i

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring

magkaroon ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng
Pilipinas. Gayonpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o
tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan.
Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang
pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o
brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na
ginamit sa aklat na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon.
Pinagsumikapang matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa
paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-
akda ang karapatang-aring iyon. Ang anomang gamit maliban sa aklat na ito
ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o

ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Regional Director: GILBERT T. SADSAD

Assistant Regional Director: JESSIE L. AMIN

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: EDEZA T. DOMINGO- Teacher III (Catanduanes NHS)

JANICE B. BORRE- Teacher I (Catanduanes NHS)

Editor: TERESA T. CAMU- Head Teacher III (Catanduanes NHS)

JUPITER L. TORNO- Teacher III (Catanduanes NHS)
AUGUSTO R. VARGAS- Master Teacher II (VPES-SSES)

Tagasuri: CYNTHIA T. SONEJA- Education Program Supervisor I

Tagaguhit:
Tagalapat: JOHN ANTHONY F. ROMERO- Teacher II (Catanduanes NHS)
KEVIN M. ESCOBIDO- Teacher III (Calatagan HS)

ii
 TALAAN NG NILALAMAN

KATANGIANG PISIKAL AT NATATANGING KULTURA NG

MGA REHIYON SA DAIGDIG

Panimula…………………………………………….. iii

Mga aralin at sakop ng module……………………. 1

Aralin 1.1 Estruktura ng Daigdig …………........ 1

Pagsasanay 1………………………………… 3
Pagsasanay 2………………………………… 4
Pagsasanay 3………………………………… 7

Aralin 1.2 Mga Kontinente ng Daigdig………... 10

Pagsasanay 1………………………………… 12
Pagsasanay 2………………………………… 13
Pagsasanay 3………………………………… 18

Aralin 1.3 Heograpiyang Pantao………………... 20

Pagsasanay 1………………………………… 22
Pagsasanay 2………………………………… 23
Pagsasanay 3………………………………… 26

iii
Unang Markahan – Modyul 2 – Linggo 2
KATANGIANG PISIKAL AT NATATANGING KULTURA
NG MGA REHIYON SA DAIGDIG

Pagkaraang matutunan ang iba’t ibang tema ng heograpiya,

sunod na tatalakayin ang katangiang pisikal ng daigdig. Sa
modyul na ito ay higit na mauunawaan ang heograpiya ng
daigdig bilang nag-iisang planeta sa Solar System na maaaring
tirahan ng tao at lahat ng nabubuhay na organismo.

Sa modyul na ito ay matututuhan mo ang iba’t ibang anyong lupa at anyong

tubig na nagsisilbing pinagkukunan ng ikabubuhay ng mga tao gayon din ang
mahalagang papel ng mga ito sa pagbalanse ng kapaligiran.

Madadagdagan ang iyong kaalaman tungkol sa natatanging kultura ng mga

rehiyon sa daigdig na kinapapalooban ng relihiyon, wika at pangkat-etniko.
Handa ka na ba? Simulan mo na!

Aralin 1.1
ESTRUKTURA NG DAIGDIG

SIMULAN NATIN!
Mahalagang pagtuunan ng pansin sa pag-aaral ng kasaysayan
ng daigdig ang pisikal na katangian nito sapagkat nakaaapekto
ito nang malaki sa kilos at gawain ng tao.

Sa araling ito, ay tatalakayin ang tungkol sa pisikal na katangian ng ating

daigdig. Binubuo ang pisikal na katangian ng daigdig ng kalawakan, kalupaan,
klima, katubigan, mga halaman, mga hayop, at mga mineral.

1
 MGA LAYUNIN
Sa araling ito, inaasahan na magagawa mo ang mga sumusunod:

1. Natutukoy ang estruktura ng daigdig.

2. Nailalarawan ang ibat-ibang uri ng anyong lupa at anyong tubig
3. Naipaliliwanag ang epekto ng mga anyong lupa at anyong tubig sa
pamumuhay ng tao.

TALAHULUGAN
Narito ang ilan sa mga mahahalagang salita na makakatulong sa
iyo upang lubos mong maunawaan ang paksang tatalakayin.

a. Crust- ang matigas at mabatong bahagi ng planetang daigdig.

b. Mantle- isang patong ng mga batong napakainit kaya malambot at
natutunaw ang ilang bahagi nito.
c. Plate-malalaking masa ng solidong bato na hindi nananatili sa posisyon
d. Anyong Lupa- binubuo ng isang heomorpolikal na yunit at kadalasang
nagkakaroon ng kahulugan sa kanyang anyo sa ibabaw at lokasyon sa
tanawin bilang bahagi ng kalupaan.
e. Anyong Tubig- kahit anumang makahulugang pag-ipon ng tubig,
kadalasang tinatakpan ang ibabaw ng isang planeta katulad ng daigdig.
g. Core- kaloob-loobang bahagi ng daigdig na binubuo ng mga metal.
h. Globo- modelo ng daigdig.

PANIMULANG PAGSUBOK
Unawaing mabuti ang bawat tanong. Piliin ang titik ng tamang
sagot at isulat sa sagutang papel.

1. Sa aling bahagi ng daigdig matatagpuan ang mga mineral?

A. core C. plate
B. crust D. mantle

2. Alin sa mga sumusunod ang halimbawa ng anyong lupa?

A. look C. bukal
B. burol D. dalampasigan

3. Ano ang tawag sa sukat o pagitan ng isang guhit sa silangang Prime

Meridian at sinusukat ng digri?
A. latitude C. parallel
B. ekwador D. longhitud

2
4. Katungkulan ng tao sa daigdig na pangalagaan ang mga anyong lupa at
anyong tubig upang _______.
A. huwag magalit ang Diyos sa tao.
B. magamit ang mga yamang-likas nang maayos
C. magamit ang mga yamang-mineral sa mga digmaan.
D. mahikayat ang mga taga-ibang planeta na manahanan dito.

5. Alin sa mga ito ang nagpapakita ng pangangalaga sa ating mga anyong

lupa at tubig?
A. Gumamit ng dinamita C. Magsunog ng mga plastic
B. Magkaingin sa bundok D. Huwag magtapon ng basura

MGA GAWAIN SA PAGKATUTO

Upang makakalap ng mga impormasyon at datos, at masagutan
ang mga gawaing iniatang sainyo na may kaugnayan sa paksang
tatalakayin ang tungkol sa Mga Estruktura ng Daigdig at mga
Anyong Lupa at Anyong Tubig maari kayong sumangguni sa
aklat, module, sa internet para sa online materials at sa iba pang mga
babasahin na may kaugnayan sa paksa.

