Professional Documents
Culture Documents
FILIPINO
Mababasa sa mga talata sa Bibliya na lahat ng nasa mundong ginagalawan ng
tao ay nalikha dahil sinabi ng Diyos. Wika ang ginamit ng Diyos sa paglikha ng
sanlibutan. Samakatuwid, sa paglikha pa lamang ng Diyos sa lahat ng nilalang sa
mundong ito, ay mayroon nang wikang umiiral na siyang WIKA ng Diyos.
Nang lalangin ng Diyos ang tao “…at nilalang ng Diyos ang tao ayon sa
kaniyang sariling larawan, ayon sa larawan ng Diyos siya nilalang; nilalang niya sila na
lalaki at babae” (Genesis 1:27) makikita na hindi ito sa pamamagitan ng wika,
“Pagkatapos, ginawa ng Panginoong Yahweh ang tao mula sa alabok, hiningahan niya
sa ilong, at nagkaroon ito ng buhay.” (Genesis 2:7) Bukod sa nilalang niya ang tao ayon
sa kaniyang larawan ay hiningahan niya ito na siyang naging dahilan ng pagkakaroon
nito ng buhay. Kalakip ng paglikha niya sa tao ang wika na maaaring magamit upang
makipag-ugnayan sa Diyos at makapamahala sa lahat ng kanyang nilalang.
Nagsimulang dumami ang tao sa daigdig mula sa angkan ni Adan at Eba ngunit
dumating sa puntong sumobra ang kasamaan ng tao: (Genesis 6:5-8)
1 Ito nga ang sali't saling lahi ng mga anak ni Noe: si Sem, si Cham, at si
Japhet: at sila'y nangagkaanak pagkaraan ng bahang gumunaw.
5 Sa mga ito nangabahagi ang mga pulo ng mga bansa, sa kanilang mga
lupain, na bawa't isa'y ayon sa kanikaniyang wika; ayon sa kanikanilang
angkan, sa kanikanilang bansa.
Mula sa anak ni Noe na si Sem ay iniluwal si Arphaxad na ama ni Sala na ama ni
Heber na ama ni Joctan at ama ni Ophir. (Genesis 10:21-32)
Maging si Padre Pedro Chirino (1604) sa kaniyang ulat hinggil sa mga Wika sa
Pilipinas sa aklat na Relacion de las Islas Filipinas, ay nagsabi na:
Sa mga wikang ito, ang Tagal ang nakaaliw sa akin nang pinaka, at ang wikang
hinangaan ko sa lahat. Gaya ng sinabi ko sa unang obispo (ng Manila, si Domingo
Salazar) at tapos, sa ibang matataas na pinuno sa Pilipinas at sa Europa, may 4
katangian ang wikang ito na natagpuan sa 4 pinakamatikas na wika sa buong mondo -
Hebrew, Greco, Latin at Espanyol.
Hindi maikakaila na ang isang bihasa sa wika na katulad ni Padre Pedro Chirino
ay mapansin ang mga katangian ng wikang kaniyang sinusuri. Masasabing hindi
lamang katangian ng wikang Hebreo mayroon ang Wikang Tagalog kundi maging mga
salitang Hebreo ay bahagi ng wikang ito. Pinatutunayan ito ng Merriam-Webster
International Unabridged Dictionary:
“..ang wikang TAGALOG at ang wikang VISAYA ay galing sa isang grupo
ng wika na tinawag na TAGALA na kapatid ng sina-unang wikang Malay-
Javanese na tinawag na KAWI na ngayon ay wala na. Ang TAGALOG ay
may 30,000 root words, 700 affixes at ang root words na kilalang-kilala
ay 5,000 salita mula sa Kastila; 3,200 salita mula sa Malay-Indonesia,
1,500 salita mula sa Hebreo, 1,300 salita mula sa English, 300 salita
mula sa Sanskrit, 250 salita mula sa Arabic at kaunting salita mula sa
Persia, Japanese, Russian. Ang wikang Latin ay na-impluwensya ang
Spanish at English. Ang wika ng Bisaya at ang wika ng Tagalog ay
maraming salitang magkakaparehas mahigit 3,800 na kilalang-kilalang
salita at parehas ng paggamit.
