣﺮﯾﮑﺎ از ﺟﻤﻠﻪ ﺟﺎن ﻫﻮﺳﺘﻮن‬
‫ﯾﺎ ﻫﻮارد ﻫﺎﮐﺰ ﺳﯿﻨﻤﺎﺷﻮن ﭘﺪر و ﻣﺎدردار ﺑﻮد‪ .‬وﻟﯽ اﻻن ﻧﻤﯽدوﻧﻢ ﭼﻪ ﺑﻼﯾﯽ ﺑﻪ‬
‫ﺳﺮ اﯾﻦ ﺳﯿﻨﻤﺎ اوﻣﺪه‪ .‬ﻣﯽﺧﻮام ﺑﭙﺮﺳﻢ ﮐﻪ ﻣﺮدم اﻻن ﭼﺮا ﻣﯽرن ﺳﯿﻨﻤﺎ؟ اﮔﻪ‬

‫‪156‬‬
‫ﺑﺮاي ﻣﻌﺎﺷﻘﻪ ﻣﯽرن ﺧﻮب ﺑﺮن ﺧﻮﻧﻪﺷﻮن ﺗﻮ اﺗﺎق‪ .‬اﮔﻪ ﺑﺮاي ﻏﺬا ﺧﻮردن و‬
‫ﺷﮑﻼت و ﭼﺲ ﻓﯿﻞ ﻣﯽرن‪ ،‬ﺧﻮب ﺑﺮن ﺟﺎي دﯾﮕﻪ ﺑﺨﻮرن‪ .‬ﺑﺮاي ﭼﯽ ﻣﯽرن‬
‫اﯾﻦ ‪ ٢٤‬ﺗﺼﻮﯾﺮ در ﺛﺎﻧﯿﻪ از ﺟﻠﻮي دﻣﺎغﺷﻮن رد ﺑﺸﻪ؟ ﻓﻘﻂ ﻣﯽرن ﺑﺒﯿﻨﻦ دو ﻧﻔﺮ‬
‫ﭼﻪ ﻃﻮري ﺑﺎ ﻫﻔﺖﺗﯿﺮ ﻣﯽزﻧﻦ ﻣﻐﺰ ﻫﻢدﯾﮕﻪ رو داﻏﻮن ﻣﯽﮐﻨﻦ ﯾﺎ ﻋﺎﺷﻖ‬
‫ﻫﻢدﯾﮕﻪ ﻣﯽﺷﻦ؟ در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻋﺸﻖ رو از اول در ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺪ ﺗﻮﺻﯿﻒ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻦ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﺳﯿﻨﻤﺎي آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺗﺎ ﺣﺪود زﯾﺎدي ﺷﺪه ‪ special effects‬ﻣﺜﻞ‬
‫اﺳﺒﺎبﺑﺎزي ﺟﺪي ﮐﻪ دﺳﺖ ﺑﭽﻪ ﺑﯿﻔﺘﻪ‪ ،‬ذوق ﻣﯽﮐﻨﻦ‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺗﻮ ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﯽ ﮐﻪ اﯾﻦ ﺟﻮر ﻓﯿﻠﻢﻫﺎ روي ﺗﻤﺎﺷﺎﭼﯽ ﺗﺄﺛﯿﺮ‬
‫ﻣﺜﺒﺖ داره ﯾﺎ ﻣﻨﻔﯽ؟ در ﺳﺎﺧﺘﻦ و ﺑﺎر آوردن ﯾﮏ ﺟﻮون ﺷﻮﻧﺰده ﺳﺎﻟﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮ‬
‫ﻣﺨﺮب داره ﯾﺎ ﻧﻪ؟ اﺻﻼً ﺗﺄﺛﯿﺮي داره ﯾﺎ اﯾﻦﮐﻪ ﻫﻤﻮن دو ﺳﺎﻋﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﯿﻠﻢ‬
‫رو ﻣﯽﺑﯿﻨﻪ و ﺑﻌﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﯾﺎد ﺑﯿﺮون‪ ،‬ﺗﻤﻮم ﻣﯽﺷﻪ؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﻓﮑﺮ ﻣﯽﮐﻨﻢ اﮔﺮ ﺑﯿﺶﺗﺮ از دو ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎﻫﺎش ﺑﻤﻮﻧﻪ دﻻﯾﻞ دﯾﮕﺮي‬
‫داره‪.‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﻣﻨﻈﻮرم اﯾﻨﻪ ﮐﻪ ﺗﻮي آﻣﺮﯾﮑﺎ ﻣﯽﺷﻪ ﺳﯿﻨﻤﺎ رو ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ‬
‫ﻣﺪﯾﻮم ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ دﯾﺪ؟‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬آره‪ .‬آدمﻫﺎﯾﯽ ﻣﺜﻞ ﻣﯿﻠﻮش ﻓﻮرﻣﻦ ﮐﻪ ﺧﻮدت ﮔﻔﺘﯽ ﯾﺎ اﻟﯿﻮر اﺳﺘﻮن‬
‫ﻫﻨﻮز اﯾﻦﺟﺎ ﻓﯿﻠﻢ ﻣﯽﺳﺎزن‪ .‬و ﻓﯿﻠﻢﻫﺎﯾﯽ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ‪Drugstore Cowboy‬‬
‫ﻫﻢ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻪ‪ .‬ﺧﻮب ﺑﮕﺬرﯾﻢ‪ .‬ﺧﻮدت ﮐﺎري ﮐﺮدهاي ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ازش‬
‫ﺧﺒﺮ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻪ؟‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻤﯽ ﺳﺎﺧﺘﻢ ﺑﻪ اﺳﻢ ﺳﻔﺮ ﺑﺪون ﻣﻘﺼﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﺪي‪ :‬ﮐﺠﺎ ﺳﺎﺧﺘﯽ؟‬

