Aug unemployment o kawalan ng trabaho ng mga taong may wastong gulang at

mabuting pangangatawan ay isa sa mga kondisyong pang-ekonomiyang bunga n9

kawaian ng mga oportunldad o pagkakataong makahanap n9 frabahong ayon 5a
kakayahan n9 manggagawa at sa kailangan ng mga may negosyo. Mataas ang
suliranin ng unemployment ng Pillpinas sa kasalukuyan, kaya masasabing malakl ang
epekto nito sa kalagayan ng ekonomiya ng bansa.

Upang lubusang maunawaan natin ang konsepto ng kawalan ng trabaho o empleyo.

dapat ay maintindihan muna natin kung sino ba talaga ang bumubuo sa ating lakas-
paggawa o labor force. Sinasabi ng ating pamahalaan na isa sa lakas ng ating
ekonomiya ay ang ating yamangtab. Ang yamang-tao ay ang isa sa mga yaman ng
isang bansa na tumutugon sa pagbuo, paggawa, at pagbibigay ng produkto o serbisyo
sa bansa o sa mga bansang nangangailangan ng empleyo. Ang yamang-tao ng isang
bansa ang pinagkukunan ng lakas-paggawa o labor force. Ang lakas-paggawa o labor
force ay ang bahagi ng populasyon na may edad 15 pataas na may trahabo o
empleyong fulI-time (nagtatrabaho ng 8 oras o higit pa at nabibigyan ng benepisyo ng
kanyang pinaglilingkurang kompanya) o part-time (nagtatrabaho ng 4 na oras pababa at
hindi nakakukuha ng benepisyong natatanggap ng full-time na manggagawa) o
naghahanap n9 mapapasukang trabaho. Sa ngayon, tinatayang halos 7O bahagdan ng
ating populasyon ang sinasabing kabilang sa Iaborforce.

Anong interpretasyon ang maaaring makuha sa datos? Malaki ba ang bahagi ng

populasyon na kasali sa lakas-paggawa? Gaano karami ang bahagi ng populasyong
may edad na 0-14 ang nagtatrabaho? Ano ang ibig sabihin nito? lhambing ito sa mga
may edad 65 pataas. Ano ang may mataa na bilang? Maganda ba ito para sa isan
ekonomiya?

Sa estadistika, labor participation rate ang tawag sa bahagi ng populasyon na may

edad 15 pataas na may kakayahan sumali sa gawain ng ekonomiya. Kung mataas ang
labor participation rate, ayon sa mga ekonomista, malaki ang potensyal o kakayahan ng
isang lugar na pataasin ang ekonomlya dahil mataas ang dami ng mga manggagawa sa
bansa.

na unemployment rate. Ito ay nakakalkula sa pamamagitan ng paghahati ng bilang ng

mga mamamayang walang trabaho sa bilang ng mga mamamayan sa lakaspaggawa o
puwersang manggagawa o 53 lngles, labor force.
Kabilang sa pag-unawa ng konsepto ng kawalan ng trabaho ay ang pagtingin sa
konsepto ng underemployment. Ang mga taong underemployed ay mga nagnanais na
magkaroon pa ng karagdagang oras sa kanilang kasalukuyang trabaho, o magkaroon
pa ng karagdagang pagkakakitaan o bagong trabaho na may mahabang oras.

Mayroon ding mga manggagawa na hindi naaayon sa mga kakayahang kanyang pinag-
aralan dahil sa kawalan ng pangangailangan sa natapos na napagaralan. Halimbawa,
noong kasagsagan ng mga taong 2000-2005, marami ang nag-aaral ng pagiging isang
nurse at nagtayo ng nursing schools dahil sa mataas na pangangailangan ng mga ito sa
ibang bansa. Ngunit nang bumaba ang pangangailangan sa mga nurse sa ibang bansa,
maraming nagsarang nursing schools at bumaba ang biIang ng mga nagsisipagaral ng
nursing. Ang mga nagsipagtapos ng nursing ay nagsimulang kunin bilang call center
agents 0 medical transcriptionists upang magkaroon sila ng trabaho.

mababa sa pambansang unemployme rate. ‘

Ang tatlong rehiyon na naitalang mababang ranggo ng kahirapan ay ma

pinakamababang sakIaw ng underemp! ment. Ang mga rehiyong Metro Manil Region
III-Gitnang Luzon, at Region IVA CALABARZON ay naitala ring may mataas n rate ng
unemployment.