Isa itong matibay na ebidensya na mayroong nanirahang mga Hebreo sa bansa
bago pa man ito pangalanang Pilipinas ng mga Kastila. Hindi maitatanggi ang
pagkakaroon ng 1,500 salitang ugat mula sa Hebreo at hindi rin masasasabing ito’y
impluwensiya lamang ng kalakalan, kundi ito’y isang matibay na batayan na may mga
Hebreong nanirahan sa lupaing ito.
Bagama’t mahigit tatlong daang taong nanakop ang mga Kastila sa Pilipinas,
nanatiling Tagalog ang gamit ng mga Propagandista upang gisingin ang mga
kamalayan ng mga Pilipino laban sa mga banyaga. Ito rin ang isinigaw ng Katipunan
na maging pambansang wika noong 1896 sa pamamagitan ng Saligang Batas ng Biak
na Bato.
Ayon pa nga kay Miclat (2009), “…ang pagiging Linggua Franca ng Tagalog
(noong panahon ng Kastila) ay hindi dahil sa kolonyalismo ng Maynila, kundi sa kabila
ng kolonyalismo ng banyaga.” Higit na pinag-alab ng Wikang Tagalog ang
paghihimagsik at kasabikang makalaya sa mga Espanyol.
Ayon pa rin sa kanya, inilarawan ang Maynila sa tula ni Ruperto Cristobal bilang
lunan ng mga wikang dayuhan na ibig akitin ang mga walang kibong mamamayan
ngunit kahit na anong pang-akit mayroon ang mga wikang banyaga ay hindi pa rin
malimot ang Tagalog na ubod ng tamis, puno ng pag-ibig at pangarap na pawang
ipinamamana ng mga magulang sa kanilang mga anak.
Naisama naman bilang isa sa mga wikang opisyal ang Tagalog noong Hulyo 4,
1946 sa pamamagitan ng Batas Komonwelt Blg. 570
Nagbagong bihis ang mga pahayagan at higit na namayani ang mga inililimbag
sa Wikang Filipino. Ginamit ang Pambansang Wika sa paghahatid ng mga balitang
nauunawaan ng sambayanan at ito’y lumaganap sa buong kapuluan.
Sa pagdating ng mga Kastila, pinalitan nila ang alibata ng Alpabetong Romano na siya
namang pinagbatayan ng ABAKADANG Tagalog. Nagsagawa ng maraming pag-aaral sa wika. Ang
mga prayle ang unang nagsulat ng diksyunaryo at gramallk tungkol sa iba't ibang wika ng
Pilipinas.
PANAHON NG AMERIKANO
Wikang Ingles ang ginamit na midyum sa pagtuturo at ang mga sa pagtuturo ay nasa
wikang Ingles din. Nagpahayag ng sariling pananaw ang marami hinggil sa kung wika ang
midyum ng pagtuturo. Subalit sa kabila ng lahat, wikang Ingles pa rin ang nanatiling wikang
panturo, at pantulong naman ang mga wikang rehiyunal.
PANAHON NG HAPON
Sapilitang pinaturo ang wikang Hapon at inalis ang wikang Ingles. Pinagamit ang mga
katutubong wika lalo na ang Tagalog. Naging masigla ang mga Pilipino sa paggmit ng sariling
wika sa pagsulat. Naging masigla ang panitikang Pilipino at umunlad nang malaki ang mga
panitikang rehiyunal gayundin ang sirkulasyon ng mga local na publikasyon tulad ng pahayagan
at magasin.
PANAHON NG REPUBLIKA
Pinagtibay ng Kongreso ang Batas Komonwelt Big. 570 na nagtatadhana na ang wikang
pambansa ay maging isa sa mga wikang opisyal ng Pilipinas. Marami ang pag-aaral na isinagawa
sa wika upang magamit itong panturo. Big. 7, na nagsasaad na kailanma't tutukuyin ang wikang
pambansa, ang salitang Pilipino ang siyang gagamitin.
PANAHON NG DEMOKRASYA
Itinadhana ng Konstitusyon ng 1987 ang Probisyong Pangwika:
Artikulo XIV
� Seksyon 6- Ang Wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nililinang, ito ay dapat
payabungin at pagyamanin pa salig sa mga umiiral na wika sa Pilipinas at iba pang mga wika.
Dapat magsagawa ng mga hakbangin ang pamahalaan upang ibunsod at puspusang itaguyod
ang pagganit ng Filipino bilang midyum ng opisyal na komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo
sa sistemang pang-edukasyon.