PAGSASANAY 1
ANO ANG ALAM MO?
Pag-aralan ang globo na iyong makikita sa ibaba.
Makapagbibigay ka kaya ng katangiang pisikal ng daigdig?
Subukan sa pagsagot sa mga sumusunod na tanong:

3
https://encrypted-
tbn0.gstatic.com/images?q=tbn%3AANd9GcQqJox03940j7Iez0TtxWuWQRIH
Bwh3fehlB_fbEbVvKMJ2pHMP&usqp=CAU retrieved June 17, 2020

Pamprosesong Tanong:
1. Ano ang hugis ng daigdig?
2. Anu-ano ang mga anyong lupa at tubig na bumubuo sa daigdig?
3. Ano ang iba pang katangian ng daigdig na nakikita mo?

PAGSASANAY 2
MAGBASA AT MATUTO:
Basahin at unawain ang nakasaad na teksto na nasa ibaba
tungkol sa ibat-ibang ESTRUKTURA NG DAIGDIG, MGA
ANYONG LUPA AT ANYONG TUBIG Upang lubos na magkaroon ng
karagdagang impormasyon at makatulong saiyo para mas mapalalim pa ang
iyong kaalaman maari kang maghanap sa internet o sa iba pang babasahin.

PISIKAL NA KATANGIAN NG DAIGDIG BILANG PANAHANAN NG TAO

Binubuo ang pisikal na katangian ng daigdig ng kalawakan, kalupaan,

klima, katubigan, buhay-halaman, buhay-hayop, at mga mineral.
Nakaiimpluwensiya ang bawat katangian sa isa't isa. Ang sistema ng halaman
o behetastasyon, halimbawa, ay nakasalalay sa nagbabagong klima na dulot
naman ng nagbabagong temperatura at presipitasyon. Ang mga hayop ay
nabubuhay sa pamamagitan ng pagkain ng halaman o sa pagkain ng ibang
hayop at lamang-dagat at lupa. Gayundin, ang mga halaman ay may
benepisyong nakukuha buhat sa mga tao.

4
5
Grid ng Daigdig- Kung napansin mo ang globo sa simula ng aralin,
mapapansin mo na oblate spheroid ang hugis ng daigdig na nagiging patag sa
mga polo. Upang masukat ang kinaroroonan ng isang lugar, naglagay ang tao
ng mga kathang-isip na guhit sa mundo. Nagsisimula ito sa magkabilang dulo
ng mga polo na may tawag na Timog Polo sa bandang itaas at Hilagang Polo
sa bandang ibaba. Ang guhit na makikita sa kalagitnaan at pahalang sa pagitan
ng hilaga at timog ay tinatawag na ekwador. Ang maliliit na mga bilog na naka-
parallel sa ekwador at ng polo. Tinatawag itong parallel ng latitud dahil sa
kanilang relasyon sa ekwador.

Meridian- Ito ang mga guhit patimog at pahilaga at nagsisimula sa isang polo
patungo sa isang polo. Sa wikang Latin, tanghali ang kahulugan ng meridian,
kaya lahat ng pook na bumabaybay sa kahabaan ng isang guhit meridian ay
sabay-sabay na nakakaranas ng katanghalian. Ibig sabihin nito, nakatutok sa
kanila ang sikat ng araw. Dito rin kinuha ang salitang ante meridian na pinaikli
sa A.M. na ang ibig sabihin ay "bago sumapit ang tanghali." Ang post meridian
naman o P.M. ay nangangahulugang "pagkalipas ng tanghali."

Parallel- Ito ang guhit na kaagapay o parallel sa kapwa nito guhit at walang
paraan para sila magsalubong. May apat na mahalagang parallel ang naiguhit
sa umiinog na daigdig sa pamamagitan ng sinag ng araw. Ito ang Arctic Circle,
Tropic of Cancer, Tropic of Capricorn at ang Antarctic Circle.

Latitud- Ito ang tawag sa pagitan ng dalawang guhit ng parallel. Bawat pagitan
ay may sukat na 10° o 15°. Ito rin ang pagitan ng layo ng isang punto sa hilaga
o timog ng ekwador.

Longhitud- Ito ang tawag sa sukat o pagitan ng isang guhit sa silangang Prime
Meridian at sinusukat ng digri. Sa pagbibigay ng lokasyon ng isang pook sa
daigdig, nakasanayan nang sabihin muna ang latitude, susundan ng longhitud
at daragdagan ng direksyon (kung timog, hilaga, silangan, o kanluran).

Ekwador- Hinahati ng ekwador ang planeta sa Hilagang Hemispero at

Katimugang Hemispero.

Punong Meridyano (Prime Meridian)- Ang pinaka gitnang guhit na humahati

na humahati sa silangan at kanlurang globo.

Pamprosesong Tanong:
1. Ano ano ang bumubuo sa pisikal na katangian ng daigdig?
2. Ano ano ang bumubuo sa estruktura ng daigdig?
3. Ano ano ang mga imahinaryong guhit sa globo?
4. Paano naaapektuhan ng bawat katangian ang isa’t isa?

6
 PAGSASANAY 3
MAGBASA NG IYONG MALAMAN!
Kilalanin ang iba’t ibang anyo ng uri ng mga anyong lupa at
anyong tubig at pagkatapos ay sagutan ang tsart at
pamprosesong tanong sa ibaba.

May iba’t ibang uri ng mga anyong lupa at anyong tubig na kamangha-
mangha ang kagandahan. Bawat isa sa kanila ay may kanya-kanyang
ipinagkakaiba sa lahat.

ANYONG LUPA

Kapatagan- patag at malawak. Maraming nakatira, maraming palay, mais,

gulay at prutas. Hal. Kapatagan ng Gitnang Luzon.
Pulo- Napaliligiran ng tubig, halimbawa ay Luzon, Visayas at Mindanao.
Bundok- Pinakamataas. Maraming puno at halaman at iba’t ibang uri ng
hayop. Walang gaanong tao ang nakatira dito dahil mataas at mahirap
puntahan. Halimbawa, Bundok Arayat, Bundok Apo.
Bulubundukin- hilera o magkakatabing mga bundok. Halimbawa, Sierra
Madre at Cordillera
Bulkan- bundok na may butas sa tuktok. Sa butas ay lumalabas ang
kumukulong putik, mainit na bato, at abo kapag ito ay pumuputok. Halimbawa
nito ay Bulkang Mayon.
Burol- mataas na anyong-lupa pero mas mababa kaysa bundok. Pastulan ng
mga hayop tulad ng baka, kabayo, kambing at kalabaw. Kinakain ng mga
hayop ang damong tumutubo dito. Halimbawa nito ay ang Chocolate Hills.
Talampas- patag sa itaas ng bundok. Malamig ang klima dito dahil mataas
ang kinalalagyan nito. Halimbawa ay ang Lungsod ng Baguio.
Lambak- patag na lupa sa paanan o pagitan ng mga bundok. Mataba ang
lupa dito kaya pwedeng magtanim at mag-alaga ng hayop dito. Halimbawa ay
Lambak ng Cagayan.