Ayon sa pagtatala ng PhiIiPPi Statistics Authority, ang bilang ng mga ’60“? may edad
1S pataas ay umaabot sa mahigit 61 milyon at ang nagtatrabaho ay mahigltsa

Mg. Dahllan n9 Unemployment

May mga dahilan kung bakit nagiging

suliranin ang kawalan ng trabaho sa ating bansa. Narito ang ilan:

Kakulangan ng oportunidad para makapagtrabaho Ayon sa pananaliksik na isinagawa

at inilathala ng Department of Labor and Employment (DOLE) sa kanilang ”The
Philippine Labor and Employment Plan 20112016“ noong April 2015, isa sa apat na
populasyon ng mga nagtatrabaho ay nasa edad na 15 hanggang 24 taong 'gulang.
Noong taong 2010, ang kabuuang bilang ng mga walang trabaho ay2.9milyon, at higitsa
kalahati nito ay nasa edad na 15 hanggang 24 taong gulang. Karamihan sa mga ito ay
naghahanap ng trabaho at ilan naman ay hinihingian ng natapos o credentials. Batay sa
estadistika ng N50, hindi lamang sa walang natapos o hindi nakapag-aral ang\dahilan
ng kawalan ng trabaho kundi pati na rin ang kakulangan ng oportunidad para sa kanila.
Ang mga kabataang ito ay nawawalan n9 kompiyansa sa sarili
dahilwalasiiangmahanapnatrabaho,o matagal na paghihintay na matanggap o
matawagan sa inaplayang trabaho.

Dahlia» din ng kawalan n9 trabaho ang kakulangan sa akadennkong paghahanda dulot

ng mababang kalidad n9 sistema n9 edukasyon gaya ng watang maayos na kapasidad,
hindi magandang pagtuturo, at mga program 0 kurikulum, kaya ang llan

Dito ay hindi na nakapagtapos upang maghanap na lamang ng trabaho na

nagbubunga ng tumataais na bilang ng mga kabataang hindi na nakapag-atal. Paglaki

ng populasyon May mga nagsasabi na lsa sa mga dahilan ng kawalan ng trabaho sa
ating bansa nitong nakaraang dekada ay ang mabilis na paglaki ng populasyom Hindi
makatwiran ang ganitong pananaw dahil ipinapasa ang pananagutan ng kawalan ng
trabaho sa mga mamamayan. Ayon dito, ang pagkakaroon ng maraming anak ng mga
mamamayan ay nakababawas sa pagiging produktibo ng mga ito. Ayon sa
pamahalaan, ang isang solusyon sa problema ng unemployment ay ang pagpaplano ng
pamilya. Kung' mas kaunti ang populasyon, mas kaunti ang kailangang trabaho.

Kawalan ng pamahalaan ng komprehensibo at pangmatagalang plano na makalilikha

ng trabaho Sa kabilang dako, may mga nagsasabi na ang pinakadahilan ng
unemployment sa bansa ay ang kawalan n9 pamahalaan ng komprehensibo at
pangmatagalang plano na makalilikha ng trabaho para sa mga mamamayan. Umaasa
ang pamahalaan sa mga dayuhang mamumuhunan sa bansa para magkaroon ng
trabaho ang mga mamamayan nito. Dahil sa maraming tao ang walang mahanap na
trabaho. nagtitiyaga sila sa anumang ibinibigay na trabaho sa kanila kahit na maliit ang
sahod, kulang sa mga benepisyo. at hindi maganda ang kondisyon ng pagtatrabahuan.
. HM tugma ang pinag-aralan o kwolipikasyon ng mga mamamayan sa maaad nllang
pasukang trabaho ~ Inllahad sa pag-aaml na ginawa ng National Statistics Office na tila
walang kaugnayan ang pagtatapos ng pagaaral sa pagkakaroon ng trabaho. Bagkus,
ito ay tila nakasasagabal pa sa
pagkakaroon ng trabaho dab“ h tugma ang kanilang pinagrama kwalipikasyon sa dapat
nilang n kang trabaho. Ang Ibang "aka tapos ng pag-aaral ay namamas‘! na Iamang sa
trabahong mas “la kaysa sa kanilang pinagam‘a kwalipikasyon. “
mag mga kasanayan m kinakailangan newm

Kakulangan 5a kinakaiiangang kasanayan para sa trabaho Sa pag-aaral ng mga

dahilan kung bakit nahihirapan ang mga establisamento na punan ang mga bakanteng
posisyon sa kanilang kompanya, nangunguna sa mga dahiIan ang kawalan ng
kinakailangang kasanayan. May malaking proporsyon n9 'hindi tugma omismatch'sa
pagitan n9 pagsasanay at aktwal na trabaho. Ito ang pangunahing problema sa
tersiyaryong antas at ito rin ang dahiIan ng paglago ng malaking bilang ng mga
nakapagtapos o edukado na waiang pinapasukang trabaho o

underemployed.