Itinadhana ng Konstitusyon ng 1987 ang Probisyong Pangwika:
Artikulo XIV
� Seksyon 7- Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo,, ang mga wikang opisyal ng
Pilipinas ay Filipino, at hangga't walang ibang itinatadhana ang batas, Ingles. Ang mga wikang
panrehiyon ay pantulong na mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbing pantulong na
mga wikang panturo roon. - Sa panahong ito'y muling binuhay ang Patakarang Edukasyong
Bilinggwal sa pamamagitan ng Kautusang Pangkagawarn Big. 52 S. 1987.
� Ebolusyon ng Wikang Pambansa
Saligang- Batas ng Biyak-na-Bato (1896)
Ang wikang Tagalog ang magiging opisyal na wika ng Pilipinas.
Saligang-Batas ng 1935
Ang Kongreso ay gagawa ng mga hakbang tungo sa pagpapaunlad at pagpapatibay ng
isang Wikang pambansa na batay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika. Hanggang hindi
Nagtatadhana ng iba ang batas, Ingles at Kastila ay patuloy na gagamiting mga wikang opisyal.
Disyembre 30,1937 - iprinoklamang ang wikang Tagalog ang magiging batayan ng Wikang
Pambansa. Magkakabisa ang proklamasyong ito dalawang taon matapos itong mapagtibay.
1940 - ipinag-utos ang pagtuturo ng Wikang Pambansa sa ikaapat na taon sa lahat ng pam-
publiko at pribadong paaralan atsa mga pribadong institusyong pasanayang pangguro sa buong
bansa.
Hunyo 4, 1946 - nagkabisa ang Batas Komonwelt Big. 570 na pinagtibay ng Pambansang
Asemblea. Noong Hunyo 7, 1940 na nagproklama na ang Wikang Pambansa na tatawaging
Wikang Pambansang Pilipino ay isa nang wikang opisyal.
1959 - ibinaba ng Kalihim Jose B. Romero ng Edukasyon ang Kautusang Pangkagawaran
Blg. 7 na nagsasaad na ang Wikang Pambansa ay tatawaging Pilipino upang mailagan na ang
mahabang katawagang "Wikang Pamabansang Pilipino" o "Wikang Pambansa Batay sa Tagalog."
Saligang-Batas ng 1987
� Sek. 6 - Ang Wikang Pambansa ng Pilipinas ay Filipino.Samantalang nililinang, ito ay dapat
payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na mga wika ng Pilipinas at sa iba pang mga wika.
Alinsunod sa mgatadhana ng batas atsang-ayon sa nararap;ii na maaaring ipasya ng Kongreso,
dapat magsagawa ng mga hakbangin ang pamahalaan upang ibunsod at puspusan itaguyod ang
paggamit ng Filipino bilang midyum ng opisy na komunikasyon at bilang wika ng pagtuturo sa
sisteman pang-edukasyon.
� Sek. 7 - Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang mg wikang opisyal ng Pilipino ay
Filipino at hangga"t walan itinatadhana ang batas, Ingles.
Ang mga wika ng rehiyon at pantulong na mga wikang opisyal sa mga rehiyon ay magsi-
silbing opisyal na pantulong na midyum ng pagtuturo.
Sek. 8 - Ang Konstitusyong ito ay dapat ipahayag sa Filipino at Ingles at dapat isalin sa mga
Pangunahing wikang panrehiyon, Arabic, at Kastila.
Sek. 9 - Dapat magtatag ang Kongreso ng isang komisyon ng wikang pambansa na binubuo ng
mga kinatawan ng iba't ibang mga rehiyon at mga disiplina na magsasagawa, mag-uugnay at
magtataguyod ng mga pananaliksik para sa pagpapaunlad, pagpapalaganap at pagpapanatili sa
Filipino at iba pang mga wika
1973 Ang Batasang Pambansa ay dapat gumawa ng mga hakbang tungo sa paglinang at pormal
na adopsyon ng isang panlahat na wikang pambansa na tatawaging Filipino.
1987 - Filipino na ang ngalan ng wikang pambansa, alinsunod sa Konstitusyon na
nagtatadhanang "ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino." Ito ay hindi pinaghalo-halong
sangkap mula sa iba't ibang katutubong wika; bagkus, ito'y may nucleus, ang Pilipino o Tagalog.