ANYONG TUBIG

Karagatan- ito ang pinakamalawak at pinakamalalim na anyong-tubig.

Dagat- ito ay malawak na anyong-tubig na mas maliit lamang ang sukat sa
karagatan.
Ilog- isang mahaba at makipot na anyong tubig na umaagos patungong
dagat.
Look- ito ay anyong-tubig na nagsisilbing daungan ng mga barko at iba pang
sasakyang-pandagat
Golpo- bahagi ito ng dagat.
Lawa- isang anyong tubig na napapaligiran ng lupa.
Bukal- tubig na nagmula sa ilalim ng lupa.
Kipot- makitid na daang-tubig na nag-uugnay sa dalawang malaking anyong
tubig tulad ng dagat o karagatan
Talon- matarik na pagbaba ng tubig sa isang sapa.

7
 A. Mga Paglalarawan/ Mga Halimbawa Kahalagaha
Anyong Lupa Katangian n

B. Mga Paglalarawan/ Mga Halimbawa Kahalagahan

Anyong Tubig Katangian

Pamprosesong Tanong:
1. Paano nakaaapekto ang ibat-ibang anyong lupa at anyong tubig sa
pamumuhay ng tao?
2. Bakit mahalaga ang anyong lupa at anyong tubig?

PANGWAKAS NA PAGSUBOK
PANUTO: Unawaing mabuti ang bawat tanong. Piliin ang titik ng
tamang sagot at isulat sa sagutang papel.

1. Katungkulan ng tao sa daigdig na pangalagaan ang mga anyong lupa at

anyong tubig upang _______.
A. huwag magalit ang Diyos sa tao.
B. magamit ang mga yamang-likas nang maayos
C. magamit ang mga yamang-mineral sa mga digmaan.
D. mahikayat ang mga taga-ibang planeta na manahanan dito.

2. Ang daigdig ay hitik sa likas na yaman sa aling bahagi ng daigdig

matatagpuan ang mga mineral ?
A. Core C. Plate
B. Mantle D. Crust

3. Malaking bahagdan ng ikinabubuhay ng tao ay mula sa kalupaan. Alin sa

mga ito ang halimbawa ng anyong lupa?
A. look C. burol
B. bukal D. Dalampasigan

8
4. Mahalagang malaman ang mga imahinaryong guhit sag lobo hindi lang sa
pagtukoy ng lugar kundi pati na rin ng oras at panahon, Ano ang tawag sa
sukat o pagitan ng isang guhit sa silangang Prime Meridian at sinusukat ng
digri?
A. Latitud C. Ekwador
B. Parallel D. longhitud

5. Ang likas na yaman ay may limitasyon kaya nararapat na ito ay

pangalagaan. Alin sa mga ito ang nagpapakita ng pangangalaga sa ating
mga anyong lupa at tubig?
A. Gumamit ng dinamita C. Magsunog ng mga plastic
B. Magkaingin sa bundok D. Huwag magtapon ng basura

KARAGDAGANG GAWAIN
Gumawa ng malikhaing pagpapakita ng pagpapahalaga sa
kapakinabangan dulot ng mga anyong lupa at anyong tubig sa
pamumuhay ng tao. Pumili lamang ng isa:

• Sanaysay (tatlong talata na may tiglimang pangungusap)

• Tula (tatlong taludtod na may tig-apat na linya)
• Slogan (labinlimang salita)
• Poster (gawin sa long coupon bond)

Rubrik sa Pagmamarka:

Kaisahan ng diwa- 30%

Kaugnayan sa Paksa- 50%
Pagkamalikhain- 20%
KABUUAN: 100%

9
MGA SANGGUNIAN:
• Project Ease III Modyul 1
• Kasaysayan ng Daigdig (Batayang Aklat) III. 1999. TEOFISTA L. VIVAR
et.al, pp.11-22
• Kasaysayan ng Daigdig (Batayang Aklat) III. MATEO et.al, pp. 18-19
• Kasaysayan ng Daigdig(work Text) III.1999. CELIA D. SORIANO et.al,pp 7-
9
• Open High School Program Contextualized Modules (Grades 7-10)
• https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=LqN5sHWX&id=1
06828C6A0B6209B20B6F992805058FB96D7532E&thid=OIP.LqN5sHWXg
FMwwOYCXzWKnA
• https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=O7nuCJ0I&id=E5
BDDA5F12D0D9A9A125AB4DCCB5D82E3C2A607D&thid=OIP.O7nuCJ0Ig
CkNjw1jjq7VLAHaJl
• Project Ease III Modyul 1
• Kasaysayan ng Daigdig (Batayang Aklat) III. 1999. TEOFISTA L. VIVAR
et.al, pp.3-7.
• Kasaysayan ng Daigdig (Batayang Aklat) III. MATEO et.al, pp. 6-8.
• Kasaysayan ng Daigdig(Worktext) III.1999. CELIA D. SORIANO et.al,pp 3-4
• https://www.bing.com/images/search?q=image+teoryang+nebular&id
• https://www.bing.com/images/search?q=teoryang+dust+cloud&id
• https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=
• https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=wwscQsmi&id
• https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=7MYaAtzN&id=
• https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=VD2XPVBD&id=
• https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=%2f075cZsv&id=
• https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=%2f075cZsv&id=
• https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=aIMjVrCy&id=
• https://www.bing.com/images/search?view=detailV2&ccid=
• Open High School Program Contextualized Modules (Grades 7-10)
• https://quizlet.com/87331070/anyong-tubig-flash-cards/

10
Aralin 1.2
MGA KONTINENTE NG DAIGDIG

SIMULAN NATIN!
Natutunan mo sa naunang aralin na binubuo ang pisikal na
katangian ng daigdig ng kalawakan, kalupaan, klima, katubigan,
mga halaman, mga hayop, at mga mineral. Sa Araling ito
pagtutuunan naman ang tungkol sa Mga Kontinente ng Daigdig.

MGA LAYUNIN
Sa araling ito, inaasahan na magagawa mo ang mga sumusunod:

1. Naiisa-isa ang mga kontinente ng daigdig.

2. Nailalarawan ang katangian ng bawat kontinente ng daigdig.
3. Naipaghahahambing ang mga katangian ng bawat kontinente ng
daigdig.

TALAHULUGAN
Narito ang ilan sa mga mahahalagang salita na makakatulong sa
iyo upang lubos mong maunawaan ang paksang tatalakayin.

a. Kontinente-pinakamalawak na masa ng lupa sa ibabaw ng daigdig.

b. Hemispero- nahahati ang daigdig sa hilaga at timog ng ekwador.
c. Continental Drift Theory- teorya na nagsasaad na dati magkakaugnay ang
mga kontinente sa isang super kontinente na Pangea.
d. Pangaea – super continent

PANIMULANG PAGSUBOK
PANUTO: Unawaing mabuti ang bawat tanong. Piliin ang titik ng
tamang sagot at isulat sa sagutang papel.