Batay 53 survey na isinagawa ng Buread of Labor and Employment Statistics mula

2007 hanggang 2010, sa kabila ng kawalan ng trabaho na nakaaapekto sa higit sa 2
milyong Filipino, ang mga employer ay nahihirapan sa pagpuno ng kanilang mga
bakante dahil sa kakulangan ng mga aplikante na may angkop na kakayahan at mga
kwalipikasyon para sa trabaho.

Hindi matugunan ang kondisyon ng kawalan ng trabaho Hindi rin kwalipikado 0 may
kakulangan sa edukasyon ang mga tea at hindi tugma ang kanilang pinag-aralan sa
posisyon otrabaho.
Hindi pagbibigay ng wastong sahod sa manggagawa, kaunting benepisyo, at hindi
maayos na kondisyon ng pinagtatrabahuhan (poor working conditions) Isa pang dahilan
ay ang pagkakaroon ng mga kapitalistang lokal at dayuhan na hindi nagbibigay ng
wastong pasahod at kaunting benepisyo sa mga manggagawa at hindi maayos na
kondisyong ng pinagtatrabahuhan. Sila ang may malalaking perang pampuhunan sa
malalaking negosyo. Sila ang kumikita ng malaki samantalang ang manggagawa na
siyang nagpapatulo ng pawis, nagpapagod, at nagtitiyaga ay binibigyan lamang ng
maliit na sahod at kaunting benepisyo. Halimbawa, may mga manggagawa na
nagtatrabaho sa mga mapanganib na sitwasyon ngunit walang maayos na kagamitang
magpoprotekta sa kanila.

Katamaran ng mga tao na magtrabaho Kabilang din na dahilan ng kawalan ng trabaho

ng maraming Filipino ay ang kanilang katamaran. Marami ang mga nakaistambay at
maghapong walang ginagawa. Umaasa at naghihintay lamang sila ng tulong ng mga
kamag-anak. Hindi sila nag-iisip ng paraan para maging produktibo.

Pananalasa ng mga kalamidad sa bansa -~ Sinabi rin ng pamahalaan na isa rin sa

. kawalan hg trabaho ay ang daggzglgga ng mga kalamidad sa ban

naka ipinsala ang mgaito g.gzzhgggggaggwa, lalong-lalo na sa sektor ng agrikultura.

Masalimuot na paraan para makapagtatag ng negosyo Ayon sa mga namumuhunan,
mahirap mfignegosyo sa Pilipinas. lsasaayos at Ipaaaproba pa ito sa kinatawan ng
pamahalaan. Maraming papeles ang kinakailangan para makapagtatag ng negosyo.
Mahirap ang pagpoproseso ng mga papeles. Iba't ibang tanggapan ng pamahalaan ang
kailangang puntahan at marami rin ang kailangang pumirma ng mga papeles. Sa
pagtatatag ng negosyo sa ating bansa, kailangang kumuha ng mga papeles mula 53
Department of Trade and Industry (DTI), barangay permit, business permit mula sa
lungsod o bayan, at iba pang dokumento kung saan itatatag ang negosyo.

. Pamumulitika at katiwalian ng mga nanunungkulan sa pamahalaan Isa

.....

sa pagtaas ng unemployment sa bansa ay ang pamumulitika at katiwalian ng mga

nanunungkulan sa pamahalaan. May mga nagsasabing maraming politiko ang sangkot
sa iba’t ibang ilegal na gawain at pagpapayaman. Sila ay nagpapabayad ng kanilang
serbisyo at nanghihingi ng iba’t ibang pabor sa mga negosyante. Kailangang masugpo
ang katiwalian sa ating pamahalaan upang maganyak ang mga negosyante na
mamuhunan o magtayo ng negosyo. Sa pag-unlad ng ekonomiya, mababawasan ang
kawalan ng trabaho ng mga tao at uunlad ang ating bansa.