‫‪157‬‬
‫ﺷﻬﯿﺪﺛﺎﻟﺚ‪ :‬ﺗﻮ اﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن زﻣﺎن ﺗﺴﻠﻂ ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖﻫﺎ‪ .‬ﺑﻌﺪ ﺟﻠﻮي ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري‬
‫ﻣﺎرو ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ .‬ﭼﻮن ﺟﺎﻫﺎﯾﯽ ﻣﯽرﻓﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﮐﺴﯽ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ ﺣﻔﻆ ﺟﻮن ﻣﺎ رو‬
‫ﻗﺒﻮل ﻧﻤﯽﮐﺮد‪ .‬ﮐﻤﻮﻧﯿﺴﺖﻫﺎي اﻓﻐﺎﻧﯽ ﻣﻮاﻇﺐ ﺟﻮن ﻣﺎ ﺑﻮدن‪ .‬ﻣﺜﻼً در ﺻﺤﻨﻪ‪-‬‬
‫ﻫﺎي ﻓﯿﻠﻢﺑﺮداري ﯾﮏ ﺗﺎﻧﮏ و ﯾﮏ ﮐﺎﻣﯿﻮن ﭘﺮ از ﺳﺮﺑﺎز ﻣﯽاوﻣﺪ‪ .‬اﺳﻢ دﯾﮕﺮ‬
‫ﻓﯿﻠﻢ ﻫﻢ ﺑﻮد ﻧﺎﻣﻪاي از ﮐﺎﺑﻞ‪ .‬ﻣﻦ اﯾﻦ رو ﻫﯿﭻ ﺟﺎ ﻧﮕﻔﺘﻪام‪ .‬ﺗﻮ اوﻟﯿﻦ ﻧﻔﺮي‬
‫ﻫﺴﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺷﻨﻮي‪ .‬و درﺳﺖ ﺑﻌﺪ از اون ﻣﻦ ﺳﺮﻃﺎن ﮔﺮﻓﺘﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﯿﻠﻢ رو در‬
‫ﺗﻤﻮم ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﺳﻮﺳﯿﺎﻟﯿﺴﺘﯽ اون ﻣﻮﻗﻊ ﻧﺸﻮن دادن‪ .‬اﮔﻪ ﺑﻪ ﻏﺮب داده ﺑﻮدم‪،‬‬
‫ﭘﻨﺒﻪ ﻣﻦ رو زده ﺑﻮدن‪.‬‬
‫ٔ‬

‫‪158‬‬