1. Ayon sa nagsulong ng Continental Drift Theory na si Alfred Wegener, dati ng

magkakaugnay ang mga kontinente na tinatawag na super kontinente na
Pangea. Paano naman kaya nabuo ang kasalukuyang mga kontinente?

11
 A. Sadyang ginawa ng Diyos ang mga kontinente para sa tao.
B. Ang mundo ay may pitong kontinente na pweding tirahan ng mga tao.
C. Ang lindol ang syang nagiging dahilan upang mabuo ang mga kontinente
D. Ang paggalaw at pag-uumpugan ng plate na nagdudulot ng paglindol at
pagputok ng mga bulkan ang naging sanhi upang mabuo ang mga
kontinente ng daigdig.

2. Ang mga kontinente ay may kanyan-kanyang taglay ng mga likas na yaman.

Alin sa mga kontinente ang may malaking suplay ng ginto at diyamante?
A. Asya C. Europa
B. Africa D. Australya

3. Hinihiwalay ang mga kontinente ng mga karagatan at kagubatan kaya iba-

iba ang kanilang kinaroroonan. Dahil sa kanilag lokasyon, iba-iba ang
klimang o panahon na nararanasan, alin sa mga kontinente ang natatakpan
ng yelo na ang kapal ay umaabot ng halos 2 kilometro.
A. Australya C. Timog Amerika
B. Antarctica D. Hilagang Amerika

4. Kung ang Asya ang pinakamalaking kontinente sa buong mundo, aling

kontinente naman ang pinakamaliit?
A. Aprika C. Australya
B. Europa D. Antarktika

5. May katangi-tangiang katangian ang mga kontinente na nakatutulong upang

mas madali mo itong matukoy.May maliit, malaki,hugis tatsulok at
patulis.May pinakamataas na kabundukan at pinakamalawak na karagatan.
Saang kontinente matatagpuan ang dalawang pinakamahabang
kabundukan ang Applachian Mountains at Rocky Mountains?
A. Asya C. Timog Amerika
B. Europa D. Hilagang Amerika

MGA GAWAIN SA PAGKATUTO

Ngayon, umpisahan mo ng pagtuunan ng pansin ang mga
gawaing pupukaw sa iyong interes at kaisipan Bukod dito,
ipakikita sa mga gawain ang dati mo ng alam tungkol sa pisikal
na katangian ng daigdig,gayundin ang antas ng iyong kahandaan
sa pagsasagawa ng mga pagsasanay na nakapaloob sa araling ito.

PAGSASANAY 1
THREE WORDS IN ONE!
Gamit ang pinaghalo-halong titik, bumuo ng salita o mga salita.
Gamiting gabay ang larawan.

Gamit ang tatlong pangalan ng pook/hayop, tukuyin kung saang

kontinente ito matatagpuan. Isulat ang sagot sa loob ng kahon at sagutan ang
Pamprosesong mga Tanong.
1.
Nile River Sahara Desert Egypt

12
 SAGOT:

2. Appalachian Rocky
Hudson Bay Mountains Mountains
mountain
SAGOT:

3. Andes
Cape Horn Argentina
Mountains

SAGOT:

4. K-2 Lhotse Tibet

SAGOT:

5. Tasmanian
kangaroo Micronesia
Devil

SAGOT:

6. Iberian Balkan
Italy
Peninsula Peninsula

SAGOT:

Pamprosesong mga Tanong:

1. Ano ang mga nakatulong saiyo upang matukoy mo ang mga kontinente ng
daigdig?
2. Paano ito nakatulong upang makilala ang mga kontinente ng daigdig?
3. Batay sa mga pangalan ng pook at hayop na matatagpuan sa mga
kontinente, ano ang iyong mabubuong konsepto tungkol sa mga
kontinente?

PAGSASANAY 2
MAGBASA AT TUKLASIN!
Basahin at unawain ang nakasaad na teksto sa ibaba tungkol sa
mga kontinente ng daigdig. Upang lubos na magkaroon ka ng
karagdagang impormasyon at makatulong para mas mapalalim pa ang iyong
kaalaman maari kang sumangguni sa internet o sa iba pang babasahin.

13
ANG MGA KONTINENTE

Tinatawag na kontinente ang pinakamalawak na masa ng lupa sa ibabaw

ng daigdig.May mga kontinenteng magkakaugnay samantalang ang iba ay
napapalibutan ng katubigan.

Ayon kay Alfred Wegener, isang German na nagsulong ng Continental

Drift Theory, dati ng magkakaugnay ang mga kontinente sa isang super
kontinente na Pangaea. Dahil sa paggalaw ng continental plate o malaking
bloke ng bato kung saan nakapatong ang kalupaan, nagkahiwa-hiwalay ang
Pangaea at nabuo ang kasalukuyang mga kontinente.

May pitong kontinente ang daigdig – Africa, Antarctica, Asya, Europe,

North America, at South America at Australia. Sa mga estadistika, ang
karaniwang isinasama sa Australia ang Oceania na kinapapalooban ng
tumutukoy mga bansa at pulo sa Micronesia, Melanesia, at Polynesia.

240 milyong taon- mayroon

lamang isang super
continent na tinatawag na
Pangaea na pinaliligiran ng
karagatang tinawag na
Panthalasa Ocean

200 milyong taon-

nagsimulang maghiwalay
ang kalupaan ng Pangaea
hanggang sa nahati sa
dalawa: Laurasia sa
Northern Hemisphere at
Gondwana sa Southern
Hemisphere.
http://geology.com/pangea.htm

Sa kasalukuyan, unti-unti 65 milyong taon-

ang paggalaw ng mga nagpatuloy ang
kontinente. Tinatayang 2.5 paghihiwalay ng mga
sentimetro ang galaw ng kalupaan. Mapapansin ang
North America at Europe India na unti-unting
bawat taon. dumidikit sa Asya.

Kontinente Katangian
Asya (Asia) • Nagmula ang salitang Asya sa salitang Akkadian na
“Aser” na nangangahulugang “Pagsikat”.