Ang Unemployment Rate sa Pilipinas Ayon sa Iba’t lbang Organisasyon

Ang unemployment ay nasusukat sa' pamamagitan ng paggamit ng tinatawag

na unemployment rate. Ito ay nakaka
sa pamamagitan ng paghahati ng bi: ng mga mamamayang walang trabaho bilang ng
mga mamamayan sa p . . manggagawa o labor force.

. Ayon sa International @% Labour Organization

Ayon sa pag-aaral ng mternatilm International Labour OrgaLam”! _ nization (ILO), ang
Pilipinas Organizatm ang may pina kamataas na unemploymenrrate sa Asya. Ayon dito,
7.0% ang unemploy' ; rate sa bansa. Higit pa rito, napag-alaman din ng ILO na 11% ng
mga manggagawang Pilipino ang kabilang sa pinakamahihi na mamamayang
nabubuhay sa halagang mas mababa pa 5a ?55 kada araw. Bagaman nakamit ng
Pilipinas ang 6.8% na paglago ng ekonomiya noong mga taong 2012 at 2013, sinabi ng
ILO na hindi naman gaanong dumami ang mga trabaho, kaya’t hindi bumaba sa 7%
ang bilang ng mga walang trabaho sa dalawang taong nabanggit.
ang naniniwalang . Iaiong bumaba ang pambansang kalldad ng buhay sa nakaraang 12
buwan. Naniniwala rin silang hindi magbabago ang sitwasyong ito para sa buong 2014.

Ayon sa Eksperto sa Ekonomiya at Industrial Relation

Ayon sa isinulat ni Fernando T. Aldaba at Reue| Hermoso ng Ateneo de Manila

University noong December 2009 sa kanilang ”Sustainable Employment Creation: A
Strategic Concern for the Philippine EconomY':

Sa nakaraang dalawampung taon. ang unemployment at underemployment ay ang

pangunahing suliranin ng pamahalaan at ng mga gumagawa ng patakaran. Tinatayang
may 1.3 hanggang 1.5 milyong Pmpino ang dumadagsa na labor force bawat taon. Sa
kabila ng mga nagtatrabaho sa ibang bansa, ang opisyal na rate ng unemployment ay
nananatiling mataas sa pamantayan ng East Asian. Ang tang'mg bansa na may

unemployment rate na kasunod ng Pilipinas ay ang Indonesia.

Unemployment Rate sa Rehiyong Timog-silangang Asya

Ayon sa International Labour Organization (ILO), ang unemployment rate sa Pilipinas

ay mataas kung ihahambing ito sa ibang bansa sa Timog-silangang Asya. Pababa ang
antas ng walang trabaho sa karamihan ng mga bansa rito. Mula taong 2000 hanggang
2008, ang kawalan ng trabaho rito na average 6% ay inaasahang bababa sa 4.5% sa
mga susunod na taon.
Mas marami rin ang babaeng walang trabaho rito kaysa sa mga lalaki. Tinatayang 4.4%
ang unemployment rate ng mga babae at 4.1% ang sa mga lalaki. Noong Mayo 2013,
ang unemployment rate ng kababaihan sa Indonesia av 6.3%, samantalang 5.5%

ang sa kalalakihan. Mas mataas dito ang rate ng Pilipinas na 7.2% para sa kababaihan
at 7.3% sa ka|a|akihan.

Ang isang hamon din sa TImogsilangang Asya ay ang youth unemployment rate na
13% noong 2013. Katumbas ito ng tatlong beses ng kabuuang unemployment rate sa
rehiyon at limang beses ng adult unemployment rate. Ayon sa ILO, kailangang
paunlarin ng mga pamahalaan sa Timogsilangang Asya ang kalidad ng edukasyon. Kai|
angan ang pagtuturo ng mga angkop na kasanayan sa kabataan upang masiguro na
makakukuha sila ng trabaho.