14
 • Ang pinakamalaking kontinente sa buong daigdig.
Hindi lamang sa sukat kundi pati na rin sa
populasyon.
• Sakop ng Asya ang buong 30% na kalupaan sa
buong mundo (44,579,000 km.sq.)
• Sa silangang bahagi ng Asya, matatagpuan ang
Pacific Ring of Fire, kung saan makikita natin ang
mga pinaka-aktibong bulkan sa daigdig.
• Himalayan Mountain Ranges- ito ang pinakamataas
at pinakamalawak na bulubundukin sa buong mundo.
• Makikita rin dito ang ilang mga bundok, katulad ng
Everest, K2 at Kangchengjunga.
• Ang Everest naman ay itinuturingn na pinakamataas
na bundok sa buong mundo.
Europa (Europe) • Ito ay itinuturing na subcontinent ng Asya dahil bahagi
lamang ito ng kalakhang Asya na nasa kanluran nito.
• Nagmula ang salitang Europe sa wikang Akkadian na
“Erebu” na ang ibig sabihin ay “paglubog ng araw”.
• Ayon rin sa mitolohiyang Greek, ang pangalang
Europe ay halaw mula kay Europa, isang prinsesa na
sapilitang kinuha ni Zeus.
• Anng kabuuang sikat nito ay 6.7% ng buong kalupaan
sa daigdig (9,939,000 sq.km.)
• Parthenon-isang templon a itinaguyod nung ika-5
siglo para kay Athena, isang Greek na diyosa.
• Colosseum of Rome- ang istruktura na ito ay ginawa
noong ika1 siglo para sa libangan ng mga
mamamayan na nanonood.
Aprika (Africa) • Saklaw ng Aprika ang 20.3% ng kabuuang kalupaan
ng daigdig (30,065,000 sq.km.)
• Ang pangalang Aprika ay nanggaling sa “Africa Terra”
na nangangahulugang “Lupain ng mga Afri”.
• Mayroon ring nagsabi na galing ito sa wikang latin na
“Aprica” o “Maaraw”.
• Sa salitang griyego naman ay “Aphrike” o “walang
lamig”.
• Isa sa mga mainit na lugar sa mundo ang Aprika.
Matatagpuan rito ang ilang mga disyerto at mga
matataas na bundok.
• Disyerto ng Sahara- itinuturing ito na pinakamalaki at
pinakamainit na disyerto sa buong daigdig. Ang
temperature ay umaabot ng 86-122 degrees
Fahrenheit.
• Ilog Nile- ito ang pinakamahabang ilog sa buong
mundo. Ito ay lumalandas sa bansang Sudan at
Egypt. Ito ang nagsisilbing life source ng mga
bansang naabo niya dahil sa mga likas na yaman na
mayroon ito.
• Congo Rainforest- ito ang pinakamalaking rainforest
na makikita sa Gitnang Aprika particular sa bansang
Zaire.

15
 Australya • Ito ang pinakamaliit na kontinente sa buong mundo
(Australia) & na may sukat na 7687,000 km.sq. o 5.2% ng buong
Oceania kalupaan sa buong daigdig.
• Ito ay ang ang nag-iisang bansang kontinente.
• Kung pagsasamahin natin ang mga bansang:
Australia, New Zealand, Papua New Guinea, at mga
pulo sa Karagatang Pasipiko, tinatawag itong
OCEANIA.
Hilagang Amerika • May kabuuang sukat na 24,256,000 sq.km. Halos
(North America) 16.3% ang sakop niya sa kabuuang kalupaan sa
mundo.
• Hango ang pangalang America sa isang manlalayag
na si Amerigo Vespucci. Isinulat niya ang
ekspedisyon noong natuklasan ito ni Christopher
Colombus kaya’t ipinangalan ang kontinente sa
kanya.
• Kabilang dito ang mahabang lupain na tinatawag na
Central America. Kasama rin ang bansang Greenland
at ang mga pulo sa Carribean.
• Bundok McKinley- ang pinakamataas na lugar sa
Hilagang Amerika. Makikita ito sa Alaska sa Hilagang
Kanluran ng kontinente na may taas na (20,320 ft.).
• Kabilang rin dito ang isa sa mga makapangyrihang
bansa sa mundo, ang Estados Unidos.
Timog Amerika • Ang kontinenteng ito ay itinuturing na kakambal ng
(South America) Hilagang Amerika.
• Ito ay may kabuuang sikat na 17,819,000 sq. km. o
sakop niya ang 12.0% ng kalupaan ng mundo.
• Andes Mountain Ranges- ito ang itinuturing na
pinakamahabang bulubundukin sa buong na may
haba na 7,234 km. na sumasaklaw sa haba ng
kontinente.
• Makikita rin sa kontinenteng ito ang pinakamalaking
rainforest sa buong mundo ang Amazon Rainforest.
• Ang Amazon Rainforest naman ay ang pangalawa sa
pinakamahabang ilog sa buong daigdig na makikita
rin sa loob ng Amazon Rainforest.
Antarctica • Ang nag-iisang kontinente na walang permanenting
populasyon ng tao.
• Ang laki niti ay ma sukat na 13,2019,000 sq. km. o
8.9% ng buong kalupaan sa mundo.
• Nababalutan ito ng makakapal na yelo kaya
napakalamig sa rehiyong ito.
• Sa sobrang lamig sa kontinenteng ito, tila walang
permanenteng naninirahan sito. Karaniwang mga
heograpo at manlalakbay lamang ang tumutungo sa
lugar upang mapag-aralan ang pisikal nitong
katangian, mga hayop at iba pa.
Pinagkunan:https://prezi.com/nmcw7fvcag7v/aralin-2-mga-kontinente-ng-
daigdig/?fallback=1 retrieved June 18, 2020

16
AGSASANAY 3

17
MAIMPLUWENSIYANG KABIHASNAN!
Kumpletuhin ang talahanayan ng mga tamang impormasyon o datos na iyong
natutunan mula sa tekstong binasa at mga nakalap sa iba pang babasahin.
Pagkatapos ay sagutan ang pamprosesong mga tanong.

Mga Kontinente Katangian Pagkakatulad Pagkakaiba

Pamprosesong mga Tanong:

1. Ano ang mga magkakatulad at magkakaibang katangian ng mga
kontinente?
2. Paano nakaaapekto ang lawak, hugis, o anyo ng mga kontinente sa mga
taong naninirahan dito?
3. Kung ang mga kontinente sa buong mundo ay hindi nahahati, ito’y
nananatiling isang malaking lupain,may pagbabago kaya sa
pamumuhay,kultura,kasaysayan ng mga tao sa buong daigdig? Bakit?
Ipaliwanag ang sagot

PANGWAKAS NA PAGSUBOK
PANUTO: Unawaing mabuti ang bawat tanong. Piliin ang titik ng
tamang sagot at isulat sa sagutang papel.

1. Ang mga sumusunod ay kabilang sa pitong kontinente ng daigdig. Alin ang

HINDI kabilang?
A. Asya C. Antarctica
B. Europa D. Saudi Arabia

2. Ayon sa Continental Drift Theory ni Alfred Wegener, ano ang nangyari para
mabuo ang kasalukuyang mga kontinente?
A. Unti-unting gumalaw ang mga bloke ng bato.
B. Nagsasama-sama ang mga masa ng lupain upang mabuo ang Pangaea
C. Maraming mga manlalayag ang nagsasama-samang maglayag patungo
sa iba’t ibang dako ng mundo.
D. Lumakas ang ihip ng hangin sa magkabilang direksyon na naging
dahilan upang magkahiwa-hiwalay ang Pangaea.

3. Ano ang tinutukoy na Pacific Ring of Fire?

A. Maraming bulkan ang matatagpuan dito na nagdudulot ng pagyanig ng
lupa.
B. Ang pasipiko ang lunduyan ng mga nagagandahang singsing na
ipinagbibili sa buong mundo.

18
 C. Dito isinagawa ang pagdodokumento na pinagkunan ng kwento ng
pelikulang The Lord of the Rings.
D. Maraming sunog ang nangyayari sa bahaging ito ng daigdig ayon sa
pag-aaral ng Bureau of Fire Protection.

4. Bakit kakaunti o walang naninirahan sa kontinente ng Antarctica?

A. Maraming mababangis na hayop ang naninirahan sa kontinenteng ito.
B. Ang kontinenteng ito ay natatakpan ng yelo na hindi angkop na
panirahan ng tao.
C. Dahil ang mga lugar dito ay masyadong mahal at kaunti lamang ang
may kakayahang bumili nito.
D. Ang kontinenteng ito ay napapalibutan ng dagat at nagtataasang bundok
kaya mahirap itong marating ng mga tao.

5. Alin sa mga kontinente sa mundo ang maituturing na may kakaibang

vegetation cover dahil ito ay isa sa bahagi ng Pangaea na naunang
nahiwalay, kaya dito lang tanging matatagpuan ang mga Kangaroo.
A. Asya C. Europe
B. Africa D. Australia & Oceania

KARAGDAGANG GAWAIN
MY BROCHURE!
Pumili ng isang kontinente na itatampok sa isang brochure.
Laman ng brochure ang mga kahanga-hangang pook at
pambihirang likas yaman nito.

MGA SANGGUNIAN:
• Kasaysayan ng Daigdig (Batayang Aklat) III. 1999. TEOFISTA L. VIVAR
et.al, pp.8-11
• Open High School Program Contextualized Modules (Grades 7-10)
https://web.facebook.com/329363117225948/photos/a.329363503892576/329364
053892521/

19
Aralin 1.3
HEOGRAPIYANG PANTAO

SIMULAN NATIN!
Pagkaraang pag-aralan ang pisikal na heograpiya ng
daigdig,makikita na malaki ang bahaging ginagampanan ng
heograpiya sa paghubog ng pamumuhay ng tao mula pa noong
sinaunang panahon. Ngayon, isunod ang pagbibigay-tuon sa
ikalawang sangay ng heograpiya – Ang Heograpiyang Pantao. Alamin at
tuklasin ang iba’t ibang saklaw nito at kahalagahan ng bawat isa sa tao sa
Lipunan. Simulan mo na!

MGA LAYUNIN
Sa araling ito, inaasahan na magagawa mo ang mga sumusunod:

1. Naiisa-isa ang mga saklaw ng Heograpiyang Pantao sa daigdig batay sa

wika,relihiyon,lahi at pangkat-etniko.
2. Naipaliliwanag ang mga katangian sa bawat saklaw na may kaugnayan
sa paglinang sa kultura ng mga bansa sa daigdig.
3. Napahahalagahan ang mga hakbang na gagawin upang mapayabong
ang bawat saklaw ng Heograpiyang Pantao.

TALAHULUGAN
Narito ang ilan sa mga mahahalagang salita na makakatulong sa
iyo upang lubos mong maunawaan ang paksang tatalakayin.

a. Heograpiyang pantao – sangay ng heograpiya na tumutukoy sa pag-aaral

ng wika, relihiyon, lahi, at pangkat-etniko sa iba’t ibang bahagi ng daigdig
b. Relihiyon- kalipunan ng mga paniniwala at rituwal ng isang pangkat ng mga
taong tungkol sa isang kinikilalang makapangyarihang nilalang o Diyos.
c. Lahi- tumutukoy sa pagkakakilanlan ng isang pangkat ng mga tao, gayondin
ang pisikal o bayolohikal na katangian ng pangkat.

20
d. Wika- Isang bahagi ng pakikipagtalastasan na ginagamit araw-araw.
Kalipunan ito ng mga simbolo, tunog at mga kaugnay na bantas upang
maiphayag ang nais sabihin ng kaisipan.
e. Etniko- ay nagmula sa salitang Greek na ethnos na nangangahulugang
“mamamayan.”

PANIMULANG PAGSUBOK
PANUTO: Basahing mabuti ang bawat pangungusap at piliin ang
wastong sagot. Isulat ang titik lamang ng wastong sagot.

1. Ang _____ ay itinuturing na kaluluwa ng lahi.

A. Tao C. Bansa
B. Wika D. Etniko

2. Ang___ay Sistema ng mga paniniwala at ritwal.

A. Tao C. Wika
B. Lahi D. Relihiyon

3. Ang ______ ay nangangahulugang mamamayan.

A. Tao C. Bansa
B. Wika D. Etniko

4. Bilang ng Language Family sa Daigdig.

A. 124 C. 158
B. 136 D. 180

5. Bilang isang mag-aaral, Paano mo ipagmamalaki ang pagiging isang

Filipino?
A. Tutulong sa pagtatanim sa bakuran.
B. Tutulungan sa paglilinis sa barangay
C. Tutulong sa pagpapatupad ng mga patakaran sa paaralan.
D. Tutulungan sa pag-promote sa mga magagandang lugar sa ating bansa.

MGA GAWAIN SA PAGKATUTO:

Sa pagbabalik-tanaw sa mga nalalaman mo tungkol sa
daigdig, mula sa mga konsepto at klasipikasyon ng heograpiya
bilang asignatura at sa mga nabasa mo sa katangiang
heograpikal ng daigdig bilang planeta at tirahan ng lahat ng
organismo, kabilang ang tao. Ipagpapatuloy natin ang pag aaral tungkol sa
ikalawang sangay ng Heograpiya ng daigdig. Sasagutan mo rin ang mga
mapanghamong gawaing magpapayabong at magbibigay ng wastong
kaalaman tungkol sa ikalawang sangay ng heograpiya ng Daigdig.
.

21
 PAGSASANAY 1
LARAWAN-SURI:
Pagmasdang mabuti ang mga larawan at pagmunimunihan kung
ano ang kaugnayan ng mga ito sa Heograpiyang Pantao.
Matapos nito ay sasagutan mo ang mga katanungan sa ibaba.
Tiyak kong matutulungan ka nito upang higit pang mapayabong ang iyong
kaalaman tungkol sa paksa. Gawin ito sa kwaderno.