Para malutas ang suliranin sa kawa|an ng trabaho sa bansa, nakikipagtu|ungan ang

ating pamahalaan sa ibang mga bansa
u T111109 sllangang Asya u paghahanap m solusyon sa sullranlng Ito. Bllang kasapi
n9 Association of Southeast Asian Nations (ASEAN) Economic Community 2015,
nab1blgyan ang mga Plllplno ng oportunldad sa lba't lbang sektor tulad ng kasanayan
ng mga manggagawa, kalakalan, at lba pang aspekto ng ekonomlya. Ang ASEAN ay
blnubuo ng Plllplnas. Indonesia, Malaysia, Singapore, Thailand, Vietnam, Cambodia,
Myanmar, Laos, at Brunei Darussalam. Mlthlln ng samahang Ito na magkaroon ng
malayang pagdaloy ng kalakalan sa lahat ng kasapl ng ASEAN. ,

Tlnataya ng ILO na blbllls ang paglakl ng puwersang manggagawa (labor force) sa

Plliplnas, Malaysia, Cambodia, at Laos sa bilis M 1.5% kada taon. Mula 2010 hanggang
2014, ang Pilipinas ay may average annual labor force growth na 2.46% at tinatayang
2.31% mula 2015 hanggang 2020. Lalala ang suliranlng unemployment kung patuloy na
walang makukuhang trabaho ang dumaraming manggagawa.

Tinataya rin na magiging mas mababa sa 1% kada taon ang paglaki ng puwersang
manggagawa sa Singapore, Myanmar, Thailand, at Vietnam. Dahil sa mga
pagkakaibang paglaki ng puwersa ng mangggawa sa iba’t ibang bansa sa Timog
Illangang Asya, maaaring maganyak mga manggagawa na lumipat sa iba bansa sa
rehlyon.

lmlnumungkahi rin ng 1L0 ang pag saayos ng job placement mechanisms, labor market
Information systems, it cross-country skills recognition framewo"g sa rehiyon upang
matulungan ang mga manggagawa at mga ekonomiya sa ASEAN. Epekto ng Kawalan
ng Trabaho sa Pamumuhay ng mga Mamamayan

Narito ang sipi ng ulat ng Philippine Statistics Authority Na tional Statistical Coor.
dination Board tungkol sa kahirapan sa ating bansa.

Isa 5a limang pamllyang Pilipino ay tlnatayang mahihirap na may 19.7 porsiyento noong
taong 2012. Ang mga pagtatantya sa kahirapan para sa taong 2012 ay bahagyang mas
mababa kaysa sa taong 2009 at taong 2006, na kung saan ay tinatayang nasa 20.5 at
21.0 porsiyento ayon sa pagkakabanggit.

kahit na ang bahagdan ng mahihirap na pamilya ay halos magkatulad sa pagitan ng

taong 2006 at taong 2012. Lumalaki ang populasyon ng bansa at ang tinatayang bilang
ng mahihirap na pamilya ay tumaas mula 33 milvon sa taonq 2006 hanggang sa taong
2012.
Tumitinding kahirapan Batay sa mga pag-aaral, ang

kawalan ng trabaho ay nagdudulot

ng matinding kahirapan ng mga tao.

Naghihikahos ang nakararaming

mamamayan dahi! wala silang

mapagkakitaan o kaya ay maliit ang natatanggap nilang suweldo sa kanilang

pinapasukang trabaho.
Narito ang ilang implikasyon nito:

, Walang mapagkukunan ng pera ang mga tao para sa kanilang ikabubuhay at mga
pangangailangan. ‘

‘ May mga gumagawa ng krimen tulad ng pagnanakaw o panghoholdap. Natutukso

silang gumawa ng hindi maganda upang matugunan ang kanilang pangangailangan.

Nagkakaroon ng malnutrisyon ang mga tao dahil wala silang pambili ng sapat at
masustansiyang pagkain kaya’t madali rin silang magkasakit. Hindi makapag-aral ang
mga bata dahil hindi matustusan ng kanilang mga magulang ang kanilang
pangangailangan. Napipilitang magtrabaho ang mga bata upang matulungan ang mga
magulang na matugunan ang kanilang pang-araw-araw na pangangailangan.
Dumadami ng mga babaeng napipilitang pumasok sa prostitusyon Bumababa ng
standard of living ng mga tao Dumadami ang mga informal settlers o walang
permanenteng ' tirahan, street children, at mga taonq namamalimos

" Pagdami n9 taong mate a gobyemo

Naapektuhan ang mentalhealth o kab

sugan "9 pag-iisip “9 mga “°

' Bumababa ang tiwala at m tingin nila sa sarili

Dumaranas ng depresyon at pag. kawala ng pag-asa sa buhay

~ Nagkakaroon ng negatibong pag-uugali

. Tumataas ang bilang ng nagpa. pakamatay

Nagkakaroon ng stigma 0 mm mang tingin o husga sa kapwa

Nagpupurita sa ibang bansa ang mga

manggagawa. lniiwan ng mga manggagawa ang

kanilang pamilya upang magpunta sa ibang bansa at doon ay magtrabaho.