Pamprosesong Tanong:
1. Tukuyin kung anong mga larawan ang iyong nakikita?
2. Ano ang kahalagahan ng mga ito sa pamumuhay ng tao?
3. Nakaaapekto ba ang mga ito sa pagkakalinanlan ng bawat pangkat ng tao?
Paano?
4. Nagiging instrumento ba ang mga ito sa pagkakaroon ng pagkakaisa ng
tao sa daigdig? Paano?

22
 PAGSASANAY 2
MAGBASA AT MATUTO:
Basahin at unawain ang nakasaad na teksto sa ibaba tungkol sa
mga saklaw ng Heograpiyang Pantao. Upang lubos na
magkaroon ka ng karagdagang impormasyon at makatulong para
mas mapalalim pa ang iyong kaalaman maari kang sumangguni sa internet o
sa iba pang babasahin.

HEOGRAPIYANG PANTAO

Saklaw ng heograpiyang pantao (human geography) ang pag-aaral ng

wika, relihiyon, lahi, at pangkat-etniko sa iba’t ibang bahagi ng daigdig.

WIKA

Itinuturing ang wika bilang kaluluwa ng isang kultura. Nagbibigay ito ng

pagkakakilanlan o identidad sa mga taong kabilang sa isang pangkat. May
7,105 buhay na wika sa daigdig na ginagamit ng mahigit 6,200,000,000 katao.
Nakapaloob ang mga wikang ito sa tinatawag na language family o mga wikang
magkakaugnay at may iisang pinag-ugatan. Tinatayang may 136 language
familysa buong daigdig. Ang mga pamilya ng wikang ito ay nagsasanga-sanga
sa iba pang wikang ginagamit sa iba’t ibang bahagi ng daigdig. Ipinakikita sa
talahanayan 1.6 ang ilan sa mga pangunahing pamilya ng wika sa daigdig.

Talahanayan 1.6 Mga Pangunahing Pamilya ng Wika sa Daigdig

Algeria, Bahrain, Cameroon, Chad,
Cyprus, Egypt, Eritrea, Ethiopia,
Afro-Asiatic 366 5.81 Georgia, Iran, Iraq, Israel, Jordan,
Kenya, Libya, Mali, Malta, Mauritania,
Morocco, Niger, Nigeria, Oman,
Palestine, Saudi Arabia, Somalia, Sudan,
Syria, Tajikistan, Tanzania, Tunisia,
Turkey, United Arab Emirates,
Uzbekistan, at Yemen
Brunei, Cambodia, Chile, China, Cook
Islands, East Timor, Fiji, French
Polynesia, Guam,
Indonesia, Kiribati, Madagascar,
Austronesian 1,221 5.55 Malaysia, Marshall Islands, Mayotte,
Micronesia, Myanmar, Nauru, New
Caledonia, New Zealand, Niue, Northern
Mariana Islands, Palau, Papua New
Guinea, Philippines, Samoa, Solomon
Islands, Suriname, Taiwan, Thailand,
Tokelau, Tonga, Tuvalu, United States,
Vanuatu,
Viet Nam, Wallis at Futuna
Afghanistan, Albania, Armenia, Austria,
Azerbaijan, Bangladesh, Belarus,

23
 Belgium, Bosnia and Herzegovina,
Brazil, Bulgaria,
Canada, China, Croatia, Czech Republic,
Indo-European 436 46.77 Denmark, Fiji, Finland, France,
Germany, Greece, Iceland, India, Iran,
Iraq, Ireland, Isle of Man, Israel, Italy,
Latvia, Lithuania, Luxembourg,
Macedonia, Maldives, Myanmar, Nepal,
Netherlands, Norway, Oman, Pakistan,
Peru, Poland, Portugal, Romania,
Russian Federation, Serbia, Slovakia,
Slovenia, South Africa, Spain, Sri Lanka,
Suriname, Sweden, Switzerland,
Tajikistan, Turkey, Ukraine, United
Kingdom, United States, Vatican State,
at
Venezuela
Angola, Benin, Botswana, Burkina Faso,
Burundi, Cameroon, Central African
Republic, Chad, Comoros, Congo, Côte
d’Ivoire, Cuba, Democratic Republic of
Niger-Congo 1,524 6.91 the Congo, Equatorial Guinea, Gabon,
Gambia, Ghana, Guinea, GuineaBissau,
Kenya, Lesotho, Liberia, Malawi,Mali,
Mayotte,Mozambique,Namibia,
Niger, Nigeria, Rwanda, Senegal, Sierra
Leone, Somalia, South Africa, South
Sudan, Sudan, Swaziland, Tanzania,
Togo, Uganda, Zambia, at Zimbabwe
Bangladesh, Bhutan, China, India,
Sino-Tibetan 456 20.34 Kyrgyzstan, Laos, Myanmar, Nepal,
Pakistan, Thailand, at Viet Nam

RELIHIYON

Mabibigyang-kahulugan ang relihiyon bilang kalipunan ng mga

paniniwala at rituwal ng isang pangkat ng mga taong tungkol sa isang
kinikilalang makapangyarihang nilalang o Diyos. Nagmula ito sa salitang
religare na nangangahulugang “buuin ang mga bahagi para maging
magkakaugnay ang kabuuan nito.” Dahil sa mga paniniwalang nakapaloob sa
sistema ng isang relihiyon, ay nagiging batayan ito ng pagkilos ng tao sa
kaniyang pang-araw-araw na pamumuhay.

Kahit ang ating mga ninuno ay mayroon nang sistema ng mga

paniniwala na nagsisilbing-gabay sa kanilang pamumuhay. Ngunit hindi ito
katulad ng mga relihiyon sa kasalukuyan na may organisado at sistematikong
mga doktrina. Sa kasaysayan ng daigdig, naging malaki ang bahaging
ginampanan ng relihiyon sa buhay ng tao, bilang indibidwal at kasapi ng isang
lipunan. Naging malaking salik ito sa pagtatag at pagbagsak ng mga kaharian,
at pagkasawi ng maraming buhay. Dahilan din ito ng pag-unlad at pag-iral ng

24
mga kultura. Hanggang sa kasalukuyan, nananatiling malaking bahagi ng
buhay ng tao ang relihiyon.

- Makikita sa pie graph ang mga pangunahing relihiyon sa daigdig at ang

bahagdan ng dami ng tagasunod ng mga ito.

LAHI/PANGKAT-ETNIKO

Tila isang malaking mosaic ang daigdig dahil na rin sa maraming

natatanging paglalarawan at katangian ng mga naninirahan dito. Isang batayan
nito ang race o lahi na tumutukoy sa pagkakakilanlan ng isang pangkat ng mga
tao, gayondin ang pisikal o bayolohikal na katangian ng pangkat.Maraming
eksperto ang bumuo ng ibat ibang klasipikasyon ng mga tao sa daigdig, ngunit
marami rin ang nagsabing nagikontrobersiya sapagkat maaaring magpakita rin
ito ng maraming diskriminasyon.

Sa kabilang banda, ang salitang “etniko” ay nagmula sa salitang Greek

na ethnos na nangangahulugang “mamamayan.” Ang mga miyembro ng
pangkat-etniko ay pinag-uugnay ng magkakatulad na kultura, pinagmulan,
wika, at relihiyon kaya naman sinasabing maliwanag ang kanilang sariling
pagkakakilanlan.

Hindi tunay na malinaw ang pagkakahati-hati ng lahi ng mga tao,

matagal na nagkakaroon ng pagsasanib “overlap” ang mga lahi ng tao, na kung
saan ang populasyon sa pagitan ng mga bansa ay naghahalo at nakagagawa
ng ibang lahi ng tao. Sa katunayan, mayroong limang pangunahing lahi (Major
human races) ng tao sa mundo at iro ang mga sumusunod:

1. Mongoloid- Tinutukoy dito ang mga nakatira sa silangang Asya. Ang mga
Chinese, Japanese, Koreans at mga American Indians.
2. Negroid- Ang Kontinente ng Africa ang pinagmulan ng lahing ito. Kilala
natin sila sa kanilang mga kulot na buhok, malalapad na ilong, makapal na
mga labi, at maitim na kulay ng balat.
3. Capoid- ang lahing ito ay may taglay na katangian na makikita sa mga
negroid at Mongoloid
4. Australoid- Sila ang mga katutubo ng kontinemte ng Australia. Bagamat
maitim ang kanilang balat, naiiba sila sa mga Negoid

25
5. Caucasian/Caucasoid- Makikita sa Kontinente ng Europe. Sa gitnang
Silangan ay marami ding mga caucasian, kilala natin sila sa pagkakaroon
ng matataas at manipis na ilong at manipis na mga labi.

Ang limang nabanggit na lahi ay isinulat upang malinawan ang pagkilala

sa mga ito.Subali ang bawat isa ay mayroong pang mga nakapaloob na
subraces na nakikilala sa kanilang sariling distinctive features gaya ng
bahagyang pagkakaiba ng kulay, pagiging matangkad o maliit nito. Mga
katangiang hinihinalang bunga ng matagal na pagkakahiwalay sa pinagmulan
ng Lahi.

Pamprosesong Tanong:
1. Ano ang ibig sabihin ng heograpiyang pantao? Ano ang pagkakaiba nito sa
pisikal na heograpiya?
2. Ano ano ang saklaw ng heograpiyang pantao? Ipaliwanag ang bawat isa.
3. Bakit mahalagang pag-aralan ang hegrapiyang pantao?

PAGSASANAY 3
CROSSWORD PUZZLE:
Kumpletuhin ang puzzle tungkol sa heograpiyang pantao sa
pamamagitan ng pagtukoy sa inilalarawan ng bawat biling.

1 2
3 4

5 6

7 8

10

Pahalang
1. Kaluluwa ng kultura
3. Sistema ng mga paniniwala at
ritwal
7. Pagkakakilanlang biyolohikal ng
pangkat ng tao
9. Pamilya ng wikang Filipino
10. Matandang relihiyong umunlad
sa India
Pababa
2. Relihiyong may
pinakamaraming tagasunod
4. Pamilya ng wikang may
pinakamaraming taong
gumagamit
5. Salitang ugat ng relihiyon
6. Salitang Greek “mamamayan”
8. Pangkat ng taong may iisang
kultura at pinagmulan

26
 PANGWAKAS NA PAGSUBOK
PANUTO: Basahing mabuti ang bawat pangungusap at piliin ang
wastong sagot. Isulat ang titik lamang ng wastong sagot.

1. Ang mga sumusunod ay mga saklaw ng Heograpiyang-pantao Maliban sa

isa.
A. Lahi C. Wika
B. Klima D. Relihiyon

2. Isa sa matandang relihiyong umunlad sa India.

A. Islam C. Kristiyanismo
B. Hinduismo D. Zoroastrianismo

3. Ang Pilipinas ay nabibilang sa anong language family?

A. Caucasoid C. Austronesian
B. Afro-Asiatic D. Niger-Congo

4. Bakit itinuturing na mahalaga ang relihiyon?

A. Dahil nagiging sistematiko ang pagsamba ng tao.
B. Dahil dito naiiwasan ang mga taliwas na paniniwala ng bawat tao sa isa’t
isa.
C. Dahil ito ay sistema ng mga paniniwala na nagsisilbing-gabay sa
pamumuhay ng tao.
D. Wala sa nabanggit

5. Bakit ang wika’y itinuturing na kaluluwa ng kultura?

A. Sapagkat nasasalamin ang kagandahan ng bawat isa.
B. Sapagkat maririnig sa pananalita ang pagiging magalang.
C. Sapagkat madaling maunawaan ang bawat pinag-uusapan.
D. Sapagkat nagbibigay ito ng pagkakakilanlan sa bawat bansa.

KARAGDAGANG GAWAIN:
MY TRAVEL EXPERIENCE:
Gumawa ng isang sanaysay tungkol sa hindi malilimutang
paglalakbay sa isang lugar, tiyaking napapaloob sa kuwento ang
mahahalagang konsepto o kaalamang tinalakay tungkol sa pisikal
na heograpiya ng daigdig.

Rubrik sa pagmamarka ng sanaysay

Pamantayan Deskripsiyon Puntos
Angkop ang pagsasalaysay sa paksang
Pagsasalaysay tinalakay; nakapaloob ang tatlo o higit pang 10
kaalaman ng aralin; madaling unawain ang
pagkakasulat ng kuwento
Maayos ang pagkakasunod-sunod ng mga
Organisasyon pangyayari sa kuwento 10

27
 Sumusunod sa tamang pagsulat (walang
Mekaniks pagkakamali sa bantas, kapitalisasyon, at 5
pagbabaybay
Kabuuan 25

28
MGA SANGGUNIAN:
1. Kasaysayan ng Daigdig (Manwal ng Guro) III. 2012. pp.12-13.
2. Modyul sa Araling Panlipunan Kasaysayan ng Daigdig pahina 31-34
3. PROJECT EASE (Effective Alternative Secondary Education)
OHSP Learners Manual
4. https://support.office.com/en-us/article/clip-art-on-office-online-has-been-
retired- 4b0bba44-1d84-4a5e-8822 feb. 27, 2019 9:00 p.m.
5. https://www.google.com/search?q=heograpiyangpantao
6. https//:www.google.com/brainly,ph/question/24412

29
For inquiries or comments, please contact:

30