Narito ang ilang implikasyon nito:

Nasisira ang pagbubuklod ng pamilya. .'

o Napapariwara ang kanilang mga anak dahil walang gumagabay nang maayos sa
kanila.

. Nagkakaroon ng brain drain dahil nagpupunta ang mga magagaling na manggagawa

sa ibang bansa at kaunti na lamang ang natitira sa ating bansa na makatutulong sa
pagpapaunlad nito.

Dumami ang mga dayuhan at dam~

buhalang lokal na negosyante kaya't

nalugi ang napakaraming maliliit na negosyo na nakapagbibigay ng trabaho sa ating

bansa.

. Temporary a contractual employment lamang ang inaalok ng mga dayuhan at

malalaking lokal na negosyante upang hindi na magbigay ng mga benepisyo sa mga
manggagawa.
Maliit ang suweidang ibinibigay ”g malaiaking lokal na negos~ yante kaya’t nananatiling
kapos 53 salapi ang mga manggagawa

upang matustusan ang kanilang pangangailangan.

Iv Humihina ang ekommiya ng bangs dahil sa mas mahina ang produksiyon ng bansa
at marami ang mahihirap.

b Mabagal ang pagrun-Iad ng bansa dam} mahina ang ekonomiya nitm

"glam n9 Sullranln n9 Unchloymcm Ang kawalan ng trabaho ay naguugat sa kalagayan
ng ekonomiya sa bansa. Maramlng mga mungkahi ang ipinasa ng pamahalaan upang
solusyunan ito ngunit sadyang patuloy ang paglakl ng populasyon at pag-unos ng
pagbabago. Sa ekonomiya, bagaman mabills ang pagt’aas ng Gross Domestic Product
(GDP) ng Pilipinas nitong mga nakaraang taon, hindi pa rin bumababa ang antas ng
unemployment. Ang GDP ay ang halaga NM . ng lahat ng kl \ a 6 ’0? produkto at V: m
P; serbisyo ng 35 )e‘ bansa. W "3.74,“? UN IMF . Ayon sa United Nations (UN) at
International Monetary Fund (IMF). patuloy na mas mabilis ang pag-unladng ekonomiya
ng Pilipinas kaysa sa ibang mga bansa sa Timog-silangang Asya. Pero ang Pilipinas
ang may pinakamataas na antas ng unemployment sa buong rehiyon. Sa ulat ng UN
World Economic Situation and Prospects 2014, sinabing ang pagsasalin ng paglago ng
ekonomiya sa pagpaparami ng mga trabaho ang mahalagang hamon para sa Pilipinas. '
Ayon sa Philippine Statistics Authority, mayroong 63.1 milyong Pilipino ang may gulang
15 hanggang 64 taon pataas. Sila ang dapat bumuo sa populasyon ng mga
nagtatrabaho o labor force. Ang bilang ng mga nagtatrabaho sa business process
outsourcing (call centers), na pinakamataas sa sektor ng nagbibigay ng serbisyo, ay
mas mababa sa isang milyong Pilipino lamang. Ayon sa mga ekonomista ng bansa,
dumarami ang mga trabaho sa Pilipinas subalit ang pagdami nito ay hindi pa rin
makahabol sa bilis ng paglaki ng labor force kaya't patuloy ang pagtaas ng
unemployment rate. Ang kanilang mungkahi ay ang pagpaparami ng mga oportunidad

sa mga trabahong makapagbibigay “9 security of tenure at mga benepisyong tulad ng

health insurance at social security.

Ayon sa World Economic Forum, isang hadlang 5a pag~un1ad ng ekonomiya n9 bansa

ang kakulangan sa maayos na impra. estruktura dahil mabagal ang paghahatid ng mga
produkto. Ayon sa International Mane~ tary Fund, dapat mapagbuti ang investment
climate sa pamamagitan ng pagpapabuti n9 halaga ng pagnenegosyo, impraestruktura,
at mga proseso o logistics.

Ayon naman sa inilathala ng Depart, ment of Labor and Employment (DOLE) Sq

kanilang ”The Philippine Labor and Employ. ment Plan 201 1-2016”noong April 2011:
Overseas Employment

Isang mahalagang katangian ng Philippine labor market ay ang pagkakaroon ng

malaking bilang ng Overseas Filipino Workers 0 OFW. Ang taunang pagdami ng OFW
ay nagsimula noong taong 1970 na lumawak ng 14,366 noong taong 1972, Lumago sa
isang milyon noong taong 2006 (1,063,000) na kung saan ay sinundan ng mahusay na
rate ng paglago noong taong 2008 (14.7% 0 1,236,000) at sa taong 2009 (15.1% 0
1,423,000). Tatlong-kapat sa mga OFWs ay mga Iand-based workers.

Women in Overseas Employment Karamihan sa mga OFW ay kabebaihan. Batay sa

estadistiko ng Philippi Overseas EmploymentAdministration (POEA) inlhayag nito na
three-fifths (61.6%) taunang deployment ng mga bagong pasok na mga manggagawa
(newly hired) sa 1001) ng siyam na taon ay mga kab'abaihan ka' pa mawawalay ang
mga Ito sa kanil mga pamilya para maghanapbu lamang sa ibang bansa. Gayunpaman.
kanilanq bahagi sa kabuuang new hires
Narito ang ilan sa mga kagawaran ng pamahalaan at ang kanilang mga tungkulin na
mabawasan ang unemployment at

mapaunlad ang ating bansa: -

DEPARTMENY OF

TRADE a INDUSTRY

'HILIPPINEI

Kagawaran ng Kalakalan at lndustriya ng Pilipinas 0 Department of Trade and Industry

(DTI) sangay ng pamahalaan na nagpapaunlad ng mga industriya at kalakalan sa
bansa. Pinasisigla nito ang panlabas at panloob na kalakalan uPang magkaroon ng
trabaho ang mga mamamayan ng ating bansa. Tinutulungan din ng ahensiyang ito ang
mga negosyante

o mamamayang humanap ng mga bagong pamilihan sa ibang bansa para sa mga

produktong lokal, at inaakit ang mga

dayuhang mangangalakal na magtatag ng

kanilang industriya sa ating bansa. Kagawaran ng Pag

gawa at Empleyong Pili

pinas 0 Department of 1*]

Labor and Employment 9! wk

(DOLE) pinamamahalaan

nito ang mga patakaran

at suliranin sa paggawa at empleyo.

Pinangangalagaan nito ang kapakanan

,ng mga manggagawa upang hindi sila

mapagsamantalahan at maabuso ng
ktanilang employer. Namamagitan ito sa mga hadwaan sa pagitan ng mga
manggagawa at employer); nangangalaga sa kalusugan at kaligtasan ng mga
manggagawa, at marami
pang iba.

Philippine Overseas

EmploymentAdministration

(POEA) u?“ Narito ang misyon ng ‘ I:

PW Ovmus

Philippine Overseas EmployWW mentAdministration o POEA: {2 . _ POEA connects to

the world and m partnership with all stakeholders, facilitates the generation and
preserva tion of decent jobs for Filipino migrant workers, promotes their prb' tection, and
advocates their smooth reintegration in to Philippine society. i.

Pinagkunan: http://wwwpoea.gov.ph/

Technical Education and Skills Development Authority (TESDA)

Ito ang ahensiya ng pamahalaan na tumutulong

sa mga mamamayan na mapaunlad hug kanilang kasanayan sa pamamagitan ng pag-

aaral sa mga paaralang pambokas. yonal. Layunin nito na makapagbigay

de-kalidad na trabaho sa ating mga Pilipim3k

Mga mag-aaral ng TESDA Paglalagom ‘

Ayon sa mga ekonomista, ang pagpaparami ng mga oportunidad sa mga trabahong
makapagbibigay ng security of tenure, mga benepisyong tulad ng health insurance at
social security, at pagpapaunlad ng mga impraestruktura ng bansa ay ilan sa mga
solusyon sa isyu ng unemployment o kawalan ng trabaho sa bansa.

Ayon naman sa pamahalaan, ang pag. papalago sa mga industriya sa manufactur~ ing,
turismo, agribusiness, at impraestruktura ay ilan sa mga solusyon sa isyu ng unemploy.
ment 0 kawalan ng trabaho sa bansa.